Lãwo Fe Agble
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
L&WO %E AGBLE E~L$LA George ORWELL EG$ME@ELA Edoh TORGAH 1 Haba2a ku dr-e ba2a a2e tso xexeme yeye a2e `uti. Le xexe ma me la, l7wo kple amewo kat7 s4. Esi wol=dr-e la na et4 l7 bubu siwo le L7wo %e Agblea dzi la, ew4 d4 2e wo dzi `ut4. Ale, l7 siwo 5e tagb4 k4 nyuie la dze agbadza babla 2e a3ahoho 2e amegbet4wo `uti. Hawoe nye l7 siwo ah4h- le ta gb4 na wu l7 sus4eawo kat7, ale be nufiad4, hab4b4 kp4kpl4 `g4n4d4 kp4 wo5e `kume. Wo5e d4e wòva nye h7 be woa5o l7wo nu 5u. A5et4 Dzonu, agblea t4 la, na ta kaba le avuw46ia. L-wo kp4 dzidz4, tso aseye, da la elabena wo2u dzi. Gake ete5e medidi h7fi nuawo va tr4 bubue o. Amegbet4wo gava kpe avu kple wo, kuxi bubuwo h7 va bali af4 na wo5e abl42e yeye vav7 la. Le `keke a2ewo megbe la, hawo va `l4 Haba2a 5e nyaawo be ke`ke`ke`, ale be wo5e dzi2u2u yeye la va de s4s4 ge kple A5et4 Dzonu 5e `utases8 kple akpanyany1 dzi2u2u xoxo la. 2 TA GB&T$ A5et4 Dzonu, Man4gbleat4 la, tu koklokpoawo ke` le fi8 ma, ke esi wònye be ede nu aha me vie ta la, mete `u 2o `ku kokloawo 5e azi2a5ex4wo ya dzi tu o. Aka2i si n4 esi la 5e kekl8 2o 3434li 2e te5ea. #434li sia n4 mumum s4g4s4g4 abe akro si le t4dzagbo a2e dzi la ene. Ez4 to e5e agblea 5e x4x4nu, 2e e5e af4kpawo 5o b4lue da 2o 2e yame, gaku biya k4po manaa 2eka le tsigo la me be yèats4 a5le al-e ad4. Ez4 gl4m4gl4m4 ge 2e x4d4me me, afi si sr-a, A5en4 Dzonu n4 57 nom le xoxoxo la. Kaka aka2ia natsi le e5e x4d4me me ko la, l7wo kat7 de asi 3a3la me: xewo mlo a3al7 he5o tòtòtò le agblex4wo kat7 me. Gogo 2o wo `u. Wose be le z7 si va yi me la, Haba2a, ha `kuta kekeake le Man4gblea me la, ku dr-e ba2a a2e si wòdi be yèal= na l7 bubuawo. Wo kat7 wol- 2e edzi be yèwoakpe ta nenye be A5et4 Dzonu kple sr-a wonya 2o x4 v4 ko la. Haba2a la, `k4 si woda 2e edzi le agbledede 5e 2e2efia w46i lae nye Anidzedze. Esia fia be bubu blibo le Haba2a `u le et4 l7wo dome. Ha x4`k4 `ut4e wònye le agblea dzi ale gbegbe be l7wo domet4 a2eke medi be yèaxa 2e al- 5e vivi ta, agbe nya si le esi na wo la sese o. Wodzra te5e a2e 2o le blix4 la me, abe ale si wow4n1, ne wole az7 a2e 2um la ene. Wow4 ame `kutawo 5e n45e na Haba2a. exatsa 2e gbe 5u5u a2ewo dzi. Gomeka2i n4 ati a2e `u le x4a 5e mime. Haba2a x4 5e wuieve, eye wòkp4 l7me wu ale si dze, gake eganya le kp4kp4m le hawo dome. Nunya kple tufafa dze le mo n1, gake e5e tsyowo ya do go f[u akpa. Ete5e medidi hafi l7awo kat7 va 2i anyi wot4x1wot4x1e o. Avuwoe do `g4 va takpekpea me: Blub1li, Dzesi kple