MEHEFIN 2013

Rhif 278

tafodtafod eelláiái Pris 80c Seremoni Agor Ysgol Llanhari Llwyddiant yn Eisteddfod yr Urdd

Adran Bro Taf yn gyntaf yn y Detholiad o Ddrama Gerdd Bl 7 a dan 25 oed

Cynhaliwyd Seremoni Agoriadol swyddogol Ysgol Llanhari 3 - 19 Ddydd Gwener, Mai y 24ain o Fai. Agorwyd yr Adran Gynradd newydd yn ffurfiol gan y Cynghorydd Eudine Hanagan a’r Aelod Cynulliad Janice Gregory. Rhoddodd Mr Meirion Stephens, y Pennaeth hanes cyffrous yr ysgol dros y ddwy flynedd diwethaf a braf iawn oedd gweld cymaint o ffrindiau Llanhari wedi ymgynnull ar gyfer y seremoni. Rhoddodd holl ddisgyblion dosbarthiadau Cadi Cwningen a Dewi Draenog ddarlun byw iawn o drawsnewidiad yr ysgol ar ffurf cân yr adeiladwyr. Cafwyd datganiad gan Ifan Jenkin Blwyddyn 12 ar y piano, Catrin Morgan o Flwyddyn 7 ar y delyn ac unawd gan Megan Griffiths o flwyddyn 12. Gwynfor Dafydd ddaeth yn Charlotte Kwok, Ysgol Gynradd Dathliad bendigedig i gofio cychwyn siwrne hynod o fuddugol ar y Llefaru Unigol Dolau yn gyntaf yn yr Unawd gyffrous yn hanes yr Ysgol. Bl 10 a dan 19 oed Piano Bl 6 ac iau Hoffai’r ysgol ddiolch i’r Cyfarwyddwr Addysg, Mr Chris Bradshaw, y Cynghorydd Eudine Hanagan ac aelodau’r Cabinet am eu gweledigaeth a’u cefnogaeth barhaus. Bygwth Gwasanaethau Dathlu Ysbyty

Pen-blwydd Mae ymateb chwyrn wedi bod i’r bygythiad i gau rhai gwasanaethau yn Ysbyty Morgannwg, . Mae Daeth dros gant o Byrddau Iechyd De Cymru yn ymgynghori ar gynllun fyddai’n drigolion yr ardal i canoli gwasanaethau Damweiniau ac Argyfwng dwys a ddathlu pen-blwydd gwasanaethau eraill mewn ysbytai rhanbarthol yn Nhreforus, Don Llewellyn yn 80 Penybont, Caerdydd, Merthyr a Chwmbrân. oed yng Nghlwb Rygbi Mae arweinwyr y Gwasanaeth Iechyd Cenedlaethol yng Pentyrch. Yn dilyn te Nghymru o’r farn fod y gwasanaeth wedi ei wasgaru yn rhy arbennig a straeon yn eang ar hyn o bryd a bod angen newidiadau mawr i gynnal y olrhain hanes Don gwasanaeth gyda phrinder o feddygon, poblogaeth sy’n cafwyd sesiwn o ganu heneiddio a phwysau ariannol. o dan arweiniad Huw Gyda’r newidiadau bydd Ysbyty Morgannwg yn colli Llywelyn Davies. gwasanaethau arbenigol Genedigaeth a Gofal Babanod, Gofal (Tudalen 5) Arbenigol Plant a Gofal Argyfwng. Mae ymgyrch wedi cychwyn i gadw’r gwasanaethau presennol yn Llantrisant gan cynnwys deiseb ar-lein neu Don a’i wraig, Avril. gallwch roi eich barn i Fwrdd Iechyd Cwm Taf, . www.tafelai.com - darllenwch y diweddaraf ar y we 2 Tafod Elái Mehefin 2013

tafod elái Cangen y Garth

GOLYGYDD Taith Gerdded Penri Williams 029 20890040 Bae Caerdydd

HYSBYSEBION David Knight 029 20891353 6.00yh Nos Fercher 12 Mehefin CYHOEDDUSRWYDD Cyfarfod o flaen Techniquest Osian, Trystan a Gwynfor, Adran Bro Colin Williams Taf yn ennill y Dawns Stepio i 2, 3 neu 029 20890979 Am ragor o fanylion, 4 Bl 7 a dan 25 oed Cyhoeddir y rhifyn nesaf ffoniwch: 029 20890040 ar 5 Gorffennaf 2013 Erthyglau a straeon i gyrraedd erbyn 26 Mehefin 2013

Y Golygydd Hendre 4 Pantbach CLWB Y Pentyrch DWRLYN CF15 9TG Ffôn: 029 20890040 e-bost

[email protected] Bwffe, Sbri, Adloniant Tafod Elái ar y wê Nos Wener, Huw Blainey yn y Cyflwyniad Theatrig http://www.tafelai.net 21 Mehefin Unigol 19 - 25 oed Argraffwyr: Clwb Rygbi Pentyrch Gwasg Morgannwg am 6.00 o’r gloch Castell Nedd SA10 7DR Tocynnau: £5 Ffôn: 01792 815152 Bore Coffi i’r dysgwyr Oed Cynradd: £0 Uwchradd: £2.50 yng Nghaffi Leekes, Tonysguboriau, Manylion: 029 20890961 bob bore Gwener o 11 hyd hanner dydd. Ariennir yn rhannol gan Croeso cynnes i chi Lywodraeth Cymru ymuno â’r criw.

Gwasanaeth addurno, peintio a phapuro

Andrew Reeves

Gwasanaeth lleol ar gyfer eich cartref neu fusnes

Ffoniwch

Andrew Reeves 01443 407442 neu 07956 024930 Daniel Jones, Ysgol Gyfun Plasmawr yn I gael pris am unrhyw fuddugol ar y Ddawns Werin Unigol i waith addurno Fechgyn Bl 9 ac iau

Tafod Elái Mehefin 2013 3 Canlyniadau Detholiad o Ddrama Gerdd Bl 7 a dan 25 Eisteddfod yr Urdd oed: 1af, Adran Bro Taf

Sir Benfro Cyflwyniad Theatrig Unigol 19 - 25 oed: 2il Huw Blainey, Aelwyd Llundain Unawd Piano Bl 6 ac iau: 1af,

Charlotte Kwok, Ysgol Gynradd Dolau Dawns Stepio Bl 7 a dan 25 oed: 2il, Adran

Bro Taf Ensemble Lleisiol Bl 6 ac iau (Y.C./ Alys Thomas yn fuddugol Adran): 1af, Ysgol Gynradd ar yr Unawd Bl 3 a 4: Celf a Chrefft a Gwaith Cartref Gymunedol Gymraeg Llantrisant

Serameg / Crochenwaith Bl. 3 a 4: 3ydd Unawd Bl 3 a 4: 1af, Alys Thomas, Jenna Hill, Ysgol Gynradd Gymraeg Garth Ysgol Gynradd Gymunedol Gymraeg Olwg Llantrisant

Serameg / Crochenwaith Bl. 5 a 6: 2il Eliza Dawns Stepio Cymysg Bl 6 ac iau: 1af, Price, Ysgol Gynradd Gymraeg Garth Olwg Adran Bro Taf

Ffotograffeg/Graffeg Cyfrifiadurol Bl.6 ac Grwp Llefaru Bl 6 ac iau (D): 2il, iau: 3ydd Taran Moss, Ysgol Gymraeg Ysgol Gynradd Creigiau Llantrisant, Grwp Llefaru Bl 6 ac iau Adran Bro Taf.

Parti Unsain Bl 6 ac iau (Ysg. dros 50): Pyped Bl. 2 ac iau: 2il Noa Griffith, Ysgol 3ydd, Ysgol Gynradd Gymunedol Gymraeg Llantrisant Gymraeg Llantrisant

Argraffu/Addurno ar Ffabrig Bl. 2 ac iau: Côr Bl 6 ac iau (Y.C.) (Ysg. Dros 2il Sofia Earles, Ysgol Gynradd Gymraeg 150): 2il, Ysgol Gynradd Gymunedol Garth Olwg Gymraeg Llantrisant

Gwaith Creadigol 2D Tecstilau Bl. 2 ac iau: Dawns Werin Bl 6 ac iau Adran Bro Taf. Dawns Greadigol Bl 7, 8 a 9: 3ydd, 1af Imogen Beard, Ysgol Gynradd Creigiau Ysgol Gyfun Garth Olwg.

Cyfres o brintiau Lliw Bl. 3 a 4: 3ydd Grwp Llefaru Bl 6 ac iau (Adran): Dafydd Powell, Ysgol Gymraeg Llantrisant 3ydd, Adran Bro Taf.

Gemwaith Bl. 5 a 6: 3ydd Myfi Evans, Ymgom Bl 7, 8 a 9: 3ydd, Ysgol Ysgol Gymraeg Llantrisant Gyfun Garth Olwg.

Barddoniaeth dan 19 oed: 2il Gwynfor Dawns Werin Bl 6 ac iau(Ysg. hyd Dafydd, Ysgol Llanhari 100/Adran hyd 50): 3ydd, Adran Bro Ensemble Lleisiol Bl 6: 1af, Ysgol Gynradd Taf. Gymunedol Gymraeg Llantrisant

Grwp Llefaru Bl 9 ac iau (Adran): 3ydd, Adran Bro Taf.

