2 welkom welcome

7 achtergrondartikelen articles

41 programma's en toelichtingen programmes and program notes

99 musici musicians

135 informatie information

1 Beste Biënnale bezoeker,

Na drie succesvolle edities van de worden gepresenteerd leeft bij ons voort. In Dear Biennial visitor, The Biennial also offers young professionals Biënnale kan met voorzichtige trots worden deze Biënnale worden liefst elf gloednieuwe After three successful editions of the Amsterdam and amateurs the opportunity to make their geconstateerd dat er een unieke traditie is composities ten doop gehouden, daarnaast Cello Biennial, we can conclude with guarded way into the spotlight. A great number of young ontstaan in het Muziekgebouw aan ’t IJ. Van zijn er dagelijks composities te horen die – pride that a unique tradition has been established professionals have entered the National Cello 26 oktober tot en met 3 november 2012 is het ten onrechte – zelden worden uitgevoerd. in the Muziekgebouw aan ‘t IJ. From October 26 Competition or signed up for the twelve public weer zo ver: het hele gebouw gonst dan van Ondertussen is de Biënnale ook de plek through November 3, the tradition continues: the masterclasses, workshops or Open Podium. In de celloklanken. waar jonge professionals en amateurs entire building will buzz with the sound of the addition there is the ever-popular Mega Kinder Dit festivalboek maakt u wegwijs in het zich in de kijker kunnen spelen. Veel jonge cello. Cello Orkest (MegaKCO), where approximately volledige programma van deze Vierde professionele cellisten schreven zich in voor This festival book will guide you through the 140 young amateurs will bundle their efforts and Amsterdamse Cello Biënnale. Met ruim het Nationaal Cello Concours of doen mee complete programme of this Fourth Amsterdam creativity in a joint concert. zeventig evenementen, negenendertig aan de twaalf openbare masterclasses, de Cello Biennial. With some seventy events, thirty- Our Ensemble in Residence is the world-class grote solisten uit de hele wereld en dertien workshops of de Open Podia. Daarnaast nine top soloists from all over the world and ensemble Cello8ctet Amsterdam. These eight orkesten en ensembles is het festival is er het immer ontroerende Mega Kinder thirteen orchestras and ensembles, the festival is dedicated musicians will perform innovative ambitieuzer en het boek dikker dan ooit Cello Orkest (MegaKCO) waarbij circa more ambitious, and the book thicker, than ever. concerts with new music, present the Biennial’s tevoren. Dankzij vele gulle bijdragen van honderdveertig jonge amateurs hun Thanks to generous contributions from friends, new children’s concert and, following the evening vrienden, donateurs, culturele fondsen, krachten en creativiteit bundelen in een donors, cultural funds, sponsors and you, our programmes, will take on the role of charming sponsoren en u, ons kaartenkopend publiek, gemeenschappelijk concert. ticket-holding audience, we are once again able to hosts and hostesses of the Cello Lounge. is het opnieuw mogelijk om een spectaculair Ensemble in Residence is het Cello8ctet realize a spectacular programme. Soloists and ensembles from all over the programma te realiseren. Amsterdam, een cello ensemble van The idea to place this fourth Biennial in world will make the Muziekgebouw and Bimhuis Ons idee om deze vierde Biënnale in een wereldformaat. Deze acht bevlogen an Oriental perspective arose in 2008 when shimmer with the sound of cello music, from Oosters perspectief te plaatsen ontstond musici laten zich horen in spraakmakende the Chinese composer Tan Dun conducted his the earliest to the most modern compositions. toen de Chinese componist Tan Dun in 2008 programma’s met nieuwe muziek, zij opera Marco Polo in Amsterdam. Tan’s musical Instrument and bow builders, publishers, stands zijn eigen opera Marco Polo in Amsterdam presenteren voor de Biënnale een nieuwe visions on unbounded musical communication with CDs and sheet music, and an extensive dirigeerde. Zijn muzikale vergezichten over kindervoorstelling en na afloop van de correspond neatly with our own dreams. Tan Dun Fringe programme – all free and located grenzeloze muzikale communicatie bleken avondconcerten ontpoppen zij zich tot composes beautifully for the cello; his charisma throughout the building – contribute to the mooi aan te sluiten op onze dagdromen. Tan charmante gastvrouwen en -heren van de and idealism do the rest. As Artist in Residence, convivial atmosphere and will once again provide Dun componeert prachtig voor de cello, zijn Cello-Lounge. Tan Dun will conduct several ensembles, an unforgettable ‘cello experience’ for audiences, charisma en idealisme doen de rest. Als Artist Solisten en ensembles uit de hele wereld including the performance of his multimedia students and masters alike. in Residence zal Tan Dun hier verschillende zullen het Muziekgebouw aan ‘t IJ en het composition The Map, with a leading role for ensembles dirigeren, onder andere in zijn Bimhuis negen dagen lang van ’s morgens Anssi Karttunen. We wish you many stirring, amazing and multimediale compositie The Map met een vroeg tot ‘s avonds laat doen zinderen van Johann Sebastian Bach’s cello suites are the enjoyable moments in the coming week. hoofdrol voor Anssi Karttunen. de alleroudste tot allernieuwste cellomuziek. programmatic thread and touchstone of all the Rode draad en toetssteen van alle Cello-en stokkenbouwers, uitgevers, stands Biennials. Six days at 9:30 a.m., six different Maarten Mostert artistic director Biënnales zijn de meesterlijke Cello Suites van met cd's en bladmuziek en een uitgebreid cellists will tackle these brilliant suites in ‘Bach Johan Dorrestein managing director Johann Sebastian Bach. Zesmaal kunt u om Fringe-programma – allemaal gratis & Breakfast’. Visitors are invited to take part in 9.30 uur het Bach & Breakfast ochtendritueel toegankelijke evenementen door het hele this enduring morning ritual – not to mention the meemaken, waarbij de suites door zes gebouw – dragen bij aan de veelgeroemde coffee, juice and warm croissant… verschillende cellisten onder handen worden sfeer en zorgen ongetwijfeld opnieuw voor Amsterdam is indebted to the tireless genomen. De koffie, jus en warme croissant een onvergetelijke ‘cello-experience’ voor efforts of Jan Wolff, champion of new music zijn trouwens ook niet te versmaden.... publiek, studenten en meesters. and the ensemble culture, for its magnificent Amsterdam dankt het prachtige Muziekgebouw aan ‘t IJ. Jan Wolff has passed, Muziekgebouw aan de niet-aflatende inzet Wij wensen u veel momenten van ontroering, but his philosophy that new music should be van Jan Wolff, beschermheer van de nieuwe verwondering en van puur genieten toe. presented with the utmost care and élan lives muziek en de ensemblecultuur. Jan Wolff is er on. In this Biennial, eleven brand-new works will helaas niet meer, maar zijn credo dat nieuwe Maarten Mostert artistiek leider be premiered, alongside daily performances of muziek met de grootste zorg en elan moet Johan Dorrestein zakelijk leider unjustly neglected cello compositions.

3 achtergrondartikelen articles For the complete English translation of the articles, go to: www.amsterdamsecellobiennale.nl

6 Kameleon met honderd gezichten Hoe klinkt de cello anno 2012? door Bas van Putten

12 Tonk! Quannnggg… Teeeï? Tsjang! Artist in Residence Tan Dun voelt zich alleen thuis in zijn muziek door Michel Khalifa

18 Gegrepen door de cello Nationaal Cello Concours raakt een gevoelige snaar door Saskia Törnqvist

22 Geen dag zonder Bach Zes cellisten aan het woord over de Bijbel van het cellorepertoire door Marianne Broeder

26 Acht cellisten onderweg naar de top Cello8ctet Amsterdam slaat de vleugels uit tijdens deze Biënnale door Huib Ramaer

30 Mit Leiser Stimme De ongerepte muziek van Peˉteris Vasks door Jan Brokken

35 Frédéric Chopin en Auguste Franchomme Een Vriendschap door Anner Bijlsma

5 Hoe klinkt de cello anno 2012? The cello sound of 2012 Kameleon met honderd gezichten The chameleon with 100 faces

Het regent premières tijdens de It’s raining premieres at Amsterdamse Cello Biënnale. Alexander this Biennial. Alexander Raskatov, Peˉteris Vasks, Du Wei, Diego Raskatov, Pe¯teris Vasks, Du Wei, Diego Soifer, Soifer, Yannis Kyriakides, Julia Wolfe, Uljas Yannis Kyriakides, Julia Pulkkis, Martin Fondse en Theo Loevendie Wolfe, Uljas Pulkkis, Martin Fondse and kregen allen het verzoek een nieuw werk Theo Loevendie were te schrijven voor de cello. Daarmee zagen commissioned to write a new work for the cello. zij zich voor dezelfde vragen gesteld: wat And they were all faced heeft de cello te bieden in 2012? En wat with the same question: what does the cello hebben zij zelf toe te voegen? Musicoloog have to offer in 2012? Bas van Putten inventariseerde de laatste Musicologist Bas van honderd jaar cellorepertoire, ondervroeg Putten took stock of the cello repertoire of the past een aantal Biënnale-componisten en 100 years, interviewed maakt de balans op. a few of the Biennial’s composers, and makes up the balance. Tot circa 1900 kan de definitie van de cello en de For the complete celloliteratuur in één zin. Donker, lyrisch-dramatisch English translation of instrument, zingend in lange brede lijnen. De this article, go to: www. hoogtepunten uit het cellorepertoire vertonen van amsterdamsecello Bach tot Dvorˇák natuurlijk de expressieve rijkdom biënnale.nl van alle grote muziek, maar stemmigheid is een gemeenschappelijke noemer. Over het licht valt een schaduw van melancholieke rondborstigheid, die in de laatste cellosonates van Beethoven, Schumanns Celloconcert en het meesterlijke Eerste van Saint-Saëns lach en traan verbindt. Zo gaat dat in hun eeuw, eeuw van de weemoed.

6 Anssi Karttunen 7 In de laatste fase van de negentiende en de eerste decennia van de twintigste Het soloconcert eeuw lijkt het repertoire-aanbod te stagneren. De laatromantici tonen weinig animo. Strauss draagt een vroege cellosonate bij en reserveert in zijn symfonische gedicht houdt stand, maar Don Quichote een prominente rol voor de cello, Mahler en Bruckner componeren het naoorlogse niets voor het instrument. Debussy voltooit in 1915 zijn cellosonate, daarna zijn het de traditionalisten en bekeerde radicalen die de fakkel doorgeven. Fauré voltooit in 1917 repertoire splitst zich en 1921 twee nostalgische cellosonates, Elgar in 1919 zijn hymnische concert, Honegger op in een traditionele in 1929 het zijne. Prokofjev zet in 1938 de toon met het ongelukkig ontvangen concert en een actuele dat dertien jaar later in samenwerking met Mstislav Rostropovitsj zal reïncarneren als Sinfonia Concertante, Martinu˚ levert zijn beide concerten (1930, 1945), Hindemith variant. zijn derde Kammermusik en in 1940 zijn concert; in 1945 volgt Miaskovski, geheel in The solo concerto can still hold its own, lijn met de traditie. Opvallend: de belangrijkste progressieve componisten van die but the post-war repertoire is divided tijd – Bartók, Stravinsky – houden de kaken op elkaar, het triumviraat van de Tweede between the traditional concerto and a Weense School betreedt de arena mondjesmaat. Berg zwijgt. Schönbergs Celloconcert contemporary variant. is een bewerking naar een klavierconcert van de achttiende-eeuwer Matthias Monn, Webern beperkt zich tot de Drei kleine Stücke Op. 11. Een beoogde cellosonate blijft na 41 maten steken. Twee vroege, romantische Webern-stukjes voor cello en piano onderstrepen aandoenlijk verloren wat Schönberg en de zijnen zouden uitdragen; dat die voorspelbaar zingende lyriek op sterven lag. De cello geldt als een romantisch instrument uit een romantische tijd. Het gevolg is een ontwikkelingsbreuk, ‘many of the more radical composers deliberately eschewing a medium with such conventional associations’, zoals Robin Stowell en David Wyn Jones in The Cambridge Companion to Kevin Olusola the Cello vaststellen.

orkest vast aan het lyrisch-romantische karakter van het genre; het klinkende profiel van Twee vroege, romantische Webern-stukjes voor cello het instrument wordt niet aangetast. De grote vernieuwers daarentegen herdefiniëren en piano onderstrepen aandoenlijk verloren wat hun visie op het instrument, al naar gelang hun esthetische vertrekpunten. Soms is techniek de inzet, soms het vastgeroeste vraag- en antwoordspel tussen solist en orkest, Schönberg en de zijnen zouden uitdragen; dat die dat in Lutoslawski’s Celloconcert van 1970 hardhandig wordt geobstrueerd. In zijn voorspelbaar zingende lyriek op sterven lag. film Match voor drie spelers (1966) persifleert Mauricio Kagel dit competitie-element Two early, Webern pieces for cello and piano underscore what Schoenberg & Co. were out to prove: in de vorm van een virtuozenwedstrijd tussen twee cellisten, met een slagwerker als predictable Romantic lyricism was about to breathe its last breath. scheidsrechter. Anderen keren de virtuositeit demonstratief de rug toe om zich te herbezinnen op de klank als zodanig. Waar Ligeti’s vroege solosonate (1953) nog één Stunde Null en al zangerigheid etaleert, breekt de componist in zijn Celloconcert van 1966 met alle Dan lijkt het toch merkwaardig dat in de tweede helft van de vorige eeuw, uitgerekend lyrische conventies. In het eerste van de twee delen voltrekt zich, antivirtuoos maar in een tijd waarin de modernisten om zich heen grijpen, de cello weer terrein wint. onspeelbaar zacht, de wedergeboorte van het instrument op één enkele toon die met De verklaring is de opmars van grote cellisten als Mstislav Rostropovitsj, Siegfried Palm, uiterste behoedzaamheid in al zijn klankfacetten wordt geëxposeerd. Morton Feldmans David Geringas, Frances-Marie Uitti en Anssi Karttunen, die met hun technische en geruisloos indringende Cello and orchestra (1972) bewandelt een vergelijkbare muzikale vaardigheden componisten uitdagen het instrument in een nieuw licht te weg terug naar af, door een lyrische traditie te ontromantiseren; geen spoor van zien. Ze worden opdrachtgever en/of dedicatee van de stoet aan meesterwerken virtuozenstennis meer, louter aandachtig zachte noten. In de twee solowerken die de die na 1950 het genre herijken. Hun invloed kan niet hoog genoeg worden geschat. mysterieuze Italiaan Giacinto Scelsi na zijn vroege, modernistische Trilogy (1957-1964) Zonder Rostropovitsj geen topstukken van Sjostakovitsj, Dutilleux, Britten, Penderecki en voor cello solo aan Frances-Marie Uitti opdraagt gebeurt net zoiets. Ave Maria en Schnittke; zonder Palm geen Zimmermann, Kagel, Xenakis en Ligeti; zonder Geringas Alleluja (1970) klinken op de rand van de stilte, sereen en breekbaar, als een herleefd geen Sofia Goebaidoelina,P eˉ t e r i s Vasks en Ned Rorem. Op Karttunens repertoire-cv Gregoriaans. Daar is het Stunde Null voor de cello, nieuw begin. prijken onder andere Tan Dun, Kaija Saariaho, Luca Francesconi, Magnus Lindberg en Oliver Knussen. Het palet aan speeltechnieken wordt verruimd, voor het eerst wordt de cello Nieuw type muzikant een bron van experiment. Het soloconcert houdt stand, maar het naoorlogse Dat is het ook in de (post-)seriële en wiskunstige uithoeken van het grote naoorlogse repertoire splitst zich op in een traditionele en een actuele variant. Soms vervagen innovatieplatform, waar de schoonheidsdoctrines van de romantiek met mokerslagen de scheidslijnen. In meer dan één werk van betekenis ontstaat een nooit gedachte aan diggelen gaan. De klankkast wordt een slagwerkinstrument, in Berio’s Sequenza synthese van lyriek en avant-garde. XIV betimmerd op een klankbodem van met de rechterhand geijkte toonhoogten, Prokofjev, Sjostakovitsj (1959, 1966), Walton (1957), Britten (Cellosymfonie, 1963), de strijkstok een drumstick, de snaar een glijbaan, de partituur een kraskaart. Xenakis’ Schnittke (1986, 1990) en Vasks (1994) houden in hun concertante werken voor cello en roemruchte, hardvochtig scheurende solostuk Nomos Alpha (1965) is een gewelddadig

8 9 systematische aanslag op instrument en bespeler, die kan buigen of barsten. Voor de de strijkstok een uitverkoren solisten wordt het vechten. ‘Never before’, schrijft Uitti uit eigen ervaring, ‘have instrumentalists been confronted with such difficulties as deciphering new drumstick, de notation for each different composer, mastering new technical requirements for each snaar een glijbaan, new piece, and transmitting often unnotatable sound-worlds convincingly to their audiences’. de partituur een Uitti noemt de toegenomen variëteit aan vibratotechnieken, de noodzakelijke kraskaart differentiatie van streektechnieken tengevolge van extreme dynamische contrasten The bow is a drumstick, the string a slide, en een uitdijend toonhoogtebereik, een scala van pizzicato-modi, percussie-effecten the score a scratch-off ticket waarbij het hele instrument als slagwerkobject wordt ingezet. Al die ontwikkelingen zijn oorzaak van en voedingsbodem voor een ‘greatly expanded vocabulary of sounds’. Zelf bevordert zij dit emancipatieproces door haar instrument met twee strijkstokken te bespelen, waardoor voor dit instrument ongekende graden van veelstemmigheid mogelijk worden. Met de cello verandert de cellist. Die is, zoals in het geval van Uitti of van de Amerikaanse Maya Beiser, niet meer de klassieke solist die zich zo goed en kwaad als het gaat aan nieuwe tijden aanpast, maar een nieuw type muzikant dat – zie Beiser – mede onder invloed van de popmuziek ver buiten de gebaande paden treedt. Op Beisers portfolio van Bach, hedendaags en Led Zeppelin-arrangementen zou vroeger het crossover-stempel zijn gedrukt dat ze allang voorbij is. De grenzen worden niet overschreden, ze zijn weggevallen. ‘When composers write music for me, I ask them to forget what they know about the cello, I hope to arrive at new territories, to discover Maya Beiser sounds I have never heard before. I want to create endless possibilities with my cello.’

ingegeven. ‘Ik kan alleen mooie en interessante muziek schrijven als ik begrijp hoe het De ziel van het instrument stuk zich ontvouwt; het leidt een eigen leven.’ Wat in de afgelopen eeuw ook is veranderd, het wezen van dit instrument laat zich door De kunst, ook bij de cello, is te leren luisteren naar de ziel van het instrument. ‘En geen constructivist aan flarden innoveren. Bernd-Alois Zimmermanns Celloconcert, ook als dat instrument’, zegt de Fin Uljas Pulkkis, ‘is gemaakt om mooie melodieën op te jaren zestig, is een ondoordringbare geluidswal vol scheurende uithalen, grommende spelen, zou het een misdaad zijn daar geen gebruik van te maken’. En de Chinese tremolo’s en stratosferische klaagtonen, maar tussen de massa-offensieven hoor je, componist Guo Wenjing komt schrijvend aan zijn Concertino voor cello en ensemble als een koninklijk wanhopig zingen, het lyrische als onkruid opschieten. Penderecki’s tot de conclusie die de geschiedenis van de celloliteratuur aardig samenvat. ‘Ik ging eerste concert? Tokkelende en krassende antimaterie, een luidkeels nee tegen de heel simpel te werk: ik wilde alleen het oor plezieren. Ik denk, vanuit muziekhistorisch doorgelegen gemeenplaatsen van de concertvorm – en hij houdt het niet vol; in het perspectief gezien, dat na de twintigste eeuw de achttiende eeuw wel eens kan Tweede celloconcert (1982) haalt hij met gelouterde welluidendheid de schade in. terugkeren, maar dan een hele nieuwe achttiende eeuw natuurlijk’. In het Celloconcert (1990) van Jonathan Harvey, bepaald geen neoromanticus, zijn de verzadigingspunten tijdloos zangrijk. Tonaliteit is geen randvoorwaarde meer. In zijn prachtige Tout un monde lointain (1970) serveert Henri Dutilleux zijn exquise cantilenes premières in de Amsterdamse Cello Biënnale: zo subtiel dat je de functionele harmonieën geen seconde mist. Het Celloconcert Martin Fondse - Nieuw werk voor het MegaKCO (za 27 okt 16.15 uur) (2001) van de hoogbejaarde Elliott Carter? Het zoekt weerbarstig zwoegend naar de vrij en Nieuw werk in Cello Coupé (za 3 nov) zwevende stem die zich niet laat verloochenen. Yannis Kyriakides - Body of Words voor cello en elektronica (zo 28 okt 17.00 uur) Met die status quo hebben de componisten van dit festival te leven. Ze lijden en Beatrice and the Nightingale (NCC tweede ronde, di 30 okt) er niet onder. ‘Voor mij’, noteert de Rus Alexander Raskatov in toelichting op zijn LeineRoebana - choreografie bij Elegy, Snow in June van Tan Dun (zo 28 okt 17.00 uur) celloconcert Leçons des ténèbres, ‘is de cello een van de meest verbazingwekkende Theo Loevendie - Three Movements for Harp and Cello (zo 28 okt 17.00 uur) instrumenten omdat hij zich volledig kan transformeren en toch zichzelf blijft. Lyrisch of Peˉteris Vasks - Klaˉtbuˉtne voor cello en strijkorkest (ma 29 okt 20.15 uur) brutaal, polyfoon of eenstemmig, ascetisch of briljant van klank – hij is de kameleon Julia Wolfe - Nieuw werk voor Cello8ctet Amsterdam (di 30 okt 17.00 uur) met honderd gezichten’. ‘Ach’, schrijft de Chinese Du Wei: ‘Ik heb de emotionele klank John Adams/arr. Van der Heide – Shaker Loops, nieuwe versie voor acht celli en de rijke technische mogelijkheden van het instrument altijd bewonderd, en ik heb (di 30 okt 17.00 uur) diep respect voor de celloliteratuur omdat voor mij emotie het leidende principe is. Diego Soifer - Life no. 1: the man who designed societies while walking his dog Ik zal niets opschrijven wat ik niet in mijn hart heb gehoord.’ Voor Diego Soifer geldt (di 30 okt 20.15 uur) dat de ‘gekozen technieken in overeenstemming moeten zijn met de koers van de Alexander Raskatov - Leçons de ténèbres (di 30 okt 20.15 uur) muziek’. In de eerste zeven minuten van het werk dat hij voor de Biënnale schrijft, laat Du Wei - Cries and Whispers (do 1 nov 20.15 uur) Soifer de strijkers uitsluitend pizzicato spelen ‘om de mogelijkheden van de techniek Uljas Pulkkis - Dragonfly (vr 2 nov 15.00 uur) te verkennen’, maar hij benadrukt dat die keus uitsluitend door muzikale motieven is

10 11 Artist in Residence Tan Dun voelt zich alleen thuis in zijn muziek Tonk! Tan Dun only feels at home in his music. Quannnggg…

Heeft de Amsterdamse Teeeï? Cello Biënnale een popster binnengehaald? Het lijkt er wel op: Artist in Residence Tan Dun Tsjang! heeft een slordige 6,7 miljoen volgers bij de Chinese pendant van Twitter, in opdracht van ‘Ik houd van de cello, als solo-instrument met zijn Google en YouTube voltooide Has the Amsterdam Cello grote toonomvang én als tutti-instrument binnen Biennial got itself a pop star? hij in 2009 een Internet het symfonieorkest’, zegt Tan Dun begin mei in It certainly looks like it: Artist een Parijs restaurant. ‘De cello klinkt krachtig en in Residence Tan Dun enjoys Symphony die door 22 miljoen zangerig tegelijk, een combinatie die bij mijn some 6.7 million followers on karakter past. Soms vraag ik in mijn muziek om een the Chinese version of Twitter; mensen in tweehonderd zachte en lieflijke voordracht, soms gaat het mij for Google and YouTube puur om de hartstocht. De cello kan dat allemaal landen werd beluisterd. he producded the Internet aan, met een klank die dicht bij de zangstem ligt.’ Symphony in 2009, with 22 Ondanks deze indrukwekkende Toch reageerde Tan Dun verbaasd toen million viewers in two hundred artistiek leider Maarten Mostert hem een lange countries. Despite these cijfers is Tan Dun ‘gewoon’ lijst van composities voorlegde die hij op het impressive statistics, Tan Dun is programma van de Biënnale wilde zetten. ‘Ik had ‘just’ a classical composer who een klassieke componist die er nooit bij stilgestaan dat ik zo vaak een hoofdrol has succeeded in forging his aan de cello heb gegeven. De betreffende zijn Chinese en de westerse Chinese heritage and Western werken zijn zonder vooropgezet plan ontstaan, al musical traditions into a unified klassieke traditie heeft het vast geholpen dat ik in de loop der jaren musical whole. bevriend ben geraakt met een aantal topcellisten For the complete English tot een uniek geheel weet als Yo-Yo Ma, Anssi Karttunen en Jian Wang.’ translation of this article, go to: Laatstgenoemden soleren tijdens de Biënnale in www.amsterdamsecello samen te smeden. respectievelijk The Map en Crouching Tiger, twee biënnale.nl Door Michel Khalifa multimediale composities.

12 13 FlyerConcertoJuliVoor.pdf 1 22-06-12 16:53

‘De vocale kalligrafie uit de Peking Opera stelt mij in staat om nieuwe, ongehoorde vormen van glissando’s voor de cello uit te vinden.’ ‘The vocal calligraphy of Peking Opera allows me to invent new, innovative kinds C of glissandi for the cello.’

M

Y

CM Tan Dun

MY

CY Een breed publiek wereldwijd zal Tan Dun kennen als componist van filmmuziek. Nadat hij in 2001 een Oscar in de wacht had gesleept voor Crouching Tiger, Hidden CMY Dragon, tekende hij nog voor de soundtracks van Hero en The Banquet. Uit deze drie filmpartituren distilleerde hij later soloconcerten voor achtereenvolgens Yo-Yo Ma, violist

K Itzhak Perlman en pianist Lang Lang. Tan Dun is nu aan het broeden op een vierde project, waarschijnlijk een animatiefilm, waarmee hij deze filmcyclus zal afronden. De afzonderlijke solo-instrumenten uit de eerdere soundtracks zullen als trio terugkomen, net als de meisjes die in de voorgaande films om uiteenlopende redenen doodgingen maar nu gezamenlijk uit hun as zullen herrijzen. ‘Deze resurrectie heeft voor mij een symbolische waarde’, legt Tan Dun uit. ‘Met de drie meisjes is het ook de oude Chinese cultuur die weer tot leven zal komen. De Culturele Revolutie heeft de klassieke Chinese kunsten, architectuur en filosofie zo goed als vernietigd. Nu is het moment gekomen om dit erfgoed weer in ere te herstellen. Daarom zal ik bewust een beroep doen op een jonge filmregisseur die na de donkere jaren zeventig is geboren. Ik weet me gesteund door mijn 6,7 miljoen volgers. Met politiek houd ik me niet bezig, met cultuur en spiritualiteit des te meer.’ Waarom is Tan Dun zo’n succesvolle componist van filmmuziek? ‘Misschien omdat ik van Chinese opera houd. Opera is voor mij oude cinema. Beide hebben dezelfde soort inhoud, met een verhaal, dialogen, kostuums, make-up en uiteraard muziek. Vroeger was opera razend populair in China, net als film nu.’ Tan Dun weet waar hij het over heeft. Hij is met de Peking Opera vergroeid en laat nog steeds zijn artistieke verbeelding door deze traditionele kunstvorm voeden. Als jongeman sloot hij zich in zijn geboortestreek Hunan aan bij een operagroep waarvan enkele leden kort daarvoor waren verongelukt. Hierdoor kon hij de zware landarbeid

15 verruilen voor een bestaan als rondreizende operamusicus. Hij dompelde zich onder in de percussiemuziek die binnen het traditionele begeleidingsensemble de boventoon voert. ‘Soms is mijn muziek zeer percussief van karakter, ook als ik voor andere instrumenten schrijf. Op de cello bijvoorbeeld heb ik allerlei speelmanieren ontwikkeld die hun oorsprong vinden in het slagwerkkwartet van de Peking Opera. Nieuwe pizzicato-vormen horen erbij, net als alternatieve strijktechnieken en het slaan op het instrument met de handpalm. Zelfs de vocale bijdragen die ik soms van mijn instrumentalisten vraag, vinden hun oorsprong in de Peking Opera. Bij de eerste repetitie van een nieuwe operaproductie komen de vier slagwerkers zonder Taxatiedag instrumenten bij elkaar. Ze nemen dan hun partijen vocaal door.’ Tan Dun doet de doffe klank van de trom voor, neuriet de nasale galm van de Muziekinstrumenten gong, bootst de stijgende ruis van de kleine bekken en de explosieve klap van de ‘Ik had er nooit bij stilgestaan dat ik zo vaak een Muziekgebouw aan ‘t IJ hoofdrol aan de cello heb gegeven’ Amsterdam ‘I never realized how often I’ve given the cello a leading role.’ Vrijdag 2 november grote bekken na: ‘Tonk! Quannnggg… Teeeï? Tsjang!’ Deze wonderlijke demonstratie 11.30 uur - 17.00 uur werpt ook licht op zijn repetitietechniek als dirigent eerder op de dag, toen hij veel en uitbundig had gezongen om het Orchestre National de France vertrouwd te maken met zijn klankwereld. Dit pakte goed uit: met licht geamuseerde blik wisten de Parijse Bonhams is verheugd de Amsterdamse musici vrijwel onmiddellijk de gewenste instrumentale klankkleur te vinden. Cello Biennale te mogen steunen. Behalve uit het slagwerk put Tan Dun ook inspiratie uit zijn eigen ervaringen als strijker – hij bespeelt de Chinese knieviool of erhu, de westerse viool en de Mongoolse U vindt ons in het muziekgebouwMuziekgebouw in het Morin Khuur (paardenkopvedel) – en vooral uit de stembuigingen van operazangers. Atrium. U kunt uw muziekinstrumenten ‘De vocale kalligrafie uit de Peking Opera stelt mij in staat om nieuwe, ongehoorde kosteloos laten taxeren en advies vormen van glissando’s voor de cello uit te vinden. Hiermee pas ik een belangrijk inwinnen tussen 11.30 uur en 17.00 uur. uitgangspunt van de volksopera toe, de anti-casting. Zoals in de Peking Opera een vrouwenrol door een man wordt gespeeld, laat ik bijvoorbeeld een vocale lijn door +31 (0) 20 67 09 701 een strijkinstrument uitvoeren. Anti-casting komt op veel andere niveaus terug in mijn +31 (0) 65 12 36 071 muziek.’ Na ruim twintig jaar in New York te hebben gewoond vestigde Tan Dun zich [email protected] vier jaar geleden in Sjanghai. Zijn terugkeer naar zijn geboorteland viel samen met de Olympische Spelen van Beijing, waarvoor hij een muzikale bijdrage aan de Een cello, Matteo Goffriller openingsceremonie leverde. Had hij heimwee naar China? ‘Nee, ik zou niet weten Venetië, 1695 waar mijn thuis ligt. Alleen wanneer ik muziek schrijf, voel ik me thuis.’ Ter veiling bij Bonhams in Londen 31 oktober 2012 £120.000 – 150.000 Alle Biënnaleconcerten met werken van Tan Dun: Bonhams Chiacone – after Colombi (vr 26 en za 27 okt NCC Eerste Ronde) De Lairessestraat 123 Four Secret Roads of Marco Polo (vr 26 okt Openingsconcert 20.15 uur) 1075 HH Amsterdam The Map, concert voor cello, video en orkest (za 27 okt 21.00 uur) Elegy, Snow in June (zo 28 okt 17.00 uur) Crouching Tiger, concerto voor cello, video en kamerorkest (do 1 nov 17.00 uur) Circle with Four Trios, Conductor and audience (do 1 nov 20.15 uur) Intercourse of Fire and Water for cello solo (do 1 nov 20.15 uur)

International Auctioneers and Valuers - bonhams.com 17 Nationaal Cello Concours raakt een gevoelige snaar Gegrepen door National Cello Competition tugs at the heartstrings

‘Elk muzikantenleven kent een ‘The life of every musician is paar beslissende momenten: marked by a few determining moments: one’s first music lesson, de eerste muziekles, een the final exam at conservatory, conservatoriumeindexamen, een a solo recital with an unnerving de celloEnamoured with the cello solorecital met op de voorste rij critic in the front row, orchestra auditions… and, of course, een vervelende criticus, audities the competitions. They are bij orkesten... en dan zijn er unavoidable, despite Bartók’s view that ‘competitions are for horses, natuurlijk de concoursen. Ze zijn not for musicians.’ onvermijdelijk, al zei Bartók ooit: For the complete English translation of this article, go to: ‘concoursen zijn voor paarden, www.amsterdamsecellobiënnale.nl niet voor musici.’’ door Saskia Törnqvist

Cellist Maarten Mostert, oprichter en artistiek directeur van de Amsterdamse Cello Biënnale, krijgt ineens duivelse lichtjes in zijn ogen. ‘Natuurlijk had Bartók gelijk, maar toch: wanneer je het vergelijkt met een spelletje, dan wordt zelfs zo’n concours ontzettend leuk. Aan mijn eigen conservatoriumleerlingen merk ik vaak dat het ze goed doet, al die spanning en die concurrentie.’ Tijdens zijn eigen cellostudie bij Elias Arizcuren en Anner Bijlsma keek Mostert met enige afgunst naar zijn vioolspelende medestudenten, die vol adrenaline toewerkten naar het prestigieuze Oscar Back Concours. Zoiets was er niet voor de cello. Daarom richtte hij aanvankelijk het Tibor de Machula concours op, vernoemd naar de Hongaarse solocellist van het Concertgebouworkest. Helaas moest Mostert van zijn plannen afzien omdat tegelijkertijd in Scheveningen al een groot, internationaal cellistenconcours van start ging. Pas veel later, toen het Muziekgebouw aan ’t IJ haar deuren opende, zag en greep hij zijn kans. Mostert: ‘Ik besloot om mijn oude idee voor een celloconcours op te tuigen als een festival waarin het hele gebouw zou zinderen van de cello. Het bleek het juiste plan op het juiste moment en de juiste plaats. Want wie schetst mijn enorme ontroering, verbazing en trots toen tijdens de eerste editie van het Nationaal Cello Concours in 2006 al tijdens de eerste ronde liefst driehonderd man in Grote Zaal van het Muziekgebouw kwam luisteren? We raakten met deze opzet kennelijk een gevoelige snaar. Dat we met een internationale jury werken en masterclasses aanbieden helpt daar natuurlijk ook bij.’ Inmiddels viert de Amsterdamse Cello Biënnale de vierde editie. Tijd om de tussenbalans op te maken. Hoe staat het met de internationale reputatie van het Nationale Cello Concours? Mostert: ‘Al worden onze winnaars niet direct uitgenodigd om met het New York Philharmonic te spelen, toch merk je dat er serieus naar ons concours wordt omgekeken. Zo krijgen onze finalisten lessen op de Kronberg Akademie, een zeer gerenommeerde Duitse opleiding voor internationaal cellotalent. En als je kijkt naar de reputatie van het gehele festival, dan zie je dat het internationaal gesproken een unicum is. Want waar tref je een

18 Maarten Mostert 19 PIET HEINKADE 3 ‘Waar tref je een 1019 BR AMSTERDAM cellofestival met KASSA: 020-788 2188 .NL zo’n brede en .BIMHUIS onalledaagse WWW programmering, met zoveel aanbod voor kinderen en zelfs een Mega Kinder Cello Orkest?’ ‘Where do you find a cello festival with such a broad and unique programming, with so much to offer to children and even a Mega Children’s Cello Orchestra?’

