Zamawiaj ący: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Warszawie

03-808 WARSZAWA, ul. Mi ńska 25

Jednostka projektowa: ARCADIS Profil Sp. z o.o. 02-670 Warszawa, ul. Puławska 182 tel.:+48 22 203 20 00, fax: +48 22 203 20 01

Zamierzenie budowlane ROZBUDOWA DROGI KRAJOWEJ NR 79

NA ODCINKU MNISZEW - MAGNUSZEW OD KM 43+040 DO KM 55+560

Nr tomu Stadium: 3 WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH

Bran Ŝa: UWARUNKOWANIACH Ochrona STRESZCZENIE W J ĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Środowiska

Kod CPV: RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO 74141900-8

Stanowisko Imi ę i Nazwisko mgr in Ŝ. Ewa MAKOSZ, mgr in Ŝ. El Ŝbieta TOCICKA, Opracował in Ŝ. Krzysztof JARMOSZEWICZ, in Ŝ. Magdalena ANDZIAK, mgr in Ŝ. Łukasz DUDZIKOWSKI, Michał D ĄBROWSKI, mgr in Ŝ. Agata DMUCHOWSKA

Nr archiwalny: Data: Nr egzemplarza 2006/075 10.2008 1

Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew – Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Raport o oddziaływaniu na środowisko

SPIS TRE ŚCI

1. WST ĘP...... 3 1.1. IDENTYFIKACJA PRZEDSI ĘWZI ĘCIA ...... 3 1.2. CEL REALIZACJI PRZEDSIĘWZI ĘCIA ...... 3 1.3. CEL OPRACOWANIA ...... 3 1.4. KWALIFIKACJA FORMALNA PRZEDSI ĘWI ĘCIA...... 3 2. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW PRZEDSI ĘWZI ĘCIA...... 4 2.1. WARIANTY PRZEDSI ĘWZI ĘCIA ...... 4 2.2. WARIANT POLEGAJ ĄCY NA NIEPODEJMOWANIU PRZEDSIEWZI ĘCIA ...... 7 3. OPIS PRZEDSI ĘWZI ĘCIA I WARUNKI WYKORZYSTANIA TERENU ...... 7 3.1. STAN ISTNIEJ ĄCY ...... 7 3.2. STAN PROJEKTOWANY ...... 7 3.3. PROGNOZOWANE NATE śENIE RUCHU ...... 8 4. CHARAKTERYSTYKA TERENU W REJONIE LOKALIZACJI PRZEDSI ĘWZI ĘCIA...... 8 4.1. ZABUDOWA MIESZKALNA ...... 8 4.2. KLIMAT ...... 8 4.3. CHARAKTERYSTYKA KORYTARZA DROGI ...... 8 4.4. LUDNO ŚĆ ZAMIESZKAŁA W REJONIE PROJEKTOWANEGO PRZEDSI ĘWZI ĘCIA ...... 9 5. ODDZIAŁYWANIE PLANOWANEGO PRZEDSI ĘWZI ĘCIA NA ŚRODOWISKO...... 9 5.1. HAŁAS ...... 9 5.1.1. Stan obecny ...... 9 5.1.2. Przewidywane emisje i ich wielko ści...... 9 5.1.3. Prognozowane oddziaływania...... 10 5.1.4. Zalecenia ochronne...... 10 5.1.5. Podsumowanie ...... 11 5.2. POWIETRZE...... 11 5.2.1. Stan zanieczyszczenia powietrza ...... 11 5.2.2. Przewidywane emisje i ich wielko ści...... 11 5.2.3. Prognozowane oddziaływania...... 12 5.2.4. Zalecenia ochronne...... 12 5.2.5. Podsumowanie ...... 13 5.3. WODY POWIERZCHNIOWE...... 13 5.3.1. Stan obecny ...... 13 5.3.2. Przewidywane spływy wód opadowych...... 13 5.3.3. Prognozowane oddziaływania...... 15 5.3.4. Zalecenia ochronne...... 15 5.3.5. Podsumowanie ...... 16 5.4. ŚRODOWISKO GRUNTOWO-WODNE...... 16 5.4.1. Budowa geologiczna ...... 16 5.4.2. Budowa hydrogeologiczna ...... 16 5.4.3. Prognozowane oddziaływania...... 17 5.4.4. Zalecenia ochronne...... 18 5.4.5. Podsumowanie ...... 19 5.5. GLEBY ...... 19 5.5.1. Stan obecny ...... 19 5.5.2. Prognozowane oddziaływania...... 19 5.5.3. Zalecenia ochronne...... 20 5.5.4. Podsumowanie ...... 21 5.6. KRAJOBRAZ, ŚRODOWISKO KULTUROWE...... 21 5.6.1. Stan obecny ...... 21 5.6.2. Prognozowane oddziaływania...... 21 5.6.3. Podsumowanie ...... 22 5.7. ODPADY...... 22

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 1 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew – Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Raport o oddziaływaniu na środowisko

5.7.1. Prognozowane oddziaływania...... 22 5.7.2. Zalecenia ochronne...... 23 5.7.3. Podsumowanie ...... 23 6. WPŁYW NA ZDROWIE LUDZI ...... 24 6.1. FAZA BUDOWY ...... 24 6.2. FAZA EKSPLOATACJI ...... 24 6.2.1. Hałas ...... 24 6.2.2. Wody powierzchniowe i środowisko gruntowo-wodne...... 24 6.2.3. Powietrze...... 25 6.2.4. Krajobraz, środowisko kulturowe ...... 25 6.2.5. Odpady...... 25 7. WPŁYW NA ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE ...... 25 7.1. STAN OBECNY , OBSZARY CHRONIONE ...... 25 7.2. PROGNOZOWANE ODDZIAŁYWANIA ...... 26 7.2.1. Faza budowy ...... 26 7.2.2. Faza eksploatacji...... 26 7.2.3. Zalecenia ochronne...... 27 7.2.4. Podsumowanie ...... 27 8. POWA śNE AWARIE...... 28 9. OBSZAR OGRANICZONEGO U śYTKOWANIA...... 29 10. PORÓWNANIE ANALIZOWANYCH WARIANTÓW ...... 29 11. PROPOZYCJE MONITORINGU ...... 30 12. ANALIZA MO śLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH...... 30 13. PODSUMOWANIE...... 31 14. WNIOSKI I ZALECENIA...... 35

* Raport opracowano wg stanu prawnego na dzie ń 31.10.2008 r.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 2 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew – Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Raport o oddziaływaniu na środowisko

1. WST ĘP

1.1. IDENTYFIKACJA PRZEDSI ĘWZI ĘCIA

Przedmiotem opracowania jest planowana rozbudowa istniej ącej drogi krajowej nr 79 na odcinku od Mniszewa do Magnuszewa tj. od km 43+040 do km 55+560. Długość planowanej drogi wynosi 12, 520 km.

Droga krajowa nr 79 jest drog ą mi ędzy regionaln ą klasy GP. Planowany do rozbudowy odcinek drogi zlokalizowany jest w powiecie Kozienice, gmina Magnuszew

1.2. CEL REALIZACJI PRZEDSIĘWZI ĘCIA

Celem realizacji przedsi ęwzi ęcia jest poprawa no śno ści drogi i poprawa bezpiecze ństwa ruchu, tj.: wzmocnienie jej nawierzchni tak, by mogła przejmować nacisk 115 kN/o ś, modernizacja skrzy Ŝowa ń z korekt ą geometrii dodatkowe lewoskr ęty, budowa i modernizacja istniej ących zatok autobusowych w celu zapewnienia ich bezpiecznej lokalizacji, budowa i uzupełnienie chodników i ci ągów ruchu pieszego w obr ębie pasa drogowego, poprawa odwodnienia (budowa kanalizacji w miejscowo ści Mniszew oraz udro Ŝnienie rowów), remont i uzupełnienie zjazdów na posesje, modernizacja mostu przechodz ącego nad rzek ą Pilic ą.

1.3. CEL OPRACOWANIA

Celem opracowania raportu jest analiza wielko ści i zasi ęgu prognozowanego oddziaływania na środowisko planowanej rozbudowy istniej ącego odcinka drogi od miejscowo ści Mniszew do miejscowo ści Magnuszew.

W opracowaniu analizuje si ę faz ę budowy i eksploatacji. Nie analizuje si ę fazy likwidacji ze wzgl ędu na charakter planowanego przedsi ęwzi ęcia (nie planuje si ę likwidacji drogi).

Opracowanie nale Ŝy zło Ŝyć do Wójta gminy Magnuszew wraz z wnioskiem w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacj ę przedsi ęwzi ęcia oraz zał ącznikiem okre ślonym w art. 46 a ust. 4 ustawy Prawo ochrony środowiska (tj: po świadczon ą przez wła ściwy organ kopi ą mapy ewidencyjnej obejmującej przewidywany teren, na którym b ędzie realizowane przedsi ęwzi ęcie, wraz z terenem działek s ąsiednich).

Opracowanie sporz ądza si ę według stanu prawnego na dzie ń 31.10.2008 r

1.4. KWALIFIKACJA FORMALNA PRZEDSI ĘWI ĘCIA

Z punktu widzenia wymaga ń prawa ochrony środowiska i procedury post ępowania przy udzielaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach istotna jest kwalifikacja formalna przedsi ęwzi ęcia ustalana na podstawie rozporz ądzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie okre ślenia rodzajów przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowa ń zwi ązanych z kwalifikowaniem przedsi ęwzi ęcia do sporz ądzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz.2573 z pó źn. zmianami).

Zgodnie z przepisami w/w rozporz ądzenia drogi publiczne o nawierzchni utwardzonej, nie wymienione w § 2 ust. 1 pkt 29 i 30 (tj. inne ni Ŝ: autostrady i drogi ekspresowe oraz inne drogi krajowe

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 3 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew – Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Raport o oddziaływaniu na środowisko i inne drogi publiczne o nie mniej ni Ŝ czterech pasach ruchu, o długo ści nie mniejszej niŜ 10 km), zaliczaj ą si ę do przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko.

2. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW PRZEDSI ĘWZI ĘCIA

2.1. WARIANTY PRZEDSI ĘWZI ĘCIA

Planowane przedsi ęwzi ęcie polega na rozbudowie istniej ącej drogi krajowej. Rozbudowa spowoduje zajęcie dodatkowego obszaru o powierzchni ok. 10 ha na całej długo ści odcinka obj ętego rozbudow ą. We wst ępnej fazie prac projektowych planowano jako wariantowe rozwi ązanie odwodnienia drogi z zastosowaniem zbiornika retencyjnego gromadz ącego wody przed ich odprowadzeniem do odbiornika (rzeki Pilicy). Zbiornik miałby by ć usytuowany po lewej stronie drogi w sąsiedztwie sadów. Wła ściciele sadów postulowali o zmian ę lokalizacji zbiornika. Po rozwa Ŝeniu wniosków mieszka ńców, projektant zaproponował inne rozwi ązanie techniczne odprowadzenia wód opadowych z drogi w rejonie Magnuszewa. W nowym rozwi ązaniu (obecnie przyj ętym jako preferowane) – wody z drogi z rejonu Magnuszewa zostałyby zebrane w system kanalizacyjny i za po średnictwem osadnika odprowadzone do rzeki Pilicy. Zrezygnowano tym samym z budowy zbiornika retencyjnego. Rezygnacja z budowy zbiornika spowoduje mniejsze zapotrzebowanie na teren o ok. 2700 m 2.

Omawiane przedsi ęwzi ęcie dotyczy istniej ącej drogi. Głównym celem przedsi ęwzi ęcia jest wymiana oraz wzmocnienie nawierzchni. Dodatkowo w ramach przedsi ęwzi ęcia przewiduje si ę rozbudow ę drogi krajowej nr 79 w celu poprawy bezpiecze ństwa. Zakres rozbudowy nie powoduje zmiany kategorii drogi. Rozbudowa dotyczy głównie: • poszerzenia istniej ącej drogi do szeroko ści: pasy ruchu 2x3,5m, plus opaski bitumiczne 2x0,5m,

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 4 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew – Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Raport o oddziaływaniu na środowisko

• na skrzy Ŝowaniach planuje si ę pasy dla pojazdów skr ęcaj ących w lewo (prawo), • przebudowy istniej ących oraz budowy nowych zatok autobusowych pod k ątem bezpiecznej lokalizacji oraz nowe ci ągi piesze, • poprawy geometrii skrzy Ŝowa ń, • korekty niwelety drogi, • poprawy odwodnienia poprzez udro Ŝnienie rowów i przepustów zjazdowych oraz uzupełnienie i remont zjazdów.

Analiza innych wariantów lokalizacyjnych planowanego przedsi ęwzi ęcia w kontek ście kolizji z obszarem Natura 2000 nie jest zasadna. Po pierwsze - nie ma mo Ŝliwo ści unikni ęcia przej ścia przez obszary Natura 2000 – patrz zamieszczony rysunek 2.1. Lokalizacja nowej drogi w obszarze Natura 2000 powoduje zaj ęcie jeszcze wi ększej powierzchni obszarów Natura 2000 ni Ŝ w omawianym wariancie realizacji przedsi ęwzi ęcia. W planowanym wariancie rozbudowy drogi zaj ęcie obszarów Natura 2000 wynosi ok. 5,3 ha, natomiast w wariancie nowej lokalizacji minimalna powierzchnia zaj ętych obszarów Natura 2000 wynosiłaby ok. 23 ha (droga w linii prostej, szeroko ść pasa drogowego średnio 30m). Po drugie – celem realizacji przedsi ęwzi ęcia jest poprawa nawierzchni istniej ące drogi oraz poprawa bezpiecze ństwa ruchu.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 5 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

Rys. 2.1. Lokalizacja planowanego przedsi ęwzi ęcia na tle obszarów Natura 2000

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 6 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

2.2. WARIANT POLEGAJ ĄCY NA NIEPODEJMOWANIU PRZEDSIEWZI ĘCIA

Analiza wariantu polegaj ącego na niepodejmowaniu przedsi ęwzi ęcia dotyczy sytuacji zaniechania rozbudowy analizowanego odcinka drogi od Mniszewa do Magnuszewa.

