Overheid En Onderwijsbestel. Beleidsvorming Rond Het

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Overheid En Onderwijsbestel. Beleidsvorming Rond Het UvA-DARE (Digital Academic Repository) Overheid en onderwijsbestel: beleidsvorming rond het Nederlandse onderwijsstelsel (1990-2010) Helmers, H.M. Publication date 2011 Document Version Final published version Link to publication Citation for published version (APA): Helmers, H. M. (2011). Overheid en onderwijsbestel: beleidsvorming rond het Nederlandse onderwijsstelsel (1990-2010). Sociaal en Cultureel Planbureau. General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:27 Sep 2021 Overheid en onderwijsbestel © R. Bronneman-Helmers en het Sociaal en Cultureel Planbureau, Den Haag 2011 Zet- en binnenwerk: Textcetera, Den Haag Figuren: Mantext, Moerkappelle Omslag: bureau Stijlzorg, Utrecht Omslagfoto: Patrick Post | hh. Leerlingen van de vmbo-school Thamen in Uithoorn, 2002. isbn 978 90 377 0588 1 (hardcover) isbn 978 90 377 0567 6 (paperback, proefschrift, handelseditie) nur 740 Sociaal en Cultureel Planbureau Parnassusplein 5 2511 vx Den Haag Telefoon (070) 340 70 00 Fax (070) 340 70 44 Website: www.scp.nl E-mail: [email protected] Overheid en onderwijsbestel Beleidsvorming rond het Nederlandse onderwijsstelsel (1990-2010) ACADEMISCH PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van doctor aan de Universiteit van Amsterdam op gezag van de Rector Magnificus prof. dr. D.C. van den Boom ten overstaan van een door het college voor promoties ingestelde commissie, in het openbaar te verdedigen in de Aula der Universiteit op woensdag 30 november 2011 te 15.00 uur door Hendrika Maria Helmers geboren te Venlo Promotiecommissie Promotor: Prof. dr. S. Karsten Copromotor: Dr. V. Veldheer Overige leden: Prof. dr. J.M.G. Leune Prof. dr. A.M.L. van Wieringen Prof. dr. G. ten Dam Prof. dr. M. Volman Prof. dr. P. Schnabel Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen inhoud Inhoud Voorwoord 9 1 Achtergrond, vraagstelling, opzet en inhoud van de studie 13 1.1 Achtergrond en onderwerp van de studie 13 1.2 Overheidsverantwoordelijkheid: van onderwijsstelsel naar onderwijsbestel 15 1.3 Karakter van de studie 16 1.4 Vraagstelling en werkwijze 17 1.5 Opzet en inhoud van de studie 17 2 De stelsel- en bestelverantwoordelijkheid van de overheid 21 2.1 De stelselverantwoordelijkheid van de overheid ligt vast in de Grondwet 21 2.2 De reikwijdte van de overheidsverantwoordelijkheid voor het onderwijsstelsel 23 2.3 Ontwikkelingen in de invulling en aard van de overheids- verantwoordelijkheid voor het onderwijsstelsel 23 2.4 Veranderingen in de inrichting van het onderwijsstelsel 31 2.5 Overheidsverantwoordelijkheid en publieke belangen 35 2.6 Slotbeschouwing 37 3 Kenmerken en prestaties van het Nederlandse onderwijsstelsel 43 3.1 Ontwikkelingen in het van overheidswege bekostigde onderwijsstelsel in de periode 1990-2010 43 3.2 Kenmerken van het Nederlandse onderwijsstelsel (vergeleken met onderwijsstelsels in andere landen) 48 3.3 Prestaties van het Nederlandse onderwijsstelsel (vergeleken met andere onderwijsstelsels) 54 3.4 Conclusies 59 4 Ontwikkelingen in het politieke en bestuurlijke landschap (1990-2010) 63 4.1 Ontwikkelingen in de beleidscontext (1990-2010) 63 4.2 Verschuivingen in het politieke landschap 64 4.3 Veranderingen in het bestuurlijke landschap 77 4.4 Slotbeschouwing 85 5 Veranderingen in de beleidsarena (1990-2010) 87 5.1 Veranderingen in de positie en invloed van de voorbereiders van het onderwijsbeleid 87 5.2 Veranderingen in de positie en invloed van de verschillende organisaties