Bezpłatny biuletyn informacyjny gminy niedrzwica duża

issn 2082-3657, NR 66 – SIERPIEŃ 2017

wizualizacje

#Budujemy nową #Wywiad z Ryszardem #Dożynki 2017 szkołę Poznakowskim str. 7 str. 23 str. 24 2 aktualności

wody. Zgodnie z harmonogramem działanie zo- Budujemy wodociąg stanie zrealizowane do 15 czerwca 2018 r. Przyłącza wodociągowe finansowane ze w Krężnicy Jarej środków gminy wykonywane będą do granicy działki nieruchomości Odbiorcy. Dalszy odcinek 19 lipca w Urzędzie Marszałkowskim w Lu- przyłącza wodociągowego od granicy działki do Planowany koszt blinie Wójt Gminy Niedrzwica Duża Adam Kuna połączenia z instalacją wodociągową w budyn- budowy wodociągu podpisał umowę na realizację projektu współ- ku Użytkownik wykona na własny koszt. Pracę brutto to finansowanego ze środków Programu Rozwo- będzie można wykonać we własnym zakresie, 4 211 532,48 zł, ju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 p.n. będzie też możliwość podpisania umowy z Ge- z tego koszty kwa- „Przebudowa stacji uzdatniania wody wraz z bu- neralnym Wykonawcą Robót , który zostanie lifikowane netto dową sieci wodociągowej z przyłączami w miej- wyłoniony w drodze przetargu. wynoszą scowości Krężnica Jara gmina Niedrzwica Duża”. Bartosz Dąbrowski 2 841 828,24 zł. Zadanie obejmować będzie budowę sieci wo- Zastępca Wójta Unia Europejska dociągowej o długości 6238 m, którą przedstawia sfinansuje 85% poniższy schemat oraz z przyłącza o łącznej dłu- kosztów kwalifiko- gości 4525,50 m, w tym przyłącza wykonane na koszt gminy o długości 1242,00 m oraz podłącze- walnych czyli nia indywidualne o łącznej długości 3283,50 m, 1 808 255,31 zł, które budowane będą na koszt Odbiorcy/Użyt- 694 008,15 zł. kownika. wynosi koszt Dzięki przeprowadzonej inwestycji do sie- niekwalifikowany ci podłączonych zostanie 127 nowych odbior- przyłączy wodo- ców, ponadto wykonany zostanie remont uję- ciągowych brutto. cia wody oraz modernizacja stacji uzdatniania

Wydawca: Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Niedrzwicy Dużej, ul. Lubelska 10, 24-220 Niedrzwica Duża, tel. 81 517-51-59, 660-410-578 e-mail: [email protected], www.goksir.niedrzwicaduza.pl Skład i łamanie: Małgorzata Adamczyk Druk i oprawa: Drukarnia Standruk Redakcja zastrzega sobie ul. Rapackiego 25, 20-150 Lublin, tel. 81 742 75 10, e-mail: [email protected] prawo do skracania arty- www.standruk.com kułów oraz do zmiany ich Nakład: 2000 egzemplarzy tytułów. aktualności 3

wa tłuczniowa oraz z gruntu stabilizowanego cementem Drogowa ofensywa nawierzchnia asfaltowa. Koszt inwestycji w wysokości 188 870,47 zł, został pokryty z budżetu gminy. w naszej gminie Podobne koszty zostały poniesione z budżetu gminy w związku z przebudową ul. Granicznej w Niedrzwicy Dużej na odcinku 426 m. 188 369,94 zł kosztowała podbudowa tłucz- niowa oraz nawierzchnia asfaltowa na tej drodze gminnej. W chwili obecnej prowadzone są zaawansowane pra- ce projektowe oraz związane z pozyskaniem gruntów pod budowę trzech kolejnych odcinków dróg na terenie naszej gminy. Jest to ulica Na Stawy w Niedrzwicy Dużej, ul. Zalesie w Niedrzwicy Kościelnej oraz droga w miejscowości Osmolice Kolonia. Ogłoszenie wspólnego przetargu na realizację tych trzech dróg planowane jest w pod koniec lata.

Bartosz Dąbrowski Zastępca Wójta

Zmieniamy gminę na lepsze Korzystając z letniej pogody nasza gmina sukcesywnie re- alizuje zaplanowane na ten rok inwestycje drogowe. W Niedrzwicy Dużej trwają intensywne ro- Odebrany został odcinek drogi powiatowej 2254L Nie- boty budowalne związane z realizacją inwestycji drzwica Kościelna – Borzechów na odcinku 2368 m. Rozli- budowy kolejnego odcinka sieci kanalizacyjnej. czenie inwestycji zostało przekazane do Urzędu Marszałkow- Zdajemy sobie sprawę, że realizowane prace skiego Województwa Lubelskiego w celu refundacji 63,63 % (wykopy, ciężarówki, koparki) powodować mogą całkowitych kosztów zadania, które wyniosły 1 888 237 zł. pewne uciążliwości. Liczymy na wyrozumiałość Projekt został dofinansowany ze środków unijnego Progra- w tym względzie ponieważ wszystkie te prace mu Rozwoju Obszarów Wiejskich. służyć będą poprawie jakości życia oraz ochro- Zakończona została również przebudowa drogi powia- nie środowiska w naszej gminie. towej nr 2255 L Warszawiaki – Niedrzwica Duża na odcinku Jednocześnie mając na uwadze okres waka- położonym w Warszawiakach. Przebudowa prowadzona była cji letnich, prosimy Państwa o zwrócenie uwagi przez jednego wykonawcę na terenie gmin Niedrzwica Duża na naszych najmłodszych mieszkańców. Teren i Borzechów. Prace obejmowały odcinek o dł. 2860 m poło- prac budowlanych, czy złożone betonowe kręgi żony na terenie gminy Niedrzwica Duża i Borzechów, z tego nie są z pewnością miejscem do zabawy i mogą na terenie gminy Niedrzwica Duża – 1121 m. Koszt remontu stanowić poważne niebezpieczeństwo. całego odcinka wyniósł 1 276 504 zł, z tego odcinek położony Wykonawca inwestycji firma Taylor zapew- na terenie gminy Niedrzwica Duża kosztował 530 906 zł. nia, że wszystkie prace realizowane tak, aby były Wydatki te finansowane są w podziale – 50% udział Sta- jak najmniej uciążliwe dla mieszkańców. Przepra- rostwa Powiatowego w Lublinie, – 50 % udział gmin, co daje szamy za wszelkie niedogodności. 265 453 zł z budżetu naszej gminy. Zakończyła się również przebudowa drogi w Trojacz- Urząd Gminy kowicach. Na odcinku 320 m położona została podbudo- Niedrzwica Duża 4 aktualności

w szczególności dzikami. Dyżury Policji w Gminie 3. Zakaz wchodzenia na teren gospodarstwa osób postron- nych. Niedrzwica Duża 4. Zakaz wjazdu na teren gospodarstwa wszelkich pojazdów, a szczególnie samochodów zakładów mięsnych oraz firm Przypominamy, że mając na uwadze potrzeby lokalnej utylizacyjnych. społeczności w celu łatwiejszego kontaktu z dzielnicowymi 5. Obowiązkowa zmiana odzieży ochronnej przed wejściem funkcjonariusze Komisariatu Policji w Bełżycach pełnią dyżur do pomieszczeń ze zwierzętami. w każdy wtorek w godzinach od 9:00 do 12:00 w sali konfe- 6.  Bezwzględny zakaz stosowania tzw. „zlewek”. rencyjnej Urzędu Gminy Niedrzwica Duża. 7.  Zakaz wprowadzania na teren gospodarstwa upolowa- Rejon Gminy Niedrzwica Duża obsługują nych/ padłych dzików lub wyposażenia służącego do po- dzielnicowi: lowań na dziki. aspirant sztabowy Mariusz Kuna - tel. 695 021 804 8.  Zakaz wykorzystywania słomy lub zielonki zebranych z pól, • Niedrzwica Duża • Czółna • Tomaszówka • Trojaczkowice na których przebywają dziki. • Krebsówka • Marianka • Osmolice Kolonia, 9. Zrezygnowanie z uczestnictwa w polowaniach na dziki przez aspirant sztabowy Wojciech Wójcik - tel. 695 021 803 właścicieli i pracowników chlewni. • Niedrzwica Kościelna • Załucze • Sobieszczany • Majdan 10. Utrzymywanie świń w zamkniętych pomieszczeniach • Sobieszczański • Borkowizna• Warszawiaki • Krężncia (drzwi) i dbałość o to aby w oknach były zamontowane Jara • Strzeszkowice • Radawczyk. siatki ochronne; chroniące przed ewentualnym świado- mym wyrzuceniem do chlewni materiału zakaźnego. Zgło- szenie inspekcji weterynaryjnej podejrzenia ASF w chlew- ni i laboratoryjne potwierdzenie tego faktu gwarantuje Ministerstwo Rolnictwa właścicielowi świń uzyskanie pełnego odszkodowania za straty związane z wybuchem choroby w przypadku, gdy i Rozwoju Wsi oraz przestrzegał ustanowionych zasad bioasekuracji. Przyczyny ognisk ASF w Polsce w roku 2016: Główny Lekarz Weterynarii 1. nielegalny handel chorymi świniami, 2. wprowadzenie do gospodarstwa tkanek (tusz) dzików lub przypominają świń zanieczyszczonych wirusem ASF (masarze-właścicie- lami chlewni), ASF, czyli afrykański pomór świń – nie jest groźny dla lu- 3. bezpośredni kontakt między ludźmi i sprzętem z gospo- dzi, ale jest bardzo szkodliwy dla gospodarki i niebezpieczny darstw zanieczyszczonych wirusem a gospodarstwami dla Waszych gospodarstw. Główną przyczyną rozprzestrze- wolnymi od tej choroby, niania się wirusa są zarażone dziki. Niestety przyczyną bywa 4. zanieczyszczona ASF słoma, też człowiek i dlatego przypominamy o podstawowych zasa- 5. bezpośredni kontakt świń z dzikami lub ich odchodami. dach postępowania. Bezmyślność ludzka nie zna granic Prosimy o bezwzględne przestrzeganie W lipcu tego roku zgłoszono do Urzędu Gminy Niedrzwica zasad bioasekuracji: Duża fakt porzucenia padłej świni w lesie przy ul. Wyboistej ●●nie kupujcie świń z niewiadomego źródła pochodzenia, w miejscowości Niedrzwica Duża. Na miejsce wezwano leka- ●●utrzymujcie świnie w sposób wykluczający kontakt z dzi- rza weterynarii w celu pobrania próbek do badania w kierun- kami, ku ASF (afrykański pomór świń), a następnie przekazano pa- ●●stosujcie tylko pasze zabezpieczone przed dostępem zwie- dlinę do utylizacji. Obecnie czekamy na wyniki badań. rząt wolno żyjących, To bezmyślne zachowanie jednego z hodowców trzody ●●wyłóżcie maty nasączone środkiem dezynfekcyjnym przed przy obecnym zagrożeniu rozprzestrzenia się choroby może wjazdami i wyjazdami z gospodarstw oraz przed wejściami mieć daleko idące skutki dla całego regionu. Afrykański pomór do pomieszczeń, w których utrzymywane są świnie. świń to szybko szerząca się, zakaźna choroba wirusowa, na Przypominamy też, że za brak stosowania zasad bioase- którą podatne są świnie domowe oraz dziki. Obszar, w którym kuracji będą nakładane kary administracyjne. wystąpi ASF narażony jest na bardzo duże straty ekonomiczne w przemyśle mięsnym oraz hodowli, powodowane między in- Zasady konieczne do przestrzegania nymi upadkami świń, kosztami likwidacji ognisk choroby, a tak- przez producentów i hodowców świń że wstrzymaniem obrotu i eksportu świń i mięsa wieprzowego. w celu skutecznego zabezpieczenia Dlatego też przypominamy, że padłe zwierzęta gospodar- gospodarstw przed ASF: skie powinny być zgłaszane i odbierane przez firmy zajmujące 1. Zakaz wprowadzania do chlewni świń z nieznanych źródeł. się utylizacją padliny, a nielegalne porzucanie martwych zwie- 2. Ogrodzenie chlewni uniemożliwiające jakikolwiek – bezpo- rząt w przypadku wykrycia sprawcy będzie surowo karane. średni lub pośredni – kontakt świń z innymi zwierzętami, aktualności 5

Nieodpłatna pomoc Nabór wniosków prawna w naszej gminie do projektu

Przypominamy, że w naszej gminie osobom najbardziej EKODOM potrzebującym świadczona jest bezpłatnie pomoc prawna. Z dniem 1 sierpnia 2017 roku przez okres 2 miesięcy bezpłat- Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska ne porady prawne dotychczas udzielane przy Ośrodku Pomo- i Gospodarki Wodnej w Lublinie informuje, że cy Społecznej ul. Kraśnicka 51 będą odbywały się w budynku przyjmuje wnioski od osób fizycznych na dofi- Urzędu Gminy w Niedrzwicy Dużej przy ulicy Lubelskiej 32 nansowanie inwestycji z zakresu ochrony środo- (pomieszczenia po byłym posterunku Policji ), w godzinach od wiska pn. EKODOM. 10.00 do 14.00 w każdą środę i czwartek. Pomoc będzie udzielana w formie preferen- cyjnej pożyczki (oprocentowanie w wysokości 4 proc. w skali roku) z możliwością umorzenia Z darmowej pomocy prawnej (na etapie 30 % kapitału w przypadku wymiany pieców lub przedsądowym) korzystać może: kotłów węglowych na kotły c.o./c.w.u. zasila- ●●młodzież do 26. roku życia, ne paliwem ekologicznym i 25 % na pozostałe ●●osoby fizyczne, którym w okresie roku poprzedzającego przedsięwzięcia. Dofinansowanie może obejmo- zostało przyznane świadczenie z pomocy społecznej na pod- wać do 100% kosztów kwalifikowanych przed- stawie ustawy o pomocy społecznej, sięwzięcia. ●●osoby, które ukończyły 65. lat, ●●osoby posiadające ważną Kartę Dużej Rodziny, Nabór wniosków potrwa od 1 sierpnia ●●kombatanci, 2017 r. do 31 października 2017 r. ●●weterani, ●●zagrożeni lub poszkodowani katastrofą naturalną, klęską Cel projektu żywiołową lub awarią techniczną. Celem projektu jest ograniczenie lub uniknię- cie emisji do atmosfery szkodliwych gazów i py- Pomoc prawna bedzie polegała na: łów oraz zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do ●●poinformowaniu osoby uprawnionej o obowiązującym sta- wód, wzrost udziału energii pochodzącej z OZE nie prawnym, przysługujących jej uprawnieniach lub spoczy- w końcowym zużyciu energii, upowszechnianie wających na niej obowiązkach; nowoczesnych technologii służących ogranicze- ●●wskazaniu osobie uprawnionej sposobu rozwiązania doty- niu niskiej emisji na terenie województwa lubel- czącego jej problemu prawnego; skiego. ●●pomocy w sporządzeniu wymagającego wiedzy prawniczej projektu pisma w zakresie niezbędnym do udzielenia pomo- Beneficjenci cy, z wyłączeniem pism procesowych w postępowaniach Do zaciągnięcia pożyczki uprawnione są oso- przygotowawczym lub sądowym i pism w postępowaniu są- by fizyczne posiadające prawo do dysponowa- dowo-administracyjnym; nia na podstawie tytułu prawnego do budynku ●●sporządzeniu projektu pisma o zwolnienie od kosztów są- mieszkalnego, lokalu mieszkalnego lub posiadają- dowych lub o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. ce udział we współwłasności budynku lub lokalu mieszkalnego położonego na terenie wojewódz- Uprawnieni będą mogli uzyskać twa lubelskiego. W przypadku współwłasności informacje w zakresie: istnieje możliwość składania wniosku przez jed- ●●prawa pracy, nego ze współwłaścicieli, za zgodą wszystkich ●●przygotowania do rozpoczęcia działalności gospodarczej, pozostałych współwłaścicieli. ●●prawa cywilnego, ●●spraw karnych, Rodzaje przedsięwzięć ●●spraw administracyjnych, podlegających dofinansowaniu ●●ubezpieczenia społecznego, 1. Wymiana pieców lub kotłów węglowych na ●●spraw rodzinnych, kotły c.o./c.w.u. zasilane paliwem ekologicznym, ●●prawa podatkowego z wyłączeniem spraw podatkowych w tym: gaz, biomasa. związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. 2. Wymiana pieców lub kotłów węglowych na hy- brydowy system grzewczy (do 20 kW). Pomoc nie obejmuje spraw z zakresu prawa celnego, de- 3. Wymiana wyeksploatowanych kotłów gazo- wizowego, handlowego i działalności gospodarczej, z wyjąt- wych na wysokosprawne kotły gazowe. kiem przygotowywania do jej rozpoczęcia. 4. Przyłączenie budynku do sieci ciepłowniczej. 5. Zakup i montaż kolektorów słonecznych. 6 okiem wójta

