Branża motoryzacyjna Egiptu – możliwości współpracy firm

1. Branża motoryzacyjna w gospodarce Egiptu

Egipt należy do niewielu krajów dysponujących możliwościami wytwórczymi do produkcji samochodowej i jest największym producentem motoryzacyjnym w regionie MENA /Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu/. Egipski sektor motoryzacyjny uznawany jest za wysoce zdywersyfikowany – obejmuje produkcję samochodów osobowych, autobusów, mikrobusów, samochodów ciężarowych oraz branżę podzespołów/części zamiennych.1

Regulacje w zakresie montażu pojazdów samochodowych

Rząd Egiptu realizuje politykę rozwoju lokalnych montowni samochodowych i ochrony przed konkurencyjnym importem. Celowi temu służy wymóg określający wsad produktu krajowego w produkcie końcowym, którego wielkość określona została zmodyfikowanym dekretem prezydenckim nr 907 z 2005 r. Dekret określa ułatwienia inwestycyjne dla producentów uwzględniających regułę wsadu krajowego w produkcie końcowym. Zarząd Rozwoju Przemysłowego /IDA/ zobowiązał egipskie montownie samochodów do przestrzegania minimum 45% wsadu krajowej produkcji jako podstawy do korzystania z redukcji taryf celnych w imporcie komponentów do montażu. Dodatkowe regulacje /kompensacja eksportem wsadu mniejszego od 45%; kwartalnego raportowania przez montownię proporcji elementów stosowanych w produkcji; udostępnianie dokumentacji produkcyjnej dla celów kontrolnych; udostępnianie dokumentacji celnej dla kontroli zachowania wsadu krajowego w skali roku/ są wymagane pod rygorem unieważnienia rejestracji montowni w rejestrze gospodarczym.

Opłaty celne i podatkowe

We wrześniu 2004 roku obniżone zostały stawki celne w imporcie samochodów i części samochodowych jako element realizacji zobowiązań w ramach porozumień z WTO. Decyzje w tym zakresie sprzyjały konkurencyjności cenowej lokalnych producentów, a w przypadku samochodów ciężarowych - odnowieniu floty krajowego transportu samochodowego. Stawki taryfy celnej w imporcie pojazdów samochodowych do Egiptu są zależne od rodzaju pojazdu oraz pojemności silnika. Podobne zależności odnoszą się do stawek podatku importowego i podatku od sprzedaży. W obrocie handlowym Egiptu z państwami Unii

1 Ministerstwo Inwestycji 2010 r. 1

Europejskiej stosowane są stawki celne importowe wynikające z uzgodnień w ramach Umowy Stowarzyszeniowej z 2004 r. /aktualna wysokość stawek wg celnej taryfy importowej Egiptu – www.customs.gov.eg /. Wymogiem zasadniczym jest import samochodu w roku jego produkcji.

Udział branży motoryzacyjnej w GDP i rynku pracy

Udział branży motoryzacyjnej w egipskim GDP nie jest znaczący – w 2010 roku wyniósł 2,85%.2 Wg szacunków udział produkcji motoryzacyjnej w GDP ulegnie zwiększeniu w perspektywie wzrostu inwestycji w branżach pracujących dla sektora motoryzacyjnego; produkcja sektora motoryzacyjnego stanowiła 16% działu wytwórczości. Sektor motoryzacyjny zatrudnia 75 tys. osób w sferze produkcyjnej /montaż pojazdów samochodowych i branża podzespołów/ oraz 150 tys. osób w sferze obsługi logistycznej /dystrybucji, usługach sprzedaży oraz serwisu i części zamiennych/.3 Egipski sektor motoryzacyjny dysponuje doświadczoną siłą roboczą o konkurencyjnych warunkach płacowych4. Kategoria Miesięczne wynagrodzenie Stawka za 1 godzinę /USA /USA $/ $/ Doświadczony inżynier 1.017 6,4 Inżynier 458 2,9 Wykwalifikowany pracownik 256 1,6 Częściowo wykwalifikowany pracownik 174 1,1 Pracownik pomocniczy 126 0,8 Pracownik administracji 166 1,0 Wartość średnia 211 1,32 Źródło: Egyptian Auto Feeders Association /EAFA/, 2010 r.

Inwestycje w branży motoryzacyjnej

W Egipcie wprowadzono wiele regulacji prawnych wspierających politykę rządu na rzecz zwiększenia roli sektora prywatnego w gospodarce. Zasadnicze znaczenie dla rozwoju inwestycji w sektorze motoryzacyjnym miała ustawa o inwestycjach zagranicznych nr 8 z 1997 roku, oferująca ułatwienia i gwarancje stymulujące inwestycje prywatne. Wg danych GAFI /General Authority for Foreign Investment/ zakumulowana wartość inwestycji prywatnych w sektorze motoryzacyjnym w okresie od 2007 roku do czerwca 2010 roku wyniosła 1,1 mld dol. USA. Stanowią one 20% całkowitej wartości kapitałowej sektora motoryzacyjnego w Egipcie, wynoszącej 5,48 mld dol. USA zangażowanych w 451 firmach sektora. Wg danych GAFI z czerwca 2010 r. udział egipskiego kapitału prywatnego w sektorze motoryzacyjnym Egiptu wynosił 74%, a kapitału zagranicznego – 26%, w tym 2% z państw arabskich regionu MENA.

