DOCSLIB.ORG

Polska Bibliografia Wojskowa

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Polska Bibliografia Wojskowa Centralna Biblioteka Wojskowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego ISSN 2082-5455 P O L S K A BIBLIOGRAFIA WOJSKOWA 3 W a r s z a w a 2014 CENTRALNA BIBLIOTEKA WOJSKOWA IM. MARSZAŁKA JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO POLSKA BIBLIOGRAFIA WOJSKOWA TOM LXXXIV ROK 2014 ZESZYT 3 Warszawa 2015 Opracował Dział Bibliografii Wojskowej w składzie Elżbieta Barańska, Piotr Dobrowolski, Aneta Domagała-Ruść, Robert Kopacki, Irena Sawicka, Maksymilian Sokół-Potocki Wstęp dr Jan Tarczyński Przygotowanie edycyjne Maksymilian Sokół-Potocki Komitet naukowy płk dr Krzysztof Gąsiorek (AON) płk rez. mgr inż. Stefan Napora gen. bryg. rez. dr inż. Roman Polak (WAT) dr hab. Aleksandra Skrabacz (WCEO) dr Jan Tarczyński (CBW) Projekt okładki i karty tytułowej Anna Szacoń © Copyright by Centralna Biblioteka Wojskowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego SPIS TREŚCI WSTĘP ......................................... 6 WYKAZ CZASOPISM ............................... 8 WYKAZ SKRÓTÓW ................................ 10 POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA . 21 Zagadnienia ogólne .................................. 21 Polityka i strategia bezpieczeństwa narodowego . 22 Polityka i strategia bezpieczeństwa międzynarodowego . 23 ZARZĄDZANIE BEZPIECZEŃSTWEM .................... 34 Zagadnienia ogólne .................................. 34 Zarządzanie bezpieczeństwem narodowym ..................... 34 Zarządzanie bezpieczeństwem lotniczym ...................... 34 Zarządzanie bezpieczeństwem morskim ....................... 35 Zarządzanie kryzysowe ................................ 35 TERRORYZM ..................................... 36 MISJE POKOJOWE ................................. 37 STRATEGIA WOJSKOWA ............................ 38 SZTUKA OPERACYJNA ............................. 38 Sztuka operacyjna sił powietrznych ......................... 38 Sztuka operacyjna marynarki wojennej ....................... 38 TAKTYKA ....................................... 39 DOWODZENIE WOJSKAMI ........................... 40 ORGANIZACJA I MOBILIZACJA WOJSK . 40 WYCHOWANIE I SZKOLENIE WOJSKOWE . 42 Pedagogika, psychologia i socjologia wojskowa ................... 42 Szkolenie wojskowe .................................. 43 Szkolenie ogólnowojskowe i specjalistyczne . 43 Szkolnictwo wojskowe ............................. 45 – 3 – SPIS TREŚCI Współpraca wojska ze społeczeństwem ....................... 46 OBRONA NARODOWA .............................. 48 Przygotowanie obronne ............................... 48 Badania naukowe ............................... 48 Powszechny obowiązek obrony ........................ 48 Ochrona dóbr kultury i dziedzictwa narodowego . 48 Wojskowa organizacja obrony narodowej ...................... 48 Wojskowe wsparcie władz cywilnych i społeczeństwa . 48 Cywilna organizacja obrony narodowej ....................... 48 Ochrona ludności i obrona cywilna ...................... 48 Ratownictwo .................................. 49 Ochrona środowiska .............................. 51 Bezpieczeństwo i porządek publiczny ..................... 51 Ochrona granic ................................. 56 Ochrona porządku konstytucyjnego ..................... 57 OBRONA WSPÓLNA SOJUSZU PÓŁNOCNOATLANTYCKIEGO . 59 Polityka i strategia Sojuszu ............................. 59 Operacje wojskowe .................................. 59 HISTORIA WOJSKOWOŚCI ........................... 61 Zagadnienia ogólne .................................. 61 Historia organizacji wojskowej ............................ 81 Historia wojen i konfliktów zbrojnych ........................ 85 Historia sztuki wojennej ............................... 98 Upowszechnianie tradycji .............................. 98 GEOGRAFIA WOJSKOWA ............................112 PRAWO WOJSKOWE I WOJENNE . 113 EKONOMIKA OBRONY NARODOWEJ . 115 EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA . 