17- Rysunek 7 Kaplica Św. Benigny. Rysunek 8 Kościół
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Rysunek 7 Kaplica św. Benigny. Rysunek 8 Kościół parafialny p.w. św. Mikołaja. -17- Obiekty o walorach kulturowych Wykaz obiektów architektury i budownictwa wpisanych do rejestru zabytków Adres Rodzaj Data powstania Nr rejestru centrum wsi kościół p.w. św. ok.1500/1698 367/60 Mikołaja 1 Obiekty walorach kulturowych objęte ewidencją zabytków chronione, prawem miejscowym Wykaz obiektów architektury i budownictwa Adres Rodzaj Data powstania Wartości kulturowe ul. Krzywa kaplica p.w. Śś. poł. XIX w. regionalne Krzysztofa i Benigny ul. Wiejska pałac 1880 r. regionalne ul. Wiejska stodoła nr 1 1885 r. lokalne ul. Wiejska stodoła nr 2 1885 r. lokalne ul. Wiejska stodoła nr 3 1885 r. lokalne ul. Wiejska gorzelnia 1916 r. lokalne ul. Wiejska stajnia 1887 r. lokalne ul. Wiejska obora 1885 r. lokalne ul. Wiejska czworak 1887/1968 lokalne ul. Wiejska czworak 1937 r. lokalne ul. Wiejska czworak 1908 r. lokalne ul. Wiejska czworak 1908 r. lokalne b.a. dom 1909 r. lokalne b.a. dom 1903 r. lokalne b.a. komin 1916 r. lokalne dom/przedszkole l. 30. XX w. lokalne Napłatki – folwark czworak 1908 r. lokalne Napłatki – folwark czworak 1887 r. lokalne Napłatki – folwark czworak 1865 r. lokalne Wykaz obiektów architektury i budownictwa proponowanych do objęcia ochroną prawem miejscowym Adres Rodzaj Data powstania Wartości kulturowe Napłatki - folwark stodoła XIX/XX w. lokalne Napłatki - folwark obora XIX/XX w. lokalne Napłatki - folwark obora XIX/XX w. lokalne Napłatki - folwark stajnia XIX/XX w. lokalne Wykaz obiektów architektury i budownictwa znajdujących się w spisie WKZ a obecnie nie istniejących Adres Rodzaj Data powstania posesja nr 75 stodoła połowa XIX w. 1 W spisie obiektów architektury i budownictwa znajdującym się w archiwum SOZ w Katowicach(tzw. fiszki) mylnie podane wezwanie śś. Piotra i Pawła -18- Wykaz krzyŜy i kapliczek przydroŜnych Lokalizacja Rodzaj Data powstania uwagi ul. Główna, przed krzyŜ z postacią 1882 r. murowany, kościołem ukrzyŜowanego i figurą sygnowany: Matki Boskiej w niszy. Stollaczek przy murze krzyŜ z postacią 1801 r. murowany ogrodzeniowym ukrzyŜowanego i figurą dawnego cmentarza Matki Boskiej w niszy. przykościelnego ul. Wiejska przy murze kapliczka przydroŜna z 1893 r. ogrodzeniowym parku postacią Matki Boskiej w pałacowego niszy, zwieńczona drewnianym krzyŜem ul. Leśna – w polach krzyŜ z postacią poł. XX w. drewniany, poza granicą ukrzyŜowanego prawdopodobnie zabudowań w miejscu starszego krzyŜa przy drodze w krzyŜ przydroŜny z postacią 1 poł. XIX w. murowany, kierunku Napłatków ukrzyŜowanego i figurą obsadzony poza granicą Matki Boskiej w niszy. pierwotnie w zabudowań czworobok, obecnie zachowane 2 jesiony wyniosłe o Ø ok. 70 cm. droga do Wiśnicz na krzyŜ przydroŜny z postacią 1882 r. murowany granicy zabudowań ukrzyŜowanego i figurą Matki Boskiej w niszy. Zabytkowe parki, cmentarze, aleje Lokalizacja Rodzaj Czas powstania Uwagi ul. Wiejska park dworski połowa XIX w. krajobrazowy przy kościele rzymsko – katolicki XVI w. najstarsze zachowane parafialnym przykościelny nagrobki, początek XX w. droga Świbie – obsadzenie pocz. 2 poł. XIX kasztanowce, lipy Napłatki obustronne