DOCSLIB.ORG

MÖVZUSUNDA II RESPUBLİKA ELMİ KONFRANSININ M a T E R İ a L L a R I (24 Dekabr 2020-Ci Il)

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
MÖVZUSUNDA II RESPUBLİKA ELMİ KONFRANSININ M a T E R İ a L L a R I (24 Dekabr 2020-Ci Il) TƏBİƏT VƏ ELM beynəlxalq elmi jurnal Jurnal İMPAKT FAKTORLUDUR _________________________________________________________________ «TƏBİƏT ELMLƏRİNİN ƏSASLARI» MÖVZUSUNDA II RESPUBLİKA ELMİ KONFRANSININ M A T E R İ A L L A R I (24 dekabr 2020-ci il) NATURE AND SCIENCE International scientific journal Journal has IMPACT FACTOR ________________________________________________________________ M A T E R I A L S OF THE II REPUBLICAN SCIENTIFIC CONFERENCE ON «FUNDAMENTALS OF THE NATURE SCIENCES» (24 December, 2020) Bakı – 2020 – Baku TƏŞKİLAT KOMİTƏSİ SƏDR: Eldar Qasımov – tibb elmləri doktoru, professor SƏDR MÜAVİNLƏRİ: Mübariz Hüseyinov – “Təbiət və elm” beynəlxalq elmi jurnalın baş redaktoru Elçin Hüseyn – biotibb elmləri doktoru MƏSUL KATİB: Dürdanə Hümbətova – filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent ÜZVLƏR: İbrahim Cəfərov – AMEA-nın müxbir üzvü Elşad Qurbanov – AMEA-nın müxbir üzvü Zöhrab Qarayev – tibb elmləri doktoru, professor İbadulla Ağayev – tibb elmləri doktoru, professor Maarif Cəfərov – fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor Elçin Ağayev – tibb elmləri doktoru, professor Eldar Məsimov – fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor Aytəkin Axundova – biologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent THE ORGANIZING COMMITTEE CHAIRMAN: Eldar Gasimov – doctor of medical science, professor DEPUTY CHAIRMAN: Mubariz Huseinov – editor -in - chief of the international scientific journal "Nature and science" Elchin Huseyn – doctor of biomedical sciences EXECUTIVE SECRETARY: Durdana Humbatova – PhD in philology, docent MEMBERS: Ibrahim Jafarov – correspondent member of ANAS Elshad Gurbanov – correspondent member of ANAS Zohrab Garayev – doctor of medical science, professor Ibadulla Aghayev – doctor of medical science, professor Maarif Jafarov – doctor of physical and mathematical sciences, professor Elchin Aghayev – doctor of medical science, professor Eldar Mesimov – doctor of physical and mathematical sciences, professor Aytekin Akhundova – PhD in biological sciences, docent © «Təbiət və elm», 2020 © www.aem.az, 2020 KİMYA, BİOLOGİYA, AQRAR ELMLƏR CHEMISTRY, BIOLOGY, AGRICULTURAL SCIENCES DOI: 10.36719/2707-1146/24.12.20/02/3-6 Qorxmaz Mansur oğlu Hüseynov AMEA Naxçıvan Bölməsi Təbii Ehtiyatlar İnstitutu kimya üzrə fəlsəfə doktoru, laboratoriya rəhbəri [email protected] Aliyə Bayram qızı Rzayeva AMEA Naxçıvan Bölməsi Təbii Ehtiyatlar İnstitutu kimya üzrə fəlsəfə doktoru, böyük elmi işçi [email protected] ETİLENQLİKOL MƏHLULUNDA Ag4GeS4 və Ag10Ge3S11 BİRLƏŞMƏLƏRİNİN SİNTEZİ Açar sözlər: tiogermanat, mühit, sistem, etilenqlikol, komponent, çöküntü, endotermik effect Synthesis of compounds Ag4GeS4 AND Ag10Ge3S11 in ethylene glycol environment Summary The