120 UZBROJENIE I SPRZĘT WOJSKOWY . 120 Postęp techniczny ...................................120 Amunicja i środki pirotechniczne . 122 Broń strzelecka ....................................122 Balistyka .......................................124 Budowa i eksploatacja sprzętu ............................125 Modernizacja techniczna sił zbrojnych . 134 LOGISTYKA WOJSKOWA ............................135 INŻYNIERIA WOJSKOWA ............................136 OBRONA PRZED BRONIĄ MASOWEGO RAŻENIA . 137 METODOLOGIA NAUK O BEZPIECZEŃSTWIE I OBRONNOŚCI . 137 BIOGRAFIE ......................................138 WYKAZ PRAC DOKTORSKICH I HABILITACYJNYCH . 147 – 4 – SPIS TREŚCI INDEKS AUTORSKI ................................153 INDEKS PRZEDMIOTOWY . 170 – 5 – Wstęp Oddajemy do rąk Czytelników zeszyt 3/2014 kwartalnika „Polska Bibliografia Wojskowa”, wydawanego przez Centralną Bibliotekę Woj- skową im. Marszałka Józefa Piłsudskiego od 93 lat. Struktura układu działowego w „Polskiej Bibliografii Wojskowej” zo- stała uporządkowana zgodnie ze współczesną wykładnią nauk o bezpie- czeństwie i nauk o obronności, z zachowaniem podziału na dyscypliny, specjalności i podspecjalności wyodrębnione w ramach działów nauki o bezpieczeństwie i nauki o obronności, którą przedstawiono w zeszycie trzecim kwartalnika z 2011 roku. „Polska Bibliografia Wojskowa” rejestruje w wyborze druki zwar- te, polonica i artykuły z wojskowych czasopism naukowych. W doborze materiałów zastosowano selekcję merytoryczną, uwzględniając ich walo- ry poznawcze. Ze względu na proces wydawniczy PBW rejestruje, obok wydawnictw bieżących, również publikacje, które ukazały się w latach ubiegłych. W „Polskiej Bibliografii Wojskowej” występuje różnorodność opisów bibliograficznych, odpowiadających różnym typom publikacji. Zastoso- wano nowe zasady opisów artykułów wg normy przygotowanej w Ośrod- ku Normalizacji Bibliograficznej Biblioteki Narodowej (PN/N-01152.02) zgodnie z międzynarodowymi wytycznymi. Do opisu bibliograficznego druków zwartych zastosowano normę PN/N-01152.01. Opis bibliograficz- ny poprzedzony został hasłem autorskim, a w przypadku prac zbioro- wych, uwypuklono tytuł dzieła, by uzyskać podstawy szeregowania al- fabetycznego. Strukturę opisu tworzą strefy: tytułu, odpowiedzialności (autorstwa), adresu wydawniczego i opisu fizycznego. W opisie artykułów z czasopism adres wydawniczy jest zastąpiony przez cytatę wydawniczą, zawierającą informację o źródle publikacji. Uzupełnieniem opisu biblio- graficznego są hasła przedmiotowe, dostarczające informacji o zawartości treściowej rejestrowanego dokumentu. – 6 – WSTĘP Komitet Naukowy kwartalnika „Polska Bibliografia Wojskowa” wpro- wadził w tym zeszycie rejestrowanie artykułów z czasopisma naukowego pt.: „Polish Hyperbaric Research”, wydawanego przez Polskie Towarzy- stwo Medycyny i Techniki Hiperbarycznej. Każdy zeszyt „Polskiej Bibliografii Wojskowej” zawiera spis po- mocniczy: indeks autorski, stanowiący wykaz autorów, współautorów, opracowujących, ilustratorów, tłumaczy, redaktorów, autorów recenzji, omówień i polemik; indeks przedmiotowy (sporządzony według Słow- nika języka haseł przedmiotowych nauk o bezpieczeństwie i obronności i Słownika języka haseł przedmiotowych BN, a także: spis treści, wykaz skrótów oraz wykaz czasopism, z których zaczerpnięto materiał biblio- graficzny. Komitet Naukowy oraz redakcja zwraca się z prośbą do użytkowni- ków o nadsyłanie opinii, uwag i uzupełnień na adres Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Będziemy starać się wy- korzystywać je w dalszej pracy. dr Jan Tarczyński Dyrektor CBW – 7 – WYKAZ CZASOPISM Biuletyn Informacyjny / Światowy Zwią- poz. 611, poz. 614, poz. 624, poz. 629, zek Żołnierzy Armii Krajowej. Zarząd poz. 630, poz. 631, poz. 641, poz. 643, Główny. — 2014 nr 7-9 poz. 646, poz. 675, poz. 681, poz. 685, poz. 693, poz. 699, poz. 700, poz. 703, Dziennik Ustaw. — 2014 poz. 432, poz. poz. 726, poz. 739, poz. 743, poz. 744, 874, poz. 886, poz. 890, poz. 895, poz. poz. 765, poz. 806, poz. 821. 