Vgrp 2018 - 2022

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Vgrp 2018 - 2022 Titel documentbeleidsnota onder titel (optioneel) CONCEPT CONCEPT* vGRP 2018 - 2022 Inhoudsopgave Samenvatting 1 1. Inleiding 5 1.1 Procedure 5 1.2 Geldigheidsduur 5 1.3 Vervallen planverplichting GRP 5 1.4 Leeswijzer 6 2. Evaluatie vGRP Súdwest-Fryslân 2013-2017 7 3. Beleidskaders en randvoorwaarden 9 3.1 Verbreding van de zorgtaken en verbrede rioolheffing 9 3.2 Vergunningen 9 3.3 Samenwerken in de waterketen 9 3.3.1 Kosten 10 3.3.2 Kwaliteit 10 3.3.3 Kwetsbaarheid 10 3.3.4 Toekomst 10 3.4 Routekaart afvalwaterketen 2030 10 3.5 Klimaatverandering 11 3.6 Veenweidegebied 11 4. De huidige situatie 12 4.1 Het rioolstelsel, enkele kenmerken 12 4.2 Kwaliteit van de riolering 12 4.3 Beheer en Onderhoud 12 4.4 Nieuwbouw en ongerioleerde panden 13 5. Zorgplicht afvalwater 14 5.1 Doelen 14 5.2 Strategie 14 5.3 Vervangingen 16 5.4 Gemalen en drukunits 17 5.5 Individuele behandeling afvalwater 17 5.6 Drukriolering en persleidingen 17 5.7 Vrijverval riolering 18 5.8 Totale vervangingswaarde 19 5.9 Maatregelen 19 6. Zorgplicht hemelwater 20 6.1 Kader 20 6.2 Afbakening 21 6.3 Doelen 22 6.4 Klimaat 23 6.5 Strategie en maatregelen 23 6.6 Hemelwaterbeleid 24 6.7 Afkoppelen in Súdwest-Fryslân 25 6.8 Vervuiling van oppervlakte water en bodem voorkomen 26 6.9 Informeren van inwoners en bedrijven 27 6.10 Maatregelen 27 7. Zorgplicht grondwater 28 7.1 Invulling grondwaterzorgplicht Súdwest-Fryslân 28 7.2 Maatregelen zorgplicht grondwater 31 7.3 Waterloket (Rûnom) 32 7.4 Maatregelen 33 8. Samenvatting maatregelen en investeringen 34 9. Financiële en personele middelen 36 9.1 Uitgangspunten 36 9.2 Lasten 37 9.3 Afboeken in de balanssfeer 40 9.4 Slopopmerking financiën 41 9.5 Formatiecheck 41 vGRP 2018- 2022 0 Samenvatting Een GRP kent een geldigheidsduur (of planperiode) en een planningshorizon. De geldigheidsduur is de periode waarover de gemeenteraad het plan heeft vastgesteld. De planningshorizon geeft aan welke periode de gemeente in de afwegingen meeneemt. Voor het goed functioneren van de riolering met de juiste voorzieningen en de financiële bijdragen die hierbij komen kijken (de rioolheffing), is het wenselijk periodiek een GRP op te stellen. De gemeente Súdwest-Fryslân kiest voor een gangbare geldigheidsduur van 5 jaar. Dit GRP loopt van 2018 tot en met 2022. De planningshorizon bestrijkt in principe de gehele levensduur (cyclus) van de riolering. De planningshorizon bestrijkt meestal 40 tot 80 jaar, overeenkomstig de verwachte technische levensduur van de riolering. Voor zo’n lange periode kunnen uiteraard niet alle gebeurtenissen exact ingeschat worden. De planningshorizon geeft een indicatie van de verwachte ontwikkeling van de (vervangings)kosten op de langere termijn (tot 2075). Dit GRP is inclusief het areaal dat is voortgekomen uit de herindeling van de gemeente Littenseradiel. Evaluatie Het verbreed gemeentelijk rioleringsplan Súdwest-Fryslân 2013-2017 was het eerste vGRP van de (fusie) gemeente Súdwest-Fryslân. In 2014 is het areaal uitgebreid als gevolg van de toevoeging van een deel van de vml gemeente Boarnsterhim. Het verbreed GRP (vGRP) Súdwest-Fryslân voor de periode 2013 - 2017 is geëvalueerd. In de afgelopen planperiode (2013-2017) heeft de gemeente de rioleringszorg en watertaken goed opgepakt. Er is gekozen om activiteiten in de buitenruimte zo efficiënt mogelijk met elkaar te combineren (rioolvervanging – wegreconstructie – afkoppeling). Een belangrijk aspect is de samenwerking met andere partijen, vooral met de Friese gemeenten en Wetterskip Fryslân. De afgelopen planperiode heeft in het teken gestaan van ombuigingen en herijkingen. Dientengevolge zijn de lasten voor de burger gedaald ten opzichte