Esperanto Sub La Suda Kruco: Mar-Apr 2001
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
La suda hemisfero, 1676 Esperanto sub la Suda Kruco Marto-Aprilo 2001 Numero 50 (vol. 9, no. 2) Esperanto sub la Suda Kruco Oficiala organo de la Aŭstralia kaj la Nov-Zelanda Esperanto-Asocioj Numero 50 (volumo 9, numero 2), Marto-Aprilo 2001 Redaktoro: Donald Broadribb PO Box 643, York WA 6302, Aŭstralio ¬: (08) 9641 1937 Faksoj: (08) 9641 1134 E-poŝto: [email protected] Libroservo EN ĈI TIU NUMERO Libroservo de AEA, Esperanto-Domo, Artikoloj: 143 Lawson St Redfern, NSW 2016, elibroj en elibrejo (Franko Luin)........ 3 Aŭstralio. E-poŝte: Du diaj monaj ridetoj (Sylvan Zaft)... 4 [email protected] Skribas la legantoj ........................... 10 Korespondaj kursoj Esperanto en 2000 (Aleksander Kor- Hazel Green, 44 Towoomba Road, ĵenkov)........................................... 11 Oakey Qld 4401, Aŭstralio. E-poŝte: Sukcesis en ekzamenoj..................... 14 [email protected] Interreto............................................ 15 Deziras korespondi........................... 15 SE VI DEZIRAS LEGI PRI IO, Raporto de la ĉefdelegito de UEA en VERKU ARTIKOLON! Aŭstralio: Brian Currie................ 16 Jes, ĉu vi ne ofte pensis kiam vi el- Somerlernejo januaro 2001.............. 17 kovertigis vian novan ekzempleron de Omaĝe al Erol Chick ........................ 22 Esperanto sub la Suda Kruco: “Ni vere El la regionoj..................................... 24 bezonas artikolon pri ...?” Do sendu PEAA prezidanto tutmonde honorita tiun amatan eseon, ideon, rakonton, pro sia kontribuo al la scienco (de) esprimon de vidpunkto, leteron, de- Odlo Boksrep ................................ 25 segnaĵon, foton. Vi povas sendi vian Nia unuapaĝa mapo detale.............. 26 kontribuon per e-poŝto, sur komputila disko (Mac aŭ MS-DOS [nur 3®"]), aŭ sur papero. Se vi sendas sur papero, la English Supplement teksto devas esti klare tajpita per Esperanto in Forestry (by Sylvian La- freŝa rubando. Tajpu sur nur unu flan- fargue kon de ĉiu folio, kun ekstra spaco inter International Association of Profes- ĉiuj linioj. Netajpitajn manuskriptojn sors Accredits AIS (by Reinhard ni ne akceptas. Fossmeier) La redaktoro rajtas redakti, korekti kaj konformigi al la stilo kaj kutimoj Our Translation Competition 2001/1 de ĉi tiu gazeto ĉiun tekston antaŭ (Results and notes by Donald aperigo. Laŭbezone teksto povas esti Broadribb) mallongigita. Pri la enhavo de artikolo For Beginners (by Donald Broadribb) respondecas nur ĝia aŭtoro. Sur la kovrilpaĝo: Mapo pri la Su- ESK estas legebla per la Interreto: da Poluso, Aŭstralio, Nov-Zelando, http://www.netword.com/*esk kaj la pintoj de Afriko kaj Ameriko, el La geographie universeille de Pierre Duval, 1686. Pli da detaloj troveblas Limdato por artikoloj por la maja nu- sur p.26 mero: 20 aprilo. Marto-Aprilo 2001 3 eLIBROJ EN eLIBREJO de Franko Luin Apud la tradiciaj libroj komencis sed sidi antaŭ granda peza ekrano ne aperi libroj kiuj ne tre videblas, sed nepre estas via plej ŝatata maniero kies enhavo ofte estas identa kun li- legi librojn. broj kiuj prenas lokon en librobretoj. Komencas aperi legotabuletoj laŭ Temas pri elektronikaj libroj, aŭ grandeco similaj al libroj, sed ili estas eLibroj, legeblaj sur ekrano. La tekni- tro