Centrum Badania Opinii Społecznej
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT 629 - 35 - 69, 628 - 37 - 04 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 OŚRODEK INFORMACJI 693 - 46 - 92, 625 - 76 - 23 00 - 503 W A R S Z A W A TELEFAX 629 - 40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl E-mail: [email protected] BS/146/2008 ZAUFANIE DO POLITYKÓW KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, WRZESIEŃ 2008 PRZEDRUK I ROZPOWSZECHNIANIE MATERIAŁÓW CBOS W CAŁOŚCI LUB W CZĘŚCI ORAZ WYKORZYSTANIE DANYCH EMPIRYCZNYCH JEST DOZWOLONE WYŁĄCZNIE Z PODANIEM ŹRÓDŁA We wrześniu uwaga opinii publicznej skupiała się przede wszystkim na wydarzeniach międzynarodowych, mniej się działo na krajowej scenie politycznej. Konflikt w Gruzji oraz wszystkie jego reperkusje to tematy, które dominowały w serwisach informacyjnych i zapełniały pierwsze strony gazet. Zachowanie rosyjskiej armii w Gruzji i ton wypowiedzi polityków rosyjskich dość nieoczekiwanie uwiarygodniły i uświadomiły zachodnim politykom aktualność polskiego punktu widzenia. Rząd Donalda Tuska prawdopodobnie także pod wpływem sytuacji w Gruzji zdecydował się podpisać umowę z Amerykanami o umieszczeniu na terenie Polski elementów tarczy antyrakietowej. W opiniach Polaków te wydarzenia mogły nadać nowe znaczenie polskiej polityce zagranicznej, a także poprawić jej oceny. Z wydarzeń krajowych trzeba przypomnieć protesty związkowców „Solidarności”, a także stoczniowców zagrożonych bankructwem ich zakładów pracy. ZAUFANIE I NIEUFNOŚĆ Od czasu ostatnich wyborów parlamentarnych politykiem najczęściej darzonym zaufaniem przez Polaków jest niezmiennie premier Donald Tusk. Obecnie ufa mu – według własnych deklaracji – 63% badanych1. Do wąskiego grona polityków cieszących się zaufaniem większości Polaków zaliczają się także Lech Wałęsa (59%) oraz Radosław Sikorski (58%). Blisko połowa ankietowanych (47%) ufa marszałkowi Sejmu Bronisławowi Komorowskiemu. Wysoką pozycję w tym rankingu utrzymuje także wicepremier i szef resortu gospodarki Waldemar Pawlak (45%). Pozostali politycy uwzględnieni w naszym sondażu wyraźnie rzadziej spotykają się z pozytywnym nastawieniem badanych. Spośród przedstawicieli opozycji najlepiej odbierany jest Marek Borowski, cieszący się zaufaniem 1 Badanie „Aktualne problemy i wydarzenia” (220) zrealizowano w dniach 5–9 września 2008 roku na liczącej 1070 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski. - 2 - nieco ponad jednej trzeciej respondentów (36%). Prawie tyle samo osób ufa przewodniczącemu klubu parlamentarnego SLD i byłemu szefowi tej partii Wojciechowi Olejniczakowi oraz wciąż najpopularniejszemu politykowi PiS Zbigniewowi Ziobrze (po 35% deklaracji zaufania). Co trzeci ankietowany (33%) ma zaufanie do prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Kolejne miejsca w tym rankingu zajmują: minister zdrowia Ewa Kopacz (29%), prezes PiS Jarosław Kaczyński (27%), minister sprawiedliwości Zbigniew Ćwiąkalski (26%) oraz marszałek Senatu Bogdan Borusewicz (25%). Zaufaniem prawie jednej czwartej badanych cieszą się także wciąż stosunkowo mało znani szerokiej