Fjala E Avokatit T Popullit
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
FJALA E AVOKATIT TË POPULLIT E nderuar Zj. Kryetare e Kuvendit, Të nderuar përfaqësues të popullit, Avokati i Popullit funksionon tashmë prej 9-të vitesh si institucion për të ofruar cilësi në qeverisje. “Mirëqeverisja” dhe “të drejtat e njeriut”, për fat të keq, disa herë na rezultojnë si slogane të hedhura kuturu. Por pa u zgjatur në përsiatje filozofike, më lejoni të evokoj para jush, aspiratën tonë si popull për t’u mirëqeverisur. Si Avokat i Popullit, por edhe si qytetar, këtë aspiratë dhe vullnet mbarëkombëtar e shoh edhe në ato raste, kur disa mendje kritike bëjnë ekzorcizmin moral përmes kritikave të momenteve historike të pashfrytëzuara “siç duhet” nga baballarët e kombit tonë ndër vite. E shoh dhe ndjehem krenar për këtë popull si dhe e vlerësoj klasën politike, jo për faktin se më ka dhënë besimin dhe mundësinë të punoj gjatë mandatit të dytë si Avokat i Popullit, por për faktin se klasa politike në Shqipëri ka kuptuar që stabiliteti politik, aq i nevojshëm për të ecur përpara, bazohet në mirëfunksionimin jo vetëm të institucioneve tradicionale, por dhe atyre të reja, sikurse është edhe Avokati i Popullit. Të nderuar deputetë, Nëse ju drejtohem me mesazhe mirënjohjeje të gjithëve, pavarësisht nga krahët politikë, këtë e bëj edhe për faktin tjetër, se të gjithë Ju, dikush më parë e dikush tani, në një mënyrë apo tjetër, qoftë edhe kur me ndonjë nga përfaqësuesit tuaj në qeverinë e radhës kam patur përplasje institucionale, Ju si Parlament keni ushtruar autoritetin tuaj për ta orientuar qeverisjen të jetë mendjehapur ndaj kritikave, sidomos kur ato kanë ardhur nga Avokati i Popullit. Mbi bazën e përvojës së deritanishme, ju garantoj për një gjë: Sa më korrekt dhe reagues të jete një pushtet, qoftë ky ekzekutivi, legjislativi apo gjyqësori ndaj problemeve që ngre Avokati i Popullit, aq më shumë vlerësohet imazhi i emancipimit të vetë pushtetit. Me këtë që them, nuk është se kërkoj ndonjë falënderim apo mirënjohje, pasi kam mendimin tim të kahershëm se, nëse ka vend për të tilla, ato u takojnë të qeverisurve nga qeverisësit, taksapaguesve nga taksapërfituesit e kështu me radhë. 1 Me syrin vetëkritik mendoj se Avokati i Popullit duhej të kishte qenë edhe më kërkues ndaj Qeverisë dhe segmenteve të caktuara të saj, të cilët e lanë procesin e regjistrimit të banesave apo të zgjedhësve në zgrip të mandatit; ndaj disa drejtuesve të policisë, të cilët me “torturë” nuk kuptojnë përkufizimin ligjor të saj sipas Konventave ndërkombëtare, por atë sipas kodeve të mesjetës; ndaj disa gjyqtarëve, të cilët mbajnë pezull jo vetëm frymën, me sytë nga politika, por edhe çështjet që zvarriten nëpër gjykata; ndaj disa prokurorëve, të cilët harrojnë se dikush pas hekurave i numëron ditët njëlloj me sekondat e orës; me disa drejtues spitalesh apo edhe mjekë, të cilët e shesin profesionin e tyre për bamirësi. Të gjitha këto i bëj për t’u solidarizuar shpirtërisht dhe institucionalisht qoftë dhe me një grua që dhunohet nga bashkëshorti, me një fëmijë që shikohet si pjesë këmbimi, me një të moshuar që ndodhet në udhëkryqin e jetës me sytë sa nga azili, aq edhe nga të afërmit e munguar. Të nderuar deputetë, Më falni për retorikën, por të gjitha këto janë probleme që na prekin dhe i prekim përditë, qoftë