DOCSLIB.ORG

Jaarverslag 2015

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Jaarverslag 2015 Jaarverslag 2014 Centrum voor Parlementaire Geschiedenis CONCEPT Centrum JAARVERSLAG 2015 CENTRUM VOOR PARLEMENTAIRE GESCHIEDENIS 2 Inhoudsopgave Voorwoord 5 Missie en organisatiestructuur 6 Onderzoeksresultaten 8 Lopend onderzoek 9 Toekomstig onderzoek 10 Valorisatie 11 Website 11 Samenwerking 12 Onderwijs 16 Summary 17 Bijlagen 1 Publicaties 20 2 Lezingen en gastcolleges 24 3 Overige activiteiten 25 4 Bestuur (Board) van EUparl.net 27 3 4 Voorwoord Na twee turbulente jaren – zie de verslagen over 2013 en 2014 – kwam het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis gelukkig, langzaam maar zeker, in rustiger vaarwater terecht. In het najaar verschenen twee fraaie publicaties, de één gewijd aan de Tweede Kamer, de ander aan de Eerste Kamer der Staten-Generaal. In oktober zag In dit Huis. Twee eeu- wen Tweede Kamer het licht. Dit boek, verschenen ter gelegenheid van het 200-jarig be- staan van de Kamer, betrof een samenwerkingsproject van de Universiteit Leiden en de Radboud Universiteit; in totaal vier CPG-medewerkers schreven bijdragen voor deze publicatie. Een maand later, november 2015, werd het eerste exemplaar van het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2015 ten doop gehouden, getiteld De Eerste Kamer. Tevens verscheen onder de titel Zonder koningin in boekvorm het evaluatierapport over de for- matie van 2012. Twee CPG-medewerkers waren co-auteur van het rapport. Over deze drie projecten alsmede over alle andere activiteiten die de medewerkers van het Centrum verrichtten in 2015, handelt dit jaarverslag. Woorden van dank spreek ik graag uit voor eenieder die zich in 2015 voor het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis heeft ingezet. Carla van Baalen Directeur 5 Missie en organisatiestructuur Missie De missie van het in 1970 opgerichte Centrum voor Parlementaire Geschiedenis luidt: het doen van onderzoek naar de parlementaire geschiedenis van Nederland sinds de Tweede Wereldoorlog en het publiceren van de resultaten van dit onderzoek. Het Centrum wordt door de Stichting Parlementaire Geschiedenis, gevestigd te Den Haag, en de Stichting Katholieke Universiteit, gevestigd te Nijmegen, gezamenlijk geëxploiteerd. Het Centrum is ondergebracht bij de Faculteit der Letteren van de Radboud Universiteit. De kerntaak van het CPG behelst: de serie Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945 (negen delen verschenen) en het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis (zeventien jaargangen ver- schenen). Daarnaast verwerft het Centrum additionele middelen, uit zowel de tweede als de derde geldstroom, voor specifieke projecten. Deze aanvullende middelen worden dikwijls via een constructie van ‘matching’ verkregen. Sinds 2007 werkt het CPG samen met Europese zusterinstituten in het—mede door het CPG opgerichte—zogeheten EuParl.net (zie p. 13). Bestuur van de Stichting Parlementaire Geschiedenis Mr. Th.C. de Graaf, voorzitter van de Vereniging Hogescholen en voorzitter van de fractie van D66 in de Eerste Kamer, voorzitter; Mr. S. van Haersma Buma, voorzitter van de fractie van het CDA in de Tweede Kamer, vice- voorzitter; Dr. R.S. Zwart, historicus en zelfstandig adviseur, secretaris-penningmeester; Drs. A.M.C. Eijsink, lid van de fractie van de PvdA in de Tweede Kamer, lid; Drs. A. Slob, tot 2 december 2015 voorzitter van de fractie van de ChristenUnie in de Tweede Kamer, lid; Mr. A. van der Steur, lid van de fractie van de VVD in de Tweede Kamer, lid (tot 20 maart 2015); Mr. F.H.G. de Grave, lid van de VVD-fractie in de Eerste Kamer, lid (sinds 1 september 2015). 