Başlangıcından Bugüne Fotoğraflarla Türk Sineması The TrırkishCinema with stills/from its to IDGSA Sinema Televizyon Enstitüsü Yavmı Başlangıcından Bugüne Fotoğraflarla Türk Sineması The Turkish Cinema with stills/from its beginnings up to date Geçmişi tanımak, değerlendirmek; gilizce özgeçmişleriyle filimle­ geleceği hazırlayacak olan bugü­ rine ait 252 fotoğraf sergide nün sanatını yaratacak kişilerin yer alıyor. kendi kararlarını vermeleri açı­ Serginin küçük bir modeli olan sından kaçınılmaz bir zorunluluk katalog, da gene bu çalışmanın ta olarak karşımızda. mamlayıcısı niteliğindedir.Gerek Hergün yeni bir gerçekle karşıla sergide,gerekse katalogda türkçe şan çağdaş insan,değerlendirmele ve İngilizce olarak Türk sinema rinde de hergün yeni bir açı bu­ tarihi özetlenmiştir.Bundan yeni luyor .Tarihe bakışı,geleceği dü kuşaklara ve ilgi duyanlara bu şünüşü de hergün değişiyor. Top­ sanatın gelişiminin dününü ve bu lum kendi dinamiğini yitirmediği gününü,kısa ve kolay bir biçimde sürece de ürün verme durumunda o tanıtmak amaçlanmaktadır. lan sanatçı toplumla etkileşimi­ Yeni kuşaklara,2.İstanbul Sanat ni sağlıklı ve sürekli bir biçim Bayramı'yla başlayacak olan bu de sağlamak,geçmiş ile köprüleri tanıtma programlarında ilginç ve -ister etki,ister tepki biçimin­ önemli bir olanak sunulmuş ola­ de olsun-sağlam atmak gereksimi- caktır .Bir yıl içinde yüzden faz ni duyuyor. la Türk filmi gösterilecektir.Si Hiç kuşkusuz geçmiş ile gelecek nema-TV Enstitüsü Yayın Bölümü arasındaki bağlantıyı bugünün sa tarafından hazırlanan Giovanni natçısı kurabilir,kurmalıdır.An­ Scognamillo'nun "Türk Sinema Ta­ cak böyle olduğu zaman gelecek rihi" ,Duygu Şekeroğlu'nun " Türk bizim olacaktır. Sineması,Yönetmenler ve Filimle- Türk sinemasını yeni kuşaklara ri" adlı kitanlanula uayın ala­ tanıtma çalışmaları bu nedenle nında büyük bir boşluk doldurula 2.İstanbul Sanat Bayramı program çaktır.Bu nedenle uzun süre kal­ ları arasında yer alıyor.Bu ça­ dırılmayacak olan sergi, Sanat lışmalardan biri de "Başlangıcın Bayramı'ndan sonra da sürdürüle­ dan Bugüne Fotoğraflarla Türk Si cek olan filim gösterileri ve ya neması Sergisi"dir. ymlarla bugünün sanatçısının ve Sinemamıza ürün vermiş yönetmen­ yeni kuşakların bu alandaki tüm ler arasından tarih sırasına gö­ gereksinmelerini karşılayacağı u re kırk yönetmenin türkçe ve in mulmaktadır.

Hazırlayan .-Duygu Şekeroğlu, Baskı .-Kalyon Matbaacılık AŞ Fotoğraf .-Serdar Tanyeli, İstanbul,1979 Sergi Düzeni:Ass.Yaşar Cebe Giovanni Scognamillo, Erman c i, Ofset Filim Basımı: Ass. Şener,Hamit Kmaytürk ve Si Cem Odman,Grafik Düzenleme: nema-TV Enstitüsü öğrencile Öğr.Gör.Bülent Erkmen, Ass. rine yardımları için teşek­ Nilgün Sim kür ederiz. Türk An outline Sinemasına ofthe Genel Turkish Bir Bakış Cinema Giovanni Sccgnamillo ‘inema , daha doğru­ tarafından tamamlanabildi. su sinematograf Lu Uzkınay o sıralarda, tiyat­ mie r e, Türk iy e' y e ronun önde gelen kişilerin­ önce Saray yoluyla den Ahmet Fehim'in yöneti­ ve daha sonra, Be- minde, Malul Gaziler Cemi­ yoğlu'nda Sponek Lokanta­ yeti adına filim çekmekle sındaki gala gösterileriyle görevlendirilmişti. Ahmet 1896-1897 yılında geldi. Fehim, Hüseyin Rahmi Gür­ 1908 yılında Pathe'nin tem­ pınar'ın romanından MÜREB-

silcisi RomanyalI Sigmund BİYE (1919) ve Yusuf Ziya Weinberg Cinema Pathe adıy­ Ortaç'm oyunundan BİNNAZ la bir sinema salonu açtı. (1919) adlı filimleri yaptı Bu arada ünlü komedyen Şa- Weinberg Türk Sinema Tarihi di Karagözoğlu da BİCAN açısından önemli bir isim­ EFENDİ (1921) tipini can­ dir. Sadece sinemayı Türki­ landırdığı kısa konulu fi­ ye'ye tanıtmakla kalmamış limler yönetti. alıcı aygıtı ilk kez kulla­ nan ve ilk filimleri yöne­ Bundan bir süre önce, Mü-

ten kişi olmuştur. Tüm bu dafaa-i Milliye Cemiyeti de

özelliklerine rağmen, Wein- genç gazeteci Sedat Sima- vi'nin yönettiği iki filim berg'in, ilk Türk filmi o- larak kabul edilen filimle yapmıştı: PENÇE (1917) ve bir ilişkisi yoktur. Yaban­ CASUS (1917) . cı olması nedeniyle AYASTE- Bu ilk filimlerde deney ve FANOS'TÂKİ RUS ABİDESİNİN teknik olanak eksikliği YIKILIŞI'nı çekmesine izin açıkça kendini belli etmek­ verilmemişti. Filmi ilk tedir. Türk alıcı yönetmeni Fuat Birinci Dünya Savaşı'nın Uzkınay çekmişti. bitiminden sonra Kemal ve 1914 yılında çekilen 105 Şakir Seden Kardeşler(Kemal metrelik bu belgesel filim, Film) 1922 yılında ciddi 1896 yılında Ruslar tara­ bir filim yapımı işine gi­ fından yapılmış olan anıtın riştiler. Oldukça iyi başla­ yıkılması sırasında çekil­ masına rağmen bu girişim mişti. ancak bir yıl sürdü. Ancak 1915 yılında Enver Paşa bu arada birçok filim yapıl­ Merkez Ordu Sinema Dairesi' dı: İSTANBUL'DA BİR FACİA-1 ni kurdurdu ve başkanlığa AŞK (1922), BOĞAZİÇİ ESRARI Weinberg getirildi. Yetki­ (1922), ATEŞTEN GÖMLEK(1923) lileri konulu filim çekil­ KIZKULESİNDE BİR FACİA(1923). mesine razı eden Weinberg , Tüm bu filimleri genç tiyat­ Moliere'den serbest bir ro oyuncusu ve Almanya'da uyarlama olan HİMMET AĞA' sinema deneyleri olan Muhsin NIN İZDİVACI .(1916-1918) Ertuğrül yönetmişti. filmini Arşak Benliyan'm Kemal Film'in kapanmasıyla oyuncularıyla çekmeye baş­ Türk sineması aşağı yukarı ladı. Fakat Birinci Dünya beş yıllık bir durgunluk dö­ Savaşı'nın başlamasıyla nemine girdi. 1928 yılında oyuncuların bazıları askere birçok sinema salonunun sa­ alındı ve VJeinberg sınır hibi olan İpekçi Kardeşler, dışı edildi. Filim ancak i- Rusya'da TAMILLA (1925), BEŞ ki yıl sonra Fuat Uzkınay DAKİKA ve SPARTAKUS (1926) gibi filimler yönettikten sansür tüzüğü, Türkiye'de sonra Türkiye'ye dönen Muhsin günümüze kadar filimler ü- . Ertuğrul'un İsrarlarıyla İpek zerinde denetimin temeli Film'i kurdular ve 1940* olmuştur. Gene o yıllarda ların başına kadar İpek İpek Film'i örnek alan yeni Film en çok filim yapan şir bir yapım şirketi kuruldu: ket olarak kaldı. Ha-Ka (Halil Kamil) Film. Var olan stüdyolarına bir 1928-1941 yılları arasında de yenisini ekleyerek ya­ Muhsin Ertuğrul İpek Film pımcılığa başladılar. Muh­ için yirmi kadar filim yö­ sin Ertuğrul'un başka işle netti: ilk sesli Türk filmi meşgul olması, onları yeni İSTANBUL SOKAKLARI (1931), yönetmenler bulmaya zorla­ konusu milli mücadele sıra­ dı. İki genç teknik adama, sında geçen ve Ertuğrul'un en iyi filmi olarak kabul Faruk Kenç ve Şadan Kamil'e olanak tanıdılar. Kenç, ti­ edilen BİR MÎLLET UYANIYOR (1932), MİLYON AVCILARI yatro etkisinde TAŞ PARÇASI (1940) ve bir korku filmi (1934), Victor Fleming'in THE WAY OF ALL FLESH adlı olan YILMAZ ALİ'yi (1940) filminden uyarlanan ve Muh­ ve Şadari Kamil ONÜÇ KAHRA­ MAN 'ı (1943) yönetti. Bu sin Ertuğrul'un başrolü oy­ nadığı ŞEHVET-KURBAN 1(1940) filimlerin hiçbir özellik­ ve KAHVECİ GÜZELİ (1941) leri yoktu ve zaten amaç da bunlar arasındadır. bu değildi. 1940 yılında Devlet Tiyatro­ 1940'larda yeni yapımcı şir­ larının başına getirilen ketler kuruldu fakat üretim Muhsin Ertuğrul son olarak düzenli-değildi : 1940 yılın­ 1953 yılında ilk renkli Türk da 5, 1941'de 1, 1942'de 4 filmi HALICI KIZ ' ı (1953). ve 1943'te 2 filim yapıldı. yönetti. Sonunda 1948 yılında önemli Muhsin Ertuğrul'un sinema birşey oldu: yerli yapımla­ konusundaki çabaları iyi ni­ rın rüsumu % 25'e düşürüldü yetli olabilir ama özellik­ ve böylece filim yapımı kar­ leri sinemaya uygun değildi. lı ve "ilginç" bir iş olarak Onun için tiyatro yönetimiy­ ortaya çıktı. Yeni şirket­ le sinema yönetimi hemen he­ ler, yeni yönetmenler, oyun­ men aynı şeylerdi. Oyuncula­ cular, teknisyenler çıkmaya rını ve genellikle konula­ başladı. Yıllar geçtikçe ya­ rını da sahneden seçen Er­ pılan filim sayısı artıyor tuğrul'un deneyleri daha çok fakat kalitede bir değişik­ modası çoktan geçmiş "Film lik olmuyordu ve birçokları D'Art", daha doğrusu "the- için Muhsin Ertuğrul arka­ atre en conserve" ye yöne­ sından gidilmesi gereken liyordu. bir "usta" olarak kabul edil­ di. 1930'ların sonlarına doğru ikinci Dünya Savaşı'nın ari­ Tüm bunlara rağmen, sinemanın fesinde, devlet rejimleri ciddi ve üzerinde durulması otoriter bir tavra bürünür­ gerekli bir iş olarak kabule- ken, 1939 yılında Türkiye'de dilmesi bu geçiş döneminde de filimler üzerinde sansür oldu. 1947 yılında 11,1948'de uygulaması başladı.Mussolini 16, 1949'da 19 (ki bunların İtalyasmdan kaynaklanan bu arasında Lütfi Ö. Akad'ın ilk filmi olan VURUN KAHPEYE de den'in NAMUS UĞRUNA (1960), vardır) filim yapıldı. Atıf Yılmaz'ın SUÇLU (1960) ve Ertem Göreç'in OTOBÜS YOL­ Sayıdaki artış normal olarak, CULARI (1961) gibi aile melo­ kalitede de bir artışa yol dramlarında da görülür. Bu açar. Bunun sonucu olarak filimlerde öykülerde pek faz­ 1950'ler ilerde Türk sine­ masının en iyi ürünlerini la değişiklik olmamakla bir­ likte toplumsal sınıfların verecek olan kişilerin orta­ -Türk sineması için oldukça ya çıktığı ilginç ve yapıcı yeni bir konu- sorunlarına bir dönem olmaktadır. daha açık, daha cesur ve Lütfi Ö.Akad'ın, gerçekçi ö- samimi bir bakışla eğilin- geler taşıyan ve Marcel mektedir. Amaç, sinema se­ Carne'nin LE JOUR S E LEVE yircisinin alışık olduğu adlı filminden esinlenen po­ dramatik tekdüzeliği aşarak lisiye filmi KANUN NAMINA toplumsal bir, gerçekçiliğe (1952), büyük şehrin karga­ ulaşmaktır. şasında küçük insanın yaşa­ Metin Erksan'ın Anadolu köy mını konu alan BEYAZ MENDİL lerinde. Fakir Baykurt'un (1955), yüksek dereceli bir romanından uyarlanan ve tek memurun sürgündeki yaşamı­ adamın savaşımını anlatan nı anlatan Orhon Arıburnu' YILANLARIN ÖCÜ (1962) ve su nun SÜRGÜN (1951) adlı fil­ ve kadın üstünde mülküyet mi, Metin Erksan'ın ilk ve kurma sorununu ele alan SU­ tartışmalara yol açan AŞIK SUZ YAZ (1963) -1964 yılın­ VEYSEL’İN HAYATI (1952) ve da Berlin'de Altın Ayı ar­ gene aynı yönetmenin DOKUZ mağanı aldı- gibi filmle­ DAĞIN EFESİ (1958), Atıf rinde aradığı gerçek budur. Yılmaz ' ın YAŞiflAK HAKKIMDIR (1958) ve Memduh Ün'ün ÜÇ 1960'larda ve 1970'lerde ARKADAŞ (1958) adlı filmle­ Türk sineması bir yanda gi­ ri 1960'larda başlayan yeni derek sorunlara eğilen bir bir dönemin,ya da, yeni bir sinema -en azından etkinliği bilincin öncüleridirler. olan küçük bir gurup yönet­ menin yapıtlarında- olurken, 1960 yılı,Metin Erksan'ın, diğer tarafta yıllık üretim, toplumsal açıdan yerlerini küçük bütçeli macera filim­ bulamamış küçük bir gurubun ler i ve melodramlarla umul-, tepki ve davranışlarını madik bir artış göstermekte­ (burjuva etkileri ya da top­ dir (1965 yalında 196 filim, lumsal uyumsuzluktan dolayı) 1966 yılında 229 filim). konu aldığı GECELERİN ÖTESİ Şimdi, başta önde gelen yö­ adlı filminin yılıdır. netmenler olmak üzere tüm Akad'ın daha önce yaptığı yönetmenleri ilgilendiren, büyük kent araştırmalarından köy ya da kentlerin toplum­ sonra gelmesi ve toplumsal sal sorunlarıdır. sınıfları ilk kez dramatik bir gurup olarak değil de Metin Erksan Anadolu'yu araş­ tırırken, eski bir filim e- güçlü bir potansiyel olarak ele alması bakımından dikkat leştirmeni olan ve ilk filmi

