Himalaje Jako Kierunek Geograficzny Polskich Wypraw Wysokogórskich Do 1989 Roku

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Himalaje Jako Kierunek Geograficzny Polskich Wypraw Wysokogórskich Do 1989 Roku Słupskie Prace Geograficzne 12 • 2015 Aneta Marek Akademia Pomorska Słupsk [email protected] HIMALAJE JAKO KIERUNEK GEOGRAFICZNY POLSKICH WYPRAW WYSOKOGÓRSKICH DO 1989 ROKU HIMALAYA AS THE GEOGRAPHIC DIRECTION OF POLISH HIGH MOUNTAIN EXPEDITIONS UNTIL 1989 Zarys tre ści : Celem artykułu jest zaprezentowanie wybranych polskich wypraw wysokogór- skich w Himalaje do 1989 r., a wi ęc do okresu rozpoczynaj ącego w Polsce czas wielkich przemian ustrojowo-gospodarczych. Polacy ze wzgl ędów politycznych nie mogli bra ć udzia- łu w pionierskich ekspedycjach w góry najwy ższe przypadaj ących na lata 50. i 60. XX w. Jednak nie zmieniło to ich pó źniejszego podej ścia do działalno ści wysokogórskiej, a ich wy- czyny obserwowane były i szeroko komentowane w środowisku wspinaczy zachodnich. Mi- mo pocz ątkowych ogranicze ń wyjazdowych, dopiero w drugiej połowie lat 70. i w latach 80. ubiegłego wieku Polacy zasłyn ęli w przej ściach najtrudniejszych dróg wspinaczkowych w okresach letnim i zimowym. Słowa kluczowe : Himalaje, ekspedycja wysokogórska Key words : Himalaya, mountain expedition Wst ęp Himalaje to najwy ższy ła ńcuch górski na świecie rozci ągaj ący si ę w połu- dniowej Azji mi ędzy dolinami górnego Indusu i górnej Brahmaputry na północy a Nizin ą Hindusta ńsk ą na południu. Himalaje tworz ą wygi ęty ku południowi łuk, który ograniczony jest dolin ą Indusu na zachodzie i Brahmaputry na wschodzie a Wy żyn ą Tybeta ńsk ą na południu i południowym zachodzie. Długo ść ła ńcucha wy- nosi 2500 km, szeroko ść waha si ę od 200 do 350 km (Makowski 2005; Augustowski i in. 1995). Na terenie Himalajów znajduje si ę 10 szczytów, których wysoko ść prze- kracza 8000 m n.p.m. (ryc. 1). S ą to: Mount Everest (8848 m n.p.m.), Kanczendzon- ga (8586 m n.p.m.), Lhotse (8516 m n.p.m.), Makalu (8485 m n.p.m.), Cho Oyu (8188 m n.p.m.), Dhaulagiri (8167 m n.p.m.), Manaslu (8163 m n.p.m.), Nanga Parbat 47 (8125 m n.p.m.), Annapurna (8091 m n.p.m.) i Sziszapangma (8027 m n.p.m.). Tworz ą one, wraz z czterema głównymi wierzchołkami przekraczaj ącymi wyso- ko ść 8000 m n.p.m. poło żonymi w s ąsiaduj ącym ła ńcuchu Karakorum, tzw. koron ę Himalajów. Pasmo to rozci ąga si ę na terytorium pi ęciu pa ństw: Chin, Indii, Nepalu, Bhutanu i Pakistanu. Literatura, któr ą wykorzystano przy opracowywaniu niniejszego artykułu jest nie- zwykle bogata. Posłu żono si ę głównie notatkami i sprawozdaniami z ekspedycji publi- kowanymi w specjalistycznych czasopismach i ksi ąż kach. Cennymi materiałami wzbo- gacaj ącymi informacje o Himalajach i polskich wyprawach były archiwalia Polskiego Zwi ązku Alpinizmu oraz zbiór dokumentów i map otrzymanych od Jerzego Wali 1. Ryc. 1. Poło żenie głównych wierzchołków powy żej 8000 m n.p.m. w Himalajach (opraco- wanie Małgorzata Wieczorek) Fig. 1. The location of the main peaks over 8000 masl in the Himalayas Pierwsze polskie wyprawy w Himalaje W latach 1950-1964 dokonano pierwszych wej ść na wszystkie o śmiotysi ęczniki poło żone w Himalajach i Karakorum. Polacy w tym czasie w eksploracji gór wyso- kich nie brali udziału. Czynnikiem hamuj ącym rozwój działalno ści wspinaczkowej w górach wysokich w latach 50. XX w. była sytuacja polityczna pa ństwa polskiego (Łojek 2005). Polacy swoje marzenia o zdobywaniu najwy ższych gór spełniali jedy- nie w Tatrach. Konsekwentnie o zmierzaniu w kierunku eksploracji gór wysokich, ——————— 1 Autorka wyra ża serdeczne podzi ękowania Panu Jerzemu Wali za otrzymane materiały historycz- ne i kartograficzne dotycz ące Himalajów i Karakorum. 