ANKARA KALKINMA

AJANDASI ISSN 2149-6099 ÜÇ AYLIK ANKARA KALKINMA AJANSI DERGİSİ 2017 / 1

Ankara Toprağından Bereket Fışkırıyor

Tarım Sektöründe Güçlü Eğiticiler Ekonominin Çarpan Etkisi: Tarımsal Destekler Güçlü Kooperatifler Tarım

Ankara’da Tarım ve Ankara’da İnovasyon ve Bir Uygarlık Beşiği Kırsal Kalkınma Tarım Sektörü Şereflikoçhisar ÜÇ AYLIK ANKARA KALKINMA AJANSI DERGİSİ 2017 / 1

ANKARA KALKINMA AJANDASI DERGİSİ SAHİBİ ANKARA KALKINMA AJANSI

İMTİYAZ SAHİBİ ANKARA KALKINMA AJANSI GENEL SEKRETERİ ARİF ŞAYIK

YAYIN KURULU BAŞKANI ABDULMELİK KOÇİN

YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ GÖKHAN CANLI

YAYIN KURULU DR. COŞKUN ŞEREFOĞLU DR. MİRAY HANIM YILDIRIM DR. NEDİM SÖZEN ONUR BATUHAN KURT S. AYBARS ERDEMLİ

YAZI İŞLERİ DR. COŞKUN ŞEREFOĞLU ABDULMELİK KOÇİN EMİNE GÖKKAYA DR. NEDİM SÖZEN ZEYNEP TUĞBA ŞAVLI DR. MİRAY HANIM YILDIRIM

Ankara Kalkınma Ajandası’nda makale yayımlamak çn yazarın kısa özgeçmş ve letşm blgler elektronk posta le derg-yaymail protected] adresne göndereblrler. Yayımlanan yazıların hukuk sorumluluğu yazarlarına, görsellern hukuk sorumluluğu se Sanay Gazeteclk’e attr. Kaynak gösterlmek suretyle alıntı yapılablr.

YAPIM

SANAYİ GAZETECİLİK Matbaacılık Reklam Prodüksyon ve İnternet Hzmetler San. Tc. Ltd. Şt. Mustafa Kemal Mah. 2127 Sk. No:14/3 Çankaya / ANKARA Tel: 0312 417 11 44

BASKI VERİTAS BASIM MERKEZİ İstanbul Tuzla Kmya Sanaycler Organze Sanay Bölges Melek Aras Bulvarı, Analtk Cad. No : 46 Tuzla / İSTANBUL Tel: 444 1 303 Basım Tarh: Nsan 2017 AJANS’TAN ANKARA KALKINMA AJANDASI 3

Değerli Ajanda Okurları, Küresel olarak baktığımızda ise her yıl dünyada üretilen gıdanın üçte Ankara Kalkınma Ajansı olarak biri üretimden tüketime giden zincir bu sayıda yine Ankara’da içerisinde kelimenin tam anlamıyla yürüttüğümüz çalışmaları sizlere kayboluyor. Gıda atıklarının küresel yakından tanıtmaya çalışacağız. Bu maliyeti ise yıllık 2,6 trilyon dolar. sayıda ayrıca, geleceğimiz için en Bir yandan milyarlarca insanın açlık önemli konu olan tarım sektörünü sınırında yaşayıp, milyonlarcasının ele alan özel dosyayı ilginize açlıktan öldüğü yeryüzünde insanın, sunuyoruz. toplulukların, ülkelerin durup düşünmesi gerekiyor. Peki, doğaya Bildiğiniz üzere Türkiye, 25 milyon verdiğimiz tahribat? İnternette hektar işlenebilir tarım toprağı, yıllık küçük bir araştırma yaparak 112 milyar metreküp kullanılabilir rakamları önümüze serebiliriz. suyu ile bulunduğu coğrafyada Ancak rakamlar, doğaya verdiğimiz farklı bir öneme sahiptir. Tarımsal tahribatın korkunçluğunu Arif ŞAYIK Ankara Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Kalkınma Ankara üretimde artışın gelişmekte olan anlamamıza yetmez. ülkelere kaydığı günümüzde, alandaki deneyim ve bilgi birikimi Dolayısıyla, herkesin sıkça Türkiye’yi, lider konuma yükseltme dillendirdiği “inovasyon” kavramını potansiyeline sahiptir. Ancak, tüm tarımda hızla gündemimize almak dünyada artan nüfusu beslemek zorundayız. Türkiye’nin tarım için tarımda yenilikçi uygulamaların politikalarının gelişen teknoloji ile hızla hayata geçtiğini görüyoruz. uyumlu hale getirilmesi gerekliliği Ne yazık ki, ülkemizde tarımsal gözlerden uzak tutulmamalıdır. üretim hala yaygın olarak geleneksel İklim değişikliğinin etkilerini, yöntemler ile gerçekleştirilmektedir. tüm dünyada yükselişe geçen Bugün tarım politikalarımızı; gıda fiyatlarını, her yıl erozyonla sürdürülebilir tarım, gıda güvenliği, kaybedilen topraklarımızı, verimli ve onarıcı tarım, hayvan ve bitki etkin üretim tekniklerini, çiftçilerin sağlığı gibi kavramlar çerçevesinde yaşam standartlarını artırmayı ve yürütmek zorundayız. Bu noktada, daha onlarca başlığı tartışmaya Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım açmamız gerekiyor. Örgütü (FAO)’nün “Gıda güvenliği olmadan sosyal ve ekonomik FAO’nun önerileri net: “İklim akıllı kalkınma da mümkün değildir.” tarımsal uygulamalar benimsenerek saptamasını vurgulamak istiyorum. toprakların ve ormanların karbon Sadece üretim aşamasında değil, hapsetme kapasitesi yükseltilebilir, tüketim ve sonrası aşamalarda da emisyonlar azaltılabilir ve gittikçe rasyonel aklın izinde yol almalıyız. büyüyen nüfusu beslemek için gıda üretimi artırılabilir. Gıda sistemleri, Sürdürülebilir, Uzmanlar, Türkiye’de üretilen 49 gıda kayıp ve israfını azaltmaya verimli ve güvenli milyon ton meyve ve sebzenin katkıda bulunabilir ve çevreye daha tarım çalışmaları yüzde 25 ila 40 oranında üretim ve az iz bırakarak daha sağlıklı beslenme inovasyonun da dağıtım zinciri aşamasında kayba, düzenlerini teşvik edebilir.” satış ve tüketim aşamasında atık sektöre entegre haline dönüştüğünü vurguluyorlar. Ve sonuç; bir döngü içerisinde olmasıyla farklı bir Bu kayıplar özellikle paketleme ve yaşayan sonlu varlıklar olduğumuz boyut kazanmıştır. nakliye aşamasında yoğunlaşıyor. gerçeğini unutmamalıyız. 4 ANKARA KALKINMA AJANDASI İÇİNDEKİLER

03

Ajans’tan 06-37 Arif ŞAYIK Ajans’tan 06-07 Haberler Başkent OSB Eğitim Kurumları

20

Girişimci Öğrenciler 25 Akıllı Cihazlar 34 Tasarlıyor Ankara’ya EMITT’ten Ödül 3. Ankara Fotoğraf Yarışması Başladı

36-37 38-41 Ankara Temalı Satranç Takımı Tasarım Yarışması 42-45 22 Proje Sonuçlandı Sponsor Bekliyor Ankara’da İnovasyon ve Tarım Sektörü1 İÇİNDEKİLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 5

58-63

52-57 Bir Uygarlık Beşiği Tarihin Tanığı 46-51 Ankara’da Tarım ve ŞEREFLİKOÇHİSAR Kırsal Kalkınmadaki Hamit YİĞİT İnovasyonun Önemi Motor Gücü

74-75

68-73 Güçlü Eğiticiler 64-67 Güçlü Kooperatifler Lokman SARI Projesi Tarımsal Çiftçiyle Dost Borsa Destekler

81-82 80 Duyurular 76-79 Etkinlikler Ekonominin Çarpan Etkisi: Tarım 6 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

Kızlara Değer, Geleceğe Değer Projesi

Başkent OSB Eğitim Kurumları Ankara Aksaray Yetiştirme Yurdu’n- da kalan 45 kız çocuğunun faydala- Ankara Kalkınma Şadi Türk katıldı. nacağı “Drama ve Değerler Atölyesi” açıldı. Ajansı 2015 Yılı Sosyal Sorunların Çözü- Üniversite-sanayi Ankara Kalkınma Ajansı’nın 2015 Yılı 2. münde Yenilikçi Yöntem- işbirliğine 3’lü köprü Dönem Teklif Çağrısı’nda desteklenen ve ler Mali Destek Programı “Kızlara Değer, Geleceğe Değer” projesi kapsamında desteklenen Ankara Kalkınma Ajansı kapsamında açılışı yapılan atölyede çeşitli “Başkent OSB Teknik 2015 Yılı Sosyal Sorunla- sanatsal etkinlikler gerçekleştirilecek. Bilimler Meslek Yükseko- rın Çözümünde Yenilikçi Anadolu İlahiyat Derneği tarafından yürü- kulu”nun açılışı yapıldı. tülen proje ile Ankara Saray Kız Yetiştirme Yöntemler Mali Destek Programı kapsamında Yurdunda çalışan 30 bakım personeline Başkent OSB’de düzenle- yönelik eğitim çalışmaları da yürütülecek. nen açılış törenine, Bilim, desteklenen Başkent Sanayi ve Teknoloji Ba- OSB bünyesinde yapılan, Protokolden yoğun ilgi kanı Faruk Özlü, Ankara “Başkent OSB Mesleki Valisi Ercan Topaca, Bi- Eğitim Merkezi” ve “Baş- 30 Eylül 2016 tarihinde yapılan açılış tö- lim, Sanayi ve Teknoloji kent OSB Tasarım Destek renine, Pursaklar Kaymakamı İhsan Kara, Bakan Yardımcısı Hasan Faaliyetleri Eğitim, 3D Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Ankara Ali Çelik, Hacettepe Üni- Modelleme ve Uygulama İl Müdürü Bestami Erkoç, Anadolu İlahi- versitesi Genel Sekreteri Merkezlerinden oluşuyor. yat Derneği Kurucu Üyesi Hülya Kartal ve Prof. Dr. Candan Gökçe- diğer üyeleri ile Ankara Kalkınma Ajansı oğlu, Milli Eğitim Bakan Başkent OSB, üniver- İzleme ve Değerlendirme Birimi Başkanı Yardımcısı Orhan Erdem, site-sanayi işbirliği Muhammed Seyid Pehlivan ile uzman Ankara Kalkınma Ajansı kapsamında üç eğitim Ersin Ak katıldı. Genel Sekreteri Arif Şayık kurumunun yapımını ve Başkent OSB Başkanı tamamladı. “Hacettepe AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 7

Güvenli Bebekler Güvenli Yarınlar

Üniversitesi Başkent OSB meslek liseleri açılmasını Teknik Bilimler Meslek çok önemsiyoruz. Bu Yüksekokulu”, “Başkent konuda attığımız önemli OSB Mesleki Eğitim bir adımla, reel sektörün Merkezi” ve “Başkent OSB OSB’ler bünyesinde mes- Tasarım Destek Faaliyet- lek liseleri açmalarının leri Eğitim, 3D Modelleme önünü açtık. Milli Eğitim ve Uygulama Merkezi”nin Bakanlığımız, bu şekilde açılışı, Bilim Sanayi ve açılan okullara öğrenci Teknoloji Bakanı Faruk başına destek sağlıyor” Özlü tarafından yapıldı. dedi. Bakan Özlü, “Başkent OSB’nin hayata geçirdiği Teknoloji vurgusu Ankara Kalkınma Ajansı tarafından bu iki önemli projenin yürütülen 2015 yılı Sosyal Sorun- diğer OSB’lerimize, sanayi Başkent OSB Başkanı ların Çözümünde Yenilikçi Yöntemler kuruluşlarımıza, hayır- Şadi Türk ise, 2015’de ya- Mali Destek programı kapsamında Gazi severlerimize de örnek pımına başlanan eğitim Üniversitesi tarafından başvurusu yapılan olmasını diliyorum” dedi. kurumlarının yüzde 75 Aile ve Sosyal Politikalar Ankara İl Mü- Ankara Kalkınma Ajansı dürlüğü’nün proje ortağı olduğu “Güvenli “Meslek Lisesi desteğiyle tamamlandı- Bebekler Güvenli Yarınlar” projesinin açılış toplantısı 11 Ekim 2016 tarihinde açılmasını ğını söyledi. Teknolojik gelişim için hızla ilerle- Gazi Üniversitesi Konferans Salonu’nda önemsiyoruz” mek zorunda olduklarını yapıldı. Çok sayıda katılımcının ilgi gös- belirten Türk, “Geleceğin terdiği programa, Ankara Aile ve Sosyal Bakan Özlü yaptığı teknolojisine yatırım Politikalar İl Müdürü Bestami Erkoç, Gazi konuşmada, “Meslek lise- yapmalıyız. Sanayi gücü- Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof.Dr. lerini, iyi öğrencilerin de nü teknoloji ile birleştir- İlhan Üzülmez ve Ankara Kalkınma Ajansı tercih ettiği okullar haline memiz gerekiyor. yetkilileri katıldı. getirmeliyiz. Bu liselerde, en son teknolojiye göre Yakın ve orta vadedeki Bağlanmayı destekleyecek uygulamalı ve pratik eği- planlarla geleceği şekil- timler vermeli, bu liseler- lendirmeliyiz” dedi. Türk Proje kapsamında Ankara’ da koruma den mezun olan gençleri, ayrıca, OSB’lerin hep altında bulunan 0-2 yaş arası bebeklerin piyasada çalışmaya hazır birlikte üzerinde çalışaca- koruyuculara güvenli bağlanmalarını sağ- bireyler olarak mezun ğı yeni bir OSB Kanunu lamak amaçlanıyor. Bebeklerin bakımın- etmeliyiz. Mesleki eğiti- istediklerini de sözlerine dan sorumlu Atatürk Çocuk Yuvası’nda min en önemli özelliği, ekledi. görevli personellere ve evlat edinecek-ko- öğrencilerin teorik bilgiler ruyucu aile olacak kişilere bağlanmayı kadar pratik uygulama Törende ayrıca, konuş- destekleyici davranışları kazandırmak için alanlarına da hazırlanma- maların ardından da yeni eğitim programı düzenlenecek. Düzen- sıdır. Bu açıdan biz, özel- hizmete açılan eğitim lenen eğitimler diğer illerdeki eğitimciler likle OSB’ler bünyesinde kurumları gezildi. tarafından da takip edilebilecek. 8 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

Savunma ve Havacılıkta Endüstriyel İşbirliği Günleri

OSTİM Savunma ve Havacı- ne sunulan destekler konusunda lık Kümelenmesi (OSSA) ev da bilgilendirmelerde bulundu. sahipliğinde yapılan etkinliğe sek- törün devleri büyük ilgi gösterdi. Öte yandan, Ankara Kalkınma 33 ülkenin katılımı ile gerçekleşen Ajansı, Ankara’nın en önemli etkinlik, savunma ve havacılık sektörlerinden olan savunma ve sektörlerinin küresel çapta faaliyet havacılık sektörüne desteğini ICD- gösteren şirketlerini yerel şirketler DA organizasyonu kapsamında ile bir araya getirdi. Türk şirketleri da gösterdi. Ajans, 12 Ekim 2016 ile gerçekleşen ikili görüşmelerin akşamında Anadolu Medeniyet- gelecek dönemde Ankara’nın sek- leri Müzesi’nde üst düzey yetki- tördeki payını artırmasını sağlaya- lilerin katıldığı bir kokteyle de ev Savunma ve cağı ifade ediliyor. sahipliği yaptı. Havacılıkta Ankara yatırım ortamı Savunma sanayinin önde gelen Endüstriyel İşbirliği tanıtıldı küresel temsilcilerinin katıldığı Günleri’nin (ICDDA) organizasyonda; Anadolu Medeni- üçüncüsü 11-13 Görüşmelere destek veren Ankara yetleri Müzesi konuklara gezdiri- Ekim 2016 tarihleri Kalkınma Ajansı, 30’dan fazla lerek medeniyetimizin zenginliği uluslararası şirket ile görüşmeler hakkında bilgi sahibi olmaları ve arasında Ankara gerçekleştirdi. Ankara’da yatırım 600 yıllık müze binasının gör- Congresium’da iklimi anlatan Ankara Kalkınma kemi altında iş birliği fırsatlarını gerçekleştirildi. Ajansı uzmanları, şirket yetkilileri- geliştirmelerine imkan sağlandı. AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 9

Sosyal İnovasyon Merkezi Kuruluyor

Ankara Kalkınma girişimciler arasında bir Ajansı’nın 2015 Yılı arayüz işlevi görecek olan 2. Dönem Sosyal Sorunla- merkez oluşturulması rın Çözümünde Yenilikçi amaçlanıyor. Merkezin, Damla Projesi Yöntemler Mali Destek sosyal alanda inovasyon Programı kapsamında yapan kişilere ve kuru- Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından Ankara Sosyal Bilimler luşlara sosyal inovasyon yürütülen ve Ankara Kalkınma Ajan- Üniversitesi (ASBÜ) tara- ile ilgili ilham kaynağı sı tarafından desteklenen “Damla Projesi”- fından başvurusu yapılan olabilecek bilgiler sunma- nin sertifika töreni 26 Ekim 2016 tarihinde “Sosyal İnovasyon Merke- sı ve kurumlar arası bilgi yapıldı. zi (SİM)” projesinin açılış alışverişini geliştirmesi toplantısı 13 Ekim 2016 bekleniyor. Kızılcahamam’da düzenlenen sertifika tö- tarihinde ASBÜ Ankara renine, Gençlik ve Spor Bakanlığı Müşaviri Metin Ayvazoğlu, Kızılcahamam Belediye Sosyal Bilimler Üniversi- Fikirler tesi Konferans Salonu’n- Başkanı Muhittin Güney, Kızılcahamam değere dönüşecek Kaymakamı Mehmet Yıldız ve Ankara da yapıldı. Çok sayıda Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Arif Şayık katılımcının ilgi gösterdiği Projeyle, inovasyonlardan katıldı. programa, ASBÜ Rektörü faydalanacak grupların Prof. Dr. Mehmet Barca, toplumsal fayda sağlayıcı Sosyal sorumluluğa vurgu ASBÜ Genel Sekreteri aktörlerle buluşturulması Doç. Dr. Erdal Akdeve, da söz konusu olacak. Öte Üniversite öğrencilerini kapsayan “Damla Ankara Kalkınma Ajansı yandan Merkez, sosyal İzleme ve Değerlendirme Projesi” bir sosyal sorumluluk projesi olarak hizmet alanı başta olmak öne çıkıyor. Proje kapsamında bir araya Birim Başkanı M. Seyid üzere, yenilikçi istihdam gelen gençler, Kızılcahamam’da aile, kurum, Pehlivan katıldı. sağlama yöntemlerinin yetimhane, huzurevi ve engelli dernekleri geliştirilmesinden, genç, gibi çeşitli yerlere ziyaretlerde bulundu. Merkez, kadın, çocuk, yaşlı gibi de- Aynı zamanda gençler çevre ve mezar- arayüz olacak zavantajlı grupların kül- lık temizliği de yaptılar. Proje ile gençler türel, ekonomik, sosyal Kızılcahamam ilçesinin, kültürünü ve yöre Proje kapsamında alandaki görünürlükleri- halkını yakından tanıma fırsatı buldu. Proje bilginin ticarileştirilmesi nin artmasına kadar çok ile gençler, alanında uzman kişiler tarafın- olan inovasyon yaklaşı- çeşitli bir yelpazede fikir- dan gönüllülük, insan sevgisi, iyilik, empati, mı ön plana çıkartılarak lerin üretilip ekonomik fedakarlık, tasavvuf, sürdürülebilirlik, çevre bilgi üreticileri ile bu değere dönüşmesinde bir ve gençlik eğitimi gibi çeşitli konularda eği- bilgiyi toplum faydası- kaynak olma özelliğine tim alıyor. Proje sonunda gençler sertifika na dönüştürecek olan sahip olacak. ile ödüllendirildi. 10 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

Ankara-Kiev Direkt Uçuşları Başladı

Ankara Kalkınma Ajansı; Sybiha, “Tüm yetkililere sıcak ev Ankara’nın yatırım or- sahipliği ve misafirperverlikleri için tamının iyileştirilmesi, turizm teşekkür ediyorum” dedi. potansiyelinin kullanılması ve iş hacminin genişletilmesi amacıyla, “Doğrudan uçuşlar için TAV Havalimanları işbirliğinde efor harcıyoruz” Ukrayna Havayolları tarafından Ankara-Kiev arasında direkt uçuş Seferlerin başlamasıyla ilgili olarak seferlerinin başlamasını sağladı. Ankara Kalkınma Ajansı Genel Ukrayna Havayolları’nın Kiev’den Sekreteri Arif Şayık ise “Ankara’ya ilk uçuşu 30 Ekim 2016 Pazar doğrudan uçuşların artırılması günü saat 22:55’de gerçekleştirildi. amacıyla gayret sarf ediyoruz. Bi- Esenboğa Havalimanı’na gelen liyoruz ki ülke içinde erişilebilirlik yolcu uçağı ile 115 yolcu iniş yaptı. potansiyeli en üst seviyelerde olan Ankara Esenboğa Havalimanı’na Ankara, doğrudan uçuşlarla ulusla- inen yolcular ve kabin ekibi, TAV rarası erişilebilirliğini de artıracak- Esenboğa, Gözen Havacılık Hiz- tır. Bu vesileyle karşılıklı iyi niyet metleri, Ukrayna Büyükelçiliği ve ilişkilerini koruyarak bu uçuşların Ankara Kalkınma Ajansı yetkilileri başlamasında emeği olan tüm taraf- tarafından karşılandı. lara teşekkür ediyorum” şeklinde konuştu. İki başkente yeni köprü Ukrayna Havayollarının ilk seferi Ukrayna Büyükelçisi Andrii Sybiha ile uçuşları duyurmak ve Anka- Ankara Kalkınma “İki başkenti birbirine bağlayan ra’nın tarihi ve turistik mekânlarını Kiev ve Ankara uçuşları bizler için Ukraynalılara tanıtmak amacıyla Ajansı’nın çalışmaları mutluluk vericidir” diyerek Türkiye 14 ulusal gazeteci etkinliğe katıldı. sonucu Ankara- ve Ukrayna’nın sosyal ve ekono- Ankara Kalkınma Ajansı ve Ankara Kiev direkt uçuşları mik açıdan olumlu bir ortamda yer Büyükşehir Belediyesi tarafın- başladı. İlk uçuş aldığı bu süreçte başlayan direkt dan ağırlanan gazeteci heyetine 30 Ekim 2016 Pazar uçuşların her iki ülke için de yapıcı Anado-lu Medeniyetleri Müzesi, nitelikte olduğunu belirtti. Bu ANKAPARK, Hamamönü, Hacı- günü saat 22:55’te vesile ile Türkiye Cumhuriyeti’nin bayram-ı Veli Camii ve çevresi ile gerçekleştirildi. 93. kuruluş Yıldönümünü kutlayan Ankara Kalesi gezdirildi. AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 11

ASELSAN, Savunma Sanayi Teknolojilerini Sivil Hayata Transfer Ediyor

Ankara Kalkınma olup, ziyarette bu konuda Ajansı’nın, potansi- yapılabilecek potansiyel Geleceğin Ticareti yel işbirliklerini görüşmek işbirlikleri görüşüldü. üzere devam ettiği saha Masaya Yatırıldı ziyaretlerinde yeni durağı Tedarik ASELSAN oldu. buluşmasında Ankara Kalkınma Ajansı Kurum İçi işbirliği vurgusu Eğitim Programları kapsamında Saha ziyaretleri kapsa- “Ticaret 2.0” ele alındı. Programın konuğu mında Ankara Kalkınma Katma değeri yüksek, ye- Gelecek Araştırmaları Enstitüsü Yönetim Ajansı Genel Sekreteri Arif nilikçi ürünlerin ticarileş- Kurulu Başkanı Coşkun Dolanbay oldu. Şayık, Ankara Kalkınma mesinin kolaylaştırılması, Gelecek Araştırmaları Enstitüsü Yönetim Ajansı Yatırım Destek Ofisi yerli üreticinin üretim ve Kurulu Başkanı Coşkun Dolanbay “İnter- Koordinatörü Muham- tedarik kapasitesini arttı- net ve mobil cihazların hayatımıza girme- med Ali Oflaz ve Ajans rarak ithal ürünlerin yerli si ile geleneksel ticaretin değişen dünya uzmanlarından oluşan bir ürünler ile ikame edilme- düzeni ile uyumlu hale gelmeye başladı- heyet ile birlikte ASEL- sinin sağlanması amacıyla ğını ve hemen hemen her sektörün bu SAN Gölbaşı Tesisleri Ankara Kalkınma Ajansı değişimden etkilenip yeni iş modelleri ve ziyaret edildi. ASELSAN’ın tarafından organize edilen stratejilerle bu dünyada kendine bir yer savunma sanayi için geliş- “Yerli Tedarik ve İşbirliği edinmeye çalıştıklarını” ifade etti. tirdiği teknolojilerin sivil Buluşmaları” programı için hayata transfer edilmesi kurumlar arası işbirliği de Ticaretin geleceğinin tartışıldığı program- için çalışma başlatılmış ele alındı. da Ajans uzmanlarından gelen sorular yanıtlandı. 12 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

Ankara Uzay ve Havacılık İhtisas OSB’ye Ziyaret

Ankara Kalkınma Ajansı Yatırım Destek Ofisi, Ankara Uzay ve Havacılık İhtisas OSB’deki gelişmeleri takip etmek için saha ziyaretinde bulundu.