çekicidir. YASAK AŞK (1960) ta kişisel bir tavır getiren ve görsel İBu görüş Memduh Ün'ün KIRIK ve edebi bir zevki kanıtla­ j ÇANAKLAR (1960), Osman Se- yan Halit Refiğ ŞEHİRDEKİ YA- BANCI (1963) ile ilk olgun yapıtını vermektedir. Bu fi­ limde Halit Refiğ, batı eğiti­ mi görmüş bir mühendisin, ken­ disine yabancı olmuş bir ken­ tin toplumsal çelişkilerini anlamasının ve çoktan unuttuğu geleneklere uymasının olanak­ sızlığını anlatmaktadır. Bu uyum gösterme sorunu Me­ tin Erksan'ın, ACI HAYAT (1963) filminde de görülmek­ tedir. Bir aşk öyküsü, tutar sız bir sınıf değiştirme ol­ gusuyla içiçedir. Halit Re- fiğ'in köyden İstanbul gibi büyük bir kente gelen ve u— yum sağlamakta güçlük çeken bir ailenin dramatik öykü­ sünü anlattığı GURBET KUŞLA­ RI 'nda (1964) ana konu göç­ tür. Burada daha önce sözü geçen filimlerle ilgili olarak öy­ külerin çoğunda işçilerin uyum göstermemiş kahramanlar olarak yer aldıklarını be­ lirtmek yerinde olacaktır. ŞEHİRDEKİ YABANCI'da bir kö­ mür madeninin çalışma koşul­ ları anlatılırken, ACI HA­ YAT' ta, sonradan milyoner olan sınıf değiştirme çaba­ sında bir işçi anlatılır. GURBET KUŞLARI’nda ise ola­ naklarını zorlayan tüm bir aile ele alınmaktadır. Doğ­ rudan doğruya işçi sorunla­ rını ele alan ilk filim Er­ tem Göreç’in KARANLIKTA UYA­ NANLAR (1965) adlı yapıtıdır. Arkasından Duygu Sağıroğlu' nun BİTMEYEN YOL’u (1965) gelmektedir. KARANLIKTA UYA- NANLAR'da işçilerin haklarını savunmaları ve istilacı ser­ mayeye karşı savaşımları konu edilirken, konunun daha entel lektüel bir yaklaşımla ele alındığı BİTMEYEN YOL’da, iş bulmak amacıyla büyük kente gelen köylülerin yoksul ya­ şamları üzerinde durulur. 1960'lardaki değişimin temel­ öyküsünü anlatırken doğu fiğ, daha önce hiç işlen­ leri bu filimlerle atılmış­ halk masallarındaki klasik memiş bir konuya yönelmek­ tır. Türk filim yönetmenleri • tema ve kişileri, çok başa­ tedir. BÎR TÜRK'E GÖNÜL ve yazarları ulusal ve gerçek rılı görsel biçimlerle kay­ VERDÎM filminde bir batılı temalarını bu filimlerden yo­ naştırmasındaki başarısın­ Hristiyan kadınının, Müslü­ la çıkarak geliştirmişlerdir. dan dolayı. man Anadolu köylüsüyle bü­ tünleşmesi ve böyleşine bir Yönetmen Halit Refiğ'in Türk 1960'ların ikinci yarısında bütünleşmenin nedenleri ve sinemasının kendine has özel­ ulusal sinemayı doğrudan koşullan açıklanmaktadır. liklerini göz önünde tutarak amaçlayan deneylerle karşı­ bir "halk sineması" görüşünü laşıyoruz: Lütfi Akad'ın 1950'lerin sonu ve 1960'la- ortaya atması ve düşüncele­ HUDUTLARIN KANUNU (1966) ve rın başı, en iyi ve olgun rini gerçek bir "ulusal"sine- KIZILIRMAK-KARAKOYUN (1967) yapıtlarını en azından on ma yaratmak doğrultusunda yo­ (Nazım Hikmet'in öyküsünden). yıl sonra verecek olan ba­ ğunlaştırması da bu ve benze­ Metin Erksan'ın KUYU (1968), zı genç yönetmenlere ola­ ri deneylerin etkisiyle ol­ Halit Refiğ'in BÎR TÜRK'E naklar getirmektedir. Bun­ muştur . GÖNÜL VERDİM (1969) , Atıf ların arasında Feyzi Tuna 1966 yılında çeşitli pole­ Yılmaz'm KÖROĞLU (1968) ve (YASAK SOKAKLAR/1965),Zeki miklerin ortaya çıkmasıyla KOZANOĞLU(1967) ve Orhan Ökten (ÖLÜM PAZARI/1963) ve bu kuramsal yenilenme yarım Elmas'ın EZO GELÎN (1968) Erdoğan Tokatlı'yı (SON kaldı. Fakat bu olaydan bir adlı filimleri. KUŞLAR/1956) sayabiliriz. yıl önce iki filim daha Burada sözü geçen tüm fi- Bu arada Türk sinema endüst­ soruna malzeme getirdi: Ha­ 1 imlerin kırsal bölge top­ risi enflasyonist bir eği­ lit Refiğ'in HAREMDE DÖRT luluklarıyla ilgili olması lim göstererek filim sayı­ KADIN (1965) ve Metin Erk- dikkat çekicidir. Bu filim- sını arttırmaktadır (1970 san'ın SEVMEK ZAMANI (1965) lerin tümünde ortak bir yön adlı filimleri. yılında 225 filim, 1971'de olmakla birlikte her filim, 266, ve 1972'de 298 filim Yüzyılımızın başlarına dö­ yaratıcısının kişisel yak­ nen Refiğ, bir Osmanlı Pa­ üretildi). Çoğunlukla batı­ laşım ve stiline bağlı ola­ daki akımların örnek alına­ şasının hareminin kapalı rak birbirinden farklıdır. dünyasında sadece bir atmos­ rak yapıldığı (korku f i l m ­ Buna bağlı olarak, bazı fi­ lerinden casusluk filimle- fer araştırmasına girmemek­ limler, çok zengin bir halk te, aynı zamanda gerek eko­ rine, westernlerden müzik­ sanatı mirasından alınmış li melodramlara ve hatta nomik ve gerekse ahlak yö­ dramatik öykülerden oluşur­ seks- filimlerine kadar) bu nünden çökmekte olan İmpa­ ken (KÖROĞLU,EZO GELÎN), di­ filimler Türk sinemasının ratorluğun genel durumu ü- ğerleri bu öyküleri kökü hemen hemen on yılını ala­ zerinde durmaktadır. Yönet­ eskilere dayanan toprak sa­ cak, kısa süre sonra unu­ men, hiçbir genelleme yap­ hipleri ile göçebeler ara­ madan, o dönemi anlatan tulup gidecek ucuz filimler sındaki ekonomik mücadele düzinelerle çekilecek ve başka hiçbir filimde görül­ ile birleştirmekte(KIZILIR- bazı yönetmenler de bu du­ meyen bir anlayış ve ger­ MAK-KARAKOYUN) ya da Türki­ ruma uyacaklardır (bunların çekçilikle toplumsal ve ta­ ye'nin belli bölgelerine arasında "umut vadeden" rihsel bir panorama çizmek­ özgü sorunlara eğilmekte gençler de bulunmaktadır). tedir . (HUDUTLARIN KANUNU ve Doğu Ancak küçük bir gurup işine Erksan'ın SEVMEK ZAMANI'nda Anadolu'da sınır bölgele­ bağlı yönetmen yeni yapıt­ ise tümüyle tartışma konusu rindeki kaçakçılık sorunu), lar peşindedir ve bazı bek­ olan bir filimle karşıkarşı- ve bir başka gurup da tü­ lenmeyen sürprizler ortaya ya kalmaktayız. Sadece si­ müyle yeni bir bakış getir­ çıkmaktadır. nema piyasası tarafından meye çalışmaktadır. Böylece kabul edilmemesi -dolayısıy­ Metin Erksan,KUYU filminde 1972-1975 yılları arasında, la sinema seyircisine ula­ çok kişisel bir yaklaşımla yeni Türk sinemasının öncü­ şamadı- bakımından değil kadının durumunu ve Anado­ sü kabul edilen Lütfi Akad, aynı zamanda yönetmenin, ger­ lu'da kadın-erkek ilişkile­ köy yaşamıyla,işçi sorun­ çekten çok düşsel bir aşk rini ele alırken, Halit Re­ larıyla ve köyden kente göç meselesiyle ilgili olgun Süreyya Duru iki filimle, yapıtlar vermektedir.IRMAK BEDRANA (1974) ve KARA ÇAR- . (1972), ve GELİN(1973),DÜ­ ŞAFLI GELİN(1976),sürpriz ĞÜN (1974) ve DİYET(1975) üç­ yaptı. Her iki filmin de lüsü bu filimlerin en iyi­ konusunu Bekir Yıldız'ın leri olarak kabul edilmek­ öykülerinden alan Duru,a- tedir . macı gerçekçilik ve kırsal kesimlerin yaşantısı ve Çok yönlü bir meslek çizgisi dramatik sorunlarına sami­ sürdüren Atıf Yılmaz birbi­ miyetle eğilmek olan örnek­ rinden farklı konularla (YE­ ler verdi. Diğer bir sürp­

Dİ KOCALI HÜRMÜZ/1971 gibi riz de bir numaralı "star" klasik komediler, KAMBUR/ oyuncu Türkan Şoray'ın, 1973 gibi şiirsel dramlar, kadınsı bir duyarlılıkla, Türk toplumunda kadının du­ yönettiği DÖNÜŞ(1972) ve rumunu anlatan UTANÇ/1973, BODRUM HAKİMİ(1976) oldu. kırsal yaşamı ele alan CEMO/ 1973, bazı sosyo-ekonomik Aynı dönemde Halit Refiğ, eğilimleri olan MAĞLUP EDİL- yeni "kadın portreleri"yle MEYENLER/1976) ilgilenirken, karşımıza çıkmaktadır: ge­ daha önceden tam bir "piyasa" lenek ve kuşak çelişkile­ yönetmeni olarak kabul edi­ rinde doğu ile batının ça­ len Ertem Eğilmez "toz pembe" tıştığı FATMA BACI(1973), toplumsal temaları ustalıklı Halide Edip Adıvar'ın ro­ eğlence unsurlarıyla birleş­ manından kendisinin uyar­ tirerek ürünler vermektedir. ladığı VURUN KAHPEYE (1973) Bir tarafta,eski kuşak yönet­ ve Halit Ziya Uşaklıgil'in menlerinden Osman Seden ve aynı adlı romanından uyar­ Memduh Ün dikkate değer ya­ lanan ve doruğa ulaştığı pıtlar veremezken (Memduh AŞK-I MEMNU (TV için çekil- Ün'ün Yaşar Kemal'in roma­ di-1975).Metin Erksan'ın nından uyarladığı AĞRI DAĞI sanat çizgisinde ise gerek EFSANESÎ/1976 filmini istis biçim ve gerekse eğilimleri na olarak kabul edebiliriz) açısından -programatik bir Feyzi Tuna,Zeki Ökten ve gerçekçilikten psikolojik Şerif Gören'in temsil et­ bir gerçeküstücülüğe doğru- tiği orta kuşak, Tuna'nın belirgin bir değişiklik gö­ fakir bir köylü çift ile ze çarpmaktadır. Bu deği­ katı toprak ağasının ça­ şiklik, önce TV için çeşit­ tışmasını anlattığı KIZGIN li yazarların öykülerinden T0PRAK(1974), Gören'in,pa­ uyarladığı filimlerde ve muk işçilerini konu alan daha sonra da İNTİKAM MELE- ENDİŞE(1975) ,KÖPRÜ(1976) , Ğl-KADIN HAMLET (1976) fil­ öfkeli bir melodram olan minde kendini belli etmek­ İKİ ARKADAŞ(1976), ya da tedir. Çağdaş dekorlar i- Ökten'in ASKERİN DÖNÜŞÜ çinde geçen KADIN HAMLET'te (1975) gibi filimlerle Shakespeare'in kahramanı umut vermektedir. cinsiyet değiştirmiştir ama kuşkularda bir değişiklik yoktur. Sinema da diğer sanatlar gibi "sürprizler"le dolu­ 1970'lerde yeni bir yönet­ dur. 1960'ların yönetmeni men ortaya çıktı: daha ön­ olan ve hiçbir özellik gös­ ce yönetmen yardımcılığı termeden 1970'lere gelen yapan ve birçok ucuz macera filminin "star" oyuncusu kanıtlamak için yeterlidir) Yılmaz Güney. Vahşet ve e- filmin destansal bilinci ve lem karışımı ilginç bir belgesel yaklaşımı üzerinde SEYYİT HAN (1968) filminden durulabilir. sonra, Yılmaz Güney UMUT'ta Erden Kıral'ın KANAL (1978), (1970), yeni-gerçekçiliğe Yavuz Özkan'ın MADEN (1978) doğru özgün bir yeteneği ve Korhan Yurtsever'in FI­ kanıtlamaktadır. Bazan doğ­ RAT'IN CİNLERİ (1977) f i l m ­ rudan doğruya, bazan da Yıl­ lerini de aynı yaklaşımın maz Güney -yönetmen,oyuncu, değişik biçimlerdeki örnek­ senaryo yazarı ve yapımcı- leri olarak sıralayabiliriz. stiliyle parlatılmış olarak politik amaçlı bu filimler Saydığımız bu üç yönetmenden Güney'in toplumsal görüşle­ ikisinin (Erden Kıral ve rini ve kişisel mitlerini Korhan Yurtsever) ilk f i l m ­ yansıtarak Türk sinemasında lerini yaptıklarını ve her bir "dönem" oluşturmaktadır. üçünün de kendi filmlerinin AĞIT' tan (1971) ACI'ya (1971) , yapımcısı olduklarını be­ UMUTSUZLAR(1971),BABA(1971) lirtmek ilginç olacaktır.Şu ve ARKADAŞ'a (1974) kadar, anda, bu yönetmenlerin ya­ belli bir düzensizlik içinde pıtları filim yapımının de­ de olsa, değişik bir yakla­ ğişik bir çizgisinin sonucu şım ve en alışılagelmiş öy­ olsa da, bu durumu yeni bir külerde bile (UMUTSUZLAR'da- uygulamanın başlangıcı ola­ ki balerinle gangsterin aşk rak değerlendirmek yanlış­ öyküsü, ACI'daki western ti­ tır. pi öykü, BABA'nm ikinci bö­ Hiç kuşkusuz, genç kuşaklar lümündeki ağır melodram ha­ hareket içindeyken, orta vası) bilinen tüm etkilerin kuşak da boş durmamaktadır. ötesinde ve üstünde,görsel Atıf Yılmaz'ın SELVİ BOYLUM- bir doyuruculuk, bir duyar­ AL YAZMALIM (1978), ya da lılık, tartışmalı bir kişi­ Halit Refiğ’in YAŞAM KAVGA­ lik kendini belli etmekte­ SI (1978) adlı filimleri dir. ARKADAŞ,benzer i filim­ geçmiş başarıların devamı­ ler içinde bir "manifesto" dır. Ayrıca böylesine bir olarak sivrilmektedir. kriz döneminde, yapılabile­ cek ya da ulaşılabilecek Aslında, her nekadar yeni olandan fazlası istenemez. güçler değilse de yeni ümit KİBAR FEYZO (Atıf Yılmaz- ler çıkmakta olsa bile, en 1978) gibi komedi zevki ve­ azından tarihsel açıdan,tam ren bir filmi ya da ALTIN bilinçli bir "rönesans"tan ŞEHİR (Orhan Aksoy-1978) gi­ söz etmek için daha çok er- bi bir toplumsal hicvi de kendir. Son iki yıl, sinema bu koşullar altında yapıla­ dilinde değilse bile konula bileceklerin en iyileri o- ra yaklaşımdaki gerçekçilik larak kabul etmek durumun­ açısından dikkati çekmek­ dayız . tedir. Çağdaş bir tarih oluşmakta­ Yılmaz Güney'in senaryosun­ dır ve her zaman olduğu gibi dan Zeki Ökten'in yönettiği çıkarılacak tüm sonuçlar sa­ SÜRÜ(1978) bir "doruk" ola­ dece onlara geçerlilik ka­ rak kabul edilirse (ki Lo- zandıracak "zaman boyutu" carno’da aldığı ödül bunu açısından eksik olabilir. l he cinema , or rat- her the "cinemato- graph Lumiere", came very early. to Turkey,around 1896- 1897,first via the Palace then through a sequel of Tshows culminating with a first "premlere" at a place called Restaurant Sponeck, in the cosmopolitan dis - rict of Beyoğlu,in İstanbul. Stili it is only in 1908 thet the Rumanian Sigmund Meinberg, local agent of Fat­ he, opened the first steady movie-theater accordingly called "Cinema Pathe". That of Weinberg is a name of some importance in the history of the Turkish cinema for not only he has been a leading figüre in introducing the movies to Turkey but was also the first movie opera­ tör and director, mainly with some "documentary" films. In spite of his qual- ifications the Rumanian was not to have any connection with the film considered as the first "national" movie. Owing to the fact that he was a foreigner Meinberg was not allowed to shoot AYASTE- FANOS'TAKİ RUS ABİDESİNİN YIKILIŞI (THE DEMOLITION OF THE RUSSIAN MONUMENT AT AYA- STEFANOS) a 105 m. documen­ tary made,in 1914,photo- graphed by Fuat Uzkmay, the first Turkish cinematographer to celebrate the bombing of a monument erected back in 1876,by the Russians at a seaside resort near İstanbul. In 1915,Enver Pasha,Command- ing General of Turkish Army and the Minister of War, or- dered for establishment of an Army Film Çenter.Sigmund Wein- berg who was appointed to be the director of the Army Film Çenter convinced the authori- World War a rather serious OF LUST/1940) ,with Muhsin Er­ ties to produce the first production attempt is made, tuğrul in the leading part feature film in Turkey.Wein- t in 1922,by brothers Kemal and a re-make of Victor berg started shooting_ the and Şakir Seden(Kemal Film). Fleming's THE WA Y OF/ALL FLESH, first scenes of HİMMET AĞA' NIN Although somewhat well finally, KAHVECİ GÜZELİ (THE İZDİVACI (MARRIAGE OF HİMMET launched this was to last BEAUTIFUL COFEE-SELLER/1941) . AĞA,1916-1918) freely adap- for nearly one year.But in Brought to the head of the ted from Moliere and star- the meantime s ever al films National Theater of Ankara in ring some of Arşak Benli- were produçed,such as İS­ 1940,Ertuğrul ras also to yan's players. Unfortu- TANBUL'DA BİR FACİA-1 AŞK direct,as his last film,one nately after a while some (A LOVE TRAGEDY IN ISTAN- of the first color’movies made of the actors were called BUL/1922), BOĞAZİÇİ ESRARI in Turkey, HALICI KIZ (THE for their military duties (THE MYSTERY OF THE BOSPHO- MEAVER/1953) . while Weinberg was forced RUS/1922) , ATEŞTEN GÖMLEK