48 jeszcze przed II wojn ą światow ą, mówił Adam Karpi ński: „Namawiam na K2: góra olbrzymia, obronna, wi ęc tym wi ększa chwała dla narodu, który na niej walczy. Nawet po osi ągni ęciu wierzchołka Everestu b ędzie to pierwsze wej ście na K2 zali- czone do wielkich czynów... Namawiam z całym rozmysłem. Wiem, że Polacy mog ą robi ć wielkie rzeczy – tylko musi przed nimi sta ć wielki cel” (Kurczab 2008). Pierwszym szczytem, który uwzgl ędniano w planach eksploracji, stał si ę K2, dlate- go w 1936 r. powołano Komitet Himalajski Klubu Wysokogórskiego Polskiego To- warzystwa Tatrza ńskiego, na czele którego stan ął entuzjasta wielkiej eksploracji szczytów najwy ższych – Adam Karpi ński (Marek 2009). Głównym zadaniem Komi- tetu było opracowanie planu zdobywania gór w ła ńcuchach Karakorum lub Himala- jów. Plan okazał si ę zbyt ambitny ze wzgl ędu na brak do świadczenia w górach najwy ższych. Sceptycznie do d ąż eń polskich alpinistów odniósł si ę rz ąd indyjski, który odmówił wydania pozwolenia na działalno ść wysokogórsk ą w masywie K2 w Karakorum ze wzgl ędu na pierwsze ństwo wyprawy ameryka ńskiej (Dorawski 1947). Zdecydowano si ę zatem na wej ście na szczyt nieco ni ższy, nieprzekraczaj ący wysoko ści 7500 m n.p.m., który nie wymagał stosowania aparatury tlenowej (Pietra- szek 2003). Na cel wyprawy wybrano szczyt Nanda Devi East (7434 m n.p.m.) w Hima- lajach. Jej wyposa żenie zostało w wi ększo ści zaprojektowane przez Adama Karpi ń- skiego i wykonane w kraju. Skład ekspedycji stanowili: Adam Karpi ński, Stefan Bernadzikiewicz, Jakub Bujak i Janusz Klarner. Po ponadtrzydziestopi ęciodniowej działalno ści w masywie Nanda Devi wierzchołek zdobyli 2 lipca 1939 r. Jakub Bu- jak i Janusz Klarner (Dorawski 1961). Pierwsza polska wyprawa w Himalaje, za- ko ńczona sukcesem, przeniosła nast ępnie swoj ą działalno ść w górne partie lodowca Miram, w rejon masywu Tirsuli (7074 m n.p.m.). Niespodziewanie, 19 lipca 1939 r., w lawinie pod atakowanym szczytem Tirsuli zgin ęli Stefan Bernadzikiewicz i Adam Karpi ński (Wojsznis 1964). Uczestnik tej wyprawy Janusz Klarner wspominał, że „Tirsuli stał si ę najwi ększ ą kl ęsk ą, jak ą mogli śmy ponie ść , Nanda Devi był naszym triumfem najwi ększym” (Kowalewski, Paczkowski 1989). Umiej ętno ści alpinistyczne Polaków na Nanda Devi East zostały docenione przez wielu alpinistów. O skali trudno ści tego szczytu wypowiedział si ę pierwszy zdobywca Mount Everestu, szer- pa Norgay Tenzing, słowami: „ostatnimi laty zapytywano mnie nieraz, która z moich dróg była najtrudniejsza i najbardziej niebezpieczna. Spodziewano si ę usłysze ć Eve- rest. To Nanda Devi East” (Ullman 1957). Spektakularny sukces, jaki odniosła pierwsza polska wyprawa w Himalaje w 1939 r., miał pomóc w wybieraniu tych gór za cel eksploracji w wytyczeniu nowych kierun- ków. Dobr ą pass ę ekspedycji przedwojennych zahamowały wybuch II wojny świa- towej oraz sytuacja polityczna, w jakiej znalazła si ę Polska w okresie powojennym. Przez ponad trzydzie ści lat Himalaje były niedost ępne dla polskich alpinistów. War- to jednak zaznaczy ć, że pomimo ogromnych trudno ści w organizowaniu polskich narodowych wypraw Polacy brali udział w ekspedycjach organizowanych przez al- pinistów innych krajów. Alpejska działalno ść Jerzego Hajdukiewicza została doce- niona przez wspinaczy szwajcarskich. W 1958 r. został on zaproszony do udziału w szwajcarskiej wyprawie na Dhaulagiri (Schweizerische Dhaulagiri Himalaya-Expe- dition). Dwa lata pó źniej, w nast ępnej próbie ataku na Dhaulagiri, udział w ekspedycji zaproponowano Adamowi Skoczylasowi oraz ponownie Jerzemu Hajdukiewiczowi 49 (Eiselin, Forrer 1961). Ten ostatni był równie ż uczestnikiem austriackiej wyprawy na Malubiting (7453 m n.p.m.) 2. Wybrane polskie ekspedycje w Himalaje w latach 70. XX w. Zanim polscy alpini ści wyruszyli w najwy ższe góry świata na podbój szczytów przekraczaj ących 8000 m n.p.m., ju ż w 1973 r. wyruszyła w pasmo Himalajów Lahul wyprawa rekonesansowa Lubelskiego Koła Klubu Wysokogórskiego pod kierownic- twem Zbigniewa Stepka. Ekspedycja ta musiała zmierzy ć si ę z trudnymi warunkami atmosferycznymi i zagro żeniem lawinami, które były powodem tragicznego wypad- ku dwóch uczestników: Zbigniewa Stepka i Andrzeja