matur fuglar tíðarandi krossgáta heilsa stjörnuspá tónlist
dansar við sólina
SÉRA BJARNI ÍSLENSKUR Séra Bjarni Karlsson: » Lífið er í eðli sínu gjöf IÐNAÐUR Lífið er í eðli sínu gjöf » Saltfiskur [ FRAMTÍÐ Í HÁTÆKNI ] Íkon ● ● Meðvirkni krossgáta saltfiskur Bætiefni ▲ ▲ Fylgir Fréttablaðinu dag Fylgir Fréttablaðinu dag SJÓNVARPSDAGSKRÁIN24. mars – 31. mars
24. mars 2005 – 81. tölublað – 5. árgangur MEST LESNA DAGBLAÐ Á ÍSLANDI Veffang: visir.is – Sími: 550 5000 FIMMTUDAGUR Ólafsfjarðarvegur: Maður lést Reyndi að selja í bílslysi LÖGREGLA Ungur ökumaður á nítj- ánda ári lést í umferðarslysi á Ólafsfjarðarvegi í gær. Slysið VÍÐTÆK SKILYRÐI Samkeppnisráð varð skammt sunnan við bæinn hefur sett víðtæk skilyrði fyrir samruna á sjálfum sér Essó Rauðuvík í Rauðuvíkurbrekk- fjarskipta- og fjölmiðlamörkuðum. Er það um. Bíllinn fór fram af háum gert til að tryggja jafnræði. Bjá síðu 2 Forsvarsmenn Sunds segjast hafa viljað fara út úr Keri þegar þeir urðu vitni bakka og lenti í stórgrýti í flæð- armálinu. VILJA EKKI AUÐUN Fréttamenn á Rík- að óheilbrigðum viðskiptaháttum Ólafs Ólafssonar, aðaleiganda Kers. Að sögn lögreglu er ekki hægt isútvarpinu funduðu í hádeginu í gær. VIÐSKIPTI Óheilbrigðir viðskipta- svarsmönnum félaganna ljóst að poration, dótturfélag SÍF í að segja til um hvenær óhappið Starfsmenn standa við fyrri yfirlýsingar og hættir Ólafs Ólafssonar, aðaleig- þeir þyrftu að vinna saman til að Bandaíkjunum, á síðasta ári. Má sjá varð. Slysið gæti hafa orðið að- ályktanir og vilja ekki að Auðun Georg anda Kers, og tilraun hans til að ná frjósa ekki inni með áhrifalausan í tilkynningu til Kauphallarinnar að faranótt miðvikudags eða í gær- Ólafsson verði fréttastjóri. Sjá síðu 2 meirihluta í félaginu varð til þess að eignarhlut í Keri. Páll segir að vilji það gekk eftir. morgun. Vegfarandi tilkynnti til traustið milli stærstu hluthafa Kers hafi verið til að selja meirihlutaeig- Þegar ákvörðun var tekin um að lögreglunnar að bíll væri í flæð- VORFUNDI ESB LOKIÐ Leiðtogar Evr- ópusambandsins luku vorfundi sínum í brast um mitt síðasta ár, segir Páll endum Kers hlut þeirra milli jóla og selja Iceland Seafood til Sjóvíkur armálinu um klukkan tvö í gær- gær. Áform um að opna fyrir samkeppni í Þór Magnússon, framkvæmdastjóri nýárs en ekki hafi náðst samkomu- bað Ólafur þá Jón Kristjánsson og dag. Var ökumaðurinn látinn þjónustu innan sambandsins voru útvötn- Sunds. Síðasta sumar hafi Ólafur lag um verð. Guðmund Hjaltason að víkja af þegar lögreglan kom á slysstað. uð. Sjá síðu 4 talað fyrir því meðal stærstu hlut- Sem dæmi um óheilbrigða við- fundi þar sem þeir áttu sæti í stjórn Lögreglan segir aðstæður á hafa að selja Olíufélagið Essó út úr skiptahætti nefna heimildarmenn Sjóvíkur. Heimildir Fréttablaðins veginum hafa verið góðar, þarna SPÁKAUPMENN GRÆÐA Fram- Keri. Síðar hafi komið í ljós að Fréttablaðsins að Ólafur Ólafsson, herma að öllum hafi hins vegar ekki sé nokkuð kröpp beygja með kvæmdastjóri Landssambands íslenskra út- væntanlegur kaupandi var félag sem einnig er stjórnarformaður SÍF, verið ljóst að Ólafur var sjálfur vegriði en bíllinn hafi farið út af vegsmanna segir að erlendir spákaupmenn sem m.a. var í eigu hans sjálfs. hafi farið fram á það að eigendur næststærsti eigandi Sjóvíkur og tók áður en hann kom að því. Bíllinn séu að græða á hagstjórninni en útflutn- Sund og Nordic Partners seldu Sunds seldu honum bréf í SÍF ef fé- því þátt í þeirri ákvörðun að selja er gjörónýtur. ingsfyrirtækin tapi. Sjá síðu 6 nýlega 35% hlut sinn í Keri til fjár- lag í meirihlutaeigu þeirra ætti að sjálfum sér Iceland Seafood. - bg Tildrög slyssins eru ekki ljós VEÐRIÐ Í DAG festingafélagsins Grettis. Var for- geta keypt Iceland Seafood Cor- Sjá síðu 14 en rannsóknarlögreglan á Akur- eyri rannsakar málið. Ekki er hægt að birta nafn hins látna að svo stöddu. - sgi
Páskaveðrið: Milt og RIGNING SUNNAN TIL Úrkomuminna vestan til í fyrstu en vaxandi úrkoma þar síðdegis eða í kvöld. Úrkomulítið á Norður- fremur hlýtt og Austurlandi. Hlýtt í veðri. Sjá síðu 4 VEÐURFAR Ekkert páskahret er í kortum veðurfræðinga yfir DAGURINN Í DAG páskana en gert er ráð fyrir mildu og tiltölulega góðu veðri á landinu öllu fram á þriðjudag. Á föstudaginn langa og laugardag er gert ráð fyrir suð- lægri átt með einhverri súld sunnan og vestan til. Skýjað en þurrt á Norður- og Austurlandi og hiti gæti farið upp í 14 stig. Á páskadag verður heldur svalara og líkur á súld eða þoku- BLÚS Á NORDICA Blússöngkonan lofti sunnanlands og hitatölur á Deitra Farr frá Chicago syngur með Vinum landinu á bilinu tvö til tíu stig, FRÉTTABLAÐIÐ/PÁLL Dóra á þriðju tónleikum Blúshátíðarinnar í BORGARHOLTSSKÓLI FÉKK HLJÓÐNEMANN Steinþór Helgi Arnsteinsson fagnaði ógurlega þegar Borgarholtsskóli sigraði Mennta- svalast við norðurströndina. Suð- Reykjavík, sem haldnir verða á Nordica skólann á Akureyri í spurningakeppni framhaldsskólanna, Gettu betur, í Smáranum í gærkvöld. Borgarholtsskóli sigraði með 26 stigum austanátt verður ríkjandi á ann- Hotel. Einnig koma fram Blúsmenn gegn 23 og fékk því Hljóðnemann, farandbikar keppninnar, til varðveislu í eitt ár. Í liði Borgarholtsskóla voru ásamt Steinþóri þeir an í páskum og vætusamt sunnan Andreu. Björgólfur Guðni Guðbjörnsson og Baldvin Már Baldvinsson. og vestanlands en þurrt annars Kvikmyndir 32 Myndlist 34 staðar. - aöe Tónlist 34 Íþróttir 26 Sæmundur Pálsson hittir Bobby Fischer í Danmörku: Leikhús 34 Sjónvarp 38 Fjöldi lesenda Vonar að meistarinn rói sig á fimmtudögum* FISCHER Sæmundur Pálsson fer í Bandaríkjamenn verði hann frjáls og geti dag til Danmerkur að sækja vin hafa farið fram á fram- farið að hugsa um ann- sinn, skákmeistarann Bobby sal Fischers en Sæ- að en að blóta Banda- Fischer. Þeir hittast í Danmörku mundur segir að líklega ríkjamönnum og gyð- og fljúga saman til Íslands. Þeir verði ekkert af því. Jap- ingum. Ég hef verið að 154.000 ættu að lenda hér á landi í kvöld. anar hefðu líklega getað biðja hann um það að Fyrirhugað hafði verið að ráðið því hvort hann róa sig niður og hætta Sæmundur færi alla leið til Jap- yrði sendur til Íslands þessu rugli,“ segir ans að sækja Fischer en hann seg- eða Bandaríkjanna en SÆMUNDUR Sæmundur. ist ekki ná því. Japanar hafi fylgt þeir hefðu tekið ákvörð- PÁLSSON Gengið var frá öllum Heldur nú í morgun- 111.000 honum út á flugvöll í nótt að ís- un um að senda hann til sárið til Danmerkur að plöggum vegna lenskum tíma. Þeir muni því hitt- Íslands. sækja vin sinn, Bobby Fischers í fyrradag. Gle›ilega ast í Danmörku. „Ég vona bara að nú Fischer. - ghs páska!
Ríkislögreglustjóri og forstjóri John Travolta í einkaviðtali: Landhelgisgæslunnar eiga glæsilega búninga: Svalt að vera sáttur við sjálfan sig Valdsmannslegir
*Landið allt skv. fjölmiðlakönnun Gallups, feb. 2005. á velli ▲ ▲ SÍÐA 30 SÍÐA 24 2 24. mars 2005 FIMMTUDAGUR
Guantanamo-fangar gætu fengið frelsi: Orrusta í Írak: Óttast að vera sendir Áttatíu liggja í valnum utan til pyntinga BAGDAD, AP Bandarískar og íraskar hersveitir réðust til atlögu við GUANTANAMO, AP Herréttarhöld eru mönnunum og hvort þeir búi yfir íraska uppreisnarmenn í fyrradag hafin yfir nokkrum fanganna í gagnlegum upplýsingum. Dóm- og lyktaði þeim átökum með að 80 Guantanamo-fangabúðunum á stóllinn er einn fárra möguleika skæruliðar lágu í valnum. Orrustan Kúbu. Það vekur vonir um að sem þeir hafa til að eygja frelsi. átti sér stað í miðhluta landsins en fleiri verði látnir lausir þaðan en Lögfræðingar þeirra mega hins þar segja yfirvöld að uppreisnar- SPURNING DAGSINS að sama skapi óttast menn um að vegar ekki aðstoða þá og sakar- ÞRÖNGUR KOSTUR mennirnir hafi reist þjálfunarbúð- fangarnir verði seldir í hendur giftirnar eru þeim einungis gefn- Herdómstóll fjallar nú um mál Guantana- ir. Þetta eru mannskæðustu átökin Jónína, ertu sjálf “Femme ríkisstjórna sem gætu beitt þá ar upp að hluta. mo-fanga. Sumir gætu fengið frelsi en í landinu síðan barist var um Fallu- jafnframt átt á hættu að vera vísað til Fidel”? pyntingum. Margir fanganna koma frá landa þar sem pyntingar eru stundaðar. jah í nóvember. Lengi hefur verið barist fyrir ríkjum þar sem pyntingar við- Sigurvegarar janúarkosning- “Já, kaffið á tryggð mína alla.” því að réttað verði yfir föngunum gangast og því hafa lögfræðingar skurðaði dómari að ekki væri anna reyna enn að mynda ríkis- Jónína Tryggvadóttir er Kaffiþjónn Íslands 2005. í Guantanamo í stað þess að þeim meira en fimmtíu fanga farið heimilt að senda þrettán Jemena stjórn í landinu. Til umræðu er að Vinningsdrykkjum, sem er lagaður með sé haldið þar án dóms og laga. Nú fram á að tryggt verði að skjól- til síns heima fyrr en að undan- varnarmálaráðherrann komi úr havanaromm-sýrópi, gaf hún nafnið “Femme hefur herdómstóll tekið til starfa stæðingar sínir verði ekki sendir genginni réttarmeðferð þess efn- röðum súnnía svo að slá megi á óá- Fidel”. Það þýðir “trygglynda konan”. sem á að meta hvort hætta stafi af til slíkra landa. Í síðustu viku úr- is. ■ nægjuraddir hópsins. ■ Skilyrði sett til að MYND AP tryggja jafnræði ASKAR AKAJEV Forsetinn rak í gær innanríkisráðherra sinn Samkeppnisráð hefur sett víðtæk skilyrði fyrir samruna á fjarskipta- og fjöl- og skipaði nýjan í hans stað. Sá segist ætla að tala við mótmælendur með tveimur Á GRUNDARTANGA miðlamörkuðum. Er það gert til að samkeppni við fyrirtækjablokkir Símans hrútshornum. Starfsmenn Íslenska járnblendifélagsins og Og Vodafone verði ekki útilokuð og til að tryggja hag neytenda. hafa náð að bæta kjörin umtalsvert. Enn vex ólgan: SAMRUNI Samrunafyrirtækjum fjöl- ganga er aðgengi neytenda að Járnblendifélagið: miðla- og fjarskipta er óheimilt að eftirsóttu efni á stafrænu formi tvinna saman sölu á sjónvarps- og orðið greiðara.“ Ráðherrann fjarskiptaþjónustu og þau verður Það er einmitt eitt markmiða Laun hækka að reka sem sjálfstæð fyrirtæki. Samkeppnisstofnunar með skil- Þau mega ekki veita sjálfum sér af- yrðunum. Í tilkynningu stendur boðar hörku um fimmtung slátt í innbyrðisviðskiptum. Eru að gripið hafi verið til þeirra til að BISHKEK, AP Spenna vex enn í KJARAMÁL Starfsmenn og eigendur það meðal ítarlegra skilyrða sem tryggja aðgang keppinauta sam- Kirgisistan. Stjórnarandstæðing- Íslenska járnblendifélagsins hafa samkeppnisráð hefur sett fyrir DÓRA SIF TYNES EVA MAGNÚS- steypnanna tveggja að dreifikerf- ar ráða lögum og lofum í nokkrum samþykkt kjarasamning sín á samruna Og Vodafone og 365 ljós- Forstöðumaður DÓTTIR um og vinsælu sjónvarpsefni í bæjum í suðurhluta landsins og milli. Samkvæmt samningnum fá vakamiðla sem reka sjónvarps- lögfræðisviðs Upplýsingafulltrúi eigu þeirra og til að auðvelda nýj- virðast þeir heldur vera að sækja starfsmenn félagsins um 21 pró- stöðvarnar Stöð 2 og Sýn og sam- Og Vodafone. Símans. um fyrirtækjum að hasla sér völl í sig veðrið. sents launahækkun á samnings- runa Símans og Skjás eins. veg fyrir að fyrirtækin nái þeim á markaðnum. Akajev forseti rak í gær innan- tímanum. Báðar samsteypurnar segja markmiðum sem þau vildu með Samkeppnisstofnun taldi að ef ríkisráðherra landsins og skipaði Tæplega 75 prósent starfs- skilyrðin ásættanleg. Eva Magn- kaupum á fjölmiðlum. reglur yrðu ekki settar myndi hin samstundis nýjan í hans stað. Nýi manna sem kusu sögðu já en 25 úsdóttir, upplýsingafulltrúi Sím- Síminn lýsir yfir að með kaup- mikla samþjöppun á fjarskipta- ráðherrann kveðst ætla að taka prósent nei. Vilhjálmur Birgisson, ans, segir svo vera fljótt á litið. um á fjölmiðli ætli hann byggja og fjölmiðlamarkaði útiloka aðra mótmælendur föstum tökum, formaður Verkalýðsfélags Akra- Dóra Sif Tynes, forstöðumaður upp stafrænt sjónvarpsdreifi- keppinauta, skaða hag neytenda jafnvel beita hervaldi ef með ness, sem samdi fyrir flesta lögfræðisviðs Og Vodafone, seg- kerfi á landsvísu: „Eftirsóknar- til lengri tíma litið með tilboðum þarf. starfsmennina segir þá ánægða ir þau ásættanleg nema í ljós vert efni er enda forsenda þess pakkalausna í ólíkri þjónustu og Mikil ólga hefur ríkt í landinu með samninginn, en starfsmenn- komi að Símanum hafi ekki verið að viðskiptavinir nýti sér þjón- mismuna öðrum sem komi til með síðan þingkosningar voru haldnar í irnir felldu upphaflega tillögu sett sambærileg skilyrði. Báðar ustu á sjónvarpsmarkaði. [...] Nái að starfa á markaðnum. landinu í síðasta mánuði. Þar beið samninganefndanna. - gag segja þær skilyrðin ekki koma í markmið úrskurðarins fram að [email protected] stjórnarandstaðan afhroð en brigð- ur hafa verið bornar á framkvæmd kjörfundarins. Stjórnarandstæð- ingar eru einkum í suðrinu á með- Fréttablaðið: an stuðningsmenn forsetans búa í norðurhluta landsins. ■ Útgáfa Svipmynd af um páska Kirgisistan Fréttablaðið mun næst koma út laugardaginn 26. mars. Ekkert Þetta fjöllótta land í Mið-Asíu öðlaðist blað verður gefið út á páskadag og sjálfstæði árið 1991. Stjórnmálalíf landsins annan í páskum. Afgreiðslan einkennist af spennu á milli þjóðarbrota verður opin í dag, laugardag og á og ættbálka sem þar búa. mánudag frá 9 til 17, en verður
lokuð föstudaginn langa og páska- FRÉTTABLAÐIÐ/PÁLL KASAKSTAN dag. Hægt verður að fylgjast með VERSLANIR FYRIRTÆKJANNA Í KRINGLUNNI Bishkek fréttum á visir.is. ■ Fyrirtækin Og Vodafone og Síminn keyptu fjölmiðla til að tryggja dreifingu sjónvarpsefnis. Þau mega ekki blanda fjölmiðlum og fjar- KIRGISISTAN skiptarekstri saman. Jalal-Abad ÚSBEKISTAN. KÍNA Osh Fréttamenn Ríkisútvarpsins funduðu: 0 100 mi TADSJIKISTAN 0 100 km Staðið við fyrri ályktanir Stærð: 191.300 ferkílómetrar Mannfjöldi: 5.081.429 (2004) RÍKISÚTVARPIÐ Fréttamenn Ríkisút- varps, Sjónvarps og íþróttafrétta- Aldurssamsetning: menn Ríkisútvarpsins funduðu í há- 0-14 ára 32,3 % deginu í gær ásamt tæknimannahóp 15-64 ára 61,6% til að ræða ráðningu Auðuns Georgs Ólafssonar sem fréttastjóra Útvarps. 65 ára og eldri 6,1% Hann á að taka til starfa 1. apríl. Þjóðarbrot: Kirgisar 64,9 %, Úsbekar Broddi Broddason, fréttamaður 13,8%, Rússar 12,5%, Dunganar Útvarps, segir að engin ályktun hafi 1,1%, Úkraínumenn 1%, Uygurar 1%, verið ákveðin á fundinum, en starfs- Önnur þjóðarbrot 5,7% Veitingar menn standi við fyrri yfirlýsingar Trúarbrögð: Múslimar 75%, og ályktanir. Rússnesk-orþódoxar 20%, „Það styttist í 1. apríl og það er Önnur trúarbrögð 5% í einstöku umhverfi von og ósk fréttamanna allra um það að komið verði í veg fyrir frek- Útflutningsvörur: gull, kvikasilfur, Allir þeir sem panta af a la carte matseðli ari vandræði en þegar eru orðin úran, jarðgas og rafmagn dagana 24. mars til 3. apríl eiga með því að koma í veg fyrir að þessi Þjóðarframleiðsla einstaklingur taki til starfa. Það var í milljörðum króna kost á að vinna dekurdag fyrir tvo rætt um hvað við ætlum að gera á 94,4 100,3 í Bláa Lóninu – heilsulind. þessum fundi, en engin ákvörðun 70,8 tekin. Mönnum líst skelfilega á Borðapantanir í síma 420 8813. þetta ástand. Það er farið að lama BRODDI BRODDASON menn í starfi.“ Opið alla daga. www.bluelagoon.is Segir vegið að starfsframa og starfsgleði Fundað verður aftur eftir páska. fréttamanna verði staðið við ráðningu 1999 2002 2003 - ss Auðuns Georgs sem fréttastjóra Útvarps. HEIMILD: ESRI, CIA World Fact Book AP
4 24. mars 2005 FIMMTUDAGUR GENGIÐ GENGI GJALDMIÐLA 23.03.2005 Páskafríið: Hópur Svisslendinga: Rúta lenti KAUP SALA Akureyri og Bandaríkjadalur USD 61,08 61,38 úti í skurði Sterlingspund GBP 114,92 115,48 LÖGREGLA Hópbifreið með tólf Ísafjörður vinsælust manns innanborðs fór út af þjóð- Evra EUR 79,69 80,13 veginum í gær, um 15 kílómetra FERÐALÖG Fjöldi Íslendinga ætlar aðalskíðasvæðinu í Tungudal og vestur af Vík í Mýrdal, samkvæmt Dönsk króna DKK 10,70 10,76 að leggja land undir fót nú um eru skíðalyftur þar lokaðar. Hins upplýsingum frá lögreglunni í Vík í Norsk króna NOK 9,73 9,79 páskana. Samkvæmt upplýsing- vegar verður skíðalyftan á Mið- Mýrdal. um frá Flugfélagi Íslands eru vin- fellssvæði opin. Snjór er á göngu- Bifreiðin lenti út í skurði og lagð- Sænsk króna SEK 8,74 8,79 sælustu viðkomustaðir í innan- skíðasvæðinu og hefur verið ist á hliðina þegar hvellsprakk á landsflugi Ísafjörður og Akur- ákveðið að flytja fjölskyldudag- LAGT UNDIR SIG BETRI FÓTINN öðru framhjólinu og ökumaður Japanskt jen JPY 0,58 0,58 Mikill fjöldi manns ferðast um páskahelgina. eyri, en þar hefur aukaferðum skrá Skíðavikunnar þangað. Páskafríið hófst í gær hjá mörgum og ætl- missti stjórn á bílnum. Ökumaður verið bætt við reglubundið flug. Á Akureyri, Dalvík og Siglu- uðu fjölmargir til Ísafjarðar og Akureyrar. bílsins var íslenskur en farþegarnir SDR XDR 92,60 93,16 Einnig er vel bókað á Egilsstaði. firði er vorfæri á skíðasvæðinu og svissneskir. Sjúkrabíll kom á stað- Vinsælt er að nota páskafríið ekki mikill snjór. Lyfturnar verða útlitið er ekki gott fyrir páskana. inn en sjö farþeganna voru með Gengisvísitala krónunnar og skella sér á skíði. Á Ísafirði þó opnar um páskana. Mesta snjó- Ef veður lægir og rignir ekki minniháttar meiðsl. Þá fauk fólks- verður haldin árleg Skíðavika, inn verður að finna á skíðasvæði verður þó reynt að hafa eitthvað bifreið út af veginum í Eldhrauni 109,53 +2,13% auk rokkhátíðarinnar Aldrei fór Siglfirðinga. opið. við Kirkjubæjarklaustur. Öku- Heimild: Seðlabanki Íslands ég suður. Ekkert skíðafæri er á Lokað var í Bláfjöllum í gær og - ss maðurinn slasaðist ekki. -sgi
Sprengjutilræði: Mannfall og Hagvaxtarhvetjandi mikið eignatjón
BEIRÚT, AP Þrír fórust í öflugri sprengjutilræði í Beirút í gær- HARMI SLEGIN Foreldrar Terri Schiavo, Bob og Mary morgun. Sprengingin varð í aðgerðir ákveðnar Schindler, voru miður sín yfir úrskurði hverfi sem er einkum byggt áfrýjunardómstólsins. kristnum mönnum en þeir hafa Leiðtogar ESB luku vorfundi sínum í gær á samþykktum um efnahagsmál verið í fylkingarbrjósti mótmæl- Terri Schiavo: enda gegn sýrlenskum hersveit- sem ætlað er að ýta undir hagvöxt og samkeppnishæfni. Áform um að opna um að undanförnu. Þetta er ann- að sprengjutilræðið í Beirút síð- fyrir samkeppni í þjónustu innan sambandsins voru þó útvötnuð. Næringargjöf ustu daga og er talið að tilræðis- EVRÓPUMÁL, AP Leiðtogar Evrópu- mennirnir séu að reyna að sýna sambandsins luku í gær tveggja hefst ekki á ný fram á nauðsyn þess að halda daga vorfundi sínum í Brussel sýrlensku herliði í landinu. með samþykkt um breytingar á FLÓRÍDA, AP Áfrýjunardómstóll í Atl- Dómari sem rannsakar morð- svonefndum stöðugleikasáttmála anta í Georgíuríki hafnaði í gær ið á Rafik Hariri, fyrrverandi Efnahags- og myntbandalagsins. beiðni foreldra Terri Schiavo um að forsætisráðherra Líbanons, hef- Breytingunum var fagnað sem fyrirskipa að henni yrði gefin nær- ur beðist lausnar undan skyldum tímabæru tæki til vinna gegn ing á nýjan leik. Einn dómaranna sínum. Hann ber við annríki á niðursveiflunni í efnahagslífi skilaði sératkvæði og sagðist ekki öðrum sviðum. ■ kjarnaríkja evru-svæðisins, en sjá að það gerði nokkuð til þótt þær veita stjórnvöldum aðildar- slöngurnar yrðu tengdar á meðan ríkjanna meiri sveigjanleika í fjallað væri um málið. ■ framfylgd reglna sem eiga að Terri hefur í rúma fimm daga INDLAND tryggja að efnahagslegur grund- verið án matar og vatns. Læknar völlur evrunnar haldist stöðugur. telja að hún geti lifað án næringar í SMÍÐA FLUGMÓÐURSKIP Smíði En um leið og leiðtogarnir voru 1-2 vikur. Foreldrar Terri ætla að fyrsta indverska flugmóðurskips- staðnir upp frá samningaborðinu áfrýja úrskurðinum til Hæstaréttar ins er hafin í skipasmíðastöð í varð opinber ágreiningur um túlk- Bandaríkjanna. ■ hafnarborginni Cochin á Suður- un niðurstöðunnar. Fulltrúar Indlandi, að því er talsmaður ind- Belgíu, Lúxemborgar og Hollands verska flotans greindi frá. Skipið sökuðu fulltrúa Þýskalands um að Háspennustrengur í verður 41.340 brúttólestir og 252 túlka nýju reglurnar einum of Laugardal: m langt, hannað til að bera orr- frjálslega. Þýsk og frönsk stjórn- ustuþotur og herþyrlur. 1.400 völd höfðu þrýst harðast á um að SCHRÖDER OG CHIRAC manns verða í áhöfninni. Til slakað yrði á reglum stöðugleika- Þjóðverjar og Frakkar fengu samþykkt að þeir mættu beita ríkisútgjöldum til að smyrja Grafinn í stendur að skipið verði tilbúið til sáttmálans, sem settu strangar hjól efnahagslífsins en staðinn yrði jafnframt vörður um velferðarkerfið. notkunar árið 2012. hömlur við fjárlagahalla í hverju aðildarríki myntbandalagsins. tveggja í senn, að opna markað- grafa undan félagslegum réttind- sundur Það voru einnig Frakkar og inn og sýna félagslega ábyrgð,“ um með því að heimila fyrirtækj- RAFMAGNSLEYSI Háspennustrengur ■ Þjóðverjar sem fengu því fram- sagði Gerhard Schröder Þýska- um í löndum þar sem skattar eru var grafinn í sundur í Laugardal um FARSKIP gengt að áform um að opna fyrir landskanslari eftir fundinn. José lægri og launþegaréttindi minni ellefuleytið í gær. Rafmagnslaust samkeppni á sviði þjónustu á Manuel Barroso, forseti fram- að undirbjóða keppinauta í lönd- varð víðast hvar í Teigahverfi, á FLEIRI FLUTNINGASKIP Eimskip innri markaði Evrópu yrðu út- kvæmdastjórnar ESB, sagðist um þar sem fyrirtæki þurfa að Sundlaugaveg, DAS-heimilinu, hefur leigt aukaskip til að létta á vötnuð að nokkru leyti. Ákveðið reiðubúinn til að „skoða breyt- axla þyngri kvaðir. Klettagörðum, Vesturbrún og Viðey. biðinni sem myndast hefur vegna var að taka áformin, þjónustutil- ingatillögur“ við áformin með því Jacques Chirac Frakklands- Gert var við strenginn á skömmum mikills innflutnings frá Banda- skipunina svonefndu, til endur- að undanskilja pólitískt viðkvæm forseti varð sérstaklega áhyggju- tíma og var komið á rafmagn alls ríkjunum. Höskuldur H. Ólafsson skoðunar. Fulltrúar Frakka, Þjóð- svið eins og skóla- og heilbrigðis- fullur út af þessu máli vegna staðar nema í Viðey um hádegi. aðstoðarforstjóri segir skipið að- verja og Svía voru samstiga í að þjónustu. óvinsælda áformanna meðal Helgi Pétursson, verkefnisstjóri eins eiga að fara eina ferð. Á vef krefjast trygginga fyrir því að Þjónustutilskipunin áformaða franskra launþega, en þær eiga Orkuveitu Reykjavíkur, segir að Atlantsskipa stendur að þeir hafi hinar áformuðu umbætur myndu hefur að markmiði að stuðla að ótvírætt þátt í að grafa undan þetta gerist stundum þegar unnið sé nú í mars leyst minna leiguskip ekki grafa undan velferðarkerf- því að um 600.000 ný störf skapist stuðningi franskra kjósenda við nálægt háspennustöðvum. Verktak- fyrirtækisins af hólmi með inu með „félagslegum undirboð- í þjónustugeiranum á öllu Evr- stjórnarskrársáttmála ESB, sem ar að störfum nálægt World Class í stærra skipi til að anna eftspurn um“. ópska efnahagssvæðinu. Gagn- borinn verður undir þjóðar- Laugardalnum skáru strenginn eftir millilandaflutningi. „Við verðum að gera hvort rýnendur óttast að hún muni atkvæði þar í lok maí. ■ óvart í sundur. - sgi
.ULVWtQ*tVODGyWWLUVM~NUDìMiOIDULDèVWRèDUYLèYDO iUpWWULGêQXDOODӾPPWXGDJDiPLOOLNORJ
2SLèYLUNDGDJD ODXJDUGDJD 5H\NMDYtN0|UNLQV afgreiðslutími um páskana Skírdagur 9-24 Föstudagurinn langi lokað 26. mars 9-24 Páskadagur lokað Annar í páskum 9-24 24 stunda verslanir í Lágmúla, Staðarbergi og á Akureyri Skírdagur opið til 24 Föstudagurinn langi lokað (opnar á miðnætti) 26. mars opið til 24 Páskadagur lokað (opnar á miðnætti) 6 24. mars 2005 FIMMTUDAGUR
Grundarfjarðarbær: Brasilískur smyglari: Ósætti um framtíð leikskóla Ákæra SVEITARSTJÓRNARMÁL Meirihlutasam- starfi framsóknarmanna og sjálf- þingfest KJÖRKASSINN stæðismanna í bæjarstjórn Grund- DÓMSMÁL Brasilíska konan sem arfjarðarbæjar var slitið í gær, eftir handtekin var í Leifsstöð rétt fyr- Á Bobby Fischer að fá stór- ellefu ára samstarf, þegar upp kom ir jól með rúm 800 grömm af meistaralaun eins og aðrir ís- ósætti um framtíð leikskóla sveitar- kókaíni og á annað þúsund lenskir stórmeistarar? félagsins. Nýr meirihluti hefur ekki skammta af LSD gistir fanga- verið myndaður. geymslur fram í miðjan apríl. Niðurstöður gærdagsins á visir.is Sjálfstæðismenn, sem eiga þrjá Ákæra á hendur henni var þing- Já 27% fulltrúa í bæjastjórn af sjö, ræddu fest fyrir Héraðsdómi Reykja- KRAKKAR AÐ LEIK Í GRUNDARFIRÐI Nei 73% strax í gærmorgun við Garðar ness í fyrradag. Svansson, fulltrúa óháða, eina full- Í gærmorgun slitnaði upp úr samstarfi sjálfstæðismanna og Framsóknar í bæjarstjórn Hefur konan, Da Silva að nafni, SPURNING DAGSINS Í DAG: trúa þeirra í bæjarstjórn. Garðar Grundarfjarðar. Sjálfstæðismenn hafa rætt við flokkana tvo sem eru í minnihluta. verið í gæsluvarðhaldi síðan hún Borðarðu páskaegg um segir að þeir hafi þó haft ávinning af Vinstri-grænna, sem einnig eiga trúa. Emil Sigurðsson, Vinstri-græn- var handtekin en efnin fundust páskana? því að ýmislegt standi til fyrir þann einn fulltrúa. Það fari eftir áhersl- um, segir að sjálfstæðismenn hafi við leit tollvarða á innanverðum tíma. Þreifingum sjálfstæðismanna um hvort samþykkt verði að fara í haft samband við sig, en engar lærum hennar og í leggöngum. Farðu inn á fréttahluta visir.is var strax hafnað, þar sem óháðir viðræður við sjálfstæðismenn eða formlegar viðræður hafi hafist. Aðalmeðferð í máli hennar fer svo og segðu þína skoðun vilja ekki í samstarf án fulltrúa framsóknarmenn sem eiga tvo full- – ss fram þann áttunda apríl. - aöe
Reimleikar í Malaví: Krónan lækkaði Blaðamenn ákærðir MALAVÍ Tveimur blaðamönnum hef- ur verið stefnt fyrir rétt í Afríku- ríkinu Malaví, í kjölfar þess að þeir eftir vaxtahækkun skrifuðu fréttir um að forseti lands- ins, Bingu wa Mutharika, óttaðist reimleika í höll sinni. Vextir hækkuðu minna en búist var við og gengi krónunnar lækkaði. LÍÚ seg- Á fréttavef norska blaðsins ir að erlendir spákaupmenn græði á ástandinu en útflutningsfyrirtækin tapi. Aftenposten er greint frá því að ríkissaksóknari Malaví hafi stað- EINAR ODDUR KRISTJÁNSSON EFNAHAGSMÁL Töluverður órói hef- fest að blaðamennirnir tveir hefðu Er mjög ósáttur við vaxtahækkun ur verið á gjaldeyrismarkaði síð- verið handteknir fyrir að útbreiða Seðlabankans. ustu daga í aðdraganda og kjölfar ósannindi og svívirða virðingu for- vaxtaákvörðunar Seðlabankans. setaembættisins. Þeir sögðu frá því Ósáttur við Seðlabanka: Fjárfestar bjuggust við meiri í fyrra mánuði að forsetinn hefði vaxtahækkun og það hefur orðið flutt út úr nýbyggðri embættishöll til þess að gengi krónunnar hefur sinni vegna meintra reimleika. ■ Heillum lækkað. Þegar viðskipti með gjaldeyri ■ horfinn lokuðu í gær stóð gengi krónunn- BRETLAND ar í 109,3 stigum og hefur það EFNAHAGSMÁL „Þetta eru hagtækn- lækkað um tæp þrjú prósent á KOSNINGAR Í MAÍ Stjórnmála- ar og þeir taka módelin sín fram tveimur dögum. Gengi Banda- skýrendur í Bretlandi telja yfir veruleikann,“ segir Einar ríkjadals er nú komið í 61 krónu FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM líklegt að Tony Blair forsætisráð- Oddur Kristjánsson, þingmaður en dalurinn styrktist á mörkuðum TILKYNNA UM VAXTAHÆKKUN herra muni láta rjúfa þing 4. eða Sjálfstæðisflokksins og varafor- í gær í kjölfar stýrivaxtahækkun- Þótt Seðlabankinn ætli að hækka vexti lækkar gengi krónunnar enda var búist við meiri hækkun. 5. apríl og boða til kosninga mán- maður fjárlaganefndar, um Seðla- ar þar. uði síðar. Hefur 5. maí einkum bankann í ljósi vaxtahækkunar- Eiríkur Eiríks- enn mjög hátt. Forsvarsmenn út- kvæmdastjóri Landssambands ís- verið nefndur í því sambandi. innar á þriðjudag. son í áhætturáð- flutningsfyrirtækja hafa kvartað lenskra útvegsmanna, er ekki Þetta hefur ekki verið staðfest. Hann hefur miklar áhyggjur af gjöf Íslands- mjög undan því að fyrirtæki sáttur við þessa stefnu eða vaxta- þrengingum í útflutningsgreinum banka segir að þeirra þurfi að líða fyrir það hækkanir Seðla- SKOSKA KIRKJAN FRJÁLSLYND vegna sterks gengis krónunnar. meðal þess sem ójafnvægi í þjóðarbúinu sem bankans. „Það Leiðtogar skosku biskupakirkj- Einar Oddur segir að endur- valdi lækkuninni skapist meðal annars vegna stór- sem ég hefði vilj- unnar hafa lýst því yfir að þeir skoða verði hlutverk og markmið nú sé að mildari iðjuframkvæmda. Þeir hafa gagn- að sjá er vaxta- sjái enga meinbugi á því að bankans til dæmis með því að tónn hafi verið í rýnt bæði stjórnvöld og Seðla- lækkun því ég prestar séu samkynhneigðir. Mik- víkka út þolmörk verðbólgunnar yfirlýsingum bankann. held að það sé það il átök hafa verið í ensku bisk- við sérstakar aðstæður eins og nú EIRÍKUR Seðlabankans. Seðlabankinn lítur hins vegar sem þarf til að upakirkjunni undanfarin misseri ríkja í efnahagslífinu. Hann segir EIRÍKSSON Hingað til hafi svo á að sterkt gengi sé ein af þeim draga úr spá- um málið en meiri einhugur virð- einnig að hætta eigi að reikna með Hjá áhætturáðgjöf Seðlabankinn gef- vörnum sem komið geta í veg fyr- kaupmennsku. ist ríkja á meðal Skotanna. fasteignaverði í viðmiðum Seðla- Íslandsbanka. ið sterklega í ir hækkun verðlags þar sem inn- Það er stóra mál- bankans um verðbólgu. - þk skyn að fleiri fluttar vörur lækka í verði. FRIÐRIK J. ið. Það er sár- ■ KJARAMÁL hækkanir séu yfirvofandi en nú Friðrik J. Arngrímsson, fram- ARNGRÍMSSON grætilegt að sjá á hafi yfirlýsingarnar ekki verið Framkvæmdastjóri eftir fjármunum ÖLL FÉLÖG BHM HAFA SAMIÐ ■ LÍÚ. SVEITASTJÓRNARMÁL jafnafdráttarlausar. Ástæða þess að háir vextir á Íslandi sem ættu að fara í Félag íslenskra náttúrufræðinga „Það hefur líka að hluta til ver- stuðla að sterkara gengi er að fjárfestar uppbyggingu og sem stóð eitt félaga Bandalags KOSNING HAFIN Atkvæða- ið hagnaðartaka. Krónan hefur vilja kaupa íslenskar krónur meðal ann- styrkingu íslensks atvinnulífs í háskólamanna utan hópsamnings greiðsla utan kjörfundar er hafin styrkst mikið að undanförnu og ars til að kaupa íslensk skuldabréf sem hendurnar á erlendum spákaup- við ríkið er búið að semja við hjá sýslumönnum um land allt menn hafa verið að leysa til sín bera háa vexti. Þegar búist er við að mönnum,“ segir Friðrik. það. Samningurinn er á svipuðum vegna kosningar um sameiningu hagnaðinn,“ segir Eiríkur. Seðlabanki hækki vexti veldur það auk- Friðrik segir hins vegar að nótum og hin félögin sömdu um, Borgarbyggðar, Borgarfjarðar- Sterkt gengi krónunnar hefur inni ásókn í íslenskar krónur og því ekki sé eingöngu að sakast við til að mynda fái enginn félags- sveitar, Hvítársíðuhrepps, Kol- valdið erfiðleikum í útflutnings- hækkar verðið á krónunni. Þegar vextir Seðlabankann enda hafi ákvarð- manna undir 200 þúsund í mánað- hækka minna en búist var við dregur úr beinsstaðahrepps og Skorradals- atvinnuvegum sem fá miklar tekj- ásókn í krónur og það veldur því að anir ríkisins um stóriðjufram- arlaun eftir apríl á næsta ári. hrepps. Almenn atkvæðagreiðsla ur í erlendri mynt og þrátt fyrir gengið lækkar. kvæmdir og útgjöld ríkissjóðs Samningurinn gildir til 2008 sam- fer fram laugardaginn 23. apríl. lækkun síðustu daga er gengið einnig áhrif. [email protected] þykki félagsmenn hann.
