Nagroda Dla Gminy Turawa Str 2 Sport W Gminie

Ponadto w numerze: Z prac Rady i Zarządu Gminy...... 3 Co dalej z reformą oświaty w gminie ...... 3 Połączone uroczystości - dożynki gm inne ...... 8-9 Festyn radości - w Ligocie Turawskiej ....12-13 Z policyjnych kronik ...... 18 Nagroda dla gminy Turawa str 2 Sport w gminie ...... 21

Rzeka Mała Panew zimą. fA L A ______¿¡'RUPZIŁŃ 2001 Nagroda dla Gminy Turawa

Gmina Turawa wzięła udział w dru budowanie oczyszczalni typu „Biogra- pracy można lokować ją blisko osiedli giej Edycji Konkursu „Gospodarka dex”, kanalizacji sanitarnej w Turawie ludzkich. Jest szczególnie przydatna wodnościekowa na terenach wiej oraz przygotowanie programu skana w przypadku dysponowania ograniczo skich”. Organizatorem konkursu był lizowania terenów w ramach Związku nym terenem, gdyż zajmuje 3 do 5 razy Narodowy Fundusz Ochrony ŚrodoGmin „Dolna Mała Panew”. mniejszą powierzchnię od oczyszczalni wiska i Gospodarki Wodnej w War Pragnę przypomnieć Czytelnikom, że tradycyjnych. Ustalona wielkość oczysz szawie. nasza oczyszczalnia typu „Biogradex” czalni pozwala przyjąć i oczyścić do wy Turawa uzyskała w tym konkursie charakteryzuje się szerokim zakresem maganych parametrów 3600 m3 na dobę. pierwszą nagrodę w województwie pracy od 250 do kilkudziesięciu tysię Walter Świerc opolskim w wysokości 350 tys. zł za wycy m3 na dobę. Dzięki bezzapachowej

Turawa w grafice Waltera Świerca

Na pierwszym planie jeden z naj starszych dębów na obrzeżach jezior turawskich. Stoi przed zjazdem na Rybaczówkę. ^R-UDZILŃ 2001 TALA Z prac Rozmowa z wójtem Walterem Świercem. Rady Co dalej z reformq i Zarządu oświaty w gminie

- Panie Wójcie, w niektórych szko wymogów zapisanych w strategii roz łach naszej gminy odbywają się gorączwoju gminy, która przewiduje istnienie Gminy kowe dyskusje dotyczące tego, czy będą trzech szkół podstawowych i jednego one nadal funkcjonować w niezmienio gimnazjum. W III-cim wakacyjnym kwartale roku nej strukturze, czy jednak sieć szkół zo W ostatnich tygodniach odbyły się 2001, odbyła się tylko jedna sesja Rady stanie zmieniona? Proszę Pana o opi rozmowy z radami pedagogicznymi Gminy, na której radzono nad zmianami nię w tej sprawie. i radami rodziców w Zakrzowie Tu naszej gminnej konstytucji, czyli Statutu — Oświata na terenie naszej gminy rowskim, Kadłubie Turowskim, Koto- Gminy oraz nad realizacją budżetu i in wymaga dalszego reformowania. rzu Małym i Węgrach. W tych wsiach, westycji. Z ogromnej ilości szkół - jak na wa w najbliższej przyszłości, szkoły win W rezultacie tej debaty Rada uchwali runki gminy - ze względów demogra ne być zlikwidowane lub obniżony po ła zmiany w Statucie oraz długoletni plan ficznych, ekonomicznych, finansowych, winien zostać stopień organizacyjny rozwoju turystyki (na lata 2001 do 2010) ilość szkół sprowadzona być musi do Dokończenie na stronie 5 zwany Strategią Rozwoju Turystyki. Zmiany dokonane w ustawie o samo rządzie gminnym zobowiązały nas do wprowadzenia ich do naszego Statutu. Chodziło zwłaszcza o uzupełnienie Sta 0 glonach w Jeziorze tutu o reguły dostępu i korzystania przez obywateli z dokumentów Rady, Komisji i Zarządu. Ponadto, zgodnie ze stosowa raz jeszcze A nymi już w krajach UE zwyczajami, uchwalono, że tzw. pieczęcią urzędową może być również pieczęć z wizerunkiem herbu naszej gminy. Po dyskusji ustalo no szczegóły tej pieczęci (wzajemne uło żenie herbu i napisu „GMINA TURA WA”), które zostały zatwierdzone w gło sowaniu. Uchwała ta, która stanowi tzw. rawo miejscowe, została opublikowana numerze 96 Dziennika Urzędowego «?Województwa Opolskiego z dnia 19 paź dziernika br. Zainteresowanych odsyłam do lektury Dziennika. W omawianym okresie Zarząd Gminy odbył 5 posiedzeń, na których podjął ogółem 39 uchwał i dokonał oceny przy gotowań do wyborów parlamentarnych oraz kontynuował prace dotyczące refor my szkół podstawowych w kształcie możliwym do przyjęcia przez wszystkich zainteresowanych. Trzeba przyznać, że jest to temat wywołujący wielkie emo Widok Jeziora Dużego przy niskim lustrze wody. cje - do osiągnięcia porozumienia jesz cze daleko. W sprawie „kwitnienia” wody w Je Na ten temat otrzymaliśmy pocztą Na posiedzeniach Zarządu, zgodnie ziorze Turawskim pisano w minionym elektroniczną (na adres [email protected]) z jego kompetencjami, podejmowano po sezonie często i w różnych czasopismach, obszerną korespondencję od związanego nadto decyzje finansowe, m.in. w spra bo coraz bardziej zdajemy sobie sprawę, z Opolem pana Tomasza Wollnego stu wie zmiany budżetu gminy oraz oceniano że jest to istotne zagrożenie dla naszych diującego na Uniwersytecie Technicznym

Dokończenie na stronie 4 jezior. Dokończenie na stronie 16 FALA C¡R.UPZIŁŃ 2001 Nie taki Pakistan straszny...

Nie mamy kasy, jak to zrobić, skąd społecznością, całkiem nieźle posługują Opijamy się sokami z mleka i owoców: wziąć 1200 zielonych?.... cą się językiem angielskim. Nie spotyka melonowymi, bananowymi, arbuzowymi, Tak zaczynaliśmy planowanie na my tu żadnych ekstremistów rodem z marchewkowymi. Doskonałe na upały. Je szej wyprawy drogą lądową, przez Tur amerykańskich filmów czy mediów. Wy dzenie dobre, aczkolwiek mało urozmaico cję, Iran, Pakistan, Indie do Nepalu. czuwa się atmosferę reżimu religijnego, ne. Poza tym Persja, to kraj pełen antycz Pomysł się zrodził jeszcze w Syrii 2 la a przy tym karności, jednak najbardziej nych, fantastycznych zabytków, jakby wy ta temu ... nieszczęśliwe (przynajmniej z naszego ciągniętych z „Baśni tysiąca i jednej no Rok później Tommy ( Tomasz Kowal punktu widzenia) są kobiety. Upał rzędu cy ”, meczetów oraz pomników starożyt ski) skontaktował się ze mną i resztą eki 40-45° C, a one muszą nosić swoje dża- nej cywilizacji. To wszystko wraz z gorącą py ( Marek Sonsala, Agata Łyczko), bary zakrywające wszelkie nagości, wło Zatoką Perską i przyrodą Morza Kaspij z którą byliśmy razem w Turcji i Syrii. sy, a czasem nawet twarze. Nazywaliśmy skiego tworzy niepowtarzalną atmosferę.

