DOCSLIB.ORG

Pdf Problem Granicy Pliocen/Plejstocen W

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Pdf Problem Granicy Pliocen/Plejstocen W Przegl¹d Geologiczny, vol. 60, nr 5, 2012 ARTYKU£Y PRZEGL¥DOWE Problem granicy pliocen/plejstocen w s³odkowodnych osadach Mizernej na Podhalu Ewa Zastawniak-Birkenmajer1, Krzysztof Birkenmajer2 Problem of the Pliocene/Pleistocene boundary in fresh-water deposits at Mizerna, West Carpathians. Prz. Geol., 60: 276–283. Abstract.TheMizerna site (Polish Western Carpathians) is one of the most important Plio- cene palaeobotanic sites in Central Europe. Its fresh-water deposits, laid down in a buried river valley, were studied in detail more than half a century ago in natural exposures and shallow boreholes, prior to partial drowning of the area by an artificial lake. The deposits yielded a very rich macrofossil plant collection elaborated in detail by Szafer (1954) who claimed that they represented a continuous succession of the Pliocene through Early Pleistocene plant communi- E. Zastawniak- K. Birkenmajer ties. First palynological examination of the Mizerna deposits (by Oszast) was made more than -Birkenmajer half a century ago. Re-evaluation of stratigraphic and palaeoclimatic significance of macro- fossil plant remains, along with a reassessment of palaeoenvironmental and sedimentary condi- tions during formation of the Mizerna fresh-water deposits, is in progress. This may help elucidate the problem whether the Mizerna sediments represent both the Pliocene and Early Pleistocene or, solely, the Pliocene successions. Keywords: palaeobotanic site, Mizerna, West Carpathians, Pliocene, ?Early Pleistocene Bogate w dobrze zachowane szcz¹tki roœlinne stanowisko g³ównie z dobrze obtoczonych fragmentów dolnotriaso- Mizerna we wschodniej czêœci Kotliny Nowotarskiej na wego kwarcytu, a tak¿e z granitu i pegmatytu pochodzenia Podhalu, u wrót górskiego pasma Pienin Czorsztyñskich tatrzañskiego. Jest to pierwszy sygna³, ¿e po rozciêciu (ryc. 1), jest jednym z najwa¿niejszych m³odokenozoicz- licz¹cej kilka tysiêcy metrów osadowej pokrywy paleogeñ- nych stanowisk paleobotanicznych Polski i Europy Œrod- skiego fliszu podhalañskiego oraz sfa³dowanego p³aszczo- kowej. Zdaniem Szafera (Szafer, 1949, 1952b, 1954; Szafer winowo kompleksu mezozoicznego (kreda–trias) rzeki & Oszast, 1964) mo¿na w nim przeœledziæ rozwój szaty dotar³y do krystalicznego trzonu górotworu tatrzañskiego roœlinnej i nastêpstwo zespo³ów florystycznych w œródgór- (por. Birkenmajer, 1954, 2009). Unikalne pojawienie siê skiej kotlinie podtatrzañskiej w czasie pliocenu i wczesnego tych dunajcowych ¿wirów w raczej monotonnym, przewa¿- plejstocenu. nie ilastym kompleksie osadów jeziornych œwiadczy te¿ o niestabilnoœci lustra wodnego, a nawet o okresowym dre- OSADY PALEOBOTANICZNEGO STANOWISKA na¿u paleojeziora mizerniañskiego, zapewne wywo³anym W MIZERNEJ nierównomiernym dŸwiganiem siê grzbietu Pienin forso- wanego przez Dunajec. S³odkowodne utwory ilasto-piaszczyste, czêsto z drob- Osady typu mizerniañskiego stwierdzono równie¿ na nymi okruchami piaskowców fliszowych, o mi¹¿szoœci g³êbokoœci ok. 100 m pod powierzchni¹ terenu, pod kom- dochodz¹cej w wierceniach do 39 m, bogate w s³abo zwêglo- pleksami fluwioglacjalnych ¿wirów œrodkowego plejstocenu ne szcz¹tki roœlin, zosta³y osadzone w w¹skiej rynnie erozyj- (prawdopodobnie mindel i riss) nawierconymi w tekto- nej o d³ugoœci 600 m (ryc. 2), wyerodowanej w silnie nicznym zapadlisku Frydmana, na po³udniowy zachód od sfa³dowanym paleogeñskim fliszu magurskim (p³aszczo- stanowiska Mizernej (Niedzielski, 1971; Birkenmajer, 1978). winie magurskiej) na po³udniowych zboczach górskiego Wiêkszoœæ naturalnych ods³oniêæ osadów mizerniañ- pasma Gorców (Birkenmajer, 1954, 1958, 1961, 1963, skich, z wyj¹tkiem tych, które znajduj¹ siê w górnej czêœci 