Strategia Rozwoju Powiatu Bialobrzeskiego Na Lata 2008-2018
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Starostwo Powiatowe w Białobrzegach STRATEGIA ROZWOJU POWIATU BIAŁOBRZESKIEGO NA LATA 2008-2018 (AKTUALIZACJA) Białobrzegi, grudzień 2007 Strategia Rozwoju Powiatu Białobrzeskiego na lata 2008-2018 Spis treści WPROWADZENIE ........................................................................................ 3 Cel aktualizacji Strategii Rozwoju Powiatu Białobrzeskiego ....................... 3 CZĘŚĆ I....................................................................................................... 5 DIAGNOZA POWIATU BIAŁOBRZESKIEGO .................................................. 5 1. PODSTAWOWE INFORMACJE O POWIECIE ........................................ 5 1.1. Uwarunkowania historyczno-kulturowe powiatu ................................ 5 1.2. PołoŜenie, podział administracyjny, ludność...................................... 7 2. ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE........................................... 11 2.1. Uwarunkowania ochrony środowiska przyrodniczego ........................11 2.2. Dziedzictwo kultury ......................................................................13 2.3. Turystyka i rekreacja....................................................................20 3. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE ....................................................... 23 3.1. Rzeźba terenu .............................................................................23 3.2. Surowce mineralne ......................................................................23 3.3. Klimat ........................................................................................24 3.4. Zasoby wodne .............................................................................24 3.5. Gleby .........................................................................................24 3.6. Rośliny i zwierzęta .......................................................................25 4. KOMUNIKACJA I INFRASTRUKTURA TECHNICZNA .......................... 28 5. SFERA GOSPODARCZA..................................................................... 36 5.1. Rolnictwo....................................................................................36 5.2. Gospodarka.................................................................................40 6. SFERA SPOŁECZNA .......................................................................... 45 6.1. Sytuacja demograficzna................................................................45 6.2. Bezrobocie ..................................................................................46 6.3. Warunki mieszkaniowe .................................................................51 6.4. Bezpieczeństwo publiczne .............................................................51 6.5. Opieka zdrowotna ........................................................................55 6.6. Opieka społeczna .........................................................................57 6.7. Oświata i wychowanie...................................................................60 6.8. Aktywność kulturowa, społeczna i sportowa ....................................63 CZĘŚĆ II ................................................................................................... 66 ANALIZA SWOT......................................................................................... 66 CZĘŚĆ III.................................................................................................. 75 SCENARIUSZE ROZWOJU POWIATU BIAŁOBRZESKIEGO........................... 75 1. ZałoŜenia brzegowe ........................................................................ 75 2. Scenariusz zagroŜeń ....................................................................... 76 3. Scenariusz szans............................................................................. 77 CZĘŚĆ IV................................................................................................... 78 MISJA I WIZJA ROZWOJU POWIATU BIAŁOBRZESKIEGO ......................... 78 CZĘŚĆ V .................................................................................................... 81 CELE STRATEGICZNE ROZWOJU................................................................ 81 1. CELE STRATEGICZNE ....................................................................... 81 2. CELE OPERACYJNE I ZADANIA ........................................................ 82 CZĘŚĆ VIII.............................................................................................. 112 MONITOROWANIE, OCENA I KOMUNIKACJA SPOŁECZNA ....................... 