Na początku byliśmy trochę niepewni je Kobiety-Maski. Ciąg dalszy na stronie 5 czy się uda, taka „sumka”... jednak po stanowiliśmy spróbować. Kolejny pomysł to znalezienie sponsora. Zaczęliśmy po szukiwania z werwą godną podziwu. Re zultat: rolki filmów, leki z apteki oraz ob Autorskie spotkanie jęcie patronatu dwóch Uczelni Opolskich nad wyprawą. Kiedy sprawy zaszły już W listopadzie Gminna Biblioteka Pu- autorką książek dla dzieci i tekstów pio- tak daleko, nadszedł czas na szczepienia... bliczna w Turawie zorganizowała w Szko- senek dla zespołu „Łojery”.W spotka- więc do sanepidu pędem. Jednak wciąż le Podstawowej w Ligocie Turawskiej niu brała udział młodzież ze szkół: Ligo- pozostawał problem pieniędzy, gdzie spotkanie autorskie z Wandą Chotomską, ty, Kadłuba i Zakrzowa Turawskiego. można zarobić tyle forsy, w tak krótkim Zgodnie z trady czasie? Oczywiście na Saksach - wybór cją młodzież szkolna padł na Holandię i chociaż nie jesteśmy Ligoty Turawskiej, obywatelami UE, udało się. wspólnie z nauczy Wyjeżdżamy. Cztery dni w autobusie, cielami, przygotowa pociągu i wreszcie jesteśmy w Stambule. ła wystawę książek Stamtąd właściwie zaczęły się dla nas pisarki oraz prac pla nieznane rejony świata. Kolejne 3 dni stycznych do prze minęły w autobusie. I tak do samego Ira czytanych książek nu, a dokładniej do Tabriz. Uff... ode i krótką inscenizację. tchnęliśmy z ulgą, jesteśmy na miejscu. Samo spotkanie Tutaj, a konkretnie w Esfahanie zaczęło miało charakter się prawdziwe zwiedzanie. swobodny. Autorka Zaskoczenie, może nawet lekkie roz w formie bezpośred czarowanie. Iran okazuje się krajem o du niej i zabawowej i n - ^ ^ żych wpływach europejskich z kulturalną fnrmn\x/;iłiiformowała or\ historii hictnrii powstania jej utwo rów, a zwłaszcza Z PRAC RADY I ZARZĄDU GMINY „ Książki Roku 2000 ” pt. „Legendy Pol Dokończenie ze strony 3 skie ”. realizację środków na działalność kultu Młodzież miała ralną, sportową i na inwestycje, a także możliwość zadawa wyniki ekonomiczno-finansowe Fabryki nia szczegółowych w Osowcu. Zarząd oceniał także pracę pytań dotyczących stacji „Caritas”i opieki społecznej, roz życia i pracy pisarki. patrywał też różne drobniejsze sprawy, w Na zakończenie tym sporo próśb różnych stowarzyszeń spotkania pisarka i przedsięwzięć o pomoc finansową. Ze umożliwiła wszyst względu jednak na brak środków finan kim chętnym zakup sowych prośby te w większości przypad swoich książek wraz ków nie mogły zostać spełnione. z dedykacją. Sekretarz Gminy K iero w n ik Eugeniusz Wieczorek Pisarka udziela odpowiedzi na zadawane pytania. Grażyna Szczurek ęE.UPZIŁŃ 2001 f A L A =^<§> NIE TAKI PAKISTAN STRASZNY... wionę jakiegokolwiek ładu architekto CO DALEJ Z OŚWIATĄ?

Ciąg dalszy ze strony 4 nicznego, a w środku tych szarych miast Dokończenie ze strony 3 kolorowe ciężarówki. Tak, miłość do cię danej szkoły. W wyniku tych rozmów Kolejny kraj, do którego dojeżdżamy żarówek zaczyna się u Pakistańczyków nasuwają się następujące wnioski: albo prawie dwa tygodnie później, jest tak bardzo wcześnie - to jeżdżące cepelie, należy odstąpić w roku szkolnym „popularny dziś ” Pakistan. Na granicy choinki, pamiątki, odpustowe „żelaźnia- 2002/2003 od jakichkolwiek reform, albo częstują nas nowym typem herbaty, a mia ki Jaskrawość, oryginalność oraz ilość przeprowadzić je zgodnie z zapisem nowicie „bawarką ”, o niepowtarzalnym ozdób świadczy o kierowcy. Im więcej - smaku. Takiej jeszcze nie piliśmy. Od tej tym lepszy. Po prostu niesamowite. strategii. - Jakie są przesłanki przemawiają pory herbata ta towarzyszy nam do koń Taxilla i okolice to miejsca pracy ar ce za pozostawieniem sieci szkół w nie ca podróży. Czasami mamy jej serdecz cheologów, zajmujących się odkrywa nie dosyć. niem tajemnic początku buddyzmu i hin zmienionej strukturze? Pakistan powitał nas kurzem i gorą duizmu. Tutaj też zaczyna się Karakorum - Istnieje kilka powodów: cem. W Queccie słońce widoczne jak Highway, czyli najdłuższa i najwyżej po —przede wszystkim wybory samorzą przez mgłę, jednak to był tylko kurz.... łożona droga na Ziemi przez góry. Dłu dowe, 34 h w pociągu i jesteśmy w Rawalpindi. gość jej wynosi 1200 km, a wysokość - brak stanowiska MEN w sprawie Ogółem brudne, tłoczne miasta, pozba- usytuowania klas „0” w szkołach, Ciąg dalszy na stronie 7 - brak stanowiska MEN w sprawie tzw. bonusu uczniowskiego. Bonus to pie niądz, który idzie za uczniem tam, gdzie będzie on kontynuował naukę. - niewielkie jeszcze korzyści finanso we z tytułu likwidowanych szkół. Te właśnie elementy hamują wprowa dzenie reformy w chwili obecnej. Należy jednak liczyć się z tym, że mu szą być realizowane założenia strategii, w której przewidziano w najbliższych la tach likwidację szkół w Kadłubie Turow skim, Zakrzowie Turowskim, Kotorzu Małym, w Węgrach, a później także w Bierdzanach. - Kiedy zatem zostanie podjęta wią żąca decyzja w tej sprawie? - Ostateczna decyzja w zakresie refor mowania szkolnictwa w roku szkolnym 2002/2003 została już podjęta na sesji Rady Gminy w dniu 30 listopada br. Rada Gminy zadecydowała o całkowitym od Autorka dokonuje pamiątkowych wpisów do zakupionych książek. stąpieniu od reformowania szkół w nad chodzącym roku i pozostawieniu ich w ist niejącej strukturze. - Co Pan prywatnie sądzi o refor mie oświaty? -Jako długoletni nauczyciel uważam, że likwidacja szkół jest elementem bo lesnym i trudnym. Jednak społeczeń stwo musi zrozumieć, że ze względów demograficznych reforma szkolnictwa musi być kontynuowana. Chodzi jednak o to aby placówki oświatowe, które po zostaną były tak przygotowane, aby uczniowie mieli odpowiednie możliwości nauki, dobrze zorganizowane dojazdy do szkół. Myślę, że gdyby uczniowie i rodzice byli zadowoleni z tak przygotowanych placówek, to reforma spełni swoje za danie. Dziękuję za rozmowę. Pamiątkowe zdjęcia z uczestnikami spotkania. Teresa Żulewska f A L A <^(2.UPZIE_Ń 2 0 0\ Ekologia w naszej szkole -

Myślę, że mimo deszczowej pogody i VI została przeprowadzona ankieta pt. blem alkoholizmu. Szkolne kółko teatral impreza była bardzo udana, dzieci bawi „ Tytoń albo zdrowie ne przedstawiło sztukę pt. „ Wódka jest ły się do ostatnich minut i na pewno nie W czasie apelu opowiadanie o szkodli złem ”, ukazującą skutki picia alkoholu był to czas stracony. wości palenia tytoniu przedstawiła uczen i jego wpływ na całe życie człowieka. Nie była to jedyna taka impreza w na nica kl. VI Joanna Zygadlo. Uczniowie Dzieci z kl. I-III wykonały prace pla szej szkole. W ramach „Światowego klasy V zaprezentowali jak odmawiać, gdy styczne o tematyce antyalkoholowej. Dnia Rzucania Palenia” (16 listopada) ktoś częstuje ich papierosem. Uczniowie klas starszych starali się odbyła się u nas akcja antynikotynowa, Impreza zakończyła się godzinną emi opowiedzieć, co tracimy pijąc alkohol i co mająca na celu promowanie zdrowego sją filmów, ukazujących zgubny wpływ zyskujemy będąc trzeźwymi ludźmi. stylu życia. W tym roku uroczystości nikotyny na poszczególne funkcje organi Nie są to wszystkie imprezy, które od przebiegały pod hasłem „ Uwolnijmy zmu oraz choroby jakie palenie wywołuje. były się na terenie naszej szkoły. Nie za dzieci od dymu tytoniowego W ramach Ostatnią imprezą w bieżącym roku pominamy o innych problemach współ akcji ogłoszono konkursy plastyczne szkolnym był obchodzony 30 maja czesnego świata - o zwierzętach, ludziach („Mamo, tato - nie pal”, „Papieros - „Dzień walki z nałogiem”. W tym roku bezdomnych, chorych i samotnych. twój wróg ”). Wśród uczniów klasy IV, V szczególny nacisk położyliśmy na pro Joanna Martynowicz Kącik fotoamatora

