CENT Centraal Station Amsterdam (Pierre Cuypers) / Archief
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Nummer Toegang: CENT Centraal Station Amsterdam (Pierre Cuypers) / Archief Het Nieuwe Instituut (c) 2000 This finding aid is written in Dutch. 2 Centraal Station Amsterdam (Pierre Cuypers) / CENT Archief CENT Centraal Station Amsterdam (Pierre Cuypers) / 3 Archief INHOUDSOPGAVE BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF......................................................................5 Aanwijzingen voor de gebruiker.......................................................................6 Citeerinstructie............................................................................................6 Openbaarheidsbeperkingen.........................................................................6 Archiefvorming.................................................................................................7 Geschiedenis van het archiefbeheer............................................................7 Geschiedenis van de archiefvormer.............................................................9 Cuypers, Petrus Josephus Hubertus..........................................................9 Cuypers, Josephus Theodorus Joannes...................................................13 Bereik en inhoud............................................................................................15 Manier van ordenen.......................................................................................15 Bronnen.........................................................................................................18 BESCHRIJVING VAN DE SERIES EN ARCHIEFBESTANDDELEN........................................25 CENT.110378836 Geschreven stukken..........................................................25 CENT.110378837 Tekeningen Stationgebouw................................................27 CENT.110378838 Situatietekeningen...................................................................27 CENT.110378839 Plattegronden, Doorsneden en Geveltekeningen.....................27 CENT.110378840 Detailtekeningen......................................................................30 CENT.110378841 Technische Installatietekeningen..............................................32 CENT.110378842 Latere uitbreidingen en verbouwingen..............................34 CENT.110378843 Bruggen....................................................................................34 CENT.110378844 Stationgebouw.........................................................................34 CENT.110378845 Postgebouw..............................................................................34 CENT.110378846 Foto's exterieur..................................................................36 CENT.110378847 Algemeen.................................................................................36 CENT.110378848 Details......................................................................................36 CENT.110378849 Foto's interieur...................................................................39 CENT.110378850 Documentatie....................................................................41 CENT Centraal Station Amsterdam (Pierre Cuypers) / 5 Archief Beschrijving van het archief Beschrijving van het archief Naam archiefblok: Centraal Station Amsterdam (Pierre Cuypers) / Archief Periode: 1876-1889 (1925) Archiefbloknummer: CENT Omvang: 9,49 meter Archiefbewaarplaats: Het Nieuwe Instituut Archiefvormers: Cuypers, Petrus Josephus Hubertus Cuypers, Josephus Theodorus Joannes 6 Centraal Station Amsterdam (Pierre Cuypers) / CENT Archief Aanwijzingen voor de gebruiker Aanwijzingen voor de gebruiker Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal doen. Citeerinstructie CITEERINSTRUCTIE Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling. VOLLEDIG: Het Nieuwe Instituut, Rotterdam, Centraal Station Amsterdam (Pierre Cuypers) / Archief, nummer toegang CENT, inventarisnummer ... VERKORT: Het Nieuwe Instituut, Rotterdam, Centraal Station Amsterdam (Pierre Cuypers) / Archief (CENT), inv.nr. ... Openbaarheidsbeperkingen OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN Het archief is openbaar CENT Centraal Station Amsterdam (Pierre Cuypers) / 7 Archief Archiefvorming Archiefvorming Geschiedenis van het archiefbeheer GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEER Het archief van het Bureau Cuypers werd tussen 1962 en 1976 in verschillende delen geschonken door P.J.J.M. (Pierre) Cuypers, een zoon van J.Th.J. Cuypers en dus kleinzoon van P.J.H. Cuypers, aan de Rijksdienst voor de Monumentenzorg (RDMZ) en in het bijzonder aan het Nederlands Documentatiecentrum voor de Bouwkunst (NDB), de voorloper van het Nederlands