P4nofr1. Hawo kpl4 avuawo 2o eye wob4b4 n4 anyi 2e bubute5e la `g4 tututu. Koklowo dze 2e fesr8wo to, eye ah4n4ewo dze 2e x4a 5e mimetiwo dzi. Al8wo kple nyiwo n4 anyi 2e haawo megbe hedze wo5e gl7wo 3anya3anya. S4 eve, kekevitela, siwo `k4e nye B4sa kple Klova la z4 aduadu va, w4 minyaminya, ale be womaga2o af4 l7 a2eke si abe 2e bea me la dzi o. Klova nye s4n4 zaz0 a2e, si le nyag7 kum. Edzi vi zi ene, eye esia dze le e`u 57a. B4sa nye s4tsu dz4tsu kako a2e. E5e k4k4me an4 abe af4 enyi kple af7 ene. S4 eve 5e `us8 ye le eya 2eka si. E5e l7me s8 wu gakpo. Fu 6i si tso 2e `ugladome n1 la, de ew4 ge abun1t4e. Le nyate5e me la, e5e susu me2ana tututu ya o, gake d1 nyo n1 eye l7wo kat7 2o bubu n1 2e n4n4me nyui si le esi kple ale si wòdoa vevi d4 w4nae la ta. Mura, gb- 6i a2e kple B1nyami, tedzi la, va 2e s4awo yome. B1nyami ye nye l7 titit4 kekeake le agblea dzi. Mele hoo o, ak4`ta 2e wòle e`u. D1 ses8 a2e le esi. Me5oa nu edziedzi o. Ne eke nu la, ke nya tra a2e ko wògbl4na. Le kp42e`u me, be Mawu na yè asike be yèats4 an4 tagbatutu nyamee, gake ne Mawua 2e mew4 asike na yè, eye tagbatutuwo h7 mele xexea me o la, anyo na yè wu bo`. Eya koe nye l7 si mekoa nu le et4 l7wo dome o. Ne wobiae be nu ka tae mekoa nu o 2o o la, ex4a edzi be yèmekp4 kp4 nu si la2i kokoe na yè ya ha2e o. Togb4 be mek4 nu le edzi l7 a2eke se kp4 o h7 o la, wo kat7 wonya be l4l- vav7 a2e le eme 2e B4sa `uti. Ez4na 2e B4sa ti kplikplikpli le K4si2a 2e siaa 2e gbe, wo l7 eveawo n4a gbe 2um le atikutsetseb4 la me le 2o2oezizi g7 a2e me. Kaka s4 eveawo nab4b4 n4 anyi kasia kpakpaxevi siwo bu wo dada la, tu 2e wo n4ewo nu, n4 x4xl-m toli2et4e va do 2e takpekpea me. Wodze agbagba kp4 te5e a2e le l7wo dome, afi si womele af4 2o ge wo dzi le o la, n4. Klova ts4 e5e af4 w4 yèa2i-at4 a2e si me woge 2o kaba hed4 al- enumake. M4li, s4 dzetugbe, abun1t4, si hea A5et4 Dzonu 5e tasia2a`u yina asi mee la, h7 va 2o takpe5ea. En4 sukli nyim hafi ge 2e wo t4wo dome. Ex4 zi 2e `g4 eye wòdze asi2i5o5o e5e k4tomefu ale be l7 bubuawo nakp4 takuvi `4`4e si wosa 2e k4tome n1 la. Ml4ebea la, adadi h7 va 2o takpekpea me. Edi te5e x4dzo nyui a2e n4, abe ale si wòw4n1 2aa ene. Exatsa e2okui 2e B4sa kple sr-a Klova dome, afi mae wòn4 le `kumiamia blibo me hen4 gbe tèm hl4hl4hl4 le esi me Haba2a n4 nu 5om la. L7wo kat7 s4 2e takpekpea me negbe Mose, akpavia, si d4na ati a2e dzi le x4a godo la la ko. Esi Haba2a kp4 be l7wo kat7 va 2i anyi ke` v4 eye l7 siaa l7 kp4 n45e nyui a2e n4 la, ekeke gbe me, hegb4 be: “N4vinyewoo, meka 2e edzi