„Mała ojczyzna”, „Heimat” - czyli miejsce urodzenia, miejsce gdzie się do rasta - jakiś czas temu zyskała uznanie i pod nazwą „Ścieżki regionalnej” zna lazła się w programach szkolnych. I bar dzo dobrze, bo przecież historia i ta wiel ka i ta mała wielokrotnie dawała o sobie znać również w naszych miejscowo ściach, a cenne zabytki historii i sztuki znajdują się nie tylko w Krakowie, War szawie, Rzymie czy Paryżu, ale także tuż obok nas. Jednym z nich jest kościół w Za krzowie Turawskim prezentowany dziś w obiektywie Łukasza Grzesika, ucznia II kl. Gimnazjum w Turawie. Sylwetkę tego kościoła znamy, dlatego prezentuje my tutaj nie całą jego bryłę architekto niczną, lecz tylko znakomicie ujęte w ka drze wejście, z przepięknym barokowym (pół) hełmem i dwoma stylizowanymi na gotyk oknami po bokach. Uczniowie Koła Fotograficznego dzia łającego przy gimnazjum dziękują pre zesowi Spółdzielni „SCh” w Turawie, panu Joachimowi Ebischowi za pomoc Fot. Łukasz finansową w zakupie papieru fotograficz Grzesik nego, dzięki czemu mogą rozwijać swoje II kl. zainteresowania. Publicznego Gimnazjum Zygfryd Mazur w Turawie. iE.UPZIŁŃ 2001 m m m f ALA

NIE TAKI PAKISTAN STRASZNY... noclegu. Czy w Polsce kogoś stać na taki naszym okiem sokmistrz przygotowuje

Ciąg dalszy ze strony 5 gest? Myślę, że bardzo rzadko. Kraj ten napój. Pilnujemy, aby nie dodawał wody jest \y większości muzułmański, tak samo ani lodu. sięga nawet 5000 m n.p.m. i kończy się jak Iran. Po tym pustynnym kraju podróżowa w Chinach. My, niestety, z braku czasu, Pakistan jest krajem, który ma do za liśmy ponad 2 tygodnie. Szkoda, że tak zatrzymujemy się kilkadziesiąt kilome oferowania duży potencjał kulturalny i tu krótko. trów od granicy chińskiej. Jest powód, rystyczny. Nie ma nigdzie na świecie tak W Indiach byliśmy pamiętnego 11 żeby wrócić. pięknych gór, ciężarówek i herbaty z mle września, w dzień tragedii w USA. O ca Himalaje w Pakistanie są jeszcze nie kiem. Jednak uprzykrzyć się może woda łym wydarzeniu dowiadujemy się dopie skażone dużą liczbą turystów, ze wzglę i tanie jedzenie. W Pakistanie, Indiach ro 2 dni później z Internetu. Wcześniej du na małą popularność tych rejonów. i okresowo w Nepalu, w wodzie wystę jednak co dziesiąty Hindus pyta się nas, Czasem tylko może przestraszyć widok puje ameba. Nie niszczą jej zarodników czy jesteśmy Amerykanami. Zaniepoko spacemjącego po wiosce dziesięcioletnie żadne nam znane tabletki oczyszczające. jeni tym faktem postanowiliśmy spraw go dziecka z przewieszonym na ramieniu Działa jedynie jodyna lub co najmniej 5- dzić, o co chodzi.... karabinem „kałasznikow". Myślę, że minutowe gotowanie. My najczęściej ku Indie to kraj kontrastów: „święte kro zachodni turyści nie są do tego przyz powaliśmy butelkowaną - do picia, do wy ”, świnie, psy, koty, na ulicach brud, wyczajeni. Jednak sam stosunek ludno mycia - jodowaną. Tanie jedzenie jest otwarte rynsztoki, fetor i nagle Złota ści do europejskich turystów jest bardzo okropnie tłuste, wręcz przesiąknięte ole Świątynia, spokój, ukojenie. Potem zno pozytywny i nie było podczas naszego jem. Nasze żołądki ciężko to przeżyły. wu zapchane dworce kolejowe, biurokra pobytu w Pakistanie ani jednego przykre Dostępna jest baranina, kozina, ryż, owo cja, harmider, naganiacze turystów, rik- go incydentu. Ludzie są tam biedni, jed- ce i warzywa w różnych kompozycjach. szarze, a wśród nich piękny olbrzymi nak gdy człowiek jest w potrzebie to Mimo niebezpieczeństwa postanowiliśmy meczet Taj Machał, ogromne forty, pała •pomogą, nakarmią, udzielą darmowego spróbować soku z... pędów bambusa. Pod ce Maharadży, starożytne, ufortyfikowa ne miasta. W Indiach zwiedziliśmy stan Rajastan, gdzie urządzamy sobie safari na wielbłą dach po pustyni Thar. Wielbłądy są sza Strażacki basen lenie niewygodne, a dwa dni to stanow czo za dużo jak na rekruta. Do Indii jeździ wielu turystów, jed Ośrodek wypo nak ten kraj robi wszystko, aby turyś czynkowy Opol cie brakło cierpliwości na zwiedzanie. skiej Komendy Wo Bilety wstępu do najbardziej ciekawych jewódzkiej Straży obiektów są bardzo drogie i stać na Pożarnej, położony nie tylko bogatych turystów. Biurokra po północnej stronie cja to prawdopodobnie pozostałość Jeziora Dużego, po Anglikach, jednak w wydaniu in wzbogacił swoją dyjskim jest nie do zniesienia przez ofertę turystyczną o dłuższy czas. basen kąpielowy. W Udajpurze orientujemy się, że nie Ten piękny obiekt mamy już zbyt wiele czasu i pieniędzy jest dumą straża na zwiedzanie Nepalu. Przygraniczna •ków, na który nieco miejscowość Gorakhpur wita nas mnó zazdrosnym okiem stwem much i komarów. Jak zwykle miej spoglądają inni wła scowi ,, biznesmeni ” pragną oszukać tu ściciele ośrodków rystów z Polski, żądając kosmicznej ceny wypoczynkowych. za bilet autobusowy do granicy. Jednak W minionym sezo nie z nami takie numery. nie turystycznym Indyjsko-nepalska granica to właści korzystali z niego wie betonowy „ luk tryumfalny ”i „ bud tylko goście ośrod ka ” celników. Szybka deklaracja, 30 $ na ka, ale według infor- stół i jesteśmy w Nepalu. Trochę taniej macji uzyskanych niż w Indiach (w Iranie było najtaniej), od kierowniczki pierwszą noc spędzamy przy granicy. ośrodka rozważana Naszym celem jest Pokhara, miasto jest możliwość od odkryte przez... hipisów, którzy w po płatnego korzysta szukiwaniu pokoju i taniego staffu zasz nia z basenu dla li aż tutaj. I taka jest Pokhara, pełna hi- wszystkich chęt pisowskich knajpek z muzyką Dzieci nych. Kwiatów. Jesteśmy zachwyceni. Spokój,

Jan Stonoga Dokończenie na stronie 14 f ALA C(E.UPZIŁŃ 2001 Połączone uroczystości

