1
Historie v/d Rai BIBLiOTHEBx . ;..ÜV
ELEKTROMDCM jaarboek 1996 Enk^red^ctie: Ad van Dongen R B Elektronica
49ste editie
Technisch wetenschappelijke uitgeverij De Muiderkring B.V. Postbus 313 - 1380 AH Weesp - Nederland
1 COLOFON
Bronvermelding: Alutronic, Amplimo, BRTN, CIR, Deutsche Vitrohm GmbH, Hitachi, JAES 1985, Lineair Technology, MK archief, National Scmiconduclor, NNI, NOB, PBNA, Philips, PTT, Radio Nederland, RB Elektronica, Redactie WRTH, Rutronik, Shiva DMA, Studiosound, Tclefunkcn, Texas Instruments, Van der Veen, Van Dammen Engineering, Wereldomroep en andere.
Bijdragen: Johan Messchendorp KVI, Tonny Norder, Jan Brouwer
c. rk c, cc*
CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK, DEN HAAG
Elektronica Jaarbock/samengest. door_Adrnir"önngEn, redactie RB Elek- tronica et al. Wcesp, De Muiderkring Verschijnt jaarlijks Elektronica 1996-, 49ste editie - ill. *5 \ 5 n Met reg. ISBN 90-6082-388-5 ISSN 0926-9975 NUGI 832 Trefw.: Elektronica
• <^6 © 1W5- De Muidcrkring B.V. ISBN 9(£6Ö82-38Ï- DTP ComSult, Groningen mu. jlu:< Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt doormiddel van druk, fotokopie, microfilm, CD (-ROM, -I), dis kette of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriflelijke toe stemming van de uitgever. z. Persoonlijke gegevens Bibliotheek
Naam: Adres: Postcode/plaats: Telefoon:
Zakenadres Naam bedrijf: Adres: Postcode/plaats: Telefoon: Telefax:
Waarschuwen in geval van nood Naam: Adres: 5 Postcode/plaats: Telefoon:
3 UJ Handboek U PC troubleshooting en upgrading
G Welk type PC u ook bezit, dit handboek geeft antwoord op al uw reparatie- en upgradingproblemen.
O Niet zomaar een reparatiehandleidmg, maar gewoon de -I ï li I I meest veelomvattende PC-ondersteuning die u kunt vin den.
O Bevat technische specifi ACAÖlWtC >•»»»€< caties voor elk onder Handboek deel in een PC, inclusief PC Troubleshooting Z de randapparatuur en alle gegevens om nage en Upgrading ui noeg elk probleem op te twaede harzlana uitgave kunnen lossen. Plus tips van experts voor het Q sneller uit elkaar halen, I inspecteren en in elkaar O zetten van PC's.
ISBN 90 395 01 19 X U m •*•**••**• j ' L ;/" \ .....
4 1996
I II III 1 2 3 4 5 5 6 7 8 9 91011 1213 m 1 8 15 22 29 5 12 19 26 4 11 18 25 d 2 9 16 23 30 6 13 20 27 5 12 19 26 3 10 17 24 31 7 14 21 28 6 13 20 27 d 4 11 18 25 1 8 15 22 29 7 14 21 28 5 12 19 26 2 9 16 23 1 8 15 22 29 z 6 13 20 27 3 10 17 24 2 9 16 23 30 7 14 21 28 411 18 25 3 10 17 24 31
IV V VI 14 15 16 17 18 18 19 20 21 22 22 23 24 25 26 m 1 8 15 22 29 6 13 20 27 3 10 17 24 d 2 9 16 23 30 7 14 21 28 411 18 25 3 10 17 24 1 8 15 22 29 5 12 19 26 d 411 18 25 2 9 16 23 30 6 13 20 27 5 12 19 26 3 10 17 24 31 7 14 21 28 7 6 13 20 27 4 11 18 25 1 8 15 22 29 7 14 21 28 5 12 19 26 2 9 16 23 30
VII VIII IX 27 28 29 30 31 31 32 33 34 35 35 36 37 38 39 40 m 1 8 15 22 29 5 12 19 26 •2 9 16-23 30 d 2 9 16 23 30 6 13 20 27 3 10 17 24 w 3 10 17 24 31 7 14 21 28 411 18 25 d 4 11 18 25 1 8 15 22 29 5 12 19 26 5 12 19 26 2 9 16 23 30 6 13 20 27 Z 6 13 20 27 3 10 17 24 31 7 14 21 28 7 14 21 28 411 18 25 l 8 15 22 29 X XI XII 40 41 42 43 44 44 45 46 47 48 48 49 50 51 52 1 7 14 21 28 411 18 25 2 9 16 23 30 d 1 8 15 22 29 5 12 19 26 3 10 17 24 31 w 2 9 16 23 30 6 13 20 27 411 18 25 d 3 10 17 24 31 7 14 21 28 5 12 19 26 4 11 18 25 1 8 15 22 29 6 13 20 27 5 12 19 26 2 9 16 23 30 7 14 21 28 6 13 20 27 3 10 17 24 1 8 15 22 29
5 O Internationaal Telefoneren en Wereldtijdtabel n ca ♦-» Kies na het landennummer zonder onderbreking het netnummer zonder 0 en het abonneenummer. Inlichtingen en aanvragen voor niet-automatisch 73 bereikbare landen zijn gratis aan te vragen via 06-0410. CD 0) 5 Vanuit Nederland kiest u Het is daar Vanuit Nederland kiest u: Het is daar c naar. onze tijd naar: onze tijd 0) c -7 Kroatië 00-385 +0 cd Amerika (VS) 00-1 o Argentinië 00-54 4 Luxemburg 00-352 +0 c 00-297 -5 Mexico 00-52 -7 o Aruba +9 Ned. Antillen 00-599 -5 o Australië 00-61 o Bahrein 00-973 +2 Nieuw Zeeland 00-64 + 10 H België 00-32 +0 Noorwegen 0047 +0 rö Brazilië 00-55 -5 Oostenrijk 00-43 r0 ca c Bulgarije 00-359 +1 Pakistan 00-92 +4 o Canada 00-1 -7 Panama 00-507 -6 ’■§ Chili 00-56 -5 Paraquay 00595 4 c k. China 00-86 +7 Peru 00-51 -6 0) c Cyprus 00-357 +1 Polen 00-48 +0 Denemarken 0045 +0 Portugal 00-351 -1 Duitsland 0049 +0 Roemenië 00-40 +1 Egypte 00-20 +1 Saoedi Arabië 00-966 +2 Filippijnen 00-63 +7 Singapore 00-65 +7 Finland 00-358 +1 Slovenië 00-386 +0 Frankrijk 00-33 +0 Sovjet Unie 00-7 +2..+11 Griekenland 00-30 +1 Spanje 00-34 +0 Groot Brittanië 0044 -1 Suriname 00-597 4 Hongarije 00-36 +0 Taiwan 00-886 +7 Hong Kong 00-852 +7 Thailand 00-66 +6 Ierland 00-353 -1 Tsjechoslowakije 0042 +0 India 00-91 +5 Turkije 00-90 +2 Indonesië 00-62 +7 Uruguay 00-598 4 Irak 00-964 +2 Venezuela 00-58 -5 Iran 00-98 +3 Ver.Arab.Emiraten 00-971 +3 Israël 00-972 + 1 Usland 00-354 -1 Italië 00-39 +0 Zuid Afrika 00-27 +1 Japan 00-81 +8 Zweden 0046 +0 6 Joegoslavië (Bel.) 00-38 +0 Zwitserland 0041 +0 Internationale spellingsalfabetten: 0 h (D NATO T Internat. Engels Frans Nederlands ' □ DJ A Amsterdam Alfa Alfred Anatole Anna 5 B Baltimore Bravo Benjamin Bernard Bernard M Casablanca Chariie Charles Cécile CD C Cornelis (/> D Danemark Delta David Denise Dirk ■u CD E Edison Echo Edward Emile Eduard F Florïda Foxtrot Frederik Frangois Ferdinand ZJ (Q G Gallipoli Golf George Gérard Gerard co H Havana Hotel Harry Henri Hendrik I Italia India Isaac Isidore ö? Izaak CT J Jerusalem Juliett Jack Jean Jan CD K Kilogramme Kilo King Kléber Karei CD L Liverpool Lima London Louis Lodewijk □ M Madagaskar Mike Mary Marcel Marie N New York November Nelly Nicole Nico O Oslo Oscar Oliver Oscar Otto P Paris Papa Peter Pierre Pieter Q Quebec Quebec Queen Quintal Qoutiënt R Roma Romeo Robert Robert Rudolf S Santiago Siërra Samuel Suzanne Simon T Tripoli Tango Tommy Thérèse Teunis U Uppsala Uniform Uncle Ursule Utrecht V Valencia Victor Victor Victor Victor w Washington Whisky William Wagon Willem X Xantippe X-ray X-ray Xavier Xantippe Y Yokohama Yankee Yellow Yvonne Ypsilon z Zurich Zulu Zebra Zoê Zaandam
7 c: o> Posttarieven per 1 januari 1995 0) (afmeting max. 23,5 x 16,2 x 3.5 cm via de brievenbus) Cü o Binnenland (door de brievenbus) Q_ Gewicht Brieven Drukwerk Kaarten
0-20 g 0,80 0,70 0,70 20-50 g 1,60 1,40 50-100 g 2,40 2,10
Binnenland (kan niet door de brievenbus)
Gewicht Paketten 0-1 kg 7,50 1-5 kg 9,00 5-10 kg 12,00 i Europa luchtpost
Gewicht Brieven Drukwerk Kaarten
0-20 g 1,00 1,00 0,80 20-50 g 1,80 1,60 50-100 g 2,60 2,40
Buiten Europa Kaarten Gewicht Brieven Drukwerk 1,00 0-20 g 1,60 1,30 20-50 g 2,80 1,75 50-100 g 5,50 2,60 8 MATEN & GEWICHTEN 2 CD (D Afmetingen Temperatuur □
} inch = 2,54 centimeter °F = |°C + 32 ' centimeter = 0,3937 inch Q foot = 0,3048 meter °C = |°F-32 £ ' meter = 3,281 fooi = 0,9144 meter yard I(D ' meter = 1,094 yard □ landmijl = 1,6093 kilometer Gewichten en massa ' kilometer = 0,6214 landmijl ■ zeemijl = 1609,3 meter pound (Ibs) = 0,4536 kilo kilo = 2,2046 pound (Ibs) Eng. ton = 1016,02 kilo Oppervlakte kilo = 0.00098 Eng. ton ounce(oz) = 28,35 gram sq.inch = 6,4516 cm2 gram = 0,0353 ounce (oz) cm2 = 0,155 sq. inch Am. ton = 907,184 kilo • sq. yard = 0,8361 meter- kilo = 0,0011 Am. ton • meter2 = 1,196 sq. yard HP = 33.000 pound Ibf • sq. fooi = 0,0929 rn hectare (ha) = 2,471 acre I bunder (=ha) = 10.000 m2 Vermogen en Energie
Btu = 1,055 kJ Inhoudsmaten walt = 44,24 pound Ibf PK = 0,736 kW •• cu inch = 16,387 cm3 kcal/h = 1,163 kW cm3 = 0,0610 cu inch cal = 4,187 joule | cu yard = 0,7645 meter3 1 meter3 = 1,308 cu yard » Eng. gallon = 4,546 liter Elektriciteit » liter = 0,22 Eng. gallon hertz Am. gallon = 3,7853 liter toeren/min = 0,0167 ohm/km liter = 0,2642 Am. gallon ohm/100 feet = 3,281 ohm/100 feet J Am. pint = 0.5506 liter ohm/km = 0,3048
Druk
Pa = 1,0000 N/m2 mmHg = 0,13332 kPa alm = 101,325 kPa 9 © DE MUIDERKRiiMG 0
informeert al meer dan zestig jaar over de ontwikkelin gen in de elektronica en computertechnologie Muiderkring boeken en tijdschriften Boeken van buitenlandse fondsen:
Duits: Franzis Verlag pa Hüthig Verlag k Pflaum Verlag w e$‘e ’ xjeó^ ® Engels- Addison Wesley Babam Publishers Butterworth/Heinemann 1 E.E. v l/O Press tfCnTA John Wiley & Sons PC Publishing Newnes Sybex
• Nederlands: Academie Service Addison Wesley Muiderkring Sifra Sybex Buitenlandse tijdschriften:
• Duits: Funkschau Elektronik MC VMEbus
Vraag naar de gratis fondscatalogus
‘Technisch wetenschappelijke uitgeverij De Muiderkring B.V. * 10 Postbus 313 * 1380 AH WEESP * Tel: 0294-450460 * Fax: 0294-412782 > (Q Q□ Q. CD
AGENDA
11 december 1995
■O c Vr 1 0) D> < Za 2
Zo 3
Ma 4
Di 5
Wo 6
Do 7
Vr 8
Za 9
Zo 10
Ma 11
Di 12
Wo 13
Do 14
Vr 15
Za 16
Zo 17 12 december 1995
> Ma 18 Wo 20 Do 21 Vr 22 Za 23 Zo 24 Ma 25 Di 26 Wo 27 Do 28 Vr 29 Za 30 Zo 31 aantekeningen 13 januari 1996 Cü ■o c Ma 1 O) O) < Di 2 Wo 3 Do 4 Vr 5 Za 6 Zo 7 Ma 8 Di 9 Wo 10 Do 11 Vr 12 Za 13 Zo 14 Ma 15 Di 16 Wo 17 14 januari 1996 > Do 18 (Q CD□ Q. Vr 19 CD Za 20 Zo 21 Ma 22 Di 23 Wo 24 Do 25 Vr 26 Za 27 Zo 28 Ma 29 Di 30 Wo 31 aantekeningen 15 ca februari 1996 ■a c Do 1 CD O) < Vr 2 Za 3 Zo 4 Ma 5 Di 6 Wo 7 Do 8 Vr 9 Za 10 Zo 11 Ma 12 Di 13 Wo 14 Do 15 Vr 16 Za 17 16 februari 1996 > Zo 18 (Q (D Z3 Q. Ma 19 £D Di 20 Wo 21 Do 22 Vr 23 Za 24 Zo 25 Ma 26 Di 27 Wo 28 Do 29 aantekeningen 17 maart 1996 cü TJ C Vr 1 o> O) < Za 2 Zo 3 Ma 4 Di 5 Wo 6 Do 7 Vr 8 Za 9 Zo 10 Ma 11 Di 12 Wo 13 Do 14 Vr 15 Za 16 Zo 17 18 maart 1996 > Ma 18 (Q CD□ Q. Di 19 Q) Wo 20 Do 21 Vr 22 Za 23 Zo 24 Ma 25 Di 26 Wo 27 Do 28 Vr 29 Za 30 Zo 31 aantekeningen 1' april 1996 Cü •O c Ma 1 Wo 3 Do 4 Vr 5 Za 6 Zo 7 Ma 8 Di 9 Wo 10 Do 11 Vr 12 Za 13 Zo 14 Ma 15 Di 16 Wo 17 20 april 1996 Do 18 (Q 3 Q. Vr 19 Q) Za 20 Zo 21 Ma 22 Di 23 WO 24 Do 25 Vr 26 Za 27 Zo 28 Ma 29 Di 30 aantekeningen 21 mei 1996 CQ c Wo 1 O) CT < Do 2 Vr 3 Za 4 Zo 5 Ma 6 Di 7 Wo 8 Do 9 Vr 10 Za 11 Zo 12 Ma 13 Di 14 Wo 15 Do 16 Vr 17 22 I mei 1996 > Za 18 (Q □(D Q. Zo 19 £D Ma 20 Di 21 Wo 22 Do 23 Vr 24 Za 25 Zo 26 Ma 27 Di 28 Wo 29 Do 30 Vr 31 aantekeningen 23 juni 1996 co TJ c Za 1 O) O) Zo 2 Ma 3 Di 4 Wo 5 Do 6 Vr 7 Za 8 Zo 9 Ma 10 Di 11 Wo 12 Do 13 Vr 14 Za 15 Zo 16 Ma 17 24 4KS- juni 1996 > Di 18 (Q Q D Q. Wo 19 Q) Do 20 Vr 21 Za 22 Zo 23 Ma 24 Di 25 Wo 26 Do 27 Vr 28 Za 29 Zo 30 aantekeningen 25 juli 1996 crruu' CO -O c Ma 1 Wo 3 Do 4 Vr 5 Za 6 Zo 7 Ma 8 Di 9 Wo 10 Do 11 Vr 12 Za 13 Zo 14 Ma 15 Di 16 Wo 17 juli 1996 > Do 18 ÜD (D 3 Vr 19 Q. Za 20 Zo 21 Ma 22 Di 23 Wo 24 Do 25 Vr 26 Za 27 Zo 28 Ma 29 Di 30 Wo 31 aantekeningen 27 augustus 1996 cu -O EZ Do 1 C7> Vr 2 Za 3 Zo 4 Ma 5 Di 6 Wo 7 Do 8 Vr 9 Za 10 Zo 11 Ma 12 Di 13 Wo 14 Do 15 Vr 16 Za 17 28 augustus 1996 > Zo 18 (Q CD Z5 Ma Q. 19 Q) Di 20 Wo 21 Do 22 Vr 23 Za 24 Zo 25 Ma 26 Di 27 Wo 28 Do 29 Vr 30 Za 31 aantekeningen 29 september 1996 co ■O c Zo 1 CD O) < Ma 2 Di 3 Wo 4 Do 5 Vr 6 Za 7 Zo 8 Ma 9 Di 10 Wo 11 Do 12 Vr 13 Za 14 Zo 15 Ma 16 Di 17 30 september 1996 > Wo 18 (Q O 3 Q. Do 19 Q) Vr 20 Za 21 Zo 22 Ma 23 Di 24 Wo 25 Do 26 Vr 27 Za 28 Zo 29 Ma 30 aantekeningen 31 oktober 1996 CQ ■o c Di 1 O) o < Wo 2 Do 3 Vr 4 Za 5 Zo 6 Ma 7 Di 8 Wo 9 Do 10 Vr 11 Za 12 Zo 13 f Ma 14 Di 15 Wo 16 Do 17 32 oktober 1996 > Vr 18 IQ CD ZJ Q. Za 19 fi) Zo 20 Ma 21 Di 22 Wo 23 Do 24 Vr 25 Za 26 Zo 27 Ma 28 Di 29 Wo 30 Do 31 aantekeningen 33 november 1996 cü ■O c Vr 1 Zo 3 Ma 4 Di 5 Wo 6 Do 7 Vr 8 Za 9 Zo 10 Ma 11 Di 12 Wo 13 Do 14 Vr 15 Za 16 Zo 17 34 november 1996 > Ma 18 IQ (D D Q. Di 19 Q) Wo 20 Do 21 Vr 22 Za 23 Zo 24 Ma 25 Di 26 Wo 27 Do 28 Vr 29 Za 30 aantekeningen 35 december 1996 CÜ ■O c Zo 1 Di 3 Wo 4 Do 5 Vr 6 Za 7 Zo 8 Ma 9 Di 10 Wo 11 Do 12 Vr 13 Za 14 Zo 15 Ma 16 Di 17 36 december 1996 > Wo 18 Vr 20 Za 21 Zo 22 Ma 23 Di 24 WO 25 Do 26 Vr 27 Za 28 Zo 29 Ma 30 Di 31 aantekeningen 37 januari 1997 co “O c Wo 1 CD O) < Do 2 Vr 3 Za 4 Zo 5 Ma 6 Di 7 Wo 8 Do 9 Vr 10 Za 11 Zo 12 Ma 13 Di 14 Wo 15 Do 16 Vr 17 38 m VOORVOEGSELS o □ 3" T Tera io12 1 000 000 000 000 CD Q. G Giga 109 1 000 000 000 CD M Mega 106 1 000 000 3 K Kilo 103 1 000 Eén 10° 1 m milli 10'3 0,001 M- micro 10‘6 0,000 001 n nano 10’9 0,000 000 001 P pico 1012 0,000 000 000 001 f femto 10'15 0,000 000 000 000 001 a ato 1018 0,000 000 000 000 000 001 ROMEINSE CIJFERS I 1 V 5 X 10 L 50 C 100 D 500 M 1000 Vorming van getallen: cijfers tot gewenst totaal achter elkaar plaatsen. Ho gere cijfers vóór (links van) lagere, max. drie dezelfde cijfers bijeen. Staan lagere cijfers vóór hogere, dan worden de lagere van het eerstvolgende ho gere afgetrokken. Voorbeeld: 1958 = MCMLVIII. GRIEKS ALFABET A a alpha I i iota P P rho B P bèta K K kappa E o sigma r Y gamma A X lambda T X tau A 5 delta M p mu Y V ypsilon E £ epsilon N v nu O e getal e 2,7183 n getal pi 3.1416 •g- valversnclling (gemiddeld in Nederland^ 9,81 ms’ /VA constante van Avogadro 6,0220.1023 mol1 R gasconstante 8,3144 J mol ' K Po standaarddruk 1,01325.105 Pa (I atmosfeer) k constante van Boltzmann 1,3807.10 23 J K 1 Q constante van Stefan- Bollzmann 5,6703.10 8 W m 2 K4 constante van Wien 2,8978.10’3 m K h constante van Planck 6,6262.10’34 Js c lichtsnelheid (vacuüm) 2,9979.108 ms1 £o elektrische constante (per- mittiviteit van hel vacuüm) 8,8542.1012 F in 1 Po magnetische permeabiliteit (vacuüm) 12566.10 6 H m 1 e elementair ladingsquantum 1.6022.10 19 C F constante van Faraday 9,6485.104 C mol1 R\\ rydbergconstante 1,0968.107 in ' R°° rydbergconsiante 1.0974.107 m’1 pB bohrmagneton 9,2741.1024 A m2 rnv rustmassa proton 1,6726.10 27 kg mn rustmassa neutron 1,6748.10’27 kg mc rustmassa elektron 9,1095.10’31 kg 40 m BASISGROOTHEDEN VAN HET SI (D Z3 zr grootheid symbool eenheid symbool o Q. (D lengte I meter m D massa m kilogram kg tijd t seconde s stroomsterkte I ampère A temperatuur T kelvin K lichtsterkte I candela cd hoeveelheid stof n mol mol AANVULLENDE GROOTHEDEN EN EENHEDEN VAN HET SI grootheid symbool eenheid symbool (vlakke) hoek a radiaal rad ruimteboek Q steradiaal sr ENIGE VOORBEELDEN VAN EENHEDEN EN GROOTHEDEN IN HET SI grootheid symbool eenheid symbool kracht F newton N=kg.m.s'2 arbeid W joule J=N.m spanning V volt V=J.A’’.s 1 capaciteit C farad F=A.s.V 1 frequentie f hertz Hz=s‘* gewicht G newton N massa m kilogram kg . impedantie Z ohm ohm=V.A vermogen P watt zelfinductie L henry H=J.A'2 Bron: BINAS 41 s: ongeveer gelijk aan ± (staat) loodrecht op evenredig met // evenwijdig met komt overeen met # evenwijdig met en kleiner, groter dan evenwijdig aan «,» veel kleiner, gelijkvormig met veel groter dan congruent met (gelijk aan kleiner dan of gelijk aan en gelijkvormig met) = groter dan of gelijk aan A driehoek nadert tot Z hoek somteken (plus) (vierkants)wortel uit verschil- of minteken aiog logaritme voor ± som- of verschilteken grondtal a (plus of min) In natuurlijk logaritme xof. vermenigvuldigingsleken log logaritme van Bnggs -of/ deelteken (gedeeld door) sin sinus verhoudingsteken cos cosinus decimaalteken ‘g tangens tot en met cotg cotangens hieruit volgt max maximum % procent min minimum %o promille oo oneindig groot 4^ PERIODIEK SYSTEEM 1 0) naam nr naam naam nr nr o ro actinium 89 holmium 67 radium 88 co aluminium 13 ijzer 26 radon 86 Q americum 95 indium 49 rhenium 75 antimoon 51 iridium 77 rhodium 45 argon 18 jodium 53 rubidium 37 arseen 33 kalium 19 ruthenium 44 astaat 85 kobalt 27 samarium 62 barium 56 koolstof 6 scandium 21 berkclium 97 koper 29 seleen 34 beryllium 4 krypton 36 silicium 14 bismut 83 kurtchatovium 104 stikstof 7 borium 5 kwik 80 stronlium 38 broom 35 lantaan 57 tan taal 73 cadmium 48 lawrencium 103 technelium 43 calcium 20 lithium 3 telluur 52 califomium 98 lood 82 terbium 65 cerium 58 lutetium 71 thallium 81 cesium 55 magnesium 12 thorium 90 chloor 17 mangaan 25 tin 50 chroom 24 mendelevium 101 titaan 22 curium 96 molybdeen 42 lulium 69 dysprosium 66 natrium 11 unnilhexium 106 einsteinium 99 ncodymium 60 uraan 92 erbium 68 neon 10 vanadium 23 europium 63 neptunium 93 waterstof 1 fennium 100 nikkel 28 wolfram 74 fluor 9 niobium 41 xenon 54 fosfor 15 nobel ium 102 ytterbium 70 francium 87 osmium 76 yttrium 39 gadolinium 64 palladium 46 zilver 47 gallium 31 platina 78 zink 30 germanium 32 plutonium 94 zirkonium 40 goud 79 polonium 84 zuurstof 8 hafnium 72 praseodymium 59 zwavel 16 hahnium 105 promethium 61 helium 2 protactinium 91 43 £? ü *n I CM 2 0-3» -•33§^ë O. h. ?> 3®? 2 o I x> °. <1 T» S<1 z§ JX2 r* 2 GO o 8 o? s 3^“’ £2 *4> ^5 -3 - Ê «- •o s .H co Vi o} *o 2 CL. > z° R 2 o§ <5 2 no2 C «• ££ *c <** = QO r‘ o °'. X 3 m r* — ^9 n «p jo O\ «5 0 2 £ï Hg 2 <1 J?“ s__2 <2-3 •» b§— j 2 o a R = NS’ SS «.H 2 .»! R 5 *© O\ ÖO? < 2 s§ 8ÖC » S3 £ <1 3 E s2= £5 8 - ?? - *© o» CM SS ia s e.^ ? »© <§§ ÓS z§ a - 4 JO 2 < Q ri s?- czs oZ3 „ = 5 5 **? m5 u.8 £?’ ■ês £ 8 £ O - cm s5o a " s o - 2> ~~ < 5. cfl 8 > > R pH“ 21 e a 8 ÊB •r— o > CM Hr; 5§ o~ <£C 5«i oo jc 5 j s< < B _^l gj § CM *A____ oos «J o. C3 G o 08 .«§ -Ss' s •o | oO g 1 oO ï < = Z§ *5 ö S s£§ CQ = s □ 5 2 R | § I CN V-) sO - O Gegevens van metalen ED W O e ■o i 1 s c * s. I s E I £ z-x 3 ih CJ 3 — ■o c ‘ asbest 0.58 8.4 0.19 asfalt 1.4 93 0.60 bakeliet 1.3 93 0.2 105 bazalt 2.7 - 3.2 9.0 1.0 boter 0.86-0.87 calcict 2.7 ccment/beton 13-2.4 9.2 1.7 diamant 3.52 4.9 165.0 10'3 eboniet 1.15 16.7 0.17 108 fosfor (wit) 1,83 7.9 1017 germamum 5.46 3.1 63,0 g'PS 232 glas gewoon 2.6 8.4 0.93 10'2 flint 3.1 -3,9 5.0 0.8 grafiet 2,25 6.9 160.0 105 graniet 2.6 - 2.7 8.2 hout balsa 0.15 0.1 ebbe- 136 03 - 0.5 eike- 0.78 0.3 - 0.5 vure- 038 0.3 - 0.5 10'2 ivoor 1.9 kampfer 0,99 keukenzout 2.17 8.8 kurk 0,20 20.0 0.11 108 kwarts 2.5 73 0,22 102 marmer 2.7 8.8 2-4 10’ mica 2.8 8.8 0.4 - 0.6 10'4 naftaleen 1.15 13.0 nylon 1.14 17.0 0.3 papier 0.7-1,2 0,18 10' paraffine 0,89 29.0 0,26 10,s plexiglas 13 15.0 1.9 10' poly-etheen 0,93 22,0 0.3 polystyreen 1,06 13.0 0,08 porselein 2.4 8.0 1.0 1012 pvc 13 10.0 1014 rubber 13 11-20 0.15 1013 seleen 4.82 silicium 2.3 7.6 84.0 1O5 steen bak- 1.8 73 0.6 klinker 13-2.0 1.1 suiker 1.6 teflon 2.2 10.0 03 102 was 1.8 ijs (269 K) 0.917 22.0 2.1 zand (droog) 1.6 8.0 1.0 zwavel: rombisch 2.07 monoklien 1.96 1Ö23 47 0) E Relatieve diëlektrische constanten (relatieve permittiviteiten) Q) -£Z O A Vaste stoffen (T = 298 K) CB asbest 6,5 mica 7,0 c5 Q asfalt 2,7 nylon 3,5 calciet 8,0 - 8,5 papier 2,1 diamant 5,5 paraffine 2,2 eboniet 2,7 plexiglas (perspex) 3,0 fosfor (rood) 4,1 porselein 7,0 (wit) 3,6 rubber 2,8 germanium 16,0 seleen 6,6 glas (pyrex) 4- 5 silicium 12,0 glas 5- 10 suiker 3,3 hout 3-7 teflon 2,1 keukenzout 6.1 zwavel 4,0 kwarts 4,3 B Vloeistoffen (T = 298 K) aceton 21,0 glycerol 42,0 alkohol 24,0 koolstofdisulfide 2,6 aniline 6,9 methanol 34,0 benzeen 2,3 te tra 2,2 chloroform 4,8 tolueen 2,4 ether 4,3 water 80,0 C Gassen (T = 273 K, p = 1,0.10.5J Pa) ammoniak 1,0072 lucht 1,0006 koolstofdioxid 1,0009 methaan 1,0009 Magnetisme: Relatieve magnetische permeabiliteit A Diamagnetische stoffen B Paramagnetische stoffen (T = 298 K) bismut 0,99983 aluminium 1,000021 glas 0,999987 lucht 1,00000036 koper 0,999990 natrium 1,000008 water 0,999910 palladium 1,00078 waterstof 0,9999999979 platina 1,00021 48 zilver 0,999981 zuurstof 1,000018 O C Zachte ferromagnetische stoffen Dö massa % T A m CD O kobalt lOOCo 1.8 950 ZT (curiepunt 1400 K) (D 3 nikkel lOONi 0,6 400 (D (curiepunt 630 K) ijzer 'zuiver' 99Fe 5.103 2,2 80 (curiepunt 1040 K) stalloy 96Fe,4Si 3 ,104 2,0 40 45 permalloy 52Fe,45Ni,3Mn 2,5.104 1,6 24 78 permalloy 19Fe,78Ni,3Mn 1,0.105 1,1 4 supermalloy 13Fe,79Ni,5Mo,3Mn 8 ,105 0,8 0,2 mumetaal 18Fe,75Ni,5Cu,2Cr 1.0.105 0,6 4 hypemik 50Fe,50Ni 6 .104 1.6 4 mangaan-zinkferriet 48MnO-Fe2O2 1.2.103 0,36 (ferroxcube A ) 52ZnO-Fc2O3 nikkcl-zinkferriet 36NiO-Fc2O3 6,5.102 0,29 (ferroxcube B ) 64ZnO-Fe2O3 Samenstelling |irniax verzadigings B coörcitieve H D Hard ferromagnetische stoffen massa % T A m-1 staal: koolstofstaal 98Fe, IC, IMn 0.9 4 .103 wolfraamstaal 94Fe, 5W, IC 1,0 5,6.103 chroomstaal 95Fe, 4Cr, IC 1,0 5,2.103 remalloy 71Fe, 17Mo, 12Co 1,0 2,0.104 alnico I 63Fe, 20Ni, 12Al,5Co 0,7 3,5.104 alnico V (ticonal) 61Fe, 24(j?o, 14Ni, 8A1, 3Cu 1,2 4.4.104 bariumferriet 0,35 1,6.10 samenstelling remanente B coörcitieve H 49 2a / ill i f 5 S / > ____ Sgxë sS-S-g. i =2 0 = ? / pl h 2-S.E^S aZ^ O < ski I! trifi É o > -§3 sh n11 -Hps - =* 5 o J H^o o ï ?|s1 p ■> o 1- §U12 ^■5< 13§ g o Jf 5> 0 M tl pOï c >- °c a> L f 5 5 °< o is ê 8 S I 05 x§d| f y> I s-e 3 & * 1- cz O -S Ë il o 1ibn °-8 o 8> Xi -O i -S^^25|=3f!HiJlL üH” g S HiM i 1 § :S“ i tzT mi« ttün Hin« 2 5 *c lt"“i i u * c 3 z o i i l| !l lis Ss-slshH- £i <= S2- c o o “o o ’c c o * E» o h§ > i:s -22 !; o 25 ’öL o Z ft ?p E o ;s 5 o U • I ral 50 O GONIOMETRISCHE FORMULES CD to $ i. 360° = 2tc rad. 1 180 w 1 rad. =----- = 57° 17'44" x- it c D Q. 2. x2 + /,2 = i* a> sin a = y/r cos a = x/r tan a = y/x y 3. sin a = cos(90° - a) cos a = sin(90° - a) sin a tan a cos a x 4. sin 0° = sin 0 = 0 cos Vilt = cos 90° sin 30° = sin = l/20 cos V3K = cos 60° sin 45° = sin %n = ’/2VÏ cos !/47C = cos 45° sin 60° = sin ’/jtü = !/2V3^ COS VöK = cos 30° sin 90° = sin = 1 cos 0 = cos 0° 5. sin2 a + cos2 a = 1 tan2 a + 1 = 1 cos2a 6. sin(180° - a) = sin(7ï - a) = sin a cos(180°-a) = cos(tc - a) = -cos a lan(180° - a) = tan(K - a) = -tan a sin(180° + a) = sin(7C + a) = -sin a cos( 180° + a) = cos(tc + a) = -cos a tan( 180° + a) = tan(jc + a) = +tan a sin(360° - a) = sin(2K - a) = -sin a cos(360° - a) = cos(2tc - a) = +cos a tan(360° - a) = tan(27i - a) = -tan a 51 ^4^ ? a> ■a n(360° + a) = sin(2rt + a) = sin a c 3 cos(360° + a) = cos(2k + a) = cos a cn tan(360° + a) = tan(27t + a) = tan a £ sin(- a) = sin(7t - a) = -sin a cc cos(- a) = cos(n - a) = cos a "cc Q tan(- a) = lan(7t - a) = tan a sin(a± p) = sin a cos p ± cos a sin p cos(a ± p) = cos a sin p ± sin a cos p tan a ± tanp tan(a± p) 1 ± tan a tan p 8. sin 2a = 2sin a cos a cos 2a = cos2a - sin2a = 1-2 sin2a = 2cos2a - 1 2sin2a = 1 - cos 2a; 2cos2a = 1 + cos 2a 2tan a tan2 a 1 - tan2 a 9. sin ot + sin p = 2sin !