van 2012 (de rioolheffing bedroeg € 182 in 2012 en € 175 in 2018). Daarnaast worden de investeringen versneld afgeboekt (ineens, in de balanssfeer), waardoor er geen nieuwe kapitaallasten ontstaan. De verwachting is dat dit ook de komende decennia het geval blijft. Terugkijkend op de ontwikkelingen van de afgelopen planperiode wordt geconcludeerd dat de gemeente goed inzicht heeft gekregen in de staat van het rioolstelsel en dat het beheer en onderhoud daarop afgestemd is. De rioolheffing is laag en de financiële Bestuursakkoord Water - doelstelling is reeds gehaald. Ten aanzien van afkoppeling vindt er een heroverweging plaats; afkoppeling wordt alleen uitgevoerd wanneer dat leidt tot een afname van de kans op wateroverlast en deze werkzaamheden mee kunnen liften. De gemeente Súdwest-Fryslân is hiermee op de goede weg en zal deze werkwijze de komende planperiode continueren. De opgave / ambitie In voorliggend plan wordt voortgeborduurd op het bestaande beleid. Er zijn drie speerpunten te onderscheiden, te weten: 1. Samenwerking: In samenwerking met de andere Friese gemeenten en Wetterskip Fryslân onderzoek doen naar de consequenties van bodemdaling op het gebied van het Taakveld Riolering, onderzoek verrichten ten aanzien van Klimaat-actieve Stad (maaiveldanalyse), het al dan niet invoeren van een hemelwaterverordening 2. Riolering op particulier terrein: Binnen de gemeente ligt relatief veel openbare riolering op particulier terrein. Dit kan gevolg hebben voor het uitvoeren van gedegen beheer en onderhoud en het op termijn vervangen van deze riolen. Het betreft zowel vrijverval riolering (in de kernen) als drukriolering (in het buitengebied). Binnen deze planperiode wordt de situatie en mogelijke consequenties in kaart gebracht. Dit moet leiden tot gemeentelijk beleid ten aanzien van riolering op particulier terrein. 3. Klimaatverandering en duurzaamheid: Op de (middel)lange termijn wil Súdwest-Fryslân ‘toegroeien’ naar een gemeente waar geen wateroverlast optreedt bij een bui die theoretische gemiddeld eens in de 5 jaar voorkomt. Bij een dergelijke bui mag er dan (op termijn) alleen sprake zijn van water op straat, niet van wateroverlast. De komende jaren zet de gemeente met name in vGRP 2018- 2022 1 op het in kaart brengen van de kwetsbare locaties, afkoppeling (indien doelmatig) en het realiseren van robuuste maatregelen. Daarnaast zal de gemeente bij iedere vervanging de afweging maken of relining een goed alternatief is. Maatregelen De komende planperiode worden in het kader van de gemeentelijke zorgplichten de volgende maatregelen uitgevoerd. Het betreft de maatregelen die aanvullend zijn op de reguliere beheer- en onderhoudsactiviteiten zoals opgenomen in de exploitatie van het Taakveld Riolering. Nr. Omschrijving Jaar uitvoering Financieringswijze Afvalwaterzorgplicht A1 Aandachtsgebieden reiniging vastleggen op kaart en separaat 2018 Exploitatie (verbrede reinigingsregime opstellen watertaken) € 5.000 A2 Pompen en gemalen: beleid frequentie NEN keuringen, 2018 Exploitatie (verbrede conformeren aan BRL en het aanstellen van een watertaken) € 7.500 installatieverantwoordelijke A3 Riolering op particulier terrein: doel formuleren, pilot en 2018-2019 Exploitatie (intern) beslismoment A4 Rioolvervanging en relining (inclusief eventueel extra RWA 2018-2022 € 9.659.000 (totaal) riool) Hemelwaterzorgplicht H1 Inventariseren gevoelige locaties voor wateroverlast (regionale 2017-2018 Exploitatie (intern en klimaatstresstest) verbrede watertaken) H2 Particuliere verantwoordelijkheden ten aanzien van scheiden planperiode Exploitatie (intern) van hemelwater en afvalwater meenemen in de voorlichting en (exploitatie) overeenkomsten. H3 Afkoppeling bij rioolvervanging planperiode In