2 Oxford Economics, Sectoral Prospects Briefing, Spring 2010 3 in Egypt – American Chamber of Commerce in Egypt, 2011 4 Industrial Development Authority /IDA/, Invest in Egypt, Industry Profiles, 2009 2

Strategia rozwoju egipskiego sektora motoryzacyjnego

W listopadzie 2009 r. Zarząd Rozwoju Przemysłowego /IDA/ w Egipcie opracował długoterminową, 10-letnią strategię rozwoju przemysłu motoryzacyjnego w celu zwiększenia udziału lokalnej produkcji samochodowej i liczby egipskich producentów części samochodowych oraz umocnienia pozycji Egiptu jako konkurencyjnej bazy eksportowej komponentów samochodowych. Oczekująca na zatwierdzenie strategia przewiduje, że do 2020 r. nastąpi zwiększenie: udziału sektora motoryzacyjnego w GDP do ponad 10%; skali rocznej produkcji pojazdów samochodowych do 1 mln sztuk; wsadu produkcji krajowej w produkcie końcowym powodującego rozwój lokalnych producentów komponentów i ich eksportu; bezpośredniego i pośredniego zatrudnienia w sektorze do 3 mln osób; eksportu pojazdów do 300 tys. sztuk rocznie.

2. Analiza rynku pojazdów samochodowych w Egipcie

W połowie 2010 roku w Egipcie zarejestrowanych było 5,6 mln pojazdów samochodowych.5 Samochody osobowe prywatne stanowią w Egipcie większość /48,7%/; drugą grupę stanowią motocykle /22,6%/, a następną samochody i ciągniki ciężarowe /17,3%/. Taksówki mają 6% udział, samochody administracji rządowej i sektora publicznego – 2,6%, autobusy – 1,9%, pozostałe pojazdy – ok. 1%. W Kairze i gubernatorstwie Giza jest zarejestrowanych 2,18 mln samochodów, co stanowi 42% wszystkich pojazdów samochodowych w Egipcie. W Alexandrii zarejestrowanych jest 9% pojazdów zarejestrowanych w Egipcie. Większość pojazdów zarejestrowanych w Kairze stanowią samochody osobowe i motocykle /80%/. Samochody administracji rządowej i sektora publicznego, autobusy i taksówki stanowią 11% pojazdów w Kairze. Ilość nowych pojazdów samochodowych rejestrowanych w Egipcie wzrastała w latach 2001 – 2009 średnio o 12,8% rocznie.6 Wzrost liczby rejestrowanych pojazdów jest efektem czynników demograficznego, ekonomicznego i finansowego, specyficznych dla rynku Egiptu. Wzrastające dochody per capita, młoda wiekowo struktura populacji i utworzenie się wpływowej klasy średniej oraz ułatwienia w finansowaniu zakupu samochodów spowodowały ekspansję egipskiego przemysłu samochodowego. Do maja 2008 roku opłaty rejestracyjne były niskie i na niezminionym poziomie od 1980 roku - podwyższenie opłat rejestracyjnych /vide tabela niżej/, szczególnie w przypadku samochodów luksusowych, spowodowało wzrost wpływów do budżetu państwa i częściowo ograniczyło popyt na samochody o dużej pojemności silnika. pojemność silnika opłata rejestracyjna do V. 2008 r. /w opłata rejestracyjna po V. 2008 r. /w funtach egipskich - EGP/ funtach egipskich - EGP/ poniżej 1600 ccm 16 - 25 100 – 120 1600 – 2030 ccm 120 1.000 powyżej 2030 ccm 500 2% wartości pojazdu Źródło: Ministry of Interior, Central Traffic Department, 2010

5 rejestracja prywatnych pojazdów samochodowych, motocykli i traktorów podlega wznowieniu co rok lub co 3 lata 6 Central Agency for Public Mobilization and Statistics /CAPMAS/, grudzień 2009 r. 3

Segment samochodów osobowych w Egipcie jest nadal względnie niewielki. Wskaźnik motoryzacji w Egipcie /ilość posiadanych samochodów osobowych na 1 tys. mieszkańców/ wynosi 33,6 i jest niski w porównaniu do innych krajów o zbliżonym poziomie dochodu. Wskaźnik dla Kairu wynosi 120 i jest najwyższy w Egipcie. Również długi okres posiadania samochodów osobowych nie sprzyja rozwojowi tego segmentu rynku – jedna trzecia samochodów osobowych w Egipcie przekracza 25 lat.7

