PDF Hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

PDF Hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/147721 Please be advised that this information was generated on 2017-12-05 and may be subject to change. HET GLOSSARIUM HARLEMENSE EEN LEXICOLOG1SCHE BIJDRAGE TOT DE STUDIE VAN DE MIDDELNEDERLANDSE LEXICOGRAFIE 4 ft« l'A C V t ♦ re t- \Yi k \ + * aU»iM 4l*2&e 5 ö* t - t r r \ < * 5 * 4 . i f l ' 4 4W 3rt& VoWjflUf*» ^6QlixAfè 4^UMd4«W«A tftlVorcjv**- 4 » e t* ^ 4P U4< \bctó*-(<rr 3 ° * * ' *«33-£ G ec& v u£ U-h^tQ^ 4^ tHt3^ )d ?Jt jtt^cLr' 4*stt**V«X*3 «fSnV>At- ^OCV vGufl* ow^ IXüi^ot* " « j » •*9*2*«WiT AAtXdo Um) * A ^ vtslu ' * s y * 1 ,3 «*a«<* * - * f v x L ^ y t <4rrt*u: dU?*«*to! VVvrijfiV a 6 » ( ^ 3 a u A v 4 - (Soc**y - — ■ 1 A n w : ____ «d w rM 40 4<u(» Z- 4 t “ ® -ïtiU^fiC ü t rtP 4U»*t»*e ^ n « + uT v(L-& é&+d*J ‘*f-jjt'0*+r-~ 4nunct) fhu-tpcj^* 4 6 CaA*2 Sx>**n**1 4*ve**Jtr} <Kt H0Ch2 ^ ttx w 'j 4om*KmS <%ctc **h **f P. G. J. VAN STERKENBURG / HET GLOSSARIUM HARLEMENSE Promotores: Prof. Dr. A A . Weijnen Dr. A. Gruijs HET GLOSSARIUM HARLEMENSE EEN LEXICOLOGISCHE BIJDRAGE TOT DE STUDIE VAN DE MIDDELNEDERLANDSE LEXICOGRAFIE. PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van doctor in de letteren aan de Katholieke Universiteit te Nijmegen, op gezag van de rector magnificus Prof. Mr. F.J.F.M. Duynstee, volgens besluit van het college van decanen in het openbaar te verdedigen op 22 mei 1975, des namiddags te 2.00 uur precies door PETRUS GIJSBERTUS JACOBUS VAN STERKENBURG geboren te Breda MARTINUS NIJHOFF/’s-Gravenhage/1975 Aan mijn moeder, vader gedenkend. Aan mijn vrouw; aan Arnoud en Rogier als wissel op meer speelgenot. 7 Voorwoord Het schrijven van deze studie is het logische gevolg van zes jaar intensief worstelen met de inhoud van het Glossarium Harlemense, dat in 1973 door mij in een nieuw kostuum werd gestoken. De problematiek van de Middelnederlandse lexicografie en van het historisch-geografisch (woorcDonderzoek zette mij aan om van het Glossarium H arlem ense na de tekstuitgave een studie te schrijven, waarvan ik hoop dat het inderdaad een lexicologische bijdrage tot de studie van de Middelnederlandse lexicografie zal zijn. Nu dit boek voltooid is en ik het aan de Faculteit der Letteren als proefschrift kan voorleggen, wil ik graag mijn oprechte dank uitspreken aan allen die, ieder op zijn eigen wijze, een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de wording ervan. Hierbij denk ik allereerst aan hen aan wie ik het boek heb opgedragen. Dr. F. de Tollenaere creëerde voor mij op zijn instituut, de Thesaurus, de mogelijkheden om sneller en efficiënter te kunnen werken. Bovendien behoedde zijn deskundigheid als lexicoloog mij meerdere malen voor een misslag. Grote dank ben ik verschuldigd aan mijn collega’s en aan de medewerkers(-sters) van de afdeling Thesaurus van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, die de gesel van het tot stand komen van dit werk aan den lijve hebben ondervonden; met name mag hier de sectie automatisering genoemd worden, waarvan mevrouw A. Vennix en collega H.T. Wong niet alleen belangrijke suggesties naar voren brachten, maar ook iedere gewenste automatische bewerking realiseerden. In dit verband past ook een woord van dank aan mevrouw J. Rus-Boonekamp die tientallen handschriften translittereerde en op de IBM 029 verponste. Dat deze studie met behulp van velen tot stand kwam, blijkt op bijna iedere bladzijde. Het spreekt voor zich dat veel niet verricht had kunnen worden zonder de hulp van bibliotheken en instituten. Van deze vermeld ik graag de Stadsbibliotheek van Haarlem waarvan de directeur, de heer J.C. van Dijk, mij alle faciliteiten