Przełom września i października tego roku był dla miesz kańców Węgier bar dzo pracowity. Wią zało się to z przygo towaniami do Doży nek Gminnych oraz Dni Przyjaźni i Part nerstwa. Dwudniowe uro czystości zostały zorganizowane w na- miocie nieopodal budynku Ochotni czej Straży Pożarnej w Węgrach. W sobo tę 6 października ob chodzono 10-lecie Towarzystwa Mniej szości Niemieckiej z Węgier i 5-lecie partnerstwa z nie mieckimi miejsco Jeden z gości honorowych - wójt gminy Saalfelder-Hóhe podczas przemarszu (za orkiestrą w ciemnym garniturze). wościami Kleinge- Węgrach również za prezentowały swój program. Uczestnicy obcho dów mieli także oka zję wysłuchać piękne go śpiewu chórów DFK z Węgier i Ko- torza Małego. Jedno cześnie, podczas uro czystości można było nabywać losy dwóch rywalizujących loterii fantowych: ze szkoły w Kleingeschwenda oraz Szkoły Podsta wowej w Węgrach. Należy podkreślić, że cały dochód z oby dwu loterii, w wyso kości 3.569 zł przeka zany został na rzecz Szkoły Podstawowej w Węgrach. W niedzielę 7 paź Przebierańcy w „pogrzebie polskiego rolnictwa”. dziernika mieszkań schwenda i Wette-Wengem oraz 10-lecie Pojawili się na nich goście z zaprzyjaź cy gminy Turawa świętowali dożynki. nauki języka niemieckiego przez panią nionych miejscowości, na czele z wice Uroczystości rozpoczęły się mszą dożyn Johannę Lemke-Prediger. burmistrzem Wetter i wójtem Saalfelder- kową, a następnie o godz. 13.00 przemar Sobotnie obchody przebiegały pod Hóhe z własnym programem artystycz szem barwnego korowodu ulicami hasłem „ Dzień Przyjaźni i Partnerstwa nym. Dzieci ze Szkoły Podstawowej w Dokończenie na stronie 9 POŁĄCZONE UROCZYSTOŚCI dnia swoje programy artystyczne prezen chór DFK Węgry „Proskauer Echo” Dokończenie ze strony 8 towały dzieci ze Szkoły Podstawowej w oraz Orkiestra Strażacka. Węgier. Po poświęceniu, korony dożyn Węgrach, zespół dziecięcy z Domu Kul Uroczystości zakończyły się wieczo kowe wzięły udział w konkursie. Wygra tury w Osowcu, zespół „ J a iw in k i” rem pokazem wspaniałych sztucznych ła korona z Węgier. O godz. 14.30 nastą z Bierdzan, zespół z Domu Dziecka w Tu ogni oraz zabawą taneczną z zespołem piło uroczyste otwarcie dożynek. Tego rawie, Zespół Pieśni i Tańca,,Osowiec ”, „Omega”.

Występ dzieci z Domu Dziecka w Turawie. W głębi po lewej zwycięska korona z Węgier.

Znaczna część do chodów z tegorocznych dożynek została przeka zana na rzecz Szkoły Podstawowej w Wę grach. Nauczyciele, a przede wszystkim uczniowie, pragną ser decznie podziękować wszystkim darczyńcom za ten wielki gest dobrej woli. Do podziękowania dołącza się sołtys wsi W ęgry, W aldem ar K am pa, dziękując wszystkim, którzy w jakikolwiek spoób brali udział przy orga nizacji uroczystości. Dziękujemy rów nież wszystkim miesz kańcom gminy Turawa za liczny udział.

Dyrektor szkoły z Kleingeschwenda (w okularach) piecze kiełbaski. Anna Sujata mm f AL A mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm dRUDZIŁŃ 2001 Tournee z koronę dożynkową

Dla zespołu przygoto wującego koronę dożynko wą w Ligocie Turawskiej to był wyjątkowy rok. Dla czego? Wszystko zaczęło się od prośby Urzędu Gminy w Turawie, aby sołectwo Ligota Turawska repre zentowało gminę w I Po wiatowych Dożynkach w Ozimku. Koronę, wyłącznie z zia ren zbóż i nasion, z ogrom nym pietyzmem i dokład nością, w ciągu trzech ty godni wykonały panie: ./. Dawid, E. Kurowska, E. Michalczyk i G. Soppa. Uzupełnieniem całości był również sztandar z napisem „ Wieś Ligota Turawska”, wyszyty ziarenkami pszeni cy. Pomysłodawczynią wy konania tegorocznej koro ny i sztandaru była pani G. Soppa. 16 września 2001 r. de legacja sołectwa wzięła udział w I Powiatowych Dożynkach w Ozimku, a korona i sztandar zostały wyróżnione nagrodą pie niężną i oryginalnym dy plomem. 23 września 2001 r. z tą samą koroną, tyle że ude korowaną świeżymi kwia tami, owocami i warzy wami, pojechaliśmy repre zentować Dekanat Zag- wiździański na Dożynki Diecezjalne na Górze Św. Anny. Kolejne wyróż nienie dla korony - i co najważniejsze-jej zdjęcie w „NTO”. 3C września 2001 r. do żynki wiejskie w sołectwie. Przy ciepłej nego na uroczystą sumę dożynkową. Po dniem festynu „ Jesień 2001 Trzeci raz i słonecznej pogodzie, z udziałem orkie- mszy, w barwnym korowodzie, podąży- poświęcona korona znalazła honorowe stry dętej, wprowadziliśmy symbole te- liśmy na wspólną zabawę do namiotu, miejsce na scenie, gorocznych zbiorów do kościoła parafial- gdyż dożynki były równocześnie drugim Ciąg dalszy na stronie 11 iRUPZIŁŃ 2001 ■■■■■«■■«■■i ■ ■ ■ h i ...... im ...... F A L A ■O TOURNEE Z KORONĄ DOŻYNKOWĄ

Ciąg dalszy ze strony 10

6 października 2001 r. - gminne do żynki w Węgrach odbyły się również z naszym udziałem. Członkowie Ko- misji Konkursowej Koron Żniwnych - •dostrzegli poczucie piękna i wszystko wskazywało na rze telność oceny. Szko da więc, że tak się nie stało. Nie doce niono ani wkładu pracy przy mister nym wykonaniu ko rony, ani oryginalno ści i niepowtarzalno ści, a osóbiste ani mozje wzięły górę nad uczciwym po dejściem do tematu. No cóż, stare wi docznie jest pięk niejsze.

Dokończenie na stronie 16 F A L A $ B.UPZIE.Ń 200\ Festyn radości i spełnionych oczekiwań

Zaplanowany na lipiec 2000 r. i osta tecznie zrealizowany w dniach 29-30.IX. 2001 r. festyn „Jesień

2001 ” był kropką nad „ i” podsumowania społecznej budowy sali gimnastycznej w Ligocie Turawskiej, o której obszernie pisałam w artykule „Ile nas to koszto wało” (Nr 4/43/2000 str. 10). Dwudniową impre zę, wg opinii uczestni ków i osób postron W?; nych należy uznać za wyjątkowo udaną. Po wodów do radości było wiele: dopisała pogoda, a także zapro szeni goście: Wójt Gminy Turawa - pan Walter Świerc, wice- wójt - pan H elm ut Wiench, przewodni czący Rady Gminy - pan Artur Gallus, se kretarz gminy - pan Eugeniusz Wieczo rek, radny powiatu - pan Waldemar Kam- pa, dopisali sponsorzy oraz mieszkańcy Li goty, Kadłuba, Za- krzowa, Bierdzan i wielu innych miejsco wości. Najważniej szym punktem progra mu było podsumowa nie pracy społecznej mieszkańców Ligoty, publiczne podzięko wanie im za blisko 4- letnie zmagania i od słonięcie tablicy upa- mięi iającej nazwiska budowniczych sali. Słowa podziękowania zostały skierowane także dla Zarządu i ¿¡'E.UDZIE.Ń Z00\ mmmmmm f A L A

Rady Gminy w Tura wie, a pamiątkowy dyplom wręczono przewodniczącemu Rady Gminy, panu Arturowi Gallusowi. Drugi dzień - nie dziela, tematycznie związany był z na szymi dorocznymi dożynkami wiejskimi. Ciekawa, intrygująca część artystyczna, przygotowana przez nauczycieli i uczniów PSP w Ligocie Turaw- skiej, występy reno mowanych zespołów kabaretowo-rozryw- kowych: orkiestry po dwórkowej z Ozimka, radiowego „Franci- ka ” czy „ Przysiecza- •n ek” oraz cenne wy grane w loterii fan towej sprawiły, że w tych dwóch dniach zapomnieliśmy o kło Reasumując: potrzeba nam takich spot zy. Nie wdając się w szczegóły, tym razem potach i troskach. kań, aby życie stało się prostsze i przyjem Rada Sołecka z Ligoty wsparła finansowo Przygrywający na wieczornej zabawie niejsze, aby niejeden mur niezgody został malowanie kościoła parafialnego, działal zespół „Polaris II" z Kadłuba Turawskie- obalony. Nie można także zapomnieć o wy ność OSP i LZS-u oraz wzbogaciła konto go, potrafił jeszcze bardziej złączyć miernych, złotówkowych korzyściach z samego sołectwa. wszystkich bawiących się. festynów. To są bardzo dochodowe impre Danuta Matysek f A L A WÊKÊNÊIHÊÊÊNÊNÊKKKHKNNHÊHÊNKÊÊÊÊÊÊÊNÊKÊÊÊ CjE-UPZIŁŃ 2001

NIE TAKI PAKISTAN STRASZNY...