6 Bestuur van de Faculteit der Letteren Prof. dr. M.J.P. van Mulken, hoogleraar internationale bedrijfscommunicatie, decaan; Prof. dr. W.P.M.S. Spooren, hoogleraar taalbeheersing van het Nederlands, vicedecaan; Dr. M.M. Jagtman, directeur bedrijfsvoering; Drs. A.M. Schaap, secretaris. Wetenschappelijke Raad Prof. dr. R.A.M. Aerts, hoogleraar politieke geschiedenis, Radboud Universiteit, voorzitter; Prof. mr. P.P.T. Bovend’Eert, hoogleraar staatsrecht Radboud Universiteit, lid; Prof. dr. R.A. Koole, hoogleraar politieke wetenschap, Universiteit Leiden, en tot 9 juni 2015 lid van de frac- tie van de PvdA in de Eerste Kamer, lid; Prof. dr. G. Voerman, hoogleraar ontwikkeling en functioneren van het Nederlandse en Europese partijstel- sel en directeur Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen, Rijksuniversiteit Groningen, lid. Wetenschappelijk personeel in 2015 Prof. dr. C.C. van Baalen 1,0 fte Drs. A.S. Bos 1,0 fte Dr. J.W.L. Brouwer 1,0 fte Drs. L.J. van Damme 0,8 fte (m.i.v. 1 maart 2015) Dr. A. van Kessel 1,0 fte Mr. dr. J.C.F.J. van Merriënboer 1,0 fte Dr. J. Oddens 0,5 fte (project Geschiedenis Tweede Kamer tot september 2015) Drs. J.J.M. Ramakers 0,8 fte Dr. H. Reiding 0,8 fte Dr. M.W.F. van der Steen 0,3 fte (EuParl.net) Administratief personeel H.F.M.J. Helsen 1,0 fte Student-assistenten S.C. de Lijser T. Sikma 7 Onderzoeksresultaten In dit Huis. Twee eeuwen Tweede Kamer Ter gelegenheid van het 200-jarig bestaan van de Tweede Kamer verscheen op vrijdag 9 oktober 2015 het jubileumboek In dit Huis. Twee eeuwen Tweede Kamer. Remieg Aerts, hoogleraar politieke geschiedenis aan de Radboud Universiteit en één van de redactieleden, lichtte in zijn aanbiedingstoespraak namens de redactie het jubileumboek toe. Het boek behandelt de Tweede Kamer als instituut, als ‘huis van de politiek’. Het feit dat zo’n boek nog nooit geschreven is, typeert volgens Aerts het karakter van de Tweede Kamer: een prak- tisch vergader- en werkparlement met weinig interesse in het eigen erfgoed. Dat is niet terecht, want de Kamer heeft een geschiedenis om trots op te zijn. Remieg Aerts overhandigde namens de redactie het eerste exemplaar aan Tweede Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg. In dit Huis bestaat uit een thematisch deel waarin in totaal acht ‘aspecten’ worden uitgediept, waaronder de huisvesting van de Kamer, de parlementaire debatcultuur en de ambtelijke onder- steuning van de Kamerleden, en een chronologisch deel. Het chronologische deel bestaat uit zes hoofdstukken die tezamen de tweehonderd jaar Kamergeschiedenis beslaan. Het fraai uitgege- ven, rijk geïllustreerde boek is in een oplage van 3.000 exemplaren verschenen. De redactie bestond uit Aerts, Van Baalen, Oddens, Smit en Te Velde. 8 . Jaarboek Traditiegetrouw werd op de derde dinsdag in november het Jaarboek Parle- mentaire Geschiedenis gepresenteerd, dit jaar met als thema ‘De Eerste Kam- er’. De presentatie vond plaats in de Oude Zaal van de Tweede Kamer te Den Haag. Thom de Graaf, voorzitter van de Stichting Parlementaire Ge- schiedenis, reikte de eerste exemplaren van het Jaarboek uit aan Tweede Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg en aan Eerste Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol. Het woord werd gevoerd door achtereenvolgens CPG -directeur Carla van Baalen, de decaan van de Faculteit der Letteren van de Radboud Universiteit Margot van Mulken, Thom de Graaf, de voorzitter van de SP-fractie in de Eerste Kamer Tiny Kox en Anouchka van Milten- burg. De redactie bestond uit Bos, Brouwer, Goslinga, Ramakers, Reiding en Turpijn. Zonder koningin In 2015 verscheen in boekvorm het officiële evaluatierapport over de forma- tie van 2012 onder de titel Zonder koningin. Het rapport werd op verzoek van de Tweede Kamer geschreven door Bovend’Eert, Van Baalen en Van Kessel. Het evalueert de eerste kabinetsformatie waaraan geen leiding werd gege- ven door het staatshoofd. Tevens geven de auteurs adviezen ter verbetering van het formatieproces. Eind 2014 verscheen het rapport