W przypadku nie podjęcia przebudowy omawianego odcinka drogi krajowej nr 79 ruch poruszaj ących si ę samochodów b ędzie musiał odbywa ć si ę po starej, niezbyt dobrej nawierzchni drogi. Na starej, istniej ącej drodze wyst ępuje wi ększe prawdopodobie ństwo wyst ąpienia sytuacji awaryjnych, jak np. wypadek samochodowy. Rozbudowa drogi i budowa nowych zatok autobusowych oraz budowa ci ągów pieszych, znacznie poprawi bezpiecze ństwo ruchu pieszego w granicach obszarów zabudowanych.

Omawiany odcinek drogi jest miejscem wyst ępowania kolizji drogowych. W ostatnich 3 latach wydarzyły si ę 22 wypadki drogowe, w których poniosło śmier ć 4 osoby.

3. OPIS PRZEDSI ĘWZI ĘCIA I WARUNKI WYKORZYSTANIA TERENU

3.1. STAN ISTNIEJ ĄCY

Droga krajowa nr 79 Warszawa – Sandomierz jest drogą mi ędzyregionaln ą jednojezdniow ą klasy GP. Planowana rozbudowa drogi obejmuje odcinek drogi krajowej nr 79 od miejscowo ści Mniszew do miejscowo ści Magnuszew. Długo ść rozbudowywanego odcinka wynosi 12,520 km

Administracyjne omawiany odcinek drogi poło Ŝony jest w:
województwie: mazowieckim: • powiecie: Kozienice: − gmina: Magnuszew .

Droga na analizowanym odcinku przebiega przez tereny rolne (pola, ł ąki, sady) i tereny o zabudowie mieszkaniowej i mieszkaniowo zagrodowej.

Z uwagi na ogólnodost ępny charakter drogi na całym odcinku wyst ępuj ą zjazdy gospodarcze bezpo średnio z jezdni drogi głównej. Droga na odcinku szlakowym posiada odwodnienie powierzchniowe z odprowadzeniem wód opadowych do otwartych rowów przydro Ŝnych.

3.2. STAN PROJEKTOWANY

Realizacja przedsi ęwzi ęcia zapewni popraw ę stanu technicznego drogi, a w wyniku tego nast ąpi poprawa warunków transportu towarowego i ruchu osobowego. Nie ulegnie zmianie przekrój drogi, pozostanie nadal jednojezdniowa. Zostanie utrzymana dotychczasowa klasa techniczna drogi.

Planowana rozbudowa drogi powoduje konieczno ść zaj ęcia nowego terenu. Zaj ęcie dodatkowego terenu wyniesie około 10 ha.

Podstawowe parametry techniczne stanu projektowanego: • klasa techniczna drogi - G • no śno ść nawierzchni - 115kN/o ś • kategoria ruchu - KR5 • pasy ruchu - 2x3,50 m (1 jezdnia)

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 7 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

• opaski bitumiczne zewn ętrzne - 2x0,5 m • pobocza gruntowe na przekroju szlakowym - 2x1,50 m • nawierzchnia - bitumiczna na drodze głównej i skrzy Ŝowaniach, na drogach dojazdowych i zjazdach nawierzchnia b ędzie a Ŝurowa z płyt betonowych.

• pr ędko ść projektowana poza terenem zabudowy - 80 km/h (V m = 100 km/h)

• pr ędko ść projektowana na terenie zabudowy - 60 km/h (V m = 70 km/h)

3.3. PROGNOZOWANE NATE śENIE RUCHU

Prognoza ruchu na analizowanych odcinkach drogi dla lat 2008, 2010 i 2020 przedstawia si ę nast ępująco:

Tabela 3.1. Prognoza ruchu na lata 2008, 2010, 2020

rok 2008 rok 2010 rok 2020 odcinek udział udział udział [poj./dob ę] pojazdów [poj./dob ę] pojazdów [poj./dob ę] pojazdów ci ęŜ kich [%] ci ęŜ kich [%] ci ęŜ kich [%]

1. Potycz - Magnuszew 7 421 7,6 8 109 7,5 11 964 7,4

Prognozowany jest wzrost nat ęŜ enia ruchu (na 2020r.) w stosunku do roku 2008 o ok. 61%.

4. CHARAKTERYSTYKA TERENU W REJONIE LOKALIZACJI PRZEDSI ĘWZI ĘCIA

4.1. ZABUDOWA MIESZKALNA

Tereny zabudowane to przewa Ŝnie zabudowa mieszkaniowa i mieszkaniowo – zagrodowa. W odległo ści 0 – 500m od rozbudowywanej drogi wyst ępuje zabudowa mieszkaniowo i mieszkaniowo zagrodowa w miejscowo ściach: Mniszew, R ękowice, Gruszczyn, Czerwonka, śelazna Nowa, Wilczkowice Dolne, Grzybów.

4.2. KLIMAT

Wg klasyfikacji R. Gumi ńskiego powiat kozienicki poło Ŝony jest w XI radomskiej dzielnicy klimatycznej. Teren charakteryzuje si ę średni ą temperatur ą powietrza ok. 8 oC, średni ą wielko ści ą opadów wynosz ącą 550-650 mm, pokrywa śnie Ŝna zalega tu przez ok. 60 dni Liczba dni z mrozem waha si ę w granicach 40–70 w ci ągu roku. Średnia ilo ść dni z przymrozkami wynosi 110 – 130. Jest to korzystny klimat dla działalno ści rolniczej, średnia długo ść okresu wegetacyjnego wynosi 210-222 dni.

W regionie tym dominuj ą wiatry z kierunku zachodniego oraz północno-zachodniego, podrz ędnie ze wschodu i południa. Dominuj ące pr ędko ści mieszcz ą si ę w przedziale 0-2 m/s i 2-5 m/s.

4.3. CHARAKTERYSTYKA KORYTARZA DROGI

Planowany do rozbudowy odcinek w cało ści zlokalizowany jest w województwie mazowieckim, w powiecie Kozienice, gmina Magnuszew. Analizowany obszar nie jest zró Ŝnicowany pod wzgl ędem ukształtowania powierzchni terenu. Pod wzgl ędem fizjogeograficznym (J. Kondracki 1998r.) wchodzi w skład pod prowincji Niziny Środkowopolskie, makroregionu Nizina Środkowomazowiecka,

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 8 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym mezoregionu Równina Kozienicka. Jest to równina denudacyjna, a na powierzchni zachowały si ę piaski wydmowe. Rz ędne terenu na obszarze wynosz ą około 100 m.n.p.m.

Rozbudowywana droga w pocz ątkowym odcinku przebiega przez dolin ę rzeki Pilicy, a sam ą rzek ę przecina w km 43+051. W przewa Ŝaj ącej cz ęś ci droga przebiega przez obszary u Ŝytkowane rolniczo, łąki oraz tereny zabudowane.

4.4. LUDNO ŚĆ ZAMIESZKAŁA W REJONIE PROJEKTOWANEGO PRZEDSI ĘWZI ĘCIA

Według danych GUS (stan na dzie ń 31.12.2006) powiat kozienicki zamieszkuje 61 576 osoby co stanowi 1,2% ludno ści województwa mazowieckiego. G ęsto ść zaludnienia w powiecie Kozienickim wynosi 67 os/km 2. Średnia g ęsto ść zaludnienia w Polsce wynosi 122 os/km 2, w województwie mazowiecki 145 os/km 2.

Gmina Magnuszew jest gmin ą o charakterze rolniczym, o do ść licznej liczbie mieszka ńców w stosunku do innych gmin powiatu kozienickiego. Powierzchnia gminy wynosi 14 129 ha, a liczba osób zamieszkuj ących w gminie wynosiła 6571 osób (dane z GUS stan na dzie ń 31.12.2006r). Gęsto ść zaludnienia wynosi około 46 os/km 2. Gmina ma ujemny przyrost naturalny oraz ujemny wska źnik salda migracji ludno ści.

W najbli Ŝszym otoczeniu modernizowanej drogi nr 79 w pasie do 50 m od osi drogi zamieszkuje obecnie nast ępuj ąca liczba ludzi: pas od osi rok 2008 rok 2010 rok 2030 drogi 0 – 50 m ~ 618 ~ 602 ~ 519

5. ODDZIAŁYWANIE PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZI ĘCIA NA ŚRODOWISKO

5.1. HAŁAS

5.1.1. Stan obecny

Dla okre ślenia klimatu terenów ści śle przyległych do rozbudowywanej drogi krajowej nr 79 wykonano obliczenia równowa Ŝnego poziomu d źwi ęku A w 15 punktach. Analizuj ąc otrzymane wyniki mo Ŝna stwierdzi ć, Ŝe klimat akustyczny terenów przyległych do rozbudowywanej trasy (zwłaszcza tereny pierwszej linii zabudowy) charakteryzuje si ę du Ŝą uci ąŜ liwo ści akustyczn ą (60-70dB).

5.1.2. Przewidywane emisje i ich wielko ści

Na poziom hałasu wyst ępuj ący przy drodze, oprócz czynników zwi ązanych z rodzajem pojazdu, wpływ maj ą tak Ŝe inne czynniki zale Ŝne od warunków ruchu, parametrów drogi oraz jej otoczenia.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 9 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

Warto ści mocy akustycznej obliczone za pomoc ą programu SoundPlan od rozbudowywanej drogi nr 79 kształtuj ą si ę na poziomie:

Odcinek Pora dzienna Pora nocna

Poziom mocy akustycznej L W [dB] - prognoza ruchu na rok 2010 Potycz – Magnuszew (poza terenem zabudowy) 84,7 79,5 Potycz – Magnuszew (na terenie zabudowy) 81,4 76,2

Poziom mocy akustycznej L W [dB] - prognoza ruchu na rok 2020 Potycz – Magnuszew (poza terenem zabudowy) 86,4 81,1 Potycz – Magnuszew (na terenie zabudowy) 83,0 77,8

5.1.3. Prognozowane oddziaływania

5.1.3.1. Faza budowy

Hałas, który b ędzie powstawał podczas prac budowlanych, b ędzie wył ącznie zwi ązany z prac ą maszyn drogowych oraz ruchem pojazdów ci ęŜ arowych.

Na wielko ść uci ąŜ liwo ści akustycznej b ędzie mie ć wpływ głównie jednoczesno ść pracy wielu maszyn i urz ądze ń oraz czas procesu inwestycyjnego.

Dla odpowiednich grup maszyn okre ślono czas stałej pracy na miejscu budowy, oraz poziom mocy akustycznej L w [dB]:

• samochody ci ęŜ arowe - 4 godziny pracy Lw=88 [dB]

• lekkie maszyny budowlane - 6 godzin pracy Lw=98 [dB]

• ci ęŜ kie młoty i kruszarki - 2 godziny pracy Lw=111 [dB]

• koparki, spycharki - 4 godziny pracy Lw=108 [dB]

Na podstawie oblicze ń wyznaczono tak Ŝe warto ść zasi ęgu ponadnormatywnego hałasu. Zasi ęg uci ąŜ liwo ści akustycznej dla terenów zabudowy wynosi ok. 230m, a dla terenów otwartych wynosi nawet 500m.

5.1.3.2. Faza eksploatacji

Wyniki oblicze ń hałasu w postaci map akustycznych przedstawiaj ą: • zasi ęg hałasu – prognoza ruchu na rok 2010, • zasi ęg hałasu – prognoza ruchu na rok 2020.

Obliczenia map siatkowych wykonano dla w dwóch pór nocnej i dziennej dla prognozy ruchu na rok 2010 i 2020. Wykonano, tak Ŝe obliczenia równowa Ŝnego poziomu d źwigu A w 15 punktach przy zabudowie chronionej pod wzgl ędem akustycznym. Analiza otrzymanych wyników stwierdza przekroczenie norm hałasu przy pierwszej linii zabudowy nawet po wprowadzeniu ekranów akustycznych.

5.1.4. Zalecenia ochronne

W fazie eksploatacji jednym ze sposobów minimalizacji niekorzystnego oddziaływania akustycznego drogi krajowej nr 79 jest poprawienie stanu technicznego nawierzchni drogi oraz upłynnienie ruchu przez budow ę lewoskr ętów.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 10 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

Usytuowanie budynków w bardzo bliskim s ąsiedztwie drogi oraz cz ęste zjazdy do posesji nie pozwalaj ą na zastosowanie ekranów akustycznych. Zastosowanie krótkich ekranów akustycznych nie powoduje spadku równowa Ŝnego poziomu d źwi ęku A do normatywnych warto ści.

5.1.5. Podsumowanie

Nie planuje si ę i nie proponuje si ę budowy ekranów akustycznych. Realizacja planowanego przedsi ęwzi ęcia nie wpłynie na pogorszenie stanu klimatu akustycznego, droga ju Ŝ istnieje, b ędzie tylko rozbudowywana. Likwidacja nierówno ści jezdni, uło Ŝenie nowej nawierzchni, ustabilizowanie potoku ruchu przez poprawienie skrzy Ŝowa ń oraz wjazdów i zjazdów z trasy wpłynie na zmniejszenie hałasu powodowanego przez samochody. Na terenach przyległych od modernizowanej drogi krajowej nr 79 wyst ępuje głównie zabudowa mieszkaniowa z niskimi budynkami jednorodzinnymi. Ustawienie ekranów akustycznych wzdłu Ŝ trasy nie przyniesie po Ŝą danych efektów w postaci redukcji hałasu do normatywnych wielko ści. Zabudowa chroniona akustycznie wyst ępuj ę bardzo blisko rozbudowywanej trasy. Liczne zjazdy na tereny posesji (brak miejsca na drogi serwisowe) uniemo Ŝliwiaj ą zastosowanie odpowiednich długo ści ekranów akustycznych.

Poprawa parametrów technicznych przez zastosowanie nowej nawierzchni oraz budow ę lewoskr ętów, co upłynni ruch pojazdów, wpłynie na redukcje hałasu. Wzrost nat ęŜ enia ruchu pojazdów b ędzie równowa Ŝony przez popraw ę jako ści jezdni. Zgodnie z wynikami oblicze ń, redukcja hałasu dla roku 2010 w porównaniu ze stanem istniejącym osi ągnie ok. 1,7dB.