conditions for producing Ag4GeS4 and Ag10Ge3S11 compounds in ethylene glycol medium are investigated by X-ray diffraction (XRD), differential thermal (DTA) and electron microscopic analysis methods. A method for producing silver thiogermanats by interaction of silver nitrate and tin (IV) sulfide is developed. It is ascertained that in a medium with pH=4 is produced the compound of Ag4Sn3S8, in molar ratios of AgNO3/GeS2=2:1 and AgNO3/GeS2=20:11, respectively. Depending on the concentration of components, temperature and thermal treatment time are obtained particles of different sizes and shapes. Key words: tiogermanat, medium, systems, ethylene glycol, component, precipitate, endothermic effect Giriş Rentgenfaza (RFA) və differensial-termiki (DTA) analiz metodlarının nəticələrinə əsasən, Ag2S–GeS2 sisteminin faza tarazlıqları diaqramı qurulmuşdur. Müəyyən edilmişdir ki, bu kvazibinar sistemdə 0–50 mol% GeS2 qatılıq sahəsində davamlı üç aralıq faza (Ag8GeS6, Ag2GeS3 və Ag10Ge3S11) mövcuddur 6, 7 . 0 0 Ag8GeS6 birləşməsi 940 C-də konqruent əriyir, 230 C-də polimorf çevrilməyə uğrayır. Bu birləşmənin yuxarıtemperaturlu modifiksiysı kub kristal qəfəsdə, aşağıtemperaturlu modifiksiyası isə rombik quruluşda 0 0 kristallaşır. Ag2GeS3 birləşməsi 649 C-də konqruent əriyir, 306 C-də yuksəktemperaturlu modifikasiyaya keçir. 0 Bir sıra müəlliflər 4-8 Ag2S–GeS2 sistemində Ag4GeS4 tərkibli birləşmənin 740 C-də L+Ag8GeS6 Ag4GeS4 peritektik reaksiyası üzrə alındığı haqda məlumat verirlər. Qeyd olunur ki, bu birləşmə triklinik sinqoniyada kristallaşır. Digər müəlliflər isə Ag4GeS4 birləşməsinin mövcud olmadığı və onun əvəzinə Ag10 Ge3S11 tərkibli birləşmənin alındığı haqda məlumat verirlər. DTA və RFA nəticələrinə əsasən, Ag10Ge3 S11 birləşməsi 742 0C-də inkonqruent əriyir və monoklinik sinqoniyada kristallaşır 5-8 . Gümüşün germaniumla əmələ gətirdiyi üçlü sulfidlərin su və üzvi həlledici mühitlərində alınması . haqqında işlər demək olar ki, çox azdır. Ədəbiyyatda yalnız (NH4)2 GeS4, Na4GeS4 14H2O və Na4Ge2 . S6 14H2O tərkibli birləşmələrin alındığı və suda asanlıqla hidrolizə uğradığı haqda məlumatlara rast gəlinir 2 . Son zamanlar tərəfimizdən AgNO3–GeS2–C2H4(OH)2 sistemində baş verən fiziki-kimyəvi qarşılıqlı təsir tədqiq edilmiş və Ag2GeS3, Ag8GeS6 tərkibli birləşmələr, dimetilformamid mühitində isə Ag8SnS6 tərkibli birləşmə fərdi şəkildə alınmışdır 1, 3 . Bu baxımdan gümüş (I) tiogermanarların üzvi mühitdə alınması və onların fiziki-kimyəvi xassələrinin öyrənilməsi ən aktual məsələlərdən biridir. Çünki, bu birləşmələrin nano- və mikrohissəcik halında alınması daha perspektivli hesab olunur. İşdə məqsəd etilenqlikol mühitində GeS2 və AgNO3 əsasında Ag4GeS4 və Ag10Ge3S11 tərkibli birləşmələrin alınması metodikasını işləmək və bu birləşmələrin bir sıra fiziki-kimyəvi xassələrini öyrənmək olmuşdur. Məqalədə Ag4GeS4 və Ag10Ge3S11 tərkibli birləşmələrin etilenqlikol mühitində alınması və bəzi xassələrinin tədqiqinin nəticələri verilmişdir. 