/2(a + P) cos ’/2(a - P) sin a - sin p = 2sin ’/2(a - P) cos */2(a + p) 10. cos a + cos p = 2cos !6(a + p) cos ’4(a - p) cos a - cos P = 2sin ’/2(a + p) sin !/2(a + p) sin a , 11. lin.------= 1 (Voor a uitgedrukt in rad.. a a = 0 is sin 0,15 = 0,1494 en tan 0,15 = 0,1511) d sin cot 12. Voor co = constant geldt: ------= (P cos (Pt dt d cos 52 O d2 sin col 13. uit 12. volgt: = - (O2 sin tol dt2 n> 2= d2 cos cot c/> = - co2 cos (Dt c dl2 ZJ Q_ LOGARITMEN a> Twee grondtallen zijn bij logaritmes gebruikelijk: - 10 voor Briggse logaritme, notatie log x - e voor natuurlijke logaritme, notatie In x (e = 2,7182818. .) eigenschappen: log x = a en x = 10a (x>0) log 1 = 0 log 10 = 1 In x = a en x = ea (x>0) In 1 = 0 In c = 1 log a.b = log a + log b (a>0 en b>0) . a . * . log —= log a - log b (a>0 en b>0) log an = n.log a (a>0) 108 a = k?U) = °’43429 •,n a (a>0) • log a In a = —°— = 2.30259 . log a (a>0) loge Bron: VDV 53 0) ■O COMPLEXE REKENWIJZE c 3 Een complex getal z bestaat uit een reëel deel a en een imaginair deel b. Het getal U) z wordt dan genoteerd als z = a + i.b waarbij i het imaginaire getal is dat geken s merkt wordt door: r = -1 CÜ lm Complexe getallen worden in het complexe 21 o vlak weergegeven als punten. Het complexe -t vlak is opgebouwd uit een reële as met grond ?--3 getal 1 en een imaginaire as mei grondgetal i. : 2 In nevenstaande figuur zijn twee complexe -i—i- H----- getallen zi en Z2 weergegeven 2 3 Zl = 2 + 4.i Z2 = -2 + 3.i De basis rekenoperaties met complexe getallen worden als volgt gedefinieerd als zl = a + b.i en z2 = c + d.i dan geldt: zl + z2 = (a + c) + (b + d).i zl - z2 = (a - c) + (b - d).i zl x z2 = (a.c - b.d) + (a d + b.c).i zl (a.c + b.d) (b.c-a.d) . x2" (c2 + d2)l +(c(c2 + d2/ Complexe getallen worden in de elektronica veelvuldig gebruikt om eigenschap pen van filters te beschrijven De reden dat complexe getallen zich daartoe uitmun tend lenen is gelegen in de eigenschappen die nu afgeleid worden. Hiervoor werd een complex getal z door middel van een punt in het complexe vlak weergegeven. Men kan dat punt echter ook door een pijl aan laten wijzen waarbij de basis van de pijl in de oorsprong (hel midden van het complexe vlak) ligt. Opdat de pijl goed gericht staat, moet hij aan twee voorwaarden voldoen: (zie figuur) lm Z-a+ib Re .„....^54 O I) de lengte van de pijl moet gelijk zijn aan de afstand van de oorsprong tot aan DJ het punt. Er geldt dan als z = a + i.b D> lengte pijl = r = VaT + b2 w 2) de hoek Q die de pijl met de reèle as moet maken volgt uit: g* 3 tan Q = b/a of Q = arctan(b/a) O. CD Omdat z = a + i.b en sin Q = b/r en cos Q = a/r geldt ook: z = r.(cos Q + i.sin Q) Volgens de wiskundige Euler geldt dat e' = cos Q + i.sin Q. Dit betekent dat z op de volgende drie manieren geschreven mag worden: z = a + i.b = r.(cos Q + i.sin Q) = r.e1 Wat gebeurt er nu als men van de pijl r constant houdt, maar de hoek Q steeds groter laat worden. In dat geval gaat de pijl naar links rondraaien en uiteindelijk zelfs een complete cirkelbeweging uitvoeren. Wiskundig is het ronddraaien van de pijl eenvoudig aan te geven door Q te schrijven als: Q = constante.t waarin t de tijd voorstelt. Hoe groter t nu wordt, des te groter Q wordt. De constante moet de eenheid hoek gedeeld door seconde hebben om er voor te zorgen dat Q een hoek blijft. Druk ken we hoek niet uit in graden (360 is I x rond) maar in radialen (2. radiaal is 1 keer rond) dan wordt de constante gegeven door: constante = 2.rc/tijdsdeel Men past deze schrijfwijze regelmatig toe bij wisselspanningen en neemt dan voor genoemd tijdsdeel de periodetijd T van die wisselspanning of 1/f met f = de frequentie van de wisselspanning. Dit levert op: Q = 2.n.f.t waarbij f = l/T 55 CÜ Schrijven we de wisselspanning nu als: O v(t) = vo. e i.2.n.f.t = vo.(cos(2.n.f.t) + i.sin(2.n.f.t)) dan wordt duidelijk dat men -of- het reële -of- het complexe deel van deze weer gave kan nemen om de oorspronkelijke wisselspanning terug te krijgen. Het opmerkelijke is dan dat zo’n wisselspanning niets anders voorstelt dan een pijl met lengte vo die in het complexe vlak in T seconden 1 keer ronddraait. Het grote voordeel van deze schrijfwijze is dat complexe wiskundige bewerkin gen gemakkelijker uit te voeren zijn met de e-macht schrijfwijze dan met sin- en cos-functies. Bron: VDV Wisselspanning in complexe vlak. ULTIboard f75“ (flH.S6mcl.BTW Evaluatie Versie tn verzendkosten) • ULTIcap schema- en ULTIboard printontwerp plus L 2 autorouters, 32 bit, ontwerpcapaciteit 200 pins • Nederlandstalige Intro- en leerboeken MidB Var» In hd bt|znn»lcr«Jr RLAL IIMt ckjciuchuppcn »pn'kndr 11LTIDM® Met nilm IS 000 ijvbnilkm wvn-ldwthlIx-hoon ULTIIwvrd \ Drn tot dc loomiongevcndc CDA-systcmcn i I 1 dLïiWWtE 56 J lECMNOtOGV U VAN COISICEPT TOT F» LOT IISI ÉÉN OAO • POLEN EN NULPUNTEN aO Eigenschappen van filters zijn in het complexe vlak handig af te leiden met be hulp van polen en nulpunten. W Aan de hand van een voorbeeld wordt toegelicht hoe deze methode werkt. c Z5 In de complexe schrijfwijze geeft men een wisselspanning met wisselende ampli Q. tude weer door gebruik te maken van de variabele p. Indien p = a + i.b dan is de (D wisselspanning: V_ = ep* a I + i.b.t = e_ at eib« De factor a geeft dan aan of de grootte van de wisselspanning afnemend, con stant of toenemend is. Er geldt dus: a < 0 gedempte trilling a = 0 : constante amplitude a > 0 : oscillatie Stelt men b nu gelijk aan b = 2.n f dan herkent men hier de schrijfwijze van een constante sinusvormige wisselspanning zoals gebruikt bij het hoofdstuk "comple xe getallen". Bij de analyse van filter eigenschappen zet men de variabele p in het complexe vlak op de imaginaire as uit Dat betekent dat men p gelijk kiest aan i.2.rc.f. Zie figuur-1. Beschouw nu een eenvoudig R-C-filter (figuur-2). Links wordt hierop een wissel spanning aangeboden en over de weerstand R takt men de spanning af. Bekend is van dit filter dat de lage frequenties niet doorgelaten worden, de hoge wel. Dit valt eenvoudig uit te rekenen als men zich realiseert dat de impedantie van de ca paciteit gegeven wordt door: 1 I Zc = i.2.n.f.C PC De uitgangsspanning Vuit over de weerstand wordt nu: Vuit R pRC Vin R+l/pC pRC+l 57 I m c a> o ■o o 4F c R □ R« -2- ca Q -1- QO O jQp O Rc -3- -4- VU1T 90 VIW f Q 0 ta -5a- -5b- 58 O Uit deze fonnule volgt nu dat als p = 0 de uitgangsspanning eveneens nul W is. Men noemt daarom p = 0 het NULPUNT van dit filtcrtje. In het com 5) plexe vlak £ wordt dit nulpunt aangegeven met een klein cirkeltje, (figuur-3). w PT De noemer van Vuit kan ook nul worden voor het geval dat geldt: p = - C 1/RC. Dit treedt op als p niet imaginair is maar ook een reëel deel heeft 3 Q. gelijk aan : a = -1/RC. O Opmerking: zodra de wisselspanning aan dc ingang geen constante ampli tude meer heeft gaal dit deel van p een rol spelen. Men noemt nu p = - 1/RC dc POOL van dit filter. Dit wordt d.m.v. een kruisje aangegeven, (figuur-3) Hel eenvoudige RC-filtcr wordt nu volledig beschreven door hel nulpunt en dc pool in hel complexe vlak. Heeft men een bepaalde frequentie (figuur-4) dan vindt men dc uilgang- sspanning door vanaf die frequentie pijlen te trekken naar nulpunt en pool. Door de lengte van de nulpuntspijl TE DELEN door de lengte van de poolpijl bepaalt men dc verhouding van uil- en ingangsspanning bij die fre quentie. Dit levert als resultaat: bij f=OHz is de lengte van de nulpijl nul en dus de uitgangsspanning ook nul. Hoe hoger dc frequentie, des te meer nul- en poolpijl dezelfde lengte kri jgen. Dus wordt Vuil/Vin nagenoeg gelijk aan 1. Zie figuur 5-a. Tevens kan men uit dit figuur de fasehock tussen uit- en ingangsspanning bepalen, door de hoek tussen nulpijl en horizontaal te verminderen met de hoek tussen poolpijl en dc horizontaal. Zie figuur 4 en 5-b. BRON: Grondslagen van dc Elektronica; J. Davidsc 59 O) ■O FOURIER-TRANSFORMATIE c 3 c/> De Fourier-lransformatie is de wiskundige methode waarbij tijdgedrag van signa len gekoppeld wordt aan de frequentie-inhoud van die signalen. In formulevorm ziet dat er als volgt uit waarbij f(t) het tijdgedrag weergeeft en F(co) de frequentie-inhoud co Q f(l) = 2^ JF(Ü>) ’ e ÜM . do) f(co) = Jf( t) . e"’0* . dt Van een aantal periodieke signalen, die regelmatig bij het testen van versterkers gebruikt worden, geven we op de volgende bladzijde zowel het tijdbeeld (zoals waargenomen op bijvoorbeeld de oscilloscoop) als de frequentie-inhoud. Moder ne gecomputeriseerde meetapparatuur kan vaak beide vormen weergeven waar bij gebruik gemaakt wordt van de FFT-eigcnschap dat het aantal interne berekeningen beperkt blijft (FFT = Fast Fourier Transformatie) 'V o o a) S*>us l'U—* d) DnehoeUspanning Mo — VW\ - Ito- 2)4 0 2 8 8 b) 0>rac «uncM Mo — s) Zaastanospaz'n.ng Mo — ■■ 0 3) 'in Tt t o 2 4 0 8 10 2 c) BtokflOH - 60 Mo—* f) O/erstuurde versterkor Mo—* INTEGRALEN O w d J xn dx xn+l mits x * -1 ƒ sin(x) dx = -cos(x) pdx = ln(x) mits x > O J X ƒ cos(x) dx = sin(x) ƒ ex dx = ex ƒ tan(x) dx = -lnlcos(x)l I ƒ ea xdx = -.eax dx = tan(x) J a ƒ cos2(x) mits a>0, a#l J-J- dx = cotg(x) I ■'""S» sin2(x) ƒ ln(x) dx = x.ln(x) - x Jcosh(x) dx = sinh(x) [ ——r dx = arctan(x) Jsinh(x) dx = cosh(x) J I +x2 dx = arcsin(x) ƒ *— dx = ln(x + Vx2 ±1) 61 0) ■O STANDAARD AFGELEIDEN c 3 cn functie afgeleide voorwaarden ’S _ n-l «3 xn n.x Q 2 ln(x) x > 0 X ex ex ax ax ln(a) a > 0 sin(x) cos(x) cos(x) -sin(x) tan(x) Vcos2(x) cotg(x) — Vfcin2(x) i arcsin(x) Ixl < I -I arccos(x) <1 -x2) Ixl < I arctan(x) 1__ I + x2 1 arcsinh(x) <777 I arccosh(x) x > 1 •Vx2- I arctanh(x) 1 1-x2 62 functie O afgeleide voorwaarden Cü Q> sinh(x) £ cosh(x) 5F x- cosh(x) sinh(x) C 3 Q. (D tanh(x) 1 cosh2(x) cotgh(x) 1 sinh2(x) u(x). v(x) u(x) . v'(x) + u'(x). v(x) »(x) v(x). u'(x) - u(x). vz(x) v(x) (V(x))2 F(g(x)) dF dg(x) dg(x)’ dx RB ELEKTRONICA Ja, noteer mij met ingang van de maand: als nieuwe abonnee op het tijdschrift: RB ELEKTRONICA voor de prijs van slechts Hfl. 75,00 (ik ontvang dus 3 nummers gratis) Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Deze bon opsturen (zonder postzegel) naar: De Muiderkring BV Antwoordnummer 6114 - 1380 VBWeesp ir 0294-450460 - Fax: 0294-412782 63 O KLEURCODER1NGEN I ct c -< n ii lï ~ii>- metaalfilm weerstand 0) A B C D T O) — NTC weerstanden A: eerste cijfer D: macht van 10 B: tweede (eerste) cijfer T: tolerantie C: derde (tweede) cijfer TC: weerstandstemperatuurcoëfficiënt AJB/C D T zwart 0 zwart 0 bruin ± 1% bruin 1 bruin 1 rood ± 2% rood 2 rood 2 goud ± 5% R oranje 3 oranje 3 zilver ± 10% geel 4 geel 4 bruin ± 1% groen 5 groen 5 rood ± 2% blauw 6 blauw 6 groen ± 5% C>10pF violet 7 violet 7 wit ± 10% grijs 8 grijs -2 (0,01 pF) zwart ± 20% wit 9 goud -1 (0,1 Q) bruin ± 0,1 pF zilver -2 (0,01 Q) rood ± 0,25 pF groen ± 0,5 pF C>10pF wit ± IpF 64 ] O NDELING WEERSTANDEN IN SOORTEN o Q. z.(D D (Q [ kooHilm ] [ metaaltilm | metaalglazuur | f metaaloxide I _ regelbare weerstanden _____ r ~ ]______| draadgewonden | ; kooltüm ] [ metaaltilm I [ metaalglazuurj I metaaloxide | _ temperatuursathankelijke weerstanden (NTC. PTC) negatieve positieve temp coöttiaent temp coetticiént magneetveidgevoelige ~ weerstanden 1 ~ I______| Hall-generatoren I I magneetweerslanden I _ Spanningsathankeli|ke weerstanden (VOR) _ Lxhtafhankeiifke weerstanden (LDR) Rekgevoelige weerstanden (rekstrookjes) Bron: Deutsche Vitrohm 65 c o Waarderingsschema weerstanden I- ■O c (hoe lager het cijfer, hoe beter de prestatie) ra 2 ra a> Koolcom- Kool- Metaal- Metaal- Draadge- posiet film film oxide wonden Vcrmogensbercik 3 3 3 2 1 Weerstandsbereik 1 2 3 4 4 Tolerantie 4 3 1 2 1 Stabiliteit 4 3 1 2 1 Tc m pe ratu u rcoë f f. 4 3 1 2 1 Spanningscoëff. 4 3 2 2 1 Ruisgedrag 5 4 2 3 1 Frequenticgedrag 2 1 1 1 3 Diëlektr. const. 1 3 3 3 2 Isolaticwccrstand 1 3 3 3 2 Tempcratuurcyclus 3 2 1 2 2 Gebruik bij lage temperaturen 3 2 1 2 2 Vochtgcvoclighcid 4 3 2 2 1 Soldeerbaarheid 3 2 1 2 1 Opslag 3 2 1 2 1 Brandwerend 3 2 2 1 1 Impulsgedrag 1 3 3 2 2 Bctrouwbaaiheid 1 3 2 2 2 Kosten 4 1 3 2 5 Levertijden 4 1 2 3 5 Relatie prijs/ leveringstijd 5 3 1 2 4 Bron: Rutroniker 16/92 66 Ceuzetabel weerstanden (Ds (D Voordelen Nadelen s*=3 Kool-composiel breed weer vochtgcvoelig Q. (D bereik, Bij lange op 3 zeer goed slag treedt impulsgcdrag verandering hoge betrouw in wcerstands- baarheid waardc op. kosten Koolfilm Kosten, fre- Beperking in quenticgcdrag hoogohmige waarden Metaal film Kosten, tole Beperking in rantie, tempcra- hoogohmige tuurcoëfficiënt waarden Ruis- en fre- quenlicgedrag Mclaaloxide Kosten, frequen- Beperking in tiegedrag, lage hoogohmige weerstandswaarden weerstands hoge vermogens, waarden slecht ontvlam baar Draadgewonden Toleranties Kosten, afme temperatuurcoëf- tingen, fre- ficiënt, ruisge quenticgedrag drag, lage weer beperking in standswaarden, hoogohmige hoge vermogens, weerstands goede brandwe waarden rende eigenschap pen Bron: Rulroniker 16/92 67 C I E 48 E 96 E 192 E48 E96 E 192 E 48 E 96 E 192 E48 E96 E 192 E 48 E 96 E 192 100 100 100 160 255 255 407 649 649 649 101 162 162 162 258 412 412 657 102 102 164 261 261 261 417 665 665 104 165 165 264 422 422 422 673 105 105 105 167 267 267 427 427 681 681 681 106 169 169 169 271 432 432 690 107 107 172 274 274 274 437 698 698 109 174 174 277 442 442 442 706 110 110 110 176 280 280 448 715 715 715 111 178 178 178 284 284 453 453 723 113 113 180 287 287 287 459 732 732 114 182 182 291 464 464 464 741 115 115 115 184 294 294 470 750 750 750 117 187 187 187 298 475 475 759 118 118 189 301 301 301 481 768 768 120 191 191 305 487 487 487 777 121 121 121 193 309 309 493 787 787 787 123 196 196 196 312 499 499 796 124 124 198 316 316 316 505 806 806 126 200 200 320 511 511 511 816 127 127 127 203 324 324 517 825 825 825 129 205 205 205 328 523 523 835 130 130 208 332 332 332 530 845 845 132 210 210 336 536 536 536 856 133 133 133 213 340 340 542 866 866 866 135 215 215 215 344 549 549 876 137 137 218 348 348 348 556 887 887 138 221 221 352 562 562 562 898 140 140 140 223 357 357 569 909 909 909 142 226 226 226 361 576 576 920 143 143 229 365 365 365 583 931 931 145 232 232 370 590 590 590 942 147 147 234 374 374 597 953 953 953 149 237 237 237 379 60-1 604 965 150 150 240 383 383 383 612 976 976 152 243 243 388 619 619 619 988 154 154 154 246 392 392 626 156 249 249 249 397 634 634 68 158 158 252 402 402 402 642 WEERSTANDEN o Voor het berekenen van de vervangingsweersland van in serie geschakelde c weerstanden geldt: (D W IJ Rv = R1 + R2 + R3 enz. Slaan twee weerstanden parallel dan geldt de formule: O R1 xR2 ix v — R1 +R2 Voor het berekenen van de vervangingsweersland bij 3 of meer weerstan den parallel geldt: 1 1,1 1 Rv R1 R2 + R3enZ' Weerstand van een draad R=P^1 A Hierin is P soortclijke weerstand in fi/m/mm2 1 = lengte van de draad in meters A = doorsnede van de draad in mm 2 R = weerstand in ohm (O) Opgenomen vermogen In een weerstand P = UxI of: P = I2 x R of:P = U2/R Hierin is I = stroom door de weerstand in ampère (A) P = opgenomen vermogen in watt (W) R = weerstand in ohm (Q) U = spanning over de weerstand in volt (V) 69 K o CONDENSATOREN CC Wanneer twee condensatoren in serie worden geschakeld, kan de vervan- cn gingscapaciteit Cv worden berekend met de formule: 3 E Cl xC2 2 Cv =------C1 + C2 Bij meer dan twee condensatoren in serie geldt: I 1 1 1 Cv Cl +C2 + C3 enZ' Voor parallel geschakelde condensatoren geldt: Cv = C1 + C2 + C3 enz. Impedantie Bij een sinus-vormige wisselspanning met frequentie f (in Hz) is de impe dantie Xc van een condensator met de capaciteit C: XC = ;(ohm) 2nfC Capaciteit De grootte van de capaciteit van een condensator wordt bepaald door het oppervlak van elk der condensator platen, de onderlinge afstand d van de platen en de diëlektrische constante er van de tussenstof: £o ■ £r • A C = ■(farad) d Eo = 8,85.10 12F/m 70 ~n ZELFINDUCTIES o 3 Voor het berekenen van spoelen in serie geldt het volgende: c_ CD Lv = L1 + L2 + L3 enz. Zï F" ó Voor het berekenen van twee spoelen parallel geldt: LI xL2 v" LI +L2 Voor drie of meer spoelen parallel geldt: 1 1 1 1 Lv LI + L2 + L3 enZ’ Impedantie Bij een sinus-vormige wisselspanning met frequentie f (in Hz) is de impe dantie Xl van een spoel met zelfinductie L: Xl = 27tfL(ohm) Coëfficiënt De coëfficiënt van zelfinductie L van een spoel met lengte 1 en windings- aantal N en oppervl. A van de spoeldoorsncdc wordt gegeven door: Po . pr. N2 . A L =-----ï----- met Po=4.tc.10'7 H/m Pr=rclatieve magnetische permeabiliteit van de kem. 71 Tabel van de resultaten van: I parallel geschakelde weerstanden, cc parallel geschakelde spoelen/zelfinducties [ cn o> in serie geschakelde condensatoren. r L E a'inr- v \o co co r CD CD Oni’r'0cy\N’yr-O’jr' o uic\cou>aocMCOO'OOr*c*ici *£> OOC'r-Cf^lUlCOOriUICOOriUiaOO oj «r u> d O o h cm m ui --«r-<^ rMU)^oorHvnin'DcD<7\o®cDnr'OHa»r'’3,oma\ £ cd c\ »-« m ui r* ci r* ci cm ai r-COO^-Cr-CCMrixT^ ’r *—< •—< r—* cm cm n ocM®r»r^oa\knno®«r^,»OHHHC'iAOinc\(Nin _O o c\ co c\ O CM a><4> r* c\ ui a> a> a> r* r* r*i n m r*i m m •o “O r*cor*»'X>cMCiaic\^rcocMaiaociocir* ^o^cocMUir*dr> r- er Js r- co OHn^®r*a'O cm m ui r~ r> co cx o o o •-* i CM CM CM CM CM CM cm CM m r*i m r*i £ V ■o c mn®cDrsina\OHCMnnr^o^»POino^in®OH v r* r- co d ocMf*i^F*x>r^aocxo»-«cM(MrnTr^raia>aiai ,o V rs HHHHHHrHHrJN(Nr^(N(N(N(NOIN(N CM CM £ t o\®C'a\OH(Nr- CM a> c^ ao d CM m ui UI U> r* CD00Cia*OOOOr-C»- I co a> r* co d d OHCMmmxy’?inin®®®®rr*fs>rrvrrx »-«»-4r-<»-4,-<»-1»-4r-4»-4r-«r-CrH»-«»-4r- aior* CM ai*DM>r*r^cDcoa\cia\ OOOOr^^CrHrHrHrHr-CrHrHrH^ r-Cr-CrHrHr-Cr-Cf-Cr-Cr-Cr-CrHrHr-CrHr-C oir>o^«y»mr~oo»»r»r-a'.- 72 ooooooooooooo O CM W> CO CM r'riavr~'OoorMOrMir>ajrMr~mff»r^‘oaocMO r< rt IN CMomvmw>m^«r-«»-«rMCMrMn«->^in>öco^M T| 3ES0NANTIEKRINGEN O 3 )oor een weerstand R en een condensator C en een spoel L in serie of c •arallel met elkaar te verbinden ontstaat er een resonantiekring waarvan de =FC Rx'/Z 1 R »1 'r *2 I l I. af R =b C L parallel serie 1 csonanticfrcquentic fr=2^LC fr “ 2irlLC □ingkwalitcit Q = R . L C fr fr jandbreedte Af = Af Q Q iemping d4 mpcdanlic bij Zr = R Zr = R ■esonanüe b = Y = A/X+(_LLJZ7 idmittantie z Y \2 + (Xl Xc’ lx Z = ^/r2 + (Xl-Xc)2 jnpcdantic 73 c: Filtertechnieken a> ’cz Filters hebben de functie om delen van het signaal door te laten of tegen te C_> houden. Zo kennen we laagdoorlaatfilters (LDL), hoogdoorlaatfilters (HDL) en CU bandfilters (BF). De eigenschappen van filters worden niet alleen bepaald door Laagdoorlaat Tc 6dB/okt 1 fo = 2n RC Bessel Butterworth 12 dB/okt 1,414 Ca °'9076 ca Ca=27Tr = 2nf. R 0,6809 Cb = CB^^1 2nf. R b 2nf . R 18 dB/okt 0,9548 2 ca ca " 2n f. R = 2nf . R 0.5 CB = ^^ Cb = B 2n f. R 2nf. R 1 CD = ^^- cd = u 2n 1.R 2nf .R 24 dB/okt 0,7298 1,0824 Ca Ca = 2nf. R 2n1 . R 0,6699 Cb = 0^239 Cb " 2n f. R ö 2nf. R 1,0046 Cc = 2 Cc = 2nf. R 2nf. R 0,3827 °-3872 Cd = alle R's gelijk (4k7 ... 10 k) 74 CD=2n7-R 2nf. R Hoogdoorlaat 5 6dB/okt (V 1 Z fo = (D 2n RC O ZJ (D x- Q Bessel Butterworth 3 12 dB/okt 1,1017 0,7071 Ra = Ra = 2nf. C 2nf. C 1,4688 1,414 4F Rb = rb 2nf . C = 2nf. C M 18 dB/okt 1,0474 0,5 Ra - Ra = 2nf .C 2nf. C 2.008 2 rb = Rb = 2nf.C 2nf. C 1,3228 1 HF rd = rd = 2nf .C 2nf .C ■ T 24 dB/okt 1,3701 0,9239 Ra = Ra = 2nf .C 2nf .C 0,6699 1,0824 Rb = rb = 2nf . C 2nf .C 4b 0,9952 0,3827 4b 4b M Ro RC = RC = 2nf .C 2nf .C 2,5830 2,6130 » RD rd = 2nf. C 2nf .C alle Cs gelijk ca. 4,7 ... 10 nF c O) VOEDINGEN O) .