5.2. POWIETRZE

5.2.1. Stan zanieczyszczenia powietrza

Na obszarze przebiegu projektowanej rozbudowy drogi DK 79 poziom st ęŜ eń zanieczyszcze ń powietrza, utrzymuje si ę w granicach dopuszczalnych norm osi ągaj ąc warto ści ni Ŝsze od dopuszczalnych tj. od 18 – 37,5%. Aktualny stan zanieczyszczenia powietrza został okre ślony na podstawie danych pochodz ących z najbli Ŝej zainstalowanych punktów pomiarowych oraz na podstawie danych o źródłach emisji zanieczyszcze ń do powietrza zebranych na podstawie działalno ści WIO Ś. Analiza wyników prowadzi do wniosku, Ŝe stan powietrza generalnie jest dobry.

5.2.2. Przewidywane emisje i ich wielko ści

Zanieczyszczeniem charakterystycznym dla komunikacji samochodowej s ą tlenki azotu. Tlenek azotu NO tworzy si ę w silniku spalinowym w temperaturze powy Ŝej 1000 C. Podczas wydalania gazów spalinowych z silnika, wi ększa ilo ść dost ępnego tlenu oraz ni Ŝsza temperatura sprzyjaj ą powstawaniu dwutlenku azotu NO 2. Silniki spalinowe, maj ące zastosowanie w pojazdach samochodowych, wydalaj ą do powietrza, oprócz: tlenku w ęgla i tlenków azotu, kilkana ście innych substancji, z których normuje si ę zwi ązki ołowiu i w ęgiel elementarny (cz ąstki stałe), rozpuszczalniki: benzen, toluen, ksylen (rozpatrywane w niektórych krajach pod wspóln ą nazw ą BTX), dwutlenek siarki, formaldehyd, aldehyd octowy i inne zwi ązki organiczne.

W celu okre ślenia wielko ści emisji zanieczyszcze ń podczas ruchu samochodów po trasie jako reprezentatywne dla poszczególnych kategorii samochodów przyj ęto wska źniki emisji, zale Ŝne od średniej pr ędko ści pojazdów.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 11 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

Poni Ŝej przedstawiono oszacowane wielko ści emisji z projektowanego odcinka dla poszczególnych lat.

Emisja roczna [Mg/rok] Wzrost/spadek emisji [%] w Substancja 2008 2010 2020 r. 2020 w stosunku do 2008 CO 16,24 17,8 23,21 +42,9 NO2 5,10 5,53 3,99 -21,6 NOx 12,74 13,8 9,99 -21,6 węglowodory aromatyczne 0,44 0,48 0,38 -14,0 węglowodory alifatyczne 1,62 1,76 2,16 +33,2 pył zawieszony 1,26 1,37 1,61 +27,5 benzen 0,06 0,07 0,08 +27,5

Z przedstawionych powy Ŝej oblicze ń wynika, Ŝe spodziewana emisja roczna substancji z projektowanego odcinka DK79 w roku 2020 w stosunku do roku 2008 wzro śnie o ok. 27-43 % (tlenek w ęgla, w ęglowodory alifatyczne, pył zawieszony, benzen) a dla niektórych substancji spadnie o ok. 14-21 % (w ęglowodory aromatyczne, tlenki azotu).

5.2.3. Prognozowane oddziaływania

5.2.3.1. Faza budowy

Budowa drogi wi ąŜ e si ę z powstawaniem zanieczyszcze ń powietrza atmosferycznego. W trakcie budowy drogi emisja zanieczyszcze ń ma charakter czasowy i lokalny - zmienia si ę w zale Ŝno ści od miejsca i fazy budowy drogi, przestaje wyst ępowa ć wraz z zako ńczeniem budowy okre ślonego odcinka drogi.

W fazie budowy, której czas trwania szacuje si ę na ok. 1 roku, b ędą wyst ępowa ć emisje bezpo średnio z placu budowy oraz z dróg dojazdowych. Intensywno ść i rodzaje emisji s ą zwi ązane z etapem prac: podczas robót ziemnych – dominowa ć b ędzie niezorganizowana emisja pyłów, podczas budowy konstrukcji nawierzchni – emisja tlenków azotu, lotnych zwi ązków organicznych (VOC). Jak wynika z oblicze ń, wielko ść emisji z maszyn roboczych nie powinna powodowa ć przekrocze ń dopuszczalnych st ęŜ eń w powietrzu za wyj ątkiem st ęŜ eń jednogodzinnych dwutlenku azotu. Zasi ęg wyst ępowania przekrocze ń mo Ŝe wynie ść ok. 30-40 m od pasa drogowego.

5.2.3.2. Faza eksploatacji

W celu oszacowania wpływu eksploatacji projektowanej drogi na jako ść powietrza wykonano obliczenia rozprzestrzeniania si ę zanieczyszcze ń z emitowanych z pojazdów poruszaj ących si ę projektowan ą drog ą dla prognozy ruchu dla roku 2008, 2010 i 2020.

Dla odcinków obliczeniowych nie stwierdzono przekrocze ń dopuszczalnych st ęŜ eń i warto ści odniesienia poza liniami rozgraniczaj ącymi drogi.

5.2.4. Zalecenia ochronne

W celu ograniczania emisji zanieczyszcze ń pyłowo-gazowych do powietrza na etapie budowy nale Ŝy: • stosowa ć do podbudowy gotowe mieszanki wytwarzane w wytwórniach, aby ograniczy ć do minimum operacje mieszania kruszywa ze spoiwem na miejscu budowy,

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 12 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

• masy bitumiczne transportowa ć wywrotkami wyposa Ŝonymi w opo ńcze ograniczaj ące emisj ę oparów asfaltów, • stosowa ć technologie minimalizuj ące ilo ść lepiszcza, • drogi dojazdowe utrzymywa ć w stanie ograniczaj ącym pylenie.

W fazie eksploatacji jednym ze sposobów minimalizacji emisji do powietrza jest utrzymanie drogi w takim stanie aby emisja wtórna pyłów była minimalna. Zarz ądzaj ący drog ą nie ma mo Ŝliwo ści innego wpływu na minimalizowanie emisji z drogi – nie mo Ŝe zabroni ć wjazdu na drog ę pojazdom o starszej konstrukcji emituj ącym wi ęcej substancji. Mo Ŝna minimalizowa ć oddziaływanie drogi poprzez działania wtórne – utrzymanie drogi w czysto ści.

5.2.5. Podsumowanie

Za analizy wyników oblicze ń rozprzestrzeniania si ę zanieczyszcze ń emitowanych w trakcie budowy drogi wynika, Ŝe nie powinny wyst ępowa ć przekroczenia st ęŜ eń dopuszczalnych i warto ści odniesienia substancji emitowanych z urz ądze ń pracuj ących na placu budowy za wyj ątkiem st ęŜ eń jednogodzinnych dwutlenku azotu. Szacowany zasi ęg przekrocze ń mo Ŝe wynie ść ok. 30-40m.

W trakcie eksploatacji drogi nie przewiduje si ę wyst ępowania emisji, które powodowałyby przekroczenia st ęŜ eń dopuszczalnych czy warto ści odniesienia w powietrzu na poziomie terenu.

5.3. WODY POWIERZCHNIOWE

5.3.1. Stan obecny

Analizowany odcinek drogi przecina rzek ę Pilic ę. Pilica jest silnie meandruj ącą rzek ą II rz ędu o całkowitej długo ści 319 km a powierzchnia zlewni obejmuje obszar 9,3 tys. km². Pilica wpływa do Wisły na 457 km jej biegu ok. 1 km na północ od Mniszewa.

Analizowana droga przebiega w odległo ści około 500 m od Wisły.

Wody powierzchniowe w rejonie analizowanego przedsięwzi ęcia wg klasyfikacji ogólnej w roku 2006 zaliczały si ę do IV klasy czysto ści, czyli do wód niezadowalaj ącej jako ści, natomiast w roku 2007 poprawie uległy wody Pilicy, które kwalifikowały się do III klasy czysto ści, czyli do wód zadowalaj ącej czysto ści.

Na analizowanym odcinku drogi krajowej nr 79 nie były prowadzone badania wód opadowych spływaj ących z trasy.

5.3.2. Przewidywane spływy wód opadowych

Roczna ilo ść wód opadowych spływaj ących z powierzchni szczelnej jezdni po rozbudowie drogi wynosi ć b ędzie 48.680 m 3/rok .

Nat ęŜ enie spływu wód opadowych z powierzchni szczelnej drogi wynosić b ędzie 0,15 m3/s.

Nat ęŜ enie przepływu wód opadowych obliczone dla opadu o prawdopodobie ństwie wyst ępowania p=10% i czasie trwania 10 min. dla odcinka o długo ści 100 m trasy (w liniach rozgraniczaj ących) przestawia poni Ŝsza tabela.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 13 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

Tabela 5.3.1. Nat ęŜ enie przepływu wód opadowych dla odcinka o długo ści 100 m trasy (w liniach rozgraniczaj ących)

Nat ęŜ enie przepływu dla odcinka Odcinek charakterystyczny drogi 100 m trasy [ l/s ] odcinek z chodnikami po obu stronach (szeroko ść pasa 13 m) 20,9 odcinek z chodnikiem z jednej strony (szeroko ść pasa 18 m) 24,2 odcinek bez chodników (szeroko ść pasa 20 m) 25,6 odcinek bez chodników (szeroko ść pasa 25 m) 30,4

5.3.3. Prognozowane oddziaływania

5.3.3.1. Faza budowy

Wszelkie prace zwi ązane z budow ą drogi stwarzaj ą zagro Ŝenie dla jako ści wód powierzchniowych (rzeki Pilicy), które mo Ŝe by ć spowodowane: • zamuleniem wskutek erozji gruntu podczas budowy drogi (zniszczenia erozyjne wyst ępuj ą najcz ęś ciej na skarpach nasypów, wykopów i w rowach oraz w ich otoczeniu); • odprowadzeniem bez oczyszczenia ścieków bytowych i technologicznych z obiektów zaplecza budowy; • wypłukiwaniem niebezpiecznych zwi ązków z materiałów u Ŝywanych do budowy (np. ŜuŜle piecowe, substancje bitumiczne); • wnoszeniem do wód powierzchniowych znacznych ilo ści zawiesin z terenów budowy (cement, mączka wapienna, itp.); • przedostawaniem si ę do wód produktów naftowych z maszyn budowlanych i środków transportowych.

Nie przewiduje si ę prowadzenia prac, w czasie których mogłyby ulec zmianie stosunki wodne.

5.3.3.2. Faza eksploatacji

Rozbudowa drogi spowoduje w niewielkim stopniu wzrost parametru uszczelnienia (o 2,6 ha), a wi ęc wzrost odpływu wód opadowych w stosunku do stanu obecnego b ędzie niewielki.

Z uwagi na fakt, Ŝe rzeka Pilica posiada znaczny przepływ w stosunku do nat ęŜ enia przepływu wód opadowych, które b ędą odprowadzane do Pilicy, budowa zbiorników retencyjnych przed odprowadzeniem wód do Pilicy nie jest konieczna.

5.3.4. Wpływ na jako ść wód w odbiornikach

Przepisy prawa stawiaj ą wymagania dla wód opadowych i roztopowych tylko dla: • zawiesiny ogólnej 100 g/m 3 • węglowodorów ropopochodnych 15 g/m 3

Zgodnie z wytycznymi obliczania st ęŜ enia zanieczyszcze ń wód opadowych spływaj ących z dróg wprowadzonym Zarz ądzeniem nr 29 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 30 pa ździernika 2006 roku st ęŜ enie zawiesiny ogólnej w wodach opadowych odprowadzanych z analizowanej drogi b ędzie kształtowało si ę na poziomie:

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 14 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

Tabela 5.3.2. St ęŜ enie zawiesiny ogólnej w wodach opadowych odprowadzanych z analizowanej drogi, na wylotach ró Ŝnego rodzaju systemów odwodnienia, bez zastosowania urz ądze ń podczyszczaj ących

Odcinek rok 2010 rok 2020 poj./dob ę [ mg/l ] poj./dob ę [ mg/l ] przej ście przez Mniszew 118 146 8.109 11.964 Mniszew - Magnuszew 83 102

Jak wynika z powy Ŝszego zestawienia w roku 2010 mog ą wst ąpi ć przekroczenia st ęŜ enia zawiesiny ogólnej na odcinku przej ścia przez Mniszew oraz w roku 2020 na całej analizowanej trasie.

Dost ępna literatura nie dostarcza wzorów do obliczania st ęŜ eń w ęglowodorów ropopochodnych ze spływów z dróg. W zwi ązku z powy Ŝszym dla zaprezentowania przybli Ŝonego st ęŜ enia w ęglowodorów ropopochodnych posłu Ŝono si ę publikacj ą Instytutu Badawczego Dróg i Mostów - „Zasady ochrony środowiska w drogownictwie”. St ęŜ enia w ęglowodorów ropopochodnych oznaczane w spływach deszczowych z rozbudowywanej trasy b ędą spełniały wymagania prawa i wahaj ą si ę na poziomie:

Tabela 5.3.3. St ęŜ enie w ęglowodorów ropopochodnych w wodach opadowych odprowadzanych z analizowanej drogi, na wylotach róŜnego rodzaju systemów odwodnienia, bez zastosowania urz ądze ń podczyszczaj ących

Odcinek rok 2010 rok 2020 poj./dob ę [ mg/l ] poj./dob ę [ mg/l ] przej ście przez Mniszew 2,8 3,5 8.109 11.964 Mniszew - Magnuszew 2,3 2,9

Przy obliczeniu w/w warto ści w ęglowodorów ropopochodnych przyj ęto redukcj ę zanieczyszcze ń wynosz ącą 60% w rowach trawiastych, sieci kanalizacyjnej i osadnikach.

5.3.5. Zalecenia ochronne

Spływ powierzchniowy z drogi b ędzie si ę odbywa ć przydro Ŝnymi rowami trawiastymi oraz szczelnym systemem kanalizacyjnym ( ścieki, kanalizacja deszczowa).

