Quick Scan Kinderopvangmarkt Leidsche Rijn
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Quick Scan Kinderopvangmarkt Leidsche Rijn Voorbeeld van de rapportage van een marktonderzoek op wijkniveau naar de vraag naar kinderopvang September 2011 In deze notitie wordt verslag gedaan van een quick scan van de kinderopvangmarkt op wijkniveau. In een markt waar regionaal en binnen gemeenten grote verschillen in vraag en aanbod bestaan, is onderzoek op wijkniveau nodig. Dat kan echter alleen als er op het gewenste schaalniveau demografische gegevens beschikbaar zijn. Deze quick scan is uitgevoerd voor de wijk Leidsche Rijn (Utrecht), een snel groeiende wijk waar de markt van kinderopvang vrijwel in evenwicht is. Gebruik is o.a. gemaakt van gegevens van de gemeente Utreecht, die op subwijkniveau beschikbaar waren. De rapportage bestaat uit een aantal onderdelen: eerst een korte introductie op het gebied, vervolgens worden demografische en sociaal-economische gegevens in kaart gebracht. Tot slot komt de aanbodzijde in het gebied aan bod met aantal kindplaatsen en worden kort conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan. In de bijlagen zijn per subwijk de prognoses voor 2011-2014 opgenomen. 1. ALGEMENE INFORMATIE: LEIDSCHE RIJN Leidsche Rijn is gelegen aan de westkant van Utrecht en is de grootste nieuwbouwlocatie van Nederland. De regio heeft landelijk gezien het grootste woningtekort. Tot 2025 worden er ca. 30.000 woningen gebouwd, naar verwachting voor ca. 80.000 bewoners. In januari 2009 is de 15.000e woning gebouwd en de ontwikkeling van woningen is dus over de helft. De nieuwbouwlocatie Leidsche Rijn omvat de aangrenzende wijken Leidsche Rijn en een deel van de wijk Vleuten-de Meern. Naast woonfuncties omvat het gebied ook werkgelegenheidsfuncties. Het is de bedoeling dat er uiteindelijk ook zo’n 40.000 mensen aan het werk kunnen in het gebied. Alle deelgebieden van Leidsche Rijn worden apart en gefaseerd ontwikkeld, zodat stedenbouwkundigen beter kunnen inspelen op trends en ontwikkelingen. De nieuwbouwlocatie is door spoor- en snelwegen geografisch sterk gescheiden van de rest van Utrecht en (in mindere mate) omliggende plaatsen. De spoorlijn Utrecht- Woerden doorsnijdt de nieuwbouwlocatie. Wijk Leidsche Rijn De wijk Leidsche Rijn telde begin 2011 25.321 mensen. De wijk groeit uit naar zo’n 40.000 inwoners. Binnen de wijk worden de volgende subwijken onderscheiden: Terwijde/De Wetering, Het Zand, Leidsche Rijn Centrum (nog vrijwel geheel te ontwikkelen), Parkwijk/Langerak en Leidsche Rijn Zuid. Public Result B.V. & AYIT Consultancy www.publicresult.nl & www.ayit.nl Wijk Vleuten-de Meern Deze wijk telt ruim 40.000 inwoners en bestaat uit vier subwijken: de oude dorpskernen Vleuten/Haarzuilens en de Meern, en de nieuwe wijken Veldhuizen/Vleuterweide en Rijnenburg. De laatstgenoemde subwijk moet nog vrijwel geheel worden ontwikkeld (5.000-7.000 woningen vanaf 2013). 