in de Kamerstukken. Lopend onderzoek Kabinetsformaties 1977-2012 In het verslagjaar werd veel werk verzet ten behoeve van het naslagwerk over de geschiedenis van de kabinetsformaties in de periode 1977-2012. De studie beoogt een vervolg te zijn op zijn op de boeken van Frans Duynstee, de oprichter van het CPG, en diens opvolger Peter Maas. De titels van de respectieve studies luiden: De kabinetsformaties 1946-1965 (Deventer 1966) en Kabinetsforma- ties 1959-1973 (Den Haag 1982). Alle medewerkers van het CPG leveren bijdragen aan dit onderzoek. De onderzoeksresultaten zullen in 2016 worden gepubliceerd. 9 Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945 In het verslagjaar werd de eind 2014 gestarte discussie over de inrichting van de volgende delen (deel 9 is verschenen) van de serie Parlementaire Geschiedenis van Nederland na 1945 voortgezet en werd tevens een begin gemaakt met het onderzoek. Aftredende bewindslieden 1967-2002 In het verslagjaar werkte Anne Bos verder aan haar proefschrift over ministers en staatssecretaris- sen die in de periode 1967-2002 om politieke redenen tussentijds moesten aftreden. Een parlementaire geschiedenis van het socialezekerheidsstelsel Per 1 maart 2015 trad Leon van Damme in dienst bij het Centrum voor Parlementaire Geschiede- nis als promovendus in het kader van het GAK-onderzoeksproject ‘Op zoek naar nieuw even- wicht. Een parlementaire geschiedenis van het socialezekerheidsstelsel, 1980-2014’. Zijn proef- schrift richt zich op de hervormingen in de sociale zekerheid vanaf 1980. Hij is begonnen met de eerste case study: de hervormingen van de werkloosheidsvoorzieningen. Daarnaast participeerde hij in diverse congressen, seminars en tutorials. Toekomstig onderzoek Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2016 Voor het jaarboek 2016 heeft de redactie gekozen voor het thema ‘zonden in de politiek’. Naar aanleiding van incidenten rond Kamerleden en bewindslieden is de aandacht voor de integriteit van politici de afgelopen tijd duidelijk toegenomen. Welke functies mogen Kamerleden naast hun parlementaire werk vervullen? Aan welke morele
Load more

Recommended publications
  • Rapport De Session Session Report
    Strasbourg, le 26 juin/June 2009 CDL-PV(2009)002 Bil.** COMMISSION EUROPEENNE POUR LA DEMOCRATIE PAR LE DROIT (COMMISSION DE VENISE) EUROPEAN COMMISSION FOR DEMOCRACY THROUGH LAW (VENICE COMMISSION) 79e SESSION PLÉNIÈRE 79th PLENARY SESSION (Venise, Scuola Grande di San Giovanni Evangelista) vendredi, 12 juin (11h30) – samedi, 13 juin 2009 (13h00) (Venice, Scuola Grande di San Giovanni Evangelista) Friday, 12 June (11.30 a.m) – Saturday, 13 June 2009 (1.00 p.m.) RAPPORT DE SESSION SESSION REPORT http://venice.coe.int e-mail : [email protected] F-67075 Strasbourg Cedex Tel : + 33 388 41 30 48 Fax : + 33 388 41 37 38. CDL-PV(2009)002 - 2 - TABLE OF CONTENTS/TABLE DES MATIERES 1. Adoption de l’ordre du jour ............................................................................................................. 4 2. Communication du Secrétariat ....................................................................................................... 4 3. Coopération avec le Comité des Ministres ................................................................................... 4 4. Coopération avec l’Assemblée parlementaire ............................................................................. 4 5. Coopération avec le Congrès des pouvoirs locaux et régionaux du Conseil de l’Europe ... 5 6. Suites données aux avis précédents de la Commission de Venise ......................................... 5 - Opinion on draft amendments to the Criminal Code of the Republic of Armenia (CDL- AD(2008)017) ..............................................................................................................................................