Farfuglar streyma til landsins: Páskatilboð Lóan er komin FARFUGLAR Fyrstu lóurnar eru Stór Humar komnar til landsins en á sunnudag sáust þrjár lóur við Gufunes- 5.900* kirkjugarð og aðrar þrjár sáust við Gróttu á Seltjarnarnesi á mánudaginn. Undanfarin sjö ár Medium Humar hafa fyrstu lóurnar sést á tímabil- inu 24. til 31. mars og þar af fjór- 3.900* um sinnum þann 24. Brynjúlfur Brynjólfsson, fuglaáhugamaður á Höfn, segir að Laxaflök beinlaus búast megi við að fleiri lóur sjáist næstu daga á sunnanverðu land- inu en um miðjan apríl komi hún í 1.290* stórum hópum og sjáist þá um allt land. *verð miðast við kr.kg „Lóan er einstaklega stundvís HEIÐLÓA Lóan heldur frá Íslandi til Bretlandseyja á tímabilinu september til nóvember. Sjaldgæft er eins og flestir farfuglarnir þó að lóur hafi vetursetu hér á landi og engin lóa hefur sést á Íslandi í vetur. vindar ráði þar nokkru um. Að undanförnu hafa verið suðaust- Skógarþrestir, álftir og tjaldar ir að búast megi við þúfutittling- lægar áttir sem gefið hafa lóunni eru farnir að streyma til landsins um og fleiri andartegundum á Höfðabakka 1 - sími 587 50 70 byr undir vængi,“ segir Brynjúlf- og í gær sáust þrjár andartegund- næstu dögum. ur. ir við Hornafjörð. Brynjúlfur seg- – kk Gasgrill
Burstað ryðfrítt stál Stærð á grilli:134x115x56 á ótrúlegu verði Grillflötur: Neðri grind 62x42, AlvöruAlvöru grillgrill efri grind 57x20 Grillgrind: Emeleruð Kveikja: Elektrónísk Brennari: 3 brennarar úr pottjárni með sér stillingu hver Hliðarhella: Úr pottjárni, lok til að setja yfir þegar hellan er ekki í notkun Hliðarborð: Úr stáli Hitamælir Skápur með tveimur grindum og plássi fyrir gaskút Hjól til að auðvelda tilfærslu á grillinu Kaupauki með hverju keyptu grilli
Tilboðs verð 53.988,- Vaxtalaus verðsprengja! aðeins
4.499kr á mán. í 12 mánuði* Verð áður 59.900,- *stimpilgjald ekki innifalið PÁSKAOPNUN Skírdagur Opnum kl:10 Föstudagurinn langi Lokað Laugardagur Opið Páskadagur Lokað Annar í páskum Opnun kl: 12 (lokað í Kringlu) Gleðilega páska
Gildir á meðan birgðir endast. 8 24. mars 2005 FIMMTUDAGUR
HVAÐ ER AÐ FRÉTTA? JARÞRÚÐUR ÁSMUNDSDÓTTIR HVAÐ KOSTAR ÞAÐ? Ógleymanlegur tími í Stúdentaráði „Það er helst að frétta að ég er að fara Páskana ætlar hún að nýta til að slappa að einbeita mér aftur að náminu af full- af í faðmi fjölskyldunnar. „Þetta er fyrsta um krafti,“ segir Jarþrúður Ásmunds- helgin í langan tíma sem ég get verið í dóttir, sem lét af formennsku í Stúd- ró og næði og þarf ekki að rjúka á entaráði Háskóla Íslands á mánudaginn fundi og þess háttar. Ég geri ráð fyrir að var. þetta verði gæðastund með syni mín- „Þetta var frábær tími. Þegar ég lít til um og manni.“ Í sumar ætlar Jarþrúður baka var síðastliðið ár mjög viðburðaríkt út fyrir landsteinana og stefnan er sett á og ógleymanlegur tími,“ segir hún um Ítalíu. „Ég og maðurinn minn fórum tímann í stúdentaráði. Jarþrúður nemur þangað í brúðkaupsferð á sínum tíma viðskiptafræði við Háskóla Íslands og og langar að fara þangað aftur og ferð- stefnir á að útskrifast í ágúst. „Ég er að ast meira.“ fara að byrja á lokaritgerðinni og þarf Stúdentaráð er stundum sagt vera út- að láta hendur standa fram úr ermum ungunarstöð stjórnmálamanna framtíð- næstu tvo mánuði. En ég er með arinnar en Jarþrúður segist ekki reikna skemmtilegt og áhugavert efni svo mér með því að hasla sér völl á því sviði. ætti ekki að leiðast við skriftirnar.“ Að „Það var mjög gaman að fá þetta starf í RÚTUFERÐ MILLI BSÍ OG LEIFS- því loknu tekur alvara lífsins á vinnu- krafti þess að vera kosin en ég geri ekki STÖÐVAR KOSTAR 1.150 KR. markaðnum við og Jarþrúður er með ráð fyrir að demba mér í pólitíkina, ég Frítt er fyrir börn en unglingar greiða hálft augun opin. er ekki orðin háð þessu.“ gjald.
SJÓNARHÓLL NIÐURGREIÐSLA LEIKSKÓLAGJALDA Fischer er næstfrægastur Athuganir Fréttablaðsins leiða í ljós að skákmeist- arinn Bobby Fischer er næstfrægasti Íslending- urinn. Björk Guðmunds- dóttir er frægari.
Heimsfrægum Íslendingum fjölgaði um einn þegar Bobby Fischer fékk íslenskan ríkis- borgararétt á mánudag. Skák- áhugamenn um víða veröld þekkja vitaskuld sögu Fischers og snilli hans við taflborðið en orðspor Bjarkar Guðmundsdótt- ANNA GUNNARSDÓTTIR ur hefur farið víðar. Fjöldi vefsíðna sem geyma nöfn fólks er viðurkenndur mælikvarði á frægð og sé nöfn- Ríkið á um Fischers og Bjarkar slegið upp á leitarvélum má sjá að Björk hefur vinninginn. Samtöl að borga við fólk sem hefur tilfinningu fyrir frægð og umtali í erlend- „Ég er alfarið hlynnt því að leikskóla- um fjölmiðlum leiðir hið sama í gjöld séu niðurgreidd,“ segir Anna ljós. Gunnarsdóttir, eigandi ráðgjafastof- Björk er gríðarlega þekkt unnar Anna og útlitið, um umræðu víðast hvar á jarðkúlunni enda síðustu daga um hvort ríki eða hafa plötur hennar selst í bíl- sveitafélög eigi að greiða niður leik- förmum. Þá vekur hún jafnan skólagjöld. athygli hvar sem hún kemur; Anna þekkir á eigin skinni hvers lags fyrir útlit, orð og byrði leikskólagjöldin geta verið því gjörðir. Leik- hún á eitt barn á leikskólaaldri og tvö eldri. „Ég er á því að það eigi að ur hennar NÆSTFRÆGASTUR Bobby Fischer er annar í röð frægra Íslendinga og tyllir sér á listann á milli Bjarkar og Eiðs Smára. koma í hlut ríkisins að greiða niður gjöldin því það er ljóst að sum sveit- í Myrkradansaranum, verðlaun Eftir að Fischer hélt heim liði Chelsea í ensku úrvalsdeild- arfélög eru illa í stakk búin til að taka á Cannes-hátíðinni, tilnefning til með heimsmeistaratitilinn í inni en grannt er fylgst með á sig þessa skuldbindingu. Þetta út- Óskarsverðlauna og söngur á farteskinu hélt hann sig til hlés enskri knattspyrnu í löndum þar spil Reykjavíkurborgar var því dálítið Óskarshátíðinni fleyttu henni og frá kastljósi fjölmiðlanna. sem á annað borð er áhugi á óheppilegt.“ enn ofar á frægðarhimininn. Árið 1975 gaf hann frá sér greininni. Anna er almennt hlynnt ókeypis Augu alheimsins beindust að heimsmeistaratitilinn og það Í hópi annarra Íslendinga sem menntakerfi og finnst að það eigi ekki Fischer þegar hann háði einvígið var vart fyrr en 1992 – á 20 ára njóta frægðar víðs vegar um að taka upp skólagjöld við Háskóla Ís- um heimsmeistaratitilinn í skák afmæli einvígis aldarinnar – heim vegna hæfileika eða afreka lands þó leikskólinn yrði niðurgreidd- við Spassky í Reykjavík 1972. sem hann komst í sviðsljósið á eru til dæmis tónlistarmaðurinn ur eins og hefur verið nefnt. „Það er Það voru ekki einasta skák- ný. Væringar síðustu vikna og Vladimir D. Ashkenazy, söngv- nauðsynlegt að allir hafi aðgang að áhugamenn og þeir sem fylgdust mánaða hafa svo vakið á honum arinn Kristján Jóhannsson, menntum óháð fjárhagslegri stöðu með almennum fréttum sem athygli á ný. dansarinn Helgi Tómasson, rit- sinni. Ég held að það sé best að fjár- beindu sjónum sínum að aðal- Að líkindum er knattspyrnu- höfundurinn Halldór Laxness, magna þetta með sköttum. Ég sem leikurunum í Laugardalshöllinni maðurinn Eiður Smári Guðjohn- geimfarinn Bjarni Tryggvason skattborgari er tilbúin til að greiða það ár því þar mættust austrið sen næstur á listanum yfir og Vigdís Finnbogadóttir, fyrr- meiri skatta til að kosta menntakerfið og vestrið í miðju kalda stríð- frægustu Íslendingana. Hann er verandi forseti Íslands. á öllum námsstigum.“ inu. einn af lykilmönnunum í topp- [email protected]
Tugir á málanámskeiðum Nordklúbbsins: Labas og viso gero - halló og bless 70 manns sóttu nýlega námskeið Nordklúbbsins, ungmennadeildar Norræna félagsins, í tungumálum Eystrasaltsríkjanna, eistnesku, lettnesku, litháísku og rússnesku og fór aðsóknin fram úr björtustu vonum aðstandenda. Rússneskan var vinsælust en 30 lögðu stund á hin þrjú málin. Katrín Magnúsdóttir, formaður klúbbsins, segir fólk hafa sótt námskeiðin af ýmsum ástæðum en telur að almennur áhugi á lönd- unum ráði mestu. Sjálf sótti hún námskeiðið í litháísku og er ýmsu nær þó hún sé fjarri því að vera fullnuma. „Það var ekki markmið að gera fólk útlært í tungumálun- um heldur var þetta kynning á landi, þjóð og menningu. En LITHÁÍSKAN LÆRÐ Tugur lærði litháísku á námskeiði Nordklúbbsins á dögunum. undirstaða málanna var kynnt og kurteisissetningar kenndar svo segir Katrín og miðlar lesendum halló,“ segir hún, „og viso gero fólk geti bjargað sér í löndunum,“ af þekkingu sinni: „Labas þýðir þýðir bless“. - bþs Allt páska- 10 páskaliljur skraut með 50% 499 kr. afslætti
Páskaservíettur og páskakerti
ÍSLENSKA AUGLÝSINGASTOFAN/SIA.IS BLO 27859 3/2005 30% afsláttur Páskaliljur
Opið í Sigtúni Opið í Kringlunni um páskana og Smáralind Skírdagur 9 - 21 í dag, skírdag Föstud. langi Lokað Laugardagur 9 - 21 Páskadagur Lokað Annar í páskum 10 - 21 24. mars 2005 FIMMTUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
Langt til hægri Valdasinnaðir Undarlegt landslag Hulda Þórisdóttir gerir bandarísk stjórn- Og „til að gera hlutina enn ruglings- Hulda nefnir ýmis dæmi um vald- mál að umtalsefni á vefritinu tikin.is. legri“, skrifar Hulda, „hefur átt sér stað sækna stefnu Repúblikanaflokks Bush Hún segir að það hafi löngum verið sérkennileg þróun í bandarískum forseta, svo sem stóraukið eftirlit með SJÓNARMIÐ snúið fyrir Íslendinga að henda reiður stjórnmálum á undanförnum árum þar almennum borgurum, aukin ríkis- KÁRI JÓNASSON á þeim. „Allt hið pólitíska landslag er sem repúblikanar hafa í síauknum útgjöld og íhlutun í mál einstaklinga að jafnaði svo langt til hægri að mæli staðið fyrir hlutum sem eins og lagasetninguna um mál Terri Þær breytingar sem gert er ráð fyrir á SÞ í skýrslu sér- „vinstri flokkurinn“, Demókrataflokk- útilokað er að samræma Schiavo í þessari viku, en þar sé gengið urinn, er til hægri við Sjálfstæðis- grundvallarhugsjónum gegn eðlilegri verkaskiptingu löggjafar- fræðinganna eru þær róttækustu sem um ræðir í sögu flokkinn bæði í efnahags- og sið- hægrimanna um einstak- valds og dómsvalds. „Það er því undar- samtakanna. ferðismálum. Í gegnum tíðina hefur lingsfrelsi og lágmarks ríkis- legt landslagið í bandarískum stjórn- staðreyndin því verið sú að afskipti. Þar með er ekki ein- málum í dag þar sem hægriflokkurinn repúblikanar standa fyrir fæst faldlega hægt að segja að hefur a.m.k. tímabundið kastað fyrir það sem hin dæmi- repúblikanar hafi gerst róða mikilvægi einstaklingsfrelsis, Nýtt vor fyrir Sam- gerða íslenska hægri- vinstrisinnaðir, á ýms- styrkrar fjármálastefnu og lágmarks manneskja stendur an hátt er nær lagi ríkisafskiptum en stendur á hinn bóg- fyrir, því fáir eru svo að segja þá hafa inn keikur fyrir miðstýringu, afskipti af hægrisinnaðir í gerst valdasinn- einkalífi fólks og óráðsíðu í fjármálum,“ einuðu þjóðirnar skoðunum“. aða“. skrifar Hulda. [email protected] Sameinuðu þjóðirnar hafa oft haft það orð á sér að vera þung- lamaleg og svifasein stofnun, sem ekki hefur staðið undir þeim væntingum sem gerðar voru til samtakanna við stofnun þeirra 1945. Nú eru hins vegar horfur á því að breyting verði á, því Kofi Annan, aðalritari Sameinuðu þjóðanna, kynnti í vikunni álit sér- Þau gefa okkur ullina fræðinganefndar á vegum samtakanna um breytingar á skipulagi þeirra. Skýrsluna nefnir hann: „Í þágu aukins frelsis“. Nefndin Í fyrri viku leið lýsti ég því, hversu óarðbæran atvinnurekstur á póli- ar slóðir. Með þessu er ekki sagt, að landslag atvinnulífsins hér heima tískum forsendum. Verðtrygging engin sinnaskipti hafi átt sér stað á skilaði skýrslunni af sér fyrir nokkru, en það er fyrst nú að aðal- hefur breytzt til batnaðar undan- og vaxtafrelsi, sem náði loksins stjórnmálavettvangi. Stjórnmála- ritarinn tjáir sig um hana og markmið hennar. gengin 15 ár. Fram að því víluðu fram að ganga 1984-86, keyrðu menn létu smátt og smátt sannfær- verklýðsforingjar og vinnuveitend- Samband íslenzkra samvinnufélaga ast um skaðann, sem verðbólgan ur það ekki fyrir sér að setja efna- og ýmis önnur fyrirtæki í þrot á hafði valdið efnahagslífinu, svo að ,, Kofi Annan: „Fleiri eiga að koma að hagslífið á annan endann með skömmum tíma. Þessi skipulags- nú er enginn skynsamlegur ágrein- Öryggisráðinu, en það þarf líka að vera hæfara reglulegu millibili með kjarasamn- breyting var því ekki innleidd með ingur uppi lengur um það mál. Þeir og fúsara til að grípa til aðgerða þegar þörf krefur.“ ingum, sem engin leið var að efna, sannfærðust einnig smám saman svo að ríkisvaldið taldi sig knúið til um nauðsyn ýmissa umbóta í hag- að rifta þeim með því að hleypa Í DAG stjórn og hagskipulagi, þótt frum- Í Fréttablaðinu á þriðjudag birtist grein eftir Kofi Annan um verðbólgunni upp til að rýra kaup- FRAMFÖR ÍSLANDS kvæðið kæmi jafnan annars staðar þessar breytingar. Það var vor í lofti í New York á mánudag þeg- máttinn. Verklýðsfélögunum þótti að. Rök og reynsla knúðu atburða- ar hann ávarpaði allsherjarþingið og hann sagðist vona að skýrsl- þá hæfa að heimta leiðréttingu, það rásina. Um og eftir 1980 töldu ríkis- var skiljanlegt frá þeirra bæjardyr- stjórnir Bandaríkjanna og Bret- an boðaði nýtt vor fyrir alþjóðakerfið og Sameinuðu þjóðirnar. um séð, og þannig koll af kolli. Eftir lands sig knúnar til að ráðast gegn Aðalritarinn minnti á upphafleg markmið í sáttmála samtakanna, 1990 lögðust þvílíkir kjarasamning- verðbólgu. Ísland flaut með. en þau eru í stuttu máli: friður, mannréttindi, réttlæti og þróun. ar af, og þá hvarf einnig þörfin á því ÞORVALDUR Dyggir flokksmenn virðast Þær breytingar sem gert er ráð fyrir í skýrslu sérfræðinganna að fella gengi krónunnar eftir pönt- GYLFASON sumir líta svo á, að framsýnir eru þær róttækustu sem um ræðir í sögu samtakanna. Mesta at- un eða prenta peninga til að halda stjórnmálamenn hafi fyrir eigin atvinnurekstrinum gangandi. frumkvæði leyst Íslendinga úr hygli hafa vakið þær tillögur sem gerðar eru um breytingar á Hvað gerðist? Margir virðast Okið frá fyrri tíð er í viðjum fyrri tíðar. Það er þó hæpin skipan Öryggisráðsins – að fleiri þjóðir komi þar að. Þá er gert líta svo á, að þrír forustumenn á ,, fyrsta lagi afkvæmi skoðun. Okið frá fyrri tíð er í fyrsta ráð fyrir sérstöku mannréttindaráði sem komi í stað núverandi vinnumarkaði hafi skipt um skoðun, núverandi ríkisstjórnarflokka, lagi afkvæmi núverandi ríkisstjórn- mannréttindanefndar og að nýr sáttmáli gegn hryðjuverkum og það veitir hugboð um miðstjórn- arflokka, enda hafa þeir haft tögl og verði samþykktur. arvaldið þar um slóðir, að þrír menn enda hafa þeir haft tögl og hagldir í atvinnulífinu allan séu taldir hafa haft alla þræði hagldir í atvinnulífinu allan lýðveldistímann, og þeir hafa Tillögurnar um breytingar á skipan Öryggisráðsins vekja atvinnulífsins í hendi sér. Aðrir líta öðrum þræði fyrir þrýsting að utan kannski mesta athygli hér á landi vegna þeirrar ákvörðunar ís- svo á, að þremenningarnir og aðrir lýðveldistímann, og þeir hafa neyðzt smám saman til að létta lenskra stjórnvalda að stefna að því að Íslendingar taki sæti í ráð- hafi neyðzt til að bæta ráð sitt í ljósi öðrum þræði fyrir þrýsting að okinu af þjóðinni. Hér munaði breyttra aðstæðna. Árin fyrir líklega mest um rökræður heima inu. Þetta er ákvörðun sem ríkisstjórnin tók fyrir nokkrum árum utan neyðzt smám saman til og hefur verið nokkuð umdeild. Núverandi utanríkisráðherra, samningana 1990 – þjóðarsáttina fyrir, utan sem innan veggja stjórn- svo nefndu – hafði ríkisvaldið lyft að létta okinu af þjóðinni. arráðsins, og um fordæmi frá út- Davíð Oddsson, ítrekaði í síðustu viku í viðtali við Fréttablaðið að lamandi hendi sinni af ákvörðunum löndum, ekki sízt með aðild Íslands stefna Íslendinga varðandi sæti í Öryggisráðinu væri óbreytt. bankanna um lánskjör og leitt verð- óblandinni ánægju, heldur með að Evrópska efnahagssvæðinu. Nýskipan ráðsins getur hins vegar kollvarpað áformum íslenskra tryggingu lánskjara í lög nokkru ólund og hangandi hendi, enda Fyrir löngu heyrði ég svohljóð- stjórnvalda og fer það eftir því hvaða leið verður valin í þeim efn- fyrr (1979). Það verður þó ekki sagt, misstu stjórnmálamenn spón úr andi seinnipart: þau gefa okkur um. Mikill kostnaður við setu Íslendinga í Öryggisráðinu hefur að stjórnvöld hafi gefið vextina aski sínum og streittust á móti, svo ullina, svo okkur verði hlýtt. En frjálsa með glöðu geði: nei, þau að vextir komust hér ekki í eðlilegt lömbin gefa okkur ekki ullina, við vaxið mörgum í augum og þeir af þeim sökum talið óráðlegt að höfðu málað sig út í horn. Sjálf- horf fyrr en 2004, þegar ríkið dró rýjum þau. Þannig höfum við Ís- sækjast eftir sætinu. Þetta mál snýst ekki fyrst og fremst um sprottin fjármálafyrirtæki, einkum sig að mestu út úr bankarekstri, lendingar loksins náð að taka okkur kostnað, heldur hvað við viljum gera i alþjóðamálum og hvort það Fjárfestingarfélagið og Kaupþing, a.m.k. formlega. aukið frelsi undangengin ár í sam- sé þess virði fyrir okkur að berjast fyrir sæti í ráðinu í tvö ár. höfðu þá starfað um stutta hríð og Og þannig má segja, að þeir hafi ræmi við kall og kröfur tímans: Setu í Öryggisráðinu fylgir margskonar ábyrgð og á átakatímum innleitt nýja siði í óþökk stjórn- hrakizt úr einu víginu í annað. Fyrst frelsi undan stjórnmálamönnum og málamanna, sem stýrðu gömlu þurftu þeir að sleppa hendinni af flokkum, sem hafa þjakað þjóðina eru fulltrúar þar oft undir mjög miklum þrýstingi. Við eigum að bönkunum. Þessi nýju fyrirtæki verðlagningu á vörumarkaði, síðan um árabil og þykjast nú, eftir á, hafa okkar sjálfstæðu afstöðu til mála, en það getur orðið býsna veittu sparifjáreigendum vörn af vöxtum og loks að opna hagkerf- hafa fært okkur frelsið, þótt þeir erfitt fyrir smáþjóð þegar átakamál eru uppi á borði í Öryggisráð- gegn verðbólgu og lántakendum, ið í hálfa gátt með aðildinni að hafi flækzt fyrir frívæðingunni á inu. Kofi Annan vék að ráðinu í grein sinni í Fréttablaðinu og sem ríkisbankarnir höfðu vísað frá samningnum um Evrópska efna- ýmsa lund með því t.d. að tefja og sagði: „Fleiri eiga að koma að Öryggisráðinu, en það þarf líka að sér, kost á eðlilegri fyrirgreiðslu hagssvæðið. Það tókst með naum- trufla einkavæðingu viðskiptabank- við markaðsvöxtum. Þessi ný- indum. Og þá brast stíflan og skap- anna von úr viti o.m.fl. Enda geta vera hæfara og fúsara til að grípa til aðgerða þegar þörf krefur.“ breytni gerði gömlu bönkunum aði skilyrði til þeirrar atvinnubylt- þeir sumir ekki leynt því, hversu Í haust verður haldinn leiðtogafundur Sameinuðu þjóðanna og erfitt um vik að halda áfram að ingar, sem hefur verið í deiglunni gróflega þeim mislíkar frelsi að honum loknum verður væntanlega ljóst hvaða breytingar á hlunnfara sparifjáreigendur til að að undanförnu og birzt m.a. í djarfri einstaklingsins til orðs og æðis, sáttmála Sameinuðu þjóðanna ná fram að ganga. geta dælt niðurgreiddu lánsfé í útrás íslenzkra fyrirtækja á erlend- þegar á reynir. ■
LESTU GREININA Á VISIR.IS OG SEGÐU SKOÐUN ÞÍNA
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 – prentmiðlar RITSTJÓRI: Kári Jónasson FRÉTTARITSTJÓRAR: Sigurjón M. Egilsson og Sigmundur Ernir Rúnarsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Jón Kaldal FULLTRÚI RITSTJÓRA: Guðmundur Magnússon RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Steinunn Stefánsdóttir AUGLÝSINGASTJÓRI: Þórmundur Bergsson RITSTJÓRN OG AUGLÝSINGAR: Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík AÐAL- SÍMI: 550 5000 SÍMBRÉF Á FRÉTTADEILD: 550 5006 NETFÖNG: [email protected] og [email protected] VEFFANG: visir.is UMBROT: 365 – prentmiðlar PRENTVINNSLA: Ísafoldarprentsmiðja ehf. DREIFING: Pósthúsið ehf. [email protected] Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Suðurnesjum og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 Gefðu rétta tóninn! ÍSLENSKA AUGLÝSINGASTOFAN/SIA.IS OGV 27544 03/2005
eða
Nokia 3220 iPod shuffle iPod mini
+ 300 SMS*, 50 Myndskilaboð og 5 Java-leikir, hringitónar og veggfóður. = 26.900 kr.