£ ■O Onder voedingen voor elektronische schakelingen verstaan we stroom en De verhouding van het aantal primaire en secundaire windingen bepaalt de spanning aan de secundaire kant. De grootte van de trafo-kem plus de dikte van het gebruikte wikkeldraad plus eventuele koeling bepaalt de maximaal toegcstanc secundaire stroomslerkte. In deze beschouwing gaan we uil van ohmsc belastingen aan de secundaire kant. Indien de wikkelverhouding tus sen secundaire en primaire kant -T- bedraagt, dan geldt vooreen onbelaste trafo dat de amplitude (aangeduid met de index "o") van de wisselspanning aan secundaire zijde gegeven wordt door: E s, o= T-Ep, o De gemiddelde waarde van deze wisselspanning is nul Volt en de effectieve waarde bedraagt: s, eff ~ 0,707.Es o = T.Ep cff Deze effectieve waarde wordt meestal bij de trafogegevens vermeld. Tevens geeft de fabri kant aan welke maximale effectieve stroom- sterkte de trafo kan leveren bij dubbelfasige gelijkrichting. Voorbeeld: de effectieve waar de van de wisselspanning aan de primaire kant bedraagt 220 Volt. De trafo verhouding is 1:30. Dan is de effectieve waarde van de secundaire spanning 7,33 Volt en de amplitu de daarvan bedraagt 10,4 Volt. figuur 1 76 figuur 2 V I ENKELVOUDIGE GELIJKRICHTING (D O 3* Figuur 2 geeft de schakeling waarbij de wisselspanning enkelvoudig wordt 2. (D gelijkgericht. Over de diode D treedt een spanningsval van ongeveer 0,7 * Volt op die in de rest van deze beschouwing wordt verwaarloosd. De secun < daire spanning na de diode bestaat nu alleen uit positieve (of negatieve) O CD spanningshelften. Hierbij gelden de volgende relaties: Q. 5’ topwaarde : gelijk aan Es o = 1,414.ESi, e CQ CD gemiddelde waarde : 0,318.ES o = 0,45.Es e 3 effectieve waarde : 0.500.E s o = 0,707.Es> c Voor de berekening van de stromen door de diode deelt men de secundaire spanning door de belastingsweerstand R aan secundaire zijde. DUBBELE GELIJKRICHTING Hiervoor zijn in principe twee mogelijkheden. In de eerste plaats kan met dubbele windingen worden gewerkt. In de twee de plaats met de schakeling van Greatz. Deze laatste komt het meest voor en wordt daarom hier behandeld (figuur 3). Afgezien van het spanningsver- lies in de diodes (2 x 0,7 Volt) geldt hien topwaarde :EStO= 1,414.ES e gemiddelde waarde : 0,637.Es o = 0,90.Es effectieve waarde : 0,707.Es o = Es Ook hier geldt dat de secundaire stroomsterkte gelijk is aan de se cundaire spanning gedeeld door de belastingsweerstand. Aangezien elk van de diodes maar gedurende een halve periode geleidt is de ge middelde stroom per diode de helft van de effectieve secundaire stroom. De effectieve stroom per diode is dan 0,707 maal de effectie ve secundaire stroom. Dit betekent dal bij de gelijkrichting van Graetz de belasting per diode aanzienlijk wordt gereduceerd. figuur 3 cz CD VOEDINGS-CAPACITEITEN O) c Na gelijkrichting plaatst men meest een eleclrolytische condensator C over CD de belasting R. Deze condensator wordt door de trafo voortdurend bijgela O > den. Bij de nuldoorgangen van de secundaire wisselspanning geeft C een deel van zijn lading af waardoor de secundaire spanning minder zal fluctu Egcm. C — Es, o _ I-Ri' 0.5. Vr Voor dubbelfasige gelijkrichting wordt de rimpclspanning gegeven door: I Vr = 2.f.C waarbij f de frequentie van de wisselspanning is. R figuur 4 BRON: VDV 78 “i SCHAKELENDE VOEDINGEN (D O □r Bij een lineaire voeding maakt men gebruik van een transformator die de 50 2. o 1 Hz lichtnctspanning isoleert van het apparaat en de spanning voldoende omhoog of omlaag transformeert. Vervolgens wordt deze secundaire span < ning gelijkgericht, gebufferd door middel van condensatoren (grote exem o (D plaren omdat de spanning laag is) en geregeld door een actief circuit (serie Q. of parallel). Zie figuur-1. Aan deze schakelwijze kleven nadelen omdat de 5* transformator vanwege de lage lichtnelfrequentie groot moet zijn evenals 6t> 1 e»v ■O Door toepassing van een schakelende voeding kan het nadeel van de grote trafo en capaciteiten worden opgeheven. De lichtnctspanning wordt eerst gelijkgericht en gebufferd waarbij de buf- fercondensatoren naar verhouding klein kunnen zijn en toch veel energie in zich opslaan omdat de spanning nu hoog is (Ec=*/zCV2). Daarna wordt door een pulscircuit de gelijkspanning met hoge frequentie (»50Hz) omgezet in wisselspanning en toegevoerd aan een kleine trafo (freq. is hoog) die voor de benodigde spanningsaanpassing zorgt. Na deze trafo volgt opnieuw ge- lijkrichting en stabilisatie. CELIJK- RICXTtrC E STABILISATIE IBOAT1E Om ook een hoog rendement in de stabilisatie te bereiken zijn er drie mo gelijkheden, waarbij de lineair werkende stabilisatie-transistor wordt ver vangen door een schakelende transistor waardoor de warmteontwikkeling hierin minimaal is. c a) BACK REGULATOR (Vuil < Vin) cd O) .5= a> o- -o o L > 3 I cd ■o - ’c o CD b) BOOST REGULATOR (Vuit > Vin) c) FLY-BACK REGULATOR (Vuit = -Vin) 5 UIT De eisen die gesteld worden aan de spoelen L zijn hoog wat betreft de maxi male toegestane veldsterkte in de kem. Verzadiging mag niet optreden. Te vens moeten nu zwaardere eisen gesteld worden aan hoogfrequent ontsto- ring. Raadpleeg hiervoor ook pagina 81 e.v. BRON: VDV 80 -d OVERZICHT BATTERIJSOORTEN (D O Soort Mod. Spanning V Ri neg. pos. Temp.ber Opsi. Capverl. 3" 3 onbd/bcl. Q pool pool In’C tijd % CD' P.drg CK 13 1.25 zJaag Zn MnO2 -25..+54 2jr < S.nat P 2.08 2.0 0.4m£2 Pb PbO2 -10..+60 2 pm O S.drg CPK 5.5 53 nvt AlAu AlAu -25..+70 Agenda. Soort: P=Primair, S=secundatr, drg=droog; Model: C=cilindcr, K=knoop, ^pris matisch (doosmodel). Neg.- en Pos. pool: Voor matcriaalafkortingen: zie Periodiek Sys teem pagina 43. De hier weergegeven waarden zijn richtgetallen. Voor meer literatuur ver wijzen wij naarde originele fabrieksdocumentatie en de Duitstalige uitga ve Batterie-Lexikon (>600 p.) van Jaksch, ISBN 3-7905-0650-8, verkrijgbaar bij de Muiderkring, Weesp (tel. 0294-415210). Richtmaten van ronde batterijen type dia hoogte type dia hoogte R06 10 22 R 26 32 105 R 03 10,5 44,5 R27 32 150 "c R01 12,0 14.7 R41 7,9 3,6 RO 11 19 R42 11,6 3,6 C-> De typenummers hebben betrekking op de lEC-codc, die in de meeste fa- briekscatalogi worden vermeld. 82 TRANSFORMATORBEREKENING (D O ZT 3 O = kemdoorsnede in cm2 (beenbreedte x stapelhoogte= A x B) CÖ' W = vermogen in VA (product van spanning en stroom, respectievelijk in X" < V en A uitgedrukt). O secundair vermogen in VA (D Rendement = 100 x % Q. primair vermogen in VA 3* 1L I L I Amroh B.V. industrieel dealer voor Tekbench. Tektools en Tek-accessoires Bel voor meer informatie: (NL) Amroh B.V. Tel: 0294-450450 (B) N.V. Amroh Electronics S.A. Tel: 03-315.06.06 84 BEREKENING VAN RINGKERNTRAFO'S (D O Het wikkelen van ringkemtrafo's is moeilijker dan van traditionele trafo's. De voor- 2 raadspoel met wikkeldraad draait bij het wikkelen door de kern, terwijl deze kern (D om zijn as draait. Ondanks deze lastige wikkeltechniek zijn er speciale machines < ontworpen, die ringkemtrafo's snel en precies van wikkeldraad voorzien. De bij een O ringkemtrafo opgegeven secundaire spanningen gelden bij een volle weerstandsbe- (0 lasting. In onbelaste toestand zijn de secundaire spanningen hoger volgens onder Q. 3 staande tabel: (Q CD Vermogen toename Vermogen toename D nominaal spanning nominaal spanning 15 VA + 19% 225 VA + 7% 30 VA + 18% 300 VA + 6% 50 VA + 13% 500 VA + 4% 80 VA + 12% 625 VA + 4% 120 VA + 11 % 750 VA + 4% 160 VA + 8% 1.000 VA + 3% Bij dubbclfasige gelijkrichting en afvlakking is de onbelaste gelijkspanning de be kende factor 2 (= 1,414) x de opgegeven wisselspanning plus het hierboven ge noemde percentage. Bij nominale belasting is de gelijkspanning circa 10 % hoger dan de opgegeven wisselspanning. Een gelijkrichter neemt van de trafo een pulse rende stroom af hetgeen meer warmteontwikkeling ten gevolge heeft dan een sinus vormige stroom. De maximaal af te nemen continu gelijkstroom bedraagt circa O,63x de opgegeven wisselstroom. Ringkem voedingstrafo's zijn in veel secundaire spanningen en vermogens verkrijgbaar. Als men een niet verkrijgbare spanning nodig heeft, bijvoorbeeld 10 volt, is de eenvoudigste methode een 12 volts trafo te nemen en daar 2 volt van af te wikkelen. Voor berekening van het juiste aantal secundaire windingen volgen hier de aantallen windingen per volt voor verschillen de Amplimo trafo's: vermogen windingen vermogen windingen nominaal per volt nominaal per volt 15 VA 20 225 VA 4 30 VA 18 300 VA 3 50 VA 12 500 VA 2 80 VA 10 625 VA 1.8 120 VA 7 750 VA 1.7 160 VA 4 1.000 VA 1.3 Het gebruik van de 110 of 220 V als secundaire wikkeling i.p.v. primaire wikkeling is niet aan te raden, omdat de secundaire spanning dan sterk zal afwijken ten gevol ge van de in de verkeerde richting werkende correctiefaktor. Bron: Amplimo B.V. 85 C KOPERDRAADTABEL draad- draad gewicht lengte aantal toelaat draad- Imperia! CD diam. door in gram in m O wind. bare be diam. in Stan in mm snede p. km voor per crn lasting mm. ge dard (blank) in mm" g/km in wikkel- in A ëmail Wire d q weerst. ruimte 3 A p^r leerd Gauge of ’cz mrn S.W.G. O o> 0.03 0,000707 6,29 0,0426 43000 0,0021 49 0.04 0,00126 H.2 0.0720 28200 0,0033 48 0.05 0.00196 17.5 0.112 23500 0.006 0,08 47 0.07 0.00385 34,4 0,220 12900 0,011 0,10 45 0.08 0,00503 44.9 0,228 10700 0,015 0,115 44 0,09 0,00636 56,0 0,364 8600 0.019 0,127 43 0.10 0.00785 69,9 0.448 6700 0,024 0,138 42 0.12 0,0113 101 0,646 4860 0,034 0,163 40 0.15 0,0177 158 1,01 3120 0.053 0,200 38 0.16 0,0201 179 1.15 2760 0,060 0,212 38 0,18 0.0254 226 1.45 2270 0,076 0,236 37 0.20 0.0314 280 1,80 1890 0.094 0,259 36 0.22 0.380 339 2,18 1540 0,114 0,282 35 0.25 0.0491 438 2,80 1230 0,147 0,316 33 0.27 0.0573 511 3,28 1060 0.171 0,342 32 0.28 0,0616 550 3,52 1000 0,184 0,350 32 0.30 0,0707 629 4,03 890 0,212 0,374 31 0,32 0,0804 716 4.60 750 0.241 0,396 30 0.35 0,0962 857 5.49 640 0,289 0,430 29 0.38 0,113 1010 6,47 560 0,340 0,460 28 0.40 0.124 1120 7.20 510 0,377 0,487 27 0.45 0.159 1420 9,09 400 0,477 0,540 26 0,50 0,196 1750 11,2 310 0,588 0,595 25 0.55 0,237 2110 13,5 270 0,714 0,65 24 0,60 0,283 2520 16,2 230 0.849 0,70 23 0,65 0,332 2960 19 199 1.0 0.75 23 0.70 0,385 3440 22 174 1,16 0,81 22 0.75 0.442 3930 25.2 132 1,33 0,86 22 0,80 0,503 4490 28.8 118 1.51 0,92 21 0.85 0,567 5070 32.5 106 1.70 0,97 21 0.90 0,636 5680 36,4 96 1.91 1,03 20 0.95 0,709 6310 40.5 87 2,13 1,08 20 1,00 0.785 6990 44,8 2,36 1.13 19 1,10 0,950 8470 51,4 2.85 1,23 19 1,20 1,131 10100 64.6 3,39 1,34 18 1.30 1,33 11900 76.2 3,98 1,44 18 1,40 1.54 13700 88,2 4.62 1.55 17 86 1,50 1.77 15800 101 5,30 1.64 16 -I KOELLICHAMEN CD zrO Bij stroomdoorgang produceren transistoren warmte, die moet worden afgevoerd 3 om te voorkomen, dat de temperatuur van de transistorjunctie te hoog wordt. Hier CD X- voor maakt men gebruik van koellichamen in de vorm van vinnen, het metaal of < aluminium van de kast, soms van luchtaanjagers of koelstofgcvulde systemen. O In enkele gevallen is het eigen oppervlak van de transistor al voldoende groot om CD Q. luchtkoeling te geven, maar meestal is dit ontoereikend en zoekt men naar een pas 5’ send koellichaam. Welk model kocllichaam en hoe groot kan men experimenteel (Q CD bepalen, maar met hulp van specificaties van koellichamen is de juiste uitvoering 3 ook te berekenen. De daarvoor benodigde theorie luidt als volgt: de transistor produceert een warm tehoeveelheid P per seconde (uitgedrukt in watt), die de tem peratuur van de transistoijunctie L Tj (in graden Celcius) veel hoger laat zijn, dan de tempera tuur van de transistorhuis Tc en de temperatuur van het koelli chaam Ts en de temperatuur van de omgevingslucht Ta. Er geldt nu: Tj>Tc>Ts>Ta. Ieder element in de warmtestroom van junctie naar de omgeving zal meer of minder gemakkelijk wamte doorlaten. Dit wordt uitgedrukt in de thermische weerstand Rth van het betreffende materiaal. Er geldt de volgende regel: De thermische weerstand van een materiaal is gelijk aan het temperatuursverschil tussen warme en koude kant van het materiaal gedeeld door het warmtevermogen, dat er ondertussen door heen stroomt. In formulevorm: T2-Ti Rth = P Bij de data van koellichamen wordt altijd de thermi sche weerstand vermeld en men kan dus berekenen T? Tl hoe hoog de temperatuur van het koellichaam gemid deld zal worden als er een bepaald vermogen door heen stroomt. Er zijn echter bij de overgang transistor junctie naar de lucht meer thermische weerstanden aanwezig, dan alleen die van het koellichaam. Ook het transistorhuis heeft een eigen thermische weerstand en het maakt verschil of er tussen de transistor en het koellichaam een mica of siliconen isolatieplaatje zit c P= Ti-T* RthJC + RthCS +RthSA Aan dc hand van een voorbeeld laten we zien hoe een warmteberekening werkt: Voorbeeld Een transistor dissipeert 5 walt (TO-220 behuizing). Dc fabrikant vermeldt, dat RthJC = 3° C/watt. Tevens wordt gegeven, dat de junctietcmperatuur maximaal 150° C mag bedragen bij een maximale omgevingstemperatuur van 50° C. De tran sistor wordt zonder mica/siliconen isolatie, doch met warmtegeleidende pasta ge monteerd met een Gin-lbs schroef. Vraag: Hoe groot moet dc thermische weerstand van het kocllichaam zijn? Uit de grafiek (2) van de thermische weerstanden van transisloren kan worden af geleid, dat bij montage van transisloren zonder isolatieplaatjes en met toepassing van dc Gin-lbs schroef de RthCS gelijk is aan 1° C/watt. Hiermee zijn alle gegevens aanwezig om melde formule uit te kunnen rekenen en RthSA te bepalen. Invulling van de gegevens leert dan: 150-50 5 = dus RthSA = 16° C/watt 3 + 1 + RthSA De ontwerper kan aan de hand van dit gegeven en beschikbare ruimte in het produkt een juiste keuze maken uit geschikte koellichamen. 88 (D 1 o O (1) Thermafilm 0,002" zr 3 0.9 (2) Mica 0,003” (D 1 v» (3) Mica 0,002" x- 08 (4) Aluminium oxide 0,062” < 0.7 O h (5) Hard geanodiseerd 0,02" Q !»! (6) Beryllium oxide 0,062” Q. 0.6 5* 5 S (7) Direct kontakt (Q •o cc 0.5 CD 3 i s 0.4 H 0.3 p 0.2 I 0.1 0 L 0 2 3 4 5 6 Aandraai-moment schroef (inch-Lbs) 0 72 145 217 290 362 4 35 Interface druk (pst) Thermische weerstand RthCS van TO-3 transistor met warmtegeleidende pasta 50 ------(1) Thermafilm 0,002" «6 2 (2) Mica 0,003" 4.0 (3) Mica 0,002" (4) Hard geanodiseerd 0,02" ll (5) Direct kontakt to ° 3.0 ? g p* 3 E (>) JO 03 2.0 (2) H O) P (4) Ë 1 0 (5) i— 0 L 0 2 3 5 6 Aandraai-moment schroef (inch-Lbs) Thermische weerstand RthCS van TO-220 transistor met warmtegeleidende pasta ^59 c 0) NETFILTERS O) c Netfilters bestaan uit een geschikte combinatie van spoelen, weerstanden en CD o condensatoren, samengevoegd tot een enkele handzame unit. Ze hebben de > functie om stoorsignalen uit de netspanning te verwijderen. Het frequentiege- bied van deze stoorsignalen ligt grotendeels tussen 10kHz en 1000MHz. Voor .2 c de meeste toepassingen is het voldoende om een frequentiegebied te beschou x: wen van 10kHz tot 30MHz. De functie van netfilters is tweeledig: in de eerste o 0) plaats moeten ze verhinderen dat stoorsignalen van de bron op de netspanning gesuperponeerd worden. Ten tweede moeten ze voorkomen dat de altijd aan wezige 'vervuiling' van dc netspanning niet in een elektrisch apparaat door dringt. De opbouw van netfilters vindt altijd vanuit de volgende basisconfigu ratie plaats: L o 4= C2 IN C1 # UIT 4= C2 ■O De spoel L heeft bij toenemende frequenties een toenemende impedantie en verhindert op deze manier passage van stoorsignalen. De condensator C heeft bij toenemende frequentie een afnemende impedantie. Daardoor worden stoorsignalen bij hogere frequentie steeds meer naar aarde (nulleider) afgevoerd. De volgende figuur geeft aan via welke meetmethode men de stoorspanning van een bron kan bepalen. De ernaast gegeven grafiek geeft aan welke stoor- spanningen maximaal toelaatbaar zijn als functie van de frequentie voor huis houdelijke en analoge apparatuur. Voor medische-, wetenschappelijke- en in dustriële apparatuur liggen de storingseisen anders, zoals door de tweede gra fiek aangegeven wordt. De hier gehanteerde storingsnormen zijn bepaald door de 'Comité International Spécial des Pertubations Radio-électriques' (CISPR) en worden weergegeven in hun normbladen met respectievelijk de nummers 14 en 11. 90 7 Voor de bepaling van stoorspanningen bij frequenties boven 30MHz dient men anders te werk te gaan. Bij die frequenties gaat de netkabel namelijk als zend- antenne (Lechcr-lei ding) functioneren en is er sprake van maxima en minima langs de netkabel. Met een meetspoel wordt dan bepaald wat het maximum stoorvermogen is dat door de netkabel wordt uitgezonden. Grafiek 3 geeft de toegestane waardes volgens de VDE 0871-norm. grafiek boven 30MHz 75 G dB N pW K 35 L; 30 300 MHz LOG f Stoorsignalcn kunnen via meerdere wegen doordringen. Via geleiding (R), via inductie (L), capacitief (C) en via elektromagnetische straling (S=ExH). Stoor- signalcn van het laatste soort kunnen via passende metalen afscherming tegen gehouden worden. Stoorsignalcn, die doordringen via de genoemde R-L-C- wegen, kunnen door het netfilter worden verwijderd. Opvallend is dat men bij de constructie van netfilters afstemming van het optimale frequentiegebied kan bereiken door de lengtes van de aansluitdraden van de condensatoren optimaal tc kiezen. Immers bij hoge frequenties is de 'spoclinvloed' van deze aansluit draden niet meer verwaarloosbaar. 91 KEUZE FILTER Bij de selectie van een optimaal netfilter voor een bepaalde toepassing krijgt men met de volgende criteria te maken: a) welke nominale slroomsterkte? De waarde hiervan is temperatuur afhankelijk, b) welke omgevingstemperatuur? Normaal werkt men vanaf -25° C tot +40° C. Echter hogere en lagere omge vingstemperaturen kunnen optreden en dienen daarom gespecificeerd te wor den. c) klimatologische omstandigheden? Afhankelijk van de eisen dient men rekening te houden met de combinatie van luchttemperatuur en luchtvochtig heid. Tesltijden van filters onder zulke condities kunnen dan 4 of 10 of 21 of 56 dagen bedragen, d) welke demping van stoorsignalen wenst men? Voor deze belangrijke keuze zijn specifieke datasheets van de fabrikant nodig die dem- pingsinformatie verstrekken als functie van de frequentie, e) pulsvormige spanningen (oplopend tol waarden groter dan IkV) bepalen de klasse van con densatoren van hel nelfiltcr. Bijvoorbeeld: klasse XI verwerkt probleemloos pulsvormige spanningen ter grootte van 1,2kV gedurende 1,2 lot 50p.s. f) welke lekstromen naar aarde zijn toegestaan? Bij medische apparatuur mag de lek stroom maximaal 0,1 mA bedragen terwijl deze waarde bij computers op mag lopen tol 5mA (IEC62A resp. IEC348). Voorbeeld Van de serie Belling Lee (imp: Amroh) model SF 2010 is onderstaand de dem ping gegeven bij de uitvoering voor een nominale slroomsterkte van 2A...6A voor zowel symmetrische als asymmetrische stoorsignalen als functie van de frequentie. De lekstroom van deze serie filters bedraagt maximaal 0,20mA. Ook leverbaar tot 250 VAC, 0...400 Hz, kan gedurende 2 seconden spanningen verdragen van maximaal 2700 VDC. Het temperatuurgebied loopt van -25°C tot +85° C. Tytxx *crtc»m>rxr ClM'KImSlKS Im 0S61 3 I9?7| 'X TTÏÏ lil! I n : III l lT £ « I II I S. >0 “±ZI O «> I x z w H IM i , < ?0 >0 92 o 1' '00 IOC 5 FREQUENCY (MHz) O DIODES Si fi) Bij halfgeleider diodes is sprake van een N-gedotccrdc halfgeleidcrlaag die O in contact staat met een P-gedotcerde laag. Onder N-dotering wordt ver o’ o. slaan toevoeging van geringe concentratie van elementen uit de vijfde groep I = Io.(ea q De spanning U dient positief in de formule ingcvuld te worden als de P-zij- de van de diode positief is ten opzichte van de N-zijde. In de formule is a een constante met de waarde 0,5 voor U<0,5V en 1 voor U>0,5V. lo is de zogenaamde sperstroom en heeft in hel algemeen een zeer kleine waarde (< 10'5 A). k is de constante van Boltzmann enT is de absolute temperatuur van de P-N-junctie in Kelvin. De grootheid q is het elementaire ladings- quantum. Zodra U een waarde heeft die groter is dan +0,2V kan in goede benadering de diodevergelijking herschreven worden tot: I = lo.e“ l-U/k-T In deze instelling wordt een diode vaak gebruikt om een logaritmische rela tie te bewerkstelligen tussen de stroom I door de diode en de spanning U □ver de diode. Immers er geldt dan: ln(I) = ln(lo)+~^.U BRON: VDV 93 II III i k a 94 S00 38 Licht op LED's O £ O) Parameters Soort LED O Standaard Standaard Hoog Hoge o' rendement intensiteit Q. Q Doorsnede (mm) 3 5 5 5 (/) Max voorw.stroom (mA) 40 30 30 30 Nom.voorw stroom (mA) 12 10 7 10 Nom.voorw spanningsval (V) 2.1 2.0 1.8 22 Max.tegenspanning (V) 5 3 5 5 Max.vermogensdiss. (mW) 150 100 27 135 Piekgolflengte (nm) 690 635 635 635 Sericweerstand (in O) voor een: Voedings Laagvermogen Standaard Hoogvermogen spanning (V) LED (nom.5mA) LED (nom.10mA) LED (nom.20mA) 3 220 180 56 5 680 270 150 6 820 390 220 9 1.5k 680 390 12 2.2k 1k 560 15 2.7k 1.2k 680 18 3.3k 1.5k 820 24 4.7k 2.2k 12k Voor een in deze tabel niet voorkomende spanning is onderstaande formule bruikbaar: ______ V-Vf R = I Waarin: R de gezochte voorschakelweerstand in Ohm V de nominale spanning (klemspanning) in Volt Vf de nominale voorwaartse spanning over de LED in Volt I de nominale voorwaartse stroom in Ampère Aansluitingen: De meeste LED's zijn voorzien van twee vaak vierkante aansluitdraden, waarvan de langst de + of anode is en de korte de min of kathode. Deze laatste zit bij ronde LED's aan de zijde, waarvan de behui zing enigszins is afgeplat. O) Equlvalentenlijst LED displays. ■O o Deze lijst is met de uiterste zorg samengesteld van vervangingstypen met b de geringste specificatieverschillen. Produktwijzigingen cn/of fouten in de I ze opgave kunnen nimmer aanleiding geven tot aanvaarding van klachten ê cc c cc over (gevolg)schade. Q c Siemens Telt funk Hwlt Prd Rohm Liton Thoshiba Tl Stanley QualTec r HDl107r TDSR3160 LTS-4780AR t HD1107O TDS03160 LTS-4680AE HDl107g TDSG3160 LTS-4580AG HDl107y TDSY3160 LTS-4880AY L HA 2151" TDD" 5250 HDSP 5*21 LB6"10 LTD-6410" TL" 367 NA" 263 MAN6"10 C HA 2153" TDD" 5260 HDSP 5*23 LB6"40 LTD-6440" TL* 366 NK" 263 MAN 6’40 r HD1105" TDS"3150 NA" 143 HD 11311 TDSR5150 HDSP 5301 LA 6760 LTS 546AR TLR363 TIL 701 NAR 163 MAN 6760 L HDl131y TDSY5150 HDSP 5701 LA 6860 LTS-546AY TLY 363 T1L713 NAY 163 MAN 6860 HD 11310 TDSO5150 HDSP 5501 LA 6960 LTS-546AE TLS363 TIL 705 NAA163 MAN 6660 < H0l13lg TDSG5150 HDSP 5601 LA 6460 LTS-546AG TIG 363 TIL 717 N AG 163 MAN6460A HD 1132r TDSR5110 HDSP 5307 LTS-548AR TLR365 TIL 703 MAN 6775 HDl132y TDSY5110 HDSP 5707 LTS-548AY TLY 365 TIL 715 MAN 6875 c HD 11320 TDSO5110 HDSP 5507 LTS-548AO TLS365 TIL 707 MAN 6675 t H0l132g TDSG5110 HDSP 5607 LTS-548AG TLG365 TIL 719 MAN 6475 HD 1133r TDSR5160 HDSP 5303 LA 6780 LTS-547AR TIP 362 TIL 702 NKR 163 MAN 6780 ( LTS-547AY TIL714 NKY163 MAN 6880 HDH33y TDSY5160 HDSP 5703 LA 6880 TLY 362 F HD 11330 TDSO5160 HDSP 5503 LA 6980 LTS-547AE TLS362 TIL 706 NKA 163 MAN 6680 HD 1133g TDSG516O HDSP 5603 LA 6480 LTS-547AG TIG 362 TIL 718 NKG163 MAN 6480 HD 1134r TDSR5120 HDSP 5308 LTS-549AR TLR364 TIL 704 MAN 6795 HD 1134y TDSY5120 HDSP 5708 LTS-549AY TLY 364 TIL 716 MAN 6895 HD 11340 TDSO5120 HDSP 5508 LTS-549A0 TLS364 TIL 708 MAN 6695 HDl134g TDSG5120 HDSP 5608 LTS-549AG TLG364 TIL 720 MAN 6495 HDN11310 TDSL5150 LTS-646WE MAN6160 1 HDN11330 TDSL5160 LTS-547WE MAN 6180 ( ** Zie voor de importeursadressen ons adressenkalern j 10 9 l Vul voor ’ de kleurcode in: ( geel oranje rood groen 2 d Siemens y o 9 3 NC) Telefunken R Y O G Hwlt. Prd 3 7 5 6 5 OP Lilon R Y E G 6 b Rohm 7 8 9 4 OP B A(C) Toshiba R Y S G O Stanley R Y A G QualTEC. 