Tolosa UEMA Kide Izateko Prest
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Tolosaldeko Herri Aldizkaria tz 2013/2/22 I 378 Gal aundiIbon Artola eta Antton Izagirre “Gabriel Aresti bizsitan” Tolosaldeko osasun zerbitzua kezka iturri Irakurlearen begietatik: Karmele Jaio, Ez naiz ni Ikasleen txokoa: Giza Eskubideen astea Tolosa UEMA kide izateko prest Xabier Bengoetxearekin solasean Elikadura eta dietetika aholkularitza Ondo jateak zure bizi kalitatea hobetzen du Egoera guztietara egokitutako nonzer tratamenduak elikadura eta dietetika aholkularitza Pisuaren kontrola • Digestio arazoak • Diabetea • Kolesterola • Hipertentsioa • Haurtzaroa • Nerabezaroa • Heldua • Haurdunaldia • Edoskitzea • Menopausia Argitaratzailea: Galtzaundi Euskara Taldea. Helbidea: Nafarroa etorbidea, 6-behea. 20400 Tolosa (Gipuzkoa) Telefonoa: 943 655 004 aldama_tapia Faxa: 943 654 983 aholkularitza e-posta: [email protected] Webgunea: www.galtzaundi.com Foruen Etorbidea_7 Koordinazioa: Naiara Roldán de Aránguiz. 20400_TOLOSA Gipuzkoa Erredakzio taldea: Felix Aiestaran, Igor Mujika Tel_943 650 375 Faxa_943 655 206 Kolaboratzaileak: Joseba Antxustegietxarte, Txo- [email protected] min Garmendia, Garbiñe Biurrun, J. Agustin Arrieta, www.aldamatapia.com Antton Izagirre, Manex Izagirre, Ibon Artola, Unai Igartua, May Gorostiaga, Artubi elkartea, Bilgune Feminista, Amaia Etxetxipia, Ione Gorostarzu, Josu Erreportaia: Iztueta, Txarli Gesteira, Aritz Larreta, Begoña Aristi eta Zigor Agirrezabala Tolosa UEMA kide izateko prest Publizitatea: Bidera Publizitatea Tolosako Udal Gobernuaren lerro estrategikoetako bat herria Udalerri Euskaldunen Mankomu- 661 678 818 • [email protected] nitateko (UEMA) kidea bilakatzea izan da. Prozesu horren baitan Tolosako Udal Plenoak UEMA- Banatzaileak: Olatz Garmendia, ko Estatutuak onartuta, Mankomunitatearen erabakiaren zain dago Tolosa. Iñaki Irazabalbeitia Juankar Arregi UEMA kide izatearen abantailez mintzatu da Galtzaundirekin. Zuzentzailea: Nora Olano Maketazioa: Galtzaundi Diseinua: Zigor Agirrezabala 8-11. orrialdeak Azala: Galtzaundi Inprimategia: Antza. Tirada: 4.500 ale Xabier Bengoetxea Muxikak Soziolinguistika Klusterreko Lege gordailua: SS-906/91 Frankeo Itundua: 37/94 V. Hausnartu Euskal Soziolinguistika Lehiaketako bigarren GALTZAUNDI aldizkaria doan banatzen da Tolosaldeko 23 herri saria eskuratu berri du. “Arnasgunea. Ezaugarriak. Zenbait hauetako denda eta tabernetan: Abaltzisketa, Albiztur, Alegia, Alkiza, Altzo, Amezketa, Anoeta, Baliarrain, Belauntza, Beraste- arnasguneren egoeraren behaketa” lanarekin. gi, Berrobi, Bidegoian, Elduain, Gaztelu, Hernialde, Ibarra, Ikaz- tegieta, Irura, Leaburu, Lizartza, Orendain, Orexa, Tolosa. Elkarrizketa: Xabier Bengoetxea 14-16. orrialdeak Galtzaundik ez du bere gain hartzen aldizkarian adierazitako esanen eta iritzien erantzukizunik. Iritziaren leihoa: Ibon Artola eta Antton Izagirre 4-5 Normalizazioa: “Gabriel Aresti bizsitan”. 