Komdu í Og Vodafone verslun, smelltu þér á www.ogvodafone.is eða hringdu í 1414 fyrir nánari upplýsingar. *Þú færð 500 kr. inneign á símanúmerið þitt mánaðarlega í 6 mánuði. 12 24. mars 2005 FIMMTUDAGUR Það sem helst hún varast vann... UMRÆÐAN Því miður eru kynþáttafordómar Að undanförnu hefur DV fjall- Pólverjar fái ekki frið á götum í hæsta á landinu. Þetta hefur gerst KYNÞÁTTA- útbreiddir á Íslandi og ber að að um kynþáttafordóma í Þorláks- Þorlákshöfn segir hún: „það segir á örfáum árum og hvorki bæjar- FORDÓMAR fagna allri umfjöllun um þá. Þenn- höfn vegna ofbeldismála sem meira en nokkur orð um þá sem félagið eða landsstjórnin hafa gert an djöful ber að draga fram alls komu upp í tengslum við meinta búa í Þorlákshöfn“ og bætir við mikið til þess að auðvelda þá að- staðar þar sem hans verður vart. kynþáttafordóma. Eitt af því sem hróðug „ekki satt?“! lögun sem kemur ekki alltaf að Ég verð mest var við fordómana í vantar í íslenska refsilöggjöf er Sá sem haldinn er kynþáttafor- sjálfu sér. Það þarf sem sagt að hópi ungs fólks, um tvítugsaldur- heimild til að taka harðar á ofbeldi dómum dæmir hópa eftir hegðun auka fræðslu um mannréttindi, inn. Það segir hins vegar sögu um ef undirliggjandi ástæða er kyn- einstaklinga. Það er kjarninn. það þarf að auka íslenskukennslu, BALDUR KRISTJÁNSSON fullorðna fólkið, foreldrana, kenn- þáttafordómar en það er önnur Bergljót Davíðsdóttir á ekki um það þarf að gera löggjöf sem tekur arana, innviði þess samfélags sem saga. Þessi umfjöllun DV er þörf. annað að velja en að biðjast afsök- á misrétti vegna uppruna gegn- Sá sem haldinn er mótaði þetta unga fólk. Að mínu Kynþáttafordómar eiga ekki að unar. Ég veit um árekstra í Þor- særri, það þarf að tryggja réttindi ,, viti þurfum við að taka upp alvöru líðast. Hins vegar skrikar Berg- lákshöfn milli nýkominna Íslend- fólks og tryggja það að fólk þekki kynþáttafordómum mannréttindafræðslu í grunnskól- ljótu Davíðsdóttur heldur betur inga og löngu kominna. Hugsunar- rétt sinn. Það þarf á allan hátt að dæmir hópa eftir hegðun anum þar sem við útlistum fyrir fótur í leiðara DV miðvikudaginn hátt sem leiðir til slíks ber að for- styðja þá aðlögun sem nú stendur ungu fólki rétt hvers og eins til að 23ja mars. Þar kemur skýrt í ljós dæma. Þorlákshafnarbúar eru yfir frá einsleitu samfélagi yfir í einstaklinga. Það er kjarn- vera hann sjálfur en ekki dæmdur að hún skilur ekki um hvað málið hins vegar hvorki betri né verri en margbreytilegt, frá stöðnun til inn. Bergljót Davíðsdóttir á á grundvelli uppruna, litarháttar, snýst, eða hvað? Í miðri umfjöllun aðrir Íslendingar. Ef atvikin eru grósku.Við þurfum að læra af mis- ekki um annað að velja en trúarbragða eða neins slíks. Í sinni um kynþáttafordóma verður fleiri hér er það trúlega vegna tökum annarra Evrópuþjóða. slíkri fræðslu gætum við t.d. farið henni á að dæma íbúa heils byggð- þess að hlutfall nýkominn er Höfundur er varaforseti Evrópu- að biðjast afsökunar. í smiðju til Svía. arlags. Eftir að hafa lýst því að óvenju hátt, um 9%, það þriðja nefndar gegn kynþáttamisrétti. Þorskurinn þarf loðnu Fljótum við sofandi að feigðarósi? ARNAR GUÐMUNDSSON SKRIFAR UM LOÐNUVEIÐAR ÞJÓÐARBÚSKAPURINN Ég las allsnarpan pistil um loðnu- KATRÍN ÓLAFSDÓTTIR HAGFRÆÐINGUR veiðar í Fréttablaðinu 28. febrúar eftir Pétur Tryggva Hjálmarsson. Hann er greinilega ekki fiski- Efnahagsástandið í dag gæti varla fræðingur. Hann sér þá augljósu verið betra. Kaupmáttur launa vex, staðreynd að sjófugl sem lifir að hagvöxtur hefur sjaldan verið meiri, miklu leyti á loðnu sveltir heilu erlendur gjaldeyrir er svo ódýr að hungri. Hann veit líka að þorskur- bílakaup frá Bandaríkjunum eru inn þarf loðnu til að dafna – ekki kjarakaup. Engum nema hagfræð- bara þegar hann er haldinn í kví- ingi gæti dottið í hug að kvarta yfir um – heldur líka í sínu eiginlega þessu ástandi. umhverfi. Menn hafa bent á, (þá Jú, staðan í dag er góð, en hvert helst ekki fræðingar) að of mikið stefnum við? Síðustu tvö ár hefur sé tekið af bræðslufisk frá þorsk- hagvöxtur verið kröftugur, en á hinn inum og lífkerfinu reyndar í heild bóginn hafa þjóðartekjur vaxið mun og hafa þá stundum heyrst álíka minna. Með öðrum orðum höfum ábyrg andsvör eins og „helvítis við eytt um efni fram. Hagvöxtur er þorskurinn, hann finnur sér þá það mikill að við höfum fyrir nokkru bara eitthvað annað að éta“ ,, Marga hef ég heyrt náð fullri framleiðslugetu hagkerfis- (loðnuskipstjóri í fréttum RÚV í segja fiskifræðina ins og erum því að kynda heldur fyrra). yfirborðsvísindi fyrir annar- betur undir kötlunum. Það er aðeins Að vissu leyti er það rétt. Þeg- tímaspurning hvenær sýður upp úr. ar loðnan var tekin frá þorskin- lega hagsmunagæslu. Þenslumerkin má glöggt sjá í vax- um, þá hallaði hann sér að rækj- andi verðbólgu, en hún er komin yfir unni (sem eitt sinn var kallað Fræðaflotinn var gerður út í efri þolmörk verðbólgumarkmiðs rauða gullið) og er á góðri leið loðnuleit. Jú, loðna fannst og ver- Seðlabanka. með að éta upp þann stofn. Fiski- tíðinni borgið – fyrir bræðslu- Þenslan kemur einnig fram í aukn- fræðingar segja ekki of mikið fiskara og bræðslur. Marga hef ég um viðskiptahalla, sem á síðasta ári veitt af loðnu – það segi fræðin. heyrt segja fiskifræðina yfir- nam 8% af landsframleiðslu. Hluti Fiskifræðingar hafa líka sagt að borðsvísindi fyrir annarlega hallans skýrist af innflutningi vegna ekkert sé mikilvægara fyrir vöxt hagsmunagæslu, þorskstofninn virkjanaframkvæmda fyrir austan, en þorsksins en loðna. Undir hand- helmingaður, rækjustofni nánast einnig má rekja stóran hluta til mik- leiðslu fræðanna hófu Íslendingar útrýmt, sjófugl fellur drjúgt og illar einkaneyslu, þ.e. neyslu heimil- HÚSBYGGING Hækkun á fasteignaverði hefur aukið verðbólgu. að byggja upp þorskstofninn fyrir önnur áhrif ótalin – allt fyrir anna en hún jókst um hvorki meira rúmum 20 árum. Árangur, enginn. bræðslufisk. Vonandi skýrist fyrr né minna en 7,5% umfram verð- sérfræðingar eru sammála um að sú Á svipuðum tíma hófu Íslendingar en síðar hver kafrak hagsmuna- bólgu á síðasta ári. hækkun haldi áfram líklega fram á ,, Hagvöxtur er það að veiða loðnu – þorskafæðu skv. tappann sem Pétur Tryggvi Við þetta bætist að fasteignaverð næsta ár. Því dregur ekki úr verð- mikill að við höfum fræðingum. Milljón tonn takk, minntist á. Verður það þá gæfa hefur hækkað mikið að undan- bólgu á næstunni. Aukning við- annars bara sút og væl. Snemma vor að nógu góður tappatogari förnu og ýmislegt sem bendir til skiptahalla og einkaneyslu stafar fyrir nokkru náð fullri fram- árs 2004 leit ekki vel út fyrir finnist. þess að allavega hluti hækkunar- meðal annars af gengi krónunnar leiðslugetu hagkerfisins og bræðslufiskara. Hvar var loðnan? Höfundur er prentsmiður. innar sé í formi verðbólu. Verðból- sem ekki hefur verið sterkara í erum því að kynda heldur ur eru þess eðlis að þær geta áraraðir. Því munum við halda áfram sprungið hvenær sem er. Töluvert að flytja inn vörur á ódýra verðinu betur undir kötlunum. ójafnvægi má því greina í íslensk- næstu mánuði og viðskiptahallinn um þjóðarbúskap í dag. Það er síð- heldur áfram að aukast. Ekki er held- aukafull leiðréttingin verður. Því an áhyggjuefni að það er útlit fyrir ur lát á hagvexti á næstunni. meira sem ójafnvægið er, því meiri að þetta ójafnvægi muni einungis Það er óhjákvæmilegt að leiðrétta verður leiðréttingin. En þangað til vaxa á næstunni. þetta ójafnvægi í þjóðarbúskapn- verðum við á fullri ferð að Aukning verðbólgu stafar ekki síst af um. Óvissuþátturinn er hvenær það hengifluginu án þess að hægja á hækkun á fasteignaverði og flestir gerist, hversu hratt og hversu sárs- okkur eða beygja af leið. ■ Alþjóðaflugvöllurinn í Reykjavík
JÓN JÓNSSON flugið til Reykjavíkur, en að ina eða leggja niður byggð í suð- Ársfundur 2005 SKRIFAR UM REYKJAVÍKURFLUGVÖLL sjálfsögðu er völlurinn í núver- ur-Skerjafirði. andi mynd ekki með nægilega Það er mitt mat að ofangreind Ársfundur Söfnunarsjó›s lífeyrisréttinda ver›ur langar flugbrautir til að hægt sé breyting myndi efla stórlega haldinn a› Skúlagötu 17, Reykjavík á 2. hæ›, Mér finnst að í stað- að taka við stórum flugvélum á ferðaþjónustu og erlendir ferða- ,, borð við B-757. Hér á eftir er til- menn fá aðra og betri sýn á Ísland. 14. apríl 2005 og hefst kl. 16.00. inn fyrir að flytja laga mín til úrbóta á flugbraut- Í dag fá erlendir ferðamenn hnút í innanlandsflugið til Kefla- um: Norður-suður flugbraut: magann í rútunni á leið frá Kefla- Flugbrautin verði lengd um 500- vík til Reykjavíkur og spyrja sjálf- víkur ætti að flytja milli- Dagskrá fundarins er 700 metra til norðurs. Til að það sagt sjálfa sig hvort þeir séu landaflugið til Reykjavíkur. sé hægt þarf m.a. að fylla upp í kannski komnir til tunglsins. Ég 1. Sk‡rsla stjórnar. tjörnina að verulegu leyti. Hægt held að það sé löngu tímabært að 2. Ger› grein fyrir ársreikningi. Nokkuð hefur verið rætt um væri að lengja flugbrautina um búa til alvöru alþjóðaflugvöll í framtíð Reykjavíkurflugvallar 1000 metra ef Alþingishúsið, miðri Reykjavík, og undir Öskju- 3. Tryggingafræ›ileg úttekt. síðustu misseri og þá oftar í nei- Ráðhúsið og fleiri byggingar hlíð er nóg pláss fyrir alvöru flug- 4. Fjárfestingarstefna sjó›sins kynnt. kvæðum tón. Ég er í hópi þeirra yrðu fjarlægðar. Þeim má finna stöð. Mér finnst það orðið gamal- 5. Önnur mál. sem vilja veg þessa flugvallar annan stað. Þar með væri norður- dags að þurfa að ferðast langa leið sem mestan. Ég held að þeir sem suður brautin orðin 2.800 metrar og leiðinlega út á land til að komast hafa hvað mest haft sig í frammi sem er yfirdrifið fyrir stórar í flug til útlanda. Við Höfuðborgar- um að mótmæla tilvist þessa flug- flugvélar. Eins þarf að leggja búar eigum skilið að fá utanlands- Allir sjó›félagar, jafnt grei›andi sem lífeyrisflegar, vallar sjái ekki eða vilji ekki sjá Hringbraut í stokk undir flug- flugið til okkar. Hér býr jú meiri- þá möguleika sem eru í stöðunni. brautina og fjarlægja Sóleyjar- hluti Íslensku þjóðarinnar. Og að eiga rétt til fundarsetu á ársfundinum. Og eins sakna ég þess að þeir sem götu og Fríkirkjuveg. Vestur- auki yrði þetta mikil lyftistöng í at- hunang Sjó›félagar eru hvattir til a› mæta á fundinn. eru á sömu skoðun og undirritað- austur flugbraut: Hægt er að vinnumálum borgarbúa. Hins veg- ur láti í sér heyra. lengja þessa flugbraut nánast ar myndi allt viðhald flugvéla geta Reykjavík 21. mars 2005 Mér finnst að í staðinn fyrir að óendanlega með uppfyllingu til verið áfram í Keflavík. Stjórn Söfnunarsjó›s lífeyrisréttinda flytja innanlandsflugið til Kefla- vesturs. Þá þarf líka að leggja Höfundur er fyrrverandi víkur ætti að flytja millilanda- Suðurgötuna í stokk undir braut- vagnstjóri. FIMMTUDAGUR 24. mars 2005 13
,, Þjálfaðir pistlahöf- Mikilvægt að vanda tilvitnanir undar, eins og Guð- ekki eftir Þorstein Erlingsson, annarra höfunda, svo lifandi sem Fyrst ég er á annað borð setzt- mundur Andri Thorsson og UMRÆÐAN heldur Stephan G. Stephansson, látinna. Og meira en það: „Vér, ur við tölvuna, get ég ekki neitað aðrir slíkir, ættu nú samt TILVITNANIR og í öðru lagi þá er farið skakkt háttvirtir lesendur“! eigum að mér um að minna á það í leiðinni, helzt að temja sér þá lág- með hendinguna, þar sem orðinu gera kröfu til slíks. – Hversu oft ennþá einu sinni, að enn halda Ís- „inn“ er ofaukið. Rétt er hending- höfum við ekki, sem fáumst við lendingar áfram að misþyrma marks-vandvirkni að fletta in þannig: „Hún kom eins og geisli skriftir, rekið okkur á þetta: „Jú, einni frægustu ljóðlínu Einars upp, þegar þeir hyggjast í grafarhúm kalt“. (Andvökur, I. ég kann þetta áreiðanlega, mér er Benediktssonar, „Að fortíð skal bindi, bls. 17, útg. 1909. Einnig óhætt að vitna í það óséð, en það hyggja, ef frumlegt skal vitna í verk annarra höfunda, VALGEIR SIGURÐSSON Andvökur, úrval, bls. 309, útg. er samt kannski rétt að fletta því byggja...“ o.s.frv. Nú segja þeir svo lifandi sem látinna. 1939). upp – til öryggis“. Og sjá! Mann ekki „...ef frumlegt skal byggja“, Mánudaginn 7. marz 2005 skrifar Nú er það vitaskuld ekki hafði þá reyndar misminnt! heldur „...er framtíð skal byggja“, skömmu og gerði slíkt hið sama. Guðmundur Andri Thorsson grein minnkun fyrir neinn, þótt hann Nú getur verið að Guðmundur – sem er allt annað, enda alrangt – Er hámenntuðu fólki og forystu- í Fréttablaðið sem heitir Eins og misminni, slíkt hendir okkur öll, – Andri hafi tekið eftir villunni og af því að þeir skilja ekki hvað höf- mönnum í þjóðfélaginu einhver geisli. Hún hefst þannig: „“Hún og mig áreiðanlega ekkert sjaldn- sé þegar búinn að leiðrétta hana. undurinn er að segja. Þjóðkunnur vorkunn að vanda sig? Tæplega. kom eins og geisli inn í grafarhúm ar en aðra – en þjálfaðir pistlahöf- Sé svo, bið ég hann að sjálfsögðu og vinsæll embættismaður fór Þess er krafizt af okkur, almúgan- kalt“. Þannig orti Þorsteinn Er- undar, eins og Guðmundur Andri velvirðingar á þessu mínu skrifi. skakkt með þetta í ræðu í Þjóð- um, og þá ætti það ekki síður að lingsson um vantrúna undir lok Thorsson og aðrir slíkir, ættu nú Ég hef samt ekki rekizt á slíkt í menningarhúsinu á sjálfum fæð- eiga við um hina, sem ofar eru 19. aldarinnar...“ o.s.frv. samt helzt að temja sér þá lág- Fréttablaðinu fram að þessu, og ingardegi Kristjáns Eldjárns, 6. staddir í mannfélagsstiganum. Hér er tvennt að athuga: Í marks-vandvirkni að fletta upp, ekki er nein leiðrétting í pistli desember 2003, og einn ráðherr- Höfundur er fyrrverandi blaða- fyrsta lagi, þá er kvæðið Vantrúin þegar þeir hyggjast vitna í verk hans í dag, mánudaginn 14. marz. ann kom í sjónvarpið fyrir maður og skjalavörður. Samráð og sektir Mörg sjónarmið hafa verið uppi ENNEMM / SÍA NM15712 um sektarupphæð olíufélag- anna vegna samráðs þeirra. Formaður Sjálfstæðisflokksins hefur lýst andstöðu sinni við sektir meðan aðrir hafa skipst á tölum. Það er ekki að furða að rætt sé um mismunandi upp- hæðir því ekki er ljóst við hvað sektirnar eiga að miðast. Hvort miða eigi við hag félaganna af brotinu, tjón samfélagsins af því, eða hvort dæma eigi „hæfi- lega refsingu“. UMRÆÐAN VERÐSAMRÁÐ OLÍUFÉLAGANNA
GUÐMUNDUR ÖRN JÓNSSON VERKFRÆÐINGUR ,, Í tilfelli olíufélag- anna væri sektar- upphæðin því aldrei lægri en 20 milljarðar, en það er samfélagslegt tjón af sam- ráðinu að mati Samkeppnis- stofnunar. Ef menn trúa aftur á móti á markaðshagkerfi og vilja há- marka lífskjör, er ákvörðun sekt- anna einfalt reiknisdæmi, eins og nóbelsverðlaunahafinn Gary Becker hefur sýnt fram á. Til að markaðshagkerfi stuðli að bætt- um lífskjörum verða menn nefni- lega að greiða fyrir þann kostnað sem þeir valda, en mega ekki velta honum yfir á aðra. Þannig ættu sektirnar að miðast við tjón samfélagsins og ætti margfeldi sektarupphæðarinnar og líkanna á því að upp komist um brotið að vera sem næst tjóni samfélags- ins. Hagnaðurinn af samráðinu skiptir aftur á móti engu máli. Því meiri sem hann er, því minni sóun felst í samráðinu. Í tilfelli olíufélaganna væri sektarupphæðin því aldrei lægri en 20 milljarðar, en það er sam- félagslegt tjón af samráðinu að mati Samkeppnisstofnunar. Sekt- arupphæðin ætti svo að hækka eftir því sem líkurnar á því að 15 styrki upp komist um slíkt samráð Árlega veitir KB banki til námsmanna í minnka. Þannig væri upphæðin t.d. 40 milljarðar ef helmingslík- Námsmannalínunni. Hver styrkur nemur 200.000 kr. ur væru á að upp kæmist um samráðið. Önnur sjónarmið en Styrkir eru veittir til námsmanna á háskólastigi innanlands og erlendis. lífskjör landsmanna virðast þó vera ráðandi við ákvörðun sekt- Nánari uppl‡singar og umsóknarform má finna á www.namsmannalinan.is. anna, sem verða líklegast miklu minni. Fróðlegt væri að fá rök- stuðning fyrir þeim. ■
SENDIÐ OKKUR LÍNU Við hvetjum lesendur til að senda okk- Umsóknarfrestur ur línu og leggja orð í belg um málefni líðandi stundar. Greinar og bréf skulu er til 1. maí 2005 vera stutt og gagnorð. Eingöngu er tek- ið á móti efni sem sent er frá Skoðana- síðunni á visir.is. Þar eru nánari leið- beiningar. Ritstjórn ákveður hvort efni birtist í Fréttablaðinu eða Vísi eða í báðum miðlunum að hluta eða í heild. Áskilinn er réttur til leiðréttinga og til að stytta efni. 14 24. mars 2005 FIMMTUDAGUR
MARKAÐSFRÉTTIR... KAUPHÖLL ÍSLANDS [ HLUTABRÉF ] Peningaskápurinn… Actavis hefur lokið við könnun ICEX-15 3.892 +0,43% Fjöldi viðskipta: 246 Sterkir, litlir hluthafar mega íslensku fjárfestarnir ekki gleyma í útrás sinni. á indverska lyfjarannsóknarfyrir- Velta: 1.595 milljónir Víða þekkist það að smærri hluthafar innan stórra Litlir hluthafar erlendis láta ekki troða á sér eins og tækinu Lotus og því hefur endan- fyrirtækja stofni félagsskap sem hefur það að mark- sumir kynnu að segja um íslenska frændur þeirra. legur kaupsamningur verið undir- MESTA HÆKKUN MESTA LÆKKUN miði að verja hagsmuni „litla hluthafans“ gagnvart ritaður. Atorka 1,67% Tryggingamiðst. -1,71% hinum stærri. Samtök hluthafa í Manchester Utd. Púkar og dýrlingar SH 0,93% Flaga -1,09% Nafni Flugleiða var í gær hafa til dæmis verið mjög áberandi og orðið vel KB banka-menn fengu að kenna á samtökum Marel 0,71% SÍF -0,62% breytt í Kauphöll Íslands í kjölfar ágengt í baráttunni gegn yfirtöku Malcoms Glazier, smærri fjárfesta í Svíþjóð þegar þeir keyptu JP Nor- þess að nefni félagsins var breytt í bandaríska auðkýfingsins, á knattspyrnuliðinu. diska. Forsvarsmenn KB banka töldu reyndar að um FL Group á aðalfundi. HLUTABRÉF Í ÚRVALSVÍSITÖLU: Actavis 40,70 +0,49% ... Atorka 6,10 Smáir hluthafar í dönsku verslunarkeðjunni einelti væri að ræða. Umræðan í Svíþjóð hefur snú- +1,67% ... Bakkavör 31,60 +0,64% ... Burðarás 14,10 +0,71% ... FL Magasin eru ósáttir við sölu fyrrverandi hluthafa ist við meðal annars vegna góðs rekstrarárangurs Ágúst H. Leósson lætur af Group 14,05 –0,35% ... Flaga 5,43 -0,35% ... Íslandsbanki 12,10 – ... KB til Baugs og telja sig hlunnfarna. Íslendingar KB banka og þeirrar ávöxtunar sem þeir hluthafar störfum sem framkvæmdastjóri banki 528,00 +0,57% ... Kögun 60,00 – ... Landsbankinn 14,80 – ... hafa nú eignast hlut í sænska tryggingarris- sem ekki fóru að ráðum samtaka sænskra smá- fjármálasviðs Actavis um mánað- Marel 56,70 +0,71% ... Og fjarskipti 4,12 +0,24% ... Samherji 12,00 anum Skandia. Þar eru fyrir 2.700 hluthafar fjárfesta hafa fengið. Ávöxtunin hefur verið firna- armótin og er leit að eftirmanni +0,42% ... Straumur 10,30 +0,49% ... Össur 82,50 +0,61% sem mynda hluthafasamtök Skandia sem góð hjá þeim sem skiptu bréfum í JP Nordiska hans hafin. vinna að hagsmunum smærri og meðal- fyrir bréf í KB banka. Hætt er við að þeim sem stórra hluthafa. Þótt fjöldinn sé eins harðast beittu sér gegn Íslendingunum í Sví- Sæplast tapaði 171 milljón og allur hluthafahópur Actavis þjóð á sínum tíma brygði í brún ef þeir króna í fyrra. Árið 2003 var tap á Group þá eru hluthafar í Skandia gætu lesið nærmynd DV af Hreiðari Má rekstri félagsins 269 milljónir. vel yfir 100.000 talsins og því er Sigurðssyni þar sem er farið um hann fögr- Nikkei vísitalan í Japan féll um hópurinn hlutfallslega lítill. En um orðum. Svo fögrum að leita þarf sam- 0,87 prósent í gær. Í Bretlandi margt smátt gerir eitt stórt og því jöfnuðar 2.000 ár aftur í tímann. [email protected] nánar á visir.is lækkaði FTSE um 0,52 prósent. Segjast vera að tryggja stöðu sína í Keri
Framkvæmdastjóri Sunds segir óheilbrigða viðskiptahætti Ólafs Ólafssonar hafa orð- ið til þess að traust innan hluthafahóps Kers hvarf. Ólafur hafi m.a. viljað selja Essó út úr Keri en leynt því að væntanlegur kaupandi var félag m.a. í eigu hans sjálfs.
heilbrigðir viðskiptahættir áhrifalausan eignarhlut í félag- að afla stuðnings við að selja Olíu- Ólafs Ólafssonar, aðaleig- inu, segir Páll Þór. Forsvarsmenn félagið Essó út úr Keri. Páll segir Ó anda Kers, og tilraun hans félaganna treystu ekki Ólafi og að þeir hafi upphaflega ekki lagst til að ná meirihluta í félaginu varð sumum af æðstu stjórnendum gegn því enda ávallt lagt traust á til þess að traustið á milli stærstu Kers. Höfðu nokkur mál komið gerðir leiðtogans. Síðar hafi svo hluthafa Kers brast um mitt síð- upp sem leiddi til þess að traustið komið í ljós að félagið sem átti að asta ár, segir Páll Þór Magnússon hvarf. kaupa Essó var í m.a. eigu Ólafs framkvæmdastjóri Sunds. Átökin Ker ræður m.a. yfir Samskip- sjálfs. „Eftir þetta hvarf traustið í í kringum Festingu, sem rekur um og Essó. Sund er eignarhalds- hópnum,“ segir Páll og þeir hafi m.a. fasteignir Essó og Samskipa, félag fjölskyldu Óla í Olís og und- séð hvaða siðferði bjó að baki síðastliðinn föstudag er ein birt- ir forystu Jóns Kristjánssonar. þessum viðskiptaháttum. ingarmynd þess. Með því að auka Jón Þór Hjaltason hefur hins veg- Framkvæmdastjóri Sunds seg- hlutafé Festingar náðu aðilar ar verið í forsvari fyrir Nordic ir að þeir hafi viljað koma á hlut- tengdir Sundi og Nordic Partners Partners. hafasamkomulagi og samningi meirihluta í félaginu og þar með um forkaupsrétt til að geta losað að tryggja stöðu sína. Kröfðust Traustið hvarf sig við fjórðungshlut í Keri yrði meirihlutaeigendur Kers lög- Páll segir að Ólafur Ólafsson hafi einn hluthafi ráðandi í félaginu, banns á gjörninginn fyrir Sýslu- síðasta sumar ýtt mikið á að Nor- eins og tilraunir stóðu til. Eigend- manninum í Reykjavík í gær. Var dic Partners, sem áttu rúm 10% í ur Sunds og Nordic Partners hafi málinu frestað til 4. apríl. Keri, færu út úr félaginu. Hann líka talað um að selja á sama tíma Í júní í fyrra var forsvars- telur að hans vilji hafi verið sá að hlutabréfin í Keri. Það sé ekki mönnum Sunds og Nordic kaupa hlutinn og ná meirihluta í rétt, sem haldið hafi verið fram, Partners, sem nýlega seldu fjár- félaginu með 51% hlutdeild í sam- að Sund hafi svikið eitthvert sam- festingafélaginu Gretti um 35% í vinnu við æðstu stjórnendur fé- komulag um forkaupsrétt við nú- Keri, ljóst að þeir þurftu að vinna lagsins. Á svipuðum tíma hafi verandi hluthafa á þeirra hlut í saman til að frjósa ekki inni með Ólafur gengið á milli hluthafa til Keri eins og Kristján Loftsson, stjórnarformaður Kers, hafi hald- ið fram. Þarna sé búið að snúa hlutunum á hvolf enda sé venjan sú að minnihluti krefst yfirleitt hlutahafasamkomulags gagnvart meirihluta. Um þetta leyti fóru forsvars- FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN menn Sunds og Nordic Partners MÆTA TIL SÝSLUMANNSINS Í REYKJAVÍK Í GÆR VEGNA LÖGBANNSBEIÐNI að kanna hvort fleiri dæmi um Jóhann Halldórsson, framkvæmdastjóri Festingar, og Sigurður G. Guðjónsson hæstaréttar- óeðlilega viðskiptahætti væru að lögmaður á leið til fulltrúa sýslumannsins þar sem stærstu eigendur Kers kröfðust lög- finna í kringum Ker, sem þeir áttu banns á hlutafjáraukningu Festingar. Félag í eigu Jóhanns, Angus, keypti hlutaféð og náði samanlagt 35% hlut í. Mikil tor- meirihluta í Festingu. Málinu var frestað. tryggni var milli stærstu hluthafa á þessum tíma. Nú er meðal ann- í fjölmiðlum. Páll segir aðspurður manns SH, en Sund er stærsti ars verið að athuga, að sögn Páls, að það sé annarra að svara hver hluthafinn í Sjóvík. Gunnlaugur hverjir standi á bak við um fjórð- hinn raunverulegi eigandi á bak er líka stjórnarformaður Grettis, ungshlut þýska bankans, Hauck & við eignarhlut þýska bankans í sem keypti hlut Nordic Partners Aufhäuser Privatbankiers, í Eglu. Eglu sé. og Sunds í Keri. Páll segir þá Ker á meirihluta í Eglu, sem er Milli jóla og nýárs voru eigend- þakkláta fyrir að hafa kynnst næststærsti hluthafi í KB banka, ur Sunds og Nordic Partners til- Grettismönnum og að þeir hafi með tæp 10%. búnir að selja meirihlutaeigend- verið tilbúnir að taka slaginn með FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM um í Keri hlut sinn fyrir rétt verð. þeim í Keri. Sund á rúm 37% í KÓRAHVERFIÐ Í KÓPAVOGI Nýbyggingar halda áfram að hækka. Boðinn hlutur í Eglu Samkomulag náðist ekki að sögn Gretti og Nordic Partners 10%. Páll segir að fyrir síðustu jól hafi Páls og greiddi Grettir um helm- Aðrir hluthafar eru Trygginga- hluthöfum í Eglu boðist að kaupa ingi hærra verð fyrir hlutinn í miðstöðin með um 35% og Lands- hlut Hauck & Aufhäuser í félag- Keri en stærstu hluthafar félags- bankinn með rúm 17%. Kórahverfið dýrt inu fyrir um fjóra til fimm millj- ins höfðu boðið. Samkvæmt heim- arða króna.. Höfðu þeir frest ildum Fréttablaðsins var sölu- Óskyld mál Verktakar í nýbyggingahverfum hafa mikil áhrif á fram að áramótum til að svara til- verðmæti 35% hlutar í Keri um Páll segir sameiningu Sjóvíkur og verðmyndun á fasteignamarkaði. Fyrstu íbúðirnar í boðinu. Á aðfangadegi jóla hefði tíu milljarðar króna. SH óskylda kaupum Grettis á hlut lögmaður Sunds og Nordic Á þessum tíma voru hafnar þeirra í Keri að öðru leyti en því Kórahverfi eru nokkuð dýrari en nýlegar íbúðir í Partners sent Kristjáni Loftssyni, samningaviðræður um samein- að þar hafi samstarf við Gunnlaug næstu hverfum. stjórnarformanni Kers, bréf þar ingu Sjóvíkur og Sölumiðstöðvar Sævar hafist. Þáttur Landsbank- sem þessu tilboði var hafnað. hraðfrystihúsanna. Að sögn Páls ans sé óverulegur og aðkoma Fyrstu íbúðirnar voru að koma í af nýbyggingum á höfuðborgar- Bréfið hefði því ekki tengst um- náðist þar gott samstarf á milli þeirra sé einungis byggð á fjár- sölu í svokölluðu Kórahverfi svæðinu, enda séu flest nýju ræðum um hluthafasamkomulag þeirra og Gunnlaugs Sævars hagslegum forsendum. sem liggur á milli Vatnsenda- svæðin að verða uppbyggð. Lítið eins og Kristján hefði haldið fram Gunnlaugssonar, stjórnarfor- [email protected] hverfis og Salahverfis í Kópa- framboð er af nýjum íbúðum í vogi. Fermetraverð íbúða, sem Sjálandshverfinu í Garðabæ, eru staðsettar í Baugakóri og Vallarhverfinu í Hafnarfirði og Perlukóri, er frá 220.000- Grafarholti. Framboð eigi hins 240.000 krónur og verða þær af- vegar eftir að aukast talsvert á Svíar eiga mikið í KB banka hentar seint á árinu eða í byrjun þessu ári þegar mikill fjöldi næsta árs. Verðið í hverfinu íbúða í nýbyggingahverfum Svíar eru áberandi í hluthafahópi KB banka. Um síðustu virðist vera nokkuð hærra en kemur til sölu. áramót voru 3.893 sænskir fjárfestar skráðir hluthafar gengur og gerist í nágrenninu Nýbyggingamarkaðurinn í bankanum. Ekkert félag á íslenska hlutabréfamark- en íbúðir í Vatnsendahverfinu ryður oftast brautina með fast- aðnum hefur fleiri hluthafa innan sinna vébanda en alls og Salahverfi í Kópavogi og eignaverðið og eru verktakar að áttu u.þ.b. 32.000 fjárfestar hlutabréf í KB banka í lok Norðlingaholtinu í Reykjavík þreifa fyrir sér með upp- síðasta árs. hafa verið að fara á um 200.000 hafsverð sem skýri eflaust þann Einn Svíi situr í níu manna stjórn KB banka en hann krónur fermetrinn. verðmiða sem settur er á fyrstu heitir Tommy Persson og er forstjóri Länsförsäkringar AB.
Fasteignasalar, sem haft var íbúðirnar í Kórahverfi. KB banki er eina íslenska félagið í Kauphöll Íslands FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN samband við, benda á að lítið sé - eþa sem er skráð erlendis en bréf þess eru skráð í sænsku KB BANKI Yfir 3.000 sænskir fjárfestar eiga hlutabréf í kauphöllinni. - eþa KB banka. Þú Sérð
Opið Skírdag 13-18 Laugardag 11-18
Merkjabúð á tveimur hæðum Í Debenhams finnurðu stórkostlegt úrval af fatnaði og gjafavöru á verði sem kemur þér í gott skap.
Herraskyrta 7.490 kr., grasbrúskur 980 kr., tré í potti 5.990 kr., barnakjóll 4.990 kr., bleikur kollur 3.990 kr., eldhúsvog 3.790 kr., blár vasi 1.290 kr., bleikt útvarp 2.990 kr., klakamulningsvél 6.990 kr., kokteilhristari 2.990 kr., John Rocha bolli 1.190 kr., John Rocha undirskál 999 kr., John Rocha súpudiskur 1.190 kr., John Rocha matardiskur 1.190 kr., bastbakki 3.490 kr., trévasi 1.690 kr., blá ruslafata 3.590 kr., taska 10.990 kr., dömupeysa 6.990 kr., pils 6.990 kr. ÍSLENSKA AUGLÝSINGASTOFAN/SIA.IS DEB 27756 03/2005 debenhams
SMÁRALIND 16 24. mars 2005 FIMMTUDAGUR
ÞETTA GERÐIST MERKISATBURÐIR 1267 Frakklandskonungur kallar JULES VERNE (1828–1905) riddara sína til Parísar til að lést á þessum degi. undirbúa áttundu kross- NATO hefur loftárásir í Júgóslavíu ferðina. Hún mistókst áður en komið var til landsins Þennan dag árið 1999 hóf Atlants- sakaðir um að stráfella óbreytta helga og varð síðasta hafsbandalagið loftárásir í Kosovo- borgara úr röðum Kosovo-Albana krossferðin. héraði í Júgóslavíu. Kosovo-hérað og NATO hótaði þeim loftuárásum 1783 Spánn viðurkennir sjálf- stæði Bandaríkjanna. „Allt sem sumum mönnum getur dottið í hefur öldum saman verið bitbein létu þeir ekki af ofsóknunum. 1882 Þýski bakteríufræðingurinn hug munu aðrir framkvæma.“ kristinna manna og múslíma og Milosevic leyfði flóttamönnum að Robert Koch segist hafa skipað heilagan sess í hugum snúa heim en skömmu síðar var einangrað berklasýkla. - Franska vísindaskáldsagnahöfundinum Jules Verne datt ansi margt margra. Það er að mestu byggt allt komið í kalda kol á ný. Samn- í hug sem enn hefur ekki verið framkvæmt. Vissulega er hægt að 1973 Kjarvalsstaðir á Miklatúni komast í kringum heiminn á 80 dögum eða skemur en leiðin að fólki af albönskum uppruna en ingaviðræður deilenda fóru um formlega teknir í notkun. miðju jarðar er enn sem komið er ótroðin slóð. Serbar búa þar líka. Í stjórnartíð þúfur og NATO hóf loftárásir. Í kjöl- 1974 Prentaraverkfall hefst. Titos var Kosovo að mestu sjálf- farið hertu Serbar á ofsóknum sín- Stendur til 9. maí. 24. MARS 1999 ráða en tapaði þeirri stöðu í stjórn- um og tugir þúsunda neyddust til 1987 Albert Guðmundsson iðn- artíð Slobodan Milosevic. Árið að flýja heimili sín. Hinn 10. júní aðgerðir Kosovo-Albana á hendur aðarráðherra segir af sér 1996 kom Frelsisher Kosovo til samþykkti Milosevic að draga her- serbneska minnihlutanum. Friðar- vegna ásakana um vantald- sögunnar og barðist fyrir sjálfstæði lið sitt til baka, en hafði þá náð gæsluliðar Sameinuðu þjóðanna ar greiðslur frá Hafskipi. Kosovo með skæruhernaði. Serbar flestum sínum markmiðum. Friðar- eru nú í Kosovo. Héraðið nýtur 1989 Versta olíuslys í sögu Bandaríkjanna á sér stað svöruðu í sömu mynt en skærurn- gæsluliðar NATO og Rússlands takmarkaðs sjálfræðis en er enn þegar olíuflutningaskipið ar bitnuðu aðallega á almennum voru kvaddir á staðinn en nærvera hluti af Serbíu og eru litlar líkur á [email protected] Exxon Valdez strandar við borgurum. Árið 1998 voru Serbar þeirra kom ekki í veg fyrir hefndar- að það breytist í náinni framtíð. Alaska.
AFMÆLI TÍMAMÓT: ÞÓRÓLFUR ÁRNASON 48 ÁRA
Tómas Bergmann stuðn- ingsfulltrúi, Vallargerði 4c, Akureyri, er sextugur í dag.
