HROMA HUKUKU'nda KRALIN SEÇILME USULÜ Yrd. Doç. Dr. Duygu ÖZER*** ÖZ Bu Çalışmanın Amacı Ilk Ve Kurucu Kral Olan

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

HROMA HUKUKU'nda KRALIN SEÇILME USULÜ Yrd. Doç. Dr. Duygu ÖZER*** ÖZ Bu Çalışmanın Amacı Ilk Ve Kurucu Kral Olan HROMA HUKUKU’NDA KRALIN SEÇILME USULÜ (THE DETERMINATION OF THE KINGS IN THE ROMAN KINGDOM) Yrd. Doç. Dr. Duygu ÖZER ÖZ Bu çalışmanın amacı ilk ve kurucu kral olan Romulus’tan başlayarak top- lam yedi kralın hüküm sürdüğü Roma Krallık Dönemi’nde kralların seçilme- sine ilişkin temel sorulara yanıt aramaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışma- nın ilk kısmında Antik Çağ yazarlarınca anlatılan kralların seçiliş öykülerinin izleri takip edilecek ve bu dönemde kralların iktidara gelmesini ilişkin temel ilke ve kuralların ne olduğu sorusunun yanıtı aranacaktır. Bu çerçevede genel olarak kralların belirlenmesini düzenleyen veraset ve seçim ilkeleri ele alına- cak ve kralların tanrısal hakkı ilkesine de değinilmek suretiyle Roma Krallık Dönemi’nde siyasi iktidarın meşruluğunun kaynağına dair farklı yazar ve ta- rihçilerin görüşlerine yer verilecektir. Çalışmanın ikinci kısmı ise kralın be- lirlenmesinin aşamalarına ayrılmıştır. Bu başlık altında, interregnum ve in- terrex kavramlarına değinilecek ve sonrasında kral ardılının aday gösteril- mesinden başlayarak tahta geçişindeki aşamalar ele alınacaktır. Anahtar Kelimeler: Roma Krallık Dönemi, Kralların Tanrısal Hakkı, Rex, Interrex, Imperium ABSTRACT The aim of this study is to seek some answers to the basic questions con- cerning the determination of the kings in the Roman Kingdom. With the reign of the first and founding king Romulus, a total of seven kings ruled during the regal period in Roman history. In the first section of this study, the traces of the election stories of the kings will be sought by following the antique writ- ers; and we will try to describe the basic principles and rules about the power of the kings in this period. In this framework, the hereditary and election prin- ciples that regulate the determination of the kingdoms in general will be han- dled and the views of different writers and historians on the origin of the le- gitimacy of political power during the Roman regal period will be sketched by also considering the accounts on the doctrine of the divine rights of the H Eserin Dergimize geliş tarihi: 10.01.2018. İlk hakem raporu tarihi: 18.01.2018. İkinci hakem raporu tarihi: 22.01.2018. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Roma Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yazarın ORCID belirleyicisi: 0000-0002-8983-1075 306 Yrd. Doç. Dr. Duygu ÖZER kings. The second part of the study is devoted to the stages of the determina- tion of the king under this heading, the concepts of interregnum and interrex will be examined and the phases of the accession to the throne will be dis- cussed, starting with the nomination of the king's successor. Keywords: Roman Regal Period, Divine Right of the Kings, Rex, Interrex, Imperium Giriş Roma Şehri’nin kuruluşu ve Krallık Dönemi’ne ait bilgiler yetersizdir. Eldeki bilgiler ise doğruluğundan şüphe edilen, efsanelerle iç içe geçmiş anlatıma sahip antik kaynaklardan elde edilmiştir. Örneğin, tarihçi Titus Livius’a göre Roma Şehri, MÖ 753’den MÖ 509’a kadar olan 244 yıl bo- yunca ilk Kral Romulus tarafından, Romulus’un ölümünden sonra da Sabi- nius ve Latin soyundan gelen ardıllarınca idare edilmiştir. Yedi kralın yöne- timindeki Roma’nın, yedi tepe üzerinde siyasal ve toplumsal örgütlenişi tutarlı ve akla sığar bir biçimde yeniden kurgulanmıştır. Roma’nın kuruluşundan son Roma Kralı Tarquinius Superbus (MÖ. 534-509) ölümüne kadar olan söylence ile kurgusal gerçeğin hemen hemen neredeyse birbirinden ayrılmasının imkânsız olduğu bir mitos dönemi vardır. 