Mega Kinder Cello Orkest

cellofestival met zo’n brede en onalledaagse programmering, met zoveel aanbod voor kinderen en zelfs een Mega Kinder Cello Orkest?’ VinCent CoURtoiS eRnSt ReijSigeR © BRUno BollaeRt Cello-guerilla Dat Mega KCO maakt inderdaad erg nieuwsgierig. Wat voor klank moeten we ons voorstellen bij een groep van zo’n 140 cello spelende kinderen? ‘Vergelijk het met een bijenkorf, of een school dolfijnen,’ grinnikt Mostert. ‘Maar zo’n groep kinderen kan nog veel meer, hoor. Twee jaar terug maakten ze de onwaarschijnlijkste TWEE “LATE NIGHT CONCERTS” klanken samen met improviserend cellist Ernst Reijseger. En dit keer verwacht ik veel verrassends van componist Martin Fondse, die een nieuwe compositie voor hen maakt. Met ondersteuning van het Cello8ctet Amsterdam.’ TIJDENS DE CELLO BIëNNALE Datzelfde Cello8ctet Amsterdam laat ook van zich horen in het educatieve project De Bestorming, waarbij het als een cello-guerilla Amsterdamse basisscholen bestormt en de kinderen onderdompelt in de klanken van de cello. Het is onmisbaar - EN MEER - WWW.BIMHUIS.NL missiewerk in deze barre tijden van omvallende muziekscholen. ‘Natuurlijk, en dat moet ook’, zegt Mostert. ‘Zelf heb ik als kind het geluk gehad ZA 27 OKT 23:30 € 15/€12 VR 2 NOV 23:30 € 15/€12 om les te krijgen op de leukste muziekschool van Nederland, in Beverwijk, waar fantastische docenten rondliepen, en waar lessen nog betaalbaar waren. In de huidige situatie had ik waarschijnlijk nooit cello kunnen gaan spelen. Aan de andere late night one late night two kant: klassieke muziek is gewoon niet uit te roeien. Een kind dat eenmaal gegrepen is door de cello, komt er nooit meer van af. En dat is maar goed ook, want iets mooiers VINCENT COURTOIS ERNST REIJSEGER bestaat er niet.’ & JéRôME PERNOO FRANKy DOUGLAS vr 26 en za 27 okt 09.30 uur – Nationaal Cello Concours, eerste ronde di 30 okt 10.30 uur – Nationaal Cello Concours, tweede ronde LESLEy J JOSEPH vr 2 nov 20.15 uur– Finale Nationaal Cello Concours HARMEN FRAANJE KaaRtVeRKooP: www.amsterdamsecellobiennale.nl // www.muziekgebouw.nl // 020 788 2000 20 Zes cellisten aan het woord In Bach and Breakfast, een onmisbare traditie van de over de ‘Bijbel’ van het Amsterdamse Cello Biënnale, spelen zes cellisten zes ochtenden cellorepertoire na elkaar een suite van Bach. Het publiek kan vooraf genieten Six cellists on the ‘bible’ of the cello repertoire van verse jus d’orange, thee of koffie en een warme croissant. Welke rol speelde Bach in het leven van de musici en hoe denken ze over hun bijdrage aan de uitvoering van Bachs mijlpaal uit het cellorepertoire? Geen Door Marianne Broeder Hidemi Suzuki, Eerste suite in G ‘Ik hoorde de Suites voor cello solo voor het eerst op grammofoonplaat toen ik negen was. Een jaar eerder was ik begonnen met cellolessen. Ik geloof niet dat de muziek van Bach me ineens aansprak, maar als ik ernaar geluisterd had voelde ik me goed. dag Als kind vond ik het lastig om het openingsdeel van de Eerste suite te beluisteren zonder in slaap te vallen. Om twee redenen, ik begreep de muziek niet en de uitvoering was saai. Nu, zoveel jaren later, vind ik het fascinerend om het verhaal van de Eerste suite aan het publiek te vertellen.’

zonder Jian Wang, Tweede suite in d ‘Ik denk dat ik Bachs suites al hoorde voordat ik me werkelijk bewust was van de dingen om me heen. Ik herinner me dat ik ze neuriede zonder te weten wat voor muziek het was. Toen ik ze bewust ging beluisteren op heel jonge leeftijd, vond ik het moeilijk om er aansluiting bij te vinden. Ik vond ze niet expressief genoeg. Liever luisterde ik naar grote symfonieën, naar dramatische stukken. Naarmate ik ouder Bach werd leerde ik om dingen te accepteren en daardoor een gevoel van harmonie en A Bach a day innerlijke rust te vinden. Die gevoelens vind ik terug bij Bach. De suites bieden troost. De Tweede suite is de meest intieme, in mineur, en in vloeiende, melodische lijnen.

Xenia Jankovic, Derde suite in C ‘Ik speel elke dag een suite van Bach en telkens weer bewonder ik die weelde van harmonieën, eenvoud en schoonheid in deze mooie korte momenten. De balans In Bach and Breakfast, a permanent feature of the tussen het bewonderen van de muziek, het volgen van de structuur, de harmonieën Cello Biennial, six cellists perform a suite by Bach. en de stemming enerzijds en anderzijds het gevoel vrij en oprecht te kunnen zijn met Audiences can enjoy fresh-squeezed orange juice, je instrument – zelfs als je in je eentje thuis speelt – is een belangrijke inspiratiebron voor coffee and a warm croissant beforehand. What elke celllist.’ was Bach’s role in the life of these musicians, and how do they feel about their contribution to the joint performance of Bach’s milestone of the cello David Geringas, Vierde suite in Es repertoire? ‘Ik speel Bach sinds mijn zesde jaar toen ik naar de muziekschool ging. Eerst op de For the complete English translation of this article, piano, later op de cello. Bachs Suites voor cello solo zijn de Bijbel voor cellisten: ze go to: www.amsterdamsecellobiënnale.nl louteren de ziel, ze geven kracht en hoop. De Vierde suite is de meest raadselachtige, de Sarabande behoort tot het mooiste wat Bach ooit heeft geschreven.’

Prelude uit de Eerste suite van J.S. Bach in het manuscript 22 van Anna Magdalena Bach 23 ‘Ik heb lang gedacht dat de suites wereldlijke muziek waren, later kwam ik erachter dat ze een spirituele reis beschrijven.’ ‘I had always thought the suites were secular music, but later I realized they describe a spiritual journey.’ Geef uw bezoek aan de Amsterdamse Cello Biënnale een extra dimensie en begin uw culturele avond bij Silk Road Restaurant, Silk Bar of ons terras uitkijkend over het IJ. De verschillende gerechten tijdens de lunch en /of het diner uit de creatieve, internationale keuken zullen u doen verrassen. Geniet van een 2-gangen diner inclusief twee glazen wijn voor maar EUR 33 per persoon. Klinkt u dit als muziek in de oren? Reserveer dan op: + 31 20 519 1200 en neem deze advertentie mee. Anssi Karttunen, Vijfde suite in c ‘Ik denk niet dat iemand zich de eerste keer herinnert dat hij muziek van Bach hoorde. Mövenpick Hotel Amsterdam City Centre Er staat me vaag iets bij van de harde bankjes in de kerk, waar ik de Matthäus Passion Piet Heinkade 11, 1019 BR Amsterdam moest uitzitten. De evangelist was een oude man, hij had een rare stem. De betekenis Tel +31 20 519 1200, Fax +31 20 519 1239 van Bach in mijn leven is te vergelijken met ademhalen, noodzakelijk en volstrekt [email protected] onmisbaar. Over de Vijfde suite kan ik cerebrale technische dingen zeggen: dat de a-snaar verstemd moet worden naar g, dat het de enige suite is met een Fuga, met een echte Courante in Franse stijl en met een nogal afwijkende Sarabande die www.moevenpick-hotels.com iedereen niettemin zo kan nazingen, maar wat dit stuk emotioneel voor me betekent kan ik alleen uitdrukken in mijn spel.’

Jérôme Pernoo, Zesde suite in D Bachs muziek hoorde ik vanaf mijn geboorte. Mijn vader dirigeerde toen het Muzikaal ontspannen Zwitsers genieten. Magnificat. Bach werd heel belangrijk voor me. In mijn beleving leverde hij de bron van de muziek, die als een beek door de bergen stroomt. Zijn muziek kalmeert, bruist, ze vertegenwoordigt het licht en de vreugde. Ik beluister elke ochtend een van zijn cantates. Al op jonge leeftijd kon ik een vergelijking maken tussen een traditionele en een authentieke speelwijze. Mijn vader hechtte aan moderne instrumenten en een romantische benadering, mijn moeder die barokviool speelde, behoorde tot de pioniers van de authentieke uitvoeringspraktijk. Voor mijn tiende verjaardag kreeg ik van mijn ouders twee opnames van de suites: één van André Navarra en één van Nikolaus Harnoncourt. De laatste sprak me het meest aan. Daarna besloot ik de hele traditie te vergeten. Ik wilde zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijke uitvoering komen. Bij de opname van Harnoncourt zat een reproductie van de facsimile van Anna Magdalena Bach. Daaruit speel ik nog steeds. Ik speel de Zesde suite op cello piccolo, een kleine cello met vijf snaren, het instrument waarvoor hij is geschreven. Deze laatste suite symboliseert voor mij het licht, het hemelse, een gloria. Ik heb lang gedacht dat de suites wereldlijke muziek waren, later kwam ik erachter dat ze een spirituele reis beschrijven. Van het aardse in de Eerste tot de opstanding in de Zesde. Hier klinkt een intense menselijke vreugde.’

Bach and Breakfast, Grote Zaal 09.30 uur ontbijt vanaf 08.45 uur Suite Nr. 4 in Es, David Geringas, zondag 28 oktober Suite Nr. 1 in G, Hidemi Suzuki, maandag 29 oktober Suite Nr. 3 in C, Xenia Jankovic, dinsdag 30 oktober Suite Nr. 6 in D, Jérôme Pernoo, donderdag 1 november Suite Nr. 2 in d, Jian Wang, vrijdag 2 november Suite Nr. 5 in c, Anssi Karttunen, zaterdag 3 november

24 Cello8ctet Amsterdam slaat de vleugels uit tijdens deze Biënnale Cello8ctet Amsterdam spreads its wings at the Biennial cellisten onderweg naar de top Eight cellists on their way to the top

Ensemble in Residence van deze 8 This Biennial’s ensemble-in- Biënnale is het jonge Cello8ctet residence is the young Cello8ctet Amsterdam, de veelbelovende Amsterdam, the promising opvolger van het ensemble successor of the ensemble Conjunto Ibérico. During a rehearsal, Conjunto Ibérico. Tijdens een musicologist and publicist Huib repetitie ontfutselde musicoloog Ramaer wrung a few cello secrets en publicist Huib Ramaer een paar from the eight players. A lively tale of film music and alpine tours-de- cellogeheimen aan het achttal. force. Een bont relaas over filmmuziek, For the complete English translation alpinistische hoogstandjes en roeien of this article, go to: www.amsterdamsecellobiënnale.nl met de cellospanen die je hebt.

Het is dinsdagavond 5 juni 2012. Voor het podium van het Amsterdamse Bethaniënklooster staat een woud van cellokoffers opgesteld. Fiere wachters zijn het, de personal guards van acht cello’s in vliegcabines en bagageruimen. FRAGILE staat er in schreeuwende blokletters op elke koffer. Hun baasjes, het uit die koffers levende achttal, zitten met cello in de aanslag op het podium rond de vleugel in de sfeervolle muziekzaal aan de Barndesteeg. Pianiste en componiste Maud Nelissen heeft zich achter de Steinway genesteld tussen dikke pakken bladmuziek met haar eigen filmmuziek. De muziekstandaard staat in de laagste stand zodat ze er nog overheen kan turen; het is zaak contact te maken met de imponerende kring cellisten die de vleugel omringt. Samen wijden zij die zomeravond aan het programma Silent Cinema. De volgende dag moeten ze ermee optreden onder het witte doek in Theater Heerlen. ‘Woensdag 6 juni transformeert het Octet in Theater Heerlen tot een filmorkest’, belooft de website van Cinesud.

26 Cello8ctet Amsterdam 27 De cellisten turen Cello8ctet Amsterdam: naar hun noten, naar elkaar, naar stokken Oihana Aristizabal Puga Claire Bleumer en snaren. Ritmische Karel Bredenhorst hoofdknikjes blijken Sanne Bijker afdoende voor Sebastiaan van Halsema Stephan Heber volmaakte pizzicato’s. Wijnand Hulst The cellists peer at their music, at each other, at bows and strings. Rhythmic Rares Mihailescu nods are enough to produce perfect Cello8ctet Amsterdam pizzicatos.

Silent Cinema ‘Sommige dingen mogen nog wel wat meer Amerikaans, sportachtig’, coacht aan toe. Net als bij alpinisten staat of valt alles met een goede voorbereiding, zo blijkt. Nelissen het Octet. Volgt een cello solo waarvan de piano de melodie overpakt op Wil je als cellist zelfs in de ijlste regionen goed voor de dag komen (voor zuurstofflessen een heerlijke pizzicatobegeleiding, omlijst door smeuïge cellostreken, warmbloedig en ontbreekt het in de muziekwereld doorgaans aan financiële middelen) dan moet je de meeslepend. Plots kentert de muziek naar een hoempa. ‘Het is wat hoog voor jullie snaren daar ‘eerst even schoonvegen’. hè?’, peilt Nelissen de stand van intonatie. Karel Bredenhorst, relaxed de benen over elkaar, cellohals op de linkerschouder: ‘Voor mij is het oké.’ De Bestorming Een modulatie, lachende gezichten, ze hebben er duidelijk lol in. ‘Daar mag het Op uitnodiging van Maarten Mostert kan het Cello8ctet dit jaar aan ‘t IJ de echt heel erg bot klinken!’, vuurt Maud aan, ‘zo van: ze hebben net een man in vleugels uitslaan als Ensemble in Residence op de Amsterdamse Cello Biënnale. elkaar geslagen. Hu! Ho! Huug, Hoo!’ Percussieve elementen versterken het effect. Met 140 cellisten-in-de-knop vormen ze het Mega Kinder Cello Orkest. Een ander Intense concentratie. Ook bij de dirigerende pianiste verschijnt nu een glimlach op het spraakmakend gebeuren is de kindervoorstelling De Bestorming waarvoor de acht gezicht. ‘Dat was hartstikke goed jongens, geweldig!’ cellisten een drietal basisscholen in Nieuw West onveilig zullen maken. Een torenhoog Er vallen weinig woorden. Iedereen zit volkomen gefocust te spelen. Er wordt schip oproepen in een decor van gestapelde dozen en kisten? Het blijkt allemaal te gewerkt aan finetuning, de cellisten turen naar hun noten, naar elkaar, naar stokken kunnen met acht cellisten. Stephan Heber tuurt uit het kraaiennest, Rares Mihailescu en snaren. Ritmische hoofdknikjes blijken afdoende voor volmaakte pizzicato’s. Ze trotseert de golven op de boegspriet en met hun cellospanen stuwen Wijnand Hulst en vergelijken een partij met de partituur. Stephan Heber maant tot subtiliteit: ‘Laten we Sebastiaan van Halsema de schuit krachtig door het vliedende water. daar vooral niet drukken met de stok. Het moet meer in de intentie dan in het fortissimo Niet te missen is het Take Five-programma Shaker Loops. Van de componist en dj en het geluid.’ Een onstuimige passage leidt tot een discours over ritmische accenten. Fant de Kanter speelt het ensemble het swingende Chasing Planes/ Placing Chains, ‘Een beetje zingen en dan dansen?’ Maud is het ermee eens. ‘Maar dan iets relaxter, daarnaast klinkt een wereldpremière van de Amerikaanse Bang on a Can-componiste anders krijg ik een beetje een lamme poot.’ Julia Wolfe. Kers op de taart is het opruiende Shaker Loops van John Adams, die aan de Biënnale toestemming verleende er een bewerking voor het Cello8ctet Amsterdam Eeuwige harsvelden voor te laten maken. Dat wordt muzikale topsport op hoog niveau. Na afloop verklapt Sanne Bijker, cellist en alpinist, een beroepsgeheim. Beklim je een berg, dan kom je steeds hoger, tot je niet meer verder kunt. Klimmen op de toets van een cello gaat net even anders. De linkerhand kruipt steeds verder naar beneden Cello8ctet Amsterdam is te horen in de volgende concerten: richting kam, onderwijl de snaren almaar verder inkortend, tastend naar steeds hogere za 27 okt 16.15 uur - Mini-concert Mega KCO tonen. Spreek je bij het bergbeklimmen van moeilijkheids-‘graden’, cellisten hebben zo 28 okt 13.30 uur - Cellostorm kindervoorstelling het over ‘posities’. Ga je hoger dan de vierde positie, dan komen de stijgijzers en di 30 okt 17.00 uur - TAKE FIVE Shaker Loops de zuurstofflessen pas écht in beeld, dan zit je als cellist bij wijze van spreken op de za 3 nov 13.30 uur - Cellostorm kindervoorstelling bergkam des Bosses van de Mont-Blanc waar extra steile stukjes de alpinisten nog za 3 nov 21.00 uur - Cello Coupé even plagen voor de top. ‘Je komt dan in de eeuwige harsvelden, letterlijk een soort NB: Bezoek ook iedere avond het Cello8ctet Amsterdam in de Cello Lounge! sneeuw van hars.’ legt Sanne uit, ‘Het is daar heel plakkerig’, voegt ze er mysterieus

28 29 The writer Jan Brokken Voor Vasks weerspiegelt onaangetaste is keenly sensitive natuur de ideale wereld. Muziek die to travel, music and For Vasks, unspoilt nature reflects the ideal world. people. 2010 saw verstild is als the publication of his collection Baltic het kerkje Souls, in which he van Aizpute: takes a close look at the vicissitudes of eenzaam op artists, intellectuals Mit leiser and the common man een heuvel, in Estonia, Latvia and tegen een roze Lithuania. Alongside the Estonian composer avondlucht. Arvo Pärt and the Stimme Music as serene as that little Latvian violinist Jan Brokken is een schrijver met een groot church in Aizpute: solitary on Gidon Kremer, he a hill, against the pink evening also encountered the hart voor reizen, mensen en muziek. Het kerkje van Aizpute light. Latvian composer In 2010 verscheen zijn schitterende bundel Pe¯teris Vasks – one Baltische Zielen, waarin hij de lotgevallen van of the Biennial’s prominent featured kunstenaars, geleerden en ‘gewone’ burgers Peˉteris omschreef zijn jeugd als een eenvoudig leven waarmee de muziek organisch composers. Especially uit Estland, Letland en Litouwen op een verbonden was. for the Cello Biennial, indringende wijze onder de loep nam. Naast De omgeving van Aizpute leek in de zomermaanden op een door de moderne tijd Brokken sheds extra vergeten Hof van Eden. Direct na de Tweede Wereldoorlog verklaarden de Sovjets light on this musical de Estse componist Arvo Pärt en de Letse de westelijke provincie Koerland tot militair gebied. Als er een invasie uit het Westen Baltic Soul. violist Gidon Kremer stuitte hij er ook op de zou komen, zou die op de Baltische kust worden uitgevoerd, meende Stalin. Geen For the complete burger kreeg toestemming zich in het gebied vestigen, alleen de oorspronkelijke English translation of Letse componist Peˉteris Vasks. En laat Vasks bewoners mochten er blijven wonen. Bezoekers konden uitsluitend met een speciaal this article, go to: één van de prominente componisten zijn pasje Koerland binnen komen. Een halve eeuw lang veranderde er daardoor niets in www.amsterdamse van deze Biënnale. Daarom laat Brokken hier de provincie, behoudens de aanleg van een marinebasis in de havenstadjes Ventpils cellobiënnale.nl en Liepaˉja en de bouw van een paar kazernes met wapendepots in het binnenland. extra zijn licht schijnen op deze Baltische Ziel. De bossen van Koerland bleven ongerept, de meren het domein van eenden en trekvogels, de stranden van meeuwen. Over een afstand van 250 kilometer verscheen Een kerkje, niet groter dan een kapel, deed me in het nergens een strandtent of een badhokje aan de kust; het zand bleef prehistorisch wit. stadje Aizpute stoppen. Het stond plotseling recht voor me, eenzaam op een heuvel. De Geen wonder dat natuur de plaats van religie ging innemen in het leven van Peˉteris voormuur en de zijmuren waren wit uitgeslagen door het zilt van de Oostzee. Boven de Vasks. Ongerepte natuur, wel te verstaan. Voor Vasks weerspiegelt onaangetaste taps toelopende voormuur verhief zich een korte toren. Simpel, helder, mooi. natuur de ideale wereld zoals God die geschapen heeft. De vader van Peˉteris Vasks was dominee. Was baptistisch predikant in Aizpute, Vasks brak niet met het geloof. Dat leverde hem constant problemen op. Hij mocht tijdens de jaren dat Letland deel uitmaakte van de Sovjet-Unie en zuchtte onder het niet naar het conservatorium van Riga, waar hij viool wilde studeren. Alleen de communisme. De Sovjetautoriteiten maakten van kerken paardenstallen of musea van muziekschool doorliep hij in Riga. Dat leverde hem de vriendschap op met jaargenoot het atheïsme. Een predikant behoorde tot de vijanden van het volk. Diens gezin was Gidon Kremer, een vriendschap die een heel leven zou duren. Vasks componeerde even staatsgevaarlijk: van jongs af aan werd Peˉteris Vasks in de gaten gehouden of het vioolconcert Distant Light (1996) voor Kremer. Veelzeggende titel overigens, muziek tegengewerkt. was tijdens de grauwe Sovjetdictatuur voor Vasks, Kremer, Philippe Hirschhorn (die ook Zijn vroegste jeugd moet niettemin een gelukkige zijn geweest. Hij werd in 1946 op de muziekschool van Riga zat), voor Mikhail Baryshnikov (die een zaal verderop geboren in een muzikale familie. Zijn vader had een welluidende tenorstem en zijn eerste danspassen zette), voor de jonge Mariss Jansons en voor honderden, bespeelde verschillende instrumenten, zijn moeder had een ragfijne sopraan. In de duizenden, tienduizenden mannen en vrouwen die in koren of kleine ensembles Baltische landen begint muziek met zingen en eindigt ermee; in dat opzicht zat hij dus zongen, muziek was het licht in de verte. Een licht dat soms bijna niet te zien was, maar goed. Zijn zusters speelden piano, hijzelf viool. Ze hadden geen televisie thuis (televisie nooit doofde. kwam pas aan het einde van de jaren zestig de communistische huiskamers binnen), Om zijn muziekstudie te vervolgen moest Vasks naar Vilnius uitwijken, de hoofdstad geen platenspeler (wat jammer was, want een van de weinige voordelen van de Sovjet- van de naburige Sovjetrepubliek Litouwen. Ook moest hij voor een ander instrument Unie was het grote aanbod aan goedkope Melodia-platen). Het gezin Vasks zette de kiezen: de contrabas. Na voltooiing van de Muziekacademie kon hij als contrabassist negentiende-eeuwse traditie van huisconcerten voort. Ook in de kerk klonk muziek. bij het Litouws Philharmonisch Orkest aan de slag. Dat orkest verruilde hij algauw

30 31 voor het Letse omdat hij toch graag naar het conservatorium van Riga wilde, om compositie te studeren bij Valentin Utkin. Van 1973 tot 1978 volgde hij diens lessen. ‘In de Baltische Een van zijn eerste opmerkelijke composities was Graˉmata Cˇellam, Het Boek voor Cello Solo. Hij componeerde het in 1978, tegen het einde van Brezjnev’s bewind, landen’, zei Vasks, tijdens de periode van de Grote Stagnatie. Graˉmata, dat buiten Letland bekend werd ‘hebben we zó onder de titel Das Buch, was een politiek stuk. Vasks wilde vertellen hoe het was aan gene zijde van het IJzeren Gordijn te leven. Hoe het was wanneer een individu zich weinig vrijheid tegen het regime keerde, iemand als hijzelf, die niet alle idealen wilde verliezen en in de macht en de kracht van liefde wilde blijven geloven. Vasks deelde het stuk in twee gekend dat we delen op. Het eerste Marcatissimo: hard, snijdend, grof, agressief, met een dramatisch nog niet al te hoogtepunt. Het tweede Dolcissimo: de catharsis, de reiniging. Een oneindig gezang in het licht van een zonnige jeugd. Hoe kon hij het onuitsprekelijke zeggen? vroeg Vasks opgewekt durven zich af. Hoe kon hij de sterkste macht op aarde prijzen – de liefde? Mit leiser Stimme, geloofde hij. Fluisterend. te zijn.’ Ik schreef het al in Baltische zielen: alle muziek is politiek in Estland, Letland en ‘We in the Baltic states have Litouwen, ook de muziek van Arvo Pärt, die we hier aan de westkant van Europa voor known so little freedom,’ says louter spiritueel en religieus verslijten. Waar het Pärt en Vasks om ging was te fluisteren Vasks, ‘that we still do not dare to als protest tegen de communistische bombast. Als je begon te schreeuwen en te Peˉteris Vasks get too excited.’ dreunen, zoals Sjostakovitsj soms deed, verviel je in dezelfde fout als de Sovjets. Vasks moest tot de Perestrojka wachten voor zijn eerste werken gepubliceerd werden. Arvo Pärt kreeg een publicatieverbod van tien jaar toen hij in 1968 Credo in première liet gaan. Het stuk was door de censuur geglipt. Credo begint zacht, hij me aan Schloss Tels-Paddern te bezoeken, even ten zuiden van het stadje. Ik zou het fluisterend. Barst dan in een geloofsbelijdenis van duizend decibel uit:Credo Jesum misschien niet onmiddellijk opmerken, het was thans een school. In Schloss Tels-Paddern Christum/Ik geloof in Jezus Christus. Ontaardt in een kakofonie: de reactie van de werd in 1855 de schrijver graaf Eduard von Keyserling geboren. machthebbers. En eindigt zacht en zuiver, met honderd leiser Stimme. Vasks zocht het Aizputte heette toen Hasenpoth. Duits-Baltische jonkers maakten tot aan het begin meer in de natuur, begon in 1980 aan zijn pianocyclus De jaargetijden, componeerde van de twintigste eeuw in Koerland de dienst uit. De taal die zij spraken, schreven en een Kleine Zomermuziek voor piano en viool en een Fantasia voor piano met als voorschreven was Duits. ondertitel Landschaften der ausgebrannten Erde. Maar droeg zijn Viatore voor orgel Eduard von Keyserling was verzot op het licht van Koerland, op de bossen, de nadrukkelijk aan Arvo Pärt op, om aan te geven dat hij zowel politiek als muzikaal zij meren, de lege stranden. Als je de titels van zijn novellen achter elkaar opzegt - Wellen, aan zij stond met zijn Estse confrater. Voor wie die opdracht nog niet duidelijk genoeg Schwüle Tage, Abentliche Häuser, Ein Frühlungsopfer - hoor je wat Peˉteris Vasks aan was, componeerde hij in 2010 een orkeststuk dat hij dezelfde titel meegaf als het intentie, warmte en treurigheid in zijn muziek stopt. opstandige stuk van Arvo Pärt uit 1968: Credo. Maar het wrange van de Letse situatie is dat Vasks het beslist geen eer zal vinden Pärt nam in 1980 het aanbod van de Sovjetautoriteiten aan te emigreren, om met Eduard von Keyserling vergeleken te worden. De Duitse Balten, 80.000 in getal, Vasks bleef aan de andere zijde van het IJzeren Gordijn. Zijn roem in het Westen moesten in 1939 niet alleen vertrekken, hun bestaan moest uit de historie worden begon daardoor veel later, eigenlijk pas na de Zingende Revolutie van 1989 en de gegomd. De volgende groep die verdwijnen moest, waren de nationalistische Esten, onafhankelijkheid van Estland, Letland en Litouwen in 1991. Maar na Distant Light, Letten en Litouwers: tussen 1941 en 1949 werden 170.000 van hen op transport gesteld dat Gidon Kremer wereldvermaard maakte, ging het hard, en het moment lijkt niet naar Siberië. In 1942 en 1943 waren de Joden aan de beurt: van de 100.000 in Riga veraf dat hij in één adem met Pärt genoemd zal worden, zoals Debussy met Ravel of overleefden 800 de oorlog. En nog is de geschiedenis niet uitgeraasd boven de Sjostakovitsj met Prokofjev. Baltische landen: een volgende groep heeft het op het ogenblik zwaar te verduren, de Ofschoon hij vaak een verbluffende melodische schoonheid bereikt, streeft Vasks Russischsprekenden, die alleen al in Riga meer dan de helft van de bevolking vormen. geen l’art pour l’art na, maar l’art pour l’homme. Muziek kan en mag niet losstaan Vasks duwt die rauwe werkelijkheid niet naar de achtergrond. In het eerste deel van van wat er in de maatschappij gaande is. Zijn eerste symfonie uit 1991 gaf hij de titel Graˉmata/Das Buch rijt de cellist met een furieuze strijkstok zo’n beetje alle wonden Balsis mee, Stemmen, wat natuurlijk een verwijzing is naar de Zingende Revolutie van open die de geschiedenis bij de Letten heeft achtergelaten. Hetzelfde doet Vasks aan 1989, toen twee miljoen Esten, Letten en Litouwers op de 600 kilometer lange Baltische het begin van Distant Light: de violen snijden. Vasks is dan niet op zijn allerbest. Nee, hij Straatweg van Tallinn naar Riga en van Riga naar Vilnius de handen ineensloegen en bereikt de grootste diepte en zeggingskracht als hij na de geuite pijn tot zichzelf komt de hele dag in hun eigen taal zongen om de onafhankelijkheid af te dwingen. Een en begint te mijmeren. Dan maakt hij hemelse muziek die de luisteraar met tranen uitbundige symfonie voor strijkorkest. Maar het stuk staat wel in mineur. ‘In de Baltische achterlaat. Muziek die verstild is als het kerkje van Aizpute: eenzaam op een heuvel, landen’, zei Vasks daarover, ‘hebben we zó weinig vrijheid gekend dat we nog niet al tegen een roze avondlucht. te opgewekt durven te zijn.’ Mit leiser Stimme. Een kerkje deed me in het stadje Aizpute stoppen. Een jongeman kwam naast me ma 29 okt 15.00 uur – Peˉteris Vasks, Das Buch voor cello solo staan. Hij wilde iets van me – meerijden, bleek later – maar durfde dat niet meteen te ma 29 okt 20.15 uur – Peˉteris Vasks, Klaˉtbuˉtne, première voor cello en orkest vragen. De mensen zijn schuw in de Baltische streken. Om me mild te stemmen raadde

32 33 Nieuwbouw

Cello, viool en altviool Strijkstokken

Jeroen en Albert Elswijk

Beharen en restauraties Verhuur

Heemraadschapslaan 55 Amstelveen 06-12637209 www.elswijk-vioolbouw.nl Kai-Thomas advert 72mmx 105 option 1:Layout 1 03/08/2012 d n a l g n R E D X E 5

4

A Anner Bijlsma mijmert achter B

t K e s

r zijn typemachine over twee e m o A S

gezworen vrienden: , t e l l a M M

n Frédéric Chopin en o

t p e h S

,

h Auguste Franchomme O s i l Anner Bijlsma on Frédéric Chopin and Auguste Franchomme w o L B

, e n a L L

Kai-Thomas Roth e b [email protected] m E o www.kai-thomas-roth-cellos.com o

C Tel: (+44) 01749 343912

6

1 Mob: (+44) 7974 715999 C 35 text and translation by Anner Bijlsma

36 37 programma's & toelichtingen porgrammes & program notes

40 Haal het maximale uit de Biënnale! Experience the Biennial to the utmost!

46 Nationaal Cello Concours National Cello Competition

48 vrijdag 26 oktober

52 zaterdag 27 oktober

54 zondag 28 oktober

62 maandag 29 oktober

68 dinsdag 30 oktober

74 woensdag 31 oktober

79 donderdag 1 november

86 vrijdag 2 november

92 zaterdag 3 november

39 Gratis! Free of charge!

MegaKCO Mega KCO Haal het Honderdveertig cello spelende kinderen uit het One hundred and forty cello-playing children hele land zijn verzameld in het Mega Kinder Cello from throughout the Netherlands have been Orkest en geven een concert op zaterdagmiddag gathered together to form the Mega Children’s 27 oktober. Op het programma staat speciaal voor Cello Orchestra, which will perform in dit orkest gecomponeerde muziek van componist concert on Saturday afternoon 27 October. maximale en jazzmusicus Martin Fondse. Onder zijn leiding en The programme features music specially samen met het Cello8ctet Amsterdam werd in vier composed for this orchestra by the composer regio’s voor dit concert gerepeteerd. and jazz musician Martin Fondse. Rehearsals for this concert will be held in four regions uit de of the Netherlands under his direction and in collaboration with the Cello8ctet Amsterdam.

Biënnale! Anner Bijlsma in gesprek met... Anner Bijlsma in conversation with... Deze Nederlandse, maar over de hele wereld This internationally renowned, Dutch grand bekende grand old man van de cello heeft tijdens old man of the cello will host his own talk de Biënnale zijn eigen talkshow. Met anekdotes, show during the Biennial. With anecdotes, humor en veel kennis van zaken ontvangt hij humour and much erudition he will receive internationale grootmeesters en jonge toptalenten international master performers and young en stelt hij nieuwsgierige vragen over hun spel, top talents and question them in depth about Tijdens de Biënnale valt ontzettend Experience the Biennial repertoire en achtergrond. their playing, repertoire and background. veel te beleven, ook waarvoor geen to the utmost! zo 28 okt 12.30 uur Kleine Zaal Sunday 28 October 12.30 p.m. Kleine Zaal ma 29 okt 12.30 uur Bimhuis Monday 29 October 12.30 p.m. Bimhuis kaartje hoeft te worden gekocht. Het There is a huge range of events to do 1 nov 12.30 uur Kleine Zaal Thursday 1 November 12.30 p.m. Kleine Zaal experience during the Biennial, including vr 2 nov 12.30 uur: Bimhuis Friday 2 November 12.30 p.m. Bimhuis gebouw is gevuld met cellobouwers, many that are open to the public free of een cd- en muziekmarkt. charge. Cello makers, a CD and music market and various exhibitions are all Openbare workshop met Ernst Reijseger Open Workshop with Ernst Reijseger Stokkenbouwers krijgen hun eigen to be found on location. Bow makers will Op woensdagochtend 31 oktober om 10.15 uur On Wednesday morning 31 October at 10.15 have the opportunity to present their geeft Ernst Reijseger in de Kleine Zaal een kijkje in a.m. Ernst Reijseger will give us a revealing presentaties, aansluitend aan de wares, while the patriarch of the Biennial zijn keuken en werkt hij met muziekstudenten en glimpse into his areas of expertise in de masterclasses voert aartsvader van de Anner Bijlsma will intimately question professionals aan improvisatie, ritme en nieuwe Kleine Zaal, working with music students and the soloists at hand, directly after the technieken, een must voor jonge vakmusici van de professionals on improvisation, rhythm and Biënnale Anner Bijlsma de aanwezige master classes. After parties will be held toekomst. new techniques, a must for young professional in the entrance hall following the evening musicians of the future. solisten aan de tand. Na afloop van concerts. Then of course there are the de avondconcerten zijn er Afterparties unmissable Fringe concerts, the Open Stage, the children’s concerts and the Fringe-concerten en Open podium Fringe concerts and Open Stage in de hal. En dan zijn er natuurlijk de Mega Children’s Cello Orchestra. On this Deze vinden alle dagen plaats om 19.00 uur in de These events will take place in the Kleine niet te missen Fringe concerten, de page you can read about everything that Kleine Zaal. Houd de festival-aankondigingen in Zaal at 7 p.m. every day. Keep an eye on the the Biennial has in store for you. de gaten voor het definitieve programma! In de festival announcements for the definitive open podia, de kinderconcerten en Fringe zijn vaak de echte verrassingen te beleven. programme! The Fringe is where the real Er wordt risico genomen door zowel performer als surprises often emerge. Performers and het Mega Kinder Cello Orkest. publiek. Die hebben een stilzwijgende afspraak: public alike dare to take risks. They share an Op deze pagina’s leest u wat de het hoeft nog niet perfect te zijn, maar wel unspoken agreement: a performance need veelbelovend en origineel. Op het open podium not be perfect but it must show promise and Biënnale allemaal voor u in petto grijpen jonge, veelbelovende cellisten de kans om originality. On the Open Stage many young, zich te presenteren aan het festivalpubliek. up-and-coming cellists seize the opportunity heeft. Wees op tijd i.v.m. beperkt aantal plaatsen! to present themselves to the festival public.

40 41 Strijkstokken en instrumententaxatie Bows and instrument valuation Masterclasses Master Classes Woensdag 31 oktober belooft een spannende Wednesday 31 October promises to be an Lesgeven en les nemen is een kunst en Teaching and studying a musical dag te worden voor de rechtgeaarde strijkstokken- exciting day for the true bow fetishists. A prachtig om mee te maken. De internationale instrument is a true art and a wonderful fetisjist. Om 13.30 uur buigt in de Kleine Zaal ‘Bowmakers Panel’ will examine various masterclasses van de Biënnale zijn niet alleen process to observe. The international een ‘Bowmakers Panel’ zich over interessante bows of interest in the Kleine Zaal at 1.30 p.m, populair bij de deel-nemende Nederlandse en master classes of the Biennale are not exemplaren, om 17.00 uur vindt een vergelijkende while a comparative bow presentation will buitenlandse studenten maar ook bij het publiek. only popular with the participating Dutch strijkstokkenpresentatie plaats in de Grote Zaal. Op take place in the Grote Zaal at 5 p.m. On 2 Twaalf grote internationale solisten en pedagogen and foreign students but also with the 2 november is er tussen 11.30 uur en 17.00 uur in het November the Bonhams Valuation Day will geven masterclasses aan in totaal 36 Nederlandse public. Twelve renowned top soloists and Atrium de Bonhams Taxatiedag. Strijkinstrumenten be held in the Atrium between 11.30 a.m. and en buitenlandse cello-studenten. De lessen vinden pedagogues will give master classes to a en strijkstokken kunnen dan kosteloos worden 5 p.m. Stringed instruments and bows can plaats op zes dagen, tegelijkertijd in de Kleine Zaal total of 36 Dutch and foreign cello students. getaxeerd. then be valued free of charge. en in het Bimhuis. Met één kaartje kun je pendelen The lessons will take place simultaneously tussen de twee locaties. in the Kleine Zaal and the Bimhuis on six € 15,-/ € 12,- days. You can freely alternate between the Inleiding en lezing Introduction and lecture two locations with the one ticket. Tan Dun, Artist in Residence in deze Biënnale, is The Artist in Residence of this Biennale Tan niet alleen componist en dirigent, maar ook een Dun is not only a composer and conductor but begenadigd spreker. Wie hem aan het woord wil also an engaging speaker. If you would like TAKE FIVE TAKE FIVE horen over zijn eigen werk, kan op donderdag to hear him talk about his own work you are Take Five – steeds om 17.00 uur – is de concertserie Take Five – at 5 p.m., as always – is the 1 november om 19.15 uur terecht bij de gratis welcome to attend the free introduction in the van de verrassingen. Vijf concerten die telkens concert series full of surprises. The five inleiding in de Grote Zaal, voorafgaand aan het Grote Zaal on Thursday 1 November at 7:15 volledig anders worden ingevuld. Een uur nieuwe concerts have totally different themes: one Avondconcert door het Nieuw Ensemble. p.m., prior to the Nieuw Ensemble’s evening werken, muziek en film, muziek en dans, rituele hour of new works, music and film, music Op vrijdag 2 november is er om 13.30 in de Kleine concert. On Friday 2 November there will muziek uit Japan en spektakel uit de USA. and dance, ritual music from Japan and a Zaal een gratis lezing over het leven en werk van be a free lecture about the life and work of € 15,-/ € 12,- met uitzondering van Crouching Tiger: spectacle from the US. Adrien Francois Servais, de ‘Paganini van de Adrien Francois Servais, the ‘Paganini of the € 26,-/ € 21,- cello’. cello’, in the Kleine Zaal at 1:30 p.m.