Arnór K. Hannibalsson Með hugann við hátækniiðnaðinn prófessor er 71 árs í dag. Um páskahelgina er fjöldi tíma- móti tel ég að við höfum fjárfest Halla Margrét Jóhannes- móta hjá Þórólfi Árnasyni fyrrum skynsamlega,“ segir hann og bend- dóttirr leikkona er fertug í borgarstjóra Reykjavíkur, sem í ir á að alþjóðlegar kannanir sýni að dag. dag fagnar 48 ára afmæli sínu. „Við landið sé aftur að færast ofar á list- Skúli Björn Gunnarsson hjónin gerum frekar eitthvað í til- um þjóða sem framarlega standa í staðarhaldari á Skriðu- efni páskanna en afmælisins og nýtingu upplýsingatækni. „Svo eiga klaustri er 35 ára í dag. ætlum að bregða okkur til útlanda,“ stjórnvöld ekki síst möguleika á því sagði hann, en bætti um leið við að að koma þarna að málum með því Anna Margrét Björnsson ritstjóri þau ættu líka afmæli á svipuðum að styðja rafrænt Ísland, pappírs- Iceland Review er 33 ára í dag. tíma. Margrét Baldursdóttir eigin- laus viðskipti og aukna tæknivæð- kona hans á afmæli 28. mars. „Svo ingu í hugbúnaði.“ Þá möguleika verða líka á laugardaginn komin 30 segir Þórólfur meðal annars felast í Skírdagur ár frá því að við kynntumst, en það því að stjórnvöld „úthýsi“ verkefn- eru kannski skemmtilegustu tíma- um í auknum mæli til fyrirtækja. Í dag er skírdagur, fimmtudag- mótin.“ Þá bætti Þórólfur kankvís Þórólfur segir tæknivæðinguna urinn 24. mars, 84. dagur ársins, við að einnig væri skemmtileg til- eiga hug sinn allan þessa dagana og en eftir eru í árinu 281 dagur. viljun að 26. mars væri jafnframt tengjast raun hans síðasta starfi Skírdagur er fimmtudaginn stofndagur símafyrirtækisins Tals þar sem hann hafi mikið lagt upp úr fyrir páska, en þá er minnst heil- sem hann var í forsvari fyrir. „Svo að tala fyrir nýjungum í ferðaþjón- agrar kvöldmáltíðar og þess að er ekki síður ánægjulegt fyrir hús- ustu, hátækniiðnaði og störfum þar Kristur þvoði fætur lærisveina bóndann að 26. er líka stofndagur sem fólk notaði höfuðið við verð- sinna. „Þennan dag var altari Knattspyrnusambands Íslands, mætasköpun. Hann segist hafa nóg þvegið og olía vígð í katólskum þannig að á mínu heimili er nú oft að gera við verkefnavinnu og með sið, og varð hann fljótt aflausn- haldið meira upp á þann dag mán- hluti í gangi sem ljúka þurfi áður en ardagur syndara. Að slíkri aðarins en þann 24.“ hann festir sig einhvers staðar í hreinsun lýtur skírdagsheitið, Þórólfur segist ekki hafa þurft vinnu. Nokkuð hefur verið um sem til er í elstu norrænum text- að líða verkefnaskort síðan hann lét sögusagnir um að stór fyrirtæki um og á sér hliðstæðu í gamalli af starfi borgarstjóra í lok nóvem- MARGRÉT OG ÞÓRÓLFUR Þórólfur Árnason, fyrrverandi borgarstjóri, á afmæli í dag og vilji fá Þórólf til liðs við sig. „Ég hef ensku. Á skírdag eða kvöldið ber. „Ég hef verið að vinna í tveim Margrét Baldursdóttir, eiginkona hans, á afmæli á annan í páskum. Á laugardaginn fagna heyrt meira utan úr bæ um hvað ég áður var klukkum hringt til verkefnum í nýsköpunarfyrirtækj- þau svo þeim tímamótum að 30 ár eru síðan þau kynntust. ætla mér að gera en ég hef verið messu á katólskum tíma í síðasta um og var svo líka að vinna fyrir tækniiðnaðinn að einni aðalstoð ís- um geira er enginn kvóti. Eitt há- meðvitaður um sjálfur,“ segir hann sinn fram að páskum, og ljós Samtök iðnaðarins í undirbúningi lensks atvinnulífs. Við þetta vilja tæknifyrirtæki getur vaxið og og gefur lítið upp um framtíðará- deyfð í kirkjum. Eftir siðaskipti nýafstaðins Iðnþings. Þar var allir vinna og skoðanakannanir sína dafnað við hlið annars og markaðs- ætlanir. „Þau verk sem ég fæst við hefur loðað við að halda til skír- kynnt mjög merkileg skýrsla um að við viljum að börnin okkar möguleikarnir ótakmarkaðir.“ þá og þá stundina eiga hug minn all- dagsins sem föstuloka í mat, og hátækni á Íslandi sem ég tók að mennti sig og starfi í hátækniiðn- Þórólfur er því ekki sammála að við an og réttast að einblína á það sem eru heimildir frá 18. og 19. öld mér að rýna og vekja athygli á.“ aði,“ segir hann og telur að með séum að dragast aftur úr öðrum maður er að gera í augnablikinu. Ég um sérstakan grjónagraut þann Þórólfur hefur mikla reynslu af aukinni menntun aukist möguleikar þjóðum í uppbyggingu upplýsinga- hef aldrei gengið með neitt í mag- dag, skírdagsgraut,“ að því er störfum í hátækniiðnaði og áhuga á fólks á að starfa hvar í heiminum tæknisamfélags vegna þess að hér anum um mína framtíð. Það virðast segir í Sögu daganna eftir Árna þeim málum. „Ég held að við stönd- sem er og því nauðsynlegt að hér sé ekki komið upp farsímanet fyrir einhverjir aðrir hafa meiri áhuga á Björnsson. ■ um á tímamótum við að gera há- séu atvinnukostir við hæfi. „Í þess- þriðju kynslóð farsíma. „Þvert á því en ég sjálfur.“ ■
ANDLÁT Bænadagar í Hallgrímskirkju: Adolf Bjarnason lést þriðjudaginn 15. mars. Útförin hefur farið fram. Guðríður Unnur Salómonsdóttir, Mýr- Unglingar lesa Passíu- arbraut 12, Vík í Mýrdal, lést miðviku- Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma og daginn 16. mars. Hulda Norðdahl, Hrafnistu, Hafnarfirði, langamma, áður Drápuhlíð 10, lést mánudaginn 21. sálmana Kristbjörg Guðmundsdóttir mars. Jón Sigtryggsson, fyrrverandi aðalbók- Passíusálmarnir verða fluttir að frá Drangsnesi, til heimilis að Blikahólum 12, Reykjavík, ari, Árskógum 6, Reykjavík, lést mánu- vanda í Hallgrímskirkju á föstu- daginn 21. mars. daginn langa en í ár verður brydd- sem lést mánudaginn 14. mars verður jarðsungin frá Inga G. Þorkelsdóttir, Droplaugarstöð- að upp á þeirri nýbreytni að fólk um, áður Freyjugötu 17, Reykjavík, lést sem hefur unnið upplestrar- Drangsneskapellu laugardaginn 26. mars kl. 14.00. þriðjudaginn 22. mars. keppni grunnskólanna undanfarin fimm ár les sálmana. Listvinafélag Hallgrímskirkju Margret Skúladóttir, Jóhann Skúlason og fjölskyldur. leitaði til Radda, samtaka um Minningarkort vandaðan upplestur og framsögn, um að velja lesara og skipuleggja 535 1825 flutninginn. Leitað var til 25 upp- lesara sem hafa unnið til upplestr- arverðlauna síðastliðin fimm ár í www.hjarta.is • 535 1800 Reykjavík og nágrenni og tóku HALLGRÍMSKIRKJA Yngstu flytjendurnir þeir erindinu ljúfmannlega. Þau fermast í vor. elstu unnu til verðlauna árið 2000 láta unglinga lesa sálmana í Hall- en þau yngstu í fyrra og fermast í grímskirkju metnaðarfulla og vor. lýsa hugrekki. Hann segir flutn- 10-40% afsláttur Baldur Sigurðsson, dósent við ing sálmanna í ár vera einstæðan Fjölskylda af legsteinum út febrúar Kennaraháskóla Íslands, hefur viðburð í lífi sálmanna með þjóð- Hólmfríðar Óskar Jónsdóttur komið að upplestrarkeppni grunn- inni og ólíkur því sem áður hefur skólanna og segir hugmyndina að heyrst. - bs Ægisgötu 26, Akureyri, þakkar af alhug öllum þeim sem heiðruðu minningu hennar með Tilkynningar um merkisatburði, stórafmæli, andlát hlýjum kveðjum og gjöfum og með nærveru sinni við útförina. Sérstakar þakkir til allra þeirra sem veittu henni stuðning og umönn- og jarðarfarir í smáletursdálkinn hér að ofan má un á lífsleiðinni. Guð blessi ykkur öll. senda á netfangið [email protected]. Ólafur Snæbjörn Bjarnason, Jón Guðmundsson, Olga Jónsdóttir, Bjarni Jónsson, Kristín E. Jónsdóttir, Óli Jón Hermannsson, Ingi Steinn Auglýsingar á að senda á [email protected] Jónsson, Luzviminda Agilday Dion, Valdimar Þór Jónsson, Guðmundur Kársnesbraut 98 • Kópavogi eða hringja í síma 550 5000. Geir Jónsson og systkinabörn. 564 4566 • www.solsteinar.is
18 24. mars 2005 FIMMTUDAGUR
Lífsspursmál eða tískubylgja
Vart er til lengur sú sveitarstjórn í landinu sem ekki hefur ályktað um nauðsyn jarðganga í umdæmum sínum síðustu misseri. Samgönguráðherra segir það skiljanlegt enda sýnt orðið að slíkar samgöngubætur séu mikil lyftistöng fyrir margar þær byggðir sem berjast í bökkum.
„Ég sendi Siglfirðingum og fjarðargöngin þýða að nú get ég Ólafsfirðingum baráttukveðjur flutt mína vöru áhyggjulaust enda eiga þeir fullan rétt á því hvert sem er og sem íbúi hef ég að njóta þess sama og aðrir Ís- nú aðgang að þjónustu sem ég lendingar,“ segir Óðinn Gests- gekk ekki að vísri áður. Aðgengi son, framkvæmdastjóri fisk- að sjúkra- eða neyðarþjónustu er vinnslunnar Íslandssögu á allt annað og betra og veðurfar Suðureyri. Óðinn fullyrðir að til- ræður ekki lengur hvort eða koma Vestfjarðaganganna 1996 hvenær íbúar hér vilja fara til FRÉTTASKÝRING tíðni í Hvalfirði lækkaði um 31 hafi verið bylting fyrir þær Ísafjarðar eða Reykjavíkur. JARÐGANGAGERÐ prósent með göngunum. Sérstak- byggðir sem þar tengjast og Áhrifin eru jákvæð félagslega lega fækkaði alvarlegum slysum blæs á gagnrýnisraddir sem tala og fjárhagslega.“ og banaslysum en fjöldi minni um óþarfa kostnað fyrir þjóð- Halldór Halldórsson, bæjar- óhappa stendur að mestu í stað. félagið. stjóri á Ísafirði, tekur enn sterk- Þeim hefur fjölgað sem telja ar til orða og segir Vestfjarða- BJÖRN ÞÓR SIGBJÖRNSSON ALBERT ÖRN EYÞÓRSSON Ráðherra hlynntur frekari jarð- að jarðgöng vítt og breitt um göngin ekkert minna en krafta- BLAÐAMAÐUR BLAÐAMAÐUR gangagerð landið sé það sem koma skuli verk. „Þrátt fyrir allar gagnrýn- Sturla Böðvarsson samgöngu- eigi að halda landinu í byggð og israddir og þrátt fyrir að ekki ráðherra er hlynntur frekari eru nú samkvæmt lauslegri út- hafi allar bjartsýnisspár ræst verið sú að ef ekki átti að leggja milljarða en halda áfram gjald- jarðgangagerð á komandi árum tekt Fréttablaðsins hugmyndir hefur mikið hagræði hlotist rækt við byggðina með einhverj- töku í Hvalfjarðargöngunum, og áratugum enda telur hann uppi um tæplega 20 jarðgöng til vegna tilkomu ganganna og ég um hætti var alveg eins hægt að sem mun fleiri fara um. „Það er sýnt og sannað að þrátt fyrir viðbótar við þau sem komin eru. tel óumdeilt að byggð hér víða leggja Siglufjörð niður um leið eitthvað stórskrýtið við það enda mikinn kostnað við þau skili það fyrir vestan væri öllu veikari en og síldin fór á sínum tíma.“ ef sömu forsendur væru látnar sér margfalt til baka í hagræði Væri ekki hér ef engin væru hún er ef ekki væru göngin.“ Ólafur Jónsson, sparisjóðs- gilda um Héðinsfjarðargöng og og stórauknu öryggi vegfarenda. göngin Halldór viðurkennir að spár stjóri Sparisjóðsins á Siglufirði, Hvalfjarðargöng myndi kosta „Óskir og kröfur um jarðgöng Óðinn hefur um árabil rekið um fólksfjölgun og aukinn bendir á að einn helsti veikleiki hvern og einn um tíu þúsund víða um landið eru afskaplega fiskvinnslu með góðum árangri straum ferðamanna hafi ekki bæjarins sé ekki bágt atvinnu- krónur að fara um göngin fyrir skiljanlegar enda sýnt að slíkar á Suðureyri og segir umbúða- enn ræst en Halldór dregur ekki ástand eða slæm laun heldur norðan. Það segir sig sjálft að samgöngubætur geta gert marg- laust að ef ekki væri fyrir göng- í land með að um byltingu hafi miklu frekar takmarkað úrval það gengi ekki en ráðherra ar byggðir samkeppnishæfari en in væri fjölskylda hans og fyrir- verið að ræða. „Samgöngur milli starfa. „Ég hef orðið var við að hyggst ekki bakka með gjaldtök- þær voru áður. tæki löngu komið annað. „Vest- héraða hafa stóraukist og Vest- fjölskyldur eru að flytja héðan una hér fyrir sunnan á sjálfum Ég tel að í framtíðinni verði jarð- firðir í heild sinni eru sterkari en vegna þess að annar aðilinn finn- þjóðveginum. Að mínu viti á eitt göng mun líklegri kostur við sam- áður. Eins og flestir landsmenn ur ekki vinnu við hæfi. að ganga yfir alla landsmenn.“ göngugerð en verið hefur og ég vil ÍSLAND EFTIRBÁTUR vita hefur fjórðungurinn setið Mörg störf hér eru einhæf og Jón segir áhrif Hvalfjarðar- ekki slá á neinar þær hugmyndir eftir gagnvart öðrum landshlut- með jarðgöngum stækkar at- ganga almennt góð fyrir Akra- sem komið hafa upp síðustu miss- NÁGRANNALANDA um og ég hlýt að álykta sem svo vinnusvæðið það mikið að þetta nes og Vesturland allt og væru eri. Mitt persónulega mat er að að Íslendingar eru talsvert á að göngin hafi í það allra minnsta verður úr sögunni. Göngin þýða betri ef ekkert væri gjaldið. 20 árum liðnum verða jarðgöng eftir nágrannaþjóðum sínum stöðvað þá fólksflutninga sem að ungmenni geta sótt mun auð- „Íbúum hér hefur fjölgað og mjög víða á Íslandi.“ þegar kemur að jarðganga- héðan voru lengi vel.“ veldar til Akureyrar til náms og náms- og atvinnutækifæri auk- Fjármagn í núverandi sam- gerð. Aðeins sex jarðgöng eru ef hér verður komið á fót fram- ist. Einu neikvæðu áhrifin hafa gönguáætlun dugar til að ljúka á Íslandi, þar af tvö sem eru Gátu alveg eins lagt bæinn niður haldsskóla að auki kvíði ég engu verið á sérvöruverslanir hér í þeim tveimur verkefnum sem í innan við kílómetri að lengd. Álíka stór lýsingarorð hrjóta af fyrir hönd Siglufjarðar. Þá væri bænum. Þeim hefur fækkað til jarðgangaáætlun eru; Héðinsfjarð- Færeyingar eiga tólf jarðgöng vörum Runólfs Birgissonar, bæj- líka hægðarleikur fyrir fólk frá muna þar sem auðveldara er að argöngum og Fáskrúðsfjarðargöng- og öll nema eitt eru lengri en arstjóra á Siglufirði, í kjölfar Dalvík, Ólafsfirði eða Hofsósi að gera kaup sín í höfuðborginni.“ um og þegar er vinna hafin við kílómetri. Staðan versnar enn ákvörðunar Sturlu Böðvarsson- sækja skóla hingað og það unga Annað sem ekki hefur farið næstu verkefni sem bíða þó endur- þegar litið er til Noregs. Þar í ar samgönguráðherra um að fólk sem hér er yrði líklegra til hátt varðandi Hvalfjarðargöng skoðunar samgönguáætlunar. ■ landi eru hvorki fleiri né boða til útboðs vegna Héðins- að dvelja hér áfram.“ er fækkun alvarlegra umferðar- færri en 188 jarðgöng og 70 fjarðarganga. „Mikið hefur slysa eftir tilkomu ganganna. þeirra eru lengri en þrír kíló- verið gert úr því að þarna sé Veggjald eður ei Áður var vegurinn um Hvalfjörð Framkvæmdir á Austurlandi: metrar að lengd. Norðmenn verið að leggja dýr göng fyrir Jón Pálmi Pálsson er bæjarritari mikil slysagildra enda umferð eiga enn fremur lengstu jarð- fáa notendur en staðreyndin er á Akranesi en á ættir sínar að þung og hröð að jafnaði. Vífill göng í heimi, hin 25 kílómetra sú að umrædd Héðinsfjarðar- rekja til Siglufjarðar. Jón Pálmi Karlsson, hagfræðingur og dós- Gangagerðin löngu Lærdal-jarðgöng. ■ göng eru lífsspursmál fyrir segir fáránlegt að ætla að reisa ent við Viðskiptaháskólann á Bif- byggð hér. Staðan hefur í raun göng fyrir norðan fyrir fleiri röst, hefur reiknað út að slysa- gengur vel Framkvæmdir við tvenn jarð- GÖNG SAMKVÆMT GANGAÁÆTLUN göng á Austurlandi ganga vel. Göng Lengd Kostnaður í milljörðum Annars vegar er borað og króna á verðlagi ársins 2000 sprengt í gegnum fjallið milli Staðarsveit – Kolgrafafjörður 4,5 km 2 Reyðarfjarðar og Fáskrúðs- Brattabrekka 1,8 km 1,3 fjarðar og hins vegar um Al- Klettsháls 3,8 km 1,5-2 mannaskarð, frá Hornafirði til Dynjandisheiði 10,8 km 4,5 Lóns. Áætlanir gera ráð fyrir að Arnarfjörður – göngin um Almannaskarð verði Dýrafjörður 5,1 km 2,3 opnuð í sumar en Fáskrúðs- Óshlíð 4,2 km 2-2,5 fjarðargöng í haust. Ísafjörður – Á næsta ári hefjast fram- Súðavík 1,5 km 1,5 Eyrarfjall í Djúpi 4,1 km 4,1 kvæmdir við Héðinsfjarðar- Tröllatunguheiði 9,4 km 4,5 göng og er vonast til að umferð Öxnadalsheiði 10,7 km 5,5 verði hleypt um þau síðla árs Jarðgangaáætlun: Vaðlaheiði 7,2 km 4 2009. Vopnafjörður – Hérað 6,3 km 3-3,5 Fáskrúðsfjarðargöng Grafið fyrir 100 milljarða Seyðisfjörður – - milli Reyðarfjarðar og Fáskrúðsfjarðar Hérað/Norðfjörður 12-16 km 5,5-8 Lengd: 5.300 metrar Í fimm ára gamalli jarðgangaáætlun Vegagerðarinnar er fjallað um 24 Norðfjörður – Kostnaður: 3 milljarðar Eskifjörður 4,2 km 2 hugsanleg jarðgöng. Framkvæmdir á tveimur stöðum eru hafnar og vel á Fáskúðsfjörður – Almannaskarð veg komnar og afráðið er að ráðast í þriðja verkefnið. Önnur bíða ákvarð- Stöðvarfjörður 4,8 km 2-2,5 – milli Hornafjarðar og Lóns ana stjórnmálamanna. Stöðvarfjörður – Lengd: 1.200 metrar Samanlögð lengd þeirra ganga sem eftir standa er 134-150 kílómetrar og Breiðdalur 3,8 km 1,5-2 Kostnaður: 600 milljónir var áætlaður kostnaður þeirra metinn 78-102 milljarðar króna. Á núgildandi Skriðdalur – verðlagi er fjárhæðin komin í 94-123 milljarða króna. Berufjörður (Öxi) 8-10 km 3,5-4 Héðinsfjarðargöng - milli Siglufjarðar og Ólafsfjarðar Jarðgangaáætlun var gerð í kjölfar þingsályktunartillögu Alþingis frá Undir Berufjörð 3-4 km 2,5-4 Reynisfjall í Mýrdal 1-2 km 0,8-1,3 Lengd: 10 kílómetrar mars 1999 þar sem kveðið var á um að gerð yrði úttekt á kostum sem tald- Kostnaður: 6,1 milljarður ■ Vestmannaeyjar 18-26 km 20-35 ir eru á jarðgangagerð á landinu. Hellisheiði 8,4 km 6-8 FIMMTUDAGUR 24. mars 2005 19
BREYTTUR HEIMUR ÚTÓPÍUHUGMYNDIR Draumalandið Mennirnir hafa löngum látið sig dreyma Hugmyndir manna um útópíur eru öld og fram á 19. öld. Voru Á 20. öldinni hafa ef til um að geta skapað fullkomið ríki, fyrir- jafn fjölbreyttar og mennirnir eru marg- þar á ferðinni trúaðir of- vill færri útópíuhugmyndir myndarland. Babelsturninn sem Nim- ir. Í bókinni Útópía, þaðan sem nafnið stækismenn eða umbóta- komið fram, en þeim frekar rod lét reisa er ef til vill besta dæmið á hefðinni er komið, sá höfundurinn sinnar sem höfðu komist í verið komið í verk. Hafa um ákafa þrá mannsins til að skapa Thomas More fyrir sér fyrirmyndarland kynni við heimspeki forn- þær útópíur oftast þróast í himin á jörðu. Gríski heimspekingurinn þar sem voru engar krár en gullnir Grikkja. Töldu ójafnræðið harðstjórnir og nægir þar Platon gerði sér í hugarlund fyrirmynd- koppar. Tommasos Camennella vildi í vera sögulegt slys og því að nefna nasistaríki Hitlers arríki þar sem listum var úthýst og veik bók sinni Citta del Sol að stjörnufræð- ætti ríkið að leiðrétta það. ADOLF HITLER Draum- sem breytti hugmyndinni ur hans um fyrirmyndar- ungbörn drepin. Í Liezi, kínverskum ingar þyrftu að gefa leyfi fyrir kynferðis- Útópíusmiðirnir höfðu og ríkið þar sem hann og um jöfnuð í einsleitni þegn- skáldskap frá 200 e. Kr., uppgötvar Yu legum samböndum. Bougainville taldi hafa enn ofurtrú á afli flokkurinn hans myndi anna. hinn mikli land þar sem allir voru blíðir sig árið 1760 hafa fundið kynlífsútópíu samfélagsins til að bæta stjórna öllu ásamt því að Ef til vill er best að hugsa og fylgdu náttúrunni eftir án strits. á Tahíti. Þegar hann yfirgaf eyjuna var þegna sína. Einráðir vernd- vilja búa til hreinræktað um leitina að fyrirmyndar- land aría var ekki langt Stunduðu frjálsar ástir og tónlist. Sú áhöfnin hins vegar orðin illa leikin af arar, ágengar tölvur, alvitrir frá því að rætast. samfélaginu eins og leitina hugmynd að hægt væri að skapa útóp- hvers kyns kynsjúkdómum. guðlegir valdhafar eða föð- að hamingjunni: Vera von- íu hefur því yfirleitt verið sett fram í Útópíu hugmyndin snýst um jöfnuð, urlegir vitringar eiga að verja þegna góður ferðalangur, því þegar menn barnslegri einlægni og þegar nánar er og var ansi mörgum slíkum hugmynd- sína, hugsa fyrir þá og ofskipuleggja líf telja sig hafa fundið áfangastaðinn leið- að gáð reynst hinn mesti gallagripur. um hleypt af stokkunum í Evrópu á 16. þeirra. ir það til vonbrigða eða einhvers verra. BYGGT Á BÓKINNI HUGMYNDIR SEM BREYTTU HEIMINUM SEM KOM ÚT HJÁ EDDU FYRIR SKÖMMU.
Traustur sjó›ur, trygg framtí›
Jarðgöng
Íslands eru Efnahagsreikningur (í flús. kr.) 31.12.2004 31.12.2003 Ver›bréf me› breytilegum tekjum 11.091.465 7.861.654 20 kílómetrar Ver›bréf me› föstum tekjum 20.575.082 18,373.583 Sex jarðgöng eru á Íslandi. Þau Ve›lán 1.096.828 1.182.953 elstu, og jafnframt stystu, voru Bankainnistæ›ur 485.773 375.519 grafin fyrir 47 árum. Sjö ár eru Kröfur 358.615 399.934 síðan umferð var síðast hleypt um A›rar eignir og rekstrarfjármunir 12.110 8.692 ný jarðgöng. Að jafnaði fara 5.835 33.619.873 28.202.335 bílar um jarðgöngin sex á degi Skuldir -28.009 -730 hverjum, þar af rúmur helmingur 33.591.864 28.201.605 um Hvalfjarðargöng.
Yfirlit um breytingar á hreinni eign til grei›slu lífeyris Arnardalshamar I›gjöld 1.597.795 1,513.751 - milli Ísafjarðar og Súðavíkur Lífeyrir -357.748 -308.747 Grafin: 1948 Fjárfestingartekjur 4.230.870 3.195.733 Lengd: 30 m Fjárfestingargjöld -27.125 -24.386 Umferð: 380 bílar Rekstrarkostna›ur -53.533 -41.608 Hækkun á hreinni eign á tímabilinu 5.390.259 4.334.743 Hrein eign frá fyrra ári 28.201.605 23.866.862 Strákagöng - við Siglufjörð 33.591.864 28.201.605 Grafin: 1965 – 1967 Lífeyrisskuldbindingar skv. ni›urstö›u tryggingafræ›ings Lengd: 800 m Umferð: 185 bílar Eignir umfram áfallnar skuldbindingar 5.176.000 5,478.000 Í hlutfalli af áföllnum skuldbindingum 17,3% 21,5% Oddsskarð Eignir umfram heildarskuldbindingar -1.090.000 -3.494.000 - milli Eskifjarðar Í hlutfalli af heildarskuldbindingum -2,0% -6,9% og Norðfjarðar Grafin: 1972 – Kennitölur 1977 Lengd: 640 m Hrein raunávöxtun 10,1% 9,8% Umferð: 275 bílar Hrein raunávöxtun 5 ára meðaltal 4,5% 3,8% Hrein raunávöxtun 10 ára meðaltal 5,8% 5,6% Múlagöng Fjöldi virkra sjóðfélaga 7.206 7.171 - í Ólafsfjarðar- Fjöldi lífeyrisþega 3.132 2.757 múla milli Dalvík- Rekstrarkostnaður í % af eignum 0,17% 0,16% ur og Ólafsfjarðar Eignir í íslenskum krónum 81,4% 84,7% Grafin: 1988 – 1990 Eignir í erlendum gjaldmiðlum 18,6% 15,3% Opnuð í desem- ber 1990 Ávöxtun séreignardeildar 2004 Lengd: 3.400 m Umferð: 290 bílar Nafnávöxtun séreignardeildarinnar var 13,4% eða 9,9% raunávöxtun. Hækkanir á hlutabréfamörkuðum innanlands hafa góð áhrif á ávöxtun beggja deilda. Vestfjarðagöng Heildareignir deildarinnar eru 198 milljónir í árslok 2004. - undir Breiða- dals- og Botns- Sjó›félagar heiði milli Ísa- fjarðar, Önundar- Sjó›urinn er ætla›ur öllum launflegum og sjálfstætt starfandi mönnum sem eiga ekki fjarðar og Súg- kjarasamningsbundna a›ild a› ö›rum lífeyrissjó›um. andafjarðar Grafin: 1991- 1996 Hann getur flví veri› gó›ur kostur fyrir ‡msa a›ila sem flurfa a› velja sér lífeyrissjó›. Lengd: 9.120 m Sjó›urinn byggir á samtryggingu og séreign. Umferð: 635 bílar í Tungudalslegg, 440 Ársfundur 2005 bílar í Breiðadalslegg, 250 bílar í Botns- dalslegg Ársfundur sjó›sins ver›ur haldinn fimmtudaginn 14. apríl, kl. 16.00 Hvalfjarðargöng - undir Hvalfirði og milli Kjalarness og Akrafjalls Í stjórn sjó›sins eru Opnuð 1998 Baldur Gu›laugsson forma›ur, Hrafn Magnússon varaforma›ur, Arnar Sigurmundsson, Grafin: 1996- Gunnar Gunnarsson, Halldór Björnsson, fiorgeir Eyjólfsson, Þórunn Sveinbjörnsdóttir 1998 Lengd: 5.770 m Framkvæmdastjóri er Umferð: 3.380 Sigurbjörn Sigurbjörnsson bílar
Skúlagata 17 · 101 Reykjavík · Sími 510 7400 · Fax 510 7401 · [email protected] · www.sl.is Heimild: Vegagerðin 20 24. mars 2005 FIMMTUDAGUR
Svalt að vera sáttur við sjálfan sig
John Travolta leikur aðalhlutverkið í gamanmyndinni Be Cool ásamt Umu Thurman. Myndin er framhaldsmynd af Get Shorty og í henni leikur Travolta fyrrum mafíósann Chili Palmer sem að þessu sinni er að reyna að fóta sig í tónlistarbransanum. Birgir Örn Steinarsson hitti leikarann í London og spjallaði við hann um flest annað en myndina.