gaf om de codex te bestuderen en het Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde te Amsterdam. Herman Kleibrink verplichtte mij opnieuw aan zich door zijn bereidheid foto’s te maken van watermerken en woordkaarten. Tijdens het componeren van het manuscript stond mej. Margreet Oudenes steeds gereed om geschreven en herschreven versies tot een foutloos typoscript om te werken. Bij het corrigeren van de ponsbanden kreeg ik hulp van: drs. Anneke van der Glas, die vooral de Latijnse citaten verifieerde, drs. Har Brok te Amsterdam, mijn collega van het WNT, drs. J. Heestermans, van drs. J.Ph. van Oostrom te Leiderdorp, van drs. W. Pijnenburg te ’s-Gravenhage, drs. J.J. van der Voort van der Kleij te Voorschoten en de heer D. Vennix te Katwijk. Het is aan het initiatief van dr. F. de Tollenaere te danken dat dit proefschrift als eerste deel van series III (Studia) van de Monumenta Lexicographica Neerlandica kan verschijnen. Het Bestuur van de Stichting Instituut voor Nederlandse Lexicologie maakte de uitgave materieel mogelijk. Dat ik hier thans met plezier terugdenk aan de vele leerrijke uren die ik met mijn vriend prof. dr. L. de Man in zijn studeerkamer te Keerbergen en tijdens ons verblijf in ”het hart van Europa” kon doorbrengen, vindt zijn weerslag in onze gemeenschappelijke interesse. Voor mijn trouwste medewerkster, mijn vrouw, zonder wier geestelijke en materiële hulp dit boek niet in zo’n korte tijd zou zijn klaargekomen, geldt onverlet: vrouwen van lexicografen zijn en blijven engelen. Leiden, 12 april 1974 P.G.J. van Sterkenburg 8 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 7 INHOUDSOPGAVE 8 0. INLEIDING 12 0.1. Identificatie en definiëring van het onderzoek 13 0.2. Doel 13 0.3. Werkwijze 14 0.3.1. De lexicografische traditie 14 0.3.2. Boekarcheologische aspecten 14 0.3.3. Linguïstische aspecten 15 1. ENIGE ASPECTEN VAN LEXICOGRAFIE UIT DE MIDDELNEDERLANDSE PERIODE: Het Glossarium Harlemense 17 1.1. Inleiding in de geschiedschrijving der Middelnederlandse lexicografie 18 1.2. Het ontstaan van lexicografische geschriften in het algemeen 20 1.3. Het ontstaan van lexicographica in onze volkstaal 21 1.3.1. Middelnederlandse woorden in Latijnse teksten 22 1.3.2. Glossen 22 1.3.2.1. Interlineaire glossen 22 1.3.2.2. Marginale glossen 23 1.3.2.3. Contextglossen 23 1.4. Het ontstaan van Middelnederlandse glossaria; Bellaard contra Buitenrust Hettema 23 1.5. Kenmerken van glossaria volgens Buitenrust Hettema en Bellaard 25 1.6. De concrete feiten in Harlemense: een bloemlezing 25 1.6. 1. Verbogen woordvormen 25 1.6. 2. Indicaties betreffende verbuiging 26 1.6. 3. Indicaties betreffende genus 26 1.6. 4. Indicaties betreffende woordsoorten 27 1.6. 5. Indicaties betreffende de vervoeging 27 1.6. 6. Indicaties betreffende etymologie en woordafleiding 27 1.6. 7. Grammaticaal siglensysteem 27 1.6. 8. Beperkt lemmata-aantal 29 1.6. 9- Onvertaalde lemmata 30 1.6.10. De bijzondere aard van de inhoud der glossaria 31 1.6.11. Latijn in interpretamenten 31 1.7. Vergelijkbare elementen in chronologisch en genealogisch verschillende lexica 32 1.7.1. Naamgeving 32 1.7.2. Compilator 34 1.7.3. Datering 34 1.7.4. Bronnen 35 1.7.5. Alfabetisering 42 1.7.6. Opbouw der lemmata 46 9 1.8. Verwantschapsbetrekkingen tussen Middelnederlandse woordenboeken 54 1.8.1. Inleiding 54 1.8.2. Hoe stellen we verwantschap vast? 55 1.8.2.1. Uitvoerige interpretamenten 56 1.8.2.2. Volgorde der lemmatae 56 1.8.2.3. Open plaatsen 60 1.8.2.4. Gemeenschappelijke fouten 61 1.8.3. Door anderen aangetoonde verwantschap 66 1.8.4. Onze methode 67 1.8.4.1. Bij beknopte vocabularia 68 1.8.4.2. Bij uitvoerige vocabularia 73 1.9- Conclusie 82 2. BOEKARCHEOLOGISCHE