si qytetarë, qoftë si zyrtarë. Të tilla probleme do t’i gjeni, si çdo vit tjetër, të pasqyruara me ftohtësinë e ligjit, edhe në këtë Raport Vjetor të radhës për vitin 2008. Do t’i gjeni, besoj, edhe në 2009-ën dhe më tej, dhe jo sepse dua unë t’i përsëris nga njëri vit në tjetrin. Kjo ndodh për arsyen e thjeshtë sepse problemet pak dhe ngadalë ndryshojnë. Ndërsa ne nuk mund të bëjmë gjë tjetër, vetëm se të ndryshojmë përgjigjet ndaj tyre përmes qasjeve të reja nëpërmjet Rekomandimeve tona. Duke u munduar të respektoj pavarësinë dhe paanshmërinë time dhe të institucionit që drejtoj, respektoj dhe do të vazhdoj të jem shumë i vëmendshëm ndaj çdo mesazhi politik që marr nga ju të gjithë, qoftë si përfaqësues të popullit, qoftë si liderë të partive politike. Unë dhe bashkëpunëtorët e mi jemi pjesë e përgjegjësisë tuaj dhe si të tillë mirëpresim çdo kritikë dhe nxitje për të vazhduar më tej punën tonë në mbrojtje të të drejtave të qytetarëve shqiptarë dhe për të kërkuar më fort rritjen e cilësisë qeverisëse në Republikën e Shqipërisë. Me respekt, Ermir DOBJANI AVOKATI I POPULLIT Tirane, me 02.03.2009 2 PERMBAJTJA Faqe Fjala e Avokatit të Popullit 1 Përmbajtja 3 Avokati i Popullit dhe parimet mbi te cilat ai funksionon. 6 Prezantim i shkurtër i Raportit 8 KREU I PARE 1. Struktura, organika dhe cilësitë e personelit të zyrës së Avokatit të Popullit. 11 2. Buxheti i institucionit për vitin 2008. 15 3. Bashkëpunimi dhe mbështetja ndërkombëtare për Institucionin e Avokatit të Popullit gjatë vitit 2008. 16 4. Sfidat dhe objektivat e institucionit për vitin 2009 e në vazhdim 22 KREU I DYTE 1. Statistika përmbledhëse e vitit 2008. 25 2. Opinione të përgjithshme për të Drejtat e Njeriut në Shqipëri. 29 3. Marrëdhëniet me Kuvendin e Shqipërisë. 38 4. Raportet e Veçanta të Institucionit të Avokatit të Popullit, drejtuar Kuvendit. 44 5. Kontributi i Avokatit të Popullit për ngritjen e institucioneve të reja të krijuara në fushën e të drejtave të njeriut gjatë viteve 2006-2008. 49 6 Marrëdhëniet e Avokatit të Popullit me publikun dhe median. 71 a. Sektori i Pritjes së Popullit 73 b. Ditët e hapura – përvojë për t’u vazhduar 77 7. Konferenca Kombëtare “Në mbrojtje të së drejtës së konsumatorit”. 78 8. Bashkëpunimi me Organizatat Joqeveritare dhe aktivitete të tjera të Institucionit të Avokatit të Popullit gjatë vitit 2008. 87 3 KREU I TRETE Veprimtaria konkrete e Avokatit të Popullit për ankesat, kërkesat dhe njoftimet, të grupuara sipas institucioneve qeveritare 1. Këshilli i Ministrave (Qeveria). 90 2. Ministria e Drejtësisë 94 a. Sistemi i burgjeve dhe paraburgimeve 94 b. Zyrat e Përmbarimit 110 c. Zyrat e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme 118 ç. Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave ish Pronarëve 122 3. Ankesat për pushtetin gjyqësor dhe administratën gjyqësore. Kontributi i Avokatit të Popullit për Reformën në Drejtësi. 124 4. Ankesat për Prokurorinë. 138 5. Ministria e Brendshme. 154 6. Ministria e Mbrojtjes. 188 7. Ministria e Financave. 194 8. Ministria e Punëve Publike, Transportit dhe Telekomunikacioneve. 207 9. Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës. 215 10. Ministria e Shëndetësisë. 219 11. Ministria e Arsimit dhe e Shkencës 228 12. Ministria e Punëve të Jashtme. 