uit het onderwijsveld 101 5 overheid en onderwijsbestel 5.3 Veranderingen in de positie en invloed van actoren buiten de onderwijssector 112 5.4 Samenvatting van de belangrijkste bevindingen 122 6 Agenda- en beleidsvorming rond enkele stelselkenmerken 127 6.1 Vier kenmerken van het Nederlandse onderwijsstelsel 128 6.2 Aanpak en werkwijze 129 6.3 Agendavorming: vier verklaringsmodellen 130 6.4 Drie typen stelselproblemen 133 6.5 Het arenamodel als beschrijvingskader voor de beleidsvormingsprocessen sinds 1990 136 6.6 De gebruikelijke gang van zaken bij beleidsvormingsprocessen 137 7 De vrijheid van onderwijs (artikel 23 gw) 141 7.1 De vrijheid van richting, stichting en inrichting 141 7.2 Stelselproblemen en de geldende interpretatie van artikel 23 145 7.3 Beleidsontwikkeling rond de institutionele aspecten van het richtingbegrip 153 7.4 Beleidsontwikkeling rond de inhoudelijke aspecten van het richtingbegrip 165 7.5 De beleidsarena rond artikel 23 173 7.6 Slotbeschouwing 176 8 De verhouding tussen regulier en speciaal onderwijs 187 8.1 Wat voorafging 188 8.2 Beleidsvorming rond ‘weer samen naar school’ 192 8.3 Beleidsvorming rond het overige speciaal onderwijs 207 8.4 Op weg naar ‘passend onderwijs’ 217 8.5 Stand van zaken in 2010 229 8.6 De beleidsarena rond de verhouding tussen regulier en speciaal onderwijs 234 8.7 Slotbeschouwing 241 9 De (vroege) selectie bij de overgang van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs 249 9.1 De maatschappelijke en politieke context 250 9.2 Agendavorming rond het (vroege) selectiemoment (1990-2010) 259 9.3 Beleidsvorming rond de (vroege) selectie bij de overgang van het basis- naar het voortgezet onderwijs (1990-2010) 263 9.4 Gelijke kansen in het basisonderwijs 267 9.5 Doorstroom- en stapelmogelijkheden na het vroege selectiemoment 272 9.6 Stand van zaken 2010 274 9.7 De beleidsarena rond de (vroege) selectie 275 9.8 Slotbeschouwing 280 6 inhoud 10 De positie en functie van het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) 287 10.1 Ontwikkelingen in het mbo tot 1990 288 10.2 Beleidsvorming rond de positie en functie van het mbo in de periode 1990-2010 290 10.3 Kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven en particuliere, niet-bekostigde instellingen 325 10.4 De stand van zaken anno 2010 328 10.5 De beleidsarena rond het mbo 334 10.6 Slotbeschouwing 339 11 Overheid en onderwijsstelsel: van stelsel- naar bestelverantwoordelijkheid 347 11.1 Agendavorming in de periode 1990-2010 347 11.2 Beleidsactoren en hun invloed op het beleidsvormingsproces 354 11.3 Conclusies en slotbeschouwing 359 Samenvatting 375 Summary 413 Literatuur 451 Lijst van afkortingen 465 7 voorwoord Voorwoord Mijn belangstelling voor het overheidsbeleid stamt uit de periode dat ik aan de Universi- teit van Amsterdam Algemene Politieke en Sociale Wetenschappen studeerde (1965-1973). In de 35 jaar dat ik bij het Sociaal en Cultureel Planbureau (scp) werkzaam ben geweest, heb ik me met veel onderwerpen op het terrein van het onderwijs beziggehouden. Dat leverde publicaties over uiteenlopende thema’s op. Daarin kwamen niet alleen gegevens over de ontwikkelingen in het onderwijs zelf aan de orde, maar kregen ook het door de overheid gevoerde onderwijsbeleid en de effecten daarvan de nodige aandacht. Een van de eerste scp-publicaties die ik – samen met mijn toenmalige collega Suus Boef – schreef, ging over de organisaties en instanties die in de jaren zeventig invloed uitoefenden op het onderwijsbeleid van de rijksoverheid (De structuur van het educatieve beleidsveld 1979). Bij de keuze van onderwerpen heb ik