Kinder- en Kleuterconcerten Concerts for children and toddlers Cello8ctet Amsterdam Cello Lounge Cello Lounge Ook voor niet zelf cello spelende kinderen valt er Children who do not play the cello will Na de avondconcerten kun je onderuitzakken After the evening concerts you can chill tijdens de Biënnale veel te beleven. Cello8ctet also find plenty to enjoy at the Biennale. in de Cello Lounge in restaurant Zouthaven. De out in the Cello Lounge. The cellists of the Amsterdam raast als een ware cellostorm door Cello8ctet Amsterdam will tear through cellisten van het Cello8ctet Amsterdam zijn de Cello8ctet Amsterdam will be your hosts and het Bimhuis en het is maar de vraag of dat goed the Bimhuis like a virtual cello storm. The gastvrouwen en gastheren. Zij zorgen voor muziek, hostesses, providing music, special guests afloopt. (6+) question is: will everything turn out well in special guests en een optimale stemming. and the perfect atmosphere. De kleuters (4 tot 6 jaar) worden door the end? (6+) The toddlers (4 to 6 years old) KleuterSinfonietta meegenomen in de wereld will be transported by KleuterSinfonietta van opa Stradivarius en zingen, stampen en into the world of Grandpa Stradivarius dansen mee (maximaal 40 kleuters). Deze and will be invited to sing, stamp and En verder… concerten vinden plaats in samenwerking met het dance along (maximum 40 toddlers). These Concertgebouw. concerts will take place in collaboration Bach & Breakfast Bach & Breakfast Kinderconcerten: zo 28 okt 13.30 uur en za 3 nov with the Concertgebouw. Celloliefhebbers kun je er ’s nachts voor wakker Cello devotees would no doubt get out 13.30 uur; Kinderen: € 7,50/ Volwassenen: € 10,-. Concerts for children: Sunday 28 October maken: de cellosuites van Bach. Niet ’s nachts of their beds in the middle of the night to Kleuterconcert: zo 3 nov 13.30 uur; Kinderen: 1.30 p.m.; Saturday 3 November 1.30 p.m. maar wél ’s morgens om 9.30 uur klinken de zes hear a performance of Bach’s cello suites. € 7,50/ Volwassenen: € 10,-. Concert for toddlers: Sunday 3 November suites tijdens de Biënnale. Zes dagen beginnen However, in the Biennale the six suites will 1.30 p.m. heerlijk met koffie of thee, een warme croissant, be performed in the mornings at 9.30 a.m. verse jus en een cellosuite van Bach, gespeeld Enjoy the perfect start to six days, with coffee door telkens een andere grootmeester. In 2012 zijn or tea, a hot croissant, fresh juice and a Bach dit David Geringas, Hidemi Suzuki, Xenia Jankovic, cello suite performed by a different maestro Jérôme Pernoo, Jian Wang en Anssi Karttunen. each day. In 2012 the six performers will Koffie, thee, warme croissant en verse jus zijn bij de be David Geringas, Hidemi Suzuki, Xenia prijs inbegrepen. Vanaf 8.45 uur is het buffet open! Jankovic, Jérôme Pernoo, Jian Wang and € 15,-/ € 12 Anssi Karttunen. Coffee, tea, a hot croissant ,- and fresh juice are included in the ticket price. The buffet will be open from 8.45 a.m.!

42 43 Allegro Vivace Allegro Vivace THE BEST ARRANGEMENTS THEmp BEST ARRANGEMENTSfff mp fff for cello ensemble for cellomf ensemblcresc. e mf cresc.

Cello-Klankspeeltuin! Cello Klankspeeltuin ALL IN ONE PLACE Tijdens de Biënnale staat ook de Klankspeeltuin The Cello Klankspeeltuin (sound playground) ff ALL IN ONE PLACE a tempo van het Muziekgebouw aan ’t IJ in het teken of the Muziekgebouw aan ’t IJ has taken the ff a tempo van de cello! De klankinstallaties hebben allerlei cello for its theme during the Biennial. The cellogeluiden: prachtige donkere celloklanken sound installations have all kinds of cello en gekke, onverwachte elektronisch vervormde tones: gorgeous, dark cello sounds and crazy, geluiden. unexpected electronically manipulated Speciaal tijdens het festival kunnen kinderen en noises. volwassenen spelenderwijs composities maken As a special event for the festival, children tijdens de workshop ‘Speel met muziek’. and adults can create compositions during the workshop ‘Play with music’. Extra openingstijden in de Cello-Klankspeeltuin Op de volgende data zijn er workshops in de Extra opening times in the Cello Klankspeeltuin: Klankspeeltuin Instantly print unparalleled arrangements There are workshops in the Sound Playground Instantly print unparalleled arrangements zondag 28 oktober van 15.00 - 16.30 uur, na afloop on the following dates: for 2 to 22 celli available exclusively van het kinderconcert Cellostorm for 2 to 22 celli available exclusively woensdag 31 oktober van 15.00 - 16.30 uur Sunday 28 October from 3 p.m. to 4.30 p.m., zaterdag 3 november van 15.00 - 16.30 uur, na after the children’s concert Cello Storm from Ovation Press. afloop van het kinderconcert Cellostorm Wednesday 31 October from 3 p.m. to 4.30 p.m. from Ovation Press. Saturday 3 November from 3 p.m. to 4.30 p.m., De workshop is toegankelijk voor kinderen (7+) after the children’s concert Cello Storm

------en volwassenen. Voor passe-partouthouders is ------de workshop gratis, anderen betalen € 8,50 per The workshop is for children (7+) and adults. persoon. De prijs voor kinderen en volwassenen is The entry price is € 8.50 per person. The het hetzelfde. Het maximum aantal deelnemers workshop is free for passe-partout holders. Only Ovation Press has arrangements for cello ensemble of classical music’s most beloved works including is 25 personen per keer. Reserveren bij de kassa is The price is the same for children and adults. Only Ovation Press has arrangements for cello ensemble of classical music’s most beloved works including Bach’s Brandenburg Concerto No. 6, the Allegretto from Beethoven’s Symphony No. 7, Fauré’s Après un rêve gewenst. The maximum number of participants is Bach’s Brandenburg Concerto No. 6, Beethoven’s Symphony No. 7, Fauré’s Après un rêve and more from 25 people per workshop. It is advisable to and more from Valter Dešpalj, Roland Pidoux, Hans Erik Deckert, Gerhard Roither, Stephen Watkins and Valter Dešpalj, Roland Pidoux, Hans Erik Deckert, Gerhard Roither, Stephen Watkins and Charles Jacot. reserve places at the box office. Charles Jacot. Visit www.ovationpress.com now to see the complete catalog for cello ensemble - all Visit www.ovationpress.com now to see the complete catalog for cello ensemble - all available to instantly available to instantly view and print at home. view and print at home.

GET 25% OFF YOUR GET 25% OFF YOUR FIRST PURCHASE! FIRST ------PURCHASE- ! Use ------Coupon Cod- e: Use Coupon Code: Cello2012 Cello2012 expect more from your score | WWW.OVATIONPRESS.COM 45 expect more from your score | WWW.OVATIONPRESS.COM Nationaal Cello Concours 2012 The 2012 National Cello Competition

Het Nationaal cello Concours is The National Cello Competition is an Jury: Jury: integral part of the Amsterdam Cello Colin Carr, Engeland Colin Carr, England onlosmakelijk verbonden met Biennale. Talented cellists of Dutch Valter Dešpalj, Kroatië Valter Dešpalj, Croatia nationality or studying in the Netherlands Xenia Jankovic, Servië Xenia Jankovic, Serbia de Amsterdamse Cello Biënnale. will have the opportunity to present Floris Mijnders, Nederland Floris Mijnders, the Netherlands Nederlands of in Nederland themselves to an international jury in Tsuyoshi Tsutsumi, Japan Tsuyoshi Tsutsumi, Japan three rounds. Chu Yi-Bing, China Chu Yi-Bing, China studerend cellotalent kan zich in Jan Willem Loot, Nederland (voorzitter) Jan Willem Loot, the Netherlands (Chairman) This year there are once again drie rondes presenteren aan een surprisingly many entrants. As in the 1e prijs ...... € 8.000,- 1st prize ...... € 8,000 internationale jury. previous editions the candidates will 2e prijs ...... € 6.000,- 2nd prize ...... € 6,000 present an extremely varied programme. 3e prijs ...... € 4.000,- 3rd prize ...... € 4,000 In the first round they can choose one Verrassend veel kandidaten hebben zich weer of Luigi Boccherini’s concertos for cello Publieksprijs ...... € 1.000,- Audience prize ...... € 1,000 aangemeld. Net als in voorgaande edities zullen zij and strings and one of the concert etudes zich gaan presenteren in een veelzijdig programma. by Mikhail Bukinik. Set works are the Prijs voor de beste vertolking Prize for best performance In de eerste ronde kunnen de deelnemers kiezen Chiacona for solo cello by Giuseppe van de opdrachtcompositie . € 1.000,- of the commissioned work: . € 1,000 uit een van de celloconcerten met strijkers van Colombi – the earliest composition Luigi Boccherini en uit een van de concert-etudes ever written for cello – and three of the Aanmoedigingsprijs . . . . € 2.000,- Incentive prize ...... € 2,000 van Michael Boekinik, verplichte werken zijn de recent Mystery Variations after Colombi. Chiacona voor cello solo van Giuseppe Colombi – In the second round, besides sonatas Behalve eeuwige roem en geldprijzen wordt de Besides immortal fame and cash prizes, de alleroudste compositie voor cello – en drie van by Schubert or Brahms and a prelude laureaten ook een aantal concerten aangeboden, the laureates will also be offered a de recente Mysterie Variations after Colombi. De from one of the last three Bach suites, onder meer tijdens het Delft Chamber Music number of concerts, including at the Delft tweede ronde biedt naast sonates van Schubert of candidates will play the set work Beatrice Festival, het Storioni Festival in Eindhoven, Chamber Music Festival, the Storioni Brahms en een prelude van een van de laatste drie and the Nightingale by Yannis Kyriakides, Heemstede, Delft en de Kleine Zaal van het Festival in Eindhoven, Heemstede, Delft Bach-suites, als verplicht werk de compositie Beatrice specially composed for the National Concertgebouw in Amsterdam. De Kronberg and in the Kleine Zaal of the Amsterdam and the Nightingale van Yannis Kyriakides, speciaal Cello Competition. The final on Friday 2 Academy biedt de 3 finalisten een plaats aan bij Concertgebouw. The Kronberg Academy geschreven voor het Nationaal Cello Concours. November is sure to be an unforgettable hun Cello Masterclasses. will offer the three finalists a place in its cello Een grote belevenis wordt de finale op vrijdag experience, with the three finalists master classes. 2 november, waarin de drie finalisten zich zullen performing Edward Elgar’s celebrated De deelnemers aan het Nationaal Cello Concours profileren in het vermaarde Cello Concert in e van cello concerto in E minor, accompanied staan vermeld op pagina 126-131, raadpleeg verder The candidates of this year’s National Cello Edward Elgar, begeleid door het Symfonieorkest van by the symphony orchestra of the de website voor de definitieve indeling en tijden: Competition are listed with their biographies het Conservatorium van Amsterdam onder leiding van Conservatory of Amsterdam, conducted www.amsterdamsecellobiënnale.nl on pages 126-131. Keep an eye on the website Paul Watkins. by Paul Watkins. for the definitive schedule.

46 47 vr 26 okt vr 26 okt programma programma

9.30 - ca. 16.45 uur, Grote Zaal 19.00 uur, Entreehal Nationaal Cello Concours Opening van de Amsterdamse eerste ronde Cello Biënnale Raadpleeg de website voor de indeling van Cello8ctet Amsterdam deelnemers en tijden Tan Wei erhu Keep an eye on the website for the definitive LeineRoebana dans: schedule. Erik Bos, Rodney Kasandikromo, Thérèse www.amsterdamsecellobiënnale.nl Zoekende and others gratis 20.15 uur, Grote Zaal Met medewerking van het Ragazze kwartet Het Openingsconcert Andreas Brantelid cello Luigi Boccherini (1743-1805) Truls Mørk cello Keuze uit de volgende twee werken: Nederlands Philharmonisch Orkest Celloconcert in G, G 480; Otto Tausk dirigent - Allegro non troppo Tan Dun dirigent - Adagio € 37,-/ € 29,50 - Allegro Celloconcert in D, G 479 Pjotr Iljitsj Tsjaikovski (1840-1893) - Allegro Pezzo Capriccioso opus 62 (Brantelid) - Adagio Cantabile - Allegro vivo Tan Dun (1957) Truls Mørk Andreas Brantelid Four Secret Roads of Marco Polo voor orkest Michail Boekinik (1872-1947) en twaalf celli nr. 1 in e, nr. 2 in G, nr. 3 in D of nr. 4 in f - Misterioso Adagietto - Misterioso Scherzo Giuseppe Colombi (1635-1694) - Misterioso Melanchonia Chiacona voor cello solo - Misterioso Generoso

Drie composities uit de 31 Mystery Variations pauze after Colombi: Igor Stravinsky (1882-1971) Pascal Dusapin (1955) Suite nr. 2 voor orkest 50 notes and 3 Variations - March - Valse Fred Lerdahl (1943) - Polka There and back again - Galop

Tan Dun (1957) Dmitri Sjostakovitsj (1906-1975) Chiacona after Colombi Celloconcert nr. 1 in Es, opus 107 (Mørk) - Allegretto - Moderato - Cadenza - Allegro con moto.

Dit concert wordt rechtstreeks uitgezonden op Radio 4 door Omroep Max en is ook te zien via de webcast op www.radio4.nl

LeineRoebana (foto Deen van Meer) 48 49 vr 26 okt vr 26 okt programma programma

Nationaal Cello Concours, eerste ronde Het Openingsconcert Iedere etappe van het Nationaal Cello Concours is een In this first round of the National Cello Dat deze editie van de Amsterdamse Cello Biënnale This opening concert confirms the muzikale gebeurtenis die intensief wordt beleefd door Competition – an intensive musical event een sterke hang heeft naar het (verre) Oosten bewijst Oriental tint of this edition of the spelers, jury èn publiek. In deze eerste ronde profileren for players, jury and audiences alike het openingsconcert. Componist, dirigent en Artist in Amsterdam Cello Biennial. Composer, Nederlandse en in Nederland studerende cellotalenten – Dutch and visiting cello students will Residence Tan Dun bekleedt hier de rol van muzikale conductor and Artist in Residence zich in het Celloconcert in G, (G 480) of in D (G 479) tackle a broad array of required works: reisleider en bruggenbouwer. Vanavond dirigeert hij zijn Tan Dun assumes the role of musical van componist-cellist Luigi Boccherini, met het Ragazze a Boccherini cello concerto, a Romantic Four Secret Roads of Marco Polo, een compositie waarin tour guide. This evening he conducts Kwartet in de rol van orkest. Daarnaast wagen zij zich ‘concert etude’ by Mikhail Bukinik – one de twaalf cellisten van het Nederlands Philharmonisch the twelve cellists of the Netherlands aan één van de hoogromantische Concert Etudes of the key figures in the early twentieth- Orkest hun solistische kwaliteiten ten volle benutten. Philharmonic Orchestra in his Four van Michail Boekinik, een prominente figuur binnen de century Russian cello school – and three De klankwereld van oosterse tokkelinstrumenten is een Secret Roads of Marco Polo. ‘For Russische celloschool van de vroege twintigste eeuw. contemporary variations on a theme bron van inspiratie voor de componist. Zelf zegt Tan Dun this piece,’ says the composer, ‘my Heel bijzonder zijn de Mystery Variations after by the Italian early Baroque composer daarover: ‘Iedere klank is een leven op zichzelf, ieder inspiration came from those sounds Colombi, oorspronkelijk geschreven voor de Finse cellist Giuseppe Colombi. leven bestaat uit klank. In deze compositie werk ik deze made on plucked instruments such as Anssi Karttunen, één van de eregasten in deze Biënnale. The Mystery Variations after Colombi gedachte uit door tokkelklanken te vergroten naar the sitar and pipa. Every sound is a Karttunen was destijds aangedaan toen hij voor zijn form a fascinating work, composed orkestrale klankkleuren en gebaren.’ life, and every life consists of sound. I vijftigste verjaardag deze cyclus van 31 miniatuurtjes in 2010 for the Finnish cellist Anssi Naast muziek uit het verre China biedt dit transpose and expand these inspirations kreeg aangeboden; alle componisten ervan kende Karttunen, one of the Amsterdam Cello programma ook ruim plaats aan werk van Russische from plucking sounds to orchestral hij al van eerdere samenwerkingen. Samen bieden de Biennial’s first guest artists. It is a set bodem. De avond opent met het beroemde Pezzo colours and gestures.’ variaties een caleidoscopische blik in het verleden, of 31 miniatures, each written by a Capriccioso uit 1887 van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski, gespeeld The remainder of the programme gezien door de ogen van 31 componisten van deze tijd. composer whom the cellist had worked door Andreas Brantelid. De aanstormende Deense highlights three Russian composers. Tegelijkertijd is het een blik in de toekomst, gezien vanuit with in the past. The variations offer cellist kent de gevaren van het stuk: ‘De virtuoze The cellist Andreas Brantelid, who het perspectief van de Italiaanse componist Giuseppe a kaleidoscopic glimpse into history, passages kunnen de Pezzo tot een karikaturaal will perform Tchaikovsky’s Pezzo Colombi wiens Chiacona het vroegst gedateerde seen through the eyes of contemporary circusnummer maken’, zegt Brantelid, ‘maar al die Capriccioso (1887), remarks: ‘The werk voor cello is. Sinds 2010 toert Karttunen langs composers, while at the same time virtuositeit komt voort uit het lyrische, zwaarmoedige virtuoso passages could easily turn the de grote concertpodia om delen uit de cyclus ten they look to the future, seen from the openingsgedeelte. Die gemoedsstand blijft voor mij de Pezzo into a caricature, a circus act. But gehore te brengen. ‘Het is een ongelooflijke eer om het perspective of Colombi (1635-1694), kern van het stuk.’ that virtuosity is derived from the lyrical, doorgeefluik te mogen zijn voor muziek die speciaal whose Ciacona is the first identified work Als intermezzo klinkt de lichte ironie van de Tweede sombre opening section. This mood is for voor jou is geschreven’, zo vertelde hij erover na een for solo cello. Suite voor orkest uit 1921 van Igor Stravinsky. Het me the essence of the piece.’ optreden in het Muziekgebouw aan't IJ. The 31 Mystery Variations are betreft hier orkestraties van eenvoudige werkjes voor Stravinsky’s Second Suite for De 31 Mystery Variations zijn commentaren op of commentaries or variations on vierhandig piano, die Stravinsky tussen 1917 en 1921 orchestra (1921) provides an ironic aside. variaties over de Chiacona van Colombi, dat zich op Colombi’s ciacona, in itself a series voor zijn eigen kinderen schreef. De muziek bevindt The music – orchestrations of simple zijn beurt ook weer laat beluisteren als een serie mini- of mini-variations over a repeated zich ergens op een kruispunt tussen Russisch folklore en quatre-mains piano pieces – straddles variaties over een herhalend harmonisch schema. harmonic scheme. Following the Frans neoclassicisme, met knipogen naar circuspolka en the line between Russian folklore and Na de Chiacona spelen de concoursdeelnemers drie Ciacona, participants will perform three tango. French neoclassicism, with a wink at the nieuw gecomponeerde variaties die hoge eisen stellen variations that put the players’ technical Slechts één keer, in 1962, zaten de naar de polka and tango. aan hun technische en theatrale kwaliteiten. In 50 and theatrical skills to the test. For VS geëmigreerde Rus Igor Stravinsky en de door Behind the Iron Curtain, Dmitri notes and 3 Variations van Pascal Dusapin klinkt iedere Pascal Dusapin (1955), every note in ‘50 de Sovjetautoriteiten gemaltraiteerde Rus Dmitri Shostakovich was unable to freely speak noot als een drama op zichzelf, Tan Dun behandelt notes en 3 Variations’ is a drama in itself; Sjostakovitsj naast elkaar aan de dis, in het kader van his mind, but he managed to cloak his in zijn Chiacona de cello als een oosterse citer en de Tan Dun (1957) treats the cello as an het enige bezoek dat Stravinsky in Rusland aflegde. Het opinions in music. His Cello Concerto Amerikaan Fred Lerdahl jaagt in There and back again oriental cither; in ‘There and back again’ gesprek tussen die twee wilde bepaald niet vlotten. No. 1, written in 1959 for his friend de noten van Colombi door de tijdmachine, recht naar the American Fred Lerdahl (1943) churns Geen wonder; tussen hen hing het spreekwoordelijke Mstislav Rostropovich, depicts a David de 21ste eeuw en weer terug. [ST] Colombi’s notes through a time machine, IJzeren Gordijn. Sjostakovitsj kon niet als een vrij man and Goliath-like struggle not unlike the straight to the 21st century. spreken, maar dat kon hij wel in bedekte termen in zijn one Shostakovich waged for most of his muziek. Zijn Eerste Celloconcert, dat hij in 1959 schreef life against the Soviet authorities. The voor zijn goede vriend Mstislav Rostropovitsj, getuigt van opening motif D-S-C-H is derived from een David en Goliath-achtige strijd die Sjostakovitsj zijn the composers initials. leven lang met de Sovjetautoriteiten voerde. Indringend is het telkens terugkerende openingsmotief, bestaande uit de noten D-S-C-Bes, (D-S-C-H), de initialen van de componist, verklankt in de Duitse transcriptie van de cyrillische letters. Aan de Noorse cellogigant Truls Mørk hier de eer om in de huid van Sjostakovitsj te kruipen en het vileine steekspel aan te gaan. [ST] 50 51 za 27 okt za 27 okt programma programma

The Map van Tan Dun 9.30 – 12.00 uur, Grote Zaal Voorafgaand aan het concert is er in de Met het multimediale project The Map brengt Tan Dun With the multimedia project The Map, Nationaal Cello Concours Entreehal 1 tussen 18.30 – 20.30 uur een een eerbetoon aan de volksmuziek uit de zuid-Chinese Tan Dun pays homage to the Chinese eerste ronde Chinees Buffet (niet bij de prijs van het concert provincie Hunan, waar hij opgroeide. De negendelige folk music of his youth. The nine- (vervolg vrijdag 26 oktober) inbegrepen) compositie berust op een interactie op afstand tussen movement composition is based on gratis de solocellist en orkestmusici enerzijds en enkele the counterpoint between solo cello, op video opgenomen muzikanten uit de etnische orchestra and video-recorded musicians 21.00 uur, Grote Zaal minderheden Tujia, Miao en Dong anderzijds. De cellist, belonging to the Tujia, Miao and Dong 13.00 uur, Foyerdeck 1 The Map spelende uit een partituur in westerse notatie, gaat ethnic minorities. The cellist (his part Nationaal Cello Concours Anssi Karttunen cello telkens weer de dialoog aan met de soms eeuwenoude scored in Western notation) enters into bekendmaking tweede ronde Orkest van het Conservatorium Amsterdam muzikaal-rituele uitingen van de Chinese zangers, dialogue with ancient musical rituals of Tan Dun dirigent slagwerkers en mond-organisten. the Chinese singers, percussionists and € 32,-/ € 25,50 Tan Dun begon aan deze persoonlijke zoektocht in mouth-organ players. 14.00 uur, Bimhuis en Kleine Zaal 1981, toen hij nog aan het conservatorium van Beijing Tan’s quest began in the winter of Masterclasses Tan Dun (1957) studeerde en naar Hunan terugkeerde om volksliederen 1981, while a student at Beijing’s Central Truls Mørk (Bimhuis) The Map, concert voor cello, video en orkest te verzamelen. Krap twintig jaar later besloot hij voor Conservatory. He returned to his home Tsuyoshi Tsutsumi (Kleine Zaal) - Nuo (Ghost Dance and Cry-singing) een compositieopdracht van het Boston Symphony province in Hunan to collect folk songs. € 15,-/ €12,- - Blowing Leaf Orchestra en cellist Yo-Yo Ma de musicerende boeren It was not until 20 years later that he - Daliuzi (Cymbal Coloring) uit zijn jeugd te koppelen aan het symfonieorkest. started working this piece for the cellist - Miao Suona (Pipe) Hierdoor ontstond volgens de componist ‘een Yo-Yo Ma and the Boston Symphony 16.15 uur, Grote Zaal - Feige (Antiphonal Songs) ontmoeting tussen verschillende tijden, culturen en Orchestra. It became, says the composer, Mini-concert met Mega KCO - Interlude: Mapping the Portrait ruimtes’. De wereldpremière vond begin 2003 plaats in ‘a meeting between different media, met Martin Fondse en Cello8ctet Amsterdam - Stone Drums Boston. different time-spaces and different gratis - Tongue-Singing Solist vanavond is de Fin Anssi Karttunen, die al bijna cultures.’ Honderdveertig cellospelende kinderen uit - Lusheng (Mouth Organ) een kwarteeuw met Tan Dun samenwerkt. Karttunen This evening’s soloist is the Finnish het hele land zijn verzameld in het Mega was al van de partij op 21 november 2003 tijdens een cellist Anssi Karttunen, who has worked Kinder Cello Orkest. Samen met het Cello8ctet unieke uitvoering voor tienduizend toeschouwers in de together with Tan Dun for some twenty- Amsterdam werd onder leiding van componist 23.30 uur, Bimhuis autonome prefectuur Xiangxi, de streek in Hunan waar five years. Karttunen appeared in a en jazzmusicus Martin Fondse in vier regio’s Late Night One de volksmuzikanten vandaan komen. ‘Bij elke uitvoering unique performance of the work in the voor dit concert gerepeteerd. Zelf zegt Fondse Vincent Courtois cello van The Map keer ik in gedachte terug naar Hunan’, autonomous prefecture of Xiangxi, in over dit project: ‘Wat ik de jonge cellisten Jérôme Pernoo cello zegt Karttunen. ‘Dit bezoek aan de roots van Tan Dun Hunan province in 2003. ‘My old French mee wil geven is dat muziek maken niet voor € 15,-/ € 12,- gaf mij een gevoel van zekerheid en een levenservaring cello follows The Map to Xiangxi,’ says niets ‘spelen’ heet. Dat een mega-orkest heel Vincent Courtois is een graag geziene gast die mij altijd begeleiden. De grote dramatische kracht Karttunen. ‘The immense dramatic klein kan klinken, maar ook heel groots! Cello’s op de jazzfestivals in de hele wereld, Jérôme van Tan Duns muziek komt niet voort uit compositorische power of Tan Dun’s music does not stem klinken heel goed samen met andere cello’s. Pernoo is een van de meest veelzijdige systemen, maar uit zijn Chinese erfenis.’ from a compositional system, but from Maar misschien speel ik ook wel op mijn cellisten van zijn generatie - en niet alleen in De cellopartij doet vaak Chinees aan en bevat his Chinese heritage.’ vibrandoneon... het ijzeren repertoire! talloze glissandi. Karttunen: ‘Ik moest nieuwe speel- Karttunen: ‘I had to learn new technieken op de cello leren. Tan Dun verzocht mij de playing techniques. Tan Dun asked One hundred and forty cello-playing children Two French top cellists will put their skills to the test. Europese glissandi te vergeten. In plaats daarvan wil hij me to forget European-style glissandi; from throughout the Netherlands have been Vincent Courtois is a popular guest at jazz festivals tonen met een specifieke articulatie die bijvoorbeeld what he is looking for is a specific gathered together to form the Mega Children’s Cello throughout the world and Jérôme Pernoo is one of the naar de Chinese opera verwijst. Bij die articulatie hoort articulation that refers to Chinese opera. Orchestra. Rehearsals for this concert will have most versatile cellists of his generation - and not just vaak een glissando, soms zo kort dat je het nauwelijks This articulation often uses its own sort been held in four different regions of the Netherlands in the mainstream repertoire! hoort, soms heel lang als in de stembuiging van een of glissando, sometimes so short that together with the Cello8ctet Amsterdam and under zanger. Tijdens de repetities zingt Tan Dun het allemaal you hardly hear it, sometimes drawn the direction of the composer and jazz musician voor. Dit maakt het zeer gemakkelijk voor westerse out, imitating a singer’s inflections. Tan Martin Fondse. To quote Fondse’s own words on musici om te begrijpen wat hij bedoelt.’ [MK] demonstrates it during the rehearsals, this project: ‘I would like to share with these young making it easy for Western musicians to cellists that it isn’t just by chance that musicmaking is understand the effect he’s after.’ called ‘playing’. Also that a mega orchestra can play incredibly softly, but also extremely loudly! Cellos sound great together with other cellos. But perhaps I will also play on my vibrandoneon...’

52 53 zo 28 okt zo 28 okt programma programma

09.30 uur, Grote Zaal 13.30 uur, Kleine Zaal Bach & Breakfast Album, nieuwe Nederlandse muziek David Geringas cello n.t.b. amateurcellisten en -pianisten € 15,-/ € 12,- Doris Hochscheid cello Frans van Ruth piano Johann Sebastian Bach (1685-1750) gratis Suite nr. 4 in Es, BWV 1010 - Prélude - Allemande 15.00 uur, Klankspeeltuin - Courante Cello-Klankspeeltuin - Sarabande Speciaal tijdens het festival kunnen kinderen - Bourrée en volwassenen spelenderwijs composities - Gigue maken tijdens de workshop 'speel met muziek'. kinderen/volwassenen: € 8,50

10.15 uur, Grote Zaal en Bimhuis Masterclasses 15.00 uur, Grote Zaal Colin Carr (Grote Zaal) Slowly Rocking Anssi Karttunen (Bimhuis) Roel Dieltiens cello € 15,-/ € 12,- Hidemi Suzuki cello B’Rock / Baroque Orchestra Gent € 26,-/ € 21,- 12.30 - 13.15 uur, Kleine Zaal Anner Bijlsma in gesprek met... Antonio Vivaldi (1678-1741) Larissa Groeneveld gratis Celloconcert in c, RV 401 (Dieltiens) - Allegro non molto - Adagio 13.30 uur, Bimhuis - Allegro non molto Cellostorm kindervoorstelling (6+) première Antonio Vivaldi Cello8ctet Amsterdam Cellosonate in e, RV 40 (Dieltiens) Dagmar Slagmolen regie - Largo kinderen € 7,50/ volwassenen € 10,- - Allegro Ensemble in Residence Cello8ctet Amsterdam - Largo Hidemi Suzuki speelt hier een bevlogen voorstelling voor - Allegro iedereen van zes jaar en ouder. In de regie van Dagmar Slagmolen storten zij zich in John Cage (1912-1992) een stormachtig verhaal over een eenzame uit String Quartet in Four Parts: (bewerking duif op een lange tocht vol avonturen, voor barokorkest door Frank Agsteribbe) ontberingen en talloze geluiden: woest en - Quietly flowing along verstild, lieftallig en angstaanjagend. Waar - Slowly Rocking zal duif neerstrijken en rust vinden? Een - Quodlibet beeldende voorstelling over eenzaamheid en vriendschap in samenwerking met Oorkaan. Carl Philipp Emanuel Bach (1714-1788) Ensemble in Residence Cello8ctet Amsterdam Celloconcert in A, Wq 172 (Suzuki) give an inspiring performance for everyone aged - Allegro six years and older. The cellists are swept up into - Largo a tempestuous tale about a lonely dove on a long - Allegro assai journey full of adventures, hardships and countless sounds: from savage to tranquil, sweet to terrifying. Dit concert wordt opgenomen door Omroep An expressive performance about loneliness and MAX en op een later tijdstip uitgezonden op friendship in collaboration with Oorkaan. Radio 4 Roel Dieltiens Jakob Koranyi 54 55 zo 28 okt zo 28 okt programma programma

Album Slowly Rocking (Amateur)cellisten kunnen zich gelukkig prijzen met Cellists, both amateur and professional, Met een beetje goede wil zijn Antonio Vivaldi en Carl In this programme, the Baroque een fantastisch repertoire dat meerdere stijlperiodes enjoy a broad repertoire spanning Philipp Emanuel Bach te beschouwen als de rocksterren composers Antonio Vivaldi and Carl omvat. En toch: tot voor kort ontbrak het aan een many stylistic periods. But until recently van hun tijd; beiden waren meesters in muziek vol Philipp Emanuel Bach – masters of nieuw, eigenzinnig, Nederlands cellogeluid. Celliste there was a dearth of new cello music virtuositeit en felle contrasten. In dit programma virtuosity and sharp contrasts – are Doris Hochscheid en pianist Frans van Ruth, die al jaren from the Netherlands. Cellist Doris krijgen deze barokkers tegenwicht met drie delen uit juxtaposed against three movements met veel succes een lans breken voor Nederlandse Hochscheid and pianist Frans van Ruth, het String Quartet in Four Parts van John Cage, een from John Cage’s String Quartet in Four cellowerken van bijvoorbeeld Henriette Bosmans, longstanding advocates of cello works compositie die volgens Cage ‘de stilte prijst zonder haar Parts. ‘Without actually using silence,’ Rudolf Escher, Matthijs Vermeulen en Willem Pijper, by Dutch composers Henriette Bosmans, daadwerkelijk te gebruiken’. Het glasachtige tweede said the composer, ‘I should like to praise zorgen nu voor een intensieve verjongingskuur van het Rudolf Escher, Matthijs Vermeulen and deel, Slowly Rocking, vereist een non-vibratospel dat it.’ The glass-like second movement Nederlandse repertoire voor cello en piano. Aan liefst Willem Pijper, have now invigorated the een kolfje naar de hand is voor barokstrijkers. requires the musicians to play without dertig componisten, rijp en groen, vroegen zij zeer Dutch cello sound with music by some ‘Het Concert in c-klein en de Sonate in e-klein waren vibrato, a technique that suits Baroque onlangs om voor hun project Album een kort werk te thirty composers, young and old. Each of de eerste werken van Vivaldi die ik als student leerde string players to a T. schrijven, met een volstrekt persoonlijke signatuur, maar the short works in Album has a unique kennen’, herinnert de Vlaamse cellist Roel Dieltiens zich. ‘The Concerto in C minor and the rekening houdend met de technische limieten van signature while always keeping in mind ‘Volgens mijn toenmalige leraar, André Messens (aan Sonata in E minor were the first pieces amateurcellisten en –pianisten. the technical limitations of amateur wie ik trouwens alles te danken heb), pasten die werken by Vivaldi I studied,’ recalls the Flemish Hochscheid: ‘Al jaren krijgen wij via onze website cellists and pianists. perfect in een bepaalde pedagogische methode. Ik cellist Roel Dieltiens. ‘They were part verzoeken van amateurcellisten en cellodocenten die Hochscheid: ‘For years our website was toen een laatbloeier en speelde nog helemaal of a certain pedagogical method, but naarstig op zoek zijn naar interessant nieuw Nederlands has been bombarded with requests from niet zo goed. Het was pas enkele decennia later, dat only many years later, as professional repertoire. Met dit project kan nu daadwerkelijk in amateur players and cello teachers for ik als professioneel cellist die didactische componist cellist, did I discover that my boring die behoefte worden voorzien. Als aanloop naar interesting new Dutch repertoire. This van toen vanuit een heel andere hoek onder de loep ‘school Vivaldi’ was in fact a musical deze Biënnale organiseren wij op een viertal plaatsen project fills that gap. In the run-up to nam. Wat een ontdekking! Mijn saaie school-Vivaldi genius: harmonically and rhythmically in Nederland masterclasses, waar we samen met the Cello Biennial we have organized ontvouwde zich tot een ronduit geniaal musicus, simple but with an ingenious strategy, as amateurduo’s de stukken onder de loep nemen. Waar masterclasses throughout the country, eenvoudig op het gebied van harmonie en ritme, maar well as a keen sense for theatrical and mogelijk vragen we de componisten om zich erbij te where together with amateur duos we met een uitgekiende strategie en een groot gevoel dramatic effects.’ voegen, want voor een musicus is niets zo waardevol als examine the pieces in greater detail. voor theatrale en dramatische wetmatigheden. Hij Whether the Concerto in A by CPE het ontvangen van speelaanwijzingen uit de allereerste Wherever possible, we have invited schreef wondermooie melodieën die de emoties zonder Bach was initially conceived as a cello hand.’ the composers to be present as well, omwegen aanspreken. Echte cellomuziek dus.’ concerto or not is, for Baroque cellist Tijdens dit concert laat een selectie van Nederlandse because nothing is as valuable to a Of het Concert in A van Carl Philipp Emannuel Bach Hidemi Suzuki, neither here nor there. amateurduo’s het publiek kennismaken met het performing musician as first-hand ook ‘echte cellomuziek’ is, valt te betwijfelen. ‘De Bach’s concertos ‘are composed in a kersverse repertoire. Voor wie de smaak ervan te contact with the composer.’ partijen zijn zo geschreven dat ze ook kunnen worden particular way that the solo part is pakken krijgt is het eerste deel van het album na het This concert offers a number of uitgevoerd op fluit of klavecimbel’ weet barokcellist possible to alternate either with flute or concert verkrijgbaar. Ook zullen Hochscheid en Van Dutch amateur cello/piano duos the Hidemi Suzuki. ‘Of ze nu wel of niet voor de cello zijn harpsichord. It does not affect what we Ruth bij deze gelegenheid werken van hun vijfde cd in opportunity to introduce some of these bedacht maakt voor mij niet zo veel uit; wat telt is dat can do with the piece.’ Suzuki is quick to de serie Dutch Cello Sonatas 1900-1950 presenteren. fresh new works. Listeners taken by this de cello destijds een serieuze kandidaat was voor express his admiration for CPE Bach’s Zie verder: www.cellosonate.nl [ST] selection might be tempted to purchase de solopartij’. Zelf hecht Suzuki grote waarde aan de music: ‘We [cellists] tend to focus on the the first CD of the series after the concert. muziek van C.P.E. Bach: ‘Vaak zijn we geneigd om Suites of JS Bach and then leap directly Hochscheid and Van Ruth will also take ons bezig te houden met de Suites van J.S. Bach en to Boccherini, Haydn and the romantic this opportunity to present their fifth CD vandaaruit de sprong te maken naar Boccherini, Haydn repertoire. But the three concertos by in the series Dutch Cello Sonatas 1900- en het romantische repertoire. Maar het is bekend dat CPE Bach are a sort of milestone linking 1950. Haydn sterk beïnvloed is door de muziek van C.P.E. the elder Bach and Haydn.’ For more information, Bach, vooral in zijn vroegere werken. In de historische see www.cellosonata.nl stroom van achttiende-eeuwse cellomuziek moeten deze concerten van C.P.E. Bach dus als mijlpalen worden toegevoegd.’ Hidemi Suzuki voegt in dit concert de daad bij het woord. [ST]

