Centrum Badania Opinii Społecznej
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT 629 - 35 - 69, 628 - 37 - 04 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 OŚRODEK INFORMACJI 693 - 46 - 92, 625 - 76 - 23 00 - 503 W A R S Z A W A TELEFAX 629 - 40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl E-mail: [email protected] BS/189/2008 ZAUFANIE DO POLITYKÓW W GRUDNIU KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, GRUDZIEŃ 2008 PRZEDRUK I ROZPOWSZECHNIANIE MATERIAŁÓW CBOS W CAŁOŚCI LUB W CZĘŚCI ORAZ WYKORZYSTANIE DANYCH EMPIRYCZNYCH JEST DOZWOLONE WYŁĄCZNIE Z PODANIEM ŹRÓDŁA Grudzień1 przyniósł zmianę na pozycji lidera naszego rankingu zaufania. Pierwsze miejsce wśród polityków najbardziej powszechnie darzonych zaufaniem zajmuje w tym miesiącu Lech Wałęsa (62%), minimalnie wyprzedzając premiera Donalda Tuska (61%) oraz szefa MSZ Radosława Sikorskiego (60%). Do ścisłej czołówki tego rankingu od dłuższego już czasu należą również: marszałek Sejmu Bronisław Komorowski (51% deklaracji zaufania) oraz wicepremier i minister gospodarki Waldemar Pawlak (47%). Pozostali przedstawiciele sceny politycznej uwzględnieni w naszym badaniu wyraźnie rzadziej darzeni są zaufaniem przez ankietowanych. Niespełna dwie piąte respondentów (38%) ufa najlepiej ocenianemu spośród polityków opozycyjnych Markowi Borowskiemu. Nieco mniejszym zaufaniem cieszą się minister zdrowia Ewa Kopacz oraz szef klubu parlamentarnego SLD Wojciech Olejniczak (po 36% deklaracji zaufania). Niespełna co trzeci ankietowany (29%) deklaruje zaufanie do prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Kolejne miejsca w tym rankingu zajmują przedstawiciele rządzącej koalicji: Bogdan Klich, Janusz Palikot, Grzegorz Schetyna, Zbigniew Chlebowski, Zbigniew Ćwiąkalski, Mirosław Drzewiecki, Marek Sawicki, Bogdan Zdrojewski oraz marszałek Senatu Bogdan Borusewicz. Politykom tym ufa około jednej czwartej ankietowanych. Mniejsze zaufanie – mniej więcej co piątego respondenta – budzą szefowie dwóch głównych partii opozycyjnych: Jarosław Kaczyński – PiS oraz Grzegorz Napieralski – SLD. Spośród przedstawicieli sceny politycznej uwzględnionych w naszym badaniu relatywnie najrzadziej z pozytywnym nastawieniem spotykają się nierozpoznawani przez większość ankietowanych prezes NBP Sławomir Skrzypek (13% deklaracji zaufania), minister finansów Jacek Rostowski (15%) oraz znacznie lepiej identyfikowany przez ankietowanych, ale postrzegany zdecydowanie krytycznie szef klubu parlamentarnego PiS Przemysław Gosiewski (16%). 