altijd gezocht naar beleidsrelevante thema’s die andere onderzoeksinstituten lieten liggen. In de eerste plaats het schrijven van over- zichtsstudies, bijvoorbeeld over de toename van het aantal eisen en wensen waarmee basisscholen werden geconfronteerd en de gevolgen van al die beleidsambities voor de kerntaak van de school: het geven van goed onderwijs (Scholen onder druk 1999) of over de schaalvergroting en de vele onderwijsinhoudelijke vernieuwingen die in de jaren negen- tig in het voortgezet onderwijs werden ingevoerd (Voortgezet onderwijs in de jaren negentig 2002). De laatst genoemde publicatie was in 2007 mede aanleiding voor de opdracht een achtergrondstudie te schrijven voor de commissie-Dijsselbloem. De studie Vijftien jaar onderwijsvernieuwingen in Nederland verscheen begin 2008 (Tweede Kamer, vergaderjaar 2007-2008, 31 007, nr. 7). In de tweede plaats het signaleren van nieuwe trends, zoals de ontwikkeling naar competentiegericht leren in het beroeps- en hoger onderwijs. In het rapport Duaal als ideaal? (2006) moest ik vaststellen dat de brede consensus over de wenselijkheid van meer leren op de werkplek niet gebaseerd was op wetenschappelijk onderzoek naar de kwaliteit van het leren in de beroepspraktijk. In de praktijk leidde het competentiegerichte leren tot een sterke extensivering van het onderwijs: minder lessen op school en een daling van het kennisniveau. In de derde plaats het agenderen van ver- waarloosde problemen, zoals de achterblijvende prestaties van leerlingen uit autochtone lagere sociale milieus (Autochtone achterstandsleerlingen: een vergeten groep 2003) en de daling van het gemiddelde opleidingsniveau van leraren in het voortgezet onderwijs als gevolg van de terugloop
Recommended publications
  • 'Wereldtijdpad Herinneringskalender' (Pdf)
    Wereldtijdpad herinneringskalender 2000 - 2018 © 2019 / Stichting Wereldtijdpad / IKOconsult 4. Coen Moulijn 10. David Bowie 17. Piet Römer 25. Fanny Blankers 27. Adèle Bloemendaal 1 Herman Pieter de Boer, 2014 (85), Nederlandse schrijver 17 Piet Römer, 2012 (83), Nederlandse acteur (Stiefbeen en liedjesschrijver. en zoon,’t Schaep met de 5 pooten, Baantjer). 2 18 Bobby Fischer, 2008 (64), Amerikaanse schaakgrootmeester. 3 Freddy Heineken, 2002 (78), Nederlandse bierbrouwer. 19 Rudi van Danzig, 2012 (78), Nederlandse danser en 4 Johan Ferrier, 2010 (99), Surinaamse politicus en choreograaf. president. Jan Kruis, 2017 (83), Nederlandse striptekenaar (Jan, Jans Coen Moulijn, 2011 (73), Nederlandse voetballer en de kinderen). (Feyenoord). 20 Gerrit van der Valk, 2009 (80), Nederlandse 5 horecaondernemer. 6 21 Peggy Lee, 2002 (81), Amerikaanse zangeres (Fever; Is that all there is?’. Theun de Vries, 2005 (97), Nederlandse schrijver en dichter 7 France Gall, 2018 (70), Franse zangeres en winnares van (Het meisje met het rode haar; Stiefmoeder aarde). het Songfestival 1965 (Poupée de cire, poupée de sol). 22 8 Piet Steenkamp, 2016 (90), Nederlandse hoogleraar en oprichter van het CDA. 23 9 Paul Huf, 2002 (77), Nederlandse fotograaf. Frans Molenaar, 2015 (74), Nederlandse couturier. 24 10 Herman Bode, 2007 (81), Nederlandse vakbondsman 25 Fanny Blankers-Koen, 2004 (85), Nederlandse atlete, (FNV) ‘Willen we naar de Dam? Dan gaan we naar de Dam!’. 4 gouden medailles op Olympische spelen 1948. David Bowie, 2016 (69), Britse popmuzikant. Demis Roussos, 2015 (68), Griekse zanger. 11 Gerrit Brokx, 2002 (68), Nederlandse politicus (CDA). 26 Rudi Falkenhage, 2005 (71), Nederlandse acteur. Sir Edmund Hillary, 2008 (88), Nieuw-Zeelandse bergbeklimmer (Mount Everest, samen met Tenzing Norgay).