56 57 zo 28 okt zo 28 okt programma programma

TAKE FIVE - Snow in June 17.00 uur, Grote Zaal 20.15 uur, Grote Zaal Kan het midden in de zomer sneeuwen? Wel in Can it snow in the middle of the TAKE FIVE Chopin en Franchomme de wereld van Tan Dun. Zijn Elegy, Snow in June summer? In Tan Dun’s world it can. Snow in June - Tan Dun Natalia Gutman cello refereert aan een dertiende-eeuws Chinees drama, His Elegy, Snow in June refers to a Jacob Koranyi cello Sietse-Jan Weijenberg cello waarin een onschuldige vrouw ter dood wordt thirteenth-century Chinese drama Larissa Groeneveld cello Elisso Virsaladze piano veroordeeld. Voordat zij sterft, voorspelt zij dat haar in which an innocent woman is Gwyneth Wentink harp Yun-Yang Lee piano bloed hemelwaarts zal stijgen en terug zal keren in sentenced to death. Before she dies, CvA Percussion slagwerk: Ragazze Kwartet de vorm van hevige sneeuwval, met alle gevolgen she predicts that her blood will rise Arend Bruijn, Michiel Buijsse, Bence Major, Ying Lai Green contrabas van dien. Voor Tan Dun symboliseert dit verhaal de to heaven, returning in the form of a Sebastiaan Molenaar € 32,-/ € 25,50 massaslachting die op 4 juni 1989 plaatsvond op het massive blizzard. For Tan Dun, this tale Andrea Leine & Harijono Roebana Plein van de Hemelse Vrede in Beijing. De Elegy is symbolizes the 1989 Tiananmen Square choreografie (première) Frédéric Chopin (1810-1849) volgens hem op te vatten als een klaagzang voor massacre in Beijing, and can be seen as LeineRoebana dans: Introduction et Polonaise brillante opus 3 onschuldige slachtoffers wereldwijd. Speciaal voor deze a lament for innocent victims worldwide. Erik Bos, Luana van Eekeren, Tim Persent, (Weijenberg) Biënnale creëerden Andrea Leine en Harijono Roebana Andrea Leine and Harijono Roebana Swantje Schäuble, Heather Ware een nieuwe choreografie. create special for the Biennial a new Dance Forum Taipei dans: Chopin/Franchomme Ook aan de Sonate voor cello solo uit 1948-1953 van choreography on Snow in June. Kai-yun Chen, Yi-Wei Lo Etude nr. 7 in cis, opus 25 (Weijenberg) Györgi Ligeti (1923) kleeft een verhaal van repressie. Ligeti’s Sonata for Cello is likewise € 15,-/ € 12,- - Lento De Sovjetautoriteiten, die de scepter zwaaiden in het associated with the theme of repression. naoorlogse Hongarije, vonden de compositie niet door The Soviet authorities dismissed the Györgi Ligeti (1923 – 2006) Auguste Franchomme (1808-1884) de beugel kunnen. Had de Sonate mogelijk een te work as having an overly elegiac Sonate voor cello solo Fantasie sur Le ‘Chant d’Adieux’, opus 9 voor sterk elegisch karakter? Volgens de jonge cellist Jacob character. But according to the cellist - Dialogo cello en strijkers (Weijenberg) Koranyi is het maar net hoe je het stuk uitvoert: ‘Het is Jacob Koranyi it depends on how the - Capriccio ongelooflijk hoe uiteenlopend en toch overtuigend de work is performed: ‘It is amazing how Chopin/Franchomme Sonate van Ligeti klinkt wanneer het door verschillende varied and yet how convincing Ligeti’s Yannis Kyriakides (1969) Grand Duo Concertante sur thèmes de cellisten wordt gespeeld; daarmee bewijst het stuk sonata sounds when it’s played by Body of words (wereldpremière) voor cello en ‘Robert le Diable’ de Meyerbeer (Gutman) zijn grote kwaliteit.’ De eerste keer dat Koranyi de different cellists; this testifies to the elektronica Sonate voor cello solo hoorde was hij er meteen door work’s quality.’ pauze gegrepen: ‘Ik kan me volledig identificeren met de vele The programme also includes two Theo Loevendie(1930) gemoedstoestanden die het stuk biedt. Inmiddels is world premieres. Yannis Kyriakides’ Three Movements for Harp and cello Frédéric Chopin het echt een lijfstuk van me geworden waar ik telkens Body of Words for cello and electronics, (wereldpremière) Sonate in g voor piano en cello, opus 65 opnieuw naar terugkeer.’ commissioned by the Biennial, ‘is about - Ben ritmico (Gutman) Op het programma staan verder twee words and the act of speaking, and how - ♩= 58 - Allegro moderato wereldpremières. Op verzoek van de Biënnale schreef this resonates within the body. In this - ♩=100 - Scherzo de Grieks-Nederlandse componist Yannis Kyriakides work, the cello becomes a surrogate for - Largo (1969) Body of Words voor cello en elektronica. Volgens an inner voice. The electronics are raw Tan Dun (1957) - Finale: Allegro de componist gaat het stuk over de handeling van het and visceral; the cello is self-reflective, it Elegy, Snow in June voor cello, vier slagwerkers spreken en de wijze waarop de woorden resoneren in speaks but we cannot decipher it.’ en dans Dit concert wordt rechtstreeks uitgezonden het lichaam. De cello ziet hij daarbij als een surrogaat ‘The cello has no secrets for me,’ says door Omroep Max op Radio 4 van een innerlijke stem, maar wat deze stem zegt valt Theo Loevendie. ‘I thought the same Dit concert wordt opgenomen door Omroep voor een buitenstaander niet te ontcijferen. held true for the harp. But it is devilishly MAX en op een later tijdstip uitgezonden op ‘De cello heeft voor mij geen geheimen’, zegt Theo difficult to write well for a basically Radio 4. Loevendie naar aanleiding van zijn nieuwe compositie diatonic instrument within a chromatic Three Movements for Harp and Cello. ‘Dat dacht ik ook context, without turning the harpist into a van de harp. Maar het bleek een heksentoer om voor ballerina.’ 19.00 uur, Kleine Zaal het in principe diatonische instrument goed te schrijven Fringe in een chromatische context, zonder dat de harpiste, Studenten van The Junior Music Academy of hoe goed ook, transformeert tot een ballerina die Stockholm met beide benen in de knoop toch nog samenhang gratis probeert te suggereren.’ Geen dans bij Loevendie, en misschien is dat maar goed ook... [ST]

58 59 zo 28 okt zo 28 okt programma programma

Chopin en Franchomme Chapeau bas, Messieurs, un génie! – ‘Hoeden af, een Frederic Chopin met the French genie!’ Zo luidde de loftuiting van Robert Schumann cellist and composer Auguste-Joseph in de Allgemeine Musik Zeitung op Frédéric Chopin. Franchomme in 1831 via their mutual Laatstgenoemde voelde zich bijzonder opgelaten met friend Franz Liszt. The Chopin de veelvuldige bewieroking van zijn Duitse collega, biographer Adam Zamoyski wrote of omdat hij er een sterk labiele geest achter vermoedde. Franchomme that ‘he was more an Meer op zijn gemak was Chopin met zijn grote ordinary musician than a virtuoso, a vriend Auguste-Joseph Franchomme, Frans cellist quiet man who loathed garishness en componist, die hij in 1831 ontmoette bij hun and exaggeration, in people as well as gemeenschappelijke vriend Franz Liszt. Chopin-biograaf in music.’ The first time Franchomme Adam Zamoyski schrijft over Franchomme dat hij heard Chopin play, says the author, ‘he ‘eerder een gewone musicus was dan een virtuoos, een understood him at once.’ rustige man die afkeer had van opsmuk en overdrijving, This mutual admiration led to a zowel bij mensen als in de muziek.’ De eerste keer dat longstanding friendship and musical Franchomme het spel van Chopin hoorde, zo stelt collaboration. Chopin wrote his Sonata Zamoyski, ‘begreep hij hem onmiddellijk.’ in G minor, Op. 65 for Franchomme, and Deze liefde op het eerste gehoor resulteerde in together they composed the Grand Duo een boeiende samenwerking. Chopin schreef voor Concertante for piano and cello, based Franchomme zijn Sonate in g opus 65, samen schreven on Meyerbeer’s opera Robert le Diable. zij onder meer het Grand Duo Concertante voor piano Anner Bijlsma’s article on Chopin and en cello, gebaseerd op Meyerbeer’s opera Robert le Franchomme (See Bijlsma's article in this Diable. Voor in dit festivalboek staat het artikel van book) includes a glowing review of the Anner Bijlsma over Chopin en Franchomme, waarin hij Grande Duo by Robert Schumann. een ronkende recensie van Robert Schumann over het Sietse-Jan Weijenberg, one of the Tsuyoshi Tsutsumi Grand Duo citeert. cellists featured in this evening’s concert, Sietse-Jan Weijenberg één van de cellisten van dit sees it as an honour and an adventure concert, beschouwt het als een eer en een avontuur om to delve into the sound world of this zich mede te mogen ontfermen over de klankwereld illustrious duo. ‘String players often fall van het illustere tweetal. ‘De pianowerken van Chopin in love with melodies from Chopin’s hebben soms melodieën waar zelfs strijkers verliefd op piano works. The most splendid etudes, worden,’ aldus Weijenberg. ‘De prachtigste etudes, nocturnes or waltzes have also made nocturnes of walsen zijn dan ook gretig ingelijfd in their way into our string repertoire. My ons strijkersrepertoire. Mijn eerste aanraking met de first brush with Chopin’s Introduction Introduction et Polonaise Brillante van Chopin was and Polonaise brilliante was a virtuosic een virtuoze opname van Feuermann, die zijn eigen recording by Emanuel Feuermann, bewerking van het stuk speelde. Verschillende cellisten playing his own arrangement. Various hebben het stuk bewerkt, vaak om de aandacht van cellists have arranged the piece, de piano weg te snoepen en zichzelf in de spotlights te shortchanging the piano in an attempt kunnen manoeuvreren. Maar juist door de onschuld en to manoeuvre themselves further into puurheid van de originele versie is die misschien wel het the limelight. But it is the innocence mooist.’ [ST] and purity of the original that makes it perhaps the best version of all.’

Sietse-Jan Weijenberg Natalia Gutman 60 61 ma 29 okt ma 29 okt programma programma

09.30 uur, Grote Zaal 15.00 uur, Grote Zaal 17.00 uur, Grote Zaal 20.15 uur, Grote Zaal Bach & Breakfast Het Eerste Recital TAKE FIVE Gabetta en Wallfisch Hidemi Suzuki cello Andreas Brantelid cello Nipponari Sol Gabetta cello € 15,-/ € 12 Colin Carr cello Tsuyoshi Tsutsumi cello Dai Miyata cello ,- Sol Gabetta cello Harrie Starreveld shakuhachi Jacob Koranyi cello Johann Sebastian Bach (1685-1750) Paul Watkins cello Makiko Goto koto Kaori Yamagami cello Suite nr. 1 in G, BWV 1007 Thomas Sauer piano € 26,-/ € 21 Raphael Wallfisch cello ,- - Prélude Huw Watkins piano Candida Thompson concertmeester en - Allemande € 26,-/ € 21 Teruaki Suzuki (1958) artistieke leiding ,- - Courante Solo Sonate voor cello Amsterdam Sinfonietta - Sarabande Robert Schumann (1810-1856) - Menuet Adagio en Allegro voor cello en piano, Michio Mamiya (1929) Sergej Prokofjev (1891-1953) - Gigue opus 70 (Brantelid) Kio for cello and shakuhachi Uit: Visions Fugitives opus 22a, bewerkt voor strijkorkest door Rudolf Barsjai Felix Mendelssohn (1809-1847) Toshiro Mayuzumi (1929-1997) - Lentamente 10.15 uur, Bimhuis en Kleine Zaal Sonate voor cello en piano in Bes, opus 45 Bunraku voor cello solo, 1960 - Animato Masterclasses (Carr) - Commodo Sol Gabetta (Bimhuis) - Allegro Vivace En verder: - Ridicolosamente Xenia Jankovic (Kleine Zaal) - Andante rituele muziek en volksmuziek uit Japan voor - Con vivacita € 15,-/ € 12 - Allegro assai cello, shakuhachi en koto. - Feroce tallone ,- - Inquieto Toru Takemitsu (1930-1996) Dit concert wordt opgenomen door omroep - Dolente 12.30 uur, Bimhuis Orion voor cello en piano (Watkins) MAX en op een later tijdstip uitgezonden op Anner Bijlsma in gesprek met.... Radio 4. Peˉteris Vasks (1946) gratis Peˉteris Vasks (1946) Klaˉtbuˉtne* voor cello en strijkorkest Das Buch voor cello solo (Gabetta) (Nederlandse première) (Gabetta) - Fortissimo - Andante cantabile 13.30 uur, Kleine Zaal - Pianissimo 19.00 uur, Kleine Zaal - Allegro marcato Fringe/Open Podium Fringe - Adagio gratis Dit concert wordt opgenomen door omroep Tan Wei erhu MAX en op een later tijdstip uitgezonden op gratis pauze Radio 4. Tan Wei is een van de bekendste bespelers van de erhu, een knievedel die immens David Popper (1843-1913) populair is in China. Zij komt naar de Biënnale Requiem voor 3 cello’s en strijkers opus 66 op uitnodiging van Artist in Residence Tan (Miyata, Koranyi, Yamagami) Dun, die vaak voor zijn cello solopartijen de erhu als klankvoorbeeld neemt. Tan Wei speelt Robert Schumann (1810-1856) donderdag in het Celloconcert in a, opus 129 versie met met het Nederlands Symfonieorkest onder strijkorkest van Arthur Lilienthal (Wallfisch) leiding van Tan Dun, maar hier geeft ze een - Nicht zu schnell solorecital. - Langsam - Sehr Lebhaft Tan Wei is one of the most renowned players of the erhu, a knee viol that is immensely popular in * Klaˉtbuˉtne is geschreven voor Sol Gabetta in Chinese classical, traditional and popular music. opdracht van de Amsterdamse Cello Biënnale, She makes her appearance at the Biennial at the Amsterdam Sinfonietta en het Istanbul invitation of its Artist in Residence Tan Dun, who International Music Festival. Het opdrachtwerk often uses the sound of the erhu as a model for his kwam tot stand mede dankzij een bijdrage solo cello parts. Tan Wei will also play on Thursday van de Eduard van Beinum Stichting. in the Crouching Tiger Concerto with the Netherlands Symphony Orchestra conducted by Tan Dun, but on Dit concert wordt rechtstreeks uitgezonden this occasion she will give a solo recital. door Omroep Max op Radio 4. 62 63 ma 29 okt ma 29 okt programma programma

Het Eerste Recital Nipponari Twee oude bekende composities en twee recentere Two time-honoured repertoire pieces Geen land is zo snel verwesterd als Japan. Geen No nation is so westernized, but at the vormen tezamen dit recital, waarbij voor alle and two more recent works: each of the land is tegelijk zo trouw gebleven aan oude tradities same time so true to its ancient traditions uitvoerenden geldt dat ze een heel speciale band performers has a special bond with the en esthetische principes. Beide kanten komen in dit and aesthetic principles, as Japan. Both hebben met het door hen te spelen werk. work he or she will perform. concert aan bod. Tsuyoshi Tsutsumi, godfather van de facets can be heard in a new work Robert Schumann schreef zijn Adagio en Allegro Robert Schumann originally composed Japanse celloschool, laat het nieuwe Japan horen in by Teruaki Suzuki (1958); meditative oorspronkelijk voor hoorn en piano, maar de muziek the Adagio and Allegro for horn and nieuw werk van Teruaki Suzuki, meditatieve verstilling tranquillity and lyrical sound colour wordt minstens zo vaak uitgevoerd door (alt)viool of piano, but the work is just as often en klankkleurlyriek zijn de hoofdbestanddelen van are the principle elements in his ritual cello en piano. Cellist Andreas Brantelid: ‘Schumann performed by the violin, viola or cello. de rituele muziek voor cello, koto en shakuhachi. De music for cello, koto and shakuhachi. schreef een soort bovenmenselijke muziek en dat geldt Andreas Brantelid: ‘Schumann wrote componisten Toshiro Mayuzumi en Michio Mamiya The composers Toshiro Mayuzumi ook voor deze twee delen. Wanneer ik dit speel, stop ik a kind of otherworldly music, and it manoeuvreerden tussen het oude en het nieuwe Japan; (1929-1997) and Michio Mamiya (1929) vanzelf met nadenken. De muziek neemt me altijd weer always transports me to an unknown zij introduceerden westerse elementen (waaronder de also manoeuvre between the old and mee naar een onbekende bestemming.’ destination.’ cello) in de serene Japanse klankwereld. the new Japan, introducing Western Colin Carr zegt een zwak te hebben voor Colin Carr has a soft spot for Als tweeëntwintigjarige student vertrok Toshiro elements (including the cello) into the Mendelssohns Eerste sonate in Bes voor cello en piano. Mendelssohn’s early B-flat major Mayuzumi naar Parijs om daar zijn horizon te verbreden. serene Japanese sound world. ‘Dit stuk getuigt van een onweerstaanbare melodische sonata, with its irresistible melodic Hij dompelde zich onder in de muzikale wereld van Mayuzumi went to Paris as a inventiviteit, het hele stuk ademt gratie en elegantie. inventiveness. ‘The whole piece is Messiaen en Boulez, en raakte er gegrepen door 22-year-old student, immersing himself De hoekdelen vallen op door hun zangerige thema’s characterised by elegance and grace,’ de musique concrète, de elektronisch vervormde in the music of Messiaen and Boulez. en hun kunstige transformaties, maar het is vooral het says the cellist. ‘The outer movements klankmanifestaties van alledaagse omgevingsgeluiden. He also discovered musique concrète, prachtige Andante dat het stuk een hart geeft vol are both notable for the transformations Eenmaal terug in Japan luisterde hij met nieuwe oren the electronic distortion of everyday verlangen en eenvoudige schoonheid.’ of their cantabile main theme, but it is naar boeddhistische tempelklokken en traditionele ambient sounds. After returning to Van een onaardse schoonheid en een diepe the lovely central Andante which gives Japanse instrumenten. Mayuzumi’s compositie Japan he listened with new ears to eenzaamheid is de compositie Orion voor cello en the work its heart of yearning and simple Bunraku laat zich beluisteren als een cellotranscriptie Buddhist temple bells and traditional piano van Toru Takemitsu, de Japanse componist die beauty.’ van de traditionele muziek bij een Bunraku-(poppen) Japanese instruments. His composition een brug sloeg tussen een Frans klankkleuridioom The composition Orion by Toru voorstelling. De rol van de zanger, die de stemmen van Bunraku (1960) can be seen as a cello en de klankesthetiek van de Japanse traditionele Takemitsu, the composer who bridged de poppen voor zijn rekening neemt, keert hier terug in transcription of the traditional music that muziek. Oorspronkelijk maakte het werk deel uit van de the French sound-colour idiom and the de gestreken cello-frasen. De begeleidende shamisen accompanies Bunraku (puppet theatre). compositie Orion and Pleiades voor cello en orkest uit aural aesthetics of Japanese traditional (een Japans traditioneel banjo-achtig instrument) wordt Likewise, the composer Michio 1984. Het stuk is een meditatie over de mythologische music, is another work of sublime, door de cellist met pizzicato’s geïmiteerd. Mamiya went in search of a rational Orion die per abuis door Artemis met een pijl werd otherworldly beauty. The piece is a Ook de componist Michio Mamiya zocht naar een dialogue between traditional Japanese gedood en daarna door haar in de hemel werd meditation on the mythological figure zinvolle dialoog tussen de traditionele Japanse muziek music and contemporary Western bijgezet. Sindsdien jaagt hij zonder succes op de of Orion, who, mistakenly killed by en de (nieuwe) westerse muziek. In zijn compositie Kio music. In Kio, this dialogue is conducted Pleiaden, de sterrennymfen, die tot in de eeuwigheid Artemis’ arrow, is in endless pursuit of klinkt die dialoog tussen de cello en de shakuhachi, de between the cello and the shakuhachi, hun eigen koers blijven volgen. the Pleiades, the star nymphs. bamboefluit, die al sedert de dertiende eeuw door zen- the bamboo flute that has been played Een andere vorm van eenzaamheid klinkt door Another form of loneliness is boeddhistische monniken wordt bespeeld. Fluitist Harrie by Buddhist monks since the thirteenth in Das Buch, een compositie uit 1978 van de Letse expressed in Das Buch, a composition Starreveld raakte zo’n vijftien jaar geleden gegrepen century. Dutch Flutist Harrie Starreveld: componist Peˉteris Vasks. Het tweedelige stuk getuigt dating from 1978 by the Latvian door de klank van de shakuhachi en het bijbehorende ‘I took [shakuhachi] lessons in order to van negatieve krachten en een louterende weg naar composer Pe¯teris Vasks. The two- spirituele gedachtengoed. Hij ging in de leer bij een learn as much as possible about the licht en liefde. Voor celliste Sol Gabetta is Das Buch movement work is one of negative forces Japanse zenmeester, die hem vrijwel woordloos music. But in retrospect I think what een lijfstuk en ze zette het ook op cd. Vasks is haar diep and a purifying path to light and love. binnenloodste in de verstilde wereld van zijn muziek. I learned most was what it means dankbaar voor de lezing die zij van Das Buch geeft. Hij Vasks conveyed his gratitude to the Starreveld: ‘Ik nam lessen om zoveel mogelijk over de to meditate. The shakuhachi is a schreef hierover: ‘Dank, Sol, voor jouw aanwezigheid cellist Sol Gabetta, who recorded the muziek te leren. Maar terugblikkend kan ik constateren meditation tool. Silence - what the monks in iedere toon, iedere streek en iedere ademtocht. Jij work for CD, thus: ‘Thank you, Sol. You dat ik vooral heb geleerd wat het is om te mediteren. De call ‘Ma’ - is the focal point.’ brengt licht in onze duistere wereld.’ [ST] bring light to our sombre world.’ shakuhachi wordt gebruikt voor meditatie-doeleinden. De stilte, door de monniken aangeduid als ‘Ma’, is de kern waar alles om draait. Simpel gezegd kan je stellen dat de shakuhachispeler de stilte omkadert met zijn klanken.’ [ST]

64 65 ma 29 okt ma 29 okt programma programma

Gabetta en Wallfisch Elke Vluchtigheid een wereldbestel/Vol veranderlijk en Sergei Prokofiev’s Visions Fugitives kleurrijk spel - Zo luidt het sneldicht Vluchtigheden van – twenty brief miniatures for piano – de Russische symbolistische dichter Konstantin Balmont, were inspired by a short verse by the een kennis van Sergej Pokofjev. Laatstgenoemde symbolist poet Konstantin Balmont: ‘In liet zich door deze regels inspireren voor zijn Visions every fugitive vision I see worlds, full of Fugitives, een twintigtal flitsende, korte werkjes voor the changing play of rainbow hues...’ piano. Tussen 1945 en 1955 werkte de Russische violist This version for string orchestra was Rudolf Barsjai aan arrangementen van de Visions voor arranged by the Russian violinist Rudolf zijn eigen Borodinkwartet en maakte hij een succesvolle Barshai. versie voor het Moskou Kamerorkest. The Latvian Peˉ teris Vasks is regarded De Letse componist Peˉteris Vasks en de Est Arvo Pärt in the West as a ‘spiritual’ composer. worden in het Westen gelabeld als ‘spiritueel’. Voor For Vasks, spirituality is as natural as Vasks is spiritualiteit net zo gewoon als ademhalen; breathing: having grown up as the son opgegroeid als domineeszoon in het Noord-Letse of a preacher in Courland, in western Koerland wist hij zich omhuld en getroost door de Latvia, he has always felt embraced and ongerepte en uitgestrekte natuur. Maar met zijn muziek comforted by the region’s vast and virgin is nog meer aan de hand: de auteur Jan Brokken, wiens nature. Religion, nature and music are indringende tekst over Vasks in dit boek is opgenomen, for him a sort of Holy Trinity. But every maakt inzichtelijk dat iedere noot ook een politieke note of his music also contains a political lading heeft. De Argentijnse celliste Sol Gabetta, element (see Jan Brokken’s article on the vurig pleitbezorgster van Vasks’ muziek, vroeg aan de Cello Biennial website). This evening the componist om een celloconcert. Dat resulteerde in Argentinian cellist Sol Gabetta performs Klaˉtbuˉtne (‘Aanwezigheid’) voor cello en strijkorkest. De the world premiere of his concerto Paul Watkins Kaori Yamagami eerste Nederlandse uitvoering ervan vindt deze avond Klaˉtbuˉtne (‘Presence’). plaats - een bijzondere gebeurtenis. The Bohemian cellist-composer Onder cellisten staat de Boheemse cellist-componist David Popper is best known for his David Popper vooral bekend om zijn etudes en virtuoze etudes and virtuosic solo concertos, concerten. Vaak valt Popper het oordeel ten deel earning him frequent stylistic dat hij met zijn virtuoze werken neigt naar de stijl van comparison to Johann Strauss. But his Johann Strauss. Met zijn Requiem voor drie cello’s en Requiem for three cellos and strings strijkers is dat geenszins het geval. Popper schreef het belies this stereotype: between the notes ter nagedachtenis aan een vriend, de muziekuitgever one can discern shadows of Brahms and Daniel Rahter. Tussen de noten van dit Requiem Wagner. schemert de klankwereld van Brahms en Wagner. Six days after completing his Zes dagen nadat Robert Schumann zijn Celloconcert Cello Concerto, Robert Schumann had voltooid viel hij ten prooi aan de stemmen in tried to commit suicide by jumping zijn hoofd en probeerde hij zich van het leven te into the Rhine – an anecdote forever beroven met een sprong in de Rijn. Het verhaal kleeft associated with this epic work replete onvermijdelijk aan dit werk vol lyriek en dramatiek, with lyricism and drama, light and licht en duisternis. Schumann zou zijn celloconcert darkness. Schumann, envisioning a zelf nooit horen, de eerste uitvoeringen na zijn dood transparent sound, had proposed to his verliepen moeizaam. Het werk oogstte veel kritiek, publisher that the work be scored for vooral vanwege de curieuze wijze waarop het zou zijn cello and string orchestra. Here, Raphael georkestreerd. Wie tot de kern van Schumann’s intenties Wallfisch performs Arthur Lilienthal’s wil doordringen, moet weten dat hij zelf bij zijn uitgever version for cello and string orchestra. Breitkopf & Härtl pleitte voor een versie voor cello en strijkorkest. Raphael Wallfisch besloot om Schumann’s intenties in klank om te laten zetten. Daarvoor benaderde hij de Zwitserse componist en dirigent Arthur Lilienthal, wiens versie vanavond dan ook op de lessenaars staat. [ST]

66 Raphael Wallfisch Sol Gabetta 67 di 30 okt di 30 okt programma programma

Nationaal Cello Concours – tweede ronde 09.30 uur, Grote Zaal 16.30 uur, Foyerdeck 1 De tweede ronde van het Nationaal Cello Concours In 1823 the Viennese instrument- Bach & Breakfast Nationaal Cello Concours - bevat een aantal werken naar keuze en een verplicht builder Georg Staufer introduced a Xenia Jankovic cello bekendmaking finalisten werk dat in opdracht van de Biënnale werd geschreven peculiar instrument: the arpeggione, € 15,-/ € 12 door de Cypriotisch-Nederlandse componist Yannis a ‘hermaphrodite between the cello ,- Kyriakides. De Preludes uit de cellosuites nr. 4, 5 en 6 van and guitar’, in the words of its sole Johann Sebastian Bach (1685-1750) Johann Sebastian Bach behoeven hier eigenlijk geen advocate, the guitarist Vincenz Schuster. Suite nr. 3 in C, BWV 1009 introductie; elders in dit boek geven de zes cellisten van The instrument resembled a guitar - Prélude 17.00 uur, Grote Zaal de serie Bach & Breakfast hun eigen visie op deze bijbel whose six strings were not plucked or - Allemande TAKE FIVE - Shaker Loops voor cellisten. strummed, but rather bowed like a viola - Courante Cello8ctet Amsterdam De Arpeggione Sonate van Franz Schubert is een da gamba. Schuster commissioned a - Sarabande € 15,-/ € 12 verhaal op zichzelf: De Weense instrumentenbouwer sonata from Franz Schubert, ensuring ,- - Bourrée Georg Staufer ontwierp in 1823 een wonderlijk the instrument’s immortality – despite - Gigue Fant de Kanter (1969) instrument dat een gelijkenis had met een gitaar, the fact that it is nowadays performed Chasing Planes/ Placing Chains met als groot verschil dat de zes enkele snaren niet mostly on cello or viola. getokkeld, maar aangestreken moesten worden, als Johannes Brahms composed the 10.30 – 12.45 uur, Grote Zaal en Julia Wolfe (1958) een viola da gamba. De gitarist Vincenz Schuster Sonata in F major in 1886, twenty years 13.30 – 15.45 uur, Grote Zaal Nieuw werk (wereldpremière: dit werk werd bespeelde deze ‘hermafrodiet tussen de cello en after the melancholic first sonata in E Nationaal Cello Concours geschreven in opdracht van de Amsterdamse de gitaar’ als enige op een professioneel niveau. Hij minor. He dedicated the work to Robert tweede ronde Cello Biënnale) bestelde een compositie voor arpeggione bij Franz Hausmann, with whom he performed Deelnemers tweede ronde Schubert, die prompt aan de slag ging. Als Schubert the work’s premiere. Daniël Kramer piano John Adams (1947) dat níet had gedaan, was de arpeggione allang in de Beatrice and the Nightingale is, € 10,-/ € 7,50 Shaker Loops* (bew.: Hans van der Heide) vergetelheid geraakt. Nu leeft het instrument in naam according to its Yannis Kyriakides door in deze sonate, al wordt die meestal uitgevoerd composer, a ‘Messiaenic’ experiment Johann Sebastian Bach (1685-1750) * De bewerking van Shaker Loops is mogelijk door cellisten of altviolisten. with a conceptual dimension. ‘It is Prélude uit de Suite 4, 5 of 6 gemaakt door het Amsterdams Fonds voor de Johannes Brahms schreef zijn Sonate in F in 1886, inspired by the cult of Beatrice Harrison, Kunst twintig jaar na zijn peilloos melancholieke eerste Sonate the early twentieth-century English Keuze uit: in e-klein, en dat terwijl het onverschrokken, euforische cellist who used to make live recordings, Dit concert wordt opgenomen door omroep karakter van de Sonate in F zou doen vermoeden broadcast by the BBC with nightingales Franz Schubert (1797-1828) MAX en op een later tijdstip uitgezonden op dat het werk geschreven was door een man in zijn in the background. I took an extract of a Sonate voor cello en piano Radio 4. krachtigste jaren. Brahms droeg het werk op aan Robert nightingale’s song and slow it down by Arpeggione, D 821 Hausmann, die het in 1886 ten doop hield met de 16 times to bring it into the cello’s range. componist aan de piano. I then wove into it a fragment from one of Beatrice and the Nightingale is de titel die Yannis of the Bach cello suites she used to play, Kyriakides gaf aan dit verplichte concoursstuk dat hij time-stretched by a factor of 16, to bring Johannes Brahms (1833-1897) componeerde in opdracht van de Biënnale. Het werk it into the time-frame of the nightingale’s Sonate in F voor cello en piano, opus 99 laat zich omschrijven als een ‘Messiaenesk’ experiment song. The piece is a duet for one cello met een conceptuele dimensie. Kyriakides: ‘Ik liet as a meditation, posing the question: Is Yannis Kyriakides (1969) me inspireren door de cult van Beatrice Harrison, de there a dialogue? How do nightingales Beatrice and the Nightingale voor cello beroemde Engelse celliste uit de vroege 20ste eeuw, perceive our musical language?’ solo (wereldpremière) wier live-registraties werden uitgezonden door de BBC For a closer look at Bach’s cello suites, met op de achtergrond de nachtegalen in haar tuin see the Cello Biennial’s website. in Oxted. Voor mijn stuk nam ik een passage van het nachtegalengezang en vertraagde het zestien maal om het in het celloregister te laten klinken. Daardoorheen weef ik een fragment uit een cellosuite van Bach en vertraag dat zestien maal (zonder het register te veranderen), zodat beide partijen binnen hetzelfde tijdskader passen. Het stuk is een duet voor één cello, bedoeld als meditatie over de vraag: is hier sprake van een dialoog? Hoe nemen nachtegalen onze muzikale taal waar?’ [ST]

68 69 di 30 okt di 30 okt programma programma

19.00 uur, Kleine Zaal 20.15 uur, Grote Zaal Fringe Opus 8 Studenten van Jérôme Pernoo van het Colin Carr cello Conservatoire National Supérieur Hans Woudenberg cello de Musique de Paris David Geringas cello gratis Cello-ensemble Koninklijk Conservatorium Asko|Schönberg Reinbert de Leeuw dirigent € 32,-/ € 25,50

Zoltán Kodály (1882-1967) Sonate voor cello solo, opus 8 (Carr) - Allegro maestoso ma appassionato - Adagio - Allegro molto vivace

pauze

Diego Soifer (1981) Life no. 1: the man who designed societies while walking his dog* (wereldpremière) (Woudenberg)

Sofia Goebaidoelina (1931) Am Rande des Abgrunds voor zeven celli en twee aquafoons

Alexander Raskatov (1953) Leçons de ténèbres** (wereldpremière) (Geringas) - Notturno I - Notturno II - Notturno III

- Notturno IV David Geringas

* Dit werk is gecomponeerd voor Asko|Schönberg en Hans Woudenberg en is mede mogelijk gemaakt door het Fonds Podiumkunsten.

** Dit werk is gecomponeerd in opdracht van Asko|Schönberg en is mede mogelijk gemaakt met steun van het Wilhelmina E. Jansen Fonds.

Dit concert wordt opgenomen door Omroep MAX en op een later tijdstip uitgezonden op Radio 4.

