دانش گیاهپزشکی ایران دورة 54، شمارة 2، پاییز و زمستان 3131 )ص 223-222( بررسی ویژگیهای زیستی و نوسانات فصلی شتۀ نارون ( nevskyi (Hem.: در شهرستان شهرکرد

نفیسه پورجواد 1، جهانگیر خواجهعلی 2*، بیژن حاتمی3 و عبدالرحمان معتمدی4 1، 2 و 3. استادیاران و استاد بازنشستۀ گروه گياهپزشکی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان 4. استادیار گروه گياهپزشکی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شهرکرد )تاریخ دریافت: 24/11/1332 - تاریخ تصویب: 1333/3/11(

چکیده شتۀ نارون با تغذیه و ترشح مقادیر زیادی عسلك به درختان نارون و بهویژه به فضای سبز شهری خسارت میزند. برای مطالعۀ ویژگی های زیستی و تغييرات فصلی جمعيت این آفت در شهرکرد در دو سال متوالی و بهصورت هفتگی از درختان آلوده در دو محل نمونهبرداری شد. برای تعيين فراسنجههای مهم جدول زندگی باروری شتۀ Tinocallis nevskyi Remaudiere, Quednau and Heie در شرایط صحرایی، از قفس برگی استفاده شد. نتایج نشان داد شته زمستان را ب هصورت تخم روی سرشاخۀ درختان بسر میبرد. اولين پورهها در دهۀ دوم فروردین و اولين ماده های بالدار در دهۀ اول اردیبهشت روی درختان مشاهده شدند. جمعيت شتههای زندهزا در ما ههای اردیبهشت و خرداد سریعاً افزایش یافت و در تابستان روند نزولی را طی کرد. از اواسط پایيز مادههای جنسی بیبال و نرهای بالدار ظاهر شدند. نرخ ذاتی افزایش جمعيت (rm)، نرخ متناهی افزایش جمعيت (ʎ)، نرخ خالص ± ± (T) (R ) توليدمثل 0 و متوسط مدت زمان یك نسل بهترتيب 12/1 11/1 در روز، 14/1 11/1 در روز، ± ± 14/1 93/14 پوره و 31/1 14/11 روز بهدست آمد.

واژههای کلیدی: جدول زندگی باروری، درخت نارون، شته نارون، نرخ ذاتی افزایش جمعيت.

مقدمه تاکنون 82 گونه شته از روي نارون در دنیا گزارش درختان نارون ).Ulmus spp( در جنگلهاي طبیعي شده است که بیشتر آنها گونههاي غیرگالزا بوده و متعلق ایران بهویژه دامنههاي شمالي و جنوبي البرز و به جنس Tinocallisاند )Blackman & Eastop, 1994(. Callaphidinae Tinocallis جلگههاي مرطوب و استپي پراکندگي نسبتاً متراکمي جنس به زیرخانوادة و قبیلۀ دارند. همچنین به دلیل داشتن ظاهري زیبا و سای هباني تعلق دارد ) Quednau, 2001; Remaudière گسترده به عنوان درختي زینتي و سایهدار در فضاي et al., 1988(. از بیش از 23 گونۀ شناختهشدة جنس سبز غالب شهرها بهکار ميروند )Tinocallis .)Shojaei et al., 2001 در دنیا، تنها 5 گونه از ایران گزارش شده است از جمله عواملي که ميتواند زندهماني و زیبایي این ) ,Quednau, 2001; Rezwani et al., 1994; Rezwani درختان را تهدید کند، آفت است. در ایران 22 گونه آفت 2001(. به دلیل اهمیت زیاد درختان نارون، مطالعات از راستۀ سخت بالپوشان، 31 گونه از بال پولکداران، 31 متعددي روي شناسایي گونهها، صفات مورفولوژیک و گونه از جورباالن و 2 گونه از کنهها به عنوان آفات نارون انتشار جغرافیایي شتههاي مهم آن صورت گرفته است گزارش شده است ) ;Patti & Barbagallo, 1998; Sclar & Cranshaw, ( Aabaei, 1999; Behdad, 1988 Tedders, 1977 .)Jalalizand et al., 2006 ;1996( گونۀ .T. nevskyi Rem., Qued