Segmenty rynku pojazdów samochodowych

W działalności wytwórczej egipskiej branży motoryzacyjnej zaangażowanych jest 17 producentów samochodowych, realizujących produkcję na 27 liniach montażowych /11 dla samochodów osobowych, 7 dla autobusów i 9 dla pojazdów dostawczych/. Produkcja samochodów realizowana jest przez firmy egipskie /Automotive Eng. Co., Automotive Gate Egypt, Bavarian Auto Group - BAG, Ghabbour Auto - GB Auto, Gorica Egypt, JAC, Lada Egypt, MCV/, firmę zagraniczną - oddział koncernu NISSAN, będący 100% własnością firmy japońskiej, oraz joint-ventures z kapitałem egipskim /Arab American Vehicles - AAV, Daewoo Motor Egypt, Egyptian German Automotives, GB – Polo, , Peugeot Egypt, Suzuki Egypt, Temsa Egypt/. Dystrybucja sektora motoryzacyjnego opiera się na agentach handlowych, będących autoryzowanymi dealerami zagranicznych marek pojazdów oraz sieci dystrybutorów samochodów, oferujących także usługi serwisowe i części zamienne /są oni ustanawiani przez autoryzowanych agentów handlowych/. W branży dystrybucji pojazdów samochodowych funkcjonują także pośrednicy handlowi nie związani ze specyficzną marką producenta i nie dysponujący zapleczem usług serwisowych.8 W 2009 roku wyprodukowano w Egipcie 114.782, a sprzedano 205.500 pojazdów samochodowych. Rynek pojazdów samochodowych w Egipcie jest zdominowany przez segment samochodów osobowych, posiadający 77% udział w całkowitej wartości sprzedaży samochodów w 2009 roku. Samochody ciężarowe zajmują drugą pozycję pod względem wartości sprzedaży z 16,3% udziałem, a kolejną autobusy – 6,4% udział.9 Większość pojazdów samochodowych sprzedanych w Egipcie w 2009 roku stanowiły samochody importowane /CBU – completely built units/; pozostałe stanowiły pojazdy sprzedane na rynku przez zakłady montażowe w Egipcie /CKD – completely knocked down units/. Pojazdy samochodowe sprzedane w 2010 roku w Egipcie to przede wszystkim marki Chevrolet GM /26,2%/, Hyundai /21,4%/ i Kia /8,6%/. Tabela niżej prezenutje udział /w %/ marek pojazdów samochodowych w sprzedaży na rynku egipskim w 2009 roku10.

Chevrolet Hyundai Toyota Kia Speranza Nissan Suzuki Renault Mercedes Mitsubishi inne 24,9 20,3 7,2 7,0 5,8 5,6 3,7 2,7 2,5 2,3 17,9

Największy udział w rynku pojazdów samochodowych ma General Motors Egypt, posiadająca zdolność produkcyjną 6 tys. pojazdów rocznie. GM Egypt montuje i produkuje małe

7 Ministry of Environment, Egypt State of Environment Report, wrzesień 2009 r. 8 Industrial Development Authority, Egypt Global Business Partner, 2010 9 Information Decision Support Center (IDSC) – , 2010 10 Automotive Marketing Information Council, styczeń 2010 r. 4

i średniej wielkości samochody dostawcze, autobusy, samochody osobowe i terenowe. Wyłączny dystrybutor GM Egypt – firma Manours – sprzedaje następujace marki samochodów osobowych: Opel - Vectra, Astra, Corsa; Chevrolet - Aveo, Cruze, Lanos, Optra, Spark. GM oferuje także samochody ciężarowe /serii N/ i dostawcze /serii T/ oraz podwozia minibusów. Egipska firma Ghabbour Auto Egypt /GB Auto/ posiada dominującą pozycję pod względem wartości rynkowej i udziału w różnych segmentach rynku samochodowego /samochodów osobowych, dostawczych, trójkołowych/. GB Auto jest wyłącznym dystrybutorem samochodów Hyundai od 1992 roku, a od 1995 roku także montownią, oraz dysponuje największą w Egipcie siecią serwisu samochodów. Firma GB Auto produkuje także samochody ciężarowe i autobusy VOLVO i Mitsubishi, motocykle BAJAJ i pojazdy trójkołowe. GB Auto prowadzi działalność także na rynku Algierii /w lutym 2009 roku uruchomiła tam joint-venture SENTRAX w zakresie dystrybucji ciągników ciężarowych/ oraz Iraku /w lutym 2010 roku uruchomiła joint-venture dla dystrybucji samochodów i części zamiennych firmy Hyundai/.

Samochody osobowe

Sprzedaż samochodów osobowych w Egipcie wzrastała od 2005 roku w tempie średnio 27,3% rocznie, lecz w 2009 roku nastąpił spadek sprzedaży samochodów osobowych o 20% w stosunku do 2008 r., spowodowany ograniczeniem popytu konsumentów egipskich w wyniku globalnego kryzysu finansowego – w 2009 roku sprzedano 158,9 tys. samochodów osobowych. Produkcja samochodów osobowych zwiększała się od 2003 roku średnio 15% rocznie i w 2009 roku wyniosła 72,5 tys. sztuk. Większość samochodów osobowych sprzedanych w 2009 roku pochodzila z importu /CBU - 62%/, a pozostałą wielkość stanowiły pojazdy montowane w Egipcie /CKD - 38% /.11 Aprobata dla prywatnej konsumpcji i wzrost gospodarczy w połączeniu z obniżeniem w 2004 roku stawek celnych w imporcie do Egiptu pojazdów samochodowych, części zamiennych i komponentów produkcyjnych, były głównymi czynnikami dynamicznego wzrostu sprzedaży samochodów osobowych. Egipski rynek samochodowy jest bardzo wrażliwy cenowo. Wiele marek południowej Azji i części zamiennych wprowadzonych na rynek egipski zdołało uzyskać znaczący udział w rynku we względnie krótkim okresie czasu. W większości samochody osobowe sprzedawane w Egipcie to marki USA i azjatyckie. Względnie droższe samochody osobowe producentów europejskich są uznawane przez segment konsumentów ceniących jakość, technologię, innowacyjność. Główne 10 marek samochodów osobowych posiada ok. 55% udział w rynku egipskim /vide tabela niżej – dane w % za I półrocze 2010 r./12.