3 Təcrübi hissə və nəticələrin müzakirəsi. AgNO3–GeS2–C2H4(OH)2 sistemindən Ag4GeS4 və Ag10Ge3S11 tərkibli birləşmələri sintez etmək üçün ilkin komponent olaraq AgNO3 və GeS2 birləşmələrindən istifadə edilmişdir. GeS2-ni almaq üçün GeO2 birləşməsi əvvəlcə 6N xlorid turşusu məhlulunda həll edilmiş və məhluldan H2S qazı buraxılmışdır. Sintez aparılan kolbaların ağzı bağlanmış və H2S qazının təzyiqi altında 10-12 saat saxlanılmışdır. Əmələ gələn ağ rəngli GeS2 çöküntüsü süzülmüş, əvvəlcə HCl-la turşlaşdırılmış distillə suyu, sonra isə etil spirti yuyulmuş və 80 0C-də vakuumda 1 saat müddətində qurudulmuşdur 1 . Etilenqlikol mühitində Ag4GeS4 və Ag10Ge3S11 birləşmələrinin sintezi aşağıdakı iki reaksiya üzrə aparılmışdır: 2GeS2+4AgNO3 Ag4GeS4+Ge(NO3)4 (1) 11GeS2+20AgNO3 2Ag10Ge3S11+5Ge(NO3)4 (2) (1) Reaksiyasına uyğun olaraq GeS2 və AgNO3 birləşmələri müvafiq olaraq 1:2 mol nisbətində, (2) reaksiyası üzrə isə 11:20 mol nisbətlərində qarışdırılaraq etilenqlikolda həll edilmişdir. pH=4-də tam homogenləşmə baş verənə kimi qarışdırılmış, sonra isə avtoklavlara yerləşdirilmişdir. Avtoklavlar 150 0Cdə 24 saat müddətində saxlanılmışdır. Sintez başa çatdıqdan sonra alınmış çöküntülər süzülmüş, əvvəlcə 0,1 N nitrat turşusu məhlulu ilə, sonra isə distillə suyu və etil spirti ilə yuyulmuşdur. Təmizlənmiş çöküntülər 80 0C-də 1 saat müddətində vakuumda qurudulmuşdur. Birləşmələrin fərdiliyini müəyyən etmək üçün ilkin olaraq rentgenfaza analizi (RFA) (2D PHASER “Bruker”, CuK , 2 , 20-80 dər.) aparılmışdır (şək.1). Şəkil 1. Ag4GeS4 və Ag10Ge3S11 birləşmələrinin difraktoqramları Müəyyən edilmişdir ki, etilenqlikol mühitində alınan çöküntülərin əsas tərkiblərini Ag4GeS4 və Ag10Ge3 S11 birləşmələri təşkil edir. Difraksiya xətlərinin intensivlikləri ədəbiyyatdakı məlumatlarla yaxşı uyğun gəlir. Bu da birləşmələrin fədiliyini təsdiq edir. RFA analizinin nəticələrindən məlum olmuşdur ki, etilenqlikol mühitində 24 saat temiki emal edilmiş birləşmələrin kristallaşma dərəcəsi 67–70% təşkil edir. Alınan nəticələrdən məlum olmuşdur ki, birləşmələrin tərkibində az miqdarda (0,2–0,3%) GeO2 qarışığı vardır. Bu onunla izah olunur ki, GeS2 birləşməsi su mühitində alınan zaman onun parçalanması nəticəsində tərkibində müəyyən müəyyən miqdar GeO2 əmələ gəlir. DTA (pirometr НТР-70, cihaz Термоскан-2) nəticələrindən məlum olmuşdur ki, Ag4GeS4 birləşməsi 660 0 0 C-də, Ag10Ge3S11 birləşməsi isə 739 C-də inkoqruent əriyir. Ag4GeS4 birləşməsinin DTA əyrisində dörd 0 endotermik effekt müşahidə olunur. 308 C-dəki endotermik effekt Ag4GeS4 birləşməsinin polimorf 0 0 0 çevrilməsinə, 840 C GeS2-nin, 960 C Ag2S-in, 984 C isə Ag8GeS6 birləşməsinin ərimə temperaturuna 0 0 uyğundur. 660 C və 742 C-dəki ekzotermik effektlər Ag4GeS4 birləşməsinin iki mərhələdə parçalanmasını göstərir: 5Ag4GeS4 Ag10Ge3S11+5Ag2S+5GeS2 Ag10Ge3S11 Ag8GeS6+Ag2S+2GeS2 0 Ag10Ge3S11 birləşməsinin DTA əyrivində 305 C-dəki endotermik effekt onun polimorf çevrilməsinə, 840 0 0 0 0 C GeS2-nin, 960 C Ag2S-in 984 C isə Ag8GeS6 birləşməsinin ərimə temperaturuna uyğundur. 