Exploitation of the Vistula River from Earliest Times to the Outbreak of World War II
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Load more
Recommended publications
-
KOMUNIKATY Mazurskoawarmińskie
Towarzystwo Naukowe i Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego KOMUNIKATY AZURSKO armińskie KwartalnikM nr 3(293)-W Olsztyn 2016 KOMUNIKATY MAZURSKO-WARMIŃSKIE Czasopismo poświęcone przeszłości ziem Polski północno-wschodniej RADA REDAKCYJNA: Stanisław Achremczyk (przewodniczący), Darius Baronas, Janusz Jasiński, Igor Kąkolewski, Olgierd Kiec, Andrzej Kopiczko, Andreas Kossert, Jurij Kostiaszow, Cezary Kuklo, Ruth Leiserowitz, Janusz Małłek, Sylva Pocyté, Tadeusz Stegner, Mathias Wagner, Edmund Wojnowski REDAGUJĄ: Grzegorz Białuński, Grzegorz Jasiński (redaktor), Jerzy Kiełbik, Alina Kuzborska (redakcja językowa: język niemiecki), Bohdan Łukaszewicz, Aleksander Pluskowski (redakcja językowa: język angielski), Jerzy Sikorski, Seweryn Szczepański (sekretarz), Ryszard Tomkiewicz. Instrukcja dla autorów dostępna jest na stronie internetowej pisma Wydano dzięki wsparciu fi nansowemu Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego Articles appearing in Masuro-Warmian Bulletin are abstracted and indexed in BazHum and Historical Abstracts Redakcja KMW informuje, że wersją pierwotną (referencyjną) czasopisma jest wydanie elektroniczne. Adres Redakcji: 10-402 Olsztyn, ul. Partyzantów 87, tel. 0-89 527-66-18, www.obn.olsztyn.pl; [email protected]; Ark. wyd. 16,23; ark. druk. 13,75. Przygotowanie do druku: Wydawnictwo „Littera”, Olsztyn, druk Warmia Print, Olsztyn, ul. Pstrowskiego 35C ISSN 0023-3196 A RTYKułY I MATERIAłY Kazimierz Grążawski KOŚCIół wobEC IDEI KRUCJatowYCH PODczas CHRYstiaNizacJI -
Kodujemy Na Zajęciach „Klika” Płynie Wisła, Płynie, Po Polskiej Krainie
W numerze Z biegiem Wisły . .................................................................................................................................................... 2 Rok 2017 to rok rzeki Wisły . ............................................................................................................................. 3 Kodujemy na zajęciach Klika .............................................................................................................................. 4 Kodujemy na zajęciach „Klika” Bez osłonek W bieżącym roku szkolnym wzięliśmy udział w dwóch wydarzeniach związanych z programowaniem. Pierwsze z nich to Code Week – Europejski Tydzień Kodowania, a drugie to Godzina Kodowania. Płynie Wisła, płynie, po polskiej krainie, Tydzień Edukacji Informatycznej jest największą inicjatywą edukacyjną. Można Zobaczyła Kraków, pewnie go nie minie, w niej uczestniczyć na lekcjach i zajęciach w szkole, jak i poza szkołą, indywidualnie lub w grupie. Zobaczyła Kraków, wnet go pokochała, Na naszych zajęciach dzieci poznawały program SCRATCH. Układały proste skrypty i obserwowały efekty swojej pracy. I w dowód miłości wstęgą opasała. Drugim wydarzeniem jest Godzina Kodowania (The Hour of Code Utwór: Od południa stoi wielka Babia Góra - autor anonimowy 1-4.12.2017). Celem tej inicjatywy jest przybliżenie uczniom informatyki w formie łamigłówek z postaciami z ich gier i zabaw, których rozwiązanie polega na ułożeniu programów z gotowych bloczków. Łamigłówki udostępniane w ramach Godziny Kodowania są bardzo interesującym i wciągającym -
Techniki Budowy Zamków W Typie Kasztelu W Państwie Krzyżackim W Prusach
architektura f architecture Bogusz Wasik archeolog, konserwator archaeologist, conservator Techniki budowy zamków w typie kasztelu w państwie krzyżackim w Prusach Techniques of construction of castellum- type castles in the state of the Teutonic Order in Prussia Abstrakt Abstract W artykule scharakteryzowane zostały techniki budowy zamków regu- The article describes the techniques of building regularly-shaped cas- larnych (kasztelowych) w Prusach. Wznoszono je od ok. 1280 r., kiedy tles (Castelle) in Prussia. They started to appear around 1280, when the to stabilizacja i rozwój państwa stworzyły podstawy do rozwoju monu- stabilization and development of the state provided a basis for the de- mentalnej architektury. Okres ten charakteryzuje ilościowy i jakościowy velopment of monumental architecture. This period is characterized by rozwój budownictwa. Wysoka klasa architektury szła w parze z rozwo- rapid advances in architecture, both in quantitative and in qualitative jem technik budowlanych i realizacją przemyślanych inwestycji. Nowsze terms. The development of high-class architecture was accompanied badania wskazują, że zamki kasztelowe budowano według podobnych by progress in building techniques and the completion of well thought- schematów, począwszy od wyboru miejsca budowy, przez projektowa- out investments. More recent studies indicate that castellum-type cas- nie, porządek prac murarskich, po wielki nakład prac ziemnych. Cechy tles were built according to similar patterns, ranging from the choice of te, powtarzalne do pocz. XV w., wskazują na obecność ugruntowanej a construction site, through design, order of masonry work, to extensive tradycji budowlanej w Prusach. earthworks. These features, repetitive until the beginning of the 15th century, evidence the presence of a well-established building tradition Słowa kluczowe: zamki krzyżackie, kasztele, zamki konwentualne, in Prussia. -
He Trail of Gothic Castles Tourist Draws Lębork
Stowarzyszenie gmin „Polskie zamki gotyckie” he Trail [Association of Communes ‘Polish Gothic Castles’] of Gothic Castles ul. Pieniężnego 10 10-006 Olsztyn, Poland tourist draws tel./fax +48 89 535 32 76 e-mail: [email protected] www.zamkigotyckie.org.pl The publication was co-financed by Warmia and Masuria Regional Tourist Association Olsztyn 2015 The Trail of Gothic Castles tourist draws Lębork Gdynia Gdańsk Braniewo Bartoszyce Malbork Elbląg Lidzbark Kętrzyn Tczew Warmiński Bytów Kościerzyna Reszel Dobre Miasto Starogard Dzierzgoń Sztum Święta Gdański Jeziorany Lipka Gniew Olsztyn Ryn Mrągowo Graduation Towers in Gołdap, author M. Achtel Nowe Ruciane Nida Kwidzyn Człuchów Tuchola Olsztynek Ostróda Szczytno A taste of adventure blended with a reasonable degree of physical activity may work miracles in Iława Grudziądz attracting visitors to a region. Tourists want to touch, to taste, to participate. They enjoy active Świecie Grunwald Nidzica Wielbark forms of relaxation: fun games, workshops, live performances or multi-media presentations. Chełmno Myszyniec They want to see fascinating places and to hear breathtaking stories about them. They want Nakło Bydgoszcz Brodnica Chorzele something exceptional, something they will never forget. They want to swim, to trek, to sail, to Działdowo dance. They want to explore. They want fresh air, crystal clear water, beautiful views and the Mława Łomża Toruń Przasnysz sun. All these geographical and natural assets as well as the intriguing history are to be found in the Pomerania and Warmia and Masuria Provinces. Christianity was already flourishing in Poland, however the area between the lower Niemen River and the lower Vistula River was still inhabited by pagan tribes of Prussia. -
Rocznik Żuławski Rocznik Żuławski 2008 Wstęp Wstęp
2008 Rocznik Żuławski Rocznik Żuławski 2008 Wstęp Wstęp . 5 Klub Nowodworski. Wybrane materiały, informacje i wydarzenia Roku Żuław 2008 Klub Nowodworski Wydawca: Stowarzyszenie Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski Kalendarium Żuławskie . 6 dr Dariusz Piasek Redakcja: Grzegorz Gola, Marek Opitz Żuławy – laboratorium tożsamości. 8 Współpraca redakcyjna: Mariola Mika Grzegorz Gola Korekta: Kordian Kuczma Tłumaczenie tekstów niemieckojęzycznych: Monika Jastrzębska-Opitz Krótki poradnik pielęgnacji zieleni drzewiastej Konferencja Pielęgnacja zieleni drzewiastej w miastach i na obszarach wiejskich . 11 Grzegorz Gola Finansowanie: Wnioski z konferencji Pielęgnacja zieleni drzewiastej w miastach i na obszarach wiejskich 18 czerwca 2008 r. 12 Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Samorząd Województwa Pomorskiego, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Aspekty prawne pielęgnacji drzew . 13 Gmina Cedry Wielkie, Stowarzyszenie Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski, Miasto i Gmina Nowy Dwór Gdański, Jolanta StrzelczykUrząd Miejski w Nowym Dworze Gdańskim Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku, Powiat Nowodworski, Fundusz Inicjatyw Obywatelskich Rola drzew w zieleni miejskiej. 16 Wydano z fi nansowym wsparciem Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej dr Michał Buliński Herausgegeben mit fi nanzieller Unterstützung der Stift ung für deutsch-polnische Zusammenarbeit Zieleń miejska wartością niedocenianą . 18 dr inż. Adam Kowalak Konferencja Open Delta 2008 Wokół rzek . 23 Współpraca: Grzegorz -
Wykaz Nazw Wód Płynących List of Names of Flowing Waters
WYKAZ NAZW WÓD PŁYNĄCYCH LIST OF NAMES OF FLOWING WATERS Rodzaj Współrzędne geograficzne Nazwa obiektu Końcówka nazwy obiektu wodnego w dopełniaczu wodnego Recypient szerokość długość Uwagi Name of water object Ending of hydronyms Kind of water Recipient Remarks Geographic coordinates in the genitive case object latitude longitude Abramów -owa potok Ciapków 49°24’42” 19°01’51” Aleksandrowska, -ej, -i struga Widawka 51°18’20” 19°09’56” Struga Aleksandrówka -i potok Brzoskwinka 50°04’13” 19°45’37” Ambrowski Potok -ego -u potok Jasiołka 49°30’18” 21°42’24” Andrzejówka -i potok Sanica 50°34’49” 20°45’37” Aniołowo, Potok Aniołowo, -u struga Elszka 54°05’17” 19°34’55” Antałowski Potok -ego -u potok Czarny Dunajec 49°17’44” 19°51’11” Arciechowski, Kanał -ego, -u kanał Kanał Bieliński 52°22’20” 20°04’54” Arkonka -i struga Odra (Jez. Goplany) 53°28’01” 14°29’58” obszar bezodpływowy Arłamówka -i potok Wyrwa 49°32’57” 22°40’16” Astrabiec -bca potok Panna 49°25’39” 21°42’58” Augustowski, Kanał -ego, -u kanał Strużnica (Gwda) 53°14’22” 16°55’45” Augustowski, Kanał -ego, -u kanał Netta 53°41’03” 22°54’34” odcinek kanału Augustowski, Kanał -ego, -u kanał Netta (jez. Necko) 53°51’49” 22°59’49” odcinek kanału Augustowski, Kanał -ego, -u kanał Czarna Hańcza 53°53’31” 23°24’57” odcinek kanału Awissa -y rzeka Narew 53°00’59” 22°52’33” Baba -y rzeka Sztoła 50°15’33” 19°28’33” Baba -y struga Warta 52°05’53” 17°19’19” Baba -y struga Klaskawska Struga 53°47’29” 18°00’56” Baba -y potok Czerwona 54°13’20” 15°48’46” 1 Rodzaj Współrzędne geograficzne Nazwa obiektu -
Types of Water
Types of water Types of water Lesson plan (Polish) Lesson plan (English) Types of water Source: licencja: CC 0, [online], dostępny w internecie: pixabay.com. Link to the lesson Before you start you should know how water circulates in nature; states of aggregation that water can be found in; what the source (spring), river (main river, tributary), river basin, basin, lake, sea are. You will learn You will discuss the circulation of water in nature; indicate the main rivers and their tributaries in Poland; indicate rivers flowing into the Baltic Sea, the Black Sea and the North Sea; discuss how rivers are supplied; show the locations in Poland of the greatest risk of floods; provide ways to protect against floods. Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl nagranie abstraktu Water that falls to the surface of the Earth in the form of rain or snow evaporates, flows into the nearest river (and further to the sea), and soaks into the soil, feeding groundwaters. From the underground it flows to the surface as a source giving the beginning of a new river, which, in turn, falls into a different, larger one, or into lakes and seas. All waters located on the surface of the Earth evaporate, i.e. they change into water vapour, which cools in the atmosphere and condensates, and falls to the Earth again as precipitation. This is the simplified version of the circulation of water in nature. Task 1 Look at the illustraon showing the water cycle. Explain to your colleague how the rain arises. Circulaon of water in nature Source: Ingwik, Krzysztof Jaworski, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0. -
Relikty Archeologiczne I Architektoniczne W Rejonie
RELIKTY ARCHEOLOGICZNE I ARCHITEKTONICZNE W REJONIE SZTUMU JAKO CZYNNIK AKTYWIZACJI TURYSTYCZNEJ I REWITALIZACJI URBANISTYCZNEJ MIASTA ARCHEOLOGICAL AND ARCHITECTURAL REMNANTS OF SZTUM REGION AS A FACTOR OF ITS TOURIST ACTIVATION AND URBAN REVITALIZATION Łukasz Łukaszewski mgr inż. arch. Politechnika Krakowska Wydział Inżynierii Lądowej Zakład Budownictwa i Fizyki Budowli STRESZCZENIE Artykuł podejmuje problematykę uczytelnienia we współczesnej przestrzeni kulturowej wschodniego Pomorza reliktów archeologicznych i architektonicznych związanych z cywilizacją pruską w oparciu o kronikę Piotra z Dusburga i inne źródła historyczne. Na przykładzie miasta historycznego Sztum autor podejmuje próbę rekonstrukcji pozostało- ści dawnych warowni pruskich ziemi sztumskiej i rozważa i możliwości ich wykorzystania jako produktów turystycznych w procesie rewitalizacji miasta. Słowa kluczowe: przestrzeń kulturowa, rekonstrukcja, relikt, rewitalizacja miasta histo- rycznego. ABSTRACT Article decribes the issue of making legible, in the contemporary cultural area - Eastern Pomerania, archaeological and architectural relics related to the Prussian civilization based on a chronicle of Peter from Dusburg and other historical sources. On example of the historic town Sztum author attempts to reconstruct the remains of the old Prussian strongholds of Sztum land and consider their potential use as tourist products in the process of urban revitalization. Key words: cultural area, reconstruction, relic, the revitalization of the historical town. 146 s p a c e & FORM | przestrzeń i FORMa ‘23/1_2015 1. WSTĘP 1.1. Rewitalizacja miast historycznych Celem rozpatrywanego projektu jest ochrona dziedzictwa obiektów architektonicznych i form krajobrazowych, modernizacja systemu transportu i infrastruktury oraz poprawienie warunków ekonomicznych lokalnej ludności, przez próbę rekonstrukcji pozostałości daw- nych warowni pruskich ziemi sztumskiej. Przeanalizowano możliwości wykorzystania warowni jako produktu turystycznego w procesie rewitalizacji miasta historycznego. -
Jan Wiśniewski Symbolika I Znaczenie Zamku Krzyżackiego W Malborku
Jan Wiśniewski Symbolika i znaczenie zamku krzyżackiego w Malborku Studia Elbląskie 13, 7-25 2012 Ks. Jan WIŚNIEWSKI* Studia Elbląskie XIII (2012) SYMBOLIKA I ZNACZENIE zamku krzyżackiego W MALBORKU Słowa kluczowe: Zakon Krzyżacki; funkcje zamków Zakonu; Pałac Wielkiego Mistrza; re- stauracja zamku; odniesienia polityczne; zabytek key words: Teutonic Order; functions of the Order Castles; Grand Master’s Palace; restoration of the castle; political references; monument Schlüsselworte: Deutschritterorden; Funktionen der Burgen des Ordens; Palast des Hoch- meisters; Restaurierung des Schlosses; politische Bezüge; Denkmal Wprowadzenie W okresie przedkrzyżackim Prusowie pustoszyli Mazowsze, które wówczas po- siadał książe Konrad (1187/88–1247)1. Najazdy te m.in. wywołała misja pruska Chrystiana2, którą poganie uznali za hańbę. W związku z tym, biskup Chrystian za- proponował księciu mazowieckiemu powołanie zakonu rycerskiego, wzorowanego na rycerzach inflanckich, który podjąłby się obrony granic przed rejzami pruskimi. Bruno (mistrz zakonu 1228, 1237–1238) i 14 jego towarzyszy złożyli śluby przed biskupem, jako Rycerze Chrystusa („fratrem milites Christi”; „milites Christi de Prussia”), a książe mazowiecko-kujawski zbudował dla nich gród dobrzyński, za- pewniając uposażenie oraz przekazał im folwark „Zcedelitz” (Sedlce) na Kujawach, a biskup-elekt mazowiecki (płocki) Gunter (1227–1232) wieś Dobrzyń z wielką wy- * Ks. prof. dr hab. Jan Wiśniewski, kierownik Katedry Historii Kościoła i Dziedzictwa Kulturo- wego UWM w Olsztynie, specjalizacja: nauki humanistyczne (historia średniowiecza i nowożytna), nauki teologiczne (historia Kościoła). 1 P i o t r z D u s b u r g a, Kronika Ziemi Pruskiej, tłum. S. Wyszomirski, wstęp J. Wenta, Toruń 2004, s. 21, przypis 1 – to książe mazowiecki, kujawski, sieradzki, łęczycki, krakowski. 2 J. -
The Małopolska Way of St James (Sandomierz–Więcławice Stare– Cracow–Szczyrk) Guide Book
THE BROTHERHOOD OF ST JAMES IN WIĘCŁAWICE STARE THE MAŁOPOLSKA WAY OF ST JAMES (SANDOMIERZ–WIĘCŁAWICE STARE– CRACOW–SZCZYRK) GUIDE BOOK Kazimiera Orzechowska-Kowalska Franciszek Mróz Cracow 2016 1 The founding of the pilgrimage centre in Santiago de Compostela ‘The Lord had said to Abram, “Go from your country, your people and your father’s household to the land I will show you”’ (Gen 12:1). And just like Abraham, every Christian who is a guest in this land journeys throughout his life towards God in ‘Heavenly Jerusalem’. The tradition of going on pilgrimages is part of a European cultural heritage inseparably connected with the Christian religion and particular holy places: Jerusalem, Rome, and Santiago de Compostela, where the relics of St James the Greater are worshipped. The Way of St James began almost two thousand years ago on the banks of the Sea of Galilee (Lake Tiberias). As Jesus was walking beside the Sea of Galilee, he saw two brothers, Simon called Peter and his brother Andrew. They were casting a net into the lake, for they were fishermen. ‘Come, follow me,’ Jesus said, ‘and I will send you out to fish for people’. At once they left their nets and followed him. Going on from there, he saw two other brothers, James son of Zebedee and his brother John. They were in a boat with their father Zebedee, preparing their nets. Jesus called them, and immediately they left the boat and their father and followed him. (Matthew 4:18‒22) Mortal St James The painting in Basilica in Pelplin 2 The path of James the Apostle with Jesus began at that point. -
Kazimierz Pospieszny, Domus Malbork. Zamek Krzyżacki W Typie
ORDINES◆ MILITARES COLLOQUIA TORUNENSIA HISTORICA XXI Yearbook for the Study of the Military Orders 2 0 1 6 ISSN (print) 0867-2008 / ISSN (online) 2391-7512 DOI: http://dx.doi.org/10.12775/OM.2016.015 Kazimierz Pospieszny, Domus Malbork . Zamek krzyżacki w typie regu- larnym [ Domus Malbork . Castle of the Teutonic Order of a regular type ] (Monografie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń EFGH, IIJ pp., EKI black-and-white figures., IF coloured figures, ISBN: TUK-KI-EIG-IFKH-F. The High Castle in Marienburg (Pol. Malbork) has been continuously arousing scientific interest since the 57th century studies and publications by Ferdinand von 9uast i Conrad Steinbrecht. This has been greatly stimulated by renovation and reconstruction works conducted in changing historical circumstances since early 57th century (F. Gilly, C. Steinbrecht, B. Schmid) and giving testimony to the changing conservators’ attitudes and the understanding of original substance. An unfading interest in the castle and ever dynamically growing scope of modern knowledge on this monument resulted undoubtedly from the works on rebuilding the castle undertaken after 57BF (M. Kilarski). Vast contribution to the progress in the knowledge on the castle was made by an interdisciplinary conservation and research group who were active at the castle in the years KPPV–KPPZ, 5 and who conducted studies on the north wing of the High Castle. The climax of the post-war restoration was the reconstruction of castle church of Our Lady, St Ann’s Chapel and a figure of the Malbork Giant – arousing great interest but also sig- nificant controversies. -
CRIMEN LAESAE MAIESTATIS a Tudy of Oman Aw Nfluences N Ld Oland S
CRIMEN LAESAE MAIESTATIS AsRliioP tudy of oman aw nfluences n ld oland Publications of the Faculty of Law, Canon Law and Administration of the John Paul II Catholic Univ ersity of Lublin V6olume EDITORIAL BOARD Piotr Stanisz (C hair) Artur Kuś Sławomir Fundowicz Delaine Swenson Leszek Adamowicz Magdalena Pyter Marzena Dyjakowska CRIMEN LAESAE MAIESTATIS AsRliioP tudy of oman aw nfluences n ld oland Wydawnictwo KUL Lublin 2013 English translation Konrad Szulga Typesetting Patrycja Czerniak Cover design Agnieszka Gawryszuk On the cover U. Tengler, Leyenspiegel. Von rechtmässigen ordnungen in Burgerlichen und Peinlichen Regimenten. Mit additionen ursprüngklicher rechtsprüchen. Auch der Göldin Bulla, Königklicher Reformation, Landtfriden…, Strassburg 1530 © Copyright by Wydawnictwo KUL, Lublin 2013 ISBN 978-83-7702-784-4 PUBLISHER Wydawnictwo KUL PRINTING AND BINDING ul. Zbożowa 61, 20-827 Lublin elpil tel. 81 740-93-40, fax 81 740-93-50 ul. Artyleryjska 11 e-mail: [email protected] 08-110 Siedlce http:// wydawnictwo.kul.lublin.pl e-mail: [email protected] Contents List of Abbreviations . 9 Introduction . 11 Section 1 The Subject of the Research . 11 Section 2 The Sources . 12 Section 3 The Research Literature . 14 Section 4 The Aim of This Work and Research Problems . 17 Section 5 The Structure of This Work . 19 CHAPTER I The Roman Roots of Crimen Maiestatis Section 6 The Roman Notion of Maiestas . 21 Section 7 Perduellio and Crimen Maiestatis in Roman Legal Sources . 28 Section 8 Roman Legislation on Perduellio and Crimen Maiestatis . 32 Section 9 Offences Classified in Roman Law as Lese-Majesty . 40 Section 10 Punishability of the Stage-Dependent Forms of an Offence .