-~~ POLITIEKE PARTIJ DEMOCRATEN '66 JAARGANG 14- NR. 5- MEI 1981

lo • • •• • -. ... p.

Partijsecretariaat: Bezuidenhoutseweg 195, 2594 AJ Den Haag, verschijnt JO x per jaar telefoon: 070-858303 ER IS OOK PARTIJ NÁ 26 MEI

Dit is de laatste Democraat die u een partij die het voor veel mensen ontvangt vóór 26 mei, de dag van mogelijk maakt om weer gemotiveerd de verkiezingen. Met aan zeker­ hun stem uit te brengen, mensen die heid grenzende waarschijnlijkheid het moe waren om te moeten kiezen kan in de volgende Democraat een tussen partijen die met een benadering geweldig verkiezingssucces worden uit een vorige tijd proberen de proble­ gemeld. De NIPO-enquête van men van ons tijdsgewricht op te los­ sen. We zijn een partij die nieuwe po­ Leden van D'66, ik roep u allemaal op zaterdag 25 april doet onze sterkte litieke creativiteit bundelt. een partij om niet alleen ons door uw inzet in de weer stijgen tot 23 zetels. die de ideeën richting geeft om de nog resterende campagneweken een nieuwe samenleving van de 80-er jaren grote verkiezingsoverwinning te hel­ vorm te geven. Dat is vooral het grote pen bezorgen, maar vooral door uw winstpunt van de laatste jaren. inbreng in de partij zelf na de verkie­ de fraktievoorzitter zingen voor veel werkkracht en en­ thousiasme te zorgen. D'66 is een par­ tij waar mensen bij willen horen. Ik JAN ken zoveel mensen die ook aan het lidmaatschap van D'66 zoveel plezier TERLOUW beleven en er zoveel inspiratie uit putten ... Tot ziens op 26 mei in Krasnapolsky in In april waren we één zetel gedaald: Amsterdam. • grote vreugde bij de politieke tegen­ ~ •• , r. - • -:--- ; ---:_.--r-, -:_ - standers, die meenden daaruit te kun­ o - ' •,_ -, -~ I nen afleiden dat D'66 op zijn retour was, hoewel we toen nog steeds op een winst van 12 zetels stonden. Niets is IN DIT minder het geval dan een achteruit­ gang van onze partij. Nog steeds win­ NUMMER nen we aan kracht, nog steeds winnen we aan aanhang. De winst kan alleen nog worden beperkt als we zelf onvol­ doende overtuigingskracht uits.tralen. Drie slatenleden tussen Ik ben er zeker van dat allen die voor twee stoelen 3 D'66 in de komende weken het woord Anneke Goudsmit geeft zullen voeren, vanuit een groot élan en cijfers 6 een groot enthousiasme zullen spre­ ken en dat we een verkiezingsover­ Loont het goede? 8 winning tegemoet gaan, die uniek is in Gerrit Jan: denken doe je de Nederlandse politieke geschiede­ maar onder het eten I I nis. Van Casino naar Kras 14 Toch zijn cijfers uiteindelijk niet zo Het grote pakken 15 belangrijk. Waar ik vooral zo blij om De helderheid van koffiedik 17 ben is dat D'66 een grote politieke ge­ meenschap is geworden, een niet meer CAMPAGNENIEUWS weg te denken factor in het Neder­ vanaf pagina 25 landse politieke landschap. We zijn Gebruik je potloodje goed op 26 mei

DEMOCRAAT JAARGANG 14 - NR. 5 - MEI 1981 I ~ Kandidaatstelling voor de RADIO-er Provinciale Statf~r& COLOFON Op woen-;dag 31 maart 1982 zu llcn de 19g I en sluit op 9 'eptember 19g I om vcrkiezingen voor de Provinciale 12.00 uur. Voor de aanmelding moet De uitgave van de Democraat ge­ &rv ...... Staten worden gehouden. leder lid gebruik worden gemaakt van een schiedt onder verantwoordelijk­ van D'66 dat tenminste 6 maanden standaardaanmeldingsformulier, dat heid van een door het Hoofdbe­ voor de sluitingsdatum van de kan­ verkrijgbaar is hij het landelijk se- stuur benoemde redactieraad die didaatstelling lid is en voldoet aan de crctariaat. als volgt is samengesteld: wettelijke vereisten voor verkies­ Johan Hollemans Piet van Baarse!, Mieke van Wa­ Radio: baarheid, kan zich kandidaat stellen. vice-voorzitter organisatie genberg. Marie-Louise Tiesinga. De kandidaatstelling opent op 9 juni Stijn Verheeck, Jan Goeijenbier. D'66 is te beluisteren op Al~ secretaris is aan de redactie­ donderdag 14 mei H'surn 111 raad toegevoegd: Mat Ringers. 18.03-18.13 uur Correspondentie, copy e.d. en daarna weer op de "nor­ richten aan het redactiesecreta­ male" dinsdag op riaat van: Hilversum 11 tussen De Democraat, 18.56-19.00 uur op 2 juni en Bezuidenhoutseweg 195, 16 juni. 2594 AJ Den Haag. Boekten wij al uw boekbij­ Verantwoordelijkheid TV drage om ons in staat te De redactieraad draagt de eindver­ antwoordelijkheid voor inhoud en op­ Extra verkiezingsuitzending: stellen verkiezingswinst te name van publikaties in de Demo­ woensdag 20 mei Ned. 2 voor boeken? craat. Het moet duidelijk zijn dat deze het laatste journaal verantwoordelijkheid zich niet uit­ strekt tot bijdragen van het Hoofdbe­ stuur. fracties in vertegenwoordigen­ de lichamen, het SWB-bestuur. het PSVI-bestuur. de Adviesraad en an­ 10. Jan Fokko van Tuikwerd, Di!(/~ dere officiële partijorganen. Al deze zül bijdragen zijn als zodanig herkenbaar In de Democraat van 4/SJ is de uitslag 11. Johannes Wessel, Oegstgeest aan het rubriekshoofd. vermeld van de interne verkiezingen 12. Hendrik .Jacob van Ouwerkerk, Ook de inhoud van ingezonden brie­ voor de kandidaatstelling voor de ven. die steeds de naam van de schrij­ Lieshout ver vermelden, valt buiten de verant­ Eerste Kamer. In deze uitslag was niet 13. Hendrik Johan Rang, Rotterdam woordelijkheid van de redactieraad . vermeld de heer A. Martini. De heer 14. Jan Pool, Leiderdorp Voorzover er enig misverstand om­ Martini was op de achtste plaats 15. David Jacobus Hissink, Wage­ trent de redactionele verantwoorde­ .i~~ geëindigd maar werd door de Lande­ ninRen lijkheid mocht dreigen, worden de ti­ lijke Verkiezingscommissie niet in de 16. Martina Aldta van Dedem-van tels van hijdragen die buiten die ver­ uitslag opgenomen omdat de commis­ der Does Drimmelen antwoordelijkheid vallen. voorzien IJ AKllVITEITEN van een* sie van het Hoofdbestuur bericht had 17. Philip Chrisliaan Pieters, Dor­ ontvangen dat de heer Martini zich drecht De Democraat had teruggetrokken. Deze mededeling 18. Adrianus Lamhertos Maria Zetz, De Democraat wordt gratis toe­ aan de Landelijke Verkiezingscie. Den Haag gezonden aan alle leden van Adviesraad, Trianon blijkt achterop op een misvcrstand te 19. Levi Velleman, Amsterdam D'66. Niet-leden kunnen zich Utrecht, · berusten. Het Hoofdbestuur stelt 20. Arend Arie Redeker, Amst('l'­ abonneren voor .f 25.- per jaar. zaterdag 20 juni 1981 hierbij uitdrukkelijk vast dat de LVC dam Losse nummers zijn verkrijgbaar vrijdag en zaterdag 13 en 14 in deze geen enkele blaam treft. 21. Jan Hendrik ter Horst, Amster- bij het secretariaat voor .f 3,­ november 1981, In overleg met de LV C is de lijst nu als dam per stuk. 31e Algemene Ledenvergade­ volgt samengesteld: Maximaal kunnen 15 kandidaten op I. Jan 'Frederik Glastra van Loon, de door de fraktievoorzitters van de Wanneer verschijnt de ring, de Flint Amersfoort. Den Haag provinciale staten in te dienen kandi­ Democraat? 26 mei Verkiezingsfeest 2. Jacob Jan Vis, Eext datenlijst worden opgenomen. De Democraat verschijnt 10 maal Krasnapolsky Amsterdam 3. Suzanne Caroline Bischoff, Den Aangezien door kandidaat nr. 15, de per jaar. (zie achterpagina) Haag heer D. Hissink, niet tijdig aan de no­ Democraat nr. 6 verschijnt 25 ju­ 4. Marie-Louise Tiesinga-Autsema, dige formaliteiten kon worden vol­ ni 1981 Laandijk daan, zijn uiteindelijk op de kandi­ Sluitingsdatum copy: I juni 1981 5. Norhert F. I. Schwarz, Den datenlijst de nrs. I t/m 14 èn nr. 16 Haag vermeld. Advertentietarieven per 1-2-1981 1/ I pagina: 850,- 6. Jacqueliene Soetenhorst-De Sa- J Het hoofdbestuur • 1/2 pagina: 500.- vornin Lohman, Oegstgeest I 7. Wim Dik, Hel\'i)irt 1/3 pagina: I 425,- 8. Arn<1ld Martini, Landsmeer 1/4 pagina: J 340,- 9. Marcus Paul Gans, Bloemendaal 1/ó pagina: f 250,­ Steunkleuren zijn mogelijk; meerprijs op aanvraag verkrijg­ Huishoudelijk baar. Contractprijzen op aanvraag Eerste publiciteits­ Reglement verkrijgbaar. Na alle wijngmgen van het huishou­ Plaatsing van advertenties is me­ de onderworpen aan de goedkeu­ delijk reglement. die door de AL V's coördinator ring van de redactie. zijn aangenomen. is er weer een vol­ Helaas heeft Ad van Tiel zijn funktie de partij, want m deze korte perinde ledig bijgewerkte versie van de Oplage: 19.000 ex. als eerste puhliciteitscoördinator in heeft hij ons zijn originaliteit kunnen drukpers gerold. Alle bequren van Druk en Lay-out: het Dagelijks Bestuur moeten neer­ tonen. Gelukkig heeft Ad een uit­ afdelingen en (sub)regio's hebben Brouwer Offset BV /Utrecht leggen. Spoedig na zijn aantreden in nmdering kunnen maken voor de een exemplaar ontvangen. Leden die november 1980 werd hij geconfron­ Verkiezingscampagne. waarin hij graag een nieuw HR willen ontvan­ teerd met moeilijkheden in zijn zijn creatieve bijdrage zal kunnen af­ gen kunnen dit kenbaar maken aan SECRETARIAAT werkomstandigheden. De aldaar ge­ ronden. het landelijk secretariaat. (Gezien de rezen problemen bleken zo groot, Wij danken Ad voor zijn grote en zeer drukke bezetting a'.u.b. schrif­ Partijsecretariaat dat de combinatie met een DB-funk­ vooral enthousiaste inzet en het vele telijk). We ver~:oeken u vriendelijk Bureau SWB D'66 tie steeds moeilijker werd. Eind werk, dat hij in zo'n korte tijd heeft om een bijdrage voor dit drukwerk. Bureau PSVI D'66 maart heeft hij besloten zijn funktie kunnen verzetten. (f 1.50 + verzendkosten) te storten Bezuidenhoutseweg 195 te moeten opgeven. Het Hoofdbestuur op giro 1477777 t.n.v. penning­ 2'i94 AJ Den Haag Dat is jammer voor het HB en voor meester D'6ó te Den Haag. Telefoon: 070-858303

llF:MOCRAAT JAARGANG 14- NR. 5- MI·.J J'!XI OPINIE TUSSEN STATEN EN STATEN·GENERAAL DRIE STATENLEDEN TUSSEN TWEE STOELEN

De bctrokk..:n oppon..:nt luislèrlk echt ..:n OVERPEINZINGEN VAN EEN D'66·er toen zijn tweede termijn kwam trok hij openlijk zijn hesehuldigingen in en liet al­ met één been in het heden en het lc..:n overeind staan dat mijn publicilèits­ kant onvoldoende uit de verf was geko­ andere in de toekomst men, zoals ble..:k. Daarin mo..:st ik hem gelijk geven. Nadien zijn de verhoudingen met de P.v.d.A. veel verbeterd, maar wat hidp dat? Het dieptepunt '74 ging ook niet door Gerri~ Mik aan ons voorbij, en D'6f. Groning..:n wnd tijddijk gèlijk aan een sekt..: di..: in huiska­ Woensdag 8 april schijnt een pril m..:rs ..:n schuilkerk..:n het ideaal brandend..: lentezonnetje aarzelend door de ge­ hi..:ld. Tut in 1976 de nieuwe hergcboort..: brandschilderde ramen van de Sta­ en wond..:rbaarlijkc groei optrad, die het tenzaal te Groningen. Niet alle 55 mij nu waarschijnlijk mogelijk zal maken volksvertegenwoordigers zijn aanwe­ lid van de Stat..:n Generaal lè worden. zig, sinds de P. v .d.A. tussentijds Met d..:zc blijd..: gedachlèn in de ge..:st luis­ toetrad tot het College van G.S. zijn terde ik weer even naar de munolog..:n, de meeste zaken van te voren al on­ plaats een interruptie naar een tweeslach­ derling beklonken en doet ieders tig argum..:nterende gedcputc..:rde, die door de vonrzitt..:r (kundig) wordt gesau­ aanwezigheid er niet meer zo toe. v..:erd, en zie hoe inmiddels vele ;,tatcnk­ De sfeer is wat duffer geworden, al­ den de zaal hebben vcrlaten om zich met thans in de vergaderingen der Staten, Groning..:r koek t..: laven en krachten t..: het Collegebeleid is duidelijk wat v..:rzam..:lcn voor het werkgèlcgcnheidsd..:­ progressief bijgekleurd. hat dat straks aan do.: orde is. Mijn ogen dwakn langs de g..:meentewapcns die zich Deze ochtend zijn voor de middagpauze ninger D'66 fraktic doch waarachtig geen in de g..:brandschild..:rdc ram..:n bcvind..:n, een aantal hamerstukken aan de orde, die onopvallende. Nog vóór wij waren beëdigd en blijven rusten op dat van mijn gcboorlè­ in de commissies al ruime aandacht kre­ stelden wij al schriftelijke vragen, wat ui­ plaats Wildcrvank. gen. In grote frakties krijgen specialisten teraard niet kon en waarom veel ambtelijke Gedachten aan mijn jeugd, do.: crisisjaren maar zelden de kans zich te profileren van­ heren zich vcrkncut..:rd..:n. vonr do.: oorlog, de ..:rm..:c gepaard gaande daar ... een steeds maar voortsudderend De verhoudingen waren toen nog zo dat de bittere armne, de angsten uit de "onder­ debat tussen sprekers die meer en meer in Staknieden van hun stoel vielen toen Lau­ grondse" peritllk en het warm..: ouderlijke hun eigen verbaal vcrmogen klimmen. rens Jan vcrzo..:ht om een debat vóór de g..:zin J..umcn boven. Mijn gedachten dwalen dus af en zelfs de verkiezingen der leden van het college van Mijn og..:n gaan v..:rdcr ..:n zi..:n de wapens nadrukkelijke aanwezigheid van de heer G.S. plaats vond. Tot nu toe waren deze van Ulrum (de gemeenlè van hè! Lau­ Vonhoff weet mij niet meer bij de agenda­ zaken in de donkere achtervertrekken aan w..:rsm..:cr) Bc..:rta, T..:rmunt..:n en Fin;,t..:r­ punten te betrekken. het Martinikerkhof behandeld en dat gaf wulde (do.: g..:meenlèn rond de Dollard) ..:n Centraal staat de gedachte dat dit wel eens veel rust en vrede. Laurens Jan vertrok ..:..:n hele reeks van gemc..:nlèn in Oost­ één van de laatste Statenvergaderingen later naar Den Haag, Jan Fokko Jansen Groningen en het Zuiddijk-W..:stcrkwar­ zou kunnen zijn die ik meemaak gezien verscheen en wist voor ieder volstrekt on­ tier. mijn Tweede Kamer aspiraties, uiteraard verwacht te realiseren dat ik lid van het L'histoirc s..: rcpètc, in di..: gebi..:dcn zijn als de kiezers dit mogelijk maken. College van G.S. kon worden (purtefeuille w..:cr afs..:huw..:lijke zorgen rond de w..:rk­ Je gedachten duiken dan als vanzelf in het volksgezondheid, welzijn en milieu). gelcgenhcid manifest. verleden naar de vcrki..:zingsstrijd voor de Persoonlijke tegenstellingen binnen de Er zijn dnrpen bij waar 'iO'Ir d..:r b..:roeps­ Statenverkiezingen in 1970 waarbij do.: Staten maakten dit mogelijk ..:n het ging ten bcvulking niet bij het arbeidsproces is in­ voltallige lijst van 0'66-ers zich presen­ koste van een P. v.d. A. kandidaat. Hè! eer­ geschakeld. teerde op de kennismakingsreceptie van de ste jaar van mijn G.S.-Iid zijn kenmerkte Ik zi..: het wapen van DelfzijL dat van Uit­ nieuwe C.d.K., toen do.: h..:er Toxopeus. zich dan ook door plaagstootj..:s uit die huiz..:n ..:n Uithuiz..:rmc..:dcn, do.: gcm..:ent..:n Mijnerzijds werd deze grote opkomst ter hoek culmin..:rcnd in een frontale aanval van het Eemsmondgebied. Een go.: bied dat receptie v..:rklaard aan de C.d.K. in relatie van de frakticvoorzitter op mijn begro­ groots..: verwachtingen van do.: to..:komst tot de grote aantallen zetels die wij dachten tingsonderdeel milieu. Groen worllènd van had rond de industrialisatie en de unt wik­ te gaan bezetten. woede (gelijk de Hulk) h..:b ik hem toen l 1/2 kdingcn van de Ecmshavcn. Ook daar Het antwoord luidde: "de kiezers moeten uur lang van replick gediend. gmte zorgen, een uiterst trag..: ontwikk..:­ nog spreken, mijn waarde''. En zij spraken Ik ga hi..:rop wat v..:rdcr in omdat het leidde ling van de haven en dreigende afbouw van wat aarzelend toen: Laurens Jan Brink­ tot een vrijwel nooit te constateren gebeu­ de bestaand..: industrieën. horst en ik vormden samen de eerste Gro- ren in de politi..:k. Hdaas 1 Inmiddels word ik opgeschrikt uit mijn

IJEMOCRAAT JAARGANG 14- NR ..1. MLI 19~1 gemijmer: de voorzitter stelt de werkgele­ vergadering en vol ambivalente gevoelens De fiets naar het provinciehuis wordt inge­ genheidssituatie aan de orde. spoedt ieder zich naar de garderobe. Een ruikl voor de intercity naar Den Haag. Het bijzondere aan deze notitie is dat hij tot bevriend CDA-er voegt mij monter toe: Een nieuwe identiteit moet worden opge­ stand is gekomen door een samenwer­ "Jij loopt hier ook op je laatste benen hè". bouwd. kingsverband van het college vanG .S., het Bij het onbehagen rond de provinciale Dat kan ... als je dat doet verbonden met ambtelijke apparaat en stalenleden uit machteloosheid t.a.v. de werkgclcgcn­ het verleden. je jeugd in de crisisjaren, je vrijwel alle frakties (voor ons Bote Wilp­ heidsproblematiek voegt zich nu het besef werken voor het Noorden vanuit een zin­ stra). dat inderdaad deze periode van je leven. vol functioneren in het heden:je bijdrage in Er werden goede gedachten in ontwikkeld, het werken in dit provinciehuis, en de in­ de Staten van Groningen ten gunste van innovatie is een begrip dat geregeld voor­ tensieve communicatie met deze provincie jongeren, werkgelegenheid, volksgezond­ komt, visteelt en tuinhouw met benutting waarschijnlijk zal worden afgesloten. heid, welzijn en milieu en als je een pers­ van afvalwarmte, alternatieve landbouw, Buiten in de frisse wind op de fiets rijdend pectief hebt voor de toekomst: deeltijdarbeidsprojecten zijn begrippen die door de prachtige binnenstad weet je dat Enthousiast meefunktioneren in een ver­ D'66-ers goed in de oren klinken. dat maar tendele zo is. grote D'66 fraktie in een Kamer meebou­ Kritiek wordt er dan door de verschillende Zaken die zozeer je leven hebben vervuld wend aan een progressief vernieuwend sprekers ook niet naar voren gebracht. zijn niet meer uit te wissen, je blijft wonen beleid in een moeilijke fase voor ons land. Toch resteert een gevoel van machteloos­ in deze streek. verhonden met deze streek Dus zeg ik onbekommerd: heid, er is zoveel kruimelwerk bij en de vanuit een gezin dat je droeg en zal blijven Dag Groningen, vergeten doe ik je nooit! provinciale mogelijkheden qua taken en dragen. Juist aan dat wat op provinciaal en: middelen op dit gebied zijn zo gering. nivo niet mogelijk was. kan je nu op het Den Haag je weet met welke bagage ik Vandaar dat onzerzijds ook steeds wordt landelijk vlak hopelijk een steentje bijdra­ binnenkom maar je kunt op me bouwen. • en werd gepleit voor decentralisatie hier­ gen. Het is duidelijk dat ik niet als een van. onbeschreven blad naar Den Haag zal Zover is het echter nog niet en inmiddels gaan. Groningen, het noorden, de zwakke stijgen in Groningen de werkloosheidsper­ regio's in het algemeen draag ik mee in centages, alleen al beneden de leeftijd van mijn bagage. 23 jaar zijn 6000 jonge mensen niet bij het Vanuit mijn werk weet ik wat de psychi­ arbeidsproces betrokken met alle gevolgen sche gevolgen van maatschappelijke vandien voor hun psychisch welbevinden strukturen bij individuen kunnen zijn. en toekomstperspectief. Vandaar dat de nieuwe werksituatie voor Met een forse klap sluit de voorzitter de mij een extra uitdaging betekent.