Dawns Werin Unigol i Fechgyn Bl 9 ac iau: 1af Daniel Jones, Ysgol Gyfun Plasmawr 2il Osian Gruffydd, Adran Bro Taf

Cân Actol Bl. 7, 8 a 9: 2il, Adran Bro Taf, Rhanbarth Morgannwg Ganol Cyhoeddwyd yn yr Eisteddfod Unawd Merched Bl 10 a dan 19 oed: mai Aneirin Karadog fydd 14 – 21 Mehefin mewn lleoliadau amrywiol 3ydd Siwan Henderson, Ysgol Bardd Plant Cymru am y ddwy o gwmpas Caerdydd. Llanhari flynedd nesaf. Diwrnod Tafwyl yng Nghastell Caerdydd Llefaru Unigol Bl 10 a dan 19 oed: 1af 15 Mehefin 11:00 - 21:00 Gwynfor Dafydd, Ysgol Llanhari Os oes gennych chi unrhyw ymholiad Dawns Werin Unigol i Ferched Bl 10 a cysylltwch â ni ar 029 20689888 dan 25 oed: 2il Siwan Evans, Adran Bro Taf

Dawns Stepio i 2, 3 neu 4 Bl 7 a dan 25 oed: 1af Osian, Trystan a Gwynfor, Adran Bro Taf

Dawns Werin Unigol i Fechgyn Bl 10 a dan 25 oed: 1af Trystan Gruffydd, Dawns Greadigol Bl 7, 8 a 9 Adran Bro Taf Ysgol Gyfun Garth Olwg. 4 Tafod Elái Mehefin 2013 CREIGIAU

Gohebydd Lleol: Nia Williams 029 20890979

Croeso i'r byd ...... Hedd Tryfan! Bu'r aros yn hir - ond braf cael cyhoeddi i Hedd gyrraedd yn ddiogel ar yr 28ain o Ebrill! Llongyfarchiadau mawr a phob dymuniad da i Kate ac Arwyn Jones, rhieni balch Hedd Tryfan. Mae Hedd yn wyr i Beryl a Richard Jones, Menna Madlen Wrecsam ac yn nai i Eifiona a Cliff Perfformiad cyntaf Côr yr Einion yng nghyngerdd Cymorth merch Marie ac Alun Hewitt, . Evans ( Pentyrch) Cristnogol Tabernacl, Efail Isaf Penodiad newydd Plasmawr Llongyfarchion gwresog i Ian Hughes, Tregarth, (yn enedigol o Fethesda) ar ei benodi yn athro Ffiseg yn ysgol Plasmawr, Caerdydd. Dymuniadau gorau Ian pan fyddwch yn cychwyn ar eich gyrfa newydd.

Cydymdeimlad Ddydd Iau, Mai 16eg disgynnodd rhyw gwmwl o dristwch dros y wrth i'r newyddion trist ein cyrraedd am farwolaeth sydyn Rhodri Thomas, fferm Pantygored. Roedd Rhodri yn wr bonheddig ac yn gyfaill i gymaint. Priodas Marc Real o Donteg a Estynnwn ein cydymdeimlad llwyraf á Lowri Mared o Gilfynydd yng Mrs Eluned Thomas, ei fam, a Rhydian, ei Criw Clwb y Dwrlyn ar eu taith gerdded ger Nghastell Caerffili ar y 23ain frawd. Bu'r angladd yn Eglwys Groesfaen Tŷ Ddewi, Sir Benfro ar y 30ain o fis Mai. Byddwn yn gweld ei Fawrth. golli yn fawr. Tafod Elái Mehefin 2013 5 tywydd!) a Gary am ofalu am PENTYRCH drefniadau’r Clwb Golff. Yn sicr, mae GILFACH ’na edrych ymlaen yn barod at y daith

Gohebydd Lleol: nesaf. GOCH Marian Wynne Gohebydd Lleol: Genedigaethau Betsi Griffiths Llongyfarchiadau i Elen a Hywel Penwythnos Cerdded Clwb y Dwrlyn Williams ar enedigaeth Anes Mai, Gwibdaith Unedig Eleni cynhaliwyd penwythnos cerdded chwaer fach i Jac a Gwenni. Mae Nain a Gan fod pris tanwydd wedi dyblu yn Clwb y Dwrlyn yng nghanol mis Mai yn Tad-cu sef Gwyneth a John Williams yn ystod y blynyddoedd diwethaf, mae y gobaith y byddai cyfle i weld y blodau hapus iawn wedi cael tri o wyrion yn wedi mynd yn ddrud iawn i logi bysiau gwyllt ar eu gorau. Felly y bu, ac ar ystod y mis d’wethaf. y dyddiau hyn, felly fe benderfynodd benwythnos annisgwyl o braf ‘roedd y Llongyfarchiadau hefyd i Marie ac Undeb y Mamau, Guild y Merched a’r cyfoeth o liw ar y clogwyni a’r cloddiau Alun Evans ar enedigaeth Menna Dosbarth Gwnio logi bws ar y yn ychwanegu at ysblander yr arfordir. Madlen. Mae Ros Evans wrth ei bodd ac cyd. Penderfynwyd ymweld â Dinas y Brynhawn Gwener, cyn y cerdded ar y wedi iddynt ddod lawr o Lundain i’w Ffynhonnau yng Ngwlad yr Haf. Roedd Sadwrn, bu’r golffwyr yn ymrysona a’r gweld, mae Olivia a Lewis yn falch yn hyfryd crwydro strydoedd y criw i gyd yn ymgasglu wedyn cyn iawn o’u cyfnither fach newydd . ddinas hynafol ac ymweld â’r Eglwys swper ar gyfer cwis Gary Samuel gyda Pob dymuniad da i’r ddau deulu. Gadeiriol. Bu’r tywydd yn hynod o chymorth cyfrifiadurol Ifan Roberts garedig tra roeddem yn crwydro’r (datblygiad newydd eleni). Bu cryn holi Pen-blwydd Don strydoedd ond daeth i fwrw glaw yn a herio ond ni siglwyd awdurdod y cwis Ar brynhawn Sul godidog y 19eg o Fai drwm iawn wrth deithio tuag adre. feistr a mawr fu’r hwyl. Yna, daeth criw hwyliog at ei gilydd ar gyfer Roedd pawb wedi mwynhau eu hunain dosbarthodd Huw Llywelyn Davies achlysur arbennig i berson arbennig - yn fawr iawn ac wedi dod i adnabod ei ychydig dasgau ac, wedi gorffen Don Llewellyn, sgweiar pentre Pentyrch gilydd yn well. swpera, traddododd ei feirniadaeth ar y i gynifer ohonon ni, yn dathlu ei ben cynnyrch yn ei ddull bachog a doniol blwydd yn 80ain oed . Roedd y clwb Codi Arian arferol. rygbi'n llawn o'r teulu, cyd bentrefwyr Llongyfarchiadau i’r Dosbarth Gwnio sy Fore Sadwrn teithiodd y cerddwyr i oes; cyfeillion hen a newydd ; cyn gyd newydd godi £1300 i Ysbyty Felindre Draeth Mawr ger Tyddewi. Roedd y weithwyr yn H.T.V, a chriw o Glwb y wrth weu a gwerthu Cywion Pasg trefnwyr – Gill a Wyn Rees – wedi Dwrlyn oedd wedi galw mewn i godi unwaith eto. Da iawn ferched. cynllunio dwy daith, un o ryw 4 milltir o rhywfaint ar y canu . Roedd gwledd gwmpas Carn Llidi a thaith hwy o wedi ei pharatoi, y diodydd yn llifo, a Dathlu Pen-blwydd Draeth Mawr i Abereiddi. chasgliad hynod o ddiddorol o luniau Llongyfarchiadau i Mrs Lorraine Bryant Cychwynnodd pawb gyda’i gilydd ac yno yn olrhain bywyd Don o'r crud ‘Swn yr Afon’ a ddathlodd ei anelu am Benrhyn Dewi lle ceir olion bron, yn grwt yn y pentre; yn ddyn ifanc phenblwydd yn 98 oed ar Fai 5ed. Aeth anheddiad Oes yr Haearn, a Choetan cyhyrog - cyhyrog iawn!! ; yn allan i ginio gyda’i theulu a chafwyd Arthur, siambr gladdu Oes y Cerrig sy’n chwaraewr rygbi, yn ddyn teulu, a nifer P a r t i Dathlu yn y Dosbarth dyddio o 4000CC, ac yn gamp fawr yn cofnodi ei yrfa ddisglair yn Gwnio. Daeth ei mab John sy’n byw beirianyddol anhygoel. Eglurodd Wyn olygydd ac yna'n gyfarwyddwr a yng ngogledd Lloegr i’w gweld ac aeth ychydig o’r cefndir ac yna, i danlinellu chynhyrchydd gyda HTV. Dyn y lluniau â hi i ffwrdd i’r ‘Forest of Dean’ am naws gyfrin y lleoliad, darllenodd oedd Don gydol yr yrfa honno; ond ychydig ddyddiau lle mwynhaodd ei Margaret Roberts “Cofio” gan Waldo. cafwyd blas o'i ddawn arbennig wrth hyn yn fawr iawn. Dymuniadau gorau Cyn hir, ymrannodd y cerddwyr (ac drin geiriau hefyd wrth iddo fwrw am lawer pen-blwydd eto. ambell ŵr a gwraig yn gadael ei gilydd golwg yn ôl dros ei fywyd yn ei arddull – dros dro!); y criw pedair milltir yn troi ffraeth a chyfoethog arferol, ac yna i’r tir ac yn mynd o gwmpas Carn Llidi daeth hen, hen gyfaill - Dennis Murphy mai dim ond yn achlysurol y bydd yn tra bod y gweddill yn bwrw ymlaen ar - i hel atgofion a nodi cyfraniad aruthrol cael ei gyhoeddi mwyach. Yn sicr, hyd yr arfordir, rhai fel geifr ac eraill yn Don i'r gymuned leol mewn cymaint o mae’r cyfrolau yn dystiolaeth fwy hamddenol. Tystiolaeth pawb, pa wahanol ffyrdd, yn enwedig ei waith fel hanesyddol bwysig ac yn ddarlun daith bynnag a ddilynwyd, oedd iddynt hanesydd swyddogol y pentre. Ac i gloi, gwerthfawr o hanes yr ardal a’i gael mwynhad mawr - y golygfeydd, y ymunodd pawb mewn rhyw hanner awr thrigolion. blodau gwyllt ac, wrth gwrs, y sgwrsio o ganu cynulleidfaol. Don oedd y prif Unwaith eto mae’n diolch yn fawr difyr ar y ffordd. lais - ac wrth ei fodd! Pen-blwydd hapus iddo. Swpera eto nos Sadwrn yn y Clwb Don, a diolch am y cyfraniad pwysig i Golff ac yna neilltuo i’r bar lle gadw'r iaith, y traddodiadau, yr hanes a disgleiriodd seren newydd – Dave Allen seiniau hyfryd y Wenhwyseg yn fyw yn Clwb y Dwrlyn. Yn eistedd ar stôl uchel y pentre’. â gwydryn yn ei law diddanodd Cerith Davies y cwmni gyda’i straeon nes bod The Garth Domain pawb yn eu dyblau. Perfformiad Rhifyn Mehefin 2013, “A Life Behind campus. The Camera,” yw’r 60fed o’r Garth Gadael fore Sul a phawb yn datgan Domain ac ynddo cawn hanes gyrfa Don cymaint yr oeddent wedi mwynhau. Llewellyn mewn lluniau - gyrfa a’i Diolch i bawb fu’n trefnu ac yn alluogodd i deithio’r byd a chyfarfod â arbennig i Wyn a Gill a’u cynorthwywyr phobl hynod o ddiddorol. Dywed Don Ken ac Eleri am y teithiau cerdded (a’r mai dyma’r rhifyn chwarterol olaf ac 6 Tafod Elái Mehefin 2013 Bethlehem, Ysgol Gynradd Gwaelod-y-garth Evan James