Grz ązka. Działalno ść alpini- styczna uczestników wyprawy zako ńczyła si ę jedynie zdobyciem szczytów CB 13a (6180 m n.p.m.) przez Zdzisława J. Czarneckiego, Andrzeja Kucypera i Jana Kubita oraz Kunzam (5500 m n.p.m.) przez Jana Kubita i Zbigniewa Nasalskiego oraz Te- res ę Rubinowsk ą i Józefa Płonk ę (Rubinowska, Czarnecki 1975). Jesieni ą 1973 r. w Himalaje Centralne, rejon Langtang Himal, wyruszyła naukowa wyprawa, któr ą kierował doc. Zbigniew Jaworowski. Miała ona na celu badanie ska- żeń atmosfery, co wykonywano, pobieraj ąc próbki lodu ze specjalnie odsłoni ętych partii lodowca, st ąd te ż nie prowadzono działalno ści alpinistycznej (Cielecki 1974). Pasmo Himalajów, przez długi okres niedost ępne dla polskich wypraw, dopiero w 1974 r. okazało si ę pocz ątkiem wielkiej ery zdobywczej Polaków. Wówczas za cel pierwszego powojennego polskiego wyjazdu w te góry wybrano niezdobyty szczyt Kangbachen (7902 m n.p.m.), znajduj ący si ę w masywie Kanczendzongi. W ekspe- dycji pod kierownictwem Piotra Młoteckiego, zorganizowanej przez Polski Klub Górski, udział wzi ęło 16 alpinistów. Zdobycie Kangbachen 26 maja 1974 r. przez grup ę wspinaczy: Wojciecha Bra ńskiego, Wiesława Kłaputa, Marka Malaty ńskiego, Kazimierza Olecha i Zbigniewa Rubinowskiego zwi ększyło dorobek polskiego alpini- zmu i jednocze śnie ugruntowało pozycj ę polskich alpinistów w środowisku mi ędzy- narodowym (Młotecki 1974). Do świadczenie zdobyte podczas wielu wypraw wysokogórskich w górach Azji w latach sze ść dziesi ątych skłoniło polskich himalaistów do wytyczania nowych kie- runków i charakteru wypraw. Ju ż podczas zimowej wyprawy na Noszak w Hinduku- szu Polacy udowodnili, że eksploracja gór w sezonie zimowym mo że sta ć si ę now ą form ą aktywno ści górskiej. Andrzej Zawada wspominał, że „[...] nale ży konkurowa ć ze szczytowymi osi ągni ęciami alpinizmu światowego, a nie trzyma ć si ę tylko swego podwórka. Gdyby tak było, mogliby śmy jeszcze wielokrotnie rozwi ązywa ć drobne problemy, dokonuj ąc czego ś tylko o stopie ń lepszego od dotychczasowych osi ągni ęć . Dlatego uwa żałem, że trzeba przeskoczy ć pewien etap, nie goni ć najlepszych, tylko od razu zrobi ć co ś nowego, czego nikt na świecie jeszcze nie robił” (Matuszewska 2003).
Recommended publications
  • Artur Hajzer, 1962–2013
    AAC Publications Artur Hajzer, 1962–2013 Artur Hajzer, one of Poland’s best high-altitude climbers from the “golden age,” was killed while retreating from Gasherbrum I on July 7, 2013. He was 51. Born on June 28, 1962, in the Silesia region of Poland, Artur graduated from the University of Katowice with a degree in cultural studies. His interests in music, history, and art remained important throughout his life. He started climbing as a boy and soon progressed to increasingly difficult routes in the Tatras and the Alps, in both summer and winter, in preparation for his real calling: Himalayan climbing. He joined the Katowice Mountain Club, along with the likes of Jerzy Kukuczka, Krzysztof Wielicki, Ryszard Pawlowski, and Janusz Majer. His Himalayan adventures began at the age of 20, with expeditions to the Rolwaling Himal, to the Hindu Kush, and to the south face of Lhotse. Although the Lhotse expedition was unsuccessful, it was the beginning of his climbing partnership with Jerzy Kukuczka. Together they did the first winter ascent of Annapurna in 1987, a new route up the northeast face of Manaslu, and a new route on the east ridge of Shishapangma. Artur climbed seven 8,000-meter peaks and attempted the south face of Lhotse three times, reaching 8,300 meters on the formidable face. He even concocted a plan to climb all 14 8,000-meter peaks in one year, a scheme that was foiled by Pakistani officials when they refused him the required permits. Artur proved he was more than a climber when he organized the massively complicated “thunderbolt” rescue operation on Everest’s West Ridge, a disaster in which five members of a 10-member Polish team were killed.