dan je zou denken als je op hun gelals­ DICHTER BIJ HET HART VAN DE PARTIJ sterkte of strategische positie let. Ik ben erg benieuwd hoe het zal zijn om vanuit dit plezierige, maar soms wel wat erg rustige door Aad Nuis binnenmeer op de volle zee terecht te ko­ men. Veel mensen vragen me de laatste tijd Een heel ander verschil tussen kamerlid en min of meer verbaasd waarom ik zo statenlid is het oogpunt van waaruit ze te­ ineens overstap van de literatuur gen de partij aankijken. Van de twee cir­ naar de politiek. Als ik dan uitleg dat cuits in de partij, werkgroepen en afdelin­ die overstap zo schielijk niet is, dat ik gen, staat het kamerlid over het algemeen bijvoorbeeld al jaren in de Gelderse dichter bij het eerste, het statenlid dichter bij het tweede (ik heb het nu even niet over Staten zit, knikken ze een beetje af­ Van Baarse!). wezig. Dat heeft niet cens in de eerste plaats te Nou ja, Staten. Bijna niemand beseft maken met het aantal keren dat ze bij een dat je het dan over de helft van een afdeling langskomen, maar vooral met de lange werkweek hebt. manier waarop ze er binnenkomen. De komst van een kamerlid is iets bijzonders, Het is misschien de meest kenmerkende er zit haast onvermijdelijk een openbare eigenschap van provinciale politiek: dat je spreekbeurt aan vast en vaak ook een je werk in de schaduw doet. De publieke rondleiding langs het college van 8. en W. tribunes van Statenzalen zijn niet alleen en andere plaatselijke bezienswaardighe­ leger dan die van de Kamer, maar ook dan maakt dat slecht werk niet door de kiezers den. Wat hij of zij te zien krijgt is een die van de meeste gemeenteraden. Dat ge­ wordt afgestraft, en goed werk niet be­ afdeling op haar zondags. Een statenlid is brek aan belangstelling heeft veel nadelen, loond. In 1974 heeft 0'66 dat laatste pijn­ een minder opvallend personage, schuift en ook een enkele voordeel. lijk ondervonden. met als meest sprekend gewoon aan bij de huishoudelijke vergade­ Het grote nadeel is natuurlijk dat er van de voorbeeld de Overijsselse statenfractie. ring als het zo uitkomt en krijgt zó waar­ democratie niets terecht komt als er nie­ die door de hele regionale pers om strijd schijnlijk een beter inzicht in het doorde­ mand kijkt. Langzamerhand zal het wel werd geprezen en zelfs bekroond met een weekse reilen en zeilen van de partij. veranderen, nu de provinciale besturen persprijs, maar die niettemin werd meege­ Ik weet niet hoe het in andere provincies is, steeds openhartiger worden en steeds sleurd in de landelijke neergang. maar in Gelderland heeft de statenfractie, meer mensen gaan merken dat er steeds Een gelukje bij een ongeluk is dat er bij lege samen met een actief en enthousiast regio­ gewichtiger politieke zaken gedaan wor­ tribunes ook minder op de tribune wordt bestuur, geprobeerd wat kanalengraaf­ den in de provincie, maar iets van de oude. gespeeld. Dat maakt de stemming meer werk te doen tussen de vaak kleine plaat­ besloten sociëteit voor notabelen hangt er ontspannen; er is minder behoefte elkaar selijke afdelingen en de vaak eenzame nog wel in de Staten van Gelderland. Als vliegen af te vangen, meer bereidheid te raadsleden in de provincie. We hebben bij­ volgend jaar ook het CDA burgemeesters luisteren naar een goed idee. ook als het eenkomsten belegd van Gelderse raadsle­ en wethouders uit de Staten gaat weren, van een ander komt. den- niet te vaak, die mensen hebben het valt niet minder dan de helft van de nu Dat is een politiek klimaat waar D'66'ers al druk genoeg. We hebben de actie, ,Maak dertig personen sterke fractie af. De be­ zich over het algemeen goed thuis voelen, kennis" bedacht en uitgeprobeerd. En slotenheid, als is het tegen wil en dank, en waarin ze vaak meer kunnen hereiken vooral hebhen we een GARD opgericht,

DEMOCRAAT JAARGANG 14 ~NR. I~ Ml.l I 'IK I ~4 een Gelderse adviesraad, naar het model het statenwerk die ik in Den Haag zuinig naarzou moelen. Dat bcgintalgocddus.lk van de landelijke. hoop te bewaren. Het zal me niet verbazen kan als excuus aanvoeren dat ik voor ver­ Die vergadert een keer of tien per jaar, als ik me zo nu en dan met Mik en Tommei vanging heb gemrgd en dat ik het afde­ 's avonds in het Provinciehuis, met af­ verenigd zal vinden in een bescheiden lingsbestuur éérst heb gevraagd of t.e het gevaardigden van Culemborg tot Winters­ pressiegroepje ter verdediging van de re­ goed vonden. Vlilir ik dclïniticfja ;.ei tegen wijk en van Hattem tot Groesbeek, en be­ gio. bijvoorbeeld als het gaat om de afwe­ de meneer van de televisie. Maar ja. hel steedt elke keer een belangrijk deel van de ging van het belang van verre spreekbeur­ blijft een beetje zwak vind ik t.clt'. Ze kon- tijd aan het uitwisselen van afdelingserva­ ten tegen Haagse affaires. of om het hou­ i den tenslotte moeilijk nee zeggen, daar in ringen. Als statenlid zitje daarbij en je leert den van vergaderingen van werkgroepen in 1 Zevenaar. • er veel van. Geen afdeling in de regio of je het hart van het land en van de partij. kent er de namen en de gezichten van een Goede voornemens, jawel. Ik schrijf dit aantal actieve partijleden. stukje in de trein op weg naar Amsterdam. Die directe kennis van de partij, in dat ene naar een televisie-opname, terwijl ik ei­ stuk Nederland althans, is een erfenis van genlijk voor een spreekbeurt naar Zeve-

Hetgeen hem siert. Hij is trouwens nich IN DE STARTBLOKKEN veranderd in deze jaren, wat het hes te be­ looft voor onJ:c hernicJJwdc samenwer­ king. Zelfs die pijp- en wie wil weten hoc ongelukkig Oerrit wndcr dat ding is moel door Dick Tommei eens op het affiche met de .. kuppen" kij­ Bij veel mensen staat de Tweede Ka­ ken- was er toen al. en stond op gcspannen voet met de portefeuille .Juchtvernntrci­ mer bepaald niet hoog in aanzien. niging" die hij o.m. beheerde. Hierbij bedoel ik niet de mensen die De wetenschap dat mijn stoel in de Drentse zich voor het bestuur van het land, stalenzaaL deze moderne Balloërkuil. bin­ hun provincie of hun gemeente vol­ nenkort nietmeer mijn stoel is stemtmij tot strekt niet interesseren. mijn eigen verbazing wat weemoedig. De oorzaak daarvan is duidelijk: ik zal het Hun vaak in krachtige bewoordingen werk in Provinciale Staten weldra beëindi­ geuite misprijzen van de politiek wil hen gen. Hoc verleidelijk is het om hier een nogal eens als randversiering in een actua­ uitvoerige lofzang te zingen op het staten­ liteitenrubriek of een reportage op radio of werk. Op de samenwerking in de fractie. TV brengen. Ik heb het ook niet over mijn op het overleg met de afdelingen en de CPN buurman in het forum, die de bron gemeenteraadsleden, op het werk in de van alle ellende in de wereld heeft gevon­ commissies en in de statcnvergadering. op den in de multinationals, die hun gang maar de goede sfeer die heerst tussen de 'i I sla­ gaan en de Regering en de Tweede Kamer tenleden, op de afdeling voorlichting van maar wat laten praten (waarbij ik mij af­ deze beeldvorming wellicht meer en dieper de gritTic die niet alken alles wal een sla­ vraag waarom de man zoveel moeite doet dan door de behandeling die de Kamer zich tenlid aan informatie wenst te ontvangen om in de Tweede Kamer te komen; in zijn door de regering Van Agt-Wiegellaat wel­ binnen een dag in de brievenbus doet he­ geval zou ik directeur van een multinatio­ gevallen (terzijde: valt het u ook op dat het landen, maar ook aandacht schenkt aan nal willen worden). Neen, het zijn juist de vorige kabinet steeds werd aangeduid als hun vc1jaardagen, op de kunstwerken van wél geïnteresseerden, degenen met een het kabinet Den U yl, en nimmer als het de provinciale kok Elsinga, op ... Ik t.al vaak helder inzicht in het functioneren van kabinet Den Uyi-Van Agt?J die verleiding weerstaan. Maar wat leer je de maatschappij, zij die zeker op 26 mei Het kan overigens slechts de Tweede Ka­ geweldig veel in een kleine fractie die toch gaan stemmen, die de Tweede Kamer nog­ mer zelf zijn die deze situatie kan- en moet vindt zich over alle aan de orde zijnde on­ al eens met enige weerzin bekijken. Dat -veranderen. derwerpen een gefundeerd oordcel te bleek overduidelijk toen ik in mijn omge­ Als u nu de indruk hebt gekregen dat ik mij moeten vorrnen. ving bekend maakte kandidaat te willen deze sombere verhalen heb aangetrokken, Kort en goed: wie een brede interesse heeft zijn voor het kamerlidmaatschap. Een en nu langzamerhand spijt heb gekregen en niet opziet tegen een flinke portic werk kleine bloemlezing van de reacties op deze van het besluit mij kandidaat te stellen. dan geve zich op als kandidaat-statenlid. Het aankondiging: , ,Moetje naar die chaos? Ze is dat een geheel verkéérde indruk. Inte­ loon is bescheiden maar de beloning groot. kunnen daar hun eigen werk niet eens re­ gendeel, de nieuwe taak trekt mij aan, ik zit Op de overgang van Provinciale Staten gelen. Denk je daar te kunnen functione­ al gespannen in de startblokken en mijn naar de Tweede Kamer woedt de campag­ ren?" "Dat wordt niets; iemand met prin­ ongeduld en enthousiasme worden slechts ne. Een drukke tijd. Maar laat er geen mis­ cipes wordt daar doodongelukkig." "Ik met moeite in toom gehouden. Wat niet versland bestaan: tot degenen die werkc­ begrijp je niet; je hebt zo'n aardige baan betekent dat ik de Haagse mogelijkheden lijk van 's ochtends vroeg tot 's avonds daar kun je veel meer regelen dan in de overschat en de bijbehorende moeilijkhe­ laat in de weer zijn, die horendol worden Tweede Kamer." .. Wat zie je in dat ein­ den onderschat. Enige nuchterheid kan van de telefoon, en van joost-mag-weten­ deloze gehakketak?" geen kwaad; maar geldt dat niet voor een wat -cr-allemaal-in-een-vcrki c1.i ngscam­ De teneur is duidelijk: een fatsoenlijk mens ieder in een nieuwe functie? pagne-gcbeurt, behoren niet de kandida­ mag best lid wezen van Provinciale Staten. Over een functie gesproken: ik realiseer ten. Voor hen wordt alles (uitstekend!) ge­ maar naar de Tweede Kamer ... liever mij al bijna acht jaar bij de Provinciale regeld. De werkelijk ;.waar belasten vindt niet. Waterstaat van Groningen werkzaam te u op het campagnesecrctariaat. bij de cam­ Nu is het al te gemakkelijk te stellen dat zijn, hoewel ik er daarvoor een gewoonte pagnccornmissie, op het landelijk secreta­ een ieder het verkeerd ziet. hoewel het van had gemaakt om elke tweejaar op I juli riaat. bij de regio-coördinatoren, de afdc­ geschetste beeld zeker geen goede afspie­ van baan te veranderen. Zegt hel iets over lingscoördinatoren. Hun altijd goede hu­ geling is van de werkelijkheid, en meer het plezier dat ik in mijn werk heb? Of meur mag met goud in de annalen. zegt over de schil dan over de kwaliteit van word ik oud en daardoor minder mobiel? Ik hoop dat de drukker het heeft. de vrucht. Als deze ideeën bij veel mensen Toen ik ruim achtjaar geleden solliciteerde HULDE DUS! • leven, misschien bij veel méér dan wij ver­ deed ik dat overigens bij een gedeputeerde onderstellen, geeft dit reden tot bezorgd­ die luisterde naar de naam G. Mik en die heid. Het gezag van de Kamer daalt door mij niet naar mijn politieke kleur vroeg.

DEMOCRAAT JAARGANG 14~ NR. 5- MEI IYXI Sinds 28 april 1981 is er een nieuwe stand, een verwijzingsarts kan worden abortuswet. Er moet nog een uitvoe­ aanbevolen. ringsmaatregel - een algemene maat­ Gezien de neativiteit van Stimezo L'll van regel van bestuur- komen, de wet allen die werkzaam waren in de abortus­ hulpvcrlening in het verleden. ben ik er van TEG~ moet nog worden ingevoerd, maar, overtuigd dat er. hoc dan ook. een oplos­ de wet is er, zowel in de Tweede als sing zal worden gevonden waarbijdek wa­ in de Eerste Kamer aangenomen met liteit van de hulpverlening gewaarborgd één stem meerderheid. blijft. In NRC Handelsblad van 1 maart Dat neemt echter niet \-\Cg dat deze bepa­ 1979 heb ik over het oorspronkelijke ling niet in de wet had mogen voorkomen. wetsontwerp een artikel geschreven Ik veronderstel als bekend dat een derge­ waarvan de kop en de conclusie luid­ lijke wachttijd geen enkele zin heeft; elke den: "Een ongewenst product." vrouw die met een arts een afspraak maakt voor een abortus heeft daar al grondig over ABORTUSWET: TUSSEN VOLDOENDE EN

ONVOLDOENDE mr Anneke M. Goudsruit

Hoe moet het oordeel luiden over de ten·· nagedacht; indien zij Llp dat moment nog slotte tot stand gekomen wet'? aarzelt zal dat zonder enige twijfel blijken Mevrouw Goudsruit is advocaat te In het wetsontwerp werd o.a. bepaald: uit gesprekken die vóór de abortusingreep Amsterdam. I. abortus mag pas worden uitgevoerd op gevoerd worden. en indien dan blijkt dat de Zij is onder meer voorzitter van de zesde dag nadat de vrouw de genees­ vrouw nog geen besluit heèft genomen of het bestuur van de Bloemenho­ kundige (die de abortus verricht) heeft be­ kan of wil nemen spreekt het vol,trekt vekliniek. zocht. vanzelf dat de abortus niet wordt verricht; Van februari 1967 tot eind 1974 Dit is veranderd; thans begint de wachttijd het is overbodig en zinloos een verplichte was zij lid van de Tweede Kamer te lopen vanafhet tijdstip dat de vrouw een wachttijd voor te schrijven. voor D'66. huisarts in haar woonplaats, of een specia­ Voor het overige vergt de wet waar,chijn­ Eind 1972 stond zij op de nomina­ list waar dan ook, of een arts die haar re­ lijk - natuurlijk moet de definitieve tekst tie om staatssecretaris van Justitie gelmatig behandelt. heeft bezocht. van de AMVB nog worden afgewacht- dat te worden in het kabinet Den Uyl, 2. Een zogenaamde late abortus - na 13 abortusklinieken (en ziekenhuizen) 1.ich op maar bedankte voor die eer, omdat weken zwangerschap - mocht slechts 111 een aantal punten administratieve aanpa'­ de minister van Justitie in dat ka­ een ziekenhuis worden uitgevoerd. singen zullen moeten getroosten; dat is binet (Van Agtl haar onvoldoende Deze bepaling is verdwenen; alle abor­ misschien lastig maar niet onoverkomelijk. garanties kon geven voor de uitvoe­ tusingrepen mogen worden uitgevoerd in In de wet blijft voorts een speciale straf­ ring van voor haar wezenlijke pro­ een ziekenhuis of een kliniek. baarheid van de arts gehandhaafd. grammapunten. 3. Er moest, volgens de oorspronkelijke Dit is principieel onjuist. maar naar mijn Eind 1974 stelde zij een motie op AMVB (algemene maatregel van bestuur). mening zal geen arts die in een ziekenhuis met betrekking tot het beleid t.a.v. een schriftelijke overeenkomst tussen het of een abortuskliniek een abortus vcrricht de Bloemenhovekliniek. De meer­ bestuur van een abortuskliniek en het be­ daarvan wakker liggen. evenmin als dat derheid van de fractie was tegen stuur van een ziekenhuis worden gesloten thans het geval is. het indienen van die motie. Daarop met betrekking tot de samenwerking. Dat er een strafrechtelijke vervolging te­ verliet zij de fractie en daarmee de Tijdens de beraadslagingen in de Tweede gen een arts die een abortus heeft vcrricht actieve politiek. Kamer is dit gewijzigd; duidelijke afspra­ in een ziekenhuis Llf een kliniek. op grond In november 1975, toen het congres ken met in een ziekenhuis werkzame spe­ van deze wet zou worden aangespannen besloot de partij opnieuw te active­ cialisten of afdelingen zijn voldoende. lijkt mij uiterst onwaarschijnlijk; dat een ren, verliet zij ook 0'66. Het spreekt vanzelf dat dit voor de abor­ dergelijke vervolging dan ook nog tot een tushulpverlening drie zeer belangrijke ver­ strafrechtelijke veroordeling zou leiden i,. beteringen zijn. gezien de thans bestaande juridische prak­ Als enig ernstig bezwaar tegen de wet is tijk en gezien de tekst van de wet praktisch van Lle abortushulpverlening maar de poli­ thans nog overgebleven de wachttijd van 5 gcsproken uitgesloten. (In het PvdA/VVD­ tiek. dagen. voorstel dat werd verworpen door de Eer­ Er moest ten behoeve van de politiek een Dit kan inderdaad een ernstig probleem ste Kamer bestond overigens ook een spe­ oplossing komen en die oplossing is ge­ opleveren. vooral voor buitenlandse ciale strafbaarheid van de arts. zij het als zocht en gevonden door met de politiek - vrouwen. overtreding.) dat wil zeggen met politici- te onderhan­ Indien voor dit probleem geen oplossing delen. zonder daarhij rekening te houden gevonden zou worden zou dit kunnen be­ Ik heb mij natuurlijk afgevraagd hoc de met de meest betrokkenen- de vrouwen­ tekenen dat voor een (groot) aantal vrou­ zeer heftige tegenstand met name vanuit en de abortushulpverleners. wen het verkrijgen van een legale abortus vrouwengroepen. ook tegen de uiteindelij­ Het door onderhandeling bereikte com­ moeilijk of zelfs onmogelijk wordt. kc tekst van de wet, verklaard kan worden. promis ging aldus geheel buiten de vrou­ Het bovenstaande houdt in dat degenen die Naar mijn mening is die vcrklaring de vol­ wen om. zich bezighouden met abortushulpverle­ gende. Het is ideologisch een slechte wet Afgezien van het feit dat een aantal vrou­ ning een oplossing voor dit probleem moe· in de zin dat hij niet gemaakt is om een wen op ideologische gronden elk compro­ ten vinden. maatschappelijk probleem op te lossen - mis afwijst voelen de vrouwen zich - te­ Een dergelijke oplossing zou bijvoorbcèld de abortushulpverlening is in Nederland. recht- buiten de besluitvorming gehouden kunnen zijn het vcrzorgen van een zodani­ dankzij particulier initiatief in de afgelopen op dit voor de vrouw zo bij uitstek belang­ ge spreiding van verwijzingsartsen, zowel ruim I 0 jaar. zo niet de beste dan toch een rijke gebied. in Nederland als in het buitenland. dat elke van de beste van de wereld- maar om een Vandaar dat de vrouwen zich op geen en­ vrouw die een abortus aanvraagt in haar politiek probleem op te lossen. kele manier betrokken voelen bij of gebon­ omgeving, op een voor haar bereikbare af- Niet de maatschappij zat met het probleem den aan het bereikte cumpromis .. Zij- de