    [Show full text]
  • Joop Den Uyl Special in Argus.Pdf
    Kok Joop steekt banaan in de fik Pagina 32 Jaargang 1, nummer 20 12 december 2017 Verschijnt tweewekelijks Losse nummers € 3, – Joop den Uyl, staatsman Dertig jaar na zijn dood komt Joop den Uyl tot leven in een speciale uitneembare bijlage. Socialist die de utopie niet kon missen. De constante in zijn politieke denken. Maar ook: de grootvader, de wanhopige, de ontroerende, de rechtlijnige, de lompe, de onbevangen figuur. Minister Bram Stemerdink over Joops afschuwelijkste momenten. Fotografen kiezen hun meest l e z veelzeggende plaat. t n e De gesneefde biograaf doet een boekje m t open. En nog veel meer. n e c n i v De volgende Argus verschijnt op 9 januari. o t o Vandaar dit extra dikke nummer. f 2017, alvast een terugblik: Rutte misleidt met belasting- voordeel. Leeuwarden koketteert met met beroemdheden die hun heil elders zochten. Oudere werknemers vertrouwen de zaak niet meer. Pagina 2-4 Belastingdeal Verkeerde onderzoekers vonden niks. Pagina 5 Zimbabwe: Wat Sally deed, liet Grace na. Pagina 6 Cyaankali Toneelstukje Praljak houdt conflict levend. Pagina 7 Philipp Blom Gaan! Alarm waar geen speld De niet te missen film. De tussen te krijgen is. overtuigende expo. Het Pagina 28 meest kersterige concert. Het verrassende boek. Word abonnee: Voortaan: Argus-tips. www.argusvrienden.nl Pagina 29 2017 12 december 2017 / 2 12 december 2017 / 3 Zes vaste medewerkers van Argus’ De dode mus van Rutte III binnenlandpagina’s kregen de Think global, vraag: Wat vind jij het meest door FLIP DE KAM hele begrotingsoverschot uit het act local basispad te ‘verjubelen’. opmerkelijke van 2017? et is domweg onmogelijk op het basispad stijgen de col - door NICO HAASBROEK donut - één gebeurtenis te noemen lectieve lasten in de komende kabi - model for - Hdie economie en over - netsperiode met vijf miljard euro.
    [Show full text]
  • De Liberale Opmars
    ANDRÉ VERMEULEN Boom DE LIBERALE OPMARS André Vermeulen DE LIBERALE OPMARS 65 jaar v v d in de Tweede Kamer Boom Amsterdam De uitgever heeft getracht alle rechthebbenden van de illustraties te ach­ terhalen. Mocht u desondanks menen dat uw rechten niet zijn gehonoreerd, dan kunt u contact opnemen met Uitgeverij Boom. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonde­ ringen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part ofthis book may be reproduced in any way whatsoever without the writtetj permission of the publisher. © 2013 André Vermeulen Omslag: Robin Stam Binnenwerk: Zeno isbn 978 90 895 3264 o nur 680 www. uitgeverij boom .nl INHOUD Vooraf 7 Het begin: 1948-1963 9 2 Groei en bloei: 1963-1982 55 3 Trammelant en terugval: 1982-1990 139 4 De gouden jaren: 1990-2002 209 5 Met vallen en opstaan terug naar de top: 2002-2013 De fractievoorzitters 319 Gesproken bronnen 321 Geraadpleegde literatuur 325 Namenregister 327 VOORAF e meeste mensen vinden politiek saai. De geschiedenis van een politieke partij moet dan wel helemaal slaapverwekkend zijn. Wie de politiek een beetje volgt, weet wel beter. Toch zijn veel boeken die politiek als onderwerp hebben inderdaad saai om te lezen. Uitgangspunt bij het boek dat u nu in handen hebt, was om de geschiedenis van de WD-fractie in de Tweede Kamer zodanig op te schrijven, dat het trekjes van een politieke thriller krijgt.