7 8 6 4 Bron: Sclection Guidc Optoclectronic Devices van Telcfunken Electronic, Edition 1992 96 9 O FRANSISTOREN H Jitgaandc van de constructie van een transistor is een aantal eigenschappen -I emakkelijk te beschrijven en uit te leggen. In figuur 1-a slaat aan-gegeven s 3 at hij is opgebouwd uil drie lagen halfgelcidcrmateriaal. In dit geval wordt c/> e NPN-transistor besproken. Middenin zit de Basis beslaande uil een dun- w’ ic laag P-matcriaal met geringe dotering. Dus er zijn weinig gaten. Aan de o •uilenkanlen zitten twee N-lagcn die Emiltor en Collector worden ge- £ locmd. Daar is de concentratie gcleidingselektroncn veel hoger dan de ga- enconcentratic in de basis. Figuur 1-b geeft het schematische symbool van le transistor en een aanduiding van de schakeling waarin de transistor nceslal wordt gebruikt. Opvallend is daarbij dal de basis positief is ten opz- chte van de emiltor. Daardoor gaan elektronen vanuit E op weg naar B en irijgen daarbij zoveel snelheid dal ze door de dunne basis heen naar de :ollector C vliegen. Omdat de basis nauwelijks gaten heeft zullen weinig /an de versnelde elektronen met deze gaten combineren. Dit betekent dal er :en kleine basisstroom -Ib- nodig is om een grote collectorstroom -Ic- lc jcwerkstelligen. Ook volgt uit figuur 1-b dat geldt: Ic=Ib+Ic. 3nder de stroomvcrsterkingsfactor van een transistor verstaan we de ver- touding van Ic en Ib waarvoor dan geldt: Hit. = 7- lb /oor vermogenstransistoren (>100mW) heeft de stroomvcrsterkingsfactor vaarden van 10 en groter. Bij klein vermogen transistoren kan deze factor iplopcn lot waarden groter dan 200. Dit betekent dal een minimale basis aroom Ib nodig is om een grolc collcclorsiroom Ic op gang te brengen. Hiermee wordt precies de versterkingseigenschap van transistoren aange luid. l c CmA) V*N O. GSV 0. 63V N «cf 4 0. szv TE o .sv I v“ 0 I s>- CVO-FJ O 0v 0 O. 3 VC1 CA O ANALOG DEVICES V) CA c BURR BROWN S CYPRESS SEMICONDUCTOR 2 CB Q FERRANTI SEMICONDUCTORS GENERAL ELECTRIC SOLID STATE, INTERSIL HARRIS SEMICONDUCTOR INMOS IXYS zkizJXizkl MAXIM MOTOROLA SEMICONDUCTOR PRODUCTS INC. NATIONAL SEMICONDUCTOR NEC PHILIPS PLESSY SEMICONDUCTORS .|PMÏ> PRECISION MONOLITHICS CORP. seeo SEEQ TECHNOLOGY INC. SGS THOMSON MICROELECTRONICS 98 TEXAS INSTRUMENTS O IC Merkcoderingen (voorvoegsels voor typecoderlng) DJ 0) Prefix Fabrikant Prefix Fabrikant AD Analog Devices PCF Signetjes Am Advanced Micro Devices PIC Plessey s AH National Semiconductor PNA Mullard AY General Instrument R Rockwell C Intel R Raytheon (// CD RCA RAY Raytheon CDP RCA RC Raytheon o D Intel S Amencan Microsystems £ DG Siliconix SAA Mullard DM National Semiconductor SAA Signetics DS National Semiconductor SAB Mullard DP Advanced Micro Devices SAF Mullard DP National Semiconductor SCB Signetics EF ThomsorVEFCIS SCN Signetics F Fairchild SCP Solid State Saentific F Ferranti SE Signetjes G GTE SL Plessey H SGS SN Texas Instruments HC Hughes SP Plessey HD Hitachi SY Synerlek HEF Mullara TAB Plessey HEF Signetjes TBP Texas Instruments HM Hitachi TC Toshiba HN Hitachi TCA Signetics I Intel TCM Texas Instruments ICL Intersil TDA Mullard IM Intersil TDA Signetics INS National Semiconductor TEA Signetics KMM Texas Instruments TIB Texas Instruments LF National Semiconductor TIC Texas Instruments LM National Semiconductor TIF Texas Instruments LM Signetics TIL Texas Instruments LM Texas Instruments TIM Texas Instruments LS Texas Instruments TIP Texas Instruments NM National Semiconductor TL Texas Instruments M Mitsubshu TLC Texas Instruments MAS Mullard TMM Toshiba MBL Fujitsu TMP Texas Instruments MC Motorola TMS Texas Instruments MC Signetjes UA Signetics MC Texas Instruments UA Texas Instruments MJ Plessey UCN Sprague MK Mostek UDN Sprague ML Plessey UDN Texas Instruments MM National Semiconductor UGN Sprague MN Plessey ULN Signetics MP Micro Power Systems ULN Sprague MSM OKI ULN Texas Instruments MV Plessey UPB NEC N Signetics UPD NEC NE Signetics VM Texas Instruments NJ Plessey X Xicor NS National Semiconductor XR Raytheon NSC National Semiconductor z Zilog P Advanced Micro Devices z SGS P Intel ZN Ferranti PC Signetics pA Texas Instruments PCB Mullard pPD NEC 99 cn type behui P=PNP l’max Umax Imax stroom o zing w N=NPN mVV V A versterking mA 'w bij Ic c BC 107 I N 300 45 0.2 125 500 2 Cü BC 107A I N 300 45 0.2 125 260 2 BC 107B I N 300 45 0.2 240 500 2 2 BC 108 I N 300 20 0.2 125 900 2 Cü BC 108A I N 300 20 0,2 125 260 2 Q BC 108B I N 300 20 0.2 240 500 2 BC 108C I N 300 20 0.2 450 900 2 BC 109 I N 300 20 0.2 125 900 2 BC 109B I N 300 20 0.2 240 500 2 BC 109C I N 300 20 0.2 450 900 2 BC 140 II N 750 40 1 40 400 100 BC 140-6 II N 750 40 1 40 100 100 BC 140-10 II N 750 40 1 100 250 100 BC 140-16 II N 750 40 1 100 250 100 BC 141 II N 750 60 1 40 400 100 BC 141-6 II N 750 60 1 40 100 100 BC 141-10 II N 750 60 1 63 160 100 BC 141-16 II N 750 60 1 100 250 100 BC 160 II P 750 40 1 40 400 100 BC 160-6 II P 750 40 1 40 100 100 BC 160-10 II P 750 40 1 63 160 100 BC 160-16 II P 750 40 1 100 250 100 BC 161 II P 750 60 1 40 400 100 BC 161-6 II P 750 60 1 40 100 100 BC 161-10 II P 750 60 1 63 160 100 BC 161-16 II P 750 60 1 100 250 100 BC 177 I P 300 45 0.2 75 500 2 BC 177A I P 300 45 0.2 125 260 2 BC 177B I P 300 45 0.2 240 500 2 BC 178 I P 300 25 0.2 75 900 2 BC 178A I P 300 25 0.2 125 260 2 BC 178B I P 300 25 0.2 240 500 2 BC 178C I P 300 25 0.2 450 900 2 I II e III e e b b b c 100 c TO-18 J TO-39 S0T-65 type behui P=PNP O Pmax Umax Imax stroom w zing N=NPN mVV V A versterking mA bij Ic BC 179 I P 300 20 0.2 125 900 2 BC 179B I P 300 20 0.2 240 500 2 ZJs BC I79C I P 300 20 0.2 450 900 2 cz> BC 182 I N 300 50 0.2 100 460 2 BC 183 1 N 300 30 0.2 400 800 2 o BC 184 I N 300 30 0.2 100 850 2 Ü) BC212 III P 300 50 0.2 60 460 2 BC213 III P 300 30 0.2 80 800 2 BC214 III P 300 30 0.2 140 400 2 BC 237 in N 300 45 0.1 110 460 2 BC 238 in N 300 20 0.1 110 460 2 BC 239 m N 300 20 0.05 110 800 2 BC 307 m P 300 45 0.1 70 360 2 BC 308 m P 300 25 0.1 70 460 2 BC 309 ui P 300 20 0,05 70 800 2 BC327 in P 800 45 0.5 100 630 100 BC 328 ui P 800 25 0.5 100 630 100 BC337 in N 800 45 0.5 100 630 100 BC338 in N 800 25 0.5 100 630 100 BC414 in N 300 45 0.1 240 900 2 BC414B in N 300 45 0,1 240 500 2 BC414C m N 300 45 0.1 450 900 2 BC416 m P 300 45 0,1 240 900 2 BC416B m P 300 45 0,1 240 500 2 BC416C ui P 300 45 0.1 450 900 2 BC546 in N 500 65 0,2 75 500 2 BC 546A m N 500 65 0,2 125 260 2 BC 546B m N 500 65 0.2 240 500 2 BC 547 ui N 500 45 0.2 75 900 2 BC 547A m N 500 45 0,2 125 260 2 BC 547B in N 500 45 0.2 240 500 2 BC 548 in N 500 30 0.2 75 900 2 BC 548A m N 500 30 0.2 125 260 2 BC548B in N 500 30 0.2 240 500 2 BC 548C ui N 500 30 0.2 450 900 2 BC 549 ui N 500 30 0.2 125 900 2 BC 549B m N 500 30 0.2 240 500 2 BC 549C in N 500 30 0,2 450 900 2 1O 1 <2 o type behui P=PNP Pmax Umax Imax stroom (7> zing N=NPN mVV V A versterking mA 'cz> bij Ic E 03 BC55O III N 500 45 0,2 125 900 2 BC 55OB III N 500 45 0,2 240 500 2 03 BC550C III N 500 45 0.2 450 900 2 CO BC556 III P 500 65 0,2 75 500 2 Q BC 556A in P 500 65 0.2 125 260 2 BC 556B in P 500 65 0,2 240 500 2 BC557 ui P 500 45 0.2 75 500 2 BC557A in P 500 45 0.2 125 260 2 BC 557B ui P 500 45 0.2 240 500 2 BC558 m P 500 30 0.2 75 900 2 BC558A in P 500 30 0.2 125 260 2 BC 558B in P 500 30 0.2 240 500 2 BC 558C in P 500 30 0.2 450 900 2 BC559 in P 500 30 0.2 125 900 2 BC 559B in P 500 30 0.2 240 500 2 BC559C m P 500 30 0.2 450 900 2 BC56O m P 500 45 0.2 125 900 2 BC 560B in P 500 45 0.2 240 500 2 BC560C in P 500 45 0.2 450 900 2 RBElektronicaRBElektr RB Elektronica ElektromcaRBElektron ektronicaRBElektronic. Neem nu een abonnement op tronicaRBElektronicaR] het tijdschrift nicaRBElektronicaRBEl aRBElektronicaRBEleki "RB Elektronica", ElektronicaRBElektron ktronicaRBElektronica] - Elf maanden lang boordevol onicaRBElektronicaRBl informatie voor de elektronicus in de caRBElektronicaRBElel praktijk. RBElektronicaRBElektr ElektronicaRBElektron ektronicaRBElektronic. slechts ƒ 75,00 tronicaRBElektronicaR) nicaRBElektronicaRBEl Bel nu voor een abonnement: aRBElektronicaRBEleki Tl o Ir t vr\ r» > r' a R R Tl o Ir ♦ r> 0294-450460 102 type behui P=PNP Pmax Umax Imax stroom O zing N=NPN mVV V A versterking mA QJ bij Ic BD 135 S I N 7.5 45 1.5 40 250 150 1 3 BD 135-6 I N 7,5 45 1,5 40 100 150 (/> BD 135-10 I N 7,5 45 1.5 63 160 150 I II III IV V o e •b T0-3 X-58 i 10-126 ||U||TO-66P b” ! f t- 103 ecb b c e cn type behui P=PNP Pmax Umax Imax stroom o zing N=NPN mW V A versterking mA In 1952 stelde Shocklcy een halfgcleider- configuratic voor, die enige tijd later door Dacey en Ross werd gerealiseerd. Het ging daarbij om een stapeling van P- KSMCf QA»I 04AM s N-lagcn waar stroom doorheen kon lopen, geregeld door een zogenaamde w■•CZ) Gate, waarbij de stuurenergie aan die Gate extreem laag is. In sterk schema tisch opbouw ziet deze structuur (de Field Effect Transistor = FET) er als volgt uit: figuur 1. Tussen Sourcc en Dram zit in hel P-sub- straat een kanaal dal meer of minder open figuur I gaat afhankelijk van de spanning op de Gate. Wordt bij constante Vds (constante spanning tussen Drain en Source) de EK-UNCEMEMl drain-stroom gemeten bij verschillende DE PV ET ION TYPE spanningen tussen Gate en Sourcc dan TYPE ontstaal de grafiek van figuur 2. I Hieruit blijkt dal er twee hoofdlypen FET's bestaan, namelijk die al geleiden / als Vgs=OV (dcplelion-type) en die pas geleiden bij grolcrc Vgs (cnhanccment- type). De Id-Vds-Vgs karakteristieken pos nvt van een FET zijn in figuur 3 NEGATlVE 0 weergegeven. figuur 2 Qua opbouw kent men structuren van hel laterale type (opbouw in horizontale richting) en hel vcrtikale type (verlikale 2° Vj-OV opbouw). De voordelen van verlikale op bouw zijn: a) Drain aan huis, b) lage on weerstand en c) lage elektrische verliezen. Daarentegen hebben de later ale typen de volgende voordelen: a) Source aan huis, b) ongevoelig voor fout- spanningen en c) hoog frequentiebereik. ■n -3V BRON: A.S. Grove; Physics & Technol o-R ogy of Semi Conductor Devices o T 2 J 5 T 7 HITACHI; DATA-BOOK 1-15A JBL 05 figuur 3 co TYPE-OVERZICHT LINEAIRE SPANNINGSREGELAARS o O) 'co Type VU(V> I-, (A) Fabrikant* c Umax CU 723 2...37 0,15 NSC, SGS.TI 7805 5 1 Mot, NSC, SGS, TI CTJ Cö 7806 6 1 Mot, NSC, SGS.TI Q 7808 8 1 Mot, NSC, SGS, TI 7810 10 1 Mot, NSC, SGS. TI 7812 12 1 Mot, NSC, SGS, TI 7815 15 1 Mot. NSC, SGS.TI 7818 18 1 Mot, NSC, SGS, TI 7822 22 1 Mot, NSC, SGS, TI 7824 24 1 Mot, NSC, SGS, TI 78 L05 5 0.1 Mot, TI 78 L06 6 0,1 Mot, TI 78L08 8 0,1 Mot, TI 78 L 12 12 0,1 Mot, TI 78 L 15 15 0,1 Mot, TI 78 L 18 18 0.1 Mot, TI 78 L24 24 0,1 Mot, TI 78 M05 5 0,5 Mot, SGS.TI 78 M06 6 0,5 Mot, SGS.TI 78 M08 8 0.5 Mot, SGS.TI 78 M 12 12 0,5 Mot, SGS.TI 78 M 15 15 0.5 Mot, SGS.TI 78 M 18 18 0,5 Mot, SGS, TI 78 M 24 24 0.5 Mot. SGS.TI 78 S05 5 2 SGS.TI 78S06 6 2 SGS.TI 78 S 08 8 2 SGS.TI 78 S 12 12 2 SGS.TI 78 S 15 15 2 SGS.TI 78 S 18 18 2 SGS.TI 78S24 24 2 SGS.TI 106 Type I.. (A) Fabrikant* VU 7905 -5 - 1 Mot, NSC, SGS, TI 7952 -5,2 - 1 Mot, NSC, SGS, TI 7906 -6 - 1 Mot, NSC, SGS, TI 7908 -8 - 1 Mot, NSC, SGS, TI 7912 -12 - 1 Mot, NSC, SGS, TI 7915 -15 - 1 Mol, NSC, SGS, TI 7918 -18 - 1 Mot, NSC, SGS, TI 7924 -24 - 1 Mot, NSC, SGS, TI 79 L05 -5 -0,1 Mot. NSC 79 L 12 -12 -0,1 Mot, NSC 79 L 15 -15 -0,1 Mot, NSC 79L24 -24 -0,1 Mot, NSC AD 581 10(Ref) 0,01 AD AD 584 10; 7,5; 5; 23 (ReD 0,01 AD L 200 2,85..36 2 SGS L4705 5 0,5 SGS L4708 8,5 0,5 SGS L4710 10 0,5 SGS L4805 5 0,4 SGS L4885 8,5 0,4 SGS L4810 10 0,4 SGS L4812 12 0,4 SGS L4920 1,25...20 0,4 SGS L4921 1,25...20 0,4 SGS L4941 5 1 SGS 1 Type I.. (A) Fabrikant* o VU(V) Umax co L78XX 5.6; 8; 12; c 15; 18; 20; 1.5 SGS 24 L79XX -5; 5.2; 8; ra ra 12; 15; 18; -1.5 SGS O 20; 24 LM 109 5 0,5 Mol. Tl LM 117 1.2...37 0,5... 1.5 Mot. NSC.SGS.TI LM 120 H-5.0 0.5 NSC LM 120 H-12 -12 0,5 NSC LM 120H-15 -15 0,5 NSC LM 120 K-5,0 -5 1.5 NSC LM 120 K-12 -12 1.5 NSC LM 120 K-15 -15 1.5 NSC LM 137 -1.2...-37 0,5... 1,5 NSC LM 209 5 0,5 Mot, TI LM 217 1.2...37 0,5... 1.5 Mol. NSC.SGS.TI LM 309 5 0,5 Mol, TI LM 317 1.2...37 0.5... 1.5 Mol. NSC.SGS.TI LM 320 H-5,0 -5 0,5 NSC LM 320 H-12 -12 0,5 NSC LM 320 H-15 -15 0,5 NSC LM 320 K-5,0 -5 1,5 NSC LM 320 K-12 -12 1.5 NSC LM 320 K-15 -15 1.5 NSC LM 320 LZ-5,0 0,1 NSC LM 320 LZ-12 -12 0,1 NSC LM 320 LZ-15 -15 0,1 NSC 108 Type Fabrikant* VV) I..Umax (A) LM 320 MP-5,0 -5 -0,5 NSC LM 320 MP-12 -12 -0,5 NSC ME» LM 320 MP-15 -15 -0,5 NSC ■mC> LM 320 T-5,0 - 1.5 NSC •c» LM 320 T-12 -12 - 1,5 NSC LM 320 T-15 -15 - 1,5 NSC LM 337 -1.2...-37 - 0,5... - 1,5 Mot, NSC LM 78XX 5; 12; 15 1 NSC LM 79XX -5; 12; 15 - 1,5 NSC MAX 663 1,3...16 0,04 Max MAX 664 -L3...-16 0,04 Max MX 78XX 5; 6; 8; 12; 15; 18; 24 1,5 Mot, TI =(A 78XX) MX 79XX -5; 6; 8; 12; 15; 18; 24 - 1,5 Mot, TI (=A 79XX) REF01 10 (rcf) 0,02 Max REF02 5 (ref) 0,02 Max * De gebruikte afkortingen hebben de volgende betekenis: AD = Analog De vices; Int = Intersil; Max = Maxim; Mot = Motorola; NSC = National Semi- conductor Corporation; SGS = SGS-Thomson; TI = Texas Instruments. Voor adresgegevens: Zie de F.I.G. lijst achterin deze uitgave! ** Meer weten over de praktische toepassingen van deze produkten? Lees dan onze uitgave Lineaire Spanningsregelaars in de serie T + T (Theorie + Toepassing), waarin op heldere wijze vele schakelingen, gebaseerd op enige theorie worden besproken. ISBN 90 6082 356 7 Prijs ƒ 32,50. Te koop bij de erkende boekhandel, radio-onderdelenwinkels of recht streeks bij uitgeverij De Muiderkring, telefoon 0294-415210. m 09 Ui DC/DC OMZETTERS (Naar een artikel in RB Elektronica) O w DC/DC omzetters worden gebruikt om een lagere of anders gepolariseerde Ö5 c batterij(gelijk)spanning om te zetten in een andere gelijkspanning. Hiernaast ra een afbeelding van een veelgebruikte behuizing voor spanningsomzetters met eronder een selectie uit vele typen van enkele toonaangevende fabrikanten. Type Pen Pen Pen Pen Pen Pen Pen Pen ra 2 3 4 5 6 7 8 Vin Vult Imax O XXX 7660 NC CAP* GND Vout Lv osc +Ub + 10 SI 7661 NC CAI'* GND Vout Lv osc +Ub +20,0 ICL 7662 NC CAP* GND CAP- Vout Lv osc +Ub *4.5 +22 MAX 630 LBR Cx Lx GND +Vs 1c VFB COMP *2.0 +16.5 175mA MAX 631 LB1 LBO GND Lx Vout CP VFB COMP +2.0 + 5.0 40 mA MAX 632 LB1 LBO GND Lx Vout CP VFB COMP +2.0 + 10,0 40 mA MAX 633 LB1 LBO GND Lx Vout CP VFB COMP +2.0 + 15,0 40 mA MAX 634 LBR LBO CX GND Lx +Vs VREF VFB +2.3 -20,0 175mA MAX 635 -Vout LBO LBI GND Lx +Vs VREF VFB ♦2.0 40 mA MAX 636 -Vout LBO LBI GND Lx +Vs VREF VFB ♦2.0 :,5ó°o 40 mA MAX 637 -Vout LBO LBI GND Lx +Vs VREF VFB ♦2.0 -20,0 40 mA MAX 641 LB1 LBO GND Lx Vout EXT VFB COMP +2.0 ♦ 5.0 10W1) MAX 642 LB1 LBO GND Lx Vout EXT VFB COMP *2,0 + 10.0 10W1) MAX 643 LBI LBO GND Lx Vout EX1 VFB COMP *2.0 +20.0 10W1) MAX 680 Cl- C2+ C2- GND VCC Cl* V* + 5 ±10 (2x) RC4191 LBR Cx Lx GND +Vs Ic VFB COMP als MAX 630 TCA 720 Vin GND +Vs Vout *4.5 35.0 MC33063 COLL EMR CAP GND COMP +Ub Isns DRV *28.0 175mA 1) met externe MOSFET XXX: Op deze plaats staan codeletters van producenten: ICL=Intersil, MAX=Maxim, TSC=Teledyne en Si-Siliconix. LET OP: Alleen MAX heeft ingebouwde diode Dx voor hogere voedingsspanningen dan =6,5 V. Serie 766x is geschikt voor parallelschakeling. RC= Ratheyon en MC = Motorola. Hiernaast is een voorbeeld van een typische omzetter gegeven, waarbij een ingangsspanning wordt verhoogd tot een gelijk gepolariseerde uitgangsspanning. Raadpleeg voor meer gegevens de databoeken van de fabrikanten. Hun adressen zijn in deze uitgave opgenomen in het adresoverzicht onder Fabrikanten, Importeurs en Groothandel. Principeschema MAXIM Type MAX 630 110 ALL-07 Universal Programmer & Tester Neem nu kontakl met ons voor een gunstig geprijsde multi-functionele programmer Features; * Ingebouwde voeding ‘ Aansturing via parallelle of printerpoort van IBM compatibele PC, notebook of handbook * Socket adapters voor PLCCs, PGAs, QFPs, SOPs, TSOPs, etc. * Menu gestuurde software ondersteunend aan de typen; (E)EPROM, BPROM.PAL, GAL,PEEL, EPLD, FPL, MACH, MAPL, alle MPUs en MCUs van AMD, DALLAS, HITACHI, INTEL, MOTOROLA MICROCHIP, NEC, SGS-THOMSON, PHILLIPS,TOSHIBA, WSI en ZILOG. * IC tester voor 74/54/40/45XX DRAM en SRAM HI-LO SYSTEM RESEARCH CO. LTD. MUCO Industrie BV Bilderdijkstraat 116-118 1053 KZ Amsterdam tel; 020 6182981 fax; 020 6182797 K 11 O) O BEOORDELINGSCRITERIA ANALOGE IC’s O cCO Naar aanleiding van ccn onderzoek verricht in 1990 (*) is een pakket beoor Cü delingscriteria ontwikkeld voor de keuze van optimale analoge IC's voor O bepaalde toepassingen. co Dit resulteerde in een lijst met relevante gegevens en een voorkeur voor co o bepaalde typen IC's bij bepaalde toepassingen Onderstaande lijst geeft een samenvatting en bewerking van dit onderzoek. De volgende criteria spelen daann een rol: a) ruisgedrag; b) slew-limit (in hoeverre is hel IC in slaat om snelle grote signaalwisselin- gen te volgen); c) Gain BandWidlh Product (GBWP); d) stabiliteit bij minimale versterkingsfaclor (MSG); e) harmonische vervonning van 20Hz lol 20kHz (THD); f) common mode rejcclion bij 10kHz (CMR); g) maximale differentiële ingangsspanning begrenst door slew-limit (Vlh). In de lijst worden de toepassingsgebieden in zes subgroepen ondcrverdceld met daarin de aanduiding van het beste type in zijn groep: 1) microfoon voorversterker, 2) snelste 1 maal versterkingsbuffer, 3) stilste 1 maal versterkingsbuffer, 4) laagste totale harmonische vervonning; 5) lijn drijver met laagste THD; 6) hoogste Vlh lijn niveau trap. (*) Bron: STUDIOSOUND; juli/aug/scpl 1990 112 Data OpAmps Type Voed, Irnped. Slew- Offset Ruis Limit* spann. IN rate mVuit freq. Uuit _üY V=1 VDC ps ±mV ^Hz MHz Bipolaire typen LM607 ±3.. 18 100G 0,7 0,015 6,5 1,8 LM627 ±4.. 18 20G 4.5 0,015 3 14 LM637 ±4.. 18 20G 14 0,015 3 LM833 36 7 0,3 4,5 15 LS404 ±18 1,5 1 8 3 LT1001 ±15 80M 0,25 0,018 10,8 0,8 LT1077 ±2,5..15 700M 0,08 0,06 27 230 LT1097 ±15 70M 0,2 0,06 14 0,7 LT1112 ±1..15 80M 0,18 0,025 16 0,65 LT1114 ±1..15 80M 0,18 0,025 16 0,65 LT1124 ±15 4,5 0,25 2,7 12,5 LT1125 ±15 4,5 0,25 2,7 12,5 LT1128 ±15 20K 6 0,02 0,9 20 LT1178 +2.5.+15 2G 0,025 0,12 490,06 LT1179 +2.5.+15 2G 0,025 0,12 490,06 LT1190 +5..±5 BOK 450 3 50 50 LT1191 +5..±5 170K 450 1 25 90 LT1192 +5..±5 16K 450 0,2 90 350 LT1200 ±2,5..15 500K 50 0,5 30 11 LT1217 ±5...15 100M 500 1,0 6,5 10 LT1220 ±15 150K 250 0,5 17 45 LT1221 ±15 80K 250 0,5 6 150 LT1222 ±15 200K 200 0,3 3 500 LT1223 ±5..15 10M 1300 1 3,3 100 LT1226 ±5 ..15 15K 400 0,3 2,6 1000 LT1227 ±5..15 14M 1100 3 3,2 140 LT1229 ±2.. 15 25 M 2500 3 6 100 LT1230 ±2.. 15 25 M 2500 3 6 100 X 13 O) O Type Voed, Imped. Slew- Offset Ruis Limit- o spann. IN rate mVuit freq. Cü c ra y_ Uuit J1Y V=1 O VDC Q ps +mV >/Hz MHz ra 15 Bipolaire typen Q MAX400 ±3.. 18 200G 0,3 10 10 0,6 MAX402 ±5 1G 7 0,5 26 2 MAX403 ±5 1G 40 2 14 10 MAX404 ±5 1M 500 8 80 MAX405 ±5 2,5M 650 2 180 MAX406 2,5..10 5 0,5 150 0,04 MAX407 2,5..10 5 1 150 0,008 MAX408 ±5 10M 90 6 2 100 MAX410 ±2,4..5 49M 4,5 0,25 1,8 28 MAX412 ±2,4..5 49M 4,5 0,25 1,8 28 MAX414 ±2,4..5 49M 4,5 0,25 1.8 28 MAX420 ±15 1G 0,5 0,005 0,5 MAX421 ±15 1G 0,5 0,005 0,125 MAX422 ±15 1G 0,5 0,005 0,5 MAX423 ±15 1G 0,5 0,005 0,125 MAX428 ±5 10M 90 6 2 100 MAX430 ±15 1G 0,5 0,05 0,5 MAX432 ±15 1G 0,5 0,05 0,5 MAX435 ±5 800K 850 0,3 7 275 MAX436 ±5 8 OOK 850 0,3 7 275 MAX438 ±3..5 1G 60 0,5 25 MAX439 ±3..5 1G 60 0,5 25 MAX440 ±5 2M 370 2,5 12 160 MAX441 ±5 2M 370 2,5 12 160 MAX442 ±5 2M 370 2,5 12 160 MAX448 ±5 10M 90 6 2 100 MAX480 ±0,8..36 20G 12 0,025 0,02 114 Type Voed, Imped. Slew- Offset Ruis Limit- spann. IN rate mVuit freq. Y. Uuit J1Y V=1 VDC O ps ±mV VHz MHz Bipolaire typen MC33071 3..44 10M 13 0,5 6 MC33172 ±22 2 1 29 2,1 MC33076 ±2.. 18 200K 2,6 0,5 5 2 MC33078 ±5..18 175K 7 15 4,5 6 MC33079 ±5..18 175K 7 15 4,5 6 MC33102 ±2.. 18 1.3M 1,7 0,15 28 2 MC34072A 3..44 150M 13 0,5 6 NE5230 1.8.. 15 0,25 0,4 30 0,6 NE5234 2.. 5.5 0,8 0,4 25 2,5 NE5512 ±15 100M 1 0,7 30 3 NE5517 ±15 26K 50 0,4 2 NE5532 ±15 300K 9 0,5 8 10 NE5533 ±15 100K 13 0,5 6 10 NE5534 ±15 100K 13 0,5 6 10 NE5539 ±8 100K 600 2 4 350 NE5592 ±6 11K 4 110 SA5230 1.8.. 15 0,25 0,4 30 0,6 SA5234 2.. 5.5 0,8 0,4 25 2,5 SA5512 ±15 1OOM 1 0,7 30 3 SA5539 ±8 1OOK 600 2 4 350 SE5512 ±15 100M 1 0,7 30 3 SE5532 ±15 300K 9 0,5 8 10 TAA762A ±1^.18 200K 18 4 10 TAA762G ±1»5..18 200K 18 4 10 TAA765A ±1,5..18 200K 18 5,5 10 TAA675G ±1,5..18 200K 18 5,5 10 IHL 15 O) O Type Voed, Imped. Slew- Offset Ruis Limit- o spann. IN rate mVuit freq. CO c co Uuit J1Y V=1 g VDC ps ±mV •VHz MHz ra ra Bipolaire typen Q TBC2332B ±2.. 15 300K 0,5 10 TBE2335B ±2.. 15 3M 0,5 15 TAA2762A ±2.. 15 200K 0,5 4 TAA2765A ±2.. 15 200K 0,5 5,5 TAE1453A ±1..18 200K 20 5,5 TAE1453G ±1..18 200K 20 5,5 TAE2453A ±1..18 200K 1 5,5 TAE2453G ±1..18 2 OOK 1 5,5 TAE4453A ±1..18 2 OOK 1 5,5 TAE4453G ±1..18 2 OOK 1 5,5 TAF1453A ±1..18 2 OOK 20 4 TAF1453G ±1..18 200K 20 4 TAF2453A ±1..18 200K 1 4 TAF2453G ±1..18 200K 1 4 TAF4453A ±1..18 200K 1 4 TAF4453G ±1..18 2 OOK 1 4 CMOS Typen LMC661 ±5..15 1T 0,11 42 0,35 LMC662 ±5 ..15 1T 0,11 42 0,35 LMC662/0 ±5..15 1T 1,1 22 1,4 LMC664 ±5..15 1T 0,11 42 0,35 LMC6041 ±5..15 10T 0,02 1 83 0,1 LMC6042 ±5..15 10T 0,02 1 83 0,1 LMC6044 ±5..15 10T 0,02 1 83 0,1 LMC6061 ±5..15 10T 0,035 0,1 83 0,1 LMC6062 ±5..15 10T 0,035 0,1 83 0,1 LMC6064 ±5..15 10T 0,035 0,1 83 0,1 LMC6081 ±5..15 10T 1,5 0,15 22 1,3 LMC6082 ±5..15 10T 1,5 0,15 22 1,3 LMC6084 ±5..15 10T 1,5 0,15 22 1,3 LMC6482 ±3..15 1OT 1,3 0,11 37 1,5 116 LMC6484 ±3.. 