ohn Travolta kann að vera „Ef Pulp Fiction hefði ekki kvikmyndastjarna. Þegar orðið jafn vinsæl og hún varð J hann gengur inn í herbergi hefði ég líklegast þurft að selja gerir hann sér vel grein fyrir aðra þeirra, jú. En til allrar því að öll augu eru á honum. lukku sló myndin í gegn og ég Hann passar sig á því að taka í fékk að eiga þotuna mína höndina á öllum, hugsar sig um áfram.“ JOHN TRAVOLTA Sló áður en hann svarar spurning- Þú hefur átt mjög áhugaverð- í gegn með Grease, um og horfir beint í augun á an feril. Þú hefur hrapað hratt hvarf svo en Quentin fólki þegar hann yrðir á það. en alltaf ratað aftur upp á topp- Tarantino blés nýju lífi í Stjarna hans skín það skært inn. Þegar þú færð handrit, verð- feril leikarans með að það er nánast eins og hann urðu þá smeykur um hvort þau Pulp Fiction. Tarantino fljóti yfir gólfið þegar hann séu fyrir þig, eða hvort þau eigi lagði einnig hart að gengur yfir það. Hann virkar þó eftir að gera sig í bíó? Travolta að taka að sér hlutverk Chili Palmer í svolítið stífur, og það kæmi mér „Svo fremi sem maður tekur Get Shorty. Myndin sló ekki á óvart að hann væri að vinnuna ekki of alvarlega er í gegn og Travolta er reyna að fela bakverk. Kannski maður í jafnvægi. Það má ekki nú mættur í framhalds- eru það verkjalyfin sem gera láta þetta hafa of mikil áhrif á myndinni Be Cool. hann svona svalan? sig, hvernig sem fer. Það vernd- ar mann. Því þá verður það ekki Peningavandræði fyrir eins sárt þegar maður rennur á Pulp Fiction rassgatið. En eftir 30 ár í brans- „Hvernig er Ísland þessa dag- anum skiptir þetta ekki öllu ana?“ spyr hann með sérlega ró- máli. Maður áttar sig bara á því legum talanda og áhuginn virk- að þetta er hluti af dæminu og ar ekta. Svo fremi ég veit er allt maður er bara sáttur við að fá að þar í blóma. Við vorum einmitt vera ennþá með í leiknum.“ að velta því fyrir okkur hvort þú vildir nú ekki staldra lengur við Hvað er að vera svalur? gerði það vel. Það er að vera erfitt að ná sama árangri og ég, og ég þoli sólina illa,“ útskýrir næst þegar þú kemur. Á ferli sínum hefur John Tra- svalur í dag. Áður fyrr var ég er svo heppinn að fólk vill hann. „Ég lofa því að stoppa næst. volta bæði náð því að vera eitur- James Bond svalur. Þessi mynd ennþá borga sig inn í bíó til þess Hvernig var svo að fara aftur Ég hef bara einu sinni eytt nótt svalur og einn hallærislegasti á mikið skylt við þessa upphaf- að sjá myndirnar mínar.“ í hlutverk Chili Palmer? á Íslandi. Mér finnst dásamlegt leikari Hollywood. Hann virðist legu skilgreiningu.“ Langur ferill segirðu, veltir „Það var gaman, ég er mjög að ferðast, þannig að þegar ég ekki jafn smeykur við að velja Hvernig hefur Hollywood þú þér aldrei upp úr aldrinum? hrifinn af persónu hans. Þetta sé ljósmyndir af stöðum verð ég mismunandi hlutverk og margir breyst á þeim tíma sem þú hefur „Yfirleitt ekki mjög mikið. Ég var auðvelt. Hann er mjög svip- að fara þangað. Mig langar þó aðrir og á það til að misstíga sig starfað þar? gerði það þó svolítið í fyrra þegar aður James Bond. Óttalaus og mest að fara til Tyrklands, Rúss- vegna þess. Verstu slysin voru „Það er miklu erfiðara að ég varð fimmtugur. Allt fyrir fyndinn. Þetta var eins og að lands og Indlands. Ég hef aldrei Battlefield Earth, Michael og gera einhvern eins og mig fræg- fimmtugt virðist svo eilíft. Svo taka persónu úr buxnavasanum farið á þessa staði.“ Look Who’s Talking. Hins vegar an í Hollywood í dag. Aðallega þegar fólk nær þeim aldri fer það sínum. Hann hefur lítið breyst Velur þú kvikmyndahandrit er nóg að nefna myndir á borð vegna þess að samskipti eru að átta sig á því að allt er endan- frá því í Get Shorty. Svo fékk ég kannski eftir því hvar myndirnar við Grease, Saturday Night orðin svo fjölþætt. Það eru legt. Þess hef ég verið að vinna að dansa aftur við Umu, það var gerast? Fever og Pulp Fiction til þess að margir leikarar að reyna fyrir svona mikið upp á síðkastið. Ég frábært.“ „Það er vissulega meira spenn- sýna fram á hversu svalur hann sér og þeir geta stefnt á svo lék í fjórum myndum í röð bara Þú hefur leikið Bandaríkja- andi ef framandi land er í spilinu. getur verið. marga mismunandi miðla. Það til þess að halda mér gangandi.“ forseta sem demókrati, hvað Ég var að gera mynd á Írlandi, Pulp Fiction gerði þig svalan gerist mjög sjaldan að ein mynd finnst þér eiginlega um Arnold það var frábært að vera þar.“ aftur í augum almennings. Og geri einhvern leikara að súper- Burt með flokkspólitík! Schwarzenegger? Heldurðu að Áttu ekki þína eigin þotu, núna ertu að leika í mynd sem stjörnu. Leikarar eiga erfiðara Veðrið í London var gott þennan hann verði forseti? ætti ekki að vera auðvelt fyrir heitir Be Cool, skiptir það þig með að eiga langan feril í dag. dag og sólin sterk. Hún teygði „Ég veit það ekki, þeir yrðu þig að ferðast til annarra landa? miklu máli að vera svalur? Mér finnst ég hafa verið mjög anga sína inn í hótelherbergið fyrst að breyta stjórnar- „Jú, það er reyndar mjög auð- „Hér áður fyrr skilgreindi ég heppinn með það að hafa getað þar sem við John sátum að skránni... en það er svo sem allt velt. En til þess að ná að eiga það að vera svalur að vera í unnið í svo langan tíma. DVD og spjalli og allt í einu stendur mögulegt í Bandaríkjunum. þotu áfram verður maður að góðu formi, auðveldur og ótta- myndbönd koma líka í veg fyrir hann upp og gengur að gluggan- Hann er þó að gera svolítið sem vinna. Ég nota hana reyndar laus. Síðar tengdi ég þetta við að það að myndir slái eins rækilega um til að draga gluggatjöldin mér finnst mjög áhugavert. Mér mest fyrir vinnuna. Svo á ég vera í flottum fötum og vera í gegn og þær gerðu. Það er fyrir. „Ég er með viðkvæm augu finnst sumir pólitíkusar vera að reyndar tvær.“ með á nótunum hvað tísku varð- átta sig á því að pólitískir flokk- Fyrir Pulp Fiction varstu í ar. Í dag er það að vera svalur ar séu eitthvað sem við þurfum peningavandræðum og varst að bara að vera sáttur við sjálfan á endanum að losa okkur við. spá í að selja aðra þotuna, er sig. Amma þín getur verið svöl Brokkgengur ferill Flokkarnir eiga í nægum innri það ekki? ef hún dýrkaði að baka kökur og John Travolta varð heimsfrægur á diskótímanum þegar hann fór deilum á meðan við erum að hamförum í kvikmyndunum Saturday Night Fever og Grease. Það reyna að leysa utan- og innan- voru ekki síst mjaðmahnykkir og fótafimi á dansgófinu sem komu ríkismál. Hvernig eigum við að Fæðubótarefni honum á kortið frekar en leikhæfileikar. Það kom líka á daginn leysa stríð við fjarlæg lönd, ef þegar dansæðinu lauk að Travolta átti ekki innistæðu fyrir glæst- við getum ekki einu sinni leyst Persónuleg ráðgjöf varðandi um leikferli og hann lék í nokkrum slöppum myndum sem gleymd- stríðin sem geysa innan flokk- mataræði og hreyfingu. ust fljótt. Niðurlæging hans náði hámarki með Staying Alive en þar anna? Pólitískir flokkar, sér- leikstýrði Sylvester Stallone honum í skelfilegu framhaldi Satur- staklega ef þeir eru öfgaflokkar, day Night Fever. Það var svo árið 1994 sem Quentin Tarantino finnst mér varla eiga tilveru- dustaði rykið af Travolta og blés lífi í feril kappans, sem er jafnvel rétt. Kannski hef ég rangt fyrir heitari í dag en hann var þegar hann tjúttaði í leðrinu með Oliviu mér en Bill Clinton og Arnold RED KICK Newton-John í Grease. Schwarzenegger virðast báðir 33 skammtar vera menn sem reyna að vinna á Kr. 1.995,- BESTU MYNDIR TRAVOLTA miðjunni.“ Carrie (1976) Þú og eiginkona þín Kelly Saturday Night Fever (1977) Preston eigið eitt langlífasta Grease (1978) hjónaband Hollywood, hvernig Blow Out (1981) fer maður að því? HREINT KREATIN Pulp Fiction (1994) „Með því að búa ekki í 500 gr. Get Shorty (1995) Hollywood,“ segir hann og hlær. Kr. 2.200,- Face/Off (1997) „Við búum í Flórída. Þegar mað- FIT ACTIVE Swordfish (2001) ur á börn finnst mér erfitt að 20 skammtar gera ekki allt í mínu valdi til Kr. 1.350,- VERSTU MYNDIR TRAVOLTA þess að láta þetta ganga upp. Við Eitt mesta úrval landsins af Staying Alive (1983) elskum börnin okkar svo mikið. fæðubótarefnum - Áratuga reynsla Two of a Kind (1983) Þau skipta okkur öllu máli. Við KORTER.IS Perfect (1985) látum þetta ganga fyrir þau.“ Look Who’s Talking Now (1993) Eitt að lokum. Battlefield Earth (2000) „Ókei.“ Domestic Disturbance (2001) Verður Grease 3 gerð? Basic (2003) „Nei, það hefur aldrei staðið Opið kl. 10-18 - Laugardaga 11-15 The Punisher (2004)
úthaldsmeiri til, og mun aldrei verða.“ netverslun: www.hreysti.is Þar höfum við það. ■
22 24. mars 2005 FIMMTUDAGUR Treglega tekið í hugmynd um höfuðstöðvar á Íslandi Sameinuðu þjóðirnar standa á einhverjum mestu hann að höfuðstöðvar Sameinuðu þjóðanna yrðu á Íslandi. tímamótum sínum frá því að unnið var að stofnun Helgi og gestur hans ræddust samtakanna fyrir 60 árum. Meðal þess sem þá var tvisvar við. Í viðtalinu segir Helgi að í fyrra skiptið hafi hann verið rætt, þó ekki færi það hátt, var að höfuðstöðvar þessu alls kostar óviðbúinn en Brynjólfur Þór hann hafi þó tekið fyrirspurninni Sameinuðu þjóðanna yrðu á Íslandi. fjarri og maldað í móinn. Þannig Guðmundsson rýndi í hvað gerðist. hafi hann bent á að á Íslandi væru engar byggingar til að hýsa slíka starfsemi og veðurfar ærið um- ugu heimsins beindust að Hefðu mál þróast á annan veg hleypingasamt. Þessu andmælti höfuðstöðvum Sameinuðu en þau gerðu þegar unnið var að gestur hans og benti á að byggja A þjóðanna í New York í stofnun Sameinuðu þjóðanna, og mætti hús auk þess að sumir HÖFUÐSTÖÐVAR SAMEINUÐU ÞJÓÐANNA Sameinuðu þjóðirnar voru stofnaðar í Bandaríkjunum í byrjun vikunnar Íslendingar tekið betur í hug- hefðu talið það banamein Þjóða- San Fransisco og aðalstöðvar þeirra byggðar í New York þar sem þær hafa verið til þessa þegar Kofi Annan, aðalritari Sam- myndir um að setja höfuðstöðv- bandalagsins, forvera Sameinuðu dags. Uppi voru hugmyndir um að höfuðstöðvarnar yrðu á Íslandi, jafnvel byggðar upp á einuðu þjóðanna, kynnti tillögur arnar niður á Íslandi, hefði getað þjóðanna, að því var komið fyrir í einhverjum stað fjarri íslenskum byggðum. sínar að róttækustu breytingum á farið svo að augu heimsins hefðu veðursælum svissneskum dal þar starfsemi samtakanna sem gera beinst að Íslandi í byrjun vikunn- sem menn hafi verið eins og Halldórs við hugmyndinni. meðal annars ráð fyrir stækkun ar en ekki Bandaríkjunum. stungnir svefnþornum um leið og Þetta sannfærði Helga um að öryggisráðsins og myndun mann- þeir komu þangað. réttast væri að leggjast gegn réttindaráðs með svipað vægi og Beiðnin í New York Röksemdir Bandaríkjamanns- þessari hugmynd. Þegar fulltrúi öryggisráðið. Bandaríkjamenn voru áhuga- ins fyrir því að hafa höfuðstöðv- Bandaríkjaforseta heimsótti hann samir um að Ísland yrði meðal arnar hér voru að þær gætu nokkru síðar segist Helgi enga dul stofnríkja Sameinuðu þjóðanna hvorki verið í Evrópu né Banda- hafa dregið á „að þetta væri tölu- þegar unnið var að stofnun sam- ríkjunum ef vel ætti að takast til. verð fórn fyrir Íslendinga og takanna. Íslensk stjórnvöld höfn- Best væri að þær væru á eyju mundi hafa mikil áhrif fyrir ís- uðu hins vegar boðinu þar sem miðja vegu milli heimsálfanna. lenzka menningu og ekki til góðs“. það samrýmdist ekki hlutleysis- Breytti þá engu að gesturinn stefnu þeirra að lýsa yfir stríði á Of mikil fórn sagði að hægt væri að byggja nýja hendur öðru ríki eins og Sovét- Engin niðurstaða varð af þess- borg á svæði þar sem engin ís- ,, Hann fussaði og menn kröfðust að yrði gert að um fundi og segir Helgi að hann lensk byggð væri nálægt svo Ís- HELGI P. BRIEM Vann fyrst í dönsku skilyrði fyrir aðild. Þetta boð var hafi síðar fengið í heimsókn þann lendingar þyrftu ekki að hafa utanríkisþjónustunni, síðar þeirri ís- sveiaði, sá góði Ís- þó ekki það eina sem Íslendingum Íslending vestanhafs sem hann meiri afskipti af starfsfólki og lensku. lendingur, og sagði, það barst frá Bandaríkjamönnum. hefði mestar mætur á, Halldór sendimönnum Sameinuðu þjóð- kæmi ekki til mála. Það Helgi P. Briem var á þessum Hermannson prófessor í Cornell- anna og aðildarríkja þess en nauð- Helgi P. Briem: myndi eyðileggja Ísland og árum aðalræðismaður Íslands í háskóla. „Hann fussaði og sveiaði, syn bæri til. New York. Hann sagði síðar frá sá góði Íslendingur, og sagði, það Það virðist þó hafa haft nokkur Langur ferill í íslenzka menningu. Við því í viðtali, sem Gylfi Gröndal kæmi ekki til mála. Það myndi áhrif á Helga að gestur hans gerði hefðum ekki tök á að taka á tók upp í bók sinni um Franklin D. eyðileggja Ísland og íslenzka honum ljóst að umboð sitt til að utanríkisþjónustu móti svo mörgu og miklu Roosevelt Bandaríkjaforseta, að menningu. Við hefðum ekki tök á tala við Helga um þetta sækti til hans hefði komið maður frá að taka á móti svo mörgu og miklu hann á toppinn. Helgi mun hafa Helgi starfaði lengi í utanríkis- fólki. Roosevelt og farið þess á leit við fólki,“ segir Helgi um viðbrögð svarað því til að hann hlyti að líta þjónustunni. Hann fór fyrst til svo á að um væri að ræða Roos- starfa hjá dönsku utanríkis- evelt Bandaríkjaforseta og voru þjónustunni, sem annaðist ut- viðbrögð gestsins slík að Helgi anríkismál Íslands árið 1935, var ekki í vafa um að svo væri. var aðalræðismaður Íslands í Helgi samþykkti að senda New York á tímum seinni skýrslu um samtal þeirra til ís- heimsstyrjaldar og varð sendi- lenska utanríkisráðuneytisins en herra í Vestur-Þýskalandi á segist engin svör hafa fengið við sjötta áratugnum. henni og sagði enga afstöðu hafa Helgi var sendiráðsritari í verið tekna til málsins þar á bæ. danska sendiráðinu í Berlín á Íslendingar hunsuðu því beiðnina árunum fyrir seinni heims- um að setja höfuðstöðvar Samein- styrjöld. Þar bjargaði hann uðu þjóðanna niður á Íslandi um þýska skurðlækninum Karl svipað leyti og þeir höfnuðu boð- Kroner og fjölskyldu hans úr inu um að gerast aðilar að samtök- höndum nasista sem hugðust unum. senda þau í fangabúðir fyrir Roosevelt lést skömmu eftir að það að vera gyðingar. Íslensk Helgi fékk Bandaríkjamanninn í stjórnvöld höfðu þá ákveðið að heimsókn og þar með var málið úr gyðingar skyldu ekki fá að myndinni. Helgi taldi að Roos- flytja til Íslands en Snorri G. evelt hefði viljað fara óformlega Bergsson sagnfræðingur, sem leið með því að senda mann til að rannsakaði stefnu stjórnvalda tala við sig frekar en að senda op- gagnvart gyðingum fyrir 1940, inberan embættismann til við- segir Helga hafa beitt tengslum ræðna við Thor Thors, sem þá var sínum í Sjálfstæðisflokknum til sendiherra Íslands í Bandaríkjun- að fá undanþágu fyrir Kroner ■ um. ■ og fjölskyldu.
Hans Kristján Árnason: Talað var við fleiri en Helga Hans Kristján Árnason hefur um nokkurt skeið rannsakað hvað býr að baki sögu Helga P. Briem. Hann hefur komist að raun um að talað var við fleiri íslenska sendi- menn en Helga um möguleikann á því að höfuðstöðvar Sameinuðu þjóðanna yrðu settar upp á Ís- landi. „Ég hef verið að leita, bæði í Þjóðskjalasafninu og Landsbóka- safninu, í gögnum frá 1944 og 1945 en ekki fundið enn skýrsluna sem Helgi P. Briem segist í viðtal- VINNUR AÐ RANNSÓKN MÁLSINS Hefur rætt við marga þá sem tengjast mál- inu hafa sent til Íslands,“ segir inu auk þess að setja sig í samband við Hans Kristján. „Ég hef þó fundið fræðimenn og stofnanir sem kunna að bréf sem sendiherra Íslands í luma á upplýsingum. London sendir Ólafi Thors utan- ríkisráðherra í febrúar 1945.“ Í Hans Kristján virðist þannig því bréfi segir Stefán Þorvarðar- búinn að finna aðra stoð undir frá- son sendiherra að yfirmaður sögn Helga P. Briem um vilja þeirrar bresku deildar sem á að manna til að hafa höfuðstöðvar sjá um stofnun Sameinuðu þjóð- Sameinuðu þjóðanna hér og segist anna hafi spurt sig hvort hugsast ætla að halda áfram að grennslast gæti að Ísland tæki við höfuð- fyrir um málið sem virðist hafa stöðvum Sameinuðu þjóðanna, sá fallið í gleymskunnar dá þrátt fyr- maður sé háttsettasti maðurinn ir viðtalið við Helga sem birtist í sem hafi haft orð á þessu við sig Vikunni 1968 og endurbirtingu en ekki sá eini. þess í bók Gylfa Gröndal 1971. ■ FASTEIGNIR HEIMILI HEILSA HÚS NÁM FERÐIR MATUR BÍLAR ATVINNA BRÚÐKAUP FJÁRMÁL TILBOÐ o.fl.
Sólarupprás Hádegi Sólarlag
REYKJAVÍK 7.14 13.34 19.56 AKUREYRI 6.57 13.19 19.42 Heimilið tekur á sig páskablæ Heimild: Almanak Háskólans [ BLS. 2 ] SMÁAUGLÝSINGASÍMINN ER 550 5000
Góðan dag! Sarah Jessica látin Í dag er skírdagur, 24. mars, 83. dagur ársins 2005. taka pokann sinn KRÍLIN GAP hefur skipt Söruh Jessicu Parker út fyrir breska söngkonu. Systir mín er Tískufyrirmyndinni og leikkonunni Söruh Jessicu Parker hefur verið sagt upp störfum hjá tískufyrirtækinu GAP, en núll ára. leikkonan hefur verið andlit fyrirtækisins undanfarin Hún er árgerð misseri. Í stað Söruh hefur breska söngkonan Joss Stone ekki neitt! verið ráðin. Tímasetning uppsagnarinnar þykir að margra mati hneykslanleg enda er leikkonunni sagt upp í sömu viku og vorherferð hennar fyr- ir GAP fer í gang. Sarah fer þó ekki slypp og snauð frá fyrirtækinu, því hún mun hafa rakað inn rúmar 38 milljónir dala á þeim tíma sem liðinn er frá því hún hóf leik í sjón- varpsþáttunum Sex and the City. Hún er hins vegar sármóðguð. „Það er ekki nóg með að Joss sé ungling- ur, hún er nánast óþekkt. Sarah hefði trúlega átt betur með að sætta sig við brottreksturinn ef stór stjarna hefði komið í hennar stað hjá GAP,“ er haft eftir vinkonu Söruh Jessicu Parker. ■
Joss Stone er ung að árum og óþekkt. Forráðamönnum GAP fannst hún fýsilegri Smáauglýsingar kostur en Sarah Jessica Parker. á 995 kr. visir.is LIGGUR Í LOFTINU Smáauglýsingar byrja í dag á bls. 4 í atvinnu Flokkar Hlutverk stéttarfélaga stöðvar í viðgerðir á varðskipun- Í ályktun sem aðalfundur SFR um Ægi og Tý. Í ályktun bæjar-
FRÉTTABLAÐIÐ/E.ÓL sendi frá sér kemur fram að það stjórnarinnar segir: Með þessu Bílar & farartæki „Ég er algjört fatafrík en ég klæðist bara þægilegum fötum – víðum og kósí fötum sem ég get þess vegna lagt sé hlutverk stéttarfélaga að verklagi er vegið að rótum ís- mig í,“ segir Gunna Dís. stuðla að velferð samfélagsins. lensks iðnaðar, sem hlýtur að Keypt & selt Sú velferð er hvorki eingöngu né vekja furðu, ekki síst í ljósi þess fyrst og fremst mæld á mæli- að íslenskum stjórnvöldum er Þjónusta kvarða hagvaxtarhugtaksins. Sú fullljóst að skipasmíðar hér á velferð er miklu frekar mæld á landi keppa á þessu sviði við rík- Heilsa Mary Poppins-taska mælikvarða lífsgæða Ef litið er til isstyrktan erlendan atvinnurekst- einstakra verkefna ur. Sömu mistök og telur SFR að frekari stjórnvöld stuðluðu Skólar & námskeið ávinningur í kjara- að með verklagi sínu og fullt af sjölum og réttindamálum árið 2001 virðast hér Heimilið muni aðeins nást vera í uppsiglingu. Á Gunna Dís Emilsdóttir, útvarpskona og dagskrárstjóri á Kiss FM og nemi í stjórn- með samstilltu þetta hafa bæjar- Tómstundir & ferðir mála- og fjölmiðlafræði, heldur mikið upp á þrjá ólíka hluti í fataskápnum sínum. átaki verkalýðs- stjórn Akureyrar, hreyfingarinnar og Samtök iðnaðarins Húsnæði „Ég verð eiginlega að nefna þrjá hluti sem vera með sjal um hálsinn. Ég á fullt af heildarsamtaka og Samiðn bent. eru alveg ómissandi hjá mér. Í fyrsta lagi sjölum í geggjuðum litum og er oft með þeirra. Hér má nefna styttingu vinnuvikunnar, samþættingu or- Engar skattalækkarnir Atvinna er það hliðartaska sem ég keypti á markaði gul eða bleik sjöl til að poppa útlitið svolít- í norðausturhluta London. Þetta er taska ið upp. Ég á eitt flíssjal sem tengda- lofs milli skóla, heimilis og at- Danir kjósa frekar betri heima- sem hermenn notuðu sem vatnsbrúsa. Þetta mamma gaf mér sem ég held mikið upp á vinnulífs. Bætt starfsumhverfi þjónustu, styttri biðlista og nú- Tilkynningar er alvöru hermannataska. Ég kaupi mér og svo hefur mamma líka gert handa mér vaktavinnufólks er annað slíkt tímalegri almenningsskóla en fullt af töskum en ég nota eiginlega bara sjöl. Þetta eru þykk sjöl sem ég er alltaf verkefni og svo má lengi telja. Á- skattalækkanir. Þó svo að þeir Þú getur pantað þessa. Þetta er algjör tuðra en ég get geymt með því ég er frekar kulsækin,“ segir lyktunina má sjá í heild sinni á séu með þeim sem borga hvað vefsíðunni sfr.is hæsta skatta í heimi virðast þeir smáauglýsingar á allt í henni – allt frá fiskabúri og upp í Gunna Dís, sem viðurkennir fúslega snyrtivörur. Algjör Mary Poppins-taska,“ áhuga sinn á fatakaupum. ekki ósáttir við það. Fyrir einung- www.visir.is segir Gunna Dís og hlær. „Ég er algjört fatafrík en ég klæðist Vegið að íslenskum iðnaði is tíu árum síðan kaus meirihluti „Í öðru lagi er það brúnn leðurjakki bara þægilegum fötum – víðum og kósí Bæjarstjórn Hafnarfjarðar lýsir Dana að skattar yrðu lækkaðir á sem kærastinn minn keypti handa mér í fötum sem ég get þess vegna lagt mig í. En miklum vonbrigðum með þá kostnað opinberrar þjónustu, en Spútnik og er í miklu uppáhaldi þessa dag- svo er ég líka frekar brjáluð í skó- og fylgi- ákvörðun Ríkiskaupa að ganga í dag hefur viðhorfið breyst til að tilboði pólskrar skipasmíða- muna. ana. Síðan fer ég aldrei út úr húsi nema hlutakaupum.“ ■ [email protected] Páskaliljur Þessi fallegu gulu blóm eiga aldrei eins vel við og einmitt á páskunum. Ekki þarf nema nokkrar páskaliljur í vasa til að gera heimilið páskalegt og []ef þær eru í blómapotti geta þær staðið vel og lengi. Gult, gult, gult Gult og grænt eru ekki eingöngu hefðbundnir litir páskanna heldur líka vorsins og sumarsins sem við þráum svo heitt hér á hjara veraldar.
Nú þegar páskahátíðin fer í hönd er kjörið að skreyta heim- ilið hátt og lágt í þessum litum gleðinnar og mikið af skraut- inu er þess eðlis að það má nota fram á haust. Elva Björk Jónatansdóttir, blómaskreytir hjá Blómastofu Friðfinns, segir að þó gult og grænt séu vissulega sígildir litir sé límónuliturinn í sífelldri sókn og skemmtilegt að nota hann með. „Á þessum árstíma ættu líka páskaliljur að prýða hvert heimili, og svo má ekki gleyma því að nú er hægt að setja þær út í beð eða ker,“ segir Elva Björk. „Afskornar páskaliljur standa í viku til tíu daga og þær er að auki hægt að fá á lauk. Ræturnar fara þá niður í vatnið en það verður að passa að laukurinn sjálfur blotni ekki því þá myglar hann. Þá er hægt að hengja páskaliljur á lauk upp á vegg því forðinn er í lauknum og hann lifir lengi þannig.“ Annars hvetur Elva Björk fólk til að nota hugmyndaflug- ið, fara út og sækja sér birkigreinar og skreyta. Skrautið á myndunum er úr Blómastofu Friðfinns. ■ Páskaliljur boða birtu og vor.
Mikið úrval af viðarörnum og eldstæðum
Tessa Aitana 308.000 kr. 393.700 kr.
Gerviávextir eru skemmtilegt borðskraut ...eða sítrónur. Páskaskreyting úr birki og Arinbúðin eins og límónur ... páskaliljum. Stórhöfða 17 v/Gullinbrú (fyrir neðan húsið) Sími 567 2133 · www.arinn.is
Páskaliljur á lauk er hægt að nota hvort sem er í vasa eða til að hengja upp á vegg.
Þessir kertastjakar eru í laginu eins og eggjaskurn og eiga vel við á páskaborðið.
Elskar mig, elskar mig ekki... Lengjur með gulum perl- þessi fallegu blóm sem um eru jafn fallegar minna á Baldursbrár eru ekki hvort sem þær eru í vasa nýtínd af enginu heldur úr eða lagðar sem skraut á silki og standa árið um kring. borðið. Uppskrift að léttu sumarheimili SUMARIÐ NÁLGAST OG HEIMILIÐ ÆTTI AÐ BERA ÞESS MERKI. SPEGLAR, PÚÐAR OG BLÓM ERU MEÐAL ÞESS SEM GETA BREYTT ÁSÝND HEIMILISINS.
Nú er farið að birta og þá vill maður oft sjá borðstofu sem hefur alltaf farið í taugarnar á heimilið sitt í nýju ljósi, einkum ef þú lætur þér. Ef þér finnst það of mikið mál geturðu slag standa og þrífur gluggana að utan. Það er byrjað á því að brjóta gat og setja rennihurð. fjörlegt að breyta aðeins til á heimilinu með Þannig verður bjartara en þú heldur ásamt hækkandi sól og hefur þú nokkuð betra að tveimur herbergjum. gera um páskana en að búa þér enn fegurra 3. Láttu ljósið skína. Speglar og aðrir skín- heimili? Hér eru nokkur miseinföld ráð sem andi fletir magna ljósið og láta herbergin sýn- svínvirka. ast stærri. Ef þér finnst of mikið að skella stór- um spegli fyrir ofan stofusófann er ótrúlegt 1. Ekki fela þig. Auðvitað er ástæðulaust að hvað litlir hlutir eins og myndarammar, skálar bera einkalíf sitt á torg fyrir granna og gangandi. og skraut úr málmi geta aukið við birtuna í En ef þú þarft ekki að hafa áhyggjur af því að herberginu. það sjáist of mikið inn til þín er full ástæða til að 4. Birtu til. Notaðu púða, mottur og léttar láta fallega glugga og gluggakistur njóta sín án ábreiður í ljósum litum til að gefa heimilinu þess að kæfa þá með gardínum. léttan og sumarlegan blæ. Það er ástæðulaust að fela falleg- 2. Hleyptu ljósinu inn. Stattu með þér og 5. Blóm. Í sumar ættir þú alltaf að hafa falleg- an glugga ef nágrannarnir sjá láttu brjóta niður þennan vegg milli stofu og an blómvönd í vasa í stofunni. ekki svo glatt inn til þín. TILBO‹
E510 + 128MB X-d minniskort A›eins kr. 39.900
www.ljosmyndavorur.is
Skipholti 31, Reykjavík, s: 568 0450 Kaupvangsstræti 1, Akureyri, s: 461 2850 3 Umpottun með hækkandi sól hækkandi með Umpottun ER SEM BESTI TÍMINN STOFUBLÓMIN BIRTAN ER NÚNA ÞEGAR TIL AÐ UMPOTTA AUKAST. AÐ ÓÐAST til að gefa þeim nýja til góða nota vorin gera inniblómunum verulega Þeir sem vilja ef laufin eru farin er verkið knýjandi mold. Sérstaklega hafist er handa er betra að að gulna og falla. Þegar er tekið milli fingranna,blómið sé vel rakt. Það pottinum hreinsuð varlega utan af rótun- hvolft og gamla moldin um að mestu. Nauðsynlegt er að setja litla steinvölu, í botninn á pottinum og lag af leirbrot eða vikur neðst er plantan sett ofan í hann nýrri mold þar ofan á. Síðan reyndar nauðsynlegtað nýju en stundum er að kaupa henni þannig meira svigrúm.aðeins stærri pott og veita rótunum og síðan að Nýja moldin er sett meðfram létt að. Nauðsynlegtplöntunni sjálfri og þrýst er að hafa um 2 cm til að auðvelt sé að borð á pottinum, svona vökvuð vel í nýju moldinni. vökva. Að lokum er plantan fyrr en átta vikum eftir umpottun eða gróðursetningu.Ekki má gefa blómum áburð -björt og brosandi þær líka flott skraut – mundu bara að kaupa gular. rifum og rákum. Svo eru rykið sem leynist í mjóum • Svo er það klassíska – rafmagnaðar og soga í sig hentu öllu tilfallandi undir rúm og inn í skáp. Skapaðu naum- hyggjustemningu um páskana! magnstæki í húsinu. Blöðrurnar eru • Blástu upp blöðrur og hengdu á öll raf- er mjög mikilvægt er svo leiðinlegt – það að skipta á rúminu. • Hafðu alltaf rúmteppi ofan á sænginni!• Hafðu alltaf rúmteppi Þetta þú hafi bakað þetta allt sjálf/ur. Voða sniðugt. Voða sjálf/ur. þú hafi bakað þetta allt kökur og góð brauð í búðinni svo allir haldi að kökur og góð brauð í jafnt og þétt. Vertu síðan búin/n að kaupa nokkrar síðan búin/n jafnt og þétt. Vertu aðu það við lágan hita svo sem mest lykt komi aðu það við lágan hita komi bökunarlykt. Skelltu deiginukomi bökunarlykt. Skelltu í ofninn og bak- piparköku eða pítsudeig – bara svo lengipiparköku eða pítsudeig sem það • Keyptu þér tilbúið deig. Það má vera hvað sem er – þér tilbúið deig. Það má vera hvað sem • Keyptu ingarúðanum út um hólf og gólf, inn í alla skápa og út um allt. Þá Taktu þig til og úðaðu hreingern- Taktu Hann þarf að vera í úðaformi. með sterkustu lyktinni úti í búð. ilmar íbúðin af hreinlæti. • Keyptu þér hreingerningarúðann • Keyptu Mmmmm...finnurðu það ekki? • Fylltu allar hillur af páskaskrauti 24. mars 2005 24. og fínheitum – þá sér ekki í rykið í gólfum lengur. hillunum. » PUNKTUR
■ » FASTUR Ævintýralegu ljósin hans Það er staðreynd að mörgum finnst leiðinlegtÞað er staðreynd að mörgum við hreingern- að þrífa. Það er samt eitthvað gólf sem býður hátíð- ingarlykt og nýskúruð Það er alger inni í bæinn, eins og páskunum. óþarfi fríið í það að þrífa fyrir há- að nýta hálft lengitíð sem varir ekki svo sé auð- – þó það að hafa fínt inni hjá sér. vitað voðalega gaman á nokkrar svindlaðferðir Hér er rétt að minnast og annað fólk halda að til að láta þig sjálfa/n Það er það sé voðalega hreint og fínt inni hjá þér. og líka svolítið gaman að svindla og plata endrum eins. Láttu • Opnaðu svalahurðina og líka útidyrahurðina. blása vel í gegn svo allt rykið sogist í gegnumtrekkinn á þínum og fjúki út í eilífðina. Þá er það allavega ekki Ör-“þrifa“-ráð BORGAR SIG EN ÞAÐ Í FLESTUM TILVIKUM GAMAN AÐ ÞRÍFA ÞAÐ ER EKKERT EFTIR Á. EN STUNDUM ER EKKI NÆGUR TÍMI TIL AÐ BÍÐA EFTIR „EFTIR Á“-TIL- FINNINGUNNI TIL ÖR“ÞRIFA“RÁÐA. OG ÞÁ ÞARF GRÍPA AÐ Þýski hönnuðurinn Ingo Maurer sló í gegn á sjöunda áratugnum með ljósinu „Ljósaperan“ sem er eins og stór ljósapera með lítilli alvöru ljósaperu innanborðs. Hann hefur haldið sínu striki síð- an þá og leikið sér með ljósin sem hann hannar og er þau allt annað en hefðbundin. Í dag er ein þekktasta ljósakróna hans nokkurs konar víravirki með minnismiðum þar sem skrifuð hafa verið ljóð og skilaboð. Auk þess hefur hann hannað ljósakrónu sem heitir „Birds- BirdsBirds“ þar sem hver ljósa- pera stendur ber með litla fugls- vængi við skrúfganginn. Hann framleiðir ekki orðið mikið af hverju ljósi og gerir oftast bara eitt eintak af hverju, þannig að um einstök listaverk er að ræða. Maurer er hægt að skoða á vef- síðunni www.ingo-maurer.com en hérlendis er það verslunin Lumex sem flytur inn og selur ljósin hans. minnismiðum INGO MAURER HANNAR ÆVINTÝRA- LJÓS.LEG og ljóð á Flögrandi ljós Ljósakrónan BirdsBirdsBirds þar sem ljósaperurnar flögra um með litla vængi. FIMMTUDAGUR Flugmiði á netinu Prentaðu út kvittun vegna flugmiðakaupa á netinu og hafðu með þér á flug- völlinn. Yfirleitt er nóg að sýna skilríki við innritunina en það er alltaf gott að []hafa afrit af kvittuninni til vara.
Frábært sumarhús til leigu á einum besta sta› Spánar, Torrevieja Alicante.
Íbú›in er mjög vel sta›sett, stutt í verslanir, stórmarka›i og veitingasta›i. Gó› sundlaug er í sameiginlegum gar›i a›eins nokkra metra frá íbú›inni.
Nánari uppl‡singar á heimasí›unni www.simnet.is/torrevieja e›a í síma 860 8660.