927, poz. 930, poz. 932, poz. 933, poz. Mówią Wieki. — 2014 nr 7-9 943, poz. 972, poz. 977, poz. 983, poz. 984, poz. 999, poz. 1001, poz. 1003, poz. Newsweek Polska. — 2014 nr 28, 30-37 1022, poz. 1027, poz. 1028, poz. 1036, Nowa Technika Wojskowa. — 2014 nr 7-9 poz. 1058, poz. 1062, poz. 1075, poz. Nowe Forum. — 2014 nr 15, 17, 19 1076, poz. 1077, poz. 1078, poz. 1083, poz. 1096, poz. 1106, poz. 1113, poz. Obronność. Zeszyty Naukowe Wydziału 1120, poz. 1141, poz. 1168, poz. 1194, Zarządzania i Dowodzenia Akademii poz. 1196, poz. 1197, poz. 1199, poz. Obrony Narodowej. — 2014 nr 1 1206, poz. 1224, poz. 1228, poz. 1231, poz. 1233, poz. 1235, poz. 1236, poz. Pamięć.pl. — 2014 nr 6, 7/8 1238, poz. 1241, poz. 1242, poz. 1243, Polish Hyperbaric Research. — 2014 nr poz. 1244, poz. 1253, poz. 1270, poz. 1(46)-3(48) 1276, poz. 1279, poz. 1281, poz. 1282, Polityka. — 2014 nr 28-31, 35-38 poz. 1283, poz. 1284, poz. 1285, poz. Polsce Wierni. — 2014 nr 7-9 1286, poz. 1287, poz. 1291, poz. 1292, Polska Zbrojna. — 2014 nr 7-9 poz. 1295, poz. 1297, poz. 1299 Powstaniec Warszawski. — 2014 nr 76/77 Prace Naukowe Instytutu Technicznego Kombatant. — 2014 nr 7/8, 9 Wojsk Lotniczych. — 2014 nr 34 Kwartalnik Bellona. — 2014 nr 3 Problemy Ochrony Granic. Biuletyn.— 2014 nr 54 Lekarz Wojskowy. — 2014 nr 3 Problemy Techniki Uzbrojenia. — 2014 nr 1 Lotnictwo. — 2014 nr 7-9 Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego.— 2014 Wydanie Specjalne Militaria XX Wieku. — 2014 nr 4 Przegląd Obrony Cywilnej. — 2014 nr 7-9 Monitor Polski. — 2014 poz. 518, poz. 519, Przegląd Policyjny. — 2014 nr 1 poz. 531, poz. 536, poz. 552, poz. 553, Przegląd Pożarniczy. — 2014 nr 7-9 poz. 558, poz. 599, poz. 604, poz. 608, Przegląd Sił Zbrojnych. — 2014 nr 4 – 8 – WYKAZ CZASOPISM Raport. Wojsko
Load more

Recommended publications
  • On the Threshold of the Holocaust: Anti-Jewish Riots and Pogroms In
    Geschichte - Erinnerung – Politik 11 11 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 Tomasz Szarota Tomasz Szarota Tomasz Szarota Szarota Tomasz On the Threshold of the Holocaust In the early months of the German occu- volume describes various characters On the Threshold pation during WWII, many of Europe’s and their stories, revealing some striking major cities witnessed anti-Jewish riots, similarities and telling differences, while anti-Semitic incidents, and even pogroms raising tantalising questions. of the Holocaust carried out by the local population. Who took part in these excesses, and what was their attitude towards the Germans? The Author Anti-Jewish Riots and Pogroms Were they guided or spontaneous? What Tomasz Szarota is Professor at the Insti- part did the Germans play in these events tute of History of the Polish Academy in Occupied Europe and how did they manipulate them for of Sciences and serves on the Advisory their own benefit? Delving into the source Board of the Museum of the Second Warsaw – Paris – The Hague – material for Warsaw, Paris, The Hague, World War in Gda´nsk. His special interest Amsterdam, Antwerp, and Kaunas, this comprises WWII, Nazi-occupied Poland, Amsterdam – Antwerp – Kaunas study is the first to take a comparative the resistance movement, and life in look at these questions. Looking closely Warsaw and other European cities under at events many would like to forget, the the German occupation. On the the Threshold of Holocaust ISBN 978-3-631-64048-7 GEP 11_264048_Szarota_AK_A5HC PLE edition new.indd 1 31.08.15 10:52 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 11 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 Tomasz Szarota Tomasz Szarota Tomasz Szarota Szarota Tomasz On the Threshold of the Holocaust In the early months of the German occu- volume describes various characters On the Threshold pation during WWII, many of Europe’s and their stories, revealing some striking major cities witnessed anti-Jewish riots, similarities and telling differences, while anti-Semitic incidents, and even pogroms raising tantalising questions.