ASPECTEN 86 2.1. Inleiding 87 2.2. Watermerken 87 2.2.1. De watermerken in de Epistulae familiares 87 2.2.2. De watermerken in de Epistolarum formulae % 2.2.3. De watermerken in De remedio amoris 98 2.2.4. De watermerken in het Tractatus de amore 98 2.2.5. De watermerken in de vocabularius 98 2.2.5.1. Methode 2.2.5.2. Beschrijving van de papiersoorten in H arlem ense volgens het schema van Stevenson 99 2.2.5.3. Papiersoorten H arlem ense schematisch 102 2.2.6. Cartula Nostra 102 2.3. Collatieformule 104 2.3.1. Epistolae van Cicero 104 2.3.2. Formulae, De remedio amore, Tractatus 104 2.4. Schrift 107 2.5. De band 107 2.6. Diversen 107 2.7. Conclusie 108 3. INTERN-LINGUISTISCHE ASPECTEN 110 3.1. Inleiding 111 3.2. In hoeverre stoot men op dialectisch materiaal in glossaria? 111 3.3. De methode van lokaliseren tot op heden 114 3.4. De stand van zaken bij het lokaliseren van H arlem ense 117 3.5. Onze methode 117 3.5.1. Het relatief oudste vergelijkingsmateriaal 118 3.5.2. "Contemporaine” parallelteksten 120 3.5.2. 1. Het Glossarium Bemense 121 3.5.2. 2. Fragment van een Bems Glossarium 126 3.5.2. 3. Brugse Olla Patella 127 3.5.2. 4. Fragment Beets 128 3.5.2. 5. Fragment Beckers 128 3.5.2. 6. Glossarium Trevirense 1125/2059 128 10 3.5.2. 7. Glossarium Trevirense 1128/2053 (fol. 62r-67v) 130 3.5.2., 8. Glossarium Trevirense 1128/2053 (fol. 68r-114v) 130 3.5.2. 9- Glossarium Trevirense 1128/2053 (fol. 115r-120v) 134 3.5.2.10. Fragment van een Vocabularius Copiosus Ms. Ltk. 1104 134 3.5.2.11. De Hasseltse Fragmenten van een Latijns-Middelnederlands Glossarium 134 3.5.2.12. Vocabularius Mainz hs. 603 137 3.5.2.13.
Recommended publications
  • Zijn De Natuur En Het Landschap in Voeren Nog Wel Te Redden?
    Zijn de natuur en het landschap in Voeren nog wel te redden? Eddy Dupae, versie 29 december 2020 Vlaamse Landmaatschappij Regio Oost, zetel Hasselt, intern document. Woord van dank Een wel heel bijzonder woord van dank wens ik te richten aan Rik Palmans, Gabriël Erens, Elfriede Schotsmans en Elza Vandenabeele die een eerste versie van dit rapport zeer kritisch hebben nagelezen, verbeterd én aangevuld met erg waardevolle informatie. 3 Zijn de natuur en het landschap in Voeren nog wel te redden? Tal van partners, Onroerend Erfgoed, Landbouw en Visserij, ANB, VMM, VLM, de provincie, IOED- Oost, Natuurpunt, het Regionaal Landschap, het Bekkenbestuur Maasbekken, de gemeente en tot slot Landelijk Vlaanderen, HVV Vlaanderen en de Boerenbond hebben op 19 december 2017 het Charter “Samen sterk in de Voerstreek” ondertekend. Daarin willen ze samen werken aan de bescherming van water, natuur, landschap, erfgoed en landbouw dankzij een gebiedsgerichte, geïntegreerde landschapsvisie. Bij de opstelling van die visie wenst men vooral gebruik te maken van de resultaten van het Onderzoeksproject Voerstreek, een onderdeel van het Vlaams geïntegreerd plattelandsbeleid (Annys e. a., 2017, Demeyer e. a., 2017, Gobin e. a., 2017, Mortelmans & Turtelboom, 2018, Thoonen e. a., 2017, Thoonen & De Smet, 2017, Wauters, 2018). De opstelling van die geïntegreerde landschapsvisie wordt begeleid door het overlegorgaan Projectgroep Voeren. Dat overlegorgaan bevat volgens Demeyer e. a. (2017) echter vooral bovenlokale stakeholders, maar te weinig lokale spelers zoals de inwoners, de horeca en de boeren van de streek en aan dat ‘gebrek’ moet dringend iets gedaan worden. Meer en meer is de wetenschappelijke wereld er immers van overtuigd geraakt dat de inbreng van lokale bewoners een essentiële meerwaarde oplevert bij het nadenken over de inrichting van hun landschap én bovendien is het ook een belangrijk sociaal gebeuren (Hilding-Rydevik et al., 2018, Jones et al., 2018).