Trefn yr Oedfaon (ar y Sul am 10:30 O gwmpas y dosbarthiadau a.m. oni nodir yn wahanol) : Thema dosbarthiadau 1,2,3 a 4 yw ‘Pobl sy’n ein helpu’. Mae’r plant wedi bod Mis Mehefin 2013: yn trafod y bobl hynny ac yn canu 2il Parchedig Aled Edwards caneuon amdanynt. Uchafbwynt y 9fed Oedfa Gymun - Parchedig R. gwaith i blant y dosbarthiadau oedd Mrs. Liz May yn dathlu cwblhau y Alun Evans (Gweinidog) ymweliad postmon yr ysgol, Tim, â’r Marathon gyda’i merch, Millie 16eg Parchedig Dewi Myrddin Hughes dosbarthiadau. 23ain Parchedig R. Alun Evans Bu dosbarthiadau 3 a 4 o amgylch tref Marathon Llundain a Ras Hwyl Ysgol (Gweinidog) yn edrych ar adeiladau a Evan James 30ain Parchedig Derwyn Morris Jones gweld ymhle mae pobl yn gweithio yn y Llongyfarchiadau hefyd i un o’r gymuned. Bu’r plant yn y llyfrgell, yr athrawon Mrs. Liz May am gwblhau Mis Gorffennaf 2013: amgueddfa ac yn y farchnad yn prynu Marathon Llundain a chodi arian i 7fed Parchedig Jeff Williams losin – blasus iawn! Aethon nhw i Barc elusen Arthritis Care UK. Ei hamser 14eg Oedfa Gymun - Parchedig R. Ynysangharad wedyn i wylio seremoni oedd 4 awr a 38 munud. Mae hi wedi Alun Evans (Gweinidog) cyflwyno Rhyddfraint Y Bwrdeistref i’r creu brwdfrydedd ymhlith y plant wrth 21ain Sul y Cyfundeb Gwarchodlu Cymreig. sôn am redeg ac rydyn ni’n ddiolchgar 28ain Parchedig R. Alun Evans Aeth dosbarthiadau 5, 6 a 7 i’r parc a iddi am drefnu ras hwyl i’r ysgol gyfan (Gweinidog) mwynhau gweld y pryfed pitw yno fel – staff yn ogystal â phlant – ym Mharc A dyna ni fis yn nes at yr haf erbyn rhan o’u thema ‘Trychfilod’ a Ynysangharad. hyn, er nad ydi’r tywydd wedi dangos gwnaethon nhw fwynhau ymweliad y hynny i ni eto! Ac mae tymor yr haf ‘Really Wild Show’ â’r ysgol. Yn ystod Enwog O Fri, Ardal Ni! wrth gwrs yn dod â rhyw glo naturiol ar yr ymweliad cafodd y plant gyfle i afael Braf oedd gwylio plant yr ysgol ar amryw weithgareddau sydd ynghlwm mewn neidr! raglen deledu ‘Enwog O Fri, Ardal Ni!’ wrth yr eglwys. ar S4C. Bu’r plant yn actio stori Evan Daeth tymor y Cwrdd Merched i ben Gwasanaethau James a James James ac rydym yn wrth iddynt grwydro (a gwledda) yng Mae dosbarthiadau’r Adran Iau wedi edrych ymlaen at wylio plant o ysgolion Nghaerfyrddin. bod yn brysur yn paratoi a chyflwyno eraill ledled Cymru ar raglenni eraill yn Soniwyd yn y rhifyn diwethaf am gloi gwasanaethau dosbarth. Mae’r themâu y gyfres. tymor y Drws Agored, ac yn nechrau wedi bod yn rhai amrywiol e.e. gofalu Gorffennaf bydd tymor arall yn hanes am ein hamgylchfyd, glan y môr, Neges Sioe Fathemateg byr Academi’r Garth yn dod i’w derfyn. Ewyllys Da Yr Urdd a ffrindiau. Daeth Cwmni Theatr Kinetic i’r ysgol i Dyna ffodus yr ydym fod ‘na Diolch i ddosbarthiadau 6,7,8 a 9 am gyflwyno sioe ‘Mummy Mia’. Roedd wirfoddolwyr ar gael i ymgymryd â’r eich gwasanaethau cofiadwy ac i’r hi’n sioe fathemateg drawiadol llawn gwahanol ddyletswyddau sydd yn Parch. Carwyn Arthur am ddod i’r ysgol hwyl gyda stori a chaneuon fydd yn caniatau fod ‘na ddechrau a diwedd ar i gyflwyno gwasanaeth hyfryd. helpu’r plant. Mwynheuodd pawb yn wahanol bethau sydd yn digwydd o dro i fawr. dro yn y capel a’r gymdeithas. Edrychwn ymlaen at Sul y Cyfundeb ym Lle fyddem ni heb rhywun i drefnu bod Yr Urdd ‘na lefrith ar gael i wneud paned o de, a mis Gorffennaf ac mae dod at ein gilydd Bu tua 30 o’r disgyblion yn cystadlu yn bisged i lenwi rhyw dwll bach yn y bol ? fel eglwysi’r Cyfundeb ar yr 21ain o’r ras draws gwlad Yr Urdd yn Llanhari. Lle fyddem ni heb rhywun i ofalu fod mis hwnnw yn rhoi dos go dda o hyder i Cafodd pob plentyn dystysgrif am redeg clicied y drws ar agor ar gyfer oedfa neu fwynhau’r haf a pharatoi wedyn am yn y ras a llongyfarchiadau arbennig i gyfarfod, a bod y gwres ymlaen i gadw’r dymor newydd yr hydref. Gan dri enillodd fedalau : Elinor Williams, gwaed rhag oeri? obeithio’n wir y cawn ni haf cyn hynny ddaeth yn 2il. yn y ras i ferched Lle fyddem ni heb rhywrai i werthu ynte! blwyddyn 5; Iwan Smith, orffennodd yn tocyn ar gyfer hyn a hel rhestr ar gyfer 3ydd. yn y ras i fechgyn blwyddyn 5; a’i arall, trefnu amserlen a threfnu rota, Os oes chwant troi i mewn i oedfa frawd Ben Smith, ddaeth yn 2il. yn y ras ffonio a churo drws? rhywbryd yn y dyfodol, bydd croeso yn i fechgyn blwyddyn 6. Tydi’r pethau yma a mwy ddim yn eich disgwyl bob amser ym Methlehem, Bu dau dîm pêl-droed yr ysgol yn digwydd heb fod ‘na rywrai, yn aml Gwaelod-y-garth. Cynhelir Ysgol Sul cystadlu yng ngŵyl bêl-droed Yr Urdd iawn yn ddienw a distaw, yn i’r plant bob Sul heblaw am wyliau ar gaeau chwarae Prifysgol Morgannwg ymgymeryd â’r tasgau sydd yn galluogi Ysgol a hynny i gyd fynd ac amser yr ac fe gawson nhw lawer o hwyl. i’r olwyn droi a bod ‘na ddarpaiaeth ar oedfa am 10:30 a.m. gael i alluogi’r gweddill ohonom i Chwaraeon fwynhau gweithgarwch y dydd. Cofiwch am wefan Bethlehem sydd i’w Enillodd Marni Ray o ddosbarth 13 Mae Bethlehem yn ffodus yn ei chanfod ar www.gwe-bethlehem.org gystadleuaeth bocsio cic Prydain yn gwirfoddolwyr, a dyma’n cyfle felly i’w Ymwelwch yn gyson a’r safle i chwi Birmingham. Bydd hi’n cynrychioli cydnabod a’u gwerthfawrogi. gael y newyddion diweddaraf am hynt a Prydain ym Mhencampwriaeth Y Byd Diolch bob un ohonoch. helynt yr eglwys a’i phobl. Hefyd mae ym Mwlgaria yn nes ymlaen eleni. gan Bethlehem gyfri trydar (twitter). Llongyfarchiadau i Marni. Dilynwch ni ar @gwebethlehem. Tafod Elái Mehefin 2013 7 Rygbi Ysgol Dolau Cyrhaeddodd ein tîm rygbi rownd PENTRE’R derfynol Cystadleuaeth Plât 10 bob ochr Wythnos Ddarllen PSRU yn chwarae yn erbyn Ysgol EGLWYS Cawsom wythnos fythgofiadwy ym mis Gwaun Celyn. Cafwyd gêm rygbi da Ebrill wrth i ni gynnal Wythnos iawn gydag 80 pwynt yn cael eu sgorio Gohebydd Lleol: Ddarllen yn yr ysgol. Trefnwyd rhwng y timoedd. Gwaun Celyn Emma Thompson gweithgareddau arbennig ac amrywiol enillodd 44-40. Da iawn i bawb oedd yn trwy gydol yr wythnos megis Taith i’r chwarae a llongyfarchiadau gwresog llyfrgell, Helfa Drysor, Caffi Darllen, Ysgol Gwaun Celyn . Ysgol Capel Salem, Pentre'r Stori Amser Gwely, Dirgelwch yn y enillodd Gystadleuaeth y Cwpan. Eglwys/ Llyfrgell, Coginio, Pwy sydd Eisiau Bod yn Filiynydd a llawer iawn mwy. Carten 100 Croeso cynnes i’r Parchedig Rosa Hunt Roedd ymateb y plant a’r staff yn Rhaid i ni longyfarch ein prifathro a'i theulu i Gapel Salem. Fe fydd wych gyda llu o rieni yn mwynhau Gareth Evans ar ei ymdrech enfawr wrth gwasanaeth anwythiad i'r gweinidog ymuno â ni yn y gweithareddau. Mae iddo seiclo o Gaerdydd i Ddinbych y newydd yn cael ei gynnal ddydd Sadwrn pawb yn edrych ymlaen at yr un nesaf Pysgod ar ddydd Sadwrn Mai 11eg. yr 8fed o Fehefin am 2y.p. yn barod. Diolch enfawr i bawb. Doedd yr amodau ddim yn dda o gwbl Cofiwch, hefyd, fod Gwasanaeth gyda gwyntoedd cryfion a glaw di-baid Cymraeg wythnosol ar fore Sul am Readathon ar adegau. Cymerodd saith awr a phum 9.30y.b. a gwasanaeth teuluol am 11y.b. Yn ystod yr Wythnos Ddarllen codwyd deg pump o funudau o waith caled a dros £1400 trwy ‘Readathon’ gyda’r dyfalbarhad pur i deithio’r 109 milltir i arian yn mynd tuag at elusennau iechyd Ddinbych y Pysgod. Llongyfarchiadau plant. Diolch enfawr i’r plant a’u rhieni gwresog iawn i Mr. Evans oddi wrth y am godi cymaint o arian a mwynhau staff a disgyblion am godi dros £400 ymweld â ‘Crucial Crew’ i ddysgu am darllen mewn ffyrdd gwahanol trwy’r hyd yn hyn at Elusen Apêl Arch Noa. brofiadau pob dydd a sut i fod yn wythnos. ddiogel. Pêl-rwyd Criced Roedd ein tîm pêl rwyd wedi ymweld â Dŵr Cymru Mwynhaodd disgyblion Bl 4 fore Chlwb Pêl-rwyd Llanilltud Faerdre yn Fel rhan o Ysgol Eco rydym ni wedi bod arbennig yng Nghlwb Rygbi Pencoed ddiweddar i ymarfer gyda nhw. Roedd yn edrych ar Ddŵr a sut gallwn ni mewn cystadleuaeth criced. Plant Dolau croeso enfawr i ni a dysgon ni lawer o arbed dŵr yn y tŷ ac yn yr ysgol. Fel oedd yr unig dîm i ennill pob gêm cyn sgiliau newydd i helpu ni i wella’n gêm rhan o wasanaethau dosbarth fe ddaeth cwrdd â thîm Croesty yn y rownd gobeithio. Roedd y tîm wedi gweithio’n Mary o Ddŵr Cymru i ymweld â ni. derfynol. Roedd hi’n agos iawn gyda galed i ennill gêm yno. Diolch yn fawr Siaradodd hi ynglŷn ag arbed dŵr a Dolau’n colli yn yr hanner cyntaf. Er i’n iawn am y gefnogaeth. Roedd hi’n gweithiodd hi gyda’r cyngor eco i Capten, Lewis Cogbill, sgorio 8 rhediad noson ardderchog. sicrhau ein bod ni, yn Ysgol Dolau yn anhygoel, collodd Dolau o 4 pwynt yn arbed cymaint o ddŵr a phosib. unig. Roedd ymddygiad a pherfformiad Rhandiroedd y plant yn wych. Da iawn chi! Aeth Dosbarth 2 i ymweld â Rhandiroedd Llanharan ar Fai 17, i weld Pêl-droed beth mae’r garddwyr yn ei dyfu yno a Roedd plant Blwyddyn 4 wedi cymryd sut maen nhw’n gofalu amdanynt. Ar ôl rhan mewn cystadleuaeth uchel ei i ni ddarllen stori ‘Llysiau Oliver’ roedd pharch yn Ysgol Y Pant yn ddiweddar . cwestiynau di-ri gan y plant. Roedd Mr. Yn anffodus roedd y tîm yn rhan o grŵp Morgan wrth law i ateb gan ddweud am arbennig o dda ac roedd hi’n anodd ddefnyddio tail ceffylau a gwartheg i iawn i godi o’r grŵp serch ein chwarae fwydo’r llysiau, casglu glaw o’r twba caled ac ymdrech canmoladwy. Rhaid dŵr i’w dyfrio, a defnyddio Bwgan Owen Griffith Jones canmol Lewis Cogbill yn enwedig am Brain i gadw’r adar i ffwrdd. Diolch Mr. Dip RSL ddangos dawn arbennig wrth gwrdd ag Morgan. Cafwyd bore hyfryd ac roedd y amddiffyniad cryf iawn, ac am lwyddo plant wedi ymddwyn yn wych. Hyfforddiant Piano sgorio sawl gôl. Er iddyn nhw golli dangoswyd rhinweddau brwydrol iawn Bathdy Brenhinol Athro piano profiadol, fydd yn elwa’r tîm yn y dyfodol. Croesawyd staff y Bathdy Brenhinol i’r proffesiynol gydag agwedd ysgol yn ddiweddar i sôn am wneud bositif a chreadigol. Hefyd roedd tîm yr ysgol wedi chwarae medalau Gemau’r Olympaidd. Dysgon Arholiadau ABRSM (Perfformiad yn erbyn ysgol Gynradd Llantrisant yn ni lawer am sut maen nhw’n mynd ati i a Theori) neu am bleser yn unig ennill 6-2, gyda Jack Teisar yn cicio wneud y medalau a chafom y profiad – croeso i bob oedran. dwy gic rydd anhygoel, a phedair gem unigryw o ddal esiamplau ohonynt. Cysylltwch a mi i drafod eich y erbyn Ysgol Brynnau. Roedd anghenion. Brynnau wedi chwarae yn wych gan Crucial Crew ennill pob gêm yn dangos sgiliau pasio Mae plant Bl 6 wedi bod yn brysur fel 3 Graig Cottages bendigedig. Llongyfarchiadau iddyn arfer gyda llu o weithgareddau , Pontyclun nhw. amrywiol yn digwydd. Un o’r CF72 8JR digwyddiadau mwyaf diddorol oedd Prif Ffon : 01443 229479 Ffon Symudol : 07902 845329 8 Tafod Elái Mehefin 2013 Croeso i’r Castell LLANTRISANT Braf clywed fod Jayne Collier, Greenlands Road, Llantrisant wedi cael GROESFAEN cynnig swydd yn Ysgol Gymraeg y Gohebydd Lleol: Castell, Caerffili . Yn dilyn cyfnodau o Helen Prosser MEISGYN ddysgu yn ysgolion Cymraeg y 671577/[email protected] Gohebydd y Mis: Rhondda, bellach plant Caerffili fydd Eurof James yn elwa o’i chael fel athrawes. Delun Jones