Hyundai Chevrolet Kia Speranza Nissan Renault Mercedes Skoda Volkswagen Toyota 27,5 19,8 11,3 7,1 5,7 4,3 2,7 2,6 2,2 2,0

Większość konsumentów egipskich preferuje tańsze modele samochodów osobowych o średniej pojemności silnika 1,5 ccm – 1,6 ccm – miały one 61% udział, a samochody terenowe o pojemności silnika poniżej 2,0 ccm miały 3,4% udział w sprzedaży w 2009 r. Egipcjanie kupili

11 Automotive Marketing Information Council, 2010 r. 12 Automotive Marketing Information Council, 2010 r. 5

w 2009 roku 48,2 tys. samochodów osobowych w przedziale cenowym 50 tys.-70 tys. EGP /30%/, a w przedziale 70 tys. – 100 tys. EGP – 44,3 tys. samochodów /28%/. Samochody osobowe o wartości zakupu w przedziale 50 tys. – 150 tys. EGP miały 85% udział w sprzedanych samochodach osobowych w 2009 r.13

Samochody transportowe i dostawcze

Samochody transportowe i dostawcze stanowiły blisko 23% wszystkich pojazdów samochodowych sprzedanych w Egipcie w 2009 r. Produkcja samochodów transportowych i dostawczych w 2009 roku mniejszyła się w stosunku do 2008 roku o 25% i wyniosła 46,6 tys. pojazdów /samochody ciężarowe miały 71% udział/.

Autobusy

Produkcja autobusów w Egipcie zwiększała się do 2009 r., w którym wyprodukowano ich 13,2 tys. – mniej o 25% w stosunku do 2008 r. /17,5 tys./. Autobusy sprzedawane w Egipcie - w przeciwieństwie do segmentu samochodów osobowych – są w ponad 50% montowane lokalnie /CKD/. Zmniejszył się także udział mikrobusów w całkowitej sprzedaży autobusów /do 28,7% w 2009 r. z 36,3% w 2007 r./. Toyota była główną marką autobusów sprzedawanych w Egipcie do 2008 r. /43% udział/ - w 2010 r. sprzedaż autobusów marki Suzuki była największa /29,8%/. Udział głównych marek autobusów w rynku Egiptu w 2009 r. prezentuje tabela niżej /w %/.

Suzuki Toyota Brilliance Chevrolet Mitsubishi Nissan MCV/Mercedes Hyundai Pozostałe Auto 34,9 29,8 9,6 7,6 5,3 4,9 3,6 2,4 1,9 Źródło: Automotive Marketing Information Council, styczeń 2010 r.

Samochody ciężarowe

W efekcie mocnej pozycji transportu samochodowego w Egipcie /ponad 95% udział w całości przewozów towarowych/ popyt na samochody ciężarowe utrzymuje sie na wysokim poziomie. Samochody ciężarowe mają 16% udział w całkowitym rynku pojazdów samochodowych /2009 r./. W większości są to pojazdy montowane lokalnie /CKD/; ciężarówki importowane /CBU/ mają ok. 25% udział. Sprzedaż samochodów ciężarowych w 2009 r. wyniosła 33,5 tys. – mniej o 27% w porównaniu z 2008 r. Samochody dostawcze typu pick-up mają największy, 68% udział w całkowitej sprzedaży samochodów ciężarowych /2009 r./. Lekkie samochody dostawcze stanowiły 15% sprzedaży samochodów ciężarowych, a ciężkie i lekkie ciężarówki miały 9% udział /vany stanowiły pozostałą część/. Udział poszczególnych marek w sprzedaży samochodów ciężarowych w Egipcie w 2009 r. prezentuje tabela niżej /w %/.

13 Automotive Marketing Information Council, 2010 r.

6

Chevrolet Toyota Nissan Mitsubishi JAC Suzuki MCV/Mercedes IVECO VW pozostałe 60 12 8 3 3 2 3 1 3 5 Źródło: Automotive Marketing Information Council, styczeń 2010 r.

Wśród samochodów ciężarowych sprzedanych w Egipcie w I połowie 2010 r. największy udział miała marka Chevrolet /64,6%/, a następnie Nissan /8,5%/ i Toyota /7,4%/.

3. Eksport i import pojazdów samochodowych w Egipcie

Egipt należy do największych rynków samochodowych w Afryce i na Bliskim Wschodzie. Wartość egipskiej wymiany handlowej pojazdami samochodowymi w 2009 roku wyniosła około 2,1 mld dol. USA, z czego wartość importu /łącznie dla CBU i CKD/ stanowiła 1,93 mld. dol. USA. Wartość importu sektora motoryzacyjnego zmniejszyła sie o 34% /łącznie dla CKD i CBU/, natomiast spadek wartości eksportu wyniósł 23% w 2009 r. w stosunku do 2008 r.