    [Show full text]
  • Od Redakcji Aktualności
    04 / 2019 Od Redakcji W bieżącym numerze (https://www.kw.warszawa.pl/echa-gor) znajdziecie wspomnienia rocznicowe i garść tegorocznych wieści z gór najwyższych, informacje o arcyciekawej konferencji „Góry- Literatura-Kultura” i serii wydawniczej Pracowni Badań Humanistycznych nad Kulturą Górską, pożegnania i wspomnienia o Tych, którzy odeszli. Wszystkim czytelnikom życzymy wesoło spędzonych Świąt Bożego Narodzenia i przesyłamy dobre życzenia na Nowy Rok 2020! Anna Okopińska, Beata Słama i Marcin Wardziński Aktualności „Nazywam się Paweł Juszczyszyn, jestem sędzią Sądu Rejonowego w Olsztynie, do wczoraj delegowanym do orzekania w Sądzie Okręgowym w Olsztynie. W związku z odwołaniem mnie z delegacji do Sądu Okręgowego chcę podkreślić, że prawo stron do rzetelnego procesu jest dla mnie ważniejsze od mojej sytuacji zawodowej. Sędzia nie może bać się polityków, nawet jeśli mają wpływ na jego karierę. Apeluję do koleżanek i kolegów sędziów, aby zawsze pamiętali o rocie ślubowania sędziowskiego, orzekali niezawiśle i odważnie.” Czy wiedzieliście, że Paweł jest alpinistą? Był prezesem KW Olsztyn i uczestniczył w wielu ciekawych wyprawach. Wspiął się m.in. na Denali i Nevado Alpamayo. I czy ktoś powie, że wspinanie nie kształtuje charakterów? *** 11 grudnia 2019, podczas 14. sesji komitetu UNESCO na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa ludzkości wpisano alpinizm. 1 40 lat temu Rakaposhi 1979 W dniach 1, 2 i 5 lipca 1979 polsko-pakistańska wyprawa w Karakorum dokonała drugiego, trzeciego i czwartego wejścia na szczyt Rakaposhi (7788 m). Jej kierownikiem był kapitan (obecnie pułkownik) Sher Khan, kierownikiem sportowym Ryszard Kowalewski, a uczestnikami Andrzej Bieluń, Anna Czerwińska, Jacek Gronczewski (lekarz), Krystyna Palmowska, Tadeusz Piotrowski, Jerzy Tillak i wspinacze pakistańscy. Sukces został ładnie podsumowany przez Janusza Kurczaba: „Choć wyprawa obfitowała w konflikty, zarówno na linii Pakistańczycy – Polacy, jak i między grupą męską a dwójką kobiet, to efekt końcowy był bardzo korzystny.
    [Show full text]
  • Catalogue 48: June 2013
    Top of the World Books Catalogue 48: June 2013 Mountaineering Fiction. The story of the struggles of a Swiss guide in the French Alps. Neate X134. Pete Schoening Collection – Part 1 Habeler, Peter. The Lonely Victory: Mount Everest ‘78. 1979 Simon & We are most pleased to offer a number of items from the collection of American Schuster, NY, 1st, 8vo, pp.224, 23 color & 50 bw photos, map, white/blue mountaineer Pete Schoening (1927-2004). Pete is best remembered in boards; bookplate Ex Libris Pete Schoening & his name in pencil, dj w/ edge mountaineering circles for performing ‘The Belay’ during the dramatic descent wear, vg-, cloth vg+. #9709, $25.- of K2 by the Third American Karakoram Expedition in 1953. Pete’s heroics The first oxygenless ascent of Everest in 1978 with Messner. This is the US saved six men. However, Pete had many other mountain adventures, before and edition of ‘Everest: Impossible Victory’. Neate H01, SB H01, Yak H06. after K2, including: numerous climbs with Fred Beckey (1948-49), Mount Herrligkoffer, Karl. Nanga Parbat: The Killer Mountain. 1954 Knopf, NY, Saugstad (1st ascent, 1951), Mount Augusta (1st ascent) and King Peak (2nd & 1st, 8vo, pp.xx, 263, viii, 56 bw photos, 6 maps, appendices, blue cloth; book- 3rd ascents, 1952), Gasherburm I/Hidden Peak (1st ascent, 1958), McKinley plate Ex Libris Pete Schoening, dj spine faded, edge wear, vg, cloth bookplate, (1960), Mount Vinson (1st ascent, 1966), Pamirs (1974), Aconcagua (1995), vg. #9744, $35.- Kilimanjaro (1995), Everest (1996), not to mention countless climbs in the Summarizes the early attempts on Nanga Parbat from Mummery in 1895 and Pacific Northwest.