Kahramankazan ilçesi sınırları içerisinde Ankara İli Yatırım Destek ve TUSAŞ Havacılık Sanayi’nin yanındaki ve Tanıtım Stratejisi 730 hektarlık alanda; Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM), Ankara Sanayi Odası, Savunma ve Havacılık Sanayii İmalatçılar Odak Grup Derneği (SASAD) katılımlarıyla kurulmuş olan Ankara Uzay ve Havacılık İhtisas OSB (HAB); Ankara Kalkınma Ajansı Yatırım Toplantıları Destek Ofisi’nce ziyaret edildi. “Ankara İli Yatırım (TYDTA) başta olmak “Yatırımcılara desteğe hazırız” Destek ve Tanıtım üzere ilgili diğer kurum Stratejisi” çalışmaları ve kuruluşların görüş- HAB Genel Müdürü İbrahim Keskiner’in, devam ediyor. lerini almak suretiyle HAB yetkililerinin, SSM danışmanları hazırlanan doküman Mehmet Kaptanlar ve Özden Özben’in Ankara Kalkınma Ajansı üzerinde görüşmeler katıldığı toplantıda HAB’da kaydedilen Yatırım Destek Ofisi ko- gerçekleştirildi. gelişmeler ve yapılabilecek işbirlikleri ordinasyonunda yürütü- görüşüldü. len çalışmalar kapsamın- Yatırım Destek Ofisi da odak grup toplantıları uzmanlarından Erdem Ankara Kalkınma Ajansı Yatırım Destek gerçekleştirildi. 21 ve 22 Koçoğlu’nun moderatör- Ofisi’nin, uzay ve havacılık alanlarında Kasım 2016 tarihlerinde lüğünde yapılan otu- yerli sanayiyi destekleme, yerli ve Ankara Kalkınma Ajan- rumlarda sorun analizi yabancı firmaları bir araya getirerek sinerji sı’nda gerçekleştirilen çalışması yapıldı. sağlama ve yüksek katma değerli ürünler odak grup toplantısına üretip ihracatı arttırma hedefi olan HAB 56 kurumdan temsil- Sorunlar saptandı bünyesindeki yatırımcılara her zaman ci katıldı. Toplantıda, destek olmaya hazır olduğu, özellikle Kalkınma Bakanlığı ve Yapılan çalışma sonu- yatırımcıların iş ve işlem takibinde aktif Başbakanlık Yatırım cunda yatırım destek rol almak istedikleri belirtildi. Destek ve Tanıtım Ajansı ve tanıtım stratejisi AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 13

Nanoteknoloji Araştırma Merkezi

Ankara Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Arif Şayık ve Hacettepe Teknokent Genel Müdürü İlyas Yılmaz- yıldız tarafından 28 Kasım 2016 tarihinde imzalanan sözleşme ile Nanoteknoloji konusunda sorunlar ve tanıtımı konusunda, Araştırma Merkezi’nin kuruluş ‘fizibilite’ tespit edildi. Ayrıca, ildeki tüm ilgili kurum ve çalışması yapılacak. tespiti yapılan sorunların kuruluşları aynı viz- oylanması sonucunda yon etrafında bir araya Geleceğin merkezi en çok oyu alan ilk üç getirerek kurumlar arası sorun üzerinde görüş etkileşim ve işbirliğini Proje ile nanoteknoloji alanında çalışan birliğine varıldı. Çalışma geliştirmek, kısa ve orta akademisyenler, üniversitelerin nano- sonucunda sorunların vadeli ortak öncelik ve teknoloji bölümünde eğitimini sürdüren nedenleri, sorunların yol faaliyetleri belirlemek, yüksek lisans ve doktora programları için açtığı sonuçlar ve soruna ilin yatırım destek ve aday olabilecek öğrenciler belirlenecek. yönelik çözüm önerileri tanıtımı konusunda Merkezin altyapısına yönelik çalışmala- belirlendi. yaşanılan sorunlara rın yer alacağı dokümanda, kullanılacak çözümler üretebilmek ve makine-ekipman listesi de yer alacak. Öte Stratejiler böylece ilin yatırım des- yandan, çalışma ile Türkiye’de faaliyet belirlenecek tek ve tanıtımı konusun- gösteren nanoteknoloji merkezlerinin da yürütülecek faaliyet çalışma konularının tespiti yapılırken, “Ankara İl Yatırım Destek ve çalışmalara etkinlik Hacettepe Üniversitesi kapsamında yer ve Tanıtım Stratejisi”nin kazandırmak olarak öne alacak merkezin kuruluşuna yönelik stra- amacı, ilin yatırım destek çıkıyor. tejiler yer alacak. 14 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

El İşçiliğiyle Üretilen Ürünlerin Geliştirilmesi Projesi

El işçiliği ile üretilen ürün- nakışı manzara tablolarını ve doğal lerin geliştirilmesi ve yay- ürünlerden yapılma objelerini gınlaştırılmasına destek sağlamak, sergilerken, S.S Han İpek Kadın Giri- el sanatlarına ilgiyi arttırmak ve şim Kooperatifi, maharetlerini ipek üreticilerin kapasitelerini güçlen- iğne oyası takıyla ortaya koydu. dirmek amacıyla yürütülen proje kapsamında 13 Aralık 2016 tarihin- Aynı zamanda proje kapsamında de Ankara Kalkınma Ajansı hizmet gerçekleştirilecek faaliyetlerin binasında toplantı gerçekleştirildi. katılımcılara aktarıldığı toplantıda, Toplantıya Kültür ve Turizm katılımcıların ürettiği ürün çeşit- Bakanlığı, Ankara Büyükşehir leri, üretim kapasiteleri ve ürün- Belediyesi ve ilçe belediyelerinden lerin satışında yaşanan sorunlar temsilciler ile el işçiliğiyle üretim da öğrenildi. Proje kapsamında; yapan işletmeler, kooperatifler, Ankara’da el işçiliğiyle ürün üreten kültür ve sanat alanında faaliyet kişilerin ve ilgili sektörlerin temsil- gösteren dernek ve vakıflar katılım cilerinin davet edildiği bir sergi ile sağladı. ürünlerinin tanıtımını yapılması, el işçiliğiyle üretilen ürünlerin tanıtım Gerçekleştirilen toplantıda, el sa- ve satışının yapılacağı bir web sitesi natı yapan kişiler yapmış oldukları açılması, üreticilere e-ticaret ve ürünleri tanıttılar ve olası iş birlikleri girişimcilik eğitimlerinin verilmesi, görüşüldü. Gölbaşı Belediyesi yu- el işçiliğiyle üretilen ürünler için Ankara Kalkınma murta süsleme ve kumdan resim Türkçe ve yabancı dillerde tanıtım Ajansı “El İşçiliğiyle yapma sanatını tanıtırken, Yenima- videoları hazırlanması, yurt dışı Üretilen Ürünlerin halle Belediyesi cam sanatı, mine fuar organizasyonlarında ürünle- tekniği, takı tasarımı, cam figürleri, rin tanıtılması ve pazarlanması, Geliştirilmesi ve otantik takı ve otantik giysi süsle- yurt dışında faaliyet gösteren ilgili Satış Kanallarının meleri üzerine tanıtım gerçekleş- firmalarla işbirliği yapılarak ürün- Çeşitlendirilmesi tirdi. Zeytindalı Kadın Kooperatifi lerin yurt dışında tanıtılması ve dış Projesi” kapsamında bez çanta tasarımlarını, S.S. Nal Etik ticarete başlamak isteyen üreticiler Kooperatifi iğne oyası kolye ve şal için yetişmiş insan kaynağının katma değer yaratan tasarımlarını, Çamlıdere Halk Eği- temin edilmesi amacıyla dış ticaret faaliyetlere imza tim Merkezi doğal malzemelerden eğitimi faaliyetlerinin gerçekleştiril- atıyor. yaptığı gece lambalarını, makine mesi hedeflendi. AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 15

Ankara Kırsalı Yenilik Eylem Planı Çalıştayı Gerçekleştirildi

Ankara’nın kırsal ilçelerinde pimizin bildiği üzere iki faaliyeti ifa çok önemli. Bizim de bu inovasyon politika yapıcıların ve yerel ediyoruz. Biz doğrudan yatırımcı faaliyetlerindeki temel amacımız aktörlerin inovasyon politikaları kuruluş olmadığımız için projelere kırsalın mali gücünü arttırırken konusunda kapasitelerini ve far- mali destek sağlama, aynı zaman- aynı zamanda Ankaralıların daha kındalıklarını artırmayı amaçlayan da Ankara’nın potansiyelleri ve iyi nefes alması, daha iyi yaşaması “Ankara’da İnovasyonu Kırsala kırılganlıklarıyla ilgili bilgi üretme için kırsaldan faydalanmasını ümit Taşıyoruz Projesi”nin çalışmaları konusunda referans üstleniyo- ediyoruz. Bunun için Ankara’nın devam ediyor. Proje kapsamında ruz. Verdiğimiz mali desteklerle kırsalında neler yapılabilir, gerek “Ankara Kırsalı Yenilik Eylem Planı genelde Ankara’nın ileri teknoloji- eko-turizm, gerek diğer kırsal Çalıştayı” 14 Aralık 2016 tarihinde lerinde ilerlemesi ve ihracat odaklı kalkınma ve tarımla ilgili neyi Meyra Palace Hotel’de gerçekleşti- kalkınma, katma değeri yüksek daha iyi yapalım ki Ankara’ya daha rildi. alanlara yatırım yapma ve istihdam iyi hizmet edebilelim, Ankaralı- sağlama ve aynı zamanda Anka- lar oradan faydalanabilsin diye Çalıştayda, Türkiye’de tarım, turizm ra’nın sosyal kalkınmasına da katkı düşünüyoruz. Bu manada inşallah ve sosyal inovasyon konularında sağlamaya çalışıyoruz. Bildiğiniz bu çalıştay sonunda bu dediğimiz iyi uygulama örneklerinin tanıtımı üzere kalkınma sağlam uluslar üze- amaçlara ulaşırız ve elde ettiğimiz yapılarak, başarı hikayeleri anlatıldı. bilgiler doğrultusunda bir politika rinde, sağlam topluluklar üzerinde Çalıştay açılışında konuşan Ankara oluştururuz ve bunu da yatırıma oluşur. Sosyolojisi sağlam bir millet Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri dönüştürürüz” şeklinde konuştu. sağlam kalkınır. Bu manada Ankara Arif Şayık, “Kırsal kalkınma özelikle Kalkınma Ajansı olarak sosyal Ankara için çok önemli. Çünkü nü- Etkinlikte, kırsalda yürütülen ba- sermayeyi çok önemseyen bir fusu 5 milyon 200 bine yaklaşmış, şarılı projeler tanıtıldı: Nallıhan’da kurumuz” şeklinde konuştu. Türkiye’nin en zengin ili, varlıklı ili yapılan ipek el işi ürünlerinin fakat bu varlığını kentin merkezin- satışına yönelik yapılan çalışmalar, de tüketen bir il. Bu manada Anka- Hedef kırsala mali destek patent alma süreci ile kooperatifleş- ra’nın periferi ve kırsalını kalkındır- me aşamaları hakkında bilgi verildi. ması bizim için çok önemli” dedi. Kırsal kalkınmanın, özelikle Ankara Ayrıca, kamu, sivil toplum işbirliği için çok önemli olduğunu dile geti- ile Küre Dağları’nda gerçekleştirilen Ankara Kalkınma Ajansı Genel ren Şayık; “Çünkü nüfusu 5 milyon eko turizm uygulamaları paylaşıldı. Sekreteri Arif Şayık, proje kapsa- 200 bine yaklaşmış, Türkiye’nin en Özellikle meyve sebzeciliğin yay- mında verdikleri mali desteklerle zengin ili, varlıklı ili fakat bu varlığı- gın olarak yapıldığı kırsal ilçelerde Ankara’yı kalkındırma konusunda nı kentin merkezinde tüketen bir il. inovatif yaklaşım örnekleri anla- çalışmalar yaptıklarını belirterek, Bu manada Ankara’nın periferi ve tıldı. Çalıştay’da ayrıca İnovasyon “Ankara Kalkınma Ajansı olarak, he- kırsalını kalkındırması bizim için Eylem Planı Paneli yapıldı. 16 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

ODTÜ GÜNAM Ziyaret Edildi

“İpek Böceği Yetiştiriciliği ile Nallıhan Kırsal Kalkınma Projesi” Açılış Toplantısı

Ankara Kalkınma Ajansı Genel Ankara Kalkınma yaygınlaştırılması ve bu Sekreteri Arif Şayık, ODTÜ Güneş Ajansı’nın destekle- köylerde yaşayan halk Enerjisi Araştırma ve Uygulama Merkezi diği “İpek Böceği Yetişti- için modern bir üretim (GÜNAM)’ne çalışma ziyaretinde riciliği ile Nallıhan Kırsal tesisinin kurulmasını bulundu. Kalkınma Projesi” açılış hedefleyen projenin açılış toplantısı gerçekleştirildi. toplantısına Nallıhan Ankara’da kurumlar arası işbirliğine Belediye Başkanı İsmail yönelik çalışmalar devam ediyor. Bu Ankara Kalkınma Ajansı Öntaş, Başkan Yardımcısı kapsamda Ankara Kalkınma Ajansı Genel 2015 yılı 2. Dönem Mali Gökhan Arıcı, Ankara Kal- Sekreteri Arif Şayık ve Ankara Bilim, Destek Programı kap- kınma Ajansı İzleme ve Sanayi ve Teknoloji İl Müdürü Vehbi samında desteklenen Değerlendirme uzmanları Konarılı, ODTÜ Güneş Enerjisi Araştırma Nallıhan Belediyesi’nin Tuğçe Rodoplu ve Ersin ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. “İpek Böceği Yetiştiriciliği Ak, Koza Birlik Yönetim Raşit Turan’ı makamında ziyaret etti. ile Nallıhan Kırsal Kalkın- Kurulu Başkanı Rama- ma Projesi” açılış toplantı- zan Işık, Belediye Meclis Güneş enerjisinin geleceği sı 5 Aralık 2016 tarihinde Üyeleri, sivil toplum konuşuldu Ayhan Sümer Kültür Mer- örgütlerinin temsilcileri, kezinde gerçekleştirildi. muhtarlar ve vatandaşlar Görüşmede, Merkez Müdürü Prof. Dr. katıldı. Raşit Turan, GÜNAM tesisleri hakkında Halk için bilgi verdi. Ardından güneş paneli tesis kurulacak Toplantı, Belediye Baş- pilot üretim tesisleri yerinde incelendi. kanı Öntaş’ın konuşma- Görüşmede ayrıca, Ankara’da güneş Nallıhan’ın köylerinde ları ve Belediye Başkan enerjisinin geleceği ve olası işbirlikleri ele ekonomik kalkınma Yardımcısı Sn. Arıcı’nın alındı. sağlayacak İpek Böceği proje detaylarını aktardığı ve Kozası Yetiştiriciliğinin sunum ile sona erdi. AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 17

Kooperatif Girişimciliği Destekleniyor

Eski Hükümlüler Mesleki Eğitimle Rehabilite Olacak

Denetimli serbestlik tedbiri altında bulunan yükümlü ve eski hüküm- lülere yönelik proje ile bu kişilerin çalışma hayatına ve sosyal yaşama kazandırılması amaçlanıyor. Ankara Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen projenin açılış toplantısı 28 Aralık 2016 tarihinde, The Ankara Hotel’de gerçekleştirildi. Proje açılış törenine; Ceza ve Tevkifevleri Genel Ankara Kalkınma Genel Sekreteri Arif Müdürü Enis Yavuz Yıldırım, Ankara Ajansı’nın girişimci- Şayık’ın açılış konuşma- Kalkınma Ajansı İzleme ve Değerlendirme lik destekleri devam edi- ları ile başlayan program Birim Başkanı Muhammed Seyit Pehlivan yor. Bu kapsamda, 23-24 süresince; kooperatif ile ilgili kurum temsilcileri katıldı. Aralık 2016 tarihlerinde tanımı, kooperatiflerin “Kooperatif Girişimciliği işleyişi, kurulların görev Programda konuşan Ceza ve Tevkifev- Eğitimi” düzenlendi. ve sorumlulukları, ortak- leri Genel Müdürü Enis Yavuz Yıldırım, ların hakları ve görevleri, yapılan çalışmaların sadece yükümlülere Ankara Kalkınma Ajansı, başarılı kooperatif örnek- yönelik olmadığını, suçtan zarar gören Gümrük ve Ticaret leri, kooperatiflerin giri- mağdurlara yönelik çalışmaların da Bakanlığı Kooperatifçilik şimci olmalarının önemi, önemli düzeylere ulaştığını bildirdi. Pro- Genel Müdürlüğü ile iş kurma ve iş planının jenin, taşıdığı anlam itibari ile denetimli Alman Kooperatifleri ve hazırlanması başlıkların- serbestlik çalışmalarına ivme kazandıra- Raiffeisen Konfederas- da çalışma yürütüldü. cağını vurgulayan Yıldırım, projede emeği yonu (DGRV) Türkiye geçenlere teşekkür etti. Temsilciliği’nin işbirliğiy- Eğitim sonunda katılım- le düzenlenen programa; cılara “Kooperatif Giri- Program, “Mesleğinle Tutun Hayata” Ankara merkezde ve çev- şimcilik Eğitimi Katılım projesi kapsamında mesleki ve girişimci- re ilçelerdeki kooperatif Belgesi” sunuldu. Eğiti- lik eğitimlerini başarıyla tamamlayan 76 ortakları ve kooperatif min Ankara merkez ve yükümlüye sertifikaları verildi. Kadın ve girişimcileri katıldı. ilçelerde kooperatifçiliği çocukların özel önem verildiği projede, ve yerel üretimi güçlen- Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Merkezi Ankara Kalkınma Ajansı dirmesi bekleniyor. Müdürlüğü proje ortağı olarak yer alıyor. Projeye, Çalışma ve İş Kurumu Ankara İl Müdürlüğü de iştirakçi olarak destek veriyor. 18 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

Yerel-Ulusal ve Uluslararası Projeler Çalıştayı

Kahramankazan İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından I. Yerel- Ulusal ve Uluslararası Projeler Çalıştayı düzenlendi.

11 Ocak 2016 tarihinde Kahramankazan’da düzenlenen çalıştaya, Kahramankazan Birleşmiş Milletler Belediye Başkanı Lokman Ertürk, Kahramankazan Kaymakamı Engin Aksakal, Ankara Kalkınma Ajansı İş GEF Küçük Geliştirme ve Strateji Birim Başkanı Dr. Coşkun Şerefoğlu ve ilçedeki kamu kurum ve kuruluşları ile sivil Destek Programı toplum kuruluşları katılım sağladı. Gerçekleştirilen çalıştayda, yerel-ulusal Ankara Kalkınma ceğini vurgulayan Argun, projeler kapsamında katılımcılara Ajansı personeline yerel sahiplenmenin bilgi verildi ve destek programlarının yönelik olarak düzenle- önemini dile getirdi. uygunluğunun belirlenmesi ile program nen “Kurum İçi Eğitimle- ön değerlendirme ve program yazım ri”nin bu haftaki konuğu GEF Nedir? desteği hakkında değerlendirilmelerde Gökmen Argun’du. bulunuldu. GEF Küçük Destek Doğanın, iklimin ve topra- Programı, sivil toplum İnovasyon eylemleri paylaşıldı ğın yararına sivil toplum kuruluşlarının ve yerel çalışmalarını destekleyen toplulukların biyolojik Çalıştayda, Ankara Kalkınma Ajansı Birleşmiş Milletler GEF çeşitliliğinin korunması- İş Geliştirme ve Strateji Birim Başkanı Küçük Destek Progra- na, sürdürülebilirliğine ve Dr. Coşkun Şerefoğlu tarafından mı’nın Ulusal Koordina- iklim değişikliğiyle müca- Ankara Kalkınma Ajansı faaliyetleri ve törü olarak görev yapan dele faaliyetlerine destek kırsal inovasyon yol haritası konulu Gökmen Argun, Cuma sağlayan bir Birleşmiş sunum gerçekleştirildi. Şerefoğlu, Sunumları’na katıldı. Milletler Programı. Ankara Kalkınma Ajansı tarafından Argun sunumunda Birleş- Kahramankazan ilçesinde yürütülen miş Milletler GEF Küçük Küresel çevre sorunlarını projeler ve hazırlanmakta olan kırsal Destek Programı (SGP) yerel halkın katılımıyla inovasyon yol haritası eylemlerini kapsamında çevre ve çözülebileceğinden yola katılımcılarla paylaştı. kırsal kalkınma alanında çıkan GEF, yerel koruma başarılı uygulamaları çalışmalarını ve sürdürü- paylaştı. Küçük bütçeli lebilir kullanımını teşvik projelerin fark yaratabile- eden projeleri destekliyor. AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 19

“Okumak Özgürlüğe Uçmaktır” Projesine Destek İmzası

Ankara Kalkınma altı yüz kitabı temin Ajansı organiza- edeceklerini belirttiler törlüğünde yürütülen ve okunan kitapların Sosyal Sorumluluk kütüphanelerdeki Nallıhan Kaymakamı Platformu kapsamında- raflarda yer almasından ki projelerden biri olan mutluluk duyacaklarını Ajansımızda “Okumak Özgürlüğe ifade etti. Uçmaktır” projesinin Nallıhan Kaymakamı A. Ferhat Özen, sponsorluk anlaşması Bir sosyal inovasyon Ankara Kalkınma Ajansı Genel Sekre- imzalandı. modeli teri Arif Şayık’ı makamında ziyaret etti. Kol Kola Derneği Sosyal Sorumluluk Nallıhan Kaymakamı A. Ferhat Özen, tarafından başvurusu Platformu adına imza Nallıhan İlçesi’nde Ankara Kalkınma yapılan “Okumak töreninde konuşan Ajansı destekli projelerin başarılı bir şekilde Özgürlüğe Uçmaktır” Ankara Kalkınma yürütüldüğünü belirtti. Ajansın destek projesi ile gençlere programları ile Nallıhan’da fark sağladığını Ajansı Genel Sekreteri kitap okuma alışkanlığı, belirten Ferhat Özen, destek programlarının Arif Şayık, Platform’un kendini ifade etme ilgiyle takip edildiğini vurguladı. Özellikle ilk defa uygulanan bir becerileri kazandırılması sosyal projelerin Nallıhanlılar tarafından sosyal inovasyon modeli ve gençlere bilgi birikimi sahiplenildiğini anlatan Ferhat Özen, Ajans kazandırılması amaçlıyor. olduğunu belirtti. Şayık; desteklerinden daha fazla istifade edecekle- Ankara Kalkınma “Platform 11 başlık rini söyledi. Ajansı’nda 13 Ocak 2017 altında sivil toplum tarihinde gerçekleştirilen kuruluşları tarafından Nallıhan farkındalık yaratıyor sponsorluk imza törenine projelendirilen çeşitli Ankara Kalkınma Ajansı toplumsal sorunları Ankara Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Genel Sekreteri Arif sponsor ve gönüllüleri Arif Şayık ise Nallıhan’da yürütülen projele- Şayık, Kol Kola Derneği ile buluşturup; rin tüm Ankara’da farkındalık oluşturduğu- Başkanı Mustafa Dağaşan zorluklara birlikte nu kaydetti ve yürütülen projeler sayesinde ve proje sponsorlarından göğüs germeye, empati Nallıhan ilçesinin turistik ziyaretlere ev Necati Güner, Hakan yapmaya, topluma sahipliği yaptığını ifade etti. Kaya ve Murat Özkan yararlı olabilmeye ve katıldı. Proje sponsorları, paylaşmanın erdemine Görüşme, kurumlar arası işbirliğinin artarak proje süresince toplam dikkat çekiyor.” dedi. devam etmesi temennileri ile sona erdi. 20 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

Girişimci Öğrenciler Akıllı Cihazlar Tasarlıyor

17 Ocak 2017 tarihinde orta- aracı olduğunu fark etmelerini sağ- okul öğrencilerinin yarıştığı lamaya çalışıyoruz” diye konuştu. “Girişimci Öğrenciler Akıllı Cihazlar Tasarlıyor Yarışması” etkinliğinde Ankara Kalkınma Ajansı Genel 18 Ocak 2017 tarihinde ise lise öğ- Sekreteri Arif Şayık, “Öğrencileri rencileri yarıştı. Ankara Kalkınma teknoloji üretmeye teşvik ediyo- Ajansı ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü ruz. Teknolojiyi tüketerek problem işbirliğinde düzenlenen proje kap- üreten değil, teknolojiyi kullanarak samında iki ay eğitim alan öğrenci- problem çözen çocuklar yetiştirme- ler, gündelik hayatlarında gözlem- yi amaçlıyoruz” şeklinde konuştu. ledikleri problemlerin çözümü için Yarışma ve sürecinin ciddi olumlu akıllı sistemleri, kendi hayal güçleri sonuçları beraberinde getirdiğine ile tasarladı. dikkati çeken Şayık, “Hem çocuk- lar hem de veliler çok memnun. 17 Ocak 2017 tarihinde başlayan İnşallah önümüzdeki yıllarda bu etkinlikte, Ankara’dan çeşitli faaliyeti daha da genişleterek, ortaokullardan öğrenciler yetenek tabana yayarak devam edeceğiz” ve becerilerini sergiledi. 80 oku- ifadelerini kullandı. lun katıldığı etkinlik 18 Ocak 2017 tarihinde ise lise öğrencilerinin Ortaokullar ve liseliler arası yarıştığı bölüm ile tamamlandı. yarışma sonuçları

Üçer kişilik gruplar halinde çalışan 17 – 18 Ocak 2017 günü ortaokul öğrenciler, iki ay boyunca Gazi Üni- ve lise takımları arasında düzen- versitesi Eğitim Fakültesi Bilgisayar lenen yarışmada ödüller sahiple- ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi rini buldu. Jüri değerlendirmeleri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. neticesinde; Naşide Halil Gelendost Selçuk Özdemir’den eğitim aldılar. Ortaokulu birinci, Akşemseddin “Girişimci Öğrenciler Eğitim kapsamında öğrenciler, Ortaokulu ikinci, Melikşah Ortao- Akıllı Cihazlar 3 boyutlu tasarım, akıllı cihaz tasarı- kulu üçüncü oldu. Liseliler arasında mı ve kodlama hakkında bilgi sahi- ise; Ankara Anadolu Lisesi birinci, Tasarlıyor Yarışması” bi oldular. Yarışmayı değerlendiren Selahattin Akbilek Anadolu Lisesi Cer Modern’de Doç. Dr. Özdemir, “Çocuklarımızın ikinci, Cumhuriyet Fen Lisesi üçün- tamamlandı. erken yaşta, bilişimin bir üretim cü oldu. AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 21

Test ve Mükemmeliyet Merkezi Kurulumu

Uzay ve Havacılık İhtisas OSB’nin Su Yönetimi Hacettepe Üni- kurulumu için bir fizibi- Fizibilitesi Yapılıyor versitesi Plastik lite çalışması hazırlana- ve Kauçuk Bilimi ve cak. Merkez, ülkemizde Ankara Kalkınma Ajansı Genel Teknolojileri Test ve birçok sektörde yoğunca Sekreteri Arif Şayık ve Ankara Uzay Mükemmeliyet Merkezi kullanılan plastik, kau- ve Havacılık İhtisas OSB Müdürü İbrahim İçin Fizibilite Çalışması çuk ve polimer ürünler Keskiner’in imzaladığı sözleşme ile amaç- projesi imzalandı. üzerine faaliyet göstere- lanan, savunma sanayinin de başkenti olan cek. Ankara’da kurulmakta olan Uzay ve Havacı- Ankara Kalkınma Ajansı lık OSB’nin su yönetim planının oluşturul- ve Hacettepe Teknokent Yurt dışına gerek ması amaçlanıyor. Savunma Sanayi Müs- Teknoloji Transfer Mer- kalmayacak teşarlığı, Ankara Sanayi Odası ve Savunma kezi arasında 2016 yılı ve Havacılık Sanayi İmalatçıları Derneği Doğrudan Faaliyet Deste- Mükemmeliyet ve test öncülüğünde yürütülen faaliyetlerle Kah- ği Programı kapsamında merkezinin kurulma- ramankazan’da dünyanın sayılı havacılık “Hacettepe Üniversitesi sıyla, ürünlerine test merkezlerinden biri kurulmaya çalışılıyor. Plastik ve Kauçuk Bilimi yaptırmak için birçok ve Teknolojileri Test ve şirket yurt dışındaki Gereksinimler saptanacak Mükemmeliyet Merkezi test merkezleri yerine İçin Fizibilite Çalışması” Ankara’da bu ihtiyaç- Büyük çalışmanın öncelikli planlamaların- projesi imzalandı. larını giderebilecek. dan biri olan su yönetimi üzerine hazırla- Ayrıca ÜRGE ve AR- nan ve destek almaya hak kazanan proje Plastik, kauçuk ve GE’ye dayalı çalışmalarla ile bölgede yer altı suyu ve termal enerji polimer üretilecek sektörün ürettiği yüksek kaynağı araması amaçlı jeofizik çalışma teknolojili ürünlerin ihtiyacı olup olmadığı, atık su kaynakları ve 19 Ocak 2017 tarihin- katma değeri aratacak. bu kaynakların geri dönüşüme uygun olup de Ankara Kalkınma Bu sayede şirketler de olmadığı belirlenecek. Ayrıca su kayna- Ajansı Genel Sekreteri mevcut ve yeni ürünleri ğının bölge ihtiyaçlarına ve uluslararası Arif Şayık ve Hacettepe için uluslararası alanda standartlara uygun bir şekilde arıtılmasına Teknokent Teknoloji rekabet gücü kazanabile- yönelik arıtma tesisleri gereksinimleri orta- Transfer Merkezi Genel cek. Çalışma bu yönüyle, ya konup bu tesisler ve SCADA temelli Atık Müdürü İlyas Yılmazyıl- üniversite sanayi işbirli- Su Takip ve Kontrol Sistemi projelendiri- dız tarafından imzalanan ğinin ve yüksek tekno- lecek. Ankara Kalkınma Ajansı tarafından sözleşme ile plastik ve lojide ithalatı azaltma desteklenen proje ile bölgedeki derenin ve kauçuk sektörüne test ve girişimlerinin önemli bir diğer yüzey akarsularının ıslahına yönelik mükemmeliyet merkezi örneği olacak. ihtiyaçlar da belirlenecek ve en nihayetin- de kısa-orta-uzun vadeli ve bütünsel bir iş planı oluşturulacak. 22 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

Kırsala Taşıyoruz projesi, 15 Şubat tarihinde başlamış olan 12 aylık bir projedir.

Projemiz kapsamında doğrudan farkındalık eğitimleri kapsamın- da Ankara’nın periferisinde yer alan ilçelerde toplam 500 kişi- ye inovasyon temalı eğitimler verildi, ayrıca politika yapıcılara ve uygulayıcılara yönelik yaklaşık 200 kişi spesifik eğitimler aldılar” şeklinde konuştu.

Yol haritası hazır Ankara’da İnovasyonu Ankara Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Arif Şayık, projenin Kırsala Taşıyoruz katılımcılarla paylaşımından duyduğu mutluluğu dile geti- Ankara Kalkınma Ajansı rerek, “Projemizin en önemli ile Macaristan Orta Tuna çıktılarından birisini oluşturan Bölgesel İnovasyon Ajansı ‘Kırsalda İnovasyon Yol Haritası’ ortaklığıyla yürütülen “Ankara’da ise tamamlamış bulunmakta İnovasyonu Kırsala Taşıyoruz” olup, sizlerle paylaşılacaktır. projesinin toplantısına, Ankara Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Bu projemizin kırsal alanlar için Arif Şayık, Avrupa Birliği Bakanlı- önemli katkıları olacağına inanı- ğı Proje Uygulama Başkanı Bülent yoruz. Bunlardan en önemlisi, Özcan, Macaristan Orta Tuna Böl- yenilikçiliği ve yenilikçi uygula- gesi İnovasyon Kalkınma Ajansı maları kırsal alanlarla buluştura- Direktörü Dr. Akos Szepvolgyi ve rak kırsal alanları daha yaşanabilir proje ekibi ile kurum temsilcileri bir mekan haline getirmek ve katıldı. kır ile kent arasında teknoloji entegrasyonunu sağlayarak kırsal Projelere ilham olacak alanların kentte üretilen katma değerden daha fazla pay alabil- Toplantıda konuşan Avrupa melerini sağlamaktır” ifadelerine Birliği Bakanlığı Proje Uygulama yer verdi. Başkanı Bülent Özcan, başarıyla tamamlanan Ankara’da İnovasyo- Kırsalda farkındalık “Ankara’da İnovasyonu nu Kırsala Taşıyoruz Projesi’nin Kırsala Taşıyoruz” birçok projenin başlangıç kaynağı Proje ile Ankara’nın sosyo-eko- projesinin kapanış olacağını kaydetti. Proje ile tarım- nomik gelişim bakımından geri toplantısı 24 Ocak sal inovatif yaklaşımların Ankara kalmış, kırsal özellik gösteren kırsalında tanıtılarak farkındalık ilçelerinde inovasyon politikaları 2017 tarihinde yaratıldığını belirten Özcan, proje konusunda kapasite ve farkında- gerçekleştirildi. ekibine teşekkür etti. lığı artırılmasına yönelik eğitimler Toplantıda inovasyon verildi. alanında kırsal 500 kişiye inovasyon eğitimi kesimlerde farkındalık Toplam bütçesi 171 bin 886 Avro Projeyi değerlendiren Ankara Kal- olan proje ile 12 ay boyunca kır- oluşturulduğunun altı kınma Ajansı Genel Sekreteri Arif salda kapasite artırımı faaliyetleri çizildi. Şayık ise, “Ankara’da İnovasyonu gerçekleştirildi. AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 23

Ankara Kalkınma Ajansı’ndan Güdül’e Ziyaret

Kadınlar Durmadan Üretiyor

“Nitelikli İşgücü, Güçlü Ankara” çalışması, Ankara Kalkınma Ajan- sı’nın 2016 Yılı Doğrudan Faaliyet Destek Programı kapsamında destekleniyor. Ça- lışmaya ilişkin sözleşme 26 Ocak 2017’de Ankara Kalkınma Ajansı’nda imzalandı.