Eksport

Międzynarodowe koncerny samochodowe wykorzystują rynek Egiptu jako bazę do montażu i eksportu samochodów na sąsiednie rynki afrykańskie i arabskie. Algieria jest głównym rynkiem egipskiego eksportu samochodów w 2009 r. /kolejne miejsca zajęły Angola, Libia i Zjednoczone Emiraty Arabskie/. Największy udział w eksporcie w 2009 r. miały autobusy /CBU/ – 38,7 mln dol. USA, następnie samochody osobowe /14,95 mln dol. USA/, samochodowe ciągniki ciężarowe /8,77 mln dol. USA/ oraz samochody dostawcze /CBU - 5,6 mld dol. USA/. Udział rodzajów pojazdów samochodowych /w %/ w ich eksporcie całkowitym wartości 68 mln dol. USA w 2010 r. przedstawia tabela niżej14.

samochody osobowe autobusy samochody dostawcze samochodowe ciągniki ciężarowe 22 57 8 13

Montownie pojazdów samochodowych eksportują głównie autobusy i lekkie pojazdy dostawcze. Egipt jest drugim po Republice Południowej Afryki eksporterem autobusów w Afryce, a w regionie Bliskiego Wschodu trzecim po Turcji i Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Jednocześnie Egipt jest największym w Afryce eksporterem autobusów z silnikiem diesla – w 2009 r. posiadał 27,1% udział w całkowitym eksporcie w Afryce autobusów z sielnikiem diesla.

Import

Całkowity import pojazdów samochodowych do Egiptu w 2009 roku wyniósł ok. 1,93 mld dol. USA. Głównym dostawcą samochodów do Egiptu jest Japonia, a następnie Korea Płd. i Niemcy. Udział /w %/ rodzajów pojazdów samochodowych w całkowitym imporcie pojazdów samochodowych w Egipcie w 2009 r. przedstawia tabela niżej15.

14 na podstawie danych EEC Trade Data z 2010 r. 15 na podstawie danych Engineering Export Council for Egypt z 2009 r. 7

samochody osobowe autobusy samochody dostawcze samochodowe ciągniki ciężarowe 88 7,2 0,5 4,3

Obniżenie po 2004 r. ceł w import samochodów do Egiptu oraz zniesienie w 2005 r. pozataryfowego ograniczenia importu bezpośrednio z kraju pochodzenia mocno stymulowały zwiększenie importu samochodów. Największą grupę samochodów importowanych do Egiptu w 2009 r. /ok. 75%/ stanowiły samochody osobowe średnilitrażowe /o poj. silnika 1500 do 2000 ccm/. W 2009 r. Egipt był 4-ym rynkiem w regionie MENA pod względem wielkości importu samochodów.

4. Znaczenie i struktura branży podzespołów/części samochodowych

Egipska Organizacja Rozwoju Przemysłowego /IDA – Industrial Development Authority/ skatalogowała samochodowe części zamienne w 17 kategoriach w celu ułatwienia inwestycji w branży, umożliwiając rozwój produkcji komponentów w Egipcie. W egipskiej branży części samochodowych funkcjonuje 375 firm zaopatrujących producentów i usługi serwisowe, zatrudniających 60 tys. osób. Wartość rynkowa branży komponentów samochodowych wynosi 3 mld EGP, a szacunkowa wartość produkcji części wynosi 500 mln dol. USA16. Produkcja części zamiennych i komponentów samochodowych ma kluczowe znaczenie dla rozwoju sektora motoryzacyjnego w Egipcie – każdy pojazd samochodowy składa się z ok. 10 tys. komponentów, stanowiących ok. 60% kosztu produkcji pojazdu. Produkcja ta jest roboczochłonna, co ma istotny wymiar socjalny, i wraz z oparciem montażu samochodów na lokalnej produkcji części zamiennych, powoduje znaczną obniżkę kosztów produkcji samochodów. Części samochodowe przeznaczone są dla 3 segmentów odbiorców: dla zakładów montażowych, dla sieci dystrybucyjnej części zamiennych i dla usług serwisowych, na eksport. Usługi serwisowe i użytkownicy samochodów konsumują ok. 75% produkcji części samochodowych – powodem tak wysokiego zapotrzebowania na częsci zamienne w okresie posprzedażowym jest względnie długi okres użytkowania samochodów i zła jakość dróg w Egipcie17. Wymóg minimalnego wsadu krajowego w wartości produktu końcowego wspiera rozwój lokalnych producentów samochodowych, umożliwiając korzystanie z ulg celnych przy imporcie pozostałych komponentów. Sprzyja także współpracy zagranicznych producentów samochodów osobowych z egipskimi producentami komponentów. Zakłady montażowe zaopatrywani są przez lokalnych producentów w komponenty bardziej pracochłonne i mniej zaawansowane technicznie, natomiast części technologicznie zaawansowane są importowane od zagranicznych producentów samochodów lub dostawców. Produkcja lokalna komponentów sprowadza się zasadniczo do konwencjonalnych części stanowiących ok. 18% wartości produktu końcowego. Uwzględnienie radioodtwarzaczy i klimatyzatorów zwiększa wsad lokalny łącznie o ok. 10%. Wg danych Egyptian Automotive Feeders Association /EAFA – Egipskie Stowarzyszenie Dostawców Motoryzacyjnych/ w 2010 r. planowano inwestycje w branży części

16 The Automotive Industry in Egypt, American Chambers of Commerce in Egypt, luty 2011 r. 17 The Automotive Industry in Egypt, American Chambers of Commerce in Egypt, luty 2011 r. 8

samochodowych wartości 35,5 mld dol. USA, w tym 72% z przeznaczeniem na uruchomienie nowych zakładów produkcyjnych. Tabela niżej prezentuje głównych producentów części samochodowych w Egipcie18.