112 2 Strategia Rozwoju Powiatu Białobrzeskiego na lata 2008-2018 WPROWADZENIE Cel aktualizacji Strategii Rozwoju Powiatu Białobrzeskiego Przemiany prawno-ustrojowe a takŜe społeczno-ekonomiczne, których w ostatnich latach doświadczyły jednostki samorządu terytorialnego oraz ich mieszkańcy, wymuszają na nich ciągłego zarządzania i planowania strategicznego, by intensywnie wykorzystywać potencjał wewnętrzny oraz zewnętrzną pomoc finansową, jaką oferuje Unia Europejska. Działania strategiczne są bardzo istotnym instrumentem, który ułatwia podejmowanie waŜnych decyzji i realizację zadań inwestycyjnych ukierunkowanych na poprawę wizerunku i sytuacji społeczno-gospodarczej. Celem kaŜdej jednostki samorządowej jest rozwój zrównowaŜony i trwały, oparty na realnych przesłankach ekonomicznych, społecznie akceptowany i ekologicznie bezpieczny. W wyniku reformy administracyjnej część uprawnień władzy centralnej została przekazana samorządowi powiatu, który odpowiedzialny jest za jakość Ŝycia swoich mieszkańców. Przyjęcie tej odpowiedzialności wymaga od władz powiatowych kreatywnego i efektywnego zarządzania strategicznego zasobami poszczególnych gmin powiatu w taki sposób, aby ich wykorzystanie przyczyniło się do poprawy standardu i zaspokojenia wszelkich potrzeb mieszkańców oraz tworzenia podstaw do wszechstronnego indywidualnego rozwoju. Jednak kreowanie takiego rozwoju jest niemoŜliwe bez uprzednio rzetelnie przeprowadzonej oceny aktualnego potencjału społeczno-ekonomicznego i przemyśleniu poŜądanych celów i kierunków działania strategicznego. Wieloaspektowość i wielopodmiotowość strategii wymaga szerokiego udziału społecznego w trakcie jej formułowania. Proponowane rozwiązania i przedsięwzięcia rozwojowe muszą być realne ekonomicznie, akceptowane społecznie, przeprowadzalne politycznie, dopuszczalne z punktu widzenia ochrony zasobów i przyrody, wykonalne technicznie i moŜliwe do umiejscowienia w konkretnej przestrzeni. Dokument strategiczny posiada charakter ciągły i elastyczny, co umoŜliwia na dostosowanie jego treści do szybko i dynamicznie zmieniającego się otoczenia. Nie posiada on ściśle wyznaczonych ram czasowych realizacji poszczególnych celów i działań. Mogą być one jak najbardziej stopniowo konkretyzowane, począwszy od ogólnego zapisu, aŜ do postaci projektów oraz biznesplanów. Niniejsza strategia jest aktualizacją poprzedniej Strategii Rozwoju Powiatu Białobrzeskiego opracowanej w 2003r., której sporządzenie zostało wymuszone przez dynamicznie zachodzące przemiany społeczne i gospodarcze. Konieczność jej aktualizacji spowodowana jest szeregiem czynników m.in. politycznych, systemowych, społecznych i funkcjonalnych. Aktualizacja strategicznego planu zadań powiatu jest przeprowadzona przy współudziale prac planistycznych prowadzonych przez jednostki samorządu gminnego funkcjonujących na terenie powiatu. Ponadto aktualizacja podyktowana jest koniecznością dostosowania strategii powiatu do nowego okresu planowania 2007-2013 i związanych z nim programów operacyjnych, z których powiat będzie mógł otrzymywać dofinansowanie. Potrzeba modyfikacji zapisów w strategii wynikła równieŜ ze względu na nowe uwarunkowania krajowe rozwoju powiatu poprzez przygotowanie zarysu wieloletnich ram finansowych 3 Strategia Rozwoju Powiatu Białobrzeskiego na lata 2008-2018 z załoŜeniem pogłębionej decentralizacji finansów publicznych, a takŜe na efektywniejsze powiązanie jej z sektorowymi strategiami i programami wojewódzkimi i krajowymi. Potrzeba aktualizacji stała się konieczna ze względu na nowe spojrzenie na powiat, gdzie akcent przypada na kreatywny i świadomy wybór tego co najwaŜniejsze związanego z osiągnięciem zrównowaŜonego rozwoju. Dlatego dokonano przeglądu sformułowanych w poprzednim dokumencie strategicznym załoŜeń pod względem ich aktualności. Dotyczy to przede wszystkim diagnozy stanu aktualnego i tendencji rozwojowych powiatu oraz szczegółowo realizowanych przyjętych zadań strategicznych. Procedura aktualizacji Strategii Rozwoju Powiatu Białobrzeskiego Aktualizacja Strategii Rozwoju Powiatu Białobrzeskiego została opracowana na zlecenie Starostwa Powiatowego w Białobrzegach, który dostrzegł konieczność tego procesu. PoniŜsza strategia została wypracowana przy współudziale lokalnych środowisk, instytucji oraz samorządów gminnych odpowiedzialnych za ekonomiczny i społeczny rozwój powiatu białobrzeskiego. Szczególnie cenna i niezbędna okazała się pomoc przedstawicieli władz starostwa i gmin. Pierwszym etapem opracowania dokumentu strategicznego było przeprowadzenie wnikliwej diagnozy stanu istniejącego w powiecie i poszczególnych gminach powiatu. Celem tej charakterystyki było określenie i wskazanie zasobów powiatu taki jak: warunki przyrodnicze, ludność, sieć osadnicza, dziedzictwo historyczno-kulturowe, działalność gospodarcza, usługi społeczne, infrastruktura techniczna. Charakterystykę stanu aktualnego powiatu opracowano na podstawie licznych danych źródłowych uzyskanych z poszczególnych gmin wchodzących w skład powiatu, Komendy Powiatowej Państwowej