    [Show full text]
  • Maps -- by Region Or Country -- Eastern Hemisphere -- Europe
    G5702 EUROPE. REGIONS, NATURAL FEATURES, ETC. G5702 Alps see G6035+ .B3 Baltic Sea .B4 Baltic Shield .C3 Carpathian Mountains .C6 Coasts/Continental shelf .G4 Genoa, Gulf of .G7 Great Alföld .P9 Pyrenees .R5 Rhine River .S3 Scheldt River .T5 Tisza River 1971 G5722 WESTERN EUROPE. REGIONS, NATURAL G5722 FEATURES, ETC. .A7 Ardennes .A9 Autoroute E10 .F5 Flanders .G3 Gaul .M3 Meuse River 1972 G5741.S BRITISH ISLES. HISTORY G5741.S .S1 General .S2 To 1066 .S3 Medieval period, 1066-1485 .S33 Norman period, 1066-1154 .S35 Plantagenets, 1154-1399 .S37 15th century .S4 Modern period, 1485- .S45 16th century: Tudors, 1485-1603 .S5 17th century: Stuarts, 1603-1714 .S53 Commonwealth and protectorate, 1660-1688 .S54 18th century .S55 19th century .S6 20th century .S65 World War I .S7 World War II 1973 G5742 BRITISH ISLES. GREAT BRITAIN. REGIONS, G5742 NATURAL FEATURES, ETC. .C6 Continental shelf .I6 Irish Sea .N3 National Cycle Network 1974 G5752 ENGLAND. REGIONS, NATURAL FEATURES, ETC. G5752 .A3 Aire River .A42 Akeman Street .A43 Alde River .A7 Arun River .A75 Ashby Canal .A77 Ashdown Forest .A83 Avon, River [Gloucestershire-Avon] .A85 Avon, River [Leicestershire-Gloucestershire] .A87 Axholme, Isle of .A9 Aylesbury, Vale of .B3 Barnstaple Bay .B35 Basingstoke Canal .B36 Bassenthwaite Lake .B38 Baugh Fell .B385 Beachy Head .B386 Belvoir, Vale of .B387 Bere, Forest of .B39 Berkeley, Vale of .B4 Berkshire Downs .B42 Beult, River .B43 Bignor Hill .B44 Birmingham and Fazeley Canal .B45 Black Country .B48 Black Hill .B49 Blackdown Hills .B493 Blackmoor [Moor] .B495 Blackmoor Vale .B5 Bleaklow Hill .B54 Blenheim Park .B6 Bodmin Moor .B64 Border Forest Park .B66 Bourne Valley .B68 Bowland, Forest of .B7 Breckland .B715 Bredon Hill .B717 Brendon Hills .B72 Bridgewater Canal .B723 Bridgwater Bay .B724 Bridlington Bay .B725 Bristol Channel .B73 Broads, The .B76 Brown Clee Hill .B8 Burnham Beeches .B84 Burntwick Island .C34 Cam, River .C37 Cannock Chase .C38 Canvey Island [Island] 1975 G5752 ENGLAND.
    [Show full text]
  • Adaptation of the Meuse to the Impact of Climate Change
    Adaptation of the Meuse to the impact of climate change Subreport I: Bibliographic study of climate change and impact on hydrology of the Meuse basin for high and low water situations 710-14 WL Rapporten Adaptation of the Meuse to the impact of climate change Subreport I: Bibliographic study of climate change and impact on hydrology of the Meuse basin for high and low water situations Moeskops, S.; Smets, S.; De Sutter, R.; Holvoet, K.; Vanneuville, W.; Mostaert, F. February 2010 WL2010R710_14a_rev2_0 I/RA/11347/09.145/MOE FORM: F-WL-PP10-2 Version 02 VALID AS FROM: 17/04/2009 This publication must be cited as follows: Moeskops, S.; Smets, S.; De Sutter, R.; Holvoet, K.; Vanneuville, W.; Mostaert, F. (2010). Adaptation of the Meuse to the impact of climate change: Subreport I: Bibliographic study of climate change and impact on hydrology of the Meuse basin for high and low water situations. Version 2_0. WL Rapporten, 710_14a. Flanders Hydraulics Research & IMDC: Antwerp, Belgium Waterbouwkundig Laboratorium Flanders Hydraulics Research Berchemlei 115 B-2140 Antwerp Tel. +32 (0)3 224 60 35 Fax +32 (0)3 224 60 36 E-mail: [email protected] www.watlab.be Nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of print, photocopy, microfilm or otherwise, without the written consent of the publisher. FORM: F-WL-PP10-2 Version 02 VALID AS FROM: 17/04/2009 Document identification Adaptation of the Meuse to the impact of climate change: Subreport I: Bibliographic study Title: of climate change and impact on hydrology of the Meuse basin for high and low water situations Customer: AMICE Ref.: WL2010R710_14a_rev2_0 Keywords (3-5): Meuse, climate change, high and low water Text (p.): 51 Tables (p.): / Appendices (p.): / Figures (p.): / Yes Customer Exceptions: Internal Confidentiality: Flemish government Released as from No Available online Approval Author Revisor Project leader Division Head Moeskops, Stoffel Holvoet, Katrijn Vanneuville, Wouter Mostaert, Frank Smets, Steven De Sutter, Renaat Revisions Nr.