    [Show full text]
  • Panorama-2-2021-Bergsport-Heute.Pdf [6,5
    Geschichte des Alpinismus Was soll das? „Warum tun wir uns das an?“, fragte ein sen darüber sich selbst.“ So zitierte Fran- Es brauchte aber Galileo und Newton, Lied zum 150. Bestehen des DAV. „Weil er da cesco Petrarca den Kirchenvater Augusti- Rousseau und Kant, um das Individuum zu ist“, sagte George Mallory über seinen An- nus, als er 1336 auf dem Gipfel des Mont ermächtigen, „zurück zur Natur“ zu gehen trieb zum Everest. Viele Motivationen zie- Ventoux (1909 m) in der Provence stand – und sie wissenschaftlich zu be-greifen. So hen uns heute in die Berge und zum Berg- seine Besteigung gilt als „Geburtsstunde wurde der Mont Blanc 1786 auf Initiative sport, einige sind uralt. Immer aber war der des Alpinismus“. von Horace-Bénédict de Saussure erstbe- Alpinismus mit seinen Stilregeln ein Spie- Was bei einer europazentrierten Perspek- stiegen, der dort oben seine Messungen gel des Zeitgeistes. tive gerne übersehen wird: In vielen Kultu- machen wollte. Viele der ersten Gipfelbe- ren der Welt war „Bergsport“ schon viel steigungen hatten neben nationalisti- „Und es gehen die Menschen hin, zu be- früher bekannt; so gibt es Berichte aus schen (Glockner, Ortler) wissenschaftliche staunen die Höhen der Berge, die unge- dem China des achten Jahrhunderts über Gründe, etwa an der Jungfrau 1811 oder an heuren Fluten des Meeres, die breit dahin- Bergtouren – mit zünftigem Hüttenzauber. der Zugspitze. Doch mit hehrem Forscher- fließenden Ströme, die Weite des Ozeans Und jahrtausendealte kultische Spuren drang vermischte sich gewiss oft – wenn und die Bahnen der Gestirne und verges- findet man an vielen Bergen der Erde. Eu- auch unausgesprochen – Vorwitz und Neu- ropa musste sich erst aus dem dunklen gier aufs Ungewisse.
    [Show full text]
  • RAPORT Zespołu Ds. Zbadania Okoliczności I Przyczyn Wypadku
    RAPORT Zespołu ds. zbadania okoliczności i przyczyn wypadku podczas zimowej wyprawy na Broad Peak 2013 r. Autorzy Raportu: Anna Czerwińska Bogdan Jankowski Michał Kochańczyk Roman Mazik Piotr Pustelnik Kwiecień – sierpień 2013 r. 1 Spis treści 1. Wstęp 2. Podstawa formalna działania Zespołu 3. Wstępne czynności wyjaśniające 4. Dokumentacja Raportu 5. Ocena przygotowań do wyprawy 5.1. Wstęp 5.2. Dobór celu 5.3. Wyposażenie wyprawy 5.4. Dobór i przygotowanie uczestników 5.5. Podsumowanie przygotowań do wyprawy 6. Ocena przebiegu aklimatyzacji 7. Ocena akcji przygotowawczej do ataku szczytowego i rozmieszczenia obozów 8. Ocena ataku szczytowego 8.1. Ocena taktyki wejścia szczytowego 8.2. Ocena przebiegu ataku szczytowego 8.3. Ocena akcji poszukiwawczej i odwrotu z obozu czwartego 9. Ogólna ocena wyprawy 10. Bezpośrednie przyczyny śmierci uczestników wyprawy 11. Konkluzja 12. Zalecenia dla PZA i organizatorów wypraw 2 1. Wstęp Zimą 2012/2013 roku działała w Karakorum wyprawa zorganizowana przez Polski Związek Alpinizmu (PZA) w ramach programu „Polski Himalaizm Zimowy”, której celem było dokonanie pierwszego zimowego wejścia na Broad Peak (8047 m). W skład wyprawy weszli: Krzysztof Wielicki - kierownik wyprawy - Klub Wysokogórski Katowice. Nestor polskiego himalaizmu. Zdobywca Korony Himalajów. Autor trzech pierwszych zimowych wejść na ośmiotysięczniki, w tym Mount Everest. Jako pierwszy człowiek w historii zdobył ośmiotysięcznik - Broad Peak (8047 m) - w ciągu jednego dnia, w czasie 16-tu godzin. Na 3 ośmiotysięczniki wszedł samotnie, wytyczył 3 nowe drogi. Zimą 2002/03 prowadził zimową wyprawę na K2, a zimą 2006/07 zimową wyprawę na Nanga Parbat. Pochodzi z Tychów, mieszka w Dąbrowie Górniczej. Maciej Berbeka - Klub Wysokogórski Zakopane. Nestor polskiego himalaizmu.
