Advancements of Microbiology 2019
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
POLSKIE TOWARZYSTWO MIKROBIOLOGÓW Kwartalnik Tom 58 Zeszyt 1•2019 STYCZE¡ – MARZEC CODEN: PMKMAV 58 (1) Advancements of Microbiology 2019 Index Copernicus ICV = 101,48 (2017) Impact Factor ISI = 0,354 (2017) Punktacja MNiSW = 15,00 (2016) http://www.pm.microbiology.pl http://www.pm.microbiology.pl RADA REDAKCYJNA JACEK BARDOWSKI (Instytut Biochemii i Biofizyki PAN), DARIUSZ BARTOSIK (Uniwersytet Warszawski), JACEK BIELECKI (Uniwersytet Warszawski), RYSZARD CHRÓST (Uniwersytet Warszawski), JERZY DŁUGOŃSKI (Uniwersytet Łódzki), NADZIEJA DRELA (Uniwersytet Warszawski), EUGENIA GOSPODAREK-KOMKOWSKA (Collegium Medicum w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), JERZY HREBENDA (Uniwersytet Warszawski), WALERIA HRYNIEWICZ (Narodowy Instytut Leków), MAREK JAKÓBISIAK (Warszawski Uniwersytet Medyczny), JACEK MIĘDZOBRODZKI (Uniwersytet Jagielloński), ANDRZEJ PIEKAROWICZ (Uniwersytet Warszawski), ANTONI RÓŻALSKI (Uniwersytet Łódzki), ALEKSANDRA SKŁODOWSKA (Uniwersytet Warszawski), RADOSŁAW STACHOWIAK (Uniwersytet Warszawski), BOGUSŁAW SZEWCZYK (Uniwersytet Gdański), ELŻBIETA TRAFNY (Wojskowa Akademia Techniczna), STANISŁAWA TYLEWSKA-WIERZBANOWSKA (Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego), GRZEGORZ WĘGRZYN (Uniwersytet Gdański), PIOTR ZIELENKIEWICZ (Uniwersytet Warszawski) REDAKCJA JACEK BIELECKI (Redaktor Naczelny) Instytut Mikrobiologii, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Miecznikowa 1, 02-096 Warszawa; tel. 22 5541304; fax 22 5541404, e-mail: [email protected] RADOSŁAW STACHOWIAK (Zastępca) Zastępca: Instytut Mikrobiologii, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Miecznikowa 1, 02-096 Warszawa; tel. 22 5541312; fax 22 5541404, e-mail: [email protected] AGNIESZKA SOBOLEWSKA-RUTA (Sekretarz) Instytut Biotechnologii i Antybiotyków, ul. Starościńska 5, 02-516 Warszawa tel. 22 3786229, e-mail: [email protected] MARTA THOMSEN (korekta tekstów angielskich) ADRES REDAKCJI Instytut Mikrobiologii, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski ul. Miecznikowa 1, 02-096 Warszawa; tel.: 22 3786229, 22 5541312; fax 22 5541404 e-mail: [email protected] REDAKTORZY MONIKA ADAMCZYK-POPŁAWSKA (Uniwersytet Warszawski) ALEKSANDER DEPTUŁA (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), BOŻENA NEJMAN-FALEŃCZYK (Uniwersytet Gdański) RENATA MATLAKOWSKA (Uniwersytet Warszawski), ADRIANNA RACZKOWSKA (Uniwersytet Warszawski) AGATA GORYLUK-SALMONOWICZ (Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie) AGNIESZKA KWIATEK (Uniwersytet Warszawski), AGNIESZKA SZCZEPANKOWSKA (Instytut Biochemii i Biofizyki PAN) BOHDAN STAROŚCIAK (Warszawski Uniwersytet Medyczny), PIOTR ZALESKI (Instytut Biotechnologii i Antybiotyków) PUBLIKACJE METODYCZNE I STANDARDY Redaktor odpowiedzialny: STEFANIA GIEDRYS-KALEMBA (Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie) Adres Redaktora działu Publikacje Metodyczne i Standardy ul. Malinowa 11, 72-003 Wołczkowo tel. 605031324; fax 91 3113186; e-mail: [email protected] lub [email protected] STALI RECENZENCI: JERZY DŁUGOŃSKI (Uniwersytet Łódzki), WALERIA HRYNIEWICZ (Narodowy Instytut Leków), EUGENIUSZ MAŁAFIEJ (Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki), ANNA