15 1OT 1,3 0,11 37 1,5 Type Voed, Imped. Slew- Offset Ruis Limit- 03» spann. IN rate mVuit freq. CkJ V=1 c-z> y_ Uui« 0-3» VDC O ps ±mV >/Hz MHz gX3» CMOS Typen CZ> LTC1047 +4,7..±8 0,2 0,003 0,2 LTC1049 +4,7..±8 0,8 0,002 0,8 LTC1150 +5.+15 3 0,0005 2,5 LTC1050 ±5 4 0,0005 2,5 MAX450 ±10..15 10M 100 8 10 MAX451 ±10..15 10M 100 8 10 MAX452 ±5 100G 300 5 50 MAX453 ±5 100G 300 5 50 MAX454 ±5 100G 300 5 50 MAX455 ±5 100G 300 5 50 MAX457 ±5 10G 300 5 70 TLC1078C 1,4.. 18 0,05 0,6 0,1 TLC251AC 1,4.. 18 0,04 5 0,1 TLC251BC 1,4.. 18 0,04 2 0,1 TLC251C 1,4.. 18 0,04 10 0,1 TLC271AC 3.. 18 0,04 5 0,11 TLC271BC 3.. 18 0,04 2 0,1 TLC271C 3.. 18 0,04 10 0,1 TLC2272C 4,4.. 16 3,6 2,5 2,25 TS902B 18 1 1,5 40 1 TS912B 18 1 1.5 40 1 TSH151 ±7 1T 200 0,15 18 150 TS271B 18 1T 0,04 0,25 30-68 0,1 TS272B 18 1T 5,5 0,25 30 3,5 TS274 18 1T 5,5 1,1 30 3,5 TS27M4 18 1T 0,6 1,1 38 1 TS27L4 18 1T 0,04 1,1 68 0,1 X 17 O Type Voed, Imped. Slew- Offset Ruis Limit- _o spann. IN rate mVuit freq. CÜ c CTJ Uuit _qY V=1 O VDC O ps ±mV >/Hz MHz CQ Diversen Q AD705 ±15 40M 0,15 0,01 15 0,8 AD707 ±15 200M 0,3 0,005 9,6 0,9 AD795 ±15 10M 1 0,05 9 1,6 AD797 ±15 100M 20 0,01 0,9 AD810 ±5.. 15 5M 1000 0,5 2,5 100 AD811 ±5-15 1.5M 2500 0,5 1.9 140 AD817 ±5-15 300K 350 0,5 15 70 AD818 ±5..15 300K 300 0,5 15 100 HFA1100 ±4,5..5,5 50K 2300 2 4 850 HFA1120 ±45.5,5 50K 2300 2 4 850 HFA1130 ±4,5. .5,5 50K 2300 2 4 850 HFA1110 ±45.5,5 50K 1300 8 9 850 HFA1112 ±45.5,5 50K 2050 8 9 850 HFA1113 ±45-5,5 50K 2500 8 9 850 HFA1102 ±45-5,5 50K 2300 2 4 850 HA2839 ±10..175 10K 625 0,6 6 6 HA2840 ±10.. 175 10K 625 0,6 6 6 HA2841 ±10.. 175 170K 240 1 16 54 HA2842 ±10.. 175 170K 400 1 16 HA2842C ±10.-17,5 170K 400 1 16 HA2850 ±10..175 10K 340 0,6 11 HA2444 ±10.. 175 90K 160 4 26 45 HA5020 ±5-15 800 2 4,5 100 HA5221 ±10-175 70K 25 0,3 3,4 35 HS5222 ±10-175 70K 25 0,3 3,4 35 HFA0001 ±4..6 10K 1000 6 43 350 HFA0002 ±4..6 1M 250 0,6 2,7 HFA0005 ±4..6 10K 420 4 40 300 118 Type Voed, Imped. Slew- Offset Ruis Limit- spann. IN rate mVuit freq. V=1 Uuit _qY QJ» VDC O ps ±mV ■VHz MHz Diversen LM6181 ±..15 10M 2000 2 5 100 LM6313 ±5 ..15 325 K 250 5 14 35 LM6218 ±5..20 140 0,2 15 17 LM6361 ±5..15 325K 300 5 15 50 LM6362 ±5..15 180K 300 3 10 LM6364 +5..15 100K 300 2 8 2 LM6365 +5..15 20K 300 1 5 7 OP97 ±15 30M 0,2 0,01 14 0,9 OP 177 ±15 45 M 0,3 0,004 0,6 OP213 ±5..15 1,2 3,5 OP275 ±15 22 1000 6 9 OP282 ±15 9 0,2 36 4 OP295 3..15 0,03 0,03 51 0,075 OPA27 ±4..22 11 0,025 3,8 63 OPA77 ±22 0,1 0,025 11 0,6 OPA111 ±5..18 1 0,25 12 2 OPA121 ±5..18 2 2 8 2 OPA 128 ±5.. 18 1 0,5 27 1 OPA 177 ±22 0,1 0,01 11 0,6 OPA404 ±5..18 28 0,75 15 6,5 OPA445 ±10. .45 5 3 OPA501 ±10..36 1,5 5 OPA511 ±10..30 1 10 OPA512 ±10..30 2,5 3 OPA541 ±10..40 8 1 OPA602 ±5..18 28 0,25 13 6,5 OPA603 ±4,5..18 1000 5 160 OPA606 ±5..18 25 0,5 16 12 OPA620 ±4..6 250 0,5 5,5 200 OPA621 ±4..6 1000 0,5 5,5 500 19 O)o Type Voed, Imped. Slew- Offset Ruis Limit- spann. IN rate mVuit freq. ra c CQ y_ Uuit V=1 O VDC Q ps ±mV >/Hz MHz ra ra Diversen Q OPA622 ±4..6 2000 0,5 200 OPA623 ±4,5. .5,5 2000 2 10 240 OPA627 ±4,5.. 18 100 0,1 8 80 OPA633 ±5..16 1000 5 275 OPA637 ±4,5.. 18 100 0,1 8 80 OPA660 ±4»5..5,5 2000 20 700 OPA671 ±4,5..18 107 5 15 35 OPA675 ±4,5..6,5 240 1 3,8 100 OPA678 ±4,5..5,5 350 0,38 3,8 200 OPA1013 ±3,4..22 0,2 0,15 25 0,5 OPA2107 ±4,5.. 18 13 0,5 9 4,5 OPA2541 ±10..40 6 OPA2604 ±4,5. .24 15 2 11 20 OPA2662 ±4,5..5.5 2000 7 5 200 OPA541AP ±10..35 8 10 RC4077F ±22 60M 0,3 0.2 10,3 0,8 RC4207F ±18 0,3 0,3 10,3 1.5 RC4277G ±18 5M 2,7 0.3 3 RC4558 ±18 1M 0,8 2,0 20 3 RC4559 ±18 1M 2 2 4 RC5532 + 300K 8 0.5 8 RC4741 ± 5 OOK 1.6 1 9 3,5 RC4156 ± 5M 1.6 1 3,5 RC4227 ±18 60K 0.3 0,12 10,3 1,5 In dit overzicht zijn de gegevens van diverse fabrikanten verwerkt: Analog Device, Burr Brown, Harris, Linear Technology, Maxim, Motorola, National Semiconductor Corp., Philips, SGS-Thomson, Siemens en Texas Instru ments. De redactie aanvaardt geen aanspakelijkheid voor de juistheid van de data, noch voor de (gevolg)schade bij gebruik van deze gegevens. 120 a) niet inverterende versterker Vu.» A = Vin £Ri +l 4n = RO b) inverterende versterker * A=V^ Ri Z,n = Rl -o UIT c) verschilversterker R4 R2 + R| Vuil — . V2 R3 + R4 Ri -IE als R2 = R4 = Ra en R| = R3 = Rb dan = (V2- V|) Kb d) som versterker ve -Rb Vul, = -r5.(V,+V2+V3 + ) —O Ka r± UIT 1 e) positieve gelijkrichter Vuil = -^.Vi„ als Vjn<0 A H K| *3T vull = o als Vjn^O I 1 O) O 0 negatieve gelijkrichter o CQ Vu>. = ^. V,„ c als Vin>0 ra O ra vUK = 0 als Vin < O ra Q g) dubbele gelijkrichter Vui, = I Vin I h) logaritmische versterker Vin als V,n < 0 a.q Ri.lo u A i) anti logaritmische versterker q q Vm o- -K Vui( = R? - lo e k als Vin <-0.21 vui. j)integrator c VUii = const ƒ Vjn ■ dt 1 -ft- k) differentiator v d V‘n VUii = const. —-— at 122 RUISGEDRAG ANALOGE IC’S SST" Ruisspanning, die aan de uitgang van een IC verschijnt, kan beschouwd worden als ruis aan de ingang die door het IC wordt versterkt. Is de ingangsruis laag, dan is bij kleine versterkingsfactor de uitgangsruis ook laag. Optimalisatie van de ingangsruis bepaalt dus de ruiskwaliteit van de gehele schakeling. De in gangsruis wordt bepaald door drie factoren: a) als de ingangsimpedantie -Req- bedraagt, dan levert die een weerstandsruis- spanning -r(n)- op ter grootte: r(n) = ^4.k.T.Rcq = 0,13.VR^ (nV/^HZ] b) tussen de plus en min ingang van een IC ontstaat altijd spanningsruis -e(n)- die per IC verschilt en omgekeerd evenredig is met de wortel van de collcctor- stroom door de ingangstransistoren. Bijvoorbeeld bij de LT1028 geldt: e(n) =1,1 (nV/VHlj c) door micro-slroom variaties door de bases van de ingangstransistoren ont staat stroomruis -i(n) - die evenredig is met de wortel uit de collectorstroom. Bij de LT1028 geldt bijvoorbeeld: i(n) =1,1 [pA/VHzJ = 0,0011 (nA/VHzJ Deze stroomruis levert dan een ruisspanning -r(iji)- die berekend wordt door de stroomruis met -Req- te vermenigvuldigen. In onderstaande schakeling be rekenen wc nu als voorbeeld de totale ruisspanning aan de uitgang. Req = 100+ 100//100k = 200 Ohm r(n) = 0,13. V2ÖÖ = 1,84 (nV/VHzJ c(n) = 1,1 [nV/VHz] r(i,n) = 0,0011.200 = 0,22 [nV/VHz] De versterkingsfactor van het IC in deze schakeling bedraagt 1000 maal. De totale toe* ruisspanning aan de uitgang wordt nu gegeven door: e(outp.) = 1000. V(1.842+ l.l2 + 0,222) =2,15 pV/VÊT Voor andere ingangsimpedanties en andere IC-gegevens is nu op gelijke wijze de uitgangsruis te berekenen. ^23 Bron: Lineair technology WAT VOOR SOORT LOGISCH ELEMENT IS DIT? Sinds de komst van de binaire en digitale IC's heeft zich een razendsnelle l■O ontwikkeling afgespeeld. Familie na familie kwam op de markt waarbij de O typenummers nauwelijks van elkaar verschilden. Grote diversiteit was er echter wel in de eigenschappen, de manier waarop de IC's onderling gekop § peld moesten worden en de grootte van de voedingsspanningen. In dit korte overzicht worden de belangrijke overeenkomsten en verschillen aangeduid tussen de diverse families die behoren tot de zogenaamde 74xxxxx-rccks. Hun specificaties zijn te ontlenen aan de hiema gepubliceerde functielijst digitale IC's en de IC-layouts. Type Naam Voeding Vermogen Snelheid VilVihVolVOH [Volt] [mW] [ns] ------[Volt]------ 74xx TTL 4.5->5.5 10 10 0.8 2 0.4 2.4 74Hxx High 4,5->5.5 22 6 0.8 2 0.4 2.4 Power TTL &4Lxx Low 4.5->5.5 1 33 0.8 2 0.4 2.4 Power TTL 74Sxx Schotky 4.5->5.5 19 3 0.8 2 0.4 2.4 TTL 74LSxx Low 4.5->5,5 2 9 0.8 2 0.4 2.4 Power Schotky TTL 74HCxx HCMOS 2 -> 6 0,24 6 2.8 3.2 0.15 5.81 74HCTxx HCMOS 4,5->5.5 0.22 7 1,2 1.6 0.16 4.32 74HCUxx HCMOS 2 - >8 0.12 6 2.6 3.4 0.16 5,81 ------[Volt]------124 FUNCTIELIJST DIGITALE IC'S a> Type Functieomschrijving 7400 Quad 2-Input NAND Gatc 7401 Quad 2-Inpul NAND Gatc (Open Collector) 7402 Quad 2-Input NOR Gate 7403 Quad 2-Inpul NAND Gate (Open Collector) 7404 Hex Invertcr 7405 Hex Invertcr (Open Collector) 7406 Hex Invertcr Buffcr/Driver (Open Collector) 7407 Hex Invcrter/Driver (Open Collector) 7408 Quad 2-Inpul AND Gate 7409 Quad 2-Inpul AND Gate 7410 Triple 3-Inpul NAND Gate 7411 Tripte 3-Input AND Gate 7412 Triple 3-Input NAND Gate (Open Collector) 7413 Dual 4-Input NAND Schmitl Triggcr 7414 Hex Invertcr Schmitl Trigger 7415 Triple 3-lnpul AND Gatc (Open Collector) 7416 Hex Invertcr Buffer/Driver (Open Collector) 7417 Hex Buffcr/Driver (Open Collector) 7420 Dual 4-Input NAND Gate 7421 Dual 4-Input AND Gate 7422 Dual 4-Input NAND Gate (Open Collector) 7423 Dual 4-Inpul NOR Gatc (With Slrobe) 7425 Dual 4-lnput Gatc With Strobc 7426 Dual 2-lnpul NAND Gate (Open Collector) 7427 Triple 3-Inpul NOR Gate 7428 Quad 2-lnput NOR Buffer 7430 8-Input NAND Gate 7432 Quad 2-Input OR Gatc 7433 Quad 2-Inpul NOR Buffer (Open Collector) 7436 Quad 2-Input NOR Gate I Type Functieomschrijving 7437 Quad 2-Input NAND Buffer s 7438 Quad 2-Input NAND Buffer (Open Collector) 9 7439 Quad 2-Inpul NAND Buffer (Open Collector) 7440 Quad 4-Input NAND Buffer 1 7441 BCD to Dccimal Decoder/Driver 7442 BCD to Decimal Decoder (1 to 10) 7443 4-Line to 10-Line Decoder 7444 4-Line to 10-Linc Decoder 7445 BCD to Decimal Decoder/Driver (Open Collector) 7446 BCD to Seven Segment Decoder/Driver 7447 BCD to Seven Segment Decoder/Driver 7448 BCD to Seven Segment Decoder/Driver 7450 Dual 2-Wide 2-Input AND-OR Invert Gale 7451 Dual 2-Wide 2-Inpul AND-OR Invert Gate 7453 3-Wide AND-OR Invert Gate 7454 4-Wide 2-AND 3-Inpul AND-OR Invert Gate 7455 2-Wide 4-Input AND-OR Invert Gate 7458 AND-OR Gate 7460 Dual 4-Inpul Expander 7463 Hex Currenl Sensing Interface Gate 7464 4-2-3-2-Input AND-OR Invert Gale 7470 J-K AND Gale Flip-Flop 7472 J-K AND Gate Flip-Flop 7473 Dual J-K Flip-Flop 7474 Dual D-Type Flip-Flop 7475 Quad Bistable Lalch 7476 Dual J-K Flip-Flop 7478 Dual J-K Flip-Flop 7480 Gated Full Adder 7481 16 Bit RAM 126 Type Functieomschrijving 7482 2-Bit Full Adder 7483 4-Bit Full Adder 7484 16-Bit RAM 7485 4-Bit Magnitude Comparator 7486 Quad 2-Input Exclusive OR Gate 7489 64 Bit Read/Wrile Memory 7490 Decade Counter 7491 8-Bit Shift Register 7492 Divide by Twelve Counter 7493 4-Bit Binary Ripple Counter 7494 4-Bit Shift Register 7495 4- Bit Shift Register 7496 5- Bit Shift Register 74100 8-Bit Bistable Latch 74104 Flip-Flop 74105 Flip-Flop 74107 Dual J-K Flip-Flop 74109 Dual J-K Positive Edge Triggered Flip-Flop 74110 J-K AND Gatc Flip-Flop 74112 Dual J-K Edge Triggered Flip-Flop 74113 Dual J-K Triggered Flip-Flop 74114 Dual J-K Triggered Flip-Flop 74116 Dual 4-Bit Transparant Latch 74118 Latch 74119 Latch 74120 Dual Pulse Synchonizer/Driver 74121 Monostablc Multivibrator 74122 Monostable Multivibrator 74123 Dual Rctriggcrable Monostable Multivibrator 74124 Dual VCO Type Functieomschrijving 74125 Quad 3-Stalc Buffer ■OI 74126 Quad 3-Slatc Buffer O 74128 Quad 2-Inpul NOR Buffer s 74132 Quad 2-lnput NAND Schmitl Trigger Q 74133 13-Inpul NAND Gatc 74134 12-Input NAND Gatc (3-Slate) 74135 Quad Exclusivc OR/NOR Galc 74136 Quad 2-Inpul Exclusivc OR Gate (Open Collector) 74137 Dccodcr/Dcmultiplexcr Display Driver 74138 1 lo 8 Decoder/Dcmulliplexer 74139 Dual 1 to 5 Dccoder/Demultiplexer 74140 Dual 4-Inpul NAND 50 Ohms Line Driver 74141 BCD to Dccimal Dccodcr/Driver 74142 Countcr/Latch Decodcr/Driver 74143 Countcr/Latch Decodcr/Drivcr 74144 Countcr/Latch Dccodcr/Driver 74145 BCD to Dccimal Dccodcr/Driver (Open Collector) 74147 10-Linc to 4-Linc Priority Encoder 74148 8-Inpul Priority Encoder 74150 16-Input Multiplexer 74151 8-Input Multiplexer 74153 Dual 4-Line to 1-Linc Multiplexer 74154 1 to 16 Decoder/Dcmultiplcxcr 74155 Dual 2-Line to 4-Linc Decoder/Dcmultiplcxcr 74156 Dual 2-Line to 4-Line Dccoder/Demultiplexer (Open Collector) 74157 Quad 2-lnput Data Sclcctor/Multiplexer 74158 Quad 2-lnput Data Selector/Multiplcxer (Inverting) 74159 4 to 16 Line Decodcr/Demultiplexcr 74160 BCD Decade Counter 74161 4-Bit Binary Counter 128 Type Functieomschrijving 03 "09 74162 BCD Decade Counter 74163 4-Bit Binary Counter 74164 8-Bit Serial-In Parallel-Out Shift Register 74165 8-Bit Serial/Parallel-In, Serial-Out Shift Register 74166 8-Bit Serial/Parallcl-In, Serial-Out Shift Register 74167 Synchronous BCD Decade Multiplier 74168 Synchronous BCD Decade Up/Down Counter 74169 Synchronous 4-Bit Binary Up/Down Counter 74170 4x4 Register File (Open Collector) 74172 16 Bit Multiplier Port Register File (3-State) 74173 Quad D-Type Flip-Flop (3-State) 74174 Hex Flip-Flop 74175 Quad Flip-Flop 74177 Reseltablc Counter/Latch 74179 4-Bit Shift Register 74180 9-Bit Odd/Even Parity Gencrator/Checkcr 74181 4-Bit Arithmetic Logic Unit 74182 Lookahead Carry Generator 74184 BCD to Binary Convertcr 74185 Binary lo BCD Converter 74189 64-Bit RAM 74190 Reseltablc BCD/Dccadc Up/Down Counter 74191 Resettable 4-Bit Binary Up/Down Counter □I 29 CU 2 LU a> CXJ ;s> l£ O sS co fxj o>s. 5?&5slE 2?2- ® |SS 03 CM CT O ö) o ^-L > 2 O> 2t0 > 00 c>S - “gSS S ’S2 03 “fss S^l Q. 2 Ö "? F CO > £ C m £ o. C*> CO Mi silêlél ' c m *-J >f|b -c «3 §>§ CE llli » M LU Sp8. °i LU j U- PPS.&S& OC c - o O H I LU § 0 52 :^gs» Q_ co&N li LU 3 130 AUDIO - DIGITAAL Dc digitale technologie overheerst in nieuwe instrumenten en apparaten, zoals de succesvolle CD. Na DAT (Digital Audio Taperecording) kwam begin 1991 DCC (Digital Compact Cassette)van PHILIPS erbij, maar beide < C» systemen zijn niet uitwisselbaar! Ter vergelijking de (afwijkende) SONY <~J Minidisc en de SONY SCOOPMAN met mirco-cassette (beide geïntrodu ceerd in 1992). Omschrijving DAT DCC MINIDISC SCOOPMAN Opname Voor alle systemen geldt . 2- kanaals opname digitaal Frcq. bereik 2Hz-22kHz 5Hz-22kHz 5Hz-20kHz 10Hz-14.5kHz Dynamiek >96 dB 108 dB 105 dB >86dB T1ID (+ noisc) < 0,005% 0.0003% <0.08% Wow + Ruiter +/-0.001% Qrtz X-tal Pr. nvt <0,001% Sample rale 48 of 44.1 (SP) of 32 kllz(LP) 44.1 kHz 32 kHz Bit rate 16 18 16 17 Maalcass (mm) 73x54x10,5 102.4x63 x!2(=CC) 72x68x5 30x21,5x5 O/W Tijdmax 120 min. 120 min. 74 min. 120 min. Vla pc SP 8,15 mm/s 4,76 cm/s nvt 6,35 mm/s Vtapc LP 4.075 mm/s nvt nvt nvt Vrcl 3,13 m/s 4,76 cm/s nvt ca. 1 ƒ8 m/s Vkop SP/LP 1.000/2.000 nvt nvt 3.000 tpm Tapcbr.(mm) 3,81 3,78* nvt 2,5 Sp.br opname 13.591 pm 185 pm nvt - weergave 13.591 pm 70 pm nvt Autorcv. neen j« neen neen Weerg. CC neen j* neen neen Sporen 2 digitaal 8 ♦ 1 dig. en 2 digitaal 2 (CC weerg.) Extra sporen 2x0,5986 mm nvt nvt nvt Sp.afsl.(hoh) nvt 195 pm nvt nvt Kopconstr. roterend s vast, roteert floppy roterende vidcorec. op handloop kop in cass. Bandsoort Metal Chroom nvt HD Metal Cod. Syst. PCM PASC ATRAC N.T. Mod. SysL 8-10 Conv. 8-to-10 (ETM) E.F.M. Error Corr. Dual Reed ClC2Rccd CIRC System Solomon Solomon Product (*) PHILIPS specificatie: Compact Cassette norm is 3,81 mm 31 O 2. TV normen Eenheid CCIR België 1 België 2 Frank. Aantal lijnen: 625 625 625 625 Beeldfrequentie Hz 50 50 50 50 Lijnfrequentie Hz 15625 15625 15625 15625 Beeldvcrhouding 4:3 4:3 4:3 4,123 Becldmodulatie AM (-) AM (-) AM (-) AM (♦) Gcluidsmodulalie FM FM FM AM Zwaai kHz 50 Totale breedte MHz 7(8) 7 8 8 Becldmodulatie MHz 5 5 5 6 Bccld/gcluid afst MHz +53 +5.5 +53 +63 Zwartniveau % 75 25 25 25 Witnivcau % 10 100 100 100 Rastcmivcau % 100 3 3 3 Eenheid CCIR Engeland Oostblok USA Aantal lijnen: 625 625 625 525 Beeldfrequentie Hz 50 50 50 60 Lijnfrequcntie Hz 15625 10125 15625 15750 Beeldvcrhouding 4:3 4:3 4:3 4:3 Becldmodulatie AM(-) AM (-) AM (-) AM (•) Gcluidsmodulalie FM FM FM FM Zwaai kHz 50 50 25 Totale breedte MHz 7 8 8 6 Becldmodulatie MHz 5 53 6 4.2 Bccld/geluid afst MHz +53 -5,996 +63 ♦43 Zwartniveau % 75 25 75 75 Witniveau % 10 100 10 150 Rastcmivcau % 100 0-2 100 100 132 Kleursystemen Het kleursysteem NTSC (National Television System Committee) is van <=3» Amerikaanse oorsprong en valt binnen de normen van de bovenstaande TV systemen. De kleursignalen (rood-blauw-groen) vormen samen het hel- derheidssignaal conform de norm. PAL (Phase Altemating Line - Telefun- <~O ken) en SECAM (Séquenticl Couleur a Mémoire - Franse staat) zijn beide kleur correctie systemen, die werken op basis van NTSC. Van deze twee correctie systemen bestaan inmiddels al een groot aantal varianten. Naam aftxst actieve raster- aftast- bedd- basis - lijnen lijnen freq. methode verhou band rstr/s ding breedte MHz Studio, geregistreerd door CCIR NHK 1125 1035 60 2:1 16:9 30 EU95(HDP) 1250 1152 50 1:1 16:9 60 Emissie, nieuw HD-NTSC 1050 59.94 1:1 16:9 6+6/3 HD-MAC6O 1050 59.94 1:1 16:9 95 MUSE 1125 60 2:1 16:9 8.1 HD-MAC 1250 50 2:1 16:9 12 D-MAC 625 50 2:1 4:3 12 D2-MAC 625 50 2:1 4:3 9 Emissie, bestaand PAL(EU) 625 50 2:1 4:3 5 SECAM 819 50 2:1 4:3 5 NTSC 525 59.94 2:1 4:3 4.5 Aanvullende info Algemeen geldt, dat de definitieve normen van KTV systemen in Europa nog niet vast zijn gedefinieerd. Afwijkingen t.o.v. bovenstaande opgaven zijn zeker te verwachten. EU95(HDP) is vergelijkbaar met de huidige HDTV. HD-NTSC en HD-MAC 60 zijn Amerikaanse HD-versies in ontwikkeling. MUSE is een HD systeem uit Japan. 133 O * Wordt niet meer geproduceerd, doch data dienen ter vergelijking. ) Bij o.a. Mitsubishi 62 mm doorsnede Noot: S-VHS-(C), VHS-HiFi en Hi-8 verschillen qua modulatieopbouw.de wijze waarop het signaal in het "spoor" wordt opgetekend, van de boven staande uitvoeringen, doch de overige specificaties zijn gelijk. / ULTIboard 1 Evaluatie Versie • ULTkap schema- en ULTIboard printontweqi plus 2 autorouters, 32 bit, ontwerpcapaciteit 200 pms ------1 • Nederlandstalige Intro- en leerboeken .1 U I Vcei In hrt tM|a>n«k« Ui-RtAL-IIMI.ci,ji'nuhu|i|«n lillik© I tol «k hw» 134 VAN CONCEPT plot in één oag • SCART CONNECTOR in RGB en Y/C (S-VIDEO) CONFIGURATIE z»=> (Syndicat des Constructeurs d'Appareils, Radiorccepteurs et Téléviseurs) ♦ 2 *4 *6 48 410 412 4 14 416 4 18 *20 r-* Nevenstaande figuur toont 41 43 45 47 49 411 413 415 417 419 4|21 de SCART connector van de steekzijde gezien. MC—Q Pen RGB CONFIGURATIE Y/C (S-VIDEO) CONFIGURATIE 1 Audio UIT B (rechts) 0,5Vrms < I kO 2 Audio IN B (rechts) 0,5 Vjms > 10 kO 3 Audio UIT A (links) 0,5 Vrms < IkO 4 Massa (Audio) 5 Massa (Blauw) 6 Audio IN A (links) 05 Vrms > 10kO 7 Blauw JN. 0.7V ± 3dB 750 open 8 VideoMode Hi: 9'4-12V. Lo: 0-2V >10kO <2nF 9 Massa (Groen) 10 open 11 Groen IN 0.7V ± 3db 750 open 12 open 13 Massa (Rood) 14 Massa (Blanking) 15 Rood IN 0,7V ± 3dB 750 IChroma IN 03V ± 3dB 750 16 BLK Hi:I-3V. Lo:0-0.4V 750 SCART naar 6-pol. DIN HOSIDEN naar SCART 1 via omsch. SI 6 1 Y-aardc 18 2 via omsch. SI 6 2 C-aarde 14 3 via omsch. S2 4 3 Y-signaal 20 4 massa 3 4 C-signaal 15 6 via omsch. S2 4 De Hosiden connector 8 1 verbindt alleen S-video- 17 massa 3 signalen. Vooraudio 19 via omsch. S3 2 aparte leiding(en) 20 via omsch. S3 2 roepassen. Noot: S1-2-3» opname/weergave schakelaar OL 35 O SCART DIN S-VI O ■O DEO/ > RGB S-VIDEO 5P 6P 8P 10P 14P HOSI- audio ver camcorder camera camera DEN o 1 Audio UIT B L-IN 12 VDC Y-signaal VideoUIT Video ± Y < 2 Audio IN B V-sign ± video ± C 3 Audio UIT A L-UIT Schakel- Opn. ind Y- spannlng of open sign 4 JL Audio R-IN Audio _L Audio C- L/mono slgn. 5 _L Blauw RUIT +12VDC Startstop Audio R/ Start of open of open /stop 6 Audio Audio R Audio L Start IN A /mono /stop 7 Blauw IN C-signaal Audio L /mono 8 Video Mode Hi/Lo Audio R I Audio 9 _L Groen -12VDC/J- Audio 10 +12VDC ± Audio 11 Groen IN 12 13 _L Rood +VDC 14 _L Blanking VDC 15 Rood IN C IN pennummers 16 Blkng Hi 20. 18. 16. 14, 12 enz. 17 ± Video UIT $3#,83‘frcS3t83cfr‘83c83‘8’ SCART 18 _L Video IN CONNECTOR 19 Video UIT 21. 19, 17. 15, 13 enz 20 Video IN YIN 136 21 _L connector - massa, ver - videorecorder Toelichting bij afstellen van z/w en ktv-ontvangers m.b.v. het PTT testbeeld 1.2 Controle van fase- en amplitudekarakteristiek. Op drie plaatsen in de cirkel kunnen amplitude en fase worden gecontroleerd: I. Weergave hoge frequenties met de zwarte rechthoekige balk bovenin de cirkel. De omtrek moet scherp omlijnd t.o.v. het witvlak zijn. II. De 250 KHz blokken boven de kleurbalk moet egaal zwart of grijs zijn en de afscheiding tussen zwarte en lichtgrijze blokken scherp gesto ken. III. De weergave van hoge frequenties kan ook worden gecontroleerd aan de definitielijnen (0,8 MHz...4,8 MHz). Ook hier dient de afscheiding met duidelijke scherpte te worden weergegeven. 1.3 Instelling helderheid- en contrast. Afstellen m.b.v. gradatiebalk (0... 100%). Tenminste 4 duidelijk in grijstint oplopende rechthoeken moeten worden waargenomen bij een juiste afstelling. Met de helderheidsregelaar is de zwarte tint in te stellen; met de contrastrege- laar de grijs- en wittinten. 1.4 Beeldbegrenzing en lineariteit. 1.4.1 Beeldbegrenzing. Hiervoor dient de zwart/wit geblokte rand rondom het testbeeld. I.v.m. de verschillende beeldmaten in het verleden zullen bij oudere toestel len (verhouding 4:3) alle vierde zijden in dezelfde mate zichtbaar zijn, terwijl bij de nieuwere apparaten met een beeldverhouding van 4:5 vlakjes aan de rechter en linkerzijde zullen wegvallen. 1.4.2 Lineariteit.' De lineariteit is eenvoudig af te leiden aan de cirkel in het testbeeld, welke precies rond moet zijn. Tevens zijn de vcrtikale en horizontale lijnen om de cirkel hulpmiddelen voor een juiste afstelling. De contro le kan het beste op kijkafstand (ca. 6 x de diagonaallengte van de beeldbuis) plaatsvinden. >37 TD 1.5 Interliniëring 0) o De instelling is onjuist als de horizontale lijnen binnen en buiten de cirkel -Q onderling van dikte verschillen. go 0) 1.6 Synchronisatie. È De sync werkt niet juist als de vcrtikale witte lijnen een zig-zag patroon vol Q. gen. 1.7 Focussering. De becldscherptc is optimaal, als de horizontale en vertikale witte lijnen bui ten de cirkel en binnen het assenkruis met gelijke scherpte worden weergege ven. 1.8 Beeldreflecties. Vaak voorkomend bij eigen antenne-installaties. Het vertikale lijntje boven het 250 kHz blok mag geen hinderlijke herhalingen vertonen. 