to leave Turkey during the (THE SHIRT OF FİRE/1923), Muhsin Ertuğrul's inten- First World War.Two years KIZKULESİNDE BİR FACİA (A tions may have been ali later the picture was fin- TRAGEDY AT KIZKULE/1923) right,as far as the cinema ished by Fuat Uzkmay who ali directed by Muhsin Er- was concerned,but his qua- is also charged to shoot, tuğrul,a t'hen, young theat- lifications were,as a re­

under the direction of Ah­ rical actor and director sult,rather unfit. For him met Fehim, a leading figüre who had some movie expe- stage direction and film direction were almost alike of the staŞe world, some riences in Germany. films produced by the and , choosing his players With the closing of Kemal -and most of his stories- "Association of the Nar In- Film the Turkish cinema valids". As a result Fehim from the stage,his efforts enters a period of inactivi- were mostly tending toward directed MÜREBBİYE (THE ty that is to last nearly a kind of outdated "Film GOVERNESS/1919), from Hü­ five years. Then, in 1928, D'Art" or rather "theatre seyin Rahmi Gürpınar's the brothers İpekçi,owners en conserve". novel, and BİNNAZ (1919), of several movie-theaters, from Yusuf Ziya Ortaç's under the pressure of Muh­ Near the end of the 1930's, play,~which ar e said to sin Ertuğrul -returned from just before the beginning hav e been shown also in Russia where he had directed of the Second World War, England and America-while some films such as TAMILLA , while the State regimes were the popular comedian Şadi (1925),FİVE MINUTES and adopting a more authorita- Karagözoğlu directed BİCAN SPARTACUS(1926)- founds "1- tive manner,censorship EFENDİ (1921)impersonating pek Film" which from that application on Turkish films the same character also in date until the early 1940's started in Turkey.This cen­ some short features. will remain the only active sorship law which sprang. Previous to this another producing company,or almost from Mussolini 's Italy has attept at a steady produc- so. been the basis of censors on tion was made by the "Na­ From 1928 to 1941 Muhsin Er­ films up to now in Turkey. tional Defence Association" tuğrul directs for İpek Film Also during these years, ending with two films,PENÇE some twenty films including following İpek Film's exam- (THE CLAW/1917) and CASUS İSTANBUL SOKAKLARI(THESTREETS ple ,a new company was to (THE SPY),both directed by OF İSTANBUL/1931),the first be formed, "Ha-Ka (Halil Ka­ the young journalist Sedat Turkish all-sound picture, mil) Film", and a new small Simavi. BİR MİLLET UYANIYOR (A NATION studio owned by the same AMAKENS/1932),a drama set was to be added to the one The lack of experience and during the Turkish War of stili existing.Muhsin Ertuğ­ technical mediums are clear- Independence and Ertuğrul 's rul being busy elsewhere new ly evident in ali these Pio­ accepted best work,MİLYON directors were to be found neer istic essays. AVCILARI(THE MILLION HUNTERS/ so Ha-Ka Film ğave their After the end of First 1934),ŞEHVET KURBANI (VICTIM chances to two young movie technicians: Faruk Kenç and leading personalities of the potentialify. This new fore- small budget action pictures Şadan Kamil. Kenç directed, Turkish cinema. sight is also to be found or melodramas. ünder theatrıcal influence, also in such family melo- Pictures such as Lütfi Akad ’s TAŞ PARÇASI (THE STONE/1940) dramas such as Memduh Ün 's In villages, small or big KANUN NAMINA (IN THE NAME OF towns it is the social prob­ and a thriller titled YILMAZ KIRIK ÇANAKLAR (BROKEN DISHES/ THE LAN/1952),a murder drama ALİ (1940) and Şadan Kamil 1960), Osman Seden's NAMUS lems that are now interesting with realistical touches and the leading âuthors, and even I ONÜÇ KAHRAMAN ( THIRTEENİHEROES/ UĞRUNA (FOR HONOR/1960) or and reminiscences of Marcel 1943).None had any distinc- Atıf Yılmaz 's SUÇLU(GUILTY/ the others. While Metin Erk­ Carne 's LE JOUR SE LEVE, ÖL­ san investigates Anatolia,Ha- tion nor were intended to 1960) and later in Ertem Gö- DÜREN ŞEHİR (KİLLER CITY/ have any. reç 's OTOBÜS YOLCULARI (BUS lit Re fiğ,la former film critic 1954), with Akad using again PASSENGERS/1961) . who showed with his first film One by one new producing a drama of the big city to YASAK AŞK (FORBIDDEN LOVE/1960) companies are created in the underline his personal views In these films social classes a personal approach to film early 1940’s but a continuity of the common man ’s way of -almost a"new" theme for the making and a sure visual and is stili lacking: 5 pictures life,BEYAZ MENDİL (THE WHITE Turkish cinema— are now acting literary taste, gives his produced in 1940, only 1 in HANDKERCHIEF/1955) , based on as motivations and thelapproach first mature work with ŞEHİR­ 1941, 4 in 1942, 2 in 1943 a story by Yaşar Kemal ,Orhon to their problems is more.clear DEKİ YABANCI (STRANGER IN and s o on. A n b u r n u 's SÜRGÜN (THE EXILE/ mor e courageoustandlfrank, even TONN/1963) pointing out the At last in 1948 something 1951), on the life and deca- if as a whole the narrative impossibility,for a western theme remaifis somewhat conven- happened: government .taxes dence of an exiled dignitary educated engineer, to deal

on local productions were of the Sultan's court,Metin tional. The point is then to with the social conflicts of surpass dramatic conventions, reduced to 25% and film Erksan's first and contro- a land that has become foreign making thus became a prof- versial AŞIK VEYSEL'İN HA­ already accepted by the movie- to him and to cope with tra- goers, and attain a social itable and "interesting" YATI (THE LIFE OF AŞIK VEY- ditions and aethical credos reality and credibility. he has al'teady £orgotten. business. New producing SEL/1952) on the life of a blind rural poet and the companies,new directors, It is this reality that,for The problem of integration misery of his surroundings, actors and technicians are -example, Metin Erksan is also used by Metin Erk­ again Erksan's epic DOKUZ entering into the field. searches in smal-Z Anatolian san in his ACI HAYAT (THE DAĞIN EFESİ(THE FUGITIVE OF Year after year the number village with KLANLARIN ÖCÜ BİTTER LIFE/1963) where a THE NİNE MOUNTAINS/1958) , of pictures produced is (THE VENGEANCE OF THE SER- love story mingles again Atıf Yılmaz's YAŞAMAK HAK­ increasing but guality is PENTS/1962), the story with an ineffectual tran­ KIMDIR (I HAVE THE RIGHT TO stili lacking and for many -adapted from Fakir Bay- sition from one social LIVE/1958) or Memduh Ün 's people Muhsin Ertuğrul is kurt's novel- of a one-man statys to another. Trans- ÜÇ ARKADAŞ (THREE FRIENDS considered a "master" to fight against a predative plantation is also the main 1958) beginning,so to say, be followed. rupal authority,and SUSUZ theme of Refiğ's subsequent of a new "consciousness". Nevertheless it was in those YAZ (THE DRY SUMMER/1963) GURBET KUŞLARI(BIRDS OF NOS- TALGIA/1964) relating the years of transition that,for 1960 is the year of GECELE­ -av/arded a "Golden Bear" dramatic story of a small some,moviemaking starts to RİN ÖTESİ (BEYOND THE NIGHTS) in Berlin 1964- where,from a short story by Necati town family unable to become be considered as a serious where Metin Erksan shows the Cumalı, he clearly shows integrated in the "turmoil" activity. 2 films are re- Ireactions and motivations of of a big city such as İstan­ leased in 1947, 16 in 1948, a small group of socially the problem of possesion of both water and women. bul. 19 in 1949 (and among them unstable people -be it as a VURUN KAHPEYE-DEATH TO THE result of bourgeois influ- The Turkish cinema of the At this point, and in rela- WHORE- director Lütfi Akad 's ences or subsequently to a 1960's, and further on of tion with the aforementioned first and promising work). lack of social orientation. the 1970's, is becoming films,it will bu useful to The film is also indicative problematical -at least in State that in most of these Increase in quantity is also because, coming after Akad's the works of a small group stories workers are being the producing an increase in former inquiries into the of influential directors- inadapted heroes.Thus,working quality as it normally hap- big city, i P remains one of while, as a whole, the conditions in a coal mine ar- pens, and the 1950's are then the first films to put the yearly production is pres en t ed in ŞEHİRDEKİ YABAN­ a decade of outmost interest pressure on social classes raising to unexpected hights CI, while in ACI HAYAT it is and a formative one for those considered not as a "dramat- (196 films in 1965, 229 ın again !alworker, turned million- who,later on,will become the ic group" but as an efficient 1966) with popular items or aire,who becomes the ineffi- cient her o of the plot.GURBET Going back to the beginning KUŞLARI, then,presents a of our century, Halit Re fiğ whole family involved in a explores in the closed process that exceeds its pos- world of an Ottoman General 's sibilities.Stili the first "harem", not only the pecul- film t o deal directly with iar atmosphere but the gen­ problems of the v/orking^lass- eral conditions of the dec- es is Ertem Göreç's KARANLIK­ lining Empire seen in ali TA UYANANLAR (A MA KENERS IN THE aspects (from moral to polit- DARKNESS/1965) followed by ical and economical)through Duygu Sağıroğlu'sHİTMEYEN YOL a very convenient microcosm. (THE UNENDING ROAD/1965) . If, Without any generalization in the first one, the basis the director traces a social of the plot remains the de- and historical panorama with fense of workers' rights and an authenticity and under- theinstruggleagainstinvading standing hard to find in any foreign Capital,in the second other period film. -more intellectual in tones and With Erksan's SEVMEK ZAMANI, intentions- the emphasis is instead,we are confronted put on\the miserable conditions with a film which is truly of the peasents coming to the controversial not because it big cities in search of work. had been t&tally rejected by It is through such films,that, the industry -thus unable to in the 1960's, a revision reach the moviegoers- but of plants its roots; it is the way its director,in thanks to these films that narrating a love story more the Turkish film directors close to dream than reality, and authors are evolving succeeds in merging the more their more national and ac- classical themes and figures tual themes; and it is also of eastern popular love tales on such and similar material with a language attaining the that director Halit Refiğ,in best results in visual forms. a tentative of reconsidering ali_ the basical characteris- By the second half of the tics of the Turkish cinema, 1960's, the more direct ten- coins the formula "cinema of tatives toward a national the people" and works out cinema are to be-found in his personal considerations films such as Liitfi Akad 's toward a truly "national" HUDUTLARIN KANUNU (LAW OF cinema. THE FRONTIER/1966) and KIZIL- The theoretical revision IRMAK-KARAKOYUN (RED RIVER- breaks in followed by BLACK SHEEP/1967) -from a several polemics in 1966 but story by Nazım Hikmet- both it was just a year before having Yılmaz Güney in the that t'fcıo more films had leading part; Metin Erksan 's brought more material to the KUYU (THE WELL/1968) , Halit guestion: Halit Refiğ's HA­ Refiğ's BİR TÜRK'E GÖNÜL VER­ REMDE DÖRT KADIN (FOUR WOMEN DİM (I GAİİE MY HEART TO A . IN A HAREM/1965) from a TURK/1969) and, even in a script by Kemal Tahir and more formal way, Atıf Yılmaz's Halit Re fiğ, and Metin Erk- KÖROĞLU(1968) and KOZANOĞLU . san's "film maudit",SEVMEK (1967) or Orhan Elmas's EZO ZAMANI (TIME TO LOVE/1965). GELİN (EZO THE BRIDE/1968). Jt is furthermore indicative KUŞLAR/THE LAST BIRDS,1956). that ali of the aforemen- tioned films are dealing with And in the meantime,as an rural communities. Even if industry,the Turkish cinema this is indicative as a whole is furnishing its audience each film remains, logically, with more and more films(225 tied to the style and personal in 1970, 266 in 1971, 298 in approach of its author. In this 1972), attaining an inflation- respect, if some of them are istic tendency. If such a just dramatic tales taken ou t tendency is to cover almost from a very rich folklorical ali of the last ten years of heritage (KÖROĞLU,EZO GELİN), the Turkish cinema, mostly others are combining the same following western trends sources with a research into (from thrillers to spy sto- an earlier class conflict ries, from westerns to music- between land-owners and nomads al melodramas or soft-core (KIZILIRMAK-KARAKOYUN), or are erotic films) if cheap films putting the impact on problems are made by the dozens,soon peculiar to certain zones of to be f.orgotten,and some Turkey (HUDUTLARIN KANUNU and directors prefer to be in- smuggling in the frontier volved in them -including district of eastern Anatolia), some "promising",or so con- others are developing a new sidered,young ones- the Outlook. So while Metin Erk- small group of dedicated san, in KUYU, is giving his authors go stili on with new very personal analysis of works,not only but some un- the condition of women and, expected "surprises" are also by a large approach, his coming ou t. reflections on the relation Between 1972 and 1975,Lütfi ship between men and women Akad, considered as the pre in Anatolia, Halit Refiğ cursor of the modern Turk­ brings to light a never ish cinema,is giving year before treated theme in re- after year some of his more lating the story of a christ- mature films, dealing with ian western woman's integra- peasent life,worker's prob­ tion into a small moslem Ana- lems and the transplantation tolian village (BİR TÜRK'E from country to big towns. GÖNÜL VERDİM) and in giving Among them, IRMAK(THE RIVER/ an acute essay on the reasons 1972) and the trilogy com- and conditions of such an posed of GELİN (THE BRIDE/ integration. 1973) , DÜĞÜN (THE MEDDING/ 1974) and DİYET(1975) are The end of the 1950's and the considered as the more val- early and middle 1960's are uable if not the more valid. also furnishing oppurtunities to some young directors who, While Atıf Yılmaz,following at least in part,will give a very versatile career, their best and more mature seems more interested by a works some ten or more years formal perfections and a later. Among them Feyzi Tuna wide variety of themes (YASAK SOKAKLAR/FORBİDDEN (classical comedies like STREETS,1965), Zeki ÖktenÇÖ­ YEDİ KOCALI HÜRMÜZ /HÜRMÜZ LÜM PAZAR 1/MARKET OF DEATH, WITH SEVEN HUSBANDS, 1971, 1963), Erdoğan Tokatlı (SON poetical dramas like KAM- BUR (THE HUNCHBACK,1973), life and its dramatic,problems. actor,sereen-writer and pro- CANAL/1978) , Yavuz Özkan 's essays on the situation of Another surprise is also the ducer- opens a "case history" MADEN (THE MİNE/1978) Or women in the Turkish so- directorial works,mostly DÖNÜŞ yet too soon to be properly even,at least judging it ciety, UTANÇ(SHAME, 1973) ,or (THE RETURN/1973) and BODRUM closed,in the Turkish cinema for his intentions, Korhan further inguiries on rural HAKİMİ (THE JUDGE OF BODRUM/ exposing both his social vieıvs Yurtsever's FIRAT'IN CİN­ life CEMO (1973), including 1976) ,of Türkan Şoray, Turkey 's and his personal miths. From LERİ (THE DEMONS OF EUPH- sone socio-economical tenta- greatest female "star" turned AĞIT (REQUIEM/1971) to ACI RATES/1977) . tives, MAĞLUP EDİLMEYENLER director, showing a disereet (PAIN/1971) , to UMUTSUZLAR (THE