6. Zakup i montaż pomp ciepła. 7. Zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych. 8. Zakup i montaż mikroinstalacji wykorzystują- Okiem wójta cej energię wiatru. 9. Zakup i montaż przydomowych oczyszczalni chwałą Rady Gminy Niedrzwica Duża przyjęte zosta- ścieków. ło Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodaro- Wnioski należy składać od poniedziałku Uwania Przestrzennego Gminy Niedrzwica Duża. Jest do piątku w godz. 8.00 – 14.00, w WFOŚi- to dokument, który stwarza możliwość podejmowania ko- GW w Lublinie ul. Spokojna 7, 20-074 Lublin, lejnych kroków w kierunku zmian Planu Zagospodarowania tel. (81) 532 17 64 (wew. 110, 111, 116, 117). Przestrzennego Gminy Niedrzwica Duża. Procedowanie nad Wszelkie dodatkowe informacje, formularz tym dokumentem trwało dosyć długo. Złożyło się na to wiele wniosku z załącznikami oraz regulamin dofi- przyczyn, w tym kilkukrotne zmiany prawa, kadencyjność rad nansowania są dostępne na stronie interne- gminy, gdzie jedna rada mówiła „już nie” a następna „jeszcze towej: www.wfos.lublin.pl nie”, opieszałość ze strony wykonawców zlecenia, a także zawiłość i złożoność procedury planistycznej. Dokument ten uzyskał taki kształt jaki na dzień dzisiejszy można było uzy- skać. Nie wszystkie wnioski mieszkańców zostały uwzględ- nione, poniewąż nie zawsze było to możliwe. Bardzo często mieliśmy do czynienia z wnioskami o utworzenie terenów pod zabudowę, w miejscach gdzie taka zabudowa nie mo- gła powstać. Do takich terenów należą: łąki, miejsca spływu Segregacja śmieci wód opadowych, tereny typowo rolnicze, miejsca sąsiadu- jące z przemysłem oraz z innymi uciążliwościami, a najwięk- – zmiany od szym problemem było wykazanie na podstawie skompliko- wanych analiz, że takie tereny są nam do rozwoju konieczne. 1 listopada 2017 Trudność polegała na tym, że już przed przyjęciem nowego studium terenów mieszkaniowych posiadaliśmy ok. 0,5 ha W związku z wejściem w życie dnia 1 lipca w przeliczeniu na jednego mieszkańca gminy. Wszystkie 2017 r., Rozporządzenia Ministra Środowiska wnioski zostały szczegółowo przeanalizowane przez firmę w sprawie szczegółowego sposobu selektyw- wykonującą zlecenie, następnie przeze mnie i kompetentne nego zbierania wybranych frakcji odpadów in- osoby z urzędu i przedstawione radnym, którzy także anali- formujemy, że na terenie naszej gminy do dnia zowali, a później głosowali nad przyjęciem, bądź odrzuceniem 31 października 2017 r., zasady segregacji odpa- każdej z uwag do studium, mając ostateczny wpływ na całko- dów tzw. frakcji suchej nie ulegają zmianie. wity jego kształt. Sytuacja ta wynika z z § 6 ust 3 Rozporzą- Biorę pełną odpowiedzialność za wnioski i uwagi, które dzenia, w którym przewidziano możliwość pro- zostały uwzględnione w procesie procedowania nad stu- wadzenia segregacji odpadów na terenie gminy dium, jak i za te, które nie mogły zostać uwzględnione albo na dotychczasowych zasadach do czasu trwania zostały uwzględnione w części. Biorę także pod uwagę, że umowy z wykonawcą usługi odbioru i zagospo- może zaistnieć sytuacja błędnej decyzji, która została pod- darowania odpadów komunalnych wyłonione- jęta, będzie ją można skorygować na etapie kolejnych prac go przez gminę. Nasza gmina posiada aktualną planistycznych, jednak dłużej nie można było zwlekać z przy- umowę na odbiór i zagospodarowanie odpadów jęciem studium ze względu na zapowiadane kolejne zmiany komunalnych z firmą Ekoland Sp. z o.o. ważną do w prawie. dnia 31.10.2017r. Studium przyjęte, teraz przed nami następny etap, czyli wprowadzenie ponad 500 wniosków do zmian Miejscowe- Segregacja odpadów po tej dacie go Planu Zagospodarowania Przestrzennego na terenie ca- będzie musiała być prowadzona przez łej gminy. Ze względu na restrykcyjność Ustawy o ochronie mieszkańców w podziale na frakcje: gruntów rolnych zdecydowaliśmy się na podzielenie tego ●● papier, zamówienia na 6 mniejszych części i procedowanie nad tymi ●● szkło, zmianami w taki sposób, by można było jak najszybciej uzy- ●● metale + tworzywa sztuczne, skać tzw. odrolnienie. Dwie z tych części dotyczące terenu ●● odpady ulegające biodegradacji. Krężnicy Jarej zostały już zrealizowane. Aktualnie proceduje- Nowe zasady segregacji będą obowiązywały my nad kolejnymi częściami zmian w Planie. od 1 listopada 2017 r. Mając na uwadze zapisy stanowiska Rady Gminy Nie- Przed wprowadzeniem zmian będziemy Pań- drzwica Duża informuję Państwa o tym, że aktualnie można stwa informować o sposobie segregacji odpadów składać nowe wnioski do zmian Studium i Planu. Zbieramy je na terenie naszej gminy. i po zakończeniu obecnie trwających prac zostanie wszczęta kolejna procedura zmian dokumentów planistycznych naszej okiem wójta 7 gminy. Czuję na sobie odpowiedzialność za prze- gnęły szkoły w Krężnicy Jarej i Niedrzwicy Dużej, odrobinę gorzej szkoła bieg prac planistycznych, która bezpośrednio w Niedrzwicy Kościelnej, ale i tak ogólnie wynik jest bardzo dobry. Jest to wpływa na czynniki rozwojowe gminy. Ponagla- zasługa przede wszystkim uczniów, którzy przyłożyli się do nauki, ale tak- my firmę wykonującą to zlecenie i nie przyspie- że dyrektorów i nauczycieli. Jest pewne, że nie byłoby tak dobrych wyni- szą tego procesu żadne stanowiska i odezwy ków, gdyby nie mrówcza praca wszystkich, którzy uczestniczyli w procesie do wójta, gdyż przygotowanie odpowiednich kształcenia od początku ich obecności w szkole. Niestety zmieniony sys- dokumentów, niesie za sobą odpowiedzialność tem edukacji nie przewiduje egzaminów po szkole podstawowej i po raz za decyzje dotyczące nie tylko pojedynczych pierwszy nie ocenialiśmy tych kompetencji. Bez egzaminu można jednak mieszkańców, ale także, a może przede wszyst- stwierdzić, że w sukcesie egzaminu gimanazjalnego mieli także swój udział kim, zabezpieczenie interesu gminy jako ogółu, dyrektorzy i nauczyciele przedszkoli i szkół podstawowych, którym także czego doświadczamy co jakiś czas przy okazji należą się słowa uznania. protestów związanych z lokalizacją ferm hodow- Od ilości uczniów w naszych szkołach zależy wysokość subwencji, stąd lanych. też bardzo nam zależy na pozostawieniu uczniów w szkołach na naszym terenie. Proszę więc rodziców o przemyślenie swoich decyzji, zachęcając Bardzo dobre wyniki egzaminu jednocześnie by posyłali swoje dzieci do szkół prowadzonych przez naszą gimnazjalnego naszych uczniów gminę. Dla zobrazowania aktualnych wyników przedstawiam Państwu ta- Opinią słyszaną często z ust osób, które za- belę sporządzoną na podstawie zestawienia wyników komisji egzaminacyj- mieszkują na terenie naszej gminy, a dowożą nej (tabela poniżej). swoje dzieci do szkół prowadzonych przez inne samorządy, najczęściej do miasta Lublina, jest Budowa szkoły w Niedrzwicy Dużej ta, o słabym poziomie nauczania w naszych Aktualnie trwają przygotowania do rozpoczęcia rozbudowy szkoły szkołach. Od lat osobiście walczę z nią, gdyż w Niedrzwicy Dużej. Powierzchnia zabudowy nowego budynku wyniesie zwykle nie potwierdzają tego wyniki egzami- 985m2 a kubatura 9996m3. Zaprojektowano 4 kondygnacje, w tym jedną nów. Oczywiście nie możemy porównywać się częściowo podziemną. W budynku funkcjonować będzie 13 sal lekcyjnych, ze szkołami prywatnymi, które przeprowadzając w tym 3 z zapleczem, biblioteka z czytelnią, świetlica, pokój nauczycielski selekcję, wybierają sobie najlepszych uczniów i kilka mniejszych pomieszczeń niezbędnych do prawidłowego funkcjono- przez co naturalnie osiągają lepsze wyniki. Nato- wania szkoły. W momencie rozpoczęcia projektowania rozbudowy nikt miast na tle innych samorządów, a także zbior- nie myślał o reformie oświaty, która delikatnie zmienia przeznaczenie nie- czych wyników z powiatu lubelskiego, czy wo- których sal. Mamy koncepcję by do szkoły podstawowej z zatłoczonego jewództwa wyglądamy całkiem dobrze. Szkoły przedszkola w przyszłości przenieść klasy „zerówki”. Tak więc z pewnością Samorządowe na poziomie podstawowym, a do wszystkie klasy zostaną efektywnie wykorzystane. Niestety prawdopo- tej pory także gimnazjalnym, nie mają możliwo- dobnie koszty inwestycji w całości będzie musiała ponieść gmina, gdyż ści wyboru uczniów. Kształcą wszystkich, i tych programy zewnętrzne nie przewidują możliwości sfinansowania rozbudo- wzorowych, i tych, których wiedzę i umiejętno- wy szkół. Aktualnie ze skarbnikiem gminy pracujemy nad możliwością sfi- ści należy wzmacniać. Dobry poziom kształcenia nansowania tej inwestycji, w taki sposób, by nie miało to większego wpły- w naszych szkołach potwierdzają także tego- wu na możliwości inwestycyjne gminy w innych dziedzinach. roczne wyniki egzaminów gimnazjalnych. Wśród Ze względu na bliskość Lublina obserwujemy znaczną migrację dzieci naszych gimnazjów bardzo dobre wyniki osią- w tym kierunku, musimy więc polepszyć bazę lokalową, by móc sprostać -

OS (%) (%) (%) (%) (%) Liczba sją (%) S zkoły Gmina N azwa iejscowość piszących rozszerzony J ęzyk polski atematyka (%) atematyka M podstawowy M Historia i W i Historia czniowie z dyslek U czniowie Przed. przyrodniczePrzed. L. uczniów - poziom L. uczniów - poziom L. uczniów Poziom rozszerzony rozszerzony Poziom Poziom podstawowy Poziom

gmina 71,70 59,50 45,60 55,00 63,70 44,30

powiat 71,70 57,90 45,40 51,70 61,80 42,00

województwo 70,70 59,10 46,70 52,90 66,00 47,10

Gimnazjum nr 1 Niedrzwica Niedrzwica Duża 63,00 24% 71,33 59,92 46,20 54,02 63,00 66,07 63,00 46,31 w Niedrzwicy Dużej Duża

Zespół Szkół w Krężnicy Jarej Krężnica Niedrzwica Duża 31,00 39% 73,08 59,78 47,94 57,83 31,00 62,26 31,00 44,84 - Gimnazjum nr 3 Jara

Zespół Szkół w Niedrzwicy Niedrzwica Niedrzwica Duża 19,00 16% 70,89 57,40 39,93 53,38 19,00 58,42 19,00 36,97 Kościelnej Gimnazjum nr 2 Kościelna 8 rada gminy

wymaganiom stawianym dla współczesnej szkoły. Za taką pod uwagę, że jako mieszkańcy będziemy musieli ponieść ten decyzją przemawiają argumenty społeczne, jak i finansowe, koszt, ale póki co będziemy starać się, aby tego obciążenia gdyż każde dziecko to subwencja, o którą zabiega każdy za- nie było. Mieszkańcy zainteresowani instalacją pieców pytają rządzający jednostką samorządową. Rozpoczęcie rozbudowy o możliwość instalacji tych urządzeń jeszcze przed nowym planowane jest na jesień tego roku, a zakończenie to połowa sezonem grzewczym. Wobec przedłużających się procedur roku 2019. prawnych, a także ze względu na procedury przetargowe wątpliwe jest, czy możliwe będzie zainstalowanie blisko stu O piecach i solarach raz jeszcze pieców u wszystkich uczestników projektu. Stąd też proszę W związku z częstymi pytaniami dotyczącymi terminu Państwa o zapewnienie sobie dotychczasowego opału do ak- rozpoczęcia instalacji pieców na biomasę i solarów, informu- tualnie funkcjonujących pieców. Prace rozpoczniemy jeszcze ję, że w dalszym ciągu nie mamy jednoznacznej interpretacji w tym roku, ale nie ma pewności, czy u wszystkich osób ob- Ministerstwa Finansów dotyczącej objęcia podatkiem VAT jętych projektem. (8%) dotacji do tych urządzeń. Wójt Nie będziemy jednak dłużej zwlekać z ogłoszeniem prze- Adam Kuna targu na wyłonienie wykonawcy. Bierzemy taką możliwość