* تلفن: E-mail: [email protected] 313-11331531 222 دانش گیاهپزشکي ایران، دورة 54، شمارة 2، پاییز و زمستان 3131

Heie & از منطقۀ پالئارکتیک و هند گزارش شده و جغرافیایي اصلي درختان، سرشاخههایي )به دلیل تجمع پراکنش جغرافیایي، مورفولوژي و اپیدمیولوژي 4 گونۀ بیشتر شتهها روي آنها( به طول حدود 13 سانتيمتر دیگر از این جنس از جمله T. nevskyi در ایتالیا تحت انتخاب و از هر سرشاخه پنج برگ بهعنوان واحد مطالعۀ مقدماتي قرار گرفته است ) ,Patti & Barbagallo نمونهبرداري به کمک قیچي با دستۀ بسیار بلند بریده 1998(. دربارة پراکنش T. nevskyi در ایران اطالعات شد و شتههاي روي آنها شمارش گردید. عالوه بر این، از کاملي در دست نیست و فقط از تهران (Hojat, 1993) و تلههاي زرد چسبنده )33 عدد( براي تعیین نوسانات کرمان (Barahoei et al., 2012) به طور رسمي گزارش جمعیت حشر ههاي کامل بالدار استفاده شد. در سال شده است. اول مطالعه، نمونهبرداري از درختان وسک دانشگاه شتۀ نارون T. nevskyi از مهمترین آفات نارون در شهرکرد به دلیل وجود جمعیت بسیار کم در ابتداي شهرکرد است. این شته با تغذیه و ترشح مقادیر زیادي فصل و تعویض محل نمونهبرداري با چند هفته تأخیر عسلک به درختان نارون و بهویژه در فضاي سبز شهري آغاز شد. نمونهبرداري از پارک ملت شهرکرد در سال خسارت وارد ميکند. از این رو شناسایي و تعیین 3123 تنها از روي درختان وسک و در سال 3122 تنها ویژگيهاي زیستي و نوسانات فصلي جمعیت آن اهمیت از روي درختان چتري صورت گرفت. دلیل این امر دارد. در این تحقیق شناسایي گونۀ شتۀ فعال روي اعمال تغییرات شدید )حذف بعضي درختان، هرس درختان نارون در شهرکرد و ویژگيهاي زیستي و شدید، قطع آبیاري و سمپاشي( در این محل ب هوسیلۀ تغییرات فصلي جمعیت آن بررسي شده است. شهرداري منطقه بود که امکان ادامۀ نمونهبرداري را سلب ميکرد. مواد و روشها پس از ظهور مادههاي تخم گذار قسمتهاي مختلف براي شناسایي گونۀ شتۀ نارون در شهرستان شهرکرد، درخت براي تعیین محل تخمگذاري بهدقت بررسي شد مراحل مختلف زندگي این شته جمعآوري و پس از تهیۀ و پس از آن، نمونهبرداري از سرشاخهها طي زمستان اسالید میکروسکوپي، خصوصیات مورفولوژیک آن ادامه یافت. نمونهبرداري از 4 درخت از هر واریته از مطالعه شد و در نهایت براي متخصص این جنس Franz سرشاخههاي به قطر حدود 1 تا 5 میلي متر و به طول Wolfgang Quednau از مرکز لورنتیان منابع طبیعي حدود 23 سانتي متر صورت گرفت و تخمهاي روي آنها کانادا3 ارسال گردید. شمارش و تراکم تخم در واحد طول شاخه محاسبه شد. براي مطالعۀ ویژگيهاي زیستي و تغییرات فصلي با توجه به بررسيهاي اولیه چون تعداد تخمها در ارتفاع جمعیت این آفت در سالهاي 3123 و 3122 از ابتداي باالي درخت اندک بود، تنها از ارتفاع پایین درخت فصل ب هصورت هفتگي از درختان آلوده نمونهبرداري شد. نمونهبرداري صورت گرفت. فضاي سبز دانشگاه شهرکرد واقع در غرب شهرکرد و براي تعیین مدت زمان مراحل مختلف زندگي شته و پارک ملت واقع در شمال شرق شهرکرد به عنوان دو زندهماني هر مرحله و همچنین ویژگي هاي جدول 2 محل نمونهبرداري انتخاب شد و از هر محل 33 درخت زندگي از قفس گیرهاي )پتري دیش پالستیکي به ابعاد )با فاصلۀ حداقل پنج متر( از هر یک از دو واریتۀ نارون 4/3×4/3 سانتيمتر که در طرفین داراي پوشش توري غالب منطقه، نارون چتري .Ulmus carpinifolia var براي تهویه بود( استفاده شد. روش کار به این صورت بود umbraculifera و نارون وسک U. carpinifolia، در نظر که 13 عدد مادة بکرزا بهصورت جداگانه در قفس برگي گرفته شد. از دو ارتفاع با فاصلۀ حداقل یک متر )نیمۀ روي برگ نارون محصور شد و با تولد اولین پوره، شتۀ فوقاني و نیمۀ تحتاني تاج درختان( و چهار براي مادر حذف و پورة آن در قفس گیرهاي تا مرحلۀ بلوغ نگهداري شد. با بررسي روزانه، طول مرحلۀ پورگي و تلفات این مدت ثبت شد. از زمان بالغ شدن شتهها تا 1. Laurentian Forestry Centre, Forestry Canada, Quebec Region, Sainte-Foy, Quebec, Canada G1V 2. Clip cage 4C7 پورجواد و همکاران: بررسي ویژگيهاي زیستي و نوسانات فصلي شتۀ نارون ... 221