1979). Utwory te pochodz¹ zarówno ze s³abo przemytych potoku Koprocz w Mizernej (patrz ryc. 2–4), zosta³a zalana zwietrzelin piaskowców i ³upków fliszowych naniesionych wodami sztucznego zbiornika czorsztyñskiego (Birken- do zbiornika jeziornego przez potoki sp³ywaj¹ce z Gorców, majer, 2010). jak i ze sp³ywów i z osuwisk zwietrzeliny zboczowej. Paleo- jezioro mizerniañskie powsta³o w pliocenie we wschodniej PALEOFLORA STANOWISKA W MIZERNEJ czêœci Kotliny Nowotarskiej wskutek zatamowania odp³ywu g³ównej rzeki regionu, Dunajca, przez dŸwigaj¹cy siê w tym Zarys wczeœniejszych badañ czasie górski masyw Pienin. W ni¿szej czêœci profilu osadów Mizernej pomiêdzy Flora kopalna z Mizernej by³a obiektem badañ Szafera. osadami ilasto-piaszczystymi pojawia siê wk³adka ¿wirowo- Zosta³a opisana i udokumentowana w monografii pt. „Plio- -piaszczysta o mi¹¿szoœci do 1,7 m (ryc. 3, 4), sk³adaj¹ca siê ceñska flora okolic Czorsztyna i jej stosunek do plejstocenu” 1Instytut Botaniki im. W³adys³awa Szafera Polskiej Akademii Nauk, ul. Lubicz 46, 31-512 Kraków; [email protected]. 2Instytut Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oœrodek Badawczy w Krakowie, ul. Senacka 1, 31-002 Kraków; ndbirken@ cyf-kr.edu.pl. 276 Przegl¹d Geologiczny, vol. 60, nr 5, 2012 (Szafer, 1954). Makroszcz¹tki roœlin kopalnych pochodz¹ Opracowanie Szafera (1954) zawiera wyniki badañ z odkrywek, z tzw. studni oraz œcianki, natomiast badania makroszcz¹tków roœlin nie tylko z Mizernej, ale tak¿e palinologiczne by³y wykonane dla profilu A (ryc. 2–4) z po³o¿onego ok. 20 km na pó³nocny zachód od niej stano- o mi¹¿szoœci 28 m (Szafer, 1954; Szafer & Oszast, 1964; wiska w Hubie ko³o Czorsztyna, uwa¿anego pocz¹tkowo Oszast, 1973). równie¿ za plioceñskie. W wyniku póŸniejszych badañ okaza³o siê jednak, ¿e flora z Huby jest starsza, Lubañ 1211 m górnomioceñska (Oszast, 1973; Oszast & Stu- 1000 PASMO LUBANIA1100 chlik, 1977; Birkenmajer, 1979). LUBAÑ RANGE POLSKA Dunajec 900 POLAND Kopalne szcz¹tki owoców i nasion z Mizer- 800 Maniowy nej by³y póŸniej tak¿e obiektem badañ nad Dêbno Jezioro Czorsztyñskie zmiennoœci¹ roœlin. Zmiennoœæ owoców graba Mizerna 700 Czorsztyn Lake Carpinus betulus L. i ich cechy anatomiczne Ryc. 2 Kluszkowce 600 by³y badane przez Bia³obrzesk¹ (1964), kopalne Frydman Fig. 2 Grywa³d Czorsztyn 500 Kroœcienko n/D nasiona Menyanthes z Mizernej przez Jentys- Szczawnica -Szaferow¹ i Truchanowiczównê (1953) oraz Falsztyn Truchanowiczównê (1964) owoce Dulichium PIENINY W£AŒCIWE z Mizernej i Dziadowych K¹tów (Grywa³du) Jez. Trzy Korony Sromowieckie Sromowce 982 m przez Truchanowiczównê (1973). Poszczególne PIENINY SPISKIE Sromowiec Lake Wy¿ne Niedzica taksony roœlin z Mizernej by³y ponadto tematem osobnej publikacji Szafera (1952a: Eucommia), 0 4km Dunajec Janickiej-Ba³ut (1954: Stewartia) oraz £añcuc- kiej-Œrodoniowej (1967: Hemiptelea). Ryc. 1. Po³o¿enie stanowiska Mizerna na Podhalu. Ma³ym prostok¹tem zaznaczono obszar przedstawiony na ryc. 2 W 1979 r., przed nape³nieniem zbiornika Fig. 1. Location of the Mizerna site at Podhale. Small rectangle denotes area czorsztyñskiego i definitywnym zalaniem sta- shown in Fig. 2 nowiska w Mizernej, z inicjatywy Birkenmajera wykonano nowe wiercenie i pobrano dodatkowe materia³y z tego stanowiska (Mizerna Nowa), z których dotychczas oznaczono endokarpy podpowierzchniowy zasiêg rodzaju Potamogeton (Velichkevich & Lesiak, Mizerka osadów „plio-plejstocenu” 1996), wa¿nego dla stratygrafii osadów m³od- A 4 subsurface extension of szego neogenu i plejstocenu. Badania palinolo- “Plio-Pleistocene” deposits giczne rdzenia osadowego o d³ugoœci ok. 39 m z wiercenia Mizerna Nowa s¹ aktualnie prowa- B dzone przez Worobiec (2011). z c o r odkrywki osadów p 3 o „plio-plejstoceñskich” Owocowo-nasienna flora kopalna Mizernej K exposure of “Plio-Pleistocene” deposits C Flora Mizernej liczy ok. 200 