Stanowisko Rady Gminy Niedrzwica Duża z dnia 11 lipca 2017 roku w sprawie polityki przestrzennej gminy Niedrzwica Duża

ada Gminy Niedrzwica Duża na sesji Rady 11 lipca 2017 (tzw. „Via Carpatia”) i szybkiej zelektryfikowanej podmiejskiej roku, zdecydowała o przyjęciu przedstawionego przez kolei oraz zalet lokalizacyjnych naszych miejscowości w są- RWójta Gminy projektu Studium Uwarunkowań i Kierun- siedztwie wojewódzkiego miasta Lublina. ków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Niedrzwica Jesteśmy przekonani, że zapoczątkowaliśmy w tym stu- Duża. dium dobry kierunek i proces rozwoju naszej gminy. Powinien Jest to bardzo ważny dokument dla naszej gminy, który on w przyszłości zapewnić miejsca pracy na nowych terenach decyduje o tym, jak będzie rozwijała się nasza gmina w kolej- inwestycyjnych oraz zwiększyć napływ nowych mieszkańców nych latach. Określa on między innymi lokalizację obszarów w obszarach budownictwa mieszkaniowego. przemysłowych, osiedli mieszkanowych, budownictwa miesz- Zamykając wreszcie, ten wiele lat trwający etap prac nad kaniowego jednorodzinnego, terenów rekreacyjnych czy też planowaniem przesrzennym naszej gminy, chcemy jedno- obszarów rolnych i pod produkcję rolną. cześnie wychodząc naprzeciw oczekiwaniom, jak najszybciej Proces tworzenia studium w naszej gminie trwał niezwy- otworzyć nową procedurę zmian studium. Wnosimy więc kle długo, bo aż do końca 2008 roku. Jako radni tej kadencji, nowe uchwały, w których zobowiązujemy Wójta Gminy do podjęliśmy decyzję o uchwaleniu studium, starając się jed- przystąpienia do prac nad dalszym planowaniem przestrzen- nocześnie maksymalnie dostosować zaproponowany przez nym gminy. Nowo otwarta procedura umożliwi ponowne roz- wójta dokument do oczekiwań naszych mieszkańców, jaki też patrzenie dotychczas odrzuconych przez Wójta wniosków wyzwań i szans rozwoju gminy. Tak długi czas opracowywania i uwag mieszkańców oraz pozwoli na pełniejsze ukierunkowa- studium, przy zmieniających się w międzyczasie przepisach nie rozwoju kluczowych obszarów naszej gminy (w tym rów- prawnych oraz ograniczonych kompetencjach rady na jego nież umożliwi składanie nowych wniosków). końcowym etapie prac spowodowało, że nie wszystko, to co Chcemy też, aby Wójt Gminy przystąpił do opracowywa- chcieliśmy, udało się nam w pełni w tym dokumencie zreali- nia szczegółowych planów zagospodarowania przestrzenne- zować. Nie udało się nam tez uwzględnić dziesiątków indywi- go terenów objętych rezerwą pod budownictwo mieszkanio- dualnych wniosków naszych mieszkańców odrzuconych przez we, umożliwiając w ten sposób rozwój osiedli mieszkaniowych Wójta o przekształcenie ich działek – chociażby z przyczyn i związany z tym pożądany napływ nowych mieszkańców. formalnych dotyczących złożenia wniosku po terminie, który Nasze działania podyktowane są zarówno oczekiwaniami przy tak długim procedowaniu upłynął już kilka lat temu. społecznymi jak też zmieniającą się rzeczywistością prze- W pracy nad tym dokumentem zależało nam na uwzględ- strzeni w naszym regionie. Mamy nadzieję, że decyzje Rady nieniu jak największej liczby poprawnie złożonych wniosków Gminy dotyczące planowania przestrzennego gminy znaj- i uwag mieszkańców, przy jednoczesnym założeniu, aby na- dą zrozumienie władzy wykonawczej naszej gminy oraz jej sze studium dobrze wpisywało się w rozwój naszego regionu mieszkańców. związany między innymi z budową trasy szybkiego ruchu S19 rada gminy 9

Działalność informacyjna Informacje Rady Gminy władz gminy Szanowni Państwo, działalność organów gmi- Niedrzwica Duża ny zarówno Wójta jak i Rady Gminy to także kon- takt z mieszkańcami i przekazywanie informacji. Prace planistyczne i zagospodarowanie gminy Informacja to ważne narzędzie opiniotwórcze, Na lipcowej nadzwyczajnej sesji Rady Gminy radni, nie chcąc przedłu- pod warunkiem, że jest rzetelnie prowadzone. żać trwającej już 9 lat procedury, przegłosowali niezwykle ważny doku- Przekaz jaki często jako radni słyszymy od na- ment określający kierunki zagospodarowania przestrzennego naszej gmi- szych mieszkańców jest niepokojący. Większość ny. Prace nad tym dokumentem trwały aż przez trzy kadencje kolejnych pytań jakie otrzymujemy, związana jest z ubogą rad gminy. Uchwalone studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowa- informacją dotyczącą działalności gminy. Jed- nia przestrzennego, wskazuje na jakie funkcje powinny być przeznaczone nak bardziej niepokojący dla nas jest przekaz poszczególne obszary gminy. Dokument ten jest obowiązkowy dla każ- rozpowszechniany i tworzony przez Pana Wójta dej gminy i jest podstawą do kształtowania jej ładu przestrzennego. Jest i niektórych przedstawicieli Urzędu Gminy, ja- on o tyle ważny, że na jego podstawie tworzony jest plan szczegółowy koby Rada Gminy była organem utrudniającym (tzw. Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego). Studium określa prace Wójta i Urzędu Gminy. Stanowczo jako m.in. przebieg trasy S19 oraz przeznaczenie określonych gruntów na cele radni sprzeciwiamy się upowszechnianiu takich mieszkaniowe, przemysłowe czy produkcji rolnej. Szczególnie ważne jest informacji jako całkowicie nieprawdziwych i nie- wpisanie i dostosowanie naszej gminy do mającej powstać do 2021 roku potrzebnie dzielących naszą społeczność. Rada drogi ekspresowej Via Carpatia (S19), tak aby możliwe było wykorzystanie Gminy i jej poszczególni radni są przedstawiciela- jej potencjału rozwojowego dla naszego regionu. Rada Gminy korzystając mi wybranymi przez mieszkańców i działają w ich ze swoich kompetencji wprowadziła więc szereg zmian do studium, m.in. imieniu. Zgodnie z prawem Rada jest organem decydując o przeznaczeniu terenów przy węzłach drogowych planowanej kontrolnym i oceniającym Wójta. Rozumiemy, że drogi ekspresowej na funkcje usługowo-przemysłowe. nikt nie lubi być pilnowany i każdy chciałby sam Szczegółowe informacje o dalszych planach planistycznych odnajdzie- decydować o wszystkim, ale obowiązkiem rad- cie Państwo w stanowisku Rady, które zamieszczamy w niniejszym wyda- nych jest zadawanie pytań i sprawdzanie Wójta niu „Biuletynu INFO”. w trosce o dobro wspólne, a Wójt ma obowiązek udzielać informacji o swoich działaniach. Przypo- Wójt bez absolutorium za 2016 rok minamy, że prawie wszystkie dotychczas propo- Na przedwakacyjnej sesji Rada Gminy, dokonując oceny pracy Wójta nowane przez Wójta uchwały Rada Gminy rozpa- Gminy w 2016 roku, zdecydowała o niepodjęciu uchwały w sprawie abso- trzyła pozytywnie. Jedynym wyjątkiem był brak lutorium. W wyniku tej decyzji Wójt nie otrzymał absolutorium za ubiegły zgody na utworzenie Zespołu Szkół w Niedrzwi- rok. Podstawowymi przesłankami oceny pracy Wójta były zastrzeżenia cy Dużej w 2015 roku, jako bardzo słabo wów- Regionalnej Izby Obrachunkowej oraz analiza współpracy Wójta z Radą czas uzasadniony i jak się okazało przedwczesny Gminy. Radnych zaniepokoiły przede wszystkim uwagi Regionalnej Izby z uwagi na obecnie wdrożoną reformę oświaty Obrachunkowej, która zwróciła uwagę na wzrost kwoty należności wyma- likwidującą zespoły szkół w naszej gminie. Więc galnych, które nie są sukcesywnie ściągane (należności podatkowe to ok. gdzie jest to blokowanie pracy wójta? A może 600 tys. i alimentacyjne ponad 1,3 mln) oraz nieprawidłowe finansowanie jest wręcz przeciwnie? Apelujemy więc do Pana ze środków funduszu sołeckiego dopłaty do spółki komunalnej „Nałęcz”. Wójta o zaniechanie działalności propagandowej Radni zwrócili także uwagę na ogólnie złą współpracę Wójta z Radnymi. przeciwko Radzie Gminy i kreowania swojego wi- Ocena współpracy Wójta z Radą, to problem ciągnący się od początku tej zerunku jako osoby pokrzywdzonej. Niech każda kadencji. Jest on związany z przyjętą przez Wójta polityką marginalizowa- strona zarówno Rada i Wójt wykonuje swoje za- nia Rady, polegającą na pomijaniu i nie przekazywaniu na bieżąco radnym dania zgodnie z przynależnym mu prawem. informacji o wielu ważnych działaniach władz gminy związanych np. z po- zyskiwaniem środków unijnych czy realizacją inwestycji. Nie zgadzając się Działalność polityczna Wójta z polityką traktowania radnych (jako reprezentantów społeczeństwa) jak Duże zdziwienie wielu mieszkańców naszej intruzów, którzy muszą prosić Wójta o informacje, nie mogliśmy pozy- gminy wywołała informacja o obecności Wójta tywnie ocenić naszej współpracy w 2016 roku. Adama Kuny wspólnie z Polskim Stronnictwem Ludowym na marszu wolności 6 maja br. w War- Sprawy sądowe Wójta szawie organizowanego przez KOD i partie opo- Z niepokojem obserwujemy kolejne postępowanie sądowe, dotyczące zycyjne wobec rządu Rzeczypospolitej Polskiej. w tym przypadku, rozwiązania umowy przez Wójta Gminy z firmą, która Dzięki udziale w tej antyrządowej manifestacji pierwotnie miała wykonać inwestycję budowy drogi Niedrzwica Kościelna mogliśmy poznać poglądy polityczne i sympatie – Borzechów. Kary umowne zgłoszone przez inwestora, sięgające ponad Wójta. Dziękujemy za tak odważne określenie 320 tys. zł, mogą w przypadku przegrania sprawy znacząco wpłynąć na się polityczne Panie Wójcie. Lecz czy nie lepiej budżet naszej gminy. Mamy nadzieję, że nie będziemy musieli, jako radni by było, aby Pan Wójt bardziej skupił się na pra- gminy, przeznaczać w najbliższym czasie dodatkowych pieniędzy w bu- cy w gminie? Powinien Pan też bezwzględnie dżecie gminy na pokrycie roszczeń inwestora. pamiętać, że reprezentuje Pan swoją osobą 10 rada gminy

wszystkich mieszkańców gminy a nie tyko tych przeciwnych ło nam jedynie wierzyć, że zdobytą wiedzę wykorzysta Pan polskiemu rządowi. Wójt w pracy na rzecz naszej gminy. Liczymy jednak, że kolej- ne etapy uzupełniania wykształcenia Pana Wójta, nie będą już Uzupełnienie wykształcenia Wójta obciążały naszego budżetu gminy. Gratulujemy Panu Wójtowi w imieniu mieszkańców i wła- Na zakończenie prosimy Pana Wójta o niekomentowanie snym obrony pracy licencjackiej i zdobycia pierwszego tekstów Rady Gminy na łamach niniejszego i kolejnych biule- szczebla wykształcenia wyższego. Poczuliśmy się, wspólnie tynów „INFO”. z mieszkańcami naszej gminy (może co prawda nieświado- Sekretarz Rady Gminy Niedrzwica Duża mymi) współautorami sukcesu Pana Wójta, gdyż finansując Radny Łukasz Samolej studia (na prywatnej uczelni) korzystał Pan Wójt z naszego budżetu gminnego (czyli m.in. z naszych podatków). Pozosta-

Oświadczenie wójta Adama Kuny

Wobec informacji, a w zasadzie dezinformacji rady – prawdą jest, że wspólnie z wcale niemałą grupą ludzi gminy zawartych powyżej oświadczam, że: z naszej gminy, zamiast w wolną sobotę wygodnie siedzieć – prawdą jest, że po raz trzeci, pomimo pozytywnej w fotelu, chciało mi się tracąc czas i prywatne pieniądze opinii Regionalnej Izby Obrachunkowej w Lublinie, kolejne- manifestować w Warszawie w obronie samorządności i de- go zmniejszenia kwoty zadłużenia gminy (o 1 mln złotych), mokracji. Nie pojechałem tam by protestować ani za kimś, podpisania wielomilionowych umów na inwestycje gminne ani przeciwko komuś. Pojechałem tam, by decydowanie o na- z unijnym dofinansowaniem oraz dbałości o finanse gminne szych lokalnych sprawach pozostawiono nam, tu na pozio- w 2016 roku, obecna rada nie udzieliła mi absolutorium. By- mie naszego samorządu, a nie przenoszono tych decyzji na łem jedynym Wójtem wśród 16 gmin Powiatu Lubelskiego, poziom rządowy. Protestowałem nie dla siebie, protestowa- który takiego skwitowania nie otrzymał. Z argumentacji jaką łem także dla tych, którzy mi uczestnictwo w tym proteście można było usłyszeć na sesji można wysnuć wniosek, że gmi- zarzucają. Protestowałem, by mieli w przyszłości możliwość na funkcjonuje dobrze, tylko wójt jest do niczego. Kolorytu decydowania o sobie. Zresztą sami rządzący uznali zasadność tej sprawie dodaje fakt, że podzielono się tą wiadomością podnoszonych argumentów i wycofali się z niektórych roz- i była ona tematem szeroko opisywanym. Dziękuję radnym, wiązań. za to przynajmniej, że w tym roku nie musiałem iść do sądu, – prawdą jest także, że tak jak inni pracownicy naszego by udowadniać, że nie zmarnowałem publicznych pieniędzy urzędu i wielu zakładów pracy, tak jak inne osoby zarządza- i uchylać uchwały, tak jak to było w roku poprzednim. jące naszą gminą (były sekretarz) ośmieliłem się skorzystać – prawdą jest, że broniąc dofinansowania inwestycji bu- z wydzielonego i dostępnego dla wszystkich funduszu na dowy drogi Niedrzwica Kościelna – Borzechów wartej blisko szkolenia w wysokości ok. 1600 zł rocznie. Roztropnie mo- 2 mln złotych, wypowiedziałem umowę wykonawcy, który głem przewidzieć, że po tym jak radni na pierwszej sesji tej podpisał ją w sierpniu, a na budowę nie wszedł do listopada. kadencji, obniżyli mi wynagrodzenie do blisko połowy tego, Biorę na siebie pełną odpowiedzialność za to, że nie pozwoli- co otrzymują inni wójtowie, zarządzający nierzadko trzy – łem wykonywać tej drogi w okresie zimowym, nawet za cenę cztery razy mniejszymi gminami, nie powinienem nawet śnić wizyt w sądzie. To, że ktoś składa pozew to nie znaczy, że o jakimkolwiek dofinansowaniu. W tym wszystkim, jakby cokolwiek „ugra”. Zarządzanie to nie tylko przecinanie wstęg, Państwo Radni nie zauważyli, że sami corocznie wykorzystują to także dokonywanie trudnych wyborów, o czym jakby nie- nieomal podwójny budżet w porównaniu do tego jakim dys- którzy zapominali. ponowała rada poprzedniej kadencji, nie przejmując się jakoś – zgadzam się z radnymi, że zaniedbywałem do tej pieniędzmi podatników. pory obowiązek informowania naszych mieszkańców o re- – prośbę rady o niekomentowanie tekstów spełniałem lacjach pomiędzy wójtem, pracownikami urzędu a radnymi. do tej pory i spełniał będę w dalszym ciągu, jeśli będzie miała Rzeczywiście nie informowałem o atmosferze jaka panuje ona formę informacyjną, a nie propagandową, naruszającą na sesjach, poziomie życzliwości i wzajemnego zrozumienia. dobre imię tych, którzy swoją mrówczą pracą kształtują wi- To prawda zawiniłem. Czyniłem to w przekonaniu, że naszych zerunek naszej gminy. Wytrzymajcie Państwo, wybory do- mieszkańców nie należy obciążać, różnicami zdań pomiędzy piero za niespełna 1,5 roku. A póki co ciągle naiwnie licząc na nami – dla innych celów nas wybrali. Państwo radni zapomi- wzajemną życzliwość zapraszam do twórczej pracy. nają, że na opinię taką o jakiej piszą, sami sobie zapracowali zachowaniem między innymi na sesjach, które obserwowane Wójt są przez sołtysów i inne osoby angażujące się w życie publicz- Adam Kuna ne. „Jak nas widzą tak nas piszą.” ośrodek pomocy społecznej 11