هنگام مرگ آنها، تعداد پورههاي تولیدشدة آنها روزانه منطقۀ شهرکرد حائز اهمیت است. مراحل مختلف ثبت و از قفس حذف شد. این آزمایش در شرایط زندگي این شته، یعني مادههاي بالدار زندهزا، پورهها، صحرایي از اواخر اردیبهشت تا اواسط خرداد 3122 و ماده هاي تخم گذار و نرهایي که از روي هر دو واریته روي نارون چتري در دانشگاه شهرکرد انجام گرفت. نارون جمعآوري شده بودند براي متخصص نامبرده 3 فراسنجههاي نرخ خالص تولیدمثل R0=lxmx، ارسال شد و ایشان عالوه بر تأیید نام گونه، هر یک از 2 میانگین مدت زمان یک نسل T= lnR0/rm ، مدت زمان مرفها را نیز شناسایي و تأیید کردند. ه مانگونه که 1 دو برابر شدن جمعیت DT=ln2/rm و نرخ متناهي Blackman & Eastop (2000) براي شتههاي جنس rm 5 افزایش جمعیت ʎ=e محاسبه شد. براي تعیین نرخ Tinocallis و همچنین .Remaudiere et al (1988) 4 ذاتي افزایش جمعیت (rm) به عنوان مهمترین فراسنجه، براي این گونه گزارش کرده بودند، تغییرات فصلي در از شکل تغییریافتۀ معادلۀ اویلر-لوتکا )Brich, 1948( میزان رنگدانههاي بدن شته دیده شد ب هطوري که افراد rmPivotalx بهصورت Lxmxe =1 استفاده شد. براي محاسبۀ بالدار زندهزا در اوایل فصل به رنگ زرد روشن با خطاي استاندارد فراسنجههاي رشدي جمعیت و ایجاد رنگدانههاي کم و در نسلهاي آخر رنگدانههاي بیشتري تکرارهاي کاذب از روش جک نایفMeyer et al., ( 8 دارند. 1986( استفاده شد و فرایند محاسبه با نرمافزار جدول 2 زندگي دوجنسي ویژة سن ـ مرحله ) ,Chi & Liu نوسانات فصلی و فراسنجههای جدول زندگی 1985( انجام گرفت. براي رسم نمودارها از نرمافزار این شته زمستان را ب هصورت تخم روي سرشاخۀ درختان اکسل2 2332 استفاده شد. مقایسۀ دادههاي مربوط به بسر مي برد. تخمها عمدتاً در ترکهاي پوستک درختان، زیستشناسي شته روي دو نارون چتري و وسک، دو کنار جوانهها و محل انشعاب شاخهها قرار داده ميشود. ارتفاع و چهار براي جغرافیایي جمعآوري نمونه و تخمگذاري از اواسط آبان شروع و تا اواسط آذر ادامه همچنین مقایسۀ میان جمعیت شته در دو سال متوالي داشت. در دهۀ دوم فروردین درحالي که هنوز برگ ها باز با استفاده از نرمافزار ,SPSS (Advanced Models نشده بودند، اولین پوره ها مشاهده شدند. در دو گونۀ دیگر (Chicago, IL 2006 و تجزیۀ واریانس یکطرفه3 صورت از قبیلۀ Panaphidini در آالباما ظهور اولین پوره ها در گرفت. اواسط فروردین گزارش شده است ) ,Edelson & Estes 1983(. در این گونه همۀ ماده هاي بکرزاي زندهزا، بالدار نتایج و بحث بودند. در همۀ گونههاي مطالعهشده از این جنس براي شناسایی گونۀ شته ماده هاي بکرزاي زندهزا تنها فرم بالدار گزارش شده است این شته به نام علمي ,Richards, 1967( Tinocallis nevskyi Remaudiere(. در دهۀ اول اردیبهشت ماه، اولین Quednau and Heie تشخیص داده شد که به تأیید افراد ماده روي درختان مشاهده شدند و جمعیت شته در F.W. Quednau )یکي از توصیفکنندگان این گونه( ماههاي اردیبهشت و خرداد سریعاً افزایش یافت؛ بهطوري رسید. با توجه به این که شناخت دقیق آفات کلیدي در که در اوایل خرداد به اوج رسید و سپس در تابستان روند هر منطقه از اجزاي اصلي مدیریت آفات است ) Raupp نزولي را طي کرد و در اواخر تابستان به صفر رسید. ولي et al., 1992(، تعیین دقیق این گونۀ شته روي نارون در در اوایل پاییز جمعیت بسیار کمي از شته مشاهده شد )شکلهاي 3 و 2(.