vervangingsbudget H4 Specifieke maatregelen anticiperen op klimaatverandering 2018-2022 In vervangingsbudget (volgend uit H1) Op basis van BRP, meldingen en registratie H5 Herberekeningen uitvoeren (indien daar aanleiding toe is) 2018-2022 Exploitatie H6 Vastleggen afgekoppelde gebieden / verharding 2018 Exploitatie H7 Communicatie over hemelwater op drukriolering 2018-2019 Exploitatie H8 Ombouw verbeterd gescheiden stelsels naar gescheiden 2019 In vervangingsbudget (€ stelsels in woonwijken (onderzoek en maatregelen): Oer de 25.000) Dolte (Workum), De Iendracht (IJlst), Burgwerd-Zuid (Burgwerd) H9 Gezamenlijk onderzoek KAS en het eventueel invoeren van planperiode Exploitatie (intern) een hemelwaterverordening Nr. Omschrijving Jaar uitvoering Financieringswijze Hemelwaterzorgplicht (vervolg) H10 Maatregelen wateroverlast Bolsward (€ 50.000, € 100.000 en € 2018-2020 Uit budget 100.000) vervangingsinvesteringen H11 Maatregelen wateroverlast Heeg (€ 200.000) 2019 H12 Maatregelen wateroverlast Woudsend (€ 50.000 en € 100.000) 2019-2020 vGRP 2018- 2022 2 H13 Vervangen/relinen duikers Jaarlijks Grondwaterzorgplicht G1 Monitoren (en bijplaatsen) peilbuizen bij meldingen/klachten structureel Uit exploitatiebudget G2 Monitoring grondwaterstanden m.b.t. relining structureel Project specifiek G3 Beheer en onderhoud drainage structureel Uit exploitatiebudget G4 Maatregelen (structurele) grondwateroverlast structureel Meeliftend in projecten G5 Meeleggen (cunet)drainage bij rioolvervanging structureel Verdisconteerd in vervangingsinvestering Algemeen ALG1 (Financiële) tussenevaluatie GRP 2018-2022 2020 Exploitatie (verbrede watertaken) € 7.500 ALG2 Jaarlijkse evaluatie / voortgangsnotitie rioleringszorg, zowel jaarlijks Exploitatie (intern) gepleegde investeringen, uitgevoerd werk als onderhouds- en beheerinspanningen. ALG3 Onderzoek naar consequenties bodemdaling op rioolvervanging planperiode Exploitatie (verbrede watertaken) ALG4 Klimaatbestendig en water robuust inrichten als integraal 2018-2019 Exploitatie (intern) onderdeel van een gemeentelijke visie Klimaatadaptatie. Organisatie Voor de werkzaamheden is theoretisch, op basis van kengetallen, een totale
Recommended publications
  • Bijlage Aanvulling Natuurbeheerplan 2016
    Sexbierum Pietersbierum Natuurbeheerplan 2016 Noord-Holland FRANEKERADEEL Mogelijkheden voor doorlopende contracten SVNL weide- en akkervogelbeheer (oude stijl) Wijnaldum Herbaijum HARLINGEN SVNL (oude stijl) De Cocksdorp A01.01 Weidevogelbeheer buiten herziene begrenzing kerngebieden Achlum A01.01 Weidevogelbeheer binnen herziene begrenzing kerngebieden Kimswerd A01.02 Akkervogelbeheer Arum Lollum Pingjum Zuid- Eierland SVNL 2016-2021 (nieuwe stijl) Zurich WUNSERADIEL Witmarsum A11.01 Weidevogelgrasland in open landschap De Koog Oost T E X E L A12 Open Akker Cornwerd Oosterend Wons Schettens Hichtum De Waal Longerhouw BOLSWARD Den Burg Exmora Makkum Idsegahuizem Tjerwerd Oudeschild Piaam Den Hoorn Gaast 't Horntje Workum Huisduinen DEN HELDER Hindeloopen Den Oever Oosterland De Kooy Koudum Oudega Hippolytushoef Molkwerum Julianadorp Breezand Westerland Harich Westerend Hemelum Van Stavoren Ewijcksluis Warns Groote Keeten Anna Paulowna Rijs Wieringerwerf Kreileroord Callantsoog 't Zand Wieringerwaard Slootdorp Nieuwesluis Oudesluis HOLLANDS KROON Middenmeer Schagerbrug SCHAGEN Sint Kolhorn Barsingerhorn Maartensvlotbrug Sint Maartensbrug Valkkoog Sint Haringhuizen Lutjewinkel Maarten Petten Groenveld MEDEMBLIK Burgervlotbrug Stroet Opperdoes Burgerbrug Winkel Lambertschaag Het Westeinde Dirkshorn Aartswoud NOORDOOSTPOLDER Eenigenburg Zijdewind Kerkbuurt Nieuwe- Niedorp Twisk Onderdijk Andijk Tuitjenhorn 't Veld Abbekerk Wervershoof Krabbendam Waarland Gouwe Groet Oostwoud Warmenhuizen De Weere Hargen Oudkarspel Niedorperverlaat Catrijp