Zasiłki rodzinne, świadczenia wychowawcze oraz świadczenia z funduszu alimentacyjnego

środek Pomocy Społecznej w Niedrzwicy Dużej, infor- W listopadzie, wypłata za listopad nastąpi do ostatniego muje że wnioski o ustalenie prawa do zasiłku rodzin- dnia lutego następnego roku. W grudniu, wypłata do ostat- Onego, świadczenia wychowawczego oraz świadczeń niego dnia lutego ale od dnia złożenia wniosku. z funduszu alimentacyjnego na okres zasiłkowy 2017/2018 Informujemy również, że od okresu zasiłkowego rozpo- będą przyjmowane od 1 sierpnia 2017 roku. Dotyczy to wnio- czynającego się w przypadku świadczenia wychowawczego sków składanych osobiście lub listownie, jak i tych, które zo- i świadczeń z funduszu alimentacyjnego z dniem 1 paździer- staną przesłane drogą elektroniczną za pomocą przyjaznych nika 2017 oraz w przypadku świadczeń rodzinnych z dniem użytkownikowi narzędzi udostępnionych na ministerialnym 1 listopada 2017 obowiązywały będą nowe przepisy regulu- portalu „Empatia”, a także poprzez systemy bankowe, PUE jące kwestie uprawnień rodziców samotnie wychowujących ZUS i Profil Zaufany. dzieci oraz utratę i uzyskanie dochodów. Osoby, które złożą kompletne i prawidłowo wypełnione wnioski o świadczenie wychowawcze i świadczenia z fundu- Bliższe informacje w Wydziale Świadczeń Rodzinnych szu alimentacyjnego na kolejny okres w terminie do 31 sierp- pod nr tel. (81) 51-75-069 wew. 16, (81) 51-74-873. nia, wypłata nastąpi do 31 października. We wrześniu wypła- ta za październik i listopad nastąpi do 30 listopada. Druki wniosków i oświadczeń dostępne są stronie in- W październiku, wypłata za październik, listopad i gru- ternetowej ministerstwa http://www.mpips.gov.pl/wspar- dzień nastąpi do 31 grudnia. W listopadzie, wypłata do dnia cie-dla-rodzin-z-dziecmi/wzory-wnioskow-o-swiadczenia-dla 31 stycznia następnego roku ale od dnia złożenia wniosku. -rodzin/ oraz na stronie ośrodka (http://www.ops.nie- Wnioski o zasiłek rodzinny na kolejny okres złożone w ter- drzwicaduza.pl/) w zakładce dokumenty, natomiast od minie do 31 sierpnia, wypłata świadczenia za listopad nastąpi 1 sierpnia 2017 roku w siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej do 30 listopada. We wrześniu i październiku wypłata za listo- ul. Kraśnicka 51. pad do 31 grudnia.

Prośba o pomoc dla Państwa Jadwigi i Grzegorza Bednarz

dniu 21.07.2017 roku w Niedrzwicy Dużej u Pań- stwa Jadwigi i Grzegorza Bednarz w wyniku ude- Wrzenia pioruna wybuchł pożar domu. Zniszczeniu uległ dach, poddasze mieszkalne, cały sprzęt AGD i RTV oraz wyposażenie poddasza. Straty są tak dotkli- we, że rodzina we własnym zakresie nie jest w stanie ich po- kryć trudno też jej funkcjonować bez podstawowego sprzę- tu. Budynek obecnie nie nadaje się do użytku. Zwracamy się do Państwa z prośbą o pomoc na rzecz ro- Bank Spółdzielczy w Niedrzwicy Dużej. dziny. Przy wpłatach prosimy o dopisek „Pomoc dla Państwa Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Społecznych orga- Bednarz”. nizuje pomoc finansową. Wpłaty dla poszkodowanych moż- Za udzielone wsparcie z góry serdecznie dziękujemy! na dokonywać na konto Stowarzyszenia do 31.10.2017 roku. Numer konta: 89 8687 0009 2001 0005 8258 0001 12 kultura

go Sejm RP ustanowił rok 2017 Rokiem Josepha Conrada z okazji jego 160. rocznicy urodzin. V Noc w Bibliotece Twórczość Josepha Conrada – a właściwie Józefa Teodora Konrada Korzeniowskiego herbu Nałęcz, urodzonego 3 grudnia 1857 r. w Berdy- czowie pozostaje wybitnym zjawiskiem w litera- turze światowej. Już jako 17 – latek Conrad po śmierci rodzi- ców wyjechał do Marsylii, gdzie pracował po- czątkowo jako marynarz, później żeglował jako pasażer, steward, by wreszcie w 1878 r. rozpo- cząć służbę w brytyjskiej marynarce handlowej, gdzie kolejno był drugim i pierwszym oficerem, aby później w jednym roku uzyskać stopień kapi- tana oraz obywatelstwo brytyjskie. Przez blisko dwadzieścia lat pływał po morzach i oceanach, przebywał w Afryce, aby wreszcie w celu podre- perowania nadwątlonego febrą zdrowia wraca do Londynu. Na początku 1894 roku Conrad porzuca karierę marynarza i poświęca się pisar- uż po raz piąty Gminna Biblioteka Publiczna w Niedrzwicy Dużej zor- stwu. Jak należałoby się spodziewać – twórczość ganizowała Noc w Bibliotece. Tradycyjnie – w okolicach Nocy Świę- Conrada krąży wokół marynistyki, temat morza Jtojańskiej, w dniu 23 czerwca 2017 roku biblioteka była otwarta dla i żeglarstwa znał bowiem doskonale z autopsji. czytelników najdłużej w roku. Jednak ponadczasowość jego twórczości polega Rozpoczęliśmy Noc w Bibliotece z najmłodszymi, którzy wraz z opie- na tym, że przedstawia prawdziwych ludzi i ich kunami dotarli o 18, aby przy okazji wypożyczyć książki. Zabawę z dziećmi dylematy dotyczące honoru, męstwa, sumienia, rozpoczęliśmy – jak należy w bibliotece od czytania książek. Dzieci z uwa- granic dobra i zła, rozterek moralnych, a wszyst- gą wysłuchały książek, a następnie nastąpił czas na zagadki ze znajomości ko to w surowych warunkach jakie dyktują ży- bajek – z przyjemnością należy powiedzieć, że dzieci, które mają kontakt wioły-przestwór oceanów. z książką, nieraz od niemowlęctwa, nie mają problemu z odgadywaniem Należy nadmienić, że Conrad pisał w języku o jaką baśniową postać, bądź bajkę pytano. angielskim, który poznał już jako człowiek doro- Następnie dzieci narysowały swoich ulubionych bohaterów bajek, sły , znał też biegle francuski i niemiecki, co do- ozdabiając swoje dzieła kolorowymi naklejkami. Największą frajdę sprawi- wodzi niewątpliwych zdolności lingwistycznych. ła naszym małym czytelnikom p. Edyta – bibliotekarka ze Strzeszkowic, Jest autorem takich powieści jak „Jądro ciem- która przygotowała zabawę „magiczny kuferek”, z którego dzieci losowa- ności” sfilmowanej przez Francisa Forda Coppolę ły przedmioty nawiązujące do bajek – wylosowano np. słoiczek miodu pt. Czas apokalipsy, „Lord Jim”, „Korsarz”, „Ocale- – „małe co nieco” Kubusia Puchatka , pantofelek Kopciuszka, skorupkę nie”, „Tajfun i inne opowiadania”. orzecha, w której spała Calineczka. Tegoroczna Noc w Bibliotece skończyła się Naszą Noc w Bibliotece zakończyliśmy słodkim poczęstunkiem oraz o północy – na następną zapraszamy za rok. uroczystym rozdaniem uczestnikom pamiątkowych dyplomów. Marzena Boryga O dwudziestej przyszedł czas dla czytelników dorosłych – sukcesyw- Gminna Biblioteka Publiczna nie zaczęli przybywać przede wszystkim członkowie Dyskusyjnego Klubu w Niedrzwicy Dużej Książki. Tematem dyskusji była twórczość autora „Jądra ciemności”, które-

Uwaga rodzice przedszkolaków!

Dyrekcja Przedszkola w Niedrzwicy Dużej informuje, że dnia:

30.08.2017 r. odbędzie się zebranie rodziców dzieci przedszkolnych, t.j. 3,4,5 – latków o godz. 17:00 w sprawie organizacji roku przedszkolnego, natomiast 31.08.2017 r. o godz. 17:00 rodziców 6-latków (tzw. zerówki). Dni otwarte dla dzieci nowoprzyjętych odbędą się 31.08.2017 r. w godz. 9:00-12:00.

Prosimy wziąć ciapy na zmianę. Serdecznie zapraszamy! edukacja 13 Międzynarodowy sukces – to możliwe!

Kim jest Jakub Boguta? - to tegoroczny maturzysta, absolwent I LO w Lublinie, a zarazem mieszkaniec naszej gminy. Już od 2 klasy gimnazjum startował w wielu olimpiadach. Jego sposobem na przejście przez szkołę był udział w różnych konkursach. Marzeniem Kuby jest zostać naukowcem, chociaż twierdzi, że jego losy pewnie inaczej się potoczą. Zadałam mu kilka pytań dotyczących jego wielkiego sukcesu, jakim jest zdobycie srebra na międzynarodowej olimpiadzie z fizyki, a także jego życia codziennego.

Ile czasu zajęło ci przygotowanie się do międzynarodowej żałowaliśmy, ponieważ jest tam wiele ataków terrorystycznych, olimpiady i jaką drogę musiałeś przejść, zanim tam trafiłeś? a okolica nie była zbyt ciekawa. Byliśmy w Dżogdżakarcie, mia- Droga jest dość prosta - trzeba trafić do najlepszej piątki sto składa się z około 400 tys. ludzi, ponoć bardzo bogate, ale w kraju, czyli przejść przez 3 etapy (w tym finał) a wtedy auto- w praktyce wygląda tak, że mamy kilkanaście wielkich hoteli dla matycznie przechodzi się do krajowej reprezentacji. Jeżeli cho- turystów a dookoła znajdują się same biedne dzielnice. Jedyne dzi o moje przygotowania, to nie były one zbyt obszerne, z tego co tam można znaleźć to podejrzane knajpy czy też zakład mo- względu, iż fizyką zajmuję się od 3 klasy gimnazjum, wtedy jej toryzacyjny, bo jeżdżą tam praktycznie same motocykle. Panuje się dużo uczyłem, aż do 1 klasy liceum. Później zainteresowałem ruch lewostronny, a na ulicy nie znajdziesz chodnika. się informatyką. Szczerze mówiąc, nie za bardzo lubię fizykę, Opowiedz, jakie przeżycia towarzyszyły ci na miejscu, myślę, że dziesięć razy więcej czasu spędzałem nad informatyką gdy weszliście już na salę? niż nad nią. Za kilka dni odbędzie się właśnie olimpiada infor- Wiesz, gdy ktoś ma już większe doświadczenie w udziałach matyczna, jednak Polska w tej dziedzinie jest znacznie mocniej- w olimpiadach, ja np. w samych finałach byłem około czterna- sza, dlatego mi się nie udało, a z fizyką miałem sporo szczęścia. stu razy, to człowiek już się do tego przyzwyczaja, wciąż jest Wygrałem finał i trafiłem do najlepszej piątki. Zanim jednak po- stres, ale jednak nie jest on aż tak nasilony. jechaliśmy do Indonezji, udaliśmy się na dziesięciodniowy obóz Wielu osobom w nastoletnim wieku wydaje się, że udział w Warszawie, gdzie różni ludzie z Uniwersytetu Warszawskiego w olimpiadach czy też dobre wyniki w nauce równają się tłumaczyli nam, jak to ma wyglądać. z brakiem czasu dla znajomych lub przyjaciół. Jak wygląda Na jakich zasadach odbywa się taka olimpiada się? Jest to u ciebie? ona w formie testu czy odpowiadacie na pytania ustnie? Dla mnie to jest pasja, potrafię zamknąć się w piwnicy na Są to oczywiście testy, dosyć obszerne i występują w języ- trzy tygodnie, nie wychodzić z domu i robić swoje notatki – kach narodowych. Olimpiada podzielona jest na dwa etapy wtedy faktycznie, nie mam czasu, ale to wcale tak nie wyglą- – część teoretyczną oraz doświadczalną. Na każdą z nich jest da na co dzień. Wielu olimpijczyków prowadzi bogate życie przeznaczone 5 godzin, a całość podzielona jest na dwa dni. towarzyskie. Bylem bardzo zaskoczony tym, jak ludzie są tam Dzień wcześniej organizatorzy przekazują arkusze w języku otwarci, niesamowicie mili, w ogóle się nie wpisywali w sche- angielskim liderom każdego z krajów (u nas pan profesor Mo- mat typowego fizyka. Ja na przykład nie narzekam, spokojnie stowski z Instytutu Polskiej Akademii Nauk oraz pan doktor znajduję czas dla grupki przyjaciół i znajomych. Jasiak z UW), którzy mają za zadanie przetłumaczyć je na oj- Masz za sobą wiele różnorakich osiągnięć, z którego je- czysty język. W zasadzie przypomina to trochę maturę, tylko steś najbardziej dumny? trudniejszą – materiał jest znacznie szerszy i na egzaminie doj- Dla mnie osiągnięcia, z których jestem najbardziej dum- rzałości nie ma również zadań doświadczalnych. ny, to są to rzeczy, które wymyśliłem sam, na kartce w domu. Kto i kiedy odkrył w tobie zainteresowania do nauk ścisłych? Co prawda mógłbym to samo znaleźć w Internecie, ale praca, Jak byłem mały, bardzo interesowała mnie przyroda, z resz- którą w to włożyłem jest najbardziej satysfakcjonująca. A jeżeli tą jak każde inne dziecko, tylko mnie trochę bardziej. Wtedy chodzi o typowe osiągnięcia, to myślę, że jest to złoty medal, moja mama odkryła, że istnieje coś takiego, jak Krajowy Fun- w sumie III miejsce na międzynarodowym konkursie Roma- dusz na rzecz Dzieci. To stowarzyszenie zajmujące się dziećmi, nian Master of Informatics w 2015 roku, oczywiście tegoroczna które są ciekawe świata. Organizuje ono dla nich różne spo- olimpiada z fizyki też jest moim mocnym osiągnięciem. tkania, czy też obozy z wykładowcami, którzy mają pokazać Matura zdana, na studia jesteś przyjęty, oznacza to, im jak bardzo ciekawe rzeczy można odkryć. Mama oczywiście że już wakacje, czy jeszcze jakieś obowiązki? mnie tam zapisała. Gdy pierwszy raz pojechałem na taki obóz, Przygotowuję się aktualnie do obozu informatycznego, or- byłem w piątej klasie szkoły podstawowej. Zobaczyłem wtedy, ganizowanego przez Staszica Warszawskiego, ale powiedzmy, że jest to właśnie moje miejsce. Spotkanie rówieśników, którzy że już wakacje i odpoczynek. Nie mogę się doczekać studiów! interesują się, np. fizyką kwantową dało mi niezłą motywację, Jeszcze na końcu chciałbym podkreślić, że Fundusz, o którym aby rozwijać się dalej w tym kierunku. wspominałem, jest świetną rzeczą i warto o nim mówić i wie- Olimpiada odbywała się w Indonezji. Czy przywiozłeś dzieć. A także zachęcić do brania udziału w olimpiadach, bo ze sobą jakieś ciekawe wspomnienia, a może udało ci się coś wbrew pozorom bardzo to ułatwia przejście przez szkołę. zwiedzić? Justyna Sprawka Wydaje mi się, że najciekawszym wspomnieniem z tego kra- Młodzieżowa Rada Gminy ju było złamanie zakazu niewychodzenia z hotelu, czego później 14 historia Wanda Bednarczyk (1925-1995) – Strzeszkowicka Nauczycielka