Net Reproductive Rate .1 مطابق با نتایج تحقیق حاضر، جمعیت زیاد شتۀ 2. Mean Generation Time Doubling Time .3 روي درختان نارون در کالیفرنیا در Finite Capacity for Increase .4 سالهاي خنک در نیمۀ دوم خرداد و در سالهاي 5. Intrinsic Rate of Increase Jackknife .6 گرمتر، اوج جمعیت در نیمۀ اول خرداد گزارش شده 7. Age-Stage, Two-Sex Life Table Excel .8 است )Olkowski et al., 1982(. با مقایسۀ نمودارهاي 9. One-Way ANOVA 225 دانش گیاهپزشکي ایران، دورة 54، شمارة 2، پاییز و زمستان 3131

تغییرات جمعیت و تغییرات دما که از ادارة کل آن جمعیت شته نیز اندکي افزایش ميیابد، ولي به دلیل هواشناسي استان چهارمحال و بختیاري گرفته شده ریزش برگها و ظهور مرفهاي جنسي که عمدتاً روي )شکل 1(، دیده ميشود که با گرمتر شدن هوا در سرشاخهها و شاخهها متمرکز ميشوند، میانگین فروردین و اردیبهشت )تا میانگین دماي روزانه حدود جمعیت روي برگها ناچیز است. همسو با این نتایج، 34 درجۀ سلسیوس( جمعیت شته افزایش یافته و پس افزایش مجدد جمعیت سه گونه شته از قبیلۀ از آن با افزایش دما، جمعیت شته بهسرعت کاهش یافته Panaphidini در اواخر شهریور روي پیکان )نوعي است. در اواخر تابستان و اوایل پاییز مجدداً میانگین دما گردوي گرمسیري( در جورجیا گزارش شده است

به حدود 34 درجۀ سلسیوس کاهش ميیابد و بهدنبال )Dutcher et al., 2012(.