1 Bu döneme ilişkin anlatıların büyük bir bölümü her ne kadar halkın hayal gücünün ürünü olan masallardan oluşmuş olsa da bu masalların kısmen ger- çeklerle beslenmiş olduğunu göz ardı etmeden fakat şüpheciliği de elden bı- rakmadan okumak gerekmektedir. 2 Yine de Roma’nın uzun süre krallar tarafından idare edilmiş ve Roma Devleti’nin temel teşkilatının Krallık Dönemi’nde kurulmuş olduğunda gerçeklik payı vardır. Bu makalede ilk ve kurucu kral olan Romulus’tan başlayarak ardıllarınca yönetilen Krallık Dönemi’nde Antik Çağ yazarlarınca anlatılan kralların seçiliş öykülerinin izleri takip edilerek kralların iktidara gelmesine ilişkin temel ilke ve kuralların ne olduğu sorusunun yanıtı aranacaktır. 1 Roma Krallık Dönemi’nde iktidardaki krallar sırasıyla şu şekildedir: 1) Romulus ( MÖ.753- 716) 2) Numa Pompilius (MÖ.716-672) 3) Tullus Hostilius (MÖ. 671- 640) 4) Ancus Marcius (MÖ. 640-616) 5) Lucius Tarquinius Priscus (MÖ. 617-578) 6) Servius Tullius (MÖ. 578-534) 7) Tarquinius Superbus (MÖ534-509) 2 Leon Homo, Roman Political Institutions: From City to State (Londra: Routledge, ([1929] 1962), s.11 YÜHFD Cilt: XIV Sayı:2 (2017) ROMA HUKUKU’NDA KRALIN SEÇILME USULÜ 307 1. Kralların Belirlenmesinde Hâkim Olan Temel İlkeler Genel olarak kralların tahta çıkmasıyla ilgili olarak üç tür ilkeden bahse- dilebilir: 3 1) veraset 2) seçim usulü ve 3) “kralların tanrısal hakkı”4 Bu başlık altında Krallık Dönemi Roma’sında, Roma kralının iktidarının meşruluk te- meli ve kazanılmasına ilişkin temel ilkeleri, kralların seçiliş öyküleri doğrul- tusunda şu şekilde sıralayabiliriz: 1.2. Veraset İlkesi Tarihi kaynaklarda kralın veraset yoluyla belirlendiğine ilişkin herhangi bir emare yoktur. Gerçi dördüncü kral Ancus Marcius5, ikinci Kral Numa Pompilius’un torunuydu; ancak bu durum genel bir veraset ilkesine doğru evirilmemiştir. Yine Roma’nın ilk üç kralında da kendilerinden sonra çocuk- larının kral olmadıklarını görürüz. Başka bir ifadeyle ilk dört kralın belirlen- mesinde veraset ilkesinden bahsedilmemektedir. Ayrıca beşinci kral Tarqui- nius Priscus, egemenliği elde edinceye kadar, ölen kralın çocukları hakkında herhangi bir şeyden bahsedilmemektedir. Sadece Kral Ancus Marcius’un ölü- münden sonra kral olan Tarquinus Priscus, Marcius’un çocuklarının çok genç olduğundan bahisle kendisinin kral olması gerektiğini ileri sürmüş olduğu bil- gisine ulaşırız.6 Son olarak Krallık Dönemi’nin sonunda veraset ilkesinin ka- bul edilmiş olduğuna ilişkin son kralın kral oluş şekli örnek gösterilebilse de 3 Abel Hendy Jones Greenidge, Roman Public Life (New York : Mac Millian Company, 1901), s.45. 4 Kralların Tanrısal Hakkı, konusunda bkz. Mehmet Ali Ağaoğulları; Cemal Bâli Akal ve Levent Köker, Kral Devlet Ya da Ölümlü Tanrı (Ankara: İmge, 1994), ss. 215-223. 5 Ancus Marcius (MÖ. 640-616), Kral Tullus Hostilius’un (MÖ. 671- 640) ölümünden sonraki interregnum süresinden sonra kral olarak seçilmiştir. 