nazwa producenta rodzaj komponentów/części odbiorcy w Egipcie Abou El Yazeed systemy wydechowe i tłumiki GM, Egyptian Automotive, MCV, NASCO, Kia, Ghabbour, AAV AKL lampy, osłony kół, lusterka, wentylatory egipskie zaklady montażowe AutoCool klimatyzatory i chłodnice BMW, Citroen, Daewoo, Jeep Cherokee, Kia Pride, Mercedes, Opel, Peugeot, Suzuki Chloride akumulatory NASCO, zakłady montażowe, sieć dystrybucji i serwisu Dr Greiche szyby zakłady montażowe, sieć dystrybucji i serwisu El Teriak systemy chłodzenia i chłodnice zakłady montażowe Ghabbour IDACO osłony przeciwsłoneczne, wiązki przewodów GM, Hyundai, AAV, Kia, elektrycznych, panele kontrolne Ghabbour, NASCO, Lada Leoni wiązki przewodów elektrycznych, kable eksport akumulatorów Traxx okładziny i klocki hamulcowe sieć dystrybucji i serwisu

Oczekiwanym efektem działań rozwojowych w Egipcie jest zwiększenie liczby zakładów produkujących podzespoły/części samochodowe w konsekwencji dążenia administracji egipskiej do wykorzystania uzyskiwanego know-how oraz nowych technologii do zwiększenia eksportu sektora motoryzacyjnego. Tabela niżej prezentuje główne podzespoły samochodowe objęte inwestycyjnym rozwojem19. rodzaj komponentu części elementy karoserii panele, zderzaki, ramy, lusterka, szyby przednie systemy hamowania wykładziny, bębny, czujniki hamulcowe klimatyzacji klimatyzatory i nagrzewnice napęd osie, przekładnie, elektryka akumulatory, systemy audio, światła, panele kontrolne komponenty silnika rozrządy, głowice, tłoki części silnika/elektryczne alternatory,zapłony, rozruszniki systemy wydechowe katalizatory, tłumiki systemy paliwowe filtry, wtryskiwacze, pompy paliwowe, turbodoładowania ogólne łożyska, przewody, przewody gumowe, klamry kontrola pasażera pasy bezpieczeństwa, poduszki powietrzne siedzenia elementy siedzen, pokrycia, poduszki układ kierowniczy kolumny kierownicze, wspomaganie, zawieszenie amortyzatory, sprężyny, wahacze układy przenoszenia sprzęgła, mechanizmy różnicowe, napędy tapicerka dywaniki, zagłówki, materiały obiciowe koła i opony opony, obręcze kół, piasty, osłony

18 Industrial Modernization Center, Startegic Study to Upgrade Egypt’s Auto Sector, styczeń 2005 r. 19 w oparciu o dane Industrial Development Authority, 2009 r. 9

Tempo rozwoju branży podzespołów samochodowych wolniejsze od tempa rozwoju całego sektora motoryzacyjnego spowodowało utworzenie Programu Rozwoju Narodowych Dostawców /The National Suppliers Development Program/ dla branży części samochodowych. Program jest realizowany od lipca 2005 roku we współpracy General Motors i egipskiego Ministerstwa Przemysłu i Handlu na podstawie MoU. W ramach współpracy GM wprowadził 20 egipskich producentów do globalnej sieci dystrybucyjnej GM dla części samochodowych. Podobny program rozwoju branży części samochodowych jest realizowany od 2005 r. we współpracy Egyptian Automotive Feeding Association /EAFA/ i koncernem Volkswagen, na bazie którego 31 egipskich producentów części samochodowych jest włączonych do globalnej sieci dystrybucyjnej VW dla części samochodowych. Rządowe Centrum Modernizacji Przemysłowej /Industrial Modrnization Center – IMC/ udziela pomocy technicznej i finansowej dla realizacji programów przy 15% zaangażowaniu finansowym egipskich producentów wspieranych w miarę potrzeb przez Międzynarodowy Bank Handlowy /Commercial International Bank – CIB/20.

5. Handel zagraniczny egipskiej branży części samochodowych

Eksport części samochodowych Egiptu osiągnął w 2009 roku wartość 76,6 mln dol. USA - Niemcy są głównym egipskim rynkiem eksportowym dla części zamiennych. Import części samochodowych do Egiptu wyniósł w 2009 r. 929 dol. USA – główne rynki egipskiego importu części samochodowych to USA, Niemcy, Włochy i kraje Azji Wschodniej. Komponenty produkcji egipskiej, spełniające standardy międzynarodowe, są eksportowane na rynki europejskie /opony, przewody gumowe, szyby, części z aluminium, części elektryczne, filtry oleju, materiały tapicerki. Niemiecka firma Leoni AG International jest producentem części zamiennych o wartości 3 mld euro w całości przeznaczonych na eksport. Udział głównych pozycji asortymentowych w egipskim eksporcie i imporcie części samochodowych w 2009 roku prezentują tabele21

- import /do Egiptu/ nazwa podzespołu/części udział /w %/ osie napędowe i dyferencjały 16,7 sprzęgła i elementy 23,5 skrzynie biegów 4,7 hamulce i wspomaganie 4,4 koła pojazdów i akcesoria do kół 3,6 amortyzatory 3,0 zderzaki i elementy 3,0 układy kierowania, kolumny kierownicze 1,9 tłumiki i rury wydechowe 1,1 chłodnice 0,8 pasy bezpieczeństwa 0,4 pozostałe części i akcesoria samochodowe 36,9