شکل 3. نمودار تغییرات فصلي جمعیت شتۀ T. neveskyi در شهرکرد روي دو واریتۀ نارون چتري و وسک در دو محل دانشگاه و پارک ملت شهرکرد، سال 3123

شکل 2. نمودار تغییرات فصلي جمعیت شتۀ T. neveskyi در شهرکرد روي دو واریتۀ نارون چتري و وسک در دو محل دانشگاه و پارک ملت شهرکرد، سال 3122 پورجواد و همکاران: بررسي ویژگيهاي زیستي و نوسانات فصلي شتۀ نارون ... 224

شکل 1. نمودار ماهیانۀ میانگین دما )درجۀ سلسیوس( در شهرکرد، سالهاي 3123 و 3122

بهطور کلي، همان گونه که در منحني هاي تغییرات از اواسط پاییز ماده هاي جنسي بي بال و نرهاي بال دار جمعیت شته دیده مي شود، میزان تراکم شته به عوامل ظاهر شدند و جفت گیري کردند. ظهور ماده هاي تخم گذار متعددي از جمله واریتۀ درخت، محل نمونهبرداري و در این زمان در دو گونۀ caryella و شرایط آبوهوایي طول مدت زمان نمونهبرداري بستگي Monelliopsis nigropunctata در آالباما نیز گزارش شده دارد. در پارک ملت طي دو سال اجراي تحقیق شرایط است )Edelson & Estes, 1983(. تخم گذاري شته در هر درختاني که از آنها نمونه برداري به عمل آمد، دچار تغییرات دو سال، از اواسط آبان شروع و تا اواسط آذر ادامه یافت. شدید شد. در سال اول درختان نارون چتري حاشیۀ تخم هاي تازه زرد رنگ بود و به تدریج طي چند روز کامالً خیابان هاي پارک سم پاشي گردیدند و در سال دوم تعداد به رنگ سیاه براق درآمد. با نگهداري تخم ها مشخص شد زیادي از درختان نارون وسک درون پارک قطع یا شدیداً تخم هاي سیاه و براقِ آفت، زنده و سالم و تخم هاي هرس شدند. لذا نمودارهاي ارائهشده براي این محل در هر چروکیده، آن هایياند که به علل مختلف و ب هویژه سرماي سال تنها شامل یکي از واریته هاي نارون است و نمي توان زمستان تلف شدهاند. به منظور بررسي تلفات زمستانۀ جمعیت شته در دو سال و همچنین روي دو واریته را در تخم ها، چند نوبت نمونهبرداري طي فصل زمستان صورت این محل با یکدیگر مقایسه کرد. درختان پردیس دانشگاه گرفت و درصد تخم هاي چروکیده به عنوان درصد تلفات در شهرکرد کمتر دچار تغییرات مدیریتي شدند. در این منطقه نظر گرفته شد. تلفات زمستانه در دي ماه 5/33±3/22 جمعیت شته روي درختان نارون چتري کمي بیشتر از درصد، در بهمن ماه حدود 48/3±18/33 درصد، در دهۀ درختان نارون وسک بود و این اختالف از نظر آماري در اول اسفند حدود 18/3±52/32 درصد و در دهۀ سوم سطح 34/3 معنادار بود )F1, 200=2.22 , p=0.03). همچنین اسفند حدود 32/1±33/23 درصد محاسبه شد. جمعیت شته در این منطقه روي هر دو واریته در سال دوم با توجه به اینکه نتایج تلههاي زرد چسبنده با )3122( نسبت به سال اول )3123( افزایش معنادار منحنيهاي حاصل از نمونه برداري برگها همخواني نداشت (F1, 400=3.01 , p=0.004) داشت. اگرچه نمودار ماهیانۀ دما و تغییرات شدید در شکار تلههاي مختلف و در هفتههاي )شکل1( تفاوت چنداني بین دو سال نشان نميدهد، ولي مختلف دیده مي شد، لذا نتایج آن ارائه نشده .است احتماالً سال دوم تا حدودي خنک تر از سال اول بوده است )شکل اثر شدید شرایط آبوهوایي، ب هویژه وزش باد و موقعیت هر 1(، که احتماالً این شرایط آب وهوایي براي رشد و تکثیر تله چنین نتایجي را ایجاد کرده است. همچنین با توجه به شته مناسب تر بوده، یا بر عوامل کنترلکنندة جمعیت شته بالدار بودن همۀ ماده هاي بکرزا و تک میزبانه بودن این نظیر دشمنان طبیعي آن اثر منفي داشته است. شته و در نتیجه عدم تمایل شته به مهاجرت، به نظر 228 دانش گیاهپزشکي ایران، دورة 54، شمارة 2، پاییز و زمستان 3131