6 Sabin Kral Ancus Marcius (MÖ 640-616) sonrasında Roma Krallığının yönetimi Etruria kökenli krallara geçmiştir. Lucius Tarquinius Priscus Etruria kökenli kralların ilkidir. Titius Livius’un sayesinde edinilen bilgilere göre, Lucius Tarquinius Priscus krallığı karısı Tanaquil sayesinde elde etmiştir. Bu kral Lucius Tarquinius Priscus adını Roma’ya yerleştikten sonra almıştır. Asıl adı Lucumo’dur. Lucumo ,Tarquinia’da doğmuş olmasına rağmen babasının Korintli (Yunanca: Korinthos) olmasından dolayı Etrüskler tarafından yabancı olarak görülmüştür. Lucoma, babasının tüm mirasına sahip olduktan ve soylu bir aileden gelen Tanaquil ile evlendikten sonra iyece zenginleşir. Tanaquil politik konularda da hırslı bir kadındır. Kendileri için Roma’da daha iyi bir yaşam ve statü yaratabilecekleri inancıyla kocası Lucumo’yu da ikna ederek Roma’ya göç ederler. (Liv. I.34) Roma’ya göç ettikten sonra Lucius Tarquinius Priscus adını alan Lucumo, IV. Kral Ancus Marcius’un güvenini kazanarak kralın çocuklarının vasisi görevini üstlenir. Livius’un anlatısına göre, Tarquinus, seçim zamanı yaklaşırken kralın çocuklarının ava gittiği sırada halka (Comitia Curiata’ya) hitap eden bir konuşma yapar. Onlara, bir yabancı olarak kral seçilmesinin olağanüstü bir durum olmadığını anlatmak için Kral Tatius ve Kral Numa’yı örnek gösterir, kendi özgür YUHFD Vol. XIV No.2 (2017) 308 Yrd. Doç. Dr. Duygu ÖZER daha sonraki dönemlerdeki tarihçiler tarafından bu husus görmezden gelin- miştir.7 1.2. Seçim İlkesi Kralın seçimle belirlendiği hususunda Roma tarihçileri hemfikir değildir. Örneğin Botsford8, kralların iktidarı kazanış süreçlerini incelerken Comitia Curiata’nın rolünün ikinci planda olduğunu ileri sürmektedir. Livius ve Ci- cero’ya yaptığı atıflarla Romulus ve Tatius’un krallığa seçimle gelmediği saptamasını yapan yazar, Livius’tan aktardığı şekliyle Kral Numa’nın Sena- tus tarafından atama yoluyla göreve geldiğini ileri sürmüştür. Bundan başka Kral Servius da seçilmeden önce uzunca bir süre iktidarı pratik olarak elinde tutmuştur. Yazar buna ek olarak Krallık Dönemi’nden Cumhuriyet Dö- nemi’ne aktarılan diktatörlük ve rex sacrorum9 makamlarının da seçimle de- ğil atama yoluyla doldurulmuş olmasını kralların seçimle gelmemiş olması- nın bir emaresi olarak görmektedir.10 Greenedge’a göre gerek seçim sürecin- deki oylama gerekse akabindeki Senatus’un onaylaması, törensel bir gösteri- den öteye gitmiyordu. Krallığa uygun görülmüş adayın imperium11 gücünü iradesiyle karısını ve tüm servetini yanına alarak Roma’ya gelmiş, en verimli çağını kralın hizmetine adamış, Roma yasalarını ve dinini özümsemiş bir yurttaş olarak bu kente bağlılığını ve sadakatini anlatır. Tarquinus, konuşmasıyla halkın (Comitia Curiata’nın) üzerinde öyle etkili olur ki çoğunluğun oyunu alarak Roma’nın beşinci kralı olmayı başarır. (liv. I.35) Serap Gür Kalaycıoğulları, Klasik Dönem Yazarlarında Roma Kadının Tasviri, Ankara: İmge, 2017, s. 43 vd.; s. 43 dn 53. 7 Greenidge, 1901, s. 45, dn. 6.; William Smith, A Dictionary of Greek and Roman Antiquities (John Murray, London, 1875), “Rex” maddesi; Cic. de Rep. ii. 12, 24 “Nostri illi etiam turn agrestes viderunt virtutem et sapientiam
Recommended publications
  • Index Locorum