Wody opadowe spływaj ące z cz ęś ci powierzchni analizowanej drogi odprowadzane b ędą poprzez kanalizacj ę deszczow ą poprzez osadnik do rzeki Pilicy a z pozostałej cz ęś ci poprzez rowy trawiaste do rowów infiltracyjnych (do ziemi). W przypadku odprowadzania wód opadowych z jezdni powierzchniowo, oraz gdy wody opadowe przepływaj ą przez rowy przydrogowe, wykorzystywane będą procesy samooczyszczania wskutek współdziałania procesów sedymentacji, tj. opadania cz ąstek zawiesiny oraz filtracji.

Osadniki, przed wylotami do Pilicy, powinny by ć wyposa Ŝone w krat ę na dopływie oraz zasyfonowany odpływ.

Na wylotach do Pilicy (w osadnikach) nale Ŝy zastosowa ć zamkni ęcia odpływu (zasuwy), które stanowi ć powinny zabezpieczenie przed zrzutem substancji niebezpiecznych.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 15 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

Przewidywane urz ądzenia pozwol ą uzyska ć na wylocie do odbiornika wymagany standard jako ści spływów opadowych z jednoczesn ą redukcj ą nat ęŜ enia odpływu. Warunkiem niezakłóconej pracy osadnika b ędzie m.in. niedopuszczenie do podtapiania osadnika od strony odbiornika.

5.3.6. Podsumowanie

1. Wody opadowe spływaj ące z analizowanej drogi odprowadzane b ędą poprzez kanalizacj ę deszczow ą do rzeki Pilicy oraz poprzez rowy trawiaste do rowów infiltracyjnych (do ziemi).

2. Przedstawione prognozowane warto ści zanieczyszcze ń wód opadowych spływaj ących z powierzchni rozbudowywanej drogi DK-79 wskazuj ą na przekroczone warto ści wska źnika – zawiesina ogólna w roku 2010 na odcinku przej ścia przez Mniszew oraz w roku 2020 na całej analizowanej trasie. W zwi ązku z powy Ŝszym na odcinku odwadniania trasy za pomoc ą kanalizacji deszczowej nale Ŝy zaprojektowa ć rozwi ązania i urz ądzenia podczyszczaj ące (osadniki) przed zrzutem wód do rzeki Pilicy. Natomiast na odcinku, gdzie wody opadowe odprowadzane b ędą poprzez rowy drogowe do rowów infiltracyjnych (do ziemi) nale Ŝy zastosowa ć mo Ŝliwie najmniejsze spadki dna rowu. Rozwi ązania powy Ŝsze powinny zapewni ć wymagany stopie ń oczyszczenia wód opadowych w zakresie zawiesin ogólnych.

3. Szacowane st ęŜ enia w ęglowodorów ropopochodnych oznaczane w spływach deszczowych z analizowanej drogi spełniaj ą wymagania prawa. Nie stwierdza si ę potrzeby zastosowania separatorów ze wzgl ędu na jako ść odprowadzanych wód opadowych.

5.4. ŚRODOWISKO GRUNTOWO-WODNE

5.4.1. Budowa geologiczna

Analizowana trasa poło Ŝona jest na utworach czwartorz ędowych, tj. m.in. na piaskach, piaskach rzecznych i madach.

5.4.2. Budowa hydrogeologiczna

Analizowany obszar charakteryzuje si ę wyst ępowaniem dwóch pi ęter wodono śnych: dominuj ącego pi ętra czwartorz ędowego i pi ętra trzeciorz ędowego (poziom oligoce ński). Na całym analizowanym obszarze – obszar doliny Wisły wraz z dolnym odcinkiem doliny Pilicy - wyst ępuje czwartorz ędowe pi ętro wodono śne. Utwory wodono śne charakteryzuj ą si ę du Ŝą mi ąŜ szo ści ą oraz brakiem pokrywy izoluj ącej a wi ęc s ą silnie zagro Ŝone zanieczyszczeniem. Zwierciadło wody ma charakter swobodny i wyst ępuje zwykle na gł ęboko ści mniejszej ni Ŝ 5 m. Poni Ŝej poziomu głównego wyst ępuje jeszcze słabo rozpoznany poziom wodono śny w utworach trzeciorz ędowych. Z poziomu tego ujmowane s ą wody na cele komunalne w Mniszewie i Magnuszewie.

Jako ść wód podziemnych na analizowanym terenie kwalifikuje si ę do klasy II - jako ść wody jest dobra a woda wymaga prostego uzdatnienia.

Obszar, przez który przebiega rozbudowywany odcinek drogi krajowej nr 79 charakteryzuje si ę wysokim stopniem zagro Ŝenia.

Rozbudowywana droga krajowa nr 79 poło Ŝona jest w obszarze wyst ępowania Głównych Zbiorników Wód Podziemnych:

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 16 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

• nr 222 – Dolina Środkowej Wisły (Warszawa – Puławy), • nr 215A – Subniecka warszawska (cz ęść centralna).

5.4.2.1. UŜytkowanie wód podziemnych

Jak wy Ŝej podano głównym poziomem wód eksploatowanym w rejonie obj ętym analiz ą jest czwartorz ęd. Poni Ŝej poziomu głównego wyst ępuje poziom u Ŝytkowy w utworach trzeciorz ędu. Z utworów trzeciorz ędowych pobierana jest woda dla potrzeb komunalnych.

Analizowana droga DK-79 przebiega w odległo ści około 200 m od uj ęcia wód w Mniszewie i około 1220 m od uj ęcia wody w Magnuszewie.

5.4.3. Prognozowane oddziaływania

5.4.3.1. Faza budowy

Roboty zwi ązane z budow ą trasy spowoduj ą naruszenie powierzchni ziemi zwi ązane z wykonywanymi pracami ziemnymi przy budowie drogi.

Wpływ prac budowlanych na środowisko gruntowe b ędzie krótkotrwały i przemijaj ący. Bezpo średnie oddziaływanie w czasie budowy drogi na powierzchni ę ziemi i gleb ę b ędzie lokalne i ograniczy si ę praktycznie do pasa o wielko ści do 15 metrów od osi w obie strony. Całkowite zniszczenie gleb w fazie budowy wyst ąpi w nowo zaj ętych pod drog ę miejscach oraz powierzchniach zaj ętych pod urz ądzenia odwodnienia drogi (w przypadku budowy osadników). Podczas prowadzenia robót ziemnych powstan ą szkody w środowisku naturalnym w miejscach wykopów i odkładów, w obr ębie pasa drogowego i jego s ąsiedztwie.

W zwi ązku tym nale Ŝy zobowi ąza ć wykonawców robót do prowadzenia ich w taki sposób, aby maksymalnie ograniczy ć zasi ęg ewentualnych szkód, obszarów naruszenia powierzchni ziemi oraz ilo ść powstaj ących odpadów.

Nie przewiduje si ę prowadzenia odwodnie ń w fazie budowy drogi.

5.4.3.2. Faza eksploatacji

Bior ąc pod uwag ę sposób zagospodarowania terenu i u Ŝytkowania wód podziemnych w sąsiedztwie analizowanego odcinka drogi krajowej nr 79 oraz obecny stopie ń rozpoznania budowy geologicznej i warunków hydrogeologicznych pi ętra czwartorz ędowego, a przede wszystkim stopie ń izolacji u Ŝytkowego poziomu wodono śnego i kierunki spływu wód podziemnych – stwierdza si ę wysoki stopie ń zagro Ŝenia głównego poziomu wodono śnego. Na analizowanym terenie brak jest izolacji głównego poziomu wodono śnego.

Wobec powy Ŝszego analizowana droga krajowa nr 79 mo Ŝe na etapie eksploatacji stanowi ć potencjalne zagro Ŝenie dla wód czwartorz ędowego u Ŝytkowego poziomu wodono śnego.

W pasie o szeroko ści 1 km od osi analizowanej drogi krajowej nr 79 zlokalizowanych jest 6 uj ęć . Dla 4 uj ęć stopie ń konfliktowo ści z drog ą jest niski, dla jednego uj ęcia (wodoci ąg wiejski w Mniszewie) – średni oraz dla jednego uj ęcia (Zajazd Turystyczny „Wiarus” w Mniszewie) – du Ŝy.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 17 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

Dla oceny zagro Ŝenia dla wód podziemnych wytypowano trzy uj ęcia – nr 1, 11 i 112 - ujmuj ące wod ę do celów komunalnych (uj ęcie nr 1) oraz produkcji spo Ŝywczej (uj ęcie nr 11 i 112) zlokalizowane najbli Ŝej drogi, tj. w odległo ści odpowiednio: 200, 750 i 700 m. Czas dopływu wód od analizowanej DK-79 do uj ęć wynosi: • dla uj ęcia nr 1 1,6 – 2,2 lat • dla uj ęcia nr 11 6,0 – 8,4 lat • dla uj ęcia nr 112 5,6 – 7,8 lat

Przy tak długim okresie dopływu mo Ŝna przyj ąć , Ŝe droga DK-79 nie b ędzie stanowiła zagro Ŝeń dla analizowanych uj ęć . Ponadto powy Ŝsze uj ęcia nie s ą zlokalizowane na kierunku spływu wód podziemnych.

5.4.4. Zalecenia ochronne

5.4.4.1. Faza budowy

Niektóre uci ąŜ liwo ści i niekorzystne oddziaływania inwestycji w fazie budowy mog ą by ć ograniczone a ich charakter w wi ększo ści b ędzie tymczasowy. Uwarunkowane jest to odpowiednim prowadzeniem robót. Roboty budowlane, aby spełnia ć wymagania zwi ązane z ochron ą środowiska, powinny by ć poprzedzone szczegółowym planem i harmonogramem robót uwzgl ędniaj ącym zabezpieczenia, w którym zapewni si ę: • odpowiedni ą organizacj ę placu budowy z zapleczem socjalnym, aby na skutek braku porz ądku, niewła ściwego zabezpieczenia zbiorników, materiałów, maszyn, urz ądze ń i samochodów przed awariami nie doszło do ska Ŝeń, zanieczyszcze ń i zniszcze ń w środowisku; • sprawny sprz ęt i środki transportu, przy czym wa Ŝna jest tutaj zarówno jako ść sprz ętu, jego prawidłowa eksploatacja i konserwacja, jak i dodatkowe wyposa Ŝenie w urz ądzenia zmniejszaj ące niekorzystne oddziaływanie na środowisko; • stały nadzór nad wykonawcami robót i ich pracownikami.

W całym cyklu organizacji budowy, nale Ŝy zwróci ć uwag ę na wła ściwy transport materiałów i odpowiednie ich magazynowanie. W przypadkach sytuacji awaryjnych na terenie budowy nale Ŝy post ępowa ć ści śle zgodnie z odpowiednimi zarz ądzeniami i instrukcjami.

5.4.4.2. Faza eksploatacji

W celu zabezpieczenia środowiska gruntowo-wodnego wzdłu Ŝ analizowanej DK-79 powinny by ć zachowane nast ępuj ące zasady ochrony: • zatrzymanie jak najwi ększej ilo ści wody na danym terenie, co wpłynie korzystnie na bilans wody i zminimalizuje naruszenie stosunków wodnych, • wody opadowe odprowadzane do rzeki Pilicy, przed wprowadzeniem do odbiornika powinny by ć podczyszczane w zakresie usuwania zawiesiny, • utrzymywanie systemu odwodnieniowego w sprawno ści technicznej.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 18 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

5.4.5. Podsumowanie

1. Prowadzenie prac wykonawczych zgodnie z obowi ązuj ącymi normami i przy poszanowaniu zasad ochrony środowiska (u Ŝywanie sprawnego technicznie sprz ętu, ograniczenie terenu placu budowy do niezb ędnego minimum, wła ściwa organizacja prac) powinno zminimalizowa ć negatywny wpływ inwestycji na środowisko gruntowo-wodne. 2. Analizowana droga krajowa nr 79 zlokalizowana jest na terenie, gdzie główny poziom wodono śny wyst ępuje w utworach czwartorz ędowych i nie jest izolowany od powierzchni terenu. W zwi ązku z tym na analizowanym terenie wyst ępuje wysoki stopie ń zagro Ŝenia. 3. Istniej ące uj ęcia wodoci ągowe (komunalne) w Mniszewie i Magnuszewie ujmuj ą wod ę z utworów trzeciorz ędowych wyst ępuj ących pod izolacj ą. Analizowana droga krajowa nr 79 nie stanowi zagro Ŝenia dla tych uj ęć komunalnych.

5.5. GLEBY

5.5.1. Stan obecny

Na terenach rolnych, w rejonie lokalizacji drogi wyst ępuj ą gleby klas bonitacyjnych II, III, IV, V i VI.

Do analizy oddziaływania na gleby przyj ęto powierzchni ę w liniach rozgraniczaj ących, która wynosi około 294,3 ha.

W tabeli poni Ŝej wyznaczono klasy gleb na obszarze od 0 do 100 m od osi

Tabela 5.5.1 Powierzchnia poszczególnych klas gleb na obszarze od o do 100 m od osi

Gleby w liniach rozgraniczaj ących II III IV V VI 3,9 [ha] 108,8 [ha] 91,5 [ha] 61,3 [ha] 28,8 [ha] 1,3% 36,9% 31,1% 20,8% 9,5%

5.5.2. Prognozowane oddziaływania

5.5.2.1. Faza budowy

Rozbudowa drogi spowoduje zaj ęcie na cele infrastrukturalne dodatkowego terenu obecnie uŜytkowanego w inny sposób lub na cele rolnicze. W pasie drogowym i jego s ąsiedztwie (do 100 m od osi drogi) znajd ą si ę gleby klas II, III, IV, V i VI, z czego gleby klas III, IV i V stanowi ą 88,8%.

Roboty zwi ązane z modernizacj ą trasy spowoduj ą: • usuni ęcie wierzchniej warstwy gleby urodzajnej; • wytworzenie odpadów i ścieków.