DEMOCRAAT JAARGAVi 14 NR.'- MI· I i'IXI politici - hebben de wet gemaakt en wij - slechte wet is in de zin dat er veel onduide­ - hoop en vcrwacht ik - mee te werken, de vrouwen- willen daar niets mee te ma- lijke bepalingen in staan. zonder dat de kwaliteit van de abortushulp­ ken hebben." · Als medewetgever zou ik dat betreurd verlening wordt aangetast. "Jullie hebben niet naar ons geluisterd of hebben; als betrokkene bij de abortu~­ Dat laatste is voor mij in feite het L'nige omgekeken. dus wij willen niets met jullie hulpverlcning kan ik er wel mee leven. helangrijkL' crill'rium. wet te maken hebben." Ik vind ook dat gezegd mag worden dat het Met het oorspronkelijke wetsontwnp 1011 Dit soort overwegingen en emoties ligt feit dat er een compromis bereikt is-- wat er niet te werken ;ijn geweest. met doe wet naar mijn mening ten grondslag aan de maatschappelijk dan ook op valt aan te is dat wel. protesten die niet op een intellectuele af­ merken - politiek een knap staaltje vak­ Vandaar dat mijn conl'lusie thans luidt dat weging gebaseerd zijn, of op de feitelijke werk is. dat als zodanig - maar dan ook het ongewenste product danklij veel in­ inhoud van de wet. maar een (begrijpelijke) uitdrukkelijk als zodanig- een hoog cijfer grepen tijdens de cnnceptieperiode een reactie zijn op politieke "koehandel" van verdient. eindproduct heeft opgeleverd dat w cli~­ politici onder mekaar. De nadelen van de wet heb ik hierboven waar geen schoonheicbprijs verdient maar De drie eisen van de nu nog demonstreren­ vermeld. dat de thans besta

DEMOCRAAT JAAR(iAN(i 14- NR.'- MIJ IYXI fractie zal vertolken is. dat het al of niet uitdragen van een zwangerschap een ge­ wetenskwestie is van de individuele vrouw UIT DE FRACTIES die niet kan en niet mag worden overstemd door collectieve besluiten (zoals die van de overheid). dat de taak van de overheid moet zijn het verschaffen van zo goed mo­ gelijke bescherming van menselijk leven en dat zij juist met het oog daarop alle BIJDRAGE TOT ZUIVERHEID VAN belemmeringen aan de hulp die een vrouw zou wensen moet wegnemen. Vanuit beide PARLEMENTAIRE BESLUITVORMING? gezichtspunten moet. menen wij. de be­ slissing van de vrouw in zo groot mogelijke vrijheid kunnen worden genomen. Het haar onthouden van die vrijheid heeft het door gaand van die van de grote meerderheid karakter van een afwenteling van schuld en van al onze brievenschrijvers. schuldgevoelens over tekortkomingen in Tijdens mijn ballonvaart van 's Her­ menselijke zorg jegens haar vóór, tijdens togenbosch naar Nederhemerf (de Taak overheid en/of na de conceptie van de vrucht. • windkracht was niet voldoende voor Die diepgaande verschillen betreffen niet Op het moment, dat deze regels geschre­ een landing op het gazon van het ven worden wordt bekend, dat het abor­ Catshuis) heb ik een redelijk over­ tuswetsontwerp het met een kleinst moge­ zicht kunnen krijgen van de alpine lijke meerderheid (38-37) heeft gehaald. Er verrichtingen van de Eerste Kamer. is een eind gekomen aan een reeks van elf jaren wetgeving op dit gebied en pas het In het wekelijkse ritme van het ver­ achtste wetsvoorstel heeft het mogen ha­ gaderen op dinsdag wordt dat ernstig len. Hoe controversieel het wetsontwerp belemmerd door de papiermassa's die Ginjaar/De Ruiter in het parlement ligt over ons worden uitgestort en die moge de nipte verhouding, zowel in de voor een tweemans fractie (zonder Tweede Kamer - in december vorig jaar enige assistentie) eigenlijk niet zijn te aangenomen met het kleinst mogelijke ver­ verwerken: alle stukken van de schil - als nu in de Senaat illustreren. Tweede Kamer plus die van de Eerste Dit is overigens een van de weinige geval­ plus een hoeveelheid documenten en len. waarin de Eerste Kamer iets zou heb­ ben kunnen doen dat effect heeft ... post van uiteenlopende herkomst. Een Bij grondswetswijzigingen kan zij zich van mijn hoofdtaken bestaat uit het zelfs nog iets meer laten gelden, omdat sorteren van dat alles waarbij de daarvoor een tweederde meerderheid ver­ grote meerderheid van al dat papier eist is bij tweede lezing. Uit de stemver­ in de prullenmand belandt. houdingen bij de behandeling in eerste le­ zing valt op te maken, dat de Eerste Kamer Tegen abortus zich het voorzitterschap van de Verenigde De afgelopen maanden bestond de per­ Vergadering niet zallaten ontnemen en het soonlijk geadresseerde post voor een groot uitdrukkelijk noemen van de krijgsmacht deel uit brieven van protestants christelij­ in de grondwet zal handhaven. Maar dat ke herkomst met oproepen om tegen het zijn curiositeiten aan de rand van het poli­ abortus wetsontwerp te stemmen. Wij tieke bedrijf. zullen dat zeker doen. a.s. dinsdag. nadat Belangrijker was zeker de twee-fasenwet de openbare behandeling van het ontwerp (herziening van het wetenschappelijk on­ enkele weken moest worden uitgesteld derwijs). Wij hebben tegen dit wetsont­ vanwege de zeer onvoldoende beantwoor­ alleen. zelfs niet in de eerste plaats de op­ werp gestemd omdat we vonden, dat de ding door de regering van de schriftelijke vattingen over zwangerschapsonderbre­ minister zichzelf hierin te ruime volmach­ vragen die de kamer had gesteld. wat een kingen zelf (daarover vcrschillen de op­ ten toekende om zaken te regelen bij alge­ reeks nadere vragen noodzakelijk maakte. vattingen ook binnen D"66). maar vooral mene maatregel van bestuur. en we het Onze motieven voor het stemmen tegen dit de taak van de overheid in een kwestie als oneens waren met datgene dat hij wel in de ontwerp verschillen echter wel heel diep- deze. Het standpunt dat ik namens de wet kenbaar maakte. Het ontwerp kreeg echter een ruime meerderheid, doordat behalve CDA en VVD ook de PPR en een deel van de PvdA-fractie voor stemden. Ik geloof niet teveel te zeggen als ik de Gebruik je potloodje goed op 26 mei Eerste Kamer zoals zij functioneert een niet steeds tot de zuiverheid van de parle­ mentaire besluitvorming hijdragende fac­ tor noem. Hierin zou verbetering kunnen worden ge­ bracht. als deze Kamer uitsluitend de be­ voegdheid zou hebben wetsontwerpen naar de Tweede Kamer terug te verwijzen om ze te heroverwegen. Die verbetering komt in de huidige grond­ wetswijziging spijtig genoeg niet voor. •

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR.'- Ml-.1 I

•PROGRAM-VERGELIJKING----• Een per onderwerp gegroepeerd overzicht van de Een serie van 8 boekjes met volop informatie over de standpunten van politieke partijen die aan de Tweede meest toonaangevende stromingen in de Nederlands Kamerverkiezingen deelnemen. Prijs: f 2,60. politiek uit het heden en verleden. Fascisme (dr. A. A. de Jonge), Katholicisme •PROGRAM-VERGELIJKING ____ (dr. J.P. Gribling), Anarchisme (dr. A.L. Constandse), •EMANCIPATIE ______Marxisme (drs. J.J.A. Bartels), Liberalisme Een gegroepeerd overzicht van de standpunten van (H.J.L. Vonhoff), Socialisme (drs. J. Th. M. Bank), politieke partijen die aan de Tweede Karner­ Calvinisme (dr. D. Th. Kuiper) en Nieuwe Stromingen verkiezingen deelnemen, over de positie van de (drs. J. de Lange). Prijs f 41,50. Per stuk f 6,70. vrouw en de maatregelen die zij voorstellen om verandering aan te brengen in die positie. Prijs: f 2,60. •PO~EKISKIEZEN------• In dit boekje worden vier onderwerpen behandeld •DOSSIER VERIOEZINGEN 1981 ____ aan de hand van de verkiezingsprogramma's van Een uitgave over de vele aspecten van de Tweede CDA, PvdA, VVD en D'66: sociaal-economisch beleid Kamerverkiezingen. volkshuisvesting, energiebeleid en abortus. De rol van verkiezingsprogramma's en hun schrijvers, Een uitgave i.s.m. de redactie voortgezet onderwijs de verkiezingscampagne, lijsttrekkers, de formatie, van Malmberg, Den Bosch. Prijs: f 6,-. vrouwen in de politiek, de (on)macht van de kiezer, program-vergelijking. Auteurs: Willern Breedveld, •MENEER DEKKER GAAT IN DE.--• Hans Goessens, Harry van Wijnen, Jet Bruinsrna, •POLITIEK------• Redmar Kooistra e.v.a. Prijs: f 5,95. Een dagboek met foto's, behorende bij de gelijk­ namige TV -cursus politiek van de Open School. Hoe meneer Dekker de verkiezingen won, kamerlid •EEN HOKJE ROOD------• en minister werd. en tenslotte een kabinetscrisis Een bewerking van het eerder verschenen boekje veroorzaakte ...... Auteur: Jelte Rep. Prijs: f 11,30. over de Tweede Kamer en de verkiezingen: 'Het rode potlood'. Verkiezingen, verkiezings­ programma's, campagneleiders, het werk van een kamerlid, de kiesraad, de kabinetsformatie, de werk­ wijze en macht van de Kamer, Auteur: Jan Stroes. Prijs: f 6,40. STICHTING I BURCiERSCHAPSKUHDI Nederlands Centrum voor Politieke Vonnin- HOE KUNT U BESTELLEN Bestellen is mogelijk door storting van het verschuldigde bedrag Zijldijk 25, Leiderdorp. Telefoon (071) 89 92 '1 op postgiro 150.11.69 t.n.v. Stichting Burgerschapskunde te Leiden. Vergeet niet te vermelden hetgeen u wenst te ontvangen! Postadres: Postbus 349, 2300 AH Leide Telefonisch bestellen kan ook: 071-89 92 72. Postgiro 150116 Konkreet heb ik het volgende voorstel in­ zake het markt- en prijsbeleid in de zuivel: a. Een dircktc beperking van de melkpro­ UIT DE FRACTIES duktie in de gehele Europese Gemeen­ schap. in de vorm van allcveringsquota per bedrijf. Voor alle bedrijven in de EG die aan fabrieken leveren dient zo'n atleve­ ringsquotum te worden vastgesteld. h. Als referentieperiode voor het vast­ EUROPA RAAKT UITGEMOLKEN stellen van het quotum dient een tijdvak van drie jaar te gelden. c. Gezien de huidige overschotten dient gedacht te worden aan een totale produk-

1 tiebeperking van ongeveer I 0'/r. Dit over­ schot zou kunnen worden afgebroken in door Aar de Goede Principieel onjuist een periode van vijfjaar en dan met 2'/r. per De vigerende oplossingen voor de proble­ jaar. Het cijfer van I 0% moet sterk afhan­ In de weinige minuten die mij ter be­ men in de zuivel. zoals de medeverant­ kelijk worden gezien van toekomstige schikking staan wil ik mij bepalen tot woordelijkheidsheffing en deze superhef­ marktontwikkel in gen. de problematiek van de zuivelsector fing (en met name dan de wijze waarop de d. Het gelijktijdig zodanig verhogen van die steeds meer in het teken van een de richtprijs van melk. dat het inkomens­ naderende krisis komt te staan. Hoe­ niveau van de producent. voor zover dat 0 door de quotering wordt verlaagd. niet zal wel deze krisis zich vooral manifes­ worden aangetast. De prijsvcrhoging in de teert in de problemen rond de finan­ zuivel heeft dan twee komponcnten. nl. ciering van de zuiveloverschotten, EUROPEES ~ naast een kompensatic voor de kostprijs­ kan de problematiek niet los worden verhoging een kompensatie voor het door gezien van het tot nog toe gevoerde PARLEMENT:~ I de produktiebeperking tot stand gebrachte Gemeenschappelijke landbouwbeleid. inkomcnsverlies. Het moet als wenselijk worden beschouwd. dat de landbouw ook vnor de kostprijsverhoging een voldoende De financiering van de overschotten is to kompensatie verkrijgt. nog toe in de eerste plaats een zaak van het e. De fabrieken zullen de boven de quota EG-budget. In het huidige he!cid is te wei­ van hun gezamenlijke leveranciers gepro­ nig de omvang van de budget-uitgaven in­ duceerde hoeveelheden zonder steun af gekalkulccrd als een voorwaarde. dit he­ moeten zetten. leid te kunnen kontinueren. In de praktijk f. De besparingen die door deze maatre­ kan elke lidstaat de zuivelproduktie onbe­ gelen op het EG-budget worden verkregen perkt blijven opvoeren. om vervolgens de komen ten goede aan de algemene midde­ kosten van de overproduktie. in de vorm len. Onderzocht moet worden in hocverre van een gegarandeerde produkt-prijs. te deze vrijkomende gelden ook in de land­ verhalen op het EG-budget. Voor zover de houw dienen te worden besteed. echter Brusselse regelingen dit toelaten. wordt dan op beleidsterreinen die voor een ver­ binnen de EG in toenemende mate weer dere ontwikkeling in aanmerking komen. een nationalistisch landbouwbeleid ge­ zoals de regionale politiek. een werkgele­ voerd. genheidsbeleid en innovatiepolitiek. Ove­ De hiermee samenhangende desintegra­ rigens zal ook een gedeelte van de bespa­ tielendenzen in de Gcmeenschap moeten ringen. tenminste tijdelijk, nodig zijn om als een niet te onderschatten gevaar voor nadelige effektcn van de quotering op te het voortbestaan van de EG worden be­ vangen. schouwd. g. Bij de uitvoering van de maatregel zou­ De na-oologse landbouw-struktuurpolitiek superheffing thans wordt voorgesteld). den de lidstaten. binnen de aangegeven is te eenzijdig gericht geweest op produkti­ dienen te worden afgewezen als niet ctTek­ doelstelling en aanpak. over een zekere viteitsstijging. terwijl de inherente belofte tief en principieel onjuist. Aan de ene kant mate van vrijheid moeten beschikken. Dit dat een optimalere arbeidsproduktivitcit wordt met behulp van deze maatregelen impliceert wéL dat de lidstaten afzonder­ zou leiden tot een volwaardig inkomen in niet daadwerkelijk en afdoende het pro­ lijk de voorgenomen produktiebeperking de landbouw, niet is gerealiseerd. Hier­ duktieoverschot teruggedrongen, maar tot stand dienen te brengen. De eigen va­ naast heeft het struktuurbeleid geleid tot wordt slechts op dubieuze wijze een uit­ riatie van uitvoering door de lidstaten heeft een enorme. thans niet meer te rechtvaar­ weg gezocht voor de financiering van de wel de goedkeuring van de Europese digen afvloeiing van arbeidskrachten uit de overschotten; aan de andere kant wordt Commissie nodig. landbouw. deze financiering eenzijdig afgewenteld op h. De medeverani woordelijkhcidsheffing Gestreefd dient te worden naar een ander de melkveehouders. wier inkomens- en (die toch al zoveel bezwaarlijke kanten struktuurbeleid. dat meerdere. thans vermogenspositie toch al slecht moet wor­ heeft) past niet in dit systeem en dient te noodzakelijke doelstellingen realiseert. den genoemd. worden afgeschaft. • De voorstellen van mijn partij D'66 inzake Aanvaardbaar de marktordening in de zuivel gaan uit van Het markt- en prijsbeleid in de EG heeft tot een beleid. waarin de marktprijs van de doel gehad. met behulp van een bescherm­ melk niet langer de funkties van zowel het de marktprijs zowel een aanvaardbare in­ garanderen van een aanvaardbare inko­ komenspositie van de melkveehouders menspositie in de melkveehouderij, als van mogelijk te maken als marktevenwicht tot het tot stand brengen van marktevenwicht stand te brengen. De gevolgen van het ge­ in de zuivel verenigt. Via de marktprijs zal Rectificatie voerde beleid tonen aan. dat deze kombi­ alleen nog de inkomensdoelstelling moeten In de \'orige Democraat is in de ruhriek natie van funkties van de melkprijs niet worden gerealiseerd; het marktevenwicht , , Uit de .fi·acties ·' op paf? i na 7 in re[?el 23 langer kan worden volgehouden. Dat bete­ dient door produktiebeheersende maatre­ ! het woord "ilwf.{ste" in plaats van Ûwtste kent dat prijsgarantie van de melk. zonder gelen tot stand te worden gebracht. indien terecht J?ckomen. Het RinR in de context maatregelen tot beheersing van de pro­ bij de gegeven prijs produktieoverschotten duidelijk om het u·oord "laatste" (rang). duktie niet langer mogelijk is. ontstaan. Jan Goeijenbier •