2. Controle en afstellingen bij KTV's. Deze afstellingen alleen uitvoeren, nadat alle hiervoor omschreven algemene controles naar behoren zijn doorlopen. 2.1 Convergentie. Op kijkafstand de goede weergave beoordelen van de witte vertikale en hori zontale lijnen in het assenkruis. 2.2 Zwart/wit beeld op een kleurenapparaat De juiste afstelling wordt bereikt als de gradatiebalk vrij van kleur(zweem) is. De achtergrond buiten de cirkel moet grijsgetint zijn. (Raadpleeg de service- doc.) 2.3 Controle van de kleurweer gave Zie de kleurenbalk in de cirkel met van links naar rechts: Geel, cyaan, groen, magenta, rood en blauw. (Kleurverzadiging: 100%) Praktijktest: Schakel het rode en groene kleurkanon uit. De blauwgekleurde vlakken in de kleurbalk moeten nu dezelfde helderheid hebben als de erboven blauwgekleurde vlakjes in de 250 kHz-balk. Instelling geschiedt met dekleur- regelaar en is te controleren door ema dezelfde procedure met het groene of 138 rode kanon uit te voeren. 2.4 Matrix. Controle van het groene kleurkanon: Schakel het groene kanon uit en vergroot de helderheid van zwart naar donkergrijs. Regel nu de kleurverzadigingsrege- 2.5 Controle looptijdsverschil en chrominande/luminantie. Onder in de cirkel is een segment geel met rode kleurbalk in het midden. Bij een afwijkende instelling zal op de overgangen van deze kleurvlakken de kleur geel een lage helderheid hebben, terwijl rood een sterk verhoogde hel derheid zal uitstralen. 2.6 Controle synchrone demodulatoren. Controleplaats: De vcrtikale vlakken R-Y 270° en 90° links in het testbeeld. Bij afwijkingen zal een gele of blauwe verkleuring zichtbaar zijn. De vertikale vlakken rechts in het beeld (B-Y 0° en 180°) vertonen een rode of cyaanach- tige verkleuring. Beide afwijkingen hoeven niet tegelijk zichtbaar te zijn! 2.7 Controle PAL schakelaar Afwijking zichtbaar aan de 'accolade' vorm links van de cirkel. Bij onjuiste afstelling zijn de kleurvlakken verwisseld. 2.8 Controle PAL vertraging. Indien de afwijking ontstaat dooreen amplitudefout. dan is deze zichtbaar aan een jalouzie-effect' op het beeldscherm. Bij een PAL fasefout zullen de kleu ren in de R-Y en B-Y blokken ter weerszijden van de cirkel een slechts gerin ge wisseling van tint (te weinig kleurverschil) tonen. Beide fouten kunnen overigens tegelijk optreden. 2.9 Controle burstpoort. Hiervoor zijn linksboven in het testbeeld twee vlakjes opgenomen. Bij een onjuiste instelling zal een kleurverandering in signalen met kleurinformatie zichtbaar zijn rechts naast deze 2 vlakjes. > 39 CLt= 140 AKOESTIEK 1 - LUIDSPREKERS O S33 Stel we voeren aan een luidspreker een elektrisch vermogen P-cl toe. Als het rendement van de luidspreker T] % bedraagt, dan wordt aan de lucht een akoestisch vermogen Pac overgedragen. § Pac = T] .Pel (1) Hel akoestische vermogen, uitgedrukt in decibellen wordt dan gegeven door. Pac Power Levcl Lw=10.log[^] [dB] (2) Hierin is Po gelijk aan 1.10’12 [Watt] De intensiteit I(r) van het geluid uit de luidspreker op afstand r van de luid spreker wordt gegeven door: Pac I(r) = [W/m2] (3) 4. k r2 Aangenomen is dat de luidspreker opereert als een puntbron en dat de af stand r vele malen groter is dan de diameter van de luidspreker. De geluidsintensiteit kan uitgedrukt worden in dB en dat levert de waarde van SIL (Sound Intensity Levcl). Li = SIL = 10.log [■£] [dB] (4) met lo = 1.1012 W/m2 Gaat de luidspreker het geluid bundelen dat wordt dit uitgedrukt door de Q-waarde of de Directivity Index waarbij geldt: DI=10.1og(Q) (5) De direkte geluidsintensiteit op afstand r bij bundelende luidspreker wordt dan gegeven door: Ld = Li + Dl [dB] (6) BRON: VDV, EJB92 pp. 123, 124, 125 141 O AKOESTIEK 2 - RUIMTEAKOESTIEK 13 Gegeven een luisterruimte met afmetingen LxBxH, waarbij wordt aangeno CC men, dat de lengte L de grootste afmeting is. Dan is de laagste frequentie als cc Q volgt te berekenen, die door de luisterruimte wordt ondersteund: 340 f=ZL [Hz]; (L in meters) (7) Boven deze laagste frequentie treden vele resonanties op die kunnen wor den berekend met de formule: f 340A/flif , (kf f 1 ï2 fhkl = ~v[lJ+| In zowel grote als in kleine luislerruimtes kan de galmtijd RT60 berekend worden met de formule: V RT60 = Is] 6 . aSab-S CRITISCHE AFSTAND (DC) EN RICHTWERKING Bij de 'critische afstand' hoort dc luisteraar het directe geluid even sterk dan het galmgeluid: Dc =0,058 [m] RT60 MEERDERE LUIDSPREKERS? De sterkte van het galmveid, waarbij één luidspreker dc luisteraar direct aanstraalt, wordt nu gegeven door 24 . RT60 Lr = Lw + 10.log ( V ) [dB] Dc critische afstand is in dit geval: DC =0,058 . V QV (m) n . RT60 Algemeen geldt: voor binnen: meer speakers vergroten het galmveid ten koste van hel directe geluid. Voor buiten (RT60 = 0 sec.) wordt de spraak - verstaanbaarheid alleen aangetast door echo's van de verspreide speakers. SPRAAKVERSTAANBAARHEID Twee criteria worden veelvuldig gehanteerd: 1. %ALcons. Algemeen is de formule %ALcons = 9.RT60 toe te passen. 2. STI Of RASTI. De formule STI = 0,9482 - 0,1845 is vaak bruikbaar. Ln(%ALcons), waarin Ln de na tuurlijke logaritme is en bijvoorbeeld 15%ALcons dient ingevuld te worden als Ln(15). STI-waarden groter dan 0,45 komen overeen met een verstaan baarheid die beter is dan 15%ALcons. BRON : VDV, EJB 1994 pp. 146 t/m 150 143 < REKENEN MET DECIBELLEN Decibellen worden gebruikt om spanningen en vermogens met een bepaal ra de referentie te vergelijken. Nu bestaat er enige onduidelijkheid over nota ra ties en over keuzes van referenties. In dit overzicht worden de afspraken en Q definities opgesomd. De eenheid 'Bel' wordt gebruikt om vermogens met elkaar te vergelijken. Daarbij wordt van de vermogensverhouding de logaritme genomen om aan te sluiten bij het gevoelighcidsgcdrag van het menselijk oor. Omdat de 'Bel' uitkomsten oplevcrt met betekenis hebbende getallen achter de komma heeft men de deciBel gedefinieerd als 10.Bel. Hierdoor kan de uitkomst van de verhouding meestal als een geheel getal geschreven worden. PI verhouding = 10.log — IdB] (1) Omdat vermogen evenredig is met spanning in het kwadraat kan formule (1) omgezet worden in: VI verhouding = 20.log — IdB] (2) Voor Po en Vo kiest men internationaal afgesproken standaarden. Zodra men van een bepaalde standaard gebruik maakt wordt dit uitgedrukt in de eenheid door er een extra letter bij te zetten. Zo kennen we dBV, dBm.dBu, dBW en dBr. Elk van die standaards wordt nu behandeld. dBV: De grootte van de refercnticspanning Vo bedraagt nu IV. Voorbeeld: een spanning V1 van 6 V komt dan overeen met 20.1og(6/l) = 15,6 [dBV] dBm: Hier is sprake van een referentie die afkomstig is uit de signaaltrans- porten bij telefoonieidingen. Als referentie kiest men nu ImW (in 600 Ohm). Dit komt overeen met een spanning van 0,775 V over 600 Ohm. 144 Heeft men nu een spanning van 6 V over een impedantie van O 600 Ohm dan is de verhouding in dBm: ZX> CZ 20.log(6/0,775) = 17,8 [dBmJ c?’ Bij het gebruik van dBm dient men zich steeds te realiseren dat er sprake is van een referentie VERMOGEN van 1 m W. Standaard kiest men dit vermo gen in een 600 Ohm weerstand, maar andere impedanties mogen ook, mits ze duidelijk worden vermeld. dBu: Deze eenheid sluit sterk aan bij dBm, maar de standaard is hier geen ImW in 600 Ohm meer. Men kan nu een willekeurige impedantie hebben en gebruikt dan als spanningsreferentie 0,775 V. Dus 6 V in 600 Ohm of 10 kOhm impedantie levert steeds een verhouding van: 20.log(6/0,775) = 17,8 [dBu] dBW: Als referentie kiest men hier 1W in een impedantie van 8 Ohm. Dit komt overeen met een spanning van 2,83 V. Een versterker met een uit- gangsspanning van 6 V levert dus: 20.log(6/2,83) = 6,5 [dBW] dBr: Hier mag men de rcfcrentiespanning vrij kiezen (mits deze wel wordt vermeld). De toepassing van dBr is dat men spanningen of vermogens al leen verhoudingsgewijs wenst te bekijken. Een voorbeeld. Een 100 W versterker in 8 ohm bezit aan de uitgang een ruisspanning van 3 mV. Kiest men nu 100W in 8 ohm als referentie (=28,3V), dan bedraagt het relatieve ruisniveau aan de uitgang: 20.1og(0,003/28,3) = -79,5 [dBr], Anders gezegd: de ruis ligt 79,5 dB onder het maximum vermogen. In de tabel worden de verschillende dB-waarden naast elkaar gezet. 145 O V (V] dBV dBm dBu dBW dBr 3 < referentie. IV lmW,600ohm 0.775V lW.8ohm 100W,8ohm ro ca 1 mV -60 -57,8 -57,8 -69 -89 Q 3 mV -50,5 -48,2 -48,2 -59,5 -79,5 10 mV -40 -37,8 -37,8 -49 -69 30 mV -30,5 -28,2 -28,2 -39,5 -59,5 100 mV -20 -17,8 -17,8 -29 -49 300 mV -10,5 -8,2 -8,2 -19,5 -39,5 1 V 0 2,2 2,2 -9 -29 3 V 9,5 11,8 11,8 0,5 -19,5 10 V 20 22,2 22,2 11 -9 30 V 29,5 31,8 31,8 20,5 0,5 100 V 40 42,2 42,2 31 11 146 I VU- en PPM-METERS Terwijl in consumenten-apparatuur meestal gebruik gemaakt wordt van VU-meters (Volume Units) past men professioneel PPM (Peak Program Meters) toe. Wat zijn de verschillen en hoe zijn deze meteraanwijzingen gedefinieerd? VU: Deze meter heeft een integratietijd van 300 ms en een schaal die loopt van -20dB tot 4-3dB. De impedantie van de meter bedraagt 600 ohm. Inter nationaal bestaan er verschillende benaderingen voor de gevoeligheidsin- stelling. Europees kiest men OVU-aanwijzing gelijk aan OdBu bij een continu sinus van 1kHz. In Amerika kiest meestal OVU gelijk aan 4-4dBu. Omdat de VU-meter een middelend gedrag vertoont wijst hij pieken in sig nalen niet of nauwelijks aan. Geeft de meter OVU aan, dan kunnen de piek- niveaus vele malen hoger zijn. Zie onderstaande lijst: spraak OVU piekniveaus van 4-10 tot 4- 15dBu muziek OVU piekniveaus van 4- 5 tot 4- lOdBu sinus OVU continu niveau van OdBu PPM: Deze meter heeft een snelle reactie op signaalpieken (attack) en een tragere terugvaltijd. Attacktijd is 10 ms bij IdB-sprong 5 ms bij 2dB-sprong 3 ms bij 4dB-sprong 0,4 ms bij 15dB-sprong De release-tijd (terugvaltijd) bedraagt 1,5 s voor iedere 20dB signaal-afna- me. Over het mectbereik van de PPM bestaan vele opvattingen, maar vaak zien wc schalen die lopen van -50dB tot +5 dB of schalen met een indeling van 6dB/div. Omdat de PPM-meter wei op pieken reageert en de VU-meter niet geeft de PPM-meter in principe een hoger signaalnivcau aan. Dit kan aanleiding ge ven tot verwarring en daarom is voor PPM-meters het volgende refcrentieniveau (Europa) aangenomen: 0 PPM = + 6 dBu bij 1kHz sinus continu Gebruikt men deze PPM-ijking, dan komt bij spraak en muziek de schaal- aflezing van VU- en PPM-meter gemiddeld genomen met elkaar overeen. BRON: VDV; JAES 1985,dec.; CIR-I982,rep.292-5 147 o TO 3 CO O 3? mcu m h u ff) CD m a m ff) < z I I ' ' I ' 1 I ' ’ p y ff) nj CD 4 4 f T T T T T ld o. u tn K N K CD in ff) U E m o. T T T T T m o. I ff) Q ff) CDÜ) ff) 111 irpppwpYH h ld ff) ID 0 ff) < FFFFFfH 1 1 I ' 1 1 I 1 I ’ I 1 1 in j d S i m Q (U i v i i z S o T ^TTT T ff) 5 (E ld s J CD CD o § s tu 8 8I c=rn l' 11 I 1 I ’ ’ 11 '1 I I I I I Q * 8 8 8 ®“ID iïï®(ou)j(uawja)CD i CU ♦ ♦ ♦ ♦ ♦♦♦♦♦♦♦♦♦ ♦ ♦______i i i £ T) 14? I' i11' i' r i' i1111 ■ i' i' i111 ITT MIDI SYSTEM EXCLUSIVE MANUFACTURERS ID NUMBERS NUMBER MANUFACTUREN NUMBER MANUFACTUREN American Group European Group OtH Sequential 20H Passac 02H IDP 2tH SIEL 03H Octave-Plateau 22H Synlhaxe 04H Moog 24H Hohner 05H Passport Designs 25H Twister 06H Lexicon 26H Soioton 07H Kurzweil 27H Jeilmghaus MS 08H Fender 28H Southworth 09H Data Stream Ine. 29H PPG OAH AKG Acoustics 2AH JEN OBH Voyce Music 2BH SSL Limited OCH Waveframe Corp 2CH Audio Ventneb ODH ADA 2EH Soundtracs Lid OEH Garfield Elec. 2FH Elka OFH Ensomq 30H Dynacord 10H Oberheim 3EH Waldorf Electronics 1 1H Apple Computer 00H 2OH 08H Evolution Synthesis 1 2H Grey Matler Reponse 00H42H6FH Bóhm 13H Mimetics 1 4H Palm Tree Inst. Japanese Group 15H JL Cooper 16H Lowrey 40H Kawaï 1 7H Adams-Smith 41H Roland 18H Emu-Systems 42H Korg 19H Harmony Systems 43H Yamaha 1 AH ART 44H Casio 1 BH Baldwm 45H Moridaira 1CH Eventide 46H Kamiya Studio 1DH Inventromcs 47H Akai 1EH Key Concept 48H Japan Victor 1FH Clanty 49H Meisosha 4AH Hoshmo Gakki OCH OOH 07H Digital Music Corp. 4BH Fujitsu Elect OOH OOH OBH IVL Technologies 4CH Sony OOH OOH OCH Southern Music Syst. 4DH Nisshm Onpa OOH OOH ODH Lake Butler Sound 4EH Teac OOH OOH OEH Alesis 4FH System Product OOH OOH 10H DOD Electronics 50H Matsushita Electric OOH OOH 1 4H Perfect Fretworks 51H Fostex OOHOOH16H Opcode OOHOOH18H Spatial Sound 7DH Universal Non-Commercial OOH OOH 1 9H KMX 7EH Universal Non-Real Time OOH OOH 1 BH Peavey (Sample Dump / Set Up) OOHOOH2QH Axxes 7FH Universal Real Time (MTC) X 49 O MIDI CONTROLLERS NUMBERS 3 < Control Change Status byte = 1011nnnn = BnH CO Control nr. Q (Data byte 1) ■ Deel. Hexa. Descrtptlon Data byte 2 CONTINUOUS CONTROLLERS OOH • 7FH 00 00 Bank Select MSB O • 1 27 dec 01 01 Modulation Wheel 02 02 Breath Controller 03 03 Undefined 04 04 Foot Controller 05 05 Portamento Time 06 06 Data Entry Slider 07 07 Main Volume 08 08 Balance 09 09 Undefined 10 OA Panorama 1 1 OB Expression Pedal 12 OC Effect Control 1 13 OD Effect Control 2 14-15 OE OF Undefined 16-19 10-13 General use (i -4) 20 31 1 4- IF Undefined 32 20 Bank Select LSB 33 63 21 -3F LSB for Controllers 1 >31 0 • 1 27 dec SWITCHES (ON/OFF) OOH=Off. 7FH On 64 40 Sustam Pedal 0=Off. i 27 =On 65 4 1 Portamento 66 42 Sostenuto 67 43 Soft Pedal 68 Undefined 69 45 Hold 2 70 79 46 4F Undefined 80 83 50-53 General use <5-8) 0=Off 1 27=On 84 54 Legato O -• 127 ■ note nr 85 90 55-5A Undefined 91 5B Effect 1 Depth OOH . 7FH 92 5C Effect 2 Depth (Tremolo) O • 1 27 dec 93 5D Effect 3 Depth (Chorus) 94 5E Effect 4 Depth (Detune) 95 5F Effect 5 Depth (Phaser) 0 -» 1 27 dec 96 80 Data mcrement 1 27 97 61 Data decrement 127 98 62 LSB non-registered parameter 0 -• 1 27 dec 99 63 MSB non-registered parameter 100 64 LSB registered parameter 101 65 MSB registered parameter 102-1 19 66 7 7 Undefined 0 -• 127 dec 120 78 Alt Sound Off OOH -■ 00 dec 121 79 Reset Controllers 150 122-127 7A-7F Messages Modes MIDI MESSAGES STATUS DATA DATA MESSAGES BYTE BYTE 1 BYTE 2 DESCRIPTION CHANNEL VOICE MESSAGES 1000 nnnn Note Off • Channel number Oxxxxxxx Note (Key) number Oxxxxxxx Note Off Velocity (Release) 1001 nnnn Note On • Channel number Oxxxxxxx Note (Key) number Oxxxxxxx Note On Velocity (Attack) 1010 nnnn Poly Key Pressure ♦ Ch nr Oxxxxxxx Note (Key) number Oxxxxxxx Pressure value 1011 nnnn Control Change • Channel nr Oxxxxxxx Controller number (O - • 121) Oxxxxxxx Controller value 1 100 nnnn Program Change • Channel nr Oxxxxxxx Program number 1101 nnnn Mono Aftertouch • Channel nr Oxxxxxxx Pressure value 1110 nnnn Pitch Bend Change • Ch nr Oxxxxxxx Pitch Bend value LSB Oxxxxxxx Pitch Bend value MSB CHANNEL MODE MESSAGES (Controllers 1 22 -> 1 27 dec.) 1011 nnnn Control Change (• 1 2 11 ♦ Ch nr. 0111 1010 Local Control ■ 1 22 7AH = 1220 0000 0000 Local Control Off = 0 0111 1111 Local Control On =127 0111 1011 Alt notes Off = 1 23 7BH ■- 1 230 0000 0000 value - 0 0111 1100 Omni Mode Off • 1 24 7CH = 1240 0000 0000 value = 0 0111 1101 Omni Mode On = 125 7DH ■■ 1 25D 0000 0000 value «O 0111 1110 Mono Mode On ■ 126 7EH > 126D Oxxxxxxx Nr of receiver s voices 0000 0000 value ■ O 0111 1111 Poly Mode On « 127 7FH «127D 0000 0000 value - O nnnn - 0000 — 1111 - Midi Channel 1 — Midi Channel 16 Okxxxxxx - 00000000 — 01111111 (- 0 - 127 dec.) 151 MIDI MESSAGES STATUS DATA DATA MESSAGES BYTE BYTE 1 BYTE 2 DESCRIPTION SYSTEM COMMON MESSAGES 1111 OOO1 Quarter Frame Otttvvvv message typettl ♦ value(v) 1111 0010 Song Position Pointer Oxxxxxxx value LSB Oxxxxxxx value MSB 1111 0011 Song Select Oxxxxxxx Song number 1111 0100 Undefmed 11110101 Undefmed 11110110 Tune Request SYSTEM REAL TIME MESSAGES 1111 1000 Timing Clock 1111 1001 Undefmed 1111 1010 Start 1111 1011 Continue 1111 1100 Stop 1111 1101 Undefmed 1111 1110 Active Sensmg ‘1111 1111 System Reset SYSTEM EXCLUSIVE MESSAGES 1111 0000 Start of Exclusive » FOH Oxxxxxxx ID number Oxxxxxxx Data value Oxxxxxxx Data value 11110111 EOX End of Exclusive ' F 7H Cursussen Chiva 4 Publikaties Digital Music Applications Midi studio Techniek Beyersweg 10 1093luw KR Amsterdam NL Tel 020 - 6925634 Postbus 94276 1090 GG Amsterdam Fax 020 - 6924417 1^2 ASCII-tekens 0-127 Dec Chr Dec Chr DecChr Dec Chr 0 0 32 64 0 96 1 O 33 65 A 97 a 2 ® 34 66 B 98 b 3 V 35 67 C 99 c 4 ♦ 36 $ 68 D 1 00 d 5 + 37 % 69 E 101 e 6 38 & 70 F 1 02 f 7 39 71 G 103 9 8 a 40 ( 72 H 1 04 h 9 o 41 ) 73 I 1 05 1 0 2 42 74 J 1 06 1 1 d 43 75 K 1 07 k 1 2 2 44 76 L 1 08 1 1 3 ƒ 45 77 M 1 09 m 1 4 46 78 N 1 10 n 15 a 47 / 79 0 111 o 16 48 0 80 P 112 P 17 49 1 81 Q 113 9 18 X 50 2 82 R 114 19 ij 51 3 83 S 1 1 5 s 20 51 52 4 84 T 116 t 21 § 53 5 85 U 1 1 7 u 22 54 6 86 V 118 23 55 7 87 W 119 24 T 56 8 88 X 1 20 x 25 57 9 89 Y 1 21 y 26 58 90 Z 1 22 z 27 59 91 ( 1 23 ( 28 60 < 92 \ 1 24 I 29 61 = 93 1 125 } 30 62 > 94 126 31 63 7 95 1 27 A Conversie Dec -♦ Hex: zie pag!55 en 156. 153 «<73 > ASCII-tekens 128 - 255 > -e—~ ■CO_> Dec Chr Dec Chr Dec Chr Dec Chr 1 28 1 60 a 192 L 224 a 1 29 s 161 £ 193 225 0 130 é 162 ó 194 226 r 131 a 1 63 ü 195 F 227 TX 132 a 1 64 n 196 228 E 133 a 165 N 197 229 o 134 a 166 a 198 230 135 167 2 199 231 Y 1 36 l 1 68 c 200 232 «t 137 ë 169 201 233 e 138 è 1 70 202 £ 234 Q 1 39 ï 171 203 235 6 140 £ 172 204 £ 236 141 i 173 205 237 1 J54 Conversie Dec -+ Hex: zie pag!55 en 156. DECIMAAL - HEXADECIMAAL - BINAIR <1 o 00000 OOOOOOOOOOOOOOO o OOOOOOOOOO W Ki lu Ki tu kj kj kj kj Ku kj ►—>—>—>— >—>—>— 1— >— »— OOOOOOOOOO «Z» O M2 00 aiLn<*wMHO'Ocn'Jcr>inx*LJKiHm 'j en vn x» vu kj o 'oa)-j I—• I— ►— I— ►— >— I— ►—►—>—>—►—►— ►-►—>— oooooooooooo OOOO •nrnonro>'£>co'jaii/ix*w K>>-‘O'TimQr)ro>'0CD'j^jiA VU KJ I— o 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 n 11 n n 11 n 11 11 11 11 11 11 11 11 11 n 11 11 11 OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOo OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO ►->-l-l-l->->->-i-t-i->->-l— t-t-OOOOOOOOOOOOOOOOo OOOOOOOOl—t — I—I — >—►—►—>— OOOOOOOO t-*l— I— >— OOOOI— ►— 1— ►— OOOOl— •— I— I— OOOOl— I—i^* 1—h iZ►— oOOOO ö ö ►— 1— o o ►— >— o o 1— ►— o o 1— ►— o o >— 1— o o 1— 1— o o ►— ►—►— oO Oo H►— ►I— o o I— O ►— O I— O I— 01— O I— O I— O I— Ol— O ►— O I— o >— o ►— oo >►-— Oo 1-►— o >- o OOOOOO o o o O O OOOOOOOOOO< o o 000 00000 en cn er. vn u> vn vn vn 5 vn vn vncncnx.4iX*x*x-x-4.4* X- J. vu vu vu Vu CU Vu VU KJ O U> 00 «J er. Vn vu Kj r1—JOlO(D'J(PLn4.L>K) 'O 03 -J a\ vn 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 n vuvuvuvuvuvuvuvu vu CU vu VU KJ KJ KJ KJ KJ KJ t'J KJ Kj Kj Kj Kj •nmantuv'oa 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 000 o 0000000000000000000000000000 000 o 0000000000000000000000000000 ►—>—>— >— I— F-l— I— »->->—>—>—>—>->— 0000000000000000 i-l-i-l— 00000000>-l-l-l-i-l->->-00000000 I— >— ►— O O O O I— I— I- I— O O O O ►— I— 1— l— OOOOl— I— ►— 1— OOOO 1— >— O O >— I— OOI— 1— OOI— I— OOl—i— OOI— 1— O O 1— >— OOI— •— 00 I— O ►— Ol— Ol— Ol— O >— O I— O 1— O >— Ol— Ol— O ►— O>— O ►— Ol— 0^*0 O 0000000 000 000 00000000000o OOOOOO VO s V0 U3 'O 'O 03— 00 —00 00 03 00 00 00 in 11 11 n 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 cncncncncncncnvniziincncncn vn vn vn x* x. x* X. X. X. J- X» X. X. x- x» •nmüOtn>'o 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO >—►—►—►—>—>—•—►— I— ►— >— ►— I— >—►—>—>—>—>—►—>— I— >—►—!—►••>—>—►—►—►— I— OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO _ o <_ _ _ _ >— I— >— I— I— I— I— I— I— I— l— I— I— I— I— I— 000000000000000000000000000 •—>—>—>—>—>—>—>— OOOOOOOO»— ,— I— t>— ►—I— OOOOOOOOOOOOOO >—►—►— I— OOOOl— ►—•— I— OOOOI— 1— •—►— OOOO>OOOO»—— ►►——►—►—►—►— OOOOOO •— >— o o >— ►— o o ►— >— o o ►— >— ooi— ►— o o ►—►— ►I— oOOI o ►—— ►—I— oOOI o ►— >— 00 •— O ►— O ►— O l— o ►— o •— o 1— o •— o ►— o o >—1— o 11— oo ►►—— oo •—>— oo ►— o •— o OOOO KjKIKiKiKjKjMKJi-i-H >—>—>—>— 0000000000 CO V0 co \0 -J(y.vnx.iuKii--O'fla>< er. vn x. LJMI-‘0'X>00'4 II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II -J -J -J -J II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO >—>—>—>—>—>—>— 00000OOOO OOOOOOOOO I— •—>—>—>— I— I— 00OOOOOOOt 00^,— —l—l—l—>— >-00000000 >->-►- O O O O 1— 1— ►— 1-000►— ooooi — 1— >— •-•000►— o o>— ►—►“■»— OOOO >— O O ►— >— O O ►— —>— Oo Oo ►— 1►— OOIo — ►— O O l— i— O O_ 1— ►_— O O _>— -1— 00 Of— o ►- o ►— o>- O ►— O I— O I—- O 1— O ►— O I— Ol— O>— O>— Ol— Or*O H 55 O —'O—’O—<0—40—«o —4 O —4 O —4 O —4O—4O—4O r-t o —10—10 -> O -< JJÉ 00—4—4OO—4—4OO—<—4OO—<—40 0 —4—40 0 —4 0—4—4 0 O —< —1 0) OOOO—4—4—4—40000—4—4—4—40 0 0 0 —4—4—4 —< o OOO-< OOOOOOOO—4—4—(—4—4—4.