    [Show full text]
  • Jerzy Kukuczka
    Jerzy Kukuczka [3] Józef Jerzy Kukuczka (ur. 24 marca 1948 w Katowicach, zm. 24 Jerzy Kukuczka października 1989 na Lhotse w Nepalu) – polski taternik, alpinista i Józef Jerzy Kukuczka himalaista, jako drugi człowiek na Ziemi zdobył Koronę Himalajów i Karakorum – wszystkie 14 głównych szczytów o wysokości ponad 8 tysięcy metrów (pierwszy był Reinhold Messner, któremu zajęło to szesnaście lat i cztery miesiące, Kukuczce niespełna osiem lat). Uznawany jest za jednego z najwybitniejszych himalaistów w historii. Spis treści Życiorys Jerzy Kukuczka – graffiti w Bogucicach (2011) Najważniejsze osiągnięcia Data i miejsce 24 marca 1948 Osiągnięcia wspinaczkowe – chronologia urodzenia Katowice Tatry Dolomity Data i miejsce 24 października 1989 śmierci Lhotse Alpy Bułgaria Przyczyna upadek z wysokości śmierci po pęknięciu liny Alaska Alpy Południowe (Nowa Zelandia) Miejsce lodowa szczelina na spoczynku Lhotse Hindukusz Korona Himalajów i Karakorum Narodowość polska Inne Edukacja Studium Trenerów Alpinizmu Upamiętnienie [1][2] Książki Małżeństwo żona Cecylia Artykuły Dzieci Maciej, Wojciech Filmy Odznaczenia Sztuki teatralne Przypisy Linki zewnętrzne Życiorys Był beskidzkim góralem, którego rodzina pochodzi z Istebnej. W szkole średniej uprawiał przez pewien czas podnoszenie ciężarów, aż do momentu, kiedy dostał zakaz lekarski uprawiania tego sportu. W 1965 roku został członkiem Harcerskiego Klubu Taternickiego im. gen. Mariusza Zaruskiego w Katowicach. HKT, należący do Hufca Katowice-Zachód, prowadził działalność turystyczną na rzecz hufca, organizując imprezy turystyczne z wykorzystaniem elementów z zakresu wspinaczki. W działaniach tych brał czynny udział Jerzy Kukuczka. W 1966 roku wstąpił do Koła Katowickiego Klubu Wysokogórskiego i ukończył tatrzański kurs wspinaczkowy. W czasie harcerskiego zimowiska w Kowarach zimą 1967/68 uzyskał stopień przewodnika, a następnie – podharcmistrza. W HKT pełnił funkcje przewodniczącego Komisji Rewizyjnej (1967–1969) oraz szefa komórki szkoleniowo-kwalifikacyjnej (1971–1975).
    [Show full text]
  • Winter 8000: Climbing the World's Highest Mountains
    AAC Publications WINTER 8000: CLIMBING THE WORLD’S HIGHEST MOUNTAINS IN THE COLDEST SEASON By Bernadette McDonald WINTER 8000: CLIMBING THE WORLD’S HIGHEST MOUNTAINS IN THE COLDEST SEASON. Bernadette McDonald. Mountaineers Books, 2020. Paperback, 272 pages, $21.95. When a team of 10 Nepalese mountaineers reached the summit of K2 in the waning hours of January 16, 2021, the achievement marked not only a singular feat of endurance and teamwork, but also the closing of a frontier: All the world’s principle peaks above 8,000 meters have now been climbed in winter. While it took only 14 years, from 1950 to 1964, for all the 8,000-meter monsters to be climbed for the first time, their winter conquest required 41 more years. In her latest book, Canadian author Bernadette McDonald delivers a succinct and timely history of this period. Succinct because the author made the deft choice to structure her story with each chapter focusing on a different mountain. Checking in at tidy 272 pages, her narrative drops the reader directly into the fray on the flanks of each peak, delivering 14 epic climbs for the price of one. And timely because the book was released in 2020, some months before the K2 ascent made headlines around the world. At the heart of the story are the Ice Warriors, a legendary band of Polish mountaineers who embraced “the art of suffering” and successfully summited seven of the 8,000ers, including Everest, in a span of only eight years during the 1980s. Having written extensively about the rich Polish mountaineering tradition (McDonald’s Freedom Climbers: The Golden Age of Polish Climbing was published in 2011), she is clearly on comfortable terrain, introducing the reader to the key players with ease and adroitly explaining nuances between different cliques that came together behind the Iron Curtain in cities like Zakopane and Katowice.