739 C-dəki ekzotermik effekt isə Ag10Ge3S11 birləşməsinin (II) reaksiyası üzrə parçalanmasını ifadə edir. Hər iki birləşməni 985 0C-də termiki emal etdikdən sonra alınan RFA nəticələri də DTA nəticələrini təsdiqləmişdir. DTA nəticələrindən göründüyü kimi, hər iki birləşmə T 700 0C-də davamlıdır. Bu birləşmələr yüksək temperaturda parçalanaraq termodinamik cəhətdən daha davamlı Ag8GeS6 birləşməsi əmələ gətirir. Birləşmələrin tərkiblərinin elementar analizi elektron-zond mikroanaliz (Launch of Trition XL dilution refrigerator-OXFORD instruments) metodu ilə aparılmışdır. Analizin nəticələri aşağıdaı cədvəldə verilmişdir 4 (cədv.). Cədvəldəki nəticələr bu birləşmələrin stexiometrik tərkibləri ilə yaxşı uyğun gəlir. Birləşmələrin tərkibində kükürdün cüzi artıqlığı (0,01-0,02%) müşahidə olunur. Bunu da GeS2-nin çökdürülməsi zamanı onun tərkibində müəyyən miqdar sərbəst kükürdün ayrılması
Load more

Recommended publications
  • Issn 2224-0683 Труды Института Микробиологии
    1 ISSN 2224-0683 ТРУДЫ ИНСТИТУТА МИКРОБИОЛОГИИ НАЦИОНАЛЬНОЙ АКАДЕМИИ НАУК АЗЕРБАЙДЖАНА, 2017, ТОМ 15, № 2 AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASI MİKROBİOLOGİYA İNSTİTUTUNUN ELMİ ƏSƏRLƏRİ, 2017, CİLD 15, № 2 TRANSACTION OF THE INSTITUTE OF MICROBIOLOGY OF AZERBAIJAN NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES, 2017, VOLUME 15, № 2 BAKI - 2017 2 Kitab Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Mikrobiologiya İnstitunun (Az1004, Bakı ş., M.Mushfiq 103.; Tel/fax (+994) 12 502-44-70; E-mail – [email protected]) Elmi Şurasının qərarı ilə 2003-cü ildən nəşr edilir. UOT 579.017.7-8 : 579.22-26 : 579.61-69 : 579.81-88 : 582.281-288 Redaksiya heyəti: Məmməd Əhəd oğlu Salmanov – biologiya elmləri doktoru, professor, AMEA-nın həqiqi üzvü Pənah Zülfiqar oğlu Muradov - biologiya elmləri doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü Podqorski Valentin Stepanoviç – biologiya elmlər doktoru professor, akademik(Ukraina) Zurab Şalvoviç Lomtatidze – biologiya elmləri dokrotu, professor(Gürcüstan) İlham Müqbil oğlu Əzimov - baytarlıq elmləri dokrotu, professor Nəriman Məmməd oğlu İsmaylov - biologiya elmləri dokrotu, professor Xudaverdi Qənbər oğlu Qənbərov - biologiya elmləri dokrotu, professor Fəxrəndə Əmir qizi Sadiqova – tibb elmləri doktoru, professor Ramiz Kəbutər oğlu Səfərov - biologiya elmləri dokrotu, professor Fəridə Xosrov qızı Qəhrəmanova - biologiya elmləri dokrotu, professor Gülər Mircəfər qızı Seyidova – biologiya elmləri doktoru Rəyçilər B.ü.e.d.,prof. Fərayət Ramazan qızı Əhmədova B.ü.e.d.,dos. Svetlana Yusif qızı Qasımova B.f.d.,dos. Könül Fərrux qızı Baxşəliyeva F.D.dos. Ələddin Həsən oğlu Qədimova F.D. Gülrux Hacı qızı Dilbazi AMEA-nın Mikrobiologiya İnstitutunun elmi əsərləri. Bakı, 2017, c. 15, № 2, 74 s İSSN 2224-0683 Kitab müxtəlif elmi-tədqiqat institutlarında və ali məktəblərdə mikrobiologiya(tətbiqi, tibbi və baytarlıq), mikologiya, eləcə də ümumi biologiya və ekologiya sahələrində aparılan elmi tədqiqat işlərinin materialları əsasında hazırlanıbdır.