Ankara Kalkınma Ajansı’nın desteği ve Ankara Üreten Kadınlar Derneği’nin yü- rütücülüğüyle ilerleyen “Nitelikli İşgücü, Güçlü Ankara” çalışmasına ilişkin sözleş- me Dernek Genel Başkanı Şeyma Salt ta- rafından imzalandı. Çalışma ile sanayideki Ankara Kalkınma mında, Ankara Kalkınma nitelikli ara eleman ihtiyacının giderilmesi Ajansı Genel Sek- Ajansı’nın gerçekleştirmiş amaçlanıyor. reteri Arif Şayık, Güdül olduğu sosyal, kültürel İlçesi’ne çalışma ziyareti ve girişimcilik faaliyetleri Mesleki eğitime mercek gerçekleştirerek yürü- hakkında bilgi verildi. tülen projeleri yerinde Aynı zamanda, Güdül’ün Çalışma süreci öncelikle, mesleki eği- tim-istihdam paradoksu çerçevesinde inceledi. “Sakin Şehir” (Cittaslow) mesleki eğitimin mevcut durumunun olabilmesi için yapılan analiz edilmesi, mesleki eğitimdeki aksak- Ankara Kalkınma Ajansı başvurunun detayları lıkların betimsel ve keşfedici bir araştırma Genel Sekreteri Arif konuşuldu. ile ortaya konulması, mesleki eğitimdeki Şayık, Güdül ziyareti aksaklıklara çözüm önerileri getirilmesi kapsamında ilk olarak Kent Müzesi’ni gezdi sağlanacak. Ayrıca, bilimsel araştırma Güdül Belediye Başkanı bulgularından beslenen politika önerile- Hava Yıldırım ve Güdül Toplantının ardından, riyle mesleki eğitimin daha cazip bir hale Kaymakamı İsmail Özkan Güdül Belediyesi’nin getirilmesi, okul/üniversite/sanayi/ticaret ile bir araya geldi. Güdül yürüttüğü çalışmaları işbirliğiyle staj mekanizmasının daha da Belediye Başkanlığı’nda inceleyen Genel Sekreter güçlendirilmesi ve sektörün uygulama yapılan görüşmede, ilçe- Arif Şayık, kent müzesi alanındaki deneyimlerinden faydalanarak de yürütülen projeler ele olacak yapıyı gezdi. Yapı- nitelikli iş gücü eğitimi ve istihdamı konu- alındı. Ayrıca, Güdül’ün mının kısa süre içerisinde sundaki görüş ve önerilerinin saptanması kalkınması için gerekli tamamlanması planlanan gerçekleştirilecek. çalışmalar hakkında müzede, Güdül ilçesine görüş alışverişinde bu- ait eski görseller ve yöre- lunuldu. Ziyaret kapsa- sel ürünleri sergilenecek. 24 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

Polatlı’nın İlk Pancar Pekmezi Üretildi

Ankara Kalkınma Ajansı’nın işçisi kadınların gelirden adaletli Sürdürülebilir Mali pay almaları olduğu ifade ediliyor. Destek Programı kapsamında desteklenen projenin ortakları Polatlı’nın arasında, Başkent Üniversitesi, ilk kadın kooperatifi Polatlı İlçe Tarım Hayvancılık ve Gıda Müdürlüğü ile Kadın Eğitim 6 ayı tamamlanan projede ve İstihdam Derneği yer alıyor. gerçekleştirilen faaliyetler ise şöyle sıralanıyor; Projeye Projeye iştirakçi olarak Ankara dahil olan kadınlara güçlenme, Pancar Ekicileri Kooperatifi ve özgüven, kooperatifçilik ve Açkar Süt Ürünleri destek veriyor. pancar pekmezi üretimi teknik 12 aylık projenin toplam bütçesi eğitimleri verildi. Ayrıca, 13 416 bin TL olarak açıklandı. Proje girişimci kadın kurulan atölyede kapsamında bir atölye kurularak, çalışmalarına başladı ve 13 kadın Polatlı’nın ilk pancar pekmezi girişimcinin ilçede kurulan ilk üretimi gerçekleştirildi. kadın kooperatifini kurması için çalışmalar hızlandı. Yeni ürün pancar pekmezi Ankara Kalkınma Kooperatifin adı ise “Anadolu Proje ile Polatlı ilçesine bağlı Bacıları Kadın Kooperatifi” olarak Ajansı tarafından köy ve mahallelerde üretimi belirlendi. Kooperatifin pancar desteklenen, “Pancar gerçekleştirilen pancar, katma pekmezinin ardından, Polatlı’yı İle İlgili Tarımsal değeri yüksek tarım sanayi temsil edecek ve marka değeri Üretime Dayalı Ürün ürününe dönüştürülüyor. Proje taşıyan ürünler üretmeye devam ile ayrıca kırsalda yaşayan edeceği bildirildi. “Anadolu Geliştirme” projesi ile tarım çalışanı kadınların Bacıları Kadın Kooperatifi”nin Polatlı’da ilk pancar yaşam kalitesinin artırılması, ürettiği pancar pekmezinin adı pekmezi üretimi girişimciliğin teşvik edilmesi, “PanPek” olarak belirlenirken gerçekleştirildi. kooperatifçilik uygulamalarının üretime hızla devam eden yaygınlaştırılması ile tarımda kadınlar için, Polatlı Belediyesi Proje, Polatlı Ticaret inovasyonun yerleştirilmesi satış ofisleri oluşturacak. Ürünün Odası tarafından amaçlanıyor. Projenin en önemli tüm Türkiye’de satışı için yürütülüyor. çıktısının, kırsalda çalışan tarım çalışmalar da başladı. AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 25

Ankara’ya EMITT’ten Ödül

İstanbul TÜYAP Fuar Merkezi’nde kapsamında Ankara’daki yerel ku- yapılan 21. Doğu Akdeniz Ulus- ruluşların ve turizm profesyonelle- lararası Turizm Fuarı’na (EMITT) rinin tam desteği alındı. Fuarda bu Ankara bu yıl da damgasını vurdu. yıl Ankara, “Sağlık Turizminin ve Fuar’da Ankara Kalkınma Ajansı Termalin Başkenti Ankara” teması standında bulunan Ankara Evi, çerçevesinde etkinlikler düzen- En İyi Stant Ödülünü aldı. Ankara ledi. Ankara’nın tarihi ve kültürel Kalkınma Ajansı’nın tarihi Ankara değerleriyle şekillenen stantta Evi şeklindeki standında, 2. Meclis, görevliler, Ankara’nın sağlık ve Augustus Tapınağı, Jülien Sütunu, termal turizmi alanında sunduğu Ankara Evi, Hacı Bayram Cami’nin hizmetleri turizm ajansı temsilci- orijinal kopyaları ile ANKA Park lerine anlattı. Maketi ve orijinal tarihi Ankara evi ve sokak lambaları yer aldı. Canlı Ankara kültürü tanıtıldı bir Ankara izlenimi sunan Ankara standında, hat sanatları, el sanat- Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin ları ve Ankara’ya özgü lezzetler yanı sıra Altındağ Belediyesi, Ayaş ziyaretçilerini karşıladı. Belediyesi, Beypazarı Belediyesi, Nallıhan Belediyesi ve Keçiören Birinci değişmedi Belediyesi gibi Ankara ilçe beledi- yelerinin açtığı stantlarda Ankara Bilindiği gibi geçen yıl gerçekleş- ilçelerinin tanıtımı yapıldı. Stantda tirilen 20. Doğu Akdeniz Ulusla- ayrıca; telkâri işlemeciliği, ipek rarası Turizm Fuarı’nda (EMITT) iğne oyası, çivisiz fıçı yapımı, ipek gerçekleştirilen ‘En İyiler’ ödülleri kozasından ipek çekimi gibi canlı 6 yıldır, Ankara arasında Ankara Kalkınma Ajansı performanslar ile Seymen Oyu- Kalkınma Ajansı tarafından koordine edilerek hazır- nu gösterisi, taş bebek, ipek iğne lanan Ankara standı “En İyi Stant’’ oyası, yumurta oyma, kök boyalı koordinasyonunda ödülünü almıştı. yöresel kilim, dokuma, bez, şal gibi EMITT’te yer alan yöresel ürünler tanıtıldı. Bunun Ankara, “The Best Sağlık turizminin ve yanı sıra, Çini, Tezhip, Ebru, Hattat, Stand of EMITT 2017” termalin başkenti Bakırcı ustaları performanslarını sergiledi. Stantta ayrıca dünyanın 2017 EMITT En İyi Ankara Kalkınma Ajansı koordi- en meşhur keçisi olan “Ankara Stant Ödülü’ne layık nasyonunda yürütülen çalışmalar Keçisi” de sergilendi. görüldü. 26 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

Sosyal Sorumluluk Platformu’nda Gezici Kütüphane İmzası

Ankara Kalkınma Ajansı’nda 1 nı ifade etti. Şubat 2017 tarihinde gerçek- leştirilen Kitap Bankosu sponsorluk Gazi Üniversitesi Kitap Bankosu imza törenine Sosyal Sorumluluk Topluluğu Sosyal Sorumluluk Platformu Yürütme Komisyonu Platformu adına imza töreninde Başkanı Muhammed Seyid Pehli- konuşan topluluğun kurucusu van, Gazi Üniversitesi Kitap Ban- Mehmet Serdar Yetkin; Ankara’nın kosu Topluluğu Akademik Lideri tüm ilçelerini ziyaret edecek olan Genel Sekreter Yardımcısı Yrd. Doç. gezici kütüphaneye desteklerinden Dr. Murat Çetinkaya ile proje spon- dolayı hem sponsor firmalara hem sorlarından Nükleon Laboratuvar de Sosyal Sorumluluk Platformu’na Medikal Yönetim Kurulu Başkanı teşekkürlerini ifade etti. Gazi Üni- Metin Çayır ve Diji-Tek Yönetim versitesi Kitap Bankosu Topluluğu Kurulu Başkanı Mehmet Ali Kaya Akademik Lideri Genel Sekreter katıldı. Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Murat Çe- tinkaya ise üniversite olarak eğitime Proje sponsorlarından Nükleon her düzeyde destek olmaya devam Laboratuar Medikal Yönetim edeceklerini ve tahsis ettikleri Kurulu Başkanı Metin Çayır, Gazi otobüsün gezici kütüphane olarak Üniversitesi tarafından tahsis edilen hizmet verecek olmasından duy- otobüsün gezici kütüphane olarak dukları memnuniyeti dile getirdi. hizmet vermesi için otobüste ya- Ankara Kalkınma pılması gereken tüm değişiklikleri Bu sponsorluk anlaşması ile birlikte Ajansı’nın yapacaklarını ve otobüsü ziyaret platformdaki 28 projeden dördüne organizatörlüğünde eden çocukların okumakla beraber finansal destek bulunmuş oldu- yürütülen Sosyal bilime de ilgi duymaları için otobü- ğunu belirten Sosyal Sorumluluk sün bir bölümüne mikroskop da Platformu Yürütme Komisyonu Sorumluluk koyacaklarını belirtti. Diğer sponsor Başkanı Muhammed Seyid Peh- Platformu Diji-Tek’in Yönetim Kurulu Başkanı livan, sivil toplum kuruluşlarının kapsamındaki Mehmet Ali Kaya da gezici kütüp- diğer 24 projesi için de www.sosyal- projelerden biri olan haneye dönüştürülecek otobüsün sorumluluk.org.tr adresinden yayın dış giydirmesini üstlendiklerini, yapmakta olan platformun internet “Kitap Bankosu” yapacakları dış giydirme tasarımı sitesi üzerinden hem sponsor hem projesinin sponsorluk ile projenin görünürlüğünü en iyi de gönüllü arayışlarına devam anlaşması imzalandı. şekilde sağlamaya destek olacakları- ettiklerini belirtti. AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 27

Haberin Olsun

Çamlıdere Heyeti

Ankara Kalkınma yen, bilinçsiz kullanımı Ankara Ajansı ve Ankara artan ve Sağlık Bakanlığı İl Sağlık Müdürlüğü denetimi dışında satılan Kalkınma arasında “Haberin Olsun” ilaç dışı ürünler medya projesi imzalandı. ve internet üzerinden kontrolsüzce temin Ajansı’nda Sözleşme, Ankara edilebildiğine dikkat Kalkınma Ajansı Genel çeken uzmanlar; gençle- Çamlıdere Belediye Başkanı Sekreteri Arif Şayık ve rin zihinsel ve bedensel H. Caner Can ve Çamlıdere Ankara İl Sağlık Müdü- gelişmelerini olumsuz Kaymakamı Mutlu Köksal Ankara rü Dr. Kamil Türkmen etkileyecek yasaklı Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Arif tarafından imzalandı. doping maddeleri, ilaç Şayık’ı makamında ziyaret etti. 2016 Yılı Teknik Destek dışı ürünler, aromate- Programı kapsamında rapötikler, vücut geliştiri- Çamlıdere Belediye Başkanı H. Caner desteklenen proje ile ciler, zayıflama ürünleri, Can, Çamlıdere İlçesi’nde Ajans Ankara İl Sağlık Müdür- antidepresanlar, dikkat destekli projelerin başarılı bir şekilde lüğü Eczacılık ve Tıbbi artırıcılar, ilaç bitkisel yürütüldüğünü belirtti. Ajansın destek Cihaz Şube Müdürlüğü ürün etkileşmeleri, ba- programları ile Çamlıdere’de fark bünyesinde denetleme ğımlılık yapan ilaçların sağladığını belirten H. Caner Can, destek işlemlerinde görevli kontrolsüz kullanımının programlarının ilgiyle takip edildiğini personelin ve Ankara giderek arttığı uyarısını vurguladı. Çamlıdere Kaymakamı Mutlu Gençlik Hizmetleri ve yapıyor. Köksal ise, özellikle sosyal projelerin Spor İl Müdürlüğü’nün Çamlıdereliler tarafından sahiplenildiğini insan kaynakları yeterli- Bilinç aşılanacak belirtti ve Ajans desteklerinden daha fazla liği artırılacak, yönetim istifade edeceklerini söyledi. kapasitesi geliştirilecek. Proje kapsamında verilecek eğitim ile bu Çamlıdere değerleniyor Eğitim içeriği ürünlerin kullanımında ortaya çıkan artış ve Ankara Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Uzmanlar, ülkemizde kontrolsüz satışı sebebi Arif Şayık, Çamlıdere’de yürütülen çeşitli merkezlerde yapı- ile ürünleri denetleyen projelerin tüm Ankara’da farkındalık lan analizler sonucunda ve kullanma potansiyeli oluşturduğunu kaydederek; “Yürütülen sporcu sağlığı açısından olan kişi ve kişilerle projeler sayesinde Çamlıdere ilçemiz ciddi ölçüde risk yara- birebir iletişimde turistik ziyaretlere ev sahipliği yapıyor” tacak oranda yasaklı bulunan öğreticilerin ifadelerine yer verdi. maddelere rastlandığını eğitilerek olumlu bildiriyor. Gençlerin tutum ve davranışların Görüşme, kurumlar arası işbirliğinin ve toplumun sağlığını geliştirilmesi artarak devam etmesi temennileri ile olumsuz şekilde etkile- amaçlanıyor. sona erdi. 28 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

“Güçlü Eğiticiler Güçlü Kooperatifler Projesi” Açılış Toplantısı 8 Şubat 2017 tarihinde Cer Modern Sanatlar Merkezi’nde yapıldı.

Güçlü Kooperatifler İçin Güçlü Eğiticiler

Erasmus + Yetişkin Eğiti- bir eksikliği tespit ederek Ulusal mi Programı kapsamında Ajansımızın Erasmus + Yetişkin desteklenen ve Ankara Kalkınma Eğitimi Programı kapsamında Ajansı tarafından koordine edilen desteklediği proje ile kooperatif- “Güçlü Eğiticiler Güçlü Koopera- çilik faaliyetine başlamış bulun- tifler Projesi” düzenlenen tanıtım maktayız” dedi. toplantısı ile başladı. Proje açılış İyi Uygulama Örnekleri Verildi de sosyal fayda artışı sağlaması ve ve tanıtım toplantısına; Ankara Toplantıda Tire Süt, Amesia bu yolla merkez ile çevre arasında Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Kadın Kooperatifi, Panko Birlik kalkınma farklılıklarının azalması Arif Şayık, Ankara Gıda Tarım ve ve Nal Etik gibi başarılı koopera- bekleniyor. Eylül 2016’da faali- Hayvancılık İl Müdürü Bülent tiflerin temsilcilerinin katılımıyla yetleri başlayan ve 24 ay sürecek Korkmaz, Gümrük ve Ticaret düzenlenen ‘Kooperatifçilikte proje Ağustos 2018’de tamamla- Bakanlığı Kooperatifçilik Genel İyi Uygulama Örnekleri Paneli’ nacak. Müdürü Arif Sami Seymenoğlu, de yapıldı. Etkinlik, kooperatif Ankara Büyükşehir Belediye ve birlik temsilcileri ile koope- Başkanlığı Kırsal Hizmetler ve Je- ratifçilik alanında karar alıcıları Neler yapılacak? otermal Kaynakları Daire Başkanı bir araya getiren yuvarlak masa Özgür Güven ile çeşitli kurumlar- toplantısı ile sona erdi. Etkinlik Güçlü Eğiticiler Güçlü Koo- dan temsilciler, kooperatifçiler ve süresince projeye katılan koope- peratifler Projesi ile yereldeki çiftçiler katıldı. ratifler çalışmalarını ve ürettikleri kooperatiflerin geliştirilmesi için ürünleri katılımcılara sergileme Ankara Kalkınma Ajansı, yerel ve Şayık: Ortak iş yapma şansı buldu. uluslararası ortakları ile bir araya kültürü oluşuyor gelerek, öncelikle kırsal alanda Proje 24 ay sürecek faaliyet gösteren kooperatiflerin Toplantının açılışını yapan Anka- potansiyelini ve ihtiyaçlarını ra Kalkınma Ajansı Genel Sekrete- Proje ile Ankara’da faaliyet ortaya koymak için Kooperatifle- ri Arif Şayık, “Ankara’daki kurum- gösteren kooperatiflerin gelişti- rin Eğitim İhtiyaçları Raporunu ların bazılarının beşeri kapasitesi rilmesi için yerel ve uluslararası hazırlanacak. Rapor bulgularıyla, çok yüksek, bazılarının fiziksel ortakların bilgi ve deneyimleri kooperatifler için hedef kitlenin kapasitesi yüksek, bazılarının da çerçevesinde bir eğitim programı ihtiyaçlarına cevap veren bir eği- çok ciddi tecrübeleri var. Fakat bu tasarlanması sonucu kooperatif- tim programı geliştirilecek. Böy- kurumların bir araya gelip ortak lerin güçlenmesi amaçlanıyor. lece kırsal kalkınmada önemli bir iş yapma kültürü oluşmamış, An- Bu çerçevede, güçlenen koopera- yeri olan kooperatiflerin kurum- kara Kalkınma Ajansı olarak böyle tiflerin hem ekonomik değer hem sal kapasiteleri güçlendirilecek. AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 29

Ankara Girişim Projesi’nde Mentörlük Faaliyetleri Başladı

Avrupa Birliği ve Türkiye leri, “Ankara Girişim” projesi yerli Böylece, Ankara’da girişimlerin Cumhuriyeti tarafından ve uluslararası uzmanlarından yatırım potansiyelini artırmak he- finanse edilen, Sözleşme Maka- oluşan yaklaşık 60 kişi katıldı. deflenecek. Kalkınma Ajansı yet- mı Çalışma ve Sosyal Güvenlik kilileri, projeyle Ankara’nın sahip Bakanlığı Avrupa Birliği ve Mali Girişimciye fayda silsilesi olduğu yetişmiş insan kaynağının Yardımlar Dairesi Başkanlığı katma değer yaratacak teknoloji olan ve Ankara Kalkınma Ajansı Mentörlük oturumlarının “etkin” odaklı girişimcilik alanlarına yön- tarafından yürütülen “ANKARA kabul edilmesi için mentör etkisi lendirilerek, “genç istihdamının” GİRİŞİM” Projesi’nde çalışmalar ile girişimcinin ilham alması, artırılacağını vurguluyor. devam ediyor. 27 Haziran 2016 harekete geçmesi, karar verme- tarihinde sözleşmelerin imzalan- si ile girişimcilik durumunda masının ardından resmi olarak veya kişisel gelişiminde olumlu başlayan projede ‘mentörlük’ gelişim göstermesi gerekmekte. faaliyetlerine geçildi. Proje süresince, her girişimci en az 3 tam iş gününe eşdeğer men- Mentörlük faaliyetleri törlük desteği alacak. Yürütülen mentörlük ve eğitim hizmetleri, 7 Şubat 2017’de Ajans’ta gerçek- Ankara Kalkınma Ajansı bünye- leşen toplantıyla “Ankara Girişim” sinde kurulan olan “TechAnkara Projesi ‘mentörlük’ faaliyetlerine Girişimcilik Merkezinde”, tüm başlandı. Girişimcilik alanında girişimci-katılımcılara ücretsiz Ankara Kalkınma deneyimli “ihtiyaca göre dü- sunulmakta. Ajansı tarafından zenlenmiş rehberlik” hizmeti yürütülen “Genç verebilecek kapasitede 25 Girişimciye mentör dopingi kişiden oluşan “Mentör Havuzu” İstihdamının oluşturuldu. Tarafların tanış- Mentörler, proje süresince en az Artırılması için ması ve çalışmaları başlatmak 200 potansiyel ve mevcut “genç Ankara Girişimcilik için yapılan toplantıya, seçilen girişimciyi” destekleyecek, giri- Ekosisteminin 25 ‘mentör’, üniversitelerden, şimcilere iş planları ve modelleri Geliştirilmesi (Ankara “TechAnkara Proje Pazarı 2016” hazırlayacak; ticari bağlantılar, fi- katılımcılarından belirlenen 25 nansman bağlantıları sağlayacak Girişim) Projesi “genç girişimci adayı” ile birlikte ve gerekli organizasyonel husus- çalışmalarına hız Ankara Kalkınma Ajansı yetkili- larda da danışmanlık sunacak. veriliyor. 30 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

Gıda Güvenliği İçin Çocuk Müfettişler Yetişiyor

Ankara Kalkınma Ajansında 9 Şubat 2017 tarihinde gerçekleştirilen “Çocuk Fahri Gıda Müfettişliği” projesinin Halbes Rüzgar Türbini sponsorluk imza törenine Sosyal Sorum- luluk Platformu Yürütme Komisyonu Başkanı Muhammed Seyid Pehlivan, Fahri Firmasına Ziyaret Gıda Müfettişleri Derneği Başkanı Hakan Yüksel ile proje sponsorlarından 3DCom- Ankara Kalkınma sek teknolojisiyle dünya net firması sahibi Yusuf Çal katıldı. Ajansı sanayi saha çapındaki 3 patentten ziyaretlerine Türkiye’nin birine sahip. “Çocuklar da dahil olmalı” ilk ve tek yerli kanat pro- fili üreticisi olan Halbes “Özel sektör mühim” İmza töreninde konuşan Hakan Yüksel, Enerji ile devam etti. halihazırda yetişkin fahri gıda müfettiş- Ankara Kalkınma Ajansı lerinin katılımlarıyla gerçekleştirmekte Halbes Enerji firmasının Genel Sekreteri Arif Şayık, oldukları gıda güvenliğinin sağlanmasına Hasanoğlan Fabrikalar “Ankara’da özel sektörün, yönelik gönüllü faaliyetlerine proje kapsa- Bölgesi’nde bin 400 işletmelerin durumunu, mında eğitilen çocukları da dâhil etmeyi metrekare kapalı alan kalkınma çalışmalarına amaçladıklarını söyledi. Çocukların mevcut üzerine kurulu fabrikada bakışını anlamak zorun- durumda müşteri olduklarını ve gelecek- incelemelerde bulunan dayız. Bu amaçla sahada te gıda sektörü için potansiyel işletmeci, Ankara Kalkınma Ajansı görüşmeler gerçekleşti- çalışan veya denetimci olacaklarını ifade Genel Sekreteri Arif Şayık, rerek sektörün nabzını eden Yüksel, çocuklara verilecek eğitimler Mamak Kaymakamı tutuyoruz. Öncesindeki için hazırlanacak eğitim videolarının spon- Ali Mantı, Yatırım Des- özel sektöre yönelik çalış- sorluğunu üstlenen 3DComnet firmasına tek Ofisi Koordinatörü maların, raporların yanı teşekkür etti. Diğer sponsor Uzman Dr. Muhammed Ali Oflaz sıra Ajansımız bu tür saha Buğra Buyrukçu da eğitimlere katılan 10 ve uzman personeller çalışmalarına daha fazla çocuğun sağlıklı yaşam için vücut analizle- tesisi inceleyerek firma ağırlık vererek faaliyetle- rinin yapılacağını belirtti. hakkında detaylı bilgi aldı. rine devam edecek” dedi. Dünyadaki benzer kanat Halbes Genel Müdürü Sponsorluk anlaşmasıyla platformdaki 28 profillerinden yüzde 43 Prof. Dr. Haluk Deda ise projeden 4’üne finansal destek bulunduğu- daha verimli yapısıyla da- her eve ve her işletmeye nu belirten Muhammed Seyid Pehlivan ise, yanıklılığını 2.5 kat artıran bir yenilenebilir enerji STK’ların diğer 24 projesi için de sponsor ürünlerinin dizaynıyla kaynağı yerleştirmek arayışının sürdüğünü ifade etti. fark yaratan Halbes, yük- istediklerini belirtti. AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 31

Kızılırmak’tan Bala Topraklarına Hayat Damlıyor

Ankara Kalkınma Ajansı ta- Ankara’nın ikinci en büyük ilçesi rafından 2016 Yılı Doğrudan olmasına rağmen tarımda istenilen Faaliyet Desteği Programı kapsa- seviyelere gelinemediğini bu proje mında desteklenen ‘Kızılırmak’tan vesilesi ile tarımsal sulamada bir Bala Topraklarına Hayat Damlıyor’ farkındalık olacağını ve çiftçinin projesinin açılış toplantısı 10 Şubat gelirinin yükseleceğine ifade etti 2017 tarihinde Bala’da yapıldı. ve tarımsal verimin az olmasından dolayı sürekli göç verildiğini belirtti. Proje ile Bala’daki sulanabilir tarım alanlarının Kızılırmak suyuyla SETAM Derneği Yöneticisi Ab- buluşturulması için gerekli araş- dullah Doğru da, projeyle vahşi tırma ve fizibilite yapılacak. Proje sulamadan çıkıp modern sulama açılış ve tanıtım toplantısına, kent teknikleri ile beraber katma değeri protokolünün yanı sıra, kamu yüksek ürünlerin üretilip satılabile- kurum kuruluşların temsilcileri, ceği ve ilçenin hareketlilik kazana- muhtarlar ve çiftçiler katıldı. Sosyal cağı konusunda vurgu yaptı. Ekonomik ve Teknolojik Araştır- malar Merkezi Derneği tarafından Ortak hareket kabiliyeti yürütülecek projenin amacı, Bala’nın tarıma elverişli ve verimli Ankara Büyükşehir Belediye topraklarını daha fazla suyla buluş- Başkanlığı Kırsal Hizmetler ve turarak ürün çeşitliliğini ve verimi Jeotermal Kaynakları Daire Başkanı Özgür Güven ise; hâlihazırda kuru- artırmak. Buna göre, sulanabilecek lu olan altyapının Bala’nın sulaması tarımsal arazilerin tespiti, pay- için kullanılabilmesi için ilgili birim- daşlarla bilgilendirme toplantıları lerle çalışılacağını söyledi. yapılması ve saha anketlerinin Ankara Kalkınma raporlanarak projeye artı sağlan- Ankara Kalkınma Ajansı İzleme Ajansı tarafından ması hedefleniyor. ve Değerlendirme Birimi Uzmanı desteklenen Ahmet Arvas ise proje ile ilgili “Kızılırmak’tan Bala Modern sulama, detayları verdikten sonra Ankara Topraklarına Hayat güçlü üretim Kalkınma Ajansı’nın günümüze Damlıyor” projesinin kadar desteklemiş olduğu proje Bala Kaymakamı İbrahim Halil sayılarını ve verdiği destek tutarını açılış toplantısı Şivgan; Bala’nın yüz ölçümü olarak paylaştı. yapıldı. 32 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