    [Show full text]
  • 'Holland's Single Most Important Weapon'
    ‘Holland’s single most important weapon’ A CPE-inspired Common Sense Analysis of the Consensus on Wage Restraint in the Netherlands Tom van de Haar 10379029 09-07-18 De Deken Abstract Although wage restraint is often used as an explanans for the Dutch ‘miracle’, it is rarely viewed as an explanandum: that which needs to be explained. This thesis investigates how wage restraint became the ‘go-to’ solution during economic downturns in the Netherlands. Despite the occasional reluctance of trade unions to accept lower wage increases, the consensus of the social partners on wage restraint and its apparent benefits throughout the last few decades has been remarkable. To understand why trade unions have subscribed to a logic that not necessarily seems beneficial for its members it is necessary to adopt a CPE-inspired common sense framework. With the help of this framework, this thesis argues that the consensus of the government and the social partners on wage restraint has been underpinned and shaped by a competitiveness discourse, which over time has been incorporated into common sense. This competitiveness discourse has been propagating an unequivocal positive link between wage restraint and employment. The incorporation of the logic of the competitiveness discourse into the common sense of a variety of actors opened up space for a synthesis of the different perspectives, and subsequently fostered a broad-based consensus on wage restraint. 2 Table of contents 0: Abstract 2 0: Introduction 4 1: Theoretical Framework 7 1.1: The wage restraint-employment
    [Show full text]
  • De Alwetende Eenling ESSAYS | 2009 Thomas Van Aalten De Alwetende Eenling
    Thomas van Aalten De Alwetende Eenling ESSAYS | 2009 Thomas van Aalten De Alwetende Eenling 2 2010 | Thomas van Aalten Omslag en illustraties tussen de hoofdstukken zijn vervaardigd dankzij het miraculeuze maar intussen behoorlijk afgezaagde Wordle.net 3 Inhoud Inleiding 6 Media 8 Cultuurfilosofie 48 Literatuur 92 Politiek 117 Onderwijs 142 4 I believe in my own obsessions, in the beauty of the car crash, in the peace of the submerged forest, in the excitements of the deserted holiday beach, in the elegance of automobile graveyards, in the mystery of multi-storey car parks, in the poetry of abandoned hotels. (J.G. Ballard, fragment uit ‘What I believe‘, gepubliceerd in Interzone #8, 1984) 5 Inleiding Eind 2008 werkte ik een tijdje als freelancer voor de onderwijssite van Volkskrant Banen. Ik volgde tijdens mijn klusje met grote interesse de bijdragen op de opiniepagina van de Volkskrant. Op een dag las ik een bijdrage van Ronald Kaatee. Kaatee had samen met Leefbaar Rotterdam-coryfee Ronald Sørensen grootse plannen met een Populistische Omroep Nederland (PON). Nadat ik als reactie op Kaatee een artikel had geschreven en via de interne mail naar de opiniepagina stuurde, hoorde ik een tijd niets. Een paar dagen later vroeg ik voorzichtig of mijn mail wel was ontvangen. Verdomd, iets later kreeg ik een reply. ‘Wat is de PON?’ Ik schreef dat ik mijn stuk ondertussen aan het weblog Sargasso had aangeboden. Nu kreeg ik wel snel antwoord. ‘Wij houden er niet van als bijdragen ook elders worden aangeboden als we in onderhandeling zijn. Zulke auteurs plaatsen we normaal op een zwarte lijst.’ 6 Één keer heb ik een bijdrage over onderwijs mogen leveren op de opiniepagina van de Volkskrant.