rzeci sierpnia 1995 roku to dla mnie kolej- Wspomnienie na, szczególnie smutna data w Kalenda- Trzu Strzeszkowic. W upalny czwartek, o piętnastej, gdy wieś Pani Wanda witała lubelskich Pielgrzymów, rozległy zawał Bednarczykowa kach w rodzinie włościańskiej. Miała troje rodzeń- mięśnia serca zatrzymał wskazówki ziemskiego była Nauczycielką stwa. Przed wojną ukończyła Szkołę Powszechną zegara Pani Wandy Bednarczyk. w Krężnicy Jarej i rozpoczęła naukę w szkole i Wychowawczy- Po dwudziestu dwóch latach od tamtych handlowej w Lublinie. Wojna przerwała jej edu- nią trzech pokoleń przeżyć ze wzruszeniem i szczerą tęsknotą od- kację. Wtedy znalazła zatrudnienie w wiejskim strzeszkowiczan. nawiam pamięć o latach, kiedy obie szczyciłyśmy sklepie. Autentyczna się służbą nauczycielską w Tamtej Szkole. We Pierwszego czerwca 1946 roku została za- siłaczka. Było wspomnieniach oglądam nasz miniony, szczęśli- trudniona w 6-klasowej Szkole Podstawowej w Niej tyle radości wy czas, ale również nasze szkolne „westerplat- w Strzeszkowicach (158 uczniów). życia i energii! te”… Do wsi zrujnowanej wojną przyszła wolność, Z wdzięcznością wspominam cały tamten a z nią braki wszystkiego. świat wiedzy i wartości, które wpajała mi starsza Toczyło się jednak życie i zagościła nadzieja! Koleżanka. Kierownikiem szkoły był Władysław Tuken- Wtedy byłyśmy naprawdę przekonane, że dorf. Następował renesans oświaty i kultury. być Nauczycielem i Wychowawcą w Strzeszko- Pani Wanda przez rok dokształcała się, jako wicach to wielki Honor i Zaszczyt! nauczyciel niewykwalifikowany i zdobyła upraw- W tym miejscu: Kłaniam się bardzo nisko Tym nienia do nauczania języka polskiego. Systema- Rodzicom, Uczniom i naszym Wychowankom, tycznie wzbogacała swoją wiedzę merytoryczną którzy utwierdzali mnie i Panią Wandę w tym i metodyczną, a czytanie książek było Jej pasją przekonaniu. przez całe życie. Panią Wandę poznałam 16 sierpnia 1969r. na Mieszkała w domu szkolnego woźnego Sta- progu mojej służby nauczycielskiej w Strzeszko- nisława Kurosza (obecnie Sklep „Lewiatan”). Po wicach. zawarciu związku małżeńskiego z Wacławem Zaprzyjaźniłyśmy się na wszystkie lata, cho- Bednarczykiem zamieszkała w Strzeszkowicach ciaż różniły nas dwadzieścia dwa kalendarze. Małych. Urodziła pięcioro dzieci, z których trzech Połączyła nas troska o dobry poziom kształ- Synków: Jasio, Leszek i Andrzejek zmarło w nie- cenia i wychowania Strzeszkowickiej Młodzieży mowlęctwie. oraz zainteresowania literackie i historyczne. Pani Wanda cierpliwie i z godnością pokony- To właśnie Pani Wanda rozpoczęła moją edu- wała trudy życia wiejskiej nauczycielki w trud- kację z historii Strzeszkowic! nych powojennych latach. Wspólnie z Małżeń- Później odziedziczyłam po Pani Niej poloni- stwem Tukendorfami i Walerią Ślusarz niosła styczną schedę. Pani Wanda bardzo lubiła jeździć ciężki kaganek oświaty wśród strzeszkowickiego ze mną na wycieczki uczniowskie i nauczycielskie, społeczeństwa. nawet będąc na emeryturze. Przemierzyłyśmy 20 listopada 1962 roku w krajobrazie Strze- parokrotnie nasz piękny kraj od Westerplatte po szkowic zagościł gmach Szkoły „Tysiąclatki”. Pani Czarny Staw pod Rysami, od Ustrzyk przez Rozto- Wanda z dumą powracała do tamtych trudnych cze i Żeromszczyznę do Wrocławia, od Poznania lat, kiedy wszystkim żyło się skromnie, ale zgoda przez Gniezno do Białowieży i dalej, dalej… i wspólne działanie skupione wokół charyzma- Pani Wanda z Borygów Bednarczykowa uro- tycznego Kierownika sprawiły, że gmach szkoły dziła się trzeciego lipca 1925 roku w Prawiedni- został wybudowany w ciągu trzech lat. historia 15

Nagła śmierć Władysława Tukendorfa 26 lu- tego 1964 roku, wywołała wiele smutnych zawi- Wielki Finał rowań i reperkusji w środowisku szkolnym. Pani Wanda pełniła obowiązki kierownika Ogólnopolskiego szkoły tylko pół roku. Bardzo pomagali Jej rodzi- ce uczniów. Niestety, partyjne władze, powia- Projektu „Młodzież towe, wbrew woli społeczności wiejskiej, przy- dzieliły na stanowisko nowego kierownika szkoły i Filantropia” osobę z klucza partyjnego. Życie szkolne toczyło się wyznaczonym torem… Drużyna Harcerska, zespół taneczny, kółko maja 2017 roku w Gimnazjum Nr 1 odbył się teatralne, świetlica wiejska, kino „Wenus”, dwie Wielki Finał Ogólnopolskiego Projektu „Młodzież biblioteki, chór nauczycielski, doradztwo meto- 19i Filantropia. Aktywna Młodzież – zaangażowani dyczne w powiecie – oto, co absorbowało Jej obywatele”. W trakcie uroczystości cztery grupy projektowe czas i siły. Pięknie śpiewała sopranem. Pamiętała zaprezentowały wybrane przez siebie instytucje pozarządo- z czasów Mistrza Władysława Tukendorfa cu- we, a mianowicie: Stowarzyszenie HEKSA, Fundacja Dziupla, downe polskie piosenki i przyśpiewki. Stowarzyszenie Twórców Kultury „Czerwone Susły”, 3 Nie- Pierwszego czerwca 1980 roku odeszła drzwicka Drużyna Harcerek Zorza. Wcześniej uczniowie na- w uroczyście na emeryturę. Przez następnych wiązali współpracę z instytucjami, zapoznali się z ich struktu- siedem lat pracowała na pół etatu. Dla nas, mło- rami, działali na ich rzecz jako wolontariusze. Jury w składzie: dych Nauczycieli była autorytetem, oparciem pani dyrektor Justyna Polaczek, Marzena Kolczyńska – przed- i obrońcą w nierzadko przykrej szkolnej rzeczy- stawiciel Fundacji dla Polski, pani Urszula Michalewska, pani wistości. Kochaliśmy Ją, jak Mamę i szanowali- Izabela Mazurek oraz pani Ewa Niezgoda wybrało najlepszą śmy, jak potrafiliśmy najgodniej. Gdy wchodziła prezentację. Laur powędrował do grupy uczennic: Oli Sochan, do pokoju nauczycielskiego, a Młodzież nauczy- Patrycji Szymańskiej, Dagmary Czajkowskiej oraz Pauliny Frą- cielska siedziała przy stole, nikt nie pozostawał czek. Dziewczyny zaprezentowały współpracę ze Stowarzy- na krzesłach, ale wszystkie krzesła czekały na Nią. szeniem Twórców Kultury „Czerwone Susły”. Nagrodę głów- Taka zasada szacunku dla starszych nauczy- ną tysiąc sześćdziesiąt pięć zł uczennice przekazały zgodnie cieli była w tamtych czasach i tamtej szkole zwy- z regulaminem projektu na rzecz swojej organizacji. Wszyscy czajową normą…! uczniowie, czyli Nikola Baran, Patrycja Baum, Monika Brzóz- Pani Wanda Bednarczykowa była Nauczyciel- ka, Dagmara Czajkowska, Paulina Frączek, Michał Dziwulski, ką i Wychowawczynią trzech pokoleń strzeszko- Małgorzata Koneczna, Karolina Małek, Błażej Nowakowski, Na- wiczan. Autentyczna siłaczka. Było w Niej tyle talia Paluch, Olga Sobastyańczyk, Aleksandra Sochan, Patry- radości życia i energii! cja Szymańska, Julia Wiertel, Gabriela Ziółkowska, otrzymali Zawsze uśmiechnięta, pełna godności. pamiątkowe dyplomy. Uczyła nas pokory. Bezpośrednia i opiekuń- Kolejnym wydarzeniem w ramach podsumowania pro- cza w kontaktach z uczniami, ale budząca po- jektu była wizyta w Lubelskim Urzędzie Wojewódzkim. ważanie i respekt. Kochała ponad wszystko tę W odpowiedzi na zaproszenie Pełnomocnika Wojewody Lu- szkolną, szaloną dzieciarnię. Nie pamiętam, aby belskiego do spraw Młodzieży, 20 czerwca realizatorzy pro- ktokolwiek ośmielił się sprawić Jej przykrość jektu uczestniczyli w lekcji obywatelskiej. Młodzież na wstę- w wymyślaniu psikusów. pie dowiedziała się o działalności Urzędu Wojewódzkiego oraz Czwartego sierpnia 1995 roku Ksiądz Jan Rę- kompetencjach samego wojewody. Następnie spotkała się becki odprowadził z nami Panią Wandę na wiecz- z wojewodą – Przemysławem Czarnkiem, któremu opowie- ne odpoczywanie w Krężnickiej Ziemi. działa o realizowanym przez siebie projekcie. Pan wojewoda Rozstanie z Panią Wandą stanowi dla mnie był pod ogromnym wrażeniem działań podjętych przez gim- zamknięcie pięknej przyjaźni i wspólnej szkolnej nazjalistów. Ostatnim punktem wizyty była gra sytuacyjna, pracy. podczas której uczniowie musieli podjąć decyzje dotyczące Pozostała smuga cienia śmierci Zmarłej Ko- budowy drogi przebiegającej przez pewną fikcyjną gminę. leżanki. Każdy na chwilę stał się wojewodą, wójtem, radnym, ekolo- Zgasło Złote Serce Tamtej Szkoły! giem, przedstawicielem mediów i pracownikiem NIK-u. Oczy- Pani Wanda Bednarczyk pozostaje moją Nie- wiście nie mogło zabraknąć mieszkańców gminy. Pertraktacje odżałowaną Koleżanką, która wpajała mi radę na były zaciekłe i niestety nie udało się dojść spornym stronom całe życie: „Ela, spuść kurtynę, gdybyś postano- do porozumienia. W związku z tym ostateczna decyzja nale- wiła przemilczeć doznane krzywdy…!” Tak. żała do wojewody. Wycieczkę zakończył spacer Starym Mia- stem oraz przepyszne, zimne lody. Elżbieta Baran Koordynatorzy projektu 16 historia