Wpływ prac budowlanych na środowisko gruntowe b ędzie krótkotrwały i przemijaj ący (z wyj ątkiem trwałego zaj ęcia pasa terenu). Bezpo średnie oddziaływanie w czasie budowy drogi na powierzchni ę ziemi i gleb ę b ędzie lokalne. Całkowite zniszczenie gleb w fazie budowy wyst ąpi w nowo zaj ętych pod drog ę miejscach.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 19 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

5.5.2.2. Faza eksploatacji

Obszar najbardziej szkodliwych oddziaływa ń zanieczyszcze ń komunikacyjnych na gleby szacowany jest na około 10-25 m od jezdni w zale Ŝno ści od warunków lokalnych. Pas o takiej szeroko ści mie ści si ę praktycznie w liniach rozgraniczaj ących drogi. Natomiast bezpo średnie oddziaływania drogi na zawarto ść substancji szkodliwych w glebach odnotowuje si ę w odległo ści kilkudziesi ęciu metrów (najcz ęś ciej szacuje si ę warto ść zasi ęgu rz ędu 50 m). Wyniki bada ń zanieczyszcze ń komunikacyjnych, wpływaj ących degraduj ąco na gleby wzdłu Ŝ szlaków komunikacyjnych wskazuj ą, Ŝe w funkcji odległo ści od drogi odnotowa ć mo Ŝna pocz ątkowo gwałtowny spadek zawarto ści metali ci ęŜ kich, aby w odległo ści około 50 m od drogi doj ść do pewnego stanu równowagi, gdzie spadek jest niewielki.

Innym zagro Ŝeniem dla gleb w rejonie drogi jest ich zasolenie w wyniku zimowego utrzymania drogi. Podwy Ŝszone st ęŜ enie soli w glebie notuje si ę na skarpach nasypów oraz na skarpach i dnie rowów odwadniaj ących. Ogólny odpływ wód, wynosz ący średnio dla terenów Polski około 20% ilo ści opadów atmosferycznych, powoduje systematyczne usuwanie z gleby zwi ązków rozpuszczalnych, eliminuj ąc mo Ŝliwo ść ich akumulacji nie tylko w glebach, lecz równie Ŝ w płytko zalegaj ących wodach gruntowych.

5.5.3. Zalecenia ochronne

5.5.3.1. Faza budowy

Zanieczyszczenie gleb w czasie wykonywania robót ziemnych mo Ŝe nast ąpi ć głównie w wyniku: • wycieku substancji z niewła ściwie ulokowanych i zabezpieczonych zbiorników oraz źle konserwowanych lub wadliwie stosowanych maszyn, urządze ń i samochodów; • przenikania szkodliwych substancji do gleb, wód powierzchniowych i podziemnych na skutek niewła ściwego składowania materiałów budowlanych lub podczas wykonywania robót; tak Ŝe na skutek pozostawienia lub zakopania w gruncie materiałów niebezpiecznych lub opakowa ń.

Są to sytuacje awaryjne, które przy odpowiednim nadzorze oraz dbało ści i porz ądku na placu budowy nie powinny mie ć miejsca.

Niektóre uci ąŜ liwo ści i niekorzystne oddziaływania inwestycji w fazie budowy mog ą by ć ograniczone a ich charakter w wi ększo ści b ędzie tymczasowy.

Prace budowlane powinny by ć prowadzone przez pojazdy sprawne technicznie (bez wycieków paliwa), które po zako ńczeniu pracy lub w przypadku awarii nale Ŝy odprowadzi ć na miejsce postoju o szczelnej nawierzchni uniemo Ŝliwiaj ącej przedostawanie si ę zanieczyszcze ń ropopochodnych do środowiska gruntowo-wodnego. W przypadku wycieku paliwa, miejsce zanieczyszczone nale Ŝy oczy ści ć za pomoc ą sorbentów substancji ropopochodnych.

5.5.3.2. Faza eksploatacji

W fazie eksploatacji – ochrona powierzchni ziemi polegać b ędzie na utrzymaniu w sprawno ści technicznej urz ądze ń do oczyszczania ścieków, usuwania odpadów, usuwania ewentualnych skutków awarii. Szczególn ą uwag ę nale Ŝy zwróci ć na warstw ę gleby i grunty zanieczyszczone np. na skutek

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 20 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym wycieku paliw, czy olejów. Zanieczyszczony grunt powinien by ć natychmiast usuwany i zast ąpiony gruntem czystym. Grunt zanieczyszczony powinien zosta ć zdeponowany na specjalnie przygotowanym placu składowym i nast ępnie wywieziony do utylizacji przez uprawnione do tego firmy

5.5.4. Podsumowanie

Wpływ powstałych zanieczyszcze ń na gleby nie b ędzie wpływał w sposób istotny na pogorszenie ich stanu. Z tego te Ŝ wzgl ędu nie proponowano minimalizowania skutków emisji, ani monitoring stanu gleb.

Prowadzenie prac wykonawczych zgodnie z obowi ązuj ącymi normami i przy poszanowaniu zasad ochrony środowiska (u Ŝywanie sprawnego technicznie sprz ętu, ograniczenie terenu placu budowy do niezb ędnego minimum, wła ściwa organizacja prac) powinno zminimalizowa ć negatywny wpływ inwestycji na środowisko glebowe.

5.6. KRAJOBRAZ, ŚRODOWISKO KULTUROWE

5.6.1. Stan obecny

Istniej ąca droga krajowa nr 79 jest trwałym elementem krajobrazu. Na terenie sąsiaduj ącym wyró Ŝniono trzy podstawowe typy krajobrazu. Za podstawowe kryterium podziału krajobrazu na typy przyj ęto stopie ń lub jako ść zmian powstałych w krajobrazie w zale Ŝno ści od stopnia zniekształcenia stosunków naturalnych w środowisku przyrodniczym i zmian wprowadzonych w wyniku działalno ści człowieka. Wyró Ŝniono nast ępuj ące typy krajobrazu: krajobraz zbli Ŝony do naturalnego, krajobraz naturalno – kulturowy, krajobraz kulturowy

Zabytki

Zgodnie z pismem z dnia 21.02.2008r znak DR. 0717 -309/1/2008 Wojewódzkiego Urz ędu ochrony Zabytków Delegatura w Radomiu, na analizowanym terenie brak jest obiektów wpisanych do rejestru zabytków.

Stanowiska archeologiczne

Zgodnie z pismem z dnia 21.02.2008r znak DR. 0717-309/1/2008 Wojewódzkiego Urz ędu Ochrony Zabytków (WUOZ) Delegatura w Radomiu, na analizowanym terenie rozpoznano dotychczas i zaewidencjonowano 29 stanowisk archeologicznych. Stanowiska te obejmuj ą przedział czasowy od epoki kamienia po czasy nowo Ŝytne

5.6.2. Prognozowane oddziaływania

5.6.2.1. Faza budowy

Wpływ na krajobraz

Wpływ na walory krajobrazowe w fazie realizacji b ędzie krótkoterminowy i zwi ązany b ędzie z: − czasowym zaj ęciem s ąsiaduj ących terenów pod drogi dojazdowe i place budów i place składowe, − wzmo Ŝonym ruchem pojazdów i ci ęŜ kiego sprz ętu budowlanego. − usuni ęciem zniszczonej nawierzchni, remontem, − usuni ęciem drzew i krzewów w pasie drogowym wpisanych w krajobraz otoczenia,

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 21 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

5.6.2.2. Faza eksploatacji

W fazie eksploatacji nie przewiduje si ę negatywnych oddziaływa ń na zabytki, gdy Ŝ w analizowanym terenie brak jest obiektów wpisanych do rejestru zabytków. Wpływ na krajobraz

W zakresie wpływu na krajobraz nie przewiduje si ę znacz ących zmian. Planowana do rozbudowy droga ju Ŝ dawno wpisała si ę w istniej ący krajobraz.

5.6.3. Podsumowanie

Droga krajowa nr 79 jako obiekt istniej ący jest utrwalona w krajobrazie. W zakresie inwestycji – dla zapewnienia wykonania planowanego zakresu robót – przewidziano usuni ęcie niektórych drzew przydro Ŝnych. W ten sposób nast ąpi – z perspektywy kierowcy poruszaj ącego si ę drog ą – otwarcie krajobrazowe.

5.7. ODPADY

5.7.1. Prognozowane oddziaływania

Podstawowym źródłem odpadów b ędą: • wycinka drzew i krzewów, • uło Ŝenie nawierzchni dróg, • roboty konstrukcyjno – budowlane obiektów in Ŝynierskich – rozbiórka przepustów, • odpady z przebudowy istniej ących dróg: zrywanie nawierzchni betonowej i asfaltowej z istniej ących jezdni, • usuwanie kolizji z uzbrojeniem terenu: sieci ą wodn ą, telefoniczn ą, o świetleniow ą, itp.

Powstawanie odpadów w fazie budowy mo Ŝe by ć tak Ŝe zwi ązane z: • eksploatacj ą maszyn i urz ądze ń drogowych i budowlanych, • pobytem ludzi w pasie roboczym (odpady komunalne)

Wszystkie odpady powstaj ące na etapie rozbudowy drogi krajowej nr 79 powinny by ć wst ępnie segregowane i gromadzone na terenie zaplecza budowy a nast ępnie przekazane do odzysku lub specjalistycznym firmom zajmuj ącym si ę unieszkodliwianiem odpadów. Odpady powinny by ć magazynowane w wyznaczonym miejscu. Miejsce magazynowania odpadów powinno by ć izolowane od środowiska. Na terenie miejsca magazynowania odpadów nale Ŝy zachowa ć bezpiecze ństwo i higien ę, oraz zabezpieczy ć przed wst ępem dla osób nieupowa Ŝnionych.

W fazie budowy powstawa ć b ędą równie Ŝ odpady zwi ązane z u Ŝytkowaniem sprz ętu budowlanego, funkcjonowaniem zaplecza socjalnego dla pracowników.

Na terenie budowy mog ą powstawa ć nast ępuj ące typy odpadów: gleba, złom stalowy, resztki uŜytych materiałów budowlanych (np. Ŝwir), zu Ŝyte oleje z konserwacji maszyn, zu Ŝyte czy ściwo i ubrania ochronne, opakowania zawieraj ące pozostało ści olejów lub nimi zanieczyszczone.

Wykonawca robót budowlanych, w rozumieniu przepisów ustawy o odpadach, b ędzie wytwórc ą odpadów.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 22 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

Proponuje si ę, aby w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, zostały okre ślone nast ępuj ące warunki i sposób zagospodarowania mas ziemnych: • mo Ŝliwe jest wykorzystanie mas ziemnych do: urz ądzania terenów zieleni miejskiej, do rekultywacji terenów zdegradowanych, do rekultywacji składowisk odpadów, • dopuszczalne jest przekazanie osobom fizycznym na ich potrzeby, • transport mas ziemnych prowadzi ć w godzinach dziennych (6 00 – 22 00 ) w rejonie obszarów zabudowy mieszkalnej • nie dopuszcza ć do pylenia podczas transportu, • prowadzi ć ewidencj ę przekazanych mas osobom prawnym i osobom fizycznym, • projekt budowlany powinien zawiera ć bilans mas ziemnych.

5.7.1.1. Faza eksploatacji

W fazie eksploatacji nie przewiduje si ę powstawania znacz ących ilo ści i rodzajów odpadów. B ędą powstawa ć odpady zwi ązane z funkcjonowaniem obiektów i urz ądze ń zapewniaj ących sprawne funkcjonowanie drogi (o świetlenie, urz ądzenia odwadniaj ące).

5.7.2. Zalecenia ochronne

Wszystkie odpady powstaj ące na etapie budowy rozbudowywanej drogi krajowej nr 79 powinny by ć wst ępnie segregowane i gromadzone w miejscu powstawania (np. na placu budowy) a nast ępnie przekazane do wtórnego wykorzystania lub specjalistycznym firmom zajmuj ącym si ę unieszkodliwianiem lub odzyskiem odpadów. Odpady powinny by ć magazynowane w wyznaczonym do tego miejscu. Miejsce magazynowania odpadów powinno by ć izolowane od środowiska. Nale Ŝy zachowa ć szczególn ą uwag ę przy post ępowaniu z odpadami niebezpiecznymi. Nie nale Ŝy dopuszcza ć do mieszania si ę odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi ni Ŝ niebezpieczne oraz z odpadami oboj ętnymi. Nie nale Ŝy wyznacza ć miejsc składowania odpadów na terenie obszarów chronionych Natura 2000.

5.7.3. Podsumowanie

Faza budowy planowanego przedsi ęwzi ęcia charakteryzowa ć si ę b ędzie powstawaniem odpadów. Wytwarzaj ącym odpady, odpowiedzialnym za ich odzysk i unieszkodliwianie b ędzie wykonawca, który przed rozpocz ęciem robót winien uregulowa ć stan formalno – prawny w zakresie gospodarowania odpadami. Odpady powinny by ć gromadzone w wyznaczonych miejscach w sposób selektywny przed ich przekazaniem do ostatecznego miejsca unieszkodliwiania lub wykorzystania. Przekazanie odpadów nale Ŝy dokumentowa ć przy u Ŝyciu obowi ązuj ących formularzy.

Faza eksploatacji drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew nie b ędzie powodowa ć powstawania znacz ących ilo ści odpadów. Słu Ŝby eksploatacyjne podmiotu odpowiedzialnego za zarz ądzanie drog ą winny zapewni ć mo Ŝliwo ść odbioru wszystkich powstaj ących odpadów, w tym równie Ŝ odpadów powstałych w wyniku zdarze ń losowych.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 23 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

6. WPŁYW NA ZDROWIE LUDZI

6.1. FAZA BUDOWY

Faza budowy jest zwi ązana z wyst ąpieniem emisji i oddziaływa ń charakterystycznych dla prowadzenia budowy, tj. transportu, robót ziemnych i robót budowlanych przy obiektach drogi. Oddziaływanie fazy budowy na zdrowie ludzi analizuje si ę z punktu widzenia mieszka ńców terenów sąsiaduj ących z placem budowy i nie dotyczy ta analiza pracowników zatrudnianych przy wykonywaniu robót budowlanych lub osób postronnych, które jako nieupowa Ŝnione mog ą znale źć si ę na placu budowy. Oddziaływanie fazy budowy wynika ć b ędzie ze skutków zastosowania maszyn i urz ądze ń koniecznych do sprawnego i zgodnego z harmonogramem post ępu robót budowlanych (głównie hałas, pylenie) oraz utrudnie ń zwi ązanych z koniecznymi zmianami organizacji ruchu w rejonie czynnego placu budowy (objazdy, ograniczenia ruchu etc).