taksonów drzew, krzewów i roœlin zielnych. Sk³ad florystyczny 2 5 znalezionych w niej szcz¹tków owoców i nasion 3 jest typowy dla formacji leœnej charakterystycz- 1 wiercenia i szybik (C) nej dla neogenu Europy Œrodkowej, tzw. mixed boreholes and exposure (C) mesophytic forest. By³y to bogate gatunkowo lasy, z przewa¿aj¹cym udzia³em liœciastych drzew i krzewów zrzucaj¹cych liœcie i ze zmien- nym udzia³em drzew szpilkowych (Mai, 1995). numeracja wg Szafera (1954) W Mizernej s¹siadowa³y z nimi zró¿nicowane i Birkenmajera (1954, 1958, 1961) – AC– numeration after Szafer (1954) zbiorowiska roœlin zielnych, przede wszyst- and Birkenmajer (1954, 1958, 1961) kim roœlin wodnych i b³otnych (Szafer, 1954). Rosn¹ce w ówczesnych zbiorowiskach roœliny by³y reprezentowane zarówno przez gatunki Mizerka obecnie wymar³e, jak i bliskie wspó³czesnym numeracja wg Szafera (1954) (ryc. 5). Takie wspó³wystêpowanie gatunków 0 300m i Birkenmajera (1954, 1958, 1961) – 15– numeration after Szafer (1954) wymar³ych i wspó³czesnych – zarówno drzew and Birkenmajer (1954, 1958, 1961) i krzewów, jak i roœlin zielnych – jest cech¹ Dunajec charakterystyczn¹ kopalnych zespo³ów flory- stycznych odpowiadaj¹cych schy³kowi neogenu Ryc. 2. Mizerna – kopalna dolina rzeczna wype³niona s³odkowodnymi osadami w Europie. pliocenu (i ?starszego plejstocenu) Lasy okolic Mizernej tworzy³y w przesz³oœci Fig. 2. Mizerna site – buried river valley filled with fresh-water Pliocene (and g³ównie kopalne gatunki œwierka (Picea excelsa ?Early Pleistocene) deposits (Lam.) Link. foss., P. polita Carr., P. rubra 3Wed³ug Szafera (1954), z uwzglêdnieniem wyników rewizji oryginalnych materia³ów przeprowadzonej przez M. £añcuck¹- -Œrodoniow¹, D. H. Maia i F. J. Wieliczkiewicza (niepubl. mat. arch. Instytutu Botaniki im. W³adys³awa Szafera Polskiej Akademii Nauk). 277 Przegl¹d Geologiczny, vol. 60, nr 5, 2012 g³êbokoœæ [m] drzew i krzewów we florze Mizernej oznaczono depth [m] 540 [m. n.p.m.] B [m a.s.l.] owoce i nasiona takich rodzajów jak Abies, Acer, 0 studnia well a Alnus, Betula,
Load more

Recommended publications
  • Uchwała Nr XIII/125/2016 Z Dnia 31 Marca 2016 R
    DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO Kraków, dnia 6 kwietnia 2016 r. Poz. 2256 UCHWAŁA NR XIII/125/2016 RADY GMINY CZORSZTYN z dnia 31 marca 2016 roku w sprawie zmiany regulaminu korzystania z boisk sportowych, placów zabaw położonych na terenie Gminy Czorsztyn. Na podstawie art. 7, ust. 1, pkt 10 i art. 40, ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. z 2015 r., poz.1515) Rada Gminy Czorsztyn uchwala, co następuje: § 1. W uchwale Nr XXIII/228/2013 Rady Gminy Czorsztyn z dnia 22 marca 2013 r. w sprawie ustalenia regulaminu korzystania z boisk sportowych, placów zabaw położonych na terenie Gminy Czorsztyn wprowadza się następujące zmiany: 1. W Załączniku Nr 1 REGULAMIN BOISK SPORTOWYCH NA TERENIE GMINY CZORSZTYN wprowadza się następujące zmiany: 1) W §1 ust.2 otrzymuje brzmienie „ Tereny boisk sportowych w miejscowościach: Maniowy- dwa boiska sportowe( boisko główne przy ul. Gorczańskiej, boisko boczne przy ul. Jana Pawła II), Kluszkowce, Mizerna, Sromowce Niżne - dwa boiska sportowe( przy ul. Trzech Koron, przy ul. Szkolnej), Sromowce Wyżne – dwa boiska sportowe (ul. Granicznej oraz ul. Nad Zalew), stanowią własność Gminy Czorsztyn, teren boiska sportowego w miejscowości Czorsztyn Gmina Czorsztyn dzierżawi na podstawie umowy.” 2) W §1 ust.6 po pkt 3) dodaje się pkt 4) w brzmieniu „Sromowce Niżne przy ul. Trzech Koron administruje LKS „Trzy Korony” Sromowce Niżne”. 3) W § 3 po ust.2 dodaje się ust.3 w brzmieniu „Korzystanie z boisk sportowych administrowanych przez Ludowe Kluby Sportowe w: Sromowcach Wyżnych LKS „Spływ”, Sromowcach Niżnych LKS „Trzy Korony”, Kluszkowcach LKS „Zapora” i Maniowach LKS „Lubań” wymaga uzyskania zgody Prezesa Klubu.” 2.