70 Hans Woudenberg Colin Carr 71 di 30 okt di 30 okt programma programma

Shaker Loops Opus 8 Dat de acht cellisten van het Cello8ctet Amsterdam niet John Adams wrote his minimalist ‘Als tiener hoorde ik voor het eerste de Sonate voor ‘The first time I had heard the Kodály te stuiten zijn, laten zij in dit programma op verschillende composition Shaker Loops for three cello solo van Kodály, gespeeld door Rohan de Sonata,’ recalls Colin Carr, ‘was when I manieren horen. Naast nieuw werk van de New Yorkse violins, viola, two cellos and double Saram’ herinnert Colin Carr, de Kodály-interpreet van was a teenager at the Yehudi Menuhin Bang on a Can-componist Julia Wolfe spelen zij Chasing bass in 1978. He kindly gave Cello8ctet vanavond zich. ‘Ik was overrompeld door de virtuositeit School. I was smitten, astonished by Planes/ Placing Chains van de Nederlandse componist Amsterdam permission to arrange the van het laatste deel en tot over mijn oren verliefd op de the virtuosity of the last movement en dj Fant de Kanter en een unieke versie van de work, a job the Dutch composer Hans diepe resonans, gevolg van de twee lage snaren die in but also completely in love with the elektrificerende compositie Shaker Loops van John van der Heide undertook with gusto. dit stuk een halve toon lager zijn gestemd (in vaktermen extra resonance that is the result of the Adams. ‘The players of the Cello8ctet agreed to ‘scordatura’ genoemd). Jaren later speelde een student two lower strings being tuned down John Adams schreef zijn minimalistische Shaker Loops let me push them to their absolute limits. het stuk aan me voor, maar hij hield geen rekening met a semitone. The first two chords ring voor drie violen, altviool, twee cello’s en contrabas in That means they sometimes have to play de scordatura. Ikzelf, in de rol van verdorven leraar, liet in a way that a normally tuned cello 1978. Vijf jaar later volgde zijn versie voor strijkorkest, in in absurdly high positions. Within the hem een tijdlang doorspelen, uit pure nieuwsgierigheid is incapable of and the whole piece datzelfde jaar in première gebracht door het American ensemble there is no hierarchy or a set naar het klinkend resultaat. Het was lang niet zo goed explores this ringing B minor triad of the Composers Orchestra onder Michael Tilson Thomas. role division; each player is essentially a als het origineel!’ three lower strings.’ Het is bijzonder eervol te noemen dat John Adams aan soloist. The ensemble’s modus operandi De uit Argentinië afkomstige componist Diego The Argentinian composer Diego de Biënnale zijn toestemming verleende om het stuk te fits extremely well with the structure of Soifer woont sinds 2005 in Nederland en studeerde Soifer’s Life no. 1: the man who designed laten arrangeren voor het Cello8ctet Amsterdam. De this piece.’ bij verschillende coryfeeën aan het Haagse societies while walking his dog (world Nederlandse componist en arrangeur Hans van der Likewise, in Chasing Planes/ conservatorium. Life no. 1: the man who designed premiere) is the first in a series of works Heide greep de arrangeeropdracht met beide handen Placing Chains Fant de Kanter applied societies while walking his dog is de eerste in een serie about human lives. It is the opposite aan en stuitte daarbij op de nodige uitdagingen. ‘Ik a concept based on rhythm, energy werken die reflecteren op het menselijke bestaan. De of a still life: the moods of the piece heb met de spelers van het Cello8ctet afgesproken and a nonhierarchical approach to the componist zegt er zelf over: ‘De onvoorspelbaarheid, characterize the qualities of different dat ze tot de uiterste grens van hun kunnen gaan. ensemble. The Dutch composer wrote: de onverwachte wendingen, de mogelijkheden, kansen moments of a lifetime. Soifer: ‘The Dat betekent dat ze soms in krankzinnig hoge posities ‘Explicit in the ensemble’s commission en keuzes, de momenten waarop we van gedachten unpredictability in life, the unexpected moeten spelen’, aldus Van der Heide. ‘Binnen het was that the piece fully exploits its veranderen, de ogenblikken waarop alles uit de hand turns, possibilities, opportunities and ensemble is geen sprake van een hiërarchie of een technique and specific sound. My dreigt te lopen… dat alles heeft een betekenis of wordt choices; when we change our minds, or vaste taakverdeling. Alle celli nemen hoge en lage plan, keeping in mind the members’ bepaald door volstrekte willekeur, als onderdeel in een when everything is seemingly getting partijen voor hun rekening, allemaal kunnen ze solistisch individual qualities, was to treat each organisch continuüm dat simpelweg zijn eigen weg out of hand, it is all eventually found to optreden. De werkwijze van dit ensemble past heel cello as a unique entity, so that it in effect vervolgt’. be meaningful (or arbitrary), as part of goed bij de opzet van dit stuk. Shaker Loops is een became eight solos for cello. Pulse and Am Rande des Abgrunds is de onheilspellende an organic continuum simply following geweldig stuk met een enorme energie. Dat is aan deze polyrhythms form the composition’s titel van het werk voor zeven celli en twee aquafoons its own course.’ spelers wel toevertrouwd.’ foundation. The homogenous nature of van Sofia Goebaidoelina. Leidmotief is het Dies Irae- Sofia Gubaidulina’s Am Rande Ook in Chasing Planes/ Placing Chains van de the ensemble led me to allow a variety of thema, een middeleeuws kerkgezang over de Dag des Abgrunds uses as its leitmotif the Nederlander Fant de Kanter is ritme, energie en een smaller groups to emerge in the course des Oordeels, dat al eeuwen rondspookt in het werk medieval Dies Irae theme. The ‘abyss’ hiërarchieloze bejegening van het ensemble het of the piece, taking full advantage of all van menig componist. De term ‘afgrond’ slaat tevens of the title refers not only to the Day of uitgangspunt. De Kanter schreef er zelf over: the colouring potential. The result is a op het gebied tussen de toets en de kam van de cello Judgment but also to the space between ‘De uitdrukkelijke opdracht van het ensemble was whirling and constantly evolving dance, waar de hoogste tonen worden gespeeld. Daar waar the fingerboard and the bridge, where een stuk dat de techniek en specifieke klank van het which will explain the title and prove de cellisten in de afgrond storten, neemt het etherische the highest notes are played. ensemble ten volle benut. Mijn plan was dan ook, that sitting still is not an option.’ geluid van de aquafoons het van hen over met een In Leçons de ténèbres (world gezien de individuele kwaliteiten van de leden, iedere The concert also includes a new soort muzikale bijna-dood-ervaring. premiere), composer Alexander afzonderlijke cello als individu te behandelen, zodat het work by the New York Bang on a Can De in Moskou geboren componist Alexander Raskatov refers to Jeremiah’s Lament, in principe acht solo’s voor cello zouden worden. Het composer Julia Wolfe. Raskatov geniet veel erkenning, zowel binnen Rusland continuing a rich musical tradition that fundament van de muziek is puls en polyritmiek. Juist als in het Westen. Zo ook in Nederland, getuige de reaches back to the sixteenth-century vanwege het homogene karakter van het ensemble, uitvoeringen van zijn werk door het Nederlands Blazers polyphonists. wilde ik steeds wisselende groepen laten ontstaan Ensemble, Asko|Schönberg en De Nederlandse Opera, gedurende het verloop van het stuk, om ook maximaal waar zijn opera Hondenhart in première ging tijdens de mogelijkheden van kleuring te benutten. Zo zal er het Holland Festival van 2010. In Leçons de ténèbres een wervelende en zich almaar verder ontwikkelende refereert Raskatov aan de Klaagliederen van Jeremia. dans ontstaan, waarbij de titel duidelijk wordt en Hiermee schaart hij zich in een rijke muzikale traditie stilzitten geen optie is.’ [ST] die teruggaat naar de 16e-eeuwse polyfonisten. Goede kans dat hij de rol van de klagende Jeremia aan de cello toebedeelt. Alhoewel: de partituren van Raskatov zorgen altijd weer voor grote verrassingen.... [ST]

72 73 wo 31 okt wo 31 okt programma programma

10.15 uur, Kleine Zaal 15.00 uur, Grote Zaal Openbare workshop Ernst Reijseger Suite Italienne Ernst Reijseger werkt met muziekstudenten Raphael Wallfisch cello en professionals aan improvisatie, ritme en Sietse-Jan Weijenberg cello nieuwe technieken, een must voor jonge Joann Whang cello vakmusici van de toekomst. Nederlands Jeugd Strijkorkest gratis Bas Wiegers dirigent € 20,-/ € 16,- The cellist and natural born stage performer Ernst Reijseger works with music students and Igor Stravinsky (1882-1971) professionals on improvisation, rhythm and new Suite Italienne voor cello en strijkorkest techniques, a must for young professional musicians (arrangement Benjamin Wallfisch)(Wallfisch) of the future. - Introduzione - Serenata - Aria 13.30 uur, Kleine Zaal - Tarantella Bowmakers Panel - Minuetto e Finale Strijkstokkenexperts Andreas Grütter, Harm Bakker, Jan Strumphler, Serge Stam en Witold Lutoslawski (1913-1994) Peter Oxley buigen zich over stokken en Musique Funèbre voor strijkorkest bediscussiëren alle aspecten ervan. - Prologue gratis - Metamorphoses - Apogee: Molto appassionato, Quasi rubato - Epilogue Joann Whang Johannes Moser 15.00 uur, Klankspeeltuin Cello-Klankspeeltuin Witold Lutoslawski Speciaal tijdens het festival kunnen kinderen Grave voor cello en strijkorkest (Whang) en volwassenen spelenderwijs composities maken tijdens de workshop 'speel met muziek'. Aulis Salinnen(1953) kinderen/volwassenen: € 8,50 Chamber Music III, Nocturnal Dances of Don Juanquixote (Weijenberg)

74 Xenia Jankovic Kevin Olusola 75 wo 31 okt wo 31 okt programma programma

Suite Italienne 17.00 uur, Grote Zaal 20.15 uur, Grote Zaal ‘Een goede componist leent niet, hij steelt!’ Woorden ‘A good composer does not imitate, he Strijkstokken Het Tweede Recital van die strekking zouden ooit zijn gesproken door steals.’ So spoke Igor Stravinsky, well De strijkstok is voor de cellist zijn penseel, zijn Johannes Moser cello Igor Stravinsky, zelf beroemd en berucht om zijn known for his musical kleptomania. ganzenveer of zijn zwaard. Voor de kwaliteit David Geringas cello muzikale kleptomanie. De Suite Italienne voor cello en His Suite Italienne for cello and string van de klank is de stok van eenzelfde waarde Xenia Jankovic cello strijkorkest baseerde hij op zijn commedia dell’arte- orchestra was based on his own als het instrument. Floris Mijnders en Raphael Jérôme Pernoo cello ballet Pulcinella, in 1920 in première gebracht door de commedia dell’arte ballet Pulcinella Wallfisch presenteren de stokken van een Jérôme Ducros piano Ballets Russes van Sergej Diaghilev. Voor zijn Pulcinella (1920), for which he delved into chamber aantal bouwers die op de Biënnale staan en Nenad Lecˇic´ piano ontvreemdde Stravinsky meesterlijke melodieën music by Giovanni Pergolesi and other laten het publiek de verschillen in klank en Frank van de Laar piano van Giovanni Battista Pergolesi (1710-1736), zo luidde Baroque composers. kleur meebeleven. Ragazze Kwartet altijd de aanname. Inmiddels is aangetoond dat er Every political storm that raged over gratis € 32,-/ € 25,50 verschillende componisten onder Pergolesi’s naam hun 20th-century Eastern Europe touched the eigen werk uitgaven, waaronder de Nederlander Graaf life of the composer Witold Lutoslawski. A cellist views his bow as his brush, quill or Benjamin Britten (1913-1976) Unico Wilhelm van Wassenaer. Suite Hollandaise dan At the age of five he lost his father and sword. It is as important as the instrument itself in Sonata in C voor cello en piano opus 65 maar? uncle to the Bolshevik firing squad; determining the quality of sound produced. Floris (Moser) Een gure oostenwind waait door het werk van de twenty years later his brother was Mijnders and Raphael Wallfisch will carry out a - Dialogo Poolse componist Witold Lutoslawski. Iedere politieke deported to Siberia and he managed comparative survey, not only of Tourtes, Peccattes - Scherzo-pizzicato stormvloed die over het twintigste-eeuwse Oost- to escape German capture. During and Sartorys but also of new bows by makers - Elegia Europa woedde, liet diepe sporen na in zijn persoonlijk the Warsaw uprising in 1944 nearly all exhibiting at the Biennale. - Marcia leven. Op zijn vijfde, in 1918, verloor hij zijn vader en his compositions were lost, and in the - Moto perpetuo oom aan het Bolsjewistisch vuurpeloton, ruim twintig Stalinist years that followed he was jaar later werd zijn broer gedeporteerd naar Siberië plagued by uncooperative authorities 19.00 uur, Kleine Zaal Anatolijus Senderovas(1945) en zelf ontsnapte hij aan Duitse gevangenschap. Bij opposed to his ‘formalist’ music. In the Fringe David’s Song voor cello en strijkkwartet de opstand van Warschau in 1944 raakte hij vrijwel al last decades of his life he finally enjoyed Kevin Olusola Beatboxing Cellist (Geringas) zijn composities kwijt, in de Stalinistische jaren daarna recognition and respect, both in Poland gratis ondervond hij geduchte tegenwerking vanwege and abroad. pauze zijn ‘formalistische’ muziek. Met het intreden van de Lutoslawski wrote his Musique De jonge Amerikaanse cellist Kevin Olusola is politieke dooi na de dood van Stalin kreeg Lutoslawski Funèbre for string orchestra (1958) een multitalent. Op 17 jarige leeftijd werd hij Johannes Brahms (1833-1897) meer vrijheid om zijn fascinatie voor atonaliteit en as a memorial to Béla Bartók. Joann Musician of the Year als saxofonist (!) Na een Sonate in e voor cello en piano, opus 38 toevals-elementen (hij was een groot bewonderaar van Whang, winner of the 2010 National studie aan Yale University (Aziatische studies) (Jankovic) John Cage) in zijn eigen muziek toe te laten. De laatste Cello Competition and the soloist in vertrok hij naar China waar hij een eigen - Allegro non troppo decennia van zijn leven oogstte hij veel erkenning Lutoslawski’s Grave (1981), hears in both radioprogramma kreeg, in het Chinees. Nu - Allegretto quasi Menuetto binnen en buiten Polen. works the same deeply serious mood staat hij hoog in de Amerikaanse hitparade - Allegro Lutoslawski voltooide in 1958 zijn Musique Funèbre and smouldering intensity. met zijn vocalgroup Pentatonics. En of dat voor strijkorkest ter nagedachtenis aan Béla Bartók. Aulis Sallinen’s eclectic Nocturnal allemaal niet genoeg is: hij is een fantastische Guillaume Connesson (1970) Joann Whang, winnares van het voorgaande Nationaal Dances of Juanquichotte strike a ‘beat boxing cellist’. Naast dit concert op de Les Chants de l’Agartha voor cello en piano Cello Concours en hier de soliste in Lutoslawski’s different tone altogether. The title figure, Biënnale speelt Kevin op enkele scholen in (Pernoo) Grave uit 1981 voor cello en strijkorkest, ervaart naar portrayed by the solo cellist, is an Amsterdam Zuid-Oost. - Sous le désert de Mongolie eigen zeggen in beide stukken dezelfde diep-ernstige antihero combining Don Juan and Don - La bibliothèque des savoirs perdus toon en een broeierige, toenemende intensiteit. Ook Quixote. He gets mixed up in an array Kevin Olusola is a very interesting young musician. - Danse devant le roi du monde refereren beide werken aan dezelfde soort thematiek, of embarrassing situations, inviting the When only 17, this at Yale trained cellist became schatplichtig aan Bartók en Debussy. orchestra to flirt with tango, Caribbean America’s young musician of the year as a Een diametraal tegenover-gestelde toon wordt rhythms and ballroom dancing. As a saxophone player (sic!). At this moment he is a aangeslagen in de eclectische Nocturnal Dances commedia dell’arte figure he is well- number 1 hit scoring artist as a singer in the vocal of Juanquichotte van Aulis Sallinen, toonaangevend paired with Pulcinella. group Pentatonics. Next to all these remarkable componist in Finland. Juanquichotte, de door de talents he is a very good beat boxing cellist. solocellist vertolkte antiheld van dit stuk, is een merkwaardige kruising tussen Don Juan en Don De komst van Kevin Olusola en het project in Quichotte. Telkens raakt hij verstrikt in gênante situaties, Amsterdam Zuid-Oost wordt mede mogelijk waarbij het orkest flirt met tango, Caribische ritmes en gemaakt door de Amerikaanse Ambassade. ballroomdansen. Juanquichotte bakt er weinig van op de dansvloer. Maar als commedia dell’arte-figuur zou hij het goed doen naast Pulcinella. [ST] 76 77 wo 31 okt do 1 nov programma programma

Het Tweede Recital Benjamin Britten schreef in 1960 zijn Sonate in C voor Benjamin Britten wrote the Sonata in cello en piano voor cellist Mstislav Rostropovitsj, die C for the cellist Mstislav Rostropovich hij kort daarvoor had leren kennen. In de Sonate in in 1960. Britten gladly makes use of C maakt Britten dankbaar gebruik van de kracht, Rostropovich’s vigour, virtuosity and virtuositeit, energie en het licht absurdistische gevoel sense of the absurd. The cellist Johannes voor humor van Rostropovitsj. Cellist Johannes Moser, Moser also senses a musical allusion to die hier de sonate onder handen neemt, is daarbij Britten’s private life: ‘I like to think of the geneigd om Brittens privé-besognes in de muziek first movement, ‘Dialogo’, as a quarrel terug te horen: ‘Het eerste deel, Dialogo, beschouw ik between Britten and his partner Peter graag als een hoog oplopende ruzie tussen Britten en Pears. The dialogue begins almost zijn levensgezel, de zanger Peter Pears. Hun gesprek minimalistic, like the two men are begint nogal minimalistisch, maar leidt naar een just exchanging grunts and syllables, onvermijdelijke explosie. Ik vermoed dat Peter weer leading inevitably to an explosion, a real eens doorslaat! Er volgen verzoeningspogingen, waarbij clash. After quite some back-and-forth, ik me voorstel dat Britten Pears tot bedaren brengt...’ the movement ends with a cathartic Liefdevolle huiselijke taferelen zijn te horen in het overtone scale on the C string.’ laatste deel van David’s Song voor cello en strijkkwartet Likewise, for cello van de Litouwse componist Anatolijus Senderovas, and string quartet by the Lithuanian geschreven ter ere van de zestigste verjaardag van composer Anatolijus Senderovas can cellist David Geringas. Ook deze compositie is deels be seen as a portrait of its dedicatee te beschouwen als een portret van de cellist, maar David Geringas. The five-movement refereert daarnaast aan de psalmen van David. Het work, which also refers to the Psalms of vijfdelige werk doorloopt vele gemoedstoestanden David, covers a wide range of emotions en vereist een breed muzikaal en technisch spectrum. and makes considerable musical and Ernst Reijseger Anner Bijlsma Het laatste deel refereert met een kinderlijke melodie technical demands on the performer. Tan Wei Floris Mijnders aan Geringas’ kleindochter, die gedurende het One of the staples of the cello compositieproces ter wereld kwam. repertoire is Brahms’ Sonata in E minor. Eén van de ‘oer-stukken’ voor cello en piano is de Xenia Jankovic has vivid memories of Sonate in e-klein van Johannes Brahms. Celliste Xenia her first exposure to the piece: ‘I was 13 Jankovic koestert sterke herinneringen aan haar eerste years old. It was early spring, raining kennismaking met deze diepe muziek. outside. I was alone in the practice room ‘Ik was dertien jaar oud. Het was nog vroeg in het of my Moscow boarding school, playing voorjaar, buiten regende het. Ik zat in een studielokaal my part and imagining the piano van mijn Moskouse kostschool en nam in mijn eentje part. The deepness, beauty, sadness! I de cellopartij door, terwijl ik de pianopartij inwendig cried for hours!’ hoorde. Ik was diep geraakt. De diepte, de schoonheid, Les Chants de l’Agartha by de treurnis! Ik heb er uren om gehuild.’ Guillaume Connesson also reaches for Ook Les Chants de l’Agartha van de Franse the depths, but in another sense: the title componist Guillaume Connesson gaat de diepte in, refers to the legendary city of Agartha, maar dan op een heel andere manier. De titel verwijst believed by the Tibetans to reside in the naar de metaforische stad Agartha die zich volgens het earth’s core. Tibetaans boeddhisme in het binnenste van de aarde zou bevinden. Het eerste deel laat zich beluisteren als een reis naar het aardse centrum, het tweede deel beschrijft de ‘bibliotheek van vergeten wijsheid’ die zich in Agartha bevindt, het derde deel, ‘Dans voor de koning van de aarde’, is een hyperenergieke trance- dans die dierlijke en duivelse krachten losmaakt. Het kan niet anders: Agartha bevindt zich in het diepste binnenste van ons allen. [ST]

78 79 do 1 nov do 1 nov programma programma

09.30 uur, Grote Zaal 14.30 uur, Bimhuis 17.00 uur, Grote Zaal 20.15 uur, Grote Zaal Bach & Breakfast Het Derde Recital TAKE FIVE Circle Jérôme Pernoo cello Floris Mijnders cello Crouching Tiger i.s.m. de Donderdagavondserie en Proms € 15,-/ € 12,- Raphael Wallfisch cello Jian Wang cello Johannes Moser cello Jérôme Pernoo cello Tan Wei erhu Anssi Karttunen cello Johann Sebastian Bach (1685-1750) David Geringas cello Nederlands Symfonie Orkest Tsuyoshi Tsutsumi cello Suite nr. 6 in C, BWV 1012 Colin Carr cello Tan Dun dirigent Natalia Gutman cello - Prélude Anssi Karttunen cello € 26,-/ € 21,- Kyoko Kawamura koto en zang - Allemande Larissa Groeneveld cello Nieuw Ensemble - Courante Valter Dešpalj cello Tan Dun (1957) Bas Wiegers dirigent - Sarabande Chu Yi-Bing cello Crouching Tiger, concert voor cello solo, Tan Dun dirigent - Gavotte Sietse-Jan Weijenberg cello kamerorkest en video € 32,-/ € 25,50 - Gigue Gabriel Schwabe cello - Crouching Tiger, Hidden Dragon Dai Miyata cello - Through the Bamboo Forest Du Wei (1978) Joann Whang cello - Silk Road: Encounters Cries and Whispers* (wereldpremière)(Moser) 10.15 uur, Bimhuis en Kleine Zaal Jeroen Bal piano - Eternal Vow Masterclasses € 26,-/ € 21,- - To the South Tan Dun (1957) David Geringas (Bimhuis) - Farewell Intercourse of Fire and Water for cello solo Anner Bijlsma (Kleine Zaal) Felix Mendelssohn (1809-1847) (Karttunen) € 15,-/ € 12,- Sonate in D voor cello en piano in D, opus 58 Dit concert wordt opgenomen door Omroep (Mijnders) MAX en op een later tijdstip uitgezonden op Toshio Hosokawa (1955) - Allegro assai Vivace Radio 4. Somon-ka voor cello, zang, koto en ensemble 12.30 – 13.15 uur, Kleine Zaal - Allegretto Scherzando (Tsutsumi) Anner Bijlsma in gesprek met... - Adagio - I In Ajimano gratis - Molto Allegro e Vivace van 18.00 tot 20.00 uur is er een Chinees Buffet - II Far Away in het Festivalcafé op Foyerdeck 1 Julius Klengel (1859-1933) pauze Caprice in Form einer Chaconne unter 19.15 uur, Grote Zaal freier Benutzung eines Themas von Robert Inleiding met Tan Dun Tan Dun Schumann für Violoncello allein, opus 43 gratis Circle with Four Trios, Conductor and (Raphael Wallfisch) Audience

Julius Klengel Guo Wenjing (1956) Impromptu voor vier celli in C, ‘Bruiloftsmars’, Concertino opus 26 (Gutman) opus 30 * Dit werk werd geschreven in opdracht van Julius Klengel de Amsterdamse Cello Biënnale en het Nieuw Hymnus voor 12 celli, opus 57 Ensemble

Dit concert wordt rechtstreeks uitgezonden op Radio 4 door Omroep Max.

80 81 do 1 nov do 1 nov programma programma

Het Derde Recital Crouching Tiger Pianisten zuchten onder Carl Czerny, violisten zweten bij Pianists groan at Carl Czerny, violinists Wie vertrouwd is met de smachtende klank van de Anyone familiar with the sound of the Joseph Joachim en cellisten vloeken bij Julius Klengel. sweat at the thought of Joseph Joachim erhu, de Chinese knieviool en het achternichtje van erhu, the Chinese ‘knee violin’, will be Iedere cellist heeft zich door zijn etudes heen moeten and cellists curse the name Julius de cello, zal een feest van herkenning beleven bij Tan delighted to recognize it throughout zwoegen, op eenzame zoektocht naar een feilloze Klengel. Every cellist has had to battle Duns filmmuziek bij Crouching Tiger, Hidden Dragon, Tan Dun’s film score to Crouching Tiger, techniek. Maar Klengel heeft zoveel meer te bieden. his way through Klengel’s etudes in the de kassakraker die in 2000 de Academy Award en de Hidden Dragon, winner of the 2000 Dit programma zet hem als componist van onder quest for a perfect technique. But Klengel Golden Globe Award won. De film, een opeenstapeling Golden Globe and Academy Award. andere een Cellokwartet en de prachtige Hymne voor has so much more to offer. van adembenemende landschappen, keelsnoerende The film, a series of breathtaking twaalf cello’s in de schijnwerpers. Klengels vader, een Julius Klengel celebrated his fiftieth schonen, bloedstollende zwaardgevechten en landscapes, murderous beauties, advocaat en bevlogen amateurmusicus, was goed season with the Gewandhausorchester magische kunsten, inspireerde Tan Dun tot het bloodcurdling swordfights and magical bevriend met de familie Mendelssohn. Dat verklaart in Leipzig in 1923. For the occasion, schrijven van lyrische en effectvolle muziek. Daarbij arts, inspired composer Tan Dun to write meteen de magistrale Cellosonate in D uit 1843 van Felix music director Wilhelm Furtwängler parafraseerde hij veelvuldig Chinese volksmelodieën en lyrical and effective music, in which he Mendelssohn op ditzelfde programma, hier uitgevoerd conducted one of Klengel’s double gebruikte hij martiale slagwerkritmes. De zangstijl van paraphrased Chinese folk melodies and door Floris Mijnders. concertos, with the cellist-composer as de Pekingopera, waarbij de Chinese toontaal bepalend employed martial percussion rhythms. In het jaar 1923 vierde de cellist en componist soloist. Klengel had secured a post in the is voor de vele glissandi (glijtonen), lijkt model te hebben The vocal style of Peking opera, its many Julius Klengel zijn vijftigjarige jubileum bij het orchestra at the age of fifteen, and by gestaan voor de solistische erhu- of cellopartij, die bij glissandi derived from the tonal Chinese Leipziger Gewandhausorchester. Bij die gelegenheid twenty-one was sitting in the principal de opnamen voor de soundtrack voor rekening werd language, appears to have provided the dirigeerde Wilhelm Furtwängler één van Klengels chair. Additionally he taught at the genomen door niemand minder dan cellist Yo-Yo inspiration for the solo erhu and cello dubbelconcerten, waarin de componist-cellist zelf Leipzig Conservatory and composed Ma. Tan Dun schreef de negentig minuten durende parts. The Crouching Tiger Concerto, soleerde. Een feestelijke gebeurtenis, waar vijftig hundreds of works for cello, including score in slechts tien dagen tijd, maar het succes was distilled from the film score, has been jaar van noeste arbeid aan vooraf waren gegaan: four concertos, two double concertos er niet minder om: het Crouching Tiger Concerto, een performed frequently by various soloists Klengel maakte al op zijn vijftiende zijn entree bij and countless etudes. As a member aaneenschakeling van de mooiste momenten uit de and conductors. het orkest en was er vanaf zijn tweeëntwintigste of the Gewandhaus Quartet and as filmscore, is sindsdien talloze malen uitgevoerd door The concert’s Overture will be eerste solocellist. Daarnaast doceerde hij aan soloist, Klengel toured extensively in verschillende solisten en dirigenten. Een buitenkans om performed by the brilliant erhu player het conservatorium van Leipzig en componeerde Russia, where he met and performed het hier te horen onder de leiding van de componist en Tan Wei. The instrument is believed hij honderden stukken voor cello, waaronder vier with the composer and conductor Anton met Jian Wang als solist. to have originated in Central Asia, concerten, twee dubbelconcerten en tal van etudes. Rubinstein. He also had contact with De Ouverture voor dit concert wordt verzorgd door making its way to China around the Als cellist van het Gewandhausquartet en als solist Johannes Brahms and Max Reger. de briljante erhu-speelster Tan Wei. De erhu heeft tenth century a.d. It is a two-string fiddle maakte hij concertreizen door Rusland, wat hem Brahms’ influence, mixed with a whiff vermoedelijk zijn oorsprong in Centraal Azië, en zou with a maximum range of three and a een samenwerking opleverde met de dirigent en of Slavic sentiment, is clearly evident in rond de tiende eeuw in China zijn geïntroduceerd. Het half octaves; its small resonator body is componist Anton Rubinstein. Daarnaast onderhield Klengel’s Hymnus for twelve cellos. is een tweesnarig instrument met een maximumomvang traditionally covered with python skin. hij contacten met onder andere Johannes Brahms en Klengel’s father, a lawyer and van drie en een halve octaaf, het heeft een kleine The erhu enjoys immense popularity in Max Reger. Invloeden van Brahms’ muziek (met name enthusiastic amateur musician, was klankkast die traditioneel werd bespannen met de China, not only in traditional folk music zijn strijksextetten) en een licht Slavisch gemoed zijn a good friend of the Mendelssohn huid van een python. In China is de erhu een zeer but with classical Chinese opera and duidelijk terug te horen in Klengels Hymnus, een warme family. Hence the inclusion of Felix geliefd strijkinstrument, zowel in de volksmuziek als pop music as well. Every cellist who sets en gloedvolle compositie waarin de cellisten naar Mendelssohn’s magnificent Cello Sonata de klassieke Chinese opera en de popmuziek. Iedere out to play Crouching Tiger will first turn hartenlust kunnen zoemen en schmieren. in D (1843) on this programme. cellist die Crouching Tiger speelt, zal eerst zijn oor te a keen ear to the erhu, for there one will In de cellistenstamboom neemt Klengel de plaats in On the family tree of cellists, Klengel luisteren leggen bij de erhu, want daarin bevindt zich de discover the sound world of Tan Dun’s van een soort oervader. Onder zijn leerlingen bevond is the trunk, the patriarch of the modern klankwereld waarin Tan Dun is groot gegroeid. [ST] heritage. zich William Pleeth, op zijn beurt leraar van onder meer cello school. His pupils included William Colin Carr, Anssi Karttunen en Paul Watkins. In deze Pleeth, who in turn was the teacher of uitvoering weerklinkt Klengel in het spel van een paar Colin Carr, Anssi Karttunen and Paul kleinzonen. Dat geeft deze uitvoering van de Hymnus Watkins. een licht magisch aureool. [ST]

82 83 do 1 nov do 1 nov programma programma

Circle Ruim twintig jaar geleden verraste het Nieuw Ensemble Some twenty years ago the New het Nederlandse concertpubliek met de concertseries Ensemble took Dutch audiences ‘Nieuwe Muziek uit China’. Er klonk volstrekt originele by surprise with the introduction of filigreinmuziek vol glissando’s, pizzicato’s, geritsel, ‘New Music from China’, replete with gefluister en geladen stiltes van componisten met glissandi, pizzicati, rustling, whistling namen als Mo Wuping, Tan Dun, He Xuntian, Qu and pregnant silences. Xiaosong en Guo Wenjing. Sindsdien genereerde het One of those works was Circle with Nieuw Ensemble, dat furore maakte met nieuwe muziek Four Trios, Conductor and Audience uit niet-westerse contreien, een gestage stroom van by Tan Dun. The entire work, in fact, is nieuwe Chinese composities en reisde het zelf ook about silence. ‘I think that there are also een aantal maal naar China, zoals vorig jaar, toen het dynamics of silence,’ says the composer. Ensemble in Residence was in de Shanghai New Music ‘This idea is similar to the Taoist concept Week. that the greatest sound, the deepest Eén van de werken die in 1992 de Nederlandse meaning, might be in silence.’ gemoederen losmaakte was Circle with Four Trios, Tan Dun and cellist Anssi Karttunen Conductor and Audience van Tan Dun. De compositie is have worked closely together in the past. bedoeld als een ritueel met de dirigent als hogepriester In 1995 he wrote the cello concerto Yi – en een participerende rol voor het publiek. In feite Intercourse with Fire and Water, from draait het hele werk om stilte. Tan Dun zei er destijds which this composition for cello solo has over: ‘Ik denk dat ook stilte dynamische schakeringen been distilled. kent. Dit idee komt overeen met het Taoïstische concept For the two-movement Somon-ka, the dat de grootste klank en de diepste betekenis in de stilte Japanese composer Toshio Hosokawa ligt.’ De zang die de grondslag voor dit werk vormt, komt used passages from ancient Japanese uit de epitaaf van Seikilos, een fragment van antieke poems, describing the love between Griekse muziek, opgetekend in de eerste eeuw na man and woman, and which express the Christus. grief of separation. Hosokawa: ‘In this Met cellist Anssi Karttunen heeft Tan Dun een work the koto represents the woman, the intensieve samenwerking. Een lijfstuk van Karttunen cello the man, and the ensemble for the is Tan Duns The Map, een multimediaal celloconcert nature or the universe that permeates dat elders in deze Biënnale door Karttunen wordt and envelops the two.’ uitgevoerd. Speciaal voor Karttunen schreef Tan Dun The music of Guo Wenjing is often het celloconcert Yi-Intercourse of Fire and Water, mysterious and threatening, permeated waaruit deze gelijknamige compositie voor cello solo is with the witchcraft and folk music of gedestilleerd. his native region of Sichuan. Of his Somon-ka van de Japanse componist Toshio Concertino (1997) he says: ‘I wanted to Hosokawa bestaat uit twee delen, waarvan het eerste express something completely different Tan Dun deel werd geschreven voor het Zijderoutefestival van […] Therefore I composed birdsong and 2002. Hosokawa gebruikte hiervoor passages van de sounds from nature.’ oudst bewaarde Japanse gedichten, handelend over In explaining her cello concerto (a de liefde tussen man en vrouw, die uitdrukking geven commission from the Biennial and Nieuw gezang van vogels en geluiden uit de natuur. (...) Ik ging aan een diep scheidingsverdriet. Hosokawa: ‘In dit werk Ensemble), Du Wei said: ‘I shall not write heel simpel te werk: ik wilde alleen het oor plezieren.’ staat de koto voor de vrouw, de cello voor de man en down anything I did not hear in my De jongste componist van vanavond is de Chinese het ensemble voor de natuur of het universum dat zich heart.’ Du Wei (1978), die op verzoek van de Biënnale en het binnenin en om de twee uitstrekt.’ Nieuw Ensemble een celloconcert schreef met de De muziek van Guo Wenjing is vaak mysterieus titel Cries and Whispers. Haar intentieverklaring bij en onheilspellend, doordrenkt van de hekserij en de het componeren luidt: ‘Ik zal niets opschrijven wat ik volksmuziek van zijn geboortestreek Sichuan, Zuidwest- niet in mijn hart heb gehoord.’ Toshio Hosokawa zal China. Zijn Concertino schreef hij in 1997 voor het Nieuw die uitspraak geheel onderschrijven. In 2006 stelde Ensemble en Natalia Gutman, toen hij een periode hij tijdens de Darmstadt muziek-cursus dat Oosterse in New York verbleef. Hij zegt daarover: ‘Ik wilde iets muziek uit het hart komt, en Westerse uit het hoofd. Een tot uitdrukking brengen dat anders was dan wat ik boude uitspraak die hem niet in dank werd afgenomen; daarvoor gedaan had. Daarom componeerde ik het kennelijk had hij een gevoelige snaar geraakt. [ST] 84 85 vr 2 nov vr 2 nov programma programma

09.30 uur, Grote Zaal 13.30 – 14.30 uur, Kleine Zaal 17.00 uur, Grote Zaal 20.15 uur, Grote Zaal Bach & Breakfast Monsieur Servais TAKE FIVE Finale Nationaal Cello Concours Jian Wang cello gratis Maya Beiser € 32,-/ € 25,50 € 15,-/ € 12,- De Belgen hebben een goed bewaard Cello-recital en multimediaperformance geheim: Adrien François Servais (1807-1866). € 15,-/ € 12,- De drie finalisten van het Nationaal Cello Johann Sebastian Bach (1685-1750) Wie was hij en wat missen wij aan deze Concours Suite nr. 2 in d, BWV 1008 cellist en componist? Zijn grootste fan, Peter Chinary Ung (1942) Symfonie Orkest van het Conservatorium - Prélude François, vertelt. Khse Buon van Amsterdam - Allemande Paul Watkins dirigent - Courante Lecture about the life and work of Adrien Francois Osvaldo Golijov (1960) - Sarabande Servais. Mariel Edward Elgar (1857-1934) - Menuet Celloconcert in e, opus 85 - Gigue Steve Reich (1936) - Adagio-Moderato 15.00 uur, Grote Zaal Cello Counterpoint for 8 multitrack cello, video - Lento-Allegro Molto Kronberg Academy presenteert... by Bill Morrison - Adagio 10.15 uur, Bimhuis en Kleine Zaal Gabriel Schwabe cello - Allegro-Moderato-Allegro, ma non troppo Masterclasses Ella van Poucke cello Anonymous, arr. Evan Ziporyn Natalia Gutman (Bimhuis) Dai Miyata cello Tsmindao Ghmerto pauze na eerste twee kandidaten Jérôme Pernoo (Kleine Zaal) Biënnale Ensemble € 15,-/ € 12,- Willem de Bordes dirigent David Lang (1957) Edward Elgar Ragazze Kwartet World to Come for 24 multitrack cello and Celloconcert door de derde kandidaat Ying Lai Green contrabas vocals, video door Irit Batsry 11.30 – 17.00 uur, Atrium € 20,-/ € 16,- Zoltán Kodály (1882-1967) Bonhams Taxatiedag Led Zeppelin Dansen uit Galánta voor orkest Het beroemde Britse veilinghuis Bonhams, Paul Hindemith (1895-1963) Kashmir for 12 multi-track cello - Lento-Maestoso met een grote expertise op het gebied Kammermusik nr. 3, opus 36 nr 2 (Schwabe) - Allegretto Moderato van strijkinstrumenten, biedt tijdens de - Majestätisch und stark - Allegro con moto, grazioso Amsterdamse Cello Biënnale de gelegenheid - Lebhaft und Lustig 19.00 uur, Kleine Zaal - Allegro uw cello, viool, strijkstok of ander instrument - Sehr ruhige gemessen schreitende Viertel Fringe / Open Podium - Allegro Vivace zonder kosten te laten taxeren door expert - Mässig bewegte Halbe. Munter, aber immer gratis Philip Scott. gemächlich