    [Show full text]
  • Fish Passage 2015 Abstracts Overview
    FISH PASSAGE 2015 ABSTRACTS OVERVIEW June 20-25, 2015 Groningen, The Netherlands http://fishpassageconference.com Plenary Speakers DR. ZEB HOGAN, UNIVERSITY OF framework for management of transboundary migratory freshwater fish – a NEVADA-RENO, USA neglected biota in urgent need of study and Assistant Research Professor, University of protection. Nevada-Reno Fish passage in an era of broken rivers: Dr. Zeb Hogan is an new approaches a reason for hope? assistant research professor at the In an era of decline of large-bodied, University of migratory fishes, river connectivity has been Nevada-Reno, the shown to be increasingly important for the United Nations conservation of native biodiversity. From Convention on North America to Asia, Europe to South Migratory Species Councilor for Fish, and a America, issues with river connectivity influence – for better or worse - the life National Geographic Society Fellow. Zeb also cycle, and population status, of migratory hosts the National Geographic Television fishes. In the Mekong River Basin, the series “Monster Fish”. Zeb received his Ph.D. world’s largest fishes, including the Critically in Ecology from the University of California, Endangered Mekong giant catfish Davis in 2004. His research interests include Pangasianodon gigas and giant pangasius freshwater fish ecology, fisheries Pangasius sanitwongsei, face extinction management, and endangered species issues. because of mainstream dams on the lower Since 2006, Zeb has worked with the Mekong. In China, populations of the University of Nevada and the National Chinese sturgeon, Acipenser sinensis, and Chinese paddlefish, Psephurus gladius, Geographic Society to merge conservation have declined significantly since the science with education and action.
    [Show full text]
  • Zijn De Natuur En Het Landschap in Voeren Nog Wel Te Redden?
    Zijn de natuur en het landschap in Voeren nog wel te redden? Vlaamse VLM.be overheid OMGEVINGVLAANDEREN.be Zijn de natuur en het landschap in Voeren nog wel te redden? Eddy Dupae, versie 29 december 2020 Vlaamse Landmaatschappij Regio Oost, zetel Hasselt, intern document. Woord van dank Een wel heel bijzonder woord van dank wens ik te richten aan Rik Palmans, Gabriël Erens, Elfriede Schotsmans en Elza Vandenabeele die een eerste versie van dit rapport zeer kritisch hebben nagelezen, verbeterd én aangevuld met erg waardevolle informatie. 3 Zijn de natuur en het landschap in Voeren nog wel te redden? Tal van partners, Onroerend Erfgoed, Landbouw en Visserij, ANB, VMM, VLM, de provincie, IOED- Oost, Natuurpunt, het Regionaal Landschap, het Bekkenbestuur Maasbekken, de gemeente en tot slot Landelijk Vlaanderen, HVV Vlaanderen en de Boerenbond hebben op 19 december 2017 het Charter “Samen sterk in de Voerstreek” ondertekend. Daarin willen ze samen werken aan de bescherming van water, natuur, landschap, erfgoed en landbouw dankzij een gebiedsgerichte, geïntegreerde landschapsvisie. Bij de opstelling van die visie wenst men vooral gebruik te maken van de resultaten van het Onderzoeksproject Voerstreek, een onderdeel van het Vlaams geïntegreerd plattelandsbeleid (Annys e. a., 2017, Demeyer e. a., 2017, Gobin e. a., 2017, Mortelmans & Turtelboom, 2018, Thoonen e. a., 2017, Thoonen & De Smet, 2017, Wauters, 2018). De opstelling van die geïntegreerde landschapsvisie wordt begeleid door het overlegorgaan Projectgroep Voeren. Dat overlegorgaan bevat volgens Demeyer e. a. (2017) echter vooral bovenlokale stakeholders, maar te weinig lokale spelers zoals de inwoners, de horeca en de boeren van de streek en aan dat ‘gebrek’ moet dringend iets gedaan worden.