    Cambridge University Press 978-1-107-02817-3 - Libertas and the Practice of Politics in the Late Roman Republic Valentina Arena Index More information Index locorum Appian Caesar Bella Civilia Bellum Civile 1.10, 151, 152 1.5, 201 1.11, 150–1 Bellum Gallicum 1.12, 125, 137 6.22, 144, 145 2.23, 189 Cassiodorus Grammaticus 2.27, 172 7.150.10ff. (GRF Varro 268), 269–70 Archytas Cato, Marcus Porcius fr. 3.6–11 Huffman, 102 fr. 252 (ORF 8,p.96), 67, 142 Pseudo-Archytas fr. 33.14 Huffman, fr. 80 Peter, 85 108 Charisius Aristotle Ars Grammatica Ethica Nicomachea 62.14ff., 267 1130b30, 103 Cicero 1131a-b, 104 Brutus 1131a-b., 103–4 164, 131 Politica De amicitia 1265b26–9, 83 41, 60 1270b21–2, 83 De domo sua 1280a 25–31, 105 19, 188 1294a36–b18, 105 19–20, 188–9 1301a26–b4, 104, 121–2 20, 185 1301b29–1302a8, 104–5 100, 213 1317b2–10, 122 102, 213 1318b25–6, 105 111, 213 Asconius 113, 214 8C, 61–2, 173 114, 213 57C, 177–8 De finibus 71.17C, 128 1.6, 253 78C, 138, 139 3.62–3, 262 Athenaenus 3.67, 156 4.141a–c, 83–4 4.79, 86 Augustine De inventione rhetorica [Ars Breviata] 1.8, 254 3.25, 274–5 2.53, 135 De civitate Dei De lege agraria 2.21, 250 1.17, 232 Aulus Gellius 1.21–2, 240 Noctes Atticae 2.5, 61 1.9.12, 164 2.7, 231 10.20.2, 64 2.9, 231 312 © in this web service Cambridge University Press www.cambridge.org Cambridge University Press 978-1-107-02817-3 - Libertas and the Practice of Politics in the Late Roman Republic Valentina Arena Index More information Index locorum 313 2.10, 231 3.55, 157 2.11–14, 231 3.57, 161 2.15, 231–2 3.61–62, 161 2.16–17,
    [Show full text]
  • J. Zabłocki LE MAGISTRATURE ROMANE * 1. L'epoca Regia Stando Alla Tradizione, Dopo Aver Ucciso Il Gemello Remo Romolo Divenne
    J. Zabłocki ”ÌË‚ÂрÒËÚÂÚ ´ ‡р‰Ë̇· –ÚÂه̇ ¬˚¯ËÌÒÍÓ„Óª ¬‡р¯‡‚˚, œÓθ¯‡ LE MAGISTRATURE ROMANE * 1. L’epoca regia costoro ogni cinque giorni si tirava a sorte un interrex finché gli auspici non consentissero di Stando alla tradizione, dopo aver ucciso il procedere all’elezione del re. Scelto il can- gemello Remo Romolo divenne capo (rex) didato (captio), lo si sottoponeva all’approva- della civitas che lui stesso aveva fondato. zione divina, confermata dal rinnovo degli Dapprima il potere regio fu probabilmente auspici, e, in senato, all’auctoritas patrum. poco esteso. I primi re lo esercitavano su una Quindi, con una lex curiata de imperio, piccola comunità di liberi abitanti di un l’assemblea del popolo (comitia curiata) lo territorio molto ristretto. Le decisioni erano investiva del potere supremo (imperium). Al prese e attuate da tutti: il re le proponeva, il nuovo re non restava che prendere il governo popolo le approvava o respingeva. Le decisioni (inauguratio). più importanti riguardavano la guerra, la pace e L’elezione del re e, più in generale, altri problemi di interesse collettivo. Il re l’interregno risaltavano le prerogative dei convocava le assemblee popolari (comitia patres, chiamati al governo e a sondare il curiata), il consiglio degli anziani (senatus) e il volere divino. Né altri avrebbero potuto farlo: comando dell’esercito (imperium), ricercava i il potere di prendere gli auspici era sacro e, segni della volontà divina nel volo degli uccelli quindi, riservato ai patres: in età repubblicana (auspicia), officiava il culto. Inoltre risolveva sarebbe stato un’esclusiva delle magistrature le controversie (iurisdictio) e dava esecuzione patrizie.