publiczności: minister kultury Bogdan Zdrojewski, przewodniczący klubu parlamentarnego PO Zbigniew Chlebowski, wicepremier i szef MSWiA Grzegorz Schetyna oraz – znacznie częściej identyfikowany przez badanych, niemniej jednak postrzegany wyraźnie krytycznie – Janusz Palikot. Listę polityków najczęściej budzących nieufność podobnie jak w ubiegłych miesiącach otwiera prezes PiS Jarosław Kaczyński (55%). Co drugi Polak (51%) nie ma zaufania do prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Pozostali przedstawiciele sceny politycznej uwzględnieni w naszym badaniu rzadziej spotykają się z negatywnym nastawieniem badanych. Zajmujący kolejne miejsca w tym negatywnym rankingu politycy PiS: Przemysław Gosiewski i Zbigniew Ziobro, budzą nieufność ponad jednej trzeciej ankietowanych (po 36%). O ile jednak były minister sprawiedliwości i wciąż najpopularniejszy polityk PiS w świetle uzyskanych ocen jawi się jako osoba wyraźnie kontrowersyjna – podobnie często spotyka się z zaufaniem, jak i z nieufnością, o tyle w ocenach prezydenta Lecha Kaczyńskiego, prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego oraz szefa klubu parlamentarnego tej partii Przemysława Gosiewskiego nieufność zdecydowanie przeważa nad zaufaniem. Pierwszą piątkę polityków najczęściej budzących nieufność zamyka w tym miesiącu najbardziej krytycznie oceniany spośród przedstawicieli rządzącej PO – Janusz Palikot. Nie ufa mu prawie co trzeci ankietowany (32%). Początek nowego sezonu politycznego okazał się korzystny dla polityków. W przypadku wielu z nich nastąpiła poprawa dotychczasowych notowań, jednocześnie zaś żaden z uwzględnionych na naszej liście przedstawicieli sceny politycznej nie stracił znacząco w ocenie badanych. - 3 - Tabela 1. Stosunek do polityków we wrześniu 2008 Zaufanie Nieufność Obojętność Nieznajomość Politycy IX 2008 zmiana IX 2008 zmiana od VIII 2008 od VIII 2008 w procentach Donald Tusk 63 6 21 –4 12 2 Lech Wałęsa 59 7 21 –5 16 1 Radosław Sikorski 58 10 10 –3 11 17 Bronisław Komorowski 47 2 14 –3 17 17 Waldemar Pawlak 45 0 20 –2 23 8 Marek Borowski 36 4 20 –2 21 17 Wojciech Olejniczak 35 8 24 –5 18 18 Zbigniew Ziobro 35 1 36 –6 17 7 Lech Kaczyński 33 0 51 3 13 1 Ewa Kopacz 29 3 22 –5 18 27 Jarosław Kaczyński 27 1 55 0 13 2 Zbigniew Ćwiąkalski 26 4 15 –2 17 37 Bogdan Borusewicz 25 2 12 –2 20 37 Bogdan Zdrojewski 24 4 7 –2 15 49 Zbigniew Chlebowski 24 3 10 –4 17 43 Grzegorz Schetyna 24 3 12 –3 18 41 Bogdan Klich 23 6 11 –1 18 43 Janusz Palikot 23 6 32 –4 14 26 Marek Sawicki 21 4 12 3 18 46 Przemysław Gosiewski 18 2 36 –8 14 28 Katarzyna Hall 18 6 14 –7 17 46 Grzegorz Napieralski 17 2 15 –3 18 44 Mirosław Drzewiecki 16 4 10 2 16 55 Janusz Kurtyka 15 * 14 * 14 51 Jacek Rostowski 10 2 6 0 13 67 Pominięto „trudno powiedzieć” * W sierpniu 2008 brak pomiaru - 4 - Tabela 2. Zmiany zaufania do polityków Wskazania respondentów według terminów badań 2007 2008 Politycy IV V VI VII VIIIIX X XI XII I II III IV V VI VII VIIIIX w procentach M. Borowski 36 37 35 30 33 35 34 40 38 39 35 38 34 35 31 32 32 36 B. Borusewicz 17 18 18 14 18 20 16 23 25 23 19 21 22 21 21 21 23 25 Z. Chlebowski - - - - - - - 15 18 16 21 21 21 22 22 21 21 24 Z. Ćwiąkalski - - - - - - - - - 20 21 22 29 31 24 23 22 26 M. Drzewiecki - - - - - - - - - - - - - - - - 12 16 P. Gosiewski 16 17 18 19 19 18 18 21 15 15 17 15 15 19 18 15 16 18 K. Hall - - - - - - - - - - - 16 13 15 13 13 12 18 J. Kaczyński 36 36 34 33 35 37 37 36 28 31 28 31 27 29 30 26 26 27 L. Kaczyński 38 38 37 35 38 43 41 41 34 38 35 35 33 37 35 32 33 33 B. Klich - - - - - - - - - 15 18 21 20 21 19 22 17 23 B. Komorowski 33 35 33 29 33 33 34 47 44 50 48 49 49 53 46 45 45 47 E. Kopacz - - - - - - - 13 21 30 34 32 30 28 28 27 26 29 J. Kurtyka 11 - - 8 - - - - - - - - - - - 11 - 15 G. Napieralski - - - - - - - - - - - - - - 16 15 15 17 W. Olejniczak 32 27 27 28 27 32 34 37 31 36 32 34 27 29 27 30 27 35 J. Palikot - - - - - - - - - - 12 - - 17 17 18 17 23 W. Pawlak 35 35 32 31 35 38 46 62 60 60 54 52 44 46 48 45 45 45 J. Rostowski - - - - - - - - - - - - - 7 9 10 8 10 M. Sawicki - - - - - - - 20 18 23 24 22 18 20 19 20 17 21 G. Schetyna - - - - - - - 16 18 19 22 24 22 24 25 24 21 24 R. Sikorski - - - - - - - 36 41 45 49 52 50 55 46 52 48 58 D. Tusk 47 49 48 41 47 47 53 69 70 72 65 67 66 69 64 61 57 63 L. Wałęsa - - 45 39 43 50 48 57 55 54 51 58 51 - 52 52 52 59 B. Zdrojewski - - - - - - - 21 23 22 21 23 21 26 24 21 20 24 Z. Ziobro 58 57 55 54 58 46 48 49 - - - - - - - - 34 35 - 5 - Tabela 3. Zmiany nieufności do polityków Wskazania respondentów według terminów badań 2007 2008 Politycy IV V VI VII VIIIIX X XI XII I II III IV V VI VII VIIIIX w procentach M. Borowski 25 22 25 28 23 25 25 22 22 23 24 20 23 23 23 22 22 20 B. Borusewicz 11 10 10 14 11 12 15 13 15 14 14 13 12 13 14 14 14 12 Z. Chlebowski - - - - - - - 9 9 11 13 11 10 12 15 13 14 10 Z. Ćwiąkalski - - - - - - - - - 13 17 15 14 15 17 17 17 15 M. Drzewiecki - - - - - - - - - - - - - - - - 8 10 P. Gosiewski 33 32 36 35 36 36 38 38 44 45 45 44 42 42 39 41 44 36 K. Hall - - - - - - - - - - - 10 11 17 18 19 21 14 J. Kaczyński 47 45 49 52 53 49 49 49 57 54 57 54 56 53 52 59 55 55 L. Kaczyński 45 44 48 50 49 44 44 43 51 47 51 50 48 46 47 52 48 51 B. Klich - - - - - - - - - 8 8 9 8 12 13 11 12 11 B. Komorowski 14 13 15 18 19 19 19 16 14 14 17 14 13 13 15 16 17 14 E. Kopacz - - - - - - - 7 10 13 20 19 19 22 25 26 27 22 J. Kurtyka 9 - - 14 - - - - - - - - - - - 13 - 14 G. Napieralski - - - - - - - - - - - - - - 18 17 18 15 W. Olejniczak 24 24 26 29 25 30 26 25 30 28 28 25 33 34 29 30 29 24 J. Palikot - - - - - - - - - - 31 - - 29 32 34 36 32 W. Pawlak 23 21 23 28 22 21 18 12 14 15 18 20 22 20 19 22 22 20 J. Rostowski - - - - - - - - - - - - - 5 8 6 6 6 M. Sawicki - - - - - - - 8 9 10 10 8 11 10 11 10 9 12 G. Schetyna - - - - - - - 10 11 12 15 10 11 12 13 13 15 12 R. Sikorski - - - - - - - 15 14 14 13 11 9 10 13 10 13 10 D. Tusk 27 26 27 33 27 31 27 17 14 15 22 19 19 17 19 23 25 21 L. Wałęsa - - 30 31 30 27 27 23 23 25 27 21 26 - 24 25 26 21 B. Zdrojewski - - - - - - - 6 8 7 11 7 7 6 9 7 9 7 Z. Ziobro 18 20 24 22 21 33 30 32 - - - - - - - - 42 36 - 6 - Wśród polityków obozu rządzącego najbardziej na zaufaniu społecznym zyskał szef polskiej dyplomacji Radosław Sikorski.