    [Show full text]
  • Dziennik Urzędowy
    DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO Kraków, dnia 26 czerwca 2014 r. Poz. 3428 UCHWAŁA NR XXXIII/321/2014 RADY GMINY CZORSZTYN z dnia 16 czerwca 2014 roku w sprawie okre ślenia przystanków komunikacyjnych, których wła ścicielem lub zarz ądzaj ącym jest Gmina Czorsztyn oraz warunków i zasad korzystania z tych przystanków Na podstawie art. 18 ust.2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz ądzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz.594 z pó źn. zm.) i art. 15 ust.2 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym ( Dz. U. z 2011 r. Nr 5, poz. 13 z pó źn.zm.), Rada Gminy Czorsztyn uchwala, co nast ępuje: § 1. 1. Okre śla si ę przystanki komunikacyjne, których wła ścicielem lub zarz ądzaj ącym jest Gmina Czorsztyn zgodnie z zał ącznikiem Nr 1 do uchwały. 2. Okre śla si ę warunki i zasady korzystania z przystanków komunikacyjnych w zał ączniku Nr 2 do uchwały. § 2. Trac ą moc: 1. Uchwała Nr XVII/149/2012 z dnia 15 czerwca 2012 r. w sprawie: okre ślenia przystanków komunikacyjnych, których wła ścicielem lub zarz ądzaj ącym jest Gmina Czorsztyn oraz warunków i zasad korzystania z tych przystanków. 2. Uchwała Nr XXIII/227/2013 Rady Gminy Czorsztyn z dnia 22 marca 2013 r. w sprawie zmiany uchwały okre ślaj ącej przystanki komunikacyjne, których wła ścicielem lub zarz ądzaj ącym jest Gmina Czorsztyn oraz warunków i zasad korzystania z tych przystanków. § 3. Uchwała wchodzi w życie w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urz ędowym Województwa Małopolskiego.
    [Show full text]
  • E X C U R S I O N I a (19. IX. 1963) the Excursion Was Devoted to The
    GUIDE TO THE GEOLOGICAL EXCURSIONS OF THE XXXVI ANNUAL MEETING OF THE GEOLOGICAL SOCIETY OF POLAND, PIEN17NY MOUNTAINS, 1963 by Krzysztof Birkenmajer, Kazimierz Bogacz, Stefan Kozłowski and Stanisław Węcławik Excursion I A (19. IX. 1963) The excursion was devoted to the hydrogeological, geochemical and balneotechnical (as well as balneotherapeutical) problems of mineral waters of Szczawnica. Excursion IB (19. IX. 1963) During the excursion were shown outcrops of andesite dykes of Mt. Bryjarka at Szczawnica, as well as Quaternary terraces of the Grajcarek stream valley. Excursion IC (19. IX. 1963) The members of the excursion visited a clay pit at Krościenko, which exposes Pliocene clays and’ gravels with abundant and well preserved plant remains (references: Szafer 1946-7, 1950, 1954; K l i m a s ze w- s k i 1948; Birkenma j e r 1954a, 1958a). Excursions II A (20. IX) and III A (21. IX. 1963) The programme of the excursions included outcrops of the Podhale — 413 — Palaeogene (flysch) near the southern contact of the Pieniny Klippen Belt at Szaflary, stratigraphy and tectonics of the Pieniny-, Branisko-, and Czorsztyn Series, as well as the problem of the relation of the Upper Senonian Mantle (Jarmuta Beds) to the Klippen Series between the villa­ ge Szaflary and the Szaflary quarry. Later on, at Krempachy, has been demonstrated a section of the Pieniny Klippen Belt including strongly disturbed tectonically klippes of the Czorsztyn Series, as well as Dogger-, Middle and Upper Cretaceous members of the northern zone of the Klippen Belt, referred now to the Magura Series. Similar problems were also discussed at Dursztyn, where -the excursion had finished.