    [Show full text]
  • "Witold Pilecki. Confronting the Legend of the "Volunteer to Auschwitz""
    Ewa Cuber-Strutyńska Witold Pilecki. Confronting the legend of the “volunteer to Auschwitz” Death had many opportunities to prematurely end the life of Witold Pilecki, who participated in the ight for independence during the war against the Bolsheviks and fought in World War II. Despite the risk he took, he managed to avoid death when he was at the front, when he found himself in the Auschwitz concentration camp and when he took part in the Warsaw Uprising. That it reached him in seemingly independent Poland and that it happened owing to, among others, his old brothers in arms should be considered a tragic paradox. Pilecki became a victim of the Communist regime, which brought death to him twice. The irst death, with a bullet in the back of his head, came on 25 May 1948; the second, symbolic one, involved killing the memory of Pilecki by censoring it for several dozen years. The memory of Pilecki was liberated and he was rehabilitated only after the fall of the regime that had brought death upon him. In the 1990s, we witnessed the publication of the irst biographies of Pilecki, which led to his return to the history of Poland and placed him in the pantheon of Poles who served their homeland to the greatest extent. Moreover, the past several years have shown a growing interest in Pilecki. His igure is now popularised by not only academic publications (which after all reach a rather small audience) but also various kinds of activities undertaken by state institutions, non-governmental organisations as well as football club fans.1 Among the increasing number of initiatives intended to honour Pilecki was even the idea to make an attempt at his beatiication.2 1 During a match between Śląsk Wrocław and Jagiellonia Białystok that took place on 3 May 2012, the supporters of Śląsk Wrocław prepared a setting including Pilecki’s portrait with a caption “Volunteer to Auschwitz” and the quote “Because compared with them Auschwitz was just a trile”.
    [Show full text]
  • Gender and Literature
    english edition 2 2017 Gender and Literature issue editor ANNA NASIŁOWSKA SŁAWOMIR BURYŁA Manly Fascism AGNIESZKA DAUKSZA KwieKulik as an Unknown: A Neo-Avant-gardist Laboratory of Experience ARÁNZAZU CALDERÓN PUERTA The Theme of Rape in Ida Fink’s Aryan Papers and Tadeusz Słobodzianek’s Our Class KRYSTYNA KŁOSIŃSKA The Secret of the Dulskis’ Establishment WOJCIECH ŚMIEJA A Piece of Fedora Cake: The Male-Centric Imagination of Jerzy Andrzejewski and the Scholarly Reconnaissance MONIKA ŚWIERKOSZ Arachne and Athena: Towards a Different Poetics of Women’s Writing teksty drugie · Institute of Literary Research Polish Academy of Science index 337412 · pl issn 0867-0633 EDITORIAL BOARD Agata Bielik-Robson (uk), Włodzimierz Bolecki, Maria Delaperrière (France), Ewa Domańska, Grzegorz Grochowski, Zdzisław Łapiński, Michał Paweł Markowski (usa), Maciej Maryl, Jakub Momro, Anna Nasiłowska (Deputy Editor-in-Chief), Leonard Neuger (Sweden), Ryszard Nycz (Editor-in-Chief), Bożena Shallcross (usa), Marta Zielińska, Tul’si Bhambry (English Translator and Language Consultant), Justyna Tabaszewska, Marta Bukowiecka (Managing Editor) ADVISORY BOARD Edward Balcerzan, Stanisław Barańczak (usa) , Małgorzata Czermińska, Paweł Dybel, Knut Andreas Grimstad (Norway), Jerzy Jarzębski, Bożena Karwowska (Canada), Krzysztof Kłosiński, Dorota Krawczyńska, Vladimir Krysinski (Canada), Luigi Marinelli (Italy), Arent van Nieukerken (the Netherlands), Ewa Rewers, German Ritz (Switzerland), Henryk Siewierski (Brasil), Janusz Sławiński , Ewa Thompson (usa), Joanna Tokarska-Bakir,
    [Show full text]
  • Stowarzyszenie Pax Jako Instytucja Pamięci Zbiorowej
    ROKSANA SZCZYPTA-SZCZĘCH Cecylia Kuta*2 STOWARZYSZENIE PAX JAKO INSTYTUCJA PAMIĘCI ZBIOROWEJ Streszczenie Stowarzyszenie PAX to organizacja, której geneza wywodzi się ze środowiska skupionego po II wojnie światowej wokół Bolesława Piaseckiego i nazywanego powszechnie – od nazwy wydawanego przez nich od 1945 r. tygodnika – grupą „Dziś i Jutro”. Formalnie Stowarzyszenie PAX zostało zarejestrowane 9 kwietnia 1952 r. Organizacja ta jawnie kolaborowała z władzami komunistycznymi. Mimo to przygarniała w swoje szeregi byłych żołnierzy Armii Krajowej, podziemia nie- podległościowego oraz tych, którzy ze względu na działalność antykomunistyczną nie mogli znaleźć zatrudnienia. Prowadzony przez Stowarzyszenie PAX Instytut Wydawniczy był w rządzonym przez komunistów kraju jedynym miejscem, gdzie obok publikacji o charakterze religijnym mogły na szerszą skalę ukazywać się wspomnienia i książki dotyczące Armii Krajowej i Powstania Warszawskiego. W ten sposób Stowarzyszenie PAX pielęgnowało pamięć o bohaterach, o których 68 zabraniała pisać komunistyczna cenzura. Słowa kluczowe Stowarzyszenie PAX, Instytut Wydawniczy PAX, Nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka, żołnierze wyklęci, pamięć * Stowarzyszenie PAX było organizacją katolików świeckich utwo- rzoną przez Bolesława Piaseckiego i środowisko skupione wokół nie- go po II wojnie światowej. Początkowo działało jako grupa „Dziś i Ju- tro” – od tytułu tygodnika wydawanego przez nich od listopada 1945 r. Formalnie Stowarzyszenie PAX zostało zarejestrowane 9 kwietnia 1952 r. Organizacja ta współpracowała z
    [Show full text]
  • Armia Krajowa Dawniej a Dziś. Co Sądzi O Niej Młodzieś?