Öğretmenlerin Mesleki Yeterliliklerinin Arttırılması

OSB Denetim Komisyonu Ziyaretleri

Ankara Kalkınma raporlamayı yapmak üze- Ankara Kalkınma Ajansı ve Gölbaşı Ajansı’nın iştirak- re ziyaretlerini gerçekleşti- Rehberlik ve Araştırma Merkezi leriyle OSB Denetim riyor. Ziyaret edilen İvedik arasında 2016 yılı Teknik Destek Programı Komisyonu çalışmalarına OSB, OSTİM OSB, ASO kapsamında “Üstün Yetenekli Bireylerin hız kesmeden devam 1. OSB, ASO 2. ve 3. OSB, Eğitiminde Görev Alan Öğretmenlerin ediliyor. Anadolu OSB, Başkent Mesleki Yeterliliklerinin Artırılması” proje- OSB ve Polatlı OSB’den si imzalandı. Ankara Valiliği koordina- parsel bilgileri, parsellerin törlüğünde Bilim, Sanayi son durumu, işletmedeki 8 Şubat 2017 tarihinde Ankara Kalkınma Teknoloji İl Müdürlüğü, istihdam sayısı, elektrik Ajansı’nda imzalanan proje ile Gölbaşı Ankara Sanayi Odası, tüketim miktarı(kW), İlçesi’nde okulunda özel yetenekli öğ- Ankara Kalkınma Ajansı doğalgaz tüketim mikta- renci (üstün yetenekli öğrenci) bulunan ve ilgili OSB temsilcile- rı(m3), su tüketim mikta- öğretmenlere, üstün yetenekli çocukların rinin iştirakiyle kurulan rı(m3) ve tahsis durumları eğitim ihtiyaçlarını karşılama eğitimi ve- OSB Denetim Komisyonu hakkında güncel bilgiler rilecek. Proje doğrultusunda eğitimcilere çalışmalarına devam edi- temin edildi. Ayrıca, Dö- verilecek eğitimle, öğrencilere yönelik eği- yor. Komisyon, OSB’lerin kümcüler İhtisas OSB, Po- tim programı geliştirme, bu öğrencilere ve parsel tahsis, satış ve latlı Ticaret Odası OSB ve ailelerine eğitimleri konusunda rehberlik devir işlemleri ile ruhsat Ankara Uzay ve Havacılık yapabilme, dünya genelinde uygulanan ve izinlerin izlenmesini OSB’nin kurulum süreci eğitim modelleri hakkında bilgi sahibi ve 6 ayda bir olmak üzere hakkında bilgi almak olma konularında yeterlilik kazandırılması Bilim, Sanayi ve Teknoloji üzere çalışma ziyaretleri amaçlanıyor. Bakanlığı’na raporlanma- gerçekleştirildi. sını sağlıyor. 30 öğretmen yararlanacak Ankara Kalkınma Ajan- sı Yatırım Destek Ofisi OSB’lerin enerji Teknik destek kapsamında verilen eğitim- çalışanlarının komisyon den doğrudan ilçedeki ilk ve ortaokullarda tüketimleri üyesi olarak yer aldığı görev yapmakta olan 20 öğretmen ile kaydedildi ziyaretlerde, ekonomik Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlü- gelişmeler ışığında OSB ğü’nde görevli 10 öğretmen olmak üzere OSB Denetim Komisyo- sahaları gözlemlenirken, toplam 30 öğretmenin yararlanması nu, Ankara’da bulunan geleceğe yönelik planlar hedefleniyor. OSB’lerin son durumunu da ele alınıyor. Komisyon gözlemlemek ve Bilim çalışmalarına önümüz- Sanayi Teknoloji Bakanlı- deki dönemde devam ğı’na iletmek üzere gerekli edilecek. AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 33

Sağlık Çalışanlarına Sağlık Hukuku Eğitimi Verilecek

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gül- Ankara Kalkınma Ajansı İzleme hane Eğitim ve Araştırma Hasta- ve Değerlendirme uzmanı Ahmet nesi Prof. Tbp. Fahrettin Alpaslan Arvas ise yapılan açılış konuşma- Amfisinde gerçekleştirilen toplan- sında; Ankara Kalkınma Ajansının tıya; Ankara 1. Bölge KHB Genel kurulduğu günden bu güne değin Sekreteri Prof. Dr. Öner Odabaş, desteklemiş olduğu proje sayıları Yıldırım Beyazıt Üniversitesi ve tutarına vurgu yaparak, Teknik Rektör yardımcısı Hukuk Fakül- Destek projelerinin kamu kurum tesi Dekanı Prof. Dr. Muhammed kuruluşları, yerel yönetim ve sivil Fatih Usan, Ankara 1. Bölge KHB toplum kuruluşlarının kurumsal İdari Hizmetler başkanı Dr. Ali kapasitelerini arttırmaya yönelik Edizer, Yıldırım Beyazıt Üniver- verilen eğitimler olduğunun altını sitesi Hukuk Fakültesi öğretim çizdi. Eğitimin faydalı geçmesi üyeleri, Ankara Kalkınma Ajansı temennisi ile konuşmasını son- İzleme ve Değerlendirme uzmanı landırdı. Ahmet Arvas ile proje kapsamın- Ankara Kalkınma da eğitim alacak sağlık çalışanları Hasta haklarına mercek katıldı. Ajansı ve Ankara Proje ile sağlık hizmet sunumu 1. Bölge Kamu Ankara Kalkınma Ajansı’na sırasında hasta, hasta yakını, Hastaneleri Birliği teşekkür vatandaş ve diğer kurumlarla Genel Sekreterliği iş birliği içerinde olan ve ortak arasında 2016 yılı Proje açılışında konuşan Genel çalışmalar yürüten kişiler ve Teknik Destek Sekreter Prof. Dr. Öner Odabaş; ilgili başkanlık ve birimlerde on gün boyunca devam edecek çalışanlara yönelik 25 kişilik 2 Programı kapsamında eğitimin konu başlıklarına grup halinde 50 kişiye eğitim “Sağlık Çalışanlarının değinerek sağlık çalışanları için verilecek. On gün sürecek Sağlık Hukuku “Sağlık Hukuku” eğitiminin eğitimde, sağlığın temel Eğitimi” projesinin önemine vurgu yaptı. Ayrıca kavramları, sağlık hizmetlerinde projenin Ankara Kalkınma Ajansı idarenin sorumluluğu, etik ve açılış toplantısı tarafından desteklendiği için hasta hakları, tedavi reddi, organ 13 Şubat 2017 şükranlarını iletti. nakli gibi konular ele alınacak. tarihinde yapıldı. 34 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

Test ve Mükemmeliyet Merkezi Kurulumu

Ankara Kalkınma Ar-Ge ve Ür-Ge Ajansı tarafından kanatlanacak 3. Ankara Fotoğraf desteklenen “Hacettepe Üniversitesi Plastik ve Ankara Kalkınma Ajansı Yarışması Başladı Kauçuk Bilimi ve Teknolo- tarafından desteklenen jileri Test ve Mükemmeli- proje ile lastik ve kau- yet Merkezi İçin Fizibilite çuk sektörüne test ve Ankara Kalkınma Ajansı ve Türkiye Çalışması” projesinin açılış mükemmeliyet merkezi Fotoğraf Sanatı Derneği işbirliğiyle toplantısı yapıldı. kurulumu için bir fizibilite yapılacak “3. Ankara Fotoğraf Yarışması çalışması hazırlanacak. 2017”; Ankara’nın kültürel ve tarihi yönle- Ankara Kalkınma Ajansı Merkez, ülkemizde birçok rinin yanı sıra, yöresel değerlerinin de ön ve Hacettepe Tekno- sektörde yoğunca kulla- plana çıkacağı fotoğraflar değerlendirilecek. kent Teknoloji Transfer nılan plastik, kauçuk ve Yarışma, lise öğrencileri, üniversite öğrenci- Merkezi arasında 2016 yılı polimer ürünler üzerine leri ve yetişkinler olmak üzere 3 kategoride Doğrudan Faaliyet Desteği faaliyet gösterecek. düzenlenecek. Yarışmaya katılmak isteyen- Programı kapsamında Mükemmeliyet ve test lerin 8 Haziran 2017 tarihine kadar çektik- “Hacettepe Üniversitesi merkezinin kurulmasıyla, leri fotoğrafları göndermeleri beklenecek. Plastik ve Kauçuk Bilimi ürünlerine test yaptırmak Her kategoride 1. olan yarışmacı 3 bin, 2. ve Teknolojileri Test ve için birçok şirket yurt olan 2 bin, 3. olan yarışmacı da bin lira ödül Mükemmeliyet Merkezi dışındaki test merkez- kazanacak. İçin Fizibilite Çalışması” leri yerine Ankara’da bu projesinin açılış toplantısı ihtiyaçlarını giderebilecek. “Ankara’nın zenginlikleri 16 Şubat 2017 tarihinde Ayrıca Ar-Ge ve Ür-Ge’ye karelere yansıyacak” Hacettepe Teknokent dayalı çalışmalarla sektö- Konferans Salonu’nda ya- rün ürettiği yüksek tek- Ankara Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri pıldı. Proje açılış toplantı- nolojili ürünlerin katma Arif Şayık yarışmaya ilişkin; “Ankara’nın kül- sına Hacettepe Teknokent değeri aratacak. Bu sayede türel ve tarihi çeşitliliğini yansıtacak, yöresel Yönetim Kurulu Başkanı şirketler de mevcut ve değerlerini ön plana çıkartacak, kaybolma- Prof. Dr. Candan Gökçeoğ- yeni ürünleri için ulusla- ya yüz tutmuş değerlerini canlandıracak lu, Hacettepe Teknokent rarası alanda rekabet gücü yarışma, Ankara tanıtımına olumlu katkılar Genel Müdürü İlyas Yıl- kazanabilecek. Çalışma bu sağlayacak” dedi. Şayık ayrıca şu ifadelere mazyıldız, Proje Koordi- yönüyle, üniversite sanayi yer verdi: “Temel hedefimiz; Ankara’ya natörü Prof. Dr. Murat Şen, işbirliğinin ve yüksek tek- kültür ve tarih tarafından bakarak; Anka- Ankara Kalkınma Ajansı nolojide ithalatı azaltma ra’nın kültürel ve tarihi çeşitliliğini yansıtan yetkilileri ve çok sayıda girişimlerinin önemli bir fotoğrafların ortaya çıkartılması olacaktır.” ilgili katıldı. örneği olacak. AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 35

Şubat Ayı Proje Döngüsü Eğitimi Tamamlandı

Ankara’nın proje yürütme uygulama çalışmaları yürüttüler. ve yönetim kapasitesini arttırmayı amaçlayan proje Proje döngüsü hazırlama ve uygulama yönetimi mantığı kavratıldı eğitimlerinin Şubat ayı oturumu başarıyla tamamlandı. Eğitim programı kapsamında katılımcılara proje döngüsü Eğitim programı ile Ankara yönetimi mantığı, sorun analizi, Kalkınma Ajansı desteklerinden paydaş analizi, hedef analizi, daha fazla yararlanılması ve strateji analizi, mantıksal çerçeve Ankara’nın ulusal ve uluslararası matrisi, faaliyet planı ve bütçe fonlara başvuru kapasitesinin hazırlama, hibe programları artırılması hedefleniyor. başvuru formları konularında bilgiler aktarıldı. Ajans uzmanları tarafından 22-23 Şubat tarihleri arasında verilen İki gün süren eğitim programı, eğitim programı kapsamında, katılımcılara katılım belgelerinin katılımcılara AB ve diğer takdim edilmesiyle son buldu. uluslararası fon kaynaklarının kullandığı Proje Döngüsü Ankara Kalkınma Ajansı Genel Ankara Kalkınma Yönetimi (PCM) ve Mantıksal Sekreteri Arif Şayık, bölgedeki Çerçeve yaklaşımı aktarıldı. paydaşların proje geliştirme Ajansı’nın kapasitesini geliştirmek için düzenlediği Katılımcılar bir fikrin projeye düzenlenen eğitimlerin devam uygulamalı “Proje dönüşmesi için gerekli edeceğini ifade etti. Döngüsü Yönetimi analiz ve planlama aşamaları hakkında edindikleri bilgiler Gelecek dönemde yapılacak Eğitim Programı” doğrultusunda, kendi proje eğitim programları, Ajans web Şubat ayı oturumu fikirleri üzerinden çeşitli sitesinden duyurulacaktır. tamamlandı. 36 ANKARA KALKINMA AJANDASI AJANS’TAN HABERLER

“Girişimci Öğrenciler Akıllı Cihazlar Tasarlıyor” Yarışması Ödülleri Verildi

Ankara Temalı Satranç Takımı Tasarım Yarışması Sonuçlandı

Ankara Kalkınma doğrultusunda Ankara’yı Ajansı ve Gökyay yansıtan Anıtsal mimari Vakfı Satranç Müzesi’nin yapılar, Ankara’nın tarihi, düzenlediği Ankara mitolojik ve etnografik Temalı Satranç Takımı öğeleri ve Ankara’nın kül- Tasarım Yarışması’nda türel ve turistik öğelerini ödüller sahiplerini buldu. konu alan satranç yarış- Birincilik ödülünü Selim ması düzenledi. Toplam Kocaman aldı. “Girişimci Öğrenciler Akıllı Cihazlar 28 tasarımın değerlendi- Tasarlıyor Yarışması” birincilerine rildiği yarışmada; ilk tur ödülleri teslim edildi. Ankara Kalkınma Ajansı Ankara Bölge Planı elemede 12 eser ikinci Ankara Kalkınma Ajansı ve İl Milli Eğitim 2014-2023’de yer alan tura geçti. İkinci tur sonuç Müdürlüğü işbirliğinde 17-18 Ocak 2017 “Ankara’nın zengin kül- turunda ise 6 tasarım oy tarihlerinde ortaokul ve liseler arasından türel, sanatsal ve tarihsel birliği ile birinci, ikinci, toplam 207 öğrencinin katılımı ile ger- varlıklarının kentin sosyal üçüncü, mansiyon ve jüri çekleştirilen “Girişimci Öğrenciler Akıllı hayatına ve turizme özel ödülü olarak derece- Cihazlar Tasarlıyor Yarışması” sonucunda kazandırılması” hedefi ye girdi. birinci olan öğrenciler bilgisayar ve okulları da 3 Boyutlu Yazıcı kazandı. Ödül Adı Soyadı 1 Selim KOCAMAN 3D yazıcı armağanı 2 Çiğdem ASLANTAŞ 3 Hüseyin BARAN Ortaokul kategorisi birincisi Naşide Halil Mansiyon Mehmet OĞUZ Gelendost Ortaokulu ve liseler kategorisi birincisi Ankara Anadolu Lisesi’ne ödülleri Mansiyon Beyza AKYÜZ olan 3 Boyutlu yazıcılar, İl Milli Eğitim Mü- Mansiyon Mahmut Ferit AYDIN dür Yardımcısı Nesrin Kakırman ile Mamak Jüri Özel Ödülü Ayça Kıvanç HASDEMİR İlçe Milli Eğitim Müdürü Rahmi Güney ve Altındağ İlçe Milli Eğitim Müdürü Dr. Zül- Başarı ödüllenecek ve Gökyay Vakfı Satranç karneyin Avcı’nın katılımları ile okullarında Müzesi tarafından Ankara gerçekleştirilen törende teslim edildi. Ankara Kalkınma Ajansı Temalı Satranç Takımı AJANS’TAN HABERLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 37

Hacı Bayram-ı Veli Konulu Kompozisyon Yarışması

Ankara Kalkınma Ajansı, Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve KALEM Derneği işbirliğinde Hacı Bayram-ı Veli Konulu Kompozisyon Yarışması 3-4 Mayıs 2017 tarihlerinde gerçekleştirilecek olan 2. Uluslararası Hacı Bayram-ı Veli Sempozyu- mu kapsamında düzenlenecek.

Ankara’daki ortaokul ve lise öğrencileri ara- sında Ankara’nın sembol değerlerinden biri olan Hacı Bayram-ı Veli konulu kompozis- yon yarışması; toplumumuza ve insanlığa Tasarım Yarışması’nda bi- olan eserlerin tasarım değer katan Hacı Bayram-ı Veli’nin hayatı- rinciye 10 bin TL, ikinciye nesnesine dönüşmesi nın araştırılarak öğrenilmesini sağlamak ve 7 bin 500 TL, üçüncüye 5 konusunda çalışmalar genç nesillerin milli ve manevi şuurunun bin TL, 3 adet Mansiyona yapmaya devam edece- güçlendirilmesini hedefliyor. ise bin TL ödül verilecek. ğiz. Ankara’yı simgeleyen Ödül Tutarı, yarışmacıla- anıtların, heykellerin 2 kategoride ödül rımıza ödül sergi töreni satranç tahtası üzerinde sonrasında takdim edi- hayat bulma fikrini son Öyküleyici anlatımın kullanılacağı kompo- lecektir. Dereceye giren derece anlamlı ve yaratıcı zisyonlar, en son 28 Nisan 2017’de Ankara yarışmacılara Katılım buluyoruz. Özellikle ama- Kalkınma Ajansı’na ulaştırılacak. Yarışmaya Belgesi takdim edilecek. tör sanatçıların, gençlerin, katılanlar arasından en iyi 3 ortaokul, 3 lise öğrencilerin ilgisi bizi kategorisinden olmak üzere esere aşağıda “Ankara’yı şaşırttı. Biz bu projeden, gösterilen ödüller takdim edilecektir. simgeleyen yapıları Ankara olarak tasarımı, anlamlı buluyoruz” anıtsal eserleri gündelik Ortaokul kategorisinde 1’inciye 3 tam, 2’nci- hayata katmaya yönelik ye 2 tam ve 3’üncüye 1 tam altın hediye Yarışmanın ilk kez düzen- projelere devam etme- edilecek. Lise kategorisinde ise; 1’inciler lendiğine dikkat çeken miz gerektiğini anladık. 3, 2’inciler 2, 3’üncüler ise 1 tam altınla Ankara Kalkınma Ajansı Ödül alan eser sahiplerini ödüllendirilecek. Yarışmaya katılan eserler, Genel Sekreteri Arif Şayık ve emek harcayan tüm Ankara Kalkınma Ajansının gerekli görmesi şu değerlendirmelerde yarışmacılarımızı tebrik halinde afiş, broşür ve kitap halinde yayın- bulundu: “İkonik anlamı ediyorum.” layabilecek 38 ANKARA KALKINMA AJANDASI SOSYAL SORUMLULUK

Projeler Destekçileriyle Eşleşiyor… 22 Proje Sponsor Bekliyor

Kalkınma Ajandası’nın 1. Kol Kola Derneği tarafından yayımlanan son sayısın- başvurusu yapılan “Okumak da Metastastik Meme Kanseri Özgürlüğe Uçmaktır” projesi ile Derneği’nin hazırladığı projeye gençlere kitap okuma alışkanlığı, www.sosyalsorumluluk.org.tr kendini ifade etme becerileri adresinden yayın yapan Sosyal kazandırılması ve gençlere Sorumluluk Platformu aracılığı ile bilgi birikimi kazandırılması 3 sponsor bulunarak proje faali- amaçlanıyor. yetlerinin startı verilmişti. Ankara Kalkınma Ajansı’nda Ankara Kalkınma Ajansı da, gerçekleştirilen sponsorluk imza Platformla ilgilenen uzmanlarla törenine Ankara Kalkınma Ajansı projelerin tanıtımı ve muhtemel Genel Sekreteri Arif Şayık, Kol sponsor olabilecek kişilerle bire- Kola Derneği Başkanı Mustafa bir görüşmeler organize etmek Dağaşan ve proje sponsorlarından adına, dışardan temin edilen tek- Necati Güner, Hakan Kaya ve Murat Özkan katıldı. Proje Toplamda 6 nik destek refakatiyle kısa sürede 5 projeye daha sponsor bularak sponsorları, proje süresince sosyal sorumluluk başarılı bir süreci yönetmiş oldu. toplam altı yüz kitabı temin projesine sponsor edeceklerini belirttiler ve okunan kitapların kütüphanelerdeki bulundu. 22 proje İmzalanma tarihlerine raflarda yer almasından mutluluk daha sponsorlarıyla göre projelerin misyonu duyacaklarını ifade ettiler. buluşmayı iple ve detayları aşağıdaki gibi çekiyor. açıklandı: 2. Gezici Kütüphane Yola Çıktı: SOSYAL SORUMLULUK ANKARA KALKINMA AJANDASI 39

Ankara Kalkınma Ajansı’nda gerçekleştirilen sponsorluk imza törenine Sosyal Sorumluluk Platformu Yürütme Komisyonu Başkanı Muhammed Seyid Pehlivan, Gazi Üniversitesi Kitap Bankosu Topluluğu Akademik Lideri Gn. Sek. Yrd. Yrd. Doç. Dr. Murat Çetinkaya ile proje sponsorlarından Nükleon Laboratuvar Medikal Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Başkanı Metin Çayır ve Diji-Tek Org. Paz. Rek. Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Kaya katıldı. Proje sponsorlarından Nükleon Laboratuar Medikal Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Başkanı Metin Çayır Gazi Üniversitesi tarafından tahsis edilen otobüsün gezici Çal katıldı. İmza töreninde kütüphane olarak hizmet konuşan dernek başkanı Hakan vermesi için otobüste yapılması Yüksel, hâlihazırda yetişkin gereken tüm değişiklikleri fahri gıda müfettişlerinin yapacaklarını ve otobüsü ziyaret katılımlarıyla gerçekleştirmekte eden çocukların okumakla oldukları gıda güvenliğinin beraber bilime de ilgi duymaları sağlanmasına yönelik gönüllü için otobüsün bir bölümüne faaliyetlerine proje kapsamında mikroskop da koyacaklarını eğitilen çocukları da dâhil belirtti. Diğer sponsor Diji-Tek etmeyi amaçladıklarını söyledi. Org. Paz. Rek. Ltd. Şti. Yönetim Çocukların hem mevcut Kurulu Başkanı Mehmet Ali durumda müşteri olduklarını Kaya da gezici kütüphaneye hem de gelecekte gıda sektörü dönüştürülecek otobüsün dış için potansiyel işletmeci, giydirmesini üstlendiklerini, çalışan veya denetimci yapacakları dış giydirme tasarımı olduklarını ifade eden Yüksel, ile projenin görünürlüğünü en iyi şekilde sağlamaya destek proje kapsamında çocuklara olacaklarını ifade etti. verilecek eğitimlerde kullanılmak üzere hazırlanacak eğitim 3. Ankara Kalkınma Ajansı’nın videolarının sponsorluğunu organizatörlüğünde yürütülen üstlenen 3DComnet firmasına Sosyal Sorumluluk Platformu teşekkürlerini bildirdi. Projenin kapsamındaki projelerden “Çocuk diğer sponsoru Uzman Dr. Buğra Fahri Gıda Müfettişliği” projesinin Buyrukçu tarafından da fahri sponsorluk anlaşması imzalandı. gıda müfettişliği eğitimlerine katılan 10 çocuğun sağlıklı Sosyal sorumluluk Ankara Kalkınma Ajansı’nda beslenme ve obezite ile ilgili gerçekleştirilen sponsorluk imza birebir bilgilendirileceği ve vücut projeleri törenine Sosyal Sorumluluk analizlerinin yapılacağı belirtildi. sponsorlarıyla Platformu Yürütme Komisyonu eşleşiyor. Ankara Başkanı Muhammed Seyid 4. Ankara Kalkınma Ajansı Kalkınma Ajansı Pehlivan, Fahri Gıda Müfettişleri tarafından organize edilen Derneği Başkanı Hakan Yüksel Sosyal Sorumluluk Platformu sponsor bekleyen ile proje sponsorlarından (SSP) kapsamındaki projelerden projelere desteğini 3DComnet firması sahibi Yusuf “Spor Kadınları Çocuklara İlham esirgemiyor. 40 ANKARA KALKINMA AJANDASI SOSYAL SORUMLULUK

Oluyor” projesinin sponsorluk sporuna katkısı olan kadınların anlaşması düzenlenen törenle çocuklarla bir araya getirilmesi imzalandı. amaçlanıyor. Proje kapsamında; sosyoekonomik ve kültürel Gerçekleştirilen imza törenine; bakımdan dezavantajlı, 14- Ankara Kalkınma Ajansı Genel 18 yaş grubu kız ve erkek Sekreteri Arif Şayık, Kadınlar İçin çocuklarının farklı spor Spor ve Fiziksel Aktivite Derneği disiplinlerini tanımaları ve Başkanı (KAFSAD) Canan sporun fiziksel, sosyal, zihinsel Koca ile proje sponsorlarından faydalarından yararlanmaları Keçiören Belediyesi adına sağlanacak. Sporcu, antrenör, Ulaştırma Müdürü Ekrem Tarım, hakem, yönetici ve girişimci Platin Rozet Firması adına Dilber olarak sporda başarılara imza Küçük, Simitçi Cafe adına Gürsel atan kadınların, çocuklara rol Yeltekin, Manş Denizini yüzerek model olarak yön verecekleri geçen ilk Türk kadını Nesrin proje ile Ankara’da yaşayan Olgun Arslan ile davetliler katıldı. çocukların spor konusunda farkındalıklarının artması Proje kapsamında başarı bekleniyor. Projede yer hikâyelerini çocuklarla alan isimler, sponsorluk paylaşacak spor kadınlarından sözleşmesinin 8 Mart Dünya biri olan Nesrin Olgun Arslan Kadınlar Günü etkinlikleri Proje kapsamında “Böyle bir projenin bir parçası kapsamında ayrıca öneme sahip sporun çocuklara olmaktan dolayı çok mutluyum. olduğunu vurguluyor. benimsetilmesi Gençlerin bizlerden ilham alarak ve yeni başarı daha büyük başarılara imza 5. Kaliteli ve Etkin Yaşam atacaklarına inanıyorum” dedi. Derneği tarafından sunulan öykülerine zemin Şehit ve Gazi Çocuklarına oluşturması Spor Kadınları Çocuklara Binicilik Eğitimi Projesi ile hedefleniyor. İlham Oluyor Projesi ile Türk Ankara’da spor yapmak isteyen, SOSYAL SORUMLULUK ANKARA KALKINMA AJANDASI 41

binicilik ve tenis sporlarına ilgi sponsorluk anlaşmasının duymasına rağmen olanağı 18 Mart Şehitler Günü arifesinde olmayan şehit ya da gazi imzalanmış olmasının çok çocuklarına yönelik binicilik anlamlı olduğunu ve toplumun ve tenis eğitimleri verilecek. şehitlerimize karşı vefa 6 ay sürecek olan projede 10 duygusunun güzel örneklerinden çocuğa at biniciliği, 10 çocuğa biri olduğunu ifade etti. da tenis eğitimi verilecek olup ilgili tüm ekipmanlar çocuklara Ankara Kalkınma Ajansı ücretsiz temin edilecek. Pilot tarafından organize edilen, olarak uygulanacak projenin, sivil toplum kuruluşlarının sonuçları başarılı olması halinde, geliştirdikleri projelerin kapsamının genişletilmesi hayata geçirilebilmesi için hedefleniyor. Ankara Kalkınma projelere finansal ve teknik Ajansı’nda gerçekleştirilen destek sağlayan özel sektör sponsorluk imza törenine Sosyal temsilcilerini ve toplumun Sorumluluk Platformu Yürütme her kesiminden gönüllüleri bir Komisyonu Başkanı Muhammed araya getiren Sosyal Sorumluluk Seyid Pehlivan, proje sahibi Platformu’nda toplamda altı Kaliteli ve Etkin Yaşam Derneği proje için sponsorluk anlaşması Ankara Kalkınma Başkanı Sultan Seyhan ile proje imzalandı. İmzalanan sponsorluk sponsorları Ankara Atlı Spor anlaşması ile birlikte, Sosyal Ajansı’nın ve Kulübü Yönetim Kurulu Başkanı Sorumluluk Platformu’nda STK’ların desteğiyle Sencer Güneşsoy ve Çalıkıran yer alan 28 projeden altısına Sosyal Sorumluluk Turizm A.Ş. Yönetim Kurulu finansal destek sağlanmış oldu. Platformu’nda üyesi İhsan Bülent Çalıkıran www.sosyalsorumluluk.org. toplamda 6 proje katıldı. tr adresinden yayın yapmakta olan Platform, diğer projeler için için sponsorluk Ankara Kalkınma Ajansı Genel sponsor ve gönüllü arayışlarına anlaşması Sekreteri Arif Şayık, projenin devam ediyor. imzalandı. 42 ANKARA KALKINMA AJANDASI İNOVASYON ve TARIM SEKTÖRÜ

Dr. Coşkun ŞEREFOĞLU İş Geliştirme ve Strateji Birim Başkanı Ankara’da İnovasyonu Kırsala Taşıyoruz Projesi : Tarım Sektörü1

İnovasyon ürün (mal veya hizmet), veya plana çıkmaktadır: Tarım-gı- süreç, yeni bir pazarlama da ürünlerinin doğrudan TÜBİTAK’IN OSLO yöntemi ya da organizasyo- pazarlanması ve yerel işleme kılavuzu çevirisine nel yöntemin gerçekleştiril- yoluyla katma değerinin ar- göre inovasyon (yenilik) mesi” şeklinde tanımlanmış- tırılması, çiftçi konseptinden “ekonomik ve toplumsal tır. İnovasyon çeşitleri dört kırsal girişimci konseptine fayda sağlamak için; işletme başlık altında toplanmıştır: geçilmesi, kırsal ekonominin içi uygulamalarda, işyeri çeşitlendirilmesinde özel organizasyonunda veya dış Kırsal inovasyon uygulama- sektör ve sivil toplumun rolü- ilişkilerde yeni veya önemli ları denildiğinde aşağıdaki nü geliştirme, geleneksel ta- derecede iyileştirilmiş bir örnekler ve benzerleri ön rımdan sürdürülebilir tarıma İNOVASYON ve TARIM SEKTÖRÜ ANKARA KALKINMA AJANDASI 43

geçilmesi, üretim yöntemlerinde Şekil 1: İnovasyon Çeşitleri ve çiftlik organizasyonlarında farklılaşmaya gidilmesi, gele- neksel yerel ürünlerin modern yöntemlerle yeniden tasarlanarak Ürün Pazarlama Yenilik tanıtımının yapılması, dış pa- Yeniliği Yeniliği zarlara hitap eden yeni ürün ve hizmetlerin oluşturulması, kırsal alanların ekolojik ve rekreasyonel potansiyelinin geliştirilmesi, geliş- miş teknolojilerin yerel şirketlerle buluşturulması ve kırsal alanlar Süreç Organizasyon arasında teknoloji transferinin Yeniliği Yeniliği sağlanması.