córek i czterech synów. Odbył czynną służbę wojskową w Rosji. „Ta ziemia droższa Od wczesnej młodości czytał prasę, świadczą o tym informa- cje podane w jego dzienniku. W 1915 roku był czytelnikiem „ GŁOSU LUBELSKIEGO” później „ GAZETY ŚWIATOWEJ”. Jako je- od innych.” den z nielicznych rolników w gminie posiadał radio, które sam złożył z zakupionych elementów. Potrafił wystrugać skrzypce. W jego domu czas odmierzał własnoręcznie wykonany przez Przemówienie Pana Stanisława Przecha wygłoszone niego zegar wagowy. Był człowiekiem mocnej wiary. Jego re- z okazji inscenizacji historycznej „Sąsiedzi – czas pró- ligijność była szczera i prosta. Łożył na budowę i wyposażenie by. Radawczyk i Strzeszkowice 1939 -1940” w Radaw- kościoła w Babinie, który dla Radawczyka stanie się kościołem czyku w dniu 7 maja 2017 r. parafialnym. W hierarchii wartości Jana Dorota naczelne miej- eren Gminy Niedrzwica Duża od wielu, wielu lat był sce zajmowały praca, rodzina i Kościół. Znane mu były losy atrakcyjnym miejscem dla osadnictwa, ze względu na prześladowanej Ludności żydowskiej. W marcu 1943 roku pi- Tbliskość Lublina, położenie przy głównym szlaku han- sze: „Odwożę 1 m słomy do żydowskiego obozu pracy” a 13 dlowym i w szczególności z powodu urodzajnych gleb. Zasie- października 1942 r. notował „Dziś idą Żydzi do kolei”. Okres dlała go chętnie uboższa szlachta zagrodowa oraz koloniści. dwóch wojen światowych był dla niego i rodziny ciężką próbą, Miejscowości zlokalizowane w gminie Niedrzwica Duża mają stracił żonę, zięcia, chorowały dzieci, doświadczył represji oku- długą historię, sięgającą średniowiecza. Z upływem czasu pantów wobec synów. Notatki Jana Dorota są zwięzłe, typowo zmienił się ich wygląd, zmienili się ich właściciele i mieszkają- informacyjne, nie komentują i nie oceniają wydarzeń. W 1944 cy w nich ludzie. Zmiany dotyczyły także nazw miejscowości. odnotował takie wydarzenia jak: spalenie Poleszaków, Pawlina, Nazwa Radawczyk pochodzi od nazwy sąsiedniej miejsco- młyna w Strzeszkowicach spalonego 24 maja 1944. Dziennik wości, Radawca i jest jej zdrobnieniem. Radawczyk założyli Jana Dorota to ważny dokument czasów pierwszej połowy Pszonkowie – właściciele Radawca.. W 1418 roku nastąpiło XX wieku, przekazuje informacje o życiu chłopa polskiego przeniesienie nazwy jednej osady na drugą i jej zdrobnienie, i jego świadomości społecznej. odnotowane w źródłach jako RADAWCZIKO. W innych doku- mentach pochodzących z tego wieku odnotowano nazwy Stanisław Fryc – rolnik i poeta ludowy RADAWCZIK, PARVUS RADAWCZYK (łac. parvus – mały). Kiedy Urodził się w 1926, zmarł 7 października 2013 w wieku myślimy o Radawczyku, konieczne jest wspomnienie o miej- 87 lat. Mieszkał w Radawczyku. Pan Stanisław został zapa- scowości Boboszów. Wieś ta należała do gminy Niedrzwica miętany przez ludzi jako człowiek wielkiej dobroci, pogodny Duża. Obecnie stanowi samodzielną wieś – Radawczyk Ko- i uśmiechnięty. Czynnie uczestniczył w życiu kulturalnym lonia Druga w gminie Konopnica. Nazwa Boboszów pojawia gminy Niedrzwica Duża. Był twórcą kabaretu „Jeż”, wielolet- się już w w XV-wiecznych źródłach. W okresie późniejszym nim autorem tekstów, piosenek i monologów do programów tym określeniem oznaczano łąki, role i siedliska części Strze- artystycznych Zespołu Śpiewaczego w Strzeszkowicach. szkowic. W tym czasie osada samodzielnie nie istniała. W XVI Swoje wiersze nazywał skromnie rymowankami. O Radawczy- wieku tą nazwą oznaczano „rolę” lub „zarośl” przy wsi Ra- ku napisał wiele wzruszających i pięknych wierszy. W wierszu dawczyk. Był to teren nadal niezamieszkały. Ponownie zo- „Piękno mojej okolicy” w maju 2011 r. – napisał: stał zasiedlony w drugiej połowie XIX wieku. W dokumencie z 1877 roku wymieniono wieś Boboszów w Gminie Konopni- Kocham moja wioskę Gdy siedzę na miedzy Za tą jej przyrodę I jakiś wiersz piszę ca. Następnie nazwa przekształciła się w Kolonię II Radawczyk. Za pola i łąki To miły głos dzwonu Dawny Boboszów stanowi obecnie samodzielną wieś – Ra- Za płynącą wodę Z kościoła słyszę Wtedy wielka radość dawczyk Kolonia Druga w Gminie Konopnica. Napełnia moją duszę Umiłowanie rodzinnych miejscowości i okolic zachwyt nad Zapisać ją muszę ich pięknem, szacunek dla ludzkiej pracy i poświęcenie dla ro- dziców, dzieci, rodzin cechuje ludzi którzy tam mieszkali lub Stanisław Fryc w innym ze swoim wierszy stwierdził: mieszkają. Łączą one mieszkańców Radawczyka, Strzeszkowic Na przykładzie mojego Radawczyka Dużych i Małych oraz całej gminny Niedrzwica Duża. Stwier- My w nowej epoce – już teraz żyjemy. dzenia te potwierdzają także mieszkańcy Radawczyka żyjący Słowa te w jakiś sposób nawiązują do wypowiedzi Toma- w latach ubiegłych i obecnych. sza Manna (1875 – 1955) prozaika niemieckiego:„ Ładnie jest składać hołd przeszłości jeśli teraźniejszość i przyszłość do- Jan Dorot – rolnik i kronikarz z Radawczyka brze się przedstawiają”. W recepcji jednego z hoteli w Lubli- Jan Dorot urodził się 9 stycznia 1882 r. Zmarł w 1955 r. nie umieszczony jest wiersz poety Józefa Czechowicza: „Lu- W rolnictwie przepracował 52 lata. Prowadził codziennie zapisy dzi tamtych już nie ma, ale wędrowcze cień (ich) towarzyszy o tym, co robił osobiście, i o tym co wydarzyło się w jego rodzi- ci, opuść to miejsce z pogodą w sercu, tak jak je witałeś”, nie i najbliższej okolicy. Jego dziennik był prowadzony w formie gdyż „ podwaja własne życie, kto przeszłość rozważa” (Lu- kalendarza. Zasługuje na uwagę, gdyż autor był samoukiem, dwik Kondradowicz). nigdy nie uczęszczał do szkoły, sam nauczył się czytać, pisać oraz biegle liczyć. Przed I wojną światową ożenił się z Kata- Stanisław Przech rzyną Matyjasik z Jaroszewic, mieli dziewięcioro dzieci – pięć kultura 17 Każdy śpiewa tak, jak mu Bozia dała

Adam Strug – śpiewak i instrumentalista, autor piosenek, kompozytor muzyki teatralnej i filmowej, pomysło- dawca zespołu śpiewaczego „Monodia Polska” praktykującego polskie pieśni przekazywane w tradycji ustnej, w najbliższym czasie dwukrotnie pojawi się w Niedrzwicy Dużej. Wyjątkowego głosu Adama Struga i tradycyj- nych pieśni posłuchać można na płytach: „Requiem Polskie”, „Requiem ludowe” czy „Pieśń o Bożym Umęczeniu”. Jego kompozycje do tekstów własnych jak i znanych poetów znaleźć można na płytach „Adieu”, „Strug. Leśmian. Soyka” czy najnowszej pt. „Mysz”. Poniżej zamieszczamy obszerny wywiad jaki przeprowadziliśmy z tym wybit- nym i cenionym artystą.

Czy ludzie żyjący dawniej jakieś sto lat temu byli bardziej muzykalni niż dzisiaj? rządkiem wiekuistym, w którym dobry Bóg stwarzając świat Jak najbardziej. Byli bardziej muzykalni, bo nie byli pod- wiedział co robi i, że wszystko to prowadzi do jakiegoś szczę- łączeni do prądu i gdy potrzebowali muzyki musieli ją sobie śliwego końca. Pieśni te niewątpliwie budzą w człowieku jego zrobić sami. Nie wyręczali się tymi wszystkimi nośnikami, któ- potrzeby religijne. re mamy dzisiaj, ani elektrycznymi instrumentami. Warunki Muzyka z regionu Mazowsza, Kurpi jest w jakiś sposób życia sprzyjały naturalnej muzykalności. wyjątkowa pod względem piękna melodii. Ludzie coraz rzadziej śpiewają w domach. Dobrze jest jeśli Zdecydowanie tak! Jeśli chodzi o muzykę kurpiowską, to zaśpiewają jedną kolędę w wigilię. Coraz mniej uczestniczą repertuar świecki jaki mają, jest jednym z najbardziej zacho- w śpiewie podczas liturgii w kościele. Czy jakiś wpływ miały wawczych polskich rytów muzycznych i o dziwo sztuka wo- na to zmiany jakie dokonały się po Soborze Watykańskim II kalna na Kurpiach ma się jeszcze całkiem nieźle. Jeśli chodzi w liturgii? szerzej o północno-wschodnie Mazowsze, którego Kurpiowsz- Zdecydowanie! Śpiew polski ufundowany jest na dwóch czyzna jest częścią historyczną, to mamy także inne plemiona rytach: rycie plemiennym tym jeszcze sprzed wędrówki ludów etnograficzne także bardzo ciekawe, między innymi drobną z jednej strony. Drugim rytem był ryt katolicki. Wraz ze zmia- szlachtę łomżyńską, która mieszka po południowej stronie ną rytu mszalnego i kalendarza liturgicznego doszło także do Narwi. Tam znowuż zachowały się bardzo piękne pieśni, głów- zmiany muzyki kościelnej, tym samym polski gmin przestał nie barokowe i późniejsze, chociaż zdarzają się też wcześniej- mieć w swojej muzykalności naturalnego sprzymierzeńca sze i nieprzerwanie w tradycji ustnej przekazują je tam do dnia w postaci Kościoła katolickiego, który zaczął posługiwać się dzisiejszego. Północno-wschodnie Mazowsze jest niewątpliwie muzyką powiedzmy amerykanoidalną. W ten sposób istotna bardzo ciekawym etnomuzykologicznie regionem ze względu część repertuaru polskiego gminu odeszła w niepamięć. na świecki repertuar Kurpiów i repertuar drobnej szlachty pół- Czy nie uważa Pan, że tradycyjny śpiew towarzyszący ży- nocnomazowieckiej. ciu wsi jest skazany na zapomnienie w związku z tym, że wieś Czy inne regiony obecnej Polski też miały równie piękne jako wspólnota de facto przestała istnieć? idiomy muzyczne, ale w jakiś sposób doszło do tego, że cią- Generalnie jestem pesymistą i wszystko ulegnie zapo- głość przekazu została przerwana i pewnych melodii już nie mnieniu. Los mędrca i głupca jest ten sam. Wszyscy kończy- usłyszymy? my w grobie, więc czemu polskie pieśni nabożne miałyby tej Jak najbardziej. Do wczoraj Polacy byli niezwykle muzykal- prawidłowości nie podlegać. Jednocześnie trzeba zauważyć, nym narodem i każdy region, i podregion, miał własny ryt mu- że muzyka tradycyjna okazuje się być bardzo żywotna. W każ- zyczny, ba własny ryt architektoniczny, wszelaki strojów itd. To dym pokoleniu rodzą się ludzie, którzy chcą ja praktykować, wszystko w dobie tzw. globalizacji się unifikuje, ale wszystkie którzy odnajdują w niej piękno i ten geniusz, którym zachwy- polskie wyrazy muzyczne były bardzo piękne. Wspaniały ryt cali się wszyscy nasi literaccy i muzyczni geniusze. Jest to no- kujawski, bardzo piękny sieradzki, niezwykle intrygujący ra- śnik najwyższej próby muzyki i takowej literatury. W związku domski czyli właściwie północnosandomierski (dzisiaj zalicza z tym, że są tam różne tropy historyczne temat ten jest cieka- się do do Mazowsza, ale w istocie to jest dawna ziemia sando- wy dla rozmaitych badaczy. Wysiłek badaczy , którzy sprawę mierska) czy muzyka naszego pogranicza, bądź to południo- kontemplują oraz praktyków, którzy zachwycają się samym wego czy pogranicz wschodnich także są to wszystko bardzo pięknem i wchodzą po prostu w ten repertuar – suma tych ciekawe rzeczy. Nie było takiego regionu w którym muzyka działań daje efekt w postaci żywotności i tego fenomenu, że polska byłaby w jakiś sposób upośledzona. Każdy z tych rytów mimo niesprzyjających warunków muzyka tradycyjna się na- jest kunsztowny, każdy wymaga uwagi i praktykowania. dal odradza. Spędził Pan osiem lat na wsi w łomżyńskim towarzysząc Czy wykonując pieśni zawarte chociażby w tzw. Śpiewni- śpiewakowi ludowemu Wincentemu Nasiadko. Czy może Pan ku pelplińskim możliwe jest, by pozostać człowiekiem religij- coś powiedzieć więcej o tym okresie? nie obojętnym? W większości tych bardzo pięknych utworów Dzieliłem czas pomiędzy pracę w zespole który wówczas jest niesamowita głębia teologiczna. współtworzyliśmy a śpiewanie z Janem. Niewątpliwie w tych pieśniach jest zawarta tęsknota za po- Śpiewanie z Janem wiązało się z tym, że trzeba było wejść 18 kultura

