Taternik 1 1987
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
http://pza.org.pl T RE SC K2 contra Everest (J. Nyka) . 1 Góry najwyższe 1985 (Z. Kowalew ski) 2 W Garhwal, w Garhwal, miły bra cie (J. Wala) 6 Gangotri I nową drogą (Anna Bruz- dowicz-Dudek) 7 Południowa ściana Dhaulagiri (E. Chrobak) Ii Manaslu jesienią, Annapurna zimą (A. Hajzer) 10 Himalchuli — grudzień 1986 (J. Stę pień) 13 Manaslu — 'Wiosną 1987 (W. Szy mański) 15 Noe] Ewart Odęli (H. Adama Carter) 15 Aconcagua 1987 (A. Gardas) . 17 W cieniu Aconcagua (L. Cichy) . 18 Cordillera Real 1986 (W. Zmur- ko) 20 Polscy alpiniści w Pamirze (R. Knap czyk) 21 Powrót w Wysoki Atlas (K. Ignas) . 21 Nad ziemią i pod ziemią (D. Pię tak) 22 Turniej gwiazd (J. Nyka) ... 23 Zima 1986—1987 w Tatrach Polskich (K. Łoziński) ...... 24 Ben Nevis i Kazalnica (J. Majer) . 26 Zlepieńcowe wieże Meteorów (W. Jo.- nowski) 27 Wypadek w Jaskini Bystrej (J. Gro dzicki) 30 Lamprechtsofen 1987 (R. Kardaś) . 33 Chiang Dao (Ch. Parma) .... 34 Jaskinie w Indiach (J. Mikuszcw- ski) 35 Pas biodrowy — tak, ale... (T. So- licki) 36 Spadoloty na start (J. Nyka) . 38 Wspinaczki w Australii (W. Panka- nin) 33 Co nowego w Tatrach? .... 39 Nowe drogi w Tatrach ... 40 Wspinaczki skałkowe 41 Różne góry, różne lata .... 43 Jaskinie i speleologia 44 Sprawy organizacyjne .... 45 Wypadki 46 Spcr zęt i ekw ipu n e k 47 Pożegnania .... III str. okładki Zdjęcie obok: Kondor nad doliną Horeones Fot. Ewa Zarębska Na okładce: W Dolinie jastrzębiej Fui. Andrzej Drobnik http://pza.org.pl JÓZEF NYKA K2 contra Everest W początku 1986 r. świat obiegła sensa rykańskiej? Otóż zeszłoroczna wyprawa na cyjna wiadomość, że amerykańscy uczeni do K2 od strony Tybetu została wyposażona w konali nowego pomiaru wysokości K2 (8611 eksperta w osobie George Wallersteina z m) i ustalili, iż w rzeczywistości jest on o Wydziału Astronomii Uniwersytetu Wa 10 m wyższy od Kverestu (8848 m). O zmia szyngtońskiego oraz w precyzyjne przyrzą nach na stanowisku pierwszej góry świata dy do prowadzenia pomiarów w oparciu o słychać było już nieraz., toteż znawcy spraw specjalne satelity nawigacyjne (Transit górskich i tą wiadomość skwitowali wzrusze Navigational Saiellites). Z sondażowego po niem ramion. Czy można w niej jednak wi miaru wynikło, iż punkty oznaczone na pod dzieć t}'lko ciekawostkę, czy może zapowiedź stawowej dla rejonu K2 mapie Spendera z zmian na mapach gór? r. 1938 w rzeczywistości leżą średnio o 247 m wyżej, niż tam podano, co niejako automa Błąd pomiarowy rzędu 250 m przy szczy tycznie podnosi cały masyw w górę. Po cie tak wybitnym, jak K2, wydaje się mało twierdziły to zresztą przeprowadzone równo prawdopodobny, z drugiej jednak strony legle wyrywkowe pomiary triangulacyjne. ciągle mamy do czynienia z korektami kot Słabą stroną amerykańskiego eksperymentu wysokich wierzchołków, i to niekiedy zna był brak specjalistów do poszczególnych cznymi. Tak np. w ostatnich latach w sto dziedzin prac pomiarowych, a także to, że sunkowo lepiej pomierzonych Himalajach namierzono się na jeden tylko tor satelity, Cho Oyu „urósł" aż o 48 metrów. W „Tater podczas gdy rewidując wysokość Ulugh niku" 1/1984 omawiał te zmiany Zbigniew Muztagh wykorzystano 36 