ميرسد تله هاي زرد براي تعیین الگوهاي پرواز و نوسانات سوم تا نهم، نرخ بقاي حشرات کامل شته بهشدت جمعیت این گونه کارایي زیادي نداشته باشند. کاهش ميیابد، بهطوري که در روز نهم این نسبت به 28 میانگین طول دورة پورگي، نرخ بقاي دورة پورگي، درصد ميرسد. بر اساس منحني زادآوري ویژة سني، در طول عمر حشرات کامل ماده و میانگین نتاج تولیدشده این شته پورهزایي از روز اول پس از بالدار شدن آغاز و توسط هر شتۀ مادة بالغ بهترتیب 52/3±18/32 روز، در روز سوم به حداکثر خود ميرسد. روند پورهزایي تا 81/3، 43/3± 34/3 روز و 31/ 1± 34/32 پوره ب هدست روز هفدهم با نوساناتي بهتدریج و از روز هجدهم آمد. فراسنجههاي جدول زندگي باروري شته و همچنین بهشدت کاهش و در روز بیستودوم عمر حشرات کامل منحني نرخ بقا و زادآوري ویژة سني در شرایط صحرایي )آخرین روز عمر( به صفر ميرسد. بر اساس اطالعات ب هترتیب در جدول 3 و شکل 5 نشان داده شدهاند. نگارندگان تاکنون هیچ تحقیقي براي تعیین Kaakeh & Dutcher (1992) در مطالعه روي سه گونه فراسنجههاي جدول زندگي باروري روي شتۀ نارون و شته )Monellia caryella ،Melanocallis caryaefoliae و همچنین گونههاي نزدیک به آن انجام نگرفته است؛ از Monelliopsis pecanis( از نظر ردهبندي نزدیک به شتۀ این رو براي مقایسۀ داده هاي حاصل از این تحقیق با نارون، در اوایل تیر و در شرایط صحرایي و حذف روزانۀ مطالع ههاي دیگر، منابعي در دست نیست. نتاج روي درختان پیکان این نرخ ذاتي افزایش جمعیت بین 25/3 تا 13/3 در روز بهدست آمده است که باالتر از سپاسگزاری نرخ ذاتي افزایش به دستآمده براي شتۀ نارون در این از حمایتهاي مالي معاونت پژوهشي دانشگاههاي تحقیق است. منحني بقاي شته نشان ميدهد که از روز صنعتي اصفهان و شهرکرد تشکر و قدرداني مي گردد.

جدول 3. فراسنجههاي جدول زندگي باروري )میانگین± خطاي استاندارد( شتۀ T. nevskyi روي درخت نارون چتري در شرایط صحرایي شهرکرد، 3122 فراسنجه مقدار نرخ ذاتي افزایش جمعیت rm 32/3 ±34/3 در روز نرخ متناهي افزایش جمعیت ʎ 35/3 ±32/3 در روز نرخ خالص تولید مثل R0 45/3 ±23/35 پوره میانگین مدت زمان یک نسل T 13/3 ±45/32 روز مدت زمان دو برابر شدن جمعیت DT 35/3 ±4/5 روز

شکل 5. نمودار تغییرات نرخ بقا و زادآوري ویژة سني در هر مادة بالغ شتۀ T. nevskyi، روي درخت نارون چتري در شرایط صحرایي شهرکرد، 3122 پورجواد و همکاران: بررسي ویژگيهاي زیستي و نوسانات فصلي شتۀ نارون ... 222