    [Show full text]
  • Financieel Verslag En Overzichten 2019 Wet
    Financieel verslag en overzichten 2019 Wet financiering politieke partijen Socialistische Partij Inhoudsopgave Pagina Inleiding 2 T. Algemeen a. Verantwoording politieke vormings- en scholingsactiviteiten 3 b. Verantwoording informatievoorziening aan leden 5 II. Verantwoording activiteiten ter bevordering van politieke participatie van jongeren 6 III. Verantwoording politiek-wetenschappelijke activiteiten 7 IV. Recapitulatie werkelijk 2019 8 V. Ontvangen subsidies Vereniging SP en aangewezen neveninstellingen 9 VI. Ontvangen bijdragen Vereniging SP van €4.500,- of meer in 2019 10 VII. Totaal ontvangen bijdragen vereniging SP en aangewezen neveninstellingen 85 VIII. Overige inkomsten Vereniging SP en aangewezen neveninstellingen 85 IX. Vermogenspositie Vereniging SP een aangewezen neveninstellingen 85 X. Schulden Vereniging SP 85 XI. Ontvangen bijdragen Stichting Beheer Socialistische Partij van € 4.500 of meer in 2019 86 XII. Schulden Stichting Beheer Socialistische Partij 86 XIII. Ontvangen bijdragen Stichting Personeel Socialistische Partij van € 4.500 ofmeerin20l9 86 XIV. Schulden Stichting Personeel Socialistische Partij 87 XV. Ontvangen bijdragen Stichting Studiecentrum SP van € 4.500 of meer in 2019 87 XVI. Schulden Stichting Studiecentrum SP 87 XVII. Ontvangen bijdragen Stichting Wetenschappelijk Bureau SP van € 4.500 ofmeerin20l9 88 XVIII. Schulden Stichting Wetenschappelijk Bureau SP 88 XIX. Ontvangen bijdragen Vereniging ROOD, jongeren in de SP van € 4.500 ofmeerin20l9 88 XX. Schulden Vereniging ROOD, jongeren in de SP 88 XXI.
    [Show full text]
  • Vrijheid En Veiligheid in Het Politieke Debat Omtrent Vrijheidbeperkende Wetgeving
    Stagerapport Vrijheid en Veiligheid in het politieke debat omtrent vrijheidbeperkende wetgeving Jeske Weerheijm Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van Bits of Freedom, in het kader van een stage voor de masteropleiding Cultural History aan de Universiteit Utrecht. De stage is begeleid door Daphne van der Kroft van Bits of Freedom en Joris van Eijnatten van de Universiteit Utrecht. Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel- GelijkDelen 4.0 Internationaal licentie. Bezoek http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ om een kopie te zien van de licentie of stuur een brief naar Creative Commons, PO Box 1866, Mountain View, CA 94042, USA. INHOUDSOPGAVE 1. inleiding 1 1.1 vrijheidbeperkende wetgeving 1 1.2 veiligheid en vrijheid 3 1.3 een historische golfbeweging 4 1.4 argumenten 6 1.5 selectiecriteria wetten 7 1.6 bronnen en beperking 7 1.7 stemmingsoverzichten 8 1.8 structuur 8 2. algemene beschouwing 9 2.1 politieke partijen 9 2.2 tijdlijn 17 3. wetten 19 3.1 wet op de Inlichtingen- en veiligheidsdiensten 19 3.2 wet justitiële en strafvorderlijke gegevens 24 3.3 wet eu-rechtshulp – wet vorderen gegevens telecommunicatie 25 3.4 wet computercriminaliteit II 28 3.5 wet opsporing en vervolging terroristische misdrijven 32 3.6 wijziging telecommunicatiewet inzake instellen antenneregister 37 3.7 initiatiefvoorstel-waalkens verbod seks met dieren 39 3.8 wet politiegegevens 39 3.9 wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens 44 4. conclusie 50 4.1 verschil tweede en eerste Kamer 50 4.2 politieke
    [Show full text]
  • University of Groningen Populisten in De Polder Lucardie, Anthonie
    University of Groningen Populisten in de polder Lucardie, Anthonie; Voerman, Gerrit IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 2012 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): Lucardie, P., & Voerman, G. (2012). Populisten in de polder. Meppel: Boom. Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date: 10-02-2018 Paul lucardie & Gerrit Voerman Omslagontwerp: Studio Jan de Boer, Amsterdam Vormgeving binnenwerk: Velotekst (B.L. van Popering), Zoetermeer Druk:Wilco,Amersfoort © 2012 de auteurs Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