    [Show full text]
  • Personalization of Political Newspaper Coverage: a Longitudinal Study in the Dutch Context Since 1950
    Personalization of political newspaper coverage: a longitudinal study in the Dutch context since 1950 Ellis Aizenberg, Wouter van Atteveldt, Chantal van Son, Franz-Xaver Geiger VU University, Amsterdam This study analyses whether personalization in Dutch political newspaper coverage has increased since 1950. In spite of the assumption that personalization increased over time in The Netherlands, earlier studies on this phenomenon in the Dutch context led to a scattered image. Through automatic and manual content analyses and regression analyses this study shows that personalization did increase in The Netherlands during the last century, the changes toward that increase however, occurred earlier on than expected at first. This study also shows that the focus of reporting on politics is increasingly put on the politician as an individual, the coverage in which these politicians are mentioned however became more substantive and politically relevant. Keywords: Personalization, content analysis, political news coverage, individualization, privatization Introduction When personalization occurs a focus is put on politicians and party leaders as individuals. The context of the news coverage in which they are mentioned becomes more private as their love lives, upbringing, hobbies and characteristics of personal nature seem increasingly thoroughly discussed. An article published in 1984 in the Dutch newspaper De Telegraaf forms a good example here, where a horse race betting event, which is attended by several ministers accompanied by their wives and girlfriends is carefully discussed1. Nowadays personalization is a much-discussed phenomenon in the field of political communication. It can simply be seen as: ‘a process in which the political weight of the individual actor in the political process increases 1 Ererondje (17 juli 1984).
    [Show full text]
  • University of Groningen Jelle Zal Wel Zien Harmsma, Jonne
    University of Groningen Jelle zal wel zien Harmsma, Jonne DOI: 10.33612/diss.67125602 IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 2018 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): Harmsma, J. (2018). Jelle zal wel zien: Jelle Zijlstra, een eigenzinnig leven tussen politiek en economie. Rijksuniversiteit Groningen. https://doi.org/10.33612/diss.67125602 Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date: 26-09-2021 Jelle zal wel zien Jelle zal wel zien_150x230_proefschrift.indd 1 31-10-18 17:41 Jelle zal wel zien_150x230_proefschrift.indd 2 31-10-18 17:41 Jelle zal wel zien Jelle Zijlstra, een eigenzinnig leven tussen politiek en economie Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Rijksuniversiteit Groningen op gezag van de rector magnif cus prof.
    [Show full text]
  • Expertise 2012 08
    Praktisch visieblad voor hoger onderwijs jaargang 6 | oktober 2012 | 8 Marjon Aker over Academische Vrijheid Arne Horst over EduGroepen Thema: De toekomstige minister van Onderwijs 1 jaargang 6 | oktober 2012 | 8 jaargang 6 | oktober 2012 | 8 In dit nummer Colofon Voorwoord Over Expertise Uitgever Pagina 4 Al jaren horen we geluiden uit het hoger- Mathieu Moons De academische vrijheid onderwijsveld dat er behoefte is aan één [email protected] platform voor uitwisseling van kennis, ervaring, Wat wil je bereiken en het Almensch kerkje ideeën en methodieken. Die functie gaan we Vormgeving met Expertise, praktisch visieblad voor hoger Mevrouw Lynch, Eindhoven Pagina 9 onderwijs, vervullen. We willen een mooi blad De kop eraf... maken dat er toe doet door mensen aan het Druk met je boodschap? woord te laten die met belangrijke initiatieven puntscherp, Eindhoven Pagina 14 bezig zijn, die ergens over nagedacht hebben en met hun inzichten de wereld verder helpen. Abonnementen Monitor Vrouwelijke Hoogleraren Met ander nieuws dan het gangbare, met U kunt zich op Expertise abonneren door te Afgelopen zomer heb ik me vaak verbaasd over de boodschap Ik vraag me af welk effect de besluitvorming rondom de 2012 interesante visies, filosofisch getinte artikelen mailen naar [email protected]. die mensen uitspreken, zonder dat ze zich bewust zijn van het langstudeerdersboete op de ontwikkeling van studenten zal en inspirerende verhalen van mensen die het Prijzen: printversie: € 179,- excl. btw per jaar. effect van die boodschap. Een moeder in een speelgoedwinkel hebben. Welke boodschap ontvangen zij door het slingerbeleid Pagina 15 hoger onderwijs kennen en met commentaren Hiervoor ontvangt u: tien nummers in print, zegt tegen haar zoontje: ‘Alleen maar kijken met oogjes, niet met tijdens de politieke crisis? En is dat wel het effect dat politici willen Thema: de toekomstige minister op actuele ontwikkelingen.