    ARMIA KRAJOWA DAWNIEJ A DZI Ś. CO S ĄDZI O NIEJ MŁODZIE ś? Patrycja Górska Klasa: IIIc Armia Krajowa – działalno ść , po co, jak, kiedy i gdzie? Podczas drugiej wojny światowej działało wiele tajnych organizacji, które miały na celu walk ę z okupantem i odbudow ę po wojnie pa ństwa polskiego. Wiele z nich powoływanych było przez przedwojenne organizacje, partie polityczne lub instytucje, np. Zwi ązek Harcerstwa Polskiego utworzył Szare Szeregi. Nie wszystkie organizacje działały długo z powodu aresztowa ń gestapo lub NKWD- czyli Ludowy Komisariat Spraw Wewn ętrznych. Polskie Pa ństwo Podziemne to cały system władz pa ństwowych, który działał w „imieniu Rzeczypospolitej”, kiedy została okupowana przez dwóch wrogów: hitlerowskie Niemcy i stalinowski Zwi ązek Radziecki. Podlegał on rz ądowi Rzeczypospolitej na emigracji. W 1940 roku powstała Delegatura Rz ądu na Kraj, która zajmowała si ę ł ączno ści ą pomi ędzy rz ądem na emigracji a polskim pa ństwem podziemnym. Do jej zada ń nale Ŝało zapewnienie utrzymania ci ągło ści instytucji pa ństwowych, d ąŜ yła do normalnego funkcjonowania pa ństwa po zako ńczeniu wojny, rejestrowała równie Ŝ poczynania okupantów, gromadziła dokumentacj ę zbrodni wojennych oraz zapewniała ich ochron ę i ratowała zagro Ŝone dobra kulturalne. Delegatura dzieliła si ę na departamenty, które w dzisiejszym czasie s ą odpowiednikiem ministerstw. Do ich zada ń nale Ŝało zapewnienie ochrony Delegatury, niesienie pomocy śydom, z tego wzgl ędu powołano Rad ę Pomocy śydom „ śegot ę”. Departamenty wydawały pras ę- miesi ęcznik „ Rzeczypospolita” i wspierały polskie instytucje, które działały za zgod ą okupanta, nale Ŝał do nich Polski Czerwony Krzy Ŝ i Główna Rada Opieku ńcza.
    [Show full text]
  • Informacja Zarządu Do Publicznej Wiadomości Za 2020 1
    I N F O R M A C J A ZA 2020 ROK Ι. PODSTAWA PRAWNA: Stosownie do art. 37 ustawy o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r. Zarz ąd Powiatu Malborskiego przyjmuje informacj ę obejmuj ącą: 1. wykonanie bud żetu powiatu malborskiego w poprzednim roku bud żetowym, w tym kwot ę deficytu lub nadwy żki, 2. kwot ę wykorzystanych środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt. 2; 3. kwot ę zobowi ąza ń a. z tytułu zaci ągni ętych kredytów i po życzek; b. wymagalnych: - wynikaj ących z odr ębnych ustaw oraz prawomocnych orzeczeń s ądów lub ostatecznych decyzji administracyjnych, − uznanych za bezsporne przez wła ściw ą jednostk ę sektora finansów, b ędącą dłu żnikiem, 4. kwoty dotacji otrzymanych z bud żetu jednostek samorz ądu terytorialnego oraz kwoty dotacji udzielonych innych jednostkom samorz ądu terytorialnego, 5. wykaz udzielonych por ęcze ń i gwarancji, z wymienieniem podmiotów, których gwarancje i por ęczenia dotycz ą, 6. wykaz osób prawnych i fizycznych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadaj ących osobowo ści prawnej, którym w zakresie podatków i opłat udzielono ulg, odrocze ń, umorze ń lub rozło żono spłat ę na raty, 7. wykaz osób prawnych i fizycznych, którym udzielono pomocy publicznej, i podaje do publicznej wiadomo ści poprzez umieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej oraz na tablicy ogłosze ń w Starostwie Powiatowym w Malborku. A. WYKONANIE BUD ŻETU NA 31.12.2020 r. Wykonanie bud żetu powiatu malborskiego na 31.12.2020 rok przedstawia si ę nast ępuj ąco: Na dzie ń 31.12.2020 r. wykonanie dochodów wynosi 97 148.104,02 zł, tj.