2. KERNGEGEVENS In tabel 1 is een aantal kerngegevens opgenomen van de wijken Leidsche Rijn en Vleuten de Meern. Er valt op dat het percentage werkzoekenden in de wijken lager ligt, net als het percentage huishoudens met bijstand. In Vleuten-de Meern ligt het aantal banen per 100 inwoners erg laag, in Leidsche Rijn hoger dan in Utrecht. Qua veiligheid scoren de beide wijken beter. Wat betreft participatie en sociale infrastructuur scoren de beide wijken rond het gemiddelde van Utrecht en dat geldt ook voor openbare ruimte & verkeer. Tabel 1: kerngegevens Leidsche Rijn en Vleuten / de Meern 2007 en 2009 Bron: Gemeente Utrecht, 2011 2 Huidige leeftijdsopbouw In de database ‘WistUdata’ van de Gemeente Utrecht kan de bevolkingsopbouw per wijk worden bekeken, in de leeftijdscategorieën 0 t/m 3 en 4 t/m 11 jarigen (zie tabel 2). Er valt op dat anno 2011 er in de wijken relatief meer kinderen (onder de 18 jaar) wonen dan in vergelijking met de gehele stad Utrecht. Het percentage 18 t/m 24 jarigen is echter een stuk lager. Voor Vleuten-de Meern geldt ook dat het percentage 25 t/m 34-jarigen een stuk lager ligt. Het percentage 35 t/m 44-jarigen ligt in beide wijken hoger dan Utrecht. Voor Vleuten-de Meern ligt het percentrage 45+-ers ongeveer rond het gemiddelde van Utrecht. Voor Leidsche Rijn is dat lager. Tabel 2: bevolkingsopbouw Leidsche Rijn, Vleuten-de Meern en Utrecht (2011) Leidsche Vleuten- Utrecht Rijn De Meern 0 t/m 3 jarigen 9,7 % 7,9 % 5,8 % 4 t/m 11 jarigen 14,2 % 13,6 % 8,7 % 12 t/m 17 jarigen 5,2 % 6,6 % 4,9 % 18 t/m 24 jarigen 5,5 % 5,6 % 14,1 % 25 t/m 34 jarigen 20,0 % 12,6 % 20,9 % 35 t/m 44 jarigen 23,2 % 21,0 % 16,0 % 45 t/m 54 jarigen 10,8 % 13,2 % 11,4 % 55 t/m 64 jarigen 6,2 % 8,4 % 8,4 % 65 t/m 79 jarigen 4,3 % 8,4 % 7,1 % 80-plussers 1,0 % 2,5 % 2,7 % Bron: WistUdata, Gemeente Utrecht 3. PROGNOSES Vanwege het karakter van de wijken Leidsche Rijn en Vleuten-de Meern (sterke groei want deels nog in aanbouw) verdient de bevolkingsprognose bijzondere aandacht. Ook hierbij is gebruik gemaakt van de database van de Gemeente Utrecht, omdat hier per wijk een prognose kan worden bekeken. De resultaten zijn weergegeven in tabel 3 en de figuren 1 t/m 3. Het totaalbeeld (figuur 1) van Leidsche Rijn en Vleuten- de Meern laat zien dat de bevolkingsgroepen 0 t/m 3 jaar en 4 t/m 11 jaar groeien. Echter, dit verschilt per subwijk. Er zijn subwijken waar over de gehele periode bezien sprake is van groei, subwijken waar over de gehele periode bezien sprake is van daling en subwijken waar sprake is van een groei, maar later een daling of een explosieve groei zichtbaar is (b.v. als gevolg van oplevering nieuwe woningen). Tevens verschilt dit nog per subwijk en leeftijdscategorie. Op basis van het totaalbeeld van de prognose kan dus in elk geval tot 2025 een toenemende vraag naar KDV en BSO te verwachten zijn (zie tabel 3 en figuur 2-3). 