22 mei 2008 Cursor 10/ Achtergrond LSVb van barricade naar bestuurskamer Enkele weken geleden werd minister Studentenvakbond / HOP minister? Uitgesloten is het niet, zegt ze. Plasterk van Onderwijs rechts ingehaald “Als je het maar eerst op alle andere ma- door de Landelijke Studentenvakbond De Landelijke Studentenvakbond begon in 1983 als linkse nieren hebt geprobeerd.“ (LSVb). De lidbonden van de LSVb ver- actiegroep met een brede politieke agenda. Een kwart eeuw wierpen een motie dat bestuurders in het Heibel hoger onderwijs niet méér mogen later is de bond een professionele lobbyclub die zelfsde De LSVb is als federatie opgericht door verdienen dan premier Balkenende. partij van Geert Wilders te vriend wil houden. Niet iedereen is lokale studentenbonden. Het landelijke “Sommige lidbonden vinden dat iemand bestuur had toen weinig te vertellen. “Elk die goed presteert, gewoon meer blij met dit pragmatisme, al verzekert het huidige bestuur jaar was het afwachten wie daar wilde verdient”, aldus LSVb-voorzitter Lisa ‘nooit iets te zullen ondertekenen dat slecht is voor wachtlopen”, zegt Van Poelgeest. Tussen Westerveld. Minister Plasterk noemt de de lidbonden onderling was vaak heibel, topsalarissen echter ‘ongelooflijk’ en wil studenten’. maar het was duidelijk wie de meeste een harde aanpak. invloed had.“ René Danen: “Een lokale De LSVb, die deze week haar 25-jarig bond die net een week de universiteit had bestaan viert, was ooit een linkse actie- bezet, had op de ledenvergadering een groep. Maar dat is veranderd. De bond wil sterkere positie om zijn argumenten nu vooral in gesprek blijven. Met de mi- kracht bij te zetten, dan andere.“ nister, maar ook met politieke partijen Tegenwoordig lopen de machtslijnen van allerlei pluimage. Gijs van Dijk, drie anders. Het bestuur maakt de dienst uit jaar geleden bestuurslid en nu werkzaam en de lidbonden controleren vooral bij de Algemene Onderwijsbond, noemt achteraf. Heibel is er overigens nog de LSVb een lobbyclub. “Continu druk in steeds. De lidbonden vallen uiteen in Den Haag uitoefenen, daar gaat het om. twee groepen. Allereerst zijn er de Dat de studiefinanciering blijft bestaan, bonden die nog steeds een beetje acti- het collegegeld niet verhoogd wordt, daar vistisch zijn, zoals de bonden in ben je als een waakhond mee bezig.“ Wageningen en Groningen, die stu- Overigens doet de LSVb het beter dan een denten ondersteunt bij kraakacties. Aan aantal jaar geleden. “Ze waren toen een de andere kant staan de bonden van beetje saai”, vindt René Danen, voorzitter Utrecht, Delft en de Universiteit van in 1991-’92 en nu voorman van de Amsterdam, die liever geen actie voeren actiegroep ‘Nederland bekent Kleur’. en zichzelf ‘pragmatisch’ noemen, aldus “Tegenwoordig reageren ze snel en met Eline Kleiwegt, voorzitter in Delft. de juiste toon op standpunten.“ De bond krijgt meer leden: vorig jaar nog trad een Pragmatici nieuwe lidbond toe, van hbo-studenten “Dat geeft soms gezonde frictie”, zegt uit Zwolle. oud-LSVb’er Gijs van Dijk. De motie voor Maar de koers van de LSVb zorgt ook voor een maximum aan de salarissen van uni- problemen. Wie lobbyt, kan door de re- versiteitsbesturen, werd ingediend door gering worden ingepakt, tussen de lokale de bond in Groningen en liep stuk op bonden botert het niet altijd, en waar de verzet van de pragmatici. Eline Kleiwegt: LSVb vroeger een duidelijke politieke “Wij zeggen: kijk hoe de situatie is, en visie had, heeft de bond nu, als gespreks- dan hoef je niet per se een plafond voor partner voor onderwijszaken, niet auto- dat salaris af te spreken.