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR. 5- MU I'!XI Gerrit Jan Wolffensperger, geboren te Amsterdam, 9 augustus PORTRET ~f4N EEN I 944, volgde behaive lager onder­ wijs ook het Montessorilyccum in B4RTUGANGER de hoofdstad, studeerde van 1962 tot 1973 Rechten en Economie aan de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam, was van '62 tot '67 te­ vens werkzaam als fotograaf, later als produktieleider bij speelfilms, voer een jaar bij de K.N.S.M., do­ ceerde van '69 tot '78 privaatrecht aan de G.U. te Amsterdam, was van '71 tot '78 als juridisch com­ mentator verbonden aan de Volks­ krant, was jarenlang hoofdbe­ DE DEMOCRAAT IN GESPREK stuurslid van de consumentenbond, schreef twee boeken en een aantal MET GERRIT JAN WOLFFENSPERGER publicaties op juridisch terrein, is sinds 1967 lid van 0'66 en was on­ der meer bestuurslid van de afde­ ling Amsterdam, is sinds 1978 wet­ MEEDENKEN OVER HET houder in de hoofdstad en bcheert de portefeuille van herhuisvesting en gemeentebedrijven, plus juridi­ BESTUREN VAN DE sche zaken, verzekeringszaken en locale radio en tv. GROTE STAD

sen dat vandaag in Amsterdam woont: , ,Heb je er wel eens op gelet dat ken. Maar het is in het Amsterdamse bc­ eerder kritisch dan volgzaam. niet de kaas stuurswcreldjc net als overal elders: al'i mensen zich graag laten fotograferen van het brood en nooit met een kluitje in iemand , .Br;tnd ,. · roept rent iedereen die terwijl ze met iets bezig zijn? Pen in het riet. kant uit en vergeet al het andere. de hand, telefoon aan het oor, toe­ Het is in dit vcrband opmerkelijk dat wij in spraak houdend of zo. Niemand laat Andere bestuursvormen? hetjaar llJXO oneindig veelmeer gcsproken zich fotograferen achter een leeg bu­ Ik geloof dat we veel meer na moeten den­ hebben over de Grote Keizer dan bijvoor­ reau, achterover geleund in zijn stoel ken over de manier waarop wij een grote beeld over het vaststellen van een nieuw en met de ogen dicht. stad moeten besturen. Over de vraag of we structuurplan voor Amsterdam. Dat En toch zou je een wethouder van een geen fundamentele wijzigingen- tot staats­ structuurplan moet natuurlijk ook voort­ beetje gemeente regelmatig zo moeten rechtelijke toe- moeten aanbrengen in die gang vinden, maar de Grote Keizer piept bestuursvorm. harder. En dat wreekt zich vooral ab je aantreffen: denkend over de beleids­ Dat full-time raadslidmaatschap is <'én toch al in een situatie zit. waarin je veel te maatregelen die hij van plan is voor ding. maar er is meer. Moeten we mis­ weinig tijd hebt om al die dingen te doen die te stellen; bezig met de informatie die schien naar een systeem van decentralisa­ je eigenlijk zou willen doen." van de ambtenaren naar hem komt, tie. met wijkraden en alles wat daarbij of met de vragen uit de raad." hoort') Je hebt ook niet de meest ecnvo11dif'c por­ Of moeten we juist de andere kant op: in de tcfeili/Ie. I/oe komt dat? Is die je door de U had al begrepen dat er een wethouder richting van gewestvorming. met het voor­ PrdA toeKcsclwvcn: van een beetje gemeente aan het woord deel dat je een grotere variëteit van groe­ .. Neen, dat was een hele bcwu stc keuze. was, en dat is hij ook: Gcrrit Jan Wo(f{en­ pen in je stadsbestuur betrekt'? Voelt het Een aantal portefeuilles was al verdeeld en spergcr, partijgenoot en lid van het college Amstcrdam'se bedrijfsleven zich bijvoor­ dat was ook heel redelijk: Van der Yelde van B& Win de hoofdstad des lands, waar­ beeld in de raad vertegenwoordigd? Vraag zou onderwijs houden en Schacfer zou l'an men altijd zegt dat die zo moeilijk be­ stadsvernieuwing krijgen. Wij. Rik ten stuurbaar is. Vindt hij dat ook? Have- met wie ik daarover uitvoerig ge­ "Als je nadenkt over de bestuurbaarheid sproken had- en ik. slumfen up een gege­ van een stad als Amsterdam. kun je allerlei Ik ben voor een full-time ven moment voor de keus: l\f de combina­ zaken in het geding brengen. raadslidmaatschap. tic .. personeelszaken en openbare wer­ Professor Enschedé zei indertijd in Demo­ Het moet voor een capabele ken," een solide. rustige portefeuille. craat dat Amsterdam een oude admini­ man of vrouw vreselijk zijn je waarinik-die geen enkele ervaring had ab raadslid- mij rustig kon inwerken. M de stratie had, een gevestigd ambtenarendom zo te moeten versnipperen over met veel ongeschreven wetten en tradities. portefeuille die ik nli heb. zwaarder. maar waar jonge bestuurders met weinig erva­ twee werkkringen. met méér kans om je als D'66 te profileren. ring gemakkelijk op te pletter lopen. Hij Ik heb VOllraf niet kunnen schatten hoc mag dat vinden. Anderen zijn de mening moeilijk dat wethouderschap voor me zou toegedaan -en ik ben het daarmee eens­ zijn. Herhuisvesting is een onoplosbaar dat je niet langer kunt volstaan met raads­ er maar eens naar! vraagstuk. of heeft in ieder geval onoplos­ leden die gehonoreerd worden alsof ze vijf En hoe is de vcrhouding tussen bestuur en bare elementen. Als je één clement posi­ uur per week aan hun raadswerk besteden. ambtenaren? Wat kun je dclcgcrcn'1 ticver maakt. wordt een ander negatiever. terwijl. iedereen weet dat een raadslid van En hoc voorkom je datje ten prooi valt aan Er wordt ook voortdurend - in alle grote een grote stad. wil hij zijn taak behoorlijk incidentalisme? steden - aan gesleuteld. vervullen. daar dagwerk aan heeft. Over die dingen moet nagedacht worden, Is er een puntensysteem. dan wurdt uvcr­ Hoe het ook zij ,je kunt nooit zeggen dat de niet alleen door wethouders. maar óók wogcn of .. ieder op zijn beurt" tuch niet mensen niet deugen. Ik denk dat raadsle­ door wethouders. Ik heb wel eens de nei­ eerlijker is en beter werkt. En omgekeerd. den representatief zijn voor het soort men- ging om te vragen of ik even na mag den- Het blijft een keuze umdat er te veel gega-

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR ..\- Mr.l IYXI 11~ digden zijn voor te weinig huizen. En hoe hetal-had ik niet. Ik wilde dus toch wel Wethouder Wolffensperger in beraad met enige je de mensen ook rangschikt. je krijgt er een zetel waar ik enige affiniteit mee had en functionarissen van volkshuisvesting. geen huis m0ér door. Bovendien zitten de ben ook onmiddellijk na mijn ambtsaan­ variabelen. die je ter beschikking zouden vaarding begonnen aan iets dat mij al lang kunnen staan. als bijvoorbeeld ruimtelijke bezig hield: de horizontale splitsing." lijk slopend. Overigens ben ik veel meer ordening en woningbouw. niet in jouw verslingerd aan mijn vak dan aan Amster- portefeuille. En tenslotte waren de kata- En daar hen je 1111 nog mee bezig. Bl'n je vw1 plan om je volgend jaar opnieuw Ier Het Amsterdamse college van 8. en W. met beschikking Ie stellen? van rechts naar links: de wethouders van der .. Als de omstandigheden hetzelfde blijven. Vlis, Schaefer, WoltTensperger, van der Velde, Veel mensen staan er niet bij wil ik best nog vier jaar doorgaan. eventu­ vervolgens de gemeentesecretaris, burgemeester stil dat denken ook tijd kost. eel met dezelfde portefeuille. al is die rede- Polak en de wethouders Heerma en Kuypers. Werken mag, maar denken doe je maar onder het eten of in bed. strofale beslissingen op dit terrein enkele maanden vóór mijn optreden genomen. In maart '78 berustte het college in een motie van de raad. om van het ene moment op het andere het huurrecht, dat toen nog gold voor 27-jarigen en ouder. te geven aan ie­ dereen van 18 jaar en ouder. Dat heeft de verhouding tussen vraag en aanbod volledig verstoord. Amsterdam telt nu 55.000 woningzoekenden. waarvan er 23.000 beneden de 23 jaar zijn."

De keuze was dus eigen/Uk: een uitdagen­ de portefeuille en die zo goed mogelUk waarnemen? .. Zoiets ja. Het hoofdbestuur zei: .. Onder­ handel je zelf er niet te snel uit." Bij de Statenverkiezingen hadden we wat dit be­ treft een paar keer bakzeil gehaald en dus was het parool: zorg datje erbij blijft. Toen dat lukte hebben wc gezegd: nu zullen ze ook weten dat er een 0'66-wethouder zit. Bovendien speelde voor mij mijn- zei het theoretische- kennis van de woningdistri­ butieproblematiek mee. Aan de universiteit had ik huurrecht gege­ ven. was bezig geweest met de woon­ ruimtewet. maar politieke ervaring- ik zei

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR. 5- MEI I 'lXI dam. Ik hou veel van de stad en zou er niet een legale stortplaats, compleet met alle nü dicht. Wat we daarna met het huisvuil weg willen, maar ik word in de raad toch vergunningen. In het vomjaar van 19~0 doen is een nieuw probleem. Een dramati­ dikwijls als jurist getypeerd. En ik zou - zijn daar een aantal vaten met onbekende sche beslissing, maar wel een die ik ;.elf ook in het bestuurlijke vlak- nog wel eens inhoud opgebaggerd, die daar gedumpt wilde nemen. Na driekwart jaar werken iets heel anders willen doen. Maar ik wil waren vóór de gemeente Amsterdam die wilde ik niet wachten tot me die ,]uiting eventueel ook wel een andere zetel in dit polder exploiteerde. In april '80 gaven wij door anderen zou worden opgedrongen.'' college. een persbericht uit met de mededeling dat Hoewel ik sinds het vertrek van de ene ter plaatse iets gevonden was, dat we geen Ze(( beslissen! Ben je daarom in /<)67 lid CPN-wethouder de enige 'eenling' ben in behoefte hadden aan geheimhouding, maar geworden l'an /)'66? het college (PvdA heeft zes zetels en CDA "Er werd toen in de faculteit veel over twee) moet ik zeggen dat de verstandhou­ gesproken. Het was ouk een echte juris­ ding binnen die club één van de dingen is tenpartij. In het begin was ik meer nieuw-,­ die het werk mogelijk - en zelfs prettig Een wethouder staat in het gierig dan overtuigd. Maar dat veranderde maken. Ik zou willen dat de Amsterdamse deurtje tussen de ambtenaren gauw toen ik merkte watje zeifin die partij raad zo funktioneerde als het college, maar en de politiek. kon doen. Voural bij de verschillende ge­ daar hadden we het al over en dat ligt niet meenteraadsverkiezingen heb ik in Am­ in eerste instantie aan de raadsleden. sterdam geweldig campagne gevoerd. Met mijn eigen fractie heb ik het zéér ge­ Tot ik in i 978 mijn eigen campagne voer­ troffen. We horen alle drie tot de Demo­ de." craten van de beginperiode en hebben dui­ nog niet wisten wat het was en dat na on­ delijk behoefte ons mandaat regelmatig te derzoek mededelingen zouden volgen. De Wat l'inJ je l'l/11 die !{ewcldi!{e 11/l/SSll die toetsen aan het oordeel van de afdeling. pers reageerde niet, het publick evenmin. zich candidaat heeft gesteld \'oor de Tu·cc­ Trouwens alles wat er sinds 1978 door D'66 In augustus '80 was er uitvoerige bericht­ de Kamer? in Amsterdam is gedaan, is een mengeling geving over alle vondsten, met aantallen, "D'66 is nu duidelijk een andere partij dan van gemeentepolitiek én een poging die af­ vindplaatsen, chemische formules, moge­ die uit de zestiger jaren. Als ik nu kijk hne deling verder op te peppe11. lijk risico's, etcetera. die 'slag om het kamerlidmaatschap' is D'66 Amsterdam funktioneert onder voor­ Weer kwam er nauwelijks reactie. Tot er in vcrlopen, dan denk ik: laten we iets hou­ zitterschap van Madeleine van Dijk (met november '80 geweldige publiciteit los­ den van het oude D'66.1atcn wc ons prohe­ wie ik ruim tien jaar geleden in datzelfde kwam- niet vanwege de vondsten, maar ren te gedragen. afdelingsbestuur zat) perfect. vanwege de voorgestelde maatregelen- en Dat niet-fanatieke. nict-ideologi-,ch-vast­ Meer dan 100 leden, dat is ruim 10%(!), is met als ondertoon: de gemeente doet maar, gelegde van D'ó6, maakt aan de ene kant zó actief dat zij elkaar kennen en regelma­ de gemeente laat alles maar op zijn beloop, dat je nooit een heel breed electoraat zult tig contact hebben." kan de gemeente niet eerder mededeling krijgen. maar het zorgt aan de andere kant doen van zoiets belangrijks? Als je werke­ voor goede candidatcn, mensen die 1.ieh Onder gemeentebedrijven ressorteert ook lijk al die tijd zou hebben gezwegen, had­ niet in een dogma va~thijten, maar ge­ stadsreiniging. Je bent in het begin van dit den ze je geen groter verwijt kunnen ma­ woon, rustig hun gezond verstand gebrui­ jaar nogal in het nieuws geweest door gif ken. Dat is het gevolg van openheid: ken. vondsten in de Vogelmeerpolder. het is wel gezegd, maar niet opgevallen. Niet zo'n beste beurt voor een D'66-wet­ Niemand heeft het gehoord. Ik denk dat als je het succes van D'66 zou houder! De belangrijkste reden tenslotte om de moeten verklaren, datje er dan niet omheen "Je wilt toch niet suggereren dat dat gif polder te sluiten was niet de chemische komt dat wij in staat zijn om goede mensen daar onder mijn verantwoordelijkheid is rommel, maar de verontrusting van de naar voren te schuiven." gestort? Maar het blijft een afschuwelijke mensen in Broek in Waterland. Wc hebben zaak, net als al die andere vondsten in het de problematiek omgedraaid en gezegd: als Die stel/in!{ mag de nil'llll'l' Allllll'l:f/"aclie land. De Vogelmeerpolder was voor ons die onrust zó groot is, dan moet die polder straks bewijzen. •

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR. 5- MEI IYRI 1\~'' I _ Parade op de Parade!

VAN 25 APRIL NAAR 26 MEI VAN CASINO NAAR KRAS door Stijn Verbeeck uiteraard de nieuwe folders, die samen met bcidsverdelingsbcleid. die partij die houdt de verkiezingskrant- die tot verbazing van van vee Ivormigbeid. veelkleurigheid. De hoogtepunten uit het Bossche ge­ de reuactie onze naam droeg- het inhou­ nuances. die houdt van mensen. beuren stonden al uitvoerig in dag- en delijk overtuigend deel van de campagne Die partij staat op het punt een grote ver­ weekbladen, of u zag het allemaal in moet vormen. Wat staat onze voor.titter kiezingsoverwinning te behalen. Daarover het TV -journaal. De ballon met de daar zo geïnteresseerd te lezen? Het zal zijn ook onze tegenstanders het eens. Hoe "nepvaart" van Suzanne Bischoff en toch zijn eigen bijdrage niet wezen. groot die overwinning gaat worden. dat Jan Terlouw én de echte tocht van Na de start van de ballon en een politieke hangt nog af van de overtuigingskracht die Jan Glastra van Loon helemaal naar poppenkast (een echte') in het hartje van u en ik zullen uitstralen tussen vandaag en Den Bosch. was om 2 uur de tijd rijp voor 26 mei. Nederhemert, hemelsbreed 12 km van het .. officiële" gedeelte. Wim Dik zweepte En dus vrienden. zet 'm op 1" het Casino. De klompendans ook van de gemoederen hoog op. Jan Veldhuizen En toen kwam Fons Jansen. aangekondigd en de hos­ prees velen en deelde cadeaus uit. De Kik­ als de man die het allemaal nog niet wist. partij van vele Democraten op de vorschen. een internationaal ( !) bekende Omdat zijn enige voorwaarde voor optre­ muziek van de Kikvorschen ... Boerenblaaskapel, benoemde Jan Terlouw den was dat de pers er niet bij aanwezig zou tot erekikvorsch en bracht de boel aan het zijn, hebt u er nergens iets van gehoord of Het was de onvermijdelijke franje die nu hossen. gelezen. Maar ik kan u verzekeren dat de eenmaal hoort bij de start van een verkie­ De lijsttrekker zelf zorgde voor het ernsti­ zeshonderd aanwezigen zijn ruim een half zingscampagne en die dikwijls méér aan­ ge gedeelte. Hij had er geen enkele be­ uur durende politieke conference adem­ dacht krijgt dan de inhoud van een pro­ hoefte aan de heersende mode te volgen en loos hebben gevolgd ... Politici". zei Fons gramma. Voor wie er niet hij was noteerde andere lij~ttrekker~ te prijzen. Integen­ Jansen (en wordt hier mét zijn toestem­ uw Democraat een handvol impressies. deel. ze kregen allemaal een forse veeg uit ming vermeld) ... hebben het als maar over Daar was om te beginnen de voortreffelijke de pan. Daarnaast kregen de loyalisten van het .. haalbare". brengen is er al helemaal organisatie. Jan Terlouw zei er aah het be­ rechts een extra tik: .. Tien CDA-kamerle­ niet meer bij". gin van zijn rede dit van: ,,Ik hegrijp nu den weigerden het regeerakkoord te on­ En sprekende over 0'66 viel hem de geJij­ waarom de campagnestart in Brabant derschrijven en voerden het vcrvolgens ' kenis met de cabarctier op: .. Beiden de wordt gehouden. Normaal moetje mensen uit. Drie-en-een-half jaar beleid waar in pest aan dogma's. maar wél een program­ enthousiast maken. maar in Brabant zijn ze feite geen Kamermeerderheid voor was. mal" dat al hij voorbaat'·. Dat enthousiasme had Het woord .. loyalist" is zinnebeeld van een perfect programma in elkaar gezet, alles waarvoor [)'66 vijftien jaar geleden Een prima campagnestart! Het mooiste met Jan vanBerkomen z:ijn mensen achter moest worden opgericht." , compliment voor de organisatoren ervan de schermen en spreekstalmeester Wim Jan Terlouw besloot zijn opwekkend volgt straks op 26 mei! • Dik achter de microfoon. woord aldus: .. Steeds meer mensen willen Vanaf een uur of elf liep het al aardig vol in erbij horen. bij die partij die niks voelt voor het Casino en het winkeltje van het cam­ enge belangenbehartiging. die beseft dat pagneteam deed goede zaken. Vooral de politiek er is voor hen die in het nauw zitten witte windjacks gingen vlot van de hand. en niet alleen financieel. die schijnwerpers maar ook affiches. lucifers. stickers en richt op wat voor nns allemaal belangrijk potloden vormden gretige koopwaar. En i~. zoals vredcsbcleid. milieubeleid. ar-

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR.'- MEI I'JXI d.w.z. 200 miljoen per jaar. Maarten Eng­ wirda: HET GROTE PAKKEN , ,Dit c(ifá is mij door het Ministerie l'{/11 Financiën hn·estigd. Ik houd het daarom staande''. IS BEGONNEN 4. De financiering van de bouw van 20.000 extra woningen per jaar. Daarop gaan wc hier vcrder niet in. Het S.W.B. heeft hier­ door Marie-Louise Tiesinga miljoen gaan bedragen. Maarten Engwir­ over een bouwplan gepubliceerd. Maarten da: Engwirda: , ,Kern l'an die berekening is dat in de bc­ , ,Ik houd staande dat de door ons gekozen cüfáingcn \'{1/1 minister Van Aardenne jinancierinRSl'0/"111 zeer goed realiseerhaar De (~{gunst is de meest onwillekeurige en geen rekening wordt gehouden met de is. De lovende commentaren die deze .fï• de mast vleiende aller vleierijen enorme m·crcapacitcit van electrisch vcr­ nancicring.I·Porm met name l'lmuit de Eug. Marbeau, Remarques et Pensécs mogen in ons land, waarvan tot l'cr lza/990 boul\'l\"creld hcc,ji opgeroepen, sterkenmij ( /893) sprake zal z)jn, noch met een aantalfacto­ in die Ol'crtuiging.'' 23 zetels voor D'66 luidde de progno­ ren, zoals extra (~fi•alkostcn en extra ont­ 5. Bezuiniging van l miljard in de gezond­ mantelingskostcn, die zullen optreden bij heidszorg via terugbrenging van de gemid­ se van de Rooie Haan-Nipo enquête het open blijven houden van de kcrnccn- delde verpleegduur van 13 naar 11 dagen gisteren (25 april). We hadden ons Volgens Nypcls en De Kam lukt ons dat geen mooier begin van de verkie­ nooit, zonder daaraan verder veel woor­ zingscampagne kunnen wensen. Het den vuil te maken. Maarten Engwird

DEMOCRAAT .IAARGANCi 14- NR.'- MEI I~XI '' I'~I en De Kam gekozen aanpak: de beschrij­ van ons prowamma in alle duidelijkheid ving van de sfeer van het gesprek, het aan de kiezers f?epresenteerd. Ik den/.. clat weglaten van belangrijke uitlatingen van die rekening waard is om betaald te ll'or­ de kant van hem en Terlouw, etc. Nergens den, omdat ons programma wel een per­ staat bijv. dat de interviewers begonnen spectief biedt voor een nieuw heleiel in de zijn met het uitdelen van een stuk van 4 blz. komende 4 jaar. Een beleid, dat als \'olgt gedetailleerde berekeningen van de kosten kan worden samengevat: van het D'66-verkiezingsprogramma. Als niet meer maar heter en veiliger. Een he­ we dan lezen: "In een snikheet kamertje leid, dat op vele plaatsen broodnodige aan het Binnenhof blijft het minutenlang veranderingen tot stand wil brengen, zon­ stil", dan wordt gesuggereerd dat er een der de grenzen \'an de realiteit uit het oog paar mensen met stomheid geslagen zijn. te verliezen. De waarheid was echter dat Terlouw en Dat Nypels en De Kam kennelijk niet \'oor Engwirda het stuk lazen. Zoiets kan wor­ dat beleid kiezen, valt hen niet kwalijk te den beschouwd als een goedkope journa­ nemen. Dat zij via een zeer eenzijdige en listieke truc, die met een verantwoorde tendentieuze weergave van het interview voorlichting aan de kiezers weinig meer te van Terlouw en mij twijfel hebben gezaaid maken heeft. over de haalbaarheid van dat beleid, dat Maarten Engwirda vat zijn reactie als volgt neem ik hen wel huitengewoon kwalijk. samen: Dat is dan ook de reden, dat ik mij met de , ,Ten onrechte wordt in het artikel van Ny­ tekst van het artikel niet heb kunnen \'er­ pels en De Kam de sterke suggestie gewekt enigen. dat het D'66-verkiezingsprogramma slechts fraaie he/(Jjten bevat, zonder pnjs­ (Engwirda heeft - voor het eerst in zijn kaartjes. 5-jarig kamerlidmaatschap - de tekst van Ons programma echter bevat meer harde een interview niet goedgekeurd. Het be­ boodschappen dan fraaie beloften. V oor lette Nypels en De Kam niet het toch te zover er beloften worden gedaan zijn die plaatsen). • steeds voorzien van prijskaartjes. Zoals ' /1I. ., 'Ij D'66 altijd heeft gedaan wordt de rekening '0 I