Dokończenie ze strony 7

przyroda, niesamowita atmosfera, a do tego Bob Marley z głośników w przydroż nej knajpce. Odpoczywamy tak przez trzy dni, organizując sobie w międzyczasie rafting, czyli spływ pontonowy po Białej Rzece (Seti River). Stamtąd udajemy się do Narodowego Parku Chitwan. Tam poz najemy tajniki dżungli subtropikalnej. Marabuty, czaple, dzikie koguty, kroko dyle, słonie i nosorożec. Te zwierzaki udało nam się zobaczyć na wolności, tygrysy nie dały się zaskoczyć. Może to i lepiej. Kathmandu to miasto, skąd zaczyna ją się prawie wszystkie przygotowania do wypraw wysokogórskich. Koniun ktura jest tu ukierunkowana na to hobby. Ui-WU* Mnóstwo sklepów ze sprzętem do wspi fTOfgj® naczki. Poza tym, Kathmandu, to miej sce gdzie turyści robią pamiątkowe za kupy, a takim specjalnym miejscem jest Thamel. Jednak Kathmandu, to nie tylko skle py i turyści. Na tamtejszym rynku zwa nym Durbar Square (Królewski Plac) zna leźć można świątynie wszystkich ważniej szych religii w Nepalu i Indiach. Cały plac jest wypełniony potrójnie-poczwórnie zadaszonymi świątyniami. Jednak nie za uważamy kościoła katolickiego. Nasuwa się nam myśl o niesamowitej tolerancji religijnej tych ludzi, a co się z tym wiąże, że i bogactwo duchowe i kulturowe Ne- palczyków musi być ogromne. Podobne Królewskie Place znajdują się w Pathanie oraz Bhaktapurze. Na każdym kroku Nepal nas zadziwia. Świątynie, w tym również świątynia hin duizmu Pashupatinath, gdzie palą zwło ki, a następnie wrzucają do świętej rzeki jakim krajem jest Polska, jak się prezen inż. P. Wachowi oraz prorektorowi ds. Bagmati, jedna z największych stup, czyli tuje na tle innych krajów. Poznajemy kul studenckich - prof. dr. hab. inż. G. Ga- słynna budowla „z oczami”, gdzie mo turę ludzi, dowiadujemy się na przykład, siakow oraz i władzom Uniwersytetu dlą się buddyści, chodząc wkoło niej i krę że to co może obrazić jednych może Opolskiego - prorektorowi ds. studenc cąc młynkami, Świątynia Małp i Himala uszczęśliwić drugich. Weryfikujemy rów kich L. Kuberskiemu, podziękowania je, które górują nad krajem, odgradzając nież mity powstałe w wyniku nierzetel przesyłamy również Panu L. Kuczyń- Nepal od Tybetu. nej i często jednostronnej informacji me skiegmu, właścicielowi studia fotogra Nepal, mimo napływu wielu turystów, dialnej związanej niejednokrotnie z wiel ficznego FOTO-Serwis w Hermesie, Pani ma nadal w sobie wiele mistycyzmu i spo ką polityką. E. Strycharz, właścicielce apteki w Osow koju, a ponieważ jest to biedny kraj, rząd Jednak wyprawa nie udałaby się nam cu, Pani B. Kuleszy-Kitapik z UM Opo widzi szansę rozwoju w turystyce i mam tak wspaniale, gdyby nie pomoc wie la, Panu inż. W. Brzeszczakowi z PO, Pani nadzieję, że rozwój turystyki nie zmieni lu życzliwych nam osób. Sponsorów A. Weber z Miejskiej Telewizji Opole, charakteru tego państwa. trudno jest obecnie znaleźć nawet na Pani A. Świsulskiej oraz wszystkim oso Nasze wakacje trwały dwa miesiące, wzniosłe cele, na przyjemności jeszcze bom, które pomogły nam w realizacji na podczas których zwiedziliśmy cztery trudniej. Jednak znaleźli się ludzie, szego wyjazdu. kraje. Dwa miesiące to na pewno krótki którzy nam pomogli. I tutaj chciałbym Przemysław JACH okres na taką podróż. Jednak część świa podziękować władzom Politechniki student V roku IŚ ta, jaką zwiedziliśmy daje nam poznać, Opolskiej: JM Rektorowi prof. dr hab. ÍE.UPZILÑI 2001 fALA Bezpieczna droga do szkoły

W Szkole Podstawowej w Kotorzu Małym przygoto wałam akcję pt. ,, Bezpieczna droga do szkoły Zaprosiłam policjantów-dzielnicowych z Rewiru Dzielnicowych w Tu rawie, którzy w bardzo cieka wy i zabawny sposób przepro wadzili pogadankę na temat za chowania się dzieci na drodze, przystanku autobusowym. Przypomnieli m.in. zasady bez piecznego przechodzenia przez jezdnię, prawidłowego korzy stania z drogi w przypadku bra ku chodnika dla pieszych. Była to ciekawa lekcja zarówno dla uczniów klas I-III jak i przed •szkolaków z Publicznego Przedszkola w Kotorzu Małym. W szystkie dzieci z rąk poli cjantów otrzymały kalendarze, kolorowanki, plany lekcji a tak że odblaskowe znaczki. Po za kończeniu pogadanki wszyscy obejrzeli film przekazany przez PZU SA pt. „ O dblaskow e P ie r w s z a k i Po filmie przed szkolaki z pierwszoklasistami utrwalili nabytą wiedzę teore tyczną na zajęciach praktycznych, na po bliskiej ulicy. Za cie kawą lekcję dzieci podziękowały poli cjantom i wręczyły •własnoręcznie zro bione laurki. Całą ak cję zakończyłam konkursem plastycz nym pt. „Moja bez pieczna droga do szkoły Prace dzieci przekazałam do PZU SA w Opolu, gdzie wezmą udział w kon kursie. Wraz z dzieć mi niecierpliwie cze kam na ogłoszenie wyników. Anna Kulasza nauczyciel Szkoły Podstawowej w Kotorzu Małym <§>- f A L A Q E.UPZILŃ 2001 TOURNEE Z KORONĄ DOŻYNKOWĄ

Dokończenie ze strony 11

Mając wiele propozycji, co do dalszych lo sów tego zbo żowego maj stersztyku, sko- rzystamy najprawdopo dobniej z ofer ty Muzeum Wsi Opolskiej w Bierkowicach lub Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Łosiowie, aby tam cieszył oczy oglądają cych i przypo minał, ile go dzin trwało jego wykona nie. D anuta M atysek

0 GLONACH W JEZIORZE RAZ... x Spotkanie z Wójtem z okazji Dokończenie ze strony 3

w Dreźnie, na Wydziale Hydrologii, kierunek gospodarka odpadami. Ko Dnia Edukacji Narodowej respondencja ta jest godna uwagi i wy różnienia dlatego, że jest to bodaj pierw Z okazji Dnia Edukacji Narodowej w prezes Oddziału Związku Nauczycielstwa szy w dyskusji na ten temat głos omawia dużej sali konferencyjnej Urzędu Gminy Polskiego w Turawie, Henryk Zapiór. jący problem zarastania jezior glonami w Turawie odbyło się spotkanie władz Wójt gminy oraz przewodniczący w sposób rzeczowy, naukowy, a więc gminy z dyrektorami turawskich szkół i Rady Gminy złożyli zebranym życzenia obiektywny, bez zrzucania winy na wła przedszkoli. i z tej okazji wręczono nagrody Wójta. dze Gminy. Czegoś takiego oczekiwali W spotkaniu uczestniczyli także: prze Spotkanie upłynęło w miłej atmosfe śmy od Towarzystwa na rzecz Ratowa wodniczący Rady Gminy, Artur Gallus, rze. nia Jezior Turawskich. kierownik Referatu Infrastruktury Spo Jan Stonoga Pan Woliny przytacza na ten temat fak łecznej Urzędu Gminy, Jan Stonoga oraz ty znane w nauce: proces zarastania je zior glonami jest skutkiem wzbogacania się zbiorników wodnych w substancje za w tym zakresie przedsięwziąć. Wynika Jedyną szansą na przystopowanie, wierające azot i fosfor, a także potas i sód z tego, że zahamowanie tego procesu a nawet odwrócenie tego procesu jest stanowiące odżywki glonów (tzw. proces wymaga zastosowania kilku równo wspólne działanie wszystkich władz, or eutrofizacji jezior). Substancje takie za cześnie środków, które nie są ani łatwe, ganizacji i osób tym zainteresowanych. warte są m.in. w ściekach i nawozach. ani tanie. Pozostawienie problemu do rozwiązania Zainteresowanych szerszą wiedzą Pomijając rozważania biochemiczne wyłącznie gospodarzom Gminy lub ob w tym zakresie odsyłam za panem należy za panem Wollnym powtórzyć, że rażanie się na trudności w tym zakresie Wolinym do Internetu, gdzie na stronie proces taki kończy się utworzeniem tor na pewno nie przeszkodzi dalszemu http://www.rrz.uni-hamburg.de/biologie/ fowiska w miejscu jeziora. W naturze wzrostowi glonów. b online podano w języku niemiec proces ten trwa tysiące lat, ale działalność Eugeniusz Wieczorek kim dokładny mechanizm torfowania je człowieka może go bardzo mocno przy zior oraz środki zaradcze, jakie można spieszyć (20 do 30 lat!). CE.UPZILŃ 2001 FALA x Czy grozi nam powódź? Fabryka w Osowcu