20 Ministerstwo Przemysłu i Transportu, the National Suppliers Development Program, lipiec 2005 r. 21 w oparciu o dane Engineering Export Council of Egypt 10

- eksport /z Egiptu/ nazwa podzespołu/części udział /w %/ hamulce i wspomaganie 27,9 szyby laminowane i hartowane 26,9 elementy z tworzyw sztucznych 21,3 inne części i akcesoria 6,6 pozostałe komponenty 5,6 aluminiowe rury i przewody 3,4 koła pojazdów i akcesoria do kół 3,2 osie napędów i dyferencjały 1,0 naprawcze pojazdy ciężarowe 4,1

Mając na uwadze zwiększenie egipskiego eksportu części samochodowych organizacja standaryzacyjna i jakości EOS /Egyptian Organization for Standadization and Quality/ poinformowała o wypełnianiu przez Egipt wymagań programu UNECE /United Nations Economic Commission for Europe - Working Party on the Construction of Vehicles Agreement – WP.29/, przyjętego przez 53 kraje, w tym 27 państw UE22. Harmonizacja obejmuje 127 pozycji części samochodowych, dla których specyfikacja egipska musi być identyczna, a jej realizacja została zaplanowana w 3 etapach i miała zostać zakończona w 2012 r.

6. Możliwości współpracy firm zagranciznych

Polityka otwartych drzwi wprowadzona w 1974 roku umożliwiła import kompletnych samochodów oraz zachęciła międzynarodowych producentów samochodowych do inwestycji produkcyjnych w sektorze. Większość zakładów motoryzacyjnych w Egipcie uruchomiona została w formie porozumień joint-venture z dużymi zagranicznymi wytwórcami samochodów. Dynamiczny rynek konsumpcyjny wraz ze stopniową liberalizacją regulacji i gwarancjami rządowymi dla inwestycji zagranicznych sprzyjał rozwojowi egipskiej branży motoryzacyjnej. Przygotowana przez IDA strategia rozwoju branży powodują angażowanie firm zagranicznych na rynku Egiptu w formie organizacji produkcji samochodów i/lub podzespołów, jak również eksportu pojazdów i/lub podzespołów. Amerykański koncern General Motors /GM/ wszedł na rynek egipski w 1985 roku uzyskując zezwolenie na produkcję autobusów i lekkich ciężarówek. Udział ciężarówek produkcji GM w rynku egipskim wyniósł 30% początkowo i wzrósł do 75% w okresie 10 lat. Zagraniczni producenci sektora samochodowego podejmowali działalność produkcyjną na rynku Egiptu w latach: - 1985 r. – GM /USA/ - uruchomienie zakładu produkcyjnego samochodów ciężarowych; - 1989 r. – SUZUKI /Japonia/ – produkcja lekkich samochodów dostawczych i samochodów osobowych; - 1992 r. - PEUGEOT /Francja/ - produkcja samochodów przez PEUGEOT Egypt w ramach partnerstwa z Francuską Organizacją Motoryzacyjną;

22 WP.29 utworzony 6 czerwca 1952 r. jako Working Party on the Construction of Vehicles, organu pomocniczego Komitetu Transportu Lądowego UNECE. W marcu 2000 r. WP.29 jest Światowym Forum Harmonizacji Reguł dot. pojazdów /WP.29/ - www.unece.org/trans/main/welcwp29.htm 11

- 1992 r. - CITROEN /Francja/ - montaż samochodów osobowych i mikrobusów przez Egyptian Vehicle Manufacturing Company /JAC/, oddział francuskiej firmy Citroen; - 1993 r. – GM /USA/ - zezwolenie na produkcję samochodów osobowych; - 1993 r. – TATA /Indie/ - licencyjny montaż samochodów dostawczych w ramach joint-venture z ITRAMCO; - 1995 r. – MAN /Niemcy/ - licencyjny montaż autobusów i samochodów ciężarowych przez firmę GORICA Egypt; - 1999 r. – MERCEDES BENZ /Niemcy/ - licencyjny montaż samochodów osobowych i dostawczych przez firmę NATCO /The National Automotive Company/; - 1999 r. – BMW /Niemcy/ - licencyjny montaż samochodów osobowych przez firmę El Fotouh Automotive Company; - 1999 r. – NISSAN /Japonia/ - licencyjny montaż samochodów dostawczych i mikrobusów przez firme NISSAN Egypt; - 1999 r. – KIA Motors /Korea Płd./ - licencyjny montaż samochodów osobowych przez firmę KIA Motors Egypt; - 2004 r. - NISSAN /Japonia/ - uruchomienie fabryki produkującej samochód osobowy Nissan Sunny i samochody dostawcze pick–up /inwestycja 100 mln dol. USA/; - 2006 r. – BMW /Niemcy/ - produkcja w joint-venture z BMW samochodów osobowych przez firmę Brilliance Auto; - 2007 r. – BMW /Niemcy/ - rozszerzenie montażu samochodów o serię 3 – i 5- oraz modelu X3; - 2007 r. – CHONGQING /Chiny/ - licencyjny montaż samochodów; - 2007 r. – SSANGYONG MUSSO /Korea Płd./ - licencyjny montaż samochodów terenowych; - 2009 r. – GM /USA/ - rozszerzenie produkcji samochodów /inwestycja 350 mln funtów egipskich /EGP/; - 2009 r. – Ghabbour Auto /GB Auto Egypt/ - licencyjna montownia autobusów w Suezie planowana we współpracy z brazyliską firmą MARCOPOLO; - 2009 r. – BYD Auto /Chiny/ - uruchomienie montowni dla produkcji samochodu osobowego modelu BYD F3; - 2011 r. – TOYOTA /Japonia/ - MoU dot. budowy fabryki samochodów marki Toyota.