    [Show full text]
  • 'Introduc- Tion', In: G. Ionescu En E. Gellner (Red.), Populism. Its Meanings and Nation
    Noten Inleiding 2011); Van Reybrouck, Pleidooi voor populis- me. 1 G. Ionescu en E. Gellner, ‘Introduc- 4 Van Rossem, Waarom is de burger boos?, tion’,in:G.IonescuenE.Gellner(red.), 21 en tekst omslag boek. Populism. Its meanings and national charac- 5 A.C. Zijderveld, Populisme als politiek teristics (Londen 1969), 1-5,aldaar1;zie drijfzand (Amsterdam 2009), 74 en 78. ook D. van Reybrouck, Pleidooi voor 6 R. Riemen, De eeuwige terugkeer van het populisme (Amsterdam en Antwerpen fascisme (Amsterdam 2010), 55 en 59. 2008), 58. 7 Zie onder meer H. te Velde, Van regen- 2 De alliteratie van populisme en polder, tenmentaliteit tot populisme. Politieke tradi- die ook in de titel van dit boek voorkomt, ties in Nederland (Amsterdam 2010), 245- is eerder bedacht. In 2003 verscheen een 262; K. Vossen, ‘Van marginaal naar main- korte beschouwing in het maandblad van stream? Populisme in de Nederlandse ge- de Wiardi Beckman Stichting: A. Scalzo, schiedenis’, Bijdragen en mededelingen betref- ‘Staar je niet blind op het polder-populis- fende de geschiedenis der Nederlanden 127 (te me’, Socialisme en democratie 60 (5/6) verschijnen in het voorjaar van 2012); C. (2003), 5-6. Nog iets eerder verscheen ech- Mudde, Populist Radical Right Parties in Eu- terP.Lucardie,‘PolderoderPopulismus’, rope (Cambridge 2007); S.L. de Lange, Berliner Republik 4 (5)(2002), 78-83. From Pariah to Power: The Government Par- 3 A. van der Zwan, De uitdaging van het ticipation of Radical Right-Wing Populist populisme (Amsterdam 2003); R. Cuperus, Parties in West European Democracies (Ant- De wereldburger bestaat niet. Waarom de op- werpen 2008).
    [Show full text]
  • Verslag Tijdelijke Commissie Werkwijze Eerste Kamer
    De concludeert dat er grote consensus bestaat over het 6 goed functioneren van de procedures en werkwijzen van deze Kamer en zij komt met betrekking tot de politieke cul- Verslag Tijdelijke Commissie Werkwijze tuur tot een vergelijkbare bevinding. Het onderhouden, Eerste Kamer bevestigen en waar nodig herijken van dit alles verzekert dit voor de lange termijn. Mijn fractie ondersteunt daarom Aan de orde is de behandeling van: uitdrukkelijk de eerste aanbeveling in hoofdstuk 2 over de - het verslag van de Tijdelijke Commissie Werkwijze Eerste processen in de Eerste Kamer. Ook het na een halfjaar laten Kamer ( CXXIV , A). vervallen van aangehouden moties — dat is aanbeveling 3 — acht mijn fractie een nuttige vernieuwing. Enige zelfbe- heersing in het indienen van moties is ook geen overbodige De voorzitter: luxe. Het vaak veel te makkelijk omspringen door de rege- Aan de orde is de behandeling van het verslag van de Tij- ring met het etiket "spoedeisend" voor wetsvoorstellen is delijke Commissie Werkwijze Eerste Kamer (CXXIV, A). Ik onze fractie ook een doorn in het oog. Wij scharen ons heet de voorzitter en de leden van de Tijdelijke Commissie daarom graag achter de aanbevelingen van de commissie Werkwijze Eerste Kamer, die inmiddels achter de regerings- ter zake. tafel hebben plaatsgenomen, van harte welkom. Voorzitter. Ik ben niet van plan alle aanbevelingen te De beraadslaging wordt geopend. benoemen. Wel licht ik er graag enkele uit, om te beginnen uit hoofdstuk 3. Als Kamer van heroverweging zijn en blij- ven de aandachtspunten van wetgevingskwaliteit van evi- De voorzitter: dent belang. Terecht stipt de commissie in haar rapport de Ik geef het woord aan mevrouw Van Bijsterveld.