    [Show full text]
  • Organizacja Wojskowa Związek Jaszczurczy Na Pomorzu
    ZAPISKI HISTORYCZNE — TOM LXXX — ROK 2015 Zeszyt 2 http://dx.doi.org/10.15762/ZH.2015.22 BOGDAN CHRZANOWSKI (Uniwersytet Gdański, Muzeum Stutthof) ORGANIZACJA WOJSKOWA ZWIĄZEK JASZCZURCZY NA POMORZU NIEZNANY DOKUMENT GESTAPO – PROTOKÓŁ PRZESŁUCHANIA ANDRZEJA ELJASZEWICZA – PRACOWNIKA EKSPOZYTURY „ZACHÓD” ODDZIAŁU II OW ZJ Słowa kluczowe: II wojna światowa, polskie podziemie, Organizacja Wojskowa Związek Jaszczurczy Organizacja Wojskowa Związek Jaszczurczy (OW ZJ) była jedną z wielu two- rzących Polskę Podziemną. Utworzyli ją w październiku 1939 r. działacze przedwo- jennego Obozu Narodowo-Radykalnego (ONR)1. We wrześniu 1942 r. ZJ wszedł w skład Narodowych Sił Zbrojnych. Na Pomorzu jednym spośród bardziej prężnych ośrodków działalności ONR stała się Szkoła Morska w Gdyni, gdzie pracował działacz tej organizacji – Mie- czysław Dukalski. Zwerbował on tam około 30 osób. Członkami Obozu Narodo- wo-Radykalnego w Gdyni byli także: Andrzej Eljaszewicz i Stanisław Leon Jeute. Podczas okupacji należeli oni do Związku Jaszczurczego2. Ciężkie warunki okupacyjne na Pomorzu spowodowały konieczność prowa- dzenia niektórych prac organizacyjnych pomorskiego ZJ w Generalnym Guber- natorstwie, głównie na terenie Warszawy3. P.o. Komendanta Okręgu Pomorskiego Organizacji Wojskowej Związek Jaszczurczy został M. Dukalski, ps. „Mieczysław”, „Mietek”, „Gruby” przebywający podczas okupacji w Warszawie. Zwerbowane przez niego osoby przerzucano na Pomorze. Prace organizacyjne prowadził tam m.in. kpt. rez. Arnold Nierzwicki, ps. „Krzysztof”, „Konrad”, „Marta”. Organizował on sieć wywiadu na terenach Pomorza oraz w Rzeszy. 1 Radykalni działacze Stronnictwa Narodowego i rozwiązanego w 1933 r. Obozu Wielkiej Polski w kwietniu 1934 r. założyli Obóz Narodowo-Radykalny. Był to wynik konfliktu starszych i młodszych działaczy odnoszących się do ideologii i metod działania w Polsce po zamachu majowym 1926 r.
    [Show full text]
  • Front Jedności Narodu
    Paweł Skorut Paweł Pozwalam sobie zacząć recenzję od osobistej refleksji. Śledząc w miarę uważnie publikacje Paweł Skorut naukowe dotyczące okresu PRL nie dostrzegłem żadnej publikacji, która dotyczyłaby Frontu Jedności Narodu. Jeśli problematyka ta pojawiła się, to tylko okazyjnie, raczej w charakterze wzmianki na marginesie omawianych zjawisk czy wydarzeń. Gdyby ktoś zapytał mnie czy warto podjąć się naukowego opisu funkcjonowania FJN, to stanowczo bym odradzał. I to tylko dlatego, że uznałbym taki temat za nudny, nieciekawy. Muszę jednak przyznać, że po lekturze monografii Pana Pawła Skoruta zmieniłem zdanie. Z recenzji dr. hab. Juliana Kwieka Jedności Narodu Front Autor recenzowanej monografii, próbując krytycznie, ale też i bezstronnie, ustosunkować się tak do dziejów, jak i oddziaływania FJN na życie społeczne i polityczne w Polsce Ludowej Front Jedności Narodu podejmuje się więc zadania niezmiernie trudnego. Tym bardziej, że usiłuje tego dokonać nie tylko poprzez prosty opis ewolucji oraz przekształceń strukturalnych i personalnych dokonujących się w samej instytucji, lecz poprzez pogłębioną analizę ideową i programową jaka zachodziła w FJN w kontekście (jak to ujmuje Autor) „ewolucji idei frontu narodowego w międzynarodowym ruchu komunistycznym w czasach PRL”. Z recenzji dr. hab. Marka Mączyńskiego Od narodzin idei do upadku politycznego pozoru Paweł Skorut (ur. 1975 r.) – adiunkt w Instytucie Bezpieczeństwa i Edukacji Obywatelskiej Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Absolwent politologii na Wydziale Od narodzin idei do upadku politycznego pozoru Stosunków Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 2009 roku, obronił pracę doktorską na Wydz. SMiP UJ. W latach 2000-2014 był pracownikiem krakowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Autor artykułów naukowych i popularno-naukowych dotyczących problematyki ustrojowej PRL, politycznego oddziaływania PZPR oraz geopolityki ZSRR i Federacji Rosyjskiej.