Wykonanie robót nawierzchniowych (układarki, walce) powodować b ędzie emisj ę hałasu o poziomie nat ęŜ enia d źwi ęku rz ędu 85 – 100 dB(A). Środki transportu (samochody ci ęŜ arowe i dostawcze) wytwarza ć b ędą hałas rz ędu 80 – 88 dB(A). W trakcie wykonania robót nawierzchniowych wyst ępuj ą źródła hałasu zmieniaj ące swoje poło Ŝenie wraz z post ępem robót. Na działanie hałasu nara Ŝeni b ędą mieszka ńcy terenów s ąsiednich.

Faza budowy – zakłada si ę, Ŝe b ędzie trwa ć około 1 roku. Zatem niekorzystne oddziaływanie hałasu na zdrowie ludzi b ędą stosunkowo krótkie (front robót b ędzie prowadzony odcinkami).

6.2. FAZA EKSPLOATACJI

6.2.1. Hałas

Na podstawie prognozy ruchu na 2010 i 2020 rok obliczono zasi ęg uci ąŜ liwo ści akustycznej. Przez zasi ęg uci ąŜ liwo ści rozumie si ę odległo ść , w której przewiduje si ę wyst ępowanie izofony 50[dB] - pora nocna. Maksymalny zasi ęg wyst ępuje poza terenem zabudowy dla prognozy ruchu na rok 2008 i 2020. Wynosi on ok. 130m od osi rozbudowywanej drogi. Planowana rozbudowa drogi nie wpłynie w znacz ący sposób na zmian ę klimaty akustycznego. Warto ści poziomu d źwi ęku nie powinny wykazywa ć tendencji wzrostowej dla kolejnych horyzontów czasowych przez poprawienie parametrów technicznych drogi. Istnieje liczba osób nara Ŝonych na ponadnormatywny hałas, jednak dla oblicze ń na rok 2010 powinna by ć mniejsza ni Ŝ dla stanu istniej ącego.

6.2.2. Wody powierzchniowe i środowisko gruntowo-wodne

Przeprowadzone dotychczas badania st ęŜ enia zanieczyszcze ń w spływach z dróg krajowych wykonane na zlecenie Oddziałów GDDKiA w roku 2005 wskazuj ą na zachowanie dopuszczalnych st ęŜ eń zanieczyszcze ń. Ta droga migracji nie stanowi zatem powa Ŝnego zagro Ŝenia dla zdrowia ludzi.

Wody spływaj ące z drogi DK-79 nie zagro Ŝą uj ęciom wody zlokalizowanym w s ąsiedztwie drogi. Jak obliczono czas dopływu wód do uj ęcia komunalnego – studni nr 1 wynosi od 1,6 do 2,2 lat a do studni nr 11 i 112 ujmuj ących wod ę do celów produkcji spo Ŝywczej - odpowiednio od 6,0 do 8,4 lat oraz od 5,6 do 7,8 lat. Przy tak długim okresie dopływu mo Ŝna przyj ąć , Ŝe rozbudowywana droga DK-

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 24 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

79 nie b ędzie stanowiła zagro Ŝeń dla studni ujmuj ących wod ę na potrzeby komunalne i do produkcji spo Ŝywczej a wi ęc nie b ędzie stanowiła zagro Ŝenia dla zdrowia ludzi.

Odwodnienie drogi nie b ędzie wywiera ć szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi. Przedstawione propozycje koniecznych do uwzgl ędnienia w projekcie działa ń minimalizuj ących negatywne oddziaływanie s ą zgodne z wymaganiami odpowiednich przepisów.

Wyniki oblicze ń prawdopodobie ństwa powstania zagro Ŝenia dla środowiska i zdrowia ludzi, w przypadku zaistnienia awarii wykazuj ą, Ŝe poziom zagro Ŝenia jest akceptowalny bez dodatkowych środków technicznych. Pozwala to na wniosek równie Ŝ o braku zagro Ŝenia dla zdrowia ludzi.

6.2.3. Powietrze

Przedsi ęwzi ęcie dotyczy istniej ącej drogi, której eksploatacja jest obecnie źródłem emisji substancji do powietrza, przede wszystkim produktów spalania paliw silnikowych.

Przyj ęto, ze negatywny wpływ na zdrowie ludzi ze wzgl ędu na stan zanieczyszczenia powietrza mo Ŝe wyst ąpi ć w przypadku ponadnormatywnego st ęŜ enia zanieczyszcze ń w powietrzu. Przeprowadzone obliczenia rozkładu st ęŜ eń zanieczyszcze ń w wyniku emisji substancji do powietrza wykazały, Ŝe zarówno w stanie istniej ącym jak i po przebudowie nie wyst ępuje ponadnormatywne oddziaływanie w zakresie emisji do powietrza. Przebudowa drogi nie spowoduje negatywnych skutków dla zdrowia ludzi w aspekcie emisji substancji do powietrza atmosferycznego.

6.2.4. Krajobraz, środowisko kulturowe

Oddziaływania na krajobraz i środowisko kulturowe pozostaj ą bez wpływu na zdrowie ludzi.

6.2.5. Odpady

Gospodarka odpadami nie b ędzie wywierała wpływu na zdrowie ludzi.

7. WPŁYW NA ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE

7.1. STAN OBECNY , OBSZARY CHRONIONE

Modernizowana droga krajowa nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew jest istniej ącą drog ą od wielu lat wkomponowan ą w środowisko. Wi ększo ść analizowanego odcinka drogi przechodzi przez tereny otwartego krajobrazu rolniczego gdzie dominuj ą pola uprawne, ł ąki, sady oraz tereny zabudowy wiejskiej.

Rozbudowywana droga przecina obszar Natura 2000 Dolina Pilicy oraz obszar Dolina Dolnej Pilicy na długo ści 8026m, czyli na odcinku od km 43+040 do km 51+066. Obszar Natura 2000 – Dolina Środkowej Wisły - droga przecina na długo ści ok. 200 m (rejon mostu i mi ędzywala).

Kolizja z Obszarem Chronionym Dolina Rzeki Pilicy i Drzewiczki wyst ępuje na odcinku o długo ści 3125 m, czyli od km 43+040 do km 46+165.

Najbli Ŝej poło Ŝony rezerwat, rezerwat Olszyny, zlokalizowany jest w odległo ści około 5000m od rozbudowywanej drogi.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 25 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

Pomniki przyrody

Zgodnie z danymi z Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego delegatura w Radomiu na analizowanym terenie nie wyst ępuj ą pomniki przyrody.

Cenne okazy drzew

W bezpo średnim s ąsiedztwie drogi znajduj ą si ę liczne drzewa. Spo śród nich mo Ŝna wyodr ębni ć dwa okazy o znacznych rozmiarach tj.: − w km 43+790 - topola czarna (Populus nigra) – obwód pnia wynosi 408 cm (mierzony na wysoko ści 1,30m), wysoko ść drzewa około 20 m, zakres korony 10m. − w km 46+185 - topola czarna (Populus nigra) – obwód pnia wynosi 605 cm (mierzony na wysoko ści 1,30 m), wysoko ść drzewa około 26m, zakres korony 14m.

7.2. PROGNOZOWANE ODDZIAŁYWANIA

7.2.1. Faza budowy

W fazie rozbudowy drogi krajowej nr 79 oddziaływanie na siedliska przyrodnicze b ędzie zró Ŝnicowane, w zale Ŝno ści od sposobu i czasu wykonywanych prac. Powierzchnia nowo zaj ętego terenu wyniesie około 10 ha, przy czym zaj ęcie obszarów Natura 2000 – Dolina Pilicy i Dolina Dolnej Pilicy wynosi ok. 5,3 ha, natomiast obszaru Natura 2000 – Dolina Środkowej Wisły – 0,012 ha.

Oddziaływanie na ro śliny

Ze wzgl ędu na to, Ŝe planowana inwestycja polega na modernizacji istniej ącej drogi krajowej nr 79, oddziaływanie na szat ę ro ślinn ą b ędzie znikome. Dodatkowe zaj ęcie terenu, a przez to zniszczenie szaty ro ślinnej nast ąpi jedynie na odcinkach rozbudowywanych. Na gruntach ewentualnie zaj ętych na okres budowy, z czasem szata ro ślinna ulegnie odtworzeniu, o ile przekształcenia podło Ŝa nie b ędą zbyt daleko id ące. W przeciwnym wypadku mo Ŝna dokona ć dodatkowych nasadze ń w celu odtworzenia zniszczonej ro ślinno ści.

Oddziaływanie na zwierz ęta

Ze wzgl ędu na mał ą powierzchni ę przewidzian ą do zaj ęcia oraz na to, Ŝe b ędzie ona w bezpo średnim s ąsiedztwie istniej ącej drogi (w około 50% długo ści na terenie zabudowanym) - oddziaływanie na zwierz ęta będzie znikome. Ptaki i wi ększe ssaki b ędą unikały s ąsiedztwa budowy.

7.2.2. Faza eksploatacji

7.2.2.1. Oddziaływanie na ro śliny i siedliska

Na etapie eksploatacji drogi zagro Ŝenia dla siedlisk poło Ŝonych w s ąsiedztwie drogi b ędą utrzymywa ć si ę na poziomie dotychczasowym. Mo Ŝna prognozowa ć czasow ą lekk ą popraw ę ze wzgl ędu na ustabilizowanie ruchu i zmniejszenie emisji do powietrza. Droga jest istniej ąca, a zagro Ŝenia b ędą dotyczy ć przede wszystkim bezpo średniego s ąsiedztwa drogi (hałas, emisja spalin, metali ci ęŜ kich i innych substancji szkodliwych) oraz sytuacji awaryjnych (wycieki paliwa, innych substancji chemicznych).

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 26 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

7.2.2.2. Oddziaływanie na zwierz ęta

Oddziaływanie na zwierz ęta w okresie eksploatacji b ędzie stałe i długotrwałe, a jego nasilenie będzie ró Ŝne dla poszczególnych gatunków i zale Ŝne od wielu czynników, zarówno technicznych zabezpiecze ń trasy jak i przebiegu pewnych zjawisk przyrodniczych, np. okres rozrodu płazów, wędrówki ptaków, ssaków itp.

Zarówno obecnie jak i w okresie obj ętym prognoz ą odcinek drogi od miejscowo ści Mniszew do miejscowo ści Magnuszew jest przeszkod ą utrudniaj ącą swobodne przemieszczanie si ę zwierz ąt.

Nale Ŝy jednak podkre śli ć, Ŝe omawiana droga znajduje si ę poza przebiegiem głównych korytarzy ekologicznych w Polsce. Natomiast lokalny korytarz zwi ązany jest z rzek ą Pilic ą. Dro Ŝno ść tego korytarza nie zostanie naruszona w wyniku realizacji przedsi ęwzi ęcia.

7.2.3. Zalecenia ochronne

Ze wzgl ędu na to, Ŝe planowana inwestycja obejmuje rozbudow ę drogi, oraz Ŝe prognoza ruchu dla lat 2008 -2010 jest poni Ŝej 10 000 poj/dob ę, na aktualnym etapie prac nie proponuje si ę budowy przej ść dla zwierz ąt.

Ze wzgl ędu na prognozowany wzrost ruchu problem śmiertelno ści zwierz ąt mo Ŝe nasili ć si ę. Z tych wzgl ędów proponuje si ę prowadzenie ustawienia znaków drogowych ostrzegawczych A18b „Zwierz ęta dzikie” na poni Ŝszych odcinkach: − od km 45+000 do km 45+700 − od km 50+250 do km 50+800 − od km 53+000 do km 53+650 − od km 54+000 do km 55+000

7.2.4. Podsumowanie

Droga nr 79 jest trwałym elementem środowiska. Zakres planowanych robót w niewielkim tylko stopniu spowoduje zaj ęcie nowego terenu. W czasie budowy nast ąpi zapewne cz ęś ciowe zniszczenie ro ślin i siedlisk. Straty te – w wyniku naturalnej sukcesji zostan ą cz ęś ciowo zminimalizowane. Wzrastaj ący ruch mo Ŝe stanowi ć istotne utrudnienie w swobodnym przemieszczaniu się niektórych gatunków dziko Ŝyj ących zwierz ąt (lokalne miejsca migracji). Dla ochrony zwierz ąt – jako minimum – konieczne jest ustawienie znaków drogowych ostrzegawczych uprzedzaj ących kierowców o mo Ŝliwo ści wtargni ęcia zwierzyny na drog ę.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 27 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

8. POWA śNE AWARIE

Obliczone prawdopodobie ństwo zagro Ŝenia, dla poszczególnych odcinków drogi dk-79, kształtuje si ę nast ępuj ąco:

rok 2010 rok 2020 Zagro Ŝenie Zagro Ŝenie Odcinek wód wód wód wód ludno ści powierzchnio- ludno ści powierzchnio- podziemnych podziemnych wych wych pocz ątek odcinka – -6 -5 -6 -6 -5 -6 2,08x10 4,70x10 5,98x10 3,02x10 6,81x10 8,66x10 Mniszew Mniszew 8,03x10 -7 - 1,68x10 -6 1,16x10 -6 - 2,43x10 -6

Mniszew – śelazna -7 - -6 -7 -6 3,87x10 1,11x10 5,60x10 - 1,61x10 Nowa śelazna Nowa 4,82x10 -6 - 1,38x10 -5 6,97x10 -6 - 2,00x10 -5

śelazna Nowa – -6 - -6 -6 -6 1,87x10 5,37x10 2,71x10 - 7,77x10 Wilczkowice Dolne

Wilczkowice Dolne -6 - -6 -6 -6 1,06x10 3,05x10 1,54x10 - 4,42x10 i Grzybów

Grzybów - -6 - -6 -6 -6 1,26x10 3,61x10 1,82x10 - 5,23x10 Magnuszew

Jak wynika z powy Ŝszego zagro Ŝenie ludno ści na wszystkich odcinkach kształtuje si ę w obszarze III, tj. akceptacji ryzyka.