(THE INVINCIBLE ONES,1976) , feminine sensitivity. HOPELESS ONES/1971) and to It is interesting to note

a former typically"commercial" BABA (THE FATHER/1971)and AR­ that out of ~the three men- In the same period ,Halit Re fiğ director, Ertem Eğilmez, KADAŞ (THE FRIEND/1974) -Güney tioned direetors two (Erden gives further "portraits of score seme hits by cleverly shows,even if with a certain Kıral and Korhan Yurtsever) women", in FATMA BACI (1973) mixing,without much authenti- disorder,a different approach have signed their first film -where east and west elashes in city,"'rosy" social themes and and a choice of themes which, and that ali three of them a conflict of traditions and efficient gags. If among the even on the verge of the con- have chosen to be their own generations-and mostly in his older ones, such as Memduh Un producers. At this stage it own adaptation of Halide Edip ventional (the love story ot Osman Seden,nothing really between the hallet dancer and will be prematüre to se in Adıvar ’s VURUN KAHPEYE (DEATH interesting comes out -if we their position the start of TOTHE NHORE/1973)rCUİminating the gang leader in UMUTSUZLAR; are to make an exception for the "vestern" type dramaturgy a new policy although their in AŞK-I MEMNU (1975) , a period Un 's somewhat.heavy adaptation of ACI;the heavy melodrama in works are indeed the results piece shot for TV adapted from of Yaşar Kemal 's novel AĞRI the second half of BABA), in- of a different ü n e of film a novel by Halit Ziya Uşaklı- making. DAĞI EFSANESİ (THE LECEND OF dicates above and beyond ali

MOUNT ARARAT,1976)-the middle gil. As to Metin Erksan his change of style and intentions formal influences,a visual Obviously if the yougest gen- generation,represented by fulness,a sensifivity and a - from a programatic realism to eration is moving,this orthat names such as Feyzi Turta, Şerif a psychological surrealism-is controversial personality, way, the middle one does not Gören and Zeki Ökten, gives with ARKADAŞ standing as a remain inactive. Thus Atıf more hopes in films such as clearly evident first in a se- ries of literary adaptations , "manifesto" in its own kind. Yılmaz 's SELVİ BOYLUM,AL YAZ­ Tuna's KIZGIN TOPRAK (THE MALIM (THE RED SCARF/1978) or from various authors,done for Actually it i ^ o f cource GRAVE/1974), the story of a Halit Refiğ's YAŞAM KAVGASI Television and thenin İNTİKAM much too early, at least from feud between a couple of (STRUGGLE FOR LIFE/1978) are MELEĞİ-KADIN HAMLET (THE ANGEL a stirctly historical point poor peasent and a cruel logical continuation of past OF VENGEANCE-THE FEMALE HAMLET/ of view,to already speakabout land-owner, Gören's ENDİŞE achievements.Moreover and in 1976) where,in a modern a totally conscious"renais- (TROUBLE/1975) set among an epoch of crisis one can- setting,Shakespeare's tor- sance" even if new hopes,if cotton workers, KÖPRÜ (THE not ask more than what can mented hero changes his sex not new forces,are emerging BRIDGE/1976) and the violent be possibly done or prac- but not his doubts. The last two years have in- but melodramatic İKİ ARKADAŞ tically achieved. Even the sofar almost cumulated with (TMO FRIENDS/1976) or Ökten's The early 1970's sees also taste of a comedy such as several films which are to ASKERİN DÖNÜŞÜ (THE RETURN OF the rise of a new director, KİBAR FEYZOfPOLITE FEYZO/ be considered,in a broad THE SOLDIER/1975). Yılmaz Güney a former as- Atıf Yılmaz, 1978) or the sense,as a testimony of a If the cinema,as any,other art, sistant director and a very tone of a social satire realistic approach to plots is full of "surprises" such popular "star" in dozens of such as ALTIN ŞEHİR(THE intentions if not language. can be considered the two quickly made,cheap aetion GOLDEN CITY/Orhan Aksoy, latest films of Süreyya Duru,a pictures.After an interesting If SÜRÜ (THE HERD/1978) di- 1978) are to be considered director of the early 1960's SEYYİT HAN ■ (1968),a mixture reeted by Zeki Ökten from more than wellcome. without, so far, any distinc- of crude violence and pathos a seript by Yılmaz Güney A contemporary history is Yılmaz Güney gives with UMUT tion. Both adapted from short is somewhat a "summit" -and on the making and, as usual, stories by Bekir Yıldız BEDRA- (HOPE/1970) the proof of an the Locarno award is enough ali conclusions can only NA (1974) and KARA ÇARŞAFLI original talent with an ey e, to prove it- the epic cons- lack the necessary "time GELİN (THE DARK VEILED BRIDE/ at least in this film, ciousness of the film as dimension" able to give 1976) are two examples of a toward neo-realism.Political well as its documentary then the necessary histori- style the main aim of which approach can be noted,with in intentions,at times direct city. remains naked reality and a and at times polished in the reguested variants,in sincere interest toward rural style Yılmaz Güney -director, Erden Kıral 's KANAL (THE SIGMUND WEINBERG FUAT UZKINAY

Romanya'da doğdu.Pathe Şir- keti'nin temsilcisi olarak Türkiye'ye gelen Weinberg, 1915'te Merkez Ordu Sinema Dairesi kurulunca müdürlüğe getirildi.Savaşın başlama­ sıyla bu görevinden alındı. 1916'da,iki yıl sonra Fuat Uzkmay tarafından tamamla­ nan ilk konulu Türk filmi, HİMMET AÖA'NIN ÎZDİVACI'nın çekimine başladı ve aynı yıl Türkiye'den ayrıldı.

Born in Romania.Came to Tur key as repgesentative of the Pathe Company.He was ap pointed as director of the Central Army Film Depart­ ment in 1915.He was dismiss ed from this position when the war started. Began shooting the first feature Turkish film, HİMMET AĞ A ' NIN İZDİVACI(HİMMET AGHA 'S MARRIAGE),in 1916.The film was completed by Fuat uzkı- nay two years later. Left Turkey the same year. NURULLAH TİLGEN,FUAT UZKINAY 1888'de İstanbul'da doğdu. İstanbul Darülfünun'unun fi zik kimya bölümünde okudu . İstanbul Sultanisi'nde Dahi liye memurluğu yaptığı sıra larda yurdumuzda sinema faa liyetleri gösteren Sigmund Weinberg'den filim gösteri­ cisinin çalışma biçimini ve Sacha Yapımevinin adamların dan da alıcıyı kullanmasını öğrenen Uzkınay,ilk filmini 1914'te çekti. İlk Türk sinemacısı sayılan Uzkmay .Merkez Ordu Film Da iresi'nde müdür yardımcılı­ ğı .müdürlük,Ordu Film Çekme Merkezi'nde laboratuar Grup Amirliği gibi görevlerde bu lundu.1956'da öldü. Born İstanbul, 1888. Died 1956.The first cineaste of Turkey.Studied physics and chemistıy.Learned operation of camera from operators of Sacha Production Company.Di rected first film in 1914. Morked as assistant direc- tor and later director of Central Army Film Depart­ ment and as director of la­ hor atory of Army Film Mak- ing Çenter.

Avusturya Ordu Film Merke­ zinden iki AvusturyalI su bay Enver Paşa'ya Haydarpa­ şa Garında kamera gösteri­ yorlar . Two Austrian officers from the Austrian Army Film Çen­ ter are showing a camera to Enver Pasha.

AYASTEFANOS'TAKİ RUS ABİDESt THE RUSSI AN MONUMENT IN AYA- STEFANOS

SULTANAHMET MİTÎNGİ (Belgesel filim,1919) THE SULTANAHMET MEETING (Documentaty) SEDAT S tMAVİ AHMET FEHtM

1896'da İstanbul'da doğdu. Galatasaray Lisesi'nde oku­ du.1917'de 'Müdafaa-i Milli ye Cemiyeti' adına iki fi­ lim yaptı:PENÇE,CASUS.1918' de çekmeye başladığı Alem­ dar Vak'ası yahut Sultan Selim-i Salis,yarıda kaldı. Bir oyunu Talât Artemel ta­ rafından filme alındı(HÜRRİ YET APARTMANI,1946).Sanatçı nın 'SESLİ-SESSİZ SİNEMA ' adlı bir de sinema kitabı vardır.Simavi 1953'de öldü.

Born İstanbul, 1896. Died 1953.Studied at Galatasaray Lycee.Dlrected two films in 1917:PENÇE(THE CLAW) and CA SUS ( THE SPY) .ALEMDAR VAK'A- SI OT SULTAN SELİM-1 SALİS (THE ALEMDAR EVENT or SUL­ TAN SELİM III),which he be- gan shooting in 1918, was left incomplete.One of his 1857'de İstanbul'da doğdu. plays was filmed by Talat Hayatını kazanmak için bir Artemel(HÜRRİYET APARTMANI- süre tornacılık yaptı.sonra LIBERTY FLATS),in 1946. Has bu işi bırakıp tiyatroya also published a book on ci girdi.Çeşitli topluluklarda nema, SESLİ-SESSİZ SİNEMA ve Ahmet Vefik Paşa'nın ya­ (SOUND AND SILENT CINEMA). nında görev aldı.l930'da öl dü.Türk tiyatrosu ilk döne­ minin en önemli kişilerin - dendir.Malûl Gaziler Cemiye ti adına iki filim yönetti. 1919:MÜREBBİYE,B İNNAZ(Bazı bölümler Fazlı Necip tara­ fından çekilmiştir).

Born İstanbul, 1857. Died 1930.Worked as lathe opera­ tör .Later entered theater. Worked with Ahmet Vefik Pa­ şa and various theater MÜREBBİYE groups.One of the most im- THE GOVERNESS, 1919 portant personages of the Yön:Ahmet Fehim early Turkish Theater. Di- Oyn:Madam Kalitea rected two films:(1919) MÜ- PEBBİYE(GOVERNESS), BİNNAZ (this film partly directed hy Fazlı Necip. CELAL ESAT ARSEVEN

BlNNAZ 1919 Yön:Ahmet Fehitn Oyn:Mlle.Blanche

1875'te İstanbul'da doğdu. 1971 yılında öldü.Sanayi -i Nefise Mektebi'nin Resim Bö lümünü ve Harbiye'yi bitir­ di.Yüksek memuriyetlerde ça lıştı.Milletvekilliği yaptı Oyun yazmış ve operetler BİNNAZ bestelemiştir. 1919 yılında 1919 Almanya'da DİE TOTE WACHT Yön:Ahmet Fehim (KORUYAN ÖLÜ)adlı bir filim yönetti. Born İstanbul, 1875. Died 1971.Graduated from the Aca demy of Fine Arts, İstanbul and the Military Academy Has been at high beurocra- tic positions and elected t o the parliment twice. MUHSİN ERTUCRl'L Wrote plays and composed operettes.Directed DİE TOTE WACHT in Germany.

KORUYAN ÖLÜ DİE TOTE WACHT, 1918 Yön:Celal Esat Arseven (Filim Almanya'da Alman o- yuncularla çekilmiştir) 1892'de İstanbul'da doğdu. The film was shot in Germa 1979 yılında İzmir'de öldü. ny with German players 'Mercan İdadisi'nde okudu . 1908'de ilk defa sahneye çıktı.Tiyatro üzerine ince­ lemeler yapmak için 1911 ve 1913'te Paris'e,1916'da Ber lin'e gitti. Berlin'de bir­ kaç filimde oyuncu olarak yer aldı.Daha sonra Berlin' e ikinci gidişinde(1918)yö- netmen olarak birkaç filim (KARA LALE,ŞEYTANA TAPANLAR 1919 ve SAMSON/1920)çevirdi KORUYAN ÖLÜ 1921'de yurda dönen Ertuğ- DİE TOTE MACHT, 1918 rul, 1922'de Türkiye'de ilk Yön:Celal Esat Arseven filmini çekti.1924'te Stok- Oyn:Liesl Bertram holm'e ve 1925'te S.S.C.B,' ye gitti.Orada tiyatro ince lemelerinde bulundu ve yö­ netmen olarak Rusya'da bir­ kaç filim yaptı(TAMILLA,BEŞ DAKİKA,SPARTAKÜS/1926-27 ). Yurda dönüşünde tiyatro ça­ lışmalarına ağırlık verdi. 1931'de ilk sesli Türk fil­ mi olan İSTANBUL SOKAKLARIN DA'yı,1933'te de ilk renkli Türk filmi olan HALICI KIZ' KORUYAN ÖLÜ ı çevirdi.Bu filimden sonra DİE TOTE WACHT, 1918 sinemadan ayrıldı.Fi 1 imleri YönrCelal Esat Arseven nin çoğunda oyuncu ve senar Oyn:(soldan ikinci)Lya Ley yocu olarak da çalışmıştır. Born İstanbul,1892.Died İz­ mir 1979.Studied at Mercan İdadisi.Studied theater in Paris 1911 -1913. In 1914 staged his first play at Da rülbedayi.Sojourned in Ber­ lin in 1916 to further his studies of the theater.Act- ed in various films there . Revisited Berlin in 1918. Directed four films there . ATEŞTEN GÖMLEK f i İmin in | çek i- Directed first film in Tur­ mi sırasında lu ey in 1922.Ment to Stock - Shooting of SHIRT OF FTRE holm in 1924,to the Soviet Union in 1925.Worked at Gos kino studios.'Directed films there.Morked mostly on thea ter after returning to Tur- key.Left film business af - ter 1953.Also worked as ac- tor and script writer in most of his films.