REFERENCES 1. Abaei, M. (1999). List of pests of forest trees and shrubs of Iran. Plant Pest and Diseases Research Institute, Tehran. (In Farsi) 2. Behdad E. (1988). Pests and Diseases of Forest Shurbs and Trees and Ornamental Plants of Iran. Plant Pests and Disease Research Institute, Esfahan. (In Farsi) 3. Birch, L. C. (1948). The inrinsic rate of natural increase in an population. Journal of Ecology, 17, 15-26. 4. Blackman, R. L. & Eastop, V. F. (1994). on the world's trees: an identification and information guide. CAB International in association with the Natural History Museum, Wallingford. 5. Blackman, R. L. & Eastop, V. F. (2000). Aphids on the world's crops (An identification and information guide), Second edition, John Wiley & Sons, Ltd., UK. 6. Chi, H. & Liu, H. (1985). Two new methods for the study of insect population ecology. Bulletin of the Institute of Zoology, Academia Sinica 24, 225–240. 7. Dutcher, J. D., Karar, H., & Abbas, G. (2012). Seasonal abundance of aphids and aphidophagous in pecan. Insects, 3(4), 1257-1270. 8. Edelson, J. V. & Estes P. M. (1983). Intracanopy distribution and seasonal abundance of the yellow pecan aphids Monellia caryella and Monelliopsis nigropunctata (Homoptera:Aphididae). Environmental Entomology, 12 (3), 862-867. 9. Hojat, S. H. (1993). A list of aphids and their host plants in Iran. Univ. Ahwas, no. 195, 147pp. (In Farsi) 10. Jalalizand, A. R., Hatami, B., Kamali, K., Ostovan, H. & Behdad, E. (2006). Study on biology of European Elm scale (Gossyparia spuria) in Isfahan. Journal of Agricultural Science, 12(3), 535- 534. (In Farsi) 11. Kaakeh, W. & Dutcher, J. D. (1992). Estimation of life parameters of Monelliopsis pecanis, Monellia caryella, and Melanocallis caryaefoliae (Homoptera: Aphididae) on single pecan leaflets. Environmental Entomology, 21(3), 632-639. 12. Meyer, J. S., Igersoll, C. G., MacDonald, L. L. & Boyce, M. S. (1986). Estimating uncertainty in population growth rates: Jackknife vs. Bootstrap techniques. Ecology, 67, 1156-1166. 13. Olkowski, W., Olkowski, H., van den Bosch, R., Hom, R., Zuparko, R. & Klitz, W. (1982). The parasitoid Trioxys tenuicaudus Stary (Hymenoptera: Aphidiidae) established on the elm Tinocallis platani Kaltenbach (Homoptera: Aphididae) in Berkeley, California. Pan-Pacific Entomology, 58, 59- 63. 14. Patti I. & Barbagallo, S. (1998). Aphids of genus Tinocallis infesting elms in Italy (Homoptera, Aphididae). Informatore Fitopatologico, 48(12), 21-30. 15. Quednau, F. W. (2001). World review of the genus Tinocallis (: Aphididae, ) with description of a new species. The Canadian Entomologist, 133, 197-213. 16. Raupp, M. J., Koehler, C. S. & Davidson, J. A. (1992). Advances in implementing integrated pest management for woody landscape plants. Annual Review of Entomology, 37, 561- 585. 17. Remaudière, G., Quednau, F. W. & Heie O. E. (1988). Un nouveau Tinocallis sur Ulmus, originaire d'Asie centrale et semblable à T. Saltans (Nevsky) (Homoptera: Aphididae). The Canadian Entomologist, 120: 211-219. 18. Rezwani, A. (2001). Identification of Aphids in Iran. Agricultural Research Organization, Tehran.(In Farsi) 19. Rezwani, A., Termeh, F. & Mousavi, M. (1994). Aphids of Iran and Their host plants. Tehran, Iran: Agricultural Research Organization. (In Farsi) 20. Richards, W. R. (1967). A review of the Tinocallis of the world (Homoptera: Aphididae). The Canadian Entomologist, 99, 536-53. 21. Sclar, D. C. & Cranshaw W. S. (1996). Evaluation of new systemic insecticides for elm insect pest control. Journal of Environmental Horticulture, 14(1), 22-26. 22. Shojaei M., Ostovan, H., Mozhdehi, H., Zamanizadeh, H., Rahjou, V., Sharifi, S.H., Nasrelahi, A. & Labafi, Y. (2001). Survival dependence of pathogenic fungus: Ophiostoma ulmi (Buisman), with its host trees, insect vectors and its role integrated pest management in preventing and controlling the Dutch Elm disease. Journal of Agricultural Science, 7(2), 1-26. (In Farsi) 23. Tedders, W. L. (1977). Trioxys pallidus and Trioxys complanatus as parasites of Monellia costalis, Monelliopsis nigropuncta and Tinocallis caryaefoliae. Annals of the Entomological Society of America, 70, 687-690.