Gebruik je potloodje goed op 26 mei

leden in de afdelingskas. Onder de titel: de oproep: stuur me uw bladen toe. recht­ "Een nieuwe lente, een nieuwe afdracht" streeks naar Bazuinhof 2, I 544 XN Zaan­ wordt een oproep gedaan om deze bijdrage dijk, en vergeet Tineke Veenstra van het DEMO­ over te maken. Binnen D'66 kampt vrijwel DIC in Den Haag ook niet, want die iedere afdeling met geldgebrek, maar hier .. spaart" ze ook! Al maanden mis ik d'Oii­ en daar is men buitengewoon goed in staat phant uit Amsterdam, die Bettie Groen me CRMTJES een beleid t.a.v. de financiën te ontwikke­ altijd zo trouw toestuurde. Hopelijk is de len. Zo hoorde ik nog niet zo lang geleden financiële noodkreet .,Help, d'Oiiphant dat de financiën in de afd. Alkmaar zo uit­ verzuipt" van enige maanden terug geen door Marie-Louise Tiesinga stekend worden beheerd dat men geld óvcr waarheid geworden. heeft. En het moet natuurlijk ook kunnen. VOOR HET EERST ontving ik nummers De tien vragen aan Jan Terlouw vlogen als Uit persoonlijke ervaring weet ik dat je van de afdelingen Noordwest Overijssel warme broodjes de deur uit, en zullen dus echt wel geld van de leden krijgt. en heus (Steenwijk en IJssclham), overigens met heel wat Democraatjes sieren in deze ver­ niet altijd van dezelfde, als je de moeite een leuk interview met Jan Terlouw (een kiezingstijd. Het begint overigens een neemt om op gezette tijden voor niet al te ander dus) van de hand van Ted Eggink, beetje te lopen met de "ruilartikelen" heb grote bedragen tegelijk langs te gaan. van Velsen en West-Voorne. ik het idee. Het onttrekt zich een beetje aan Daarom werken acties als "tientjes-plan­ Ik memoreerde het al: het is deze maand mijn gezichtsveld omdat de meeste con­ nen" etc. zo goed. Maar vaak is het zo dat peptalk wat de klok slaat, en terecht. V cel tacten rechtstreeks worden gelegd, maar de planning onjuist is: bij de leden langs nieuws is er niet te melden. Behalve nog Thom van Mierlo uit Rijswijk meldde bij­ gaan als ze net hun bijdrage aan "Den dat de Drevel in Noord-Holland is uitge­ voorbeeld dat zijn artikei"D'66, een vrij Haag" hebben overgemaakt, is natuurlijk groeid tot ongetwijfeld het fraaiste rc­ zinnige partij" door tenminste acht redac­ niet slim. Voor de verkiezingen krijg je gioblad, het Mededelingenblad van Am­ ties was opgevraagd; inderdaad vond ik het ongetwijfeld méér geld binnen. dan erna, stelveen een interessant artikel bevat van in enkele bladen, o.a. die van de afd. Huis­ als de vakantieperiode begint, maar je de hand van Jan de Lange, getiteld sen terug. De campagne is volop aan de moet het niet op het moment doen dat Jan .. Noord-Hollandse politiek vastgelopen. gang en het nieuws daarover vult de Veldhuizen z'n "bedelbrieven" op de Een andere coalitie zonder raadpleging meeste bladen voor een groot deel. Neem deurmat vallen. Ik bedoel maar. het gaat van de kiezers" (Noord-Holland heeft bijv. de Nieuwsbrief van de regio Gronin­ om de timing, liefst gepaard aan vriende­ geen programmatisch meerderheidscolle­ gen. De regionale coördinator Mat Ringers lijkheid en overtuigingskracht. Leden die ge meer van PvdA en CDA, maar een col­ wendt zich in een pagina's lang stuk tot zijn dit op deze plaats lezen; maak ook vooruw lege van CDA en enkele PvdA-leden ge­ Groninger mededemocraten onder het afdeling nog wat over! NIEUW deze keer: doogd door de VVD). Dat was het voor motto: Bindt de kat de 0'66-bel aan, zodat de bladen van Almere en Arnhem. In de deze keer. de andere partijen straks met de kater zit­ laatstgenoemde een interessant verslag Beschikbaar voor andere redacties zijn de ten!!! Dus Groningers, laat de uitslag "Van van een spreekbeurt van Tweede Kamer­ volgende artikelen: Lauwerszee tot Dollard tou" straks weer kandidaat Pieter ter Veer, nu nog boer te Het interview met Jan Terlouw door Ted net iets boven het landelijk gemiddelde lig­ Renkum en "amateur-politicus", na 26 Eggink van de afd. Noordwest Overijssel. gen als "ain pronkjewail in golden raand !" mei ongetwijfeld lid van de Tweede Ka­ Tel. Steenwijk 052 I 0 - 13276. Maar het geldt natuurlijk voor alle afdelin­ mer. Een man die snelle opgang binnen de Ideeën van Pieter Boxman over alternatieve gen: D'66 zet 'm op en zorg voor zoveel partij heeft gemaakt en met verstand van land- en tuinbouwmethoden door Rie Por­ mogelijk zetels in de Tweede Kamer (per­ landbouwzaken nu politiek aan het werk sius uit de (regio) Democrant van Drenthe. soonlijk houd ik het op 17 stuks). IS. Tel. opvragen bij Hans Kahlmann in Bor­ "Tegenstroom" van de afd. Rotterdam Sommige bladen zie ik ineens na maanden ger, tel. 05998 - 5372. raakt in de inleiding van het maart-nummer weer opduiken. Bijv. het blad van de afd. een teer punt: de vrijwillige bijdrage van de Borne. Daarom, beste mensen. nogmaals

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR. 5- MEI l'JHI de ondervraagden -: DE HELDERHEID VAN KOFFIEDIK I. werkeloosheids- bestrijding f 28,50 2. woningbouw J 18,32 3. opruimingchemischafval f 10,90 De jonge kiezer zal op 26 mei de uiteindelijke ver­ Een vraag, die in het ISEO onder­ 4. het zoeken van zoek werd voorgelegd luidde: .. Wel­ alternatieve schillen in stemmen-percentages bepalen. ke kombinatie van 2 personen is vol­ cnergiegronnen f I 0,27 gens u het best in staat om hè! land in deze moeilijke tijden te leiden, als u Totaal I 67,99 Inleiding nog niet mocht stemmen) veel méér moest kiezen uit Den Uyi/Terlouw of Uit 8 voorgegeven onderwerpen Op grond van recent uitgevoerd on­ dan een ha((jaar ge/edl'n niet ('n) Van Agt/Wiegel"". waaraan men f 100.- moest uitge­ derzoek door het ISEO, Instituut partij wil kiezn1. Welnu, Nederland lijkt een twee­ ven, nemen deze 4 onderwerpen dan voor Sociaal-wctenschappelijk en stromenland te worden, waarbij bei­ een kleine f 70,- voor hun rekening. Economisch Onderzoek B.V. 1<: De voorkeur voor een Minister de stromen elkaar aardig in even­ Achtereenvolgens .f 2H,-, .f I H,-, Bussum kunnen enkele interessante President: wicht houden: .f 11 ,- <:n .f I 0,-. uitspraken worden gedaan. Jan Terlouw doet het. net als Joop 43'/r kiest voor eerstgenoemde, 41 '/r Het ISEO voet 3 x per jaar een

werd bepaald, dit stuk is inmiddels diend in de politieke, orgnisatorische zonder tegenprestatie van de partij aan de afdelingen verzonden. en financiële hoek. en door D'66-materiaal minimaal tc­ De penningmeesters hebben het HB Het HB heeft zich gebogen over zijn gen kostprijs en verzendkosten te een inventarisatie aangeboden van intern funktioneren. De taakverde­ verkopen. HET de financiële problemen. De begro­ ling tussen het DB en het HB moet In overleg met het .JO AC is de finan­ ting van 1981 zalmoeten worden bij­ opnieuw duidelijk worden vastge­ ciële en financieel-organisatorische gesteld. Allereerst moet het tekort steld. In de HE-vergaderingen blijkt verhouding tussen het .IOAC en het HOOFD­ van 1980 worden verwerkt. Gezien steeds minder tijd te vinden voor in­ HB geregeld. de resultaten van 1980 mag verwacht houdelijke discussies. De regio HB­ Mieke van Wagenberg worden dat de uitgaven 81 bij onge­ Icdcn ervaren een informatieachter­ wijzigd beleid eveneens te hoog uit­ stand t.o.v. de DB-leden, daarnaast BESTUUR vallen. Er moet derhalve bezuinigd zijn zij zwaar belast met hun taak in worden, waartoe de penningmees­ de regio. Niet alleen moeten de taak­ ters dan ook voorstellen deden. Be­ verdelingen tussen het DB en het HB zuinigingen alleen zullen echter niet opnieuw worden afgebakend, ook Waar werd over ge­ voldoende zijn om op langere termijn binnen het HB zullen taken moeten een gezonde situatie te krijgen. Door worden verdeeld over de verschil­ sproken? het toenemend aantal aktiviteitcn en lende leden. In mei zal het H B zich Geen nieuw stand­ Op 14 en 15 maart vergaderde het de gestage groei van de partij wordt opnieuw hierover beraden. Hoofdbestuur gedurende een week­ de knstenbeheersing van de demo­ In de HE-vergadering van 23 april punt tov PLO end, waarin als belangrijkste onder­ cratische besluitvorming een steeds zijn wederom de financiën bespro­ in de week van 27 april vcrschenen werpen zijn besproken, de partijfi­ groter probleem. Daar ook HB re­ ken. Het HB is akkoord gegaan met artikelen in het Parool en de NRC nanciën en de besluitvorming binnen solutie 11 dit beheersprobleem nog concrete voorstellen van de pen­ Handelsblad, waarin gesuggereerd de partij. Andere onderwerpen wa­ zal vcrgroten heeft het H B besloten ningmeesters, zoals de kostenbe­ werd. dat D'66 een radikaler stand­ ren de SWB-nota's Informatica, een werkgroep te belasten met een heersing in de geautomatiseerde le­ punt tov Israël ha·d ingenomen en dat Vrijwilligerswerk. 100.000 wonin­ onderzoek naar de besluitvorming denadministratie, het beheerssys­ hierover onenigheid was tussen gcnplan, besloten werd deze nota's binnen de partij. In de werkgroep teem t.a.v. de deelbegrotingen, een fraktie en HB. voor publicatie vrij te geven. Het zullen bij voorkeur partijleden zitting uitbreiding van de inkomsten door Niets is minder waar. standpunt inzake Pak-verbanden hebben, die hun sporen hebben ver- invoering van het donateurschap Dit onjuiste nieuws werd in de we-

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR. 5- MEI I~KI 17r!l'' I reld geholpen door het CID!, (Cen­ ook gerichte actie gevoerd tegen kunnen ook n:chhtreeks worden vastgesteld dat het een goede keuze trum Informatie en Dokumentatie Is­ discriminatie van - in dit geval - gelegd via: is geweest om geen aparte vrouwen­ raël). Deze organisatie zond een en­ homofielen. Rob van Heertum, Schoutendreef organisatie binnen 0'66 op lè rich­ quêteformulier naar alle politieke 216, 2542 LS Den Haag, tel. t<:n, maar een PEAC. Het aantal rc­ partijen, met vragen over de diverse In samenwerking met diverse maat­ 070-246524 ginnale emancipatie-werkgroepen is Midden-Oosten standpunten. Het schappelijke en politieke groepcrin­ Bert v.d. Boonen, flinthamerstraat uitgegroeid tntdrie en twintig. formulier werd beantwoord in nauw gen wordt thans een landelijke ma­ 6X, Den Bosch, tel. 073-i3986'J Op de emancipatiedag waren meer overleg met de fraktie. nifestatie voorbereid om de discri­ P. Wetters, Vondelstraat 7 b, Am­ dan 120 deelnemers bij elkaar om Door een zeer ongelukkige vcrgis­ minatic van homofielenniet alleen in sterdam, tel. 020-XJ23300 zich via een stevig informatief pro­ sing echter, werd bij de vraag of Ne­ het centrum van de belangstelling, G. Klieverink, Bessemocrstraat 27, gramma te laten bij-tanken. Een derland de PLO als enige vertegen­ maar ook feitelijk aan de kaak te Groningen, tel. 050-778550. zwaar programma dat echter gretig woordiger van de Palestijnen moet stellen. De activiteiten vinden alle plaats tij­ gehoor vond hij de aanwezigen, die erkennen, de kolom ,ja" aange­ "Roze Zaterdag," zoals deze jaar­ dens de internationale homo-week geen spoor van vermoeidheid vcr­ kruist. Daarnaast stond een toelich­ lijkse manifestatie heet. zal in juni van 20 t/m 27 juni 1981 met een toonden toe zij na zes sprekers, een ting op het partijstandpunt, zoals be­ 1981 niet beperkt blijven tot een de­ groots opgezette eindmanifestatie op groepsdiskussie en een plenaire dis­ schreven in het verkiezingsprogram. monstratie in enkele grote plaatsen de Grote Markt in Den Bosch. • kussic tegen de avond weer huis­ Het CID! reageerde hierop met te met als centrum: de gemeente Am­ waart~ gingen. verklaren, dat het D'66 standpunt sterdam, maar vanuit diverse regio's tov Israël aanzienlijk vcrhard was, de nodige aandacht krijgen. Emancipatie-golven zonder enige terugkoppeling met De organisatie van deze manifestatie De spits werd afgebeten door Suzan­ ons. is in volle gang. ne Bis-,chof. lid van de Tweede Ka­ De fraktie gaf een persverklaring uit, Namens het Hoofdbestuur heeft ons merfraktie voor D'66 met een terug­ waarin duidelijk gesteld werd, dat Bredase lid W. J. Koch tot nu toe de blik op de emancipatie-ontwikkelin­ het D'66 standpunt helemaal niet contacten met het organisatie-co­ Politiek Emancipatie gen. gewijzigd was en dat het partijstand­ mité onder auspiciën van het COC Akti\eringst·entrum D'66 De eerste emancipatiegolf ontstond punt zoals vastgelegd in het verkie­ onderhouden. in het begin van deze eeuw en werd zingsprogram '81-'85 onverkort van Regio- en subregiobesturen ontvin­ vooral gedragen door een beperkt kracht was. gen begin februari een brief van het PEAC­ aantal vruuwen, die uiteindelijk het Dat werd door de meeste kranten Hoofdbestuur met informatie over vrouwenkiesrecht bevochten. niet opgenomen. de regionale comité's, belast met de De brede meerderheid der vrouwen Hopelijk is nu voor de leden de zaak voorbereiding van de manifestaties NIEUWS bleef echter onberoerd hetgeen te tot haar juiste proporties terugge­ ter plaatse. verklaren valt uit de maatschappelij­ bracht: Het was alleen maar een ver­ (Sub)regiobesturen werden verzocht ke fakturen van die tijd zuals de ge­ velende vergissing. via ledenbladen, regiovergaderingen Programvergelijkingen v,,Jgen van de industrialisatie, de Pauline van Tets en andere contacten met afdelings­ emancipatie toenemende privatisering en nok de besturen dit initiatief kenbaar te ma­ Op basis van de (concept-) verkie­ greep van het (kerkelijk) gezag op het ken, opdat afdelingen die dat wensen zingsprogramma's .rijn er twee ver­ "ge/In". op deze activiteiten kunnen inhaken. gelijkingen gemaakt van de stand­ In de zeventiger jaren komt een De regiobesturen worden voorts punten over emancipatie en aanver­ tweede golf welke veel breder onder­ verzocht - vooropgesteld dat zij wante kwesties van de tien belang­ steuning vindt. Deze golf levert nu zulks zinvol achten en wensen deel rijkste politieke partijen. allerlei resultaten op, die echter ge­ Rose zaterdagmani­ te nemen met een D'66-afvaardiging Tc bestellen bij: makkelijk teniet gedaan zouden festaties t.z.t.- een regiocontactpersoon voor • Man- Vrou~t·-Maat.l·clwpp(j, post­ kunnen worden door de downperio­ D'66 aan te zoeken en deze in ver­ bus 361, 3700 A.l Zeist, 03404-17XX8: de van de conjunktuur. binding te brengen met de initiatief­ • Stichtin~; BurJ,;ersclwpskunde. Zij be-,loot met de verwachting dat In beleids- en verkiezingspro­ nemers in onderstaande regio's. postbus 349. 23tX) AH Leiden, dè volgende golf aanstaande is: gramma's spreekt D'66 zich uit­ V oorzover hieronder nog geen 071-899272 (kosten I 2,60; een ac­ de golf van de individuele ontplooi­ drukkelijk uit vóór handhaving exacte adressen worden vcrmeld. ceptgirokaart wordt toegestuurd). ing om via materiële ontwikkeling van mensenrechten en tegen dis­ kunnen de betreffende D'66-con­ voldoende politieke macht te krij­ criminatie op welke gronden dan tactpersonen zich 1n vcrbinding PEAC-vergadering gen. ook. Hoofdbestuur en Tweede­ stellen met onze vertegenwoordiger De eerstvolgende vcrgadering van Kamerfractie voerden in het re­ in het landelijke comité: Wilkm-Jan het PEAC i' op maandagavond I juni Kostwinnerschap verouderd cente verleden meermalen actie Koch, Vughtstraat 130, 4XI6 BP in Den Haag. Erwin Nypels, eveneens lid van de Breda, tel. 076-878039. Hij houdt alle Tweede Kamcrfraktic, bracht mede voor een menswaardiger behan­ relevante informaties actueel en Coördinatorenoverleg namens fraktiegenoot Maarten deling van o.m. de Christen-Tur­ maakt zelf ook deel uit van het regio­ Het eerstvolgende nverleg tussen de Engwirda in gloedvolle bewoordin­ ken in ons land. Op instigatie van nale comité-Zuid. coördinatoren van de regionale gen naar voren dat de D'66-fraktie in diverse afdelingen werd en wordt Contacten met genoemde comité's emancipatiewerkgroepen, de leden de Tweede Kamer juist nu de conse­ van het PEAC en de emancipatie­ quenties wil trekken van de manier werkster vindt plaats op 15 juni, v.aarop de partij met emancipatie 's avonds in Utrecht. v. en st om te gaan. Het is verleidelijk in een tijd waarin Informatie de ecunomische groei niet meer al­ Nadere inlichtingen over adressen lerlei nieuwe initiatieven betaalbaar van werkgroepen. materiaal en maakt. om nu weer terug te vallen op standpunten zijn op het landdijk se­ kostwinnerschap en gezinsinkumcn, cretariaat te verkrijgen bij het PEAC als begrippen voor inkomens-poli­ nf de emancipatiewerksteL tiek. Erwin Nypels deelde mee, dat D'66 nieuwe vourstellen heert gedaan in de Tv.eede Kamer t.w. realiseer in­ Emancipatie-werk in dividuele rechten op arbeid, np in­ 0'66 staat er goed kumen uit arbeid, op sociale uitke­ ringen en penSioenen. Voer daartue voor in, een vrijwillig aan te melden "ver­ zorgingsplicht" welke individuën in , ,Met gepaste trots kunnen we nu elk..: vorm van samenleven op zich vaststellen, dat veel wat we één kunnen nemen en waarvoor dan af­ jaar geleden zeiden, inmiddels z'n trek van belastingen kan worden ge­ weg heeft gevonden in de partij.'' geven. Aan het woord is Carien Evenhuis Louise Groenman, lid van het PEAC en kandidaat voor het lidmaatschap de voorzitter van het Permanent van de Tweede Kamer kwam tot een Emancipatie Aktiverings Cen­ andere uitwerking van de D'66-visie trum (PEAC) van D'66 op de op herverdeling van werkzaamheden Emancipatiedag, 21 maart 1981 Gebruik je potloodje goed op 26 mei tussen mannen en vrouwen. Zij advi­ te Amersfoort. seerde de vergadering om goed na te Na drie jaar PEA( · kan nu wnrdcn denken over de noodzaak tot vor-