    [Show full text]
  • E718 March 1, 2003
    E718 March 1, 2003 REPUBLIC OF AZERBAIJAN STATE AMELIORATION AND IRRIGATION COMMITTEE Public Disclosure Authorized Attached to the Cabinet of Ministers INTERNATIONAL DEVELOPMENT ASSOCIATION Public Disclosure Authorized IRRIGATION DISTRIBUTION SYSTEM AND MANAGEMENT IMPROVEMENT PROJECT Public Disclosure Authorized ENVIRONMENTAL ASSESSMENT ENVIRONMENTAL MANAGEMENT AND MONITORING PLAN United Nations Food and Agriculture Organisation FINAL DRAFT March 1, 2003 Public Disclosure Authorized 01/03/03 IRRIGATION DISTRIBUTION SYSTEM AND MANAGEMENT IMPROVEMENT PROJECT ENVIRONMENTAL ASSESSMENT ENVIRONMENTAL MANAGEMENT AND MONITORING PLAN 1. INTRODUCTION 1.1 Background 1.2 Objective 1.3 World Bank Safeguard Policies 1.4 Methodology 1.5 Consultation Process 2. ENVIRONMENTAL POLICY, LEGAL & INSTITUTIONAL FRAMEWORK 2.1 Policy Context 2.2 Legal/Regulatory Framework for Environmental Management/Assessment 2.3 Institutional Framework for Environmental Management and Assessment 3. KEY NATURAL AND SOCIO-ECONOMIC PARAMETERS OF AZERBAIJAN 3.1 Natural Setting 3.2 Socio-Economic Factors Associated with Water Management and Irrigation 4. ANALYSIS OF BASELINE CONDITIONS 4.1 Description of Project 4.2 Analysis of Project Alternatives 4.3 Description of the Physical/Biological Environment 4.4 Description of Socio-Economic Context 4.5 Description of Stakeholders and Beneficiaries 5. ASSESSMENT OF PRINCIPAL ENVIRONMENTAL AND SOCIAL IMPACTS AND PROPOSED PREVENTIVE ACTIONS AND MITIGATION MEASURES 5.1 Anticipated Positive Social and Environmental Impacts 5.2 Anticipated
    [Show full text]
  • Administrative Territorial Divisions in Different Historical Periods
    Administrative Department of the President of the Republic of Azerbaijan P R E S I D E N T I A L L I B R A R Y TERRITORIAL AND ADMINISTRATIVE UNITS C O N T E N T I. GENERAL INFORMATION ................................................................................................................. 3 II. BAKU ....................................................................................................................................................... 4 1. General background of Baku ............................................................................................................................ 5 2. History of the city of Baku ................................................................................................................................. 7 3. Museums ........................................................................................................................................................... 16 4. Historical Monuments ...................................................................................................................................... 20 The Maiden Tower ............................................................................................................................................ 20 The Shirvanshahs’ Palace ensemble ................................................................................................................ 22 The Sabael Castle .............................................................................................................................................
