Program Rewitalizacji Miasta Malborka Na Lata 2017-2023 MALBORK Na +
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Program Rewitalizacji Miasta Malborka na lata 2017-2023 MALBORK na + Załącznik do Uchwały Rady Miejskiej w Malborku Nr …z dnia …. Program Rewitalizacji Miasta Malborka na lata 2017-2023 – MALBORK na + Zespół autorski: dr inż. arch. Bogumiła Krystek-Kucewicz dr Dominika Muszyńska-Jeleszyńska Katarzyna Spadło Tadeusz Kaźmierak Krzysztof Kaszuba Konsultacja: dr Aleksandra Jadach-Sepioło Malbork, marzec 2017 r. 2 Program Rewitalizacji Miasta Malborka na lata 2017-2023 – MALBORK na + Spis treści 1. Streszczenie programu ..................................................................................................................................... 4 2. Opis powiązań programu z dokumentami strategicznymi i planistycznymi gminy ......................................... 5 3. Diagnoza czynników i zjawisk kryzysowych .................................................................................................... 22 3.1 Podsystem społeczny ............................................................................................................................... 22 3.2 Podsystem gospodarczy ........................................................................................................................... 30 3.3. Podsystem przestrzenno-funkcjonalny ................................................................................................... 35 3.4 Podsystem środowiskowy ........................................................................................................................ 40 3.5.Podsystem techniczny ............................................................................................................................. 43 4. Zasięg przestrzenny obszaru rewitalizacji i jego charakterystyka .................................................................. 47 4.1 Wyznaczenie obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji ............................................................... 47 4.2 Pogłębiona diagnoza obszaru rewitalizacji w sferze społecznej .............................................................. 64 4.3 Pogłębiona diagnoza obszaru rewitalizacji w pozostałych sferach .......................................................... 93 4.3.1 Podsystem gospodarczy ................................................................................................................... 93 4.3.2 Podsystem przestrzenno-funkcjonalny .......................................................................................... 102 4.3.3 Podsystem środowiskowy .............................................................................................................. 116 4.3.4 Podsystem techniczny .................................................................................................................... 118 5. Skala i charakter potrzeb rewitalizacyjnych ................................................................................................. 127 6. Wizja stanu pożądanego i planowanych efektów procesu rewitalizacji oraz cele programu rewitalizacji .. 132 6.1 Wizja ...................................................................................................................................................... 132 6.2 Cele szczegółowe rewitalizacji oraz założenia procesu (w bezpośrednim nawiązaniu do strategii rozwoju miasta) ........................................................................................................................................... 133 7. Środki realizacji celów .................................................................................................................................. 137 7.1 Podstawowe........................................................................................................................................... 137 7.2 Uzupełniające ......................................................................................................................................... 158 8. Mechanizmy integrowania działań oraz komplementarność w realizacji Programu Rewitalizacji .............. 169 9. Indykatywne ramy finansowe interwencji w obszarze rewitalizacji ............................................................ 177 9.1 Źródła finansowania przedsięwzięć rewitalizacyjnych ........................................................................... 177 9.2 Ramy finansowe Programu Rewitalizacji Miasta Malborka na lata 2017-2023 ..................................... 182 10. System monitoringu i oceny skuteczności działań rewitalizacyjnych ......................................................... 184 10.1 System monitoringu ............................................................................................................................. 