Zagro Ŝenie dla wód powierzchniowych analizowano dla rzeki Pilicy. Zagro Ŝenie powa Ŝnymi awariami dla rzeki Pilicy kwalifikuje si ę zarówno w roku 2010 jak i w 2020 do obszaru I czyli do nieakceptowalnego poziomu ryzyka, dla którego musz ą by ć podj ęte działania w celu ograniczenia poziomu ryzyka. Na wynik kwalifikacji ma wpływ przede wszystkim liczba samochodów poruszaj ących si ę analizowan ą tras ą, w tym samochodów ci ęŜ arowych oraz mały potencjał tego ekosystemu wodnego do samooczyszczania. Dla ochrony wód powierzchniowych przed skutkami powa Ŝnych awarii proponuje si ę zastosowanie środków minimalizuj ących (osadniki). Ponadto na wylocie wód opadowych do rzeki Pilicy (w urz ądzeniach oczyszczaj ących) nale Ŝy zastosowa ć zamkni ęcia odpływu (zasuwy), które stanowi ć powinny zabezpieczenie przed zrzutem substancji niebezpiecznych.

Zagro Ŝenie wód podziemnych kształtuje si ę na całym odcinku w obszarze III (akceptacja ryzyka) pomimo tego, Ŝe na analizowanym terenie zwierciadło wód podziemnych wyst ępuje płytko (<5 m) a stopie ń zagro Ŝenia wód okre śla si ę jako wysoki. Na wynik kwalifikacji ma wpływ ilo ść pojazdów poruszaj ących si ę analizowanym odcinkiem DK-79 oraz mały udział pojazdów ci ęŜ kich. Wody pobierane przez uj ęcie wód komunalnych w Mniszewie nie s ą zagro Ŝone w przypadku powstania powa Ŝnej awarii z uwagi na fakt, Ŝe w Mniszewie wody spływaj ące z jezdni b ędą ujmowane do kanalizacji deszczowej.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 28 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

9. OBSZAR OGRANICZONEGO UśYTKOWANIA

Podstawowymi danymi stanowi ącymi o propozycji tworzenia obszaru ograniczonego uŜytkowania (OOU) drogi jest konflikt pomi ędzy przewidywanym lub stwierdzonym stanem środowiska i standardem środowiska. Dla zbadania tego konfliktu rozpatruje si ę: • ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, • aktualny sposób u Ŝytkowania gruntów w rejonie analizowanego przedsi ęwzi ęcia, • standardy jako ści środowiska dla poszczególnych obszarów funkcjonalnych okre ślone w miejscowym planie lub wynikaj ące z obowi ązuj ących przepisów • wyniki bada ń i oblicze ń przedstawionych w analizie porealizacyjnej okre ślaj ącej oddziaływanie na środowisko, • stwierdzone przekroczenia dopuszczalnych st ęŜ eń zanieczyszcze ń w środowisku, • brak mo Ŝliwo ści pełnego wyeliminowania ponadnormatywnych uci ąŜ liwo ści przy pomocy środków technicznych lub nieuzasadnionego w sposób ekonomiczny.

Z aktualnego rozpoznania obecnych i przyszłych oddziaływa ń drogi wynika, Ŝe rozbudowywana droga jest obecnie i będzie w przyszło ści źródłem ponadnormatywnego oddziaływania akustycznego na niektórych obszarach. Jak pokazały obliczenia wyeliminowanie tego ponadnormatywnego oddziaływania nie jest mo Ŝliwe. Brak mo Ŝliwo ści zastosowania skutecznie działaj ących ekranów jest spowodowany: przebiegiem drogi przecinaj ącej tereny zabudowy mieszkaniowej, dost ępno ści ą drogi (bezpo średnie zjazdy na posesje), usytuowaniem budynków w bardzo bliskim s ąsiedztwie drogi (brak miejsca).

Poza oddziaływaniem na klimat akustyczny – nie przewiduje si ę innych negatywnych oddziaływa ń mog ących mie ć wpływ na zachowanie standardów w środowisku i uzasadnia ć potrzeb ę wprowadzania obszaru ograniczonego u Ŝytkowania.

Ze wzgl ędu na oddziaływanie projektowanej drogi na jako ść powietrza nie zachodzi potrzeba ustanawiania obszaru ograniczonego u Ŝytkowania. Jak wykazuje analiza w zakresie oddziaływania na powietrze nie przewiduje si ę ponadnormatywnego oddziaływania drogi na jako ść powietrza.

10. PORÓWNANIE ANALIZOWANYCH WARIANTÓW

Zgodnie z informacjami dotycz ącymi charakterystyki przedsi ęwzi ęcia, celem realizacji jest głównie poprawa stanu technicznego drogi. Jedynie dla poprawy bezpiecze ństwa ruchu i organizacji ruchu drogowego ze wzgl ędu na poło Ŝenie omawianego odcinka drogi w znacznej cz ęś ci (ok. 50% długo ści) na terenie zabudowanym konieczne jest niewielkie poszerzenie pasa drogowego ( średnio o ok. 8,8 m). Jako jeden z problemów do rozwi ązania – wynikaj ącym z eksploatacji drogi – postawiono zapewnienie poprawnego odwodnienia drogi (usuwanie wód opadowych). We wst ępnej wersji projektu zakładano budow ę zbiornika retencyjnego z osadnikiem, który miałby by ć usytuowany po lewej stronie drogi w rejonie km 43+300 o powierzchni ok.1000 m 2. W wyniku konsultacji z mieszka ńcami – wła ścicielami terenów s ąsiaduj ących z drog ą, którzy Ŝą dali zmiany lokalizacji tego zbiornika i proponowali umiejscowienie go na prawej stronie drogi, projektant zmienił koncepcj ę odprowadzania wód z drogi na tym terenie. Jedn ą z przyczyn był fakt, Ŝe we wskazanej przez mieszka ńców lokalizacji zbiornika, tereny po prawej stronie drogi poło Ŝone s ą w strefie wyst ępowania zasi ęgu wody

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 29 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym powodziowej rzeki Pilicy. Wobec istniej ących uwarunkowa ń, zaniechano koncepcji budowy zbiornika retencyjnego. Przyj ęto natomiast wariant z zastosowaniem odwodnienia odcinka drogi od km 43+300 do km 46+910 poprzez sie ć kanalizacyjn ą i osadnik. Wody z odwodnienia drogi na tym odcinku (zarówno w wariancie wst ępnym jak i obecnie preferowanym) odprowadzane b ędą do rzeki Pilicy. Z punktu widzenia ochrony środowiska obecne rozwi ązanie jest korzystniejsze. Ochron ę jako ści wód rzeki Pilicy zapewni osadnik, który zatrzymywa ć będzie zanieczyszczenia mineralne (zawiesin ę). Rezygnacja z budowy zbiornika retencyjnego mo Ŝe przyczyni ć si ę do unikni ęcia potencjalnego konfliktu w przyszło ści. Zbiornik retencyjny – po latach eksploatacji mógłby by ć miejscem, które zaadoptuj ą płazy, które potrzebowałyby dosta ć si ę do niego i w ten sposób nara Ŝone byłyby na śmiertelno ść . W rejonie drogi istnieje wiele starorzeczy, które mog ą wykorzystywa ć płazy jako miejsca rozrodu. Brak tego zbiornika nie spowoduje uszczerbku dla warunków bytowania i rozrodu płazów w otoczeniu drogi.

Natomiast przyj ęcie wariantu „0” – polegaj ącego na niepodejmowaniu przedsi ęwzi ęcia nie wpłynie na ochron ę środowiska. W przypadku zaniechania planowanej realizacji inwestycji nie wyst ąpi wprawdzie zaj ęcie ok. 10 ha na cele drogowe i konieczno ść usuni ęcia 108 szt. drzew, ale zostanie utrzymany, a z czasem ulegnie dalszemu pogorszeniu stan techniczny drogi. To za ś wpłynie negatywnie głównie na warunki akustyczne.

11. PROPOZYCJE MONITORINGU

W zwi ązku z aktualnymi wymaganiami prawa, wnioski w zakresie monitoringu s ą nast ępuj ące:

• przepisy prawa stanowi ą o obowi ązku prowadzenia okresowego pomiaru hałasu w środowisku dla dróg krajowych z cz ęstotliwo ści ą co 5 lat w okresie wykonywania generalnego pomiaru ruchu,

• pomiary hałasu nale Ŝy wykonywa ć zgodnie z norm ą PN-ISO 1996 „Opis i pomiary hałasu środowiskowego” oraz procedur opisanych w rozporz ądzeniu Ministra Środowiska z 23 stycznia 2003 roku w sprawie wymaga ń w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarz ądzaj ącego drog ą, lini ą kolejow ą, lini ą tramwajow ą, lotniskiem, portem – Dz. U. Nr 35, poz. 308;

• generalny pomiar ruchu na drogach krajowych wykonywane b ędzie w latach 2010 i 2015. Pomiarom ruchu b ędą towarzyszy ć pomiary hałasu,

• wyniki pomiarów naleŜy dokumentowa ć i przechowywa ć przez okres 5 lat od ko ńca roku, którego dotycz ą.

12. ANALIZA MO śLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH

Na podstawie analizy dost ępnych danych, korespondencji od mieszka ńców i Urz ędu Gminy mo Ŝna wyró Ŝni ć kilka zainteresowanych grup: 1. instytucje – organy samorz ądowe; 2. mieszka ńcy indywidualni.

Droga krajowa przecina miejscowo ści i tym samym powoduje obecnie utrudnienia lokalne (hałas, trudno ści komunikacyjne). Efektem tego niezadowolenia s ą zgłoszone przez samorz ądy potrzeby, których celem jest ułatwienie poruszania si ę ruchu pieszego wzdłu Ŝ drogi (zaplanowano nowe

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 30 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym chodniki, ułatwienie skr ętu w lewo itp.) Ponadto zachowana została dost ępno ść drogi na dotychczasowym poziomie (liczne wjazdy na posesje).

Mo Ŝna przewidywa ć niezadowolenie mieszka ńców zwłaszcza w fazie budowy, która b ędzie wi ąza ć si ę z utrudnieniami ruchu (zaj ęcie jednego pasa ruchu), co spowoduje multiplikacj ę dotychczasowych utrudnie ń dla mieszka ńców.

Będzie to oddziaływanie krótko trwaj ące i wyst ępuj ące na poszczególnych odcinkach placu budowy.

13. PODSUMOWANIE

1) Przedmiotem raportu o oddziaływaniu na środowisko jest rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku od m. Mniszew do m. Magnuszew.

2) Długo ść odcinka drogi krajowej nr 79 obj ętego planowan ą inwestycj ą– ok. 12,520 km.

3) Inwestorem planowanej drogi jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Warszawie, ul. Mi ńska 25, 03-808 Warszawa.

4) Realizacja analizowanej drogi podlega obowi ązkowi uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przed dokonaniem zgłoszenia wykonywania robót budowlanych.

5) Obowi ązek sporz ądzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko stwierdza (art. 51 ust. 2 PO Ś) organ. Wójt Gminy Magnuszew w wyniku przeprowadzonego post ępowania, wydał postanowienie z dnia 24.10.2007 r. znak: BT – 7624/4/2007 w sprawie potrzeby sporz ądzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko oraz ustalił zakres raportu - zgodnie z art. 52 ustawy Prawo ochrony środowiska.

6) W raporcie zastosowano: a) obliczenia rozprzestrzenia hałasu – pakiet obliczeniowy SoundPlan wer. 6.3 wg modelu obliczeniowego NMPB- Routes – 96; b) obliczenia rozkładu zanieczyszcze ń powietrza – Operat 4.6.7 – zgodny z metodyk ą obliczeniow ą okre ślon ą rozporz ądzeniem Ministra Środowiska.

7) Obliczenia zasi ęgu oddziaływania prowadzono roku 2008 oraz dla prognozy ruchu na rok 2010 i 2020

8) Analizie poddano sposób zagospodarowania terenu, środowisko przyrodnicze, warunki hydrogeologiczne i hydrograficzne w pasie terenu o szeroko ści 2 km (po 1 km po obu stronach).

9) Modernizowana droga przechodzi przez obszary Natura 2000 – Dolina Pilicy PLB140003, Dolina Dolne Pilicy PLH 140016, Dolina Środkowej Wisły PLB140004 oraz Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Pilicy i Drzewiczki.

10) Najbli Ŝej zlokalizowany rezerwat przyrody „Olszyny” znajduje si ę w odległo ści około 5 km

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 31 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

HAŁAS

11) Istniej ąca droga krajowa nr 79 na omawianym odcinku jest obecnie źródłem przekraczania dopuszczalnego poziomu d źwi ęku na terenach chronionych akustycznie (zabudowa mieszkalna)

12) Maksymalny zasi ęg hałasu na terenach otwartych – 50[dB] wg ruchu w 2008 i 2020 r. wynosi do ok.130m. 13) Wyniki porównania stanu obecnego (2008 r.) zasięgu oddziaływania z przewidywanymi dla roku 2010 oraz roku 2020 obrazuj ą rysunki nr 8, 9, 10. Wyniki oblicze ń wskazuj ą, ze realizacja planowanego obecnie przedsi ęwzi ęcia nie wpłynie na pogorszenie klimatu akustycznego w miejscowo ściach, które przecina droga. 14) Usytuowanie budynków w bardzo bliskim s ąsiedztwie drogi oraz cz ęste zjazdy do posesji nie pozwalają na zastosowanie ekranów akustycznych w granicach obszarów zabudowanych skutecznie obni Ŝaj ących hałas. 15) Wykonanie nowej nawierzchni jezdni spowoduje znaczne obni Ŝenie mocy akustycznej. Dalszy wzrost ruchu cz ęś ciowo zniweluje osi ągni ęty pozytywny efekt.

16) W celu obni Ŝenia hałasu powstałego w fazie budowy nale Ŝy: • wykonywa ć prace budowlane w godzinach 6 00 -22 00 , • stosowa ć odpowiednie technologie budowy, • stosowanie nowoczesnych maszyn wyposa Ŝonych w elementy zmniejszaj ące emisj ę hałasu do środowiska, • odpowiednie usytuowanie maszyn na placu budowy.

POWIETRZE

17) W czasie rozbudowy drogi wynika, Ŝe nie powinny wyst ępowa ć przekroczenia st ęŜ eń dopuszczalnych i warto ści odniesienia substancji emitowanych z urz ądze ń pracuj ących na placu budowy, za wyj ątkiem st ęŜ eń jednogodzinnych dwutlenku azotu. Szacowany zasi ęg przekrocze ń mo Ŝe wynie ść ok. 30-40m.