    [Show full text]
  • A New Perspective on the Early Roman Dictatorship, 501-300 B.C
    A NEW PERSPECTIVE ON THE EARLY ROMAN DICTATORSHIP, 501-300 B.C. BY Jeffrey A. Easton Submitted to the graduate degree program in Classics and the Graduate Faculty of the University of Kansas in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master’s of Arts. Anthony Corbeill Chairperson Committee Members Tara Welch Carolyn Nelson Date defended: April 26, 2010 The Thesis Committee for Jeffrey A. Easton certifies that this is the approved Version of the following thesis: A NEW PERSPECTIVE ON THE EARLY ROMAN DICTATORSHIP, 501-300 B.C. Committee: Anthony Corbeill Chairperson Tara Welch Carolyn Nelson Date approved: April 27, 2010 ii Page left intentionally blank. iii ABSTRACT According to sources writing during the late Republic, Roman dictators exercised supreme authority over all other magistrates in the Roman polity for the duration of their term. Modern scholars have followed this traditional paradigm. A close reading of narratives describing early dictatorships and an analysis of ancient epigraphic evidence, however, reveal inconsistencies in the traditional model. The purpose of this thesis is to introduce a new model of the early Roman dictatorship that is based upon a reexamination of the evidence for the nature of dictatorial imperium and the relationship between consuls and dictators in the period 501-300 BC. Originally, dictators functioned as ad hoc magistrates, were equipped with standard consular imperium, and, above all, were intended to supplement consuls. Furthermore, I demonstrate that Sulla’s dictatorship, a new and genuinely absolute form of the office introduced in the 80s BC, inspired subsequent late Republican perceptions of an autocratic dictatorship.
    [Show full text]
  • A COMPANION to the ROMAN ARMY Edited By
    ACTA01 8/12/06 11:10 AM Page iii A COMPANION TO THE ROMAN ARMY Edited by Paul Erdkamp ACTA01 8/12/06 11:10 AM Page i A COMPANION TO THE ROMAN ARMY ACTA01 8/12/06 11:10 AM Page ii BLACKWELL COMPANIONS TO THE ANCIENT WORLD This series provides sophisticated and authoritative overviews of periods of ancient history, genres of classical lit- erature, and the most important themes in ancient culture. Each volume comprises between twenty-five and forty concise essays written by individual scholars within their area of specialization. The essays are written in a clear, provocative, and lively manner, designed for an international audience of scholars, students, and general readers. Ancient History Published A Companion to the Roman Army A Companion to the Classical Greek World Edited by Paul Erdkamp Edited by Konrad H. Kinzl A Companion to the Roman Republic A Companion to the Ancient Near East Edited by Nathan Rosenstein and Edited by Daniel C. Snell Robert Morstein-Marx A Companion to the Hellenistic World A Companion to the Roman Empire Edited by Andrew Erskine Edited by David S. Potter In preparation A Companion to Ancient History A Companion to Late Antiquity Edited by Andrew Erskine Edited by Philip Rousseau A Companion to Archaic Greece A Companion to Byzantium Edited by Kurt A. Raaflaub and Hans van Wees Edited by Elizabeth James A Companion to Julius Caesar Edited by Miriam Griffin Literature and Culture Published A Companion to Catullus A Companion to Greek Rhetoric Edited by Marilyn B. Skinner Edited by Ian Worthington A Companion to Greek Religion A Companion to Ancient Epic Edited by Daniel Ogden Edited by John Miles Foley A Companion to Classical Tradition A Companion to Greek Tragedy Edited by Craig W.
    [Show full text]
  • Historia De La Roma Antigua
    Gonzalo Bravo Historia de la Roma antigua Historia y Geografía Alianza Editorial Gonzalo Bravo Historia de la Roma antigua Alianza Editorial Materiales / Historia y Geografía El libro universitario Reservados todos los derechos. El contenido de esta obra está protegido por la Ley, que esta­ blece penas de prisión y/o multas, además de las correspondientes indemnizaciones por daños y peijuicios, para quienes reprodujeren, plagiaren, distribuyeren o comunicaren públicamente, en todo o en parte, una obra literaria, artística o científica, o su transformación, interpretación o ejecución artística fijada en cualquier tipo de soporte o comunicada a través de cualquier medio, sin la preceptiva autorización. © 1998 Gonzalo Bravo © Alianza Editorial, S. A., Madrid, 1998 Calle Juan Ignacio Lúea de Tena, 15; 28027 Madrid; teléf. 91 393 88 88 ISBN: 84-206-5732-8 Depósito legal: M. 42.695-1998 Impreso en Fernández Ciudad, Madrid Printed in Spain índice Introducción ...................................................................................... 9 1. La Roma arcaica.......................................................................... 13 1. Los comienzos: del mito a la historia.................................... 13 1.1 Elementos de una tradición.............................................. 13 1.2 Ubicación de la ciudad..................................................... 16 1.3 Roma, ciudad privilegiada del Lacio.............................. 17 2. Los reyes de Roma: fin de un tópico historiográfico........... 19 2.1 Tarquinio Prisco, el
    [Show full text]
  • The High Command in the Roman Republic