Architectuurinstituut (NAi).Het betrof archiefmateriaal gevormd door zowel P.J.H. (Pierre) Cuypers (1827-1921) als door J.Th.J. (Joseph, zoon van Pierre) Cuypers (1861-1949). Dat waren dus de archieven van het bureau in Roermond, van het bureau in Amsterdam en van de kunstwerkplaats Cuypers en Co. (voorheen Cuypers, Stoltzenberg en Co.) in Roermond. Hieraan werden de archieven, die reeds in het bezit waren van het Rijk en zich bevonden in het Rijksmuseum te Amsterdam, toegevoegd. Het betrof hier voor een groot deel tekeningen en andere documenten van het bouwbureau van het Rijksmuseum. Ook na 1976 zijn er nog kleine aanvullingen gekomen. In 2000 en 2002 werd het deel van het bouwarchief dat nog berustte in kasteel De Haar overgebracht naar het NAi.HerkomstP.J.H. Cuypers begon in 1851 een architectenbureau en een kunstwerkplaats in Roermond. In 1865 verhuisde zijn architectenbureau naar Amsterdam. De kunstwerkplaats in Roermond bleef voortbestaan. Van enkele grote opdrachten is het bekend dat Cuypers daar ter plekke een bouwbureau of werkplaats had. Dit was zeker zo bij het Rijksmuseum in Amsterdam en bij kasteel De Haar in Haarzuilens. Op al deze plaatsen werd archief gevormd.J.Th.J. Cuypers trad in 1885 bij het bureau van zijn vader in dienst. Van 1900 tot 1908 associeerde hij zich met architect J. Stuyt. Ook tijdens de associatie bleef hij verbonden aan het bureau van zijn vader. In 1921 na het overlijden van P.J.H. Cuypers in 1921 nam hij het Amsterdamse bureau over.De eerste bruikleenovereenkomsten stammen uit de jaren dertig van de vorige eeuw. Zowel het Rijksmuseum als J.Th.J. Cuypers stonden toen boeken, correspondentie, tekeningen en voorwerpen af aan het Gemeentelijk Museum in Roermond.Vanaf de jaren zestig werd er begonnen met het veiligstellen van de verschillende archiefdelen. Er waren grofweg vier archiefdelen te onderscheiden:A. In 1963 werd het archief van het Cuypers' bureau en de kunstwerkplaats in Roermond overgebracht naar de Rijksdienst voor de Monumentenzorg in Den Haag. Dit deel was afkomstig uit de panden aan de Pieter Cuypersstraat in Roermond. Bij de overbrenging speelde de rijksrestauratiearchitect C.J.M. van der Veken een rol. Hij was werkzaam bij het architectenbureau Huis in 't Veld - Deltrap, dat sinds 1957 de rechtsopvolger was van het bureau van Joseph en zijn zoon Pierre Cuypers in Roermond. Het archief verhuisde eind jaren zestig met de Rijksdienst naar Voorburg. Het ging in 1969 voor bewerking naar Nijmegen en werd in 1971 naar het Nederlands Documentatiecentrum voor de Bouwkunst in Amsterdam (onderdeel van de RDMZ) overgebracht.B. Het archief van het bouwbureau van het Rijksmuseum was op de zolder van het Rijksmuseum in Amsterdam opgeslagen in het zogenaamde Cuypers-depot. Het bouwbureau heeft onder de verantwoordelijkheid van J.Th.J. Cuypers tot 1920 voortbestaan. Dit deel 8 Centraal Station Amsterdam (Pierre Cuypers) / CENT Archief berustte tot 1969 in het Rijksmuseum. Het raakte daar aangevuld (en deels vermengd) met andere architectenarchieven, onder andere die van K.P.C. de Bazel en J.J., M.A. en J. van Nieukerken. Dit deel werd ook in 1969 voor bewerking naar Nijmegen gebracht en vervolgens naar het NDB.C. In 1973 schonk kleinzoon P.J.J.M. Cuypers het door hem bewaarde deel van het archief van het Amsterdamse bureau aan het NDB.D. In de jaren zeventig werd bij de voorbereiding van een tentoonstelling over P.J.H. Cuypers nog een aanzienlijk archiefdeel aangetroffen op een zolder van het voormalige woonhuis van Cuypers in Roermond. Zowel de Roermondse gemeentelijke museuminstelling als de Rijksoverheid maakten aanspraak op dit archiefdeel. Uiteindelijk kwam het (gefaseerd)bij het NDB.Toen in 1993 de hele collectie verhuisde van Amsterdam naar Rotterdam, waar het nieuwe NAi als opvolger van het NDB was gehuisvest, werd daarmee ook het hele Cuypers-archief overgebracht. In 1993, 2000 en 2002 volgden de laatste aanwinsten.Eerdere bewerkingenDe eerste bewerking van het Cuypers-archief werd geïnitieerd door de Amsterdamse hoogleraren C. Peeters en C.A. van Swigchem. Hiervoor werd het archief in 1969 overgebracht naar de bibliotheek en het documentatiecentrum van de Katholieke Universiteit (KDC) in Nijmegen.Het te bewerken archief bestond uit twee delen. Deel A (zie hiervoor) was afkomstig van de RDMZ en bestond uit 15 kratten met bundels tekeningen, 13 grote en middelgrote portefeuilles en diverse plaatwerken. Deel B (zie hierboven) was afkomstig uit het Cuypers-depot in het Rijksmuseum en was opgeslagen in 25 wasmanden, 8 grote portefeuilles, 20 grote schuifsleden en bevatte ook los materiaal. Dit deel omvatte naast stukken van het in deze inventaris beschreven dossier van het Rijksmuseum ook de archieven van architecten K.P.C. de Bazel, J.J., M.A. en J. van Nieukerken.Deze beide