The celebrated British auction house Bonhams, Uljas Pulkkis (1985) ca. 23.00 uur, Grote Zaal which has vast expertise in the area of stringed Celloconcert Dragonfly* (wereldpremière) Nationaal Cello Concours instruments, offers you the opportunity to have your (Van Poucke) Uitslag van de jury en cello, violin, bow or other instrument valued free of - On the Ground prijsuitreiking charge by the expert Philip Scott. - Above the Lake - The Eye Reflection

12.30 – 13.15 uur, Bimhuis Adrien-François Servais (1807-1866) 23.30 uur, Bimhuis Anner Bijlsma in gesprek met... Souvenir de Spa voor cello en strijkers, opus 2 Late Night Two gratis (Miyata) Ernst Reijseger cello Franky Douglas gitaar * Dit werk werd geschreven in opdracht Lesley Joseph basgitaar van de Amsterdamse Cello Biënnale en Harmen Fraanje piano mede mogelijk gemaakt door de Kronberg Jazz, fusion en improvisaties Academy € 15,-/ € 12,-

86 87 vr 2 nov vr 2 nov programma programma

Souvenir de Spa Het befaamde Duitse opleidingsinstituut Kronberg The renowned German cultural Academy is vanaf 2012 partner van de Amsterdamse institution Kronberg Academy is, Cello Biënnale. De samenwerking manifesteert zich starting in 2012, a partner of the Cello onder meer in dit concert door jonge internationale Biennial. Mutual projects include this Kronberg cellisten, onder wie het Nederlandse talent Ella concert by young, internationally- van Poucke, winnares van de aanmoedigingsprijs van het recognized Kronberg cellists. Nationaal Cello Concours 2010. Op verzoek van de Cello Hector Berlioz called Adrien- Biënnale brengt zij hier een voor haar geschreven werk François Servais ‘le Paganini du van de jonge Finse componist Uljas Pulkkis in première. violoncelle’. Servais overcame an Le Paganini du violoncelle - zo noemde Hector Berlioz exceedingly humble background – his de Belgische cellist en componist Adrien-François Servais. father, a cobbler, fabricated his son’s En dat terwijl Servais zijn muzikale carrière met first ‘cello’ out of an old clog and some een flinke achterstand was begonnen. Als zoon van een leftover cord – to become solo cellist Ella van Poucke Ragazze Kwartet schoenlapper moest hij het stellen met een klomp en at the Brussels Opera and a touring wat restantsnaren waarvan zijn vader voor hem een soloist. In addition to producing six oefeninstrument had gefabriekt. Daarmee oogstte children with his Russian wife, Servais de jonge Servais op straat succesjes, totdat zijn ware left behind a cheerful oeuvre still talent werd ontdekt door de Markies de Sayve, die hem cherished by cellists and cello-lovers liet omscholen tot cellist. Servais werd solocellist aan alike. de Brusselse Muntschouwburg en zijn concertreizen Between 1921 in 1927, Paul brachten hem tot in Rusland vanwaar hij terugkeerde Hindemith wrote the Kammermusik, a met een Russische vrouw aan zijn zijde. Met haar vestigde series of eight solo concertos for small- hij zich in een villa in zijn geboortestad Halle, waar hij op scale instrumental ensemble, using 59-jarige leeftijd stierf. Naast zijn zes kinderen liet hij een Johann Sebastian Bach’s Brandenburg zonnig oeuvre na dat nog steeds in kringen van (cello) Concertos as a point of reference. The liefhebbers wordt gekoesterd. intricacy and crystal-clear structure of In 1915 sneuvelde de vader van Paul Hindemith these compositions might suggest that als vrijwilliger aan het Duitse front in België. De Hindemith aimed to write ‘objective negentienjarige Paul nam de rol van kostwinnaar op music’. Nevertheless, drama smoulders zich als muzikant in café’s en bij militaire groepen, wat just under the surface, certainly in een stempel zou drukken op zijn ideeën over muziek. the Kammermusik No. 3 For cello and Tussen 1921 en 1927 schreef hij zijn Kammermusik, een ensemble. reeks van acht soloconcerten in slanke bezetting The young Finnish composer Uljas Maya Beiser Dai Miyata met de Brandenburgse Concerten van J.S. Bach als Pulkkis was commissioned to write a referentiepunt. Deze doorwrochte composities hebben concerto – his first serious foray into Chu Yi Bing Gabriel Schwabe een glasheldere structuur en doen vermoeden dat cello music – featuring Ella van Poucke. Hindemith uit was op het schrijven van ‘objectieve Pulkkis puts his soloist to the test by muziek’. Toch smeult het drama vlak onder de noten, demanding the utmost in technical zeker in Kammermusik nr. 3 voor cello en ensemble. prowess. ‘It’s really demanding,’ says De Jonge Finse componist Uljas Pulkkis had zich nog Van Poucke, ‘but absolutely playable.’ nooit diepgaand met de cello beziggehouden, tot hij In the second movement the composer werd gevraagd om een concert te schrijven met Ella incorporates the favourite musical van Poucke in de hoofdrol. Pulkkis legt Van Poucke het styles of the soloist: tonal classical vuur aan de schenen door het technische niveau tot het music, jazz and folk music. uiterste op te poken, maar Van Poucke blijft soeverein: ‘het is behoorlijk veeleisend, maar goed te doen’, vertelde ze desgevraagd. Graag wilde Pulkkis weten van welke muziek het hart van Poucke sneller gaat kloppen. ‘Tonale klassieke muziek, jazz, volksmuziek’, was haar antwoord. De componist heeft haar beloofd om in het langzame tweede deel een aantal van haar wensen in te willigen. [ST] 88 89 vr 2 nov vr 2 nov programma programma

Take Five – Maya Beiser The American cellist Maya Beiser grew Finale Nationaal Cello Concours De Amerikaanse celliste Maya Beiser groeide op in up on an Israeli kibbutz, but for her, Drie cellisten profileren zich tijdens deze finale met het Elgar’s Cello Concerto, regarded as his een Israëlische kibboets waar de door haar gespeelde music has no borders. Beiser plays music Celloconcert in e van Sir Edward Elgar. De jury hoeft swansong, was written in the summer Bachsuites zich mengden met het gezang van de from all corners of the world; her cello is geen appels met peren te vergelijken, het publiek of 1919 in the composer’s country house muezzin uit een nabijgelegen Arabisch dorp. Ze a universal voice that sings of hope and krijgt drie keer de kans om de geheimen van deze in Sussex, from where he could hear luisterde naar Janis Joplin, Billy Holiday maar ook naar despair. prachtmuziek te doorgronden. Het Celloconcert geldt artillery fire from the far side of the Argentijnse tango. Beiser: ‘Voor mij was het allemaal Chinary Ung is a Cambodian- als Elgars compositorische zwanenzang. Hij schreef Channel during the years of World War muziek. Ik hoorde geen grenzen.’ Dit soloprogramma American composer who, throughout Pol het concert in de zomer van 1919 in zijn zomerhuis in I. The horrors of the Great War literally is te beschouwen als een muzikaal zelfportret; Beiser Pot’s reign of terror, remained intensely Sussex, waar hij in de voorgaande jaren het artillerie- penetrated his study, his mood and speelt muziek van alle windstreken waarbij haar cello focused on safeguarding Cambodian geweld van de andere kant van het Kanaal had kunnen consequently his music. Contrary to klinkt als een universele stem, zingend over hoop en traditional music. His composition Khse horen. De gruwelijkheden van de Eerste Wereldoorlog earlier works, with their typical vigour wanhoop. Buon is like a desolate scream in a pitch- drongen daarmee letterlijk zijn werkkamer, zijn gemoed and sunny lyricism, the cello concerto Chinary Ung is een Cambodjaans-Amerikaanse black night. Beiser: ‘Khse Buon resonates en dus ook zijn muziek binnen. Anders dan zijn vroegere is an expression of anxiety, distress componist die zich gedurende het nachtmerriebewind with the memories of those who are no werken, die vol zijn van tomeloze energie en een and an attempt to come to terms with van Pol Pot intensief bezighield met de bedreigde longer there.’ zonovergoten lyriek, getuigt dit concert vooral van the realities of the day. Shortly after the Cambodjaanse traditionele muziek. Zijn compositie Osvaldo Golijov’s composition Mariel wanhoop, angst en pogingen tot berusting. Kort na de work’s premiere, Elgar’s wife Alice died; Khse Buon is als een desolate schreeuw in de inktzwarte was originally written for cello and première van het celloconcert – wat wegens een tekort he would never again produce a major nacht. Beiser: ‘In Khse Buon resoneren de herinneringen marimba; today we hear a multitrack aan repetitietijd een debacle was – overleed Elgars composition. aan diegenen die er niet meer zijn.’ arrangement. Steve Reich, the master of geliefde vrouw. Hij zou verder geen grote werken meer One of the earliest surviving Net als Maya Beiser heeft componist Osvaldo gradual musical processes, also makes schrijven. recordings of the concerto (and now Golijov een Argentijnse achtergrond. Zijn compositie use of the multitrack recorder in his Cello Elgars Celloconcert wordt vaak in één adem accessible via YouTube) was made by Mariel schreef hij oorspronkelijk voor cello en marimba, Counterpoint for solo cello and pre- genoemd met de naam van de Britse celliste Beatrice Harrison in 1928, the cellist hier klinkt een multitrack-arrangement. Ook Steve recorded tape. Jacqueline du Pré die het werk in de late jaren zestig tot whose live recordings were broadcast Reich, meester van graduele muziekprocessen, Tsmindao Ghmerto (‘Holy father’) is haar lijfstuk maakte. Zij nam het concert meermalen op by the BBC from her backyard, complete maakt dankbaar gebruik van de multitrackrecorder. based on a thirteenth-century Sanctus en zette daarmee een standaard voor andere cellisten. with nightingales singing in the Zijn Cellocounterpoint – volgens Reich één van de from the Georgian Orthodox liturgy. Minstens zo interessant is de opname die al in 1928 background. (The second round of this moeilijkste stukken die hij ooit schreef – maakte hij voor Here, Beiser sings the upper voice werd gemaakt door Beatrice Harrison, de celliste wier competition included a required work solo-cello en acht cellopartijen op band. above her cello line, the text taken from live-uitzendingen voor BBC-radio vergezeld gingen van by Yannis Kyriakides which refers to Tsmindao Ghmerto (‘Heilige Vader’), is gebaseerd a prayer-like poem in Hebrew. World nachtegalengezang uit haar achtertuin. (De tweede Harrison and her nightingales.) op een dertiende-eeuws Sanctus uit de Georgisch to Come by David Lang touches on ronde van dit Nationaal Cello Concours bevatte een Tonight’s programme is rounded Orthodoxe liturgie. Beiser zingt hier een bovenstem another sensitive subject. The piece was verplicht werk van Yannis Kyriakides, dat refereert aan off by Zoltán Kodály’s Dances of bij haar cellolijnen. Haar tekst ontleende ze aan een written shortly after the September 11, Beatrices cellospel en haar nachtegalen.) Voor wie de Galanta (1933). The Hungarian Hebreeuws gedicht van Yehuda Amichai, dat zich 2001 attacks. Lang: ‘World to Come poses drie verschillende interpretaties van Elgars Celloconcert composer, ethnomusicologist and music laat lezen als een gebed. Een andere gevoelige snaar fundamental questions about the death vanavond niet genoeg vindt, is er nog YouTube, waarop pedagogue was a colleague and good treft zij in World to Come van David Lang. Het stuk and life of the soul.’ het eerste deel van het celloconcert te beluisteren friend of Béla Bartók. He based this ontstond pal na de aanslagen van 11 september 2001. Rock music has a special place in is met Beatrice Harrison als soliste en met Elgar als colourful and lively work on folk music Lang zei onder andere erover: ‘World to Come stelt Beiser’s background. As a youngster she orkestdirigent. collected from the town of Galanta, fundamentele vragen over de dood en het leven van listened to Janis Joplin and Billie Holiday, Aanvullend speelt het Orkest van het Conservatorium located between Budapest and Vienna, de ziel.’ and later performed with the New van Amsterdam de Dansen van Galánta van de and where Kodály spent many years Rockmuziek neemt voor Beiser een speciale plaats York Bang on a Can All-Stars. Today Hongaarse componist en etnomusicoloog Zoltán of his youth. He said that he heard in. In haar jaren bij de New Yorkse formatie Bang On she plays Kashmir by the British band Kodály, collega en goede vriend van Béla Bartók. an ‘orchestral sound’ for the first time A Can All Stars leefde ze zich geregeld uit in nummers Led Zeppelin, which in the 1970s was Kodály schreef zijn Dansen in 1933 ter ere van het here, played by a group of local Roma van Nirvana. Hier speelt ze Kashmir uit 1975 van de Britse inspired by music from India and the tachtigjarig bestaan van het Boedapest Philharmonisch musicians. rockband Led Zeppelin, waarvan de leden zich destijds Arab world. For Beiser, it is simply the Orkest. Hij baseerde zich hiervoor op de volksmuziek van lieten inspireren door muziek uit de Arabische wereld music of her youth. het plaatsje Galánta, dat zich bevindt tussen Boedapest en India. Voor Beiser is het gewoon de muziek van haar en Wenen en waar Kodály zeven jaar van zijn kindertijd jeugd. [ST] doorbracht. Naar eigen zeggen hoorde hij daar voor het eerst een ‘orkestraal geluid’, voortgebracht door een lokale groep roma-muzikanten. De Dansen van Galánta maken duidelijk dat die kinderervaring behoorlijk opwindend moet zijn geweest. [ST]

90 91 za 3 nov za 3 nov programma programma

09.30 uur, Grote Zaal 13.30 uur, Bimhuis Bach & Breakfast Cellostorm, kindervoorstelling(6+) Anssi Karttunen cello Cello8ctet Amsterdam € 15,-/ € 12,- Dagmar Slagmolen regie kinderen € 7,50/ volwassenen € 10,- Johann Sebastian Bach (1685-1750) Suite nr. 5 in c, BWV 1011 - Prélude 15.00 uur, Klankspeeltuin - Allemande Cello-Klankspeeltuin - Courante Speciaal tijdens het festival kunnen kinderen - Sarabande en volwassenen spelenderwijs composities - Gavotte maken tijdens de workshop 'speel met muziek'. - Gigue kinderen/volwassenen: € 8,50

10.15 uur, Bimhuis en Kleine Zaal 15.00 uur, Grote Zaal Masterclasses Slotmatinee Chu Yi-Bing (Bimhuis) Quirine Viersen cello Valter Dešpalj (Kleine Zaal) Jian Wang cello € 15,-/ € 12,- Jérôme Pernoo cello Residentie Orkest Andrew Grams dirigent 13.30 uur, Kleine Zaal € 37,-/ € 29,50 Haren en Snaren, kleuterconcert Quirine Viersen Jérôme Pernoo Kleutersinfonietta Hector Berlioz (1803-1869) Jian Wang Valter Dešpalj Kinderen € 7,50/ volwassenen € 10,- Ouverture Le Corsaire

Vier strijkers nemen je mee in de wereld van Camille Saint-Saëns (1835-1921) opa Stradivarius. Ze laten je kennismaken met Celloconcert nr. 1 in a, opus 33 (Viersen) hun muziek en instrumenten. De muzikanten - Allegro non troppo roepen ook jouw hulp in, om mee te - Allegretto con moto bewegen, te zingen, te klappen of zelfs muziek - Allegro non troppo te verzinnen. Jacques Offenbach (1819-1880) Four string players will transport you into the world Rondo voor cello en orkest (Pernoo) of Grandpa Stradivarius and acquaint you with their - Allegretto music and instruments. The musicians will also call on you to join them in moving, singing, clapping or pauze even inventing music. Sergej Prokofjev (1891-1953) Sinfonia Concertante voor cello en orkest in e, opus 125 (Jian Wang) - Andante - Allegro giusto - Andante con moto - Allegretto - Allegro marcato

Dit concert wordt opgenomen door Omroep Max en op een later tijdstip uitgezonden door radio 4.

92 93 za 3 nov za 3 nov programma programma

Slotmatinee Huzarenstukken, uitsmijters en pièces de résistances Hector Berlioz’ turbulent life was one 21.00 uur, Grote Zaal maken deze slotmatinee tot een feest. Neem de adventure after the other. After an Cello Coupé ouverture Le Corsaire (‘De zeerover’) van de immer exhausting performance of his ‘Hymne Met de cellisten: turbulente Hector Berlioz. Na een ontspoord project in à la France’ in August 1844 - employing Maya Beiser 1844 met een 1000 orkestmusici en koorzangers week hij a 1000-strong symphony orchestra Karel Bredenhorst uit naar Nice om daar op adem te komen. Daar stortte and chorus - Berlioz went to Nice to Colin Carr hij zich meteen op Le Corsaire, een compositie waarin recuperate; instead, he plunged into a Valter Dešpalj geen zee te hoog gaat... new project: the overture Le Corsaire Larissa Groeneveld En wat te denken van het Celloconcert in a (‘The pirate’), which, with typical Xenia Jankovic van Camille Saint-Saëns? Een rondje zweefbaan Berlioz bravado, evokes images of Anssi Karttunen of een achtbaan zijn er niets bij. Celliste Quirine swashbuckling sea rovers. Floris Mijnders Viersen verheugt zich er op om het werk te mogen Cellist Quirine Viersen looks forward Johannes Moser uitvoeren. ‘Veel cellisten beschouwen het als een echt to performing Saint-Saëns’ technically Dai Miyata studieconcert. Zo heb ik er zelf ook lang tegenaan demanding Cello Concerto: ‘Many Jérôme Pernoo gekeken. Helemaal ten onrechte, vind ik nu. Het cellists unjustly regard it as a study Ella van Poucke stuk is waanzinnig gaaf en delicaat, met prachtige concerto. The piece is incredibly well- Ernst Reijseger overgangspassages tussen de delen. De muziek is constructed and delicate, with stunning Gabriel Schwabe wervelend en meeslepend, maar ook poëtisch en een transitions between the movements. The Tsuyoshi Tsutsumi tikje melancholisch. Een genot om te spelen.’ music is dazzling and exciting, but also Jian Wang Wie Jacques Offenbach zegt, zegt Opéra comique. poetic and even a bit melancholy. A real Paul Watkins Minder bekend is dat de Duits-joods-Franse operette- pleasure to play.’ Sietse Jan Weijenberg componist ook een zeer begaafd cellist was. Hij Mention the name Jacques Joann Whang studeerde cello aan het Parijse Conservatorium, totdat Offenbach, and one immediately thinks Chu Yi-Bing geldgebrek hem noopte om als cellist aan de slag te of Opéra comique. A lesser-known fact Winnaar Nationaal Cello Concours gaan bij boulevardtheaters en de Opéra Comique. is that Offenbach, a self-made cello en verder: Als self made cellovirtuoos trad hij op in Parijse salons, virtuoso, performed in Paris salons with Martin Fondse vibrandoneon samen met klavierleeuwen als Anton Rubinstein, Franz master pianists Anton Rubenstein, Franz Martijn Holtslag rapper Liszt en Louis-Moreau Gottschalk. De vileine humor die Liszt and Louis Moreau Gottschalk. Gwyneth Wentink harp Offenbach aan de dag legde als operettecomponist, Offenbach’s sharp sense of humour is Harmen Fraanje piano komt ook tot uiting in dit Rondo, een deel uit het Grand evident in this Rondo, taken from the Frank van de Laar piano concerto pour violoncelle et orchestre ook wel bekend Grand Concerto pour violoncelle et David Schlaffke klavecimbel als Concerto militaire. Jérôme Pernoo, Offenbach- orchestre, also known as the Concerto Cello8ctet Amsterdam solist van deze avond, nam het volledige concert op militaire. Ragazze Kwartet met Les Musiciens du Louvre onder leiding van Marc The 1938 Moscow premiere of Sergei Symfonie Orkest van het Conservatorium Minkowski, een uitvoering die met veel bewondering Prokofiev’s Cello Concerto Op. 58 was Amsterdam werd ontvangen. a fiasco. The performers - cellist Lev LeineRoebana De Moskouse première in 1938 van Sergej Prokofjevs Berezovski and conductor Alexander En nog vele anderen… Celloconcert opus 58 was een valse start. Solist Melik-Pashayev - were unable to get € 32,-/ € 25,50 was Lucian Berezovski. Dirigent van het Russisch a grip on the difficult work, and the Staatssymfonieorkest, Alexander Melik-Pashayev, kon composer withdrew it. In 1947, having Is het een concert of een feest? Met het niet tot het weerbarstige werk doordringen, met alle heard it performed with piano by the mooiste instrument dat er bestaat creëren nare gevolgen van dien. Prokofjev trok zijn celloconcert 22-year-old Mstislav Rostropovich, romantici, barokkers, improvisatoren en een terug, tot hij het in 1947 in een versie voor cello en Prokofiev invited the young cellist to rapper een nieuw genre: Cello Coupé. Zoiets piano uitgevoerd hoorde door de 22-jarige Mstislav assist him in revising the concerto. The maak je maar één keer mee! Rostropovitsj. Dat veranderde Prokofjevs visie op Sinfonia Concertante (its new name) was zijn eigen stuk onmiddellijk. De componist en cellist re-premiered in 1952. Is it a concert or a party? Using the most beautiful belegden een werkvakantie in Prokofjevs datsja om instrument in the world, romantics, baroque players, daar samen de partituur grondig te herzien. In 1952 improvisators and a rapper will create a new and beleefde het werk onder de titel Sinfonia Concertante unique genre: Cello Coupé. This will be a once-in-a- zijn tweede doop. [ST] lifetime experience!

94 95 Geanimeerd en ongedwongen genieten van een lekker avondje uit tijdens de Cello Biënnale?

Kom dan vooraf eten bij restaurant Zouthaven; het restaurant van Muziekgebouw aan ’t IJ.

Op loopafstand van Amsterdam Centraal tref je een gezellig, eigentijds en glossy restaurant met een prachtig uitzicht over het IJ aan. Je kunt er zowel binnen als buiten terecht: met mooi weer heeft Zouthaven een van de mooiste terrassen van Amsterdam. musici musicians Zouthaven heeft een hart voor duurzame vangst en is dé plek voor een lekkere en verantwoorde lunch of diner.

Tijdens de Cello Biënnale is Zouthaven extra lang open en hebben wij een speciaal festivalmenu.

Reserveer via 020 – 788 2090 of online via www.zouthaven.nl 98 cellisten cellists

108 ensembles & orkesten

ensembles & orchestras

113 andere musici other musicians

122 componisten van premières composers

126 deelnemers Nationaal Cello Concours participants National Cello Competition

Contact: Piet Heinkade 1, 1019BR Amsterdam, 020 788 20 90, www.zouthaven.nl 97 Cellisten Cellists

Maya Beiser is a The Danish cellist Anner Bijlsma took Colin Carr started Vincent Courtois was Valter Dešpalj studied The Flemish cellist Sol Gabetta is graduate of Yale Andreas Brantelid, his first music lessons on the cello when born in Paris in 1968 cello at the Juilliard Roel Dieltiens plays one of the most University. Her main born 1987, started from his father, went he was 5 years old. and began playing School with Leonard both the baroque prominent soloists teachers were Aldo with the Suzuki Cello on to study at the Three years later he the cello when he Rose and chamber and modern cello. of this moment. The Parisot, Uzi Weizel, Method when he Royal Conservatoire was selected for the was six years old. He music with the violinist He studied, among Argentinian-French Alexander Schneider, was 4 years old. He of The Hague with Yehudi Menhuhin took classical studies Felix Galimir and others, with André cellist of Russian and Isaac Stern. studied with Mats Carel van Leeuwen School of Music, at the conservatory in the Juilliard Quartet. Navarra in Detmold descent studied Known for many Rodin, Torleif Thedéen Boomkamp, receiving his first teacher Aubervilliers and Paris He has followed and Pierre Fournier for ten years with years as the cellist and later at the the Prix d’Excellence. there was Maurice with Erwan Fauré, master classes with in Geneva. As soloist Ivan Monighetti in of the Bang On A Kronberg Academy He won the first prize Gendron and later Xavier Gagnepain, Pablo Casals, Pierre and chamber- Madrid and Basle Can All Stars, Maya with Frans Helmerson. at the Pablo Casals William Pleeth. In 1998 Roland Pidoux and Fournier and André music player with and finished her Beiser has left the He made is concert Competition, Mexico. he was appointed Frédéric Lodéon Navarra. In Moscow the Ensemble studies in 2006 with ensemble to focus on début with the Royal From 1962 till 1968 professor at the Royal while discovering jazz he completed Explorations he David Geringas at her solo work. Over Danish Orchestra Bijlsma was principal Academy of Music and improvisation his postgraduate played in important the Musikhochschule the past decade, she when he was 14 years cellist of the Royal and was professor with Didier Levallet, studies with Galina concert halls all Berlin. Since that has created a new old, playing the cello- Concertgebouw at the New England Dominique Pifarely Kozolupova. over the world. He year her career took repertoire for cello, concerto of Edward Orchestra. As a Conservatory in and Christian Dešpalj has given was also for a long an enormous flight commissioning and Elgar. He played in chamber musician, Boston for more than Escoudé. Vincent solo concerts and time first cellist in and she played as performing many the Rising Stars Series he played in 16 years. In 2002 Courtois began recitals throughout the Orchestra of soloist with important works written for her in many concert ensembles including he was appointed playing in various the world. He has the 18th Century. orchestras and by today’s leading halls, in places the Rondom Quartet professor at the Stony Parisian groups a renowned cello Roel Dieltiens conductors. Sol composers. Maya like Amsterdam, and L’Archibudelli. Brook University and his first CD as a class at the Zagreb recorded many Gabetta performs has collaborated Stockholm and Anner Bijlsma is in New York. As leader, titled ‘Cello Academy of Music; works on CD: Vivaldi Vivaldi and his with the composers Vienna. He plays the permanent guest member of the News’, was released in 2008 he opened and Franchomme contemporary’s Louis Andriessen, ‘Ex-Boni’ Stradivari teacher at the Golub-Kaplan-Carr in 1990. Since then the Amsterdamse and a few years with the ‘Capella Tan Dun, Brian Eno, cello from 1707, Conservatorium van piano trio, Colin Carr Vincent Courtois has Cello Biënnale with ago the Suites by Gabetta’, led by her Philip Glass, Osvaldo made available by Amsterdam and performed worldwide recorded more than his student ensemble J.S. Bach. Many brother, but plays Golijov, Steve Reich, Mr Christen Sveaas, plays a binding role and participated in ten cd’s. Vincent Cellomania. Besides different composers also compositions Simon Shaheen and Norway. in the Amsterdamse many international played in several of teaching he regularly dedicated works to specially written for Michael Gordon Cello Biënnale. He chamber music Rabih Abou Khalil’s sits on juries of him. He is professor at her such as UpClose among many was given the ‘Life festivals. He bands and plays competitions such the conservatories of by Michel van der Aa. others. Maya Beiser Time Achievement regularly plays with frequently with as the Tchaikovsky Zürich and Louvain. She worked together has performed her Award’ in 2009 by the Guarneri and clarinettist Louis Competition in Roel Dieltiens has with the Latvian multimedia solo the London Cello Emerson String Sclavis . Vincent Moscow. Valter been jury-member composer Peˉteris projects like World to Society for his great Quartets. Colin Carr also plays regularly Dešpalj has previously on many music Vasks, who’s new Come, integrating significance to the recorded works of with trombonist Yves been three times competitions, cello-concerto she video projections cello world. Anner Bach, Kodály and Robert, pianist Sylvie on the jury of the in particular will perform at the with multi‑track Bijlsma edited many Crumb, which were Courvoisier and National Cello the Tchaikovsky Amsterdamse Cello cello compositions works of the cello very well received. many other great Competition. Competition and Biënnale. at many important repertoire, including He plays a Matteo musicians. the 1st National international concert two cello-concerti Goffriller cello, Cello Competition venues. of Boccherini, for the Venice 1730. 2006 during the Amsterdamse Cello Amsterdamse Cello Biënnale. Biënnale. 98 99 Cellisten Cellists

The cellist and Larissa Groeneveld Natalia Gutman Doris Hochscheid Xenia Jankovic was Anssi Karttunen The young Swedish Floris Mijnders was conductor David plays an extensive was taught cello studied with Dmitri born into a Serbian- (Finland) studied with cellist Jacob Koranyi 8 years old when Geringas works repertoire ranging in her youth by her Ferschtman, Melissa Russian family of Erkki Tautio, William had cello lessons from he had his first cello with an unusually from works by J.S. grandfather Anisim Phelps and Philippe musicians. She Pleeth, Jacqueline Thorleif Thedéen at lessons from his father. broad repertoire Bach to contem- Berlin and by Galina Muller. During started to play at du Pré and Tibor de the Edsberg Institute He began his cello from early baroque porary compositions, Kozolupova. Her the Tanglewood the age of six and Machula. Anssi is a of Music Stockholm studies in 1984 at the to contemporary including works teacher Mstislav Festival she won gave her debut passionate performer and continued his Royal Conservatoire music. The native specially composed Rostropovich and twice the Price for with the Belgrade of contemporary studies with Ralph The Hague with Lithuanian was for her. She studied friends Sviatoslav an Outstanding Philharmonic when music. 23 cello Kirschbaum at the Jean Decroos and the first to perform in Amsterdam with Richter and Oleg Musician. She has she was only nine. concerti have been Royal Northern graduated in 1990. many compositions Dmitri Ferschtman, Kagan had a vital made numerous Two years later she especially composed College of Music In that year, 1990, by Russian and where she graduated influence on the radio and CD received a state for him by Tan Dun, Manchester. He he was appointed Lithuanian avant- with the highest artistic development recordings and scholarship to the Esa-Pekka Salonen, won the 2nd prize at solo-cellist of the garde composers in distinction. She conti- of her musical gave concerts in special school Luca Francesconi the Rostropovich Gelders Orkest, the West. From 1963 nued her studies with personality. Gutman’s Europe, America of the Moscow and others. Recently Competition Paris Arnhem. From 1992 till 1973, Geringas Natalia Gutman at repertoire extends and Asia. During the Conservatory and he was soloist in 2009. During on, he had the same studied with Mstislav the Hochschule für from Buxtehude and Amsterdamse Cello was a pupil of Stefan with the Royal the last season he function with the Rostropovich. In 1970 Musik in Stuttgart, Rameau to Hindemith Biënnale 2006 she Kalianov. Further Concertgebouw made a grand tour Radio Philharmonisch he won the first prize Germany, and and Lutoslawski. premiered the cello studies were with Orchestra with works in the Rising Stars Orkest, Hilversum and the gold medal followed master- Alfred Schnittke concerto by Dmitris Pierre Fournier by Magnus Lindberg programme of the and since 2001 he at the Tchaikovsky classes with Mstislav dedicated his first Andrikopoulos and and Guy Fallot in and Kaija Saariaho. European Concert is principal cellist Competition. David Rostropovich and cello concerto and in 2010 the cello Switzerland and In honour of his 50th Halls Organisation. of the Rotterdam Geringas played Yo-Yo Ma. In 1988 she cello sonata to her. concerto by Martijn André Navarra in birthday in 2010, 30 He made his New Philharmonisch all over the world made her debut in In 2006 Gutman Padding. Together Germany. In 1981, composer friends York début in the Orkest. He regularly with the most the Concertgebouw closed the Biënnale with the pianist Xenia Jankovic was wrote short variations Alice Tully Hall and appears with the important orchestras with Beethovens with a memorable Frans van Ruth she the first prize winner on the oldest known participated with Camerata Salzburg and the greatest Triple concert. Since, performance of has founded the of the prestigious work for cello the Lincoln Chamber and the London conductors of our she has performed the Shostakovich Stichting Cellosonate Gaspar Cassado solo, the Ciacona Music Society. Jacob Symphony Orchestra time. His extensive as soloist with many Cello Concerto no.1. Nederland, to Competition in by Guiseppe Koranyi is making a as solo-cellist. discography includes great orchestras Natalia Gutman is revive Dutch cello Florence. Close work Colombi. During the solo career and is Flores Minders is an many award- including the Nether- the artistic director sonatas of the past. with Sandor Vegh Amsterdamse Cello much in demand active chamber winning recordings lands Philharmonic of the Oleg Kagan Doris is a member and György Sebök Biënnale of 2010 he in chamber music music player in the such as the 12 cello Orchestra, Stuttgarter Musikfest in Kreuth of Asko|Schönberg was a source of played ten of those festivals. His cello is Ensemble Caméléon, concertos by Luigi Philharmoniker, am Tegernsee in and the Amsterdam profound musical variations at an extra made by I. Gratani the Netherlands Boccherini. Important Berliner Symfoniker Germany. Bridge Ensemble. and personal concert. Karttunen Genua 1756. Piano Quartet and contemporary and the St. John’s She teaches at the inspiration. Since is cellist in the Zebra the Turner Trio. He composers such as Smith Square Conservatorium van 2004 she has been Trio, he plays a cello is cello teacher at Sofia Gubaidulina, Orchestra. Larissa is Amsterdam and the professor for cello at made by Francesco the conservatories Peˉteris Vasks, Erkki- already 24 years the Roosevelt Academy the Musikhochschule Ruggieri Cremona of The Hague and Sven Tüür and cellist of the Osiris Trio. in Middelburg. in Detmold. 1670. Amsterdam. Alexander Raskatov Larissa Groeneveld have dedicated teaches at the Royal new compositions to Conservatoire of The David Geringas. Hague. 100 101 Cellisten Cellists

Dai Miyata, born The Norwegian cellist Johannes Moser, When it comes to Jérôme Pernoo, Ella van Poucke Ernst Reijseger Gabriel Schwabe, 1986, began to play Truls Mørk had his first born in Munich shattering boundaries born in Nantes, (1994) began has distinguished born in Berlin 1988, is cello when he was 3 cello lessons from his 1979, began his and breaking barriers France, studied at playing the cello himself in almost one of the prominent years old. He studied father. When he was cello studies at the in music, Kevin ‘KO’ the Conservatoire at the age of six every facet of cello music talents of cello with Yutaka 17 he had lessons age of 8. In 1997 he Olusola is no stranger. National Supérieur de studying at the Royal playing. Avant- Germany. Miyata and Sumiko from Frans Helmerson studied with David Although the cellist Musique Paris, with Conservatoire of garde, jazz and He started his cello Kurata and chamber in Stockholm and Geringas at the has been classically Xavier Gagnepain The Hague and later the contemporary lessons with Krispin music with the Tokyo later from Natalia Musikhochschule trained since he and Philippe Muller. the Conservatorium classical idiom, Simonett and and Vermeer String Shaskovskaya, Berlin. The 1st prize was six-years-old, He was laureate van Amsterdam. improvisation and continued his studies Quartets. Dai Miyata a Rostropovich at the Tchaikovsky the now 23-year- of the Tchaikovsky At this moment she world music from all with Catalin Ilea at worked with Lynn pupil. He was the Competition gave old is coming into Competition studies with professor regions are familiar the Berlin University Harrell, Gidon Kremer, first Scandinavian him an international his own as he fuses Moscow 1994 and Frans Helmerson terrain for him. He of Arts. Since 2008 Yuri Bashmet and laureate at the breakthrough. styles of neo-soul, the Rostropovich as a Young Soloist has composed he was Young Soloist many well-known Tchaikovsky He was soloist hip-hop, and pop Competition Paris at the Kronberg music for several Student at the Japanese musicians. Competition 1982. with the Royal music to create a 1994 and won the Academy Masters films by Werner Kronberg Academy At this moment he Hereafter he won Concertgebouw unique sound new to 1st prize in Pretoria in in Germany. In 2010 Herzog, which he with Frans Helmerson. continues his studies important prizes at Orchestra, New York classical instruments. 1996. He performed Ella van Poucke won recorded on CD and Gabriel was laureate with Frans Helmerson cello competitions Philharmonic, Berlin His ability to capture with many great the prize for the most performed in concert of important music at the Kronberg in New York and Philharmonic and the human singing orchestras and promising talent in to high acclaim. competitions, the Academy and a Florence. Since 1989 many other world quality of artists like conductors. In duo the National Cello In 2009 he closed Brahms Competition string quartet course Truls Mørk is soloist renowned orchestras. Alicia Keys and John with pianist Jérôme Competition and in the celebrated Austria, Grand with Gabor Takacs- with the important Johannes Moser’s Legend allows him Ducros he played 2012 she represented cello festival of Prix Emanuel Nagy of the Takacs European and priorities are playing to elevate the sound recitals in New York, the Netherlands Kronberg with a solo Feuerman Berlin String Quartet. He American orchestras and performing new of a cello to that of Paris and London. at the Eurovision composition written and Rostropovich participated in many and has recorded music and rarely a mainstream artist. Jérôme Pernoo is Young Musicians for the Ensemble Competition Paris. musical competitions many CD’s. He was heard repertoire. He’s Plain and simple: He artistic director of the in Vienna. She has Modern. In the He won the Pierre and festivals. awarded prizes for an enthusiastic player ‘sings.’ As an East Festival Les Vacances performed in many Amsterdamse Cello Fournier Award In 2009 Dai won the the recordings of on the electric cello Asian Studies major de Monsieur Haydn of the major halls Biënnale 2010 he led London in 2009. Grand Prix at the 9th the cello-concerti of and is searching for at Yale University, and professor at of the Netherlands, the Mega Children Gabriel Schwabe Rostropovich Cello Carl Philipp Emanuel new soundscapes KO’s talent in music the Conservatoire Europe and the Cello Orchestra plays a cello by Competition in Paris, Bach. A dedicated and wants to develop has been recognized National Supérieur United States. Ella is and played with the Francesco Ruggieri, a once in four year’s performer of new improvisation. by people like Yo-Yo de Musique Paris. He a regular member Nederlands Blazers Cremona 1674, made event. He was the first music, he’s played Just recently he Ma, KRS-One, and plays on a baroque of the Amsterdam Ensemble his own available by the Japanese contestant first performances of was appointed U.S. Secretary of State cello, an Italian cello- Chamber Music cello-concerto, Deutsche Stiftung to win this prestigious concerti by Haflidi professor at the Hillary Clinton. KO’s piccolo from the Society and has her specially composed Musikleben. prize. Hallgrimson, Pavel Musikhochschule performances will 18th century and a own chamber music for the N.B.E. In Haas and Krzysztof Köln. He plays most get you grooving and modern cello made festival in Amsterdam. his workshops Penderecki. Truls of the time on his dancing in your seat, by Franck Ravatin. he emphasises Mørk plays on a rare Andrea Guarneri leaving you wanting maximum freedom cello by Domenico cello from 1664. more. and the pleasure of Montagnana Venice playing. 1723 with a scroll made by Stradivari.