3 Tabel 3: totaal van 0 t/m 11 jarigen in de subwijken van Leidsche Rijn en Vleuten- de Meern prognose 0 t/m 3 jarigen prognose 4 t/m 11 jarigen 2011 2015 2020 2025 2011 2015 2020 2025 Leidsche Terwijde, De Wetering 857 838 771 634 1.166 1.585 1.662 1.532 Rijn Het Zand 741 954 929 624 751 1.194 1.503 1.402 Leidsche Rijn Centrum 18 226 1.152 889 19 224 1.281 1.763 Parkwijk, Langerak 888 780 654 627 1.586 1.603 1.424 1.259 Leidsche Rijn-zuid 5 17 236 197 10 24 204 392 Vleuten- de Vleuten, Haarzuilens 338 400 862 606 879 890 1.351 1.468 Meern Veldhuizen, Vleuterweide 2.319 2.227 1.527 1.298 3.451 4.247 3.688 2.832 De Meern 659 589 591 569 1.327 1.477 1.536 1.478 Rijnenburg 6 10 11 1.408 28 20 24 1.575 Totaal 5.831 6.041 6.733 6.852 9.217 11.264 12.673 13.701 Bron: WistUdata, Gemeente Utrecht Figuur 1: prognose 0 t/m 11 jarigen in de wijken Leidsche Rijn en Vleuten-de Meern 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 prognose 0 t/m 3 jarigen prognose 4 t/m 11 jarigen 6.000 4.000 2.000 0 2011 2015 2020 2025 4 Figuur 2: prognose 0 t/m 3-jarigen per subwijk van de wijken Leidsche Rijn en Vleuten-de Meern 2500 Terwijde, De Wetering 2000 Het Zand 1500 Leidsche Rijn Centrum e.o Parkwijk, Langerak 1000 Leidsche Rijn-zuid 500 Vleuten, Haarzuilens 0 2011 2015 2020 2025 Veldhuizen, Vleuterweide prognose 0 t/m 3 jarigen Figuur 3: prognose 4 t/m 11-jarigen per subwijk van de wijken Leidsche Rijn en Vleuten-de Meern 4.500 Terwijde, De Wetering 4.000 3.500 Het Zand 3.000 Leidsche Rijn Centrum 2.500 e.o 2.000 Parkwijk, Langerak 1.500 Leidsche Rijn-zuid 1.000 500 Vleuten, Haarzuilens 0 2011 2015 2020 2025 Veldhuizen, Vleuterweide prognose 4 t/m 11 jarigen 5 Afkomst Uit een onderzoek van het CBS blijkt dat het gebruik van kinderopvang (zowel dagopvang als BSO) onder Marokkaanse en Turkse bevolkingsgroepen een stuk lager ligt. Daarom is het ook van belang te kijken naar de bevolkingssamenstelling van de wijk Leidsche Rijn (zie tabel 4). Hieruit valt op te maken dat ongeveer twee derde van de bewoners autochtoon is. Eén derde is allochtoon, waarvan iets minder dan één derde van westerse afkomst. De Marokkanen en Turken vormen in totaal ongeveer 13% van de bevolking in de wijk. Vleuten-de Meern is een meer autochtone wijk, opvallend is dat het percentage Westerse tweede generatie-immigranten niet veel lager is. Tabel 4: afkomst bewoners Leidsche Rijn en Vleuten – de Meern(2011) Kenmerk Leidsche Vleuten – Totaal twee Rijn de Meern wijken Aantal inwoners 25.321 41.353 66.674 Autochtonen 65,5 % 80 % 74,5 % Allochtonen 34,5 % 20 % 25,5 % Westers 9,4 % 7,9 % 8,5 % Marokkaans 7,5 % 3,6 % 5,1 % Turks 5,4 % 1,6 % 3,0 % Surinaams / Antilliaans 5,8 % 3,4 % 4,3 % Overig niet-westers 6,5 % 3,5 % 4,6 % 1e generatie 15,4 % 8,2 % 10,9 % 1e generatie westers 3,7 % 2,7 % 3,1 % 1e generatie niet-westers 11,7 % 5,5 % 7,9 % 2e generatie 19,1 % 11,8 % 14,6 % 2e generatie westers 5,6 % 5,2 % 9,2 % 2e generatie niet-westers 13,4 % 6,6 % 5,4 % Bron: WistUdata, Gemeente Utrecht Sociaal-economische gegevens Naast demografische gegevens en prognoses, is het voor de marktverkenning kinderopvang relevant te kijken naar sociaal-economische eigenschappen van de bevolking in Leidsche Rijn en Vleuten-de Meern.