-4O OOOOOOO c 0000000000000000—4 —4 —4 —4 —4 —4 —4 —4 x: —4—4—4—4—4—4—4—4r—4 4 •—4 •—4 ■—4 r—’ o 0) t II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II 0) UJUJUJUJUJüJUJUJUJUlüJUJUJUJUJUJU^U.a.U.U.U.LuU.U^LuUU.UjUU.U’ 3 Q. II H II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II -Tcncor'CooiO—’i^m^cncor^aooiocn —icMco’TiAcor^cooo— E ojrMrcirM<'cir'irnenrnmrir'»<->r->r-im»r»r»r*r’T'r'a,’r’T’Tminuiinir>«/' o Q o —40—40—40—40—40—40—40—40-40-40—40—40—40 o -< o -■ O—4^00—4—400—•— II II H •I II l« II II II II II II II II II II II II 800000000 8 Ö^ÖoocjSqSqqoqqSqqS^qqo II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II M cNf-i^Tincor-ooaxo—« o —< o —< o —«o—<0—<0—«O—«O—IO— II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II n 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 n O —< CM 4-1 kt in co r~ 00 o» o —«r-j<—iTTincor-cocTiO—irNr^’Tcn co r- oo a> o •“« CO CO CO CO CO CO CO CO <0 'ör'f'r-r'r-r-t^r'r'r'XCDcoaicDffl oo ao co co ei O' —4 —4 —4 —* rM O— II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II O —> CM m II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II II co en o m co r- co O' o invor--coa>o»-i<’'ir'>’rLnvor'®<* 156 PIN NUMBER NUMBER PROTECTIVE GROUND seconoarv transmtted data IRANSMTTtO OATA OCX TRANSMTTTR SJQHA1 ELEMENT TIMING RECE1VE0 0ATA SECONOARV RECEIVEO DATA REOUEST TO SENO <~o RE CF IVF R SK1HAL E LEUNT TMNG CtLAR TOSENO DATA SET REAOV SECONDARV REOUEST TOSENO SKINAL GAOUNOCOMM3N RETURN DATA TEIMNAL REAOV 20 RECErVEDLINE 5JGNAL DETECTOR SKIHA! OUALITV 0£ TE C TOR . VOLTAGE F04O WOKATOR 22 10 VOLTAGE DATA SM3NA1 RATE SELECTOR 23 DTE TRANSMin » SIGNA! ELEKNT TlkANG SECONOARV RECEIVEOLWE SIGNA! DETECTOR < m » SECOHDARV ClEAR TO SENO Afb. 1 RS-232 interface (MINl-D) SKNAL PIN SK3NAL DESIGNATION NUMBER NUMBER DE SICNATK1N RfCFiVt COAOAON 20 SMiELO SIGNALING RATE INDICATOR SENO DAT* 22 SENO OATA SENO TMNG 21 SENO TMNG RECEIVE DATA RECEIVE OATA REOUEST TOSENO 25 * • RECEIVE TMNG 26 REOUEST TOSENO RECEIVE 'HANG ClEAR TOSENO 22 2 • TERMNAl IN SEmrCE 26 ClEARTO SENO LOCAL LOORBACK Data mom DATA MOO4 'ERMHAL Af *0» 10 Tf RMNAL AEAOV RECE’VER AEAOV RECEIVER REAOV SELECT STAN0BV 12 RE MO TE LOOPBACA SlGNAi OUALITV 33 INCOMNOCALL NEW SIGNA! 34 SELECT FREOUENCV TERNOKAl TMNG 15 'EIMNAL TMNG STANOBV4NOCATOA 16 TFST M00E SENDCOMAON SIGNA! GAOUNO Afb. 2 RS-449 interface (MINl-D) SK3NAL PIN 3IOMAI DESKINA DON NUMBFR NUMBER DE3IGNAT1ON PB4 PO» UNOEfiNf0 - M NUMBER NUMBFR IR40EF1NE0 - » 17 — CHASSIS OIO SHIELD UNOEFWEO - M 10 — LOOC ONO IOOCOM) 24 UNOEFlNf 0 - 11 15 — 06C«T G*O 23 ATN FAULT — 32 14 — SUPOIVGNO 0*0 22 10 sno INPUT PRK - 11 11 - SELECT G*O 21 rc (R)WPUT P««M - 10 12 — PAPER ENO QIC K)AC OUS’ - « II — BUS» 20 |R> ACKNONUOOE - M 10 - ACXNOWLEDOE 0*0 MV0 (R) DATA BIT 0 - 77 0 - DATA BIT • OHO OAV (R) DATA BIT 7 — 36 6 — OATA BIT 7 REN EOI (R) OATA BR 6 — « 7 — OATA BIT 6 0106 0104 (R) DATA BIT 5 — 34 — DATA BIT 5 (R) oata en « - ij — OATA BIT 4 0107 0103 fR) DATA BIT 1 — » 4 — OATA BIT 1 0’06 0102 (R) OATA BfT 2 — 31 3 — OATA BIT 2 0105 0101 (R) OATA BR ' - 20 1 — OATA BIT 1 (R) DATA STROBE — 10 1 — OATA STROBE Afb. 3 CENTRONICS interface Afb 4 CENTRONICS interface (IEEE 488) I GEGEVENS KLEURENSYSTEMEN VOOR DE PC O a> schermal EGA S VGA H G A T I G A 8 1 4 5 / A o c A | EU 2 / 16 D Dl 320 x 200 16 / 16 E I256/25K o 2/16 O 640 x 200 6 / 16 . 256K 640 x 350 4 / 64 . 2S6K 16 / 64 • 256K 640 x 480 L 2 / 256 720 x 348 2/2 2/2 800 x 600 16 /16.256K 256/ 256K 1024X 768 16 / 256K 256/16M 256/256K 1280x1024 256/16M Toelichting: De cijfers voor de schuine streep zijn het aantal kleuren, die uit een palet na de schuine streep zijn te kiezen. BELANGRIJKE COMPUTER VERBINDINGSKABELS volgens RS 232-C DTE (bus) > DTE (bus) DTE (bus) > DTC (pen) 9-pol.D > 25-pol D 2 TxD 3 2 TxD 2 1 8 3 RxD 2 3 RxD 3 2 3 4 RTS 5 4 RTS 4 3 2 5 CTS 4 5 CTS 5 5 7 6+8 DSR+DSD 20 6 DSR 6 6 6 7 SG 7 7 SG 7 7 4 8+6 DSD+DSR 20 8 DCD 8 8 5 20 DTR 6+8 20 DTR 20 9 22 158 PC MONITOR- EN KEYBOARD CONNECTOR- AANSLUITINGEN Pin VGA kleur TTL mono TTL/CGA EGA XT/AT PSZ2 num analoog chroom kleur digitaal keybrd. keybr mer 15p SubD 9 polig 9 polig 9 polig 5 polig 6 polig 3-rijig Sub D Sub D Sub D DIN miniDIN «Z__ 1 R uit *1 aarde aarde aarde klok data 2 G uit *2 aarde aarde R' data open 3 B uit *3 open R video R open aarde 4 IDbit2 open G video G aarde +5VDC 5 aarde open B video B +5 VDC klok 6 R terug* 6 intens intens G' open 7 G terug *7 video open B’ 8 B terug*8 h-sync h-sync h-sync 9 v-sync v-sync v-sync 10 sync < *9 11 IDbitO *9 12 IDbitl 13 h-sync *4 - 14 v-sync *5 - 15 open ♦ aansluitpinnummcrs voor verloop naar 9-polige connector. Sub D connector 25 polig naar Centronics connector 36 polig. pin naar______pin pin naar______pin 1 STROBE 1 1 5 ERROR 32 2 DO 2 16 INTIAL. PRINTER 31 3 Dl 3 17 SELECT INPUT36 4 D2 4 18-25 AARDE 19-29+33 5 D3 5 6 D4 6 OPEN 15 7 D5 7 0 V 16 8 D6 8 0 V 17 9 D7 9 + 5 VDC 18 10 ACKN 10 INP.P.R> 30 11 BUSY 11 AARDE 33 12 P.END 12 OPEN 34 13 SELECT 13 + 5 VDC 35 14 AUTOFEED 14 O) Aansluitkabcl t.b.v. PC Diskdrives naar de besturingseenheid ’c Verbind de beide 34 polige connectorcn als volgt: -C o a: Tussen besturingseenheid BE en eerste drive B: tr0) 1 naar 1,2 naar 2, 3 naar 3 etc t/m nummer 34 O) b: Tussen de B-drive en A-drive echter als volgt bedraden: D Q. I t/m 9 naar 1 t/m 9 BE B drive A-dnve E 10 naar 16 o ■ f— 1 - O II naar 15 r 1 -i r 1 t 12 naar 14 10 naar 16 10 13 naar 13 gekruist 14 naar 12 16 naar 10 16 15 naar 11 L-34-* 16 naar 10 l34 J L34J 17 t/m 34 naar 17 t/m 34 X ) ’ k-> t INSTELLINGEN VAN SCHAKELAARS VOOR PRINTERS ON OFF BB0QBB0B 1 2 3 4 5 6 7 8 1: altijd uit. 2: aan, indien rekenprocessor is geïnstalleerd 3/4: Afhankelijk van geheugen moederbord (zie instructies PC) 5/6: monitor instellingen: schakelaar 5 schakelaar 6 Beeldweergave uit uit Monochroom uit aan kleur, grafisch, 40 koloms tekst aan uit idem doch 80 koloms tekst aan aan EGA kaart 7/8: instelling aantal schijfgeheugens: schakelaar 7 schakelaar 8 Aantal schijfgeheugens uit uit Eén schijfgeheugen uit aan Twee schijfgeheugens aan uit Drie schijfgeheugens aan aan Vier schijfgeheugens 160 Technische data floppy diskettes O CD 5‘A ’ floppy floppy O) Capaciteit ongef onnat teerd 500 KB 1,5 MB 1.0 MB 2.0 MB 4.0 MB = - geformatteerd 360 KB 1,2 MB 720 KB 1,44 MB 2.88 HB cx E Aantal sporen 40 80 80 o Aanduiding op DD HD DD HD ED de schijf Dichtheid -horizontaal (TPI) 48 96 136 136 136 -lineair (BPI) 5536 9648 9560 17400 34800 Aantal Bytes per 512 512 sector (MS-DOS) Sectoren per 9 15 9 18 36 spoor (MS-DOS) Aantal werkbare 2 2 zijden per disk Omwentelings- ■nelheid in 300 360 toeren per minuut Spoorbreedte mm 0. 33 0. 165 0, 115 Spooraf stand 0,529 0, 188 onderling in mm Coêf iclört iekracht 300 300 in Oerstedt Afmetingen in mm 133 x 133 x 1 89,5 x 93,5 x 3 161 JÉ o BIOS INSTELLINGEN HARDDISK ’E x: o a> No Cylr Kp Sc Cap Cylr Kp St Cap Cylr Kp St Cap Cylr Kp Sc Cap "5 CL 1 •306 4 17 10 306 4 17 10 306 4 17 10 306 4 17 10 2 •615 4 17 20 615 4 17 20 615 4 17 20 615 4 17 20 E 3 •615 6 17 31 615 6 17 31 615 6 17 31 615 6 17 31 o 4 •940 8 17 62 1024 8 17 68 940 8 17 62 940 8 17 62 o 5 •490 6 17 24 940 6 17 47 490 6 17 24 490 6 17 24 6 •615 4 17 20 697 5 17 29 615 4 17 20 615 4 17 20 7 •462 8 17 31 462 8 17 31 462 8 17 31 462 8 17 31 8 •733 5 17 30 925 5 17 38 733 5 17 30 733 6 17 30 9 •900 15 17 112 900 15 17 112 900 15 17 112 900 15 17 112 10 •820 3 17 20 980 5 17 41 820 3 17 20 820 3 17 20 11 •855 5 17 35 925 7 17 54 820 5 17 20 855 5 17 35 12 •855 7 17 50 925 9 17 69 855 7 17 50 855 7 17 50 13 •306 8 17 20 612 8 17 41 306 8 17 20 306 8 17 20 14 •733 7 17 43 980 4 17 33 733 7 17 43 733 7 17 43 15 •gereserveerd gereserveerd gereserveerd gereserveerd 16 733 3 17 18 966 4 17 20 •612 4 17 20 612‘ 4 17 * 20 17 965 5 17 40 980 5 17 41 977 5 17 41 977 5 17 41 18 965 10 17 80 966 6 17 48 977 7 17 57 977 5 17 41 19 977 5 17 41 1023 8 17 68 1024 7 17 60 1024 7 17 60 20 615 8 17 41 733 5 17 30 733 5 17 30 733 5 17 30 21 820 4 17 27 733 7 17 43 733 7 17 43 733 7 17 43 22 820 6 17 41 805 6 17 40 733 5 17 30 733 5 17 30 23 612 4 17 20 924 8 17 61 4 4 17 10 306 4 17 10 24 872 7 17 51 966 14 17 112 977 5 17 41 925 7 17 54 25 872 8 17 58 966 16 17 128 1024 9 17 77 925 9 17 69 26 gereserveerd 1023 14 17 119 1224 7 17 71 754 7 17 44 27 gereserveerd 966 10 17 80 1224 11 17 112 754 11 17 69 28 gereserveerd 748 16 17 99 1224 15 17 152 699 7 17 41 29 gereserveerd 805 6 26 61 1024 8 17 68 823 10 17 68 30 gereserveerd 615 4 25 30 1024 11 17 94 918 7 17 53 31 gereserveerd 615 8 25 60 918 11 17 84 1024 11 17 94 32 gereserveerd 905 9 25 99 925 9 17 69 1024 15 17 128 33 615 4 26 31 905 9 25 99 1024 10 17 85 1024 5 17 43 34 615 6 26 47 966 7 34 112 1024 12 17 102 612 2 17 10 35 745 4 26 38 966 8 34 128 1024 13 17 111 1024 9 17 77 36 733 3 26 28 966 9 34 144 1024 14 17 119 1024 8 17 68 37 733 5 26 47 966 5 34 80 1024 2 17 17 615 8 17 41 38 733 7 26 65 611 16 63 301 1024 16 17 136 987 3 17 25 39 820 4 26 42 1023 11 33 181 918 15 17 114 987 7 17 57 40 820 6 26 62 1023 15 34 255 820 6 17 41 820 6 17 40 41 799 5 26 51 1023 15 33 247 989 5 17 41 977 5 17 41 42 782 2 26 20 1023 16 63 504 615 8 17 41 981 5 17 41 43 782 4 26 40 805 4 26 41 830 7 17 48 44 782 6 26 60 805 2 26 20 830 10 17 69 45 745 4 28 41 748 8 33 96 917 15 17 114 46 776 8 33 100 748 6 33 72 1224 15 17 152 47 1148 4 36 81 966 5 25 59 zelf instellen agenda: No rangorde in BlOS-lijst, Cylr = aantal cylinders, Kp = aantal leeskoppen, St = aantal sectoren, Cap capaciteit in MByte, 162 standaard BlOS-instelling De standaardwerken van Europa s succesvolste en meest gelezen auteur op het gebied van PC-apparatuur Alles over PC Hardware A L O VIEIR Tweede, geheel nieuwe editie - PC Hardware Hans-Peter Messmer Dankzij de ongeëvenaarde heldere en toch diepgaande beschrijving van PC's en alles wat daarbij komt kijken, is Alles over PC Hardware in zeer korte lijd uitgegroeid lot een ware klassieker. Alle nieuwe (en toekomstige) ontwikkelingen zijn verwerkt in deze geheel herziene W tni Pet c» Mtu-m editie. ISBN 90-6789-518-0/ca. 1200 pagina's /prijs f 99,95 Alles over de Pentium Hans-Peter Messmer Nu al hèt standaardwerk, dankzij de zeer gedetailleerde beschrijving van alle facetten van deze krachtige processor. Geen enkel facet van de nieuwe technologie die bij de Pentium Processor is toegepast wordt overgeslagen Een onmisbaar naslagwerk. ISBN 90-6789-53/-8 /640 pagina's / prijs ƒ 99,95 Addison Wesley Nederland Concertgebouwplein 25 163 1071 LM Amsterdam .x. Computer Post-codes c xz o AMI-B10S 0) E 01 NMI disablcd, 286 register test may start 0) 02 286 register test ready 3 03 ROM checksum OK ex 04 8259 initialization OK E o 05 CMOS pending interrupt disabled O 06 Video disablcd, System timer counling OK 07 CH-Q 8253-tcsl OK 08 CH-2 delta count test OK 09 CH-1 delta count test OK OA CH-0 delta count test OK OB Parily status cleared OC Refresh, system timer OK OD Refresh link togging OK OE Refresh pcriod ON/OFF 50% OK 10 Confirmed refresh on, start 64Kb memory error 11 Addrcss linc test OK 12 64 Kb base memory test OK 13 Interrupt vector initialized 14 8042 keyboard controller test OK 15 CMOS read/write lest OK 16 CMOS checksum, battery check OK 17 Monochrome mode set OK 18 Color mode set OK 19 Look for video ROM 1A Optional video ROM control OK 1B Display memory read/write test OK IC Display memory read/write lest altemalive display OK 1D Video retracc check OK IE Global equipmenl byte set for video OK 1F Mode set call mono/color OK 20 Video lest OK 21 Video display OK 22 Power on message OK 30 Virtual mode memory test about to start 31 Virtual mode memory lest started 32 Processor in virtual mode 164 33 Memory address line lest in progress 34 Memory address linc lest in progress «Z3 35 Memory below IBM calculatcd 36 Memory size compilalion OK fa 37 Memory test in progress 38 Memory initialisalion below 1 Mb 39 Memory initialisalion above 1 Mb «r> 3A Display memory size 3B About to start below 1 Mb «~D 3C Memory lest below 1 Mb OK 3D Memory lest above 1 Mb OK 3E About lo start rcal mode, shutdown 3F Shutdown succesful, cntcrcd into rcal mode 40 About lo disable gatc A20 adresslinc 41 Gate A20 disablcs succesfully 42 About to start DMA controller test 4E Address line test OK 4F Processor in real mode, afler shutdown 50 DMA page register lest OK 5 1 DMA CH-1 base register test about lo start 52 DMA CH-1 OK, about to start CH-2 53 DMA CH-2 register test OK 54 About to lest f/f latch for CH -1 55 F/f latch test for both units OK 56 DMA CH-1 en -2 programmed OK 57 8259 initialisalion over 58 8259 mask register check OK 59 Mastcr 8259 register check OK, about to start slave 5A About check timer plus keyboard interrupt level 5B Timer interrupt OK 5C About to test keyboard interrupt 5D Error, timer/keyboard interrupt nol in righl level 5E 8259 interrupt controller error 5F 8259 interrupt controller lest OK 70 Start keyboard lest 71 Keyboard BAT lest OK 72 Keyboard test OK 73 Keyboard global data initialisalion OK 74 Floppy selup about lo start 75 Floppy selup OK 76 Harddisk selup about to start 165 O 77 Harddisk sctup OK ’c 79 About to initializc timer data area JE O 7A Verify CMOS battery O 7B CMOS battery verification done O) 7D About analysing diagnoslics for memory "5 7E CMOS memory size update OK Q_ E 7F About to check optional ROM COOO.O o 80 Keyboard sensed to cnablc setup o 81 Optional ROM control OK 82 Printer global data initialization OK 83 RS232 global data initializalion OK 84 80287 checksum OK 85 About to display soft error message 86 About giving control tol syslem ROM EOOO.O 87 Syslem ROM EOOO.O check over 90 Control given to interrupt 19 boot loader AWARD3.3 01 Keyboard controller 8042 02 Keyboard controller 8042 03 Keyboard controller 8042 04 Keyboard controller 8042 05 Keyboard controller 8042 06 On board LSI 07 CP 08 CMOS 8254, 8237, 8257, EPROM 09 CMOS 8254, 8237, 8257, EPROM 0A CMOS 8254, 8237, 8257, EPROM 0B CMOS 8254, 8237, 8257, EPROM 0C CMOS 8254, 8237, 8257, EPROM 0D CMOS 8254, 8237, 8257, EPROM 0E CMOS 8254, 8237, 8257, EPROM OF Exlcndcd CMOS 10 Refresh 11 Refresh 12 Refresh 13 Refresh 14 Refresh 15 First 64 Kb RAM 16 Interrupt vector tables 166 17 Video Initializalion 18 Video memory 19 Interrupt line mask 1A Interrupt line mask 1B Battry check good <~D IC CMOS checksum «~D 1 D CMOS chip ■C~> IE Memory size 1F Memory verifier <~o 20 CPU support chips 21 CPU support chips 22 CPU support chips 23 CPU support chips 24 Protected memory size 25 Protected memory lest 26 Protected mode 27 Shadow RAM, cachc control 28 Shadow RAM, cache control 29 - 2A Initialize keyboard 2B Floppy drive inilialization 2C Scrial port inilialization 2D Parallel port inilialization 2E Harddisk inilialization 2F Main coprocessor 31 Oplional ROM's FF Boot Chips and Technologies 00 Error in POS-registcrs 01 Flag register failcd 02 CPU register failed 03 System ROM checksum failcd 04 DMA controller failed 05 System timer failcd 06 Base 64 Kb address test failed 07 Base 64 Kb RAM lest failcd 08 Interrupt controller failed 09 Hot interrupt occurred 0A Timer failcd lo generale interrupt OB CPU still in protccled mode 167 o OC DMA page registers failed ’c OD Refresh not occuring x: Q OE Keyboard controller nol responding c 5D Setup wailstaie configuration ■ 5E Relesl base 64 Kb RAM aftcr RAM sizing 5F Test shadow RAM 60 CMOS test 61 Videotest 63 Protected mode interrupl lest 64 Test A20 line 65 Test memory address lines 66 Memory test 168 67 Extended memory lest O 68 Timer intcrrupl tesl o 3 69 Realtime clock test (RTC) “CJ 6A Keyboard test 6B Coprocessor tesl s(T> 6C Seri al port test (D 6D Parallel port tesl O ZT 6E Dua) card test 2. 6F Floppy drive controller test Compac (HO op 280h) 00 Initialize flags MSW, IDTLIN 01 Rcad manufacturing jumper 02 8042 received read command 03 No response from 8042 04 Look for manufacturing ROM at E000 05 Look for manufacturing ROM al C800 06 No manufacturing ROM's 07 Rcad CMOS reset code 08 Initialize 8259, 80287 09 Jump indirect (indexed by reselcode) OA Vector via 40:67 reset function 169 -SC Q> 0B Vector via 40:67 with E01 funclion ’c 0C Boot resel funclion .c O 0D Test #2 8254 counter 0 Phoenix 80286 01 CPU register test in progress 02 CMOS write/read bad 03 ROM BIOS checksum bad 04 Programmable interval timer bad 05 DMA initialization bad 06 DMA page register write/read bad 08 RAM refresh verification bad 09 First 64 Kb RAM test in progress 0A First 64 Kb RAM chip or data linc bad (multibit) 0B First 64 Kb RAM odd/even logic bad OC First 64 Kb RAM address bad OD First 64 Kb RAM parity bad 179 o> 10 Bit 0 of firsl 64 Kb RAM bad 'E 11 Bil 1 of first 64 Kb RAM bad x: o 12 Bit 2 of first 64 Kb RAM bad O) 13 Bil 3 of firsl 64 Kb RAM bad t: O) 14 Bil 4 of first 64 Kb RAM bad 15 Bil 5 of firsl 64 Kb RAM bad Q. E 16 Bil 6 of firsl 64 Kb RAM bad o 17 Bil 7 of first 64 Kb RAM bad ü 18 Bit 8 of firsl 64 Kb RAM bad 19 Bit 9 of firsl 64 Kb RAM bad IA Bil A of firsl 64 Kb RAM bad 1B Bit Bof first 64 Kb RAM bad IC Bil C of firsl 64 Kb RAM bad 1D Bil D of firsl 64 Kb RAM bad IE Bil E of firsl 64 Kb RAM bad 1F Bil F of firsl 64 Kb RAM bad 20 Slave DMA register bad 21 Maslcr DMA register bad 22 Maslcr inierrupl mask bad 23 Slave inierrupl mask register bad 25 Inierrupl vector loading in progress 27 Keyboard controller lest bad 28 CMOS power bad, checksum calculalion in progress 29 CMOS validalion in progress 2B Screen initializalion bad 2C Screen relrace lest bad 2D Scarch for video ROM in progress 2E Screen running with video ROM 30 Screen operabie 31 Monochrome monitor operabie 32 Color monitor 40 column operabie 33 Color monitor 80 column operabie 34 Timer lick inierrupl lest in progress or bad 35 Shuldown test in progress or bad 36 Gaie A20 bad 37 Unexpected inierrupl in protectcd mode 38 RAM lest in progress or address bad > FFFFh 3A Interval timer channel 2 test or bad 3B Time-of-day clock test or bad 180 3C Serial port lest or bad O 3D Parallel port lest or bad O 3E Math coprocessor test or bad 3 ■o 41 System board select bad 5 cd Phoenix PS/2 CD 01 CPU register test in progress O 02 CMOS rcad/writc failurc ST 3. 03 ROM BIOS chccksum failurc CD 04 Timer failurc 05 DMA iniüalization failurc 06 DMA page register rcad/writc failurc 08 RAM refresh vcrifïcalion failure 09 First 64 Kb RAM test in progress OA First 64 Kb RAM chip or data line failure (mukibit) OB First 64 Kb RAM odd/cven logic failure OC First 64 Kb address line failurc OD First 64 Kb RAM panty failure 10 Bit 0 First 64 Kb RAM chip or data line failurc 11 Bil 1 first 64 Kb RAM chip ordata line failurc 12 Bil 2 First 64 Kb RAM chip or data line failure 13 Bit 3 First 64 Kb RAM chip ordata line failurc 14 Bit 4 First 64 Kb RAM chip or data line failure 15 Bil 5 First 64 Kb RAM chip or data line failure 16 Bit 6 first 64 Kb RAM chip ordata line failure 17 Bit 7 first 64 Kb RAM chip or data line failure 18 Bit 8 First 64 Kb RAM chip or data line failurc 19 Bil 9 First 64 Kb RAM chip or data line failure IA Bil A First 64 Kb RAM chip ordata line failure 1B Bit B first 64 Kb RAM chip or data line failure IC Bil C First 64 Kb RAM chip ordata line failurc 1D Bil D first 64 Kb RAM chip ordata line failure IE Bil E first 64 Kb RAM chip or data line failure 1F Bit F First 64 Kb RAM chip ordata line failurc 20 Slavc DMA register failure 21 Mastcr DMA register failure 22 Master inlerrupl mask register failure 23 Slavc interrupt mask register failurc 25 Interrupt vector loading in progress 27 Keyboard controller test failurc 28 CMOS power failure, checksum calculalion 181 jé 0) 29 CMOS configuration validaüon c 2B Screen memory test failure -C o 2C Screen initialization failure 0) t 2D Screen reirace test failure O) 2E Search for video ROM ZJ 30 Screen operablc with video ROM Q. E 31 Monochrome monitor operablc o 32 Color monitor 40 columns operablc O 33 Color monitor 80 columns operablc 182 CONNECTOREN s*3 TJ COM1, UART D-type 9-plns O> connector 1 DS Data Slrobe o> <“> Pen Functie Beschrijving 2 DO r RLSD 3 Dl 2 RX 4 D2 3 TX 5 D3 4 DTR 6 D4 5 GND Aarde 7 D5 6 DSR 8 D6 7 RTS 9 D7 8 CTS 10 -ACK 9 RI 11 Busy 12 PE 13 Select C0M2, UART connector 14 -Auto Feed 15 -Error Pen Functie Beschrijving 16 -Init 1 RLSD 17 -Select 2 RX 18 GND Aarde 3 TX 19 GND Aarde 4 DTR 20 GND Aarde 5 GND Aarde 21 GND Aarde 6 DSR 22 GND Aarde 7 RTS 23 GND Aarde 8 CTS 24 GND Aarde 9 RI 25 GND Aarde 10 GND Aarde Game connector LPT1, Printer D-type 25 con nector (Centronics) Pen Functie Beschrijving 1 +5V Pen Functie Beschrijving 2 SWO ML 83 o> 3 RO 18 DIR ’E x: 4 GND Aarde 19 GND Aarde o 5 O) GND Aarde 20 STEP E 6 R1 21 GND Aarde a> "5 7 SW1 22 WD Q. 8 +5V 23 GND Aarde E o 9 +5V 24 WE Q 10 SW2 25 GND Aarde 11 R2 26 TRO 12 GND Aarde 27 GND Aarde 13 R3 28 WP 14 SW3 29 GND Aarde 15 +5V 30 RD 16 GND Aarde 31 GND Aarde 32 HS 33 GND Aarde Floppy-drive connector 34 DCHG Pen Functie Beschrijving 1 GND Aarde HDD IDE connector (Sun 2 RWC 5246; variatie Suntac-3181) 3 GND Aarde 4 Niel aangesl. Pen Functie Beschrijving 5 GND Aarde 1 Reset Reset signaal 6 Niet aangesl. 2 GND Aarde 7 GND Aarde 3 HD7 (Data7) 8 IDX 4 HD8 (Data8) 9 GND Aarde 5 HD6 (Dataó) 10 M01 6 HD9 (Data9) 11 GND Aarde 7 HD5 (Data5) 12 DS2 8 HD10 (DatalO) 13 GND Aarde 9 HD4 (Data4) 14 DS1 10 HD11 (Datall) 15 GND Aarde 11 HD3 (Data3) 16 MO 12 HD12 (Data 12) 184 17 GND Aarde 13 HD2 (Data2) 14 HD13 (Data 13) adrescode 15 HD1 (Dalai) 37 CSO (-CSO) 16 HD14 (Datal4) Chip select "C3 17 HDO (DataO) 38 CS1 (-CS1) CD 18 HD15 (Data 15) Chip select CD 19 GND Aarde 39 ACT (-SLV/ACT) 20 N/C Drive-signaal CT> 21 Niet aangesl. 40 GND Aarde 22 GND Aarde 23 BIOW (-IOW) Write strobc Analoge kleur-interface 24 GND Aarde 25 BIOR (-IOR) Pen Functie Read slrobe 1 Rood video1 26 GND Aarde 2 Groen video1 27 IORDY Niet aangesl. 3 Blauw video1 28 BALE (+ALE) 4 Address Latch 5 Aarde Enablc 6 Rood return (aarde) 29 Niet aangesl. 