w rytm jego codzienności. Jan był rolnikiem sie- Jacek Poremba giego oddzielić, ale jednak cos takiego się dzieje; dzącym na ośmiu hektarach zaledwie, ale pracy dla „Ruchu nagle słyszę wers „nie masz już sławnego Cycero- było co nie miara, bo mimo mechanizacji rolnic- Muzycznego” na, nie masz Absaloma, ni Samsona”, itd. I nagle twa prace odbywały się nadal ręcznie, w latach uświadamiasz sobie, że „hola, hola, przecież to 90 oni żyli i gospodarzyli jeszcze po dawnemu. jest jakiś dyskurs odwieczny: to co mnie spotyka Jan był świętobliwym starcem, który żył tak jak jest udziałem całego rodzaju ludzkiego, że oto wierzył. Zachodziła w nim jednia ludzi integral- przyszła i na mnie pora”. Zdecydowanie tak: te nie religijnych. Był depozytariuszem starodaw- pieśni pomagają przetrwać ten czas i oswoić coś nego muzycznego rytu, rytu niezwykłego także co w istocie nie jest do oswojenia. w kontekście wiosek drobnoszlacheckich w łom- Czy pisze Pan poezję, tudzież muzykę do niej, żyńskiem. Ryt mątwicki, bo tak się nazywała do „szuflady”? wieś w której mieszkał całe życie, jest szczególny, Wiersze zdecydowanie pisze do szuflady, tzn. bardzo piękny. Poza tym, że Jan był śpiewakiem, nie wydałem nigdy tomika wierszy, a piszę wier- to był też skrzypkiem i ‘wyżywał się’ w grze na sze odkąd piszę, więc trochę już piszę, i wcale mi skrzypcach. Jeśli chodzi o kwestie religijne, to z tym nie śpieszno. To są takie klasycyzujące for- praktykował śpiew nabożny, prowadził śpiewy my, nie jest to biała poezja, tylko jak najbardziej pogrzebowe w swojej wsi. Przyłączyłem się do rymowana, respektująca te zależności ośmio-, niego w roku 1992 i byłem z nim do jego śmierci jedenasto-, trzynastozgłoskowca. Część z tych w roku 2000. Łączyła nas na tyle duża zażyłość, Z radością wierszy śpiewam i wtedy widzą światło dzienne, że trudno mi o tym bez emocji mówić. Gdy od- informujemy, że przy czym należy zastrzec, że nie każdy tekst pio- szedł, to coś się skończyło. Nigdy już się potem do w dniach 12 sierp- senki jest wierszem, co jeżeli nie jest wierszem, źle nikogo nie przyłączyłem, bo nie chcę przeżywać nia (w godzinach świadczy o tekście. Wiersz powinien być samo- takich rozstań. 16-19) i 13 sierpnia dzielnym bytem. Niestety rzemiosło tekściarskie Moc muzyki tradycyjnej, którą Pan wykonu- (w godzinach 10-13) rządzi się trochę innymi prawami niż literatura, je, leży przede wszystkim w tym, że jest bardzo mieszkańcy naszej chociaż nie powinno, w związku z tym, zdarzają prawdziwa w treści i przekazie i dotyka rzeczy gminy i nie tylko, się takie teksty „teksty”. Tekstów piosenek któ- z którymi trzeba się każdemu z nas będzie zmie- będą mogli wziąć re piszę, wierszami bym nie nazwał. Jeśli chodzi rzyć. Moim zdaniem paradoks polega na tym, udział w otwartych o muzykę do szuflady, no to owszem są takie rze- że mówiąc o rzeczach trudnych a wręcz osta- spotkaniach śpie- czy których jeszcze nigdy nikomu nie pokazałem. tecznych, jak ma to miejsce w przypadku pieśni waczych, które Faktem jest, że układam piosenki od ponad 30 pogrzebowych, utwory te przynoszą ogromne w GOKSiR lat, a nagrywam płyty od 5 zaledwie. W związku pocieszenie: wielu ludzi słucha ich w jakichś poprowadzi Adam z tym jest jeszcze bardzo wiele rzeczy, które leżą trudnych dla siebie życiowych momentach znaj- Strug (szczegóły na w szufladzie. dując pociechę. Czy ma Pan podobne odczucia stronie GOKSiR oraz To jest dla nas wszystkich bardzo dobra i czy spotkał się Pan u ludzi z taką informacją na facebookowym wiadomość, bo możemy się spodziewać porcji zwrotną? profilu GOKSiRu), znakomitej muzyki. Twoja nowa autorska płyta Niewątpliwie tak jest: pieśni te pomagają a już 15 październi- wychodzi jesienią. Czy możesz zdradzić jakieś przejść trudny czas w życiu, bo strata bliskich jest ka br. w GOKSiR szczegóły tego przedsięwzięcia? zawsze takim momentem krytycznym. Utrata w Niedrzwicy Dużej Mam nadzieję, że płyta pojawi się najpóźniej rodzica jest początkiem prawdziwej dojrzałości. Adam Strug we wrześniu lub w październiku. Muzyka na pły- Utrata, nie daj Boże, kogoś młodszego z rodziny z zespołem zagra cie jest w całości moja , teksty w połowie, mogę też uświadamia nam kruchość naszego losu. Są koncert. Obydwa zdradzić, że pojawi się tam Leśmian. Nie jest to to tragiczne okoliczności w których pieśni wypeł- wydarzenia są czę- taka ulizana płyta studyjna, tylko bardziej zapis niają tę straszliwą ciszę, która pozostaje po zmar- ścią przygotowa- naszej muzycznej codzienności: gramy tak jak łym i pomagają po prostu ludziom przejść. Jest nego przez GO-KSiR rzeczywiście gramy, siedząc przy stole w gronie w tych pieśniach pogrzebowych warstwa lirycz- projektu pt. „Kultura przyjaciół. Szczerze mówiąc sam jestem ciekaw na, i jest to liryka pierwszej próby, chociaż liryka prosto z pola” jaki będzie odbiór tej nowej płyty. śmiertelna, ale jednak liryka. Jest wymiar religijny, sfinansowanego Na koniec chcę zapytać o fenomen organi- to znaczy teologiczno-filozoficzny, wskazujący przez Narodowe zowanych przez Pana spotkań śpiewaczych. Jak na cel naszego losu. No i wreszcie jest też wymiar Centrum Kultury by Pan zachęcił ludzi, żeby przyszli zaśpiewać dydaktyczny: jak postępować w życiu w kontek- (w ramach progra- z nami 12 sierpnia do GOKSiRu? ście śmierci, co powinniśmy robić skoro wszyscy mu Kultura – In- Spotkania śpiewacze zainicjowaliśmy lat pomrzemy. Jest ze wszech miar ciekawe, że każdy terwencje 2017). temu 19 we wrześniu 1999 roku w Warszawie. z tych poziomów i muzyczny i literacki, tzn. sensy Wstęp wolny! Pomysł był bardzo prosty mianowicie nie uczymy zawarte w wymiarze literackim, wszystko to po- Serdecznie się śpiewać, tylko śpiewamy. Ja jestem źródłem woduje, że człowiek jakoby zatrzymuje się na rze- zapraszamy! repertuarowym, podaję motyw, zgromadzeni czy samej, na przedmiocie a nie na tragedii która śpiewają. Nikt nikogo nie wyciąga na środek, nikt go dotknęła. Oczywiście trudno jedno od dru- nikogo nie egzaminuje, nikt nikogo nie strofuje. kultura 19

Śpiewamy tak jak każdy potrafi. Czyli jest to taka Oferta stałych zajęć w GOKSiR metoda sokratejska: wydobywamy z uczestników spotkań śpiewaczych ich naturalną barwę i siłę na rok 2017/18 głosu. Jako że pracujemy na dużych składach wokalnych, w takich dużych składach łatwiej jest Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z ofertą zajęć dla dzieci, się ukryć, więc nie ma tego wrażenia, że jesteś młodzieży i dorosłych. na patelni, że cię wszyscy widzą, wszyscy słyszą. Z pewnością każdy znajdzie coś dla siebie interesującego. Suma tych głosów daje efekt w postaci polskiego Zapisy do grup przyjmujemy do 10 września pod numerem śpiewu tradycyjnego, który czasem nam się ma- telefonu 81 517 51 59. terializuje. Oto nagle brzmią pieśni pisane kilka- Więcej informacji na www.goksir.niedrzwicaduza.pl we wrześniu. set lat temu, które śpiewane są w sposób zupełnie TANIEC TOWARZYSKI – Dominika Dul spontaniczny no i jest to nieodmiennie bardzo BALET – Anna Chargot wzruszające. A fakt, że te pieśni są tak piękne, ZUMBA – Paweł Borówka a teksty są tak wspaniałe (jest to najwyższej PILATES – Dorota Przydatek-Bednarz próby polska liryka, głównie barokowa, ale nie TENIS STOŁOWY – Robert Bielecki tylko), powoduje, że uczestnicy spotkań odkry- RYSUNEK I MALARSTWO DLA MŁODZIEŻY – Honorata Świderska wają mnóstwo tropów, nie tylko wokalnych ale WARSZTATY MALARSKIE – Honorata Świderska także historycznych, lirycznych, teologicznych, ZAJĘCIA PLASTYCZNE DLA DZIECI – Elżbieta Dudzińska także jest to bardzo ciekawy temat i nie należy się PISANIE IKON – Elżbieta Dudzińska bać, tylko należy przyjść. Cechą tego śpiewu jest KAWIARENKA SZYCIOWA – Elżbieta Dudzińska śpiew po prostu, każdy śpiewa tak jak mu Bozia GRUPA ZABAWOWA – Renata Gawryluk-Juszka dała, nie siląc się na żadne piękne śpiewanie, ani GRY PLANSZOWE – Sebastian Wiśniewski, Renata Gawryluk-Juszka na manierę śpiewu operowego, ani te koszmarne ZAJĘCIA MODELARSKIE – Bartłomiej Bednarz maniery współczesnego śpiewu amerykaidal- PROJEKTOWANIE 3D – Bartłomiej Bednarz nego, tylko jaki nam Bozia gwizdek dała, takim NAUKA GRY NA INSTRUMENTACH W RAMACH ORKIESTRY DĘTEJ – śpiewamy. I tyle. Bogusław Wróblewski Rozmawiał NAUKA GRY NA GITARZE – Zbigniew Donica Bartłomiej Bednarz EDUKACJA O INTERNECIE DLA PRZEDSZKOLAKÓW – Wioletta Mazur ZAJĘCIA KOMPUTEROWE 50+ – Robert Jurek

Kryształowy Jubileusz Twórczości Artystycznej ks. dra Pawła Wojciecha Maciąga

dniu 21 czerwca 2017 roku w Muzeum na Zamku Lubelskim obchodzony był Kryształowy Jubileusz WTwórczości Artystycznej ks. dra Pawła Wojciecha Maciąga, zorganizowany przez Stowarzyszenie Historyków Sztuki, Związek Literatów Polskich, Koło Literatów Polskich im. Zbigniewa Herberta, Muzeum na Zamku Lubelskim oraz Akademię Sztuk Pięknych w Katowicach. Zaproszenie na Uroczystości Jubileuszowe otrzymało grono pedagogiczne oraz uczniowie Szkoły Podstawowej w Niedrzwicy Dużej, którzy wykonali krótki koncert mu- zyczny z bukietem poezji. W programie znalazły się wiersze z rożnych okresów twórczości ks. Pawła, piosenki o tematyce religijnej oraz krótki utwór muzyczny wykonany na klarnecie. Natalia i Żarnowski Jakub. Montaż przez nich wykonany zo- Społeczność naszej szkoły, której absolwentem jest Jubi- stał przyjęty bardzo pozytywnie. Wykonawców nagrodzono lat, reprezentował dyrektor p. Andrzej Pastuszak, wicedyrek- gromkimi brawami, a niektórzy jeszcze w trakcie degustacji tor p. Renata Szymańska oraz delegacja uczniów w składzie: „kryształowego menu”, odbierali indywidualne gratulacje. Baran Kacper, Barwiak Aleksander, Bednarczyk Patrycja, Bo- Ks. Paweł w podziękowaniu przekazał dla szkoły tomiki poezji. ruch Izabela, Figiel Zuzanna, Figura Agata, Kańczugowska Ju- Do występu uczniowie przygotowywali się pod kierunkiem lia, Kidaj Pola, Kowalczyk Zuzanna, Kurowska Amelia, Momot nauczycieli: Anny Paluch, Barbary Pałki i Jolanty Majewskiej. Karolina, Niezgoda Agnieszka, Pastuszak Oliwia, Selegrat An- Anna Paluch, nauczyciel tonina, Słotwińska Magdalena, Stanikowski Mateusz, Suchora 20 kultura IV Powiatowy Konkurs Fotograficzny „Walory przyrodniczo-krajobrazowe gmin Powiatu Lubelskiego”

Konkurs odby- Celem konkursu jest uwrażliwienie na pięk- wa się w trzech no przyrody, dostrzeganie niezwykłych detali kategoriach przyrody, a także ukazanie ciekawych i warto- wiekowych: ściowych przyrodniczo miejsc znajdujących się – szkoła na terenie Powiatu Lubelskiego. Ponadto celem podstawowa, konkursu jest rozwijanie wśród młodzieży umie- – gimnazjum, jętności obserwacji przyrody, jej dokumentowa- – szkoła nia, interpretacji oraz opisu, a także kształtowa- ponadgimnazjalna nie świadomości ekologicznej uczestników. i osoby dorosłe. Prace konkursowe wraz z kartą zgłoszeniową należy składać do dnia 13 października 2017 r. w kancelarii Urzędu Gminy Niedrzwica Duża lub Przypominamy o trwającym Konkursie Fo- przesłać pocztą na adres: Urząd Gminy Niedrzwi- tograficznym „Walory przyrodniczo-kra- ca Duża, ul. Lubelska 30, 24-220 Niedrzwica jobrazowe gmin Powiatu Lubelskiego”. Duża, z dopiskiem Konkurs Fotograficzny. Przedmiotem konkursu jest autorska foto- Rozstrzygnięcie konkursu i ocena prac na- grafia przedstawiająca miejsca atrakcyjne stąpi w dniach 17 – 20 października 2017 r. przyrodniczo, ciekawe gatunki flory i fau- Laureaci Konkursu (miejsca I-III w każdej ny, miejsca atrakcyjne pod względem eko- z trzech kategorii) otrzymają nagrody rzeczowe logicznym znajdujące się na terenie Powia- współfinansowane ze środków Wojewódzkie- tu Lubelskiego. Termin nadsyłania prac: do go Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki dnia 13 października 2017 r. Szczegółowe infor- Wodnej w Lublinie. Nagrodzone prace będą za- macje na stronie Konkurs realizowany jest w ramach zada- prezentowane w kalendarzu na rok 2018 wy- internetowej gminy, nia „Edukacja ekologiczna w Gminie Niedrzwica danym przez Gminę Niedrzwica Duża wraz z in- w Urzędzie Gminy Duża” współfinansowanego ze środków Woje- formacją na temat autora zdjęcia oraz opisem oraz w GOKSiR. wódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Go- fotografii. spodarki Wodnej w Lublinie.

nie z regulaminem konkursu pieniądze te nie mogą pochodzić Mamy grant! Teraz ze środków publicznych, czyli z gminy lub ośrodka kultury. W związku z tym, że nam samym trudno było by uzbie- potrzebujemy na wkład rać taką kwotę ośmielamy się zwrócić do Państwa o pomoc. Jeśli lubicie słuchać naszych koncertów (zawsze bezpłatne) własny… i chcecie pomóc nam rozwijać edukację muzyczną w naszym środowisku prosimy was o wsparcie. Będziemy wdzięczni za iło nam poinformować, że nasza orkiestra otrzy- wszystkie wpłaty. mała grand w wysokości 30 000 zł na zakup no- Darowizny można wykonywać przelewem na konto OSP Mwych instrumentów służących do nauki gry dla w Niedrzwicy Dużej o numerze 19 8687 0009 2001 0000 dzieci i młodzieży, ze środków unijnych w ramach Działania 0198 0001 z dopiskiem w tytule „Darowizna na orkiestrę”. 19. „Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy Uruchomiliśmy również zbiórkę internetową. Jest ona do- LEADER” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich stępna pod adresem https://iwisher.pl/iwishes/6176 na lata 2014-2020, w konkursie organizowanym przez LGD Kraina wokół Lublina. Pomożecie? Aby go otrzymać musimy pozyskać 12 % całkowitej war- Orkiestra Dęta OSP Niedrzwica Duża tości projektu, czyli 4150 zł na wkład własny. Niestety zgod- sport 21 Patryk i Artur na Szkolnych Mistrzostwach Polski w Drużynowym Tenisie Stołowym

W dniach 26-27 maja w Rawie Mazowieckiej odbyły się Szkolne Mistrzostwa Polski w Drużynowym Tenisie Sto- łowym. W turnieju udział wzięli uczniowie ze Szkoły Podstawowej w Niedrzwicy Dużej w składzie: Patryk Bielecki kl. VIa i Artur Słomka kl. Va. A poniżej krótki wywiad z Patrykiem i Arturem. Zapraszamy.