    [Show full text]
  • The Thermal Spring of Elven- Schans-Navagne In
    THE THERMAL SPRING OF ELVEN- The subsurface is composed of turbiditic limestones of SCHANS-NAVAGNE IN MOELINGEN Upper Viséan age, attaining easily 500 m in thickness. (VOEREN-FOURONS) AND ITS GEO- All these beds dip 30° East, probably resulting from a transpressional bulge over the southern Border Fault LOGICAL ORIGIN (`faille bordière') of the Brabant Massif which must NEW INSIGHTS AS A RESULT OF GEOLOGICAL follow here a NNE-SSW direction along the west mar- RECONNAISSANCE FOR A GAS PIPELINE gin of the Meuse river valley incision. The Visé-Puth subsidence basin, located in between the Border and Michiel DUSAR' Anticlinaal-Oranje fault systems, accomodated thick carbonate sequences derived from a shallow, highly 1. Geological Survey of Belgium, Jennerstraat 13, B-1000 productive carbonate platform near Visé and deposited Brussel as seasonal(?) mudflows on the unstable slope. Pervasive silicification affected these beds in and around The originally artesian thermal well of Elvenschans- karst solution structures developed during different Navagne served for the water supply of the medieval emersion phases from the base Namurian onwards. moat Elvenschans, later Spanish bastion Navagne, over- Tropical weathering during the Cretaceous installed a looking the Meuse river. A farmhouse De Schans was 100 m deep paleosol on the silicites, characterised by a later built on the ruins of the historic site. bleached kaolinised upper zone and an black carbo- The thermal well is located on the lower terrace of the naceous lower zone. Late Cretaceous to Tertiary tilting Meuse river, above the highest flood level. The arte- and subsequent erosion finally resulted in variable sian nature (which gradually disappeareded since a new depths to relative unaltered but karstified limestones, water production well tapped the same aquifer at 15 m silicites, black and white paleosols.
    [Show full text]
  • De Vlaamse Voerstreek: Een Geologische Analyse Van Het Laat Paleozoïcum Van Deze Regio En Van Het Direct Aangrenzend Gebied
    Beperkte verspreiding De Vlaamse Voerstreek: een geologische analyse van het Laat Paleozoïcum van deze regio en van het direct aangrenzend gebied P.C.H. van Tongeren Studie uitgevoerd in opdracht van ANRE 2005/MAT/R/0201 herziene versie maart 2006 Verdeellijst: ANRE 5 exemplaren. BGD 2 exemplaren. VITO 8 exemplaren (2x secretariaat MAT) (6x projectgroep Geo-Grondstoffen) SAMENVATTING In dit rapport wordt het voorkomen van de Laat Paleozoïsche formaties in de Vlaamse Voerstreek en van het direct omringende gebied besproken. Er is een geologische kaart geconcipieerd met aanduiding van de Laat Paleozoïsche formaties (Vroeg / Laat Carboon en Laat Devoon) in de subcrop. Tevens is er een eerste structurele hypothese opgesteld m.b.t. een deel van de Paleozoïsche geschiedenis van het gebied. Vooral de gegevens van de boringen ’s-Gravenvoeren (B) en Geverik-1 (NL) - evenals het hieraan gekoppelde seismisch onderzoek - vormden de basis voor een aantal van onze interpretaties m.b.t. de tektonische en sedimentaire geschiedenis van dit gebied. De Belgische kalksteengroeven en boringen binnen de regio (Visé - Berwinne, Bolland, en de ‘K-groeve’-boringen) tonen zeer interessante aspecten van een gecompliceerde geologische voorgeschiedenis. Verder bleken de (schaarse) ontsluitingen binnen het Voerstreekgebied zelf en een aantal oudere Nederlandse karteerboringen belangrijke informatiebronnen voor onze studie. De regionale ontwikkelingen in het Laat Devoon en het Vroeg Carboon zouden in direct verband staan met de continue opstuwing(en) door het meer zuidelijk gelegen Varistische orogene front. Dit betreft vooral de kantelingen en de hiermee verband houdende op- of overschuivingen in de bekkenvormende Laat Devoon / Carboon plooiingsfase. Tevens worden hierdoor de verschillende soorten van plooiassen, richtingen en types van breuken verklaard die worden aangetroffen in het oostelijk deel van het Kempens bekken.
    [Show full text]
  • Vlaanderen Aan De Vlamingen? Flemish Nationalism and Attitudes Towards Expanding Autonomy in the Light of Political Party Programmes, 1971-2010
    HELI FYHR Vlaanderen aan de Vlamingen? Flemish nationalism and attitudes towards expanding autonomy in the light of political party programmes, 1971-2010 Tampereen yliopiston väitöskirjat 378 Tampere University Dissertations 378 HELI FYHR Vlaanderen aan de Vlamingen? Flemish nationalism and attitudes towards expanding autonomy in the light of political party programmes, 1971-2010 ACADEMIC DISSERTATION To be presented, with the permission of the Faculty of Management and Business of Tampere University, for public discussion at Tampere University on 26 February 2021, at 12 o’clock. ACADEMIC DISSERTATION Tampere University, Faculty of Management and Business Responsible Professor Tapio Raunio supervisor Tampere University and Custos Finland Pre-examiners Assistant Professor Adjunct Professor Nicolas Bouteca Pasi Saukkonen Ghent University University of Helsinki Belgium Finland Opponent Adjunct Professor Taru Haapala University of Jyväskylä Finland The originality of this thesis has been checked using the Turnitin OriginalityCheck service. Copyright ©2021 author Cover design: Roihu Inc. ISBN 978-952-03-1858-1 (print) ISBN 978-952-03-1859-8 (pdf) ISSN 2489-9860 (print) ISSN 2490-0028 (pdf) http://urn.fi/URN:ISBN:978-952-03-1859-8 PunaMusta Oy – Yliopistopaino Joensuu 2021 I dedicate this book to my family, I love you. iii iv ACKNOWLEDGEMENTS This doctoral dissertation is an offspring of the time living in Belgium amidst the political turmoil from 2008 onwards. Sometimes it definitely felt – and still feels – that I live in two separate countries, which both have their own cultures and languages – the unique features, that makes them special. Nevertheless, it took quite some time before these years in Flanders and in this society matured in my head and turned into a research plan of this study.