Llwybr Llafar Llantrisant Dolgellau yn Dathlu Rhyw ddau fis yn ôl cafwyd erthygl yn Y mis diwethaf dathlodd Wendy y Tafod gan Eirlys Lamb am y llwybr Rogers o Westhill Drive ei cerdded/beicio newydd o Donyrefail i phenblwydd ar ddiwedd degawd go orsaf drenau Pontyclun. Manteisiais ar arbennig!!?? Digwydd taro i mewn i noson heulog (prin iawn) ar ddechrau’r dafarn y a chlywed lleisiau mis i gerdded o Donysguboriau i gogleddol yn llawn hwyl a miri. Mae Bontyclun ar hyd yr afon Elai gan Wendy wedi ymgartefu yn ardal fwynhau’r tawelwch i ffwrdd o Llantrisant ers dros degawd a braf oedd brysurdeb hymian y traffig. Diolch am cwrdd eto â’i theulu a’i ffrindiau o y wybodaeth Eirlys, beic amdani tro Ddolgellau a Llantrisant a hwythau’n nesaf yr holl ffordd o Ton! morio hi i ddathlu’r achlysur. Manteisiwch hefyd wrth ddilyn Llwybr Llafar Llantrisant sydd yn Yn y Newyddion cynnig taith gerdded trwy un o drefi Llongyfarchiadau hefyd i Iolo James, mwyaf hanesyddol De Cymru. Mae’n Despenser Avenue, ar dderbyn swydd bosibl lawrlwytho y map a’r fel newyddiadurwr /ymchwilydd cyfarwyddiadau dwyieithog o’r we - darlledu gyda Adran Newyddion BBC Llongyfarchiadau i Delun Jones am www.heritagetrailsrct.co.uk gan hefyd Cymru. Yn dilyn ei radd MA mewn gael ei dewis i fod yn rhan o wrando ar eich MP3 neu iFfôn wrth Hanes yng Nghaeredin y llynedd mae gynhyrchiad nesaf y Theatr Ieuenctid ymlwybro ar hyd y strydoedd culion. Iolo eleni yn dilyn cwrs darlledu ôl- Genedlaethol. Mae Delun newydd Cewch flas ar hanes yr anhygoel Dr radd yng Ngholeg Newyddiaduriaeth orffen ei blwyddyn gyntaf yn astudio William Price, Tloty’r Plwyf a’r Caerdydd. Mae yna statws uchel i’r drama yn Aberystwyth. Pwysty yn ogystal a chyfle i fyfyrio ym cwrs yma gyda nifer o ddarlledwyr mynwent Eglwys y Tri Sant. Yr hyn amlwg fel Jason Mohammad, Guto Llwyddiant pêl-droed sy’n braf yw taw chi sydd yn gwasgu’r Harri a Bill Turnbull yn gyn-fyfyrwyr. Llongyfarchiadau i dîm dan 18 oed botwm ac yn rheoli’r amserlen. Bydd Pob lwc Iolo ac ecsclwsif i’r Tafod yn Tonyrefail ar ennill Cwpan Ieuenctid y cwestiynau am y daith yn y rhifyn y dyfodol efallai!! Rhondda trwy guro’r o ddwy gôl nesaf! i un. Clwb Criced Meisgyn Bragdy Newydd Ar hyn o bryd mae yna lawer o Priodas Aur Yn dilyn yr holl gerdded rhaid yw torri drafodaeth ynghylch a ddylsid ail Llongyfarchiadau i David a Ruth syched. Newyddion da felly yw fod ffurfio tîm Criced Cenedlaethol Cymru. Tucker ar ddathlu eu priodas aur ar Mai bragdy newydd ar fin agor yn y Efallai i rai ohonoch chi gofio fod 18fed. cyffiniau. Mae Bragdy Hopcraft ger Cymru wedi trechu Lloegr (o 8 wiced) Tylagarw newydd ddechrau bragu yng Ngerddi Sophia yn 2002. Wrth i’r Gŵyl Gelfyddydol Tonyrefail cwrw safonol iawn. Un sydd tu ôl i’r trafodaethau fynd rhagddynt braf i’w Cynhelir trydedd ŵyl gelfyddydol fenter yw Tom Barlow o Gernyw a adrodd am lwyddiant Clwb Criced Eglwys Dewi Sant rhwng dydd ddechreuodd fragu cwrw Korev yn Meisgyn wrth iddynt ddenu cymaint o Mercher 19 Mehefin a dydd Sul, 22 seler y Wheatsheaf yn yr hen dref gan chwaraewyr ifanc i’w rhengoedd gyda Mehefin. Bydd yr ŵyl yn cychwyn ddefnyddio dŵr gloyw o ffynnon y timau dan 9 a dan 11 llewyrchus iawn. gyda pharti lansio ar y nos Fercher. dafarn . Cafwyd cryn ganmoliaeth gan Mae yna gysylltiad agos gyda nifer o’r wybodusion CAMRA (êl go iawn) ac ysgolion lleol a rhaid canmol y er bydd colled wrth i’r cawr Cernyweg bytholwyrdd Keith Davies MBE wrth cyffwrdd yn gêm gyflym llawn sgiliau adael y bar dwi’n siwr bydd ei gwrw iddo arwain y criw byrlymus. Mae ond heb y taclo corfforol briwiedig pwl yn dal i lifo yno. nifer o’r aelodau ifanc yn mynychu arferol. Mae oddeutu 10 tîm brwdfrydig YGG Llantrisant a braf clywed Keith yn chwarae yn y gynghrair, a gynhelir Croeso i’r Cymro Bach yn arfer y Gymraeg wrth hyfforddi a gyda’r hwyr, yn barod. Felly os oes Llongyfarchiadau mawr i Emma a chymdeithasu. gennych ddiddordeb gwybod rhagor Grant (Buzz) Burrows, Tylagarw, ar Yn sicr ni fydd prinder talent i gallwch gysylltu gyda Gwion Kennard enedigaeth eu babi cyntaf - Tomi chwarae dros Criced Cymru yn y ar Osian. dyfodol. [email protected] Mae mamgu (Nanette Russell, Forest