    [Show full text]
  • Nanga Parbat: First Winter Ascent Pakistan, Western Himalaya at 3.17 P.M
    AAC Publications Nanga Parbat: First Winter Ascent Pakistan, Western Himalaya At 3.17 p.m. on February 26, Simone Moro (Italy), Muhammad Ali Sadpara (Pakistan), and Alex Txikon (Spain) stepped onto the summit of Nanga Parbat (8,125m) to make the long-awaited first winter ascent. Before the 2015-’16 winter season, which in the Northern Hemisphere conventionally runs from December 21 to March 20, a total of 31 expeditions had attempted Nanga Parbat in winter. Six more teams arrived for this winter season, and two of these eventually combined forces to make the successful ascent. Although more of a reconnaissance than a serious attempt (Nanga Parbat had not been climbed at that time), the first foray onto the mountain in winter conditions occurred in 1950, when a three-man team of British mountaineers established a couple of camps on the Rakhiot Face in December. When he started to suffer frostbite in the toes, Robert Marsh descended, leaving his companions William Crace and John Thornley in a tent at about 5,500m. They were never seen again. The Poles, those doyens of Himalayan winter mountaineering, started the ball rolling again in the 1988-’89 season. This and most subsequent expeditions failed to get above 7,000m. The best effort until this year came in early February 1997, when a Polish team led by the father of high-altitude winter mountaineering, Andrzej Zawada, established four camps on the standard Kinshofer Route, from the highest of which two climbers made a push for the top. Zbigniew Trzmiel reached a point only 250m below the summit before turning around.
    [Show full text]
  • ASIAN ALPINE E-NEWS Issue No 75. September 2020
    ASIAN ALPINE E-NEWS Issue No 75. September 2020 C CONTENTS All-Afghan Team with two Women Climb Nation's Highest Peak Noshakh 7492m of Afghanistan Page 2 ~ 6 Himalayan Club E-Letter vol. 40 Page 7 ~ 43 1 All-Afghan Team, with 2 Women Climb Nation's Highest – Peak Noshakh 7492m The team members said they did their exercises for the trip in Panjshir, Salang and other places for one month ahead of their journey. Related News • Female 30K Cycling Race Starts in Afghanistan • Afghan Female Cyclist in France Prepares for Olympics Fatima Sultani, an 18-year-old Afghan woman, spoke to TOLOnews and said she and companions reached the summit of Noshakh in the Hindu Kush mountains, which is the highest peak in Afghanistan at 7,492 meters. 1 The group claims to be the first all-Afghan team to reach the summit. Fatima was joined by eight other mountaineers, including two girls and six men, on the 17-day journey. They began the challenging trip almost a month ago from Kabul. Noshakh is located in the Wakhan corridor in the northeastern province of Badakhshan. “Mountaineering is a strong sport, but we can conquer the summit if we are provided the gear,” Sultani said.The team members said they did their exercises for the trip in Panjshir, Salang and other places for one month ahead of their journey. “We made a plan with our friends to conquer Noshakh summit without foreign support as the first Afghan team,” said Ali Akbar Sakhi, head of the team. The mountaineers said their trip posed challenge but they overcame them.
    [Show full text]
  • Maciej Berbeka
    Maciej Berbeka [1] Maciej Berbeka (ur. 17 października 1954 w Zakopanem , zaginął 6 marca Maciej Berbeka 2013 na stokach Broad Peak w Karakorum[2][3]) – polski himalaista, zdobywca 5 ośmiotysięczników, artysta malarz, grafik i scenograf. Spis treści Życiorys Zaginięcie Upamiętnienie Maciej Berbeka (po lewej) i Józef Hojda Odznaczenie na Mera Peak Życie prywatne Data 17 października 1954 i miejsce Zakopane Przypisy urodzenia Data 6 marca 2013 i miejsce Broad Peak Życiorys śmierci Zawód, alpinista, taternik, Absolwent Państwowego Liceum Technik Plastycznych im. A. Kenara w zajęcie przewodnik, himalaista Zakopanem oraz Wydziału Wzornictwa Przemysłowego Akademii Sztuk Odznaczenia Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie. Artysta malarz, grafik i scenograf Teatru im. S. I. Witkacego w Zakopanem[4]. Ratownik TOPR (od 1979), przewodnik UIAGM[5], nauczyciel PLTP im. A. Kenara w Zakopanem. Członek (w l. 1982–1986 prezes) Klubu Wysokogórskiego Zakopane. Dokonał pierwszych zimowych wejść na Manaslu (1984, razem z Ryszardem Gajewskim), Czo Oju (1985, razem z Maciejem Pawlikowskim)[5] oraz Broad Peak (5 marca 2013 r.) z Adamem Bieleckim, Tomaszem Kowalskim oraz Arturem Małkiem[6]. Wcześniej był blisko pierwszego zimowego wejścia na Broad Peak w stylu alpejskim z Aleksandrem Lwowem podczas zimowej polskiej wyprawy na K2 w 1988 – dotarł wtedy do przedwierzchołka Rocky Summit (8028 m n.p.m.) niższego od głównego o kilkadziesiąt metrów, lecz oddalonego o godzinę wspinaczki eksponowaną granią[5]. Tym samym został pierwszym człowiekiem, który zimą przekroczył 8000 m n.p.m. w Karakorum. Zdobył Annapurnę nową drogą – południową ścianą. Był kierownikiem wypraw zimowych na Manaslu i trzech na Nanga Parbat. W 1993 zdobył Mount Everest od strony chińskiej[5].