    [Show full text]
  • University of Groningen the Incoming Tide Hollander, Jieskje
    University of Groningen The incoming tide Hollander, Jieskje IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 2013 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): Hollander, J. (2013). The incoming tide: Dutch reactions to the constitutionalisation of Europe. Groningen: s.n. Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date: 12-11-2019 The Incoming Tide A commercial edition of this thesis will be published in summer 2013. Title: ‘Constitutionalising Europe. Dutch Reactions to an Incoming Tide.’ isbn: 978 90 8952 139 2 Publisher: Europa Law Publishing Copyright © Jieskje Hollander, 2013 Design Joost Dekker i.s.m. de ontwerpvloot Printed by Proefschriftmaken.nl | Uitgeverij BOXPress Published by Uitgeverij BOXPress, ’s-Hertogenbosch This work is part of the research programme Contested Constitutions, which is financed by the Netherlands Organisation for Scientific Research (nwo).
    [Show full text]
  • Een Versplinterd Landschap Belicht Deze Historische Lijn Voor Alle Politieke NEDERLANDSE Partijen Die in 2017 in De Tweede Kamer Zijn Gekozen
    Markus Wilp (red.) Wilp Markus Wielenga, CarlaFriso vanBaalen, Friso Wielenga, Carla van Baalen, Markus Wilp (red.) Het Nederlandse politieke landschap werd van oudsher gedomineerd door drie stromingen: christendemocraten, liberalen en sociaaldemocraten. Lange tijd toonden verkiezingsuitslagen een hoge mate van continuïteit. Daar kwam aan het eind van de jaren zestig van de 20e eeuw verandering in. Vanaf 1994 zette deze ontwikkeling door en sindsdien laten verkiezingen EEN VERSPLINTERD steeds grote verschuivingen zien. Met de opkomst van populistische stromingen, vanaf 2002, is bovendien het politieke landschap ingrijpend veranderd. De snelle veranderingen in het partijenspectrum zorgen voor een over­ belichting van de verschillen tussen ‘toen’ en ‘nu’. Bij oppervlakkige beschouwing staat de instabiliteit van vandaag tegenover de gestolde LANDSCHAP onbeweeglijkheid van het verleden. Een dergelijk beeld is echter een ver simpeling, want ook in vroeger jaren konden de politieke spanningen BIJDRAGEN OVER GESCHIEDENIS hoog oplopen en kwamen kabinetten regelmatig voortijdig ten val. Er is EEN niet alleen sprake van discontinuïteit, maar ook wel degelijk van een doorgaande lijn. EN ACTUALITEIT VAN VERSPLINTERD VERSPLINTERD Een versplinterd landschap belicht deze historische lijn voor alle politieke NEDERLANDSE partijen die in 2017 in de Tweede Kamer zijn gekozen. De oudste daarvan bestaat al bijna honderd jaar (SGP), de jongste partijen (DENK en FvD) zijn POLITIEKE PARTIJEN nagelnieuw. Vrijwel alle bijdragen zijn geschreven door vertegenwoordigers van de wetenschappelijke bureaus van de partijen, waardoor een unieke invalshoek is ontstaan: wetenschappelijke distantie gecombineerd met een beschouwing van ‘binnenuit’. Prof. dr. Friso Wielenga is hoogleraar­directeur van het Zentrum für Niederlande­Studien aan de Westfälische Wilhelms Universität in Münster. LANDSCHAP Prof.