    [Show full text]
  • Biuletyn R. XXVI: 2014 (64). 70. Rocznica Powstania Warszawskiego
    SPIS TREŚCI POLEMIKI, DYSKUSJE, ROZWAŻANIA Stanisław Salmonowicz, Powstanie Warszawskie. W siedemdziesiątą rocznicę ........................3 PRZYCZYNKI HISTORYCZNE Marzena Kruk, Losy sanitariuszek 5. Wileńskiej Brygady AK w okresie stalinowskim ............18 ŹRÓDŁA Elżbieta Skerska, Ze wspomnień fordonianek ............................................................................52 NOWOŚCI WYDAWNICZE Weronika Grzebalska, Płeć powstania warszawskiego (Dorota Kromp) ..................................61 ODESZLI OD NAS Krystyna Kabzińska (1922–2014) .............................................................................................64 Janina Kurowska (1919–2014) ..................................................................................................66 Irena Makowska (1923–2014) ..................................................................................................69 KRONIKA Konkurs z cyklu „Udział Polek w II wojnie światowej” (Anna Rojewska) .........................71 Wojewódzki Konkurs Historyczny „List małego powstańca” (Hanna Matuszewicz i Anna Rojewska) ....................................................................................................................72 Toruńskie obchody 70. rocznicy wybuchu Postania Warszawskiego (Dorota Kromp) ....74 Upamiętnienie gen. prof. Elżbiety Zawackiej (1909–2009) w Krakowie (Anna Rojewska) ..75 Odsłonięcie Pomnika Generał Elżbiety Zawackiej w Toruniu (Dorota Kromp) ................77 Akcja „Burza” (Dorota Kromp) ..................................................................................................80
    [Show full text]
  • Raport-Witolda-Pileckiego
    Rotmistrz Witold Pilecki Raport Witolda Raport Witolda www.rtmpilecki.com.pl Rotmistrz Witold Pilecki Ząbki • Londyn Honorowy patronat Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy słowo wstępne zofii pileckiej-optułowicz ‒ córki rotmistrza słowo wstępne prof. dr. hab. wojciecha fałkowskiego ‒ wiceministra obrony narodowej Rodzice moi – Maria i Witold – byli dla mnie klejnotami; i że Ich miałam, i miałam Żyjemy w czasach, w których wielcy i prawdziwi bohaterowie muszą być na nowo takich, to dla mnie największy skarb. O Tatusiu myślę, jak myśli córka o troskliwym odkryci i przypomniani. Ich czyny, postawę i przekonania trzeba wydobyć na świa- ojcu, najlepszym przyjacielu, wytęsknionym domowniku, ciepłym i bliskim... tło dzienne, a cierpienia i prześladowania wynagrodzić naszym podziwem po latach. Ale też coraz częściej przychodzi mi myśleć o Nim jako o bohaterze, herosie, wzorcu Raport Rotmistrza, jego relacja o tym, co widział i przeżył, to przejmujące świadec- osobowym, człowieku niezłomnym i zasłużonym dla Narodu. I jestem wtedy mniej two okrutnych czasów i bestialskich czynów. Stanowi przestrogę przed powtórzeniem „Generałką”, bo tak mnie Tatuś nazywał, ale jak tysiące i miliony Polek i Polaków bardziej nieludzkich zbrodni, ale zarazem jest dowodem, że wśród nas zawsze są ludzie heroiczni spadkobierczynią Jego służby dla Polski i – jak bardzo wielu z nich – zawdzięczam Mu i zdolni do największego poświęcenia. Witold Pilecki całym swoim życiem i męczeń- pokoleniowy transfer narodowych wartości. stwem z rąk komunistycznych bandytów udowadnia, że w każdych okolicznościach można być patriotą wiernym najważniejszym wartościom. Cieszę się szkołami im. Rotmistrza Witolda Pileckiego, których coraz więcej; raduje mnie masowy udział młodych ludzi w biegach, marszach i innych przedsięwzięciach Ze wzruszeniem kartkujemy jego raport, przesłanie, które zostawił potomnym.