    [Show full text]
  • Azərbaycanın Su Ehtiyatlarının
    İmanov F.Ә., Әlәkbәrov A.B. AZƏRBAYCANIN SU EHTİYATLARININ MÜASİR DƏYİŞMƏLƏRİ VƏ İNTEQRASİYALI İDARƏ EDİLMƏSİ Monoqrafiya “Azərsu” ASC-nin “Sukanal” Elmi-tədqiqat və Layihə İnstitutunun Elmi Texniki Şurasının 1 saylı 31 yanvar 2017-ci il tarixli və Bakı Dövlət Universitetinin Coğrafiya Fakültəsi Elmi Şurasının 1 saylı 8 fevral 2017-ci il tarixli və qərarı ilə çap olunur. Bakı – Mütərcim – 2017 UOT 551.48 Rәyçilәr: c.e.d., prof. MAHMUDOV R.N., Azәrbaycan Respublikası Ekologiya vә Tәbii Sәrvәtlәr Nazirliyinin Hidrometeorologiya ETİ g.-m.e.d. İSRAFİLOV Y.H., AMEA-nın Geologiya vә Geofizika İnstitutu İmanov F.Ə., Ələkbərov A.B. AZƏRBAYCANIN SU EHTİYATLARININ MÜASİR DƏYİŞMƏLƏRİ VƏ İNTEQRASİYALI İDARƏ EDİLMƏSİ. – Bakı: Mütərcim, 2017. – 3 s . Monoqrafiya Azərbaycan52 Respublikasınınəh yerüstü və yeraltı su ehtiyatlarının kə- miyyət və keyfiyyət göstəricilərinin təhlilinə, ehtiyatlarına, istifadəsinə, müasir də- yişmələrinə həsr olunmuşdur. Göstərilmişdir ki, hazırda ölkənin transsərhəd çayla- rının sularından qonşu ölkələrdə də geniş istifadə edilir və onlar Azərbaycan ərazi- sinə çirkləndirilmiş vəziyyətdə daxil olur. Monoqrafiyada su ehtiyatlarının idarəçi- liyində inteqrasiyalı yanaşmanın effektivliyi şərh edilir. Kitabda Azərbaycanın su ehtiyatlarının inteqrasiyalı idarə edilməsi üzrə Milli Fəaliyyət Planı, daşqınların idarə edilməsi, iqlim dəyişmələrinin su ehtiyatlarına təsiri, bir sıra digər məsələlər haqqında da məlumat verilmişdir. Monoqrafiya ”Hidrometeorologiya”, “Hidrogeologiya”, “Su təsərrüfatı”, “Hidro- texnika”, “Ekologiya“ ixtisasları
    [Show full text]
  • Təbiətdən Istifadənin Iqtisadiyyati
    RAİBƏ CƏFƏROVA TƏBİƏTDƏN İSTİFADƏNİN İQTİSADİYYATI (dərs vəsaiti) Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 21.02.2014-cü il tarixli 222 saylı əmri ilə nəşr olunmuşdur. BAKI – 2014 1 downloaded from KitabYurdu.org Böyük tövsiyələri ilə elmdə ilk addımlarımı atdığım, bu vəsaitin ərsəyə gəlməsində yaxından köməklik göstərib, dəyərli məsləhətlər verən hörmətli akademik Ziyad Səmədzadəyə böyük minnətdarlığımı bildirirəm. Raibə Məmmədbağır qızı Cəfərova 3 downloaded from KitabYurdu.org MÜNDƏRİCAT GİRİŞ .................................................................................7 FƏSİL I. TƏBİƏTDƏN İSTİFADƏNİN İQTİSADİYYATI FƏNNİNİN NƏZƏRİ ƏSASLARI 1.1. Təbiətdən istifadənin iqtisadiyyatı fəninin tarixi və mahiyyəti ..............................................11 1.2. Təbiətdən istifadənin iqtisadiyyatı fənninin predmeti, məqsəd və vəzifələri ............................17 1.3. Təbiətdən istifadənin iqtisadiyyatı fənninin tədqiqat metodları və elmlər sistemində mövqeyi ...............................................................19 1.4. Təbiətdən istifadənin iqtisadiyyatı fəninin metodiki əsasları ..................................................23 1.5. Təbiətqoruyucu və resursqoruyucu fəaliyyətdə biznes plan ...........................................................28 1.6. Təbii ehtiyatların istifadasində iqtisadiyyatın rolu .......................................................................31 1.7. Təbiətdən istifadənin iqtisadiyyatının ekoloji və iqtisadi əsasları ................................................35 FƏSİL II.