    [Show full text]
  • 6 Second Periodical Report Presented to the Secretary General Of
    Strasbourg, 26 May 2003 MIN-LANG/PR (2003) 6 EUROPEAN CHARTER FOR REGIONAL OR MINORITY LANGUAGES Second Periodical Report presented to the Secretary General of the Council of Europe in accordance with Article 15 of the Charter NETHERLANDS 1 CONTENTS Volume I: Second report on the measures taken by the Netherlands with regard to the Frisian language and culture (1999-2000-2001)............................................4 1 Foreword........................................................................................................4 2 Introduction...................................................................................................5 3 Preliminary Section.....................................................................................10 PART I .....................................................................................................................25 4 General measures.........................................................................................25 PART II .....................................................................................................................28 5 Objectives and principles.............................................................................28 PART III 31 6 Article 8: Education.....................................................................................31 7 Article 9: Judicial authorities.......................................................................79 8 Article 10: Administrative authorities and public services..........................90 10 Article
    [Show full text]
  • Busdienstregeling Leeuwarden – Stavoren
    Busdienstregeling Leeuwarden – Stavoren Zondag 4 oktober Bus van Leeuwarden naar Stavoren zon- en feestdagen Ritnummer 37013 37117 a37417 37121 a37421 37125 a37425 37129 a37429 37133 Leeuwarden BUS V 7 20 8 22 9 22 10 22 11 22 12 22 Mantgum BUS 7 42 8 44 9 44 10 44 11 44 12 44 Sneek Noord BUS 8 00 9 02 10 02 11 02 12 02 13 02 Sneek BUS A 8 04 9 06 10 06 11 06 12 06 13 06 Sneek BUS V 9 08 9 14 10 08 10 14 11 08 11 14 12 08 12 14 13 08 IJlst BUS | 9 19 | 10 19 | 11 19 | 12 19 | Workum BUS 9 31 10 31 11 31 12 31 13 31 Hindeloopen BUS 9 36 10 36 11 36 12 36 13 36 Koudum-Molkwerum BUS 9 51 10 51 11 51 12 51 13 51 Stavoren BUS A 9 59 10 59 11 59 12 59 13 59 Ritnummer a37433 37137 a37437 37141 a37441 37145 a37445 37149 a37449 37153 Leeuwarden BUS V 13 22 14 22 15 22 16 22 17 22 Mantgum BUS 13 44 14 44 15 44 16 44 17 44 Sneek Noord BUS 14 02 15 02 16 02 17 02 18 02 Sneek BUS A 14 06 15 06 16 06 17 06 18 06 Sneek BUS V 13 14 14 08 14 14 15 08 15 14 16 08 16 14 17 08 17 14 18 08 IJlst BUS 13 19 | 14 19 | 15 19 | 16 19 | 17 19 | Workum BUS 14 31 15 31 16 31 17 31 18 31 Hindeloopen BUS 14 36 15 36 16 36 17 36 18 36 Koudum-Molkwerum BUS 14 51 15 51 16 51 17 51 18 51 Stavoren BUS A 14 59 15 59 16 59 17 59 18 59 Ritnummer a37453 37157 a37457 37161 a37461 37165 a37465 37169 a37469 37073 Leeuwarden BUS V 18 22 19 22 20 22 21 22 22 22 Mantgum BUS 18 44 19 44 20 44 21 44 22 44 Sneek Noord BUS 19 02 20 02 21 02 22 02 23 02 Sneek BUS A 19 06 20 06 21 06 22 06 23 06 Sneek BUS V 18 14 19 08 19 14 20 08 20 14 21 08 21 14 22 08 22 14 IJlst BUS 18 19 | 19 19 | 20 19 | 21 19 | 22 19 Workum BUS 19 31 20 31 21 31 22 31 Hindeloopen BUS 19 36 20 36 21 36 22 36 Koudum-Molkwerum BUS 19 51 20 51 21 51 22 51 Stavoren BUS A 19 59 20 59 21 59 22 59 Ritnummer a37473 37077 Leeuwarden BUS V 23 22 Mantgum BUS 23 44 Sneek Noord BUS 0 02 Sneek BUS A 0 06 Sneek BUS V 23 14 IJlst BUS 23 19 Workum BUS Hindeloopen BUS Koudum-Molkwerum BUS Stavoren BUS A a wordt met een taxi gereden.