Kończący się rok należy zapewne do jednych z trudniejszych pod wieloma względami. Wyraźny spadek produkcji eksportowej w naszym kraju oraz zubo żenie społeczeństwa doprowadziły do niższego poziomu produkcji. Będąc na Zgromadzeniu Związku Kuźni Polskich zapoznano przedstawicie li fabryk metalowych ze statystyką w dzie dzinie wyrobów kutych. Ceny odkuwek w br. zmalały o około 3% mimo wzrostu kosztów produkcji. Sytuacja ta obciąża przede wszystkim producentów, dlatego zubożenie w tej branży rośnie. Bardzo wiele kuźni produkuje wyroby nierentow ne, głównie po to by zapewnić załodze zatrudnienie. Na dalszą metę jest to nie Widok dużej części dna Jeziora Turawskiego w październiku br. bezpieczne, gdyż skutkuje wyhamowa niem inwestycji. Z tym pytaniem zwróciła się Rada Z uzyskanej informacji otrzymanej Gminy do Regionalnego Zarządu Gospo w październiku br. wynika, że zbiornik W takich krajach jak Włochy, Niemcy darki Wodnej we Wrocławiu - Inspekto wodny Turawa wraz z urządzeniami jest w i Francja modernizują kuźnie poprzez rat ds. Utrzymania Wód w Opolu. dobrym stanie technicznym i może być wprowadzanie wydajnych linii technolo Miało to swój ścisły związek z prze eksploatowany zgodnie z przeznaczeniem. gicznych. Warunkiem powodzenia takich inwestycji jest zapewnienie produkcji prowadzonym remontem zapory wodnej. W.Ś. wielkoseryjnej, której w Polsce nie ma od dłuższego już czasu. Piotr Jendrzej Niech Najwyższy na terrorystów się Ciekawostki tpie gniewa ••• archeologiczne w Kotorzu Brutalny atak na wieżowce Nowego Jorku stał się inspiracją do napisania wiersza przez Olę Piotrowską, uczennicę kl. VI Szkoły Podstawowej w Węgrach. Małym Słoneczny wrześniowy wtorek Nic się nie dzieje Na działce pani Anny Ciołek prowa Jest tak jak zawsze... dzono w lipcu br. prace archeologiczne Na ulicach samochody, dotyczące rozległej osady pradziejowej Ryczące motocykle... użytkowanej przed około 2500 lat przez Ale nie! Patrzcie ludzie! ludność kultury łużyckiej, a następnie Samolot w budynek potężny leci! przez około 1700 lat przez ludność kul Obserwują dorośli, starcy oraz dzieci... tury przeworskiej, która na tym terenie Jak się rozgrywa tragedia tysięcy ludzi. prowadziła produkcję żelaza w tzw. dy- Nie tylko dym się w niebo unosi markach. Dusze niewinne, płaczące O rezultatach tych prac poinformuję Wędrują po błękitnej łące do Boga... Czytelników w następnych numerach Perłowy potok z tysięcy oczu się wylewa „Fali” Niechże ukoi ból. W ó jt gm jny I niech Najwyższy na terrorystów się nie gniewa... Walter Świerc FALA CjE-UDZIŁbl 2001 Nasi dzielnicowi

Rewir Dzielnicowych Policji w Tura obowiązków jest utrzymywanie stałych licji, po raz pierwszy od 6 lat, stanowi peł wie przy ul. Opolskiej zatrudnia 3 dziel kontaktów ze społeczeństwem, szkołami ną obsadę etatów. nicowych i jest bezpośrednio podległy i organizacjami samorządowymi. Rewir Dzielnicowych Policji w Tura pod Komisariat Policji w Ozimku. Nad Jednak podstawowym zadaniem jest wie pełni stałe dyżury: zór nad pracą dzielnicowych sprawuje dbanie o bezpieczeństwo osób i mienia. - poniedziałek 8.00 - 10.00 kierownik referatu - Zygmunt Czyrski. W skład drugiego rejonu służbowego - piątek 16.00 - 18.00 Gmina Turawa jest podzielona na dwa wchodzą następujące miejscowości: Tura W pozostałe dni można kontaktować się rejony służbowe. Pierwszy rejon obejmu wa, Kotórz Wielki, Kotórz Mały, Zawada, telefonicznie (całą dobę) z Komisariatem je miejscowości: Rzędów, Kadłub Turaw- Osowiec, Węgry oraz południowa strona Policji w Ozimku tel. 4654-409lub ski, Zakrzów Turawski, Ligotę Turawską, Jeziora Dużego. Od nniedawna rejon ten 4651-909oraz telefonem alarmowym 997. Bierdzany oraz północną stronę Jeziora obsługuje młodszy aspirant Piotr Ciszew Kierownik Referatu RDP w Turawie Dużego. Rejon ten obsługuje sierżant ski, który został zatrudniony dzięki dobrze Zygmunt Czyrski sztabowy, Arkadiusz Kulasza - policjant układającej się współpracy pomiędzy Urzę z 10-letnim stażem, mieszkaniec naszej dem Gminy a Komisariatem Policji. Obec gminy. Między innymi w zakresie jego nie ilość zatrudnionych funkcjonariuszy po Z policyjnych Wybory kronik Zdarzenia przestępcze na terenie gmi ny Turawa w III kw. 2001 r. I. Zdarzenia w miejscowościach: - Kotórz Mały 6 - Kotórz Wielki 1 - Turawa 60 -W ęgry 0 - Zawada 7 - Osowiec 11 - Rzędów 0 - Kadłub Tur. 1 - Ligota Tur. 3 - Zakrzów Tur. 0 - Bierdzany 4 - Trzęsina 0 - Marszałki 1 II. Zdarzenia wg kategorii przestępstw^® - kradzież z włamaniem 50 - uszkodzenie mienia 6 - kradzież 21 - pożar 1 Lokal wyborczy w Urzędzie Gminy w Turawie. - groźba karalna 1 Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczpo 2. Komitet Wyborczy Blok Senat 2001 - zaginięcie osoby 5 spolitej Polskiej odbyły się 23 września 3. Komitet Wyborczy Sojusz Lewicy - nietrzeźwy kierujący 2 2001 r. W wyborach uczestniczyło 28,5 Demokratycznej - Unia Pracy -wypadkinadzwyczajne 4 % mieszkańców uprawnionych do głoso 4. Komitet Wyborczy Akcja Wybor - bójka 3 wania. cza Solidarność Prawicy - znęcanie 1 Największa frekwencja była w miej 5. Komitet Wyborczy Polskiego Stron - posiadanie broni 2 scowościach: Zawada, Kotórz Mały, Oso nictwa Ludowego. Na terenie RD w Turawie łącznie od wiec, Turawa, a najmniejsza w Zakrzo Wszystkim osobom zaangażowanym notowano 60 zdarzeń, szczególne nasile wie Turawskim i Bierdzanach. w wyborach do Sejmu i Senatu składam nie zdarzeń odnotowano w rejonie miej Do składu obwodowych komisji po podziękowania za wkład pracy w przy scowości Turawa. Za najbardziej zagro wołani zostali przedstawiciele następują gotowanie i przeprowadzenie wyborów. żone dni w tygodniu należy uznać wto cych komitetów wyborczych: Wójt Gminy Turawa rek, piątek i niedzielę, łącznie w tych 1. Komitet Wyborczy „Mniejszość Walter Świerc dniach zaistniało 48 zdarzeń krymi Niemiecka” nalnych. Kolejny apel!

Uprasza się mieszkańców gminy o należyte zachowanie w miejscach pu blicznych i nie tylko. Wygląd naszych pól, zagród, ulic, przystanków autobusowych świadcząo nas. Wsie województwa opol skiego słyną przecież z czystości i pięk na, dlaczego na terenie naszej gminy ma być inaczej. W ó jt G m iny Walter Świerc Wodociqg

Bierdzcmy Zachwaszczone pola przed wjazdem do Turawy.