    [Show full text]
  • Kalendarz Imprez
    1 L.p. Nazwa imprezy Organizatorzy, współorganizatorzy Termin Miejsce imprezy imprezy 1 Międzyszkolne turnieje w siatkówce dziewcząt i Gmina Czorsztyn styczeń Maniowy – Hala chłopców o Mistrzostwo Gminy Czorsztyn Szkoły z trenu Gminy Sportowa 2 Opłatek Seniorów – Izba Regionalna Koło Gospodyń Wiejskich 6 styczeń Sromowce Wyżne Sromowce Wyżne Izba Regionalna 3 Międzyszkolny turniej w koszykówce dziewcząt Gmina Czorsztyn Maniowy – Hala i chłopców o Mistrzostwo Gminy Czorsztyn Szkoły z terenu Gminy styczeń Sportowa 4 Noworoczny Koncert Kolęd i Pastorałek – Kościół CKG Czorsztyn, 6 styczeń Kościół Parafialny w Maniowach Zespół Mali Maniowianie w Maniowach 5 Zawody narciarskie o ‘’Puchar Gorców’’ Oddział Związku Podhalan - Związek Podhalan w Kluszkowcach, Gmina Czorsztyn, Kluszkowce Ośrodek Narciarski Czorsztyn Ski Centrum Kultury Gminy Czorsztyn, 9 luty Ośrodek Narciarski Ośrodek Narciarski Czorsztyn-ski Czorsztyn Ski 6 XI Gminny konkurs o tematyce prozdrowotnej CKG Czorsztyn, „Żyj zdrowo” Szkoła Podstawowa luty Maniowy w Maniowach 7 Młodzieżowe Mistrzostwa Gminy Czorsztyn Gmina Czorsztyn Kluszkowce w narciarstwie alpejskim i w snowboardzie Szkoły z terenu Gminy marzec Ośrodek Narciarski dziewcząt i chłopców Czorsztyn Ski 8 Zawody w piłce ręcznej dziewcząt i chłopców Gmina Czorsztyn, marzec Maniowy – Hala o Mistrzostwo Gminy Czorsztyn Szkoły z terenu Gminy Sportowa 9 Spotkanie Komisji zatwierdzającej Produkty Gmina Czorsztyn, CKG Czorsztyn, Sromowce Wyżne Tradycyjne – Izba Regionalna Urząd Marszałkowski, marzec Izba Regionalna Małopolska Izba
    [Show full text]
  • Uchwala XIX/159/2020
    DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO Kraków, dnia piątek, 11 grudnia 2020 r. Poz. 8155 UCHWAŁA NR XIX/159/2020 RADY GMINY CZORSZTYN z dnia 8 grudnia 2020 roku w sprawie wyznaczenia obszaru i granic aglomeracji Maniowy. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 713 z późn. zm.) oraz art. 87 ust. 1 i 4, art. 565 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 310 z późn. zm.), po uzgodnieniu z Państwowym Gospodarstwem Wodnym Wody Polskie oraz Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Krakowie, Rada Gmina Czorsztyn uchwala, co następuje: § 1. 1. Wyznacza się aglomerację Maniowy o równoważnej liczbie mieszkańców (RLM) 3 359, położoną na terenie gminy Czorsztyn, w powiecie nowotarskim, z mechaniczno-biologiczną oczyszczalnią ścieków zlokalizowaną w miejscowości Maniowy. 2. W skład aglomeracji Maniowy wchodzą miejscowości: Maniowy, Mizerna i Kluszkowce (część miejscowości). 3. Część opisowa aglomeracji Maniowy, o której mowa w ust. 1 stanowi załącznik nr 1 do uchwały. 4. Obszar i granice aglomeracji Maniowy, o której mowa w ust. 1, przedstawia mapa w skali 1:10 000, stanowiąca załącznik nr 2 do uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Czorsztyn. § 3. Niniejsza uchwała była poprzedzona Uchwałą nr XXVII/387/16 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 26 września 2016 roku w sprawie wyznaczenia aglomeracji Maniowy (Dz. Urz. Woj. Małopolskiego z 2016 r., poz. 5537)., która traci moc z dniem wejścia w życie niniejszej uchwały. § 4. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego.