    [Show full text]
  • The Low Countries. Jaargang 11
    The Low Countries. Jaargang 11 bron The Low Countries. Jaargang 11. Stichting Ons Erfdeel, Rekkem 2003 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/_low001200301_01/colofon.php © 2011 dbnl i.s.m. 10 Always the Same H2O Queen Wilhelmina of the Netherlands hovers above the water, with a little help from her subjects, during the floods in Gelderland, 1926. Photo courtesy of Spaarnestad Fotoarchief. Luigem (West Flanders), 28 September 1918. Photo by Antony / © SOFAM Belgium 2003. The Low Countries. Jaargang 11 11 Foreword ριστον μν δωρ - Water is best. (Pindar) Water. There's too much of it, or too little. It's too salty, or too sweet. It wells up from the ground, carves itself a way through the land, and then it's called a river or a stream. It descends from the heavens in a variety of forms - as dew or hail, to mention just the extremes. And then, of course, there is the all-encompassing water which we call the sea, and which reminds us of the beginning of all things. The English once labelled the Netherlands across the North Sea ‘this indigested vomit of the sea’. But the Dutch went to work on that vomit, systematically and stubbornly: ‘... their tireless hands manufactured this land, / drained it and trained it and planed it and planned’ (James Brockway). As God's subcontractors they gradually became experts in living apart together. Look carefully at the first photo. The water has struck again. We're talking 1926. Gelderland. The small, stocky woman visiting the stricken province is Queen Wilhelmina. Without turning a hair she allows herself to be carried over the waters.
    [Show full text]
  • Naam Voornaam Geb Rang Funktie Onderdeel Bijzonderheden Aalfs Johannes Kgvn Groningen Abma S 3-1-1-33 R.I
    Naam Voornaam Geb Rang Funktie Onderdeel Bijzonderheden Aalfs Johannes kgvn Groningen Abma S 3-1-1-33 R.I. WO Adema J 3-1-1-33 R.I. WO Akker, van der sgt te Cornwerd Alberts J sgt 3-1-1-33 R.I. ontsnapt naar huis WO Algera F 12.12.07 2-3-1-33 R.I. ZU Alma Sander sld kok 1-1-33 R.I. in Cornwerd Almen 1-1-33 R.I. WO Anema Sipke.J. sgt 3-1-1-33 R.I. ontsnapt naar huis (Bergum), daarna kgvn WO Groningen Anema Wijbe sgt Stukscom 4eSieMC 1-33 R.I. gesneuveld te Haaium WO Annema Roel afkomstig uit Eestrum Wons of Makkum Arnoldi sm tgv 4-9 Res.Grenscie nog in funktie? ZU Attema Auke sld 1 Depcie Bewtrn kgvn Groningen ZU Baard P 3-1-1-33 R.I. WO Baars Hendricus 23.04.20 matroos Koninklijke Marine bedienaar 3,7 cm kanon, dood bij opblazen brug KA KWZ Bader Johannes sld 3-9 Res.Grenscie kgvn Groningen ZU Bakker Bertus sld 1-1-1-33 R.I. afkomstig van Ameland WO Bakker R 2-1-1-33 R.I. WO Bakker K 3-1-1-33 R.I. WO Bakker J sma 9 Res.Grenscie ZU Bakker Douwe te Cornwerd, melkboer te Scharnegoutum Balen, van G.S. sgt 1-33 R.I. te Cornwerd tijdelijk menagemeester Baron Wiebe 17.04.06 3-9 Res.Grenscie ZU Beek, van der J 1-1-1-33 R.I. ontsnapt naar huis WO Beer, de P St I-33 R.I.
    [Show full text]
  • Ijlst in De Loop Der Tijden
    De schoolmeesters van IJlst in de loop der tijden. Inleiding In juni 1543 werd mr. Jan Reynersz. schoolmeester te IJlst, door het Hof van Friesland beboet met 30 caroliguldens, wegens bij hem gevonden boeken "contrarie de placcaten".a In 1564 opende de jezuïet pater Anske Bokkes Bruynsma een latijnse school in de gebouwen van het Karmelietenklooster te Woudsend. Deze school werd in 1565 overgebracht naar IJlst.b Pater Bruynsma werd echter in 1569 teruggeroepen naar België. In dec. 1592 en aug. 1593 was Jan Paulus schoolmeester in IJlst en ontving jaarlijks 25 c.g. als gage.c Begin 1597 werd hij "franchoise meester" in Franeker. In aug. 1598 was Loth. Magnus hier als schoolmeester en in sept. 1601 vervulde Wijpke Atties deze functie.d 1. School 1 In juni 1647 zijn te Sneek getrouwd: Anthoni Anthonius Calsbeek, schoolmeester en organist te IJlst, en Aaltie Douwes Broersma van Sneek. Hij kwam van Kampen en stond hier in 1659 nog, toen hij in febr. hertrouwde met Riemcke Egberts van Jeveren. Hij heette toen mr. Anthoni Anthonius à Calsbeeck van Campen, organist en schoolmeester te IJlst. Hij stond hier in 1671 nog, toen hij als liefhebber der "Mathematise Konsten" een "Oprecht IJlster almanak" verzorgde.e In 1675 was hij hier nog. a Rentmeester Rekeningen, Criminele Sententies, boek II. b H.W.F. Aukes, Gedenkboek uitgegeven ter gelegenheid van het 600-jarig bestaan der Parochie van Sint Michael te Woudsend, 1337-1937 ([S.l.], 1937), p. 32 en 16. c Ordonnantieboek. d Ordonnantieboek. e Bibliotheek Fries Genootschap. f S. Cuperus, Kerkelijk leven der hervormden in Friesland tijdens de Republiek (Leeuwarden 1916-1920), dl.