    [Show full text]
  • General Information
    Administrative Department of the President of the Republic of Azerbaijan P R E S I D E N T I A L L I B R A R Y GENERAL INFORMATION CONTENTS I. General information about the country ............................................................................................ 2 National Holidays ................................................................................................................................... 3 II. AZERBAIJAN STATE SYMBOLS ................................................................................................. 4 1. (Constitution article) Article 23 ........................................................................................................ 4 2. National Flag ...................................................................................................................................... 5 3. National Emblem ................................................................................................................................ 6 4. National Anthem ................................................................................................................................ 7 III. STATE STRUCTURE AND POLITICAL SYSTEM ................................................................... 8 1. President of the Republic of Azerbaijan .......................................................................................... 9 2. The Legal System of the Republic of Azerbaijan .......................................................................... 10 3. The Legislative Power .....................................................................................................................
    [Show full text]
  • Təbiətdən Istifadənin Iqtisadiyyati
    RAİBƏ CƏFƏROVA TƏBİƏTDƏN İSTİFADƏNİN İQTİSADİYYATI (dərs vəsaiti) Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 21.02.2014-cü il tarixli 222 saylı əmri ilə nəşr olunmuşdur. BAKI – 2014 1 downloaded from KitabYurdu.org Elmi redaktor: iqtisad elmləri doktoru F.Ə.MƏMMƏDOV Rəyçilər: akademik Z.Ə.SƏMƏDZADƏ iqtisad elmləri doktoru M.C.HÜSEYNOV. iqtisad üzrə fəlsəfə doktoru M.M.Məmmədov. iqtisad üzrə fəlsəfə doktoru N.A.HACIYEVA Cəfərova Raibə Məmmədbağır qızı. İqtisad üzrə fəlsəfə doktoru. Təbiətdən istifadənin iqtisadiyyatı. Dərs vəsaiti. Bakı – 2014. © Raibə Cəfərova - 2014 2 downloaded from KitabYurdu.org Böyük tövsiyələri ilə elmdə ilk addımlarımı atdığım, bu vəsaitin ərsəyə gəlməsində yaxından köməklik göstərib, dəyərli məsləhətlər verən hörmətli akademik Ziyad Səmədzadəyə böyük minnətdarlığımı bildirirəm. Raibə Məmmədbağır qızı Cəfərova 3 downloaded from KitabYurdu.org MÜNDƏRİCAT GİRİŞ .................................................................................7 FƏSİL I. TƏBİƏTDƏN İSTİFADƏNİN İQTİSADİYYATI FƏNNİNİN NƏZƏRİ ƏSASLARI 1.1. Təbiətdən istifadənin iqtisadiyyatı fəninin tarixi və mahiyyəti ..............................................11 1.2. Təbiətdən istifadənin iqtisadiyyatı fənninin predmeti, məqsəd və vəzifələri ............................17 1.3. Təbiətdən istifadənin iqtisadiyyatı fənninin tədqiqat metodları və elmlər sistemində mövqeyi ...............................................................19 1.4. Təbiətdən istifadənin iqtisadiyyatı fəninin metodiki əsasları ..................................................23
    [Show full text]
  • Earth Observation – Space Technology
    1 Earth Observation – Space Technology Rustam B. Rustamov, Saida E. Salahova, Maral H. Zeynalova and Sabina N. Hasanova Institute of Physics, Azerbaijan National Academy of Sciences, ENCOTEC –Engineering & Consulting Technologies, Institute of Botany, Azerbaijan National Academy of Sciences, Architecture and Construction University/ENCOTEC LLC, Baku, Azerbaijan 1. Introduction For monitoring of the Earth thousands of satellites have been sent into space on missions to collect data related different spheres of the Earth investigations and studies. Today, the ability to forecast weather, climate, and natural hazards, environmental monitoring and ecological issues depend critically on these satellite-based observations. Based on this data it is possible to gather satellite images frequently enough to create the model of the changing planet, improving the understanding of Earth's dynamic processes and helping society to manage limited resources and environmental challenges. Earth observations from space open and makes requirement to address scientific and societal challenges of the future. Space technologies play the significant role in the sustainable development in national, regional and global level. Modern and advances of the Earth observation techniques are taking a great importance amongst existing traditional technologies. Radar remote sensing is one of the new Earth observation technologies with promising results and future. Interferometric SAR (InSAR) is a sophisticated radar remote sensing technique for combining synthetic aperture radar (SAR) complex images to form interferogram and utilizing its phase contribution to land topography, surface movement and target velocity. Presently considerable applications of InSAR technique are developed. It is an established technique for precise assessment of land surface movements and generating high quality digital elevation models (DEM) from spaceborne and airborne data.
    [Show full text]
  • Coğrafiya Və Təbii Resurslar, №1 (7), 2018
    AMEA akad. H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu Institute of Geography named after acad. H.A.Aliyev, ANAS Azərbaycan Coğrafiya Cəmiyyəti Azerbaijan Geographical Society Azərbaycan Coğrafiya Cəmiyyətinin əsərləri COĞRAFİYA VƏ TƏBİİ RESURSLAR Proceedings of the Azerbaijan Geographical Society GEOGRAPHY AND NATURAL RESOURCES 2018 №1 (7) Coğrafiya və təbii resurslar, №1 (7), 2018 BAŞ REDAKTOR: akademik Ramiz Məmmədov REDAKSİYA HEYƏTİ: c.e.d., prof. Fərda İmanov (baş redaktorun müavini), akademik Axmetkal Medeu (Qazaxıstan), akademik Qərib Məmmədov, akademik Məmməd Salmanov, c.e.d., prof. Tapdıq Həsənov, c.e.d. Zakir Eminov, c.e.d. Rəna Qaşqay, c.e.d. Hüseyn Xəlilov, c.e.d. Yaqub Qəribov, c.e.d. Rza Mahmudov, c.ü.f.d. Nazim Bababəyli, c.ü.f.d. Məhərrəm Həsənov, c.ü.f.d. Mirnuh İsmayılov (məsul katib), a.e.ü.f.d. Mətanət Əsgərova, p.e.ü.f.d. Oqtay Alxasov Redaktor: Zahid Əhmədov Buraxılışına məsul: Mail Xəlilov Kompüter tərtibatçısı: Emil Cəbrayılov Jurnal AMEA akad. H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutunda yığılmış və səhifələnmişdir. Redaksiyanın ünvanı: AMEA akad. H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu, AZ 1143, Bakı ş., H.Cavid pr., 115 Telefon: (+99412) 539 3376 www.gsaz.az *** EDITOR-IN-CHIEF: academician Ramiz Mammadov EDITORIAL BOARD: Dr. geog., prof. Farda İmanov (deputy of editor-in-chief), academician Akhmetkal Medeu (Kazakhstan), academician Garib Mammadov, academician Mammad Salmanov, dr. geog., prof. Tapdyg Hassanov, dr. geog. Zakir Eminov, dr. geog. Rena Gashgay, dr. geog. Huseyn Khalilov, dr. geog. Yagub Garibov, dr. geog. Rza Mahmudov, PhD geog. Nazim Bababeyli, PhD geog. Maharram Hassanov, PhD geog. Mirnuh İsmayilov (executive secretary), PhD agr.
    [Show full text]