102 103 Cellisten Cellists

Hidemi Suzuki, Tsuyoshi Tsutsumi Quirine Viersen had Raphael Wallfisch Jian Wang had his Paul Watkins is cellist Sietse-Jan American cellist born in Kobe 1957, had his first cello her first cello lessons was one of the first cello lessons from and conductor and Weijenberg studied Joann Whang studied studied at the lessons from Hideo from her father Yke students of the his father at the age was born in Wales with Jan-Ype Nota with Ronald Leonard Tokyo Tohu-Gakuen Saito, the founder of Viersen, cellist in the legendary cellist of four. As a student (G.B.). He studied and Truls Svane at the Colburn School Conservatory with Toho-Gakuen Con- Royal Concertge- Gregor Piatigorsky. at the Shanghai with William Pleeth, at the Groningen in California and Yoritoyo Inoue servatory of Tokyo. bouw Orchestra. Her After winning, Conservatory he Melissa Phelps and Conservatory and with Aldo Parisot at and Kenichiro He won several prizes teachers at the Con- 24 years old, the played, at the age of Johannes Goritzki. with Michel Strauss Yale School of Music. Yasuda. Later he in music competi- servatorium van Am- Gaspar Cassadó 10, for Isaac Stern as From 1990 until 1997 at the Conservatoire She was awarded studied at the Royal tions in Japan and sterdam were Jean Cello Competition seen in the famous was he solo-cellist of Supérieur de Musique a Fulbright grant to Conservatoire The studied with Janos Decroos and later in Florence, he was documentary ‘From the BBC Symphony Paris. He is laureate of continue her studies Hague with Anner Starker at the Indiana Dimitri Ferschtman. invited as soloist with Mao to Mozart’. Isaac Orchestra. As soloist several competitions, with Michel Strauss Bijlsma modern and University. He was She finished her stud- many European and Stern advised him to he appeared with most recently taking and Jan-Ype Nota baroque cello. He appointed professor ies at the Mozarteum American orchestras. come to the USA and all the important a top prize at the in Paris and then in won the first prize at at Indiana and gave Salzburg with Heinrich Raphael Wallfisch was admitted in 1985 British Orchestras. In 2009 Rostropovich Den Haag. Since the 1st International tuition for 20 years. Schiff. Quirine was has recorded all to the Yale University the coming season Competition. Since her residence in the Baroque Cello Tsutsumi appeared quite often laure- important cello of Music with he’ll play the world 2010 Sietse-Jan is Netherlands, she Competition in Paris with many orches- ate in international repertoire, plus less professor Aldo Parisot premiere of a cello principal cellist of the was awarded both 1986. Hidemi Suzuki tras worldwide and music competitions. known works. Many as his teacher. concerto by Mark- Residentie Orchestra first and audience was principal cellist of gave world premières She was, in 1994, the British composers Jian Wang has Anthony Turnage, in The Hague. Also prizes at the National La Petite Bande and of Turu Takemitsu’s first Dutch laureate have composed performed with the specially composed successful as a Cello Competition in founding member of Orion and Pleiades, in the Tchaikovsky new works for him, Sir great American for him. He became chamber musician, 2010, performing the the Bach Collegium cello-concerto of Competition. With the Peter Maxwell Davies, and European conductor of the his Trio Demian won Rococo-Variations Japan. As soloist and Akira Miyochi and pianist Silke Avenhaus James MacMillan, orchestras, the Berlin English Chamber the first prize at the with Amsterdam conductor he was many other composi- she formed a duo in John Tavener and Philharmonic, Royal Orchestra in 2007 Maria Canals Piano Sinfonietta. recently on tour with tions. Back in Japan 1996, they recorded Adrian Williams. Concertgebouw and was appointed Trio Competition Her affinity to the Holland Baroque he became director 5 CD’s with romantic One of his passions Orchestra and others. artistic-director in 2009. He appears contemporary music Society. He has made of the Toho-Gakuen and contemporary is teaching and he He has made many 2009. With his brother frequently as soloist, has led her to work many CD’s with Conservatory of composers. Quirine is a much sought- CD’s, one with Cello Huw Watkins, he having performed a with Anssi Karttunen ensembles and as Tokyo. He is president Viersen teaches at after teacher. He Suites by J.S. Bach. gives recitals and substantial part of the and composer a soloist, especially of the Suntory Hall Conservatorium van is professor at the Jian Wang lives now he’s a member of orchestral concert Kaija Saariaho and of the concerts of and chairman of the Amsterdam and Zürich Winterthur in Finland and plays the well-known Nash repertoire together become a founding Carl Philipp Emanuel Japan Cello Society. plays a 1715 Joseph Konservatorium and an Amati cello from Ensemble. with the Amsterdam member of Trio de Bach. Tsuyoshi Tsutsumi was Guarnerius Fillius An- the Royal Northern 1622. His musical life will Sinfonietta, National Kooning. Hidemi Suzuki given the ‘Medal of drea, kindly provided College of Music take on a new turn Dutch Student teaches at the Early Honour with Purple by The Dutch Musical Manchester. Raphael in 2013 when he Orchestra and the Music department Ribbon’ by the Japa- Instruments Founda- Wallfisch plays a will become cellist Orchestre de Paris. of Tokyo National nese government in tion. Gennaro Gagliano of the Emerson Sietse-Jan University of Fine Arts 2009 for his achieve- cello from 1760. String Quartet N.Y., Weijenberg plays and Music and gives ments. replacing David the ‘Ex-Starker’ master classes all Finckel. Joseph Guarneri over the world. cello from 1707, on generous loan by an anonymous patron.

104 105

Cellists Handwerkskunst ist immer etwas für die Sinne Meine Arbeit für Ihr können

DIE WERKSTATTfür feine Hans Woudenberg Kaori Yamagami, Chu Yi-Bing is Streichinstrumente, Bögen & Celloneubau was involved with was born 1982 in founder of the China the foundation Zish-Shi (Japan). She Philharmonic Cellists, of the Schönberg studied at the Curtis which performed in Ensemble, now Institute and later the 2010 Amsterdam Asko|Schönberg, at the New England Cello Biënnale. and the Schönberg Conservatory Boston Chu started his String Quartet. He with Paul Katz. After cello lessons with has studied with studying for a while his parents, both Anner Bijlsma. His with Frans Helmerson, teachers at the involvement with new she became his Central Conservatory music has increased assistant at the Beijing. He came to Thorsten Theis Elbachstraße 1 · 51580 Reichshof · Germany since his early Musikhochschule Europe in 1983 and Tel.: +49 (0) 22 97 ‐ 90 94 10 · Fax: + 49 (0) 22 97 ‐ 90 94 08 mail@cello‐deutschland.de · www.cello‐deutschland.de studying years. As Köln. She was also studied with Maurice cellist of the Doelen chamber music Gendron at the Quartet he played professor at the Paris Conservatoire. many important Kronberg Academy. He was a laureate programmes and Kaori was laureate of different music new compositions. of the Rostropovich competitions, worked He also played in Competition Paris with the Ensemble many orchestras the and Tchaikovsky Intercontemporain baroque cello. With Competition Moscow. and became solo- Est. 1990 the pianist Marja Bon She is solo-cellist cellist of the Basler Fine modern bows after English tradition he was the driving of the Amsterdam Kammerorchester. for the Violin family and the Double Bass force, between Sinfonietta since 2009 21 years later he 1993 and 2003, of and will be soloist in went back to China Rehairs ‑ Repairs ‑ Restoration Wendingen with Up-Close, a work by and was appointed Bow‑cases and Rosins more than 50 multi- Michel van der Aa. In professor at the disciplinary projects. november 2012 She’ll Central Conservatory Tijdens de Biënnale bent u van harte welkom bij At the Amsterdamse be soloist on tour Beijing. With the mijn werkbank voor een kundige en snelle beharing Cello Biënnale 2008 with the Klassische China Philharmonic of reparatie, alsmede op het foyerdek voor het Hans Woudenberg Philharmonie Bonn Cellists he gives bezichtigen en bespelen van nieuwe cellostokken was the soloist in a and Israel Sinfonietta. concerts throughout During the Biennale you are very welcome to visiting new composition of Kaori Yamagami China and promotes my mobile workshop, where I will be running a full Vanessa Lann with plays a Giovanni western and Chinese rehair and repair service. Please also visit the Asko|Schönberg. Grancino cello from chamber music. exhibition on the Foyerdek, where new cello‑bows are 1682, kindly provided waiting for you to being played. by a private sponsor.

Henk te Hietbrink, Bowmaker Megenstraat 37, 6824 AH Arnhem The Netherlands Tel: +31‑264431341 / Mob +31 ‑652164570 www. tehietbrinkbows.nl / [email protected]

107 Orkesten en ensembles Orchestras and Ensembles

Amsterdam Asko|Schönberg, the Baroque orchestra The Biënnale The Cello-ensemble CVA Percussion KleuterSinfonietta is a LeineRoebana, the Sinfonietta is an leading ensemble B’Rock was founded Ensemble has been of the Royal consists of classical musical experience modern dance ensemble of 22 gifted for new music from on the initiative specially assembled Conservatoire of The percussion students of for children in the company of the musicians from all Amsterdam, performs of harpsichordist for this Biënnale. Hague has been the Conservatorium age of 4 and 5 choreographer’s duo around the world. music from the 20th Frank Agsteribbe, It is composed of specially assembled van Amsterdam. Their years and their Andrea Leine and The group performs and 21st century in in- double bass player young musicians for this occasion. repertoire is wide: parents. During Harijono Roebana, without conductor, strumental formations Tom Devaere and from orchestras They will perform arrangements of KleuterSinfonietta, the has occupied a under the direction of ranging from 5 to 50 cultural managers as the Rotterdam Sofia Gubaidulina’s big classical works, children get in touch prominent place Candida Thompson, musicians. Besides Tomas Bisschop and Philharmonic composition Am baroque repertoire with four musicians in the Dutch and artistic director since performing music by Hendrik Storme. The Orchestra, Rande des Abgrunds and contemporary of Amsterdam international dance 2003. The ensemble’s great, established core consists of about Amsterdam for seven cellists and music. They play it Sinfonietta, their world since the defining feature is the names such as twenty musicians Sinfonietta and two aquaphones. all with the same instruments (violin, late eighties. The strong involvement Andriessen, specializing in the Netherlands For this occasion dynamic energy. viola and cello) relationship between and artistic drive Gubaidulina, historically informed Philharmonic the ensemble is They work in different and their music. dance and music of each individual Kurtág, Ligeti and performing Orchestra. The conducted by groups and settings, The children can is at the heart of member. It collabo- Stockhausen, it also practice. B’Rock musicians are among Reinbert de Leeuw. depending on ask, sing, move and their work. Their rates with renowned champions younger distinguishes itself others: Herman The cellists are: Alexis the material. CVA even ‘compose’, musical bias range artists and performs composers such as by a performance- van Kogelenberg Bove, Jonathan Percussion has but mainly listen to from renaissance in major venues Van der Aa, Pad- oriented and (flute), Julien Herve Butler, Kevin Downs, played in various the wonderful string to contemporary throughout the world. ding, Widmann and style-conscious (clarinet), Margreet Yulia Kharitonova, halls such as the music of Amsterdam composers and Amsterdam Zuidam. However the manner of playing, Bongers (bassoon), Benjamin Concertgebouw Sinfonietta that mirrors their quest Sinfonietta has founders of 20th- in which intensity Petra Botma (horn), Marionneau, Eduard Amsterdam, forms the centre for authenticity. For gained a reputation century music are and expression play Harrie de Lange Ninot, Noemí Muziekgebouw of this concert. each production they for distinguished per- also amply repre- a central part. The (trombone), Maria Pasquina. aan ’t IJ and the KleuterSinfonietta work with renowned formances and inno- sented: from Weill orchestra regularly Milstein (violin), Ying Muziekgebouw Frits is a co-production musicians, singers vative programming, to Schönberg and appeals to leading Lai Green (double Philips in Eindhoven. of Amsterdam and composers to featuring well-known from Stravinsky to soloists and guest bass) and Willem de This evening’s Sinfonietta and Het create works in which repertoire combined Messiaen. This di- conductors. Opera Bordes (conductor) percussionists Concertgebouw. a true symbiosis with commissions, verse music-making and adventurous are Bence Major, between music and new arrangements takes place in series music theatre form Sebastiaan movement takes or rarely performed Muziekgebouw aan an important part of Molenaar, Arend place. They have works. Recent com- ‘t IJ in the Concert- the artistic activity. Bruijn en Michiel commissioned music missions include gebouw both in In 2012 B’Rock, Buijse. This quartet from composers such world premieres of Amsterdam, during conducted by René was especially as Yannis Kyriakides compositions by guest appearances Jacobs, made its formed for Elegy: and Maarten Altena. Sofia Gubaidulina, in the Holland Festival debut at La Monnaie Snow In June. LeineRoebana Tigran Mansurian, HK and De Nederlandse in Brussels. They use a rather performs several Gruber, Michel van Opera, and in a www.b-rock.org uncommon times during the der Aa and Peˉteris variety of concert combination of Biënnale. The Vasks. Over the past halls throughout the different percussion opening ceremony seasons Amsterdam Netherlands and instruments. and Cello Coupé Sinfonietta has initi- abroad. is danced by ated and recorded www.askoschoen- Erik Bos, Rodney new arrangements berg.nl Kasandikromo, of various chamber Thérèse Zoekende music works. These and others. include works by www.leineroebana. Beethoven, Brahms, com Mahler, Schulhoff, Haas, Shostakovich and Berg. www.sinfonietta.nl

108 109 Orkesten en ensembles Orchestras and Ensembles

Nederlands Jeugd The Netherlands The Netherlands The Nieuw Ensemble The Ragazze In its 108 years, the The Symphony Strijkorkest (NJSO) Philharmonic Symphony Orchestra (Amsterdam, quartet consists of Residentie Orchestra Orchestra of the is a string orchestra Orchestra is the is based in the city of 1980) has a unique Rosa Arnold and in The Hague is one Conservatorium for talented string principal orchestra Enschede, in the instrumental Jeanita Vriens, violin, of the major Dutch van Amsterdam is players in the for the productions Nationaal structure, using Annemijn Bergkotte, symphony orchestras. a project orchestra Netherlands in the of De Nederlandse Muziekkwartier. plucked instruments viola and Geneviève In its early years the composed of age of 12 to 21 Opera in Het Performing at an in combination Verhage, cello. The orchestra attracted students of the years. The purpose Muziektheater in international level, with wind, string quartet is praised illustrious names such conservatory. At of the orchestra is to Amsterdam. It also the orchestra is and percussion. for its fresh and as Richard Strauss, this Biënnale, the educate the young presents regular firmly rooted in With Ed Spanjaard enthusiastic way of Igor Stravinsky, Max orchestra is playing professionals and concert series in society, especially as principal performing. Heading Reger and Maurice in two prestigious to give concerts the Amsterdam in the province conductor the Nieuw an adventurous Ravel, while its guest concerts. The at a high level. The Concertgebouw of Overijssel. The Ensemble enjoys a road, the four young conductors included collaboration enormous energy, alongside Netherlands firm international string players main Arturo Toscanini, between composer enthusiasm and the their operatic Symphony standing. It has set goal is to give a new Bruno Walter en and director Tan greatly musical and commitments; it is Orchestra is known out to build its own impulse to classical Leonard Bernstein. Dun, cellist Anssi also technical level of a welcome guest for it’s cultural repertoire of almost chamber music. The Besides having its Karttunen and this this young orchestra in other Dutch entrepreneurship. It’s five hundred pieces quartet followed the own concert series young orchestra in convinces everyone. cities and also partner and worked closely two-year fulltime in the Dr. Anton The Map has been The programs contain makes frequent organizations are the with acknowledged curriculum at the Philipszaal, the very successful. a combination appearances in BBC Philharmonic composers. The Dutch String Quartet orchestra appears The orchestra also of standard and concert halls and Orchestra and the ensemble introduced Academy (NSKA). at numerous major accompanies the idiosyncratic festivals outside Musikhochschule a large number From September venues at home and three finalists of repertoire. NJSO Holland. The NedPhO Franz Liszt of non-western 2011 the quartet is abroad. Annually the National Cello plays with soloists brings classical in Weimar. Jan composers, initiated being coached by recurring highlights Competition. In this renowned all over music to life at the Willem de Vriend thematic festivals Luc-Marie Aguera, are the Hofvijer last programme, the world: such as highest level and is chief conductor and organises a violinist of the concert during the orchestra will Claron McFadden, collaborates closely and artistic director. yearly workshop for Quatuor Ysaÿe. The Festival Classique be conducted by Cora Burggraaf and with international After their successful young composition quartet performs in The Hague and the famous cellist Liza Ferschtman who guest soloists and cooperation in 2011 students. Since regularly at chamber the orchestra’s and conductor Paul associate themselves conductors. Both The Netherlands 1991, programmes music venues collaboration in De Watkins. with this young orchestras take Symphony Orchestra featuring new works throughout Holland Nederlandse Opera orchestra. great pleasure in invited Tan Dun to written by Chinese and has participated productions. www.njso.nl developing and be composer in composers have successfully www.residentieork- welcoming new residence in the attracted wide in numerous est.nl musical talent. 2012-2013 season. attention. The Nieuw competitions. The The musicians Amongst others, Tan Ensemble performed Ragazze quartet of the NedPhO Dun will perform in several successful won the first prize acknowledge their his Martial Arts music theatre in the A category responsibility towards Trilogy and his Earth productions and at the ‘Charles the future of classical Concerto with has released several Hennen’ International music by passing The Netherlands compact discs. Chamber Music on their passion for Symphony Orchestra www.nieuw-ensem- Competition. Aside music and its live during this season. ble.nl from their traditional performance to a www.nederlands concerts, the new generation; symfonieorkest.nl Ragazze quartet likes their concerts kindle working with different an enthusiasm for art forms like dance classical music and and theatre. at the same time www.ragazzekwartet. create an entirely nl new audience. www. orkest.nl 110 111 Other musicians

Jeroen Bal graduated Willem de Bordes Franky Douglas Jerome Ducros is a with honours from studied violin with (1948) is a guitarist French pianist and the Conservatorium Lex Korff de Gidts, and composer from composer. After his van Amsterdam in Emmy Verhey and Curaçao. He arrived studies in Orléans 1998 after studying Alexander Kerr at in the Netherlands and Paris he won with Jan Wijn. He has the Conservatory to study at the the second prize taken masterclasses of Utrecht. He also Conservatorium at the Concours with Gÿorgy Sebok, studied music theory van Amsterdam. He International Gÿorgy Sandor and with professor Wim initially made music Umberto Micheli Boris Berman. He has Witteman. As free- professionally with in Milan. He plays won various prizes lance violinist he the soul band ‘The regularly together as a solo pianist played in orchestras Needles’, he later with singers and and as the pianist such as the Dutch founded his own Latin instrumentalist of the Escher Trio. Radio Orchestras, band, ‘Reality’. He as Renaud and In 1996 he played Residentie Orchestra has also played in Gautier Capuçon, in the semi-final of The Hague and the various other bands, Dawn Upshaw, Ian the International Netherland Philhar- including the funk Bostridge, Philippe Frans Liszt Piano monic Orchestra. and soul band ‘Solat’, Jaroussky and the competition in Willem de Bordes ‘De Perikels’ and Quattuor Ebène Utrecht. Since May studied conducting ‘Sunchild’. In 1994, and made several 2009 he has been with Jorma Paluna he was awarded cd’s with them. With a member of the in Finland, but also the VPRO/Boy Edgar the cellist Jérôme Vermeer Trio together had lessons with Prize, the most Pernoo he gave with violinist Tjeerd Atso Almila and important distinction many recitals and he Top and the cellist Ed Spanjaard. in Dutch jazz. Douglas composed several Johan van Iersel. With He conducted still publishes music works for him. Jeroen van Iersel orchestras such as under his own name he won the Zilveren the Vaasa City and with ‘Sunchild’. Vriendenkrans in Orchestra, Amster- 1992. Jeroen Bal dam Sinfonietta and freelances regularly Kuopio Symphony with the Mahler Orchestra. Last Chamber Orchestra season he was and the Royal assistant conductor Concertgebouw to Sir Mark Elder Orchestra. with the Rotterdam Philharmonic Orchestra and the Radio Philharmonic Orchestra. This season he will be assisting George Benjamin at De Nederlandse Opera. 113 Andere musici Other musicians

Always searching for According to the Makiko Goto, born in Ying Lai Green was Martijn Holtslag, Lesley Joseph was Kyoko Kawamura Daniël Kramer stu- new and open ways of North Sea Jazz Tokyo, Japan in 1963, born in Cambridge, stage name born in Curacao and was born in Tokyo. died with Ton creating music, Martin Festival Harmen began playing koto England. She ‘Ongeordend’ has been living in the She started taking Hartsuiker, Håkon Fondse establishes a Fraanje can be with her mother at received her first (Disorderly), began Netherlands since Koto lessons at the Austbø and in Paris remarkable balance counted among the the age of nine. At double bass lessons writing rap texts 1980. As a child he age of 10 inspired with Claude Helffer. between composition, most prominent the age of twelve she at the Chetham and composing specialized himself in by the performance Daniel took master- improvisation, dialo- jazz pianists of the studied with Kazue School of Music in his own music and playing the steel pan, of Kin’ichi classes by, among gue and personal Netherlands. In just Sawai and Tadao Manchester. She beats at the age in 1980 Lesley arrived Nakanoshima. She others, Aimard, expression. Martin’s under ten years’ Sawai at the Sawai was soon playing of 12. After winning in the Netherlands studied Japanese Sándor and Perahia. works range from solo time, he has built an Koto School, where in the National the composition after receiving an music at Tokyo He has won first prizes pieces to composi- impressive musical she ultimately gained Youth Orchestra of competition ‘On invitation from the National University of at the national Prinses tions for symphonic career, the end of her Master ‘Shihan’. Great Britain and the road to…. Het Coco Tara Steelband. Fine Arts and Music Christina Concours orchestras. He has which is nowhere In 1986, she moved to the European Union Nieuwjaarsconcert’ Lesley became and majored in the (1994) and, as an been awarded several in sight. His musical Hawaii to work as an Youth Orchestra. In organised by the fascinated with Yamada school of accompanist, at international prizes, muses are many, as instructor at the Ethnic 1998, she won a study NBE, things moved the bass guitar, he Koto music. Since the EMCY (Luxem- ranging from orches- are the numerous Music Department bursary to study with quickly. Now 19 years took his chance 1975, she has also bourg 1995) and tral work to film music. collaborative efforts of the University of Duncan McTier at old, he already has and replaced the been a master the Canto Seghizzi As a composer/ he has undertaken. Hawaii and founded the Royal Academy three albums to steelpan for the of ‘Itchu-bushi’, (Gorizia 2008). In the arranger Martin He is able to surprise a department of of Music in London. his name and has bass guitar. Since narrative shamisen prestigious Concours collaborated with with a true musical the Sawai Koto In 2009, she received performed on many 1985 Lesley began music, accredited Olivier Messiaen he artists like Pat kaleidoscope of School there. She the honorary title of pop and concert performing as a bass by Miyako Itchu XI was honoured with a Metheny, Doudou jazz, world and has been living in Associate of the Royal stages. His rap texts player with groups as ‘Miyako Ichisumi’. special mention (Paris N’Diaye Rose, George classical music. Not The Netherlands Academy of Music. As are characterised by like Solat, Sunchild Kyoko Kawamura 2007). He regularly Duke, Cristina Branco, surprising that his since 1992. Makito a soloist and chamber their strong poetic, and the Ernst has also been an performs with artists Eric Vloeimans, Ernst name is connected Goto performs both musician, Ying Lai evocative charge. Reijseger Quartet. accredited performer such as Nobuko Imai, Reijseger. Furthermore with a number of traditional and is a very welcome His productions At the present time of Japanese flute Stephan Picard and Martin received com- trend-setting groups, contemporary music guest at festivals are described as Lesley is actively under the performing Charles Neidich. He position commission such as that of on her 13, 17 and across Europa. She dreamy compositions performing in several name of ‘Hyaku- collaborated with from orchestras like Eric Vloeimans or 21string koto. She is has been living in arousing visualisations bands and on several murasaki’. many composers The Concertgebouw American saxophonist regularly invited to the Netherlands and with a strong project including his On February 2002, (George Benjamin, Orkest, Holland Symfo- Michael Moore. perform in various for a number of backbone of beat. own band named she played Toshio Andriessen, nia, Jazz Orchestra of Fraanje’s most recent ensembles (duo, trio, years and is deputy On 10th December, the LJ Sound. He is Hosokawa’s new Hosokawa, the Concertgebouw, project consists of electronic music, section leader with the young also keeping himself work Somon-ka-in Gubaidulina, ...), pre- Metropole Orkest. his Avalonia trio, with theatre and dance the Rotterdam autodidact was in busy producing, Ajimano with Yo-Yo miering many pieces. His music has been whom he released etc.) in Europa, Japan Philharmonic the final of De Grote composing and Ma and the Nieuw As a soloist, he has featured on The North the album Avalonia and the USA. Orchestra. Prijs van Nederland arranging music on Ensemble at the performed with The Sea Jazz Festival, last year. and the final of the behalf of different Concertgebouw in Hague Philharmonic, Holland Festival, NK Poetry slam, solo artist. Amsterdam. After conducted by Yan Nederlandse Muziek- simultaneously. that she made a Pascal Tortelier, dagen, Haagse tour with this piece the National Youth Muziek Driedaagse, through Japan and Orchestra (Reinbert November Music, Europe. de Leeuw) and the Dutch Jazz Meeting. Dutch Radio Cham- ber (Peter Eötvös). 114 115 Other musicians

Frank van de Laar Nenad Lecˇic´ was Reinbert de Jan Willem Loot is (1965) completed born in 1979 in Cˇacˇak, Leeuw has been chairman of the jury his studies at the Serbia. He has been involved with the of the National Cello Conservatorium involved in music Asko|Schönberg Competition. He held van Amsterdam since the age of ensemble as the post of general with Prof. Jan Wijn five, and gave his conductor and director at the Royal obtaining the highest first piano recital artistic director since Concertgebouw distinction possible. and performance its inception in 1974. Orchestra until He then went on to with orchestra at the He also conducts December 2008. study in Hannover age of eleven. Since numerous ensembles Loot studied law under Prof. Karl- that time he won and symphony at the University of Heinz Kämmerling six major national orchestras in the Groningen and, and in Amsterdam competitions. As Netherlands and subsequently, cello with Naum Grubert. a twelve-year old abroad. De Leeuw with René van Ast Among many prizes he became the is renowned for his and Bertus van Lier. and awards he won youngest student knowledge in the He was successively the bronze medal in the history of field of contemporary the director of at the prestigious Belgrade Music music. He enjoys the Overijssel Brahms international Academy, where passing on his Philharmonic Piano Competition he studied with expertise to younger Orchestra in Hamburg in 1987 Igor Lasko. Nenad musicians: he was Enschede and and the first Prize has been living in artistic director of the director of the at the Sweelinck Germany since 1993. Tanglewood Festival Amsterdam Competition He graduated at the of Contemporary Philharmonic Amsterdam. His Musikhochschule in Music, artistic Orchestra, later repertoire stretches Cologne in 1998 at director of the Dutch the Netherlands from Bach to the age of 19. Three National Youth Philharmonic contemporary years later he gained Orchestra Summer Orchestra. Since his composers, neverthe- M.A. in classes of Academy and also retirement in 2008 less allowing lesser- Pierre-Laurent Aimard the co-initiator and he has received a François Servais (1807-1866) known old and new and Arbo Valdma, coach of the György new appointment as Il Paganini del Violoncello … masterworks to play pursuing at the same Ligeti Academy artistic director of the G. Rossini their own interesting time studies in new for advanced Orchestre National role. Van de Laar is piano music. conservatoire de France. He is also Op zoek naar partituren, opnames of info ? also active in the field He presently works at students. a board member of Contacteer ons ! of chamber music. the Musikhochschule the Bimhuis. Servais vzw At present Frank van in Detmold and Beertsestraat 45 de Laar is professor participates of piano at the extensively in musical 1500 Halle - België Conservatorium van life of Germany and [email protected] Amsterdam and the other European www.servais-vzw.org Artez Conservatories countries. of Arnhem and Zwolle. advertentie.indd 1 5/07/12 13:19 117 Andere musici Other musicians

Frans van Ruth Pianist Thomas Sauer Dagmar Harrie Starreveld Candida Thompson Elisso Virsaladze Huw Watkins is in Tan Wei studied piano with is highly sought Slagmolen (1980) studied flute with studied with David grew up in Tbilisi in a great demand Winner of the most Herman Uhlhorn at after as soloist, graduated from Koos Verheul at the Takeno at the family which was for as composer and prestigious award in the Conservatory of chamber musician, the Theaterschool Sweelinck Conserva- Guildhall School generations involved pianist. He has a China, the ‘Golden Utrecht. Since 1981, and teacher. With Arnhem in 2005. torium van Amster- of Music and in the art and culture strong commitment Bell Award’, Tan Wei he has undertaken his long-time duo She is actress in the dam. In 1978 he Drama, where she of Georgia. She to the performance is undoubtedly the a lot of research into partner, cellist Colin Toneelgroep Alaska was a winner of the received her soloist’s received her first of new music, most outstanding Dutch music of the Carr, Thomas Sauer (Theatergroup International Gaud- graduation diploma piano lessons from and has given young erhu 19th century and the has appeared at Alaska) and eamus Competition with honour. She her grandmother premieres of works performer of her first half of the 20th many renowned appeared in the for contemporary developed her and at the age of by Alexander Goehr, generation. She was century, together venues. Other following plays: music, along with qualities further at twenty she won Peter Maxwell Davies the first erhu soloist with Willem Noske. appearances include ‘Brodders in Arms’, the long-time duo the Banff Centre for the third prize in and Michael Zev to perform with the This has resulted in recitals with Midori ‘Claim’, ‘Het partner René Eck- the Arts in Canada the Tchaikovsky Gordon. He has Xiamen National numerous concerts at the Philharmonie Alphapaar’, ‘Sic hardt. Today Harrie and played with Competition. Her performed concertos Orchestra and and recordings. in Berlin and the Transit Gloria Mundi’, Starreveld is widely several international deepest love is for with BBC Symphony recorded a number Since 2005, he has Palais des Beaux ‘220 Volt’ and ‘Safety regarded as one of orchestras. She is also the composers of the Orchestra, London of works with them. been a member Arts in Brussels; First’. She wrote and the worlds leading regularly invited to late 18th and 19th Sinfonietta and Tan Wei has also of the Amsterdam performances played in ‘Medea’s specialists in contem- lead several chamber centuries, especially BBCNOW, with whom gained recognition Bridge Ensemble with members of Hands’, a music- porary flute music, orchestras in Europe. Mozart, Beethoven, he gave the first worldwide and together with violinist the Juilliard String theatre production working with many Candida Thompson is Chopin and performance of his has performed in Jacobien Rozemond, Quartet at the Library directed by Paul Koek renowned com- intensively engaged Schumann. At the own Piano Concerto dozens of countries violist Sven Arne of Congress; and and made a short posers. Since 1980, in chamber music. same time she is well in 2002. Recordings in Europe, Africa Tepl and cellist numerous concerts movie ‘Waar Bloed Starreveld has been She has been a known for her wide of Mendelssohn and and Asia. Originally Doris Hochscheid. with the Brentano Niet Kruipen Mag’. professor of flute at regular guest artist repertoire up to and Martinu sonatas from Hunan, Tan Wei Together with Doris String Quartet. He Dagmar Slagmolen the Conservatorium at chamber music including modern for cello and piano was admitted to the Hochscheid he is has built up a varied was seen in the TV van Amsterdam and festivals all over Russian composers. with his brother, Central Conservatory recording Dutch discography. Sauer series ‘Annie MG’ Bremen and regularly the world and Elisso Virsaladze forms Paul Watkins, have of Music in 1999. She Cello Music of the holds degrees from and the short films gives master classes has collaborated a duo with cellist been released on has since repeatedly period 1900-1950 on the Curtis Institute, ‘Maandag’ and all over the world. with many other Natalia Gutman and Chandos. Huw won scholarships CD, published by the the Mannes College ‘Unplugged’. He is praised for his renowned musicians. as a soloist she has Watkins was Featured including the German recording of Music, and the brilliant performance Candida Thompson appeared with the Composer at the Chinese Academy company, MDG. They City University of of contemporary flute was appointed leading orchestras 2009 Presteigne of Music Tan Xiaowei have also founded New York. He is the music and won the Amsterdam under conductors Festival of Music Scholarship and the Dutch Cello Music founder and director prestigious Edison Sinfonietta’s artistic as Barshai, Muti, and the Arts, the Folk Instrument Foundation, to give of the Mannes award for his CNM- director and lead Sanderling, Svetlanov, and Composer in Liu Mingyuan more structure to Beethoven Institute Ton de Leeuw-CD. violin in 2003. Her and Temirkanov. Residence at both Scholarship. Now, their efforts on behalf and is also Adjunct Harrie Starreveld is musical approach the 2011 Heimbach she is an active of Dutch music. Artist in Music at specialized in Japa- and leadership Festival and Nürnberg soloist and chamber Vassar College. nese Zen Buddhism, guarantees energetic Festival. Watkins was musician in modern he plays the Zen performances with named winner of the and traditional music shakuhachi and gives great commitment of Vocal Award at the in China. regular lectures on the musicians and a 2011 British Composer the Japanese culture. special relationship Awards. with the audience. 118 119 Other musicians Currently available Joseph Hill cello c.1769 Tony Padday Luthier Thomas Kennedy cello c.1820

Harpist Gwyneth Bas Wiegers studied Yun-Yang Lee was Wentink is renowned at the conservatories born in Taiwan for her passionate of Amsterdam and studied at performances, and Freiburg. As the Conservatoire amazing range a violinist he was National Supérieur of colours and a member of the de Paris with Theodor incredible technique. Asko Ensemble and Paraschivesco and She received her a frequent guest in Laurent Cabasso. lessons from Erika other ensembles. As He gained his Waardenburg at a conductor, Wiegers Bachelor and Master the age of eight has the same broad degrees with honours Banks House, Chesterblade, Nr Shepton Mallet, Somerset BA4 4QX, UK till she completed musical fascination and is perfecting Tel +44 (0)1749 880108 Email [email protected] her studies with and undogmatic his chamber www.tonypadday.co.uk highest possible orientation that musicianship at marks at the age of marked him as a the moment. Lee nineteen. Gwyneth violinist. He was guest has been a prize has won numerous conductor for a great winner at diverse prestigious national number of ensembles piano competitions and international and orchestras. In – 2nd prize Concours prizes. She has 2011 he was assistant des Nuits Pianistiques performed solo conductor to the SPEDIDAM (2009), recitals and solo Royal Concert- 1st prize Concours concertos with top gebouw Orchestra Brest (2008), 1st prize orchestras all over under Mariss Concours FLAME the world. In addition Jansons. Bas Wiegers (2008), 3rd prize to her concerto conducted on and special prize performances, various international Concours Maria Gwyneth is a festivals such as Canals (2002), dedicated chamber Gaudeamus Festival, 1st prize Carl Czerny musician and forms the Huddersfield Concours (1999). a duo with cellist Contemporary In March 2012, he Larissa Groeneveld. Music Festival and won 1st prize at the She is dedicated the London Almeida ‘Virtuoses du Coeur’ to exploring new Festival. In 2009 he competition. He is soundscapes and received from the regularly invited to repertoire for the Kersjes Foundation play at festivals and harp. Gwyneth plays the grant for concerts throughout on Salvi Iris Harp, conductors. Besides Europe. from the collection his guest conducting of The Dutch Bas Wiegers is the Musical Instruments artistic director and Foundation. conductor of the Netherlands Youth String Orchestra. 121 Componisten Composers

Du Wei was born in Works of Martin Hans van der Heide Yannis Kyriakides Theo Loevendie Uljas Pulkkis’s, a Alexander Raskatov Diego Soifer (1981) 1978. She began to Fondse will be was born in 1958. was born in Limassol, studied composition 36-year old native of finished his studies studied composition study composition premiered at the He studied Trumpet Cyprus in 1969, and clarinet at Helsinki, early training in the Moscow in Buenos Aires, with Guo Wenjing in concert of the Mega at the ‘Sweelinck emigrated to Britain the Amsterdam was in mathematics Conservatory in 1978. obtained a Bachelor the Beijing Central Childrens Cello Conservatorium’ and in 1975 and has Conservatory. He at Helsinki University, He lives in France. He Degree with Honor Conservatory of Orchestra and the was soon appointed been living in the was awarded the but he quickly veered received commissions Standing at the Music in 1996 and Cello Coupé concert. principal Trumpet Netherlands since 1979 Wessel Ilcken into composition, from performers University of Toronto, obtained the master For a more elaborate at the The Royal 1992. He studied Prize for all his jazz graduating from the such as Gidon and a Master Degree degree in 2005. biography, see his Military Band in The music at York activities through Sibelius Academy in Kremer, Kremerata with the Nicolaïfonds Her works include biography under Hague. He studied University, and later the years. From 1970 2003. His international Baltica, Yuri Bashmet, prize at the Royal ‘Niao Qing Si’ (An ‘other musicians’. conducting at the composition with onwards Loevendie career started four Valeri Gergiev, the Conservatoire of Interrupted Dream) Royal Conservatory in Louis Andriessen. has been a professor years earlier, in 1999, Mariinsky Theater, The Hague. His work for Orchestra, The Hague, followed He is known as a of composition at when he won the Sabine Meyer, shows a distinctive ‘Tinge’ for voice and by studies arranging/ composer and sound the conservatories coveted Queen Elena Vassilieva, the language, and is Chinese traditional composing with artists seeking to of Rotterdam, Elizabeth Award Hilliard Ensemble, mostly dedicated instruments and Marcel Peeters in create new forms The Hague and for a work entitled Reinbert de Leeuw, to the chamber ‘The Colour of Love’ Belgium. Hans van and hybrids of media, Amsterdam. He was ‘Tears of Ludovici’. Asko|Schönberg, music repertoire, for Contemporary der Heide has been and he has focused central composer The next year his Dennis Russel Davies, as well as music- Dance. Her working as Staff- in the majority of at many festivals violin concerto, Basel Symphony theatre, theatre, works have been arranger for the his work on ways and he has given ‘Enchanted Garden’, Orchestra among contemporary recognized inter- Royal Military Band of combining master classes all was awarded first others. In 1998, he dance, and different nationally and have and is still working as traditional over the world. As prize at the Unesco received the Main media projects. He been performed arranger/composer performance of 1968 Loevendie Rostrum in Paris. More Composition Prize is the founder and by the Philadelphia for the Netherlands practices with began to focus recent compositions of Salzburg Easter artistic director of Ur, Orchestra, Orchestre Wind Ensemble and digital media. Prizes on the composing include orchestral Festival. His opera a music group that Radio France, various Symphony have included the of concert music. works, often with a ‘A Dog’s Heart’ blends various music Royal Danish Ballet Orchestras in the Gaudeamus Prize, His compositions soloist, and stage commissioned by styles in a personal Orchestra, NCPA Netherlands. In 2006 a French Qwartz are frequently works with orchestra, DNO will be staged in manner. Orchestra of China. and 2007 he studied award, Toonzetters, performed both at vocal soloists, and La Scala, march 2013. composition at the the Willem Pijper prize regular concerts choir. His interest Conservatory in and an honorary Prix and at festivals all in computers and Rotterdam (Codarts) Ars Electronica. He over the world. In mathematics shine with Klaas de Vries, co-founded and runs 1988 Loevendie was through his work. This and is merely working a label for electronic the first composer has been described as a composer and music, UNSOUNDS, to receive the by music critics as arranger. In 1996 and teaches prestigious 3M beautiful, hedonistic he started his own composition at the Music Award for his and refreshing. Music Publishing Royal Conservatoire entire output and Business Van der in The Hague. his great merits in Heide Music Edition. musical life.