    While the terminology has long been insights into the constitutional ramifica- Frederik J. Vervaet noted, the republican principle of the tions for the allocation of public triumphs, summum imperium auspiciumque, the the position of the consuls in the provinces, high command and the prevailing aus- and the official hierarchy in combined pices, has never been subject to compre- commands, highlighting the fascinating The High Command hensive scrutiny. This enquiry for the first interplay between these largely custom- time identifies this principle as a coherent ary rules of engagement and the nobility’s in the Roman Republic concept in Roman constitutional and ad- own code of honour. This study also casts ministrative practice, being the senatorial a provocative new light on how the high oligarchy’s foremost instrument to recon- command was gradually monopolized by The Principle of the summum imperium cile collegiate rule with the necessity of a dynasts in the tumultuous period between unified high command. After defining the Sulla’s dictatorship and the emergence of auspiciumque from 509 to 19 BCE relevant terms and the scope of the high the Augustan monarchy. Finally, a post- command both in Rome and in the field, a script addresses the vexed question of the number of case studies yield striking new lex curiata de imperio. The High Command in the Roman Republic Hist -E www.steiner-verlag.de 232 Alte Geschichte Historia – Einzelschriften 232 Franz Steiner Verlag Franz Steiner Verlag isbn 978-3-515-10630-6 Frederik J. Vervaet J. Frederik Frederik J. Vervaet The High Command in the Roman Republic historia Zeitschrift für Alte Geschichte | Revue d’histoire ancienne | Journal of Ancient History | Rivista di storia antica einzelschriften Herausgegeben von Kai Brodersen, Erfurt | Mortimer Chambers, Los Angeles | Martin Jehne, Dresden | Mischa Meier, Tübingen | Walter Scheidel, Stanford Band 232 Frederik J.
    [Show full text]
  • The Official Position of Imperator Caesar Divi Filius from 31 to 27 Bce*
    THE SECRET HISTORY: THE OFFICIAL POSITION OF IMPERATOR CAESAR DIVI FILIUS FROM 31 TO 27 BCE* Abstract: In Res Gestae 7.1, Augustus claims to have been Triumvir for Constituting the Republic for ten consecutive years (43-33 BCE), whereas the foundations of the so-called Principate were not estab- lished before 13 and 16 January 27. Since a magnificent aureus from 28 BCE corroborates Augustus’ boastful statement (Res Gestae 34.1) that he returned the Res Publica to the Senate and the People in his sixth and seventh consulships (28 & 27 BCE), the question of his official position from 32 to 27 has become more pertinent than ever. The main aim of this inquiry is to demonstrate that Octavianus/ Augustus, who at this stage was formally called Imperator Caesar Divi filius, continued to govern the Republic as triumvir r.p.c. well after 31 December 32, the historical end date of the second triumvi- ral quinquennium. There is every indication that he only abdicated this plenipotentiary magistracy on 13 January 27, the very day he declared to have completed his triumviral assignment. 1. A SIMPLE QUESTION In what official capacity did Caesar’s adopted son and self-proclaimed political heir stage the momentous transition from the age of civil war to his august New Order? This question has been catapulted to the fore- front again ever since J. Rich and J. Williams published a magnificent * The genesis of this paper can be traced back to peripheral inquiries made at the time of my doctoral research on the so-called potestates extraordinariae of the Roman Repub- lic (submitted at Ghent University, 2002) and my study on The Lex Valeria and Sulla’s Empowerment as Dictator (82-79 BCE), CCG 15 (2004) – see, esp., p.
    [Show full text]
  • Leges Regiae: Pro Et Contra
    Leges regiae: pro et contra by Zika BUJUKLIC´ (Beograd) 1. Fontes. Roman tradition relates the origin of the law to the reign of the first seven kings: thus Romulus, allegedly, had established the first political institutions with his legislature (senate, magistratures, army, college of augurs) and had organized the relations inside the Roman family, Numa had laid the foundations of the religious order, Tullus Hostilius followed by Ancus Marcius had regulated the customs relating to the declaration and leading of the war, Tarquinius Priscus had reorganized the senate, Servius Tullius had carried out the judiciary reforms and had established a new form for organizing the citizens according to army principles, while the last king Tarquinius Superbus was credited with the claim of being a tyrant, not respecting former laws and even ordering their removal from the Forum as well as the destruction of some (1). However, according to the tradition, 1) BRUNS, Fontes iuris Romani7, Tubingae, 1909, 1-15; RICCOBONO, Fontes iuris romani anteiustiniani2, I, Florentiae, 1941, 1-14; WENGER, Die Quellen des römischen Rechts, Wien 1953, 353-357; JOHNSON, Ancient Roman Statutes, Austin, 1961, 3-5; GIRARD-SENN, Les lois des Romains, Textes de droit romain7, II, Napoli, 1977, 7-22. The testimonies about leges regiae are left to us by Dionysius of Halicarnassus, Livy, Tacitus, Pomponius, Plutarch, Pliny the Elder, Marcellus, Gellius, Festus, Cicero, and others. It is important that iurisprudentes, with the exception of Marcelllus (D. 2,8,2), never quote the contents of the “kings’ laws”. Neither Gaius mentions them in his manual, though his discourse frequently goes back to the very beginnings of Roman legal history.