Hills) wrth ei bodd gyda'i ŵyr bach Rygbi Cyffwrdd Cymru@ Pontyclun newydd. Croeso i'r byd Tomi. Sefydlwyd menter rygbi newydd dan Danfonwch newyddion ar gyfer mis ofal Clwb Rygbi Pontyclun. Mae rygbi Gorffennaf i Eurof James [email protected] Tafod Elái Mehefin 2013 9 oeddem yn gwybod am hanes y dref. Marie a Dr Alun Evans ar ddydd EFAIL ISAF Gwelsom gofeb ar un o’r adeiladau yn Gwener, Mai 10fed. nodi lle'r oedd gwasg y Teulu Spurrell Gohebydd Lleol: wedi ei sefydlu. Roedd y Wasg yn Merched y Tabernacl Loreen Williams ganolfan argraffu o bwys yng Aeth nifer o’r merched i Ben-rhys yn Y Nghymru. Rhondda fore Llun 13 o Fai. Nid Tywyswyd ni at gerfddelw o’r cyrchfan ddelfrydol ar fore oer a gwlyb Genedigaeth Cadlywydd Syr William Nott ar y ond cawsom brofiadau a’n gwnaeth i Llongyfarchiadau i Dawn a Gwion Sgwâr. Cerfddelw a wnaed o fagnelau deimlo’n ostyngedig iawn. Cawsom ein Rees, ar enedigaeth merch efydd i gofio am y milwr hynod yma a croesawu i Ganolfan Llanfair gan ferch fach. Chwaer i Awen ac wyres fach fu’n ymladd yn Afghanistan tua diwedd o’r India a’r gŵr o Fadagascar a gŵr arall i Eirian ac Ann Rees. y ddeunawfed ganrif. Daeth rhan gyntaf ifanc, yntau hefyd ar brofiad gwaith o y daith i ben yn y castell a oedd yn Fadagascar. Mae’r gwaith mae’r tri Triniaeth yn yr Ysbyty edrych lawr ar adeilad yr hen garchar. yma a Sharon, sy’n rhedeg y ganolfan, Dymunwn yn dda i Judith Thomas, Cyflwynodd Alun Lenny’r hanes yn yn ei wneud yn anhygoel. Maent yn Nantcelyn sydd wedi derbyn triniaeth ddiddorol a chyda hiwmor. gofalu, meithrin, diddanu ac annog y yn yr ysbyty yn ystod y mis. Cafwyd egwyl wedyn i siopa neu i plant a’r bobl ifanc sydd yn byw’n lleol wledda cyn mynd ymlaen i ymweld ag ac yn aml yn dioddef o anfanteision Gadael Ysbyty Amgueddfa’r Sir yn Abergwili. dybryd. Mae staff y ganolfan yn rhedeg Dymuniadau gorau i Marilyn Watkins Cawsom ein croesawu i hen Balas yr clybiau gwaith cartref, trefnu gemau sydd wedi gadael Ysbyty ac esgob gan Ann Dawcett ac fe’n pêl-droed, gweithgareddau crefft a wedi ymgartrefu yng Nghartref Gofal rhyfeddwyd ni gan gyfoeth yr hen cherddoriaeth i’r plant. Mae yna olch- Tŷ Gwynno yn Nhrehopcyn erbyn hyn. greiriau a oedd yno. Yn anffodus mae dŷ, caffi a siop ddillad sydd yn darparu Mae Marilyn yn ddarllenwraig frwd o sôn y bydd yr amgueddfa yn gorfod cau adnoddau am brisiau rhesymol yn Tafod Elái a dymunwn yn dda iddi yn oherwydd y toriadau. Byddai hynny’n ogystal â Neuadd Weithgareddau a ei chartref newydd. drueni mawr gan fod yna greiriau chapel sydd yn cael eu rhedeg er budd gwerth eu gweld. Diolch eto i John a trigolion yr ystâd. Rhaid edmygu Merched y Wawr Pat am eich trefnu manwl a thrylwyr. ymroddiad y bobl hawddgar a Cynhaliwyd cyfarfod mis Mai Cangen gweithgar yma. y Garth o Ferched y Wawr yng Y TABERNACL Daeth Cennard Davies, brodor o Nghanolfan y Tabernacl. Ein gŵr Cymorth Cristnogol Dreorci, i’n cyfarfod yn y Ganolfan i’n gwadd oedd Neville Evans, y Mae wedi dod yn adeg cyfrannu at goleuo ychydig am hanes yr ardal. gwyddonydd. Gwyddonydd a Gymorth Cristnogol eto eleni. Bu Soniodd am y cerflun o’r Forwyn Fair a anrhydeddwyd gan yr Eisteddfod byddin fach o aelodau’r Tabernacl yn Ffynnon Fair. Mae Ffynnon Fair ym Genedlaethol yn Wrecsam yn 2011. Ac crwydro strydoedd y pentre’ â’u bagiau Mhen-rhys wedi denu pererinion wrth gwrs pwnc Neville ar y nos coch llachar yn casglu o ddrws i ddrws. dirifedi ar hyd yr oesoedd a gwelir Fercher oedd “Gwyddonwyr o Gymry”. Casglwyd dros fil o bunnoedd eleni. dylanwad y bererindod ym Cawsom ein tywys o Fforest-fach, Ddiwedd Ebrill gwnaeth yr eglwys yn marddoniaeth grefyddol yr Oesoedd Abertawe, man geni Neville, ar hyd ac y Tabernacl ymdrech arbennig i godi Canol. Soniodd Cennard am yr Ysbyty ar led Cymru yn sôn am wyddonwyr arian at Gymorth Cristnogol drwy Afiechydon Heintus a fu ar fryniau Pen enwog ein gwlad. Cyn ei ymddeoliad gynnal cyngerdd yn y capel. Cafwyd -rhys ac roedd Dilwen a minnau’n roedd Neville yn Arolygwr ei eitemau bywiog gan Ysgolion Cynradd cofio’n dda am gyfnod haint y frech Mawrhydi, ac wrth fynd o ysgol i ysgol a Maesybryn. Cafwyd wen wrth inni ddechrau dysgu ym gwelodd yr angen am bosteri o gwledd o gerddoriaeth gan Barti Mhontypridd ganol y ganrif ddiwethaf. Wyddonwyr o Gymru. Arddangosodd Merched Ysgol Gyfun Garth Olwg, ac Roedd y tai a’r fflatiau a godwyd ym wyth poster deniadol yn dangos Elis Widgery â’i gitâr a thair telynores Mhen-rhys yng nghanol y ganrif lluniau’r gwyddonwyr yma a hanes byr ddawnus iawn, Eleri Roberts, Branwen ddiwethaf yn aflwyddiant cymdeithasol am bob un. Cawsom noson ddifyr iawn Roberts ac Ella Iles. Ymddangosodd ac mae’r gweithwyr ymroddgar yng yng nghwmni Neville a chawsom ein Côr yr Einion am y tro cyntaf i glo’r Nghanolfan Llanfair yn gorfod delio â’r siarsio i ganu “Gwlad beirdd a noson ac yn ôl pob ymateb roedd y problemau heddiw. Bore i’w gofio! chantorion, GWYDDONWYR o fri” perfformiad wedi plesio. Roedd yn Cyfarfod nesaf y criw merched fydd wrth ganu’r Anthem Genedlaethol o noson lwyddiannus yn ariannol hefyd ymweliad â Thŷ Dyffryn ar Fehefin hyn ymlaen. gan i ni godi naw cant a hanner o 26ain. bunnoedd i goffrau Cymorth Gwibdaith i Gaerfyrddin Cristnogol. Diolch i John a Pat Edmunds am drefnu Trefn yr Oedfaon ar gyfer Mis gwibdaith lwyddiannus Cymdeithas Adferiad Iechyd Mehefin Gymraeg Llantrisant i dref Caerfyrddin Da gweld Mrs Siân Barnes yn ôl yn yr Mehefin 2il Gwasanaeth Cymun o dan ddydd Sadwrn, Mai 11eg. Tref hynaf Oedfaon ar ôl derbyn triniaeth yn yr ofal ein Gweinidog Cymru yn ôl ein tywysydd, Mr Alun ysbyty yn ddiweddar. Mehefin 9fed Y Parchedig Aled Lenny. Dechreuodd ein taith yn Eglwys Edwards hynafol Sant Pedr. Yma roedd beddrod Genedigaeth Mehefin 16eg Oedfa Deuluol Sul y Rhys ap Thomas, milwr a swyddog Llongyfarchiadau cynnes i Mrs Ros Tadau brenhinol o gyfnod Harri Tudur. Er bod Evans ar ddod yn fam-gu unwaith eto. Mehefin 23ain Mr Emlyn Davies amryw ohonom yn hanu o gyffiniau Ganwyd Menna Madlen, merch fach i Mehefin 30ain Mr Allan James Caerfyrddin mae’n syndod cyn lleied yr 10 Tafod Elái Mehefin 2013 Newyddion o Cymdeithas Wyddonol Cylch Caerdydd Acapela Daeth ein blwyddyn i ben nos Lun Mai sef, cychwyn ein rhaglen ym mis Medi a 20ain gyda chyfarfod o ddwy ran. Yn dileu cyfarfod mis Rhagfyr. Mae Rhys a Nos Wener, 7fed Mehefin gyntaf, Neville a Rhys yn rhannu Cerian (er ei bod wedi torri ei choes yn 7.30 - Acapela, Catrin sylwadau ac, yn ail, ein Cyfarfod ddiweddar) wedi dechrau llunio rhaglen Finch yn perfformio Blynyddol. newydd. Un cyfarfod fydd yn torri tir 'Amrywiadau Goldberg' Roedd gan Neville amryw o 'bigion', newydd i ni fydd cael awdur yn dod i gan JS Bach yn cynnwys, (a) sylw llym ar etholiad y siarad am ei lyfr. Hyn ym mis Tocynnau ar gael o Tywysog Andrew yn Gymrawd y Tachwedd pan fydd Ieuan Davies Acapela neu : www.acapela.co.uk Gymdeithas Frenhinol (F.R.S.), yn (gweinidog Minny Street gynt) yn seiliedig ar drefn ethol amheus iawn a rhannu ei brofiad o baratoi'i gyfrol am Nos Sadwrn, 8fed Mehefin (b) nodi ateb Cyfarwyddwr Cyffredinol fywyd a gwaith Syr John Meurig 7.30 - Acapela CERN mewn cynhadledd i'r wasg ym Thomas. Noson yng nghwmni mis Gorffennaf y llynedd am y Boson Gwyneth Glyn & Tauseef Higgs i'r cwestiwn, 'Yes, but what IS the Akhtar (Prosiect Cerddoriaeth Womex Higgs Boson?'. A'r ateb? 'There is no Gwefannau rhwng Cymru a'r India) metaphor'. Cymraeg Tocynnau o Acapela neu o'r wefan: Soniodd Rhys am y digwyddiad www.acapela.co.uk brawychus yn Rwsia yn ddiweddar pan www.cymorth.com Nos Sul, 9fed Mehefin 7.30 - Acapela, laniodd awyrfaen (meteorite) gan beri www.gwefan.org Cyfle i glywed 'ALAW', band gwerin llawer o ddifrod. Cyfeiriodd hefyd at www.tafelai.com newydd (acordion, ffidl a gitar) yn cynnwys ddigwyddiadau tebyg yng Nghymru. www.tabernacl.org Oli Wilson-Dickson, Dylan Fowler a Jamie www.menteriaith.org Smith. Cariad at alawon hyfryd sydd wrth Yn y Cyfarfod Blynyddol y prif www.gwe-bethlehem.org wraidd y grŵp newydd yma. benderfyniad ar gyfer aelodau ac www.urdd.org Tocynnau ar gael o'r wefan: ymwelwyr oedd ein bod yn mentro ar www.acapela.co.uk www.mentercaerdydd.org drefn cyfarfodydd ychydig yn wahanol, www.banglacymru.org.uk