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR ..1- Mrl IYXI mingvan een ,.vrouwen-vak-organi­ - de ..je zit hier toch al" en .je kunt satie". toch zelf al wat doen" stroming, Dit tegen de achtergrond van het fa­ welke de achterstanden min of meer len van de vakbeweging in het algc­ ontkent of negeert. meen waar het gaat t)01 emancipatie­ Zij beveelt aan om de aandacht sterk belangen. te richten op de economi~chc sfeer. waar nog erg weinig vrouwen wer­ Vrouwenstaking kelijk invloed hebben. Dat geldt ook Caricn Evenhuis. voorzitter van het voor de aktiviteiten welke op vrede Boekten wij al uw bijdrage PEAC kon melding maken van het en veiligheid zijn gericht. feit dat 0'66 kan beschikken over voor "Beeld van een partij" een hoofelstuk emancipatie in het Tot slot om ons in staat te stellen een heleiclsprogramma dat ,.goede. zui­ Een motie welke van het PEAC vere en krachtige maatregelen vroeg om zich ook te gaan bezighou­ beeld van een uitslag te laten vraagt". Ook in het verkiezingspro­ den met vraagstukken van bewape­ boeken? gramma zijn direkt of indirekt veel ning en vrede. werd echter vcrwor­ emancipatiepunten terug te vinden. pen met een krappe meerderheid, De tweede kamerfraktic volgt een waarmee tot uitdrukking werd ge­ consequente emancipatielijn. • bracht dat de meerderheid van het DV 15 Studiedag Innovatie IY7'J 1980 VRO 15 Voorontwerp van wet op de Allemaal punten die tot voldoening PEAC vooral specifieke emancipa­ f 5,- woningsplit,ing /980 f 3,- aanleiding geven. tic-aktiviteiten verwacht. DV 16 Studiedag Tolerantie /980 VRO 16 100.000 extJ.t woningen; een Er zijn echter ook allerlei teleurstel­ De vergadering deed daarnaast een f 3,50 bouwplan /98/ f 5,- lende ontwikkelingen te melden zo­ intentie-uitspraak inzake de we!te­ E 5 Besparen is vooruitzien /979 Bij de S.W.B. is een lijst van niet als de abortus-diskussic in de Twee­ lijke regeling van het omgangsrecht f 4,50 meer voorradige publicaties aan te de Kamer. de houding van de vak­ van gescheiden ouders me! hun kin­ E 6 Herzieningson!werp Warenwet vragen. bonden en de manier waarop de he­ deren. Daarin werd gezegd dat het en de Levensmiddelenwetgeving in handeling van de fiscale voorstellen wellicht aanbevelenswaardig is om Nederland 1980 f 4,50 Betaling: is gelopen. die boosheid en bezorgd­ alsnog een aantal adviezen in de be­ L 2 Van ruilvcrkaveling naar Landin­ Ver.roekc van tevoren het bedrag heid opwekt. sluitvorming te hetrekken en daar­ richting /979 f 3,50 voor de gewenste publicaties te gire­ Daar kan het PEAC zich goed voor­ voor enig uitstel hij de behandeling L 3 Agrarische gwndpolitiek: een ren naar nr. 3322213 ten name van de stellen dat bepaalde groepen daarom aan te houden. Het PEAC hesloot op redelijk alternatief 1980 f 2,50 Penningmeester S.W .B. D'66 te Den een staking hebben georganiseerd. korte termijn hierover een gesprek te L 4 Naar meer en heter bos in Ne­ Haag. onder vermelding van het Het PEAC vindt echter dat aan een hebben met Elida Wessel. lid van de derland !98/ f 5,- nummer van de publicatie(s). Deze staking grote risico's verhonden zijn. Tweede Kamerfraktic. welke belast MV 8 Standpuntbepaling inzake wordt(en) dan zo spoedig mogelijk Een staking kan alleen slagen als er is met de behandeling van dit onder- abortus /979 f 3,50 toegezonden. • een breed draagvlak is. Voor dit ini­ werp. MV 9 Studiedag Gezondheidszorg tiatief is er helaas niet voldoende on­ De organisatoren en deelnemers van /980 f 4,50 dersteuning. Daar is de voorh.:rei­ deze ·aan emancipatiedag mochten OWT 6 Vingerwijzingen voor een ding te beperkt voor. Hoezeer het zich vcrheugen in de lof die hen werd informatiebeleid /98/ f 8,- PEAC de bezorgdheid ook deelt en toegezwaaid: .. hier is heldere en S 11 Voorontwerp van wet ter beper­ aan aktie en demonstraties tegen eerlijke taal gesproken." king van de nadelen van pensioen- Werkgroep Staats­ concrde punten ook wil meedoen. Cees Spigt • vcrlies wegens intlat ie /979 f 2,­ recht en Binnenland­ vindt het PEAC het niet vcrant­ VRO 12 Op weg naar bewonerszelf­ woord om nu aan deze staking on­ bestuur I en 11 /979 f 4,- se Zaken dersteuning te geven. VRO 13 Een pleidooi voor echte ver­ De werkgroep zal vcrgaderen op de stedelijking 1978 f 3,- navolgende donderdagen. steeds om Spel van machten Maarten van Gils. hoogleraar be­ drijfskunde te Groningen consta­ advertentie teerde dat de belemmeringen voor Stichting Wetenschappelijk een gelijke deelname van vrouwen Bureau D'66 Eenmalige aankondiging en mannen in de democratische be­ sluitvorming niet zo maar weg Ie werken zijn. Iedere organisatie is SWB­ Regio Gelderland vanuit zijn aard een samenspel van belangen en van belangen-groepen. Om daarin succesvol te opereren is NIEUWS Uitnodiging het nodig sleutelposities in te nemen. Hij noemde daarvoor vier voor­ Het Regiokongres (A.R.V.) dient nog een besluit te nemen waarden. over de wijze waarop de lijsttrekker voor de slatenverkie­ I. Het is wenselijk en gemakkelijk Lijst van thans zingen van 1982 dient te worden gekozen. als men over deskundigheid kan be­ Het Regiobestuur heeft daarom besloten (na overleg met schikken; voorradige publica­ de GARD) op 15 juni 1981 voorafgaande aan de voor die 2. het is echter noodzakelijk dat men ties van de S.W.B. avond geplande GARD-vergadering spoedshalve een extra geïnformeerd is; ARV te beleggen in het Provinciehuis te Arnhem waarvoor 3. het is zeer plezierig als men sanc­ wij de leden gaarne hiermede uitnodigen. De vergadering ties kan uitdelen (positief of negatief 0'66 april 1981 begint om 19.30 uur en zal één uur duren. waarderen); Daarnaast staan nog de volgende punten or: de agenda: 4. als men hovendiennog u ver enige B 6 Afrika Notities 1980 f 2,50 a. verkiezing publiciteitscoördinator/kampagneleider '82. uitstralingskracht of charisma kan B 7 Kernwapens, Vrede en Veilig­ b. verslag kascommissie over 1980. hesehikken is de sleutelpositie ver­ heid 1980 f 5,- c. voortgang provinciale statenprogramma. worven. B 8 Heeft de E.G. meer geld nodig? De GARD-leden ontvangen in ieder geval het voorstel van /981 f 2,50 het RB, maar ook de andere leden kunnen dit op aanvraag Stromenland BB 5 Studiedag Bestuurlijke Reorga­ krijgen. Jacquelinc Soe!enhorst. weten­ nisatie 1')7') 1980 f 3,50 Na afhandeling van de genoemde punten zal de GARD­ schappelijk medewerkster van het CRM 6 Kunst in de Samenleving vergadering worden gehouden. 'iociaal cultureel planbureau typet'r­ /977 f 5,- Het spreekt vanzelf dat wij de leden uitnodigen om dit. in CRM 8 Het (bedreigde) hoek in de de de belangrijkste stromingen in de onze partij unieke orgaan aan het werk te zien I vrouwenbcweging van dit moment: Samenleving /979 f 4,50 Regiobestuur Gelderland - de .. macht-stroom" met als ken­ CRM 9 Landelijke en Regionale Om­ Zu iderlaan 41 merken vooral invloed krijgen ge­ roep 1980 f 3,- 6905 AC Zevenaar paard aan het terugdringen van in­ CRM 10 Discussienota .. Pers" tel.: 08360-24019/33159 vloed van mannen; (overdruk uit Democraat) /98/ f 2,­ - de .. bureaucratische-stroom" met DV 13 De volgende generatie (Sym­ 1 Noot: als kenmerk via het staalsapparaat posium D'6ó 12 /z jaar) /979 f 4,50 GARD = Gelderse Adviesraad Demokralen '66 kleine stapjes vooruit zetten, met DV 14 Inspraaknota inzake de • de kandidaatstelling voor deze funktie staat thans open. veel geduld en kijkend naar statistie­ pwblematiek van de Molukkers in ken; Nederland 1980 f 5,-

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR. 5- MEI 14K! !')~'' I 19.45 uur in het gebouw van de de bijdragen aan premiekoopwonin­ Tweede Kamer, Binnenhof 5, Den gen, de subsidieregelingen voor ver­ Haag: 4 juni, 27 augustus, 24 sep­ betering/renovatie van bestaande tember. woningen etc. etc. TREFWOORDEN Het voornaamste agendapunt is tel­ kens onze inbreng voor het beleids­ Er moeten in de partij vele deskundi­ De pagina hiernaast kan u van Door een misverstand is ver­ programma. gen zijn op het terrein van dienst zijn bij het raadplegen zuimd daarbij ook de pagina­ Ronald Verhagen, - het volkshuisvestingsbeleid van uw verkiezingsprogramma. cijfers te vermelden. Dat ver­ secretaris - fiscale regelingen Op pagina 38 van dat pro­ zuim is hiermee hersteld. Het is Bleulandweg 134, Gouda - de grondkostenproblematiek. Op hen doen wij een beroep om onze gramma staat een trefwoorden­ nu nog een kwestie van knippen Tel. 01820- 10444 (Ktr.) lijst met een verwijzing naar de en plakken. • tel. 01820- 24923 (privé) veel te kleine werkgroep te komen versterken. hoofdstukken en paragrafen. Het politieke belang van een goed onderbouwd partijstandpunt is - mede gezien de komende kabinets­ Werkgroep formatie - erg groot. Een grondige Milieu aanpak is dan ook noodzakelijk en daarbij is de inbreng van deskundi­ De werkgroep Milieu zou graag een gen onontbeerlijk. lijst samenstellen van contactperso­ Meer informatie, zowel over hetgeen nen bij provinciale statenfracties en dat tot nu toe werd besproken als gemeenteraadsfracties. Wij verzoe­ over de vergaderdata, is te krijgen bij ken degenen die milieu in hun "por­ H.M. Gelderblom-Lankhout, tefeuille" hebben hun naam, adres tel. 070- 256165, en telefoonnummer te willen door­ A. E. Koningsveld, den Ouden geven aan het contactadres t.n.v. tel. 071"- 170436, Tom W. den Hoed'!' of schriftelijk bij het secretariaat van César Franckstr. 133, 2625 CC Delft. de werkgroep Terweeweg 118, 2341 Tel. 015- 611204. CW Oegstgeest.

Werkgroep Volks­ huisvesting OPROEP Al geruime tijd is de werkgroep Volkshuisvesting (een subwerk­ UITSTAD groep van de landelijke werkgroep Volkshuisvesting en Ruimtelijke Or­ dening) bezig om het beleidspro­ EN LAND advertentie gramma, met betrekking tot het te voeren volkshuisvestingsbeleid, te aktualiseren. De eerste resultaten van de vele dis­ Regio Overijssel kussiesin de werkgroep, onder meer over het woningbeheer, het bouw­ Werkgroep Regionaal Sociaal-Eco­ Andere vakantie programma, de financiering van de nomisch Beleid: woningbouw, de bouwkosten, de De werkgroep vergadert iedere 3e woonlasten, het stadsvernieuwings­ woensdag van de maand, dus: 15 voor Democraten. beleid en het toewijzingsbeleid, zijn april, 1981, 20 mei, 17 juni, etc. vastgelegd in het concept-verkie­ Belangstellenden kunnen contact zingsprogramma. opnemen met de coördinator De vakanties van Club Méditerranée drs. P. P. A. Berk, !'Gon IJOOr de_ nieuwe Een aantal van de bovengenoemde zijn gebaseerd op individuele vrijheid. : · tel. 05200 - 50042. Club-gidS deelgebieden van het volkshuisves­ Een gegeven, dat dernocraten zal 1 tingsbeleid vraagt er echter om, om aanspreken. Onder de vele aantrekkelijke 1 Stuur mij die 272 pagina's dikke gids • bestemmingen binnen en buiten : boordevol sportief vakantieplezier. nader uitgediept te worden teneinde Europa, bevmden zich ook tal van auto- 1 tot een genuanceerd partijstandpunt bestemmingen. U kunt er naar hartelust : naam ------te komen. uw favoriete sporten beoefenen. adres In dit verband wil de werkgroep zich Op verkenning gaan of lekker luieren op ------de komende tijd gaan beraden over z'n tijd. De accommodaties zijn prima, woonplaats------het onderwerp Woonlasten. de maaltijden voortreffelijk. De prijzen postcode ______zijn aiHn. Vraagstelling is: Voelt u voor een aktieve vakantie - welke afzonderlijke posten vor­ met meer inhoud, laat dan snel even de Club Méditerranée men de totale woonlast. zowel voor nieuwe zomergids Raadhuisstraat 49, eigenaar/bewoners als voor huur­ 21 TV·STERREN komen. 2101 HO Heemstede 1 ders - welke kosten neemt de overheid, ------~J zowel indirekt als direkt, voor haar IN WORDING rekening. ClubMéditenanée De samenhang met velerlei fiscale Verkrijgbaar bij het campagne­ regelingen (hypotheekrenteaftrek, huurwaardeforfait, onroerend goed­ team (070 • 832468) tegen de belasting, onderhoudskostenaftrek vriendenprijs van f 75,-: etc. etc.) blijkt in dit kader een niet video-cassette met 21 sprekende geringe betekenis te hebben. kamerkandidaten, antwoord ge­ Ook allerlei subsidieregelingen - vend op de vragen: "Wat trekt je· zowel objekt- als subjektsubsidies­ aan in D'66 en wat ga je doen in de maken het vaststellen van de woon­ Kamer?" last tot een moeilijke zaak. Te den­ Speelduur: 19 min. 11 sec. ken is bijv. aan de individuele huur­ subsidie, grondkostensubsidie, het Bandtype: VCR 1500, 1700, grondprijzenbeleid, de bijdrage van 2000, VAS, Betamax. de overheid in de exploitatie van wo­ ningwet- en premiehuurwoningen, BESTEL SNEL!

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR. 5- MEI 1981 ERRATUM VERKIEZINGSPROGRAMMA 0'66

Door een misverstand is de pagina-verwijzing in het trefwoordenregister onjuist afgedrukt. Bij de Index is de pagina-verwijzing niet vermeld. ·

Trefwoorden Leegstandswet 18

Adoptie 9 Midden- en Kleinbedrijf 21 Algemene Arbeidstijdverkorting 8, 19 Minderjarigen 9 Alimentatie 9 Monumentenzorg 17 Arbeid, humanisering 21 Pensioenaanspraken 8 Bedrijfsscholen 22 Pensioenen 20, 24 Bewonerscoöperaties 6 Persvoorzieningen, Wet 4 B.K.R. 12 Privacybescherming 11 Boeken 12 Productaansprakelijkheid 23 Breman bedrijven 6 Productiecoöperaties 6 Buitenlandse werknemers (werving) 10 Productiefonds Radio en TV 11 Prijscompensatie 15, 19 C.A.O.'s 19, 20 P.T.T. 11 Chips 4, II-h College v. Rijksbemiddelaars 20 Raad van Commissarissen 6 Consumentenrecht 9, 23 Rechtshulp 9 Culturele minderheden, Nat. Adviesr. 9 Referendum 7 Regeringsnota's 7 Decentralisatie 7 Reorganisatie binnenlands bestuur 7 - politie 10 R.O.-procedures 6, 16 - informatie 10 - kunst 12 Sectorstructuurschema 21 - stadsvernieuwing 18 Sociaal contract 19 - bezuinigingen 7 Solidariteit 3 - onderwijs 26 Stadsvernieuwing 18 Deeltijdarbeid 13, 19 Stakingsrecht 9 Democratisering 6 - R.O. 6 Taxatiegrondslag 7 - Woningbeleid 6 Tertiaire factoren 4 Democratische Markteconomie 6, 24 Trend 19, 20 Departementen, organisatie van 7 TV, derde net 11 Discriminatie naar sexe, wet op 8 Vaarwegen 17 Eerste Kamer 7 Verkeer en Vervoer 16, 17 Emancipatie 8 Verstedelijkingsnota 16 - organisatie 8 Videobanden 12 - Rijksbijdrageregeling 8 Vluchtelingen 9, II-f Energie 13 Voorkeursbehandeling vrouwen 8 - besparing 14 Voorkeursrecht 7 - alternatieve 14 Vreemdelingen 9, II-f Vrijwilligerswerk 8 Film 11 Formele & informele economie (sector) 4, 13, 19 Zedelijkheidswetgeving 8 Fotografie 11 Ziektekostenverzekeringsplan 20

Geluidsdragers 11 Grondpolitiek 17 N.B. I. SWB = Stichting Wetenschappelijk Bureau Harmonisatie wetgeving 8 2. Beleidsprogramma = het lange termijnprogramma Herindeling (gemeente, provincie, van D'66, dat doorlopend wordt bijgesteld. rijkstaken) · 7 3. Voor trefwoorden die niet in bovenstaande lijst voor­ Hofstraplannen 20 komen zie men de index. Hypotheekrenteaftrek 18 Huurdersheffing 18

Illegalen I 0 Individualisering in fiscale wetg. 20 Industriebeleid 21 Inflatiebestrijding 20 Inkomens, openbaarheid van 20 Inkomenspolitiek, begeleide 20 Inspraak 6 Inspraak derden 6 Index verkiezingsprogramma Inventarisatie (publicaties, geluid, beeld) 11 I. Inleiding 3 Kernenergie 14 II. Naar een open samenleving 6 Kinderbijslag 21 III. De nieuwe schaarsten 13 Koopkracht 19 IV. Het sociaal-economisch beleid 19 Kraken 18 V. Sociaal en cultureel welzijn 25 Kroonberoep 6 VI. Een vreedzame en rechtvaardige wereld 31

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR. 5- MEI 1981 21 1!1 U bent geïnteresseerd in het gebeuren in Nederland en omgeving. U leest de krant intensief. En volgt het nieuws op radio en tv. Op grond daarvan vormt u uw mening. Hoe toetst u die mening"? Door elke week een opinieblad te lezen. De Haagse Post bijvoorbeeld. Niet omelat u het altijd eens hoeft te zijn met wat daarin geschreven wordt. Wèl oinclat r------, HP elke week achter het nieuws Voor een abonnement op de Haagse Post graaft. Gedegen en betrouw­ BON en de eerste zeven nummers gratis. baar. HP laat ancleren aan het woord, in reportages, inter­ Naam: views, analyses, commentaren. Adres: Over politiek, economie, kunsten en wetenschappen, Postcode en Plaats: kortom a! die onderwerpen die Wijze van betaling: u interesseren. HP is progressief 0 per kwartaal f. :l:2.- C--' pet· halfjaat· f. 1)1,- pt•t· ja