    [Show full text]
  • Karakoram 1988
    Karakoram 1988 PAUL NUNN (Plates 105, 106) The summer seems to have been marked by relatively good early weather for high snow peaks, but conditions were poor for high-altitude climbing in July and early August, causing disappointment on K2 to all parties and some problems elsewhere. Nevertheless, there was a continued trend towards creative ascents of new routes, on peaks varying from just below 8000m to small technical and not-so-technical mountains. The year began with the Polish-British-Canadian first attempt on K2 in winter. Bad weather caused immense difficulty in getting equipment to Base Camp, which delayed matters greatly. Andrzej Zawada, veteran of so many winter schemes, led the n-member team. They faced high winds and temperatures down to - 50°C. A high point of 7350m on the Abruzzi ridge was reached, but mostly the conditions seem to have been too bad to allow much progress. Roger Mear, Mike Woolridge and John Barry took part, though John did not go to Base Camp and Mike was ill. The first winter ascent of Broad Peak was something of a consolation prize. Maciej Berbeka and Alek Lwow set out on 3 March on an alpine-style ascent of the ordinary route. On 6 March Lwow decided to stay at a camp at 7700m after the exhausting struggle to reach that point through deep snow. Berbeka reached the top that night at 6pm and got down to 7900m before being forced to stop. Next morning he rejoined Lwow in poor weather and they made the descent safely. Both suffered frostbite.
    [Show full text]
  • 2010 12 Broad Peak Www Trojmiasto Pl.Pdf 201.63 KB
    fakty i opinie Szaman wysokiej góry 11 grudnia 2010, godz. 14:00 (60 opinii) Robert Szymczak - jeden z najbardziej obiecujących młodych polskich himalaistów Zdobył już dwa ośmiotysięczniki: Dhaulagiri i Nanga Parbat. Teraz po raz drugi próbuje swoich sił na jednym z nielicznych niezdobytych zimą ośmiotysięczników Broad Peak. Jest specjalistą medycyny ratunkowej i medycyny górskiej. Jeżeli ma się szczęście w nieszczęściu można na niego trafić na Klinicznym Oddziale Ratunkowym Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku Medycznego lub w karetce S1 Gdańskiego Pogotowia. Propaguje bezpieczne uprawianie sportów górskich, uczy młodzież jak odpowiedzialnie przygotowywać się i uprawiać sporty ekstremalne. Robert Szymczak, jest jednym z najbardziej obiecujących młodych polskich himalaistów, który właśnie wyrusza zdobyć 12 najwyższy szczyt świata. mat. prasowe Od lewej: Robert Szymczak, Marcin Miotk, Krzysztof Wielicki, Janusz Onyszkiewicz, Marcin Kaczkan, Marek Wierzbowski.Na siedząco od lewej: Arkadiusz Grządziel, Artur Hajzer, Wojciech Kozub. fot. Anna Szczodrowska Trening przez wyprawa to 6 dni intensywnych ćwiczeń, w tym wspinaczka skałkowa. Od kilkudziesięciu lat najwięksi himalaiści świata ścigają się o palmę pierwszeństwa i zaszczytny tytuł pierwszych zdobywców najwyższych szczytów. Jerzy Kukuczka, Krzysztof Wielicki, Andrzej Zawada, Leszek Cichy, Wojtek Kurtyka, Artur Hajzer to prawdziwe legendy polskiego himalaizmu. W ich ślady idą następni "lodowi wojownicy", przed którymi stoją coraz to trudniejsze wyzwania. Pięć ośmiotysięczników świata wciąż nie zostało zdobytych zimą, wyścig o pierwszeństwo zatem trwa. Pod kierownictwem Artura Hajzera właśnie rusza zimowa wyprawa na Broad Peak. Celem ekspedycji jest pierwsze zimowe wejście na ten mierzący 8047 m i leżący w Karakorum, na pograniczu Indii, Pakistanu i Chin, szczyt. - Wyprawa powinna zakończyć się w marcu 2011 roku. Najważniejsze działania czekają nas w lutym.
    [Show full text]