be mise dr-e ba2a si meku nyits4 5e z7 me la xoxoxo. Matr4 2e 3 dr-e la `u emegbe. Nya bubu a2e le asinye na mi gb4. N4viwo, nyemebu be megale agbe n4 ge wòade 6leti boo a2eke o. Hafi ma2o ta t4gbeawo gb4 la, mebui nye d4deasie be magbl8 susu, nunya kple a2a`u kpakple nute5ekp4kp4 siwo le asinye la 2e mia gb4. Made wo asi na mi. Mex4 5e ge2e. Mekp4 nute5e. Mete `u w4 6eyi6i si n4 asinye la `ud4 hebu ta me vevie eye mate `u agbl4 be menya nu tso xexe sia me `uti abe l7 tsitsi bubu siwo gale agbe fifia la ene. Nu siawo `utie medi be ma5o nu tsoe na mi. “Az4, n4viwo, agbe ka mee nye esi míele? Mina míalé `ku 2e mía5e agbea `uti kp4 nyuie, `g4 kple megbe siaa `uti kp4. Mía5e nu w4 nublanui `ut4. Kpuie ko la, mía5e agbea mesea tua o. Tso gbe si gbe wodzi mi k4 2e agbegbo sia nu la, nu2u2u si míats4 alé l7yi sue a2e 2e 5u `uti koe wonaa mí. Mí l7 siwo `u `utete alo `us8 le la, wonana míew4a d4 2e nu2u2u sue ma g- h7 ta. Ale, míegbl8a mía5e l7mes8 kat7. Gbe si gbe mía5e l7me gb4dz4, eye vi2e a2eke megale mía `u o ko la, wodea h1 veme na mí nublanui makp4t4e. L7 2eka h- h7 mele mía de E`la`di afi sia si nya nu si gb42eme kple dzidz4 nye o. L7 a2eke mevo o. Vovo meli o! L7wo kat7 nye kluviwo kple ahedalawo. Mía5e agbe lae nye ema. Nyate5e lae nye ema. “Ke alea ye Mawu `ut4 2oe mah7? @e mía5e anyigba sia ku ale gbegbe be mate `u aw4 nu, anyi mí nyuie o mah7? Gbe2egbe2e 5e gbe2e! Menye nya lae nye ema o. Mía denyigba sia nyo, tsi h7 dzana nyuie, yame h7 fana mìaa. Ate `u aw4 nu gbogbo si woats4 akp4 l7 xexl8me si s4 gb4 wu l7 siwo le anyigba sia dzi fifia. Mía5e agble sia `ut4 kura h7 ate `u anyi s4 wuieve, nyi blaeve, al8 alafawo, eye l7 siawo kat7 woan4 agbe le dzi2e2i manyagbl4 a2e me. Dzi2e2i si `u míate `u abu fifia o! Nenye be ate `u an4 alea hafi 2e, ke nu ka tututu tae míagan4 hi7 dzi 2o? Nu ka tae? Míele hi7 dzi elabena amegbet4, `utas8la, fiafit4 la fia d4 siwo kat7 míew4na la 5e metsonuwo, kple kutsetsewo kat7 kloe. N4viwo, míekp4ea? Amegbet4e he fukpekpe sia da 2e mía dzi sia. Amegbet4. Amegbet4e nye mía5e fut4 v-2it4 kekeake le xexe sia me. Mi2e amegbet4 2a kp4. D4wuame, kple d4tsu w4w4 nu atsi tso mav4 heyi mav4. “Amegbet4 2eka koe nye Mawu 5e numeme si 2ua nu si eya `ut4 mew4 la o. Medzaa notsi o, me2aa ’zi o. Mate `u ahe kodzig7 o elabena e5e l7me mes8 o eye kuvia h7 wu ko n1. Ame ben4ben4e wònye. Mate `u a5u du sesi8 alé f4mizi h7 o. Gake eyae 2u t4 2e l7wo kat7 nu. Eyae kpats1 na l7wo kat7. Edea d4 asi na wo. Nu2u2u si wònaa mí la, mete wò kloe mena wò kloe 5e nyae.