PRZONDO-MORDARSKA (Akademia Medyczna we Wrocławiu) ISBN 978 - 83 - 923731 - 3 - 1 Informacja o zdjęciu na okładce: Komórki Neisseria gonorrhoeae, mutant szczepu FA1090. Preparatyka: dr Agnieszka Kwiatek, Zakład Wirusologii, Instytut Mikrobiologii, Uniwersytet Warszawski. Zdjęcie: dr Paweł Bącal, Pracownia Inżynierii Nanohybrydowych Biosystemów Regulacji, Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej im. M. Nałęcza Polskiej Akademii Nauk. Obraz SEM uzyskano przy użyciu aparatury zakupionej w ramach projektu CePT POIG.02.02.00-14-024/08-00. POLSKIE TOWARZYSTWO MIKROBIOLOGÓW Skład i druk: Zakład Wydawniczy Letter Quality, tel.: 22 115 38 10, 607 217 879 e-mail: [email protected]; projekt okładki: Jerzy Grzegorkiewicz Zakup numerów DOI dla publikowanych artykułów oraz profesjonalne tłumaczenie artykułów z języka polskiego na angielski – zadania finansowane w ramach umowy 659/P-DUN/2018 ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniających naukę. Wersja anglojęzyczna wydrukowanych w bieżącym zeszycie artykułów jest dostępna w archiwum internetowym czasopisma pod adresem: http://pm.microbiology.pl/category/numery/2019-1 POST. MIKROBIOL., 2019, 58, 1, 5–6 http://www.pm.microbiology.pl WSPOMNIENIE Doktor Andrzej Kasprowicz (1943–2019) na uczelni kształcił studentów wydziałów lekarskiego, farmaceutycznego i pielęgniarskiego, zawsze znajdu- jąc dla nich czas i prowadząc zajęcia dydaktyczne na najwyższym merytorycznie poziomie. Związany z nie- zależnym ruchem związkowym, był w 1980 r. założy- cielem i przewodniczącym Komisji Oddziałowej NSZZ „Solidarność” w Instytucie Mikrobiologii krakowskiej Akademii Medycznej. W 1990 r. odszedł z Akademii i przy wsparciu DHN PAN utworzył od podstaw samo- dzielną placówkę – Centrum Badań Mikrobiologicz- nych i Autoszczepionek im. dra Jana Bobra w Krakowie. Będąc świetnym organizatorem, powołał doskonale pracujący zespół, stawiając przed nim wysokie wyma- gania merytoryczne i narzucając najwyższe standardy pracy. Znalazło to wysokie uznanie w środowiskach naukowych i korporacjach diagnostycznych, w kraju i za granicą. Pracami Centrum kierował do 2019 r. Dr Andrzej Kasprowicz pełnił też obowiązki wojewódz- kiego specjalisty w zakresie mikrobiologii lekarskiej w województwie nowosądeckim. Dr Andrzej Kasprowicz był specjalistą II stopnia W dniu 4 stycznia 2019 r. społeczeństwo Krakowa w zakresie mikrobiologii, autorem ponad 100 artyku- pożegnało ś.p. Pana dra Andrzeja Kasprowicza, mikro- łów naukowych z dziedziny mikrobiologii lekarskiej biologa – diagnostę i pracownika naukowego. opublikowanych w krajowych i zagranicznych specja- Dr Andrzej Kasprowicz był wybitnym mikrobio- listycznych periodykach naukowych. Wśród osiągnięć logiem wysoko cenionym w środowisku naukowym naukowych dra Kasprowicza, wdrożonych do prak- i diagnostycznym w Polsce, osobą o ogromnym auto- tyki, szczególną uwagę zwraca skonstruowanie szcze- rytecie, bardzo dobrze znaną społeczeństwu krakow- pionki przeciw trądzikowi o nazwie ACNEVAC. Według skiemu. Był absolwentem Wydziału Biologii i Nauk opinii nieżyjącego już prof. Zdzisława Przybyłkiewicza, oZiemi Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po ukończeniu wybitnego dyrektora Instytutu Mikrobiologii Akademii studiów pracował