NEYYİRE NEY İR İlk kadın sinema oyuncusu ATEŞTEN GÖMLEK The First Turkish actress SHIRT OF FİRE, 1923 Yön:Muhsin Ertuğrul Oyn:(solda)Muhsin Ertuğrul

K1ZKULESİNDE BİR FACİA A TRAGEDY AT KIZKULE, 1923 Yön:Muhsin Ertuğrul ATEŞTEN GÖMLEK SHIRT OF FİRE, 1923 Yön:Muhsin Ertuğrul Oyn:Muhsin Ertuğrul SÖZDE KIZLAR THE SO-CALLED,1924 Yön:Muhsin Ertuğrul

LEBLEBİCİ HORHOR 1923 Yön:Mııhsin Ertuğrul İSTANBUL SOKAKLARINDA IN THE STREETS OF İSTANBUL 1931 Yön:Muhsiıı Ertuğrul Oyn: (soldan sağa)Talat Arte- mel, Rahnı i

LEBLEBİCİ HORHOR 192 1 Yön :Mulıs in Ertuğrul

BİR MİLLET UYANIYOR A NATI ON AUAKENS, 1932 Yön:Muhsin Ertuğrul Oyn:Atıf Kaptan,Ercüment Behzat Lav

LEBLEBİCİ HORHOR filminin çe­ kimi (solda)Cezmi Ar,Muhsin Ertuğrul Shooting of LEBLEBİCİ HORHOR

CİCİ BERBER THE SMEET BARBER,1933 Yön:Muhsin Ertuğrul KARIM BENİ ALDATIRSA ŞEHVET KURBANI VICTIM OF LUST, IF MY MIFE TAKES A LOVER 1940

1933 Yön:Muhsin Ertuğrul Oyn:Muhsin Ertuğrul.Cahide Yön:Muhsin Ertuğrul Sonku

AYSEL BATAKLI DAMIN KIZI AKASYA PALAS (1940) filmi - THE GIRl OF THE MARSHY ROOF nin çekimi sırasında 1933 - (soldan sağa,oturanlar)Vas- YönîMuhsin Ertuğrul fi Rıza Zobu,Osman İpekçi , Oyn: (soldan sağa)Cahide Son­ (soldan dördüncü) Cezmi Ar, ku,Sait Köknar,Miifit Kiper Necdet Mahfi Ayral, Nahit Bilge,Hazım Körmükçü,Mümtaz Ener'(soldan sağa, ayaktaki- ler)Muhsin Ertuğrul, Calıide Sonku,(en sonda)Sait Köknar Shooting of AKASYA PALAS

AYNAROZ KADISI THE JUDGE OF AYNAROZ, 1938 Yön:Muhsin Ertuğrul Oyn: (solda)Hazım Körmükçü, 1 .Galip Arcan KAHVECİ GÜZELİ THE BEAUTIFUL COFEE SELLER 1941 Yön:Muhsin Ertuğrul Oyn: (soldan sağa)Hazım Körmük çü,Nevin Seval,Münir Nurettin Selçuk FARUK KENÇ

KIZILIRMAK-KARAKOYUN RED RIVER-BLACK SHEEP, 1947 Yön:Muhsin Ertuğrul Oyn:Nevin Seval,Hadi Hün

1910'da İstanbul'da doğdu. Orta öğreniminden sonra Ha- Ka Film Stüdyosu'nda çalış­ maya başladı.Bir ara Alman­ ya'ya giderek fotoğrafçılık KIZILIRMAK-KARAKOYUN ve filim öğrenimi yaptı. Bu RED RIVER-BLACK SHEEP, 1947 Konuda bir süre Fransa'da Yön:Muhsin Ertuğrul incelemelerde bulundu.1938' Oytı:Nevin Seval,Hadi Hün de yurda dönen Kenç,1939'da ilk filmini yönetti.1944'de kendi yapımevi olan İstan­ bul Fiİm'i kurdu.

Born İstanbul ,1910. After lycee education started vorking in Ha-Ka Film Studi os.Later studied photo- graphy and cinema in Germa- ny.Made studies in France . Returned to Turkey in 1938. Directed first film in 1939 Founded İstanbul Film Com - pany in 1944. ŞADAN KAMİL

1917'de İstanbul'da doğdu. Avusturya Lisesi'ni bitirdi Almanya'da fotoğrafçılık öğ renimi gördü. Yurt dışında çeşitli stüdyolarda teknik incelemelerde bulundu.1943' de Türkiye'ye döndü ve aynı yıl ilk filmini yönetti. ÖLMEYEN AŞK IMMORTAL LOVE.1959 Born İstanbul,1917. Gradu- Yön:Faruk Kenç ated from Austrian Lycee. Oyn:Marie Vincent,Efkan Studied photography in Ger- Efekan many. Has made technical studies in various labora- tories. Returned to Turkey in 1943 and directed first film tbe same year.

YILMAZ ALÎ 1940 Yön:Faruk Kenç Oyn:(soldan sağa)Mümtaz E- ner,Refik Kemal Arduman.Tev DUDAKTAN KALBE fik înci FROM THE LIPS TO THE HEART 1951 Yön:Şadan Kamil Oyn:Muzaffer Tema

KIVIRCIK PAŞA(Yön:Faruk Kenç 1940) filminin çekimi sıra­ sında.Kıvırcık Paşa rolünde Sait Köknar,Abdülhamit rolün İKİ SÜNGÜ ARASINDA de Refik Kemal Arduman, (ya­ BETHEEN TMO BAYONETS, 1952

nında Sacide Keskin,( sağdan Yön:Şadan Kamil üçüncü, oturan) Faruk Kenç Oyn:Hümaşah Hiçan Shooting of KIVIRCIK PASHA took par t as assistant came raman and assistant direc - tor. Returned to Turkeg in 1939.Entered films in 1943 as assistant cameraman in Faruk Kenç's DERTLİ PINAR (SORROMFUL SPRING) . Directed first film in 1944.He is an amateur archeologist and KAÇAK photographer. THE FUGITIVE,1954 Yön:Şadatı Kamil Oyn:(soldan sağa)Sezer Sezin Turan Seyfioğlu,Necla îz , Haşan Ceylan

BAHA GELENBEVİ

DENİZ KIZI MERMAID, 1944 Yön:Baha Gelenbevi Oyn:Nezihe Becerikli

1907'de İstanbul'da doğdu. Fransa'da Tarım Yüksek Oku- BARBAROS HAYRETTİN PAŞa lu'nu bitirdi.Öğrenimi sıra 1951 sında Paris'te sinemanın çe Yön:Baha Gelenbevi şitli dallarında çalıştı.Gö Oyn:Cüney€ Gökçer rüntü yönetmenliği ve yönet men yardımcılıkları yaptı. 1939'da yurda dönen Gelen- bevi, görüntü yönetmenliği yaparak (DERTLİ PINAR(1943) 1 Faruk Kenç) sinemaya girdi. İlk filmini 1944'de yönetti Amatör arkeolog ve fotoğraf sanatçıs ıdır.

Born İstanbul, 1907.Gradu- ated from Facultg of Agri - BOŞ BEŞİK culture İn France.As a Uni- THE EMPTY CRADLE, 1952 versity student worked in Yön:Baha Gelenbevi various branches of cinema, Oyn:Muhterem Nur,Bülent Ufuk BÎR DAĞ MASALI A MOUNTAIN TALE,1946-47 Yön:Turgut Demirağ OynrSami Ayanoğlu

1920'de Sivas'ta doğdu.Orta öğrenimden sonra Tarım Mü­ hendisliği okumak için Ame­ rika'ya gitti.Southern Ca- lifornia Üniversitesi Sine­ macılık kolunu bitirdi. İki FATO YA İSTİKLAL YA ÖLÜM yıl Hollywood'da kaldı.1945 INDEPENDENCE OR DEATH,1951 te And Film'^ kurarak sine­ Yön:Turgut Demirağ maya başladı. İlk filmini Oyn:(soldan sağa)Kadri 1946 yılında yönetti. Eroğan,Muzaffer Tema,Oya Sensev Born Sivas,1920.After Lycee went to the United States to study agricultural engi- neering.Graduated from cine ma .school of the University of Southern California. Spent two years in Holly- wood.In 1945 founded own pröduction company AND Film Directed first film in 1946

FATO, YA’İSTİKLAL,YA ÖLÜMjf ilmi ninıçekimi (Turgut Demirağ,Meh­ met Muhtar,Kadri Eroğan.Orhon Ar ıburnu, Orhan Atadeniz) Shooting of INDEPENDENCE1OR DEATH KARASU, 1958 Turgut Demirag

CUMBADAN RUMBAYA TRANSITION,1961 Yön:Turgut Demirag Oyn:Çolpan İlhan

AYRI DÜNYALAR SEPERA TE NORLDS,1969 Yön:Turgut Demirag Oyn: Erol Taş LÜTFl Ö. AKAD

VURUN KAHPEYE ALTI ÖLÜ VAR DEATH TO THE WHORE, 1949 SIX ARE DEAD,1953 Yön:Liitfi Ö.Akad Yön:I.ütfi Ö.Akad Oyn:Sezer Sezin Oyn:Cahit Irgat.Nevin Avpat

1916 ’ d .a ^İstanbul'da doğdu. Jeanne D~arc Fransız Okulu ve Galatasaray Lisesi'nde okudu.İstanbul Yüksek İkti­ sat ve Ticaret Okulu Maliye Bölümünü bit irdi.1946'da si LÜKÜS HAYAT VAHŞİ BİR KIZ SEVDİM nema ve tiyatro konusunda EASY LIFE,1950 I LOVED A SAVAGE (.;iRL,19 54 yazılar yayımladı. Sinemaya Yön : Liitf i Ö.Akad Yön:Lütfi Ö.Akad Şema Film'de yapım yönetmen Oyn:Altan Karındaş,Ayhan liği yaparak girdi. Seyfi L ş ık Havaeri'nin çevirdiği DAMGA (1948) n m eksik kalan bazı sahnelerini çekerek yönet­ menliğe başladı.İlk filmini 1948'de yönetti. Üç yıldan beri DGSA Sinema Televiz­ yon Enstitüsü'nde öğretim ü yeliğini sürdürmektedir.

Born İstanbul 1916. Studied KANUN NAMINA at Jeanne D'arc French IN THE NAME OF THE LAM, 1952 School,Galatasaray Lycee , Yön:Lütfi Ö.Akad ÖLDÜREN ŞEHİR graduated from the School Oyn:(soldan sağa)Muzaffer KİLLER CITY, 19 54 of Economy and Commerce,İs­ Tema,Gülistan Güzey,Ayhan Yön:Lütfi Ö.Akad tanbul. In 1946 wrote arti- Işık Oyn:Pola Morelli,Turan Sey- cles on cinema and theater. fioğlu In 1947 entered films as productlon manager at Şema Film Compang.In 1948 start- ed directincr, completing Sey fi Havaeri 's DAMGA (THE BRAND). Has Been teaching at the Cinema and TV Insti tute,İstanbul,since 1976. BEYAZ MEND KIZILIRMAK-KARAKOYUN THE WHITE HANDKERCHIEF, 1955 RED RIVER-BLACK SHEEP, 1967 Yön:Lütfi Ö.Akad Yön:Lütfi Ö.Akad Oyn:Fikret Hakan,Ruth Eliza- Oyn:Nilüfer Koçyiğit,Yılmaz beth Güney

ÜÇ TEKERLEKLİ BİSİKLET HUDUTLARIN KANUNU BICYCLE WITH THREE WHEELS, THE LAW OF THE FR0NTIER,19(>1 1962 Yön:Lütfi Ö.Akad Yön:Lütfi Ö.Akad Oyn:Yılmaz Güney Oyn:(soldan sağa)Ayhan Işık, Sezer Sezin,Senih Orkan

HUDUTLARIN KANUNU THE LAW OF THE FRONTIER, 1967 KIZILIRMAK-KARAKOYUN YönrLütfi Ö.Akad RED RİVER-BLACK SHEEP, 1967 Oyn:Yılmaz Güney YöntLütfi Ö.Akad Oyn:Yılmaz Güney GELİN THE BRIDE,1973 Yön:Lütfi Ö.Akad Oyn:(soldan sağa)Aliye Rona, Nazan Adalı,Hülya Koçyiğit

VESİKALI YARİM MY LICENCED BELOVED, 1968 YönîLütfi Ö.Akad Oyn:lzzet Günay,Türkan Şoray

GÖKÇE ÇİÇEK 1973 Yön:Lütfi Ö.Akad Oyn:Hülya Koçyiğit

DÜĞÜN THE WEDDING,1973 Yön:Lütfi Ö.Akad Oyn:(arka sıra soldan sağa) Erol Günaydın,Turgut Boralı Hülya Koçyiğit,Kamuran Us - luer,(önde soldan ikinci ) Günay Güner DİYET A BLOOD MONEY,1974 Yön:Lütfi Ö.Akad Oyn:Hülya Koçyiğit ORHON M. ARIBURNU

SÜRGÜN THE EXILEr 1951 Yön:Orhon Arıburnu Oyn:Orhon Arıburnu

1918'de Eskişehir'de doğdu. Orta öğrenimini Anadolu'da tamamladıktan sonra İstan­ bul Hukuk ve Edebiyat Fakül telerinde okudu. Sinemaya 1945'te oyuncu olarak(GENÇ- SÜRGÜN LtK GÜNAHI)başladı ve 1951' THE EXILE,1951 da ilk filmini yönetti. Yön:Orhon Arıburnu Oyn:Orhon Arıburnu,Nedret Born Eskişehir, 1918. Gradu Güvenç ated from an Anatolian Ly- cee. Studied law and 1 iter a türe in İstanbul. In 1945 entered films as actor in GENÇLİK GÜNAHI (SIN OF YOUTH).Directed first film in 1951.

KANLI PARA THE BLOODY MONEY, 1953 Yön:Orbon Arıburnu Oyn:Nedret Güvenç,Ayhan Işık ATIF YILMAZ BATIBEKÎ

GELİNİN MURADI 1957 Yön:Atıf Yılmaz Batıbeki Oyn:Pervin Par,Fikret Hakan

1925'te Mersin'de doğdu.Or­ ta öğreniminden sonra Istan bul Hukuk Fakültesi , Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bö lümü'nde okudu.1950'de yö­ netmen yardımcılığı ile(Se- ALAGEYİK mih Evin'in ALLAH KERÎM fil THE DEER,1959 minde)sinemaya girdi. 1951' YöntAtıf Yılmaz Batıbeki de KANLI FERYAT'la yönetmen Oyn:Yılmaz Güney liğe başladı.Bir ara senar­ yo yazarlığı da yapan Batı- beki,filimlerinin çoğunun senaryo çalışmalarına katıl dı.