1 Badanie „Aktualne problemy i wydarzenia” (223), 4–10 grudnia 2008 roku, reprezentatywna próba losowa dorosłych mieszkańców Polski (N=1011). - 2 - Tabela 1. Stosunek do polityków w grudniu 2008 Zaufanie Nieufność Obojętność Nieznajomość XII 2008 zmiana XII 2008 zmiana Politycy od XI 2008 od XI 2008 w procentach Lech Wałęsa 62 8 19 -2 16 1 Donald Tusk 61 3 23 -1 12 1 Radosław Sikorski 60 5 8 -1 11 16 Bronisław Komorowski 51 2 14 1 17 14 Waldemar Pawlak 47 2 18 0 23 7 Marek Borowski 38 0 18 2 23 16 Ewa Kopacz 36 7 20 -3 16 24 Wojciech Olejniczak 36 3 21 0 19 19 Lech Kaczyński 29 -1 57 4 11 1 Bogdan Klich 26 3 10 -1 17 41 Grzegorz Schetyna 26 1 11 -1 17 40 Janusz Palikot 26 5 36 0 15 19 Zbigniew Chlebowski 25 3 13 -1 14 43 Zbigniew Ćwiąkalski 25 0 14 1 16 38 Bogdan Zdrojewski 23 3 6 -1 15 50 Marek Sawicki 23 1 9 -1 17 46 Mirosław Drzewiecki 23 -2 12 1 13 46 Bogdan Borusewicz 23 -1 13 0 17 40 Jarosław Kaczyński 21 -2 62 4 12 1 Katarzyna Hall 20 3 15 -2 17 43 Grzegorz Napieralski 19 3 15 -2 20 40 Przemysław Gosiewski 16 1 44 2 12 25 Jacek Rostowski 15 0 5 -3 13 61 Sławomir Skrzypek 13 * 7 * 14 60 Pominięto odpowiedzi „trudno powiedzieć” * W listopadzie brak pomiaru - 3 - Tabela 2. Zmiany zaufania do polityków Wskazania respondentów według terminów badań 2007 2008 Politycy VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII w procentach M. Borowski 30 33 35 34 40 38 39 35 38 34 35 31 32 32 36 36 38 38 B. Borusewicz 14 18 20 16 23 25 23 19 21 22 21 21 21 23 25 24 24 23 Z. Chlebowski - - - - 15 18 16 21 21 21 22 22 21 21 24 22 22 25 Z. Ćwiąkalski - - - - - - 20 21 22 29 31 24 23 22 26 26 25 25 M. Drzewiecki - - - - - - - - - - - - - 12 16 23 25 23 P. Gosiewski 19 19 18 18 21 15 15 17 15 15 19 18 15 16 18 19 15 16 K. Hall - - - - - - - - 16 13 15 13 13 12 18 15 17 20 J. Kaczyński 33 35 37 37 36 28 31 28 31 27 29 30 26 26 27 27 23 21 L. Kaczyński 35 38 43 41 41 34 38 35 35 33 37 35 32 33 33 35 30 29 B. Klich - - - - - - 15 18 21 20 21 19 22 17 23 24 23 26 B. Komorowski 29 33 33 34 47 44 50 48 49 49 53 46 45 45 47 49 49 51 E. Kopacz - - - - 13 21 30 34 32 30 28 28 27 26 29 30 29 36 G. Napieralski - - - - - - - - - - - 16 15 15 17 15 16 19 W. Olejniczak 28 27 32 34 37 31 36 32 34 27 29 27 30 27 35 33 33 36 J. Palikot - - - - - - - 12 - - 17 17 18 17 23 22 21 26 W. Pawlak 31 35 38 46 62 60 60 54 52 44 46 48 45 45 45 47 45 47 J. Rostowski - - - - - - - - - - 7 9 10 8 10 12 15 15 M. Sawicki - - - - 20 18 23 24 22 18 20 19 20 17 21 21 22 23 G. Schetyna - - - - 16 18 19 22 24 22 24 25 24 21 24 24 25 26 R. Sikorski - - - - 36 41 45 49 52 50 55 46 52 48 58 55 55 60 S. Skrzypek - - - - - - - - - - - - - - - - - 13 D. Tusk 41 47 47 53 69 70 72 65 67 66 69 64 61 57 63 63 58 61 L. Wałęsa 39 43 50 48 57 55 54 51 58 51 - 52 52 52 59 58 54 62 B. Zdrojewski - - - - 21 23 22 21 23 21 26 24 21 20 24 24 20 23 - 4 - Tabela 3. Zmiany nieufności do polityków Wskazania respondentów według terminów badań 2007 2008 Politycy VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII w procentach M. Borowski 28 23 25 25 22 22 23 24 20 23 23 23 22 22 20 19 16 18 B. Borusewicz 14 11 12 15 13 15 14 14 13 12 13 14 14 14 12 11 13 13 Z. Chlebowski - - - - 9 9 11 13 11 10 12 15 13 14 10 11 14 13 Z. Ćwiąkalski - - - - - - 13 17 15 14 15 17 17 17 15 15 13 14 M. Drzewiecki - - - - - - - - - - - - - 