6-7 Eskualdeko albistea: Tolosaldeko osasun zerbitzua kezka iturri 12-13 Irakurlearen begietatik: Karmele Jaio, Ez naiz ni Aldizkari honek Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Turismo Saila- 17 ren, Gipuzkoako Foru Aldundiako Kultura eta Euskara Sailaren, Kutxa Fundazioaren, Tolosako Udalaren eta Tolosaldeko hain- Iñauteriak 2013 bat Udalen laguntza jaso du. 18 Galtzaundin azaldutako iragarleek diruz lagundu dute argital- Ikasleen txokoa: Giza Eskubideen astea pena. 19 iritziaren leihoa iritziaren leihoa “Rojigualda”: Frankoren, monarkiaren eta kapitalisten sinboloa Erraustegiak eta minbizia Frankok, bere bidearekin mantendu zituen eta gaur Argigarria bezain eztabaidaezi- nahiko ez genukeen azpiegitura jarraitzeko, 1969an bere egun irakaskuntza kontzer- na ikerketa egin duen ikerlari tal- kutsagarririk besteentzat desi- ondorengoa aukeratu zuen: tatuaren enpresari handie- dearen eta Institutuaren izen ona ratzea edota gure erazkeriaz eta Juan Carlos printzea. Franko nak dira. Autodeterminazio aintzat hartzen badugu. Hala ere, axolagabekeriaz beste batzuei hil eta bi egunera, 1975eko eskubidea bertan behera izango dira ikerketari garrantzia ezarri behar izatea. azaroaren 22an, Juan Carlos geratu zen eta eskubide kendu nahiko diotenak, bereari Egoerak arduraz jokatzea es- Espainiako Errege izenda- demokratikoak zapaltzen eutsi eta hondakinen tratamen- katzen digu. Arduraz jokatzea tu zuten eta Mugimendu jarraitu zen. durako errausketa sistemaren udal agintariei, eragile politiko, frankistaren, diktaduraren, EAJ eta euskal bankari eta modernotasuna defendatuko ekonomiko, sozialei eta herritar printzipioak zin egin zituen. enpresariak gustura gera- dutenak; erraustegiak dituzten orori. Gaur gaurkoz, hondakinen “Rojigualdak” jarraipena tu ziren eta, demagogiak Europako hirien aitzindaritza kudeaketan arduraz jokatzeak zuen eta ondoren etorri zi- demagogia, babesa eman aldarrikatuko dutenak. Baina, etxetik bertatik hastea eskatzen Ibon Artola ren konstituzio espainiarra zioten prozesuari. Zerbaite- ikerketa ezagutu dutenen artetik digu. Gure etxeetan, lantoki, erai- Antton Izagirre Euskal Herria Sozialista-ko kidea eta Gernikako estatutua. gatik esan zuen Xabier Arza- inork gutxik defendatuko du ha- kin publiko eta pribatuetan hon- Irakaslea Egia da noski diktadura lluzek 1978ko konstituzioa lako azpiegiturarik bere herrirako. dakinen kudeaketa arduratsuak 4 1785az geroztik, bandera ez dela demokrazia bur- Errepublikako konstituzioa Are gehiago, bere herrian antzeko gaika jasotzea eta gaika biltzea Hautsak harrotu ditu, berriro ere, Madrilgo 5 “rojigualda” izan da klase gesaren berdina, egia da baino hobea zela. azpiegiturarik ezarri nahiko balitz eskatzen digu. Ondoren, horien Carlos IIIa Osasun Institutuko ikerketaren dominatzaile espainiarraren eta paperean behintzat esku- Errepublikako, frankismo- inor gutxi geratuko litzateke be- tratamendua ahalik eta garbiena ondorioak aditzera eman izanak. bide gehiago azaldu zirela, ko eta “trantsizioko” sistema soak gurutzaturik. Zalantzan jar- eta osasuntsuena egitea. Osasun bere kolaboratzaileen bandera. ikurriña legeztatzea adibi- politiko eta ekonomikoa tzen dut jarrera bera mantenduko arrazoiak eta arrazoi ekonomi- Ondorioen artean, horrela dio aipaturiko Ez zen kasualitatea izan Frankok dez. Hala ere, bi gogoeta daukagu oraindik: kapita- ote luketen, egun, lotsarik gabe koak nahikoa izan beharko lukete ikerketak “Gure emaitzek hipotesia eta bere altxamendu faxistak egin beharra daude honi