    [Show full text]
  • Table of Contents the Gilles Are Ready to Dance in Binche the Carnival of Binche Is One of the Most Famous Belgian Celebrations
    Thursday, Feb. 8, 2018 Volume 11, Issue 5 Published for members of the SHAPE/Chièvres, Brussels and Schinnen communities Benelux News Briefs LRC closures The Chièvres Central Issue Facility office (Hangar 3) will be closed Feb. 12 to 16 for their annual internal inventory. ALL of LRC Benelux to include Schinnen/Brussels/SHAPE/ Chièvres Maintenance, Supply (CIF,PBO,SSD), Transportation (PPPO & TMP), and Plans & Operations will be closed Feb. 15 for an LRC Benelux Stand Down/training. Shuttle service on Feb. 15 will run as scheduled. Chili cookoff There will be a chili cookoff during the Total Army Sponsorship Program Rodeo Feb. 23 at the Community Activity Center on Chièvres Air Base. Participants and volunteers are needed. For more information, please contact Richard Smith by Feb. 13 at DSN 366-6192 or [email protected]. The TASP Rodeo will be held from 9 a.m. to 3 p.m. This is an informative event for those who plan to sponsor incoming personnel to USAG Benelux or want to learn more information about the community. Table of Contents The Gilles are ready to dance in Binche The Carnival of Binche is one of the most famous Belgian celebrations. It draws thousands of tourists from News...........................2-8 all over the world to the Walloon city of Binche. The festival happens three days before Ash Wednesday. This Inside the Gate.............9-12 year, it will occur from Feb. 11 to 13. The central figures are the Gilles, who wear a spectacular costume Outside the Gate........13-17 decorated with red, black and yellow symbols of lions, crowns and stars.
    [Show full text]
  • Toponymic Guidelines for Map and Other Editors for International Use, Belgium*
    UNITED NATIONS Working Paper GROUP OF EXPERTS ON No. 93 GEOGRAPHICAL NAMES Twenty-fifth session Nairobi, 5–12 May 2009 Item 18 of the provisional agenda Toponymic guidelines for map editors and other editors Toponymic Guidelines for Map and Other Editors for * International Use, Belgium * Prepared by Kathleen Van Doren (Brussels), National Geographic Institute, presented by Hubert Bergmann (Board on geographical names, Vienna). TOPONYMIC GUIDELINES FOR MAP AND OTHER EDITORS , FOR INTERNATIONAL USE BELGIUM April 2009 Kathleen Van Doren Institut géographique national, Bruxelles Nationaal Geografisch Instituut, Brussel Nationalgeographisches Institut, Brüssel TABLE OF CONTENTS 1. INSTITUTIONAL AND LINGUISTIC CONTEXT 3 1.1. The federal State of Belgium, its components and its territory 1.2. Official languages and linguistic areas 2. LEGAL STATUS OF GEOGRAPHICAL NAMES 5 2.1. Official names of administrative entities 2.2. Official names of public ways and squares 2.3. Other names 2.4. Official translations 3. A FEW KEY INFORMATION SOURCES ABOUT GEOGRAPHICAL NAMES 7 3.1. The Belgian Statute Book 3.2. The National Geographical Institute of Belgium 3.3. The Royal Commission for Toponymy and Dialectology 4. RECOMMENDATIONS FOR MAP EDITORS 9 4.1. Use of the endonyms 4.2. Diacritics signs 4.3. Mention of the article in front and use of the hyphen 4.4. Abbreviations ANNEXES 10 1. Maps 10 2. Names of administrative entities: correspondence table official translations 16 3. Abbreviations used for the basic map of Belgium at the scale 1: 10 000 30 TGL Belgium – April 2009 2 1 1 INSTITUTIONAL AND LINGUISTIC CONTEXT 1.1 The federal State of Belgium, its components and its territory Belgium (in French " Belgique", in Dutch "België", in German " Belgien") is a federal State divided into Communities and Regions.