8 10 12 11 12 P. Gosiewski 35 36 36 38 38 44 45 45 44 42 42 39 41 44 36 40 42 44 K. Hall - - - - - - - - 10 11 17 18 19 21 14 18 17 15 J. Kaczyński 52 53 49 49 49 57 54 57 54 56 53 52 59 55 55 52 58 62 L. Kaczyński 50 49 44 44 43 51 47 51 50 48 46 47 52 48 51 47 53 57 B. Klich - - - - - - 8 8 9 8 12 13 11 12 11 9 11 10 B. Komorowski 18 19 19 19 16 14 14 17 14 13 13 15 16 17 14 14 13 14 E. Kopacz - - - - 7 10 13 20 19 19 22 25 26 27 22 21 23 20 G. Napieralski - - - - - - - - - - - 18 17 18 15 16 17 15 W. Olejniczak 29 25 30 26 25 30 28 28 25 33 34 29 30 29 24 23 21 21 J. Palikot - - - - - - - 31 - - 29 32 34 36 32 32 36 36 W. Pawlak 28 22 21 18 12 14 15 18 20 22 20 19 22 22 20 20 18 18 J. Rostowski - - - - - - - - - - 5 8 6 6 6 5 8 5 M. Sawicki - - - - 8 9 10 10 8 11 10 11 10 9 12 10 10 9 G. Schetyna - - - - 10 11 12 15 10 11 12 13 13 15 12 11 12 11 R. Sikorski - - - - 15 14 14 13 11 9 10 13 10 13 10 9 9 8 S. Skrzypek - - - - - - - - - - - - - - - - - 7 D. Tusk 33 27 31 27 17 14 15 22 19 19 17 19 23 25 21 21 24 23 L. Wałęsa 31 30 27 27 23 23 25 27 21 26 - 24 25 26 21 21 21 19 B. Zdrojewski - - - - 6 8 7 11 7 7 6 9 7 9 7 5 7 6 - 5 - Największą nieufność wśród badanych nadal budzą prezes PiS Jarosław Kaczyński (62% deklaracji braku zaufania) oraz prezydent Lech Kaczyński (57%). Wysoką pozycję w tym negatywnym rankingu, jednak ze znacznie lepszym wynikiem, zajmuje szef klubu parlamentarnego PiS Przemysław Gosiewski (44%). Relatywnie dość często z nieufnością ze strony ankietowanych spotyka się jeszcze Janusz Palikot (36%). Pozostali politycy wyraźnie rzadziej budzą tak negatywne emocje. W grudniu, inaczej niż w poprzednim miesiącu, odnotowaliśmy głównie poprawę notowań polityków. Do wyjątków zaś należą ci, których oceny od listopada uległy pogorszeniu. W ciągu ostatniego miesiąca stosunkowo najwięcej na zaufaniu społecznym zyskał Lech Wałęsa. Uroczyste obchody dwudziestej piątej rocznicy przyznania mu Pokojowej Nagrody Nobla, uświetnione obecnością wielu zagranicznych gości i osobistości politycznych, przyniosły byłemu prezydentowi kolejny, bardzo wyraźny wzrost popularności wśród Polaków. W stosunku do listopada zaufanie do Lecha Wałęsy wzrosło o 8 punktów procentowych. Były prezydent, od dłuższego już czasu dobrze odbierany i zaliczający się do polityków najbardziej powszechnie darzonych przez Polaków zaufaniem, uzyskał w tym miesiącu jedne z najlepszych swych ocen. Tak dużym zaufaniem jak obecnie Lech Wałęsa cieszył się ostatnio na początku okresu transformacji ustrojowej, w styczniu 1992 roku. Ufało mu wówczas 63% badanych, jednak więcej osób niż dziś deklarowało nieufność (24% – różnica 5 punktów). Grudzień okazał się korzystny także dla przedstawicieli rządu i rządzącej koalicji. Przede wszystkim bardzo znacząco poprawiły się notowania minister zdrowia Ewy Kopacz, do której zaufanie wzrosło w ciągu miesiąca o 7 punktów procentowych, a nieufność spadła o 3 punkty.