    [Show full text]
  • RUG/DNPP/Repository Boeken/CDA/2011/De Conjunctuur Van De Macht
    Een machtspartij met idealen Een geschiedenis van het CDA, 1980-2010 Marcel ten Hooven Het was een pijnlijk tafereel, die donderdagmiddag op de eerste september van 2005, toen Bert de Vries in de wandelgangen van de cda-burelen aan het Binnenhof de ene na de andere deur voor zich gesloten zag. De oudgediende had even daarvoor Overmoed en onbehagen. Het hervormingskabinet-Balkenende gepresenteerd.1 In dat boek toonde hij zich onverbloemd kritisch over de ‘neoconservatieve’ koers die het cda zijns inziens onder de leiding van Jan Peter Balkenende was ingeslagen. Zijn kritiek gold niet alleen die koers zelf. De Vries betreurde ook dat Balkenende met die keuze een splijtzwam in zijn partij had gezaaid. Volgens hem hield Balkenende zich met zijn wending naar het neoconservatisme niet aan de gouden regel dat de leider van een fusiepartij als het cda, met zoveel politieke zielen in één borst, als een evenwichtskunstenaar moet opereren. Voor cda’ers die zich niet in die koers konden vinden, golden nu twee opties, meende De Vries: ‘Of stilletjes in een hoekje wegkruipen en wachten op betere tijden, of de handschoen oppakken en het debat aangaan.’2 De Vries koos voor dat laatste, niet nadat hij de nodige aarzelingen had overwonnen. Hij hield er rekening mee dat men binnen de leidende regionen van het cda kritiek van een dinosaurus als hij niet zou waarderen. Dat voorgevoel klopte. Partijvoorzitter Marja van Bijsterveldt nam het boek in ontvangst, waarmee zij een oekaze van Balkenende trotseerde dat niet te doen. Van Bijsterveldt was ‘verbaasd en teleurgesteld’ omdat de auteur, meende zij, zelfs niet vertrouwde in de ‘goede intentie’ van de cda-top.3 In de wandelgangen van het cda-onderkomen in de Tweede Kamer, waar De Vries na de presentatie enkele oude bekenden de hand wilde schudden, was de ontvangst niet veel hartelijker, integendeel.
    [Show full text]
  • RUG/DNPP/Repository Boeken/De Rogge Staat Er Dun Bij/1. Sterven
    ii Sterven in elkaars armen Nieuwe dingen moeten van onderop komen De campagnebus reed naar het zuiden. Het CDA was onderweg naar Kerkrade, naar de eerste grote partijmanifestatie van de 'hete fase' vlak voor de Tweede-Kamerverkiezingen. Lijsttrekker Elco Brinkman brak tijdens de lunch het brood met bisschop Frans Wiertz van Roer- mond. Die had na monseigneur Gijsen de dialoog teruggebracht in de Limburgse kerk, een man dus bij wie Brinkman zich thuis kon voelen. Ze gaven na afloop geen interviews aan de media. De bus reed verder, vol journalisten maar zonder lijsttrekker. Brinkman bleef enige uren buiten beeld en belde met advocaten en adviseurs. In het partijhoofdkwartier in Den Haag was de CDA-campagneraad druk doende. Kamervoorzitter Deetman en interim-partijvoorzitter Tineke Lodders hadden daar de touwtjes in handen. Zijwilden het be- gin van de campagne luister bijzetten met een verrassing. Het CDA kon wel een opsteker gebruiken. Diezelfde dag, woensdag 13 april 1994, was premier Ruud Lubbers toch in Brussel en hij werd op de valreep bereid gevonden bij zijn terugreis het Wijngrachttheater in Kerkrade aan te doen. Hij zou er de CDA-manifestatie onverwacht opluisteren. In de campagnebus wisten ze van niets. Pas toen Elco Brinkman met zijn entourage in Kerkrade arriveerde, werd hen gemeld wie in aan- tocht was. Perschef Frits Wester wachtte Lubbers op bij de deur van het theater en vroeg hem wat hij die avond ging doen. Lubbers beende hem voorbij: 'Mmm, niks bijzonders. Beetje Elco ondersteunen.' Ook dat hectic ondersteuning kon het CDA in 1994 niet meer helpen. De verkie- zingen van 3 mei van dat jaar werden een scherpe inbreuk in de ont- wikkeling van de christen-democratie.