    [Show full text]
  • Poelen & Reidmar
    Reidmar Route Poelen & Reidmar De Vaarroute verbind de Oudegaaster Brekken met De Wimerts de Wimerts, de vaart van IJlst naar Bolsward. U vaart over poelen route in een Fries landschap met Abbegeasterketting eindeloze vergezichten, Blauwhuis Boerderijen en verstilde buurtschappen. Verse Snoekbaars en Het Poelengebied tussen de watersportdorpen Heeg, van SBB, van waaruit het rijke gerookte paling koop je bij Freerk Gaastmeer en Oudega (SWF) is een uniek stukje ongerepte vogelleven in het Poelengebied Westhem natuur. kan worden geobserveerd. Visserman Een aaneenschakeling van kleine meertjes, smalle slootjes Verser kan het niet! Via de route van Heeg naar en kreekjes temidden van dichte rietvelden en z.g. bût- Gaastmeer kunnen boten Weisleatstrjitte 5, Heeg lan, laag liggend op natuurlijke wijze beheerd weiland. tot een breedte van 2.50 m en een hoogte van 1.25 m 06-5349 3909 De Pollepleats Weidse vergezichten op dorpen en boerderijen met hier een tochtje maken met aansluiting op de wateren rond Wat u beslist moet weten en daar een kerktoren geven het Poelengebied haar echte Gaastmeer. vóór u afvaart: Friese karakter. De bijzonder mooie route over de Schuttelpoel en Toch waan je je als vaargast soms in een ver buitenland Palsepoel heeft een doorvaarthoogte van 95 cm en De maximale doorvaarthoogte is: als je door de smalle kreekjes en slootjes je weg zoekt. een max. diepgang van 50 cm, breedte tot 2.50 m. 95 -125 cm. Het gebied is vrijwel onbewoond met alleen langs de De route naar Oudega (SWF) sluit aan op de Oudegaaster Diepgang maximaal tot 50 - 70 cm randen een paar boerderijen.
    [Show full text]
  • Havenstedenroute
    Havenstedenroute N384 Rie Slappeterp Menaam Marsum Menaldum Marssum Sexbierum Dongjum Doanjum Peins 22 MARSSUM Seisbierrum Skingen Peins A31 Wijnaldum 20 FRANEKER Schingen Voorrijp A31 Winaam e Foarryp Schalsum 21 DRONRIJP Skalsum De Blijnse Dronryp Deinum e Herbaijum Zweins al 19 MIDLUM Hjerbeam Franeker na Dronrijp Sweins ka Va a z Almenum Frjentsjer n m Harinx Kingmatille Blessum 2 Midlum Kiesterzijl Mullum Lutjelollum Wjelsryp n Kie Hitzum Hatsum Rewert Hoptille Boksum Harlingen WAADSEEWEI Welsrijp Hitsum Miedum F r N359 e Harns N384 a Baaium n Húns HARLINGEN Sopsum Doijum e Hilaard k Baijum Huins e Hijlaard d rv a Winsum Tzum a Leons Fûns Achlum r Lions Kimswerd Tsjom t d KIMSWERD Maemert Kimswert Spannum Easterlittens Jorwert N31 Baard Weidum e t a Oosterlittens Jorwerd t Dijksterburen Tritzum Bonkwerd e Arum w Wieuwens Wammert Z De Blokken f o W Kûbaard Mantgum t Kubaard Jeth r Pingjum Lollum a Strand Schrins Skillaerd a Penjum Hinnaard v Zurich Hennaard k 1 N384 re Grauwe Kat De Grits rt Surch e Kampen Wommels Bozumervaart k Witmarsum ee Kornwerderzand Gooium Itens Wiuwert n ZURICH Koudehuizum Wytmarsum Hemert Wieuwerd S 15 ZURICH Lytsewierrum Boazum Harkezijl 3 Bolswarder- Easterein Lutkewierum Sjungadijk trekvaart Bozum Hiddum Hayum 16 WITMARSUM Oosterend Burgwerd Dearsum start Rien Deersum Cornwerd A7 Skettens Burchwert KORNWERDERZAND Koarnwert Wons Hichtum Hidaard Wûns Schraard E22 Sibrandabuorren Kornwerderzand Skraard Reahûs Sijbrandaburen Bolsward Roodhuis Koarnwertersân Engwier Hartwerd Anneburen Nijkleaster Exmorrazijl
    [Show full text]
  • Ontgonnen Verleden