kostaj por ordinara leganto. Certe ko por distribui tiajn librojn komen- la evoluo dum 2001 rapide kondukos cas esti preta nur nun, eĉ se la solvo al pli kaj pli malmultekostaj solvoj, ekzistis jam de kelkaj jaroj. Uzantoj sed temos en ĉiu kazo pri ioma inves- de komputilaj programoj ofte ricevas to. la manlibrojn sur la kompakta disko La literoj ne aperas same akre sur de la programo en t.n. pdf-formato. ekrano kiel sur papero. Ankaŭ la Eldonejoj ne ekuzis tiun formaton tekniko sur tiu kampo rapide plibon- por distribui librojn, ĉar ne estis pre- iĝas. ta solvo kiel ili prenu pagon por tiaj Partoprenas jam dekomence libroj kaj kiel ili malebligu neleĝan Esperantistoj partoprenas tiun evo- kopiadon. Nun tiaj solvoj estas pretaj luon de la libromerkato jam de- kaj oni atendas ke baldaŭ okazos ek- komence. Ekzistas jam minimume splodo en la eldonado de eLibroj. sesdeko da diversaj eLibroj aperintaj en diversaj partoj de la mondo, de Avantaĝoj… Tiu kiu interesiĝas pri libroj scias ke Aŭstralio kaj Brazilo al Svedio. An- ili emas okupi pli kaj pli grandan taŭnelonge “malfermiĝis” eLibrejo en spacon en la loĝejo. eLibroj konsistas kiu aperas informo pri senpage hav- el dosieroj kiujn oni povas distribui eblaj eLibroj en Esperanto.Vi trovas interrete aŭ per kompaktaj diskoj. ĝin i.a. ĉe http://www.esperanto.se. Unu kompakta disko povas facile en- Je la unua rigardo oni surpriziĝas teni eĉ kelkmil diversajn titolojn, t.e. pri la kvanto da titoloj de infanaj kaj la tuta kvanto da esperanto-libroj junularaj libroj. Estas havebla pres- iam eldonitaj povus facile esti trans- kaŭ la tuta serio de libroj pri la lando portata en poŝo (se ĝi estas iom gran- Oz kaj tri libroj pri Alico de la verkis- da). to Lewis Carroll. Sed ankaŭ la Sveda Havigo de libro (mendo kontraŭ Astrid Lindgren jam aperas en eLi- pago aŭ senpaga elŝuto el Interreto) brejo per Pipi Ŝtrumpolonga, la ko- estas afero de kelkaj minutoj. menco de la libro pri Ronjo kaj bal- Por eldonejoj estas la avantaĝo ke daŭ ankaŭ per Emilo en Smolando. ili ne bezonas investi en grandan Ankaŭ cetere legeblas Svedaj aŭto- stokon da paperaj libroj kiuj eble roj. Reaperis pluraj libroj de Selma malrapide vendiĝos. Lagerlöf, kiuj ne estis aĉeteblaj dum jardekoj, kaj de August Strindberg, … kaj malavantaĝoj same nehaveblaj. Kelkaj tute novaj eLibroj postulas komputilon por esti titoloj aperas nur elektronike, ekzem- legataj. Tiu kiu havas porteblan ple La vojo de l’ ĉielo de Artur Lund- maŝinon povas trovi tion komforta, kvist, en traduko de Bertil Nilsson. 4 Esperanto sub la Suda Kruco Pretas jam kelkaj titoloj de Eldona jaraj tagoj, elŝutu tiun libron kaj hav- Societo Esperanto kaj Al-fab-et-o, ki- igu al vi multajn ridoplenajn horojn. uj ekzistas ankaŭ en papera eldono, Instigas al eldonado i.a. Denaska kongresano de Sten Jo- Ĉar eldonado de eLibroj ne estas hansson. La intenco estas per eLibro same monpostula kiel ordinara el- montri kiel interesaj la libroj estas, donado, oni povas atendi ke la Espe- kaj instigi la legantojn al aĉeto de la ranto-eldonado utiligos ĉi tiun tek- papera eldono kiun ili povos legi kom- nikan eblecon.Verkistoj kaj traduk- forte kuŝante sur sofo aŭ en lito. istoj kies manuskriptoj kuŝas en Ĉefe reeldonoj tirkestoj kaj neniam atingas la pub- Cetere temas ĉefe pri reeldonoj de