122 123 Composers lid N.G.V. Saskia Schouten Vioolbouwer maakt violen Peˉteris Vasks began Drawing inspiration his musical education from folk, classical, alten en cello's at the local music and rock genres, school in Aizpute. Julia Wolfe’s music Muntelbolwerk 1c He subsequently brings a modern produced his first sensibility to each NL - 5213 SZ ’s Hertogenbosch compositions and while simultaneously also studied the tearing down the

0031(0)736121804 www.saskiaschouten.nl double bass at the walls between them. Emils Darzins Music Her music is distin- 0031(0)618174015 School in Riga. Vasks guished by an intense continued his double physicality and a [email protected] bass studies and his relentless power that orchestral career pushes performers had already began to extremes and Projet3b_anne 21/06/12 20:24 Page1 as early as 1961 as demands attention a member of vari- from the audience. ous symphony and Her music has been chamber orchestras. heard at BAM, the Vasks additionally Sydney Olympic Arts studied composition Festival, Settembre with Valentin Utkin Musica (Italy), Theatre at the Latvian Music de la Ville (Paris), Academy in Riga. Lincoln Center and Vasks compositions Carnegie Hall, and an Strumphler incorporate archaic, has been recorded folklore elements on Cantaloupe, Tel- Strijkstokken from Latvian music dec, Point/Universal, and contemporary Sony Classical, and Nieuwbouw music. Vasks’ inten- Argo/Decca. In 2009 Restauratie tions are the pursuit Wolfe joined the NYU Reparatie of themes such as Steinhardt School the complex interac- composition faculty. Modern en Barok tion between man She is co-founder lid NGV and nature and the of New York’s music beauty of life on the collective Bang on a one hand but also Can. Past. Ohllaan 31 the imminent eco- logical and moral de- 3451 CB Vleuten struction of the world, tel 030 - 6774123 which he expresses in www.janstrumphler.nl musical language. [email protected]

125 Deelnemers Nationaal Cello Concours Participants National Cello Competition

Martha Bijlsma David Bordeleau Matthijs Broersma Jonathan Butler American cellist Suzanne van Duuren Rolando Fernandez Maya Fridman was (1985), studies since (1986), began his (1987), began to (1989), graduated Kevin Downs (1986) (1986) initially studied Lara (1990), born in born in Moscow in 2009 with Leonid studies in Canada play the cello when with a Bachelor’s attended the with Paul Uyterlinde Havana in a family of 1989. At the age Gorokhov, first at with Johanne Perron he was 4 years old. degree from the Cleveland Institute at the Enschede Cuban and Mexican of six she began the Guildhall School and at the Montreal Until the age of 14 University of Michigan of Music as an Conservatory from musicians, started her musical studies of Music & Drama Conservatory with he had cello lessons and studied with undergraduate, 2001 onwards. playing cello at in the Galina and now at the Denis Brot. He came from Jiri Prchal. He Richard Aaron. Since where he received In 2007, she the age of 4 under Vishnevskaya’s Hochschule für to The Netherlands was admitted to 2011 he studies for his his Bachelor of transferred to Tilburg the guidance of his school in the class of Musik und Theater in 2011 to study the Yehudi Menuhin Masters at the Royal Music as a student Conservatory, where father. Alexander Smirnov. Hannover. She started with Jan-Ype Nota School in 2001 with Conservatoire The of Richard Aaron, she gained her Rolando performed Since 2004 Maya her cello study at the and Michel Strauss the teachers Leonid Hague with Jan-Ype and subsequently Bachelor diploma in as soloist for the Fridman studied Utrecht Conservatory at the Prins Claus Gorokhov and Nota and Michel received his Master May 2008 and her first time with the in the class of Lev with Ran Varon and Conservatorium Louise Hopkins. He Strauss. Jonathan of Music at the Further Education Philharmonic Evgrafov in the concluded her study Groningen. David graduated at the participated in New England Certificate in 2010. Orchestra of Music College with her Bachelor’s played part-time in Guildhall School several summer Conservatory in She is taking lessons Queretaro being 10 under Moscow State degree in 2008. different Canadian of Music & Drama festivals in the Boston under the with Ran Varon and years old. Later he Institute of Music Martha Bijlsma orchestras and and continued USA, the Aspen guidance of Paul with the violinist played with the same named after Alfred studied in 2006 at the the Montreal his study in Bern. Music Festival and Katz. From there he Gwendolyn Masin at orchestra the Saint- Schnittke. In 2009 Netherlands String Symphony Orchestra, Matthijs attended Chautauqua Music moved to Paris and present. Saëns concerto and she graduated from Quartet Academy participated in master classes from Festival. recently he finished Suzanne has followed at the age of 14 the the college. During as member of the summer festivals in Colin Carr, Bernard his studies with Michel master classes given Rococo Variations her studies she took Kaleidos Quartet. Banff, Orford and Greengouse, Frans Strauss and Jan-Ype by Marcio Carneiro, by Tsjaikovski. In 2008 part in various music She followed master Toronto. Helmersson, Gary Nota at the Royal Dmitri Ferschtman, he became part of competitions and classes from Gustave Hoffman, Steven Conservatoire of Johannes Goritzki, the Philharmonic festivals: in 2001 in Rivinius, Gary Isserlis and Arto The Hague. Kevin Valter Dešpalj, Orchestra of the international Hoffman, Anner Noras. Last year he possesses an interest Gavriel Lipkind, Li-Wei Queretaro and competition in Tallin Bijlsma, Raphael was first prize winner in the historical Qin, Nathaniel Rosen, in 2011 of The (the diploma), ‘Young Wallfisch and Claus of the Kenneth Page performance of Daniel Müller-Schott, Limburg Symphony Talents of Moscow’ Kanngieser. Cello Competition. early music and has Colin Carr among Orchestra. Currently (the diploma of the Martha Bijlsma’s given many world others. Rolando is studying laureate), in the cello bow is provided premieres by living Suzanne plays with at the Maastricht ‘International Festival by the Dutch composers, both in a bow by F.N. Voirin, Conservatory with of Slavic Music’ in Musical Instruments the United States and put at her disposal Alexandr Petrasch. 2008 (the diploma Foundation. Europe. by The Dutch of the laureate) Musical Instruments and others. She is Foundation. currently studying at the Conservatorium van Amsterdam in the class of Dmitri Ferschtman.

126 127 Deelnemers Nationaal Cello Concours Participants National Cello Competition

Pia Eva Greiner (1985) Sebastiaan van Willemijn Knödler Georgios Kotsiolis Harriet Krijgh Marc van den Marjolein Noemí Pasquina is currently finishing Halsema (1986) studied with (1989), started playing (1991), studied Munckhof (1988), Nieuwenkamp (1986) (1987) born in her Doctorate of Sebastian van Monique Bartels piano at the age of at the Utrechts plays the cello since was a member of Barcelona, finished Musical Arts with Halsema was seven at the preparatory three. Two years later Conservatorium in he was 4 years old the young talent her bachelor degree Richard Aaron years old when course of the Royal he started having the Young Talentclass and had lessons from class at the Royal with top marks at at the University he began taking Conservatoire in lessons in cello with of Lenian Benjamins. Marc Knippenberg, Conservatoire in The the Conservatory of of Michigan. She cello lessons from The Hague from Renato Ripo. He In 2004 Harriet moved Maarten Mostert Hague from 2002 Liceu with Amparo completed her Denise Rosing. From 2001 onwards. In has received lessons to Vienna, where and Paul onwards, and gained Lacruz and did her Bachelor of Music September 1997 he September 2005, from distinguished she continued her Uyterlinde (Fontys her Bachelor diploma post-graduate studies at the Prince Claus studied with Maarten Willemijn continued teachers such as cello studies with Lilia Conservatory). He’s in 2010. She studied with Arnau Tomàs Conservatory Mostert in the Young her cello studies at Dmitri Ferschtman, Schulz-Bayrova and working towards his with Lucia Swarts, (Cuarteto Casals) at studying under Talent Class of the the Conservatorium Frans Helmerson and Jontscho Bayrov at Bachelor’s degree at Harro Ruijsenaars and ESMUC. At present Jan-Ype Nota and Conservatorium van Amsterdam with Gary Hoffman. He the Konservatorium the Conservatorium Marien van Staalen. she is studying at the Michel Strauss. Then van Amsterdam. He Gregor Horsch and graduated at the Wien Privatuniversität. van Amsterdam with During her Masters Royal Conservatoire she completed her continued his studies Doris Hochscheid. age of 18 from the She participated in Monique Bartels. training she was an of The Hague with Masters Degree with Louise Hopkins She also studied Athens Conservatory master classes with He followed master exchange student Michel Strauss and and finished her at the Guildhall baroque cello as a in Greece with an Steven Isserlis, Dimitri classes from Dimitri with the Academy Jan Ype Nota, and Doctorate of School in London, subsidiary subject excellent degree Ferschtman, Clemens Ferschtman, Anner of Music and she has a grant from Musical Arts with where he obtained with Viola de Hoog diploma. Since then Hagen, and Frans Bijlsma, Daniel Drama, University Residentie Orkest The Richard Aaron at his Bachelor’s degree for a year. After her he is a student in Helmerson. Harriet Müller-Schott, Li-Wei of Gothenburg, Hague Philharmonic. the University of with honours in Bachelor diploma the Mathematics won first prizes at the Qin, Uzi Wiesel and Sweden, where she Noemí has played Michigan. In 2009 2008 and is soon to she rounded off her department in the Austrian national Raphael Wallfisch. studied with Harro in many National she won the first prize complete his Master’s studies at the Royal University of Patras competition ‘Prima Marc played solo Ruijsenaars. After and European of the Amsterdams degree. Sebastiaan is College of Music in and at the same La Musica’, at the with, among others, gaining her Masters Youth Orchestras; Grachtenfestival part of the Cello8ctet London with Melissa time continuing his Nicole Janigro prize the Brabants Orkest diploma in The her interest for the Concours. Pia Amsterdam since Phelps in 2012. cello studies in the at the ‘International and Philips Symfonie Hague, Marjolein is chamber music has Greiner holds the 2011. He plays a Willemijn’s cello was Utrecht Conservatory Cello Competition Orkest. now studying with brought her to win position of Graduate cello bow on loan to made by Thomas in Netherlands with Antonio Janigro’ in Timora Rosler. several awards and Student Instructor him from The Dutch Martin (London, Timora Rosler. Croatia, and a first Marjolein mentions in various at the University Musical Instruments 2003). Andreas prize at the Fidelio Nieuwenkamp plays chamber music of Michigan. Pia Foundation. Grütter made her Competition in a Jacquot cello from competitions. Greiner plays on bow specially for Vienna. Harriet plays 1914, by courtesy a Daniël Royé her, commissioned a cello given on loan of the The Dutch cello, given on by The Dutch by the The Dutch Musical Instruments loan by The Dutch Musical Instruments Musical Instruments Foundation. Musical Instruments Foundation. Foundation. Foundation .

128 129 Participants National Cello Competition

bv STAMvioolbouw verkoop van strijkinstrumenten restauratie en verhuur van en -stokken strijkinstrumenten

alleen op afspraak woe/don/vrij 13-17 uur, zat 10-13 uur Jonathan Roozeman Dana de Vries Ilse te Wies (1989), www.stam-vioolbouw.nl www.makivioolbouw.nl (1997), began his (1993), studies at began to play the cello studies with the Prins Claus cello with Wilma maliebaan 105, utrecht Tuija Vainio at the Conservatorium van der Wardt. Espoo Music Institute. Groningen and has She came into the He studies since also been admitted Young Talent class 2009 at the Youth at the Conservatoire of the Prins Claus Department of the National Supérieur Conservatorium Sibelius Academy, de Musique Paris, her with Jan-Ype Nota his teacher is teachers will be Jan- as her teacher. She professor Martti Ype Nota and Michel studies now at the Rousi. Jonathan Strauss. She started Royal Conservatoire won first prizes in her cello study when The Hague with music competitions she was 6 years Lucia Swarts. Ilse has in Finland, Lithuania old with Jiri Prchal. attended master and Latvia. He Dana has followed classes by Michel appeared as soloist master classes from Strauss, Dmitri with orchestras in Troel Svane, Richard Ferschtman and Finland, Latvia, Aäron, Tsuyoshi Harro Ruijsenaars. Armenia and The Tsutsumi, Anner She participated in Netherlands. He took Bijlsma and Dimitri different chamber part in chamber Ferschtman. She has music festivals, music festivals in won prizes in many Grachtenfestival Kuchmo (Finland) music competitions: Amsterdam and the and Helsinki. St. Jong Muziektalent Orlando Festival. He played a TV Nederland, Prinses Ilse te Wies plays recital, April 2012, Christina Concours, with a cello-bow by in Koblenz during Haydn Music Festival J.P. Lauxerrois Paris, the Internationale and Evening of the kindly provided Musiktage. Young Musician on by The Dutch T V. Musical Instruments Foundation.

131 Maak kennis met AKKOORD Magazine

VOOR IEDEREEN DIE ZELF MUZIEK MAAKT VOOR IEDEREEN DIE ZELF MUZIEK MAAKT VOOR IEDEREEN DIE ZELF MUZIEK MAAKT OO OO OO MAGAZINE MAGAZINE MAGAZINE AKK RDZOMERSE AKK RD AKK RD informatie MUZIEK VAKANTIES information 5 , 9 0 € 5 , 9 0 5 , 9 0 € €

Remy van Kesteren Daan Admiraal Real Men Play The Harp Doorwerken totdat het goed is De emotionele lading van De aankoop kerktoonladders van een piano De dwarsfluit waarop moet Viola d’amore na de hype je letten ‘Muziek is liefdesviool Compositiestage Gehoorschade jongeren experimenteren een sociaal 135 Bereikbaarheid funest voor musici Scratchen met profs Nieuwe geluiden muziektuin vol bloemen Orgelfestival gereedschap’ nummer 43 • februari/maart 2012 • www.akkoordmagazine.nl nummer 45 • juni/juli 2012 • www.akkoordmagazine.nl nummer 44 •Orlando april/mei 2012 • www.akkoordmagazine.nl Festival door een haag van applaus naar de kleedkamers Haarlem London Brass Kwintet Accesibility

137 Eten & drinken Eating & drinking Tweemaandelijks tijdschrift voor strijkers 3 137 ACB in beeld en geluid en blazers, gitaristen en pianisten, nummers Audio and visual broadcasts dirigenten en iedereen die in een orkest voor maar l137 Organisatie of ensemble speelt. Akkoord Magazine 50 Organization gaat over akoestische muziek met de €12, 141 De Biënnale bedankt nadruk op klassieke muziek en wereldmuziek. The Biennial wishes to thank Hét tijdschrift voor iedereen die zelf muziek maakt.

Ga naar www.akkoordmagazine.nl/proefabonnement of mail naar [email protected] ovv proefabonnement of bel 020 675 53 08 133

7027 AKK advertentie Cellobienale.indd 1 04-07-12 15:43 Bereikbaarheid bladmuziek Accessibility - de meeste titels in voorraad of op bestelling Openbaar vervoer Public transport W aarom Het Muziekgebouw aan ‘t IJ is ongeveer 10 minuten The Muziekgebouw aan ‘t IJ is leverbaar surft u naar www.broekmans.com? lopen van het Centraal Station. approximately 10 minutes walk from - in- en verkoop Vanaf Centraal Station: tram 26 richting IJburg, de Amsterdam Central Station. Omdat het tussen muzikale mensen en eerste halte is het Muziekgebouw / Bimhuis From Central Station: tram 26 in the - voor alle instrumenten digitale wensen ‘clickt’ op het world wide web. Minder validen wordt, vanwege de steile hellingswand direction of IJburg, the first tram stop is the en alle genres van de voetgangersbrug bij het Muziekgebouw aan Muziekgebouw/Bimhuis ‘t IJ, aangeraden één halte verder uit te stappen Due to the steep inclination of the (halte Piet Heinkade) en onderlangs via de Passenger footbridge to the Muziekgebouw aan ‘t IJ, klassieke cd’s Terminal Amsterdam (PTA) en het Mövenpick hotel disabled persons are advised to get off the naar de hoofdingang van het Muziekgebouw aan ‘t IJ tram one stop later (Piet Heinkade stop) and - van alle labels www.broekmans.com is een internetsite met een schat te gaan. take the lower road to the main entrance of the Muziekgebouw aan ’t IJ, passing in front aan bladmuziek en een uitgelezen collectie literatuur of the Passenger Terminal Amsterdam and muziekpraktijk the Mövenpick Hotel. - toebehoren voor over muziek. U vindt er steeds de allernieuwste uitgaven Per auto By car instrumenten Neem vanaf de Oostelijke ringweg A10 afslag S114 Coming from the East ring road: take the richting Centrum. U rijdt de Piet Hein tunnel in. Aan het A10 exit S114 in the direction of the city en u kunt een keuze maken uit een groeiend aanbod van eind van de tunnel rechtsaf richting Centraal Station. centre. Enter the Piet Hein tunnel. At the musicologie Na het derde stoplicht de tweede afslag naar rechts end of the tunnel turn right in the direction nemen. De inrit van de parkeergarage bevindt zich of Central Station. After the third stoplight - literatuur over muziek duizenden titels. De on line-catalogus en e-mailservice voor de Passengers Terminal Amsterdam. take the second exit to the right. The Vanuit Haarlem volg de S103 richting het Centraal entrance of the parking garage is in front of van www.broekmans.com garanderen u snelle levering Station via de Van Diemenstraat. U rijdt achterlangs the Passenger Terminal Amsterdam. het Centraal Station en ziet na ongeveer 500 meter From Haarlem: follow the S103 in the Broekmans & Van Poppel b.v. het Muziekgebouw aan ‘t IJ aan uw linkerhand liggen. direction of Central Station via the Van tegen uitstekende betaalcondities. Diemenstraat. After driving past the front of Central Station, you will see the Van Baerlestraat 92-94 Muziekgebouw aan ‘t IJ on your left side 1071 bb Amsterdam after about 500 metres. telefoon: Parkeren Parking +31 (20) 679 65 75 / 659 72 70 Sinds 1914 is Broekmans & Van Poppel een Direct naast het Muziekgebouw ligt de Passagiers Located directly next to the Muziekgebouw, fax: begrip in de muziek. Wij leveren blad muziek Terminal Amsterdam (PTA) met daaronder een the Passenger Terminal Amsterdam (PTA) +31 (20) 664 67 59 / 449 10 01 voor alle instrumenten en van alle genres. parkeergarage (capaciteit ruim 500 parkeerplaatsen has an underground parking garage (with E-mail: en tarief € 4 p/u). a capacity of more than 500 parking spaces Broekmans & Van Poppel levert u ook [email protected] Een goed alternatief is de bemande P+R Zeeburg at an hourly rate of € 4,-). literatuur over muziek, kleine muziek- met aansluiting op gratis openbaarvervoer, A good alternative is the P+R Zeeburg tram 26 , richting Centraal Station, vierde halte is staffed parking garage, with a connection instrumenten en alle accessoires voor de Muziekgebouw/Bimhuis. Tarief € 8,- per dag, behalve to free public transport: tram 26, in the Minrebroederstraat 24 uitvoerende muziekpraktijk. Daarnaast op zaterdag 3 november i.v.m. een voetbalwedstrijd in direction of Central Station, the fourth stop 3512 gt Utrecht de Amsterdam Arena. is Muziekgebouw/Bimhuis. Parking rate: telefoon: beschikt u in onze vestiging in Amsterdam Zie www.parkeren-amsterdam.com € 8,- per 24 hours, except on Saturday 3 November due to a football match in the +31 (30) 234 36 73 over een ruim gesorteerde collectie klassieke Amsterdam Arena. See www.parkeren- compact discs, oude muziek tot opera en van amsterdam.com alle labels. Er is gelegenheid tot beluisteren.

BROEKMANS & VAN POPPEL The biggest online supplier of sheet music… 135 Eten & drinken

Eating and Drinking

Tijdens de Biënnale kunt u terecht in het Festivalcafé During the Biennale you can order op Foyerdeck 1 en 2 voor de lunch en een sandwiches, soup and a simple evening eenvoudige avondmaaltijd. meal at the festival cafe on Foyer Deck 1. Voor een uitgebreidere kaart kunt u terecht Restaurant Zouthaven offers a more in restaurant Zouthaven, het restaurant in het extensive menu. You can also enjoy supper Muziekgebouw. Na het avondconcert kunt u er ook there after the evening concerts of the souperen. De keuken is geopend tot 23.30 uur. Biennale. The restaurant kitchen will be open until midnight. Op de zes ochtenden van Bach & Breakfast (28, 29, 30 oktober en 1, 2, 3 november ) kunt u vanaf On the six mornings of Bach & Breakfast 8.45 uur ontbijten met koffie/thee, een croissant en (28, 29, 30 October and 1, 2, 3 November) verse jus in het Festivalcafé op Foyerdeck 1 en 2 a breakfast of coffee/tea, a croissant and en in de entreehal. Dit ontbijt is bij de prijs van het fresh juice will be available from 8.45 a.m. concertkaartje inbegrepen (€15,-). The breakfast is included in the concert admission price (€ 15,-).

Restaurant Zouthaven serveert een speciaal Biënnale Zouthaven: reservations: 020-7882090 www. menu en u kunt er a la carte eten: Reserveren: 020- zouthaven.nl 7882090 www.zouthaven.nl Silk Road restaurant in the Mövenpick Het Silk Road restaurant in het naast het Hotel: special Biennale menu. Reservations: Muziekgebouw gelegen Mövenpick Hotel: ook daar 020-5191200 www.silkroad.nl wordt een speciaal Biënnale menu aangeboden. Adv MAX AvondCcon165x113 FC(1):Opmaak 1 28-08-2012 13:01 Pagina 1 Reserveren: 020-5191200 www.silkroad.nl

Chinees buffet Chinese buffet Voorafgaand aan The Map op zaterdag 27 oktober Prior to The Map on Saturday 27 October en na afloop van Crouching Tiger op donderdag 1 and after Crouching Tiger on Thursday november wordt een Chinees buffet geserveerd in de 1 November a Chinese buffet will be Beluister de Amsterdamse entreehal (27 okt.) en het Festivalcafé (1 nov.). reserved. Amsterdamse Cello Amsterdam Cello Biennale audio and Cello Biënnale in het MAX visual broadcasts Biënnale in beeld en Omroep Max is the Biennale’s media geluid partner. Omroep MAX will broadcast Avondconcert op Radio4. many concerts including a number of live Media-partner van de Biënnale is Omroep MAX. broadcasts. The Opening Concert will also Omroep MAX zendt een groot aantal concerten be webcast on the Radio 4 website. The uit waaronder een aantal rechtstreeks. Het NTR will provide a daily festival journal Kijk voor alle informatie op Openingsconcert wordt ook gewebcast. Dat is te zien and the VPRO will produce an impression www.maxavondconcert.nl en te horen op de site van Radio 4. De NTR verzorgt of the National Cello Competition for een tweedagelijks festivaljournaal en de VPRO maakt the Young Professionals Klassiek and een impressie van het Nationaal Cello Concours voor Eigentijdse Muziek [Contemporary Music] de themakanalen Young Professionals Klassiek en theme channels. Eigentijdse Muziek.

137 organisatie/organisation bestuur/board colofon hoofdredactie/editor-in-chief: Saskia Törnqvist Maarten Mostert artistieke leiding/artistic en met de hulp van/with the assistance of: Irene Witmer voorzitter/chairperson redactie/editors: Maarten Mostert, Johan Dorrestein director Hitske Aspers Mr. Ester de Vreede secretaris/secretary artikelen/text contributions: Anner Bijlsma, Marianne Johan Dorrestein zakelijke leiding/managing Roos Bolink Rob van Schaik penningmeester/treasurer Broeder, Jan Brokken, Michel Khalifa, Bas van director Rhonda Branneky Monique Bartels lid/member Putten, Huib Ramaer, Saskia Törnqvist Michaël Neuburger productie & office Coromandel Brombacher Mr. Marijn Ornstein lid/member toelichtingen/programme notes: Saskia Törnqvist management/office manager & production Nellie Cornelisse Drs. Joost Westerveld lid/member vertalingen/translations: Jonathan Reeder (artikelen leader Nelli crump Prof. Dr. Fritz Schröder bestuursadviseur/adviser en toelichtingen), Frances Thé (overige teksten). Dorien de Bruijn productie/producer Marijke Eichelsheim fotografie/photography: Sussie Ahlburg, Christoffer Tjakina Oosting productie/producer Mega Lidewij Faber Askman, Marco Borggreve, Merlijn Doomernik, Kinder Cello Orkest en scholen project De Anne Gentenaar Manfred Esser, Leander Lammertink, Deen van Bestorming Harm van Heerikhuizen comite van aanbeveling/committee Meer, Krijn van Noordwijk, Francois Sechet, Carine Geertje van der Linden productie/producer Eva Héman of recommendation Bijlsma, Yasuo Yamahiro, Peter Ganushkin, Stéphane Entreehal en Foyerdeck Daan Holthuis de Bourgies/Virgin Classics, Seok-Woo, Nina Large, Nander Cirkel productie/producer Cello8ctet Patrick Karten Anner Bijlsma Cellist Beni Kaufmann, Merri Cyr, Manfred Esser, Xu Bin, Alix Amsterdam Lounge Irene Kok A. van Bochove Former President-Director and Laveau, Foppe Schut, Jo Schofield, François Sechet, Marga van der Vlugt publiciteit/publicity Gerrit Kragt CEO, Martinair Holland N.V. Christoffer Askman, M.F. Plissart Maddy Bergsma publiciteit/publicity Emma Kroon G.J. Cerfontaine Former CEO Schiphol Group vormgeving/graphic design: Leander Lammertink, Gerard Boltje financiën/financial Eymert van Manen Prof. Ir. W. Dik Chairman, Netherlands Musical wernerstudio.nl administration Hans Neuburger Instrument Foundation and former chairman, drukwerk/printing: Mud Company Renée Vulto stagiaire/festival trainee Liesbeth Nienhuis Board of Directors Koninklijke KPN N.V. coverfoto: Krijn van Noordwijk (idee en vinger: Ernst Els van den Oever Anna Enquist Author Reijseger, cello: Jaap Bolink & Annelies Steinhauer) Dirk Rietveld Prof. V. Halberstadt Professor of Economics, Wij zijn er helaas niet in geslaagd om alle fotografen Monique Roosenburg Leiden University te achterhalen. Wij nodigen daarom eventuele Helen-Anne Ross S. Laseur-Eelman Notary, Van Doorne Solicitors rechthebbenden uit contact met ons op te nemen. Pauline Ruys-Lee and Accountants Unfortunately we did not succeed in identifying all Eva van Schaik C.J.A. van Lede Former chairman, Board of of the photographers involved. So if you own the Eva Schierbeek Directors AkzoNobel and former chairman rights to any of the published images we invite you Anne-Sarah Schmitt VNO to contact us. Veerle Schutjens J.W. Loot Former General Manager, Royal Anne Marie Spoek Concertgebouw Orchestra, Director of Stichting Amsterdamse Cello Biënnale Saskia Teppema Orchestre National de France Piet Heinkade 5, Abigael van Tijn Marijke van Oordt Former General Manager 1019 BR Amsterdam Renée Timmer Oskar Back Study Grant Foundation www.amsterdamsecellobiennale.nl Robert Ploem S.A. Reinink General Manager Het © Stichting Amsterdamse Cello Biënnale, Beatrijs Pronk Concertgebouw oktober 2012 Jonmar van Vlijmen M. Sanders Former General Manager, Het Amke te Wies Concertgebouw De Vijfde Amsterdamse Cello Jeljer te Wies J.B.M. Streppel Former Member and CFO Biënnale vindt plaats van vrijdag Hanneke van Willigen-Brouwer Board of Directors Aegon N.V., Chairman of 17 t/m zaterdag 25 oktober 2014. Corporate Governance Monitoring Committee E.W. Veen Former Director, De Nieuwe Kerk De Sneakpreview van de Foundation and Hermitage Amsterdam 5e Biënnale is op vrijdag 29 Foundation november 2013. Quirine Viersen Cellist H. Zwarts Former Chairman, Amsterdam The Fifth Amsterdam Cello Biennale will Chamber of Commerce take place from Friday 17 until Saturday 25 October 2014. The Sneak preview will be held on Friday November 29 2013

138 139 bEN JE muzikAAL EN TussEN 12 EN 19 JAAR? (zANg T/m 21) from your luthier LAAT JE HOREN! OOk vOOR cOmpONisTEN (T/m 21) de Amsterdamse Cello Biënnale bedankt/wishes to thank:

Hoofdbegunstigers Media partners Dear Musician SNS REAAL Fonds Akkoord Magazine VSBfonds NTR Feeel free to visit me aatt my stannd, Omroep Max ana d try out fi ne instrumeentss Fondsen en subsidiënten Radio 4 to cono vince yourself abbout their American Embassy The Hague qualities.s Love and ddilligeencn e Amsterdams Fonds voor de Kunst Mecenaat are the engig nees to my woorrk. YYou Fonds Podiumkunsten Familie M. Laqueur can fi nd me eveery dad y at theh Fonds voor Cultuurparticipatie Mw E. Wessels Amsterdam Cello Biennaale on Gemeente Amsterdam en de vele vrienden en donateurs, verzameld thhe Foyey r Deck. I‘m looking Goethe-Institut Amsterdam in de kringen Pablo Casals, Rostropovitsj, forward tto seeing you there! Institut Français des Pays-Bas Feuermann, Du Pré en Boccherini. Het Kersjes Fonds YoY urs sincerely, M.A.O.C Gravin van Bylandt Stichting Prins Bernhard Cultuurfonds Voor het mogelijk maken van de Thilde van Norel Petronella Andriessen Fonds compositieopdrachten van Violin Maker from BeB rlini Bredius Fonds Peˉteris Vasks: The Eduard van Beinum Constant van Gestel Fonds Foundation www.thildevannorel.com www.cHRisTiNAcONcOuRs.NL [email protected] Société Gavigniès Alexander Raskatov: W.E.Jansen Fonds SENA Uljas Pulkkis: Kronberg Academy Stichting John Kasander The Eduard van Beinum Foundation Turing Foundation De Biënnale dankt de vele vrijwilligers, W.E.Jansen Fonds adviseurs en medewerkers voor hun grote bijdrage en inzet. Partners en Sponsoren The Biënnale wishes to thank the many Bimhuis volunteers, advisers and staff members for Bonhams their great contribution. ONTRADA USICA Conservatorium van Amsterdam C M De Vreede Advocaten Kronberg Academy (D) Vioolbouwers Amersfoort Loyens & Loeff Mövenpick Hotel Amsterdam City Centre Muziekgebouw aan ’t IJ bouw van nieuwe violen en celli Openbare Bibliotheek Amsterdam Restaurant Zouthaven reparatie & restauratie Van Doorne Advocaten Vakmanschap verkoop & verhuur Prinses Christina Concours persoonlijke aandacht& www.contradamusica.nl

Jurriaan van Roon Lid van N.G.V. & N.V.M.M. P.J. Troelstralaan 29 A 3818 KP Amersfoort Telefoon 033 461 81 74

141 NGV A5 ad. def.:NGV A5 ad. def. 04-08-2010 18:50 Pagina 1

NGV NEDERLANDSE GROEP 1/1 Advertentie VAN VIOOL- EN STRIJKSTOKKENMAKERS wordt vriend van de Biënnale pastoor ohllaan 31 | 3451 cb vleuten | t 030 677 41 23 [email protected] | www.ngv-vioolbouw.nl

jaap bolink (voorzitter) Hilversum t 035 621 28 90 jan strumphler (secretaris) Vleuten t 030 677 41 23 jurriaan van roon (penningmeester) Amersfoort t 033 461 81 74 chaim achttienribbe Amsterdam t 020 772 49 62 matthieu besseling Amsterdam t 020 626 88 19 louis blitz & zoon Rotterdam t 010 465 50 23 tanja brandon Hilversum t 035 647 90 26 jan van der elst Dordrecht t 078 614 74 79 guust françois Amsterdam t 020 623 55 15 kees van hemert Den Haag t 070 362 51 07 johannes jacobs Middelburg t 0118 63 35 95 ronald de jongh Amsterdam t 020 420 80 61 vincent loerakker Haarlem t 023 532 28 37 bas maas Amsterdam t 020 772 49 62 alex oosten Rijswijk t 070 399 73 10 jan w. paardekooper Den Bosch t 073 614 13 01 andreas post Amsterdam t 020 673 79 95 daniël royé Amsterdam t 020 624 31 68 saskia schouten Den Bosch t 073 612 18 04 marietta schwarz Arnhem t 026 445 44 89 serge stam Utrecht t 030 231 56 69 annelies steinhauer Hilversum t 035 621 28 90 eduard wemelsfelder Bilthoven t 030 229 33 54 ulrike wiebel Leiden t 071 514 87 83 hendrik woldring Groningen t 050 318 41 78 rené zaal Bemmel t 0481 46 60 82 gijsbert van ziel Rotterdam t 010 466 15 59 143 programmaoverzicht vr 26 okt za 27 okt zo 28 okt

Bach & Breakfast Nationaal Cello Concours Nationaal Cello Concours David Geringas eerste ronde eerste ronde (vervolg) 09.30 uur - Grote Zaal 09.30 uur - Grote Zaal 09.30 uur - Grote Zaal Masterclasses 10.15 uur - Grote Zaal & Bimhuis

Anner Bijlsma in gesprek met… Nationaal Cello Concours 12.30 uur - Kleine Zaal bekendmaking tweede ronde Cellostorm (6+) 13.00 uur - Foyerdeck 1 13.30 uur - Bimhuis

Album, nieuwe Nederlandse muziek 13.30 uur - Kleine Zaal Masterclasses 14.00 uur - Bimhuis & Kleine Cello-Klankspeeltuin Zaal 15.00 uur - Klankspeeltuin

Slowly Rocking Mega Kinder Cello Orkest 15.00 uur - Grote Zaal 16.15 uur - Grote Zaal

TAKE FIVE Snow in June - LeineRoebana 17.00 uur - Grote Zaal

Fringe / Open Podium Opening van de Biënnale Junior Music Academy of 19.00 uur Entreehal Stockholm 19.00 uur - Kleine Zaal

Het Openingsconcert 20.15 uur - Grote Zaal The Map Chopin en Franchomme 21.00 uur - Grote Zaal 20.15 uur - Grote Zaal

Late Night One 23.30 uur - Bimhuis