    [Show full text]
  • Verloren Consensus #3 Hires.Indd
    HOOFDSTUK 5 1994-2001: Europa wordt binnenland Anjo G. Harryvan en Jan van der Harst 5.1. INLEIDING Het Verdrag van Maastricht, in werking getreden in november 1993, mar- keerde het einde van een periode van optimisme die in 1985 met de Euro- pese Akte was begonnen. In het voorgaande hoofdstuk werd al gerefereerd aan de moeizame procedure van verdragsgoedkeuring in de lidstaten en aan de eerste voorzichtige rimpelingen in de houding van de publieke opinie ten opzichte van Europa. Tegelijkertijd manifesteerden zich in snel tempo uiteenlopende problemen als oplopende werkloosheid, de tijdelijke ineen- storting van het Europees Monetaire Stelsel (EMS) en de onmacht van de Eu- ropese Unie een rol van betekenis te spelen in het conflict in het voormalige Joegoslavië. Ook trad er verandering op in de aanvankelijk positieve houding van de lidstaten ten opzichte van uitbreiding naar Midden- en Oost-Europa (het proces van ‘verbreding’). Het einde van de Koude Oorlog zou weliswaar spoedige en geruisloze toetreding van de voormalige ‘neutralen’ Oostenrijk, Finland en Zweden mogelijk maken (in 1995), maar het lidmaatschap van de zich midden in een transformatieproces bevindende ex-communistische landen was een ander verhaal. De EU-lidstaten maakten zich niet alleen zor- gen over de rechtsstatelijke ontwikkeling van het voormalige Oostblok – in- clusief naleving van mensenrechten en bescherming van minderheden in de betreffende landen – maar schrokken ook terug voor de vele extra kosten die het uitbreidingsproces met zich mee zou brengen, vooral op de terreinen van het landbouw- en structuurbeleid. De jaren negentig werden dan ook beheerst door gesteggel over nationale bijdragen, waarbij vooral de rijkere lidstaten zich steeds terughoudender gingen opstellen bij het voteren van afdrachten aan de EU.
    [Show full text]
  • Oproep Aan Het Kabinet Kabinet: Toon Solidariteit in Europa, Ook Met Kinderen Op De Vlucht
    OPROEP AAN HET KABINET KABINET: TOON SOLIDARITEIT IN EUROPA, OOK MET KINDEREN OP DE VLUCHT Griekenland stuurde zeven maanden geleden een noodkreet naar de lidstaten van de Europese Unie: Neem alstublieft samen een groep van 2.500 kinderen over die zonder familie vastzitten in de overvolle vluchtelingenkampen. Deze kinderen - uit landen als Afghanistan en Syrië ̈ - zijn zeer kwetsbaar en hebben een veilige plek nodig. Deze noodkreet van de Griekse regering is door de coronacrisis alleen maar urgenter geworden. De situatie in de kampen is volgens artsen potentieel catastrofaal. Elf Europese landen hebben inmiddels gehoor gegeven aan de noodkreet van Griekenland. De evacuatie is begonnen en de eerste kinderen zijn vorige week overgebracht naar Luxemburg en Duitsland. Nederland moet zich solidair tonen en het voorbeeld van de andere EU-lidstaten volgen. De tijd dringt en de situatie is urgent. WIJ ROEPEN HET KABINET OP OM - Een deel van deze groep kwetsbare kinderen op te vangen - Solidair te zijn met Griekenland en de andere landen die al meehelpen. NAMENS: (Update 23 april) • Neelie Kroes, oud-minister VVD en oud-EU-commissaris • Pieter Winsemius, oud-minister VVD • Tiny Kox, fractievoorzitter SP Eerste Kamer en fractievoorzitter Verenigd Links Raad van Europa • DWARS (GroenLinks) • ROOD (SP) • Marga van Praag, journalist en oud-presentator • Jacobine Geel, theologe en presentatrice KRO NCRV • Tim Hofman, presentator • Sinan Can, journalist • Hadewych Minis, actrice en zangeres • Art Rooijakkers, presentator • Theo de Roos, Hoogleraar strafrecht Universiteit van Tilburg • Prof. Ton Liefaard, hoogleraar kinderrechten, Universiteit Leiden • Prof. dr. Erik Scherder, hoogleraar klinische neuropsychologie • Prof. mr. Kees Groenendijk emeritus-hoogleraar rechtssociologie Radboud Universiteit Nijmegen • Geert Tom Heikens, PhD, MD, MSc.