Síðdegisgöngur, dagsferðir, skíðaferðir, helgarferðir, sumarleyfisferðir, jeppaferðir, hjólaferðir ...... Kíktu á utivist.is
Laugavegi 178, sími 562 1000 www.utivist.is
Margrét, sem er 52 ára, er í svo góðu formi að hún var beðin um nafnskírteini á dögunum þegar hún ætlaði á ball. Í fantaformi á fjöllum Besti tíminn til að fara í frí Margrét Árnadóttir, göngu- með henni öll sumur. „Ég læt vita ára konur betur,“ segir hún. Göng- er þegar þú þarft á því að halda! garpur og jógakennari, hefur hvenær og hvert ferðinni er heitið ur hennar henta ekki hverjum og fólk þarf ekkert að gera nema sem er en Margrét segir göngu- verið á ferð um fjöll og firn- mæta. Næst ætlum við til Slóven- ferð á Esjuna ágætis viðmið. „Ef indi síðustu þrettán árin. Hún íu, en þar höfum við aldrei gengið fólk gengur á Esjuna og er tilbúið hefur gengið á fjöll í sextán áður. Það er nauðsynlegt að fara á að gera það aftur daginn eftir, þá nýjar slóðir og maður upplifir er það í nógu fínu formi til að löndum. lönd og staði á svo sérstakan hátt koma með.“ Ferðalán á göngunni. Hún segir gönguna og jógað Það getur breytt öllu að hafa aðgang að ferðaláni Margrét fékk göngubakteríuna Maður er í nánum tengslum við fara sérlega vel saman. „Að gera á hagstæðum kjörum. Þá er aðeins spurning um þegar henni var boðið í svokallaða landið og náttúruna og þá skapast jógaæfingar á fjöllum eftir góða að fylgja eigin innsæi og taka sér gott frí. „Laugavegs“-göngu fyrir þrettán sérstök tengsl milli ferðafélag- göngu er alveg æðislegt. Það felst árum. „Það vildi svo heppilega til anna. Það er alltaf gist og borðað í líka svo mikið jóga í göngunni • Þú færð lán fyrir ferðinni að ég átti afmæli um svipað leyti skálum og þar sofum við saman sjálfri, maður er í friði og ró með • Þú færð lán fyrir gjaldeyrinum og bað um að afmælisgjafirnar eins og sardínur í dós. Svo endum pokann sinn og lærir svo margt • Þú getur sótt um á landsbanki.is og reiknað þitt lán tengdust ferðinni. Ég hef bókstaf- við ferðina gjarnan á strönd í um eigin þarfir. lega verið á göngu síðan,“ segir nokkra daga. Hláturinn, gleðin og Það er ekkert annað í boði en Nánari upplýsingar á landsbanki.is eða í næsta útibúi. Margrét og hlær. „Á vorin fer ég á endorfínstreymið í þessum ferð- það sem er í pokanum þannig að fjöll og kem eiginlega ekki aftur um er engu líkt.“ maður verður að læra hvers mað- niður á jafnsléttu fyrr en að Margrét kennir kaðlajóga ur þarfnast helst og hvernig mað- hausti.“ þegar hún er ekki á ferð um fjöll ur nýtur líðandi stundar. Ég vil Margrét gengur jafnt innan- og firnindi, þannig að hún er í af- endilega hvetja alla í göngur, aðal- lands sem utan og hefur nú þegar spynugóðu formi og segist hlæj- atriðið er að byrja smátt, en fólk 410 4000 | landsbanki.is gengið í 16 löndum. Oftast er hún andi hafa verið beðin um nafn- er undrafljótt að komast í form og leiðsögumaður og hún heldur líka skírteini ekki alls fyrir löngu þeg- þá bíður allur heimurinn.“ utan um hóp af fólki sem gengur ar hún fór á ball. „Geri aðrar 52ja [email protected] Áherslan er á slökun og rólegheit á Gullfossi Notalegt að láta dekra við sig í fallegu umhverfi. Fimm daga frí um páska býður upp segir Lára Ágústsdóttir hótelstýra. á skemmtilega skreppitúra út fyrir „Það þarf hins vegar engum að bæinn og Gullfoss og Geysir eru leiðast hér á Gullfossi, hér eru alltaf freistandi kostur fyrir höfuð- fallegar gönguleiðir allt um kring borgarbúa. Það gæti þó verið tilval- og fjórhjólaleiga í næsta nágrenni, ið að gera meira úr ferðinni og á svo eitthvað sé nefnt. Við vonum að Gullfossi er fallegt hótel sem býður fólk komi og njóti þess að láta dekra Fimm dagar upp ljúfa gistingu fjarri ys og þys við sig en hér bjóðum við upp á fín- borgarinnar. ar veitingar og nuddpotta við hótel- í Aþenu „Við leggjum aðaláherslu á róleg- ið og svo eru góðar sundlaugar SKOÐUNARFERÐIR TIL DELFÍ OG heit, því okkur finnst ekki nauðsyn- steinsnar í burtu.“ SIGLING UM EYJAHAF. legt að fólk sé endilega að gera ein- Á Hótel Gullfossi eru 16 her- Til þess að ná góðum tökum á tungumáli er nauðsynlegt að dveljast í því landi hvern helling. Stundum er best að bergi með baði og sjónvarpi en hót- Plúsferðir bjóða fimm daga slaka bara á í fallegu umhverfi og elið hefur nýlega sett á laggirnar ferð til Aþenu, höfuðborgar þar sem tungumálið er talað. Stúdentaferðir eru í samstarfi við málaskóla um láta líða úr sér, ekki veitir fólki af,“ heimasíðuna hotelgullfoss.is ■ Grikklands, dagana 25. til 30. allan heim og bjóða þeir nám jafnt fyrir byrjendur sem lengra komna. maí. Gist verður á Hotel Marina Málaskólar eru fyrir fólk á öllum aldri. Sérstök námskeið í boði fyrir 13 - 16 ára. og íslenskur fararstjóri verður með í för. Það er ótrúlega margt að skoða í Aþenu en auk þess gefst ferðalöngum kostur á að fara í skoðunarferð til hinnar helgu borgar Delfí þar sem vé- fréttin Apollos hélt til. Þá er ráðgert að bjóða sigl- ingu um Eyjahafið og verður Færð þú MasterCard gist í eina nótt á hinni rómuðu Ferðaávísun? eyju Hydru. Ferðin kostar frá 65.720 krónum á mann. Bankastræti 10 + Sími 562 23 62 + [email protected] + www.exit.is Sextán herbergi eru á Hótel Gullfossi. FIMMTUDAGUR 24. mars 2005 5 Ganga af sér páskaeggin Ísbjörn, Jóhann Svarfdælingur Skemmtileg gönguferð á annan í páskum. Útivist býður upp á skemmti- og Kristján Eldjárn á sama safni lega gönguferð um Þingvelli á annan í páskum, sem er akkúrat dagurinn til að byrja Mikil gróska hefur verið í tengja um 100 uppstoppaða fugla að ganga af sér páskaeggin. safnamenningu Eyjafjarðar safnsins friðlandinu,“ segir Íris. Lagt verður af stað frá Öxará undanfarin ár, og eitt Annar hluti safnsins er til- við Valhöll og gengið út í þekktasta safnið er senni- einkaður frægum Svarfdæling- Lambhaga og áfram sem leið lega byggðasafnið Hvoll á um og er af nógu að taka. „Þekkt- liggur um Garðsendavík að astur er sennilega Jóhann Svarf- Vatnskoti. Einnig verður geng- Dalvík. dælingur Pétursson, betur ið á Arnarfell ef veður og að- Safnið var opnað formlega 1987 þekktur sem Jóhann risi. Hann stæður leyfa. Lagt verður af en hefur á undanförnum árum var um tíma hæsti maður heims, stað frá BSÍ klukkan 10.30 og tekið breytingum til hins betra. 2,34 metrar á hæð. Í stofunni tíu kílómetrar gengnir á fjór- Safnið skiptist í fjóra hluta og hans er hægt að horfa á heimild- um til fimm stundum sem segir Íris Ólöf Sigurjónsdóttir, armynd um hann auk búta úr brennir örugglega slatta af Á annan í páskum verður akkúrat veðrið fyrir sem tók við safninu fyrir þremur kvikmyndum sem hann tók sjálf- páskaeggjum. ■ góðan göngutúr um Þingvelli. árum, alla hluti tengjast Svarf- ur, enda mikill áhugamaður um aðardal á einn eða annan hátt. kvikmyndir. „Fyrsti hlutinn er náttúru- „Þá er einnig að finna minn- gripasafn, með uppstoppuðum ingarstofu um Kristján Eldjárn www.plusferdir.is refum og ísbirni. Í Svarfaðardal forseta, sem fæddist á Tjörn í er elsta friðland fugla á landinu Svarfaðardal og þá hefur séra og þess vegna er gaman að Friðrik Friðriksson, sem fæddist
Meðal þess sem má finna í stofu Jó- NET hanns Svarfdælings er hjólið sem hann notaði. að Hálsi, einnig sinn skáp. Þriðji hlutinn er síðan hefðbundið byggðasafn, með munum úr heimilishaldi og atvinnuháttum Svarfdælinga. Fjórði hlutinn var nýlega opn- aður en hann er helgaður því að sjötíu ár eru liðin frá því jarð- skjálftinn mikli reið yfir. „Þar Alicante - páskar 19.-31. mars má meðal annars finna gamlan jarðskjálftamæli frá Veðurstofu Netverð - flugsæti Íslands auk þess sem hægt er að lesa minningar þess fólks sem lenti í þessum jarðskjálfta,“ segir Íris Ólöf og bætir því við 29.495 kr. að safnið hafi alltaf verið vel Það er ekki amalegt að dýfa sér í nýju sundlaugina á Dalvík að lokinni góðri og sótt. ■ á mann. Innifalið: Flug og flugvallarskattar. fróðlegri heimsókn í byggðasafnið. Verð miðast við að bókað sé á netinu, ef bókað er í síma eða á skrifstofu bætast 2.000 kr. við hverja bókun. Plúsferðir • Hlí›asmára 15 • 201 Kópavogur • Sími 535 2100 • www.plusferdir.is
Bandaríkjaferðir á frábæru verði
Aldrei er að vita hvað kemur upp um ísinn á Fellsendavatni. Veitt gegnum ís Í FELLSENDAVATNI RÉTT INNAN VIÐ HRAUNEYJAR MÁ OFT VEIÐA VÆNA FISKA. Um páskana verður haldin keppni í veiði í gegnum ís í Fellsendavatni við Hrauneyjar þar sem oft má fá væna fiska. Algengasta stærðin er 4-5 pund en inni á milli eru risaboltar. Ís- inn á vatninu er traustur (um 1 m á þykkt) og hentar þetta vatn einkar vel til ísveiði. Þátttak- Netsmellur til USA endur þurfa að hafa með sér allan veiðibúnað, beitu, ísbor og annað sem tilheyrir. Keppn- in er öllum opin og tilvalinn * fjölskylduskemmtun og vegleg Verð frá 36.900 kr. verðlaun eru í boði fyrir happa- sælar veiðiklær. Tilvalið er að *Innifalið: Flug, flugvallarskattar og eldsneytisgjald gista í Hálendismiðstöðinni Hrauneyjum sem verður með sérstakt páskatilboð í tilefni ÍSLENSKA AUGLÝSINGASTOFAN/SIA.IS ICE 27004 01/2005 mótsins. Bókaðu á www.icelandair.is Veiðileyfi eru seld í Hálend- ismiðstöðinni Hrauneyjum sem veitir allar nánari upplýsingar í síma 487 7782. Blómakjólar Þunnir og kvenlegir blómakjólar verða áberandi í sumar og má setja þá saman við gallabuxur []eða bara sandala. Kjólarnir eru svífandi og draumkenndir og pínulítið fiðrildalegir.
SÓL SÓL Gæði og mýkt í fyrirrúmi Verslunin Fat Face er komin til að vera. Svokallað- SKÍN Á ar lífsstílsvörur eru í fyrirrúmi. Verslunin Fat Face var opnuð með látum fimmtudaginn 17. MIG mars í Kringlunni og föstudagskvöldið 18. mars var haldið veglegt opnunarhóf. Þar var plötusnúður og gátu gestir og gangandi kynnt sér vöruúrvalið hjá þessari nýju verslun á Mikið úrval af Íslandi. Enn fremur mættu ansi margir hjól- reiðakappar í herlegheitin og sýndu listir sólgleraugum sínar og þol á hjóli fyrir utan verslunina. Verslunin selur svokallaðar lífssstílsvörur Hjónin Sjöfn kr. 990,- fyrir þá sem hafa gaman að útivist og á ör- Kolbeins og ugglega eftir að falla vel í kramið hér á Sigurður Jens- landi. Verslunarkeðjan leggur mikið upp son voru að Opið á laugardag vonum afar úr vönduðum varningi og leggur ríka stolt með áherslu á að allt sé mjög mjúkt og þægilegt, nýju verslun- SKARTHÚSIÐ sem er ekki verra þegar allra veðra er von. ■ ina sína. Laugavegi 12, s. 562 2466 Stuttbuxur fyrir sumarið á 4.290 kr.
Mikið úrval af töskum frá 2.590 kr.
Töff dömubolur á 3.290 kr.
Póló bolur á herra á 4.290 kr. Bleik og sæt peysa á litlar stúlkur á 5.750 kr. Stígvél fyrir litla grallara Glæsilegar á 2.850 kr. vor vörur Krossar
Hress og Verð frá sumarleg NÝ SNYRTIVÖRULÍNA FRÁ BOURJOIS.
Nýja vorlínan frá snyrtivöruframleiðand- 989.- anum Bourjois er aldeilis sumarleg. Ljósir litir eru í aðalhlutverki og pastellitirnir alls ráðandi. Bleikur kinnalitur, blátt, bleikt og grænt á augun og skærbleikt á varirnar er að- almálið í vor og sumar. Neglurnar eru dökkar til að skapa skemmtilegar and- Laugavegi 100, S. 561 9444 stæður. Línan er hress og sumarleg og gæti jafnvel dregið fram prakkarann í Hagkaupum Smáralind • Hagkaupum Kringlunni • Hagkaupum Skeifunni siðprúðasta fólki. Full búð af glæsilegum sumarfatnaði
Tískuvöruverslun Glæsibæ Sími 588 4848
Lokað yfir páskana, opnum aftur 29. mars Gleðilega páska
Suðurlandsbraut 50 FIMMTUDAGUR 24. mars 2005 7
Usher er með lyktarskyn í lagi USHER FYLGIR Í FÓTSPOR SAMFERÐARMANNA SINNA. Hjartaknúsarinn og tónlistarmaðurinn Usher ætlar að skapa nýtt ilmvatn fyrir konur. Hiphop-stjörnuna langar mjög til að búa til ilm, því hann Ljóst fyrir trúir því staðfastlega að hann viti vel hvaða lykt henti konum. Usher er sumarið ekki fyrsta stórstjarnan GLANSANDI LJÓSAR VARIR til að skapa ilm og fet- ER MÁLIÐ Í VOR OG SUMAR. ar í fótspor stórmenna á borð við Britney Vorinu fylgir yfirleitt ljóst yfirbragð og árið í ár er þar engin Spears, Jennifer Lopez undantekning, bæði í fatatískunni og förðuninni. og Victoriu og Davids Andlitið skal vera ljóst yfirlitum, með örlítið af kopar eða gulli á Beckham. Annars er Usher með hasar- augnlokum, fölbleikar kinnar og glansandi varir. myndina War of the Worlds í bígerð þar Mjúkir litir verða ráðandi í varaglosstískunni, apríkósuappelsínu- sem hann mun leika á móti Tom Cruise, bleikt og fjólubleikt verður vinsælt og mjög fölar glansandi varir en sá síðarnefndi er gríðarlegur að- gera vel snyrt andlit enn dáandi Ushers. fallegra. Annars er allt leyfilegt í andlits- málningu eins og annars staðar í tískunni, leyfið líðaninni að ráða ferðinni varðandi það, hvort vín- rauða eða fölbleika varaglossið verður fyrir valinu og svo er ekki verra að eiga nokkra liti til skiptanna. ■
Vorlínan 2005 Bikini og undirfatnaður Frábært úrval
SMÁRALIND Sími 517 7007 Hugmyndavinna Oft getur verið erfitt að fá góðar hugmyndir eða leysa vanda- málin einn síns liðs. Nauðsynlegt er að því að vinna hug- []myndavinnu með fleirum því þá fæðast oft góðar hugmyndir. Óeðlilegt að undanskilja eina starfsstétt Samtök atvinnulífsins ályktuðu á stjórnarfundi um bann á reykingum á veitinga- og skemmtistöðum. Samtök atvinnulífsins hafa ályktað um bann á reykingum á veitinga- og skemmtistöðum á stjórnarfundi fyrr í þessum mán- uði. Í ályktuninni er bent á að á Ís- landi hafa reykingar verið bannað- ar á öllum vinnustöðum nema á veitinga- og skemmtistöðum. Vinnuverndarlögin séu skýr en þar er kveðið á um að allt starfs- fólk eigi rétt á heilsusamlegu og Samtökin telja það eðlilegt að reykingar öruggu starfsumhverfi. Óeðlilegt séu bannaðar á skemmtistöðum. sé að undanskilja eina starfsstétt, Með því að banna reykingar á líkt og gert er í lögum um tóbaks- veitinga- og skemmtistöðum væri varnir, en vinnuumhverfi mengað stórum vinnuverndaráfanga náð. af tóbaksreyk uppfyllir ekki kröf- Ályktunin var samþykkt af öllum ur um heilsusamlegt og öruggt stjórnarmönnum nema tveimur starfsumhverfi. fulltrúum Samtaka atvinnulífsins.
Ráðherrar vinveittir launþegum RÁÐHERRAR FRÖNSKU STJÓRNARINNAR SKORA Á VEL STÆÐ FYRIRTÆKI Í LANDINU AÐ LÁTA STARFSFÓLK NJÓTA AUKINNA ÁVAXTA AF IÐJU SINNI.
Franski forsætisráðherrann Jean Pierre Raffarin hefur lýst því yfir að hann sé tilbúinn að ræða við verkalýðsfélög um launahækkanir til almennra launþega og kveður þar við nýjan tón. Atvinnuleysi er yfir 10% í Frakklandi en þrátt fyrir að flest stórfyrirtæki sýni mikinn hagnað í ársskýrslum sínum hafa þau ekki fjölgað starfsfólki. Nú vill forsætisráð- Helga segir lögfræðinga og verkfræðinga vera lítt sýnilega á vinnumarkaði og góða og reynda bókara eftirsótt vinnuafl. herrann að fyrirtækin taki þátt í að bæta kjör almennings. Einnig hefur hinn nýi efnahags- og viðskiptaráðherra Thierry Bretonne kynnt tillögur um að Fyrirtækin eru að fjölga fólki bjóða þeim fyrirtækjum skatt- afslátt sem láta starfsfólk sitt Forsætisráðherra Frakka, Jean Pierre njóta hagnaðarins með launa- Raffarin, vill ræða við verkalýðsfélög um Helga Jónsdóttir, ráðgjafi hjá bjartsýni fer vaxandi fer keðjan mikið sýnilega á atvinnumark- uppbót. ■ hækkun launa. Mannafli-Liðsauka, segir tölu- af stað,“ segir hún. aðnum og heldur ekki lögfræð- verða hreyfingu á vinnumark- Mannafl-Liðsauki sérhæfir sig inga. „Það er eftirspurn eftir lög- aðinum. Mest sé spurt eftir í ráðningum háskólamenntaðra fræðingum. Við höfum verið að fólki með menntun og reynslu einstaklinga, millistjórnenda, leita að þeim til starfa inn í á sviði viðskipta, verkfræði, stjórnenda og í sérhæfð skrif- stjórnsýslukerfið, til einkaaðila stofustörf og Helga segir mikinn og inn á lögfræðistofur,“ upp- Stúlkur þurfa að hugbúnaðar og lögfræði. fjölda einstaklinga á skrá hjá lýsir hún. Einnig segir hún bók- fyrirtækinu. „Það berast oft um ara með góðan bakgrunn og „Ég er ekki að segja að skortur 50 og allt upp í 300 umsóknir um mikla reynslu eftirsótta. „Stóru leggja stund á vísindi sé á sérfræðingum í áðurnefndar hvert gott starf. En margir sækja fyrirtækin sem eru komin í útrás greinar en flestar óskir sem um ný störf þótt þeir séu í vinnu, og eru í Kauphöllinni verða til Breskar konur þéna fjórtán pró- sambandsins að hluta til vera koma inn á borð hjá okkur eru meðal annars til að fylgjast með. dæmis að uppfæra bókhaldið sent minna en karlmenn. Þetta vegna þess að þær læra ekki eins um starfsfólk með þennan bak- Það eru alltaf einhverjir sem vilja reglulega. Rekstrarform eru að segir talsmaður breska iðnaðar- mikla stærðfræði og raungreinar grunn,“ segir Helga, sem telur breyta til, sækja reynslu á ný mið breytast og kröfur að aukast um í skóla. sýnilegt að fyrirtæki séu að og víkka sitt starfssvið, þannig að upplýsingaflæði. Það kallar á Skólar þurfa að veita betri fjölga fólki. „Þegar jákvæðar umsóknafjöldinn er mikill.“ fleiri sérhæfða starfsmenn á starfsráðgjöf og stelpur þurfa að efnahagsspár koma fram og Hún segir verkfræðinga ekki skrifstofunni.“ ■ sækjast eftir hærra launuðum störfum, bætir talsmaðurinn við að sögn fréttasíðu BBC. Verkalýðsfélög kenna fyrir- tækjum um launamismun kynj- anna og fara fram á skattskoðun Hönnun skiptir sköpum í samkeppni til að tryggja sanngirni í launa- málum. Stjórnvöld íhuga nú hvort Flest framleiðsla kemur inn á Launamismun kynjanna má rekja til náms- lög eða skyldulaunamat séu nauð- hönnun og er mikilvægi henn- ferils hvers og eins en stúlkur virðast ekki synleg til að auka tækifæri ar að aukast til muna. Hér- læra eins mikla stærðfræði og strákar. kvenna á vinnumarkaðnum. ■ lendis er hönnun enn auka- stærð. Birt hefur verið skýrsla um hönn- Atvinnuhorfur batna til muna un sem atvinnugrein á Norðurlönd- MANPOWER-KÖNNUNIN LEIÐIR Í LJÓS AÐ 19 AF 21 LÖNDUM GERA RÁÐ um á slóðinni nor dicdesign.org, en FYRIR JÁKVÆÐRI RÁÐNINGARÞRÓUN. skýrslan er afurð samnorræns rannsóknarverkefnis fræðimanna Niðurstöður Manpower-könnun- á Norðurlöndum. Margrét Sigrún arinnar sem mælir atvinnuhorf- Sigurðardóttir er ein þeirra sem ur voru kynntar í síðustu viku. Í tóku þátt í gerð skýrslunnar en hún henni kemur fram að atvinnu- er við doktorsnám innan skapandi horfur muni batna til muna á atvinnugreina í Kaupmannahöfn. öðrum ársfjórðungi í Japan, „Skapandi atvinnuvegir eru Þýskalandi, Mexíkó, Noregi og farnir að vega meira í þjóðfélaginu
Ástralíu. Könnun er framkvæmd og eru ekki lengur aukastærð held- FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM ársfjórðungslega af Manpower- ur vaxtarstærð. Samkeppnin er sí- fyrirtækinu til að mæla ráðning- fellt að verða meiri og mun hönnun Atvinnuhorfur í Taívan eru taldar fara Í framtíðinni mun hönnun vaxa sem atvinnuvegur á Íslandi. ar fyrir tímabilið apríl til júní. batnandi sem og í 19 af þeim 21 lönd- geta þar skipt sköpum í að ná sam- Könnunin sýnir að vinnuveit- um sem könnunin náði til. keppnisyfirburðum,“ segir Mar- og 66˚ norður, Marel, Flögu og Öss- aukin áhersla verður lögð á upplif- endur í 19 af 21 landi búast við já- grét Sigrún. Við gerð skýrslunnar ur sem leggja áherslu á hönnun og un í framtíðinn og þá mun hönnun kvæðri ráðningarþróun í næsta Þetta er í fyrsta sinn sem segir Margrét Sigrún að mjög byggja samkeppnisforskot sitt á skipa stærri sess en nú. Fyrirtæki ársfjórðungi. Ellefu af nítján könnunin er framkvæmd með erfitt hafi verið að safna upplýs- henni, en eru ekki skráð sem hönn- sem ætla sér að keppa á markaði löndum telja miklar líkur á fleiri vinnuveitendum í Kína og Tævan ingum um hönnun hér á landi, unarfyrirtæki,“ segir Margrét Sig- verða að leggja meiri áherslu á ráðningum miðað við sama tíma en hægt er að kynna sér ítarlega vegna þess hversu fá fyrirtæki eru rún. hönnun og aukinn áhersla verður á síðasta ári. niðurstöður á manpower.com. ■ skráð sem hönnunarfyrirtæki. „Hér á landi er hönnun ennþá lögð á að ráða fagfólk til að sinna „Við erum með fyrirtæki eins bara aukastærð en það er víst að því starfi.“ ■ Íslenskur hátækniiðnaður forsenda hagvaxtar og bættra lífskjara
Þar sem þú finnur meistara og fagmenn til verksins Sjá á www.si.is/ut
ÍSLENSKUR IÐNAÐUR [ FRAMTÍÐ Í HÁTÆKNI ]
- öflugt vefsetur íslensks iðnaðar 2 ■■■ { IÐNAÐUR } ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■
NÝSKÖPUNARFYRIRTÆKI VERÐA EKKI TIL Á EINNI NÓTTU Á Iðnþingi sem haldið var 18. mars undir yfirskriftinni „Auðlind fram- tíðarinnar“ flutti Valgerður Sverrisdóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, ræðu þar sem hún beindi sjónum sínum að fjárþörf sprota– og nýsköp- unarfyrirtækja og hvernig hið opinbera gæti komið þeim til aðstoðar. Valgerður kynnti fimm leiðir sem stjórnvöld gætu beitt til að hvetja einkaframtakið enda væri það nauðsynlegt þar sem vísindin skiluðu ekki eingöngu arðsemi og vexti heldur einnig nýjum og vel launuðum störfum, auk þess sem hinn frjálsi markaður einkaframtaksins gæti ekki í dag sinnt eftirspurninni eftir því áhættufjármagni sem atvinnulífið þarfnaðist hverju sinni. Í máli Valgerðar kom enn fremur fram að hún teldi að hluthafar yrðu að vera þolinmóðir: „Við þekkjum það vel að þessi þolinmæði er oft meiri en hinn almenni markaður telur sig geta sýnt, því staðreyndin er að oftar en ekki tekur 10–12 ár að koma sprotafyrirtækjum á það stig að fyrirtækjafjárfestar séu tilbúnir að leysa frumfjárfestana af hólmi.“ Valgerður taldi að í fyrsta lagi þyrfti að skapa innlendum lífeyris- sjóðum það umhverfi að þeir sæju sér hag í að verja stærri hluta af ráð- stöfunarfé sínu til fjárfestinga og þá sérstaklega til nýsköpunarfyrir- FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM tækja. „Með þessu gætu orðið veruleg umskipti á þessum markaði,“ Þórólfur Árnason á Iðnþingi í síðustu viku. sagði Valgerður. Hún telur að tengsl háskólarannsókna við atvinnulíf- ið séu takmörkuð og því þurfi að bæta markaðssetningu rannsóknanið- urstaðna og sprotafyrirtækja. Í máli Valgerðar kom fram að henni fynd- ist mikilvægt að strax í upphafi væri vel frá því gengið að trygg teng- Höfuðið framleiðir verðmætin ing væri á milli frumfjárfestinga og þeirra fjárfesta sem markað hafa sér fjárfestingastefnu síðar á þroskabraut fyrirtækjanna. Valgerður Hátækniiðnaður á gífurlega sóknarmöguleika á Íslandi að mati Þórólfs Árnasonar, sem sagði að með því að skapa markað þar sem mögulegt væri að versla gerði úttekt á skýrslu Samtaka iðnaðarins um stöðu hátækniiðnaðar á Íslandi. Þórólfur með hlutabréf í sprotafyrirtækjum ykist aðgengi þeirra að áhættu- bar saman stöðu og þróun á Íslandi annars vegar og stöðu og stefnu á Norðurlöndum og fjármagni og síðast en ekki síst væri mikilvægt að lög og reglugerðir tækju tillit til þeirrar einföldu staðreyndar að nýsköpunarfyrirtæki yrðu Írlandi hins vegar. ekki til á einni nóttu. „Hátækniiðnaður á gífurlega sókn- „Þarna liggja möguleikarn- Síðari hluti skýrslunnar er um þró- armöguleika á Íslandi,“ sagði un til ársins 2011 og stöðuna þá. Þórólfur Árnason á Iðnþingi ir og þrátt fyrir allt er „Við eigum von á því að störfum síðastliðinn föstudag. Þórólfur muni fjölga í greininni og verði hefur lengi fylgst með þróun vöxturinn nærri 25% sem níu þúsund. Arðsemin verður meiri hátækniiðnaðar á Íslandi en hann er það hæsta sem gerist og einnig samkeppnisstyrkurinn, var í sjö ár sölu- og markaðsstjóri útflutningur hafi tífaldast, fleiri en Marels og situr nú í stjórn þess innan OECD-landanna. tíu íslensk hátæknifyrirtæki verði fyrirtækis. Þórólfur gerði úttekt á Hins vegar verja Íslending- leiðandi á sínum sérsviðum í heim- skýrslu Samtaka iðnaðarins um inum,“ sagði Þórólfur og spáir stöðu hátækniiðnaðar á Íslandi og ar mjög lágu hlutfalli í bjartri framtíð verði rétt haldið á lokaniðurstaða hans var: „Höfuðið rannsóknir og þróun miðað málum. Ísland geti verið þekking- framleiðir verðmætin“. arland á alþjóðlegum vettvangi, Þórólfur bar saman stöðu og þróun við önnur lönd. Hátækniðn- tvö ný sprotafyrirtæki á ári sem á Íslandi annars vegar og stöðu og munu ná einum milljarði í sölu og stefnu á Norðurlöndum og Írlandi aðurinn hreinlega æpir á uppbyggingartími sprotafyrirtækja hins vegar. Að lokum fór hann yfir lausn, fjármagn og þróun.“ verði styttri. Að mati Þórólfs þarf framtíðarsýn og gerði tillögur um að koma til stöðugt starfsumhverfi, aðgerðir. „Þegar við skoðum stöðu það hæsta sem gerist innan OECD- stöðugur gjaldmiðill, bætt fjár- hátækniiðnaðar hér á landi sjáum landanna. Hins vegar verja Íslend- mögnunarumhverfi og eitt at- við mikinn vöxt og aukna verð- ingar mjög lágu hlutfalli í rann- vinnuvegaráðuneyti og að rann- mætasköpun. Hátækniiðnaður er sóknir og þróun miðað við önnur sóknarstofnanir verði sameinaðar. nú með 4% af landsframleiðslu og lönd. Hátækniiðnaðurinn hreinlega „Mesta óvissan um hagnað er hjá í greininni starfa um 6.000 manns. æpir á lausn, fjármagn og þróun. frumkvöðlinum en fjárfestar þurfa Gjaldeyristekjur eru umtalsverðar Ég bar okkur saman við Finna sem að vera þolinmóðir. Lánveitandinn eða um 25 milljarðar. Þegar við framleiddu aðallega hrávöru, hefur tækifæri á vöxtum, starfs- berum okkur svo saman við önnur timbur og trjákvoðu um 1960. Með menn hagnast á aukinni menntun, lönd er hlutfall útflutnings mjög réttum áherslum tókst þeim að launum og áhuga en síðast en ekki lágt eða innan við 10% en lönd þróa sinn hátækniiðnað sem í dag síst hagnast samfélagið því það eins og Japan, Írland, Mexíkó og aflar þeim mestra gjaldeyristekna. verða til aukin lífsgæði fyrir okkur Valgerður Sverrisdóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, taldi að auka þyrfti tengsl há- Bandaríkin eru með um 70-80% af Dæmið frá Finnlandi sýnir að þetta öll. Hátæknin er spennandi og á skólarannsókna og atvinnulífsins með því að bæta markaðssetningu rannsóknaniður- útflutningi sínum úr hátækni- er vel hægt. Hátækniiðnaður varð henni er hægt að græða var mín staðna og sprotafyrirtækja. iðnaði,“ segir Þórólfur. „Þarna ekki til í alvöru hérlendis fyrr en lokaniðurstaða. Það er höfuðið liggja möguleikarnir og þrátt fyrir 1990 og samt höfum við náð ár- sem skapar verðmætin fyrir okkur allt er vöxturinn nærri 25% sem er angri.“ öll,“ sagði Þórólfur að lokum.