    [Show full text]
  • Acta Geophysica Vol
    View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE provided by Springer - Publisher Connector Acta Geophysica vol. 63, no. 4, Aug. 2015, pp. 1080-1089 DOI: 10.1515/acgeo-2015-0026 Seismicity of Czorsztyn Lake Region: A Case of Reservoir Triggered Seismic Process? Wojciech BIAO, Ewa ZARZYCKA, and Stanisaw LASOCKI Institute of Geophysics, Polish Academy of Sciences, Warszawa, Poland e-mails: [email protected] (corresponding author), [email protected], [email protected] Abstract Czorsztyn Lake is an artificial water reservoir backed up by the hy- dropower plant Niedzica earth dam on Dunajec River in south Poland. Its filling began in 1995 and ended in 1997. The reservoir of 234.5 million m3 capacity is shallow, between 20 to 50 m of water column, on average. Until 2011 the seismic activity in this region was sparse, some 1 event trimonthly. However, in November 2011 more than 60 events occurred. Such bursts of activity, separated by low activity periods, continue to ap- pear. Since August 2013 the area is monitored by a local seismic net- work. The setup allows to accurately locate the epicenters and to determine source mechanisms for stronger events. The events are clus- tered and aligned along NE-SW direction and their mechanisms are very similar, indicating N-S strike slip faulting. This and the irregular pattern of activity suggest that this seismicity is triggered by the reservoir im- poundment. Key words: triggered and induced seismicity, Pieniny Klippen Belt. 1. INTRODUCTION The system of two artificial lakes, Czorsztyn–Niedzica and Sromowce Wyne, locates in the edge of Nowy Targ Valley in close neighborhood of ________________________________________________ Ownership: Institute of Geophysics, Polish Academy of Sciences; © 2015 Biao et al.
    [Show full text]
  • Kwartalnik Gminny Z Nową Nazwą!
    WIEŚCI Z GMINY CZORSZTYN NR53 kwiecień-maj 2019 rok ISBN 978-83-66273-10-8 NAKŁAD 1000 EGZ. autor zdjęcia: Bartłomiej Jurecki, Tygodnik Podhalański Kwartalnik gminny z nową nazwą! Mieszkańcy wybrali nową nazwę dla gminnego kwartalnika. Zgodnie z ich wolą wygrały „Wieści z Gminy Czorsztyn”. Przez dwa tygodnie na gminnym FB trwała ankieta dotycząca nowej nazwy dla gminnego kwartalnika wydawanego dotychczas pod nazwą Biuletyn Informacyjny Gminy Czorsztyn. Podczas głosowania oddano łącznie 66 głosów, z czego aż połowę tj. 33 głosy otrzymały „Wieści z Gminy Czorsztyn”. Biuletyn Informacyjny Gminy Czorsztyn Biuletyn Informacyjny Gminy Czorsztyn Drodzy mieszkańcy, zima w końcu dobiega końca i wraz z wiosenną aurą wkraczamy w okres realizacji nowych zadań inwestycyjnych. Zadania te wykonujemy z myślą o poprawie jakości życia społeczeństwa. Dlatego też, planujemy remont lokalnych dróg, realizujemy projekty na rzecz poprawy jakości powietrza, jak również tworzymy strefę aktywnego wypoczynku. Kontynuujemy także rozpoczętą inwestycję, jaką jest budowa ścieżki rowerowej wokół Jeziora Czorsztyńskiego. Wiele zadań, które zamierzamy wykonać w najbliższym czasie przybliży Państwu niniejszy nr świątecznego kwartalnika. Oddajemy go zatem w Państwa ręce oraz życzymy przyjemnej lektury. Z pozdrowieniami Redakcja Kwartalnika Bartłomiej Jurecki, autor zdjęcia: zdjęcia: autor Podhalański Tygodnik 2 Zmiana nazwy kwartalnika. Słowo tytułem wstępu. 8 i 9 Działo się; Jubileusz Złote i Diamentowy Gody 3, 4 Inwestycje gminne; m.in. promesa na drogi, mieszkańców, warsztaty artystyczne w Gminie Czorsztyn strefa aktywności ruchowej 10 i 11 Ogłoszenia oraz komunikaty; apel dot. 5 Aktualności; Sołtysi Gminy Czorsztyn, wałęsających się psów, informacja o skróconych Gmina Czorsztyn podczas targów turystycznych godz. pracy Urzędu Gminy 6 i 7 Święto w jednostce OSP Kluszkowce.