• w miesiącu październiku br. rozstrzy gnięty został przetarg na budowę wodo ciągu we wsi Bierdzany. Wykonawcą instalacji będzie Międzygminny Zakład Wodociągów i Kanalizacji „PROWOD” w Czamowąsach. W 2000 roku oddano do użytku sieć tranzytową, Ligota Turawska- Bierdzany, dzięki której dwa budynki wielorodzinne w Bierdzanach już korzystają z wody do starczanej z ujęcia Kadłub Turawski. Do wykonania pozostała wodociągo wa sieć rozdzielcza o przekrojach od 90 mm do 160 mm o łącznej długości 9505 m oraz 207 przyłączy wodociągo wych długości 8549 m. O ile tylko pogoda pozwoli, roboty poczęte zostaną jeszcze w m-cu grud- . Z uwagi na duży zakres robót zada Ul. Wodna w Kotorzu Małym. •nie planujemy zakończyć w I kw. 2003 r. Koszt wykonania instalacji wynosi 795 tys. zł. Na tym wodociągu Zarząd Gminy koń czy prace związane z wodociągowaniem 11 wsi naszej gminy. Helmut Wiench

Podziękowanie

Serdeczne podziękowanie dla Oddzia łu Okręgowego PZU w Opolu za przeka zanie pieniędzy z funduszu prewencyjne go na potrzeby Szkoły Podstawowej w Li gocie Turawskiej składa Dyrektor szkoły Brygida Kansy fALA ętLUPZIŁŃ 2001 Informacja o stopniu Spis wykorzystania wodocięgu powszechny w Kadłubie Turawskim w 2002 roku

W dniach od 21 maja 2002 roku do 8 hydroforowe są energochłonne, co przy Stacja wodociągowa w Kadłubie Tu czerwca 2002 roku będzie przeprowadzo rawskim wybudowana została w 1996 cenie dostarczonej wody przynosi bardzo ny na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej roku w celu kompleksowego zaopatrze wątpliwe oszczędności w donowym narodowy spis powszechny ludności nia w wodę następujących miejscowości: budżecie. i mieszkań, oraz powszechny spis rolny. Kadłuba Turawskiego, Zakrzowa Turaw- Jeżeli już zdecydowaliśmy się na do Spisem zostana objęte: konanie przyłącza wodociągowego i po skiego, Ligoty Turawskiej, Rzędowa 1. indywidualne gospodarstwa rolne, nieśliśmy określone koszty, to korzystniej i Bierdzan. Wydajność tego ujęcia wynosi 2. działki rolne, 60m3/h, a jakość pozyskiwanej wody jest jest używać wodę o sprawdzonej jakości. 3. osoby fizyczne będące właściciela bardzo wysoka i nie wymaga żadnego Helmut Wiench mi zwierząt gospodarskich, uzdatniania. 4. budynki (mieszkania, inwentarskie, Aktualnie z ujęcia w Kadłubie Turaw inne), skim korzystają wszystkie ww. miejsco 5. ludzie (wykształcenie, źródło utrzy wości oprócz Bierdzan. Jednakże pobór Komunikat mania, inne dane). wody jest bardzo mały. W okresie 10 W imieniu Stowarzyszenia „Promo W gminie i Urzędzie Statystycznym' miesięcy br. zużyto 29.220 m3, co daje w cja Przedsiębiorczości”informujemy trwaja obecnie prace przygotowawcze do przeliczeniu zużycie 4,05 m3/h. Tak zni spisu, w naszej gminie jest 35 obwodów kome zużycie powoduje straty, które za naszych Czytelników, że uruchomione zo spisowych i tylu rachmistrzów przepro ostatnie 10 miesięcy wyniosły 6.825 zł. stały Punkty Konsultacyjno-Doradcze dla wadzi spis w terenie. Wynika z tego, że nadal wielu miesz Małych i Średnich Przedsiębiorstw Franciszka Latacz kańców korzysta ze swych płytkich przy Opolszczyzny. domowych studni, w których woda na Zadaniem tych punktów jest bezpłat ogół nie odpowiada wymogom sanitar ne prowadzenie usług informacyjno-do nym. Poza tym indywidualne urządzenia radczych. Punkty działać będą do 31 marca 2002 roku w niżej wymienionych Apel miej scowośc iach: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej 1. Opole ul. Damrota 4 (wejście od w Turawie apeluje do mieszkańców na Podziękowanie ul. Kołłątaja) tel. 456-56-00 wew. 29 szej gminy, aby w okresie zimowym 2. Namysłów ul. Łączańska 11 tel. 410- szczególnie zwracali uwagę na samot Prezes OSP w Kadłubie Turawskim 52-691 lub 410-52-62 nych, schorowanych sąsiadów. Niepoko składa podziękowania za wykonanie prac Informację o zakresie świadczonych jące spostrzeżenia prosimy przekazywać malarskich i tynkarskich przy budynku przez Stowarzyszenie usług można sołtysom wsi lub do GOPS w Turawie. straży następującym osobom: Gotfryd również uzyskać w Referacie ds. Infra Podstawa, Waldemar Morawiec, Janstruktury Społecznej Urzędu Gminy Serwuszok, Patryk Latusek, Józef w Turawie. Bartocha. Jan Stonoga Podziękowania