    Ontgonnen Verleden Regiobeschrijvingen provincie Friesland Adriaan Haartsen Directie Kennis, juni 2009 © 2009 Directie Kennis, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Rapport DK nr. 2009/dk116-B Ede, 2009 Teksten mogen alleen worden overgenomen met bronvermelding. Deze uitgave kan schriftelijk of per e-mail worden besteld bij de directie Kennis onder vermelding van code 2009/dk116-B en het aantal exemplaren. Oplage 50 exemplaren Auteur Bureau Lantschap Samenstelling Eduard van Beusekom, Bart Looise, Annette Gravendeel, Janny Beumer Ontwerp omslag Cor Kruft Druk Ministerie van LNV, directie IFZ/Bedrijfsuitgeverij Productie Directie Kennis Bedrijfsvoering/Publicatiezaken Bezoekadres : Horapark, Bennekomseweg 41 Postadres : Postbus 482, 6710 BL Ede Telefoon : 0318 822500 Fax : 0318 822550 E-mail : [email protected] Voorwoord In de deelrapporten van de studie Ontgonnen Verleden dwaalt u door de historisch- geografische catacomben van de twaalf provincies in Nederland. Dat klinkt duister en kil en riekt naar spinnenwebben en vochtig beschimmelde hoekjes. Maar dat pakt anders uit. Deze uitgave, samengesteld uit twaalf delen, biedt de meer dan gemiddeld geïnteresseerde, verhelderende kaartjes, duidelijke teksten en foto’s van de historisch- geografische regio’s van Nederland. Zo geeft het een compleet beeld van Nederland anno toen, nu en de tijd die daar tussen zit. De hoofdstukken over de deelgebieden/regio’s schetsen in het kort een karakteristiek per gebied. De cultuurhistorische blikvangers worden gepresenteerd. Voor de fijnproevers volgt hierna een nadere uiteenzetting. De ontwikkeling van het landschap, de bodem en het reliëf, en de bewoningsgeschiedenis worden in beeld gebracht. Het gaat over de ligging van dorpen en steden, de verkavelingsvormen in het agrarisch land, de loop van wegen, kanalen en spoorlijnen, dijkenpatronen, waterlopen, defensielinies met fortificaties.
    [Show full text]
  • 96 Bus Dienstrooster & Lijnroutekaart
    96 bus dienstrooster & lijnkaart 96 Kop Afsluitdijk via Makkum - Bolsward Bekijken In Websitemodus De 96 buslijn (Kop Afsluitdijk via Makkum - Bolsward) heeft 2 routes. Op werkdagen zijn de diensturen: (1) Bolsward Via Makkum: 06:38 - 17:42 (2) Kop Afsluitdijk: 06:08 - 19:33 Gebruik de Moovit-app om de dichtstbijzijnde 96 bushalte te vinden en na te gaan wanneer de volgende 96 bus aankomt. Richting: Bolsward Via Makkum 96 bus Dienstrooster 13 haltes Bolsward Via Makkum Dienstrooster Route: BEKIJK LIJNDIENSTROOSTER maandag 06:38 - 17:42 dinsdag 06:38 - 17:42 Afsluitdijk, Kop Afsluitdijk Viaduct, Zurich woensdag 06:38 - 17:42 Cornwerd, Cornwerd donderdag 06:38 - 17:42 Cornwerd, Sotterum vrijdag 06:38 - 17:42 zaterdag Niet Operationeel Makkum, Sporthal 43 Lieuwkemastraat, Makkum zondag Niet Operationeel Makkum, Dominee L. Touwenlaan 30 Ds L Touwenlaan, Makkum Makkum, Botterstraat 96 bus Info 1 Estrikwerk, Makkum Route: Bolsward Via Makkum Haltes: 13 Idsegahuizum, Idsegahuizum Ritduur: 29 min Samenvatting Lijn: Afsluitdijk, Kop Afsluitdijk, Allingawier, Allinga State Cornwerd, Cornwerd, Cornwerd, Sotterum, Makkum, 10 Meerweg, Allingawier Sporthal, Makkum, Dominee L. Touwenlaan, Makkum, Botterstraat, Idsegahuizum, Allingawier, Allingawier Idsegahuizum, Allingawier, Allinga State, Allingawier, Kerkbuurt, Allingawier Allingawier, Exmorra, Exmorra, Bolsward, 1e Hollandiastraat, Bolsward, Stoombootkade, Exmorra, Exmorra Bolsward, Busstation 58 Dorpsstraat, Exmorra Bolsward, 1e Hollandiastraat Harlingerstraat, Bolsward Bolsward, Stoombootkade 34