C O R N E L Y P L A N T Tafod Elái Mehefin 2013 11 C PONTYPRIDD Dyma gyfle arall i chi ennill Tocyn Llyfrau Gohebydd Lleol: C R O E S A I R Jayne Rees Enillydd croesair mis Mai yw L Mrs G Edwards, Pontyclun Merched y Wawr Dewch i ymlacio ac ymestyn mewn sesiwn 1 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 ‘ioga’ gyda Mari Rhys yng Nghlwb y Bont am 7 8 7.30p.m. nos Iau Mehefin 13eg. Cofiwch ddod â phecyn bach o de a jar o goffi yn gyfraniad at 8 9 elusen y digartref Walich. Diolch. Cynhelir y cyfarfod olaf cyn gwylie’r haf nos 9 10 11 Iau Gorffennaf 11eg. Cyfle i drafod rhaglen y flwyddyn ac ethol pwyllgor Newydd - felly 10 12 12 peidiwch â chadw draw!! 13 14 Gwobr Arbennig Mae Anna Jones, Y Daflod, Abersoch - gynt o 14 15 16 Bontypridd - wedi derbyn anrhydedd yn ddiweddar sef Tlws Coffa Eirug Wyn. 15 16 17 17 18 19 Cyflwynir y tlws i unigolion sy’n gwneud 18 19 20 cyfraniad neilltuol a hynny’n wirfoddol i gynnal ein hiaith a diwylliant. 20 21 22 Mae Anna yn un o gyfranwyr cyson y papur bro ‘Llanw Llyn’ ac mae ei cholofn ‘Llythyr 23 24 23 Dorcas’ yn boblogaidd iawn. Yn weithgar â Merched y Wawr yn ogystal ag hyfforddi plant 24 25 a ieuenctid i lefaru mewn eisteddfodau does dim pall ar ei hegni. Mae erthygl amdani gan 22 Gareth Neigwl yn ‘Y Faner Newydd’ (Gwanwyn 2013) “Mae ei sêl tros warchod Cymreictod y Ar Draws 3. Arwerthiant (6 ) 7. Symud tramor (4) penrhyn yn batrwm i bawb ohonom. Mae hi’n 4. Tocio (6) 8. Criafolen (8) arian byw o bensiynwraig sy’n ennyn 5. Yn ymwneud â sobrwydd (9) 9. Aderyn benyw (3) brwdfrydedd ei chyd ardalwyr” 6. Sinws (6) 10. Aflwyddiant i fodloni (4) A’r newyddion diweddara’ yw bod Anna yn 12. Addysgiadol (9) 11. Curo (4) 16. Saff (6) cael ei derbyn i’r Orsedd - Y Wisg Las - yn 13. Cyflwr o brofi a dioddef (6) Eisteddfod Dinbych ym mis Awst. 17. Cert y tu ôl i fodur (6) 14. Edrych yn ôl (6) 18. Gwylia! (6) Llongyfarchiadau mawr. 15. Crino (6) 19. Anghywir (6) 18. Fframiau i gludo eirch 23. Atsain (3) Cydymdeimlo arnynt (6) Yn ddiweddar bu farw Rowland Todd, brawd 20. Cylla (4) Barry, , ar ôl salwch byr. Estynnwn 21. Colera (4) ein cydymdeimlad at Barry a Dorothy a’r teulu. Atebion i: Croesair Col 22. Pwrs buwch (3) 34, Pen Bryn Hendy, Yr Encil,