    [Show full text]
  • Bibliography
    Bibliography Adcock, F. E., Roman Political Ideas and Practice, Ann Arbor, The University of Michigan Press, 1964, repr. 1975. Albanese, B., Il processo privato romano delle legis actiones, Palermo, Palumbo, 1987. Bauman, R. A., Lawyers in Roman Republican Politics, A Study of Roman Jurists in their Political Setting, 316-82 BC, Munich, Beck, 1971. Bauman, R. A., Lawyers and Politics in the Early Roman Empire, Munich, Beck, 1989. Benke, N., Juristenlatein, Vienna, Manz, 2002. Berger, A., Encyclopedic Dictionary of Roman Law, Philadelphia, APS, 1953, repr. 2002. Birks, P. (ed.), New Perspectives in the Roman Law of Property: Essays for Barry Nicholas, Oxford, Clarendon Press,1989. Bleicken, J., Staat und Recht in der Romischen€ Republik, Wiesbaden, Steiner, 1978. Borkowski, J. A. & Plessis, P. du, Textbook on Roman Law, 3rd ed., Oxford, Oxford University Press, 2005. Buckland, W. W., The Main Institutions of Roman Private Law, Cambridge, Cambridge University Press, 1931, repr. 2011. Buckland, W. W., A Manual of Roman Private Law, 2nd edn, Cambridge, Cambridge University Press, 1947, repr. 2011. Buckland, W. W., A Textbook of Roman Law from Augustus to Justinian, edited by P. Stein, 3rd edn, Cambridge, Cambridge University Press, 1963, repr. 2007. Burdese, A., Manuale di diritto privato romano, 4th edn, Turin, UTET, 1993. Burdese, A., Manuale di diritto pubblico romano, 3rd edn, Turin, UTET, 1987, repr. 1994. Burge,€ A., Romisches€ Privatrecht, Darmstadt, Wiss. Buchges., 1999. Cannata, C. A., Profilo istituzionale del processo privato romano, Turin, Giappichelli, 1982. Corbett, P., The Roman Law of Marriage, Oxford, Clarendon Press, 1969. Crawford, M. H. (ed.), Roman Statutes (2 vols), London, University of London, 1996.
    [Show full text]
  • RCH HISTORIA DER.Indb
    EL FIN DE LA DICTADURA EN ROMA: LA LEX ANTONIA DE DICTATURA TOLLENDA THE END OF DICTATORSHIP IN ROME: THE LEX ANTONIA DE DICTATURA TOLLENDA Claudio Barahona Gallardo* Universidad de Chile RESUMEN La dictadura romana ha sido objeto de varios estudios e investigaciones que se han centrado, de manera principal, en sus características como magistratura, y en cómo debe ser abordada para servir de antecedente histórico para los actuales debates sobre los poderes de emergencia y los regímenes de excepción en un Estado constitucional de derecho. Sin embargo, en lo que a su desaparición se refi ere, la atención de los estudiosos ha se enfocado tradicionalmente en las dictaduras de Sila y de César, sin adentrarse mayormente en las fuentes que nos informan específi camente sobre uno de los pocos casos en la historia política romana en que se abolió una magistratura for- malmente por medio de una ley. Palabras clave: Dictadura romana- lex Antonia de dictatura tollenda- senatus consul- tum ultimum- poderes de emergencia ABSTRACT The Roman dictatorship has been the subject of several studies and research that have centered primarily on its characteristics as magistrature, and how it should be ap- proached to serve as historical background to the current debates on excepctional powers and states of emergency. Still, on the topic about its disappearance, attention has traditionally focused on the dictatorships of Sulla and Caesar, leaving aside the fact that we have sources at our diposition that tell us about one of the few cases in Roman political history in wich a magistrature have been formally abolished by law.