w. drobnolistne uzupełnione topolami Zabytkowe obiekty techniki Lokalizacja Rodzaj Czas powstania Uwagi folwark gorzelnia dworska ok. 1854 r. przerobiona na garaŜ centrum wsi transformator pocz. XX w. murowany słupowy Stanowiska archeologiczne Nr stan. w Nr stan. w PrzynaleŜność obrębie obrębie Typstanowiska chronologiczna, obszaru AZP miejscowości kulturowa Obszar 16 cmentarzysko birytualne podgrupa częstochowsko gliwicka grupy górnośląskomałopolskiej kultury łuŜyckiej, okres halsztacki obszar 93-43 1 5 osada (?) kultura łuŜycka -19- Nr stan. w Nr stan. w PrzynaleŜność obrębie obrębie Typstanowiska chronologiczna, obszaru AZP miejscowości kulturowa osada kultura przeworska, okres wpływów rzymskich osada pradzieje osada średniowiecze 2 6 punkt osadniczy pradzieje 3 17 punkt osadniczy wczesne średniowiecze 4 22 osada pradzieje 5 24 ślad osadnictwa epoka kamienia ślad osadnictwa X-XIII w. punkt osadniczy średniowiecze ślad osadnictwa pradzieje 6 25 punkt osadniczy średniowiecze 7 28 ślad osadnictwa epoka kamienia osada (?) kultura łuŜycka osada (?) kultura przeworska, późny okres wpływów rzymskich osada (?) pradzieje osada (?) XIII – XIV w. 8 29 ślad osadnictwa pradzieje 9 30 punkt osadniczy średniowiecze 10 31 ślad osadnictwa pradzieje (?) 11 32 ślad osadnictwa epoka kamienia 12 33 ślad osadnictwa X – XIII w. 13 34 punkt osadniczy średniowiecze 14 35 ślad osadnictwa pradzieje 15 36 ślad osadnictwa pradzieje 16 37 punkt osadniczy średniowiecze 17 38 ślad osadnictwa pradzieje (?) punkt osadniczy średniowiecze 18 39 punkt osadniczy X-XIII w. 19 40 ślad osadnictwa X-XIII (?) w. punkt osadniczy średniowiecze 20 41 ślad osadnictwa neolit 21 42 ślad osadnictwa pradzieje 22 43 ślad osadnictwa kultura przeworska, późny okres wpływów rzymskich ślad osadnictwa pradzieje punkt osadniczy średniowiecze 23 44 ślad osadnictwa wczesne średniowiecze osada średniowiecze 24 45 ślad osadnictwa pradzieje punkt osadniczy średniowiecze 25 46 punkt osadniczy średniowiecze 26 47 punkt osadniczy kultura przeworska (?) okres wpływów rzymskich ślad osadnictwa pradzieje punkt osadniczy wczesne średniowiecze punkt osadniczy średniowiecze 27 48 punkt osadniczy kultura łuŜycka ślad osadnictwa pradzieje ślad osadnictwa X-XIII w. 28 49 ślad osadnictwa pradzieje (?) -20- Nr stan. w Nr stan. w PrzynaleŜność obrębie obrębie Typstanowiska chronologiczna, obszaru AZP miejscowości kulturowa punkt osadniczy średniowiecze 29 50 ślad osadnictwa kultura przeworska, późny okres lateński punkt osadniczy pradzieje ślad osadnictwa X-XIII w. 30 51 punkt osadniczy kultura łuŜycka 31 52 ślad osadnictwa pradzieje (?) 32 53 punkt osadniczy kultura przeworska, okres wpływów rzymskich ślad osadnictwa pradzieje ślad osadnictwa X-XIII w. Przez wieś przebiegają następujące oznakowane szlaki turystyczne: a) Szlak Stulecia Turystyki przebiegający przez: Rybnik – Ligota Toszecka – PłuŜniczka – Dąbrówka – Hubert – Świbie – Wielowieś – Tworóg – Tarnowskie Góry Oraz trasy rowerowe Śląskiej Sieci Tras Rowerowych i Projektu „Rowerem po Śląsku”: a) Trasa Czarna z Lublińca przez Borowiany, Wielowieś, Toszek do Rybnika; b) Trasa rowerowa „ Autochtoni ” Toszek – Wiśnicze - Świbie – Wielowieś – Kieleczka – Krupski Młyn c) Trasa nr 410 Jemielnica – Centawa – PłuŜniczka – Toszek – Sarnów – Wiśnicze – Świbi e – Wielowieś – Borowiany – Krupski Młyn d) Trasa nr 412 Toszek PKP – Sarnów – Świbie – Wielowieś – Świniowice – Tworóg – Brynek – Połomia – Wojska – Sieroty – Zacharzowice – Wilkowiczki – Toszek PKP Na obszarze wsi występują gleby bielicowe i pseudobielicowe, brunatne wyługowane, czarne ziemie zdegradowane, mady i gleby mułowo – torfowe. Dominują gleby bielicowe i pseudobielicowe, oznaczające się niskim pH, wytworzone głównie z piasków gliniastych lekkich, słabo gliniastych lub glin lekkich. Pod względem rolniczym w większości zaliczane są do gleb Ŝytnio-ziemniaczanych lub Ŝytnio- łubinowych. Gleby brunatne występują na mniejszym obszarze. Powstały na piaskach słabo gliniastych i gliniastych lekkich. Odczyn ich mieści się w zakresie od bardzo kwaśnego pH 3,6 do lekko kwaśnego pH 6,2. Gleby brunatne wyługowane naleŜą do IV klasy bonitacji oraz kompleksu Ŝytniego słabego i Ŝytniego bardzo słabego. Czarne ziemie zdegradowane wykształcone zostały z lŜejszych utworów, piasków słabo gliniastych lub gliniastych lekkich. Charakteryzują się odczynem kwaśnym pH od 4,2 do 6,0. Stanowią grunty zaliczane do słabszych klas bonitacyjnych oraz kompleksów zboŜowo – pastewnego mocnego i słabego. W dolinach rzek (Potoku Świbskiego) występują mady oraz małe płaty gleb mułowo – torfowych, torfowych i torfowo- murszowych. Na obszarze zbudowanym ze skał węglanowych (głównie wapieni triasowych) występują rędziny, miejscami płytkie i szkieletowe. Około 95% terenów wykorzystywanych rolniczo to grunty orne. Zasiewami głównymi są zboŜa (63% gruntów ornych, gł. pszenica, mieszanki zboŜowe) oraz rośliny pastewne (19%) i ziemniaki (10%). Struktura upraw uwarunkowana jest niską jakością gleb. Z ogólnej liczby gospodarstw około 45% ma powierzchnię większą niŜ 5 ha. -21- 2.2.2. Inwentaryzacja zasobów. ANALIZA ZASOBÓW Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw X) Rodzaj zasobu Opis zasobu, jakim wieś dysponuje Wyr Małe DuŜe óŜnia jące 2.1. Zasoby przyrodnicze -walory krajobrazu, rzeźby terenu Wieś otoczona lasami lublinieckimi X Jeden z mniej zanieczyszczonych -stan środowiska terenów byłego województwa X katowickiego -walory klimatu Brak wyróŜniających Ciekawe pod względem -walory szaty roślinnej ekologicznym róŜnorodne skupiska X roślinności polnej i leśnej Zabytkowy park X -cenne przyrodniczo obszary lub obiekty Lasy lublinieckie X Bogate siedlisko zwierzyny płowej i -świat zwierzęcy (ostoje, siedliska) drobnej, ptactwa – ciekawy teren dla X łowiectwa -wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy) Potok Baba X -wody podziemne Obszar zbiornika GZWP 333 X Gleby bielicowe i pseudobielicowe, oznaczające się niskim pH, wytworzone głównie z piasków -gleby gliniastych lekkich, słabo gliniastych X lub glin lekkich, na mniejszym obszarze gleby brunatne i czarne ziemie zdegradowane -kopaliny Wapienie X -walory geotechniczne Brak 2.2. Zasoby kulturowe -walory architektury Brak wyróŜniających Parafialny Ośrodek Kultury X Boisko sportowe X -walory przestrzeni wiejskiej publicznej Remiza straŜacka X Boiska przyszkolne X Biblioteka X -walory przestrzeni wiejskiej prywatnej Lokale gastronomiczne X Zabytkowy zespół pałacowo- -zabytki i pamiątki historyczne X parkowy