    [Show full text]
  • 1. an Outline of History Czesław Guzik, Jan Leśnicki
    PRACE GEOGRAFICZNE, zeszyt 112 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Kraków 2003 Czesław Guzik, Jan Leśnicki DEVELOPMENT OF RURAL SETTLEMENT IN PODHALE Abstract: In their paper the authors discussed the historical development of the settlement inthe Podhale Region, since the Middle Ages to the contemporary epoch, against the natural conditions and evolution of the political situation. Various functional types of rural settlement were shown, with the spatial patterns and traditional forms of farm architecture, observed in this part of Poland. Key words: Podhale, rural settlement, history, architecture, spatial pattern 1. An outline of history Natural conditions in the Podhale region were less favourable for the settlement than those in other parts of Poland. In the Middle Ages eve the discussed area was covered by forest, its flat zones were swampy and marshy, the severe climate and poor soils were also discouraging factors. Moreover, this peripheral region was dangerous and needed a military protection. The first settlers came from the Vistula river valley, along its tributaries. Thepermanent settlement has been developed here since the 13th c. Its proves are names of rivers and streams in documents, i.e. Biały and Czarny Dunajec, Wielki and Mały Rogoźnik, Piekielnik, Leśnica and Poroniec (Dobrowolski 1935). The above mentioned settlers originated from the regions of the early cities – those of Cracow, Bochnia and Sandomierz. There were three main routes of their migration – the Cracow route, along the Raba and Skawa valleys, the Sandomierz route (the earliest one) along the Dunajec river valley, and the Szczyrzyc route. The latter one started at Szczyrzyc monastery, the Cisterian one.
    [Show full text]
  • Plan Odnowy Miejscowości Sromowce Niżne Na Lata 2016 - 2022
    Plan Odnowy Miejscowości Sromowce Niżne na lata 2016 - 2022 Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XVIII/166/2016 Rady Gminy Czorsztyn z dnia 28 października 2016 r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI SROMOWCE NIŻNE NA LATA 2016 – 2022 Gmina Czorsztyn www.czorsztyn.pl Maniowy, listopad 2015 r. 2 Plan Odnowy Miejscowości Sromowce Niżne na lata 2016 - 2022 Prowadzenie sesji: dr Edyta Bieniek - Białas Dyrektor Instytutu Doradztwa Europejskiego - Innowacja s. c. mgr Wacław Klepacki Zastępca dyrektora Instytutu Doradztwa Europejskiego - Innowacja s. c. Organizacja i obsługa sesji: Urząd Gminy Czorsztyn z siedzibą w Maniowach Instytut Doradztwa Europejskiego - Innowacja s. c. Opracowanie dokumentu: Instytut Doradztwa Europejskiego - Innowacja s. c. dr Edyta Bieniek- Białas mgr Wacław Klepacki mgr Joanna Pietrzyk Specjalne podziękowania dla wszystkich uczestników sesji za pomoc w opracowaniu niniejszego dokumentu Spis treści 3 Plan Odnowy Miejscowości Sromowce Niżne na lata 2016 - 2022 WPROWADZENIE ............................................................................................. 5 I. Charakterystyka miejscowości .......................................................................... 7 I.I Historia ................................................................................................ 7 I.II Położenie geograficzne ............................................................................ 8 II. Inwentaryzacja zasobów służąca ujęciu stanu rzeczywistego ................................ 10 II.I Rolnictwo i gospodarka ..........................................................................
    [Show full text]
  • Przemiany Fauny Rejonu Zespołu Zbiorników Wodnych
    Pieniny – Zapora – Zmiany — Monografi e Pienińskie 2: 173–184, 2010 Przemiany fauny rejonu Zespołu Zbiorników Wodnych Czorsztyn-Niedzica i Sromowce Wyżne od stanu przed ich powstaniem do czasu napełnienia wodą oraz ocena przyczyn tego zjawiska Changes in the fauna in the vicinity of the Complex of Water Reservoirs Czorsztyn-Niedzica and Sromowce Wyżne recorded before and after the creation of the reservoirs and attempts to indicate the causes of this process STANISŁAW KNUTELSKI Zakład Entomologii, Instytut Zoologii UJ, ul. R. Ingardena 6, 30-060 Kraków, e-mail: [email protected] Abstract. The article presents the effect of human-caused environmental changes in areas of the Czorsztyn-Niedzica and Sromowce Wyżne reservoirs and the Pieniny Mountains in the southern Poland (Western Carpathians) after the building of the dam on the Dunajec river. The author focused on the impact of the dam on the fauna structure (fi sh, amphibians, birds, mammals, zoobentos, molluscs and terrestial insects: weevils, owlet moths, and pollinating insects – butterfl ies and bumble-bees). The species composition, species rich- ness, abundance, and species diversity have changed after fi lling reservoirs with water. The observed changes varied across different systematic groups of animals and their biotopes. We assume that majority of changes have been the effect of direct and indirect infl uence of strong anthropogenic pressure and succession. Key words: Beetles, weevils, Coleoptera, Curculionoidea, fauna, biodiversity, mountains, Carpathians, Pieniny Mts., anthopogenic pressure WSTĘP czynników naturalnych i antropogenicznych. Początkowo wpływ człowieka był nieznaczny, ale Przyroda Pienin należy do najcenniejszych w Euro- już w XIII wieku znacząco się wzmógł. Świadczą pie, a jej fauna do najbogatszych i najbardziej o tym choćby średniowieczne zamki Czorsztyn wartościowych, zarówno pod względem koncen- i Niedzica.