    [Show full text]
  • Selevcia AD Calycadnvm Iv
    selevcıa ad calycadnvm ıv Olba Kazısı Serisi IV Olba Kazısı Serisi IV selevcıa ad calycadnvm ıv Seleucia ad Calycadnum, uluslararası hakemli dergidir ve her yıl Nisan ayında bir sayı olarak basılır. Yollanan çalışmalar, giriş sayfalarında belirtilen yazım kurallarına uygunsa yayınlanır, çalışması yayınlanan her yazar, çalışmanın baskı olarak yayınlanmasını kabul etmiş ve telif haklarını Seleucia ad Calycadnum yayınına devretmiş sayılır. Seleucia ad Calycadnum kopya edilemez ancak dipnot referans gösterilerek yayınlarda kullanılabilir. Seleucia ad Calycadnum, uluslararası hakemli Seleucia ad Calycadnum dergidir ve her yıl Nisan ayında bir sayı olarak Olba Kazısı Serisi IV basılır. Yollanan çalışmalar, 7. sayfada belirtilen Sayı: 4 yazım kurallarına uygunsa yayınlanır, çalışması yayınlanan her yazar, çalışmanın baskı olarak ISSN: 2148-4120 yayınlanmasını kabul etmiş ve telif haklarını Seleucia ad Calycadnum yayınına devretmiş Kapak Tasarım sayılır. Seleucia ad Calycadnum kopya edilemez Tuna Akçay ancak dipnot referans gösterilerek yayınlarda kullanılabilir. Yazışma Adresi Okt. Murat Özyıldırım Editörler Mersin Üniversitesi Fen - Edebiyat Fakültesi Emel Erten Arkeoloji Bölümü, Çiftlikköy Kampüsü, 33342, Diane Favro Mersin - Türkiye Murat Özyıldırım Tel: 00 90 324 361 00 01 - 4735 Tuna Akçay e- posta: [email protected] Bilim Kurulu Adres Prof. Dr. Salim Aydüz Homer Kitabevi ve Yayıncılık Ltd. Şti. Prof. Dr. Halit Çal Yeni Çarşı Caddesi, No: 12/A Prof. Dr. Çiğdem Dürüşken Galatasaray, Beyoğlu, 34433, İstanbul Prof. Dr. Efrumiye Ertekin Tel: 0212 249 59 02 Prof. Dr. Emel Erten www.homerbooks.com Prof. Dr. Diane Favro e-mail: [email protected] Prof. Dr. Turhan Kaçar Prof. Dr. Gülgün Köroğlu Baskı Prof. Dr. Erendiz Özbayoğlu Altan Basım San ve Tic. Ltd. Prof. Dr. Scott Redford 100. Yıl Mah.
    [Show full text]
  • The Belly and the Limbs: Reconsidering the Idea of a Plebeian “State Within the State” in the Early Roman Republic DISSERTAT
    The Belly and the Limbs: Reconsidering the Idea of a Plebeian “State Within the State” in the Early Roman Republic DISSERTATION Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor of Philosophy in the Graduate School of The Ohio State University By Gregory George Pellam, Jr. Graduate Program in History The Ohio State University 2012 Dissertation Committee: Professor Nathan Rosenstein, Advisor Professor Greg Anderson Professor Kristina Sessa Copyright by Gregory George Pellam, Jr. 2012 Abstract This dissertation offers a reevaluation of a long-standing model for the early history of the Roman Republic. Modern scholars have generally believed that the Roman plebs in the first two centuries of the Republic (roughly the fifth and fourth centuries B.C.) was essentially a revolutionary political organization, dedicated to increasing the rights and opportunities of plebeians and overthrowing the patrician monopoly over political, social, religious, and economic power. According to this model, a series of institutions which were dominated by patrician authority (the consulship, the senate, the centuriate assembly) represented the state, and the plebeian organization created its own institutions to mirror these (the tribunes and aediles of the plebs, and a plebeian tribal assembly). Further, the plebs established for itself an administrative center for its political activities on the Aventine hill. They even created their own cult center in the temple of Ceres, Liber, and Libera, to mirror the “state” cult of Jupiter, Juno, and Minerva on the Capitoline. This plebeian organization is often referred to in modern scholarship as a “state within the state”. It is shown, however, that the evidence for the plebeian “state within the state” does not stand careful scrutiny.
    [Show full text]