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR. 5- MEI IYHI 23~'' I meer blijvend elfeet bchouden blij­ keiijk •·raagt om de brief ook te ven voor hun toekomst vanwege hun plaatsen in . ,Democraten schrijven'' inzet (politieke loopbaan). doe ik dat. :::ii het dat ik het een 11'111/nzinnig •·erzoek vind. Zo ~i I! je maar weN: je kunt hi!t niet iedereen naar de ;.in maken. W .M.C.-KERKRADE door DirkJ. M. de Boeruit Kerkrade BEDANKT Bi.i deze maak ik bezwaar tegen het door J. Henrolll' uit /.aandwn feit dat de organisatoren en geldver­ Naar aanleiding van enkele groeien­ lenende instanties van het W.M.C. de grieven meen ik te moeten bedan­ met twee maten meten. stort. Het laatste is niet het geval. - Ik zie voor Frans een duidelijk al­ ken voor het lidmaatschap van D'66. I. De muzikanten van de Republiek Ik verzoek u nu dan ook dringend ternatief· niet H'ateren rnaar ~eu·oon Enkele van deze gril!vl!n wil ik ook Zuid-Afrika mogen niet deelnemen omgaande overmaking op m'n bank­ zeiken. met name noemen. aan het W.M.C. en worden daardoor rekening nr. 43.'10.07.321 (AMRO - de aandacht van de partij voor het gèstraft voor het feit dat hun regering Assen). beroepsbegeleidend onderwijs (ge­ aan apartheidspolitiek doet. Een copie van dit schrijven gaat naar (VOOR-)VERKIEZINGEN tuigt van weinig n:aliteitszin) 2. Personen komende uit landen het partijsecretariaat. 0'66 - de opstelling van de partij ten aan­ waarvan de regeringen zich schuldig door F. A. Kortz uit Rollerdam zien van de kernenergie. kernwa­ maken aan het folteren van gevang<> En het partijsecretariaat zal nagaan Reactie op Frans Rogier's .. Demo­ penproblematiek. nen worden niet geweigerd, maar of de geachte adverteerder wel be­ cratische keuze of Tombola" - de struisvogelpolitiek die is ge­ kunnen vrij aan het W.M.C. deelne­ taald heeft. voerd met name rond de bestuurs­ men. • Als kandidaat voor de Tweede Ka­ wisseling hij de afdeling Zaandam. mer van de onlangs gehouden ver­ Ondanks hun verzoek worden de le­ NOTITIE kiezingen heb ik het meeste bez•..vaar den niet geïnformeerd. (De doofpot door Frans B. van der Toorn uit tegen de wijze waarop de uitslag van doet haar intrede) Rotterdam de respectieve kieskringen '>'ordt - de lobbv die door enkele leden Gisteravond onze .,politiek leider" vcrwerkt tot een landelijke uitslag. wordt uitgéoefend m.h. t. het aanwij­ weer 'ns gezien. nml dat dit gebeurt door een loting. zen van een nieuwe bouwlokatie Op het scherm, wel te verstaan (Ned Dit Tombola-effect is een bijzonder (Guisvcld-natuurmonument) I . .,Tussen haat en liefde"). creatieve vondst geweest. en daar is - het telefonisch informeren naar Hij zag er gelijk heel anders uit dan ook alles mede gezegd. stemgedrag door kandidaat Ie ka­ toen hij, bij toeval, op het congres in In tegenstelling met de beginperiode merleden. (Dit vind ik echt waanzin­ Utrecht al .. waterend", op het he­ van 0'66 kon de kandidaat zich nu nig') rentoilet, naast mij bleek te staan. slechts voor één kieskring opgeven. Een en ander heeft mij doen beslui­ Op een halve meter afstand. bijna een opgelegde beperking ingevolge ten een ander redelijk alternatief te een gewoon mens. de reglementen. Eertijds had men de zoeken. helaas. want het leek mij En gisteravond. vrijheid (keuze) zich op te geven echt een friso.;e partij. De .,glamourboy". het .. prikkel­ voor alle kieskringen, of men kon poppie" van D'66. zich beperken tot één of meerdere. De brief 1\'liS in <'1'1'.1'1<' instantie ge­ 't Zal je gezicht maar wezen ... Het argument dat nu hiertegen zou richt tol het part(isecretariaat. Aan­ .,The medium" schijnt .,the messa­ kunnen worden ingebracht dat .. ka­ Rc:::ien Henrol/e in<'<'!/ P.S. uitdruk- ge" te zijn. en de geïnterviewde heeft pitaal'' en het .,bezit van sociale het in het interview natuurlijk niet vaardigheden" in de ruimste zin per­ voor 't zeggen. sonen een oneerlijke dan wel onre­ Maar toch ... delijke voorsprong zou geven in de Veel (weekjes?) lachen. veel vage uitslag van de verkiezingen vind ik (dominee?) prietpraat. een magere betoogtrant welke ik het Als (om maar 'ns wat te noemen) synoniem wil geven van dooddoe­ enkele , .revolutionaire'' economis­ ner. ten (dr. Karl Marx, prof. dr. John Dat het Koninkrijk der Nederlanden Mayhard Kcynes, prof. dr. Jan Tin­ voor haar circa 'I à I 0 millioen demo­ ad~·t•rtrnth> hergen - Nobelprijswinnaar, etc.) cratische kiezers het land in kiesdis­ een zelfèle soort .. redelijkheid" had­ tricten verdeelt, hoeft voor D'66 met den uitgestraald als J.C.T. gister­ haar 20 tot 24 duizend leden niet mo­ avond, waren "we" de 1'1-de eeuw del te staan. EEN MICROSCOOP: 550 GULDEN waarschijnlijk nooit ontgroeid. De wijze waarop de recentelijk-ge­ Dr. My Samedy: f 100.000,- voor medisch onder­ Na gisteravond begreep ik plotseling houden verkiezingen hebben plaats­ "Zonder voldoende wijs in Cambodja. wat beter waarom enkele van mijn gevonden hebben geleid tot het au­ artsen en apothekers, Wc sturen sterilisatie-apparatuur en vrienden D'66 een .,glamour" partij tomatisch onthouden aan de leden zonder voldoende broedstoven om bacterieën te kwe­ noemen. van informatie (foei 1) nml die gege­ verpleegsters kunnen ken, maar ook pincetten, reageer­ Misschien kan 't geen kwaad de ko­ vens van de overige kandidaten uit we niets beginnen. buisjes, potloden, papier en vooral mende weken bijv. Van Mierlo wat de andere vier kieskringen. Dit weer Het medisch personeel veel microscopen. meer op de voorgrond te laten treden heeft aanleiding gegeven tot een in­ is de basis van de gezondheidsLOrg: Die microscopen kosten 550 gulden -al s-t-'ie daar nog zin in heeft, ten­ perking van de mogelijkheid te kie­ zij moeten de ziekten opsporen en per stuk. minste. Ook Leevalking lijkt een zen uit een groter aantal kandidaten. vakkundig bestrijden." I. 2 Microscoop: aardige tegenhanger. Het ware gewenst dat in de toekom!>t Als we onze .. ondertitel" 'ns wijzig­ aan elke D'66-er de bijzonderheden Dr. Samedy is dekaan van de 25 gulden per maand den in "het duidelijk alternatief". van alle kandidaten verstrekt wor­ Medische Faculteit van Phnom Bouw mee aan de medische En dat dan wel waar zien te maken den en dat in principe een ieder van Penh. In de Pol Pot-periode zijn de opleiding in Cambodja. Stort een natuurlijk!.. (vooral: econo­ de kandidaten gelijkelijk hun meeste artsen in het land vermoord, bijdrage op postgiro 10 90 400. misch ... ). spn:ekbeurten kunnen houden over is de faculteit leeggeroofd. Toch Beter nog, geef één jaar lang f 25,- het hele land. Ik ben er vast van volgen nu al weer meer dan 700 per maand en u geeft een y, mieros- Daar moet ik loch 'ns wat op zeggen: overtuigd dat allel!n dan een verle­ studenten onderwijs, bijna Londer coop. - Frans ondertekent het begelei­ vendiging kan worden ingebracht in studiemateriaal. Doen. Postgiro 10 90 400. MCNV, dende briefje met: (drs.) F(rans) B. het ganse politieke bedrijf vanwege Daar gaan we verandering in Amsterdam. van der Toorn de ongedwongen oprechthl!id - ori­ brengen. (wtsch. medew. EHR, ec. Soc.) ginele gedachtenvorming-van/over Eén ton: laboratorium iJIÎIJM Voor mij geen \'errassing dat Frans actuele onderwerpen. Het Medisch Comité heeft beloofd nog moel afstuderen. Wanneer onder deze omstandighe­ een opleidingslaboratorium voor ~ - Over .. the message" en .,the me­ den de landelijke lijst tot stand komt parasitologie en bacteriologie in te Medisch Comité Nederland-Viet Nam dium''. Bij de kleine boodschap van is er sprake van een hoger gehalte in richten. Dat kan al voor één ton: Postbus 5701, 1007 AS Amsterdam. Frans in dit medium werd hij niet de besluitvorming welke gebaseerd gehinderd door een intnviewer. Van is op de kern van de domocratie de hem had het dus geen ( economi­ één man/vrouw geeft één stem. Voor MEDISCH ONDERWIJS : LEVENSNOODZAAK sche?) prietpraat hoe1·en te ~ijn. de kandidaten zal hieruit ook een

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR. 5- MEI I~KI CAMPAGNE TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN WIE SPREEKT WAAR? spreekbeurten, resp. fora door kamerleden en kandidaat· kamerleden in de periode 14 mei tot 26 mei 1981

Onder alle voorbehoud van volledigheid en juistheid van plaatsen, ELIDA WESSEL TUINSTRA: Symposium in Biologisch Centrum Kerk­ tijden etc. · laan 30, Haren, 13.15 uur. AAD NUIS: forum in Getuigeniskerk Europaweg Delfzijl om 20.00 uur. DONDERDAG 14 MEI: HANS ZAADNOORDDIJK: forum in MEAO, Heerenveen om 11.00--12.30 JAN TERLOUW: Symposium V.N.O. Amsterdam, 13.45 uur. Het Tehuis, en 13.00--14.30. Groningen, 20.00 uur. ED VEENSTRA: Debat VVD--D'66, om 20.00 uur. Tel. 05920- 50110, LEEN SCHOTEL: Afd. Franeker, AA V in café/rest. de bocht van Guinee. Hoogeveen, Hotel Homan. Vijverstr. 1, 20.00 uur. PIETER TER VEER: Forum in "De Vogelzang" te Dwingeloo om 20.00 SOL SCHUYER: in Deventer, LOBH-Oost, uur. NOORTJE VAN LIJF: Forum in Hengelo, Bataafse lcerlingenvercniging, DICK TOMMEL: Afd. Zuidwolde, forum in Welzijnscentrum Bierhoorn 14.00 uur om 20.00 uur. DICK TOMMEL: Afd. Hoogeveen, spreekbeurt om 20.00 uur. NOORTJE VAN LIJF: Forum in Dorpshuis .. Erve Kampboer" Kamp- SUZANNE DEKKER + PIETER TER VEER: Afd. Renkum, verkiezings- boerlaan, Geesteren, 20.00 uur. bijeenkomst in Oosterbeek, 20.00 uur. SASKIA VAN DER LOO: VJV "Kom Op", verkiezingsavond in Brum- AAD NUIS: openbare verkiezingsbijeenkomst in Bennekom om 20.00 uur. men/Eerbeek 20.00 uur AAD NUIS: forum in streeklyceum, Bovenbuurtweg 1 te Ede om 11.15 BAS BECK: Forum in Apeldoorn om 19.30 uur in Kon. Sch. Gcm. Apel- uur. doorn, Jhr. Mr. Molleruslaan 42 KAREL KLAVER: forum in Nijmegen, 's avonds, Tel. 080- 777001. INEKE LAMBERS: Studiedag, TNO Apeldoorn WIVICA GREVE-VAN WEISSENBERG: discussieavond in Cult. Centr. DOEKE EISMA: Afd. IJsselstein, forum 20.00 uur. .. De Hilt" in Eemnes om 20.30 uur. MAARTEN ENGWIRDA: Seminar in Europa Instituut, Utrecht om 14.00 HERMAN KERNKAMP: forum in Sted. gymnasium in Amersfoort, uur. 's ochtends NICO LEONS: Pol. markt R.S.G. N-Kcnnemerland in Alkmaar om JAN VELDHUIZEN: Pol. Kermis/Schoolverk. in Comenius College, Bi- 9.21}...14.00 uur. stmlaan I te Hilversum om ca. 13.30 uur. MARIE LOUISE TIESINGA: Forum in Werenfridus Sch. Gcm. te Hoorn, LOUISE GROENMAN: forum in HTS Europaboulevard, Amsterdam om 14.00 uur. 15.00 uur. GRACE HELLEBREKERS: Forum in Gymnasium Felisenum te Velsen om PETER VAN DEN BRANDHOF: Pol. Café in Landsmeer om 20.00 uur. 12.00 uur. RICK TEN HAVE: forum in Gem. School voor HAVO, Zocherstr. 23, CHEL MERTENS: Pol. Informatiedag in RK Lyceum en HAVO te Am- Amsterdam om 13.30 uur. sterdam om 11.00 uur. JACOB KOHNSTAMM: forum in Breda, Tel. 076- 141139, 20.00 uur. ELSE ROSE KUIPER: Forum in Jongerencentrum .. De Hobbit" te Nieuw BAS BECK: forum in Watcriant College. Rode Kruisstr. 14, Amsterdam- Vennep, 's avonds. Noord, om 20.00 uur. HANS WIJERS: Forum in "'t Oude Posthuis" te Heemstede om 20.00 uur. GRACE HELLEBREKERS: in .. De Boerderij" in Huizen om 20.00 uur. NOOR STEHOUWER: Forum in Chr. Lyceum/Havo Hccmskerkstr. 105 HELEEN DAKE + RUUD STA VERMAN: forum in "'t Heem", Eikelaan te Gouda om 14.30 uur. 89, Krommenie, 20.00 uur. PIETER KARSDORP: Forum in Gebouw de Ruif Stationsstr. 34 Pijnacker MARCO GANS: Forum in "Ons Huis" Dorpsstr. 12 te Wormer, 20.00 om 20.15 uur. uur. HANNEKE GELDERBLOM: Forum in Hoofdbureau Politie, Burg. Patijn- ELIDA WESSEL TUINSTRA: verkiezingsbijeenkomst Ver. Geb. Oostdam laan. Den Haag, 10.00 uur. Honkhuenstr. I, Goedereede om 20.00 uur. BOB VAN DEN BOS: Sch. Gem. Atheneum/HAVO Burg. Martensingel 15 AREND MEERBURG: forum in Buurtcentrum Kreade in Den Haag om Gouda, 's middags. 19.30 uur. WIL WILBERS: Forum in Sch. Gcm. De Walburg, Stenenkamer 1, NOOR STEHOUWER: Forum in .. Witte Huis" te Oegstgeest 20.00 uur. Zwijndrecht om 14.15 uur. BOB VAN DEN BOS: Forum in ASHRAM-College, Marsdiep 289, Alphen HERMAN SCHAPER: Forum in Woerden om 20.00 uur. a/d Rijn, 20.00 uur. MARCEL PROP: Forum Afd. Maassluis 20.00 uur. HARRY VAN WOERDEN: afd. Lekkerkerk, verkiezingsbijeenkomst om HERMAN KERNKAMP Forum Afd. Gorinchem, Sch. Gem. om 12.30 uur. 20.00 uur. AREND MEERBURG: Forum in Nivon centrum te Rotterdam D. Smits~tr. ERWIN NYPELS: Afd. Voorburg-Haaglanden, in De Koepel Oosteinde 1, 76 om 20.00 uur. Voorburg, 20.15 uur. JOPIE BOGERD: Forum NVV-Jongerencontact in De Zwaan Kromwcgc- JAN GLASTRA VAN LOON: Forum in Athonius Clubhuis, Lange Mare, smgel I Bom 20.00 uur. Oost-Souburg. Leiden, 20.00 uur. JO SWAEN: Forum van Jeugdcentrum '68 te Veldhoven om 20.00 uur. MAARTEN ENGWIRDA: verkiezingsbijeenkomst in Hulst om 20.00 uur. SUZANNE DEKKER: Forum Afd. Uden om 20.30 uw. JO SWAEN: Ontmoetingscentrum De Eendracht, St. Annastraat 60, Ge- MAARTEN ENGWIRDA: Forum in Gem. Huis .. Eikebos" te Prinsenbeek mert om 20.00 uur. om 20.30 uur. WIM DIK: forum in gebouw NKV, Binderseind 28 te Helmond om 20.00 PETER VAN EIJK: Forum .JO AC te Roermond. uur. SUZANNE BISCHOFF: Vrouwencafé te Venray in d.: Schouwburg om AART RESOORT: forum Jongerenwerkgroep Roggel om 20.00 uur in 20.00 uur. Roggel MIEKE VAN WAGENBERG: Grevenbicht te 20.00 uur. ED VEENSTRA: Onderwijsactiedag Werkgroep KOV/ABOP Hoeve de AarBAS BECK: Zwolle, 13.00 uur tot 15.00 uur. (Heerlen), 20.00 uur. CEES SPIGT: Veghel, plm. 18.00 uur. GERRIT JAN WOLFFENSPERGER: Jeugdraad Hilversum, 20.00 uur, tel. NOORTJE VAN LIJF: Enschede, 14.30 uur. 035 - 425544. HANNEKE GELDERBLOM: Verkiezingsavond in Buurthuis Vliethage, ZATERDAG 16 MEI: Boerhavestr. 51, Den Haag om 20.00 uur. JAN TERLOUW: Boottocht IJsselmcer, 10.00 uur. V ARA In de rooie BAS BECK: Hengelo, 12.00 uur. Haan, Hilversum, 13.00 uur. M.-L. TIESINGA:. 's middags Zaandam. SUZANNE DEKKER: HERMAN SCHAPER Rasa, Pauwstraat Utrecht, 20.00 uur. AAD NUIS: GERRIT MIK: 's middags, Groningen. MAARTEN ENGWIRDA: FRANK BAAS: Den Haag, 10.00 uur. DICK TOMMEL: RENÉ VAN SLOOTEN: VRUDAG 15 MEI: ERWIN NYPELS: JAN TERLOUW: Hotel "Cocagne" Eindhoven te 20.00 uur. Deelnemersdag Vormingswerk Jong Volwassenen in Ouwehands Dier<:n­ park te Rhenen.