Born Mersin,1925.Studied at Faculty of Lav, University of İstanbul and State Acade my of Fine Arts. Entered films in 1950 as assistant director to Semih Evin in KEŞANLI ALÎ DESTANI ALLAH KERİM-GOD IS GRACIOUS LEGEND OF ALİ FROM KEŞAN Directed first film in 1951 1964 Also vorked as script writ- Yön:Atıf Yılmaz Batıbeki er.Participated in vrit- Oyn:(soldan dördüncü)Sami ing Scripts of most of his Hazinses.Danyal Topatan, own films. Faik Coşkun, (arkada)Fikret Hakan

ERKEK ALİ KOZANOĞLU 1967 THE HE-MAN ALİ, 1964 YönıAtıf Yılmaz Batıbeki Yön:Atıf Yılmaz Batıbeki OynrTuncer Necmioğlu,Yıİmaz Güney Oyn:Eşref Kolçak

PEMBE KADIN ZEYNO 1966 1970 Yön:Atıf Yılmaz Batıbeki Yön:Atıf Yılmaz Batıbeki Oyn:Sami Ayanoğlu,Yıldız Oyn:Hülya Koçyiği t,Yılmaz Kenter Güney

AH GÜZEL İSTANBUL CEMO ALAS BEAUTIFUL İSTANBUL, 1966 1972 Yön:Atıf Yılmaz Batıbeki Yön:Atıf Yılmaz Batıbeki Oyn:Ayla Algan.Sadri Alışık Oyn:Türkan Şoray,Fikret Ha­ kan KAMBUR DELİ YUSUF THE HUNCHBACK, 19 73 CRAZY YUSUF, 19 76 Yön:Atıf Yılmaz Batıbeki Yön:Atıf Yılmaz Batıbeki Oyn:Fatma Girik Oyn:Cüneyt Arkın,Rukiye Gnreç

MEVLANA BOYLUM-AL YAZMALIM 1973 THE RED SCARF,1978 Yön:Atıf Yılmaz Batıbeki Yön:Atıf Yılmaz Batıbeki Oyn:Cüneyt Gökçer,Kerim Oyn:Kadir İnanır,Türkan Şoray Afşar

KUMA THE SECOND ViIFE, 1974 Yön:Atıf Yılmaz Batıbeki Oyn:Fatma Girik MUHARREM GÜRSES

BEKLENEN BOMBA THE EXPECTED BOMB,1959 Yön:Muharrem Gürses Oyn: (sağda)Muharrem Gürses

1915'de Amasya'da doğdu.İs­ tanbul Öğretmen Okulu’ndaki öğrenimini yarıda bırakarak Şehir Tiyatrosu'na girdi.Çe şitli tiyatro toplulukların da çalıştı. 'Köroğlu' adlı BEKLENEN BOMBA oyunundan yaptığı senaryo, THE EXPECTED BOMB,1959 Refik Kemal Arduman tarafın Yön:Muharrem Gürses dan filme alınırken (1945), Oyn: (ayaktakiler)Mehmet Öze- aynı filimde yönetmen yar­ kit,Neriman Koksal dımcılığı yaparak sinemaya başladı.İlk filmini 1952'de yönetti.Filimlerinin hepsi­ nin senaryolarını kendisi yazan Giirses, başka yönetmen ler için de senaryo çalışma lan yaptı.Oyuncu olarak da pek çok filimde yer aldı.

Born Amasya,1915.Left Teach er 's Training School and en tered City Theater. The script adaptation he made from the play KÖROĞLU was filmed by Refik Kemal Ardu­ man in 1945.He worked as assistant director in this film.Directed first film in 1952.Also script writer and actor.Wrote Scripts of ali his films. METİN ERKSAN

AŞIK VEYSEL’İN HAYATI LIFE OF AŞIK VEYSEL, 1952 Yön:Metin Erksan Oyn:Ali İzzet Özkan,Erhan

1929'da Çanakkale'de doğdu. İstanbul Üniversitesi Edebi yat Fakültesi Sanat Tarihi mezunudur.Üniversite'ye de­ vam ederken sinema konusun­ da yazılar yayımladı. DOKUZ DAĞIN EFESİ 1950'de Atlas Film için yaz THE FUGITIVE OF THE NİNE dığı 'Binnaz' senaryosu ile MOUNTAINS,1958 sinemaya girdi. Yön:Metin Erksan 1952'de AŞIK VEYSEL’İN HAYA Oyn:Fikret Hakan,Kadir Savun Tl adlı filmi çekerek yönet menliğe başladı.Yönetmenli­ ğin i yaptığı filimlerin bir çoğunun senaryosunu da ken­ disi yazmıştır.

Born Çanakkale,1929. Gradu- ated from Faculty of Liter­ atür e, Department of Histo- ry of Art,University of İs­ tanbul .During school years DOKUZ DAĞIN EFESİ wrote articles on cinema.En THE FUGITIVE OF THE NİNE tereci films as script writ- MOUNTAINS,1958 er (wrote the script of BİN Yön:Metin Erksan NAZ for Atlas Film)in 1950. Oyn: (soldan sağa)Erol Taş, In 1952 directed first film Üsküdarlı Arap Yaşar,Fikret AŞIK VEYSEL'İN HAYATI (LIFE Hakan,Kadir Savun OF MINSTREL VEYSEL) . Nrote Scripts of most of his films. GECELERİN ÖTESİ BEYOND THE NIGHTS, 1960 Yön:Metin Erksan Oyn:(soldan sağa)Erol Taş, Kadir Savun,Metin Ersoy,Sup­ hi Kaner.Ziya Metin

YILANLARIN ÖCÜ THE VENGEANCE OF THE SERPENTS 1962 Yön:Metin Erksan 0yn:Erol Taş,Fikret Hakan

I YILANLARIN ÖCÜ THE VENGEANCE OF THE SERPENTS 1962 Yön.’Metin Erksan OynîFikret Hakan,Nurhan Nur, Aliye Rona

SUSUZ YAZ THE DRY SUMMER,1963 Yön:Metin Erksan Oyn:Erol Taş SUSUZ YAZ SUÇLULAR ARAMIZDA THE DRY SUMMER, 1963 THE GUILTY ARE AMONG US, 1964 Yön:Metin Erksan Yön:Metin Erksan Oyn:Ulvi Doğan,Erol Taş Oyn:Ekrem Bora

SUSUZ YAZ SEVMEK ZAMANI THE DRY SUMMER, 1963 A TIME TO LOVE,1966 Yön: Met in Erksen Yön:Metin Erksan Oyn:(soldan üçüncü)Hakkı Hak Oyn:Sema Özcan tan,Erol Taş,Ulvi Doğan

SEVMEK ZAMANI ACI HAYAT A TIME TO LOVE,1966 THE BİTTER LIFE,1963 Yön:Metin Erksan Yön:Metin Erksan Oyn:Müşfik Kenter,Sema Özcan Oyn:Ayhan Işık,Türkan Şoray KUYU THE WELL, 1968 Yön:Metin Erksan Oyn'.Nil Göncü,Hayati Hamza- oğlu

ÖLMEYEN AŞK IMMORTAL LOVE, 1966 Yön:Metin Erksan Oyn:Kartal Tibet,Nilüfer Koçyiğit

MÜTHİŞ BİR TREN DREADFUL TRAIN,1975 Yön:Metin Erksan Oyn:(soldan sağa)Ahmet Er­ han,Zerrin Arbaş.Mete Işık

KUYU THE MELL,1968 Yön:Metin Erksan OynrNil Göncü,Hayati Hamza- oğlu

SAZLIK MET LANDf 1975 Yön:Metin Erksan Oyn:Orçun Sonat,Nazan Adalı OSMAN SEDEN

HANENDE MELEK THE SINGING ANGEL,1975 YönrMetin Erksan Oyn:Mete Sezer,Seçil Heper

1924'de İstanbul'da doğdu. Orta öğrenimini Alman Lise- si'nde yaptı.İstanbul Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Kemal Film'in kurucularından Ke­ BİR İNTİHAR mal Seden'in oğlu olan Os­ A SUICIDE,1975 man Seden, sinemaya babası­ Yön:Metin Erksan nın şirketinde yabancı fi- Oyn:Can Gürzap limlerin konuşmalarını ter­ cüme ederek girdi. Kemal Film,1951'de yeniden yapım­ cılığa geçince,Seden de se­ naryo yazarlığına ve yapım cılığa başladı. İlk filmini 1955'de yönetti.

Born İstanbul 1924.Graduated from German Lycee',and Facul- ty of Law,University of İs­ tanbul . Son of Kemal Seden founder of Kemal Film.Enter- ed films translating dia- logue lists of foreign films when in 1951 Kemal Film started producing films, he worked as producer and script writer.Directed first •film in 1955. MEMDUH L'N

DÜŞMAN YOLLARI KESTİ THE ENEMY HAS CUT THE ROADS 1959 Yön:Osman Seden Oyn:(soldan sağa)Sadri Alı­ şık,Nurhan Nur,Eşref Kolçak Osman Tiirkoğlu

1920 yılında İstanbul'da doğdu.Dört yıl Tıp Fakülte­ sinde okudu.1940-42 yılları arasında Beşiktaş futbol ta kımında oynadı.Sinemaya o— yunculuk yaparak(DAMGA,1948 Seyfi Havaeri)başladı. 1951 yılında A.Alyanak'la birlik ÇALIKUŞU te kurduğu Yakut Film'de ya 1966 pıracılık ve çeşitli filim- Yön:Osman Seden lerde oyunculuk yaptı, ilk Oyn: (solda)Aliye Rona,Türkan filmini 1954 yılında yönet­ Şoray ti.1960' ta kendi yapımevi olan Uğur Film'i kurdu.

Born İstanbul,1920. Studied four years at Faculty of Medicine,University of İs­ tanbul .Between 1940-42 play ed professional soccer for Beşiktaş Team.Entered films in 1948 as actor in Seyfi Havaeri 's DAMGA (THE BRAND) . Founded Yakut Film Company SEFİLLER in 1951 in cooperation with THE MISERABLE ONES,1967 Arşavir Alyanak. Produced Yön:Osman Seden filıus and wotked as actor. Directed first film in 1954 Founded Uçur Film Company in 1960. ÜÇ ARKADAŞ KIRIK ÇANAKLAR THE THREE FRIENDS,1958 THE BROKEN DISHES,1961 Yön:Memduh Ün Yön:Memduh Ün Oyn:Fikret Hakan Oyn:Rüya Gümüşata,Salih Tozan

THE THREE FRIENDS, 1958 AĞAÇLAR AYAKTA ÖLÜR Yön:Memduh Ün THE TREES REMAIN STANDING Oyn: (Soldan*sağa)Fikret AS THEY DİE,1964 Hakan,Muhterem Nur,Semih Yön:Memduh Ün Sezerli Oyn:(Soldan sağa)Semra Sar, Yıldız Kenter,Hulusi Kent - men,İzzet Günay

AYŞECİK 1960 KANUN KARŞISINDA Yön.’Memduh Ün IN VIEW OF LAH, 1964 Oyn:Zeynep Değirmencioğlu Yön:Memduh Ün Oyn:Ayhan Işık,Reha Yurdakul Ahmet Kostarika NAMUSUM İÇİN FOR MY HONOR,1965 Yön:Memduh Ün Oyn:Ayhan Işık,Baki Tamer

KARA PEÇE THE BLACK UEJL,1970 Yön:Memduh Ün OynıFatma Girik,Tugay Tok- söz

ÜÇ ARKADAŞ THE THREE FRIENDS,1971 Yön:Memduh Ün Oyn: (Soldan sağa)Hülya Koç- yiğit.Halit Akçatepe,Kadir İnanır TOPRAK ANA EZO GELİN THE MOTHER EARTH,1973 EZO THE BRIDE,1968 Yön:Memduh Ün Yön:Orhan Elmas Cyn:(soldan sağa)Zerrin Ar- Oyn:Fatma Girik baş,Fatma Girik,Emel Özden

1925'te İstanbul'da doğdu. Orta öğrenimini yarıda bı­ raktı. Sanat hayatına çeşit­ li tiyatrolarda çalışarak başladı.Sinemaya 1946'da o- yuncu (Şadan Kamil'in TOROS BOŞ BEŞİK AĞRI DAĞI EFSANESİ ÇOCUĞU adlı filminde)olarak THE EMPTY CRADLE, 1969 THE LEGEND OF MOUNT ARARAT girdi.Uzun süre oyunculuk Yön:Orhan Elmas 1976 yaptıktan sonra,1954'te ilk Oyn:Fatma Girik,Tugay Toksöz Yön.’Memduh Ün filmini yönetti.Aynı zaman­ Oyn:(soldan sağa)Nuran Ak- da senaryo yazarıdır. soy,Fatma Girik,Coşkun Gö- gen Born İstanbul,1925.Left ly- cee.Horked in various thea- tezs.Entered cinema in 1946 as actor in Şadan Kamil's TO ROS ÇOCUĞUfCHILD OF THE TO­ ROS MOUNTAINS). After a long period of acting directed first film in 1954. Also script writer. BOŞ BEŞİK THE EMPTY CRADLE, 1969 Yön:Orhan Elmas Oyn:Fatma Girik ERTEM GÖREÇ

KARANLIKTA UYANANLAR AWAKENERS IN THE DARKNESS,1964 Yön:Ertem Göreç Oyn:Ayla Algan

1933'de Bursa'da doğdu.Orta öğrenimini yanda bıraktı. Montajcı yardımcısı olarak sinemaya girdi.On yıl kadar bu alanda çalışan Göreç, bu süre içinde yönetmen yardım KARANLIKTA UY’ANANLAR cılığı da yaptı.İlk filmini AWAKENERS IN THE DARKNESS, 1964 1959'da yönetti. Filimleri- Yön:Ertem Göreç nin çoğunun senaryosunu ken Oyn:Ayla Algan dişi yazdı.

Born Bursa , 1933. Entered films as assistant editör. Worked in this speciality about ten years.During this period also to'ok part in films as assistant director Directed first film in 1959 Wrote Scripts of most of his films . KARANLIKTA UYANANLAR AWAKENERS IN THE DARKNESS 1964 Yön:Ertem Göreç Oyn: (solda) Beklan Algan TÜRKER İNANOĞLU

KARANLIKTA UYANANLAR AWAKENERS IN THE DARKNESS ,1964 Yön:Ertem Göreç Oyn:(arkasıdönük)Fikret Hakan (sağ başta)Beklan Algan, Ayla Algan

1936'da Safranbolu'da doğdu Bir süre Güzel Sanatlar Aka demisi'nde okudu. Sinemaya yönetmen yardımcılığı yapa­ rak başlayan înanoğlu,1960' da ilk filmini yönetti. Erler Film'in.sahibi ve fi­ lim yapımcısıdır.