“ matisch een grote aantrekkingskracht op De bonden in Amsterdam en Delft zijn studenten. “Het lidmaatschap van de veel groter dan de rest: ze trekken enkele LSVb is minder zinvol dan vroeger,“ vindt duizenden leden omdat ze diensten aan- Willem Bos, voorzitter van de aangesloten bieden als goedkope boekenverkoop en Groninger Studentenbond. kamerbemiddeling. De andere bonden hebben hooguit een paar honderd leden. Revolutionair “De LSVb is bang om Amsterdam en Toen de LSVb in 1983 werd opgericht, Delft voor het hoofd te stoten”, zegt leek de bond zo weggelopen uit de revolu- Willem Bos uit Groningen. tionaire jaren zestig. “Wij hadden één Om alle lidbonden en Haagse gespreks- middel en dat was actievoeren”, zegt partners tevreden te houden, profileert de Mariëtte Hamer, toen medeoprichter van LSVb zich als belangenorgaan voor het de LSVb, nu fractievoorzitter van de Partij hoger onderwijs. Vroeger bemoeide de van de Arbeid. Hamer liep in Indiajurken LSVb zich met van alles, van milieu- rond en sprak de minister van Onderwijs kwesties tot kraken. Engagement was be- welgeteld één keer. langrijk. Mariëtte Hamer: “Wij waren van Demonstraties en bezettingen waren in de bredere maatschappelijke functie. de jaren tachtig en vroege jaren negentig Maar dat heeft ook met de tijdgeest te het communicatiemiddel bij uitstek. maken. Nu is het allemaal resultaatge- Maarten van Poelgeest, nu wethouder richter.“ voor GroenLinks in Amsterdam, leidde Als de LSVb studenten wil binden, als voorzitter van de LSVb in 1988 een moeten ze niet bang zijn en juist een po- demonstratie van 35 duizend studenten. litieke koers kiezen, denkt René Danen. Het leverde hem veel bekendheid op. Anders springen andere studentenorga- Maar waren zulke acties op termijn nisaties in dat gat. “Ik vind het bovendien effectief? Veel bezuinigingen werden bijna een morele verplichting voor een alsnog doorgevoerd. “Dat is moeilijk te Ritzen kon de LSVb goed gebruiken, meepraten over de wetsvoorstellen van studentenvakbond om je uit te spreken zeggen,“ vindt Van Poelgeest. “Ik ben zelf vertelt Mariëtte Hamer, toen ambtenaar minister Plasterk. Maarten van Poelgeest tegen onrecht.“ Zorgen maakt hij zich niet van de school die pas vindt dat je iets op het ministerie van Onderwijs. De be- denkt dat de invloed van de LSVb is niet, want hij ziet de polarisatie vanzelf moet doen als je zeker weet dat het ef- windsman was het stiekem oneens met vergroot als het gaat om onderwijshervor- terugkomen. Verwijzend naar de onver- fectief is.“ de bezuinigingen die hij volgens het mingen. “Dan is het belangrijk dat je in wachte scholierenprotesten van het af- De actiebeweging kalfde geleidelijk af. In regeerakkoord moest uitvoeren. “Ik heb een vroegtijdig stadium een ingang hebt gelopen jaar: “Over drie tot vier jaar zijn 1992 ging minister van Onderwijs Jo altijd gedacht dat hij bewust tegenstand om te praten.“Hamer maakt een kant- dat allemaal studenten.“/. Ritzen na langdurige protesten met René organiseerde door geld te geven aan de tekening. “Als je inspraak hebt in con- Danen in debat. Het contact met de LSVb, zodat die professioneler werd en ceptplannen, bind je je aan de uitkomst minister werd daarna intensiever. Kysia actie kon voeren. Dat heeft hij vervolgens van de besluitvorming. Je kunt nooit Aan de TU/e werd in 1977 de Hekster, LSVb-voorzitter in 1994-’95 en gebruikt om zichzelf onder druk te meer zeggen: hier had ik niets mee van Eindhovense Studenten Vakbond sinds kort Rusland-correspondente voor krijgen richting het kabinet. Eigenlijk doen.“ (ESVB) opgericht. In de jaren tachtig de NOS, zag Ritzen vaker dan haar eigen denk ik niet dat de LSVb het door heeft Dat is een probleem, erkent Westerveld. voerde men aan de TU/e af en toe be- ouders, schrijft ze in een jubileumboek. gehad.“ “Maar we zullen nooit onze handtekening zettingsacties uit, onder meer tegen de Bij studenten vervloog de bereidheid tot Demonstraties halen de televisie, maar zetten onder iets wat slecht is voor stu- Twee Fasenstructuur. demonstreren. Bezuinigingen golden pas lobbywerk is onzichtbaar. “Als iets goed denten. De kans op actie bestaat altijd.“ In 2002 stopte de ESVB bij gebrek aan voor de volgende generatie en voor eeuwig gaat, krijgen we daarvoor niet altijd de Geldt dat ook nog als ze eerst maan- bestuursleden. studeren was toch geen geld meer. credits”, zegt Lisa Westerveld, die mag denlang onderhandeld heeft met de PDF Created with deskPDF PDF Writer - Trial :: http://www.docudesk.com