    [Show full text]
  • B BOOM105 Parlementaire Geschiedenis 2015
    Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2015 De Eerste Kamer De Eerste Kamer Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2015 Redactie: Anne Bos Jan Willem Brouwer Hans Goslinga Jan Ramakers Hilde Reiding Jouke Turpijn Centrum voor Parlementaire Geschiedenis Nijmegen Boom – Amsterdam Foto omslag: [invullen] Vormgeving: Boekhorst Design, Culemborg © 2015 Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektro- nisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder vooraf- gaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher. isbn 9789089536594 nur 680 www.uitgeverijboom.nl INHOUD Ten geleide 7 ARTIKELEN Hans Goslinga, Eerste Kamer 1815-2015. Een onverlangd cadeau 11 Bert van den Braak, Hoe moeilijk soms ook, uiteindelijk gaat het in 20 de politiek om resultaten. Het laatste woord aan de senaat? Anne Bos, Gevallen in de Eerste Kamer. Hoe de terughoudende senaat 31 vier bewindslieden naar huis stuurde, 1918-2015 Jouke Turpijn, Van een deftige edelman tot een duidelijke tante. 42 De voorzitters van de Eerste Kamer (1815-2015) Carla van Baalen, De Eerste Kamer vergadert. Een impressie van regels, 52 conventies, rituelen en symbolen Douwe Jan Elzinga, Moet er een ander tweekamerstelsel komen? 64 De weeffout uit 1983 breekt het stelsel nu structureel op Inger Stokkink en Kees van Kersbergen, Waarom en hoe de Deense senaat 72 werd afgeschaft SPRAAKMAKEND DEBAT Jan Ramakers en Hilde Reiding, ‘Een nacht van Wiegel, maar dan met drie 85 daders.’ De ‘Kerstcrisis’ in de Eerste Kamer rond de Wet marktordening gezondheidszorg BRONDOCUMENT Anne Bos, De herverkiezing van Eerste Kamervoorzitter Ankie 97 Broekers-Knol UIT DE NOTULEN VAN DE MINISTERRAAD Jan Willem Brouwer, ‘Voor de mannen moet dan het ergste worden 98 gevreesd’.
    [Show full text]
  • Jaarbericht Eerste Kamer 2016
    Jaarbericht Eerste Kamer Parlementair jaar 2016 - 2017 Inhoud 1. De Eerste Kamer in Nederland en in Koninkrijksverband Jaarbericht 2016-2017 Eerste Kamer der Staten-Generaal 2 Inleidende beschouwingen 3 2 De Eerste Kamer in internationaal verband 32 1 De Eerste Kamer in Nederland en in Koninkrijksverband 8 1. De Eerste Kamer en Europa 33 1. De Eerste Kamer als medewetgever 9 2. Internationale verdragen 40 1.1 Toetsing van rechtmatigheid 9 1.1.1 Bescherming van de persoonlijke levenssfeer 10 3. Internationale contacten 41 1.1.2 Non-discriminatie 12 3.1 Inkomende bezoeken 41 1.1.3 Toegang tot het recht 13 3.2 Uitgaande bezoeken 43 1.1.4 Vrijheid van onderwijs 14 3.3 Interparlementaire fora 45 1.2 Toetsing van uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid 15 1.3 Wetssystematiek en wetgevingsproces 23 3 Bijlagen 50 1.3.1 Samenhang van wetgeving 23 1.3.2 Verhouding formele wet – lagere regelgeving 24 1. Samenstelling fracties 2016-2017 51 1.3.3 Niet in werking laten treden van artikelen 25 1.3.4 Gevolgen van amendementen 25 2. Commissies 54 1.3.5 Novelle 26 3. De organisatie van de Eerste Kamer 55 2. De Eerste Kamer als controleur van 3.1 Politieke organisatie 55 de regering 27 3.2 Ambtelijke organisatie 56 3. Koninkrijksrelaties 30 4. De Eerste Kamer in cijfers 60 3 < Naar Inhoud Jaarbericht 2016-2017 Eerste Kamer der Staten-Generaal Inleidende beschouwingen 4 < Naar Inhoud Inleidende beschouwingen Jaarbericht 2016-2017 Eerste Kamer der Staten-Generaal Dit Jaarbericht zet uiteen hoe de Eerste Kamer in het parlementair jaar 2016-2017 haar taak als medewetgever en controleur van de regering heeft vervuld.
    [Show full text]