Iðnþing 2005 Haldið í Iðnaðarmannahúsinu við Hallveigarstíg
Áhugasamir þinggestir fylgjast með því sem fram fer. Friðrik Sigurðsson, framkvæmdastjóri TM Software, fékk viður- Ingvar Kristinsson, formaður Samtaka upplýsingatæknifyrirtækja. kenningu verðlaunasjóðs iðnaðarins fyrir frumkvöðlastarf á sviðið upplýsingatækni. ¸ÃVÂZgbZicVÂjgd``Vg]_{yhhjg^VÂ\ZgV[a`^a[^ VjÂkZaYVgVd\{c¨\_jaZ\gV#K^ÂaZ^ijbhiÂj\iaZ^ÂV i^aVÂÄgVcÅ_VgkgjghZb]_{aeV[a`^d\ÄZ\VgÄV iZ`hi]Z[jghiVg[d``VgWdg^Â{kmi#¹ yhhjg][#ZgVaÄ_ÂaZ\i[ng^gi¨`^hZbZgaZ^ÂVcY^[gVbaZ^ÂhajhidÂ"d\hijÂc^c\hi¨`_V]Z^b^cjb# =_{yhhjg^k^ccVn[^g+%%bVcch{h_hiVg[hhiÂkjbkÂhkZ\Vg]Z^b^cjb#6aaihiVg[d``VgZ^c`Zcc^hi V[bZicVÂ^d\Zg]Za\VÂ[a`^hZbk^aac_iVhci^a[jaah#
dSSUR HF Þráðlaus og auð- veldur gönguriti Það er ekki auðvelt að vinna frumkvöðlastarf. Það hafa þeir félagar í KINE fengið að reyna. Þeir halda þó ótrauðir áfram við að koma hugarsmíð sinni á framfæri, sem gæti gjörbylt allri sjúkraþjálfun og endurhæfingu. Það var dálítið undarlegt að koma í bendir á kubb sem minnir mest á Bæjarhraun 8 í Hafnarfirði. Á efstu talstöð. Frumkvöðlarnir á bak við Kine-búnaðinn segja viðbrögð við tækjunum hafa gefið ástæðu til bjartsýni. Frá hægri: Bjarni Þór hæðinni er skrifstofa KINE og eftir „Hugmyndin að þessu er komin frá Gunnlaugsson, Ásmundur Eiríksson og Baldur Þorgilsson ásamt Þórði Helgasyni, stjórnarmanni KINE. að blaðamaður hafði gert sér í hug- Bandaríkjunum þar sem þrívíðum arlund rannsóknarstofu og pípandi gönguritum er beitt til þess að tæki sátu þrír menn við borð með skoða árangur hjá heilasködduðum tæki sem lét ekki mikið yfir sér. Við ungbörnum sem þurfa að gangast nánari eftirgrennslan reyndust þeir undir flóknar skurðaðgerðir. Við vera hugmyndasmiðir að hugbún- vildum hins vegar gefa fleirum kost aði og tæki, sem gæti gjörbylt allri á að nýta sér þessa tækni og því endurhæfingu og sjúkraþjálfun. byggjum við á tvívíðri tækni.“ Þetta er ekki stórt fyrirtæki aðeins Þannig eiga sjúkraþjálfarar og þeir fjórir fastir starfsmenn sem þó hafa sem vinna að endurhæfingu auð- tröllatrú á hugmyndasmíð sinni. veldlega að geta beitt þessari tækni, „Þetta tæki er fyrsti og eini þráð- því auk tækisins sjálfs er beitt lausi gönguritinn,“ segir Baldur venjulegri myndbandsupptökuvél Þorgilsson, sem hefur orð fyrir og fartölvu. Baldur segir að með hópnum. „Við hófum starfsemi árið þessari tækni geti sjúkraþjálfarar 1999 og höfum verið að þróa bæði séð hver raunverulegur árangur er hugbúnað, Kineview og svo þetta – byggður á tölfræði í stað þess að tæki, Kinepro,“ segir Baldur og beita huglægu mati. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM Sveinbjörn Gizurarson, framkvæmdastjóri Lyfjaþróunar, segir nefið sjálft blóðríkt þannig að nefúðar virki vel. FRAMLEIÐA NEFÚÐA FYRIR MÍGRENISJÚKLINGA Að kljást við erfiða sjúk- Sveinbjörn segir það enga til- viljun að fyrirtækið vinni að dóma á borð við floga- hönnun nefúða. „Markaðsrann- veiki og mígreni krefst oft sóknir hafa sýnt að nefúði hentar lyfja. Nefúðar hafa þó vel fyrir þessa sjúklinga. Við ræddum líka við lækna og félaga- gert það mögulegt að samtök sem bentu á þörfina á hægt er að slá á einkenni þessari tegund lyfs. Auk þess er með skjótum hætti. nefið sjálft blóðríkt þannig að lyfið kemst fljótt til skila.“ „Við búum til nefúða úr lyfjum Fyrirtækið Lyfjaþróun var sem aðrir hafa þróað,“ segir stofnað árið 1991 og þar starfa nú Sveinbjörn Gizurarson, fram- 24 manns sem hafa fjölbreytta kvæmdastjóri Lyfjaþróunar. Hann menntun. „Lyfjaþróun er einungis segir þó að ekki henti öll lyf sem eitt sex fyrirtækja sem hanna nefúðar, en hann geti komið vel nefúða af þessu tagi og það eina að notum þegar bráðatilfelli eru sem vinnur að þessum málum annars vegar. hérlendis.“ „Við höfum hannað nefúða fyrir mígrenissjúklinga. Það er til nefúði fyrir þá sjúklinga sem þjást ::NÝPRENT ehf:: af þeim sjúkdómi. Virkni þess úða hefst ekki fyrr en að hálftíma liðn- um. Við höfum nú þróað nefúða ...prófaðu allar! sem virkar eftir tvær mínútur,“ segir Sveinbjörn og bætir enn fremur við að Lyfjaþróun hafi einnig unnið að því að hanna nefúða fyrir flogaveikissjúklinga. „Við höfum einbeitt okkur að þeim sjúkdómum sem krefjast skjótrar meðferðar.“ AVcYhWVc`^cc[¨``Vgjb &%%cZiÄ_cV{hZmb{cjÂjb 7:IG>IyAKJA6JHC>G >7BcZiÄ_cVgd\KBlVgZVj`V]V\g¨Â^c\jd\hkZ^\_VcaZ^`V AVcYhWVc`VÏhaVcYhi`hibZÂ>7BZHZgkZgmHZg^ZhcZiÄ_cjbd\KBlVgZ ]j\WcVÂ^VÂ[¨``Vjb&%%cZiÄ_cVhiVg[hZb^WVc`Vch{hZmb{cVÂV ibVW^a^# B^`^aZ^c[aYjcgZ`higVgjb]kZg[^ Ìhi¨ÂV ÄZhhVgVg b^`aj ]V\g¨Â^c\Vg d\ Z^c[aYjcVg gZ`higVgjb]kZg[^ Zg bZÂVa VccVgh hVbZ^c^c\ { cZiÄ_cjb Zc KBlVgZ \Zg^g AVcYhWVc`Vcjb i#V#b# `aZ^[i V [ani_V hÅcYVgkaVg [jaag^ k^cchaj { b^aa^ cZiÄ_cV {c ÄZhh VÂÄ_cjhiVk^ÂiZc\YVcdiZcYjggd[c^#ÃVcc^\Zgi#Y#]¨\iVÂ[¨gVVaaV hiVg[hZb^V[Z^cjbÄ_c^n[^g{VccVcÄZ\VgÄVg[VÂhi¨``VZÂVk^Â]VaYV{c Ä_cjhijgd[h#Ã{ZgbZÂh`_ijb]¨ii^]¨\iVÂWVi^ahÅcYVgcZiÄ_cVbZ ÄkVÂV[g^iVcd``gVgh`g{gZcha`iZgbZiVcaZ\i[ng^gÄgjcVg"!eg[jcVg"d\ `Zcchajjb]kZg[^# ÈDc9ZbVcY¹¶7¨iik^ÂV[a^Z[i^gÄg[jb mHZg^Zh ))* cZiÄ_cVg! d[i `VaaVÂ^g ÈWg^X`¹ ZÂV ÈbghiZ^cVg¹! Zgj V[Vg hkZ^\_VcaZ\^g ÄVg hZb ÄZ^g \ZgV [ng^gi¨`_jb `aZ^[i V W¨iV k^ V[a^ Z[i^g Äg[jbbZÂZ^c[aYjb]¨ii^#6j`ÄZhhW_ÂVÄZ^gjee{b^`^aV[`hid\ gZ`higVggn\\^kZ\cVcÅi^c\Vgi¨`c^ghigiakjjb]kZg[^>7B#HVb`k¨bi 7nai^c\Vg`ZccYjg]j\WcVÂjg[ng^g>ciZacZiÄ_cV [V\aZ\Vg{Â\_[k^ÂkVa{giijaVjhc^cc^# KBlVgZ Zg Wnai^c\Vg`ZccYjg ]j\WcVÂjg [ng^g >ciZa cZiÄ_cV hZb WÅg i^a Hb^ccZg*+.,,%%d\cZi[Vc\^ÂZgidakjaVjhc^g5cn]Zg_^#^h hÅcYVgkaVgd\\Zg^gb\jaZ\iVÂ[ani_V>ciZacZiÄ_cV{b^aa^kaV{cÄZhhV k^cchaVhiÂk^hi#=j\WcVÂjg^ccZgcdiVÂjg_V[ci[ng^ghb{iakjghZbhi¨ghij cZiÄ_cVZcbVg`b^Â^ÂZgVÂa{\bVg`V]Z^aYVg`dhicVÂk^ÂiakjgZ`hijg^cc d\]{bVg`Vjbh_cVgb\jaZ^`V!hkZ^\_VcaZ^`Vd\]V\`k¨bc^# CÅ]Zg_^][#Æ7dg\Vgic^(,Æ&%*GZn`_Vk`ÆHb^*+.,,%%Ælll#cn]Zg_^#^h 6 ■■■ { IÐNAÐUR } ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ Iðnaður blómstrar í stöðugleika Starfsumhverfi og skilyrði fyrir íslenskan iðnað hafa gjörbreyst á undanförnum fimmtán árum. Sveinn Hannesson, framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins, segir þetta hafa orðið til þess að samtökin geti nú einbeitt sér að þjónustu við aðildarfyrirtækin. „Tilgangur samtakanna hefur þró- eru nú gerðar meiri kröfur til heldur sé hún þvert á móti nauð- ast frá því að vera alfarið baráttu- menntunar. „Samtök iðnaðarins synleg og eðlileg þróun. „Íslend- samtök fyrir bættum starfsskilyrð- taka virkan þátt í þeirri þróun og ingar eru fámenn þjóð og þess um og umhverfi yfir í að vera í meðal annars eru þau aðilar að vegna verða fyrirtæki sem ætla að vaxandi mæli þjónustutæki aðild- endurmenntunarfélögum í iðnað- vaxa að hasla sér völl á erlendum arfélaganna,“ segir Sveinn Hann- inum. Við erum auk þess aðilar að mörkuðum. Þau verða hins vegar FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR esson, framkvæmdarstjóri Sam- nýja háskólanum, sem á eftir að fyrst að festa rætur hér á landi, því taka iðnaðarins. Hann segir orsök- breyta námsumhverfi verk- og það er mjög sjaldgæft að fyrirtæki „Heildarmyndin hefur breyst mikið á undanförnum árum og nýjar atvinnugreinar eins ina vera fyrst og fremst þá að um- tæknimenntunar til hins betra,“ nái fótfestu erlendis hafi þeim ekki og upplýsingatækni og hönnun verða sífellt fyrirferðarmeiri,“ segir Jón Ásbergsson, hverfið hafi gjörbreyst á síðast- segir Sveinn og bætir við að í tekist að koma sér á framfæri í framkvæmdastjóri Útflutningsráðs. liðnum tíu til fimmtán árum og könnunum sem samtökin hafi gert eigin heimalandi,“ segir Sveinn og nægir þar að nefna meiri stöðug- meðal aðildarfélaga sinna hafi bendir auk þess á að þetta ferli sé leika sem ekki hafi verið fyrir komið í ljós að skortur var á verk- bæði langt og strangt. „Það getur Aðstoða þá sem vilja koma hendi áður. „Þessi stöðugleiki er og tæknimenntun. „Þessi menntun tekið fyrirtæki fimmtán ár að ná nauðsynlegur iðnaðinum ef hann hefur setið á hakanum, kannski þeirri stærð og þeim styrk sem þarf á að fá að blómstra.“ vegna þess að hún er dýrari en til að leita út fyrir landsteinana, sér á framfæri erlendis Sveinn telur enn fremur að viðhorf önnur menntun, en þetta er að það þarf þolinmæði og úthald í íslenskra fyrirtækja í alþjóðavið- til iðnaðarins hafi breyst til hins breytast.“ þetta uppbyggingarstarf en það er Útflutningsráð er þeim skiptum með faglegri ráðgjöf um betra meðal annars með örum Sveinn segir útrás hátæknifyrir- líka til mikils að vinna þegar vel sem ekki koma að fyrir- markaðssókn erlendis.“ Þá hefur vexti hátækniiðnaðar og um leið tækjanna ekki koma sér óvart tekst til.“ tækjarekstri ef til vill lok- Útflutningsráð einnig fræðslusvið, þar sem fyrirtækjum er veitt fagleg uð bók. Útflutningsráð er þjónusta á sviði fræðslu og þjálf- hins vegar mikilvægur unar. Enn fremur hefur Útflutn- hlekkur í útrás iðnaðar. ingsráð vakandi auga fyrir nýjum tækifærum á erlendum mörkuðum. Íslenskur iðnaður hefur á undan- „Það er meiri aðsókn í þá þjónustu förnum árum verið að leita á sem við bjóðum upp á enda er FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI markaði erlendis í síauknum mæli. mikil útrás, svo þessi sígildi frasi Útflutningsráð hefur frá árinu sé notaður, á Íslandi í dag.“ 1986 aðstoðað fyrirtæki við að Útflutningsráð aðstoðar líka fyrir- kynna og selja vörur sínar, hug- tæki við skipulagningu og þátt- myndir og þjónustu í útlöndum. töku á sýningum. „Um þessar „Við hjálpum fyrirtækjum af öllum mundir taka tíu íslensk fyrirtæki stærðum og gerðum. Frá fata- þátt í sjávarútvegssýningu í hönnuðum til þeirra sem selja vél- Boston á okkar vegum og nýlega ar og tæki til sjávarútvegs,“ segir höfum við komið að fatahönnun- Jón Ásbergsson, framkvæmda- arsýningum í New York og Kaup- stjóri Útflutningsráðs. Hann segir mannahöfn og húsgagnasýningu í að í dag aðstoði ráðið einna helst Stokkhólmi.“ svokölluð sprotafyrirtæki sem Jón segir heildarmyndina hafa vinna að því að koma nýjum hug- breyst mikið síðan Félag íslenskra myndum á framfæri. „Það er alltaf iðnrekenda setti á laggirnar Út- erfitt að vinna frumkvöðlastarf og flutningsmiðstöð iðnaðarins upp koma nýrri tækni á markað.“ úr 1970. „Þá var aðaláherslan lögð Starf Útflutningsráðs skiptist niður á vélar og tæki til sjávarútvegs en á nokkur svið og má þar nefna í dag hafa komið fram á sjónar- upplýsingasvið, en þar veitir ráðið sviðið nýjar atvinnugreinar eins og fyrirtækjum upplýsingar um upplýsingatækni og hönnun, sem tæknileg atriði. „Við reynum að eru að verða sífellt fyrirferðar- stuðla að aukinni þátttöku meiri.“ Sveinn Hannesson, framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins, segir fyrirtæki verða að ná fótfestu hérlendis áður en þau reyni að hasla sér völl úti í heimi. fia› er a›eins eitt sæti a› stefna á Actavis er alfljó›legt lyfjafyrirtæki í örum vexti flar sem sérfræ›ingar í lyfjaflróun og vi›skiptum vinna saman a› flví a› marka›ssetja gæ›alyf á undan keppinautunum. Öflugt flróunarferli og brei› vörulína sni›in a› flörfum vi›skiptavina okkar skapa fyrirtækinu tækifæri til a› ná markmi›i sínu, a› ver›a fremst fyrirtækja á sínu svi›i. www.actavis.is www.actavis.com 8 ■■■ { IÐNAÐUR } ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ Dr. Jón Ágúst Þorsteinsson segir orkubúskap í íslenska flotanum mikilvægan en jafnframt dýran. Fréttablaðið/GVA Bætt orkunýting um borð í skipum Dr. Jón Ágúst Þorsteinsson hóf fyrir rúmum tíu árum rannsóknir á því hvernig hægt væri að nýta orku um borð í skipum á sem bestan hátt. Afrakstur þessara rannsókna er fyrirtækið Marorka, sem er í örum vexti. Það er fátt sem minnir á skip þegar í örum vexti og segist Jón Ágúst komið er í skrifstofuhúsnæði Mar- reikna með því að starfsmenn verði orku í Borgartúni 20, en fyrirtækið orðnir tuttugu og fimm á næsta ári. helgar sig þó aðallega skipum og „Mestur hluti starfsemi Marorku hefur unnið frumkvöðlastarf á því byggist á rannsóknum og þróun á sviði. „Við höfum hannað kerfi sem nýjum aðferðum til þess að auka fylgist með orkunýtingu um borð í reiknihraða og þróa stýritæki.“ skipum,“ segir dr. Jón Águst Þor- Fyrirtækið er einnig með starfs- steinsson, framleiðslustjóri og hug- menn sem vinna við hreina orku- myndasmiður kerfisins. Ef til vill verkfræði og eru auk þess með hljómar þetta flókið og illskiljan- framleiðsludeild sem vinnur við að legt í eyrum margra en Jón Ágúst koma kerfunum ofan í skipin og segir svo ekki vera. „Kerfið hefur láta þau keyra. einfaldlega heildaryfirsýn yfir það Það var Jón Águst sjálfur sem árið hvort til dæmis aðalvélin, skrúfu- 1995 hóf rannsóknir á því hvernig búnaðurinn eða kælikerfið nýti hægt væri að nýta orkuna á sem orkuna eins vel og hægt er að bestan hátt. Síðan þá hefur mikið gera,“ segir Jón og bendir á að í vatn runnið til sjávar og mörgum ljósi þess hversu dýr og mikilvægur ljónum verið rutt úr vegi. „Það fer orkubúskapur sé íslenska flotanum enginn út í frumkvöðlastarf sé það honum nauðsynlegt að nýta ógalinn,“ segir Jón Ágúst og hlær. alla orku á sem bestan hátt. „Þetta kostar blóð, svita og tár,“ Fyrirtækið Marorka var stofnað bætir hann við þó að hann sé raun- fyrir þremur árum og hjá því starfa ar einn þeirra sem hafa séð árang- fimmtán manns. Það er hins vegar ur erfiðisins. HEF ALLTAF HAFT ÁHUGA Á RAUNGREINUM OG STÆRÐFRÆÐI Þær eru ekki margar konurnar sem rekist er á í hátækniiðnaði. Sigrún Dóra Sævinsdóttir vinnur við hönnun og þróun hjá Marorku. Sigrún Dóra Sævinsdóttir er tuttugu og níu ára gamall tölvunarfræðingur hjá Marorku. Hún er ein þriggja kvenna sem starfa hjá fyrirtækinu. „Ég vinn við hönnun og þróun á vörunni okkar, Maren MT,“ segir hún og bætir við að hún hafi alltaf haft áhuga á raungreinum og stærðfræði. Hún segist ekki hafa tekið eftir því að hún hafi verið í námi sem er vanalega umsetið karlmönnum. „Þetta var bara mjög gaman og námið er einfald- lega þess eðlis að ég tók ekkert eftir þessu.“ Hún segist hafa valið að starfa hjá Marorku vegna þess að umhverfið í kringum svona frumkvöðlastarf sé bæði krefjandi og spennandi. „Það eru þessir þættir sem ég er að leita eftir og mér finnst ég ekki fá í venjulegu vefumhverfi,“ segir Sigrún. Íslenskur iðnaður Íslenskur iðnaður skipar mikilvægan sess í þjóðlífinu og hann mun í vaxandi mæli standa undir velferð Íslendinga í framtíðinni Borgartúni 35 - 105 Reykjavík - Sími 591 0100 - Fax 591 0101 - [email protected] - www.si.is 10 ■■■ { IÐNAÐUR } ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ Sjóðurinn er engin FRÉTTABLAÐIÐ/GVA góðgerðarstofnun Nýsköpunarsjóður atvinnulífsins hefur verið við lýði síðustu sjö árin. Sjóðurinn hefur tekið miklum breyting- um á þeim tíma og til dæmis eru einvörðungu veitt svokölluð „hörð“ lán. Nýsköpunarsjóður atvinnulífsins svokölluð mjúk lán heldur eingöngu starfar enn í dag samkvæmt stefnu- hörð. „Við teljum að með þessu mótun sem hófst í lok ársins 2004. séum við að búa til hörð fyrirtæki Sú stefna er mikil hagræðing fyrir sem geta lifað af í harðri samkeppni. sjóðinn og segir Gunnar Örn Gunn- En því miður þýðir þetta líka að allt arsson framkvæmdastjóri sjóðinn fjármagn til verkefnafjármögnunar ekki lengur stunda starfsemi sem hefur verið skorið niður við nögl.“ ekki hefur möguleika á að skila arði Gunnar segir enn fremur að þetta sé heldur er hann fyrst og fremst einfaldlega eðlileg þróun hjá slíkum áhættufjárfestir. „Þetta var í raun sjóði. „Þetta er í raun hringaferli. stefnumörkun sem var orðin tíma- Fyrstu árin er fjárfest, næstu árin er bær og hefur skerpt sjóðinn enn haldið utan um þær fjárfestingar og frekar,“ segir Gunnar og bætir við að loks eru þær seldar – vonandi með sjóðurinn sé ekki lengur sú þjón- arði því þannig getur sjóðurinn ustustofnun sem menn hafi gert sér byrjað að nýju.“ í hugarlund að hann væri. „Þetta er Gunnar segist þó óttast að sú stöðn- engin góðgerðarstofnun. Sjóðurinn un sem hafi átt sér stað síðastliðin fjárfestir fyrst og fremst í nýsköpun- tvö ár hafi slæm áhrif á nýsköpun- arfyrirtækjum sem geta skilað arði. ar- og sprotafyrirtæki. „Það virðist Þetta hefur að sjálfsögðu í för með þó sem betur fer vera einhver hreyf- sér að erfiðara verður fyrir frum- ing á þessum málum enda hefur kvöðla að sækja fjármagn í sjóðinn.“ þjóð á borð við Dani gert sér grein Ein afleiðing þessarar stefnumótun- fyrir hversu mikilvægt það er að „Með því eingöngu að veita svokölluð hörð lán teljum við okkur vera búa til fyrirtæki sem geta lifað af í harðri samkeppni,“ segir ar er sú að ekki eru lengur veitt hlúa að þessari hlið atvinnulífsins.“ Gunnar Örn Gunnarsson, framkvæmdastjóri Nýsköpunarsjóðs atvinnulífsins. Kælismiðjan Frost ehf. er skipað reyndum starfsmönnum og er leiðandi í tæknilausnum og sérfræðiþjónustu fyrir kæliiðnað á Íslandi. Fagmennska í fyrirrúmi Kæli- og frystikerfi Varmaskiptar Varmadælur Loftræstikerfi Tölvukælar Skrifstofukælar Lokar og stjórnbúnaður Varahlutir Jón Helgi Egilsson vill leiða saman góðar hugmyndir og góða fjárfesta. Verktaka NÝSKÖPUNARMIÐSTÖÐ Þjónusta FYRIR SPROTAFYRIRTÆKI Hönnun Fjargæsla Að koma nýrri hugmynd göngu um að Seed Forum kæmi DAN-doors á framfæri er ekki auð- hingað til lands. „Þetta eru Iðnaðar-, kæli- og frystiklefahurðir Bakvakt alþjóðleg félagasamtök sem reyna velt verk, en nýsköpunar- að stuðla að framgöngu sprota- miðstöðin Klak aðstoðar fyrirtækja og stuðningsaðilar þess hér eru auk Klaks, UK Trade and fyrirtæki við að komast í Invest, Iðntæknistofnun, Samtök kynni við alþjóðlegan sprotafyrirtækja, Háskólinn í markað. Reykjavík og verkfræðideild Háskóla Íslands.“ Klak var stofnað árið 2000 með Ferlið fer þannig fram að vald- það fyrir augum að bjóða frum- ir aðilar tilnefna áhugaverð fyrir- kvöðlum nýjan kost til þess að tæki til þátttöku. Alþjóðleg dóm- þróa hugmyndir sínar á þeim hraða nefnd fjárfesta velur síðan fimm af sem alþjóðlegt umhverfi á sviði þeim fyrirtækjum sem eru tilnefnd upplýsingatækni krefst. „Við erum til frekari þátttöku. „Þetta gerir í samstarfi við níu fyrirtæki sem við það að verkum að þau komast aðstoðum við að koma sér í sam- strax í kynni við alþjóðlegan band við innlenda og erlenda fjár- markað og alþjóðlega fjárfesta Kælismiðjan Frost ehf. festingaraðila. Við sjálfir erum sem hafa hug á að fjárfesta í hvorki fjárfestingaraðilar né styrkt- áhugaverðum fyrirtækjum,“ segir Höfuðstöðvar: Fjölnisgötu 4b * 603 Akureyri arsjóður, heldur reynum að koma Jón Helgi og bendir á þá stað- Sími: 461 1700 * Fax: 461 1701 sprotafyrirtækjum á framfæri,“ reynd að mörg fyrirtæki hér á segir Jón Helgi Egilsson, fram- landi eru það sem á ensku kallast Útibú: Miðhrauni 22b * 210 Garðabær kvæmdastjóri Klaks. „Við viljum „born global“. Sími: 544 8220 * Fax: 544 8224 leiða saman góðar hugmyndir við „Þetta þýðir að þeirra vara eða fjárfesta óháð því hvar þeir eru.“ þjónusta er ekkert sérstaklega www.frost.is * [email protected] Klak hafði meðal annars milli- bundin við innlendan markað.“ 12 ■■■ { IÐNAÐUR } ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ Framtíðarlausn í framleiðslu próteina Sú aðferð sem líftæknifyrirtækið ORF hefur þróað getur lækkað framleiðslukostnað á próteini um margar milljónir en prótein er meðal annars notað til þess að búa til insúlín. Steinunn Magnúsdóttir líffræðingur einangrar ensím. Upphafið í hveraörverum Fyrirtækið Prokaria hefur villtum fiski,“ segir Jakob K. Krist- meðal annars þróað ensím jánsson. Fyrirtækið hefur þó ekki bara verið Einar Mäntylä, Júlíus B. Kristinsson og Björn L. Örvar fyrir framan erfðabreytt bygg. fyrir efnabreytingar á mat- í fiski, því fyrir Bændasamtökin vælum fyrir matvælarisann hefur verið unnið að því að greina Uppi í Keldnaholti í Grafarvoginum stóra bók. Síðan gætum við fundið tækninni og getur því framleitt gen fyrir næmi á riðu í sauðfé og er lítið fyrirtækið sem vakið hefur aftur það orð og einungis það. Við erfðabreytt bygg með mjög mikil- Nestlé. ætternisgreining íslenska hestsins bæði mikla athygli og umtal. ORF beitum tækninni til próteinfram- virkum hætti. „Menn hafa spurt er í undirbúningi. Við fyrirtækið Líftækni er stofnað í kringum rann- leiðslu en hvorki til matvæla- né hvort þetta sé óhætt. Við teljum, og Örverur í hverasvæðum landsins starfa 23 fastir starfsmenn sem eru sóknir þeirra Einars Mäntylä og fóðurframleiðslu.“ rannsóknir hafa sýnt það, að svo sé, lögðu grunninn að líftæknifyrir- líffræðingar, erfðafræðingar, líf- Björns L. Örvar og fæst við prótein- ORF hefur nú lokið þróun á grunn- annars værum við ekki í þessu.“ tækinu Prokaría sem stofnað var efnafræðingar og svo tveir tölvun- framleiðslu í plöntum. „Í stuttu máli 1998. Hveraörverurnar er hægt að arfræðingar. höfum við unnið að því í fjögur ár nýta til að þróa nýja hluti í erfða- „Miklir möguleikar eru til vaxtar í að þróa aðferðir til að fá plöntur til fræði og fleiru. Prokaria er þjón- þessari grein en þetta hefur verið að framleiða prótein með erfða- ustufyrirtæki í þeim skilningi að harðsótt þróunarstarf sem hér hefur tækni,“ segir Júlíus B. Kristinsson, mestur hluti starfseminnar er útseld verið unnið frá upphafi. Framlag ríkis- framkvæmdastjóri ORF Líftækni. vinna. Verkefni Prokaria hafa ins til nýsköpunar er lágt og hin síðari „Við erum á hárréttum tíma með lengst af verið fyrir erlend fyrir- misseri hefur gengisþróun krónunnar þessa tækni, því efni eins og prótein hefur hingað til aðallega verið unn- ið úr bakteríum og dýrafrumum sem eru látin gerjast í tönkum.“ Þetta segir Júlíus vera mjög dýra fram- leiðsluaðferð auk þess sem sumar af áðurnefndum lífverum geti ekki framleitt ýmis prótein sem þeim sýnist plönturnar geta. „Plöntur eru afkastamestu lífverurnar til þess að framleiða þessi lífefni og sú aðferð sem við höfum þróað lækkar fram- leiðslukostnað próteinlyfja eins og insúlíns gríðarlega.“ Eins og gefur að skilja liggur hér mjög mikil vinna að baki og meðal annars þurfti að velja plöntu sem hentaði bæði veðurskilyrðum hér á Jakob K. Kristjánsson er forstjóri Prokaria. landi og öryggiskröfum gagnvart umhverfinu, svo hægt væri að rækta á opnum ökrum án þess að tæki, þar á meðal fyrir matvæla- verið okkur verulega óhagstæð því allt hafa áhrif á umhverfið. „Við not- risann Nestlé. að 80% af okkar verkefnum eru seld í umst við bygg vegna þess að rann- „Fyrir Nestlé höfum við þróað erlendri mynt, evrum eða dollurum,“ sóknir hafa sýnt að það getur ekki ensím fyrir efnabreytingar í segir Jakob. Hann segir að í kjölfar vaxið fyrir utan ræktarlandið eða af ákveðnum matvælum. Fyrir þess að þekkingariðnaður fór á flug og sjálfsdáðum. Það er sjálfsfrjóvgandi tveimur árum tókum við að okkur brotlenti árið 2001 hafi verið skilin og blandast því ekki, hvorki við að vinna að erfðagreiningu á fiski eftir sviðin jörð. plöntur af sömu tegund né aðrar fyrir íslenska fyrirtækið Stofnfisk. „Við byggjum þó á mjög traustum tegundir.“ Þar erum við að rekja uppruna grunni sem er þekking og hæfni Júlíus segir að um mörg hundruð nokkurra tegunda, svo sem lax, okkar starfsfólks. Það er seiglan og ára skeið hafi menn verið að blanda þorsks og lúðu, til þess að hægt sé úthaldið sem heldur okkur á floti saman genum án þess í raun að vita að kynbæta tegundirnar sem eru í svo og trú starfsmanna á fyrir- hvað þeir voru að gera. Árangurinn eldinu. Einnig höfum við unnið tækinu. Við sjáum fram á vöxt á varð bara koma í ljós. „Við getum hliðstæð verkefni með Veiðimála- næstu árum því erfðagreiningar á hins vegar í dag flutt eitt gen yfir í stofnun og Hafrannsóknastofnun- öllum sviðum eru vaxandi verkefni, eina plöntu af slíkri nákvæmni að Fyrirtækið hefur lokið þróun sinni á grunntækninni og getur því framleitt erfðabreytt inni við rannsóknir á erfðum í bæði hérlendis og erlendis.“ því má líkja við að setja orð inn í bygg með mikilvirkum hætti. 14 ■■■ { IÐNAÐUR } ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ Eitt öflugasta þróunarfyrirtæki í Evrópu Uppgangur Actavis hefur arfyrirtækið í Evrópu,“ segir Stefán en Actavis er enn fremur með verið allt að því lygilegur á öfluga þróunarstarfsemi fyrir undanförnum árum. Frá því Bandaríkjamarkað. að fyrirtækið flutti út sín Hjá Actavis á Íslandi eru nú starf- andi 470 starfsmenn. Þar af vinna fyrstu lyf 1988 er það í dag tæplega hundrað starfsmenn að eitt stærsta fyrirtæki rannsóknar- og þróunarstarfsemi, sem er fyrirtækinu gríðarlega mikil- landsins með um 7.000 vægt. Stefán Jökull var almennt starfsmenn í 27 löndum. bjartsýnn en sagði þó að ýmsu væri að huga hvað snerti ytra rekstrar- Lyfjafyrirtækið Actavis, sem stað- umhverfi hérlendis svo hægt væri sett er í Hafnarfirði, hefur vaxið að tryggja vöxt hátækniiðnaðar til gríðarlega ört á undanförnum sex framtíðar. Meðal annars nefndi árum. Árið 1999 störfuðu hjá fyrir- hann almenna stjórnsýslu og sam- tækinu um hundrað manns og þá starf við ráðuneytin auk skattamála. eingöngu á Íslandi undir merkjum Varðandi menntamálin nefndi Pharmaco sem þá starfaði hér á Stefán meðal annars að einungis landi á sviði innflutnings og dreif- fjörutíu prósent af vinnuafli í dag ingu lyfja en þá hafði staðið yfir hefði stúdentspróf eða lægri mennt- undirbúningur að útrás Delta hf í un auk þess sem enn væru takmörk- nokkur ár sem flutti út fyrstu lyfin uð tengsl háskólans og atvinnulífs- árið 1988 á Bretlandsmarkað. Delta ins. ìÞetta er mjög alvarlegt mál því hf var sameinað Pharmaco árið grundvöllur hátækniiðnaðar er fyrst 2002 „Í dag erum við með starf- og fremst aðgengi að vel menntuðu semi í 27 löndum og hjá okkur fólki. vinna 7000 starfsmenn,“ segir Stef- Stefán sagði þó ýmis teikn á lofti á Stefán Jökull Sveinsson, framkvæmdarstjóri þróunarsviðs hjá Actavis, segir fyrirtækið reyna að leggja sitt af mörkum til menntamála. án Jökull Sveinsson, framkvæmda- því sviði, atvinnulífið væri að stjóri þróunarsviðs hjá Actavis. vakna til vitundar um mikilvægi stofna rannsóknarsjóð með Há- ast starfsemi fyrirtækisins. Vel- Framtíðarsýn okkar er að við verð- „Við höfum sameinað öflug fyrir- samstarfs þess og háskólalífsins. skóla Íslands, þar sem nemendum gengni Actavis hefur nánast verið um leiðandi fyrirtæki í þróun, fram- tæki undir einu merki og Actavis er Actavis hefur tekið þátt í að efla gefst kostur á að stunda rannsókn- lygileg og segir Stefán fyrirtækið leiðslu og sölu á samheitalyfjum á að okkar mati eitt öflugasta þróun- menntun meðal annars með því að ar- og þróunarverkefni sem tengj- stefna enn hærra en nú er orðið. alþjóðamarkaði. Frumkvöðullinn Gagarín Gerð hugbúnaðarlausna verk fékk Gagarín menningarverð- Flash og tímaás. Þessi kerfi höfum fyrir gagnvirka miðla er laun DV í listhönnun. við notað í framleiðslu á stærri „Þó að fastir starfsmenn séu aðeins verkefnum, auk þess sem vefsjáin sérsvið fyrirtækisins sjö erum við með þétt net sam- hefur verið notuð af Reykjavíkur- Gagarín. starfsaðila í ýmsum greinum, texta- borg til birtingar á dagskrá Menn- gerð, kvikmyndagerð, heimilda- ingarnætur og Vetrarhátíðar í land- Fyrirtækið Gagarín er margmiðlun- vinnu, og svo framvegis,“ segir fræðilegu samhengi á vefnum.“ arfyrirtæki sem hefur sérhæft sig í Guðný. „Við höfum lagt áherslu á Guðný segir framleiðslu á gagn- gerð á efni og hugbúnaðarlausnum þróun tæknilausna sem gerir fram- virku margmiðlunarefni sveiflu- fyrir gagnvirka miðla. Nafnið leiðslu á efni hagkvæmari og auð- kennda grein sem eigi eftir að Gagarín vekur athygli en fyrirtækið veldar fólki með litla tækniþekk- þroskast og markaðurinn eigi eftir er nefnt eftir rússneska geimfaran- ingu að vinna upp á eigin spýtur að öðlast skilning á eðli þessarar um Júrí Gagarín sem fyrstur manna við gerð á kynningum. Þetta eru framleiðslu og gildi. „Það er enginn fór út í geiminn. meðal annars kortavefsjárkerfi í skilgreindur farvegur fyrir fjár- „Gagarín var frumkvöðull og við mögnun á slíkri framleiðslu. Við teljum okkur vera frumkvöðla í erum að segja sögu með öðrum nýjustu tækni við miðlun upplýs- miðli og annarri tækni en áður hef- inga,“ segir Guðný Káradóttir fram- ur tíðkast. Sem dæmi má nefna að kvæmdastjóri. Fyrirtækið var Kvikmyndasjóður styrkir kvik- stofnað 1994 en stokkað upp árið myndir en þótt við notum kvik- 2001 og hefur síðan unnið undir myndatæknina líka erum við ekki einkunnarorðunum margmiðlun í að gera hina hefðbundnu heimild- tíma og rúmi og lagt sérstaka áher- armynd heldur spannar margmiðl- slu á framleiðslu á menningar- unin miklu víðara svið. Við von- tengdu efni. Framleiðsla Gagaríns umst til að eitthvað sambærilegt Kortavefsjárkerfi í Flash hefur meðal ann- hefur vakið athygli og má þar ars verið notað af Reykjavíkurborg til birt- verði gert fyrir þessa nýju miðlun- nefna hönnun á gagnvirku efni ingar á dagskrá Menningarnætur og Vetr- arleið þannig að framleiðendur á fyrir Þjóðminjasafn Íslands og Safn arhátíðar í landfræðilegu samhengi á efni fyrir gagnvirka miðla geti sótt Halldórs Laxness. Fyrir þessi tvö vefnum. fjármögnun í slík verkefni.