    [Show full text]
  • Lista Przedsięwzięć Priorytetowych Wfośigw W Krakowie Na 2022
    Lista przedsięwzięć priorytetowych na rok 2022 Załącznik nr 1 do Uchwały Nr …..........-2021 Rady Nadzorczej WFOŚiGW w Krakowie z dnia 24.06.2021 r. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie Lata realizacji Kwota dofinansowania z WFOŚiGW Kwota dofinansowania z NFOŚiGW Kwota dofinansowania z innych źródeł Stan zawansowania zadania, czy Dziedz. Wnioskodawca (nazwa i pełny Koszt kwalifikowany Wnioskodawca posiada lp. ochrony Nazwa przedsięwzięcia Zakładany efekt ekologiczny,rzeczowy adres) zadania pozwolenie na budowę lub inne środow. rok rozp. rok zak. ogółem w tym w 2022r. ogółem w tym w 2022r. ogółem w tym w 2022r. dokumenty wymagane prawem 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 I. PRIORYTET I: Ochrona i zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi I.1 Zadania finansowane z udziałem środków niepodlegających zwrotowi pochodzących z Unii Europejskiej I.1.1 POIiŚ I.1.1.1 Zadania na które zawarto umowy z NFOŚiGW I.1.1.1.1 Wnioskodawca posiada Gmina Świątniki Górne ul. Uporządkowanie gospodarki ściekowej - budowa Budowa 49,2 km sieci kanalizacji sanitarnej prawomocne pozwolenie na OW Bruchnalskiego 36, 32-040 kanalizacji sanitarnej wraz z przepompowniami dla 21 667 804,29 zł 2018 2023 0,00 zł 0,00 zł 18 417 633,00 zł 1 861 243,34 zł 9 371 382,00 zł 5 868 323,98 zł (sieć kwalifikowana). Przyłączenie 3880 nowych budowę. Inwestycja jest Świątniki Górne Gminy Świątniki Górne użytkowników do sieci kanalizacji sanitarnej sukcesywnie realizowana od 2018 r. I.1.1.1.2 Budowa około 7,8 km sieci kanalizacji sanitarnej Gmina Zielonki, ul. Krakowskie Gospodarka wodno-ściekowa w Gminie Zielonki-IV na terenie Gminy Zielonki, zakładany efekt OW 5 551 573,39 zł 2020 2022 7 773 813,30 zł 4 170 813,30 zł 0,00 zł 0,00 zł 2 584 671,03 zł 1 206 902,76 zł Tak.
    [Show full text]
  • Selected Geosites Within a Proposed New Trans-Border Pieniny Geopark (Polish-Slovakian)
    Acta Geoturistica volume 5 (2014), number 2, 46-63 Selected geosites within a proposed new trans-border Pieniny Geopark (Polish-Slovakian) JAN GOLONKA, MAREK DOKTOR, KRZYSZTOF MIŚKIEWICZ, MICHAŁ KROBICKI, and TADEUSZ SŁOMKA Department of General Geology and Geotourism Faculty of Geology, Geophysics and Environmental Protection, AGH University of Science and Technology, A.Mickiewicza 30 Ave., 30-059 Kraków, Poland (Corresponding author e-mail: [email protected]) ABSTRACT Only one geopark in Poland is on UNESCO list – Muskau Arc Geopark but one of the first propositions was very interesting cross-border Polish-Slovakia geopark Pieniny. The proposed geopark includes the central, most interesting part of the Pieniny Klippen Belt and the adjacent areas of the Central Carpathian Paleogene and Western Flysch Carpathians. The specificity of the Pieniny Klippen Belt is that it is a unique area with a complex geological structure resulting from its multi-stage history. The geopark’s core belongs to the Polish Pieniny National Park (Pieniński Park Narodowy) and its Slovak equivalent the Pieninský Narodný Park. The primary task in the framework of Geopark project will be an inventory and valorization of geosites. The authors attempt to provide the review of the most important and significant geotouristic attraction within the proposed. The selected objects include The Rogoźnik Rock, the Białka River water gap at Krempachy, Snozka Pass, Wżar Mountain, the Czorsztyn Castle, the Red Monastery (Červený Kláštor - Czerwony Klasztor), the Dunajec River Gorge, Szczawnica, the Zaskalnik Waterfall, and the Homole Gorge. Key words: Pieniny Mts., geotourism, geological inventory and valorization, geosites INTRODUCTION of the first propositions was cross-border Polish-Slovakia geopark Pieniny.
    [Show full text]