Born Safranbolu,1936.Stud- ied at State Academy of Fine Arts for some time.En tered films as assistant director. Directed first film in 1960.Also producer Owns Erler Film Company. HAL t T REFlC

İDAM MAHKUMU THE CONVICT, 1966 Yön:Türker İnanoğlu Oyn:Ayhan Işık,Feridun Çöl- geçen

1934'de İzinizde doğdu. Ro- bert Kolej Mühendislik Bö­ lümünde okudu.1956-57 yılla rında çeşitli dergi ve ga­ zetelerde sinema yazıları ve eleştirileri yayınladı HIRSIZ KIZ 1957'de Basm-Yayın ve Tu­ THE THIEF, 1969 rizm Genel Müdürlüğü'nün Yön:Türker İnanoğlu açtığı yarışmada birincilik Oyn:Filiz Akın,Kartal Tibet alan orta uzunlukta bir bel ge filminin senaryo çalışma sına katıldı.1958 yılında yönetmen yardımcılığı yapa- rak(YAŞAMAK HAKKIMDIR, Atıf Yılmaz Batıbeki) sinemaya başladı.tik filmini 1961'de yönetti.DGSA Sinema-TV Ens- titüsü'nde öğretim görevli­ si olan Refiğ,1977 yılından beri Milliyet Gazetesi'nde haftalık sinema yazıları İSTANBUL TATİLİ yazmaktadır. A HOLIDAY IN İSTANBUL,1969 ULUSAL SİNEMA KAVGASI(1971) Yön:Türker İnanoğlu ve HAREMDE DÖRT KADIN(Senar Oyn:Kartal Tibet,Filiz Akın yo)(1974)adlı iki kitabı ya yınlanmıştır. Born İzmir,1934.Studied en çfineering at Robert Col- lege.In 1956-57 wrote cri- ticism and articles on ci- nema in reviews and news- papers. In 1957 cooperated in writing script of a do- cumentary whicb won the first prize in a competi- S « r - tion organised by the Gen­ eral Directorate of Press, Publication and Tourism. Entered films in 1958 as assistant director to Atıf Yılmaz Batıbeki in YAŞAMAK HAKKIMDIR (IT IS MY RIGHT TO LTVE). Directed first film in 1961.Teaches at Ci ŞAFAK BEKÇİLERİ nema and TV Institute. Has GUARDS OF DAWN,1963 been writing weekly arti- Yön:Halit Refiğ cles on cinema in Milliyet Oyn: (soldan sağa) Ekrem Bora, Gazetesi since 1977. Nilüfer Aydan,Leyla Sayar , Göksel Arsoy

YASAK AŞK

FORBİDDEN LOVE, 1961 İSTANBUL'UN KIZLARI YönîHalit Refiğ GIRLS OF İSTANBUL, 1964 Yön:Halit Refiğ Oyn:Efkan Efekan Oyn: (baştan ikinci)Hayati Hamzaoğlu,Ahmet Kostarika, Öztürk Serengil

ŞEHİRDEKİ YABANCI STRANGER IN THE CITY, 1963 Yön:Halit Refiğ GURBET KUŞLARI Oyn:Reha Yurdakul,Nilüfer Ay­ dan,Göksel Arsoy,TalatGözbak BIRDS OF NOSTALGIA, 1964 Yön:Halit Refiğ Oyn.’Cüneyt Arkın, Tanju Gürsu HAREMDE DÖRT KADIN BİR TÜRK'E GÖNÜL VERDİM FOUR NOMEN IN THE HAREM,1965 I GAVE MY HEART TO A TÜRK Yön:Halit Refiğ 1969 Oyn:Sami Ayanoğlu,Cüneyt Ar­ YönîHalit Refiğ kın Oyn:Eva Bender,Ahmet Mekin

HAREMDE DÖRT KADIN BİR TÜRK’E GÖNÜL VERDİM FÖUR WOMEN IN THE HAREM, 1965 I GAVE MY HEART TO A TÜRK Yön:Halit Refiğ 1969 Oyn:(soldan sağa)Pervin Par, Yön:Halit Refiğ Birsen Menekşeli.Ayfer Feray Oyn:Eva Bender,Bilal İnci Gülbin Eray

FATMA BACI HAREMDE DÖRT KADIN 1972 FOUR WOMEN IN THE HAREM,1965 YönrHalit Refiğ Yön:Halit Refiğ Oyn:(soldan sağa)Sertan Acar, Oyn:(soldan sağa)Sami Ayan­ Fatma Belgen,Yıldız Kenter , oğlu,Birsen Menekşeli,Pervin Leyla Kenter Par,Ayfer Feray,Nilüfer Ay­ dan VURUN KAHPEYE DEATH TO THE WHORE, 1973 Yön:Halit Refiğ 0.yn:Kamuran Usluer,Hale Soy- gazi

FATMA BACI 1972 YönrHalit Refiğ Oyn: (soldan sağa)Leyla Kenter, Sertan Acar,FatmaBelgen(arka- da)Yıldız Kenter

AŞK-I MEMNU THE FORBIDDEN LOVE, 1975 YönîHalit Refiğ Oyn:Şükran Güngör,Müjde Ar

VURUN KAHPEYE DEATH TO THE WHORE, 1973 Yön:Halit Refiğ Oyn:Kamuran Usluer.Hale Soy- gazi

AŞK-I MEMNU THE FORBIDDEN LOVE,1915 Yön:Halit Refiğ Oyn:Salih Güney,Müjde Ar SÜREYYA DURU

THE INTERCESSORS (ARABOZVCV- LAP,1977,Yön:Halit Refiğ)fil minin çekimi.(Yönetmen 40 da kikalık bu filmini Viisconsin Üniversitesi "Communication Arts" Bölümü adına yönetti) shooting of THE INTERCESSORS

1930'da İstanbul'da doğdu. Galatasaray Lisesi'ni bitir di. Sinemaya, BEYAZ MENDİL (1955) filminde prodüksiyon amirliği yaparak başladı. İlk filmini 1961'de yönetti

Born İstanbul,1930. Gradu- ated from Galatasaray Lycee Entered films as production manager in BEYAZ MENDİL (MHITE HANDKERCHIEF).Direct ed first film in 1961. BEDRANA KARA ÇARŞAFLI GELİN 1974 THE DARK VEILED BRIDE,\915 Yön:Süreyya Duru Yön‘.Süreyya Duru Oyn:Aytaç Arman Oyn: (soldan sağa)Semra Özda- mar,Aytaç Arman,Hakan Bala - mir

BEDRANA, 1974 Yön:Süreyya Duru Oyn:Perihan Savaş

KARA ÇARŞAFLI GELİN THE DARK VEILED BRIDE, 1975 Yön:Süreyya Duru Oyn:Semra Özdamar.Aytaç Ar­ man ÖLMÜŞ BİR KADININ EVRAK-I METRUKESl/L£TrERS GF A DEAD WOMAN, 1969 Yön:Ülkü Erakalın Oyn: (soldan sağa)Hülya Koç- yiğit,Peri Han.Ediz Hun Ji 1934'te İstanbul'da doğdu. İstanbul Belediye Konserva­ tuarı Müzik Bölümü'nde oku­ du.Sinemaya 1958'de yönet­ men yardımcılığıyla(ATEŞTEN DAMLA,Memduh Ün)başladı.İlk filmini 1961'de yönetti. GÜMÜŞ GERDANLIK Born İstanbul,1934. Studied THE SILVER NECKLACE, 197 2 at Music Department of the YönrÜlkü Erakalm İstanbul Municipal Conserva- Oyn:Nigar Uluerer,Murat tory.Entered films in 1958 Soydan as assistant director to Mem duh ün İn ATEŞTEN DAMLA (FIE- RY DROP).Directed first film in 1961. FEYZİ TUNA

DEVLERİN İNTİKAMI REVENGE OF THE GIANTS,1967 Yön:Feyzi Tuna Oyn:Fikret hakan

İ 1939'da Balıkesir'de doğdu. Bir süre İzmir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi'n- de okudu.Yönetmen yardımcı­ lığı yaparak sinemaya başla dı. İlk filmini 1963'te yö­ netti .

Born BalıkeAr, 1939. Stud- ied at Academy of Economy and Trade, İzmir. Entered films as assistant direc tor.Directed first film in 1963. ELMACI KADIN THE APPLE WOMAN, 1971 Yön:Feyzi Tuna Oyn:Yıldız Kenter

KIZGIN TOPRAK THE GRAVE,1973 Yön:Feyzi Tuna Oyn:Fatma Girik,Tamer Yiğit ZEKÎ ÖKTEN

KIZGIN TOPRAK THE GRAVE,1973 Yön:Feyzi Tuna 1941'de Istfknbul'da doğdu. Oyn:Fatma Girik,Tamer Yiğit Haydarpaşa Lisesi'ni bitir­ di.Sinemaya yönetmen yardım cılığı yaparak (ACI ZEYTİN, 1961,Nişan Hançer) başladı. İlk filmini 1963'de yönetti

Born İstanbul,1941.Gradua - ted from Haydarpaşa Lycee. En tered films as assistant di rector in Nişan Hançer's ACI ZEYTİN(BİTTER OLIVE) İn 1961.Directed first film in 1963. ÇÖPÇÜLER KRALI KING OF THE GARBAGE M EN, 19 7 8 YönîZeki Ökten Oynı(soldan ikinci)Kemal Sunal

BtR DEMET MENEKŞE A BUNCH OF VIOLETS,1973 YönîZeki Ökten Oyn:Kartal Tibet,Hale Soy- gazi

1 SÜRÜ THE HERD,1978 YönîZeki Ökten OynıTarık Akan,Melike Demirağ

KAPICILAR KRALI KING OF THE DOOR KEEPb’RS 1977 YönîZeki Ökten OynıKemal Sunal

SÜRÜ THE HERD,1978 YönîZeki Ökten Oynı(soldan ikinci)Tuncel Kurtiz ORHAN AKSOY

VURUN KAHPEYE DEATH TO THE MHORE, 1964 Yön:Orhan Aks oy Oyn: (soldan sağa)Ali Şen, Danyal Topatan,Hülya Koçyi- git

1930'da Mustafa Kemal Paşa' da (Bursa) doğdu. İstanbul Erkek Lisesi'ni bitirdi.Si­ nemaya, 1948 ' de sinema maki­ nistliği ile başlayan Aksoy sonradan İpek Film Stüdyosu na girdi ve uzun süre bura­ da çalıştı. 1962'de Hulki S"a VURUN KAHPEYE ner'e yönetmen yardımcılığı DEATH TO THE WHORE, 1964 yapan sanatçı 1963'te ilk Orhan Aksoy filmi ŞIPSEVDİ'yi çekti.Ay­ nı zamanda senaryo yazarlı­ ğı da yapmaktadır.

Born Mustafa Kemal Paşa(Bur sa),1930.Graduated from İs­ tanbul Lycee.In 1948 start- ed woıking as a technician. Then worked at İpek Film Studios for a long time.En- tered films as assistant di rector to Hulki Saner in KEZBAN PARİS'TE 1962. Directed first film in KEZBAN IN PARİS, 1971 1963. Also script vriter. Yön:Orhan Aksoy Oyn:(soldan sağa)Ergun Kök­ nar,Sadettin Erbil,Hülya Koçyiğit,Turgut Boralı ERTEM EĞİLMEZ

ALTIN THE GÖLDEN CITY,1978 Yön:Orhan Aksoy Oyn:Hüseyin Baradan,Levent Kırca

1929'da İstanbul'da doğdu. İktisat Fakültesi mezunudur Sinemaya 1960 yılında yapım cı olarak(Arzu Film) başla­ dı.İlk filmini 1964'te yö­ netti. ALTIN ŞEHİR THE GOLDEN CITY,1978 Born İstanbul,1929. Gradu- Yön:Orhan AV®oy ated from Faculty of Econo- Oyn:Hulusi Kentmen,Levent mics,University of İstanbul Kırca Entered films as producer in 1960. CANIM KARDEŞİM HABABAM SINIFI MY BELOVED BROTHER,1973 1976 Yön:Ertem Eğilmez Yön:Ertem Eğilmez Oyn:Tarık Akan,Kemal Sunal Oyn:Tarık Akan,Kemal Sunal

OH OLSUN SÜT KARDEŞLER(GULYABANİ) IT SERVES YOU RIGHT, 1973 FOSTER BROTHERS,1976 Yön:Ertem Eğilmez Yön:Ertem Eğilmez Oyn:Hale Soygazi,Tarık Akan Oyn:(soldan sağa-ayaktaki- ler)Halit Akçatepe,Hale Soy­ gazi,Kemal Sunal,(oturanlar) Şener Şen,Adile Naşit.Ayşen Gruda

KÖYDEN İNDİM ŞEHİRE FROM THE VILLAGE TO THE CITY 1974 Yön:Ertem Eğilmez Oyn: (soldan sağa)Kemal Sıinal Metin Akpmar,Halit Akçatepe Zeki Alasya YILMAZ DURU

İNCE CUMALÎ 1967 Yön:Yılmaz Duru Oyntİrfan Atasoy,Yılmaz Güney "

1933'te Adana'da doğdu.Orta öğrenimini yarıda bıraktı . Yönetmenliğe 1964'te başla­ dı. Aynı zamanda yapımcı ve sinema oyuncusudur.

Born Adana,1933.Left school MEKANSIZ KURTLAR during lycee edpcation. Di- THE HOMELESS WOLVES , 1968 rected first film in 1964. Yön:Yıl'maz Duru Also actor and producer. Oyn.'Eşref Kolçak,Yılmaz Duru DUYGU SACIROCLU

BİTMEYEN YOL THE UNENDING ROAD,1965 YönıDuygu Sağıroğlu Oyn: (öndekiler)Fikret Hakan, Erol Taş

1932'de Trabzon'da doğdu. Galatasaray Lisesi'ni bitir di.Mimarlık öğrenimini yarı da bıraktı. 1956'da dekorcu olarak tiyatroya girdi.1959 da Atıf Yılmaz'ın KARACAOĞ- LAN'IN KARASEVDASI filminin BEN ÖLDÜKÇE YAŞARIM dekor çalışmalarını yaparak I LIVE AS I DİE,1966 sinemaya başladı.İlk filmi­ Yön:Duygu Sağıroğlu ni 1965'de yönetti. Oyn:Selma Güneri,Yılmaz Gü­ ney Born Trabzon,1932.Graduated from Galatasaray Lycee.Stud ied architecture for some time. Entered theater as de- signer in 1956.Also entered films as designer in Atıf Yılmaz Batıbeki 's KARACAOĞ- LAN'IN KARA SEVDASI (KARA- CAOĞLAN’S OBSESSION)in 1959 Directed first film in 1965

BEN ÖLDÜKÇE YAŞARIM filmi­ nin çekimi (Duygu Sağıroğlu Yılmaz Güney) Shooting of I LIVE AS I DİE (Duygu Sağıroğlu, Yılmaz Gü­ ney) BİLGE OLGAÇ

VATAN VE NAMIK KEMAL 1969 Yön:Duygu Sağıroğlu Oyn:Yıldırım Önal

1940'da Vize'de (Kırıkkale) doğdu.Orta öğrenimini yarı­ da bıraktı.Sinemaya 1962'de yönetmen yardımcılığı(KISME TİN EN GÜZELİ,Memduh Ün)ya­ VATAN VE NAMIK KEMAL parak başladı. Bir süre yö­ 1969 netmen yardımcılığı yaptık­ Yön:Duygu Sağıroğlu tan sonra 1965'de ilk filmi Oyn:Cüneyt A^kın,Fatma Girik ni yönetti.

Born Vi ze (Kır ıkkale) , 1940. Left lycee. Entered films as■ assıstant director in Memduh Un's KISMETİN EN GÜZELİ(THE MOST BEAUTIFUL DESTINY), in 1962. After working as assistant direc tor for some time,directed first film in 1965. LİNÇ BİRGÜN MUTLAKA THE LYNCH, 1970 ONE DAY SURELY,1975 Yörr.Bilge Olgaç Yön:Bilge Olgaç OynıDemir Karahan

LİNÇ THE LYNCH, 1974 Yön:Bilge Olgaç Oyn:Demir Karahan

AÇLIK HUNGER,1974 Yön:Bilge Olgaç ALİ),ÜÇ TEKERLEKLİ BİSİKLET VEDAT TÜRKALt (BICYCLE WITH THREE WHEELS) KIZGIN DELİKANLI (THE ANGRY YOUTH) , KARANLIKTA UYANANLAR (AMAKENERS IN THE DARKNESS) BEDRANA,GÜNEŞLİ BATAKLIK (SUNNY SMAMP) are some of the films for which he wrote the Scripts. Left films for a period and wrote plays.Directed first film in 1965.

1919'da Samsun'da doğdu.A- sıl adı Abdülkadir Pirhasan dır.Edebiyat Fakültesi Tür­ koloji Bölümü'nü bitirdi. 1943-1951 yıllan arasında askeri liselerde edebiyat öğretmenliği yaptı.Sinemaya senaryo yazarlığı yaparak girdi.DOLANDIRICILAR ŞAHI, OTOBÜS YOLCULARI, ŞEHİRDEKİ YABANCI,ERKEK ALİ,ÜÇ TEKER­ LEKLİ BİSİKLET,KIZGIN DELİ- KANLI,KARANLIKTA UYANANLAR, GÜNEŞLİ BATAKLIK,BEDRANA s e naryosunu yazdığı filimle - rin başlıcalarıdır.Bir ara oyun yazarlığına ağırlık ve ren Türkali 1965 yılında ilk filmini yönetti.