24. Cacimwnci (8) Meisgyn, Pontyclun. CF72 8QX Clwb Llyfrau 25. Cilolwg (4) erbyn 20 Mehefin 2013 Dewch i drafod cyfrol ddiweddara’ Gwen Parrott ‘Cyw Melyn y Fall’ nos Fawrth, I Lawr Mehefin 18fed am 8.00 p.m. yng Nghlwb y 1. Defnyddio baner (6) Atebion Mai Bont. 2. Ymchwydd dŵr (3) 1 1 D A D W R E I DD I O 6 Newid Byd C R W A S E G Pob hwyl a dymuniadau gorau i Delyth Davies, Y M A E L Y D B A CH W R , sydd newydd ymddeol. N E U I R Y A Achlysur hapus F Y N Y B W B I 12 D I S Dr. Twm Dymuniadau gorau i Mrs. R E D 12 S S L Llongyfarchiadau i Twm Davies, mab Delyth a Dorothy Morgan, Caerffili - O E N A I DD D I D A R O Graham, Cilfynydd sydd wedi graddio o Ysgol mam Sian a mamgu Huw ac D F E O 16 D N Feddyginiaeth St. George, Llundain. Mae e’n Aled Wilcox. Pen-blwydd O L P L E I N A N W R gyn-ddisgybl Ysgol Pont Sion Norton a hapus yn 80 mlwydd oed! R A A 25 R A O W Rhydfelen. Pob lwc yn dy yrfa! O E N Y N O F N A D W Y L D N N A A DD 22 D Y M U N I A D A U 12 Tafod Elái Mehefin 2013

Ysgol Ysgol Llanhari YSGOL GYNRADD Gynradd GYMRAEG Gymraeg Gwyddonwyr y dyfodol: Llongyfarchiadau i dair aelod o TONYREFAIL Garth Olwg chweched dosbarth Llanhari ar ennill lle ar Leoliadau Ymchwil Nuffield yr Rygbi Pêl-rwyd haf hwn ble byddant yn cael y cyfle i Cafodd blynyddoedd 5 a 6 gyfle i Llongyfarchiadau i'r tîm pêl-rwyd yn ei gyd weithio â gwyddonwyr gymryd rhan mewn twrnament rygbi, yn gêm gyntaf yn erbyn Pont Siôn Norton. proffesiynol, technegwyr. peirianwyr a erbyn ysgolion lleol eraill ym Mharc yr Edrychwn ymlaen at y gêm nesaf. mathemategwyr. Arfau yng Nghaerdydd. Enillon nhw Bydd Grace Lindley yn cael y cyfle i dair gêm, colli un a dod yn gyfartal Meithrin fynd i Brifysgol Morgannwg i mewn gêm arall. Chwaraeodd pawb yn Mae’r plant Meithrin a Derbyn yn dal i ymchwilio i ddefnydd ystadegau wrth wych, a braf oedd gweld pawb yn fwynhau’r thema Arweinwyr ddadansoddi sut mae afiechydon yn mwynhau pob eiliad! Daliwch ati! Cymunedol. Maen nhw wedi bod am lledu, Jody Davies i Brifysgol dro i ymweld â mwy o bobl sy’n Caerdydd i wneud gwaith ymchwil Pêl-droed gweithio yn y gymuned Roedd Leukaemia a Carys Fowler i Ardd Mae’r tîm pêl-droed wedi bod yn brysur diddordeb mawr gan y plant gweld sut Fotaneg Genedlaethol Cymru. Da iawn iawn unwaith eto. Aeth tîm o ferched a oedd ci yn cael ei got wedi’i dorri; ferched! bechgyn o flynyddoedd 4-6 i gaeau gwrando ar Julie yn yr Asiant Deithio Prifysgol Morgannwg i gymryd rhan yn yn siarad am wahanol wyliau, a’r Y Coleg Cymraeg Cenedlaethol nhwrnament yr Urdd. Roedd yna fferyllydd yn siarad am sut mae e’n Erioed wedi meddwl beth sydd yn gystadlu brwd ymysg y disgyblion! helpu pobl. Cafodd y plant groeso hefyd gyffredin rhwng Jason Mohammad, yn Road Runner ble welon nhw gar yn Siân Lloyd a Caryl Parry-Jones? Twrnament pêl-fasged -Blwyddyn 6 cael ei drwsio. Roedd y bechgyn yn Cawson ni ateb i’r cwestiwn yna ddydd Aeth criw o flwyddyn 6 i gynrychioli’r gofyn nifer o gwestiynau i’r mecanig ac Gwener, 26ain Ebrill pan ddaeth ysgol mewn twrnament pêl-fasged yng wrth eu bodd yn gweld y car yn mynd cynrychiolydd o’r Coleg Cymraeg Nghanolfan Chwaraeon Rhondda Fach. lan a lawr ar y “lifft” Aeth y plant mewn Cenedlaethol aton ni i drafod astudio’r Gwnaeth y disgyblion ymdrech i gaffi Pili-pala ond doedd dim amser i Gymraeg yn y brifysgol. Roedd hi’n ardderchog yn erbyn timau lleol eraill. flasu’r bwyd. Mae addewid i fynd nôl i’r agoriad llygad i ni faint o bobl enwog Diolch yn fawr i Missy Lender am eu caffi ar ôl hanner tymor! yng Nghymru sydd wedi astudio’r hyfforddi. Mae’r llu o ymwelwyr wedi bod yn Gymraeg yn y brifysgol a’r math o fodlon dod i’r ysgol i siarad am eu swyddi maen nhw’n eu gwneud nawr. Parc Diogelwch, Trefforest cyfraniad i’r byd gwaith hefyd. Diolch i Mae’n amlwg bod gradd yn y Gymraeg Aeth ddisgyblion blwyddyn 6 i Crucial Dr Price (mam Elen a Huw Griffiths ) i yn agor llawer iawn o ddrysau o ran Crew ym Mharc Diogelwch Trefforest i dad-cu Megan am ddod i siarad am gyrfa oherwydd yr amrywiaeth eang o ddysgu a chael cyngor ynglŷn â gadw gwenyn ac am sut mae mêl yn sgiliau pwysig sy’n cael eu meithrin gwahanol agweddau o gadw’n ddiogel. cael ei wneud trwy astudio’r pwnc hwn i’r safon hon. Yn y pentref ffug dysgodd y disgyblion Uchafbwynt i lawer o’r plant yn Aeth yr amser heibio’n gyflym iawn ac am sefyllfaoedd peryglus posibl mewn ddiweddar oedd ymweliad dyn tân â’r rydyn ni’n ddiolchgar i Rhiannon amgylchiadau tebyg i rai go iawn. dosbarth. Roedden nhw wedi dwlu cael Williams am ei hamser a’i chyngor Cafwyd cyfle i ymarfer sgiliau cyfle i ddringo mewn i’r injan dân a mewn cyfnod pwysig iawn yn ein diogelwch mewn man diogel sy'n llawn chael tro i wlychu Sali Mali gyda’r bywydau. ysgogiad. Rwy’n siŵr fod pawb wedi biben ddŵr. Llawer o hwyl! Dosbarth Cymraeg Blwyddyn 12 dysgu nifer o bethau gwerthfawr iawn.

Gwenyn Parhad ar dudalen 14 Gwasanaethau / Sioeau Diwedd Diolch yn fawr iawn i dadcu Megan Blwyddyn Norman yn nosbarth Mrs Leyshon, a Cafwyd cyngherddau diwedd blwyddyn ddaeth i siarad gyda phlant y Cyfnod diddorol a llwyddiannus gan y dosbarth Sylfaen. Mae’r plant wedi dysgu llawer Pwt gan Croesair Col meithrin a’r derbyn. Roedd disgyblion y am y broses o wneud mêl. dosbarth meithrin wrth eu bodd yn Tybed faint o’n darllenwyr sydd wedi adrodd stori’r dyn bach sinsir a’r derbyn Sioe Blwyddyn 1 a 2. cerdded heibio tafarn y Miskin Arms o yn dysgu gweddill yr ysgol a’r rhieni am Mwynheuodd Blwyddyn 1 a 2 sioe ‘Y dro i dro? Tybed faint sydd wedi galw i lythrennau’r wyddor! Gwych! Drysau Hud’ yn ddiweddar. Diolch i’r fewn am beint? Tybed faint ohonoch cwmni am ddod i’r ysgol i gynnal sydd wedi sylwi ar yr arwydd sy’n crogi Clwb Ffilmiau'r dosbarth Derbyn gweithdai dawns i’r plant hefyd. y tu allan i’r adeilad? Mae arwyddair Cafodd disgyblion y dosbarth derbyn Gymraeg i weld arni yn dwyn y chwedl ddiwrnod gwahanol iawn ddydd Cychod ‘Llafur orfu popeth’, neu o leiaf dyna Gwener, 23ain o Fai wrth ddod i’r ysgol Mae Blwyddyn 1 a 2 wedi bod yn beth mae i fod i ddweud ond mae gwall yn gwisgo eu pyjamas! Cawson nhw brysur yn creu cychod allan o jync fel sillafu yn y gair llafur. Mae 'n' wedi dod wylio ffilm yn y bore a chafwyd cyfle i rhan o’r thema. Mwynheuodd rhai o’r o rywle i wneud y gair yn llanfur. adolygu a sgorio’r ffilm yn y prynhawn! plant arbrofi gyda’u cychod ger y nant Cadwch lygaid mas amdani y tro nesaf i lleol. chi fod yn yr ardal. Tafod Elái Mehefin 2013 13 Ysgol Tonyrefail