w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno Medycznej w Krakowie, skonstruowanie tej szcze- Epidemiologicznej w Krakowie, a w latach 1973–1990 pionki było drugim z największych osiągnięć mikro- był pracownikiem naukowo-dydaktycznym w Insty- biologów krakowskich, po odkryciu w latach 20-tych tucie Mikrobiologii Wydziału Lekarskiego Akademii XX w. mykoplazm przez prof. Juliana Nowaka. Tak więc Medycznej im. Mikołaja Kopernika w Krakowie (dzisiaj dr Andrzej Kasprowicz wpisał się na stałe do historii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego). Zaj- mikrobiologii polskiej. mował się badaniem właściwości fenotypowych bakterii Dr Andrzej Kasprowicz i Jego zespół z Centrum i diagnostyką mikrobiologiczną. Współpracując z leka- Badań Mikrobiologicznych i Autoszczepionek współ- rzami różnych specjalizacji przekazywał swoją wiedzę pracował naukowo z licznymi placówkami leczniczymi w poczuciu ogromnej odpowiedzialności za los cier- i naukowymi, m.in. z Katedrą Immunologii Klinicz- piącego człowieka; realizował godnie nakaz moralny, że nej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, dobro pacjenta jest najwyższą wartością. W czasie pracy Wydziałem Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ, 6 WSPOMNIENIE Uniwersytetem Rolniczym w Krakowie i Uniwersy- wym, kwartalnik umożliwiał mikrobiologom dostęp tetem Łódzkim. Dr Andrzej Kasprowicz zapraszany do aktualnych osiągnięć naukowych i praktycznych był do wygłaszania wykładów i prowadzenia semina- procedur diagnostycznych. Od samego początku orga- riów, systematycznie na Wydziale Farmaceutycznym, nizowania Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych Oddziale Analityki UJ, Uniwersytecie Rolniczym w Kra- dr Andrzej Kasprowicz reprezentował w niej środowisko kowie, a także w innych ośrodkach naukowych i oddzia- mikrobiologów Polski Południowej. Był członkiem Kra- łach terenowych PTM. jowej Rady I Kadencji. O jego zaangażowaniu świadczy Budując prestiż zawodu mikrobiologa diagnosty, numer wpisu na listę diagnostów – jedenaście. dr Andrzej Kasprowicz przez długie lata z ogromnym Pan dr Andrzej Kasprowicz był inicjatorem i funda- zaangażowaniem pracował społecznie w Polskim Towa- torem odznaki krakowskiego oddziału PTM – plakiety, rzystwie Mikrobiologów. Od 1967 roku pełnił funkcję specjalnie zaprojektowanej przez prof. Zbigniewa Czopa sekretarza naukowego oddziału krakowskiego PTM. z krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Plakieta, usta- W latach od 1996 do 2011 był jego przewodniczącym, nowiona w roku 2010, ma zasięg ogólnokrajowy i zgod- od 2012 r. przewodniczącym honorowym. W 1992 r. nie z regulaminem jest przyznawana wyróżniającym się był głównym organizatorem Ogólnopolskiego Zjazdu pracownikom mikrobiologicznego środowiska nauko- Naukowego PTM w Krakowie, a przez kilka kadencji wego i zawodowego na podstawie decyzji kolegium zło- członkiem Zarządu Głównego PTM. Kierowany przez żonego z osób wcześniej nią wyróżnionych. dra Andrzeja Kasprowicza oddział krakowski PTM stał Zaangażowanie i owoce pracy dra Andrzeja Kaspro- się najliczniejszym i merytorycznie silnym oddziałem wicza zostały zauważone i docenione. Dr Andrzej Towarzystwa. Upowszechnione wówczas regularne, Kasprowicz wyróżniony został członkostwem hono-