Born Samsun, 1919. His real name is Abdülkadir Pirhasan Graduated from University of İstanbul, Department of Turckic Languages. Between 1943-1951 taught literatüre at military lycees. Entered films as script writer. DO­ LANDIRICILAR ŞAHI ( KING OF SHINDLERS) , OTOBÜS YOLCULARI (THE BUS PASSENGERS),ŞEHİR­ DEKİ YABANCI (STRANGER IN THE CITY) , ERKEK ALİ (HE-MAN YILMAZ GÜNEY

SEYYÎT HAN 1968 Yön:Yılmaz Güney Oyn:Yılmaz Güney,Danyal Topatan

1931'de Siverek'de(Urfa)doğ du. Bir süre İktisat Fakül- tesi'nde okudu. Çeşitli iş­ lerde çalıştıktan sonra si­ nemaya 1958 yılında Atıf Yılmaz'ın yönettiği BU VATA NIN ÇOCUKLARI adlı filimde SEYYİT HAN oyunculuk yaparak başladı . 1968 Sonradan oyuncu olarak yay­ Yön:Yılmaz Güney gın bir ün kazanan Güney, Oyn:Nebahat Çehre ilk filmini 1966'da yönetti Oyunculuğunun yanaşıra se­ naryo yazarlığı da yaptı.

Born Siverek (Urfa) , 1931. Studied at Faculty of Econo- mics for some time. After working in various jobs, en- tered films as actor in Atıf Yılmaz Batıbeki 's BU VATANIN ÇOCUKLARI (CHILDREN OF THIS COUNTRY) İn 1958. Directed UMUT first film in 1966. Also HOP E,1970 script writer and actor. Yön:Yılmaz Güney Oyn:(soldan sağa)Yılmaz Gü­ ney, Osman Alyanak,Tuncel Kurtiz UMUT BABA HOP E, 1970 THE FATHER ,1971 YönîYılmaz Güney YönîYılmaz Güney Oyn:(sağdan birinci)Yılmaz OynıYılmaz Güney Güney

BABA UMUT THE FATHER,1971 HOPE, 1970 # YönîYılmaz Güney YönîYılmaz Güney Oyn:Ender Doruk,Yılmaz Güney

UMUT AĞIT HOPE, 1970 REpUIEM, 1971 Yön:Yılmaz Güney YönîYılmaz Güney Oyn: (soldan sağa)Yılmaz Gü­ OynıHayati Hamzaoğlu ney, T'uncel Kurtiz ACIT ARKADAŞ filminin çekimi(Gö­ REOUIEM,1971 rüntü yönetmeni Çetin Tunca Yön:Yılmaz Güney ve sağda Yılmaz Güney) Oyn:Yılmaz Güney Shooting of THE FRIEND

ARKADAŞ ZAVALLILAR THE FRIEND,1971 THE MISERABLE ONES, 1975 Yön:Yılmaz Güney Yön:Yılmaz Güney Oyn:(soldan sağa) Yılmaz Güney Oyn:Yıldırım Önal,Yılmaz Kerim Afşar Güney

ARKADAŞ THE FRIEND, 1971 Yön:Yılmaz Güney Oyn:Kerim Afşar,Yılmaz Güney YÜCEL ÇAKMAKLI

RCNKLı

ÇİLE SUFFERINC, 1972 Yön:Yücel Çakmaklı Oyn:Türkan Şoray.Ediz Hun

19371 de Afyon'da doğdu. Bir süre İktisat Fakültesi ve Gazetecilik Enstitüsü'nde okudu.Sinemaya yönetmen yar dımcılığı yaparak başlayan Çakmaklı,ilk filmini 1970' ZEHRA,1972 de yönetti. Yön:Yücel Çakmaklı 0yn:Hülya Koçyiğit,Ediz Hun Bonn Afyon ,1937. Studied at Faculty of Economy, Uni- verslty of İstanbul and Journalism Institute,İstan­ bul, for some time. Entered films as assistant director Directed first film in 1970 SAFA ÖNAL TÜRKAN ŞORAY

1930'da İstanbul'da doğdu. Orta öğrenim gördü.Bir süre çeşitli dergilerde hikaye­ ler yazdı. 1953 yılında Or- hon Arıburnu'nun yönettiği KANLI PARA filminin hikaye yazıcılığıyla sinemaya geç­ ti.Senaryo yazarı olan Önal ilk filmini 1969'da yönetti

Born İstanbul,1930. Gradu- ated from lycee.Wrote sto- ries in various magazines for some time.Entered films as film writer of Orhon Arı burnu 's KANLI PARA ( BLOODY MONEY), in 1953. Directed first film in 1969. Also script writer. 1945 yılında İstanbul 'da doğdu. Fatih Kız Lisesi Or­ ta Kısmı'ndan ayrıldı.Sine­ maya 1962 yılında Türker I- nanoğlu'nun KÖYDE BİR KIZ SEVDİM adlı filminde oyna­ yarak girdi. 180'den fazla filimde rol aldı. 1972 yı­ lında yönettiği ilk filmi DÖNÜŞ Moskova'da özel ö- dül aldı. 1976 yılında Tah­ ran Film Fes tivali'nin En UMUT DÜNYASI İyi On Asya Filmi Bölümü' WORLD OF HOP E, 1973 ne çağrıldı ve 1977 yı­ Yön:Safa Önal lında Brüksel'de Uluslarara Oyn:Tarık Akan,Necla Nazır sı Kadın Filimleri Festiva li'nde özel ödül aldı.1978 yılında Türk-Sovyet ortak yapımı olan ve Ejder İbra - himof'un yönettiği BİR AŞK MASALI'nda oynadı.

Born İstanbul, 1945. Left high school.Entered films in 1962 as actress in Tür- ker İnanoğlu ’s KÖYDE BİR KIZ SEVDİM (I LOVED A GIRL IN THE VILLAGE). Acted in UMUT DÜNYASI över 180 films.Directed her WORLD OF HOPE,1911 first film in 1972, titled Yön:Safa Önal DÖNÜŞ (THE RETURN) . It vas Oyn:Halit Akçatepe,Tarık selected to represent Tur- Akan key in the Moscow Film Fes- tival.In 1976, THE RETURN was selected as one of the TUNÇ OKAN best ten Assian films in the Tehran Film Festival. In 1977 she was awarded a spe- cial prize in Festival In­ ternational des Films De Femme in Brussels. In 1978 played in a co-production with the Soviets,BİR AŞK MA SALI(A LEGEND OF LOVE) di­ rected by Ejder Ibrahimov.

1942 yılında İstanbul'da doğdu. Haydarpaşa Lisesi'n- den sonra Diş Hekimliği Fa­ kültesini bitirdi. Sinemaya askerliğini yaptığı sırada '1964 Ses Sinema Artisti Ya rışması'nı kazanarak girdi. Oynadığı ilk filim VEDA BU- SES İ( 1965) d ir. Bir süre o- yunculuk yaptıktan sonra DÖNÜŞ diş doktorluğu yapmak üzere THE RETURN,1972 İsviçre'ye gitti.Daha sonra YönrTürkan Şoray Bern Üniversitesi'nde çene Oyn:Türkan Şoray ortopedisi konusunda dokto­ ra yaparak unvan aldı.Bu a- rada Karabuda'larla tanışan Okan Yaşar Kemal'in BEBEK adlı yapıtından televizyona aktarılan filimde rol aldı. 1974 yılında OTOBÜS filmini İsveç'te çekmeye başladı.

Born İstanbul, 1942. After Haydarpaşa/ Lycee graduated from Faculty of Dentistry , University of İstanbul. En- tered films winning a compe tition organised by Ses Ma­ gazine .First film he played İn was VEDA BUSESİ(FAREWELL KISS),in 1965.Later he went to Svitzerland for his doc- torate in chin orthopedics. Directed first film, OTOBÜS (THE BUS) (1974),in Sweden.

OTOBÜS THE BUS, 197^ Yön:Tunç Okan Oyn:Björn Gedda.Tunç Okan

1944 yıtında^Ynkara’da doğ­ du. Kabataş Erkek Lisesinden sonra Paris'te Sosyoloji, Yüksek Gazetecilik Okulu ve Sinema Okulunu (Conserva- toire Independent du Cinema Françaiş)bit irdi.Öğrene ilik yıllarında Bryaıı Forbes'in OTOBÜS THE MAD WOMANOF CHAILLOT THE BUS,1974 (1968) ve Alaitı Robbe Gril- Yön:Tunç Okan let'nin L'HOMME QUIMENT Oyn:Tunç Okan (1968) adlı filimlerinde stajyer yardımcı olarak ça­ lıştı.1971 yılında Türkiye' ye dönen Kavur on kadar bel ge ve dörtyüz kadar reklam filminin yönetmenliğini yap tı.îlk konulu uzun filmini 1974 yılında yönetti.

Boın Ankara,1944.After grad uation From Kabataş Lycee studied sociology, journa- lism and cinema in Paris. During school years worked in Paris. He worked in Bryan Forb es ' THE MAD WOMAN OF CHAIL- LOT (1968) and Alain Robbe Grillet's L'HOMME ÇUIMENT (1968). Returned to Turkey in 1971.Directed about ten documentaries and foür hund red commercials. Directed first feature film in 1974. ŞERİF GÖREN

YATIK EMİNE EMİNE THE WHORE, 1974 Yön:Ömer Kavur Oyn:Necla Nazır

1944 yılında Iskeçe'de doğ­ du.1962'de İstanbul Erkek Lisesi'ni bitirdi. Aynı yıl Erman Film Stüdyosunda mon­ taj yardımcılığı yaparak si nemaya girdi.Daha sonra mon tajcı oldu.l968'de yönetmen yardımcılığı yapmaya başla-

YATIK EMİNE dı(Mehmet Aslan'ın HAKANLA­ EMİNE THE WHORE,1974 RIN SAVAŞI adlı filminde). YönîÖmer Kavur Remzi Jöntürk,Natuk Baytan, Oyn:Necla Nazır Yılmaz Güney,Atıf Yılmaz ve Osman Seden'le birlikte ça­ lıştı.1974 yılında ilk fil­ mi ENDİŞE'yi yönetti.

Born Yugoslavia,1944.Gradu- ated from İstanbul Lycee for boys.Entered films as assistant editör at Erman Film Studios.Later vorked as editör.In 1968 started working as assistant direc- YATIK EMİNE tor in Mehmet Aslan 's film EMİNE THE MHORE,1974 titled HAKANLARIN SAVAŞI Yön:Ömer Kavur (WAR OF THE KHANS). La t er Oyn:(solda)Atilla Ergün, worked with Remzi Jöntürk , Serdar Gökhan Natuk Baytan,Yılmaz Güney, Atıf Yılmaz Batıbeki and Os man Seden. Directed first film in 1974. ENDİŞE NEHİR TROUBLE, 1974 THE RIVER, 197 7 Yön:Şerif Gören Yön:Şerif Gören Oyn:Kamuran Usluer,Erkan Yü­ OyniMüjde Ar,Tarık Akan cel

ENDİŞE TROUBLE, 1974 Yön:Şerif Gören Oyn:Erkan Yücel

ENDİŞE TROUBLE, 1974 Yön: Şerif Gören film, YARIŞ (THE RACE) , in YAVUZ ÖZKAN 1974.

MADEN THE M İNE, 197 8 Yön:Yavuz Özkan

1942 yılında Sorgun'da(Yoz- gat) doğdu.Tunçbilek1de(Kü- tahva) maden işçisi olarak çalıştı. 1965 yılında ÇIĞ- LIK-lşçinin Sesi adlı hafta lık gazeteyi çıkardı. Daha sonra orman işçisi ve rafi­ nerilerde işŞİ olarak çalış MADEN • tı.Bir tiyatro gurubu kurdu THE MİNE,1978 İstanbul'a gelince Genco Er Yön:Yavuz Özkan kal'm tiyatro gurubuna ka­ Oyn:Tarık Akan,Hal il Ergün tıldı. 50-60 fotoromanda se­ naryo yazarı ve yönetmen o- larak çalıştı.Sinemaya oyun cu olarak başladı.ilk filmi YARIŞ ' ı. 1974 yılında yönet­ ti.

Born Sorgun (Yozgat),1942. Norked as miner in Tunçbi - lek(Kütahya).Published the weekly, Çığlık-lşçinin Sesi (The Cry-Voice of the Work- MADEN er),in 1965.Later worked as THE MİNE,1978 -a forester and laborer in Yön:Yavuz Özkan Petroleum refineries.Found- Oyn:Halil Ergün ed a theater group. Joined Genco Erkal ‘s theater group after moving to İstanbul. tiorked in fifty-sixty photo romans as script writer and director. Entered films as actor. Directed his first KORHAN YURTSEVER

FIRAT'IN CİNLERİ THE ÜEMONS OF EUPHRATES,1977 Yön:Korhan Yurtsever Oyn: (solda)Aytaç Arman, Mete Sezer

1947 yılında İstanbul'da doğdu. 1963'te bir filim yı­ kama laboratuarında çalışma ya başladı.Daha sonra eşle­ me ve kurguda çalıştı. 1970 yılında yönetmen yardımcılı *İÂ ğı yapmaya başlayan Yurtse­ FIRAT'IN CİNLERİ ver 1970-77 yılları arasın­ THE DEMONS OF EUPHRATES,1977 da yetmiş filimde görev al­ Yön:Korhan Yurtsever dı.İlk filmi olan FIRAT'IN Oyn:(soldan sağa)Nurhan Nur, CÎNLERİ'ni 1978 yılında yö­ Aytaç Arman,İhsan Yüce netti.

Born İstanbul,1947 Started work in a film developing lahoratory in 1963. Later vıorked in synchronization and editing.Started work- ing as assistant director in 1970.Between 1970 - 1977 worked in 70 films as assis tant director. Directed first fi İm,FIRAT'IN CİNLERİ FIRAT'IN CİNLERİ (THE DEMONS OF THE EUPHRA- THE DEMONS OF EUPHRATES,1977 TES) in 1078. YöntKorhan Yurtsever Oyn:(soldan sağa)Betül Aşçı- oğlu,Aytaç Arman,Nurhan Nur ERDEN KIRAL

KANAL THE CANAL,1978 Yön:Erden Kıral »i

1942 yılında doğdu.Güzel Sa­ natlar Akademis i ' ni ıı’Seramik Bölümü'nü bırakaraksinemaya geçti.İki kısa filim yaptı: KUMCU ALİ YAŞAR ve UNUTULMUŞ KANAL LAR.Daha sonra Yılmaz Güney, THE CANAL,1978 Vedat Türkali ve OsmanlSeden Yön:Erden Kıral in fil imlerinde yönetmen yar dımcısı olarak çalıştı. ÇAĞ­ DAŞ SİNEMA,GERÇEK SİNEMA,!YE DİNCİ SANAT gibi sinema der­ gilerinde çalıştı ve yazılar yazdı.İlk filmi KANAL'ıll979 yılında yönetti.

Born 1942. After studying ceramics for some time at the State Academy of Fine Arts,entered films.He made two short films:ALİ YAŞAR THE SAND SHOVELLER and THE FORGOTTEN ONES.Later work- ed as assistant director to Yılmaz Güney, Vedat Türk ali and Osman Seden. Wrote articles for cinema perio- dicals(CONTEMPORARY CİNEMA TRUE CİNEMA, THE SEVENTH ART' ,GÜNEY) .Directed his first film,THE CANAL, in 1979.