przelotów różnych Kowalewski. W sezonie 1979—80, stosując no satelitów (choć, trzeba przyznać, skrajne woczesne metody satelitarne, US Geołogical różnice między poszczególnymi pomiarami Survey przeprowadziła rewizję o 20 lat nie przekroczyły 8 m). Jest nadzieja, że roz wcześniejszych pomiarów na- Antarktydzie. głos, jakiego nabrał niespodziewany awans W jej wyniku najwyższy szczyt kontynentu, K2, zachęci Amerykanów do wysłania w Mount Vinson, został zdegradowany do klasy jego rejon — najlepiej od strony Baltoro — czterotysięczników, spadając z 5140 do wyprawy naukowej, która ostatecznie spra 4897 m. Pociągnął przy tym w dól wszyst wę przesądzi. kie inne wierzchołki w otoczeniu. Jeszcze jaskra wszy wynik dały pomiary dopplerow- skie masywu Ulugh Muztagh w Chinach, Jest zrozumiałe, że razem z K2 wyższe który w publikacjach figurował z kotą 7724 koty musiałyby też otrzymać inne szczyty w m, w rzeczywistości zaś liczy tylko 6987 m •— otoczeniu, co paru z nich mogłoby zapew różnica 737 metrów! nić miejsce na liście ośmiotysięczników. Alpinistom polskim może nie zależeć na de tronizacji Everestu, ale awans ponad kreskę Jeżeli chodzi o samo Karakorum, warto „8000" Gasherbruma III (obecnie 7952 m) czy przypomnieć, iż już amerykańska Tactical Kunyang Chhisha (7852 m) powitalibyśmy z Pilotage Chart wniosła tu ileś lat temu zna niemałą radością. mienne przesunięcia, m.in. pojawiły się na niej takie ośmiotysięczniki, jak Kunyang W oparciu • doniesienie amerykańskie i Chhish (8154 m) i Distaghil Sar (8073 m). własne założenie — zupełnie nieuzasadnio Pracując nad mapami Karakorum, Jerzy ne! — iż poprawka 24? m odnosi się rów Wala od dawna sygnalizował niską jakość nież do Himalajów, znany baskijski eksper!, dotychczasowych materiałów' kartograficz Xavier Eguskitza, ogłosił w ostatnim nume nych. „Nigdy nie przypuszczałem, że pomię rze „Pyrenaica" listę potencjalnych ośmioty dzy tymi wszystkimi mapami, jakie mam sięczników: doliczył się ich 48 — 32 głów do dyspozycji, mogą być tak wielkie roz nych i 16 bocznych! Listę tę zaliczyć można bieżności i takie odchylenia od rzeczywistej do science fiction, interesujący jest jednak topografii terenu" — pisze w liście do „Ta wyłaniający się z niej obraz eksploracji owej ternika" z 12 kwietnia 1987 r. elitarnej „prawie pięćdziesiątki". Otóż z tych 48 szczytów już tylko 6 (w tym zaledwie Jak jednak doszło do owej sensacji ame 1 http://pza.org.pl 1 główny. Namche Barwa w Tybecie) zacho ski, w rzeczywistości winien być jednak wało dziewiczość. Na pozostałe 42 pierw polski, co naszą przewagę umocniłoby jesz szych wejść dokonały wyprawy z 12 krajów, cze bardziej. Dodać trzeba, że wykaz nie przy czym najbogatsze zdobycze mają: uwzględnia narodowości poszczególnych zdo Polacy 9 (10) szczytów bywców — nic wyodrębniono Szerpów, a np. Anglicy 7 szczytów Dhaulagiri figuruje jako zdobycz tylko Austriacy tl szczytów szwajcarska. Japończycy 3 szczytów. Satelitarne metody .pomiarowe wniosą być Włosi i Francuzi „zaliczyli'" po 3 szczyty. może zmiany do ustalonej od lat listy 14 Amerykanie, Szwajcarzy i Niemcy — po 2, ośmiotysięczników. O tym. czy będzie to re Chińczycy, Hiszpanie i Czechosłowacy — po wolucja, przekonamy się już zapewne