Kır-kent arasında gelişmişlik fark- larının giderek arttığı günümüzde bu uygulamaların kırsala entegre Şekil 2: Tarımın Gelişim Süreci edilmesi kırsal ekonomilerin canlılığını ve sürdürülebilirliğini devam ettirmesi bakımından Tarımın Gelişimi Hayvanla önemlidir. Yapılan Yeşil Tarım 1890’lar Devrim 1980’ler Tarım sektörü ve inovasyon

Tarımda geçtiğimiz 10 yılda yüksek verimliliğin yaşandığı bir süreç tecrübe edilmesine karşın 1850’ler İlk 1960’lar Hassas bu eğilim gelişmiş ülkelerde son Traktör Tarım yıllarda azalmıştır. Yüksek verim- lilik elde etmek için uygulanan yöntemler ve doğal kaynaklar ve çevreye ciddi zarar vermiştir. nemde uygulanan tekniklerden Avrupa tarım arazilerinin yüzde olumsuz etkilenmiş ve nüfusları 45’i toprak kalitesi sorunuyla karşı azalmıştır. karşıyadır ve bu durum düşük organik materyal içeriği ile tespit İnovasyon içerik ve parçaları edilmiştir. Buna ek olarak arazi- değiştirmenin yanı sıra, araştırma, lerin dörtte biri yüksek erozyona kurtarma, yenileme ve yeniden maruz kalmaktadır. icat etme imkânı sunmaktadır. Yeni tanımlamalar çerçevesinde Artan azot kirliliği doğaya ve ta- tarımsal inovasyon yüksek verim- Tarım, gelişmiş rım topraklarına zarar vermekte, lilik, rekabet becerisi ve sürdürü- ülkelerde azot içerikli gübre ve kimyasallar lebilirlik sağlarken gelir artışı da ekonomiye su kaynaklarını da tehdit etmek- getirebilmelidir. İnovasyonun afet sunduğu katkıyı tedir. Tüm bunlara ek olarak ve felaketlere cevap vermesi, yeni AB’de yapılan tarım aktiviteleri- teknolojilere erişimi arttırması ve azaltsa da, nin sera gazı salınımına katkısı iklim değişikliğine adaptasyon makineleşme yüzde 9 gibi yüksek bir oranda- kapasitesinin yüksek olması ve inovasyon dır. (Avrupa Komisyonu, 2012) beklenmektedir. İnovasyonun, faaliyetleriyle Ekosistemin değerli bir kısmı ve aynı zamanda, su, toprak ve hava araçları (tarla kuşları, kelebekler kirliliğini en aza indirgemesi ve verim ve tozlaşmaya faydası bulunan iklim değişikliğiyle ortaya çıkacak yükseltmeyi arı ve benzeri böcekler) son dö- tarımsal ürün farklılaşmalarına sürdürmüştür.

1Ankara (TR51) Kırsal İnovasyon Yol Haritası 2017-2023 Kitabından alınan bilgiler doğrultusunda hazırlanmıştır. 44 ANKARA KALKINMA AJANDASI İNOVASYON ve TARIM SEKTÖRÜ

Harita 1: Ankara Tarım Sektörü Gelişme Alanları beslenme alışkanlıklarının adap- tasyonunu arttırması öngörül- mektedir.

Harita 1’de Ankara periferisinde Çamlıdere Kızılcahamam yer alan alt bölgelerin tarım sektö- Çubuk rü gelişme alanları sunulmaktadır.

Nallıhan Güdül Sulanan tarımsal arazilerin yoğun Beypazarı Kahramankazan olduğu ilçeler başta Polatlı olmak Ayaş 5 Akyurt Kalecik 3 4 6 üzere Beypazarı ve Haymana 1 2 7 ilçeleridir. Tarımsal üretimin, 1- Sincan 8 2- Etimesgut 3 Elmadağ tarım sektöründe istihdam edilen 3- Yenimahalle 9 nüfus, tarımsal aktivitelerle uğraş 4- Keçiören Polatlı Bala 5- Pursaklar bakımından yoğunluğun en fazla 6- Altındağ olduğu ilçelerde bahsi geçen 7- Mamak Haymana 8- Çankaya ilçeler olup, tarım sektörünün 9- Gölbaşı Evren gelişme potansiyelinin en fazla olduğu ilçelerdir. Ş.Koçhisar sulanan tarla alanları sebze ekilen alanlar Tarıma dayalı sanayinin gelişme meyve üretilen alanlar gösterdiği alanları gösteren Harita 2’de açıkça görülmektedir ki, tarıma dayalı sanayi işletmeleri 2014 Yılı Sulanan Alanların Dağılımı (Dekar) 200 - 15.479 15.479-43.172 43.172-76.540 76.540-105.520 105.520-350.430 daha çok Polatlı ve Çubuk ilçe- Kaynak: Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü lerinde yoğunlaşmakta iken, en gelişmemiş bölgeler ise Evren ve Çamlıdere gibi nüfus yoğunluğu- nun çok az olduğu yerlerdir. Kırsal Harita 2: Tarıma Dayalı Sanayi Alanları Haritası alanların yenilikçi yaklaşımlarla buluşturulması için gerekli husus- lar şekilde 3’de yansıtılmaktadır. Şekilde görüldüğü gibi, kırsal alanlarda inovasyonun gerçek- Çamlıdere leştirilmesi için öncelikle, ihtiyaç Kızılcahamam dahilinde gelişen bir yaklaşıma Çubuk ihtiyaç duyulmaktadır. Ardından, Nallıhan Güdül Kahramankazan Kalecik Beypazarı Akyurt toplumun bölgelerine gelecek ye- nilikçilik aktivitelerini benimseye- Ayaş Elmadağ rek kısa ve orta dönemde hayatta ANKARA MERKEZ geçirmeye çalışmaları, topluluk içerisinde ortaya çıkabilecek yeni fikirlerin güçlü bir girişimcilik alt- yapısı sayesinde somut adımlarla Bala Polatlı dönüştürülmesi, Kent merkezle- Haymana rinde üretilen teknolojinin kırsal alanlara hızlı bir entegrasyonu Ş.Koçhisar girişimcilerin karşılaştığı finans- Evren man sorunlarına çözüm getirecek mikro kredi benzeri finansman 5 ya da daha az işletme araçları, topluluk içerisinde yerel 6-10 işletme önderler ve liderler bünyesinde 10 ve daha fazla işletme oluşturulacak örgütlenmelerin iyi yönetişim planlanması altında hayata geçirilmesidir. İNOVASYON ve TARIM SEKTÖRÜ ANKARA KALKINMA AJANDASI 45

Tablo 1’de gösterilen tarım ve Şekil 3: Kırsal İnovasyonun Gerçekleştirilmesinde İzlenecek Yöntem tarıma dayalı sanayi ekseni altında belirlenen stratejik öncelik tarımsal üretim ve tarıma da- yalı sanayini iklim değişikliğine duyarlı hale getirmek ve bu alanlardaki yenilikçi uygulamaları yaygınlaştırmaktır. Bu önceliğe hizmet etmek üzere iki alt tedbir belirlenmiştir. Bunlardan birincisi tarımsal üretimde doğal kay- nakları sürdürülebilir bir şekilde korumak ve kullanmak, ikincisi ise yenilikçi uygulamalarla tarım ve tarıma dayalı sanayide katma değerin artırılmasıdır. Tablo 1: Tarım ve Tarıma Dayalı Sanayi Altında Yer Alan Tedbirler Sonuç olarak;

Ankara bölgesi sahip olduğu Tarım ve Tarıma Dayalı Sanayi Ekseni teknokentleri, organize sanayi bölgeleri, üniversiteleri ve sahip Eylem 3: Hassas Stratejik Öncelik 3: tarım uygulamalarının Tedbir 3.2: Yenilikçi olduğu beşeri sermaye bakımın- Tarımsal üretim benimsenmesi, uygulamalarla dan Türkiye’nin en önde gelen ve tarıma dayalı tarım ve tarıma Eylem 4: İyi tarım dayalı sanayide bölgelerinden birisidir. Ayrıca sanayini iklim uygulamalarının değişikliğine katma değerin girişimcilik endekslerinde de iş teşvik edilmesi ve arttırılması; duyarlı hale yaygınlaştırılması, yaratma fikri ve uygulamaları ba- getirmek ve kımından önemli bir potansiyele bu alanlardaki Eylem 5: Kuraklık riskini Eylem 1: Mevcut tarıma yenilikçi göz önünde bulundurarak dayalı sanayi işletmelerinin sahip olan Ankara 5.5 milyona uygulamaları kuraklığa dayanıklı bitki yenilikçi yapıya yaklaşan nüfusu ile kırsal ilçele- yaygınlaştırmak. çeşitliliğinin arttırılması, kavuşturulması ve ihtiyaç dahilinde yeni işletmelerin rin sahip olduğu ürün ve hizmet Eylem 6: Öz tüketimin kurulumunun teşvik potansiyelini absorbe edebilecek güneş enerjisi ( ve diğer edilmesi, alternatif kaynaklar) ile önemli bir tüketici nüfusuna da Tedbir 3.1: karşılanmasının teşvik Eylem 2: Tarımsal ürünler sahiptir. Kırsal İnovasyon Yol Tarımsal üretimde edilmesi, için sevkiyat merkezi Haritasındaki temel yaklaşım, doğal kaynakları oluşturularak lojistik sürdürebilir bir Eylem 7: Yağmur hasadı masrafların ve karbon yapılması, hazırlanan eylemlerin Ankara’nın şekilde korumak ve salınımının azaltılması, kullanmak. güçlü olduğu yanlar üzerine Eylem 8: Toprak işlemesiz Eylem 3: Toprak yapısına inşasıyla birlikte kent merkezin- tarımın teşvik edilmesi, uygun ürün deseninin tespit deki kazanılmış teknolojik bilgi edilmesi ve coğrafik işaret Eylem 1: Organik gübre Eylem 9: Hayvancılık alınması, ve donanımın Ankara’nın perife- kullanımının arttırılması, işletmelerinde biyogaz risinde kalan ilçelerine transfer tesislerinin teşvik edilmesi, Eylem 4: Tarımsal Eylem 2: Damla sulama kooperatiflerde ve tarımsal edilerek gelişmişlik düzeyinin sistemlerinin tarım Eylem 10: Tarım sektöründe üretici birliklerinde arttırılmasıdır. sektöründe kullanımının teknoloji transferinin teşvik inovasyon altyapısının arttırılması, edilmesi, kurulması.

Ankara kırsalının güçlü yanla- rı olarak; işlenebilir arazilerin büyüklüğü, ürün çeşitliliğinin yıl üretimdeki payının artması, fazla olması, bazı bölgelerin mikro kırsal ekonominin çeşitlendiril- REFERANSLAR: iklim koşullarına sahip olması, mesi bakımından birçok ilçede Ankara Kalkınma Ajansı (2017). Anka- lojistik hizmetlerinin merkezinde termal tesislerin her geçen gün ra (TR51) Kırsal İnovasyon Yol Haritası bulunması, kooperatifleşmenin tanınırlık ve bilinirliğinin kabul 2017-2023, Ankara göreceli olarak diğer bölgelerden edilip yaygınlaşması, turizme Avrupa Komisyonu (2012). Agricul- daha iyi olması, organik ve iyi kazandırılabilecek zengin doğal tural Productivity and Sustainability, tarım uygulamalarının her geçen kaynakların varlığı gösterilebilir. Final Report, 571, Brussels 46 ANKARA KALKINMA AJANDASI RÖPORTAJ

RÖPORTAJ Abdulmelik KOÇİN Destek Hizmetleri Birim Başkanı / Ankara Kalkınma Ajansı

Sektöre Yatırımlarıyla Hayat Veren Bir Milli Akü…

İnovasyonun Akünün hızlı büyüyen devi… Yüzde 100 yerli sermayenin gücünden Motor Gücü aldığı şevkle ürün kalitesini, Ar-Ge’sini, üretim kapasitesini ve ihracat hâkimiyetini artıran bir sektör büyüyeni... Kıtaları teknolojisiyle buluşturan yatırımların sahadaki esamesi; YİĞİT AKÜ…

1976’da yüzde 100 yerli sermayeyle Ankara’da ku- rulan, tamirden başlayıp üretime vardırdığı akülere bilgisi, tecrübesi, uzman kadrosu ve Ar-Ge’siyle değer katan YİĞİT AKÜ, bugünün en büyük sanayi kuruluşlarından… Ulus’ta 80 metrekarelik alanda başladığı üretimini bugün ASO 1. OSB içerisindeki en büyük tesislerden birine taşıyan akü- nün ‘babayiğidi’, 41. senesinde de yatırım ve yeniliklerine tam gaz devam ediyor. Kalkınma Ajandası’na konuşan ve markanın kendi kalite, ekip ve inovasyon kültürü- nü yarattığını dile RÖPORTAJ ANKARA KALKINMA AJANDASI 47

getiren YİĞİT AKÜ Mütevelli He- Aile büyüklerimizin “Akü tamir yet Başkanı Hamit Yiğit; “Çalışanla- etmeden akü imal edilmez” tav- rımız, yöneticilerimiz, bayilerimiz siyelerine uyarak, 1976 yılında 80 ve müşterilerimizle YİĞİT AKÜ metrekarelik kendi atölyemizi kur- Ailesi anlayışını hayata geçirdik. duk. İş disiplini ve ön görülerimiz Akü sektöründe büyük firmalar ile uzun vadede yapılanmalarımızı arasında YİĞİT AKÜ yüzde yüz güçlendirecek kalıcı hamlelerde Türk sermayesine sahip “Milli bulunduk. O dönemde herhangi Akü” olmanın verdiği güçle adım- bir destekçimiz yoktu. 3 kardeş işi- larımızı daha sağlam ve güvenle mize sahip çıkarak, çalışkan, doğru atıyoruz” diyor. İşte Hamit Yiğit’e ve dürüstlük anlayışımız ile iş göre, 5 kıtada 90 ülkeyi kalitesiyle girişimlerimizi ve tedarikçilerimizi buluşturan firmanın adımlarını oluşturmaya başladık. 50 liralık bir büyüten Ar-Ge’sinin sırları… sermaye ile sadece işimize odak- landık. Gelişimi destekleyecek Önce tamir, sonra imal planlamalar yaparak, sermayemizi büyütme gayreti içinde bulunduk. Bizlere öncelikle kendinizi Tek hayalimiz orijinal ekipman tanıtabilir misiniz? Yiğit Akü’yü akü tedariki yapmaktı. Bu hayali- kurmaya nasıl karar verdiniz? Bu mizi gerçekleştirmek için çalışma- aşamada destekçileriniz kimlerdi? larımızı ve faaliyetlerimizi sürekli dinamik tuttuk. Bizler 3 kardeş olarak, Kırşehir’de Yiğit Akü Ailesi, dünyaya geldik. Ben 12 yaşında “Türbülanslardan kurumsallığı, kalitesi, Ankara’ya yerleşerek, oto elektrik güçlenerek çıktık” üretim felsefesi ve ve bobinaj atölyesinde ilk iş haya- ihracat başarısıyla tına atıldım. Akabinde kardeşlerim Akü sektöründe yer almanızı Mahmut ve Eyüp’ü de Ankara’ya hangi etkenler sağladı? Sektöre günden güne alarak, hep birlikte mesleki tecrü- atıldığınızda Başkent sanayisinin büyüyen bir sanayi belerimizi geliştirmeye başladık. durumu nasıldı? devi… 48 ANKARA KALKINMA AJANDASI RÖPORTAJ

İnsan başladığı mesleği yapıyor. krizlerde büyümenizi etkiliyor. Oto elektrikçisi olarak işe başladı- Ancak bu türbülanslardan başarı ğımız için daha sonra akü tamir ve büyüyerek çıktık. Dünyayla işine girdik. Bunun sonucunda da yapacağınız rekabette de Anka- doğal olarak akü üretimi geldi. O ra’nın Büyükşehir ve gelişmiş yöre tarihlerde Ankara’da belli başlı akü olması sizin alacağınız teşvik ve üreticisi olmasa da yüzlerce mer- destekleri de etkiliyor. En önemli diven altı iptidai şartlarda akü üret- sıkıntılardan birisi teknik eleman meye çalışan atölye türü yer vardı. ve yetişmiş insan sıkıntısıdır. Başkent sanayisinde bugünkü manada OSB bulunmamaktaydı. OSB’yle büyüdü Genelde montaja dayalı fabrikalar vardı. Teknolojiden ziyade el ve Yiğit Akü’nün büyüme hikayesini emek gücüyle yürüdüğü için şart- anlatabilir misiniz? Yatırım lar zordu ama akü başına kar marjı hamlelerinizle nasıl geliştiniz? bugünkünden daha yüksekti. Birçok yedek parça plaka, sepera- Atölyecilik ile başlayan üretim tör gibi malzemeler yurtdışından sürecimiz, 35 sene önce Sincan tedarik edilirdi. OSB’deki fabrikamıza geçince yeni bir ivme kazandı. Burada modern Hangi şartlar altında üretim anlamda sanayicilik aşamasına yapmaya başladınız? Sizi zorlayan geldik. 14 bin metrekarelik alanda şartlar oldu mu? Sektörün badire- yaptığımız üretim hamlesiyle Bir atölyede başlayan leri nelerdi? otomotiv sanayinde üretim yapan üretim süreci, büyük ulusal otomotiv firmala- Sincan’daki OSB’de Ulus’taki Ata Sanayinde 80 metre- rına akü vermeye başladık. Aynı karede başladık. Büyümedeki en zamanda ihracata yöneldik. Tabi devleşerek devam etti büyük sıkıntı finans ve teknoloji sanayicilik sürekli yatırım ve ve Yiğit Akü’yü devler ithal sıkıntısıydı. Tabii Türkiye’de yenilik isteyen bir iş dalı. Farklı listesine dahil etti. 1994 krizi gibi değişik ekonomik meslek dallarından ayrıştırmak RÖPORTAJ ANKARA KALKINMA AJANDASI 49

gerekli. Geriye dönüşü çok uzun na yatırım yapmazsanız, kaliteli zaman alıyor. Birde kaliteden ve insanı da elinizde tutamazsanız istikrardan taviz vermemeniz tüm sermayeniz, emeğiniz, üretim gerekir. Bu alanda uluslararası dev tesisleriniz pek bir şey ifade etmez. firmalar vardı, yerli firmalar vardı. Bir de asıl patron müşterilerdir. Ama inanırsanız, çok çalışırsanız, Önemli olan çalışanlarınızla, yöne- teknolojinizi sürekli geliştirip ticileriniz, bayileriniz ve müşterile- kaliteli hizmet verirseniz başarı rinizle biz koskoca bir YİĞİT AKÜ arkasından geliyor. AİLESİ anlayışını hayata geçirdik. Akü sektöründe büyük firmalar Başarının anahtarı: arasında YİĞİT AKÜ yüzde yüz Sebat, kalite, insan Türk sermayesine sahip Milli Akü olmanın verdiği güçle adımla- Güçlü bir sanayici olmanın yolları rımızı daha sağlam ve güvenle nelerdir? Sanayici hangi noktada atıyoruz. risk alır, hangi noktada temkinli bir politika izler? Kaliteye yansıyan Ar-Ge cereyanı Sanayici sabırlı ve mücadeleci olmalı. Avını bekleyen avcı gibi en Sanayiye sunduğunuz katma uygun zamanda gereken cesareti değeri artırma amacıyla göstererek hamle yapmalı. Pazar- gerçekleştirdiğiniz Ar- da sürekli olmalı. Sizin kesintiye Ge - inovasyon faaliyetleri Yüzde yüz Türk uğradığınız anda o boşluğu birileri nelerdir? Ar-Ge merkezinizdeki sermayesine sahip doldurur. Kaliteli üretmezseniz çalışmalarınızdan bahsedebilir Yiğit Akü, dünya zaten silinir gidersiniz, kaliteden misiniz? standartlarında taviz veremezsiniz. Ar-Ge’yi ve yenilikçiliği ilke haline getirmek Yiğit Akü olarak dünya standartları verdiği hizmetle zorundasınız. Bir de yetişmiş ve normlarında hizmet ve üretime müşterilerinin birinci insan faktörü çok önemli. İnsa- sahibiz. Bu bilinç ile yatırımları- tercihi. 50 ANKARA KALKINMA AJANDASI RÖPORTAJ

mızda önce insan odaklı olduğu- çalışmalarının hız kazanması ile ülkemizin kalkınması için eli- muzu belirtmek isterim. Yiğit Akü hedefleri içinde büyük önem arz mizden geleni yapıyoruz. çatısı altında görev yapan teknik etmekteyiz. Yapılan Ar-Ge yatı- personellerimiz, uzmanlarımız, rımlarının sonuç odaklı katkıları Tarımın da yiğidi mühendislerimizin gelişimini des- hem ürün karlılığı, hem verimlilik tekleyecek eğitimler ile gündemler hem de maliyet azaltma yönünde Kentin ve Türkiye’nin üretim, oluşturmaktayız. Çevreye duyarlı faydalar sağlarken, diğer taraf- istihdam ve ihracat karnesine bir üretim, sürdürülebilir bir nesil tan ‘’benzersiz ürün‘’ ve küresel sağladığınız katkının etkinliğini için tüm faaliyetlerimizde titizlikle rekabette firmamızla beraber genişletmek adına girdiğiniz farklı çalışmalarımızı sürdürüyoruz. El- Türkiye’nin ön plana çıkmasını sektörler mevcut mu? bette Yiğit Akü için Ar-Ge ve Ür-Ge sağlayacak verilere ulaşmamızı yatırımları bizler ve sektör için bü- sağlamıştır. Eskişehir’de hurda akülerden yük önem taşımakta. Performans Türkiye’nin ilk lisanslı ve şu anda değerlendirmelerimizi bu ölçüde Yeni bir ürün için ürünün kavram- da en modern ömrünü tamamla- yüksek tutmaktayız. Kısa ve uzun sal aşamadan ticarileşmeye kadar mış aküleri için geri kazanım tesisi vadede ki yatırımlarımızı efektif olan ilerleme sürecinde ürünün bulunmaktadır. Burada hurda akü- bir şekilde planlıyor, kalıcı değerler mükemmelleşmesi, satış öncesi lerden elde edilen kurşunla akü bırakmayı hedefliyoruz. ve sonrasında en iyi hizmetin üretimi, avcılık, savunma sanayi sunulması, etkin ve doğru kurgu- ve diğer sektörlere hammadde Yiğit Akü, Ar-Ge hizmetlerini yine lanmış bir pazarlama stratejisi ile üretimi vardır. Aynı yerde saçma kendi bünyesinde Ar-Ge merkezi piyasaya sunumu ve bu kavram- üretimi yapılmaktadır. çatısı altında sürdürmekteyiz. Bu lara bağlı tüm süreçlerde ihtiyaç çatı; üretimi, Ar-Ge’yi, planlamayı, duyulabilecek yenilikleri Ar-Ge Yiğit Akü, sosyal sorumluluk gere- mühendisliği, insan kaynaklarını merkezi çatısı altına yorumluyor ği sanayi kültürünü tarımsal alana ve şirketimizin tüm bilgi birikimini ve yine tüm bu alanlarda hiz- taşımıştır. Bu kapsamda Kırşehir kucaklayan ve geleceğe kavuştu- metler üzerine kurulu olduğunu Çiçek dağında 180 bin metrekare racak olan bir yapıdır. Şirketimizin söyleyebiliriz. Türkiye’nin enerji jeotermal topraksız sera yaparak sahip olduğu bu yapı sadece kendi depolama alanındaki lider ülke ol- başta domates ve farklı ürünler yaşam döngüsü için değil, sana- masını sağlamak adına her alanda üretmektedir. Bu seralarda kim- yide maliyetleri düşürecek Ar-Ge girişim, yenilik ve iş birliktelikleri yasal ilaçlardan uzak tamamen RÖPORTAJ ANKARA KALKINMA AJANDASI 51

biyolojik mücadeleyle iyi tarım üreticiler mevcut. Devletin sanayi, Helden” markaları, yurt içinde 90 uygulamaları yapmaktadır. Ankara bankacılık, ulaşım ve iletişim ana bayisi, 6 bin tali bayi ile hizmet Kalecik’te Türkiye’nin en modern sektörlerinde önemli gelişmeler vermektedir. şapkalı ve istiridye mantarı üreten ve yatırımlar yapılıyor. İktisadi ge- tesislerini kurarak, insanlarımızın lişimler ve beraberinde süre gelen Ülkemizde ve dünyanın birçok en doğal yöntemle protein ihti- değişim ve yenilikler kalkınmaya ülkesinde en prestijli otomotiv fir- yacını giderecek ekolojik üretim neden oluyor. malarına, endüstriyel ve Savunma yapılmaktadır. Bunun yanında Sanayine akü tedariki sağlamak- ağaçlandırma faaliyetleri, fidan İş dünyasındaki öngörülerimiz tadır. Yiğit Akü A.Ş. ileri teknoloji yetiştiriciliği yapılmaktadır. ise; yatırımların ülke genelinde ve üretimleri ve Ar-Ge çalışmaları global alanda da artması yönünde. sonucunda dünya pazarında Yeşil sanayi ve İş gelişimi, üretimi ve farkındalığı patenti Yiğit Akü A.Ş.’ye ait akıllı eko çevre yatırımları olan her alanda ülkemizin fikir akülerin tek üreticisidir. Elektrikli girişimlere açık olması kanaatin- araçlar için lityum iyon bataryaları Yiğit Akü, sanayi firması olarak deyim. Girişimcilerine yatırım üretimini 2013 yılında gerçekleş- yaptığı tarımsal yatırımların dışın- yapmaktan çekinmemelerini, tiren Yiğit Akü A.Ş. lityum iyon da, uluslar arası rekabetin gereği, inandıkları ve doğru bildikleri bataryaları üzerine yatırımlarını hem kendi hammaddesini kendi mesleki tecrübeleri ve fikirlerini sürdürmektedir. üretmek, hem de gelecek nesillere hayata geçirme konusunda kararlı yaşanabilir bir dünya bırakmak olmalarını öneriyorum. Sanayileş- Savunma Sanayinde kullanılan için Eskişehir’de hurda akülerden menin emin adımlarla süreklilik araç ve ekipmanların ileri tek- külçe kurşun üreten “Kudret Metal arz etmesi önem teşkil etmektedir. noloji ürünü bataryalarının arge ve İzabe Sanayi A.Ş.” yi kurmuştur. Üretimin her aşamasında kalite- çalışmaları da, Kamu – Özel Sektör den taviz vermeden yerinde ka- işbirliğiyle neticelendirilerek Ülke- Yaklaşık 900 Dönümlük bu alanda rarlar ve planlamalar ile yapılması mize hizmete devam etmekteyiz. Türkiye’nin ilk ve en modern geri gerektiğine inanıyorum. Yiğit Akü A.Ş., Ar-Ge, Ür-Ge ve kazanım tesisini Ülkeye kazandır- teknolojik yatırımları ile yenilikçi, mıştır. Bu tesislerimizde külçe kur- Kıtalarda üstün hakimiyet girişimci ve sürdürülebilirlik ilkesi şunların yanında av malzemeleri, doğrultusunda; dünya norm ve saçma ve değişik ürünler yapılarak Bugün Yiğit Akü’nün sektördeki standartlarına uygun ISO 14001, yurt dışına ihracatı yapılmaktadır. yeri nedir? Okurlarımıza hangi ISO 16949, ISO 9001, ISO 27001, Ayrıca yine bu alanda mermi üre- mesajları iletmek istersiniz? ISO 50001 ve OHSAS 18001 üstün tim tesisi çalışmalarımız devam kalite sertifikaları ile ISO 10002 etmektedir. Bu tesislerde çıkan Yiğit Akü A.Ş; hızla gelişmekte Müşteri Memnuniyeti Yönetim hurda akü plastikleri ve dışardan olan ülkemizin güçlü yatırım- Belgesi’ne sahiptir. alınan hammaddelerle de, ASO’da cılarından birisi olarak 40 bin diğer bir fabrikamızda akü kutu ve metrekare alana sahip üretim üssü Yiğit Akü, Türkiye’nin ileri tekno- kapaklarının üretimini yapmak- niteliğindeki fabrikasında hizmet lojiyle akü üreten ve 5 kıtaya ihraç tayız. ve faaliyetlerini tüm hızıyla sür- eden firması olmaktan öte, bu kıta- dürmektedir. En ileri teknolojiyi lara know-how veren ve buralarda Sanayiden kazandığımız her hayata geçiren Yiğit Akü A.Ş., yıllık üretim tesisleri işleten küresel bir kuruşu, yine Ülkemizin kalkınma- 5 milyon akü üretim kapasitesine firmadır. Şirketimiz, Ankara’daki sına ve insanlarımızın istihdamına sahiptir. Yiğit Akü A.Ş., günümüz- tesislerinde akü fabrikalarının hizmet edecek inovatif yatırımlara de 5 kıtada 90’dan fazla ülkeye ekipmanlarını ve makinalarını yöneltmekteyiz. ihracatı ile; Avrupa, Afrika, Asya, üreterek birçok ülkeye pazarla- Amerika ve Orta Doğu ülkelerine, maktadır. Gelecek fikir girişimcilerinde seçkin markaları ve geniş ürün yelpazesi ile ihracat gerçekleştir- Dünya akü sektöründe adından En güçlü sanayiciler arasında yer mektedir. söz ettiren Yiğit Akü A.Ş., nitelikli almak isteyen ve fikir sahibi olan insan kaynağı, güçlü alt yapısı, girişimcilere iletmek istediğiniz Yiğit Akü A.Ş., 40 bin metreka- ileriyi hedefleyen düşünce biçimi mesajlar nelerdir? re merkez üssü üretim tesisi, ve önemli yatırımları ile çözüm global alanda marka değerine odaklı yaklaşımın önemli temsilci- Türkiye’de çok büyük ve lider sahip “Platin, Tunç, Macpower ve lerindendir. 52 ANKARA KALKINMA AJANDASI TARIM ve KIRSAL KALKINMA

Emine GÖKKAYA Uzman / Ankara Kalkınma Ajansı Ankara’da Tarım ve Kırsal Kalkınmadaki Önemi

Süratle yükselen nüfus, gıda ve tarım uygulamalarında güvenlik ve sürdürülebilirlik anlayışını tetiklemiş, organik tarım otoritelerin merceğine girmiştir. TARIM ve KIRSAL KALKINMA ANKARA KALKINMA AJANDASI 53

Hızla artan dünya nüfusu, başta beslenme olmak üzere barınma, giyecek, sağlık ve eğitim hizmetleri gibi alanlardaki ihtiyaçları ile sürdürülebilirliğin önündeki en önemli soru işa- retleridir. Tüm bu ihtiyaçların karşılanmasında tarım ve tarıma dayalı sanayi ürünleri büyük önem taşımaktadır. Sadece ihti- yaçların giderilmesi değil dolaylı ve doğrudan istihdam sağlayan tarım sektörü göç, hareketlilik ve bunların getirdiği sağlık ve eğitim sorunlarına da çözüm olma po- tansiyeline sahiptir.