    [Show full text]
  • Rodzicom, Braciom
    Rodzicom, Braciom WSTĘP W dniu rozstrzelania w masowej egzekucji na warszawskiej ulicy, 12 listopada 1943 roku, Andrzej Trzebiński miał lat dwa- dzieścia jeden. Był wówczas redaktorem naczelnym podziemne- go pisma „Sztuka i Naród”. Organizował Ruch Kulturowy. Nale- żał do konspiracyjnej Konfederacji Narodu. Pozostawił po sobie wyszukane liryki prozą, wysoko oceniony przez Leona Schillera dramat Aby podnieść różę…, dziennik – sejsmograf rejestrujący wstrząsy i zmagania wewnętrzne, niedokończoną powieść, arty- kuły krytycznoliterackie, teoretyczne, ideologiczne oraz piosen- ki propagandowe. Brak monograficznego opracowania spuści- zny po nim trudno określić inaczej niż jako dotkliwą lukę w hi- storii polskiej literatury. Teksty Trzebińskiego, nie tylko publicystyczne, stawiają opór – nie są bezpośrednio zrozumiałe. Autor posługuje się w nich reper- tuarem pojęć i formuł – niekiedy całych sekwencji rozumowania – które brzmią ogólnikowo i nie są opatrzone odautorskim objaśnie- niem. Dopiero ich powtarzalność wskazuje, iż należą do słownika i zespołu poglądów funkcjonujących na zewnątrz tekstu i stano- wiących układ odniesienia dla zawartej w nim treści. Przed mono- grafem Trzebińskiego staje zatem pytanie o stosunek tekstu do kontekstu, czego nie sposób odtworzyć bez wejrzenia w ideologię oraz działalność Konfederacji Narodu – programowego i perso- nalnego przedłużenia przedwojennego ONR-Falanga. 8 Wstęp Rekonstrukcja kontekstu organizacyjnego jest istotna tym bardziej, że Trzebiński nie był szeregowym członkiem, lecz dzia- łaczem KN. Do ONR-Falanga
    [Show full text]
  • Obraz Treblinki W Oczach Samuela Willenberga
    OBRAZ TREBLINKI W OCZACH SAMUELA WILLENBERGA THE IMAGE OF TREBLINKA IN THE EYES OF SAMUEL WILLENBERG OBRAZ TREBLINKI W OCZACH SAMUELA WILLENBERGA THE IMAGE OF TREBLINKA IN THE EYES OF SAMUEL WILLENBERG Wystawa Instytutu Pamięci Narodowej / Exhibition by the Institute of National Remembrance „Obraz Treblinki w oczach Samuela Willenberga” / „Treblinka in the Eyes of Samuel Willenberg” Patronat / Patronage : Patronat Narodowy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości/ National Patronage of the President of the Republic of Poland Andrzej Duda to mark the Centenary of Regaining Independence Otwarcie wystawy: 28 stycznia 2020 r. / Opening of the exhibition: 28 January 2020 „Przystanek Historia” Centrum Edukacyjne IPN im. Janusza Kurtyki ul. Marszałkowska 21/25, Warszawa w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu / as part of the celebration of the International Holocaust Remembrance Day Autor rzeźb oraz rysunków / Author of sculptures and drawings: Samuel Willenberg Gość honorowy/ Guest of honour : Ada Krystyna Willenberg Pomysłodawca wystawy / Exhibition originator: Blanka Kamińska-Pienkos Opracowanie i organizacja wystawy / Organisers : dr Dorota Koczwańska-Kalita, Agnieszka Jędrzak, Blanka Kamińska-Pienkos, Joanna Kumor, Piotr Pastuszak, dr Dorota Lewsza, Jolanta Nowak, Anna Boguniecka, Sławomir Kasper, dr Marcin Urynowicz, Piotr Sieczkowski, Jakub Ciołecki, Agnieszka Kogut, dr Paweł Błażewicz, Maciej Kwaśniewski, Anna Zakrzewska, „Artmontage” Opracowanie graficzne plansz / Graphic design: dr Tomasz Ginter, Krzysztof Kapłon Katalog / Catalogue: Krzysztof Kapłon, Sławomir Kasper (foto/photo) Film dokumentalny „Ostatni świadek z Treblinki” w reż. Alana Tomlinsona dzięki uprzejmości WLRN, Public Television for South Florida / Documentary: Treblinka’s Last Witness directed by Alan Tomlinson courtesy of WLRN, Public Television for South Florida Źródła cytatów w opisach rzeźb / Sources of quotations in the descriptions of the sculptures: Samuel Willenberg „ Bunt w Treblince”, wyd.
    [Show full text]