18) W czasie eksploatacji drogi nie przewiduje si ę wyst ępowania takich wielko ści emisji substancji, które powodowałyby przekroczenia st ęŜ eń dopuszczalnych oraz warto ści odniesienia w powietrzu na poziomie terenu.

ŚRODOWISKO GRUNTOWO -WODNE

19) Prowadzenie prac wykonawczych zgodnie z obowi ązuj ącymi normami i przy poszanowaniu zasad ochrony środowiska (u Ŝywanie sprawnego technicznie sprz ętu, ograniczenie terenu placu budowy do niezb ędnego minimum, wła ściwa organizacja prac) powinno zminimalizowa ć negatywny wpływ inwestycji na środowisko gruntowo-wodne.

20) Analizowana droga krajowa nr 79 zlokalizowana jest na terenie, gdzie główny poziom wodono śny wyst ępuje w utworach czwartorz ędowych i nie jest izolowany od powierzchni terenu. W zwi ązku z tym na analizowanym terenie wyst ępuje wysoki stopie ń zagro Ŝenia.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 32 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

21) Istniej ące uj ęcia wodoci ągowe (komunalne) w Mniszewie i Magnuszewie ujmuj ą wod ę z utworów trzeciorz ędowych wyst ępuj ących pod izolacj ą. Analizowana droga krajowa nr 79 nie stanowi zagro Ŝenia dla tych uj ęć komunalnych.

WODY POWIERZCHNIOWE

22) Prognozowane warto ści zanieczyszcze ń wód opadowych spływaj ących z powierzchni analizowanych odcinków drogi krajowej nr 79 wskazują na przekroczone warto ści wska źnika - zawiesina ogólna w roku 2010 na odcinku przej ścia przez Mniszew oraz w roku 2020 na całej analizowanej trasie. W zwi ązku z powy Ŝszym na odcinku odwadniania trasy za pomoc ą kanalizacji deszczowej nale Ŝy zaprojektowa ć rozwi ązania i urz ądzenia podczyszczaj ące (osadniki) przed zrzutem wód do rzeki Pilicy. Natomiast na odcinku, gdzie wody opadowe odprowadzane b ędą poprzez rowy drogowe do rowów infiltracyjnych (do ziemi) nale Ŝy zastosowa ć mo Ŝliwie najmniejsze spadki dna rowu. Rozwi ązania powy Ŝsze powinny zapewni ć wymagany stopie ń oczyszczenia wód opadowych w zakresie zawiesin ogólnych.w 2020 roku. W zwi ązku z powy Ŝszym nale Ŝy zaprojektowa ć rozwi ązania i urz ądzenia podczyszczaj ące (osadniki) przed zrzutem wód do rzeki Pilicy.

23) Jak wynika z oblicze ń oraz wyników bada ń wód opadowych pochodz ących z dróg, wody te spełniaj ą wymagania rozporz ądzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie nale Ŝy spełni ć przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984) w zakresie st ęŜ eń w ęglowodorów ropopochodnych. Wobec powy Ŝszego nie stwierdza si ę potrzeby zastosowania separatorów ze wzgl ędu na jako ść odprowadzanych wód opadowych.

24) Wprowadzanie wód opadowych i roztopowych z trasy do środowiska winno nast ępowa ć na warunkach okre ślonych w pozwoleniu wodnoprawnym. Dokumentacja b ędąca przedmiotem wyst ąpienia w sprawie udzielenia pozwolenia wodnoprawnego winna by ć sporz ądzona zgodnie z wymaganiami art.132 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229 z pó źn. zmianami).

ODPADY

25) Za odzysk i unieszkodliwianie odpadów powstaj ących w fazie budowy przedsi ęwzi ęcia b ędzie odpowiedzialny wykonawca. Wykonawca, w rozumieniu przepisów ustawy o odpadach b ędzie wytwórc ą odpadów.

26) Powstaj ące podczas budowy i eksploatacji rozpatrywanej drogi odpady, nie b ędą wywierały negatywnego wpływu na otoczenie, o ile b ędą usuwane i zagospodarowywane zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska.

27) Faza eksploatacji drogi krajowej nr 79 nie b ędzie powodowa ć powstawania znacz ących ilo ści odpadów. Słu Ŝby eksploatacyjne podmiotu odpowiedzialnego za zarządzanie drog ą winny zapewni ć mo Ŝliwo ść odbioru wszystkich powstaj ących odpadów, w tym równie Ŝ odpadów powstałych w wyniku zdarze ń losowych.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 33 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE

28) Droga przecina obszary Natura 2000 – Dolina Pilicy PLB 140003 oraz Dolina Dolnej Pilicy PLH 140016 na odcinku 8026 m (czyli od km 43+040 do km 51+066), obszar Natura 2000 – Dolina środkowej Wisły PLB 140004 na odcinku ok. 200m oraz Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina rzeki Pilicy i Drzewiczki na odcinku o długości około 3125 m (czyli od km 43+040 do km 46+165). W bliskim s ąsiedztwie drogi (w odległo ści około 1300m) znajduje równie Ŝ Nadwi śla ński Obszar Chronionego Krajobrazu. W odległo ści około 5 km zlokalizowany jest rezerwat Olszyny.

29) Planowana inwestycja polega na rozbudowie istniej ącej drogi krajowej nr 79. Oddziaływanie na szat ę ro ślinn ą b ędzie znikome. Dodatkowe zaj ęcie terenu, a przez to zniszczenie szaty ro ślinnej nast ąpi jedynie na odcinkach rozbudowywanych. Na gruntach ewentualnie zaj ętych na okres budowy, z czasem szata ro ślinna ulegnie odtworzeniu, o ile przekształcenia podło Ŝa nie b ędą zbyt daleko id ące.

30) Dodatkowe zaj ęcie terenu na potrzeby rozbudowy drogi wyniesie 10 ha, a na obszarach Natura 2000 wyniesie około 5,3 ha (obszar Doliny Pilicy i Doliny Dolnej Pilicy) oraz ok. 0,012 ha obszaru Dolina środkowej Wisły.

31) Na analizowanym terenie nie wyst ępuj ą pomniki przyrody,

32) W bezpo średnim s ąsiedztwie drogi znajduj ą si ę liczne cenne okazy drzewa. Spo śród nich mo Ŝna wyodr ębni ć dwa okazy o znacznych rozmiarach tj: − w km 43+790 - topola czarna (Populus nigra) – obwód pnia wynosi 408 cm (mierzony na wysoko ści 1,30m), wysoko ść drzewa około 20 m, zakres korony 10m. − w km 46+185 - topola czarna (Populus nigra) – obwód pnia wynosi 605 cm (mierzony na wysoko ści 1,30 m), wysoko ść drzewa około 26m, zakres korony 14m

KRAJOBRAZ

33) Droga nr 79 jako obiekt istniej ący jest utrwalona w krajobrazie. W zakresie inwestycji – dla zapewnienia wykonania planowanego zakresu robót – przewidziano usuni ęcie drzew przydro Ŝnych. W ten sposób nast ąpi – z perspektywy kierowcy poruszaj ącego si ę drog ą – otwarcie krajobrazowe.

OBSZAR OGRANICZONEGO UśYTKOWANIA

34) Nie proponuje si ę utworzenia obszaru ograniczonego u Ŝytkowania.

35) Nie proponuje si ę przeprowadzenia analizy porealizacyjnej dla omawianego przedsi ęwzi ęcia.

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 34 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

14. WNIOSKI I ZALECENIA

Z analizy oddziaływania na środowisko rozbudowy drogi krajowej nr 79 na odcinku od Mniszewa do Magnuszewa wynikaj ą uwarunkowania do uwzgl ędnienia w projekcie budowlanym, fazie realizacji i eksploatacji w celu zminimalizowania oddziaływania drogi na środowisko.

ZALECENIA DOTYCZ ĄCE PROJEKTU BUDOWLANEGO :

1) Dla oczyszczenia wód opadowych odprowadzanych do środowiska nale Ŝy zaprojektowa ć rozwi ązania i urz ądzenia podczyszczaj ące (osadniki) przed zrzutem wód do rzeki Pilicy;

2) Osadniki winny zapewnia ć mo Ŝliwo ść zamkni ęcia odpływu na wypadek wyst ąpienia powa Ŝnej awarii z udziałem pojazdów przewo Ŝą cych substancje niebezpieczne;

3) Na wprowadzenie wód opadowych do ziemi wymagane jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego;

4) W projekcie przewidzie ć, Ŝe wykonywane rowy trawiaste nale Ŝy obsia ć gatunkami traw wykazuj ącymi odporno ść na zasolenie;

5) Działaniem minimalizuj ącym, które mo Ŝna podj ąć na etapie projektowania s ą nasadzenia ro ślin wysokich odpornych na działanie zanieczyszcze ń komunikacyjnych oraz b ędą absorbowa ć cz ęść powstaj ących zanieczyszcze ń i stanowi ć b ędą barier ę utrudniaj ącą przemieszczanie si ę zanieczyszcze ń na tereny s ąsiednie. Nasadzenia te powinny by ć realizowane tam, gdzie jest to mo Ŝliwe i nie wpływa na bezpiecze ństwo ruchu (brak widoczno ści),

6) W projekcie budowlanym nale Ŝy przewidzie ć nawierzchni ę z mieszanek tłumi ących hałas, co najmniej na terenie zabudowanym tj: od km 43+760 do km 46+640 (Mniszew), od km 50+680 do km 51+240 ( śelazna Nowa), od km 52+000 do km 53+650 (Wilczkowice Dolne), od km 53+690 do km 54+400 (Grzybów),

7) W projekcie budowlanym nale Ŝy przedstawi ć bilans mas ziemnych i sposób ich zagospodarowania. Je Ŝeli projekt budowlany b ędzie zawierał bilans mas ziemnych oraz okre śli warunki i sposób ich zagospodarowania wówczas do tych mas nie maj ą zastosowania przepisy ustawy o odpadach;

8) W celu ochrony zwierz ąt dziko Ŝyj ących nale Ŝy zaplanowa ć ustawienie znaków drogowych ostrzegawczych A18b „Zwierz ęta dzikie” na odcinkach: − od km 45+000 do km 45+700 − od km 50+250 do km 50+800 − od km 53+000 do km 53+650 − od km 54+000 do km 55+000

9) W projekcie budowlanym w miar ę mo Ŝliwo ści nale Ŝy przewidzie ć ochron ę okazałych drzew tj: − w km 43+790 - topola czarna (Populus nigra) – obwód pnia wynosi 408 cm (mierzony na wysoko ści 1,30m), wysoko ść drzewa około 20 m, zakres korony 10m. − w km 46+185 - topola czarna (Populus nigra) – obwód pnia wynosi 605 cm (mierzony na wysoko ści 1,30 m), wysoko ść drzewa około 26m, zakres korony 14m

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 35 Rozbudowa drogi krajowej nr 79 na odcinku Mniszew - Magnuszew od km 43+040 do km 55+560 Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

10) W czasie budowy cenne okazy drzew nara Ŝone na ewentualne zagro Ŝenia powinny by ć odpowiednio zabezpieczone, np. drzewa nale Ŝy ogrodzi ć tymczasowym ogrodzeniem, aby nie doszło do przypadkowej ingerencji (łamanie gał ęzi), postoju maszyn, składowaniu urz ądze ń i materiałów oraz innych działa ń, które mog ą uszkodzi ć drzewa. Drzewa nale Ŝy zabezpieczy ć na czas budowy poprzez ochron ę pnia matami ze słomy lub drewnianymi listwami. Roboty ziemne nale Ŝy wykonywa ć ze szczególn ą ostro Ŝno ści ą.

ZALECENIA DOTYCZ ĄCE FAZY BUDOWY :

11) W trakcie realizacji inwestycji nale Ŝy podejmowa ć niezb ędne działania maj ące na celu zminimalizowanie uci ąŜ liwo ści wynikaj ących z nadmiernego hałasu, wibracji i zanieczyszczeń oraz ochron ę gleby i wód podziemnych;

12) Plac budowy i jego zaplecza nale Ŝy lokalizowa ć z uwzgl ędnieniem zasady minimalizacji zaj ęcia terenu i przekształcania jego powierzchni, a po zako ńczeniu prac nale Ŝy przeprowadzi ć jego rekultywacj ę.

13) Teren zaplecza budowy powinien by ć zlokalizowany w mo Ŝliwie najwi ększej odległo ści od doliny rzeki Pilicy;

14) Zapewni ć w sposób organizacyjno – techniczny ochron ę gruntu i wody przed zanieczyszczeniem pochodz ącym z placów postojowych dla maszyn i środków transportu;

15) Roboty ziemne w projektowanym pasie drogowym nale Ŝy poprzedzi ć usuni ęciem warstwy ziemi próchnicznej, gromadz ąc j ą poza obszarem robót ziemnych i zapewni ć mo Ŝliwo ść jej ponownego wykorzystania do tworzenia warstwy urodzajnej w pó źniejszych etapach budowy lub mo Ŝliwo ść wykorzystania przez inne podmioty;

16) Prace budowlane w s ąsiedztwie terenów obj ętych ochron ą przed hałasem prowadzi ć wył ącznie w porze dziennej (w godzinach od 6.00 do 22.00);

17) Zapewni ć wła ściwe gospodarowanie odpadami wytwarzanymi w czasie budowy, w tym minimalizowa ć ich ilo ść , składowa ć je selektywnie w wydzielonych i przystosowanych miejscach, w warunkach zabezpieczaj ących przed przedostaniem si ę do środowiska substancji szkodliwych oraz zapewni ć sprawny odbiór lub ponowne wykorzystanie

18) Dla ochrony potencjalnego obszaru Natura 2000 zalecenia zawarte s ą w aneksie do raportu

INNE ZALECENIA

19) Wprowadzanie wód opadowych i roztopowych z trasy do środowiska winno nast ępowa ć na warunkach okre ślonych w pozwoleniu wodnoprawnym. Dokumentacja b ędąca przedmiotem wyst ąpienia w sprawie udzielenia pozwolenia wodnoprawnego winna by ć sporz ądzona zgodnie z wymaganiami art.132 ustawy z dnia 18 lipca 2001 – Prawo wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229 z pó źn. zmianami).

ARCADIS Profil Sp. z o.o. 36