Sołtys wsi Kotórz Mały składa ser deczne podziękowania wszystkim, którzy zaangażowali się w organizację wyjazdu z koroną żniwną na Dożynki Diecezjalne na Górę Św. Anny oraz na Dożynki Gmin ne do Węgier. RU. POś r e d h i k ♦ ♦ ♦ Sołtys wsi Kadłub Turawski składa I ZWROT NIEMIECKIEGO A podziękowania wszystkim mieszkańcom, którzy pracowali przy budowie parkingu PODATKU obok cmentarza. Są to Dariusz i Adam Rudnik, Egon Ledwig, Hubert Panicz, DYLAKL UL. OZIMSKA 34 Benedykt Walerowicz, Adrian Kupka, Emil Wodniok, Jerzy Farys, Jan Maty- sek, Paweł Sladek, Franciszek Sladek, Herbert Kensy, Jan Reiman, Florian Szendzielorz, Henryk Jaguś. ^E-UPZIŁŃ 2001 f a l a ...... ^ Podziękowanie za pomoc w przygotowaniu festynu SPORT w GMINIE szkolno-dożynkowego „Jesień 2001” wszystkim mieszkańcom Ligoty Turaw- skiej oraz sponsorom: 1. Urząd Gminyw Turawie Piłka nożna 2. BS Łubniany Zakończył się sezon piłkarski. Nasz ro niespodzianek najlepszym zespołom 3. PZU Opole czołowy zespół - beniaminek IV ligi - w tabeli. Kończąc rozgrywki, zajął wy 4. BS Opole DGF „Silesius” Kotórz Mały, wbrew opi sokie szóste miejsce. 5. ZGKiM Turawa niom niektórych „ekspertów”, nie tylko Gratulujemy zawodnikom, trenerom utrzymał się w lidze, ale nawet robił spo- i działaczom sportowym, udanego sezonu. 6. GS Turawa ♦ ♦ ♦ 7. Coroplast Sp. z o.o.w Dylakach Nasze pozostałe drużyny piłkarskie seniorów, po rundzie jesiennej, znajdują się na 8. Rurbet w Brzeziu p. Bacajewscy miejscach: 9. Bud. Centr. Handl. „Lukas” klasa B (grupy I i III) p. T. Prządo - III miejsce - LZS „Silesius II” Kotórz Mały 10. Magazyn „Rolnik”p. Morcinek - IV miejsce - LZS Ligota Turawska 11. Agencja Turystyczna „Venus”p. - VI miejsce - LZS Turawa K. Zubeil - VII miejsce - LZS „Strażak” Węgry 12. Sklep„U Krystyny”p. Mika- - XII miejsce - LKS „Sokół” Bierdzany Nowak Klasa A 13. „Disco Marek” Raczekp. - IX miejsce - LZS „Stal” Osowiec 14. Zakład Kominiarski w Dobrze niu Wlk. p. K. Wolny 15. Sklep Spożywczo-Przemysłowy p. Frychel Tenis stołowy 16. Stolarstwop. Wióra Od miesiąca października rozpoczął trzech kategoriach: do klas IV, do klas VI 17. Stolarstwop. Katzy się Wojewódzki Turniej Tenisa Stoło i dla szkół gimnazjalnych. Kolejne tur 18. Układanie Kostki Brukowej wego, w którym biorą udział dziewczęta nieje eliminują najsłabszych, by w pią p. A. Staś i chłopcy szkół podstawowych i gim tym (finał w m-cu marcu), spotkała się 19. Sklep „PULS”p. G. Staś nazjalnych z terenu województwa szesnastka najlepszych zawodników i za opolskiego. wodniczek naszego województwa, aby 20. Apteka „Aronia” Burzec-p. Zainteresowanie turniejem jest ogrom wyłonić liderów tej dyscypliny. Do chwili Strycharz ne. W pierwszej fazie, każdorazowo bie obecnej rozegrano dwa turnieje, po któ 21. Lakiernictwo-Blacharstwo rze w nim udział ok. 250 zawodników. rych reprezentanci naszych szkół uplaso Samochodowep. H. Kurc Turniejów jest pięć i rozgrywane są w wali się na miejscach: ^ ^22. „Grze-Maz”p. Grzesik-Mazur kategoria dziewcząt do klas VI 23. Mięso-Wędlinyp. B. Golomb 24. „Promięs” w Turawie - IX miejsce - Patrycja Barty laPSP Osowiec 25. Zw. Hodowców Trzody Chlew kategoria dziewcząt szkół gimnazjalnych nej w Opolu - 1 miejsce - Kamila Borkowska PG Turawa 26. DFK w Ligocie TUrawskiej - VII miejsce - Manuela Moch PG Turawa 27. Ogrodnictwo w Kadłubie Tur. - XIV miejsce - Małgorzata Jakusz PG Turawa p. Panic-Rudnik - XV miejsce - Anna Kulawik PG Turawa 28. LOBBEw Opolu kategoria chłopców szkół gimnazjalnych 29. Zakł. Elektr.w Kadłubie Turaw- - VIII miejsce - Grzegorz Mach PG Turawa skim p. Kansy - XIX miejsce - Łukasz Stręk PG Turawa 30. Firma Ochroniarska „Mała Pa- - XXX miejsce - Michał Kulawik PG Turawa new Ochrona” W klasyfikacji drużynowej dziewcząt niejach drużyna turawskiego gimnazjum w imieniu Komitetu Organizacyjne szkół gimnazjalnych PG Turawa znajdu odrobiła tę niewielką stratę, co umożliwi go Festynu serdeczne podziękowania je się na II miejscu w województwie, im (po raz drugi w tym składzie) sięgnąć składa z niewielką stratą (3 punktów) do lide po puchar dla najlepszej drużyny woje sołtys w si ra - PG Zawadzkie. Życzymy opiekunom wództwa opolskiego. Danuta Matysek i zawodniczkom, aby w następnych tur- Roman Borkowski FALA ćjR.UPZIŁŃ 200\ KRZYŻÓWKA NR 39 HUMOR Znaczenie wyrazów: Francek spotyko roz Antka ipado mu: -Alech ciepieronie długo nie widzioł! Dośrodkowo: - Boch siedzioł! 1- weksel ciągniony; 31 -dzień tygodnia; -Aza cóż to? 2- modna u Szkotów; 32- męski zarost; -Za to żeeh głową o mur bił! 3- oddział żołnierzy ubezpieczający woj 33- moralność; - Za to też ju ż sadzają? sko na postoju; 34- starożytna osada w Tunezji; -J a ! Bo widzisz to nie była maja wła 4- odzienie, ubiór; 35- skowronek borowy; sno głowa! 5- tytuł powieści Orzeszkowej; 36- miasto w płn. Jordanii; 6- niejedna w talii; 37- imię Jeżowskiej; ♦ ♦ ♦ 7- drapieżna ryba z karpiowatych; 38- dorszyk polarny; Antek, jak myślisz co jest bardziej cięż 8- „Gruba... ” to niemiecki moździerz z I 39- obok liryki i dramatu; kie kilo pierza albo żelaza - pyto Fran wojny światowej; 40- najjaśniejsza gwiazda w gwiazdo cek. 9- zimowa przejażdżka; zbiorze Panny; - Ty głuptoku, przecież kilo jest kilo! 10- w łazience; 41- miasto i port w Ekwadorze; - No to jakieś taki mądry to spuść se 11- panna (z hiszpańska); 42- działacz socjalistyczny (1897-1940); kilo pierza a potem kilo żelaza na nogę 12- miasto w Mali na linii Mopti-Bore; 43- rzeka w Bułgarii i Grecji, uchodzi do a będziesz widzioł co cięższe! 13-jaja jedwabnika; Morza Egejskiego; 14- scena cyrkowa; 44- rzeka po góralsku (ze słowackiego);^^^ ♦ ♦ ♦ 15- pod zadaniem ucznia; 45- zamknięta grupa społeczna; Maszerowało roz wojsko w stronę po16- występuje na niej aktor; 46- do zębów lub butów; łudnia. No i dowódca zatrzymoł szere 17- narząd układu wydalania; 47- pasmo górskie w USA, część Gór gowca Francka i pyto go: 18- kosmaty koc; Skalistych; - Jak myślicie szeregowy, w którą stro 19- pływa po wodach śródlądowych; 48-jednolite, nadrukowane jasną farbą tło; nę świata idziemy? 20- owoc tarniny; 49- tworzy się na piwie; - Chyba na południe - pado Francek. 21 - komórka sieci przestrzennej kryształu; 50- międzyzwrotnikowe pnącze; - Po czym poznajecie? 23- służy do kopiowania; 51- odprowadza wodę z dachu; - Bo mi coraz cieplej - pado Francek. 24- bój; 52- wódz i polityk rzymski (138-84 25- marka japońskich samochodów; p.n.e.); ♦ ♦ ♦ 26- zgłębnik, do badania głębokości ran; 53- to samo co 14; Antekprzyszoł nazod z miasta, kaj był 27- córka Kraka; 54- Dziedzic lub Szewińska; na przepustce. Spotkoł przechodzącego 28- gatunek szopów zamieszkujący lasy 55- wieś na płn.wsch. od Częstocho porucznika i pado mu: Himalajów; wy, 12.09.44 bitwa 3 Brygady AL im. gen. - Melduję posłusznie, że wos pułkow29- miasto na Honsiu, między Ube, a Bema z hitlerowcami; nik doi pozdrowić! Shimonoseki; 56- płynie przez Archangielsk. -A co? Gadaliście z nim? 30- jedna z elektrod; - Nie tak blank, ino pedzioł,, Pozdrów cie mi tam tego co wos salutować uczył ”! Prawoskrętnie: ♦ ♦ ♦ 57- zmyślenie, urojenie; 62- lewa strona rachunku do wpisywania Antek sie jąkoł. Szli roz z Franckiem 58- sposób, metoda; dochodów; 63- zewn. płonne elementy kwiatu; na spacer. Naroz Antek patrzy do czego 59- solenizant z 26 marca; 64- tkanina lniana lub bawełniana; to wnet Francek wlizie i pado: 60- port w Hiszpanii (Andaluzja); 65- hodowla zwierząt domowych. Fr... Fr... Francek wie... wie... wleziesz 61- rządzi w niej sołtys; do... do... g... o jużeś wlozł! Rozwiązanie polega na rozszyfrowa niu hasła. Opracował Piotr Jendrzej Wśród Czytelników, którzy do 15 lu tego 2002 r. prześlą prawidłowe rozwią zanie na adres: Urząd Gminy w Turawie ul. Opolska 39c, Redakcja „Fali”, wylo sowana zostanie nagroda książkowa. Za prawidłowe rozwiązanie krzyżów ki z poprzedniego numeru, nagrodę książ kową otrzymuje Zofia Janta zam. Jeło- wa. Nagrodę wysyłamy pocztą. E.UPZILŃ 2001 FALA______KRZYŻÓWKA NR 39

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39

40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 Uczestnicy barwnego korowodu - dożynki gminne w Węgrach. Dożynki gminne str 8-9

Kwartalnik Towarzystwa Miłośników Ziemi Turawskiej „Fala” Redaktor naczelny - Leonard Richta, sekretarz redakcji - Teresa Żulewska, redaktor techniczny - Roman Borkowski Z redakcją stale współpracują: Walter Świerc, Edward Malisz, Stanisław Pikul, Piotr Jendrzej Druk: Drukarnia NOT, 45-061 Opole, ul. Katowicka 50, tel. (77) 453-74-91 w. 40; skład komputerowy: INSERAT Redakcja nie odpowiada za treść umieszczonych reklam i ogłoszeń, nie zwraca materiałów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów.