Czarny Ogród
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
CZARNY OGRÓD WARIACJA SCENICZNA NA MOTYWACH KSIĄŻKI MAŁGORZATY SZEJNERT SCENARIUSZ KRZYSZTOF KOPKA REŻYSERIA JACEK GŁOMB CZARNY OGRÓD THE BLACK GARDEN WARIACJA SCENICZNA NA MOTYWACH KSIĄŻKI MAŁGORZATY SZEJNERT STAGE VARIATION BASED ON A BOOK BY MAŁGORZATA SZEJNERT — SCENARIUSZ / SCRIPT KRZYSZTOF KOPKA REŻYSERIA / DIRECTION JACEK GŁOMB — Prapremiera: 17 kwietnia 2015, Duża Scena Premiere: 17th April 2015, Main Stage Sen o „Czarnym ogrodzie” JACEK GŁOMB Z „Czarnym ogrodem” Małgorzaty Szejnert mówić Ślązakom jacy są, bo oni dobrze wie- jest jak z Biblią. Każdy o niej wie, wszyscy dzą jacy są. Nie będę się wymądrzał. o niej słyszeli, być może wiele osób ma ją Wybraliśmy więc z „Czarnego ogrodu” po- w domu na półce, ale niewielu po tę książkę jedyncze ludzkie historie i zdarzenia, zdra- tak naprawdę sięgnęło i przeczytało od de- matyzowaliśmy i ożywiliśmy je poprzez dia- ski do deski. Ma ona status ikony, co jest dla logi, których u Małgorzaty Szejnert prawie nas, twórców, szalenie niebezpieczne. Długo nie ma, a które na użytek spektaklu napisał zatem wraz z Krzysztofem Kopką, dramatopi- Krzysiek Kopka. Wypreparowaliśmy z tego sarzem, szukaliśmy sposobu na inscenizację. morza opowieści wybrane tylko historie. Bo jasne jest, że dyrektor Robert Talarczyk Pokazanie wszystkich to przecież przedsię- wymyślił tę realizację także po to, by upo- wzięcie nierealne. Jeśli którejś z opowieści wszechnić w jakiś sposób samą książkę. Państwu zabraknie, wybaczcie, każdy z nas Nie jestem, podobnie jak autorka „Czarnego śni swój „Czarny ogród”. ogrodu”, Ślązakiem. W Gliwicach mieszka Nie chcieliśmy skansenu, muzeum i etnogra- mój stryj, profesor od mostów, w Zabrzu fii. Opowiadamy o Śląsku w pewien sposób jego syn z rodziną, ale oni wszyscy pojawi- go „porzucając”. Ale z drugiej strony nie ma li się na Śląsku po 1945 r. Nigdy nie oddy- innego „Czarnego ogrodu” niż opowieść chałem tym światem, nie rozumiem gwary. o Śląsku, który jest w gwarze, w nazwach, Mam tu natomiast wielu dobrych znajomych, w silnie wykorzystywanej w spektaklu tra- gramy tu bardzo często spektakle legnickie- dycji chórów i muzykowania. Chcę też ja- go teatru i przestrzeń ta, jako klasycznego sno powiedzieć: nasza „lokalna” realizacja lokersa, zawsze mocno mnie interesowała, powstaje z miłości do tego świata i ludzi, fascynowała. o których opowiadamy. Bez tego nie ma sen- Bo to Inny Świat, inny niż pozostały kawałek su brać się za lokalne opowieści. Nie intere- Polski i nie ma w tej kwestii dwóch zdań. suje nas publicystyka i prowokacja, zlepki Czuję się tu więc jak „barbarzyńca w ogro- i strzępki, od tego są w polskim teatrze lepsi dzie” (czarnym ogrodzie!) i nie zamierzam specjaliści. Dream about "The Black Garden" JACEK GŁOMB “The Black Garden” by Małgorzata Szejnert Herbert would say), in black garden! and functions exactly like Bible. Everybody I won’t tell Silesians what they are, they do knows about it, all heard about it, maybe know. I won’t act wise guy. quite a number of people have it in their li- We selected some individual stories and braries, but only a few took this book in one’s occurrences from “The Black Garden”, we own had and read it from cover to cover. It changed it into drama and enlivened it has an icon status, what for us, artists is through dialogues, non-existing in Szejnert extremely dangerous. That’s why we, myself original work, written for a show by Krzysiek and playwright Krzysztof Kopka, were won- Kopka. We isolated from this sea of stories dering what is a best way to put in on stage. only some tales. Mind You, presenting all Because it was clear that general manager would be an unreal task. If You’ll miss some Robert Talarczyk had found this production stories, please forgive us, everyone dream desirable wanting to make the book itself their own “Black Garden”. better known. We didn’t want heritage park, museum, eth- I’m not, likewise the authoress of “The Black nography. We’ll tell on Silesia in a way leaving Garden”, Silesian. In Gliwice lived my uncle, it behind. On the other hand there is no oth- a scholar teaching bridge construction, in er “Black Garden” than a story about Silesia Zabrze lived his son and his family, but they that is in godka, in names, in strongly used all had appeared in Silesia only after 1945. in the show tradition of choirs and music I never breathed this world, I don’t under- making. And I want to make this clear: our stand godka (Silesian jargon). But I have many local production comes from love to this friends there, we (Legnica Theatre) often world and people we talk about. Without it perform here, and as is a case for a classic there is no sense to work on local stories. We lockers this space also fascinated me. aren’t interested in journalism and provoca- This is Other World then the rest of Poland, tion, hotchpotch and shreds, if it comes to there’s no question about it. So I feel here that there are better experts in Polish theatre as a barbarian in a garden (as Zbigniew then we are. CZARNY OGRÓD / THE BLACK GARDEN Wariacja sceniczna na motywach książki Małgorzaty Szejnert Stage variation based on a book by Małgorzata Szejnert Prapremiera: 17 kwietnia 2015, Duża Scena Premiere: 17th April 2015, Main Stage Jacek Głomb reżyseria \ direction Krzysztof Kopka scenariusz \ script Małgorzata Bulanda scenografia, kostiumy \ stage design, costumes Witold Jurewicz ruch sceniczny \ movement Bartek Straburzyński muzyka \ music Maria Machowska koncepcja i realizacja światła \ concept of lightning and lightening operator Szymon Adamczyk realizacja światła \ lightening operator Mitrosław Witek, Mikołaj Lichtański realizacja dźwięku \ sound operator Zbigniew Wróbel asystent reżysera \ director’s assistant Ewa Leśniak konsultacje językowe gwary śląskiej \ Silesian dialect consultant Marcin Całka inspicjent \ stage manager Katarzyna Dudek sufler \ prompter Przemysław Jendroska sesja zdjęciowa \ photo shoot Małgorzata Długowska producent wykonawczy \ executive producer Instytucja Kultury Katowice – Miasto Ogrodów \ współproducent Institution of Culture Katowice – City of Gardens \ co-producer OBSADA \ CAST Katarzyna Błaszczyńska Kobieta II \ Anka \ Sekretarka \ Woman II \ Anka \ Secretary Alina Chechelska Kobieta IV \ Panna Sadie \ Woman IV \ Miss Sadie Anna Kadulska Rozalia Badura \ Rozalia Badura Dorota Chaniecka Maria Wuzik \ Truda \ Maria Wuzik \ Truda Ewa Leśniak Rozalia Junger \ Lekarka \ Rozalia Junger \ Doctor Aleksandra Fielek Dorota Badura \ Dorota Badura Agnieszka Radzikowska Joanna Kneblówna \ Jadzia \ Joanna Kneblówna \ Jadzia Anna Wesołowska Kobieta III \ Żona \ Woman III \ Wife Krystyna Wiśniewska Ela Lubowiecka \ Ela Lubowiecka Katarzyna Gajowniczek Kobieta I \ Marta Damas \ Iwonka \ Woman I \ Marta Damas \ Iwonka Beata Wójcicka (Studium Aktorskie \ Theatre School) Kobieta V \ Woman V Adam Baumann Powstaniec II \ Mąż \ Insurgent II \ Husband Bartłomiej Błaszczyński Naczelnik Szeja \ Ewald Gawlik \ Chief Szeja \ Ewald Gawlik Dariusz Chojnacki Albert-Wojtek Badura \ Albert-Wojtek Badura Andrzej Dopierała Kaspar von Pelzchrim \ Porucznik Żychoń \ Pracownik I \ Kaspar von Pelzchrim \ Lieutenant Żychoń \ Employee I Jerzy Głybin Kosynier \ Scythe-Bearer Antoni Gryzik Walter Goj \ Walter Goj Bernard Krawczyk Wojciech Bywalec \ Wojciech Bywalec Jerzy Kuczera Andreas Dudek \ Kostia \ Andreas Dudek \ Kostia Wiesław Kupczak Nauczyciel Losse \ Müller \ Dyrektor Sender \ Teacher Losse \ Müller \ Director Sender Grzegorz Przybył Uthemann \ Ludwik Lubowiecki \ Uthemann \ Ludwik Lubowiecki Marek Rachoń Górnik V \ Gajowski \ Pitman V \ Gajowski Michał Rolnicki Milicjant \ Teofil Ociepka \ Pan Zbyszek \ Militiaman \ Teofil Ociepka \ Mr Zbyszek Wiesław Sławik Kluge \ Ksiądz Kominek \ Kluge \ Reverand Kominek Artur Święs Antek Badura \ Otto Klimczok \ Antek Badura \ Otto Klimczok Marcin Szaforz Wieczorek \ Jan Stegman \ Wieczorek \ Jan Stegman Andrzej Warcaba Georg Giesche \ Ksiądz Dudek \ Georg Giesche \ Reverand Dudek Zbigniew Wróbel Górnik I \ August Bochynok \ Pitman I \ August Bochynok Aleksander Kurzak (Studium Aktorskie \ Theatre School) Górnik II \ Iwan \ Pitman II \ Iwan Arkadiusz Machel (Studium Aktorskie \ Theatre School) Zillmann \ Agent Kazimierz \ Paweł Wróbel \ Zillmann \ Agent Kazimierz \ Paweł Wróbel Michał Piotrowski Klaussmann \ Jan Lubowiecki \ Klaussmann \ Jan Lubowiecki Wojciech Żak (Studium Aktorskie \ Theatre School) Górnik IV \ Powstaniec I \ Pitman IV \ Insurgent I Karol Gaj (Studium Aktorskie \ Theatre School) Górnik III \ Pracownik II \ Pitman III \ Employee II Zuzanna Godlewska, Zuzanna Kiczka, Bartosz Huras, Miłosz Śmiałkowski Dzieci \ Children Sebastian Krysiak, Jerzy Śpiewakowski (statyści \ extras) Granatowy policjant I, Granatowy policjant II \ Polnische Polizist I, Polnische Polizist II W spektaklu wykorzystano fragmenty następujących pieśni: „Marsz górniczy” „Posłuchaj górniku, w swoim pięknym stanie” „O górniku, cieszże się tym” „Móm trzewiki nowe” „Idzie śmiertka po zapłocie” In the performance are used songs: “The Pitmen March” “Listen, Pitman, in Your Own Profession” “Oh, Pitman, Enjoy This” “I Got New Shoes” “Byway Goes The Death” Licencja na wystawienie utworu została wydana przez Małgorzatę Szejnert, Krzysztofa Kopkę oraz Stowarzyszenie Autorów ZAiKS. Copyright by Małgorzata Szejnert, Krzysztof Kopka and Stowarzyszenie Autorów ZAiKS. Teatr Śląski dziękuje Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu za udostępnienie rękopisu Wojciecha Bywalca realizatorom przedstawienia. Teatr Śląski expresses its deep gratitude to Muzeum Górnictwa Węglowego in Zabrze for producers’ of the performance access