Pozytywne strony egipskiego sektora motoryzacyjnego, istotne dla strategicznych decyzji o współpracy firm zagranicznych, to korzystne uwarunkowania rynkowe – położenie geograficzne Egiptu oraz bliskość Europy i Azji, jak również niskie koszty siły roboczej i dostępność konkurencyjnych cenowo komponentów produkcyjnych. Możliwości rozwoju przez firmy zagraniczne konkurencyjnej współpracy na rynku egipskim wynikają z porozumień handlowych Egiptu oraz z rządowych programów wymiany zużytego, starego taboru samochodowego w transporcie publicznym /taksówek, autobusów/. Również wprowadzane w Egipcie programy rozwoju produkcji samochodów i części samochodowych stwarzają dla firm zagranicznych szanse na udział w realizacji programów i perspektywiczne możliwości współpracy. Wskazane czynniki wraz z ukształtowaniem się klasy średniej w Egipcie stymulują wzrost popytu krajowego na pojazdy samochodowe oraz powodują międzynarodowe zainteresowanie rynkiem egipskim. Obecność w Egipcie wielu producentów samochodowych przyczynia się do wzrostu zapotrzebowania na części zamienne i podzespoły do montażu

12

samochodów. Charakterystyczna dla egipskiego sektora motoryzacyjnego jest jego duża zależność od importowanych komponentów. W przedstawionych uwarunkowaniach egipski sektor motoryzacyjny oferuje firmom zagranicznym znaczące obecne i perspektywiczne możliwości współpracy w różnych formach. Inwestycje rozwojowe w egipskiej branży części samochodowych oraz konkurencyjna cenowo siła robocza i rosnące zapotrzebowanie na samochody w Egipcie powodują uwzględnianie tego rynku w planach rozwojowych zagranicznych producentów samochodów, podzespołów montażowych i części samochodowych.

7. Przydatne linki internetowe do instytucji oraz firm egipskiego sektora motoryzacyjnego

Egyptian Auto Feeders Association – www.eafa-egypt.com Engineering Export Council – www.eec-eg.org Industrial Development Authority (IDA) – www.ida.gov.eg General Authority for Foreign Investment (GAFI) – www.gafinet.org Industrial Modernization Center – www.imc-egypt.org Central Agency for Public Mobilization and Statistics (CAPMAS) – www.capmas.gov.eg Automotive Marketing Information Council – www.amicegypt.com Information Decision Support Center – www.idsc.gov.eg Egyptian Organization for Standardization and Quality – www.eos.org.eg

Firmy egipskiego sektora motoryzacyjnego:

Arab American Vehicles (AAV) - http://www.aav.com.eg/ GM Egypt - http://www.gmegypt.com Automotive Eng. Co - http://www.smg.com.eg/ Suzuki Egypt - http://www.seoudi.com/suzuki/index.php Peugeot Egypt - http://peugeotegypt.com/ The Egyptian Vehicle Manufacturing Company (JAC) – http://www.jpg-egypt.com/13296/index.html Gorica Egypt - http://man-kastour.com.eg/ El Fotouh Automotive Company - http://www.aboulfotouh.com/ Nissan Egypt - http://www.nissan.com.eg/en/web/homepage/index.htm Kia Motors Egypt - http://www.kia.com.eg/ Brilliance Auto - http://www.brilliance-eg.com/ BMW Egypt - http://www.bmw-egypt.com/eg/en/ Lifan Egypt - http://lifanegypt.com/ Ssangyong Musso Egypt - http://www.smg.com.eg/about/SsangYong.aspx Ghabbour Auto (GB Auto) - http://www.ghabbourauto.com/ Build Your Dreams Auto - http://www.byd.com/ Automotive Gate Egypt - http://www.automotivegate.com/pages/about.htm Bavarian Auto Group Egypt - http://www.bag-eg.com/ MCV Egypt - http://www.mcv-eg.com/MCV/index.html Lada Egypt - http://www.ladacars.org Egyptian German Automotive - http://www.egasae.com/

13

GB-Polo - http://www.gbpoloegypt.com/ Temsa Egypt - http://www.temsaegypt.com/

Egipscy producenci części/podzespołów samochodowych:

Abou El Yazeed - http://www.abouelyazeed.com/ AutoCool - http://www.autocool.com.eg/ Chloride - http://chloride-batteries.com/ Dr Greiche - http://www.drgreiche.net/ IDACO - http://www.idaco-egypt.com/ Leoni - http://www.leoni.com/Egypt Traxx - http://traxxegypt.com AKL - http://www.akl-ma.net/ El Kady - http://www.alkadyauto.com/ Fimco - http://www.fimcoegypt.com/ Hamenz - http://www.hamenz.com/profile.html Inde - http://www.inde.com.eg/aboutus.html Mobica - http://www.mobica.net

Opracowanie: WPHI w Kairze

14