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR. 5- MEI 1~81 ê51!1'' I HERMAN SCHAPER: Afd. Vleuten-De Meern-Haarzuilens, Feestelijke DINSDAG 19 MEI: manifestatie in de drie dorpskernen, 's middags. JAN TERLOUW: Radio Oost. Hengelo om 17.15 uur, Schouwburg, En- GRACE HELLEBREKERS: pol. markt op het Hoofddorpplein te Amster- schede om !~UlO 11111. "Die Hagen". Almelo, om 20.00 uur. dam om 10.00 uur. AART RESOORT: l'nrum in Trefcentrum "De Linde". Hyacintenlaan te GERRIT MIK: Pol. Bijeenkomst in Mozes en Aäronkerk te Amsterdam, Geleen om 20.()() uur. 13.00 uur. JO SWAEN: Discu"ieavond Afd. Goirle in .l. v. Besouwhuis om 20.15 JACOB KOHNSTAMM: Forum Vrijgezellenbond in Krasnapolsky te Am- uur. sterdam om 14.00 uur. ANTON VAN LI.JSSEL: Forum in Buurthuis Delftselaan 5ó, Den Haag, om ELSE ROSE KUIPER: Info-dag Vrede en veiligheid in Hilversum om IY.30 20.00 uur. uur. BOB VAN DEN BOS: "Het ~Anker". Chopinlaan 2 Hazerswoudc-Rijndijk. LOUISE GROENMAN: Discussie-middag in Krasnapolsky te Amsterdam Forum om 20.00 uur. om 13.30 uur. WIL WILBERS: Theater .. De Willem" p/a Sch. Gem. "Willem de Zwij- NOOR STEHOUWER: "Maak kennis met ... " bijeenkomst in Winkel- gcr, v. d. Palmstr. 2. Papendrecht, om 20.00 uur. centrum, zitkuil gemeentehuis Maassluis om 10.00 uur. GRACE HELLEBREKERS: Forum Afd. Westland-Haaglanden te Naald- BOB VAN DEN BOS+ DOEKE EISMA: "Maak kennis met ... " Markt in wijk. 20.00 uur. winkelcentra en op markten te Den Haag, 10.00-17.00 uur. GRACE HELLEBREKERS: Forum om 14.00 uur. Studentenraad Auto- WIL WILBERS: Politiek Café. in Voorschoten om 20.00 uur. techniek HTS Den Haag. BAS BECK: Forum in theater "De Willem", v.d. Palmstr. 2 Papendrecht DOEKE EISMA: Forum in Don Boscohuis te Zoeterwoude om 20.00 uur. om 20.00 uur. SUZANNE BISCHOFI<': in De Dorpshoeve Kcenenburgweg 10 te Schiplui- HARRY VAN WOERDEN: Forum in "De Sater", Kon. Julianalaan 11 te den om 20.00 uur. Leidschendam om 13.30 uur. PIETER TER VEER: Politieke middag. Hogere landbouwschool, Groene- PETER VAN EUK: Politieke dag voor jongeren in Jongerencentr. . .'t Ge- zoom 400 te Dordrecht, 14.00 uur. bouwke", Boulevard 27 te Roosendaal om 15.00 uur. DOEKE EISMA: Forum in Chr. Sch. Gem. Zandvliet Bezuidenhoutseweg CORRY MOOLHUYSEN: Forum in Roncalli Sch. Gem. Tuinderspad ó te 40, Den Haag, 10.00 uur. . Bergen op Zoom, 13.30 uur. . AREND MEERBURG: Verkiezing-,hijecnkomst te Katwijk om 20.00 uur. CHEL MERTENS: Congres van Vereniging Voor Openbaar Onderwijs, LAURENS JAN BRINKHORST: Spreekbeurt. in Cultureel Centrum te Breda Tel. 08865- 135Y. Amstelveen, 20.00 uur. ANDRÉ V.D. HEIDEN: 's middags Leeuwarden. JACOB KOHNSTAMM: Forum FNV Vrouwengroep Ie Amsterdam, 20.00 uur. MAANDAG 18 MEI: LOUISE GROENMAN: Forum in Aula Chr. Sch. Gem. "Buitenvelder!" J, JANSEN VAN TUIKWERD: Politieke avond, S.G. Prinses Juliana, De Cuserstr. 3 te Amsterdam om 20.00 uur. Hoendiepskade 23, Groningen, 20.00 uur. FRANK BAAS: Forum in ,.De Brink, Zandvoortselmm 165. Zandvoort, om GERRIT MIK: Politiek forum. Ontmoetingscentrum Veenlust, Promenade 20.00 uur. 65 Veendam, 19.30 uur. . HERMAN SCHAPER: Forum in Zaal .. Het Kompas" te Bergen (N.-Holl.) ELIDA WESSEL TUINSTRA: Spreekbeurt 20.00 uur, Oranje Hotel t.o. om 20.00 uur. NS Station Leeuwarden. . " . MAARTEN ENGWIRDA: Afd. Vergadering om 20.00 uur in de Bijlmer- LEEN SCHOTEL: Forumavond, Cafe-restaurant "De smalle brug Stlens, meer (Amsterdam). 20.00 uur. HARRY VAN WOERDEN: Forum in Houten 20.00 uur. ED VEENSTRA: Openbare Ledenvergadering Losser, 20.00 uur tel. WERNER UERZ: Pol. markt in lsDia college Silvolde te Silvolde om 10.00 05423- 2047. uur. JAN VIS: Spreekbeurt Hardenberg 20.00 uur, tel. 05232- 4783. AAD NUIS: Forum in ,.Orpheus". Churchillplein I Apeldoorn om 15.15 ERWIN NYPELS: Spreekbeurt, n.a.v. interview van Jan Terlouw in het uur. infoblad van Steenwijk en de plaatselijke pers, te Steenwijk, 20.00 uur. PI ETER TER VEER: Poort van Kleef Ie Almelo om 20.00 uur. HENRI POTMAN: Politieke manifestatie, Pedagogische Akademie .. C. ED VEENSTRA: l'ontm in Rijkssch. Gem. Ooststellingwerf, Marlenskamp Kleywegt" Bachlaan 11, Doetinchem 12.00 uur. I Oosterwolde, 13.4.~ uur. AREND MEERBURG: Forum, 20.00 uur. te Arnhem 085 - 55124Y. ERWIN NYPELS: Forum in TH Deltl Afd. Bouwkunde Serlageweg I JAN GLASTRA VAN LOON: Verkiezingsbijeenkomst, 20.00 uur, Hattem 19.30 uur. 05206 - 43888. SUZANNE DEKKER: Yerkiezingsavond in Sociëteit Minerva Breestr. 48 SUZANNE BISCHOFF: Spreekbeurt. Medisch Centrum Nieuwe weg 14 Leiden, 20.00 uur. Soest 20.00 uur. GERRIT MIK: D'6ó bijeenkomst te Bedum, 20.00 uur. MAARTEN ENGWIRDA: Spreekbeurt. IJsselstein, 20.00 uur. BERT SCHWARZ Forum van hel Humanistisch Verbond. Heerhugowaard DOEKE EISMA: Forum, Churchillhal 20.00 uur, Bunnik. 20.00 uur. HERMAN KERNKAMP: Forum, Talinglaan 10, De Bilt, 20.00 uur. AAD NUIS: 20.00 uur in Bathmen. JAN TERLOUW: Campagne avond, Gulden Vlies Alkmaar, 20.00 uur. ELIDA WESSEL: Werkbezoek Zeeuws Vlaamse Ziekenhuizen. Plaats nog 2 NICO LEONS: Forum, St. Nicolaas lyceum Prinses lrenestraat 15 Am­ niet bekend! sterdam IY.30 uur. RICK TEN HAVE: "De Branding". Elandstr. H4, Amsterdam, Forum HERMAN SCHAPER: Forumavond, 't Oude Posthuis Heemstede 20.00 20.00 uur. uur. .JAN SCHONK: ,.De Peppel". Mon!aubanstr. IOó. Zeist, Porum IY.30 uur. HARRY VAN WOERDEN: Forum, Scholen gemeenschap Melanchton JAN VELDHUIZEN: J.O.V.D. Rijswijk. Forum 20.tl0 uur. Rotterdam 19.45 uur...... BAS BECK: Apeldoorn, 20.00 uur. NOOR STEHOUWER: Verkrezmgsbrjeenkomst, Wtjk- en dienstencentrum NOOR STEHOUWER: Zoetermeer, 20.00 uur. Mariahoeve Den Haag, 20.00 uur. WIL WILBERS: Forum, Stedelijk Gymnasium Fruinlaan 15 Leiden, 15.00 WOENSDAG 20 MEI: uur. JAN TERLOUW: TV -debat NOS vier lijsttrekker-; PIETER TER VEER: Camping De Roompot Kamperland IY.30 uur AAD NUIS: Ermelo te 20.00 uur. Spreekbeurt. MAARTEN ENGWIRDA: Spreekbeurt. De Speeldoos Rembrandtlaan 35 LAURENS JAN BRINKHORST: Politiek café Breda 20.00 uur. Baarn 20.00 uur. JO SWAEN: Politiek Café, Café/Rest. "In het eeuwige leven" Asten 20.00 : Afdelingsvergadering met toegang voor belang- uur. stellenden Hoofddorp 20.00 uur, afdeling Haarlemmermeer. LAURENS JAN BRINKHORST: Verkiezingsmiddag Revius Lyceum CORRY MOOLHUYZEN-FASE: Discussieavond. Norbertus college Ly- Doorn 13.30 tot 16.00 uur. ceumlaan 10 Roosendaal 20.00 uur. ELIDA WESSEL TUINSTRA: Ontmoeting tussen verschillende verlegen- LAURENS JAN BRINKHORST: Overdag: werkbezoek, 's avonds: woordigers van de partijen, bijeenkomst vindt plaats in één der zalen van spreekbeurt. Gennep. het Nederlands Congresgebouw Den Haag, 13.30 tot ló.OO uur. AART RESOORT: Forum, Yenloos Leerlingen Overleg, op het stadhuis- CORRY MOOLHUYZEN-I<'ASE: Verkiezingsbijeenkomst met forum, Ge- plein Venlo 14.30 uur. bouw Vrije Gemeente Joh. Vermeerstraat IY Amsterdam, 20.00 tot 22.30 NOORTJE VAN LIJF: Enschede, afdelingsbijeenkomst, 20.00 uur. uur. HERMAN KERNKAMP . .'t Honk" Valkenheide 41, Maarsbergen, forum JACOB KOHNSTAMM: Verkiezingsbijeenkomst/spreekbeurt. Epe 20.()() IY.OO uur. uur. AREND MEERBURG: Velp, forum Vrede en Veiligheid 20.()() uur. MARIE-LOUISE TIESINGA: Zaandam, 20.00 uur. JO SWAEN: Jongerencentrum Den Deel. Kruisstr. I Deurne, forum 20.00 LOUISE GROENMAN: Veenendaal, 20.00 uur. uur. AAD NUIS: Goor, 20.00 uur. BERT VAN WIJK: P.A., D. van Miertstr. 10, Veghel. forum 14.30 uur. NOORTJE VAN LUF: Enschede, 11.30 uur. JACOB KOHNSTAMM: Dalton Scholengem., Looiaan 125, Voorburg, fo- SOL SCHUYER: Delden, 20.00 uur. rum 10.30 uur. G. C. VAN DORP: Vught, 19.30 uur. GERRIT MIK: "Het dorpshuis", Molenakkers 30. Annen, forum 20.00 uur. NOOR STEHOUWER: Chr. Scholcngem. De Vlietschans, Apollolaan 2ó2, Leiden, forum 14.30 uur.

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR. 5- MEI I~KI ~26 PIETER KARSDORP: Midden-Beemster te 20.00 uur, BERT v. WIJK: V . .I.V. Patronaatspoortstr. 60, Tegelen, forum 20.00 uur. BOB VAN DEN BOS: Lisse, forum. 20.00 uur. DOEKE EISMA: Maassluis, spreekbeurt. 18.30 uur. AAD NUIS: .. Doornroosje". Groenewoudscwcg 322, Nijmegen. Forum DONDERDAG 21 MEI: 21.00 uur. INEKE LAMHERS HACQUEBARD en JAN TERLOUW: Spreekbeurt en DICK TOMMEL: MHNO-school. Beatrixstr. 14, Assen. forum 13.00 uur. werkbezoek Posthuis Heerenveen 20.00 uur. HARRY V. WOERDEN: Stedelijk Gymnasium. Breda. forum 's middags. MAARTEN ENGWIRDA + ERWIN NYPELS: Werkbezoek aan de ge­ PIETER TER VEER: Nietword College. Weth. Hamsterlaan 6. Leek. fo­ meente Rotterdam 09.50 tot 19.00 uur verschillende locaties. rum I0.00 uur. ELIDA WESSEL TUINSTRA: Verkiezingsbijeenkomst. Gebouw de Om- meloop. tel. 01810-2516. Afdeling Voorne-Rijnmond, 20.00 uur. ZATERDAG 23 MEI: WIL WILBERS: Spreekbeurt, afd. Bergen op Zoom 20.00 uur. JAN TERLOUW: Paradiso Amsterdam te 20.00 uur. JAN TERLOUW: Verkiezingsbijeenkomst, Kleine Doelen (foyer) Gorin- ERWIN NYPELS: Symposium van de Rijksuniversiteit Utrecht, De Uithof chem, 20.00 uur. Utrecht, 14.30 tot 16.00 uur. SASKIA VAN DER LOO: College Blaucapel. Winkierlaan 373. Utrecht, fo-JACOB KOHNSTAMM: Winkelcentrum Fazantenhof Bijlmermeer. straat- rum 14.00 uur. aktie v.a. 10.30 uur. JO SWAEN: .,De Effenaar", Dommelstraat 2, Eindhoven. forum 20.00 GERRIT MIK: .,De Molenbcrg", Delfzijl, forum 15.00 uur. uur. DICK TOMMEL: soc. Tinck, v. J:ichtenstr. 16a. Hoogeveen, forum v.a. JACOB KOHNSTAMM: Schagen, politiek café 20.00 uur. 10.00 uur. LEEN SCHOTEL: Compagnonhuis. Dr. Mulderstr. 7. Noordwolde (Fr.), NOOR STEHOUWER +HERMAN SCHAPER: straataktie Voorburg. v.a. forum 20.00 uur. 10.00 uur (4). DICK TOMMEL: Dr. Naussau College. Groen v. Prinstererlaan 98, Assen SASKIA VAN DER LOO: .,De Flint", Amersfoort. forum 10.30 uur. forum 13.45 uur. ELSE ROSE KUIPER: .. De Loods", Herman Costerstr .. Den Haag. poli- PIETER TER VEER: Hotel-café Meursingc, Hoofdstr. 48, Westerbork, fo· tieke dag, v.a. I I .00 uur. rum 19.45 uur. BOB VAN DEN BOS: Den Haag, straataktie vanaf 10.00 uur. MARIE-LOUISE TIESIN GA: .. De Lelie", Zeilmakerspad 7. Zaandam, fo- ELIDA WESSEL: Discussic Vrije Universiteit Amsterdam. rum 20.30 uur. LEEN SCHOTEL: fietst door Friesland. ED VEENSTRA: Ravenstein, forum 20.00 uur. LAURENS JAN BRINKHORST: Europese beweging Utrecht te I I .00 uur. BERT VAN WIJK: .,'t Honk", Muzenlaan 60, Eindhoven. forum 20.00 Hilversum te 20.00 uur. uur. HENK ZEEVALKING: TROS-Radio, vier partijvoorzitters (zie VPRO- HARRY V. WOERDEN: Gr. van Prinsterercollege, Albardastr. 25. Den gids). Haag. forum 13.30 uur. ZONDAG 24 MEI: VRIJDAG 22 MEI: JAN TERLOUW: AVRO-TV. vier lijsttrekkers (zie VPRO-gids). LAURENS JAN BRINKHORST: Werkbezoek Oost-Groningen, met spreekbeurt te Muntendam om 20.00 uur. MAANDAG 25 MEI: CORRY MOOLHUYSEN: Etten-Leur te 20.00 uur. GRACE HELLEBREKERS: Kultureel Centrum, Amstelveen, politieke PIETER TER VEER: Werkbezoek en spreekbeurt in resp. Dokkum en markt v.a. 20.00 uur. Grauw om 20.00 uur. DICK TOMMEL: P.A ...de Eek horst". Platolaan 2. Assen, forum 12.00 JAN TERLOUW: Spreekbeurt in Nieuwegein, Het Veerhuis, 20.00 uür. uur. BAS BECK: Forum Jongerenvereniging KPT te Mill (Nr. Br.) om 20.00 ED VEENSTRA: Groninger Studenten Corps. Grote Markt 27. Groningen, uur. forum 20.30 uur. NOOR STEHOUWER: VJV Westland. Voorstr. 88, Poeldijk, forum 20.30 BAS BECK: Zwolle 20.00 uur. uur. JAN TERLOUW: NCRV-radio. Vragenvuur met vier lijsttrekkers (zie AART RESOORT: Brunssum, forum 20.00 uur. VPRO-gids). GRACE HELLEBREKERS: .. Eik en Linde", Pl. Middenlaan 62, A'dam, forum 20.00 uur. Oproep tot bezinning: De Nederlandse Natie fll'l--- Redaktie en vo01woord: De Nederlandse S. W. Couwenberg Negen beschouwingen over de vraag: Natie wat houdt de Nederlandse Natie nu en in de toekomst nog bijeen'? Geprojek­ teerd tegen de ontwikkeling van ons land tot een multiraciale samenleving komen vele intrigerende aspekten aan de orde. De auteurs: J. Berting, A. Chorus, S. W. Couwenberg, F. Hartog, J. P. van Praag, P. Th oe nes, J. J. Vis, J. J.C. Voorhoeve, H. J. G. Waltmans.f Aula 677, 144 blz., 7, 90 Het Spectrum brengt het Uw boekhandel heeft het

300 60 !J3 (c> 1D81 IN11lES tntnttlreclurnebutf-''dtt '~lwrtturn

DEMOCRAAT JAARGANG 14- NR. j- MEI IY~I 27~I '' ·~ ~ ~' " ! '~­ .... , ~:~· ;~~:-: ~;;~;

DE LAATSTE LOODJES ... EN DAN IS HET BINNENHOF TE KLEIN door Jan Veldhuizen campagneleider

Deze Democraat verschijnt medio mei, precies op het tijdstip dat de huis-aan-huis­ aktie los gaat barsten. Deze aktie moet ongeveer 1.800.000 verkiezingsdemo­ craten bij de kiezer brengen. ~~~~~1'--~,.re_-=-=--:___--==..:__~=---- Deze verkiezingsdemokrant be­ vat een greep uit ons verkie­ zingsprogramma: -- z-oRG~ 26 MEI MET UW D'66-suggesties voor nieuwe werkgelegenheid, nieuwe wo- ningen, ontwikkelingssamen- POTLOODJE VOOR werking, democratisering, emancipatie, energie- en milieu­ DE JUISTE STEMMING beleid, vrede en veiligheid. Op­ blijven dat tot Vl'r na middernacht. Kras is bereikbaar: roepen van Jan Terlouw en Henk Bij het bekend wurden van de olli­ trein: l) minuten lopen vanaf Am­ Zeevalking en verder bijdragen cieuze einduitslag zal .Jan Terluuw het sterdam CS; wuord voeren. N. B.: Laatste trein naar Maastricht: van Ernst van Altena, W. L. KRAS is op 26 mei vuor iedereen tue­ ~ 1.30 uur: Brugsma, Nico Scheepmaker, gankelijk, dat wil n•ggen: vuur 1)'66- laatste trein naar Groningen: 22.31 Cri Steilweg en Fiel van der Ook 's avonds vanaf 19.00 uur in leden, vuor hen dil' dat ter plaatse uur. Veen. KRASNAPOLSKY op de Dam in willen worden l'n vuor alle anderen. hus: Het is van uitermate groot be­ Amsterdam. Volg daar met de Demul'faten de ver­ huur ·, een regio-bus lang dat deze verkiezingsdemo­ In KRAS viert D'66 het feest van zijn kiezingsuitslagen, heter dan thuis op. auto: craat in deze laatste weken van verkiezingsoverwinning, in gezel­ de huis. De NOS-tell•visie is ter plaatse als u heslist per auto wilt komen: er de campagne bij de kiezers schap van .Jan Terlouw en de hele urn uw cummentaar aan het neder­ l'ijn parkeergarages in de buurt. (nieuwe) Tweedekamerfractie, het landse vulk ml•e tl' dden. Vuorts zijn komt. Dit laatste loodje moet hoofdbestuur van de partij en al die alk bars uitstekend bemand. Kom naar Kras op 26 mei!!! nog volbracht worden, omdat we mensen waarmee u campagne hebt Een band onder leiding van Clous van in dit stadium van de campagne gevoerd. Kom daar naar toe! Mel·helen zal ons fel•st muzikaal ver­ • geen kansen mogen laten liggen, De zalen gaan om 19.00 uur open en sieren. temeer daar de opiniepeilingen inderdaad weer de opwaartse Op donderdag 9 aprilj.l. werd richting aangeven (Rode Haan/ in het perscentrum Nieuws­ Nipo-enquête, 25 april jl.; D'66 poort in Den Haag de docu­ 23 zetels), waarop we hoopten mentaire geschiedenis van en die we verwachtten. Het is nu D'66 BEELD VAN EEN PARTIJ 0'66 "Bedd van een partij" van belang dat ieder D'66-lid oflïcicel gepresentcet·d in het zich inzet om de kiezers, die uit bijzijn van velen uit de partij. deze D'66 vriendelijke voor­ Op de foto ziet u v.l.n.r. ach­ ter de tafel: Hans van Mierlo, spellingen de conclusie trekken Henk Zcevalking, Jan Geurt dat het met D'66 nu wel goed zit Gaarland (de uitgever), .Jan - en mogelijkerwijs daarom op Terlouw, Vivian Voss (de au­ de partij van de tweede voorkeur teur) en Herman Schaper. gaan stemmen -, daadwerkelijk Alle Democraten ontvingen hun stem uit te laten brengen op intussen het boek thuis met het D'66. verzoek hiervoor een vergoe­ Opiniepeilingen worden alleen ding in het verkiezingsfonds te storten. Het boek is nu ook waar als er op 26 mei ook op ons voor f 19,50 in de bockhandel gestemd wordt. verkrijgbaar. Voor da17.elfde Uw hand- en spandiensten zijn bedrag krijgt u het werk fran­ nu nodig, omdat een goede ver­ co op de mat en dan heeft kiezingsuitslag een ander rege­ ons verkiezingsfonds (giro ringsperspektief biedt. 1.000.000) er ook nog wat aan. Cadeau-idee voor verjaarda­ gen, bruiloften en partijen! Besteladres: secretariaat 0'66, Bezuidenhoutseweg 195, 2594 AJ Den Haag. Bestelwijze: liefst per brief­ kaart (telefonisch bestellen is NIET mogelijk!)

;-.JR." Mil ] 1JXI