    [Show full text]
  • Natura 2000-Gebieden Kustzee
    ± NORTHSEA Molengat VLAKTE VAN AMELAND Marsdiep NOORDERHAAKS Borndiep Helder,DenDen Helder TERSCHELLING Oosterend Hoorn Huisduinen Lies Formerum Midsland Baaiduinen TERSCHELLINGERGRONDEN Noordvaarder West-Terschelling Boomkensdiep Terschellinger Wad Stortemelk Vliestroom Oost-Vlieland RICHEL VLIELAND Ballastplaat Minnertsga GRIEND OosterbierumTzummarum Ried Vliehors Sexbierum Pietersbierum Dongjum Franeker Wijnaldum Waardgronden FRIESLAND NOORD-HOLLAND Franeker EIERLANDSCHEGRONDEN Herbaijum Midlum Engelsmangat Harlingen Koningsbuurt Hitzum Tzum Achlum Cocksdorp,DeDe Cocksdorp Kimswerd WADDENZEE Arum Lollum Harlingervaart Kubaard Midden-Eierland Waard Pingjum Zurich Witmarsum Zuid-Eierland Zurich Burgwerd Koog,DeDe Koog Wons Schraard TEXEL Oosterend Lorentzsluizen Kornwerderzand E22A7 De WaalWaal,De Bolsward Bolsward Makkum Exmorra Bolsward-Oost Texelstroom Nijland Panhuijskanaal,VanVan Panhuijskanaal Nijland Tjerkwerd Burg,DenDen Burg Idsegahuizum Wijmerts Oudeschild Afsluitdijk IJSSELMEER Blauwhuis Gaast Parrega Den HoornHoorn,Den Lutjeswaard Horntje,'tt Horntje Oudega Workum Molengat Malzwin Gaastmeer Marsdiep NOORDERHAAKS Helder,DenDen Helder Huisduinen Hindeloopen Westgat Legenda Fluessen Den OeverOever,Den Elahuizen Zuiderhaaks Balgzand Oosterland Grenzen Diepte in m tov LAT Amsteldiep Stroe Oever,DenDen Oever Koudum DE KOOYKOOY,DE Natura 2000 - Noordzeekustzone -1 - 1 Oudega De KooyKooy,De PKB-gebied Waddenzee 2 - 3 Schulpengat Molkwerum Harich Hippolytushoef NAP -20m lijn doorgaand 4 - 5 Balgzandkanaal Morra 0 m LAT 6 - 10 Ruigahuizen
    [Show full text]
  • Twa Doarpen/DIOS Schrijft Kaatshistorie
    12 109e Freule Donderdag 11 augustus 2011 Twa Doarpen/DIOS schrijft kaatshistorie Kaatsvereniging De Twa Doarpen/DIOS heeft gistermiddag in Wommels historie geschreven. Voor de eerste keer in het 106-jarige bestaan won de kaatsclub uit Sexbierum-Pietersbierum de Freulepartij. van de Freulepartij had gewonnen. n Edward Jorna Met Kars Zeinstra, Allard Hoekstra en Christian de Haan kon kaatsvereni- ging Jan Bogtstra drie jongemannen Wommels De gebroeders Pieter en opstellen die op grond van hun leef- Kees van der Schoot en hun opsla- tijd ook volgend jaar in Wommels ger Johannes van der Veen waren de acte de présence mogen geven, maar gevierde mannen. In een eenzijdige liever hadden de drie de klus gisteren finale rekenden de drie af met het al geklaard. Dat had er ook best inge- Dronrypster trio Jan Sipke Tuinman, zeten, want in een partij met wisse- Remco Kupers en Wierd Baarda: 5-2 lende kansen kwam Franeker op een en 6-6. 5-4 en 6-2 voorsprong. Anders dan in de meeste voor- Sexbierum/Pietersbierum zagen gaande edities van de belangrijkste het einde naderen, zeker nadat de kaatspartij van het jaar onder de jon- gebroeders Van der Schoot bij 5-4 en gens kende de Freule dit jaar geen 6-4 geen antwoord hadden op de op- uitgesproken favoriet. Dat de tien slagbal van Allard Hoekstra. Buiten afdelingspartijen voorafgaand aan de bereik van de twee belandde de bal Freule acht verschillende winnaars echter op het touw, waarna het na kende was daarvan het beste bewijs. een voorslag van Hoekstra ook vijf In dat rijtje ontbrak Dronryp, maar eersten gelijk was.
    [Show full text]