231 13. Ministria e Punës, Çështjeve Sociale dhe Shanseve të Barabarta 235 14. Ministria e Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit të Ujërave. 241 15. Ministria e Turizmit, Kulturës, Rinisë dhe Sporteve. 243 16. Ministria e Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit 246 17. Veprimtaria e Nën Seksionit të të Drejtave të Fëmijëve. 251 Nevoja e ngritjes së Ombudsmanit të Fëmijëve. 257 18. Veprimtaria e Njësisë për Parandalimin e Torturës dhe çdo Trajtimi Çnjerëzor dhe Degradues. 261 19. Veprimtaria e Avokatit të Popullit pas tragjedisë së Gërdecit 268 4 KREU I KATERT 1. E drejta e Avokatit të Popullit për rekomandime legjislative. 278 Pasqyra Nr.1. Evidenca e rekomandimeve për plotësime apo ndryshime të ligjeve të Kuvendit të Shqipërisë për periudhën 2000-2008. 280 Pasqyra Nr.2. Evidenca e rekomandimeve për nxjerrje, ndryshime apo plotësime në aktet nënligjore të Këshillit të Ministrave për periudhën 2000- 2008. 297 Pasqyra Nr.3. Evidenca e rekomandimeve për nxjerrje, ndryshime apo plotësime për aktet nënligjore të ministrave dhe drejtuesve të institucioneve të tjera qendrore për periudhën 2000-2008. 309 2. Çështje të filluara me iniciativën e Avokatit të Popullit (“ex officio”) 321 ANEKSE 1. Letra falënderimi nga qytetarët dhe shoqata të ndryshme. 322 2. Tabela dhe grafikët 326 5 Avokati i Popullit dhe Parimet mbi të cilat ai Funksionon Avokati i Popullit përfaqëson një mekanizëm shtetëror, ekstragjyqësor për hetimin e pavarur të ankesave apo kërkesave të qytetarëve ndaj sjelljes, vendimeve, veprimeve apo mosveprimeve të parregullta e të paligjshme të administratës publike. Parimet dhe tiparet thelbësore të Zyrës janë pavarësia, fleksibiliteti, paanshmëria, besueshmëria dhe transparenca ndaj publikut. Pavarësia gjen shprehje si në bazueshmërinë e saj në Kushtetutën e shqiptare dhe Ligjin “Për Avokatin e Popullit”, ashtu edhe në diskrecionin që Avokati i Popullit ka në përzgjedhjen e një pjese të stafit të tij, sikundër, dhe më e rëndësishmja, në raportet që Avokati i Popullit ndërton me Qeverinë dhe Kuvendin. Pavarësisht se është një organ i dalë nga Parlamenti, Avokati i Popullit, në veprimtarinë e tij, nuk mund dhe nuk duhet të pranojë ndërhyrje që do të diktonin politikën e tij institucionale. Fleksibiliteti shprehet në rrugët dhe format që Avokati i Popullit ndjek për t’ju afruar shërbimin dhe rivendosur të drejtën e pretenduar ose të shkelur të qytetarit. Ky parim vlen edhe për komunikimin zyrtar të Avokatit të Popullit me përfaqësuesit e administratës publike. Madje edhe zgjidhja që synon të arrijë Avokati i Popullit në favor të qytetarit, nuk kushtëzohet patjetër nga afatet ligjore të apelimit të shkeljes. Sikundër edhe qëllimi i Avokatit të Popullit nuk është penalizimi i zyrtarit, por ndërgjegjësimi i tij për t’u shërbyer qytetarëve sipas ligjit. Paanshmëria dhe objektiviteti janë parime të rëndësishme, ku bazohet i gjithë veprimi i Avokatit të Popullit për të hetuar ankesa të veçanta, parime ku bazohet edhe funksioni i tij ndërmjetësues, gjithmonë si mekanizëm i kontrollit dhe balancës së pushteteve. Ky parim siguron më pas edhe besueshmërinë e Avokatit të Popullit, si palë që shikon të dyja anët e medaljes, për të siguruar jo vetëm zgjidhje të drejta, por mbi të gjitha ligjore. Transparenca është një parim, pa të cilin Avokati i Popullit nuk do të kishte mundur të kryente misionin e tij.