w naj jednym. Wątpliwy pozostaje P29, który w bliższych latach. Na razie Messner może zestawieniu baskijskim figuruje jako japoń spać spokojnie. ZBIGNIEW KOWALEWSKI Był to rok w miarę udany. Poprowadzono 7 nowych dróg na ośmio-tysięeznikL pokona li o Ma sh erbr um od półn o cy. Trzy p i ęk ne drogi wytyczono na Amai Dablang. Wejścia mi na Dhaulagiri, Cho Oyu i Nanga Parbat oraz. pokonaniem zachodniej ściany Gasher- bruma IV polscy alpiniści nadal .utrzymują się w czołówce himalajskiej. W moim omó wieniu uwzględniam tylko przedsięwzięcia najważniejsze, po szczegóły odsyłając czytel ników do szczegółowych kronik publikowa Ruediego Meiera. 14 kwietnia cel osiągnęli nych -w „Wierchach". Podobnie jak w opra Andre Rieder i Alain Vaucher. Wejście zo cowaniu poprzednim, wysokości szczytów stało powtórzone jeszcze 18 i 20 kwietnia. podaję często w 2 wersjach: najpierw da wniejszej, a następnie nowszej. KHUMBTJ HIMAL. Arne Naess kierował dużą norweską ekspedycją, która normalną drogą wprowadziła na Mount Everest NEPAL - 21MA 1034-65 (8848 m) trzy zespoły. Tworzyli je: Christian Bonington, Odd Eliassen, Bj0rn Myrer-Lund, Z ok. 20 wypraw, jakie w tym sezonie Pertemba, Dawa Nura 1 Ang Lhakpa w dniu działały w Himalajach, tylko polskie wypra 2 L kwietnia; Arne Naess Ralph HÓj'bakk wy na Dhaulagiri i Ćho Oyu dokonały : : Stein Peter Aashelm, Havard Nesheim. wejść podczas właściwej zimy kalendarzo Sundare Sherpa (po. raz. czwarty na wierz wej. chołku!), Perriba Dorje, Ang Rita i Chowang Rinzing 29 kwietnia, wreszcie 30 kwietnia HiMALAlE SIKKIMU I CENTRALNE - WIOSNA — Richard Bass. David Breashears i Ang Phurba (67—69 wejście;. Naoe Sakashita KANGCHENDZONGA HI UAL. Silna wy kierował japońską wyprawą, która dokonała prawa jugosłowiańska (kierownik Anion Skarja) zamierzała pokonać północną ścia sportowych wejść na trudne szczyty Cholaise nę szczytu Yaluntg Kang (Kangchendzongn (6440 m) i Taiboche (6542 m). W dniu 2 ma West. ok. 8450 mi. olbrzymie zagrożenie la ja Sakashitaj i Masiayuki Ariake osiągnęli winowe zmusiło jedr-uk zespół do zmiany Amai Dablang (6856, 6812 m), po pokonaniu trasy wejścia i atak poprowadzono lewym ściany zachodniej. skrajem ściany głównego wierzchołka, drogą CHO OYU HIMAL. Zimowa wyprawa An japońską z wariantami wyprawy Wartha. W drzeja Zawady omówiona została szczegóło dniu 22 kwietnia v. górnego obozu (BI 00 m) wo w T. 1/85. Wiosną działała tu wyprawa wyruszyli w kierunku zachodniego wierz chińska: 1 maja klasyczną droga z lodowca chołka Borut Bregant i Tomo Cesen. Szczyt Gyabrag szczyt osiągnęli Xiao Doubujie. osiągnęli o godzinie 16.30 (11 wejście). Pod Danzihenduonji, Renąuingpingchuo, Bianba, czas powrotu na wysokości 8300 m spadł w Lawang, G esang i Wangj la. Tym samym przepaść Borut Bregant, który wszedł na szlakiem, kolejnych wejść dokonała wypra szczyt bez tlenu. Jego zwłoki nie zostały od wa hiszpańska: 15 maja na szczycie stanęli nalezione. Pierwszego wejścia na główny Juan Jose Amezgaray, Juan Cuserio Oiarz- wierzchołek Ohmi Kangri (7045 m) doko- bal, Inaki Quere.jeta i Miguel Ruiz de Apn- 2 http://pza.org.pl daca oraz 17 maja Juan Ignacio ApaUaniz, ANNAPURNA HIMAL. Północno-zachod Kabier Garaioa (kierownik) i Felipe Uriarte