Thomas Malthus 1700’lü yılların sonunda, nüfusun geometrik bir şekilde artarken yiyecek arzının devletleri yeşil devrim öncesin- Türkiye dünyanın önde gelen ta- aritmetik bir şekilde artacağından deki geleneksel tarımsal üretim rım-gıda ihracatçısı ve ithalatçısı ileride gıda açlığının kaçınılmaz biçimlerine geri dönme konusun- ülkelerinden birisi olmasına rağ- olduğu tezini ortaya atmıştır. da öncelikler almaya itmiştir. men, tarım sektörünün yarattığı Malthus teorisinin çürütülmesi katma değer bakımından OECD ancak 1940’lı yıllarda başlayıp Geçtiğimiz 10 yılda tarımda yük- ülkeleri içerisinde en alt sıralarda 1960’lı yılların sonuna kadar sek verimlilik tecrübe edilmesine yer almaktadır. Nüfusun yaklaşık devam eden yeşil devrim ile karşın bu trend gelişmiş ülkelerde %25’inin kırsal alanlarda yaşayıp olmuştur.1 son yıllarda azalmıştır. Yüksek tarımsal aktiviteyle uğraştığı verimlilik elde etmek için uygu- ülkemizde tarım sektörünün Tarıma darbe vuran salgın böcek- lanan yöntemler doğal kaynaklar gayri safi katma değer içerisindeki ler ilaçlama teknikleri ile bertaraf ve çevreye ciddi zarar vermiştir.2 payı 2011 yılında yüzde 9 düze- edilmiş, sentetik gübreler ile yindedir. Toplam işlenen tarım yüksek verimlilik elde edilmiştir. Avrupa tarım arazilerinin yüzde alanı son 19 yıllık süreç içerisinde Sonrasındaki dönemde genetik 45’i toprak kalitesi sorunuyla kar- yüzde 18,1 oranında bir düşüş çalışmalarına ağırlık verilerek şı karşıyadır ve bu durum düşük göstererek 20,7 milyon hektara hem dışarıdan gelen zararlı orga- organik materyal içeriği ile tespit gerilemiştir. 4 nizmalarla kendi kendine sava- edilmiştir. Buna ek olarak arazi- şabilen, hem de yüksek verime lerin dörtte biri yüksek erozyona İşlenen tarım alanları içerisinde sahip genetiği değiştirilmiş bitki maruz kalmaktadır. Ekosistemin organik tarım üretimi bakımın- ve tohumlar (GDO) üretilmiştir. değerli bir kısmı ve yine değerli dan ise gerek OECD gerekse AB Son dönemde yapılan çalışmalar ekosistem araçları (tarla kuşları, ortalamasının çok altındadır. şiddetini arttıran iklim değişikliği- kelebekler ve tozlaşmaya faydası Fakat tarımda kullanılan nitrojen, nin tarımı ciddi anlamda etkiledi- bulunan arı ve benzeri böcekler) pestisit ve fosfor bakımından ğini ve 1940’lardan beri süregelen son dönemde uygulanan teknik- gelişmiş ülkelerin oldukça altın- üretim biçimlerinin tarımsal lerden olumsuz etkilenmiş ve dadır. Diğer yandan Türkiye’de sürdürülebilirlik için yeterli olma- nüfusları azalmıştır. Doğaya ve hammaddesi şeker pancarı, mısır, dığını ortaya koymuştur. tarım topraklarına zarar veren buğday ve odunsullar gibi şeker, diğer bir unsur ise azot kirliliğidir. nişasta veya selüloz özlü tarım- Gıda güvencesi sorunu, pestisit Azot içerikli gübre ve kimyasallar sal ürünlerin fermantasyonu ile ve genetiği değiştirilmiş orga- sadece toprağı değil su kaynakla- elde edilen ve benzinle belirli nizmaların tetiklediği bir takım rını da tehdit etmektedir. Hepsine oranlarda harmanlanarak kulla- hastalıklar ve bozukluklar, araş- ek olarak AB’de yapılan tarım akti- nılan alternatif bir yakıt olan biyo tırmacıların ve üreticilerin yanı vitelerinin sera gazı salınımına etanol üretimine son yıllarda bir sıra uluslararası kuruluşlar ve katkısı yüzde 9 oranındadır.3 rağbet olup 2011 yılında 38 ton 54 ANKARA KALKINMA AJANDASI TARIM ve KIRSAL KALKINMA

üretilmiştir. Bu rakam Kanada ler sadece bireysel çiftçiler ile ve Fransa gibi gelişmiş ülkelerde sınırlı değildir. Kalıcı bir yöntem sırasıyla 903 ve 429 tondur. izlenebilmesi adına daha geniş bir coğrafyayı kapsayacak şekilde Bir taraftan artan dünya nüfu- düşünmemiz orman arazileri ve su ve bu nüfusu bekleyecek doğal kaynaklarının korunmasını bio-kütle ihtiyacı, diğer taraftan izlenecek plana dâhil etmemiz insan eliyle bozulmuş ve yıpran- gerekir. mış topraklar; tarımdan beklenen verimliliğin sağlanabilmesi için Diğer taraftan insanların tarım bütüncül önlemler alınmasını ürünlerine bakış açısı da değiş- gerektirmektedir. Diğer bir de- mektedir. Gıda ürünleri konu- yişle daha az su, enerji, gübre ve sunda artan bilinç, yaşam kalite- ilaç ile daha fazla üretim yapma sini artıran ve besleyici özellikleri gerekliliği ortaya çıkmaktadır. yüksek ürünlere yönelik talep Ayrıca daha fazla yenilenebilir her geçen gün artmaktadır. Patlama yaşayan enerji kullanımı ve atık üretimi- Doğal ürünler, organik tarım gibi nüfusa karşın, nin azaltılması karşımıza çıkan uygulamalar her geçen gün tüke- diğer önemli noktalardır.5 ticinin tercihlerinde daha yoğun insanoğlunun bir biçimde yer almaktadır. Bir elleriyle tahrip Sürdürülebilirliğin bir gerekliliği taraftan verimi artırma çabaları ettiği toprakların olarak kirliliğin azaltılması, su devam ederken, diğer yandan kalitesinin korunması ve top- gıda güvenliği hususunda çok geleceğin tarımsal rakların üretkenliğinin korun- daha etkin stratejilere ihtiyaç faaliyetlerine de ması, bio-çeşitlilik ve ekosistem duyulmaktadır. öncülük edebilmesi araçlarının korunması ve tabi için çevresel telafi en önemlisi sera gazı salınım- Yukarıda bahsettiğimiz mevcut larının kontrol altına alınması durum karşısında benimsenecek uygulamaları artış gerekmektedir. Bu gereklilikler en uygun yaklaşımlardan biri göstermiştir. doğrultusunda alınacak önlem- hassas tarım uygulamalarıdır. TARIM ve KIRSAL KALKINMA ANKARA KALKINMA AJANDASI 55

Geleneksel tarım, önceden belir- lenmiş bir takvime karşın ekmek ve hasat etmek gibi belirli faaliyet- lerin uygulandığı bir yöntemdir. Ancak gerçek zamanlı olarak hava, toprak ve su kalitesi bilgile- rinin toplanması, ekin olgunluğu, donanım ve işçi maliyeti tahmine dayalı analitik bilgiler daha akılcı kararların verilmesinde kullanı- labilir. Bu yaklaşıma hassas tarım adı verilmektedir.6

Türkiye’de ilk kez 1999 yılında TÜBİTAK tarafından desteklenen “Hassas Tarım Teknikleri” adlı bir araştırma projesi Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsünce yürütü- lerek 2003 yılında sonuçlandırıl- mıştır. Bu çalışmada, İç Anadolu dan yürütülen kırsal kalkınma Bölgesinde hassas tarım teknikle- programları, Kalkınma Ajansları rini kullanılarak arazi üzerindeki tarafından kullandırılan hibe değişkenlikler ve buğday veri- programları ve AB hibe programı mine etki eden toprak özellikleri olan katılım öncesi tarım ve kırsal belirlenmiştir.7 kalkınmayı destekleme progra- mıdır. Ankara’da tarımsal üretimin arttırılması ve hassas tarımın yay- TÜİK, istatistikleri incelendiğinde, gınlaşması amacıyla başta Gıda, Ankara’da toplam sebze üretim Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı miktarlarına bakıldığında, 2009- tarafından yürütülen Tarımsal 2013 yılları arasında yüzde 1,3 İzleme ve Bilgi (TARBİL) Sistemi oranında artmış olduğu görül- Projesinin yanı sıra çeşitli destek mektedir. mekanizmaları da çiftçilere sunul- maktadır. 2013 yılında Türkiye sebze üretimi içinde Ankara’nın sebze Gıda, Tarım ve Hayvancılık Ba- üretimi payı yüzde 4,4 olarak kanlığı tarafından verilen ulusal gerçekleşmiştir. Tahıllar ve diğer desteklerden genellikle, gübre bitkisel ürünlerin hasat edilen ve mazot desteğinden biyolojik alanlarına bakıldığında 2013 mücadeleye, hayvancılık destek- yılında en fazla payı yüzde 86,8 lerinden sertifikalı tohum üretim ile tahıllar almıştır. Yağlı tohumlar desteğine; tarımsal danışmanlık ise yüzde 5,4 pay ile ikinci sırada sistemine katılım, çiftçi muhase- gelmektedir. Ayrıca 2013 yılında be veri ağı desteklerinden tarım Ankara’da toplam tahıl ve diğer havzaları üretim ve destekleme bitkisel ürünlerin üretimi içinde modeline kadar çok çeşitli bir şeker imalatında kullanılan bitki- Tarımsal zenginliğiyle yelpazeye sahiptir. Diğer destek lerin üretiminin payı yüzde 17,9 bilinen Başkent, türü ise daha çok projelere yöne- olarak gerçekleşmiştir.8 lik verilen kırsal kalkınma odaklı özellikle bitkisel hibelerdir. Bu hibeler ise Gıda, Bu çerçeveden bakıldığında üretim, tahıl ve Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Ankara’da sürdürülebilir tarım yağlı tohumlar tarafından verilen kırsal kalkınma yapılması için gerekli çalışmaların yatırımlarının desteklenmesi yapılması ve inovatif bir yaklaşım kalemlerinde atağa programı, il özel idareler tarafın- ile hassas tarım uygulamalarının kalkmıştır. 56 ANKARA KALKINMA AJANDASI TARIM ve KIRSAL KALKINMA

Ankara’da Yetiştirilen Önemli Bitkisel Ürünler (Ton). 2015

Ürün Adı Ankara Türkiye Ankara Oranı

Buğday 1.150.555 22.692.610 %5,07

Arpa 688.728 8.046.649 %8,56

Aspir 39.328 70.000 %56,18

Yeşil Mercimek 1.537 20.000 %7,69

Soğan (Kuru) 322.604 1.879.189 %17,17

Soğan (Taze) 18.370 141.691 %12,96

Havuç 127.750 534.988 %23,88

Marul (Toplam) 69.028 447.492 %15,43

Marul (Aysberg) 36.441 64.490 %56,51

Kimyon 9.306 16.897 %55,07

Balkabağı 11.176 95.363 %11,72

Kavun 165.259 1.719.620 %9,61

Vişne 18.732 183.500 %10,21

Kaynak: TÜİK. Bölgesel İstatistikler. Tarım. 2015.

mevcut tarımsal üretim metot- tutmayı sağlamaktır. Türkiye Pa- larına dahil edilmesi yerinde bir tent Enstitüsü’nün çalışmalarına seçim olacaktır. Diğer bir önemli göre, bugüne kadar 180 üründen konu ise Türkiye, sahip olduğu 43’ü ticaret ve sanayi odaları, 16’sı biyo çeşitliliğin yanı sıra fındık, borsalar tarafından tescil ettirildi. incir, üzüm, kiraz gibi birçok üründe dünyada ilk sıralarda yer Şirketlerin aldığı tescil sayısı almaktadır. Bu avantajı yeterince 33 olurken 27 ürünü belediyeler, değerlendirebilmek için pazar 20 ürünü vilayet ve kaymakam- büyüklüğü 200 milyar dolar lıklar tescil ettirmiştir. Ziraat olduğu tahmin9 edilen coğrafi odaları 4, üretici birlikleri 5 ve işarete sahip ürünlerin üretilme- kooperatifler de 3 ürünü tescil sidir. ettirdi.

Coğrafi işaret; belirgin bir niteliği, Avrupa Birliği’nin tersine tarım ünü veya diğer özellikleri itibariy- sektöründen çok, kamu niteliğin- le kökenin bulunduğu bir yöre, deki kurumlar tarafından coğrafi alan, bölge veya ülke ile özdeşleş- işaret alınmaktadır. Bunun en miş bir ürünü gösteren işarettir. önemli nedenlerinden birisi Coğrafi işaretin amacı, özellikleri tescil maliyetinin çok yüksek bir yöreden, bilgi ve beceriden olması ve prosedürlerinin çok kaynaklanan bir coğrafi adı, sahte uzun olmasıdır. ve taklitlerine karşı koruyarak Dev pazar potansiyeli tarımsal üretimde çeşitliliği teş- Coğrafi işaret edinme konusunda bulunan coğrafi vik etmek, öz varlığı korumak ve Ankara’ya özgü tarım ürünlerin- işaretlere sahip kırsal kalkınmayı sağlamak, çiftçi den Kalecik Karası Üzümü, Bey- ürünler, Başkent gelirlerini yükseltmek, özgün pazarı Kurusu, Çubuk Turşusu ürünleri geliştirmek, tüketicileri listeye girmiştir. Angora tavşanı tarımında önemli bir ürünlerin kökeni ile ilgili bilgilen- ya da Ankara tiftiğinden üretilen yer tutmaktadır. dirmek ve kırsal nüfusu yerinde ürünler ve dokumalar ya da diğer TARIM ve KIRSAL KALKINMA ANKARA KALKINMA AJANDASI 57

Türkiye’nin Tescillenen ve Başvurusu Yapılan Coğrafi İşaret Sayısının Yıllara Göre Dağılımı

140

140

120

87 100

80 Tescil Başvuru 48 48 46 60

40 20 18 18 12 12 20

0 2008 2009 2010 2011 2012

Kaynak: TPE, 2014 tarımsal ürünler henüz tescil yon stratejik öncelik, tedbir ve edilmemiştir. eylemleri tespit edilmiştir. KAYNAKLAR 1. Ankara ve Tarım 2016, Ankara Kalkınma Ajansı 2016 Tarım ve tarıma dayalı üretim in- Coşkun Şerefoğlu. yılında başladığı “İnovasyonu san hayatının devamı için büyük 2. Communication From The Kırsala Taşıyoruz Projesi” ile öneme sahiptir. Commission To The European Parliament And The Council azalan verimliliğin sebepleri ve Kırsal çevrenin iyileştirilmesi ve On The European Innovati- çözümleri konusunda kırsalda doğal kaynakların sürdürülebilir- on Partnership ‘Agricultural yaşayan halkı bilinçlendirmek liğinin sağlanması ancak doğru Productivity And Sustaina- için eğitimler düzenlenmiş, saha tarım uygulamalarını içeren bility’ Brussels, 29.2.2012, ziyaretleri ve çalıştaylar ile An- bütüncül bir plan ve strateji ile Com(2012) 79 Final Report 3. Communication From The kara’nın alt bölgelerinde mevcut mümkündür. Bu sebeple Ankara Commission To The European durum tespitleri yaparak bunu Kalkınma ajansı bugüne kadar Parliament And The Council Kırsal İnovasyon Yol Haritası yaptığı çalışmalar ve yürüttüğü On The European Innovati- altında toplamıştır. Bu yol hari- projelerde geleneksel tarımdan on Partnership ‘Agricultural Productivity And Sustaina- tası Ankara kırsalını teşkil eden sürdürülebilir tarıma geçişi bility’ Brussels, 29.2.2012, alt-bölgelerde yenilikçi ve sürdü- kolaylaştıracak fikirleri destekle- Com(2012) 79 Final Report rülebilir bir kırsal kalkınma süre- miştir. 4. Ankara ve Tarım 2016, cinin hızlandırılması için tarım Coşkun Şerefoğlu. 5. COM(2011) 571 final ve tarıma dayalı sanayi, kırsal Kır-kent arasında gelişmişlik 6. http://www.research.ibm. turizm ve sosyal girişimcilik farklarının giderek arttığı, yoğun com/articles/precision_agricul- olmak üzere üç eksen çerçeve- göç dalgalarının şehirlerin kapa- ture.shtml sinde inovatif uygulamaların sitesini zorladığı ve yaşanabilirli- 7. http://www.tzymb.org.tr/ geliştirilmesine ve kırsala enteg- ğini azalttığı günümüzde tarıma default.asp?hid=108 8. “Seçilmiş Göstergelerle An- rasyonuna yönelik bir strateji ve ilişkin tedbirlerin ve hassas kara.” Http://www.tuik.gov.tr/. eylemleri belirlemiştir. Böylece tarım uygulamalarının kırsala TÜİK, 2013. Web. 20 Mar. 2017. kırsal inovasyon ve sürdürüle- entegre edilmesi kırsal ekono- 9. Yıldırım, Ali Ekber. “Tarım Ve bilir kalkınmaya yönelik genel milerin canlılığını ve sürdürüle- Gıdada Coğrafi Işaret..” Dünya Gazetesi. N.p., 20 May 2015. çerçeve ve yaklaşım oluşturul- bilirliğini devam ettirmesi hayati Web. 20 Mar. 2017. muştur. Ayrıca kırsal inovas- değer taşımaktadır. 58 ANKARA KALKINMA AJANDASI İLÇE TANITIM

D.r Nedim SÖZEN Uzman / Ankara Kalkınma Ajansı Bir Uygarlık Beşiği… Tarihin Tanığı ŞEREFLİKOÇHİSAR

Selçuklu İmparatorlu- ğu’nun son, Osmanlı Beyliği’nin ise ilk zamanlarında adı Koçhisar olan, M.Ö. 1400 ile 1300 yılları arasında kurulan tarihi dokusu yüksek yerleşim Havası tarih kokan bir medeniyet merkezi… ‘Çift kaleli şehir’ Şeref- likoçhisar, Türkiye ihtiyacının merkezi… Bizans’tan Selçuklu’ya, neredeyse yüzde 70’ini karşıla- Osmanlı’dan Türkiye’ye farklı yan Tuz Gölü’yle, önemli şehir egemenliklerin izlerini taşıyan bir merkezlerine olan yakınlığıyla; Başkent ‘müzesi’ olarak tanımlanan müze, cami ve kilise gibi önemli Şereflikoçhisar, aynı zamanda çift tarihi ve mimari değerleriyle Başkent’in ve Türkiye’nin en kaleli bir tuz üretim merkezi… önemli merkezlerinden… Yakın zamanda doğal ve tarihi güzel- liklerine müdahale edilmeden dönüşecek olan Şereflikoçhisar, kentin kalkınma dinamiklerine omuz veren Ankara Kalkınma Ajansı’nın da destek gösterdiği bir ilçe… İLÇE TANITIM ANKARA KALKINMA AJANDASI 59

İlçede tarih yatıyor Koçhisar’ı Ilgaz olsun, Mardin’in Koçhisar’ı Kızıltepe olsun, Sivas’ın Selçuklu imparatorluğu dönemin- Koçhisar’ı Hafik olsun, Konya’nın de ilçede yer alan tepenin etrafın- Tuzbaşı Koçhisar’ı da çocuklarının da bir kale ve yüksekteki tepede Çanakkale savaşlarında gösterdiği de ikinci bir kale daha bulunmak- üstün yararlılıklardan dolayı Şe- taydı. Hisar kelimesini “kale”, koç reflikoçhisar olsun” dediği rivayet kelimesini de “çift” anlamında edilmektedir. İkinci rivayet ise, bu kullanan Türkler, bu iki kelimeyi yörede yaşayan Şerefli aşiretinin birleştirmişler ve kente “çift kaleli ismine ithafen Şereflikoçhisar şehir” anlamına gelen Koçhisar ismini aldığıdır. adını vermişlerdir. Kırşehir, Aksaray ve Bugünkü Koçhisar ilçesi, Fatih Konya’yla komşu Sultan Mehmet zamanında Kon- ya ilinin Aksaray sancağına bağlıy- Şereflikoçhisar, Ankara ilinin dı. Daha sonra kurulan Esb-Kesan Balâ ve Evren ilçeleri ile Kırşehir (Kulu) ilçesine bağlı bir belde ilinin Kaman ilçesi, Aksaray ilinin olmuştur. Kısa bir süre Konya ili- Ağaçören ve Sariyahşi ilçeleri ve nin Cihanbeyli ilçesine bağlı kalan Konya ilinin Kulu ilçesi ile kom- Koçhisar, 1891 yılında ilçe haline şudur. Ankara’ya 150 kilometre gelerek Konya iline, 1933 yılında uzaklıkta olup, yüzölçümü 2 bin da Ankara iline bağlanmıştır. 34 kilometrekare, denizden yük- sekliği 975 metredir. İlçenin Şereflikoçhisar adını alması hususunda iki rivayet İlçe nüfusu, 2016 yılı Adrese Da- vardır. Bunlardan ilki; Ulu Ön- yalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerine der Atatürk’ün Başvekili İsmet göre toplam 33 bin 420’dir. (Mer- İnönü’ye “İsmet memlekette kez Mahalle: 27 bin 471, Mahalle çok Koçhisar var. Çankırı’nın (Köy): 5 bin 949). İlçe nüfusunun 60 ANKARA KALKINMA AJANDASI İLÇE TANITIM

yarısı erkek (16 bin 874) yarısı en hareketli sektörlerdir. Tamir, da kadındır (16 bin 546). Ankara onarım, bakım gibi küçük işlerin Bölge Planı (2014-2023)’nda başında en önemli sanayi faali- belirtildiği üzere 2007-2012 arası yetlerini 16 tane tuz imalathanesi dönemde yüzde 0,7’lik nüfus artı- oluşturmaktadır. şıyla nüfusu neredeyse değişiklik göstermemiş bir ilçedir. Ekonomik etkinliklerin başında tarım ve hayvancılık gelir. Buğday, Bin 642 metrekare yüzölçümü arpa, nohut, mercimek, ayçiçeği ile Türkiye’nin ikinci büyük gölü ve şeker pancarı en çok yetiştiri- olan Tuz Gölü Şereflikoçhisar’ın len tarım ürünleridir. Hayvancılık ilçe sınırları içinde yer alır. İlçenin sektörünün geliştirilmesi ama- kuzey yönünde yer alan Hirfanlı cıyla suni tohumlama yöntemi Baraj gölünden sulama yapılmak- kullanılmakta, ayrıca kredili ta ve balık üretilmektedir. besicilik denilen üretim modeli yaygınlaşmaktadır. Ekonomisinin temeli tarım ve hayvancılık Değişken derinlik

İlçede sanayi gelişmemiş olup, Turizm açısından Şereflikoçhi- 1991 yılında yapılan Küçük Sanayi sar’a önemli katkısı bulunan Tuz Sitesi’nde 204 faal iş yeri sayısı Gölü, bin 500 kilometrekarelik bulunmakta, bu işyerlerinde alanıyla Van Gölü’nden sonra toplam 500 kişi çalışmaktadır. Türkiye’nin ikinci büyük gölüdür Mobilyacılık, oto elektrik tamir- ve teknotiktir. Göl çevresinde ül- ciliği, tornacılık, kaynakçılık, oto kenin değişik kısımlarından gelen motor tamirciliği, madeni yağ insanların kurduğu pek çok yeni satıcılığı, oto yedek parçacılığı, köy vardır. Burada stok çiftçiliği kaporta ve boyacılık, Demir Doğ- ve tarım uygulanır. Tuz Gölü’nde ramacılık Küçük Sanayi Sitesinin su yüksekliği çoğu zaman birkaç İLÇE TANITIM ANKARA KALKINMA AJANDASI 61

santimetreyle yarım metre arasın- lam ihtiyacının yüzde 64’ü kadar da değişir, fakat Beyşehir Gölü’n- tuz üretmektedir. Doymuş tuzlu den taşan su, kanallar yoluyla Tuz suyun Kaldırım, Kayacık ve Yav- Gölü’ne döküldüğünde derinlik şan tuz yataklarına dökülmesine 30-40 santimetre artar. Su sevi- izin verilir ve tuz çökeldiğinde su yesi yükseldiğinde gölün ekolojik tekrar çektirilmektedir. Sonra tuz, dengesi bozulur. Buharlaşma geniş bir demiryolu ağı boyunca azalır, suyun atmosfer ve yer ara- göl kıyısındaki ambarlara doğru sındaki çevrimi düzensizleşir. yol alan vagonlara doldurulur.