lismoa. Banku eta enpresa erraustegiaren aldeko jarrerei hiritar guztiok eginkizun horretan berresten dute, alegia, erraustegien eta buruz. Batetik, ez da ahaztu handien jabeak dira agin- eusten diotenek. irizpide bakarrez aritu arazteko. kolore horiek berreskuratu izana behar eskubiderik txikie- tzen dutenak. Eta erregimen Hondakinen bilketa eta trata- Zoritxarrez, alderdi interesak hondakin arriskutsuak berreskuratu edo II. Errepublikako “hirukoloreduna” nak ere borroka gogorrari honek, bizirauteko, beha- mendurako bi sistemen arteko eta interes partikularrek honda- ezabatzeko instalazioen inguruan dauden suntsituz. esker lortu zirela. Bestetik, rrezkoak ditu zapalkuntza talka bizi-bizirik dagoen honetan, kinen bilketa eta tratamendua- herrietan handiagoa dela, eta estatistikoki ez da ahaztu behar PSOE soziala eta nazionala. Orain, aipaturiko ikerketak, gure herrian ren gaineko gaia beste eztabaida eta PCEko agintariek beren Tolosaldeko udaletxeetan ere, sekulako garrantzia hartuko batzuetara eraman dute. Gure esanguratsua, minbiziaz hiltzeko arriskua, Bankariek, enpresari han- “Rojigualda” frankistapean militantziari, langileei eta “rojigualda” inposatu nahi du. Gipuzkoako beste herri asko- herrian ere oso gertutik bizi eta, bereziki, arrisku are handiagoa urdail, diek, lur-jabe handiek eta burgesia espainiarrak eta eskubide demokratiko na- dute. Hauen errepresioak ez tan bezala,Tolosan ere, epe motz dugu gaiaren erabilpen intere- gibel, pleura, giltzurrun eta obarioko elizak (euskal kapitalistak euskal kapitalistek irabazi zionalei egindako traizioari du etenik eta ez du izango. eta ertainera bilketa sistema berri satua. Harriduraz ikusi dugu nola barne, noski) antolatutako handiak pilatu zituzten es- esker monarkiaren eta “ro- Mota honetako erasoei au- bati hasiera eman beharko diogu. batzuk errauskailuaren defentsa tumoreei dagokienez...” altxamendu faxistak ondorio petxeetako lan esklaboari jigualdaren” erregimen ka- rre egiteko eta Euskal He- Sistema berriaren atzean helburu sutsua egiten duten. Jarrera bera larriak ekarri zituen Euskal eta langileak zapaltzeari es- pitalistak bere horretan ja- rriaren eskubide demokrati- argia egon beharko du: ahalik eta mantenduko ote lukete haien bi- Gutxi edo gehiago kostako da Herriko eskubide naziona- ker. Burgesiak honako haus- rraitu zuela: burgesiak bere ko nazionalak defendatzeko birziklapen tasarik handien lortu zilekutik gertu kokatuko balitz? herritar orok kontzientzia har de- lentzat ere: guztiz debekatu narketa egin zuen: “Errepu- enpresak mantendu zituen, bide bakarra borrokak iza- eta erraustegiaren beharra behin Horien artean ezagutzen ditugu zan, baina eginaren poderioz lor- ziren ikurriña, euskara eta blikak ez badu balio egoera irabaziak zituzten enpre- ten jarraitzen du. Horrega- betiko ekidin. Adituak diotenez, orain gutxi arte haien bizilekuen tuko dugu. Lan ugari egin behar- euskal kultura, eta basakeri kontrolatzeko diktaduraren sa publikoak pribatizatu tik, inposaketa berri honen berrerabili eta hondakinak gu- ondoan kokatzen ziren goi ten- ko da. Borondatezko birziklatzeak handienarekin jazarri ziren. alde egingo dugu, eta ho- zituzten eta gaur ere ika- aurka beharrezkoa da Bai txitzeaz gain, %70etik gora