li- likon povos pli facile aperigi siajn broj ne plu troveblaj ĉe la libroservoj. verkojn. La vojo de l’ ĉielo de Artur Pluraj el ili aperas en iom modernigi- Lundkvist estas tia libro, kaj same ta lingvo, precipe kiam la origina diversaj libroj kiuj direktas sin al in- traduko estis farita kiam Esperanto fanoj. Ankaŭ la koncepto de eldonejo ne estis tre evoluinta. Vi povas trovi kaj librovendejo/libroservo ŝanĝiĝos, en eLibrejo unu el la unuaj tradukaĵoj kiam verkistoj povos mem decidi pri al esperanto, La neĝa blovado de Ale- la diversaj ŝtupoj. Estos tamen ksander Puŝkin, farita de Antoni bezonataj iaspecaj perejoj kie legontoj Grabowski en 1888; sed pli multaj de- povos ricevi informon pri ekzistantaj venas de la 1930-aj jaroj. Parte titoloj, kaj eLibrejo ĉe http://www.es- novtradukita estas unu el la plej peranto.se intencas esti tia perejo, kaj amuzaj libroj kiujn mi konas, Tri vi- por la senpagaj kaj por pagendaj eLi- roj en boato de Jerome K. Jerome, kiu broj. Mi volonte akceptas informojn ekzistas nur kiel eLibro. En la pli pri pliaj pretaj eLibroj kaj povas kon- frua traduko eĉ la titolo estis erara sili kiel pretigi novajn. (Tri homoj en boato), tial la novtradu- Franko Luin ko estas tre bonvena. Se vi ne scias <[email protected]> kion fari dum la kristnaskaj kaj nov- [Represita, kun permeso, el La Espero] ⁄ DU DIAJ MONAJ RIDETOJ Rakontas Sylvan Zaft Mia amiko Bob ne estas religia ulo blankaj instruistoj en lernejoj, en sed, malgraŭ tio, dufoje mone ridetis lerneja sistemo, en urbo kie la plej al li Dio. granda parto de la loĝantaro konsist- Komprenu, Bob, nun sesdekjaraĝa, as el nigruloj. ne estas malbona viro. Li karieris Kiam mi renkontis Bobon je la kiel instruisto mezlerneja, plejparte unua fojo, li jam instruis ĉe la mez- en Detroit, urbo tre granda kiu mal- lernejo Cass dum kvin jaroj. riĉiĝas kaj kies loĝantaro malkreskas Cass estis tre bona mezlernejo. de kvar jardekoj. Nur la plej bonaj studentoj de la tuta Mi renkontis lin en mezlernejo kie urbo rajtis ĉeesti tie. Bonaj universi- ni kune instruis dum dek jaroj. Bob, tatoj feliĉe akceptis multajn kiuj kiel mi, estas blankulo, kaj ni estis sukcesis ĉe Cass. En tiu lernejo ĉiuj el Marto-Aprilo 2001 5 la studentoj, diference de multaj en Bob amikiĝis kun la filo de la Pol- tiu lerneja sistemo, povis bone legi, ino, viro kiu studis, finfine sukcese, bone skribi kaj bone matematiki, kaj por doktoriĝi pri Historio. Malgraŭ iuj estis elstaraj studentoj pri la teor- tio ke Bob malsukcesis doktoriĝi, tio iaj fakoj, pri muziko, kaj pri arto. (Iuj tute ne okazis ĉar al li mankis inteli- el la studentinoj estis elstare belaj. genteco aŭ klereco. Post kiam ni emeritiĝis, du el la junaj Fakte, li legis kaj legas pli da libroj virinoj kiuj studis tie dum niaj tieaj ol tri ordinaraj universitataj profesor- jaroj iĝis naciaj belulinaj reĝinoj. Unu oj. Li legas multege pri historio, pub- iĝis Miss America kaj alia iĝis Miss likaj aferoj, internaciaj aferoj, sociaj World U.S.A.) problemoj kaj literaturo. Li tre ŝatis Antaŭ sia instruado ĉe Cass Bob kaj ŝatas aĉeti librojn ĉar post kiam li havis monajn problemojn. finlegas libron li volas havi ĝin ĉe- Komence li instruis en alia urbo, mane por ke li povu kontroli iujn fak- Hamtramck, tre interesa urbo ĉir- tojn aŭ ideojn kiuj troviĝas en ĝi.