Tuz Gölü tüm yağışlarını kış Tuz buradan kamyonlarla Şeref- aylarında alırken yazın göle giren likoçhisar’da bulunan özel tuz su yoktur. Göl içinde suyun tuz işleme fabrikalarına götürülmek- konsantrasyonu çok yüksek tedir. Burada tuz tüm Türkiye’ye olduğu için suda yaşayan bitkilere dağıtılmak üzere defalarca kez rastlanmaz. Göl çevresinde geniş yıkanmakta, kurutulmakta ve bir alanda çok zayıf tuzcul floraya paketlenmektedir. rastlanır. Tuz Gölü’nü besleyen sular doğuda Şereflikoçhisar’dan Osmanlı döneminde göl etrafında geçen Peçenek Suyu, güneyde doğal olarak oluşan tuz blokları Eskil’den göle giren Bağlıca ve kırılırdı ve göl kıyısında tüccarlara Kırkdelik suları ile Eşmekaya satılırdı. Tuz develere yüklenir ve kaynakları, güneybatıda Tersakan her yöne taşınırdı. Sonraki yıllarda ayağı ile batıda Cihanbeyli’den ambarlar inşa edildi ve sonra her gelen İnsuyu’dur. yıl gölün değişik kısımlarından tuz elde edilmesini mümkün Türkiye’nin tuz rezervi kılan ve raylar arası mesafesi dar olan bir demiryolu kurulmuştur. Göldeki üç tuz yatağı yılda bir Bu durum, bugün kullanılan milyon ton, yani Türkiye’nin top- daha verimli tuz yataklarının 62 ANKARA KALKINMA AJANDASI İLÇE TANITIM

kurulduğu 1970’lere kadar devam İlçe Belediyesi tarafından onarım etmiştir. ve bakımı yapılarak hizmete sunulan, şu an ilçenin ilk ve tek Tuz gölü kışın kapladığı geniş su müzesidir. Sultan İkinci Abdül- alanı ile su kuşları için önemli bir hamid Han tarafından yaptırılan kışlama bölgesidir. Uluslararası (M.S. 1899) bu eser, Ankara Kültür kriterlere göre A sınıfına giren bir ve Tabiat Varlıklarını Koruma sulak alandır. Kış aylarında çok Kurulunun 9222 sayılı kararıyla sayıda Sakarca Kazı gölde barınır tescillenmiştir. ve çevredeki tahıl ekili alanlarda beslenir. Sultan Alaaddin Camii; 13. yüz- yılda yapıldığı bilinmekte olup, İlkbaharda göl içinde oluşan Anadolu Selçuklu dönemine adalarda ve göl kıyısındaki aittir. Mülkiyeti Vakıflar Genel bataklıklarda suna, angıt, çamur- Müdürlüğüne ait olan Cami, 2014 cun, büyük yağmurcun, kocagöz, yılında aslına uygun bir şekilde ince gagalı martı, gümüşü martı restore edilmiş olup 2015 yılında ve bataklık kırlangıcı kuluçkaya tamamlanmıştır. yatmaktadır. Gölün ornitolojik önemi yurdumuzda en büyük Bizanslılardan kalma bir heykel; flamingo kolonisinin kuluçka eski Ticaret Lisesi bahçesinde alanı oluşudur. bulunmaktadır. Parnassos Antik Kentine ait kilise, mezar, kitabe Uygarlıklar merkezi gibi arkeolojik kalıntılar Değir- menyolu Mahallesinde (eski adı Tuz gölü dışında ilçenin sahip Parlasan, Kefkeli mevkii) bulun- olduğu diğer tarihi ve turistik muş, 2007 yılında başlatılan kazı değerlerden biri de Kent Müze- çalışmaları devam etmektedir. si’dir. Kent Müzesi; geç Osmanlı Ayrıca, 16. yüzyıl Osmanlı devri İs- mimari özelliklerini yansıtan ve tanbul velilerinin büyüklerinden İLÇE TANITIM ANKARA KALKINMA AJANDASI 63

ve ülkenin manevi değerlerinden inşaatlarda ve alım satımlarda kokulu “Proje Hazırlama Eğitimi”, Aziz Mahmud Hüdayi Hazret- enerji verimliliği sertifikasyonu 2015 yılı Sürdürülebilir Kalkınma leri (1541-1628) Şereflikoçhisar zorunlu tutulacak ve özellikle Mali Destek Programı kapsamında doğumludur. yeni konut projelerinde yenilene- HİSAR TOHUMCULUK Ltd. Şti. bilir enerji sistemlerinin binalara “Yüksek Kaliteli Saf Tohumluk Dokusu entegrasyon faaliyetleri gerçekleş- Elde Edilmesi” projesi kapsamında korunarak dönüşecek tirilecektir. destek almıştır. Bununla birlikte, uygulama yeri olarak diğer ilçe- Ankara Bölge Planına göre I. Ankara Kalkınma Ajansı lerle beraber Şereflikoçhisar’ın da Alt Bölge’deki en fazla nüfusun Şereflikoçhisar’a bulunduğu çeşitli başka projeler de bulunmaktadır. yaşadığı Şereflikoçhisar ilçesinde omuz veriyor sürdürülebilir kentsel büyüme ilkeleri benimsenecek ve uygu- Şereflikoçhisar, Ankara Kalkın- lanacaktır. Bu kapsamda; imar ma Ajansının sağladığı teknik ve faaliyetlerinde erişilebilir yeşil mali desteklerden yararlanan bir alanlar, konut otoparkları ve umu- ilçemizdir. mi otoparklar, kent merkezlerinde kamusal açık alanlar oluşturulacak 2011 yılı Teknik Destek Progra- ve korunacak, cadde ve sokakların mı kapsamında Şereflikoçhisar artan talebi göz önünde bulundu- Kaymakamlığı “Proje Hazırla- racak şekilde tasarlanacak, nüfus, ma Eğitimi”, 2012 yılı ve 2013 KAYNAKLAR sanayileşme ve göç eğilimleri göz yılı Teknik Destek Programları 1. http://www.ankara.gov.tr/ önünde bulundurularak kentleşe- kapsamında Şereflikoçhisar İlçe sereflikochisar cek alanlar önceden belirlenecek Milli Eğitim Müdürlüğü sırasıy- 2. http://www.sereflikochi- ve bu alanlara gerekli alt ve üst la “Öğrenci ve Sınav Koçluğu sar-bld.gov.tr/tuzgolu.html yapı, tespit edilen standartlar dahi- Eğitimi” ile “Uygulamalı Stratejik 3. http://www.sereflikochisar. linde sağlanacaktır. Tüm bunlarla Plan Hazırlama Eğitimi”, 2014 yılı gov.tr 4. www.ankaraka.org.tr birlikte; yerel mimari dokuyu Teknik Destek Programı kapsa- 5. Ankara Bölge Planı (2014- yansıtacak kent estetiği kriterleri mında Şereflikoçhisar Uygulamalı 2023), Ankara Kalkınma oluşturularak uygulanacak, yeni Teknoloji ve İşletmecilik Yükse- Ajansı, 2013. 64 ANKARA KALKINMA AJANDASI TARIMSAL DESTEKLER

Erdem KOÇOĞLU Uzman / Ankara Kalkınma Ajansı Tarımsal Destekler

Türkiye’nin tüm illerinde uygulanan tarımsal teşvikler, organik ve iyi tarım uygulamalarını beslerken; işleme, paketleme ve depolama destekleriyle tarıma artı değer sunmuş oluyor. TARIMSAL DESTEKLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 65

TKDK Destekleri

2007-2013 programından sorunsuz bir geçiş sağlamak amacıyla 2014-2020 programı ilk başta IBBS Düzey 3 bölgelerine karşılık gelen ve IPARD 2007- 2013’ün uygulandığı 42 ili (Afyon- karahisar, Ağrı, Aksaray, Amasya, Ankara, Ardahan, Aydın, Balıkesir, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Ha- tay, Isparta, Kahramanmaraş, Ka- raman, Kars, Kastamonu, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muş, Nevşehir, Ordu, Samsun, Sivas, Şanlıurfa, Tokat, Trabzon, Uşak, Van ve Yozgat ) kapsamaktadır. bulunan proje sahipleri ile sözleş- parkları, yenilenebilir enerji meler imzalanacaktır. yatırımları 2011 yılından bugüne IPARD IPARD-II Programı kapsamın- Programını uygulayarak kırsal Gıda Tarım ve Hayvancılık da ileriki dönemlerde açılacak kalkınma alanında yeni bir sayfa Bakanlığı destekleri çağrılarda destelenecek alanlar şu açan TKDK, 31 Aralık 2016 tarihi şekilde sıralanmaktadır: itibariyle IPARD-I Programını Tarımsal Teşvikler başarıyla tamamlamıştır. Bu sü- Gıda, Tarım ve Hayvancılık • Tarımsal İşletmelerin Fiziki reçte toplamda 15 proje başvuru Bakanlığı tarafından sağlanan Varlıklarına Yönelik Yatırımlar çağrı ilanına çıkılmış ve 10 bin 693 tarımsal teşvikler tüm illerde »» Süt üreten, kırmızı et üreten, proje sahibinin yatırımları hayat uygulanmaktadır. Her destek kanatlı eti üreten, yumurta bulmuştur. Geçen 5 yıl içerisinde, türünün IPARD programı ile ta- üreten tarımsal işletmeler faydalanıcı katkılarıyla birlikte mamlayıcılığı konusunda bilgiler aşağıda verilmektedir. toplamda 6,77 Milyar Lirayı bulan • Tarım ve Balıkçılık Ürünle- yatırım kapsamında TKDK tarafın- rinin İşlenmesi ve Pazarlan- dan çiftçilere, yatırımcılara sağla- Alana dayalı teşvikler, IPARD des- ması ile İlgili Fiziki Varlıklara tekleri ile doğrudan örtüşmemek- nan toplam hibe tutarı 3,15 Milyar Yönelik Yatırımlar TL olarak gerçekleşmiştir. tedir. Organik tarım ve iyi tarım »» Süt ve süt ürünlerinin, kırmızı uygulamaları için verilen teşvikler et ve et ürünlerinin, kanatlı eti (ÇATAK) sadece sınırlı sayıdaki IPARD-II programında TKDK’ya ve et ürünlerinin, su ürünleri- bölgelerde uygulanmaktadır. Ta- sunulan yaklaşık 9 bin projenin nin, meyve ve sebze ürünleri- rım-Çevre, İklim ve Organik Tarım kontrolleri de son aşamaya gelmiş nin işlenmesi ve pazarlanması tedbirinde bu bölgelere destek olup, projeleri uygun bulunan verilmesinden kaçınılacaktır. yatırımcılarla sözleşmeler imzala- • Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşit- nacaktır. Bu süreçte sözleşmelerin lendirilmesi ve İş Geliştirme Ürüne dayalı teşvikler, IPARD kap- imzalanabilmesi için “IPARD-II »» Bitkisel üretimin çeşitlendi- samında yer almayan ürünler için Finansal Anlaşmanın” Ülkemiz ve rilmesi ve bitkisel ürünlerin sağlanmaktadır, bu nedenle, iki AB tarafınca imzalanması gerek- işlenmesi ve pazarlanması, destek programı arasında çakışma mektedir. arıcılık ve arı ürünlerinin bulunmamaktadır. üretimi, işlenmesi ve pazar- Finansal Anlaşmanın tüm hü- lanması, zanaatkarlık ve yerel Hayvancılık destekleri; yem kümlerine ilişkin her iki tarafça ürün işletmeleri, kırsal turizm bitkileri yetiştirilmesi, makine ve da mutabakat sağlanmış olup, ve rekreasyon faaliyetleri, su ekipman alımı, buzağı alımı, suni Bakanlar Kurulu onayına mütea- ürünleri yetiştiriciliği, makine tohumlama, aşılama, arıcılık, has- kip, IPARD-II kapsamında uygun 66 ANKARA KALKINMA AJANDASI TARIMSAL DESTEKLER

talıktan ari tarım ve tiftik keçisi, ipek böceği gibi özel üretimler için verilmektedir. Bu tür destekler, sığır ve süt ineklerinin kalitesinin iyileştirilmesi, modern çiftliklerin kurulması, çiftlik faaliyetlerinin etkinliğinin geliştirilmesi bakımın- dan IPARD programının tamam- layıcısı durumundadır. Sağlanan süt destekleri, çiğ sütün kalitesini iyileştirmektedir ve kayıtlı olma- yan üreticilerin kayıtlı olmaları- nın teşvik edilmesi bakımından IPARD’ın tamamlayıcısıdır.

Tarımsal teşvikler, yem üretimi ve canlı hayvan alımlarını destek- leyerek Türkiye’de hayvancılığı teşvik etmek için önemli araç- lardır. Bu destekler, IPARD prog- dönemi için bir kez yapılmaktadır. Destekler (İpek Böcekçiliği) ramının potansiyel yararlanıcısı Destek bütçesinin tespit edilmesi • Hayvan Kesimi İçin Destekler olan çiftliklerin sürdürülebilirliği için iç ve dış pazar fiyatları ve üre- • Sürü Yöneticisi İstihdamı İçin için bir temel oluşturmaktadır. Ta- tici maliyetleri dikkate alınmakta- Destek, rımsal teşvikler altında sağlanan dır. Desteğin kapsamı ve miktarı • Hayvan hastalığı tazminat farklı destek türleri aşağıda detaylı her yıl düzenlenmektedir. IPARD destekleri olarak anlatılmaktadır. programı ile doğrudan bir bağlantı • Hastalıktan ari çiftlikler için bulunmasa da fark ödemeleri çift- destek »» Doğrudan Gelir Desteği (DGD) çilerin gelir düzeyini artırdığından • Hayvan gen kaynaklarının Doğrudan Gelir Destekleri çift- ve kırsal ekonominin gelişmesine yerinde korunması ve iyileşti- çilere, sahip oldukları tarımsal destek sağladığından doğal olarak rilmesi için destek arazinin alanına göre verilmekte- tamamlayıcı niteliktedir. • Su ürünleri yetiştiriciliği des- dir. Hektar başına yapılan ödeme tekleri tutarı her yıl için belirlenmektedir. »» Hayvancılık Destekleri • Yem bitkileri üretimi için Doğrudan Gelir Desteği ödeme- Doğrudan ödemeler yetiştirici/ destek leri, Ulusal Çiftçi Kayıt Sistemi’ne üretici örgütlerinin üyelerine (ÇKS) kayıtlı olan çiftçilere yapıl- yapılmaktadır. Destek programı, »» Tarımsal Sigorta Desteği maktadır. Ödemeler, 0,1 ve 50 hek- yetiştirilen türlere bağlı olarak Bitki, hayvan ve su ürünleri üre- tar arasındaki alanlar için yapıl- değişiklik göstermektedir. timini kapsayan sigorta poliçe- maktadır. Çiftçiler, organik tarım sinin yüzde 50’si, Gıda, Tarım ve faaliyetleri için ve 6 hektara kadar • Anaç sığır ve manda yetiştirici- Hayvancılık Bakanlığı’nın bütçe- olan arazilerinin toprak analizi sinden ödenmektedir. için ilave Doğrudan Gelir Desteği liği için destekler ödemesi almak üzere başvura- • Buzağı destekleri »» Kırsal Finans ve Kredi bilmektedir. Program, çiftçilerin • Besicilik materyallerinin üretil- Tarımsal kredilerin ana tedarik- gelirlerini artırdığından ve kırsal mesi için destek (anaç sığır) çileri Ziraat Bankası ve Tarımsal ekonominin gelişmesine katkı • Anaç koyun ve keçi destekleri Kredi Kooperatifleridir. Bu ku- sağladığından, kırsal alanların • Tiftik keçisi yetiştiriciliği ve rumlar tarımsal üretim için düşük ekonomik kalkınması bakımından tiftik üretimi desteği faizli yatırım ve işletme kredileri IPARD programının tamamlayıcısı • Çiğ süt üretimi için destek temin etmektedir. durumundadır. • Islah amaçlı süt içeriğinin belirlenmesi amacıyla yapılan »» Fark Ödemeleri: destekler Kırsal Kalkınma Destekleri Destek ödemeleri, iç piyasada arz • Arı kovanları için destekler Kapsamında Tarıma Dayalı açığı bulunan ürünler için sağlan- • Bombus Arısı Desteği Yatırımların Desteklenmesi maktadır. Ödemeler her bir üretim • İpek Böceği Yetiştiriciliği İçin Doğal kaynaklar ve çevrenin TARIMSAL DESTEKLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 67

korunmasını dikkate alarak kırsal alanda gelir düzeyinin yükseltil- mesi, tarımsal üretim ve tarıma dayalı sanayi entegrasyonunun sağlanması için küçük ve orta ölçekli işletmelerin desteklenme- si, tarımsal pazarlama altyapısının geliştirilmesi, gıda güvenliğinin güçlendirilmesi, kırsal alanda alternatif gelir kaynaklarının oluşturulması, kırsal ekonomik altyapının güçlendirilmesi, tarım- sal faaliyetler için geliştirilen yeni teknolojilerin üreticiler tarafından kullanımının yaygınlaştırılması, yürütülmekte olan kırsal kalkın- ma çalışmalarının etkinliklerinin artırılması, kırsal toplumda yerel kalkınma kapasitesinin oluştu- rulmasına katkı sağlamak için lerin yapımına yönelik yatırımlar yeni teknoloji içeren yatırımların 1- Ekonomik yatırım konularında için 2 milyon Türk Lirası, desteklenmesi amaçlanmaktadır. hibeye esas proje tutarı; 2- Kırsal ekonomik alt yapı yatırım konularında hibeye esas Kırsal Kalkınma a) Tohum işleme, paketleme ve proje tutarı; Yatırımlarının Desteklenmesi depolama yatırımları için 2 milyon Programı Türk Lirası, bunun dışında kalan a) Çiftlik faaliyetlerinin geliştiril- yatırımlar için 1 buçuk milyon mesine yönelik altyapı sistemleri- ne yönelik yatırımlar için 500 bin Program çerçevesinde Ankara Türk Lirası, Türk Lirası, ilinde; b) Hayvansal ürün işlenmesi, b) Bilişim sistemleri ve eğitimine a) Yaş meyve sebze tasnif, pa- paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yatırımlar için 500 bin ketleme ve depolama yatırımları yönelik yatırımlar için 2 milyon Türk Lirası, üst limitini geçemez. hariç bitkisel ürünlerin işlenmesi, Türk Lirası, Hibeye esas proje tutarının yüzde paketlenmesi ve depolanması, c) Hayvansal ve bitkisel orjinli 50’sine hibe yoluyla destek verilir. b) Hayvansal ürünlerin işlenmesi, gübre işlenmesi, paketlenmesi ve Diğer yüzde 50’si oranındaki tutarı paketlenmesi ve depolanması depolanmasına yönelik yatırımlar başvuru sahipleri temin etmekle konusunda sadece ham derinin için 2 milyon Türk Lirası, yükümlüdür. işlenmesi, ç) Yenilenebilir enerji kaynakları c) Soğuk hava deposu, kullanan yeni seraların yapımına d) Çelik silo, yönelik yatırımlar için 2 milyon e) Hayvansal ve bitkisel orjinli Türk Lirası, gübre işlenmesi, paketlenmesi ve d) Soğuk hava deposu yapımına depolanması, yönelik yeni yatırımlar için 1 bu- f) Yenilenebilir enerji kullanan çuk milyon Türk Lirası, yeni sera, e) Çelik silo yapımına yönelik yeni g) Kırsal ekonomik alt yapı yatırım yatırımlar için 1 buçuk milyon KAYNAKLAR konularından; çiftlik faaliyetleri- Türk Lirası, nin geliştirilmesine yönelik altya- 1. TKDK Kurumsal Web Sitesi f) Bu Tebliğ kapsamında bulunan Yayınları pı sistemleri, bilişim sistemleri ve konularla ilgili tarımsal faaliyet- 2. Gıda, Tarım ve Hayvancılık eğitimi yatırımları, hibe desteği lere yönelik yapılmış tesislerde Bakanlığı Kurumsal Web Sitesi kapsamında değerlendirilir. kullanılmak üzere yenilenebilir Yayınları enerji kaynaklarından jeotermal 3. Kırsal Kalkınma Destekleri Ekonomik Yatırım Kapsamında Tarıma Dayalı ve biyogazdan ısı ve/veya elektrik Yatırımların Desteklenmesi Konularında Yatırım Tutarı üreten tesisler ile güneş ve rüzgâr Hakkında Tebliğ(Tebliğ ve Destekleme Oranı enerjisinden elektrik üreten tesis- No:2016/37) 68 ANKARA KALKINMA AJANDASI RÖPORTAJ

RÖPORTAJ Abdulmelik KOÇİN Dr. Miray Hanım YILDIRIM Destek Hizmetleri Birim Başkanı / Ankara Kalkınma Ajansı Uzman / Ankara Kalkınma Ajansı Haymana Ticaret Borsası’ndan Tarımsal Faaliyetlere Doping… Çiftçiyle Dost Borsa

30 yıl önce Sekreteri Lokman Sarı, ilçenin sınai ve 2016 harmanında 170 bin ticari faaliyetlerine çatı ton hububatın borsada oluşturmak için kurulan işlem görerek 110 milyon 55 üyeli Haymana Ticaret TL’yi Haymana piyasasına Borsası, hizmet kalitesini, kazandırdığını dile getirdi. Toprağın verimini proje hassasiyetini ve ve çiftçinin karını ticaret profilini yükseltiyor. Tarım, hayvancılık ve yükselten projelerin Kalkınma Ajandası’na termal turizm sektörleriyle önemli açıklamalarda çarkları döndüren arkasındaki güçlü bulunan ve ilçenin tarımsal Haymana bünyesinde, isim olan Haymana üretim istatistiklerini çiftçiye omuz veren Ticaret Borsası, masaya yatıran Haymana ve çevresel değerleri sanayiciyle toprak Ticaret Borsası Genel muhafaza eden projelere erbabının arasındaki destek sunduklarını bağı kuvvetlendiriyor. belirten Lokman Sarı, yaklaşık 183 bin hektarlık İlçedeki tarımsal tarımsal araziye sahip faaliyetlere kimlik ilçede tüccar ve çiftçiye kazandıran Borsa, güven aşıladıklarını ticari faaliyetlerde de ve sanayi sektörüyle güveni temsil ediyor… çiftçinin arasında bir bağ oluşturduklarını ifade etti.

Sarı son teknolojiyle RÖPORTAJ ANKARA KALKINMA AJANDASI 69

donatılmış laboratuvardaki hizmet çeşitliğini ve kalitesini çalışmalarla ilgili de; artırmak, bölgemizde, ulusal “Bünyemizdeki laboratuvarın ve uluslararası alanda yaptığı daha kaliteli hizmet verebilmesi her proje ve faaliyette öncülük ekseninde akredite olma eden, örnek olabilen, işbirliğini çalışmalarına ağırlık vereceğiz” geliştiren, saygınlığını ve şeklinde bilgi verdi. etkinliğini artırmış uluslararası referans borsa haline getirilmesi Referans borsa amaç edinilmiştir.

Borsamızda TMO’da dahil olmak Haymana Ticaret Borsası’nın üzere kayıtlı 55 tüccar üyemiz kuruluş sürecini ve var. Bunların 20 tanesi faal bir vizyonunu anlatarak şekilde alım-satım yapıyor. faaliyetlerinizle ilgili bilgi verebilir misiniz ? 2016 harmanında 170 bin ton hububat borsamızda işlem Borsamız, 1987’de kurulmuştur. görerek 110 milyon TL Haymana 33 adet üyesi ile 5174 sayılı piyasasına girdi. Bu hububatın Odalar, Borsalar ve Birlik Kanuna 20 bin tonunu TMO alırken göre kurulan Borsa çalışanları diğerleri tüccarlarımızın gayretleri ve üyelerimizin desteği depolarına giriş yaptı. 55 üyesi, çiftçiyi ile kurumumuzun; kurumsal sevindiren yapısını sürekli iyileştirmek, Tarım, hayvancılık, faaliyetleri ve ticarete teknolojik cihazlarla donatılmış termal turizm doping yapan altyapısı ve “Gelişmiş Borsa uygulamalarıyla Kompleksi”ne geçilerek hizmet Haymana’daki ana sektörler kalitesini sürekli üst seviyede hangileridir? Ankara’nın referans tutmak; bilgi, beceri ve yetkinlik kuruluşu; Haymana ile donatılmış personel yapısı ile Ülkemizin belli başlı platoları Ticaret Borsası… 70 ANKARA KALKINMA AJANDASI RÖPORTAJ

magnezyum ve karbondioksitten oluşmaktadır.

Banyo ve içme kürlerine elverişli olan termal sular; romatizma, deri, kalp ve kan dolaşımı, nevralji, solunum yolu, kadın hastalıkları, sinirsel ve kas yorgunluğu hastalıklarına iyi gelmektedir. İçildiği takdirde mide, karaciğer, safrakesesi ve pankreas üzerinde olumlu etki yapmaktadır.

İki adet genel havuz, dört adet özel banyo ile Fizik Tedavi Enstitüsü ve termal tedavi üniteleri bulunmaktadır. Ayrıca lokanta ve gazinosu olan içerisinde yer alan Haymana kaplıcanın şifalı sularından, verimli tarım alanlarının romatizma, nevroloji mafsal yanı sıra, geniş tabii meraları rahatsızlıkları, çocuk felci, nedeniyle tarla ziraatı ve kadın hastalıkları ve ortopedik hayvancılık için elverişli rahatsızlıkların tedavilerinde özelliklere sahiptir. yararlanılmaktadır.

İç Anadolu bölgesinin karasal Çiftçiye omuz ikliminin hüküm sürdüğü Haymana bin 259 metre rakıma Haymana’nın tarım profilini sahiptir. Ormanlık alanların az olması ve konumu nedeniyle tanımlayarak tarımsal yıllık yağış miktarı yetersizdir. faaliyetlerine çerçeve Sulanabilir alanların az olması çizebilir misiniz? Borsanız, nedeniyle kuru tarım ağırlıklı tarım üreticisiyle nasıl bir ziraat yaygındır. işbirliği içerisindedir?

İlçe nüfusunun büyük Ülkemizin belli başlı platoları çoğunluğu geçimini tarım ve içerisinde yer alan Haymana hayvancılıktan sağlamaktadır. verimli tarım alanlarının Tarla ziraatı içerisinde buğday, yanı sıra, geniş tabii meraları arpa ve yulaf önemli bir yer nedeniyle tarla ziraatı ve tutar. Son yıllarda yağlık ve hayvancılık için elverişli çerezlik ayçiçeği ile yem bitkileri özelliklere sahiptir. üretiminde artış görülmektedir. İç Anadolu bölgesinin karasal Sulanabilir alanlarda daha ikliminin hüküm sürdüğü ziyade şeker pancarı üretimi Haymana bin 259 metre rakıma Verimli tarım alanları, yapılmaktadır. Ankara’ya sahiptir. Ormanlık alanların az hayvancılığa elverişli 73 kilometre uzaklıktaki olması ve konumu nedeniyle toprakları ve üretime kaplıcaya Ankara-Haymana yıllık yağış miktarı yetersizdir. kucak açan yapısıyla karayolu ile ulaşılmaktadır. Su Sulanabilir alanların az olması sıcaklığı 44.5°C, kaynak akım nedeniyle kuru tarım ağırlıklı Haymana, kenti değeri 4.8 lt/sn, Ph değeri 6.8 ziraat yaygındır. besleyen önemli dolayındadır. Suyun bileşimi; damarlardan… bikarbonat, kalsiyum, sodyum, İlçe nüfusunun büyük RÖPORTAJ ANKARA KALKINMA AJANDASI 71

çoğunluğu geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır. ARAZİ VARLIĞI Tarla ziraatı içerisinde buğday, arpa ve yulaf önemli bir yer Arazinin Nevi Miktarı (Ha) tutar. Son yıllarda yağlık ve çerezlik ayçiçeği ile yem bitkileri Tarımda Kullanılan Arazi 182.122 üretiminde artış görülmektedir. Tarımda Kullanılan Arazi 26.858 Sulanabilir alanlarda daha ziyade şeker pancarı üretimi yapılmaktadır. Borsamız çiftçiyle Tabii Çayır ve Mer’a 80.000 tüccarı buluşturan bir aracı kurumdur. Borsamıza üye olan Orman (Meşelik) 500 tüccarlar ve TMO eksperi acık artırma usulü ile laboratuvarda belli kriterler baz alınarak kalitesi belirlenen ürünlere fiyat TARLA BİTKİLERİNİN DURUMU vermektedirler. Borsamızda acık artırma usulü satılan ürünlerin Ürün Çeşidi Ekiliş (Ha) ücreti çiftçiye zamanında ücretinin ödeyeceği garanti etmektedir. Borsamız çiftçiyle Hububat 98.646 tüccarı buluşturan bir aracı kurumdur. Nadas 68.004

Borsamıza üye olan tüccarlar ve Yem Bitkisi 460 TMO eksperi acık artırma usulü ile laboratuvarda belli kriterler Yemeklik Baklagil 2.010 baz alınarak kalitesi belirlenen ürünlere fiyat vermektedirler. Meyve,Sebze,Bağ 750 Borsamızda acık artırma usulü satılan ürünlerin ücreti çiftçiye Endüstri Bitkileri 12.252 zamanında ücretinin ödeyeceği garanti etmektedir.

“Akredite olacağız” HAYVAN VARLIĞI Laboratuvar biriminizden bahsederek çalışma ve Cinsi Miktarı projeleriniz ile ilgili bilgi Toplam Büyükbaş Sayısı 12.440 verebilir misiniz, tarımsal projeleriniz nelerdir? Toplam Küçükbaş Sayısı 96.760 Laboratuvarda 2 ziraat mühendisi 1 tekniker Koyun 94.310 bulunmaktadır. Alım döneminde 2 stajyer daha alınmaktadır. Keçi 2.450 Laboratuvarımızda son teknoloji cihazlar kullanılmaktadır. Bunlar Toplam Kanatlı Sayısı 102.691 protein cihazı (infromatik 9500) Gluten yıkama(index) Toplam At, Katır, Eşek Sayısı 245 sedimantasyon cihazı, yağ tayin cihazı etüv hassas terazi, varsli Toplam Arı Kovanı Sayısı 552 değirmen, numune bölücü, tahıl 72 ANKARA KALKINMA AJANDASI RÖPORTAJ

tarihleri arasında kapasite artırımı ve networking projesi yapılmıştır. İlk projemiz Bulgaristan’daki Targovishte TSO ile yürüttüğümüz 4 Aralık 2012 tarihinde başlayan ve 12 aylık dönemi kapsayan Eurochambers, CFCU ve TOBB ortaklığında kapasite artırımı ve networking olup Haymana’nın kalkınması amacıyla iyi tarım uygulamaları organik tarım kimyasalların ürünlere ve çevreye zararlı etkileri gibi eğitim konularıyla bölgenin güçlü ve zayıf yanlarının tespiti, zayıf yanlarının daha iyi hale getirilmesi kapsamında gerekli olan çalışmalardır. Diğer nem ölçer büyüteç, elek,(1.9, projemiz 9 ay süreli, Ankara 2.0,1.0,2.2,3.5) yüksek rokumlu Kalkınma Ajansı öncülüğünde sondadır. Laboratuvarda aspir ekimini artırmaya yönelik çalışmaya kantara gelen araçtan “Çiftçiden Sanayiciye Aspir ile yüksek vakumlu sonda yardımı Geleceğe” projesidir. Bu proje ile aracın çeşitli bölgelerinden kapsamında çiftçiye 5 adet alınan numunenin uygun eğitim, borsa personellerine ise 8 ölçülerdeki eleklerle elenip gün laboratuvar akreditasyonu, protein cihazına aktarılır ve 10 gün ise borsa akreditasyonu daha sonra 100 gram numune için eğitim verilmiştir. üzerinden göz ile muayene edilir ve ihtiyaç durumunda büyüteç “Ticarete güven aşılıyoruz” yardımı ile incelenir. Çiftçi ile sanayici Ofisin kriterlerinde bağlı olarak arasındaki köprüyü nasıl kalite değerleri belirlenir daha sağlamlaştırıyorsunuz? Bu sonra bilgisayara girilen bilgiler konudaki çalışmalarınız satış salonunda projeksiyon yardımı ile değerler ekrana nelerdir? yansıtılır ve numune tüccar ve ekspere dağıtılarak açık Satış öncesi tüccarlardan artırma usulü ile fiyat belirlenir. teminat alan borsamız çiftçinin Laboratuvarımızda daha tüccara satacağı ürünü ücretini kaliteli bir hizmet verebilmesi ödeyeceğine garanti etmektedir ve bu sayede çiftçinin yetiştirdiği için akredite laboratuvar ürünün borsamıza güvenerek koşullarına sahip olabilmesi için getirip satmasını sağlamaktadır. çalışmalarına devam etmektedir. Borsanın gözetimi altında Haymana Ticaret Çevreye doping niteliğinde satış salonunda bir araya gelen Borsası’nın en önemli projeler çiftçi eksper ve tüccar ürün görevlerinden biri analiz değerleri sonucunda Kapasite artırımı ekseninde kalite kriterleri doğrultusuna sanayici ve çiftçi projeleriniz mevcut mudur? göre acık artırma usulü ile fiyat arasına kurduğu belirlemektedir. Satış salonu köprü… 4 Aralık 2012 ila 4 Aralık 2013 tüccar eksper ve çiftçi ile köprü RÖPORTAJ ANKARA KALKINMA AJANDASI 73

görevi görmektedir. Borsamız tüccarları çeşitli fuar ve yurtdışı gezileri ile sanayicileri ile buluşturmaktadır. Satış seansı başladığında sadece alıcının takibe aldığı ürünler ekranda görüldüğü üyelerin satıştaki ürünleri gruplarına ve analizlerine göre filtreye bildiği ve sadece ilgilendiği ürünleri ekranda tutarak daha rahat takip imkânı bulunduğu elektronik satış salonuna geçmek hedeflenmektedir.