184 10.2 System wprowadzania modyfikacji programu w reakcji na zmiany w jego otoczeniu. ....................... 189 11. System zarządzania realizacją programu rewitalizacji ............................................................................... 191 12. Mechanizm włączenia mieszkańców, przedsiębiorców i innych podmiotów i grup aktywnych na terenie miasta w proces rewitalizacji .......................................................................................................................... 198 SPIS TABEL ........................................................................................................................................................ 202 SPIS WYKRESÓW .............................................................................................................................................. 204 SPIS MAP .......................................................................................................................................................... 205 Spis załączników do Programu Rewitalizacji Miasta Malborka na lata 2017-2023 .......................................... 206 3 Program Rewitalizacji Miasta Malborka na lata 2017-2023 – MALBORK na + 1. Streszczenie programu · Program Rewitalizacji Miasta Malborka na lata 2017-2023 (Program) opracowany został z wykorzystaniem modelu partycypacyjnego, polegającego na możliwie szerokim udziale wszystkich interesariuszy w pracach nad Programem. · Program został zaplanowany do realizacji na najbliższe siedem lat. Złożoność procesu rewitalizacji wymaga średnio- i długookresowego planowania oraz zarządzania, stąd przyjęty horyzont czasowy pozwalający na zintegrowanie działań na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni, środowiska i gospodarki. · Podstawą prawną przyjęcia Programu Rewitalizacji Miasta Malborka na lata 2017-2023 jest art. 18 ust. 2 pkt 2 i pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446 ze zmianami), w związku z Wytycznymi w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 Ministerstwa Rozwoju z dnia 2 sierpnia 2016 r., i zostanie on przyjęty uchwałą Rady Miasta w Malborku. · Program zawiera szczegółową analizę miasta Malborka z uwzględnieniem obszaru zdegradowanego oraz wyznacza kierunki planowanych działań. Szczególne znaczenie w procesie programowania rewitalizacji odgrywa diagnoza czynników mających kluczowe znaczenie dla procesu wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz planowanych działań rozwojowych. · Na poziomie miasta zdiagnozować można dwa kluczowe problemy. Pierwszym z nich jest struktura przestrzenna miasta zdeterminowana historycznym podziałem (sięgającym XIII wieku) na dwa odrębne organizmy – miasto i zamek krzyżacki, jak również intensywnym rozwojem zakładów przemysłowych w XX w. i towarzyszącej im zabudowy mieszkaniowej, współwystępującymi z jednoczesnym niedoinwestowaniem tradycyjnego centrum miasta. Efekty tak prowadzonej polityki widoczne są do dzisiaj pomimo, iż odnowa najstarszej części Malborka stopniowo postępuje. Taki nierównomierny rozwój miasta niesie ze sobą szereg negatywnych zjawisk społecznych, gospodarczych i środowiskowych, które wymagają zdecydowanej interwencji. Drugim problemem jest dominacja Zamku Krzyżackiego nad wieloma sferami funkcjonowania miasta, co w konsekwencji powoduje, że ginie i pozostaje zapomniana pozostała część dziedzictwa historycznego miasta Malborka. Prowadzi to do jednowymiarowego modelu turystyki przyjazdowej, skoncentrowanej wokół Muzeum Zamkowego, z potencjałem mierzonym liczbą odwiedzających Zamek, która w 2016 r. wyniosła blisko 610,0 tys. osób. · Wśród innych problemów miasta wskazać należy przede wszystkim postępujący proces starzenia się lokalnej społeczności, niski poziom bezpieczeństwa, niską emisję, niski poziom przedsiębiorczości, zły stan techniczny zasobu mieszkaniowego. · Reasumując, wyzwania przed którymi stoją władze miasta, wiążą się z szeregiem wzajemnie ze sobą powiązanych problemów w sferze społecznej, gospodarczej, technicznej, środowiskowej oraz przestrzenno-funkcjonalnej. Wyznaczają one potrzeby miasta, 4 Program Rewitalizacji Miasta Malborka na lata 2017-2023 – MALBORK na + związane z odzyskaniem utraconych przez obszar zdegradowany funkcji kluczowych z punktu widzenia rozwoju miasta. · Efektem prac analitycznych i badawczych było wyłonienie obszaru rewitalizacji, który jest zbieżny ze zdelimitowanym obszarem zdegradowanym i obejmuje 3 jednostki urbanistyczne: Centrum II, Śródmieście I i Przedmieście. Obszar rewitalizacji tworzy zwarty teren w centralnej części miasta, rozciągający się na południe od Alei Rodła, pomiędzy rzeką Nogat a ul. Generała Wł. Sikorskiego, o powierzchni 141,91 ha, zamieszkały przez 10 993 osób. · W dokumencie zaprezentowano również wizję stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji, cele rewitalizacji i kierunki działań,