    [Show full text]
  • Opmaak Van Een Dynamische Waterbalans Met Afwegingskader En Instrumenten Voor Een Reactief En Proactief Waterbeleid
    Opmaak van een dynamische waterbalans met afwegingskader en instrumenten voor een reactief en proactief waterbeleid Versie V21 - DEFINITIEF Datum: 25/06/2021 Verspreiding: Opdrachtgever Opdrachtgever: Provincie Limburg Universiteitslaan 1 3500 Hasselt Realisatie: Bodemkundige Dienst van België vzw W. de Croylaan 48 3001 Heverlee KU Leuven – Research & Development Waaistraat 6 – bus 5105 3000 Leuven Vrije Universiteit Brussel Pleinlaan 2 1050 Elsene i Referaat: Indien toepasselijk, dient gerefereerd te worden naar dit document als volgt: Coussement T., Willems P., Bertels D., Huysmans M., Vaessens A., Vanrespaille H., Reynaert S, Elsen F., Beyen S., De Muijnck M. (2021). Opmaak van een dynamische waterbalans met afwegingskader en instrumenten voor een reactief en proactief waterbeleid. Bodemkundige Dienst van België, KU Leuven R&D, Vrije Universiteit Brussel, Provincie Limburg. Eindrapport 25/06/2021. 300+24p. Bijzondere voorwaarde: Referaat enkel na schriftelijke toelating door de opdrachtgever. Opdrachtgever, projectleiding: Provincie Limburg Steven Beyen [email protected] Universiteitslaan 1 Tel.: +32 (0)11 237369 3500 Hasselt Marlies De Muijnck [email protected] Tel.: +32 (0)11 237435 Uitvoering: Bodemkundige Dienst van België Frank Elsen [email protected] vzw Tom Coussement [email protected] W. de Croylaan 48 Helena Vanrespaille [email protected] 3001 Heverlee Sofie Reynaert [email protected] Tel: +32 (0)16 31 09 22 KU Leuven – Research & Patrick Willems [email protected] Development, Daan Bertels Tel: +32 (0)16 32 16 58 Waaistraat 6 – bus 5105 Sotirios Moustakas 3000 Leuven Vrije Universiteit Brussel Marijke Huysmans [email protected] Pleinlaan 2 +32 (0)2 6293039 1050 Elsene Annabel Vaessens [email protected] Kwaliteitsbewaking: ISO 9001 (kwaliteitsmanagementsysteemcertificaat volgens de norm NBN-EN- ISO 9001:2008).
    [Show full text]
  • S-Gravenvoeren En Vroeger in De St.-Annakapel Aldaar
    D’r Koeënwoof 3 6 — 2 0 1 5 D’r Koeënwoof 36 — 2015 1 Colofon D’r Koeënwoof is een uitgave van de vereniging Heem en Natuur Voeren. Deze vereniging wil het streekeigene ten aanzien van natuur en cultuur bestuderen, bevorderen en beschermen. Heem en Natuur Voeren bezorgt de leden het Voerens Blaedsje als kwartaalblad, alsook dit jaarboek. Verantwoordelijke uitgever Rita Plattau, voorzitter Heem en Natuur Voeren ([email protected]) Hoofdredactie Jos Buysen ([email protected]) Redactie Rob Brouwers ([email protected]), Elza Van- denabeele ([email protected]), Zaquilla van Loenen ([email protected]), Rik Palmans ([email protected]) Secretariaat Heem en Natuur Voeren: Anne van der Linden, De Plank 1, 3790 Sint-Martens-Voeren, 04-3812125 ([email protected]) Opmaak Jos Buysen, Rik Palmans Kopij We nemen alleen origineel werk op. Gesigneerde artikels geven niet noodzakelijk de opinie van de redactie weer. We verwachten artikels over geschiedenis, kunst, cultuur, heem en natuur in de Voerstreek. Ook resultaten van onderzoekswerk komen in aanmerking voor publicatie. Wat we héél graag zien, zijn bijdragen in de vorm van gedichten, verhalen en anekdotes uit Voeren, al dan niet in ons dialect. We dringen aan op het gebruik van de officiële Nederlandse spelling en de Limburgse Veldekespelling. Stuur uw bijdrage naar [email protected]. Auteursrechten De auteurs staan de rechten op hun bijdragen af aan de uitgever. De uitgever staat het recht op overname af, tenzij door de auteur uitdrukkelijk voorbehouden, zonder voorgaande formaliteiten, mits bronvermelding. Bij overname gaat de aansprakelijkheid over op de overnemers. Kaft (vooraan en achteraan) Op deze plek, waar de Berwijn in de Maas uitmondt, bouwden de Duitsers in augustus 1914, bij het begin van de Eerste Wereldoorlog, een brug om de rivier over te steken.
    [Show full text]