3 milyon tona yaklaşan kapasite

Ankara’nın tarım miktarını karşılar. Kaba yemin istatistiklerini paylaşabilir hububatın yan ürünü olması misiniz? Sektör çalışan ilçe çevresinin yayla özelliği sayısı, üretim kapasitesi ve göstermesi ve tabi mera iş kolu üzerine bilgi verebilir alanlarının olması hayvancılığın yapılmasında cazip hale misiniz? Haymana bu getirmiştir. kapasitenin yüzde kaçını tamamlamaktadır? Haymana kaplıca suyu ile mineral zenginliği acısından 2016’da toplam üretim kapasitesi dünyanın en değerli suyudur. 2 milyon 940 bin 100’dür. Parfümeri, eczacılık, yem ve Suyun sıcaklığı 44,5 °C kaynak bitkisel ürünler segmentinde 5 akın değeri 4,8 lt/sn pH değeri bin 712; patates, kuru baklagiller, 6.8’dir. Başta kan dolaşımı kalp ve yenilenebilir kök ve yumrular solunum yolu gibi çeşitli sağlık sektörlerinde 38 bin 53, yem sorunlarına iyi gelmektedir. bitkileri alanında 395 bin 719, şeker pancarında 528 bin 727, Sağlık turizmi açısından önemli tahıl grubunda 1 milyon 907 bin yer teşkil eder. Haymana’daki 839 ve yağlı tohumlar alanında kaplıcaların varlığı devremülk da 64 bin 50 ton üretimde ve turistlik tesislerin sayısını bulunulmuştur. artırmıştır.

Anadolu’nun tahıl ambarı Ülkemizde yalnızca 113 tane bulunan ticaret borsalarından Haymananın Başkent biri Haymana’dadır. Tüccara, çiftçiye ekonomisindeki yeri nedir? ilçede üretilen tarım ürünleri ve üreticiye güven Hangi sektörlere hangi borsamız tarafından çiftçilerden aşılayan Haymana eksende değer sunmaktadır? alınmakta ve tüccarlara Ticaret Borsası, satılmaktadır. Böylelikle tarımla gücünü birçok Geniş tarım alanlarının varlığı uğrasan kişiler maddi ya da dolayısı ile başta buğday ve manevi herhangi bir zarara sektörün lider üretim arpa olmak üzere Anadolu’nun uğramadan ürünlerini pazara merkezlerinden olan hububat ihtiyacını önemli ulaştırmaktadır. Haymana’dan alıyor. 74 ANKARA KALKINMA AJANDASI GÜÇLÜ EĞİTİCİLER, KOOPERATİFLER

Zeynep Tuğba SAVLI Uzman / Ankara Kalkınma Ajansı Güçlü Eğiticiler, Güçlü Kooperatifler Projesi

Toplam bütçesi 198 bin avro olan Güçlü Eğiticiler Güçlü Kooperatifler Projesi, Türkiye’deki kooperatiflerin güçlendirilmesi hedefiyle yola çıktı.

Güçlü Eğiticiler Güçlü Kalkınma Ajansının koordi- gerçekleştirilecektir. Projenin Kooperatifler Projesi, natör kurum olarak yer aldığı yerel ortakları ise Ankara Gıda, Türkiye Ulusal Ajansı tarafın- Proje, İngiltere’de bulunan Tarım ve Hayvancılık Müdür- dan Erasmus+ Programı Yetiş- Cooperative College kurumu, lüğü, Ankara Ticaret İl Müdür- kin Eğitimi Stratejik Ortaklıklar İtalya’dan Legacoop Puglia lüğü, Nallıhan Kaymakamlığı Faaliyeti (KA2) kapsamında kooperatifi, Almanya’dan ve Beypazarı Kaymakamlığı- 2016 yılında destek almaya Almanya Kooperatifler Konfe- dır. Projenin toplam bütçesi ise hak kazanmıştır. Ankara darasyonu (DGRV) ortaklığı ile 198 bin avrodur. GÜÇLÜ EĞİTİCİLER, KOOPERATİFLER ANKARA KALKINMA AJANDASI 75

Avrupa Birliği ülkelerinde 250 • Kooperatiflerin Eğitim İhti- yenilikçi eğitim teknikleri içe- bin kooperatif, 163 milyon yaçları Raporunun Oluştu- ren ve hedef kitlenin ihtiyaç- kooperatif üyesi ve 5.4 milyon rulması larına cevap veren bir eğitim kooperatif çalışanı bulunmak- • Kooperatif Eğitim Programı- programının oluşturulması, tadır. Pazar oranları yüksek nın Oluşturulması • Oluşturulan eğitim programı- olan kooperatiflerin geliştiril- • Eğiticiler için Eğitim Mater- nın, proje ortakları ile beraber mesi AB’de önemini koruyan yallerinin Hazırlanması uygulanmasının yaygınlaştı- bir konudur ve kooperatiflerin • İyi Örnekler Videosunun rılması, geliştirilmesi için çeşitli çalış- Hazırlanması • Kooperatifçilik alanında malar yapılmaktadır. Türkiye’de • İyi Örnekler Kitabının Hazır- uluslararası işbirliklerinin ise yaklaşık 90 bin kooperatif ve lanması geliştirilmesi, 8 milyon ortak bulunmaktadır. • Kooperatif Eğitim Programı- • Kooperatifler için örnek ola- Ancak, özellikle üretim alanın- nın Uygulanması bilecek iyi örneklerin ortaya da aktif kooperatif sayısının az • Eğiticiler için Toplantı Dü- çıkarılması ve bu konuda olduğu ve Türkiye’deki koope- zenlenmesi farkındalığın artırılması bek- ratiflerin AB ülkelerindeki kadar • Kalkınma Ajansları Persone- lenmektedir. pazar başarısına sahip olma- line Yönelik Toplantı Düzen- dığı görülmektedir. 2016-2018 lenmesi Bu sonuçların elde edilmesi ile yılları arasında uygulanacak olan kırsal kalkınmada önemli bir yeri Güçlü Eğiticiler Güçlü Koo- Eğitim programlarının uygulan- olan kooperatiflerin kurumsal peratifler Projesi ile yereldeki ması için Nallıhan ve Beypazarı kapasitelerinin güçlendirilmesi kooperatiflerin geliştirilmesi için ilçeleri pilot ilçeler seçilmiş hedeflenmektedir. uluslararası ortakların bilgi ve olmakla birlikte, proje sonrasın- deneyimlerinden yararlanarak da tüm ilçelerde bu faaliyetlerin Güçlenen kooperatiflerin bir eğitim programının tasarlan- yaygınlaştırılması planlanmakta- bölgelerinde hem ekonomik ması ile bölgedeki ve Türkiye’de- dır. Bu faaliyetlerin gerçekleşme- değer hem de sosyal fayda artışı ki kooperatiflerin güçlenmesi si ile beraber; sağlaması ve bu yolla merkez ile amaçlanmaktadır. Bu amaçla çevre arasındaki kalkınma fark- gerçekleştirilecek olan faaliyetler • Yönetişim, pazarlama, tanı- lılıklarının azaltılmasına katkı şu şekildedir: tım gibi alanlarda etkili ve sağlanması arzu edilmektedir. 76 ANKARA KALKINMA AJANDASI ANALİZ

Ekonominin Çarpan Etkisi: Tarım

Gelişen teknolojinin etkisiyle Türkiye ekonomisinin en önemli unsurlarından kabul edilen tarım sektörü, katma değer ve inovasyonla vizyon yeniliyor. Geleneksel yöntemlerin yerini hassas ve inovatif tarıma bıraktığı alan, tarıma dayalı endüstrilerde gelişme gösteren sanayinin başkenti Ankara’nın da göz bebeği… ANALİZ ANKARA KALKINMA AJANDASI 77

İnsan besini olabilecek her kullanım oranını artırarak çevresel türlü bitkisel ve hayvansal dinamizme daha fazla katkı ürünün bakım, besleme, sağlaması bekleniyor. yetiştirme, işleme, muhafaza ve pazarlama faaliyetlerinin 39 bin hektara vardı yürütüldüğü katma değere ve yeteneğe dayalı sektör olan tarım, 15 sene içerisinde Türkiye’de hem Türkiye hem de Başkent tarıma müsait olan alanlar ekonomisinin bel kemiği… yaklaşık 3 bin hektarlık bir azalış gösterdi. 2015 yılında toplamda Sanayi Devrimi’ne kadar 38 bin 551 bin hektar olan tarım insanlığın en büyük geçim alanları, 2016’da 38 bin 380 olarak kaynağı olan ve 20. yüzyılda hesaplandı. gübrenin keşfiyle boyut değiştiren tarımsal üretim, günümüzde Ekilebilen tarım alanlarında makineleşmenin ve inovasyonun yer yer görülen düşüş ve kırsal da sisteme dahliyle bambaşka bir alandaki nüfus azalışı tarımsal boyut kazandı. faaliyetlerin yoğunluğunu Hem Türkiye, düşürse de, tarımda yeni hem de Ankara İlk traktörlerden hassas tarıma teknolojilerin kullanım oranının ekonomisinde kadar geçen zaman diliminde artmasıyla üretimde iyiden iyiye üretim ve işleme gibi konularda gelişmeler gözlemleniyor. Kırsal önemli bir yere teknoloji yoğunluğunu artıran alanda yaşam süren nüfusun sahip olan tarım sektör, Ankara’nın çoğu ilçesinde başlıca geçim kaynağı olan tarım, sektörü, ekilebilen bazı hanelerin hala temel geçim aynı zamanda kent için istihdama alanlardaki azalışa kaynağı… Çalışan nüfusunun kucak açan bir sektör. rağmen teknolojinin yaklaşık yüzde 4’ü tarım sektöründe istihdam edilen Polatlı ve Çubuk lider gücüyle faydasını Başkent’in, ziraat endüstrileri artırmaya devam alanında temiz teknolojilerin Su kullanımının yüzde 70’ini tarla ediyor. 78 ANKARA KALKINMA AJANDASI ANALİZ

Ankara Üniversitesi Tarım, Hayvancılık ve Gıda Teknokenti, Başkent’in tarım teknolojilerindeki başarısını yükseltecek.

alanlarının oluşturduğu Ankara’da ihtiyacına denk düşecek üretimde yüzde 30’luk bir alan ise meyve ve bulunmuştur. sebze üretimi için sulanmaktadır. Polatlı, Çubuk, Sincan, Ayaş ve Türkiye’nin protein merkezi Akyurt en fazla ekimin yapıldığı alanların başında gelirken; Hayvancılık faaliyetleri kapsamın- Nallıhan, Güdül, Çamlıdere ve da özellikle kümes hayvanı ve Evren ekilebilir topraklara sahip büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinin ilçeler arasında en düşük orana yaygın olduğu Başkent, koyun ve sahiptir. küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde son yıllarda gözlemlenen azal- Bitkisel üretim başarısı maya rağmen önemli bir faaliyet yüzdesine sahip. Yüksek verimlilik elde etmek için uygulanan teknoloji Rakamlar ışığında değerlendirmek yoğunluklu yöntemler Ankara’nın gerekirse 20 yılı aşkın bir zaman tarım üretiminde başarısını dilimi içerisinde yüzde 23’e varan artırmıştır. Yağlı tohumlar üretimi bir artışın gözlemlendiği büyükbaş artan Başkent, parfümeri ve hayvan yetiştiriciliğine nazaran eczacılık kalemlerinde de çıtayı küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yükseltmeye devam etmektedir. ise yüzde 40’lara varan oranla geri- leme gösterdi. Bitkisel üretimin en önde gelen Ankara’nın tarımsal ziraat ve endüstri kenti olan ve Yalnızca kent nüfusunun hayvan- üretim faaliyetlerinde özellikle havuç, marul, vişne ve sal besin ihtiyaçlarını karşılamakla bitkisel ürün kuru soğan gibi bitkisel tarım kalmayan, Türkiye’deki kırmızı ürünlerinde Türkiye ihtiyacının et sektörüne de büyük destek üretimi kendini büyük bir kısmını üreten Ankara, sağlayan Ankara’da kümes hay- önemli ölçüde özellikle marul üretiminde vanı yetiştiriciliği de yüzde 4’ler hissettirmektedir. ülkenin yaklaşık yüzde 60’lık seviyesindedir. ANALİZ ANKARA KALKINMA AJANDASI 79

Çubuk Hayvancılık İhtisas OSB

Tarıma dayalı sanayi işletmelerin ve zirai faaliyetlerin önemi gitgide yükselen grafiklerle ifade edildiği Başkent’te 2010 yılında yeşili bol bir alanın içerisine kurulan Çubuk Hayvancılık İhtisas OSB, faaliyete geçtiğinde besiciliğe farklı bir soluk getirecek. Çalışmalarında büyük bir aşama kaydeden OSB, sanayinin hayvancılık ihtisasına dayalı gelişmesi çerçevesinde hem kentin hem de Türkiye’nin önemli bir açığını kapatmış olacak. Çubuk Hayvancılık İhtisas OSB, faaliyete geçtiğinde sektör üretimi için büyük ses getirmiş olacak. Tarım teknokenti merkez olacak Çiftçi Projelerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliği” Resmi Gazete’de 5,27 milyonluk nüfusuyla Türkiye yayımlanarak yürürlüğe girdi. nüfusunun yüzde 6,63’ünü barın- dıran Ankara, tarım sektöründe Kırsal alanda yaşayan 18-40 yaşın- yaklaşık yüzde 3 oranında Gayri daki genç çiftçilerin uygulayacağı Safi Katma Değer (GSKD) oranına projelere 30 bin liraya kadar hibe sahip. Sektör bazında tarım ve desteği verilecek. Buna göre, kırsal tarım endüstrisi, Türkiye’yi 2023’e alanda yaşayan 18-40 yaşındaki götüren kalemlerden biri olmaya çiftçilerin mahallinde uygulayaca- aday. ğı bitkisel, hayvansal, yöresel tarım ürünleri, tıbbi ve aromatik bitki Başkent, Çubuk’taki hayvancılık üretimi, işlenmesi, depolanması ve ihtisas OSB’nin dışında bir de zirai paketlenmesine yönelik projeleri- konularda faaliyet gösterecek tek- ne 30 bin liraya kadar hibe desteği nokente sahip. Temmuz 2016’da sağlanacak. açılan ve Ankara Üniversitesi Tek- nokent’in en birimi olarak hizmete Ev sahibi Ankara olacak alınan ‘Ankara Üniversitesi Tarım, Hayvancılık ve Gıda Teknokenti’, Türkiye’nin, dünya ülkelerine gıda gıda, hayvancılık ve tarım sek- ve tarımda söz sahibi olduğunu törlerine aşılayacağı inovasyonla göstereceği Uluslararası Tarım geleceğin tarım üssü olacak. ve Gıda Konfederasyonu ev sahipliğinde gerçekleştirilecek Genç çiftçiye hibe olan “Dünya Tarım ve Gıda İşbirliği Zirvesi” etkinliği, Ankara’da Tarımsal faaliyetlerin etkisini 1-4 Mart 2018 tarihlerinde katlayacak yapılar devreye düzenlenecek. alınırken, istihdamın tarıma Çubuk Hayvancılık özendirilmesi çalışmaları da teşvik Tarım ve gıdada ihracat hacmini İhtisas OSB ve ve hibe destekleriyle aralıksız genişletebilmek adına yabancı Tarım Teknokent, sürüyor. yatırımcı ve yerli üreticileri bir Başkent’in sektör araya getirerek, maksimum Gıda, Tarım ve Hayvancılık düzeyde işbirliği köprüleri kuracak potansiyelini Bakanlığının “Kırsal Kalkınma olan Zirve’de gıda ekonomisinin katlayan kuruluşlar Destekleri Kapsamında Genç nabzı tutulacak. olacak. 80 ANKARA KALKINMA AJANDASI ETKİNLİK

Sevmek Güzel Meslek Retrospektif Sergisi

Büyük ressam ve edebiyatçı Bedri Rahmi Eyü- boğlu’nun 7 Nisan – 30 Temmuz tarihleri arasında gerçekleşti- rilecek olan Sevmek Ankara Kahve & Güzel Meslek sergisi, sanatçının ilk ese- Çikolata Festivali rinden son eserine her döneminden Ankaralı kahve ve çikolata severleri bir araya çalışmalarını kapsı- getirmeyi amaçlayan Ankara Kahve ve yor. Cermodern’de Çikolata Festivali, 18-21 Mayıs 2017 tarihlerinde saat düzenlenecek 10.00-20.00 saatleri arasında ATO Congresium An- serginin en önemli özelliklerinden birisi bugüne kara’da... Sektör öncülerini ve 3. Dalga Kahve Akımı- kadar yapılmış en kapsamlı Bedri Rahmi Eyüboğlu nı da barındıracak olan “Ankara Kahve & Çikolata retrospektif sergisi olmasıdır. Sanatseverleri yeni Festivali”nde kahve hazırlama metotları, barista eserle karşılayacak serginin küratörlüğünü, sanatçı- eğitimleri ve şovları, latte art, atölye çalışmaları ve nın son asistanı İbrahim Örs ve yine sanatçının eski çikolata yapımı gibi birçok aktivite gerçekleştirile- öğrencilerinden Hanefi Yeter yapacak. cek. Etkinlikte ayrıca, yarışmalar da düzenlenecek.

Anadolu Kırsal Hizmetler Fuarı

Mayıs 2017 ta- rihleri arasında gerçekleştirilecek olan Anadolu Kırsal Hiz- metler Fuarı, Ankara Büyükşehir Belediyesi 36. Kitap ve Kırsal Hizmetler ve Jeotermal Kaynaklar Kültür Fuarı Dairesi Başkanlığı Ana Sponsorluğunda yep- Ülkenin her köşesinden binlerce kitap yeni bir fuarcılık an- kurdunu bir araya getirecek 36. Kitap ve layışıyla düzenlenen, Kültür Fuarı’na geri sayım başladı. 02 - 21 Haziran bölgenin en büyük 2017 tarihleri arasında gerçekleştirilecek olan Tarım ve Hayvancılık 36. Kitap ve Kültür Fuarı, Ankara Kocatepe Camii fuarı olacak. 350’den fazla katılımcıyla Türkiye’deki avlusunda kitap severleri ağırlayacak. tarım ve hayvancılığın sesi ve tedarikçisi olmayı hedefleyen fuar, Türkiye’de yerelin niteliğini güçlen- Vakıf Fuarcılık tarafından organize edilecek direrek uluslararası markalaşma oranını artıracak. olan 36. Kitap ve Kültür Fuarı, çok sayıda kültür Doğru ürün ya da hizmeti, doğru zamanda çiftçi meraklısının bir araya gelerek kaynaşmasına da ve yetiştiricisi ile buluşturmayı hedefleyen sistem, vesile olacak. sektör temsilcilerini bir araya getirecek. DUYURU ANKARA KALKINMA AJANDASI 81

Hacı Bayram-ı Veli Konulu Kompozisyon Yarışması 1

Ankara Kalkınma Ajansı, ulaştırılacak. Yarışmaya katılanlar Ankara İl Milli Eğitim Müdür- arasından en iyi 3 ortaokul, 3 lise lüğü ve KALEM Derneği işbirli- kategorisinden olmak üzere esere ğinde Hacı Bayram-ı Veli Konulu aşağıda gösterilen ödüller takdim Kompozisyon Yarışması 3-4 Mayıs edilecektir. 2017 tarihlerinde gerçekleştirilecek olan 2. Uluslararası Hacı Bayram-ı Ortaokul kategorisinde 1’inciye 3 Veli Sempozyumu kapsamında tam, 2’nciye 2 tam ve 3’üncüye 1 düzenlenecek. tam altın hediye edilecek. Lise ka- ve manevi şuurunun güçlendiril- tegorisinde ise; 1’inciler 3, 2’inciler 2, Ankara’daki ortaokul ve lise öğren- 3’üncüler ise 1 tam altınla ödüllen- mesini hedefliyor. cileri arasında Ankara’nın sembol dirilecek. değerlerinden biri olan Hacı Bay- ram-ı Veli konulu kompozisyon ya- 2 kategoride ödül Yarışmaya katılan eserler, Ankara rışması; toplumumuza ve insanlığa Kalkınma Ajansı gerekli görmesi değer katan Hacı Bayram-ı Veli’nin Öyküleyici anlatımın kullanılacağı halinde yarışmaya ait görselleri afiş, hayatının araştırılarak öğrenilmesi- kompozisyonlar, en son 28 Nisan broşür ve kitap halinde yayınlaya- ni sağlamak ve genç nesillerin milli 2017’de Ankara Kalkınma Ajansı’na bilecek.

3. Ankara Fotoğraf Yarışması Başlıyor 2 Ankara Kalkınma Ajan- kazanan yarışmacılara ise 500 lira sı’nın; Ankara’nın kültürel ödül verilecek. Yarışmada ayrıca ve tarihi çeşitliliğini yansıtan ve her kategoriden en fazla 10 eser yöresel değerlerimizin ön plana de sergilenmek üzere seçilecek. çıkartılmasını amaçlayan “3. An- Sergilenmeye hak kazanan fotoğ- kara Fotoğraf Yarışması 2017” için raflara ise 100 lira ödül verilecek. başvurular başladı. Ankara’nın zenginlikleri Ankara Kalkınma Ajansı ve karelerde Türkiye Fotoğraf Sanatı Derne- ği işbirliği ile gerçekleştirilen yarışmada; Ankara’nın kültürel ve Ankara Kalkınma Ajansı Genel tarihi yönlerinin yanı sıra, yöresel Sekreteri Arif Şayık yarışmaya iliş- değerlerinin de ön plana çıkacağı kin; “Ankara’nın kültürel ve tarihi fotoğraflar değerlendirilecek. çeşitliliğini yansıtacak, yöresel Yarışma, lise öğrencileri, üniversi- değerlerini ön plana çıkartacak, te öğrencileri ve yetişkinler olmak kaybolmaya yüz tutmuş değerle- üzere 3 kategoride düzenlenecek. www.tfsf.org.tr adreslerinden rin yeniden canlanmasını sağla- Yarışmaya katılmak isteyenlerin duyurulacak. yacak olan yarışma il tanıtımına 8 Haziran 2017 tarihine kadar olumlu katkılar sağlayacak. Yarış- çektikleri fotoğrafları gönderme- Birinciye 3 bin TL mayla temel hedefimiz; Ankara’ya leri gerekiyor. kültür ve tarih tarafından baka- Her kategoride birinci olan yarış- rak; Ankara’nın kültürel ve tarihi Sonuçlar, seçici kurul değerlendir- macı 3 bin, ikinci olan 2 bin, üçün- çeşitliliğini yansıtan fotoğrafların mesinin ardından basın yoluyla cü olan yarışmacı da bin lira ödül ortaya çıkartılmasıdır” değerlen- ve www.ankaraka.org.tr ile kazanacak. Yarışmada mansiyon dirmelerinde bulundu. 82 ANKARA KALKINMA AJANDASI DUYURU

2017 Yılı Teknik Destek Programı 3

Ankara Kalkınma Ajansı Kimler başvuru yapabilir? Teknik Destek Programı Ankara’daki yerel aktörlerin kapsamında başvuru sahibi kurumsal kapasitelerini arttırıcı * Kamu kurumları kurum/kuruluşların eğitim çalışmalarına destek sağlamak * Mahalli İdareler verme; program ve proje üzere 2017 Yılı Teknik Destek * Üniversiteler hazırlanmasına katkı; geçici Programı’nı açıkladı. Toplam * Kamu kurumu niteliğinde uzman personel görevlendirme; bütçesi 750 bin TL olan 2017 meslek kuruluşları danışmanlık sağlama; lobi yılı Teknik Destek Programı * Sivil toplum kuruluşları faaliyetleri ve uluslararası ilişkiler amaçları, öncelikleri, uygunluk * Birlikler ve kooperatifler kurma gibi kurumsal nitelikli ve kriterleri, başvuru koşulları ve * OSB’ler, küçük sanayi siteleri kapasite geliştirici ihtiyaçlarının değerlendirme süreci Program * İş geliştirme merkezleri karşılanması hedeflenmektedir. Başvuru Rehberi’nde yer * Teknoparklar, teknoloji geliştirme almaktadır. bölgeleri Teknik Destek Programı * Yukarıda adı geçen kurum ve kapsamında Başvuru Sahibi’ne Programın amacı kuruluşların kurdukları veya ortağı herhangi bir mali destek oldukları işletmeler sağlanmayacaktır. Her bir teknik 2014-2023 Ankara Bölge Planı’nda desteğin maliyeti (hizmet alımı yer alan öncelikler doğrultusunda, Program bütçesi paydaşlarımız olan yerel aktörlerin, yapılması halinde) azami 15 bin TL (KDV dâhil) olup sadece uzman yerel ve bölgesel kalkınmaya 2017 Yılı Teknik Destek Programı giderleri (yol ve konaklama dâhil) katkılarını artıracak çalışmaları bütçesi 750 bin TL’dir. için kurumsal ve yerel kapasiteyi hizmet alımı çerçevesinde Ajans geliştirme odaklı faaliyetlerine Teknik desteğin tarafından karşılanacaktır. teknik destek sağlamak. azami maliyeti Başvuru Programın öncelikleri 15 bin TL (KDV dâhil) Başvurular öncelikli olarak Program kapsamında hazırlanacak Destek süresi Kalkınma Ajansları Yönetim teknik destek talepleri aşağıda yer Sistemi - Proje ve Faaliyet Destek alan program önceliklerinden en Teknik destek kapsamında Yönetimi (KAYS-PFD) (KAYS- az birine yönelik olmalıdır. gerçekleştirilecek olan faaliyetlerin PFD) üzerinden yapılacaktır. Bu uygulama süresi en fazla 1 (bir) ay sistemle, Ajans’a yapılacak proje * Kurumların kurumsal teknik ve olabilir. başvuruları internet üzerinden kurumsal yönetim kabiliyetlerinin elektronik başvuru son tarihine geliştirilmesi Program dönemi kadar (15.12.2017, Saat 23.50) * Girişimcilik ekosisteminin son başvuru tarihi tamamlanmalıdır. geliştirilmesi * Teknolojinin ticarileştirilmesinin • Elektronik başvuru: 15.12.2017 Başvuru Sahipleri’nin, KAYS- desteklenmesi Saat 23.50 PFD’ye kayıt olduktan sonra • Başvuru dosyası teslimi: başvurularını sistem üzerinden Hangi faaliyetler 22.12.2017 Saat: 18.00 desteklenebilir? doldurup, sistemden çıktısını alacakları Başvuru Formu ile talep Başvuru Dönemi* edilen ek belgeleri 22.12.2017 günü * Eğitim verme saat 18.00’a kadar Ajans’a elden ya * Program ve proje hazırlanmasına Son Dönemler katkı sağlama Başvuru Tarihi da posta yoluyla teslim etmeleri * Geçici uzman personel II. Dönem (Mart – Nisan) 28.04.2017 gerekmektedir. görevlendirme III. Dönem (Mayıs – Haziran) 30.06.2017 IV. Dönem (Temmuz – Ağustos) 31.08.2017 * Danışmanlık sağlama Uyarı: Başvuru süresince başvuru V. Dönem (Eylül – Ekim) 31.10.2017 * Lobi faaliyetleri ve uluslararası formu ve/veya eklerinde meydana VI. Dönem (Kasım – Aralık) 22.12.2017 ilişkiler kurma gibi kurumsal gelebilecek olası değişiklikleri; nitelikli ve kapasite geliştirici Not*: Projelerin ilgili dönemde değerlendirilmesi www.ankaraka.org.tr web için son başvuru tarihi itibarı ile dosyaların faaliyetler Ajans’a teslim edilmiş olması gerekmektedir. sayfasından takip edebilirsiniz. ANKARA’DA GEZiLECEK ÇOK YER VAR

* Tuz Gölü * Tuz Gölü Müzesi * Kent Müzesi * Sultan Alaaddin Camii * Hacı Enbiya Hz. Türbesi * Hirfanlı Barajı * Parnassos Antik Kenti * Parlasan, Kefkeli Mevkii * Koçhisar Kalesi Şereflikoçhisar 140 dk ANKARA KALKINMA AJANDASI