Gwasanaeth Dosbarth Derbyn

Y Dosbarth Meithrin yn brysur yn ymweld â’r Siop Geir ac ymweliad y Frigâd Dân

Tîm Pêl-droed

Dysgu gwneud mêl

Tîm Rygbi

‘Y Drysau Hud’ Creu cychod allan o jync 14 Tafod Elái Mehefin 2013

Ysgol Llanhari

Blynyddoedd 12 a 13 Llanhari yn beicio Llwyddiant Disgyblion y 6ed - gan y tîm. Eleni, y broblem oedd cael yn Afan Argoed ar lwybr y 'y wal' Cynllun Addysg Beirianneg Cymru gwared o’r metel sgrap ar ôl cael ei Llwyddodd chwech disgybl o stampio.. Yn ystod y cyfnod datblygu, Chweched Dosbarth Llanhari gyrraedd ymwelodd y myfyrwyr â’r Royal Mint chwarter uchaf de Cymru yng ac mi ymwelodd y peiriannydd ‘r ysgol i nghystadleuaeth Cynllun Addysg weithio gyda’r tîm. Beirianneg Cymru, gan ennill marciau Mi gafodd y myfyrwyr, peirianwr y llawn yn y rhan fwyaf o’r meysydd. cwmni a Mr Greene hefyd y cyfle i Nod Cynllun Addysg Beirianneg gydweithio yn Adran Peirianneg Cymru yw annog myfyrwyr chweched Prifysgol Morgannwg dros gyfnod o dri dosbarth i astudio cyrsiau peirianneg ar diwrnod ym mis Rhagfyr a oedd yn safon addysg bellach neu addysg uwch. fuddiol i ddatblygu syniadau a Fel rhan o’r cynllun, mae cwmniau chynllunio prototeip. Ar ôl gwyliau’r lleol (The Royal Mint yn achos Nadolig, cafodd adroddiad ysgrifenedig Llanhari eleni) yn gosod tasgau ei baratoi a’i gyflwyno ar lafar o flaen Dosbarth Cadi Cwningen a Dewi Draenog ymchwil a datblygu yn ymwneud â enwogion diwydiant yng Nghwesty’r Mae ein cywion wedi cyrraedd o’r diwedd! phroblemau diwydiannol go iawn ar Celtic Manor yng Nghasnewydd ym mis Mwynheuodd disgyblion Dosabrth Dewi gyfer timau o fyfyrwyr blwyddyn 12. Ebrill. Draenog a Dosbarth Cadi Cwningen eu Mae’r myfyrwyr yn mynd ati i geisio Llwyddiant arbennig i’r tîm o harsylwi’n deor ddechrau’r mis. Maent wedi eu datrys y problemau hyn dros gyfnod o flwyddyn 12: Teiddwen Rodgers, Ben henwi hefyd – Rapsgaliwn, Olwen a Sali. tua chwe mis (Hydref i Ebrill), gan Harries, Trystan Ollivier, Will Smith, Mae’r tri nawr wrth eu boddau yn bwyta a gydweithio â pheirianwyr a Ciaran Cullinan, Wil Urquhart. chwarae yn eu cartref newydd. Maen nhw’n gwyddonwyr o’r cwmniau cyswllt. tyfu bob dydd! Mae’r rhaglen yn rhoi profiad cadarnhaol i fyfyrwyr o weithio gyda pheirianwyr a gwyddonwyr proffesiynol mewn lleoliad diwydiannol, ac yn dangos iddynt fod meysydd STEM yn amrywiol a chyffrous ac yn gallu arwain at yrfa sy’n cynnig her ddeallusol. Roedd y cwmni cyswllt (The Royal Mint) wedi penodi peiriannydd cydgysylltu ar gyfer y tim ar ddechrau’r prosiect ym mis Hydref a oedd wedi rhannu un o’i broblemau gweithredu a oedd yn addas i’w datrys

Daeth Steven Jenkins chwaraewr rhif 1 tenis bwrdd Cymru a Nicole Hall, Pencampwraig Cafodd bechgyn blwyddyn 8 a tenis bwrdd dan 18 Cymru i Lanhari’n 10 fwynhau dysgu am hanes ddiweddar i gynnal dosbarth meistr gyda Cymru, diwylliant a phêl-droed disgyblion Blwyddyn 7 fel rhan o’r yn un ar eu ffordd i dwrnament gweithgareddau 5/60. pêl-droed yr Urdd yn Dyma Catrin, Rhiannon, James a Jamie Aberystwyth yn ddiweddar! gyda Steven a Nicole. Tafod Elái Mehefin 2013 15

Ysgol Creigiau

Fe aeth 28 o blant yr ysgol i Aberystwyth yn ddiweddar i gystadlu yng nghystadleuaeth rhedeg traws gwlad yr Urdd. Llongyfarchiadau i bob un a fu’n cystadlu ond llongyfarchiadau arbennig iawn i Ffion Henderson, Dosbarth 3, am ennill y fedal aur am ddod yn gyntaf dros Gymru gyfan yn y ras i ferched Blwyddyn 3. Tipyn o gamp yn wir! Ffion Henderson a’i medalau aur Llongyfarchiadau hefyd i dîm merched yn dilyn ei llwyddiant yng Grwp Llefaru Bl 6 ac iau (D) Ysgol Creigiau Bl.3 am ennill medal aur, i dîm nghystadleuaeth rhedeg traws yn ail yn Eisteddfod yr Urdd bechgyn Bl. 6 am ennill medal arian ac gwlad yr Urdd. i dîmau merched Bl. 5 a Bl. 6 am ennill medalau efydd. Diolch i Mr. Balbini ac hefyd gan eu disgyblaeth yng am eu hyfforddi. ngwyneb rhai cannoedd o blant Gwaith swnllyd! Roedd eu hymddygiad yn Creadigol Fe gawsom ymweliad go arbennig rhai berffaith! Diolch i Miss Durrani Imogen wythnosau yn ôl gan rai o geffylau’r sy’n fyfyrwraig yn Nosbarth 3, am Beard yn heddlu. Fe gafodd pawb eu syfrdanu drefnu’r ymweliad. gyntaf yn gan faint y creaduriaid gosgeiddig yma Eisteddfod Fe gymerodd yr ysgol gyfan ran yr Urdd mewn menter a drefnwyd gan y Sir i godi ymwybyddiaeth am sut y gallwn arbed egni yn ddyddiol. Am Llongyfarchiadau i ddisgyblion Bl.5 am ddod yn bythefnos gyfan, fe wnaed fuddugol. Eu gwobr yw cael amser egwyl prynhawn ymdrech i ddiffodd golau, am wythnos gyfan ar ôl yr hanner tymor! cyfrifiaduron, gwresogyddion a.y.b. Cafwyd cystadleuaeth o Diolch i Gyfeillion yr Ysgol am drefnu’r “Parti Hâf” fewn yr ysgol i weld pa flwyddyn diweddar. Er iddi fwrw cesair trwm ryw awr cyn yr oedd yn gallu casglu’r mwyaf o agoriad, fe ddaeth yr haul i wenu ac fe gafwyd noson syniadau am sut i arbed egni. lwyddiannus dros ben. Gwnaed elw o £1,000. Diolch yn fawr iawn i bawb a gyfrannodd. 16 Tafod Elái Mehefin 2013 Pontypridd - y Pencampwyr Dwbwl!

Daeth tymor anhygoel o lwyddiannus i Glwb Rygbi Pontypridd i ben nos Sadwrn 18fed o Fai, gyda buddugoliaeth swmpus dros Llanelli yn Ffeinal Her y Bencampwriaeth. Roedd Ponty eisioes wedi cadarnhau eu safle fel y tîm gorau yn y gynhrair, yn gorffen y tymor 23 pwynt yn glir o'r ail dim Llanymddyfri, a hynny ar ôl ennill 21 a cholli dim ond un gêm. Rhaid oedd wynebu Llanelli, oedd wedi maeddu Llanymddyfri yn y rownd gyn-derfynnol, i sicrhau coron y Bencampwriaeth yn y Ffeinal. Roedd hi'n dipyn o achlysur ar Heol Sardis ar noson hafaidd y 18fed o Fai wrth i Ponty a Llanelli fynd ben-ben â'i gilydd yn yr ornest fawr. O flaen camerau S4C Pontypridd oedd yn pencampwyr dwbwl! fuddugol o 47pt i 15 a hynny wedi perfformiad o'r safon uchaf, Am fwy o wybodaeth am orchestion anhygoel Clwb Rygbi lle daeth sgiliau, ymroddiad a chryfder corfforol bois y Pontypridd galwch mewn i'r wefan: www.ponty.net cymoedd i'r brig. Roedd torf swnllyd o dros 5,000 yn gwylio'r gêm, ac yn ymuno wedyn yn y dathliadau wrth i gapten Pontypridd Chris Dicomidis dderbyn tlws yr Uwch-Gynghrair oddi wrth Dennis Gethin, llywydd Undeb Rygbi Cymru. Bythefnos ynghynt roedd Ponty wedi cipio Cwpan SWALEC wrth drechu Castell Nedd o 34pt i 13 yn y rownd derfynol yn Stadiwm y Mileniwm. Dyna Ponty felly wedi creu hanes drwy gyflawni'r dwbwl, yn bencampwyr y cwpan a'r gynghrair 2013. Roedd y llwyddiant hynny yn gwbwl haeddiannol i garfan oedd wedi ysgubo pob dim o'u blaen ac wedi torri ambell i record wrth wneud hynny. Roedd Pontypridd wedi gorffen ar frig yr Uwch Adran am y trydydd tymor yn olynol, wedi ennill pob gêm gartref ar Heol Sardis trwy gydol y tymor ac wedi ennill 18 gêm yn olynol ymhob cystadleuaeth. Tipyn o gamp i'r

Ymgom Bl 7, 8 a 9 Ysgol Gyfun Garth Olwg.

Grwp Llefaru Bl 9 ac iau Adran Bro Taf.