“ Guðný Káradóttir er framkvæmdastjóri Gagarín. Fyrirtækið er orðið nær 10 ára gamalt en var stokkað mikið upp árið 2001. Við erum ekki bara að lána peninga . . . „Hjá L‡singu leggjum vi› okkur fram um a› kynnast fyrirtækjum vi›skiptavina okkar og skilja hva› starfsemi fleirra útheimtir. Persónuleg fljónusta rá›gjafa L‡singar er bygg› á margra ára reynslu og sérflekkingu á fjármögnun atvinnutækja. Vi› leggjum metna› í a› vera í nánu samstarfi vi› umbo›sa›ila fleirra tækja sem vi› fjármögnum og vera flannig í takt vi› flarfir vi›skiptavina okkar á hverjum tíma“. Hinrik Pétursson l www.mmedia.is/hip Magnús fiór Sandholt Fjármögnun atvinnutækja Fjármögnun í takt vi› flínar flarfir L‡sing hf. Su›urlandsbraut 22, 108 Reykjavík Sími 540 1500 www.lysing.is 16 ■■■ { IÐNAÐUR } ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ Eitt stærsta stoðtækjafyrirtæki í heimi Nú eru 34 ár síðan Össur Kristinsson og nokkur félagasamtök stofnuðu fyrirtækið Össur. Það var árið 1971 sem Össur Kristinsson það með starfsstöðvar á sjö stöðum í því fólki lífið sem misst hefur útlim. ásamt nokkrum félagasamtökum stofn- heiminum með um 600 manns í vinnu,“ Egill segir það ánægjulegt fyrir starfs- aði fyrirtækið Össur. Það var þá fyrst og segir Egill Jónsson, framkvæmdastjóri menn að geta með góðum vörum hjálp- fremst hugsað sem stoðtækjaþjónusta framleiðslusviðs hjá Össuri. Mikið vatn að einstaklingum sem misst hafa útlim hér á landi. Össur sjálfur notaðist við hefur því runnið til sjávar síðan fyrir- en oft sé erfitt að hugsa til þess að á bak gervifót en var ekki sáttur við þann tækið fékk sitt fyrsta einkaleyfi árið við þá gervilimi sem þeir framleiði sé búnað sem hann var með og leiddi hug- 1986. einstaklingur sem hefur misst útlim. ann að sílikoni. Hann komst í kynni við „Velgengnin er ekki síst byggð á því að „Að missa útlim er skelfilegt og mikil annan frumkvöðul, sílikonfyrirtæki í mikið brautryðjendastarf er unnið fötlun. Ef fyndist lækning við sykur- Kaliforníu, og úr varð sílikonhulsan innan fyrirtækisins auk þess sem við sýki, sem er ein algengasta orsök sem enn er leiðandi lausn til þess að erum með gott og vel menntað starfs- aflimunar, þá værum við þeir fyrstu til festa gervifót á stúf. Í dag er Össur eitt fólk sem sækir sína menntun til margra þess að fagna því,“ segir Egill og telur stærsta stoðtækjafyrirtæki heims og landa.“ Tilgangur fyrirtækisins hefur að fyrirtækið verði að vera sveigjanlegt enn leiðandi á sviði stoðtækjafram- þó lítið breyst síðan það var stofnað. og ávallt reiðubúið að aðlaga sig leiðslu. „Fyrir ekki nema tíu árum var Enn í dag leggur Össur mikinn metnað breyttum aðstæðum. Egill Jónsson hjá Össuri við hliðina á Rheo-hné sem tók fimm ár í hönn- Össur með 40 starfsmenn en í dag er í að þróa og hanna vörur sem auðvelda un og þróun. Sproti frá ENNEMM / SÍA NM15585 Wisconsin NimbleGen Systems Iceland er útibú frá banda- rísku fyrirtæki sem starfar í þremur löndum. Margt nýtt og spennandi er að gerast í rannsóknum í sameinda- líffræði í heiminum. Á Íslandi er útibú frá móðurfyrirtæki í Banda- ríkjunum sem sérhæfir sig í smíði á DNA-örflögum. Fyrirtækið heit- ir NimbleGen Systems og hér- lendis starfa ellefu íslenskir starfsmenn, líffræðingar, lífefna- fræðingar, lífeindafræðingar og verkfræðingar á vegum þess. Fyr- irtækið er þjónustufyrirtæki í líf- tækni og er megináherslan lögð á framleiðslu á DNA-örflögum og þjónusturannsóknir með þeirri tækni. Nimblegen Systems er al- þjóðlegt fyrirtæki sem starfar í þremur löndum, Bandaríkjunum, Þýskalandi og á Íslandi. „NimbleGen var stofnað sem sprotafyrirtæki frá háskólanum í Wisconsin í Bandaríkjunum. Fyrir þremur árum var útibú stofnað hér á landi og okkar sérsvið er smíði á DNA-örflögum sem við setjum á litlar glerplötur, líkar þeim sem notaðar eru við smá- sjárskoðanir. Þessar plötur eru áhald til rannsókna á lífverum. Þeir sem nota flögurnar eru vís- indamenn við háskóla, vísinda- stofnanir eða lyfjafyrirtæki sem nýta sameindalíffræði í rann- sóknum sínum. Á einni flögu eru mörg þúsund litlir DNA-bútar, mismunandi eftir því hvað er verið að rannsaka,“ segir Sigríður Valgeirsdóttir, framkvæmdastjóri NimbleGen á Íslandi. Sigríður segir ástæður þess að útibúið var stofnað hér á landi bæði tæknilegs og viðskiptalegs eðlis. Hún segir það hafa komið erlendum samstarfsmönnum á óvart hversu gott framboð er hér á hæfu og vel menntuðu starfs- fólki. Íslenskir vísindamenn hafi margir mjög góðan bakgrunn og hafi sótt framhaldsmenntun víða um heiminn í viðurkenndum há- skólum. Sigríður Valgeirsdóttir, fram- kvæmdastjóri NimbleGen Systems Iceland. ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ { IÐNAÐUR } ■■ 17 Hugbúnaðarfyrirtæki í stöðugri sókn Margir spáðu endalokum að láta sjúklinga sína fá rétt lyf á réttum tíma og fækkar þannig mis- hugbúnaðarfyrirtækja þeg- tökum. ar netbólan sprakk í upp- Þá hannaði TM Software einnig hafi þessarar aldar. TM Libra-hugbúnaðinn sem er starf- ræktur hjá fjármála– og verðbréfa- Software hefur hins vegar fyrirtækjum og hugbúnað fyrir verið í öflugri sókn og orkugeirann. „Þá hönnuðum við einnig sölukerfi Icelandair á netinu hefur náð sér fullkomlega sem er stærsta söluskrifstofan upp úr þeirri lægð sem varð þeirra,“ segir Óskar. á árunum 2001 til 2002. Árin 2001 og 2002 voru erfið fyrir fyrirtæki á sviði hugbúnaðar- og „Við erum nýbúnir að breyta nafn- upplýsingaþjónustu og fyrirtækið fór inu í TM Software vegna þess að ekki varhluta af þeim erfiðleikum. okkar vöxtur liggur að mestu í út- „Við þurftum að segja upp starfs- löndum,“ segir Óskar Skúlason, fólki,“ segir Óskar en bætir enn frem- þekkingarstjóri fyrirtækisins sem ur við að undanfarið hafi verið að áður hét Tölvumyndir. rofa til og í dag starfrækir fyrirtækið Það er eitt stærsta fyrirtækið hér á skrifstofur í 12 löndum, hjá því star- landi á sviði hugbúnaðar- og upp- fa 400 starfsmenn og auk þess er það lýsingaþjónustu en samfara því með viðskipti í 20 löndum. rekur það einnig tölvu- og rekstrar- „Við erum búnir að ráða til okkar þjónustu. „Við höfum hannað hug- nánast jafnmarga starfsmenn og búnað fyrir sjávarútveg og erum við þurftum að segja upp og erum stærstir á þeirri grundu og einnig að leita eftir nýju starfsfólki,“ segir FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM Terec-hugbúnaðinn fyrir heilbrigð- Óskar og segir að í dag hafi þeir iskerfið.“ Sá hugbúnaður gerir valið sér kjörsvið og reyni því ekki Garðar Þorvarðsson segir heilaritana einfalda í notkun og nýtast vel fyrir rannsóknir á flogaveiki og á vökudeildum. starfsfólki heilbrigðisstofnana kleift að vera alls staðar. Hanna heilarita sem eru einfaldir í notkun Viasys Healthcare Ísland er fyrirtæki sem hóf starfsemi sína árið 1987. Fyrirtækið kall- aðist í upphafi Taugagreining og starfsmennirnir voru einvörðungu tveir. Nú er fyrir- FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM tækið í markaðsráðandi stöðu í veröldinni á sviði heilarita. „Nafninu var breytt í Viasys Healthcare Ísland eftir að Þetta gjörbreyttist fimm árum síðar, árið 1992, þegar bandaríska fyrirtækið Viasys Healthcare, sem er mark- segja má að smávægileg mistök hafi leitt til uppgangs aðsráðandi fyrirtæki á sviði heilbrigðistækja, keypti þess,“ segir Garðar og heldur áfram: „Þannig var mál okkur í ágúst í fyrra,“ segir Garðar Þorvarðsson, mark- með vexti að fyrirtækið hét Neurosoft, líkt og annað aðsstjóri Viasys. Fyrirtækið hét fram að því Tauga- stórt fyrirtæki í Evrópu. Þegar fulltrúar frá Haugeland- greining. sjúkrahúsinu ætluðu að hringja í stóra fyrirtækið Fyrirtækið hannar heilarita sem eru í raun einstakir og hringdu þeir skakkt og lentu hjá þessu litla fyrirtæki á nýtast vel við rannsóknir á flogaveiki og við gæslu á útkjálka. Maðurinn sem svaraði þeim seldi þeim í kjöl- nýburum á vökudeildum. „Við vorum fyrstir með hug- farið tæki sem við höfðum ekki einu sinni framleitt,“ búnað fyrir Windows og höfum haldið forskoti síðan segir Garðar og hlær að þeirri staðreynd að þessi mis- hvað varðar notendaskil.“ tök urðu til þess að í dag er þetta fyrirtæki markaðs- Í dag starfa hjá fyrirtækinu sautján manns, aðallega ráðandi í heiminum á sviði heilarita. tæknimenn svo sem verkfræðingar og stærðfræðingar „Áður en bandaríska fyrirtækið keypti okkur vorum við sem vinna við enn frekari þróun á þessari tækni. Auk reyndar með mesta markaðshlutdeild í Evrópu,“ segir Ólafur Skúlason er þekkingarstjóri TM Software, sem er eitt stærsta fyrirtækið hér á landi þess er það með markaðsstarfsemi innan fyrirtækisins. Garðar en Viasys Healthcare Ísland selur milli fimm til á sviði hugbúnaðar- og upplýsingaþjónustu. „Fyrirtækið var stofnað 1987 og var lítið að vöxtum. sjö hundruð heilarita á ári. SKÖRP SÝN OG MIKILL VÖXTUR Lausnir í fiskvinnslu Tvö fyrirtæki voru Sigurjón og bætir við að fjörutíu prósent af heildarveltu fyrirtæk- fyrir tæpum tveimur isins séu á erlendum markaði. til sjós og lands árum sameinuð í eitt „Við höfum sett okkur háleit markmið sem við ætlum okkur og úr varð öflugt að ná, enda erum við í þessu til hugbúnaðarfyrirtæki þess að ná árangri.“ Þann fyrsta júní næstkomandi á sviði verslunar- og setur fyrirtækið svo nýja lausn á viðskiptalausna. markaðinn, sem ber heitið LS Retail og bundnar eru miklar „Þetta er búið að vera ævintýra- vonir við. ár,“ segir Sigurjón Pétursson, Við bjóðum framkvæmdastjóri Landsteina Strengs. Árið 2003 voru tvö fyrir- eftirfarandi: tæki, Landsteinar og Strengur, sameinuð í eitt og segir Sigurjón að því hafi fylgt margvíslegar M. 950 Hausaklofningsvél (fésvél) breytingar. Sumar hafi verið erf- M. 900 Gellu-, kinna- og klumbuskurðarvél iðar, eins og uppsagnir meðal M. 850 Sundmaga- og lundavél starfsmanna, en þegar öllu hafi verið á botninn hvolft hafi breyt- M. 300 Grálúðuhausara ingarnar skilað skarpari sýn, bæði M. 422 Hausapressu fyrir þurrk meðal stjórnenda og starfsmanna. M. 310 Keflaknúsari fyrir þurrk „Árið 2004 fórum við í heildar- stefnumótun með öllum starfs- M. 100 Sneiðavél fyrir þurrk mönnum okkar þannig að það eru (sneiðir heilan fisk og hausar) allir vissir um sitt hlutverk innan fyrirtækisins sem og markmið þess,“ segir Sigurjón. „Við viljum Smíðum færibönd, þvottakör að starfsmönnum okkar líði vel í ögrandi umhverfi.“ og fleira. Önnumst uppsetningar. Landsteinar Strengur sérhæfir sig í verslunar- og viðskiptalausnum „Við höfum sett okkur há- og þeirra þekktust er Navision- leit markmið sem við ætl- 18 ára þjónusta við fiskiðnaðinn. kerfið, sem er alhliða viðskipta- og upplýsingakerfi. „Áttatíu pró- um okkur að ná, enda sent af tekjum Microsoft af versl- erum við í þessu til þess unar- og viðskiptalausnum komu Hvaleyrarbraut 2 - 220 Hafnarfjörður í gegnum þetta litla sjötíu manna að ná árangri.“ Sími: 565 2546 - Fax: 565 2548 - Netfang: [email protected] - www.mesa.is fyrirtæki í Ármúlanum,“ segir Sigurjón Pétursson FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI 18 ■■■ { IÐNAÐUR } ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ Við erum rétt að byrja Vöxtur Marel hefur ekki markaðsmál,“ segir Hörður en bætir vörur frá þeim. Þá tekur fyrirtækið farið framhjá neinum. við að margir þeirra stúdenta sem þátt í þrjátíu til fjörutíu vörusýn- unnu við rannsóknirnar starfi enn ingum á ári. „Við erum hvorki Þetta er ekki síst að þakka innan fyrirtækisins. „Tilgangurinn stórir né litlir en þó það stórir að mikilli þolinmæði, enda eru er að bæta nýtinguna og afurðar- við getum sinnt þessum þremur skiptinguna, spara vinnuafl og iðngreinum og hagnast á því.“ meira en tuttugu ár síðan uppfylla reglugerðir um meðferð Hörður segir þennan mikla vöxt fyrirtækið var stofnað. matvæla.“ Með þessu segir Hörður ekki hafa sprottið úr engu því þetta að hægt sé að auka verðmæti við- hafi krafist mjög mikillar þolin- Benedikt Hálfdánarson er markaðsstjóri Vaka, sem framleiðir hátæknibúnað fyrir „Fyrirtækið Marel varð til upp úr skiptavinarins til muna. mæði. fiskeldi, svo sem búnað sem mælir stærð fiska í kerjum og teljara. rannsóknum þeirra Rögnvalds Markmið Marels í upphafi var að Hörður segir að þrátt fyrir mjög Ólafssonar og Páls Theódórssonar þróa búnað eingöngu fyrir fiskiðn- öran vöxt þá sé fyrirtækið hvergi sem hófust 1978 við Raunvísinda- að og í fyrstu var markaðurinn nærri hætt að vaxa, þeir séu bara stofnun Háskólans. Þeir unnu að eingöngu bundinn við Ísland en rétt að byrja.“ Japanskt kjöt- Búnaður sem telur því að komast að hvernig mætti árin 1992 og 1995 varð gjörbylting vinnslufyrirtæki er að setja upp nýta rafeindatæknina til að auka á starfsemi fyrirtækisins. „Árið búnað frá okkur í Ástralíu. Japanir framleiðni í fiskiðnaðinum,“ segir 1992 fórum við inn á alifugla- eru ein fremsta hátækniþjóð heims fiska og fólk Hörður Arnarson, framkvæmda- markaðinn með búnað okkar og og Ástralir helsta kjötútflutnings- stjóri Marels. Síðan þeir Rögnvald- árið 1995 var farið inn þann mark- þjóð heims og svo er bara talað við Hugbúnaður og tæki sem ur og Páll réðu til sín nokkra stúd- að sem framleiðir rautt kjöt.“ Þetta einhverja fiskikarla á Íslandi og enta í lok áttunda áratugarins hefur hefur að sögn Harðar gert fyrir- eingöngu þá,“ segir Hörður í létt- notuð eru til þess að mæla mikið vatn runnið til sjávar, því nú tækið mjög samkeppnishæft á al- um dúr. „Vöxturinn er miklu meiri stærð og fjölda fiska eru starfa hjá fyrirtækinu 850 manns í þjóðlegum markaði. Það selur sína en menn óraði fyrir og ég vona að einnig notuð við að mæla fimm heimsálfum. „Hér á Íslandi framleiðslu til fimmtíu landa og öll eftir tíu til fimmtán ár eigi menn gestagang í verslunum. starfa 350 manns við vöruþróun og helstu matvælafyrirtæki nota eftir að hugsa á svipuðum nótum.“ Þennan hugbúnað hefur fyrirtækið Vaki hannað en það fagnar einmitt tuttugu ára afmæli á næsta ári. „Hjá okkur starfa um ellefu manns en auk þess erum við með starfs- menn hjá undirverktökum sem sinna framleiðslu, og fjóra starfs- FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM menn í Chile,“ segir Benedikt Hálf- dánarson, markaðsstjóri hjá Vaka. Fyrirtækið þróar aðallega og fram- leiðir hátæknibúnað fyrir fiskeldi, bæði búnað sem mælir stærð fiska neðansjávar sem og teljara fyrir Hjá Vaka er þróaður og framleiddur hátæknibúnaður fyrir fiskeldi. smáan og stóran fisk. Fyrirtækið var stofnað 1986 og fagnar því og stærðarmæla fisk á leið sinni um tuttugu ára afmæli á næsta ári. stigann,“ segir Benedikt. Fiskeldi hér á landi hefur ekki Vaki hefur einnig fært tækniþekk- gengið sem skyldi þannig að fyrir- ingu sína inn á önnur svið en eitt tækið hefur selt megnið af tækjum af dótturfyrirtækjum þess hefur sínum erlendis. „Við höfum meðal hannað tæki, sem notar sambæri- annars selt til Skotlands, Kanada og lega tækni og upphaflega var Miðjarðarhafslandanna en þó mest þróuð til myndgreiningar á smá- til Chile og Noregs þar sem mikill seiðum, til að telja fólk og fylgj- gangur er í fiskeldi, en samtals ast með gestaflæði í verslunum höfum við selt þennan búnað til og verslunarmiðstöðvum. „Fyrsta yfir fjörutíu landa. Einnig höfum kerfið af þessum toga var sett upp við þróað þennan teljarabúnað inn í Smáralindinni þegar hún opnaði á aðra markaði og eru teljarar í og síðan hafa fleiri fyrirtæki bæst laxastigum víða um heim sem telja í hópinn.“ Hörður Arnarson, framkvæmdastjóri Marels, segir fyrirtækið selja framleiðslu sína til fimmtíu landa. Á SUNNUDÖGUM Atvinnuauglýsingar sem fara inn á 75% heimila landsins Auglýsingasíminn er 550 5000 - mest lesna blað landsins - ATVINNA 9 ÖIHI>AA>C<6" =yCCJÁJG KZ\cVVj`^ccVkZg`Z[cVh`Vg =h\V\cV]aa^cZ[i^gihi^aa^c\V]ccjÂ^i^ahiVg[V# Óh`VÂZgZ[i^gYg[VcY^d\]j\bncYVg`jb Z^chiV`a^c\^#CVjÂhncaZ\iZgVÂk^Â`dbVcY^]V[^ gZnchajd\bZccijcihi^aa^c\jbd\¨h`^aZ\iV k^Â`dbVcY^\Zi^]V[^Âhig[hZb[nghi# C{cVg^jeeaÅh^c\Vg\Z[jg7^g\^gygc;g^Â_chhdc gZ`higVghi_g^=h\V\cV]VaaVg^ccVg cZi[Vc\/W^g\^g5]jh\V\cV]daa^c#^h Jbh`cVg[gZhijgZgi^a(%#bVgh Jbh`c^ghZcY^hi{W^g\^g5]jh\V\cV]daa^c#^hZÂV =h\V\cV]aa^c!Wi7^g\^gygc;g^Â_chhdc! 7aYh][ÂV'%!&&%GZn`_Vk`# =h\V\cV]aa^cZgaZ^ÂVcY^{hcjhk^Â^d\WÅÂjg jee{b_\[_aWgZniigkVa]h\V\cVd\hb{kgj# ÃVÂ[a`hZbk^Âg{Âjbi^ahiVg[VÄVg[VÂWVn[^g ]¨[^aZ^`jbi^aVÂk^ccVh_{a[hi¨ii!kZgV_{`k¨iid\ Z^\Vb_\\diibZÂVÂk^ccVbZÂÂgjb# lll#]jh\V\cV]daa^c#^h Hjúkrunarfræðingar, sjúkraliðar, aðstoðarmenn Forstöðumaður eftirlits við aðhlynningu Tryggingastofnun ríkisins óskar að ráða í nýtt Nýopnuð er 20 rúma hjúkrunar- og hvíldarinn- starf forstöðumanns eftirlits. Forstöðumaður lagnadeild K-2 á öldrunarsviði, Landakoti. mun vinna náið með forstjóra og öðrum stjórn- Lausar eru stöður: endum við stefnumótun vegna eftirlits með • Hjúkrunarfræðinga áreiðanleika og réttmæti bóta- og samnings- • Sjúkraliða greiðslna. • Aðstoðarmanna við aðhlynningu Sumarvinna Á deildinni dvelja aldraðir sem bíða eftir langtímaúrræðum á öldr- Verkefni: unarstofnunum og jafnframt því mun verða veitt þjónusta við aldr- • Innleiða skilvirkt og árangursríkt eftirlitskerfi. Garðyrkjudeild Kirkjugarða aða sem búa í heimahúsum sem þarfnast skammtíma- eða hvíld- • Skipuleggja eftirlitsaðgerðir og gera verklagsreglur Reykjavíkurprófastsdæma leitar að arinnlagna. Vinnutími og starfshlutfall samkomulag. þar um. rösku fólki til starfa sumarið 2005 Umsóknir skulu berast, fyrir 8. apríl nk., til Guðbjargar Jónu Her- • Samræma innri verkferla vegna eftirlitshlutverks TR. mannsdóttur, deildarstjóra K-2 Landakoti, sími 543 9898, netfang • Aðstoða fagdeildir TR í eftirlitshlutverki þeirra. Um er að ræða störf í Fossvogs- [email protected] og veitir hún upplýsingar ásamt Hlíf kirkjugarði, Gufuneskirkjugarði og • Samskipti við ýmsa utanaðkomandi aðila vegna Guðmundsdóttur, verkefnastjóra, í síma 543 9889. Hólavallagarði við Suðurgötu. Tímabil eftirlitshlutverks TR. vinnu er frá 23. maí til ágústloka 2005. Laun samkvæmt gildandi samningi viðkomandi stéttarfélags og Menntunar- og hæfniskröfur: Leitað er að starfsfólki í almenn garðyrkju- fjármálaráðherra. Umsóknareyðublöð fást í upplýsingum Fossvogi störf, í flokksstjórastörf og einstaklingum og Hringbraut, skrifstofu starfsmannamála Eiríksgötu 5, á • Lágmarkskröfur um menntun: lögfræði, hag- með dráttarvélaréttindi. Laun eru greidd heimasíðu www.landspitali.is fræði, viðskiptafræði, verkfræði eða sambærilegt. samkvæmt taxta stéttarfélagsins Eflingar, Öllum umsóknum verður svarað þegar ákvörðun um • Reynsla og þekking sem nýtist í starfi. auk þess er greiddur kaupauki eftir vinnuhvetjandi kerfi, sem hefur gefið góða ráðningu hefur verið tekin. • Frumkvæði. raun fyrir báða aðila. • Öguð, sjálfstæð og skipulögð vinnubrögð. • Færni í mannlegum samskiptum. Þeir, sem hug hafa á að sækja um • Metnaður til þess að ná árangri í starfi. sumarvinnu hjá Kirkjugörðunum, athugi • Gott vald á íslenskri tungu og góð tölvukunnátta. eftirfarandi skilyrði fyrir ráðningu: • Góð kunnátta í norðurlandatungumáli og ensku. Umsækjandi sé fæddur árið 1988 eða fyrr. Nánari upplýsingar veitir Sigríður Lillý Baldursdóttir, Umsækjandi eigi lögheimili í framkvæmdastjóri þróunarsviðs, sími 560 4589, tölvu- Reykjavík,Kópavogi eða Sel- póstfang [email protected]. Senda má upplýsingar tjarnarnesi. rafrænt eða í pósti til starfsmannaþjónustu AKUREYRARBÆR Skóladeild Glerárgötu 26 600 Akureyri Umsókn berist skrifstofu Kirkju- Tryggingastofnunar, Laugavegi 114, 150 Reykjavík, garðanna í Fossvogi fyrir 1. apríl 2005. Hlíðarskóli tölvupóstfang [email protected]. Umsóknarfrestur er til 11. apríl 2005. Öllum umsóknum verður svarað þegar Umsóknareyðublöð eru afhent á skrifstofu Staða skólastjóra ákvörðun um ráðningu liggur fyrir. Kirkjugarðanna í Fossvogi og þar er hægt að fá upplýsingar um starfið. Staða skólastjóra við Hlíðarskóla á Akureyri er laus til eins Stefna Tryggingastofnunar er að vera öflug og traust Skrifstofusími: 585-2700. Myndsími 585- árs, næsta skólaár, vegna námsleyfis skólastjóra. 2701. Heimilisfang: Vesturhlíð 8 105 stofnun, ákvarða og greiða réttar tryggingabætur, Reykjavík. Allar nánari upplýsingar veita deildarstjóri skóladeildar veita gagnlegar upplýsingar og ráðgjöf til viðskip- Gunnar Gíslason í síma 892 1453 tavina og annast eftirlit með málefnum sem TR eru Nánari upplýsingar um Kirkjugarðana má netfang: [email protected] og skólastjóri Hlíðarskóla, falin samkvæmt lögum á faglegan, öruggan og nálgast á Netinu: http://www.kirkju- gardar.is (upplýsingar um sumarstörf). Bryndís Valgarðsdóttir í síma: 462 4068 eða 848 4709, hagkvæman hátt. netfang: [email protected]. Þar er hægt að fylla út Umsóknarfrestur er til 25. apríl 2005. Upplýsingar um Tryggingastofnun má finna heimasíðu: umsóknareyðublað Nánari upplýsingar um starfið er hægt að finna á http://www.tr.is og senda beint. www.akureyri.is 10 ATVINNA Skólaskrifstofa Hafnarfjarðar Öldutúnsskóli Kennarar óskast til liðs við okkur í Öldutúnsskóla í Hafnarfirði. Í skólanum eru 640 Grunnskólar áhugasamir og góðir nemendur í 1. Reykjavíkur til 10. bekk og frábært starfsfólk. Síðastliðið haust hófum við vinnu við þróunarverkefni Staða skólastjóra Klébergsskóla Dans Olweusar gegn einelti og andfélagslegri hegðun. Við leggjum mikla áherslu á foreldrasamstarf og höfum Laus er staða skólastjóra við Klébergsskóla í Meginhlutverk skólastjóra er að: öflugt og áhugasamt foreldrafélag og foreldraráð sem Reykjavík sem er grunnskóli fyrir nemendur í 1.-10. stýra og bera ábyrgð á daglegri starfsemi og rekstri bekk. Nemendafjöldi skólans fer vaxandi og þeir nú skólans styður skólastarfið með ráðum og dáð. Við höfum í 184. Einkunnarorð skólans eru: veita skólanum faglega forystu á sviði kennslu og hyggju að vinna að auknum margbreytileika í kennslu- Virðing - Samvinna - Metnaður þróunar í skólastarfi háttum og símenntunaráætlun skólans miðar meðal annars að því. Í skólanum eru teymisvinna kennara og samkennsla Leitað er að umsækjanda sem: árganga nýtt til að efla einstaklingsmiðað nám þar hefur stjórnunarhæfileika og reynslu af stjórnun Við leitum að kennurum sem eru áhugasamir um þróun sem fjölgreindarhugmyndir eru lagðar til grundvall- kennsluhátta, vilja vinna náið með öðrum kennurum ar. hefur kennaramenntun, en framhaldsmenntun á sviði stjórnunar, uppeldis- eða kennslufræði æskileg og viðhafa sveigjanlega hópaskiptingu nemenda. Skólinn býr vel að húsnæði og er í stórkostlegu nátt- úrulegu umhverfi milli fjalls og fjöru. Auk nemenda hefur reynslu af kennslu og vinnu með börnum og unglingum Okkur vantar kennara til að kenna eftirfarandi: af Kjalarnesi þjónar skólinn nemendum úr Kjósar- hreppi. Tónlistarskóli er rekinn í skólanum undir er lipur í mannlegum samskiptum • Upplýsinga- og tæknimennt. Æskilegt er að um stjórn skólastjóra grunnskólans. sækjendur hafi einnig þekkingu á forritinu Stundvísi Reykjavíkurborg leggur áherslu á þróun skóla í átt til einstaklingsmiðaðs náms, samvinnu nemenda, og notkun Mentors upplýsingakerfisins. sterka sjálfsmynd þeirra og skóla án aðgreiningar. Auk þess er lögð áhersla á að styrkja tengsl skóla við • Íslensku, dönsku, ensku, spænsku og heimilisfræði grenndarsamfélagið og sjálfstæði skóla. á unglingastigi. Æskilegt er að skólastjóri geti hafið störf nú í vor Umsóknum fylgi yfirlit yfir nám og störf og gögn er varða • Til almennrar bekkjarkennslu á yngsta- og miðstigi. frumkvæði á sviði skólamála, greinargerð um hugmyndir umsækjenda um framkvæmd skólastarfsins, auk annarra gagna er málið varðar. Umsóknarfrestur er til 11. apríl 2005. Umsóknir sendist Fræðslumiðstöð • Sérkennara eða reyndan kennara sem er, auk Reykjavíkur, Fríkirkjuvegi 1, 101 Reykjavík. Upplýsingar gefur Ingunn Gísladóttir, starfsmannastjóri á kennslu, tilbúinn til faglegrar forystu og ráðgjafar. Fræðslumiðstöð Reykjavíkur, netfang: [email protected] sími 535 5000. Laun eru skv. kjarasamningi LN og KÍ. Umsóknarfrestur er til 14. apríl næstkomandi. Upplýsingar um störfin gefur Erla Guðjónsdóttir, skólastjóri í síma 664 5896. Netfang: [email protected] Fræðslustjórinn í Hafnarfirði Grunnskóli Seltjarnarness Mýrarhúsaskóli – Valhúsaskóli Kerfisstjóri Skólaárið 2005-2006 Lausar eru til umsóknar eftirtaldar stöður: Umferðarstofa leitar að kerfisstjóra til starfa við rekstur tölvukerfa Umferðarstofu. Í starfinu felst Umsjónarkennarar á yngsta stigi/miðstigi meðal annars að tryggja rekstur á ökutækjaskrá og Stærðfræði í 7. – 10. bekk. Tæknimennt/smíði í 2. – 10. bekk. gagnagrunnum henni tengdri, uppsetning og Heimilisfræði í 4. – 10. bekk. viðhald netþjóna og útstöðva, umsjón með stöðluðum og sérhönnuðum hugbúnaði umferðar- Einnig vantar kennara/stundakennara í 9. – 10. stofu ásamt almennri notendaþjónustu. bekk til kennslu í spænsku. Menntunar- og hæfniskröfur: Háskólamenntun eða Á Seltjarnarnesi eru rúmlega 700 nemendur í heildstæðum grunnskóla. Skólinn er rekinn á önnur sambærileg menntun æskileg. Microsoft- og/eða tveimur starfsstöðvum; Mýrarhúsaskóla fyrir Oracle-vottun er kostur en ekki skilyrði. Æskilegt er að !TVINNUTKIFRI HJÖ ,YFJU nemendur í 1.-6. bekk og Valhúsaskóla; fyrir umsækjandi hafi reynslu og þekkingu á öllu eða flestu ,YFJAFR¯INGUR nemendur í 7.-10. bekk. Skólinn er vel tækjum af eftirfarandi: ÊSKUM EFTIR A¯ RÖ¯A LYFJAFR¯INGA ¤ VAKTAVINNU ¤ ,YFJU ,ÖGM¢LA búinn og starfsaðstaða er góð. Skólasamfélagið OG ¤ ,YFJU 3MÖRATORGI ,YFJAFR¯INGUR ANNAST AFGREI¯SLU á Seltjarnarnesi leggur mikinn metnað í að reka · Windows 2003 LYFSE¯LA AUK ©ESS SEM HANN VEITIR VI¯SKIPTAVINUM OG góðan skóla þar sem líðan nemenda og STARFSFLKI FAGLEGA RÖ¯GJF 6I¯ LEITUM A¯ SJÖLFST¯U starfsmanna er sett á oddinn. · IIS SKIPULG¯U OG METNA¯ARFULLU STARFSFLKI ME¯ R¤KA · MSSQL ©JNUSTULUND OG GETU TIL A¯ VINNA UNDIR ÖLAGI Ù BO¯I ER FRAMT¤¯AR Laun eru greidd samkvæmt kjarasamningum KÍ · MSExchange STARF SKEMMTILEGUR VINNUSTA¯UR GOTT VINNUUMHVERl SAMKEPPNISHF LAUN OG MGULEIKI Ö S£RVERKEFNUM við Launanefnd sveitarfélaga. · Unix/Linux 6I¯KOMANDI ©ARF A¯ GETA HAl¯ STRF ¤ J¢N¤J¢L¤ @ · Oracle-gagnagrunnum Í samræmi við Jafnréttisáætlun bæjarins eru karlar (FNISKRFUR · Navision (ÖSKLAPRF ¤ LYFJAFR¯I OG GILT STARFSLEYl jafnt sem konur hvattir til að sækja um störf í .ÖNARI UPPL«SINGAR VEITA grunnskólanum. q !NNA "JRG 0ETERSEN Umræddur einstaklingur þarf að hafa frumkvæði, vera LYFSALI ,YFJU ,ÖGM¢LA ANNAP LYFJAIS Umsóknir berist til Sigfúsar Grétarssonar sjálfstæður í vinnubrögðum, eiga gott með mannleg q 5NNUR "JRGVINSDTTIR skólastjóra í síma 5959-250, netfang: LYFSALI ,YFJU 3MÖRATORGI UNNUR LYFJAIS samskipti og hafa mikla þjónustulund. q àORGER¯UR àRÖINSDTTIR [email protected], sem veitir allar nánari upplýsingar um störfin. STARFSMANNASTJRI THORGERDUR LYFJAIS Umsóknarfrestur er til 5. apríl 2005. 3KJA MÖ UM STRlN Ö VEFSETRI OKKAR WWWLYFJAIS E¯A SENDA FERILSKRÖ TIL STARFSMANNASTJRA &ARI¯ VER¯UR ME¯ Sjá einnig www.myrarhusaskoli.is og www. ALLAR UMSKNIR OG FYRIRSPURNIR SEM TR¢NA¯ARMÖL valo.is. Sjá nánar á www.starfatorg.is/lausstorf 5MSKNARFRESTUR ER TIL APR¤L eða á vefsvæði Umferðarstofu á síðunni Umsóknarfrestur er til 25. apríl 2005. (LUTVERK ,YFJU ER A¯ STU¯LA A¯ G¯RI HEILSU OG VELL¤¯AN &RÖ