    [Show full text]
  • Het Maatschappelijk Debat Rond De Middenschool in Vier Nederlandse Dagbladen
    Het maatschappelijk debat rond de middenschool in vier Nederlandse dagbladen Naam: Valérie Kremer Studentnummer: 6019587 Datum: 17 juni 2019 Begeleider: Hans Schouwenburg Aantal woorden: 9448 1 Samenvatting In deze scriptie wordt aan de hand van een discoursanalyse antwoord gegeven op de vraag: Op welke manier hebben viertal Nederlandse dagbladen stelling genomen in het debat rond de middenschool en geprobeerd het debat te beïnvloeden ten gunste van voor- of tegenstanders tijdens de periode 18 juni 1975 tot 1 augustus 1976? De onderzochte dagbladen zijn de Volkskrant, De Telegraaf, Trouw en het Nederlands Dagblad. De media dienen als spil tussen discourses die vormgaven aan het politieke debat, en de opinievorming in de maatschappij. Het onderzoek wordt uitgevoerd door te bestuderen welke story lines de dagbladen geproduceerd hebben over de middenschool. Uit de analyse blijkt dat met name De Telegraaf en het Nederlands Dagblad sterk stelling ingenomen hebben tegen de middenschool en hiervoor met name argumenten van principiële aard tegen de uitgangspunten van de middenschool hebben ingediend. De Volkskrant was middenschoolgezind, had aandacht voor de principiële bezwaren van de tegenstanders en bracht hier soms een reactie tegenin, maar besteedde ook aandacht aan de praktische uitvoerbaarheid van de middenschool. De Trouw drukte in mindere mate uit middenschoolgezind te zijn, maar besteedde ook in haar berichtgeving aandacht aan de principiële bezwaren van tegenstanders, hoewel de krant uitsprak hier moeite mee te hebben. Trouw wilde graag de experimenten afwachten en daarop baseren in hoeverre de uitgangspunten van de middenschool haalbaar zouden zijn. 2 Inhoudsopgave Inleiding .......................................................................................................................................................... 4 Hoofdstuk 1: De middenschool en de context van de jaren zestig en zeventig .............................................
    [Show full text]
  • Renegotiating the Welfare State
    Renegotiating the Welfare State Why have some countries been more successful in welfare state reform than others? Is corporatist concertation experiencing a revival in Europe? Do policy makers in different countries learn from each other and is there a prospect for concertation at the European level? This book examines the experiences of various countries in reforming their welfare states through renegotiations between the state and peak associations of employers and employees. Not too long ago, this corporatist concertation was blamed for bringing about all the ills of the welfare state but since then corporate institutions have learned from their bad perfor- mances, modified their structures and style of operation, and assumed responsibility for welfare state reform. Now, consensual bargaining is back on the agenda of both policy makers and of social science twenty-five years after the start of the corporatist debate. This topical volume with its internationally respected panel of contributors will appeal to all those interested in the welfare state and labour relations. It includes chapters focusing on the Netherlands, Austria, Sweden, Denmark, Germany, Switzerland and Ireland as well as a section looking at the role of corporatist concertation in the European Union. Frans van Waarden is Professor of Public Policy and Organization at Utrecht University. He has been a Visiting Scholar/Fellow at Stanford University, the Netherlands Institute for Advanced Studies and the European University Institute in Florence. Gerhard Lehmbruch is Emeritus Professor of Political Science at the University of Konstanz, Germany, and has been President of the German Political Science Association and Vice-president of the International Political Science Association.
    [Show full text]