Gdzie odbył się ostatni turniej, na którym byliście? Ostatni turniej, na którym byliśmy odbył się w Rawie Mazo- wieckiej. Były to Szkolne Mistrzostwa Polski w Drużynowym Te- nisie Stołowym. Reprezentowaliśmy tam nasze województwo. Jak oceniacie poziom tych Mistrzostw? Poziom Mistrzostw był bardzo wysoki. Były tam 2-osobowe drużyny ze szkół z całej Polski. Razem 25 reprezentacji. Każda drużyna była świetnie przygotowana, a każdy mecz to praw- dziwa sportowa walka o zwycięstwo. A jak wy wypadliście na tym turnieju? Naszym zdaniem odnieśliśmy duży sukces. Zajęliśmy wyso- kie, 4 miejsce, ale jest to 4 miejsce w Polsce. A nie było łatwo. Musieliśmy wygrać kilka meczów, ale daliśmy radę, co nas wódzki, bo tam trafiliśmy na bardzo mocnych i trudnych rywali. ogromnie cieszy. Dopisujemy z radością to zwycięstwo do listy I już na koniec powiedzcie ile czasu w ciągu tygodnia naszych sukcesów. trzeba poświęcić na treningi, żeby osiągać takie sukcesy? Jak się czujecie będąc finalistami Mistrzostw Polski? Sukces nie przychodzi łatwo. Wymaga od nas sporo czasu Jesteśmy dumni, że udało nam się pokonać inne drużyny poświęconego na treningi. Ćwiczymy w szkole na lekcjach w-f i zdobyć tak wysokie miejsce. Jako ciekawostkę powiem, że i SKS, a głównie to trenujemy 5 razy w tygodniu po 2 godziny jesteśmy pionierami, bo pierwszy raz w historii naszej szkoły pod czujnym okiem rodziców-trenera p. Tomasza Słomki i p. zdarzyło się, że uczniowie brali udział w takim turnieju i jeszcze Roberta Bieleckiego . Do tej pory treningi odbywały się w szko- osiągnęli tak bardzo dobry wynik. le i polegały na rozgrywaniu meczów. Teraz planujemy je roz- Słyszałyśmy, że oprócz dyplomów i pucharu były jeszcze szerzyć o basen i siłownię, aby wzmacniać wytrzymałość oraz inne niespodzianki dla zawodników biorących udział w tur- kondycję. nieju? Dziękujemy, że zechcieliście podzielić się z nami swoimi Tak, w nagrodę za 4 miejsce otrzymaliśmy dyplom i puchar, wrażeniami. Gratulujemy odniesionego sukcesu i w imie- które teraz są ozdobą w szkolnej gablocie sportowej, ale tak- niu całej społeczności szkolnej życzymy następnych, równie że mieliśmy sponsorowany wyjazd na basen i do Mc Donalda. udanych zwycięstw. Była to miła niespodzianka od organizatorów dla najlepszej Wywiad przeprowadziły ucz. kl. VIb – Urszula Kosidło czwórki turnieju. i Amelia Kurowska. Który etap rozgrywek był dla was najtrudniejszy i dla- Wyjazd chłopców na tak prestiżowe zawody był czego? możliwy dzięki wsparciu finansowemu Gminy Zanim znaleźliśmy się na Szkolnych Mistrzostwach Polski Niedrzwica Duża. W imieniu zawodników i szko- w Drużynowym Tenisie Stołowym musieliśmy przejść i wygrać ły serdecznie dziękujemy za okazaną pomoc. 5 etapów w zawodach na różnych szczeblach. A tak napraw- Dyrekcja Szkoły Podstawowej w Niedrzwicy Dużej dę żaden z nich nie był łatwy, ale najtrudniejszy był etap woje- Fotorelacja na stronie: www.spniedrzwicad.h2.pl

Zawodnicy HEKSY na obozie sportowym

trawczyn – mała miejscowość pod Kielcami, siedziba dego dnia doskonalili swoje umiejętności piłkarskie oraz ćwi- gminy Strawczyn obejmującej północno-zachodnią czyli wytrzymałość. Intensywne treningi piłki nożnej, poranne Sczęść Gór Świętokrzyskich, rodzinna wieś pisarza Ste- biegi i wejścia na górskie szczyty z pewnością pozytywnie fana Żeromskiego. wpłynęły na kondycję fizyczną, jak i psychiczną naszych To właśnie tam, w dniach 21-28 lipca, odbył się obóz spor- młodych zawodników. Podczas obozu, chłopcy mogli także towy „Góry Świętokrzyskie 2017” dla 32 zawodników Klubu poznać okolice, dzięki zorganizowanym wycieczkom na sta- Sportowego HEKSA NIEDRZWICA. dion Korony Kielce, Zamek Królewski w Chęcinach oraz do Uczestnicy obozu, podzieleni na dwie grupy wiekowe, każ- Muzeum Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku. 22 zapowiedzi

Ale jak na prawdziwych sportowców przy- stało, był również czas na regenerację organi- zmu. Odpoczynek na basenie czy pobliskiej plaży, wieczory filmowe, tańce przy muzyce i treningi relaksacyjne dawały wytchnienie naszym ciałom i umysłom. A tak odprężone, sportowe umysły ambitnie wzięły się do pracy na warsztatach filmowych, gdzie powstały scenariusze do krótkich filmów ze sportowym przekazem. Efekty tej pracy już niebawem zobaczyć będzie można na naszym kanale „KS HEKSA NIEDRZWICA” na youtube.com. Osiem dni obozu sportowego minęło nam niezwykle szybko, aktywnie i wesoło. Zaprasza- my do oglądania fotorelacji z wyjazdu na face- A jeśli już teraz chcesz dołączyć do naszego Klubu book.com/stowarzyszenieheksa i do zobaczenia i rozpocząć przygodę z piłką nożną. za rok! Zapraszamy do kontaktu – tel. 603 777 441.

Zbiórka do puszek dla „Czyńmy świat lepszym – Mateusza Mianowanego razem dla Weroniki” podczas Dożynek Gminnych o hasło pikniku organizowanego przez Stajnię „Złota Podkowa” w Niedrzwicy Kościelnej, Gminny Ośrodek ateuszek urodził się 24 lipca 2015 roku z jedną z naj- TKultury, Sportu i Rekreacji w Niedrzwicy Dużej oraz cięższych wad serca HLHS- zespół niedorozwoju le- Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Społecznych w Nie- Mwej komory serca. W 18 dobie przeszedł poważną drzwicy Dużej. Piknik odbędzie się 17 września 2017 (godz. operację na otwartym serduszku w warunkach głębokiej 12.00 – 19.00) przy ul. Kandydaty w „Stajni Złota Podkowa” hipotermii z czasowym zatrzymaniem krążenia pozaustrojo- w Niedrzwicy Kościelnej (droga w kierunku Borzechowa). wego. W wieku 6 miesięcy przeszedł cewnikowanie serdusz- Organizatorzy przygotowali wiele atrakcji, m.in.: jazdy ka, miesiąc później 2 etap operacji serduszka. Podczas obu konne, przejażdżki bryczką, kiełbaski z grilla i ogniska, pyszne tych operacji nie obyło się bez komplikacji, które zagrażały jadło z kociołka, kawa i herbata w specjalnych pamiątkowych Jego życiu. Mateuszek ma 2 latka, przed nim kolejny 3- praw- kubkach, plac zabaw dla dzieci, występy zespołów muzycz- dopodobnie ostatni etap operacji serduszka, ostatni a tym nych oraz koncert kapeli Drewutnia około godz. 16.30. samym bardzo niebezpieczny, najtrudniejszy, niosący wie- Cały dochód zebrany do puszek podczas pikniku zostanie le komplikacji , a zarazem dający szanse na normalne życie. wpłacony na rachunek 31 10902835 0000 0001 2173 1374 pro- Operacja ta ma odbyć się u specjalisty serduszek takich jak wadzony przez Fundację Pomocy Dzieciom i Osobom Chorym ma Mateuszek - profesor Edward Malec zgodził się zopero- „Kawałek Nieba” z tytułem: „649 pomoc dla Weroniki Przybycień”. wać niedoskonałe jednokomorowe serduszko Mateusza. http://www.kawalek-nieba.pl/weroniko-wstan/ Mateusz oprócz wady Serduszka, ma zwężone oskrze- la i leczy się na astmę oskrzelową, są to dodatkowe komplikację. Strach rodziców zaprowadził ich do pro- 100 lat temu w Niedrzwicy fesora Malca, który operuje dzieci poza granicami na- szego kraju, niestety związane są z tym ogromne kosz- Kościelnej ty. Koszt takiej operacji to ok 32-34 tysiące euro, czyli ok 160 tys. złotych. Jest to ogromna kwota, która przewyż- W tym roku mija 100 rocznica powstania mogiły w kształ- sza możliwości finansowe rodziców. cie kopca - kurhanu zwieńczonego krzyżem w Niedrzwicy Kościelnej. Spoczywają tam ciała 717-u zabitych w 1915 r. Dane do przelewu żołnierzy Armii Austro-Węgierskiej, Armii Rosyjskiej a także Fundacja Serce Dziecka im. Diny Radziwiłłowej Polacy służący w armiach zaborczych. ul. Narbutta 27/1, 02-536 Warszawa W związku z tym już dziś zapraszamy Państwa na spe- Nr konta: PL 17 1160 2202 0000 0000 8297 2843 cjalne nabożeństwo ekumeniczne ku czci poległych, odbę- z dopiskiem ZC 6940 Mateusz Mianowany dą się na przełomie września i października 2017 r. Planowany termin operacji, która ma się odbyć Szczegółowy termin oraz program wydarzenia prze- w Niemieckiej klinice w Műnster to przełom paździer- każemy Państwu w późniejszym terminie za pośred- nika- listopada 2017 r. nictwem naszych parafii. zapowiedzi 23 Gwiazda tegorocznych Dożynek

Rozmowa z Panem Ryszardem Poznakowskim, liderem zespołu Poznakowski Band.

Maryla Rodowicz śpiewała kiedyś tekst Andrzeja Sikorow- skiego: „czasem trafił się wieli raut (…), częściej szare drogi powiatu”. Nasze gminne dożynki, choć dla nas są bardzo ważnym wydarzeniem, dla Pana to raczej szare drogi powiatu. Czym różnią się koncerty w małych miejscowościach od wielkich wydarzeń muzycznych na ogromnych scenach? Kiedyś, w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku, różniły Pisał Pan piosenki dla Krzysztofa Krawczyka, Czerwono- się. Obecnie w dobie internetu wszyscy mają dostęp on-line do Czarnych, Alicji Majewskiej, Andrzeja Zauchy, Andrzeja Dą- wszystkiego. Publiczność jest tak samo wymagająca w Warsza- browskiego, czy Zbigniewa Wodeckiego, którego gościliśmy wie, Londynie, czy w Nowym Jorku, jak w Niedrzwicy Dużej. „Nie na naszych Dożynkach w ubiegłym roku. Współpraca z ple- ma zmiłuj się.” jadą największych polskich artystów jest zapewne źródłem Wróćmy jeszcze do „wielkich rautów”. Zagrał Pan z zespo- licznych wspomnień i anegdot. Czy może Pan podzielić się łem Czerwono-Czarni, a później z Trubadurami kilka tysięcy z naszymi czytelnikami, jakimś zabawnym wspomnieniem koncertów. Który z nich wspomina Pan najmocniej? Czy po- związanym z tymi artystami? trafi Pan wskazać najbardziej znaczący koncert? Napisałem „Chałupy welcome to” dla Zbyszka Wodeckiego. Każde spotkanie z publicznością jest inne, ale pozostawia Przyjechał do studia M1, a ja szybko napisałem mu nuty na niezatarte wspomnienia. Najważniejsze jest zobaczyć uśmiech- trąbkę ( jest taki kontrapunkt w tej piosence na trąbkę i saxofon, nięte twarze na widowni i poczuć energię, która udziela się On trąbka , ja saxofon). Ze zdumienie zauważyłem, że Zbyszek w obie strony – ze sceny do widowni i z powrotem. Dla mnie każ- pisze pod nutami cyfry: 2/3, 1,2 3,1, itd. Na moje pytanie po co ci dy koncert jest najważniejszy (aż do następnego). to, ten wspaniały wszechstronnie wykształcony muzyk odpo- W 1967 grał Pan na Sali Kongresowej w Warszawie wspól- wiedział: „Rysiek. Ja nie umiem czytać nut na trąbce”. To są „ta- ny koncert z The Rolling Stones. Legenda głosi, że uratował jemnice zawodu”. Trąbka jest instrumentem transponującym „B”, Pan wtedy ten koncert, bo Brian Jones spalił na próbie jakiś a skrzypce, na których grał genialnie, są instrumentem „in „C”. kabel. Czy może Pan przypomnieć tamto wydarzenie? Nasza gmina prowadzi aktywną działalność muzyczną. Prostuję tą informację. W Sali Kongresowej PKiN w Warsza- Posiadamy dwie orkiestry dęte, nasz ośrodek kultury organi- wie gniazda prądowe wtedy wyglądały tak jak jakby miały na- zuje kilka razy w roku koncerty muzyczne, w trakcie których pięcie 110 V. Na próbie „check sound” Brian Jones włączył swój nasi mieszkańcy – artyści amatorzy wykonują wielkie prze- keyboard , przełączając go na to napięcie, a tam było 220 V. Oczy- boje. Niejednokrotnie sięgamy również po Pana kompozycje. wiście spalił zasilacz i instrument przestał działać. Nowy można Jaka jest recepta na to, żeby przeboje napisane kilkadziesiąt wtedy kupić w Berlinie Zachodnim, a grać trzeba było za godzinę. lat temu nie starzały się i cały czas budziły radość nowych po- Menager „Stonsów” zapytał mnie czy mogę pożyczyć mój key- koleń słuchaczy? board (dwa miesiące wcześniej kupiłem go w USA za całe trzy- Mam takie szczęście, że niektóre z moich utworów przetrwa- miesięczne honorarium, występując z „Czerwono Czarnymi” dla ły próbę czasu. Warto było. Polonii Amerykańskiej), proponując mi astronomiczną sumę za Odchodząc trochę od działalności muzycznej. W swojej to. Byliśmy oddzieleni od „Stonsów” szwadronem milicji obywa- gminie Szelków, pełni Pan zaszczytną funkcję sołtysa miejsco- telskiej, która nie pozwalała zbliżyć się nam do siebie. wości Magnuszew Duży. Jak łączy Pan obowiązki zawodowe Ujęty honorem oświadczyłem: „żadnych pieniędzy nie chcę, i artystyczne z zadaniami sołtysa? Jakie wskazówki przeka- ale Mick Jagger musi mnie o to poprosić. Marek Karewicz (znany załby Pan dla 22 sołtysów działających w naszej gminie? artysta fotografik) mający wtedy wyłączność na zdjęcia „Ston- Zaufanie Sąsiadów cenię sobie najbardziej. Druga kadencja sów”, uwiecznił moją słynną rozmowę z Jaggerem: „ Mick – ple- (przy 75 % poparcia) utwierdza mnie w przekonaniu, że warto ase, ja yes”. Zdjęcie z tej „rozmowy” wisi w moim studio na hono- pracować dla „małej Ojczyzny” Przesłanie do Koleżanek i Kole- rowym miejscu. gów Sołtysów: „Ludzie w naszej wsi są wspaniali, tylko niektórzy „Mały książę”, „Trzynastego”, „Bądź dziewczyną moich jeszcze o tym nie wiedzą.” Naszą powinnością jest Ich zintegro- marzeń”, „Znamy się tylko z widzenia” to tylko kilka tyłów wać. Ryszard sołtys Poznakowski z kilkuset piosenek, których jest Pan autorem. Czy potrafiłby Dziękuję za rozmowę i widzimy się na Dożynkach Gminy Pan wskazać tę ulubioną kompozycję? Tę piosenkę, którą da- Niedrzwica Duża 20 sierpnia, na placu przy Gminnym Ośrod- rzy Pan największym sentymentem? ku Kultury, Sportu i Rekreacji. „Każda miłość jest pierwsza”. Kocham ten utwór, który właśnie piszę (tytuł roboczy „Rządzi Rozmawiał Rock and Roll”). Bartosz Dąbrowski