7 Groen return (aarde) 30 GND Aarde 8 Blauw retum (aarde) 31 IRQ (+IRQ14) 9 Key (geen pen) Interrupt naar 10 Sync return (aarde) AT-Bus 11 Monitor ID (niet gebr.) 9 32 1016 (-1016) 12 Monitor ID“ Prepared to 13 Horizontaal sync send 14 Verticaal sync 33 BA1 (+ADDR1) 15 Binaire adrescode 1) Analoge monochrome monitors 34 Niet aangesl. gebruiken het groene videosig 35 BAO (+ADDR0) naal en negeren de Binaire blauwe en rode videosignalen. adrescode 2) Monochrome monitors verbin 36 BA2 (+ADDR2) den pen 12 naar de aarde; kleu- Binaire renmonitors laten 12 open. 1 85 O) VGA monochroom Rood) C x: 7 Groen Gnd 7 (Return o Groen) O) Pen Signaal t 2 Analoog monochroom 8 Blauw Gnd 8 (Return O) 7 Analoog monochroom Blauw) 3 Q_ return 9 Sync Gnd 10 (Digitaal E o 10 Digitaal aarde GND) O 12 Digitaal aarde 5 GND 13 Horizontaal sync 14 Verticaal sync Kleurcodes Videokabels VGA kleur Pen Kleur 1 Rood Pen Signaal 2 Groen 1 Analoog rood 3 Blauw 2 Analoog groen 5 Blauw 3 Analoog blauw 6 Rood aarde 6 Analoog rood return 7 Groen aarde 7 Analoog groen return 8 Blauw aarde 8 Analoog blauw return 10 Paars (sync gnd) 10 Digitaal aarde 11 Rood 13 Horizontaal sync 13 Donkergroen/zwart 14 Verticaal sync (horiz. sync) 14 Zwart-rood (vertic. sync) Analoge pen-conversle van Opmerking: De belangrijkste in 9 tot 15-pens terfaces zijn op pagina 157 gete kend. Negenpens Vijftienpens 1 Rood 1 2 Groen 2 3 Blauw 3 4 Hor..Sync 13 5 Vert.Sync 14 186 6 Rood Gnd 6 (Return Interrupts en ROM-BIOS Interrupts Services Pointers 00H DivisionbyO 10H Video services IdH Video parameters <~o 01H Singlc-slrap 11H Equipmcnt leH Diskette parms 02H Non-maskablc 12H Usablc mem. size IfH Graphics chars <- 03H Breakpoint 13H Diskl/O 04H Overflow 14H Seriële poort I/O <~r> 05H PrinlScreen 15H AT services 41H Harddisk 0 parms 06H (gereserveerd) 16H Keyboard I/O 46H Harddisk 1 parms 07H (gereserveerd) 17H Printer I/O 08H Timer 18H ROM Basic 44H EGA charactcrs 09H Keyboard 19H Bootstrap OaH-OdH (hardw.) laH Time I/O 4aH User alarm address OeH Diskette IcH User timer Int 50H CMOS timer Int 20H-2fH DOS Ints 67H Exp. Mem Fns DOS-interrupts 20H Terminale a program 21H DOS services 25H/26H Absolute Disk Rcad/Write 27H Terminale, stay resident 28H DOS Timeslice (undocumented) 2eH Voer DOS-commando uit (undocumented) 2fH Multiplex Intcrrupt (printspooler-controle) Adrespointers (niet gebruikt als software-interrupt) 22H Terminale address 23H Control-Break address 24H Critica! Error Handling address X 87 Overzicht satellietzenders per september 1995 1 verzorgd door de redactie van het World Radio TV Handbook Frequentie-indeling: Q. O) S-band 2535 - 2655 MHz O C-band 3700-4200 MHz (USA en CIS) E Ku1-band 10.9 - 11.75 GHz (FSS) O Ku2-band 11.75- 12.5 GHz (DBS) Ku3-band 12.5 -12.75 GHz (Télécom) Ka-band 18.00-20.00 GHz freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudJoS Intelsat 704 66.0° Oost C-Band 3.770 RHC 11 O sporadisch gebruik PAL/SEC/NTSC 6.60 3.970 RHC 14 O sporadisch gebruik PAL/SEC/NTSC 6 60 4.012 LHC 15 O sporadisch gebruik PAL 6.60 4 170 RHC 38 TV C-Span PAL 6.60 4.170 RHC 38 TV WorldNet USIA PAL 6.60 4.170 RHC 38 TV Deutsche Welle TV PAL 6.60 4 170 RHC 38 R VOA Europe Network 7.02 4 170 RHC 38 R VOA Ext. Sce. 720 4.170 RHC 38 R VOA Ext. Sce 7.33 4.170 RHC 38 R VOA Ext. Sce. 7.42 4 170 RHC 38 R VOA Ext. Sce. 7.51 4 170 RHC 38 R Deutsche Welle Radio 7.60 Ku1-Band 11.140 RHC 63a O sporadisch gebruik PAL/SECAM 6.60 Intelsat 602 63.0° Oost C-Band 3.807 LHC 4 TV SABC-TV PAL - Irdeto SiS 3.807 LHC 4 R Radio-5 7.38/7.5 3.807 LHC 4 R Radio Metro 7.7477.5 3 897 LHC 12 TV M-Net Int. PAL - Irdeto SiS 3.897 LHC 4 R Radio MF-702 6.60 4.055 LHC 18 TV Bop TV-1 PAL - Irdeto 6.65 188 4 166 RHC 38A O sporadisch gebruik PAL/SEC/NTSC 6 65 freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSt Intelsat 604 60.0° Oost C-Band 4.166 RHC 38A O sporadisch gebruik PAL/SEC/NTSC 6 65 4 188 RHC 38B O sporadisch gebruik PAL/SEC/NTSC 6.65 Ku 1 -Band 11.010 Ver 71 O sporadisch gebruik 6.65 1 1.134 Ver 71 TV Telekanal Rossija PAL 6.65 Intelsat 507 57.0° Oost C-Band 3 920 RHC 13 TV EET PAL 660 3.9402 RHC 13 R Sudanese Radio SCPC 3.967 RHC 13 TV Sudan. TV Khartoum PAL 620 4 090 RHC 13 TV AFN-TV B-MAC 4 166 RHC 38A O sporadisch gebruik PAL/SEC/NTSC 6 65 4.188 RHC 38B O sporadisch gebruik PAL/SEC/NTSC 6.65 Coupon 55.0° Oost Ku1 -Band ’ 10 980 Hor O onbekend SEC AM 10.980 Ver O onbekend SECAM 11.060 Ver O onbekend SECAM 1 1.060 Hor O onbekend SECAM SECAM 11.100 Hor O onbekend 1 89 a> freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMautfloSi ö 11.100 Ver O( onbekend SECAM 11 180 Ver O< onbekend SECAM (/) 11.180 Hor O( onbekend SECAM 11.480 Hor O( onbekend SECAM Q. 0) 11.480 Ver O( onbekend SECAM O 11.560 Ver O( onbekend SECAM E 11.560 Hor O( onbekend SECAM O 11.600 Hor O( onbekend SECAM 11.600 Ver O( onbekend SECAM 11.680 Ver O( onbekend SECAM 11.680 Hor O< onbekend SECAM Gorizont 11/17 53.0° Oost C-Band 3.675 RHC 6 TV Ostankino TV-1 SECAM 7.0 3675 RHC 6 TV Afghanistan TV SECAM 7.0 3.675 RHC 6 R Radio Mayak 7.5 Ku1-Band 11 525 LHC K1 TV Channel 6, St Petersb. SECAM 7.50 Türksat 1B 42° Oost Kul-Band 10.970 Ver 4 TV TRT-1 PAL 6 60 10980 Hor 12 O toekomstige gebruik 11.012 Ver 5 TV Kanal D PAL 665 11.030 Hor 13 TV Kanal D PAL 6.65 11.030 Hor 13 R Radyo Kulup PAL 7.02/7.5 11 054 Ver 6 O toekomstige gebruik 11.080 Hor 14 TV Kanal-6 PAL 6.65 11.096 Ver 7 O toekomstige gebruik 11.130 Hor 15 O toekomstige gebruik 11 143 Ver 6 TV Euro Show PAL 6.65 11.143 Ver 6 R Show Radyo 7 02/7 2 11 143 Ver 6 R Best FM 738H.5 11 143 Ver 6 R Radio Maroa 7.38/7.5 11 162 Ver 8 O toekomstige gebruik 11.180 Hor 16 TV Show TV PAL 6.65 11.180 Hor 15 R Show Radyo 7.02/7.2 11.180 Hor 15 R Best FM 7 38/7.5 738/7.5 190 11.180 Hor 15 R Radio Maroa freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSt Gorizont 12/22 40.0° Oost C-Band 3.675 RHC 6 TV Telekanal Rossija SECAM 75 3.675 RHC 6 R Radio Nostalgie 8.40/8 75 3675 RHC 6 R Radiostancija Mayak 7.0 3.675 RHC 6 R Radio Golos Rossija 8.0 3730 RHC 7 TV TV 5 Europe PAL 6.60 3.875 RHC 6 TV Samanyolu TV (SZTV) PAL 6.65 3.930 RHC 11 TV RTP Intemajonal PAL 6.60/7.20 3.930 RHC 11 R Radio UM 7.02 Ku1-Band 11.525 LHC K1 O sporadisch gebruik SECAM 7.0 DFS-1 Kopernikus 33.5° Oost Ku1-Band j. 11.550 Ver B1 O DBP Telekom PAL 6.65 Ku3-Band 12 524 Ver K1 O sporadisch gebruik PAL 6 65 7 02/7.20 12.620 Hor K5 O sporadisch gebruik PAL 6.60 12.658 Ver K5 O sporadisch gebruik PAL 6 60 : Arabsat 1C 30.5° Oost I S-Band 2.635 Ver 1A TV Middle East PAL 6.60 Broadcasting Centre C-Band 3.772 LHC 4 R Radio Oriënt SCPC = 3.811 LHC 6 TV CFI Canal France PAL 6.60 = Int./ MCM 1-^1 O) freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSt 3.829 RHC 7 TV CNN International PAL 6.60 0) ca 3.829 RHC 7 TV CNN International PAL 7.74 (/> (Spanish) + 3829 RHC 7 R CNN Radio News 6.30 Q. sporadisch gebruik 6.65 0) 3.866 RHC 9 O O 3.955 RHC 14 TV EDTV PAL 6.60 E 3.955 RHC 14 R news radio 7 20 O 3 955 RHC 14 R Radio Dubai 7.74 3.977 RHC 15 TV Saudi Arabian TV-1 SECAM 6.60 4.008 RHC 17 TV RTM Morocco TV-1 SECAM 6.60 4 008 RHC 17 R RTM Radio Maroc 2 SCPC ch1 4.008 RHC 17 R RTM Radio Maroc 3 SCPC ch2 4.008 RHC 17 R RTM Radio Maroc 1 SCPC ch3 4.032 LHC 18 TV Abu-Dhabl Satellite PAL 6.60 Channel 4.051 LHC 19 TV Saudi Arabian TV-2 SECAM 6.60 4.062 LHC 20 TV Oman TV PAL 6.60 4 078 LHC 20 R Oman Radio SCPC 4.081 RHC 22 TV TV Nationale de SECAM 6.60 Maurétanie 4.107 LHC 22 TV Middle East Broadcast (MBC) PAL 6.60 4.107 LHC 22 R Radio Oriënt 7.38/7.56 4.125 RHC 23 O ASBU sporadisch PAL/SEC/NTSC 6.65 4.140 LHC 24 TV JRTV Jordan PAL 6.60 4 164 RHC 25 TV The Egyptian Space PAL 6.60 Channel 4.181 LHC 26 TV KTS Kuwait PAL 660 4 181 LHC 26 R Radio Kuwait (FM 99.6) PAL 5.80 4.181 LHC 26 R Radio Kuwait (FM 87 9) PAL 7.40 4.185 RHC 26 O ASBU sporadisch PAL/SEC/NTSC 6.65 DFS-2 Kopernikus 28.5° Oost Ku 1 -Band 11.475 Hor A1 TV Cable Plus PAL 6.65 11.525 Hor A2 TV Premi_ra TV PAL 6.65 11.600 Ver B2 O sporadisch gebruik PAL 6.65 11.625 Hor C1 O occasional leeds 6.65 11.675 Hor C2 O sporadisch gebruik 6.65 192 freq. pol/transp. sce zender norm -codering audioMaudloSt Ku3-Band PAL - Nokia 6.65 12.590 Ver K3 TV Top-TV <"P 12.625 Hor K4 O Wir in Niedersachsen PAL 6.65 12 658 Ver K5 O DBP Telekom PAL SiS CZl 12.692 Hor K6 O RTL Nord PAL 6 65 na 12.725 Ver 7 O ARD 1 feeds PAL 7.02/7.20 <~p Eutelsat I f4 25.5° Oost <~D Ku1-Band 11.136 Hor O paardenrennen PAL 6.65 11.175 Hor O paardenrennen PAL 6.65 11 175 Hor O sporadisch gebruik PAL 6.65 11.670 Hor o sporadisch gebruik PAL 6.65 DFS-3 Kopernikus 23.5° Oost Ku1-Band 11.475 Hor A1 TV Sat-1 PAL 6.65 7.02/7.20 11.475 Hor A1 R Star'Sat Radio 7.38/7.56 11.475 Hor A1 R RadioRopa 7.74/7.92 11 525 Hor A2 O voormalig 3-Sat PAL 6 65 7.02/7.20 11.550 Ver B1 TV ARTE PAL 6.65 7.Q2/7.20 11.550 Ver B1 R 89-Hit-FM 7.38/7.56 11.600 Ver B2 TV VOX PAL 6.65 7.02/7.20 11.600 Ver B2 R D-Radio 7 38/7.56 (Deutschlandradio Berlin) 11.600 Ver B2 R Deutschlandradio Köln 7.74/7.92 11.625 Hor C1 TV Nickelodeon PAL 6.65 7.02/7.20 11.625 Hor C1 R RTL Radio Der Oldie 7.38/7.56 Sender Ku3-Band 12.559 Hor K2 TV Pro-7 PAL 6 65 7.38/7.56 12.559 Hor K2 R Radio Melodie 7.02/7.20 12.559 Hor K2 R non-stop music 8 10 12.591 Ver K3 TV Premiere PAL - Syster 6.65 7.02/7.20 12.591 Ver K3 R Klassik Radio Hamburg 7.38/7.56 12.625 Hor K4 R Bayem-4 Klassik DSR DSR ch01 12.625 Hor K4 R SDR/SWF 2 Kultur DSR DSR ch02 12.625 Hor K4 R RB2 Kulturell DSR DSR ch03 12.625 Hor K4 R HR2 Kultur DSR DSR ch04 12.625 Hor K4 R NDR-3 DSR DSR ch05 I 93 <3-> freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSi 12625 Hor K4 R Star'Sat Radio DSR DSR ch06 CX3 12625 Hor K4 R Deutschlandradio Kóln DSR DSR ch07 <^> 12.625 Hor K4 R WDR-3 Köln DSR DSR ch08 12.625 Hor K4 R D-Radio DSR DSR ch09 «Zl_> (Deutschlandradio Berlin) Eutelsat I f5 21.0° Oost Ku1-Band 10.012 Hor 1B O West feeds PAL 6.60 10 075 Hor 2 O East feeds / TDMA PAL 6.60 10.975 Hor 1A O sporadisch gebruik PAL 6.60 11.075 Ver 8 O TDMA PAL 6 60 11.097 Hor 1A TV DC-TV PAL 650 (Danubius Cable TV) 11.158 Hor 3 O TDMA PAL 6 60 11.158 Ver 9 O TDMA PAL 6.60 11 429 Ver 10 O TDMA PAL 660 11.475 Hor 4A o feeds PAL 660 11 555 Hor 5A o feeds PAL 660 11.575 Ver 10 o TDMA PAL 660 11.592 Hor 50 o feeds PAL 6 60 11.658 Hor 6 o TDMA PAL 6 60 freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSt Arabsat 1D-r 20.0° Oost C-Band <~D 3.740 Hor 2A TV SRT Syria PAL 660 3.780 Hor 3 TV ART 1 PAL 6.60 3.860 Hor 4A TV ART 2 PAL 6.60 na 3.940 Hor 6A TV ART 3 PAL 6.60 <~D 3.940 Hor 8A TV ART 4 PAL 6.60 <~D 4.100 Hor 10A TV Orbit Comm Ltd PAL 6.60 ASTRA 1A/B/C/D 19.2° Oost 10.714 Hor 49 TV ARTE PAL 7.38 7.02/7 20 10.729 Ver 50 TV NBC Super Channei PAL 6.50 7.02T7 20 10.729 Ver 50 R Carlsberg Live 7.74 10.743 Hor 51 TV Veronica PAL - LuxCrypt 7.02/7.20 10.758 Ver 52 TV RTL-4 PAL - LuxCrypt 7.02/7.20 10.758 Ver 52 R RTL Radio Oldiesender 7.38/7 56 10.758 Ver 52 R RTL Rock Radio 7.74/7.92 10.773 Hor 53 TV SBS-6 PAL 7.02/7.20 10.788 Ver 54 TV Chinese Channei PAL -Nagravisjon 7.02/7.20 10.788 Ver 54 TV Zee TV PAL - VideoCrypt l/ll 6.50 7.02/7.20 10.802 Hor 55 TV Teleclub PAL - Syster 7.02/7.20 10 802 Hor 55 R Swiss Radio Intern. 7.38 10.802 Hor 55 R Radio Evival 7.74 10 806 Ver 62 O future video 6.50 7.02/7.20 10.817 Ver 56 O future video 6.50 7.02/7.20 10.832 Hor 57 O future video 6.50 7.02/7 20 10.847 Ver 58 O future video 6.50 7.02/7.20 10.861 Hor 59 O future video 6.50 7.02/7 20 10.876 Ver 60 O future video 6.50 7.02/7.20 10.891 Hor 61 O future video 6.50 7.02/7.20 1 0 906 Ver 62 O future video 6.50 7.02/7.20 10.920 Hor 63 TV FilmNet (Polish) PAL -VideoCrypt 7.02/7.20 10.920 Ver 63 TV The Adult Channei PAL - VideoCrypt 7.02/7.20 10.920 Hor 63 R Radio Vlaanderen Int 7 38 (RVI) 10 935 Ver 64 TV RTL 5 PAL • LuxCrypt 7.02/7 20 10 935 Ver 64 R Holland FM 7.38/7.56 10.935 Ver 64 R Radio Nederland PAL 7.74 Wereld Omroep 10935 Ver 64 R Radio Nederland WO PAL 7.92 1 o freq. pol/transp. sce zender i norm -codering audioMaudloSt ö 10.964 Hor 33 TV ZDF IPAL 7.02/7.20 10.964 Hor 33 R Radio Sweden Int. 7.38 in 10 964 Hor 33 R Radio Sweden Int. 7.56 10979 Ver 34 TV UK Living IPAL - VideoCrypt 7 02/7.20 CL 10 979 Ver 34 TV TVX IPAL - VideoCrypt 702/7.20 0) O 10.979 Ver 34 R BBC Radio One FM 7 38/7 56 E 10 979 Ver 34 R BBC Radio 3 7.74/7.92 O 10 993 Hor 35 TV TCC IPAL - VideoCrypt 7.02/7 20 (The Children's Channel) 10.993 Hor 35 TV The Family Channel PAL - VideoCrypt 702/7.20 11.008 Ver 36 TV MiniMax PAL - Nagravision 7.02/7.20 11.023 Hor 37 TV Cartoon NetWork (Eng) PAL 7.02/7 20 11.023 Hor 37 TV TNT PAL 7 02/7.20 11.023 Hor 37 TV Cartoon Network PAL 7 38 (French) 11.023 Hor 37 TV Cartoon Network PAL 7 56 (Scandinavian) 11.023 Hor 37 TV Cartoon Network PAL 7.74 (Spanish) 11 038 Ver 38 TV QVC PAL - clear/VideoCrypt 7.02/7 20 11 038 Ver 38 R TWR/ERF 7.38 11.052 Hor 39 TV West 3 PAL 7.02/7.20 11.052 Hor 39 R WDR2 7.38/7.56 11.067 Ver 40 TV Cine Classics PAL - Nagravision 7 02/7 20 11.082 Hor 41 TV Discovery Channel PAL - VideoCrypt 7 02/7.20 11.082 Hor 41 TV The Learning Channel PAL ■ VideoCrypt 7 02/7 20 (TLC) 11.097 Ver 42 TV Bravo PAL - VideoCrypt 7.02/7.20 11.112 Hor 43 TV Mitteldeutscher PAL 7 02/7.20 Rundfunk (MDR 3) 11112 Hor 43 R MDR-Sputnik 7 38/7 56 11.126 Ver 44 TV Galavision PAL 7.02/7.20 11.126 Ver 44 R non-stop muslc 7 74 11 126 Ver 44 R non-stop music 7.92 11 126 Ver 44 R commercials 8.10 11.126 Ver 44 R non-stop music 8.24 11 126 Ver 44 R non-stop music 836 11.126 Ver 44 R non-stop music 8 48 11.141 Hor 45 TV BR 3 PAL 7.02/7.20 196 11.156 Ver 46 TV Nlckelodeon PAL - VideoCrypt 7 02/7.20 freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSt 11 170 Hor 47 TV Sky Sports 2 PAL - VideoCrypt 7.02/7.20 1 1 170 Hor 47 TV Chinese News PAL 7.02/7 20 Eutelsat II f3 16.0° Oost CD Ku1-Band 10.972 Ver 25 TV RTM SECAM 6.60 10.972 Ver 25 R RTM Berber 7.02 10.972 Ver 25 R RTM Int. 7.56 10.987 Hor 20 TV EuroStep PAL/D2-MAC 6.60/Ch1 10.987 Hor 20 TV RTV Zagreb PAL 6.65 (Hvratska Televisija) 10.987 Hor 20 R Radio Zagreb 7.02 11.058 Ver 26A O sporadisch gebruik PAL 6.60 11.095 Ver 26B TV ART Europe PAL 6.60 11.140 Ver 27A TV Nile TV International PAL 6.60 11.163 Hor 22 TV Global Satellite PAL 6.60 Television (GSTV) 11 163 Hor 22 TV Euratel PAL 6.60 11.163 Hor 22 O BT PAL 6.60 11.178 Ver 27B TV The Egyptian Space PAL 6.60 Channel 11 178 Ver 27 R Egyptian Radio 7.02 11.178 Ver 27 R Voice of the Arabs 7.20 11.178 Ver 27 R Middle East Radio 7.38 11.556 Hor 32 TV TV Plus D2-MAC (16:9)-EuroCrypt ch1 11.556 Hor 32 TV TV Plus Select D2-MAC (16:9)-EuroCrypt ch1 11.556 Hor 32 TV Euro-7 PAL 6.60 7 02/7.20 11.575 Ver 37 TV Albanlan TV PAL 6.65 (Shqiptar TV) 11.575 Ver 37 TV Muslim TV Ahmadiyya PAL 6.65 11.575 Ver 37 TV TelePace/Vatican TV PAL 6.65 11.575 Ver 37 TV Ukralnian TV PAL 6.65 11.575 Ver 37 TV Kanal 7 PAL 6.65 11.575 Ver 37 TV TV Erotica D2-MAC - EuroCrypt S2 ch1 11.575 Ver 37 R Radio Albania 7.20 11.595 Hor 33 TV Duna 7 PAL 6.50 7 02/7.20 199 freq. pol/transp. sce zender norm -codering audioMaudioSt 1 11.595 Hor 33 R Radio Budapest PAL 7.02 £ 11 616 Ver 38 TV Canal + PAL 6.60 7 02/7.20 s 11.658 Ver 39 TV RTT TV-7 PAL 6.65 11.678 Hor 34 TV Algehan Television PAL 6.60 CL 11.678 Hor 34 R Algerian Radio 1 7.02 ECS II f6 (Hotbird 1) / II f1 13.0° Oost Ku1-Band 11.221 Hor 1 TV TVE-lntema?ional PAL 6.60 11.221 Hor 1 R RNE Radio 1 7.38 11.221 Hor 1 R Radio Exterior de Espana 7.56 11.237 Ver 2 TV VH-1 Germany PAL 6.65 7.02/7 20 11.265 Hor 3 TV European Business PAL 6.65 News (EBN) 11.265 Hor 3 R World Radio Network (WRN 1) 7.20 11.265 Hor 3 R BBC World Service 7.38 11.265 Hor 3 R BBC World Service 7.56 11 265 Hor 3 R BBC World Service 7.74 11.283 Ver 4 TV The Scl-Fl Channel PAL 6.65 7.02/7.20 11 283 Hor 7 TV TM3 PAL 6.65 7.02/7.20 11.304 Hor 5 TV MCM Euromusique PAL 6.60 7.02/7.20 11.325 Ver 6 TV TV 5 Europe PAL 6.60 11.325 Ver 6 R France Info 7.20 11.325 Ver 6 R France Inter 7.38 11.325 Ver 6 R France Culture Europe 7.56 11.325 Ver 6 R Radio Suisse Int. 7 74 200 freq. pol/transp. sce zender norm -codering audioMaudioSt 11.343 Hor 7 TV TM 3 PAL 6.65 7.02/7.20 11.366 Ver TV RAI Due PAL - Discrete 6.60 O 8 CD 11.366 Ver 8 R Radio Due 7.38 11.387 Hor 9 TV Eurosport (Duits) PAL 6.65 11.387 Hor 9 TV Eurosport (Engels) PAL 7.02 11.387 Hor 9 TV Eurosport (Duits) PAL 7.02 CD 11 387 Hor 9 TV Eurosport (Nederlands) PAL 7.38 CD 11 387 Hor 9 TV Eurosport (Frans) PAL 7.56 11.408 Ver 10 TV Canal Horizons SECAM - Syster 6.60 11.428 Hor 11 TV Polsat PAL 6.65 11.449 Ver 12 TV RAI Uno PAL - Discrete 6.60 11.449 Ver 12 R Radio Uno 7.38 11.449 Ver 12 R Radio Tre 7.56 11.472 Hor 13 TV TV Polonia PAL 6.65 11 472 Hor 13 R PRT 1 7.38/7.56 11 472 Hor 13 R PRT 2 7.74/7 92 11 472 Hor 13 R PRT 3 8 10 11.472 Hor 13 R PRT 5 8 28 11.513 Hor 15 TV ED TV (Dubai) PAL 6.60 7.02/7.20 11.513 Hor 15 R Emirates Radio, Dubai PAL 6.60 7.02/7.20 10.972 Hor 20A TV Viva2 PAL 6.60 10.987 Ver 25 TV NBC Super Channel PAL 6.65 (Engels) 10.987 Ver 25 TV NBC Super Channel PAL 7.02 (Nederlands) 10.987 Ver 25 TV NBC Super Channel PAL 7.20 (Duits) 10 987 Ver 25 R Radio Montmartre 6.30 10.987 Ver 25 R BBC WS (Engels) 7.38 10.987 Ver 25 R BBC Eurostream 7.56 10.990 Hor 20 O Dutch PTT PAL 6.60 11.005 Hor 20B TV VIVA PAL 6.65 7.02/7.20 11.055 Hor 21A TV Kabel-1 D2-MAC ch1 11.080 Ver 26B TV Arte PAL 6.65 11.095 Hor 21B TV RTL-2 PAL 6.60 7.02/7 20 11.095 Hor 21B R RFE 8.10 11.148 Hor 22 O Belgacom 11.162 Ver 27B TV Deutsche Welle TV PAL 6.65 11.162 Ver 27B R Deutsche Welle (Duits) 7.02/7.20 11.162 Ver 27B R VOA Europe (Engels) 7.38/7.56 201 treq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSt 11.162 Ver 27B R Deutsche Welle (European) 7.74 g> co 11 162 Ver 27B R VOA Europe (foreign) 7.92 tn 11.162 Ver 27B R Deutsche Welle (European) 7.92 11.162 Ver 27B R Radio Finland Int. 8.10 Q_ 11 162 Ver 27B R Deutsche Welle (European) 8.28 O 11 181 Hor 22B TV TRT Int. PAL 6.65 E 11 181 Hor 22B TV Eurotica PAL - VideoCrypt 6.65 O 11.554 Hor 32 TV Middle East PAL 6 60 7.02/7 20 Broadcasbng Centre 11 554 Hor 32 R Radio Oriënt 7.38/7.56 11.554 Hor 32 R MBC Radio 7.38/7.56 11 554 Hor 32 R Vatican Radio 7.74 11.554 Ver 32 R World Radio Network 7.74 (WRN 2) 11.575 Ver 37 TV euroNews (Duits) PAL 6.65 11.575 Ver 37 TV euroNews (Engels) PAL 7.02 11.575 Ver 37 TV euroNews (Spanish) PAL 7.20 11.575 Ver 37 TV euroNews (Frans) PAL 738 11.575 Ver 37 TV euroNews (Italian) PAL 7.56 11.596 Hor 33 TV RTL TV PAL 6.65 7.02/7 20 11.616 Ver 38 TV BBC World PAL 6.65 11 616 Ver 38 TV COM-TV / Home PAL 6.65 7.02/7 20 Shopping Channel 11 616 Ver 38 R BBC World World 7 38 Service (Engels) 11.616 Ver 38 R BBC World World 7 56 Service (for Europe) 11.616 Ver 38 R BBC World World Service 7.74 11 616 Ver 38 R BBC World World Service 7.92 11.616 Ver 38 R BBC World World Service 8.10 11.638 Hor 34A TV DSF PAL 6.60 11.658 Ver 39 TV MTV PAL - VideoCrypt 6.65 7.02/7.20 11.678 Hor 34B TV Polonia 1 PAL 6.60 11.678 Hor 34B R Radio 8 7.02/7.20 11.678 Hor 34B R Radio Mana (Polish) 7 56 11 678 Hor 34B R Radio Maria (Italian) 7.74 Ku3-Band 12.522 Hor 40 O Reuters TV PAL - VideoCrypt 6.60/7.38 12.555 Ver 45 O sporadisch gebruik PAL 6.60 202 12 563 Hor 41 O EBU PAL 6.60 freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSt o 12.563 Hor 41 o WTN Worldwide PAL - VideoCrypt 6 60/7 38 Television News cd 12.584 Ver 46 O EBU PAL 6.60 12.625 Ver 47 O sporadisch gebruik PAL 6.60 12.667 sporadisch gebruik PAL 660 Ver 48 O 03 12.708 Ver 49 O sporadisch gebruik PAL 6.60 <~D Eutelsat II f2 10.0° Oost O Eutelsat II f4 7.0° Oost E KulBand O 10 971 Hor 20a O EBU Channel A PAL SiS 10 987 Ver 25a O EBU Channel C PAL SiS 11 008 Hor 20b O EBU Channel B PAL SiS 11.009 Ver 25b O EBU Channel K PAL SiS 11.0266 Ver 25 R Euroradio Channel R SCPC 11.0399 Ver 26 R Euroradio Channel T SCPC 11.058 Hor 21 O EBU Channel E PAL SiS 11.080 Ver 26 O EBU Channel D PAL SiS 11.095 Hor 21 O EBU Channel F PAL SiS 11 146 Hor 22A TV PIK CYBC PAL 660 11.146 Hor 22A R PIK Radio 3 7 20 11.178 Hor 22B TV RTS Beograd PAL 6.65 (RTV Srbija) 11.178 Hor 22B R Radio Beograd 7.02 11 575 Ver 37 O sporadisch gebruik 6.60 Ku3Band 12.646 Hor 43 O sporadisch gebruik PAL 6.60 Sirius 5.2° Oost Ku2-Band 11 785 RHC 4 TV STV-3 PAL 6.50 7.02/7.20 11 861 RHC 8 TV STV-6 PAL 6.50 7.02/7.20 11 938 RHC 12 TV TV-4 PAL 6.50 7.02/7.20 12 015 RHC 16 TV Film* Max D2-MAC - EuroCrypt 12.092 RHC 16 TV ZTV Stockholm PAL 6.50 7.02/7.20 Tele-X 5.0° Oost Ku2-Band 12.322 LHC 32 TV SVTCH-2 DMAC - EuroCrypt S ch 1 12.475 LHC 40 TV TV Femman (5) Nordic PAL 6 50 7.02/7.20 12.475 LHC 40 R The Voice (of Scandinavia) 7.74/7.92 12.475 LHC 40 R Radio Sweden Int. 7.38 12.673 LHC C3 O vrij 204 freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSt Télécom 1C 3.0° Oost Ku3-Band 12.522 Ver R1 R French Digital Satellite ALCATEL Radio ex? 12.564 sporadisch gebruik SECAM 5.80 Ver R2 O Telenor 0.8° West Ku2-Band 11.746 LHC 4 TV TV6 Denmark D2-MAC 11.824 LHC 6 TV TV Pluss D2-MAC 11.977 LHC 14 TV ZTV Danmark D2-MAC Thor 0.8° West Ku2-Band 11.785 RHC 4 TV CNN Nordic D-MAC - EuroCrypt ch1 11.862 RHC 8 TV Eurosport D-MAC - EuroCrypt ch1 11.938 RHC 9 TV Discovery Channel D-MAC • EuroCrypt ch 1 11 938 RHC 9 TV TCC D-MAC - EuroCrypt ch1 The Children's Channel 12.015 RHC 16 TV FilmNet Movies D2-MAC - EuroCrypt ch1 12.091 RHC 20 TV MTV Europe D-MAC - EuroCrypt ch 1 Intelsat 702 1.0° West C-Band 3.840 RHC 2 TV TV5 Europe SECAM 3.860 RHC 53 R Radio Diffuslon SCPC Nationale Tchadienne (RNT) 3.900 RHC 53 TV AFRTS-SEB B-MAC - US-encryption digital 3.912 RHC 23 TV Samanyolu TV SECAM 6.65 4.030 LHC 24 TV Libyan TV PAL 620 4 140 LHC 24 TV Nile TV International PAL 6.20 4.140 LHC 24 TV Egyptian Satellite Ch. PAL 6.20 4.175 RHC 38 TV AFRTS B-MAC - US-encryption digital Ku1-Band 11016 Hor 61 TV TV Norge PAL 6 60 205 .2 freq. pol/transp sce zender norm -codering audloMaudloSt 11.017 Ver 71 TV IBA Channel-3 PAL 6.6Q/7.02 (D 11.017 Ver 71 R Radio REQA 7.20 CO Télécom 2B 5.0° West C-Band 3.710 LHC C1A O RFO/France-2 feeds SECAM 5.80 3.738 RHC C1B O RFO feeds PAL/SEC/NTSC 6.60 3.768 RHC C2A O Canal France feeds PAL/SEC/NTSC 6.60 3.793 RHC C2B O RFO/M6 feeds PAL/SEC/NTSC 6.60 Ku3-Band 12.522 Ver R1 TV M-6 Metropole 6 SECAM 5.80 12.522 Ver R1 R Frequence Mousquetaire 6.40/7.25 12.522 Ver R1 R Europe-1 6 85/8.20 12.522 Ver R1 R UNICO Supermarch_ 7.75 12.522 Ver R1 R Fourviere FM 8.65 12.543 Hor K7 TV RTL-9 fSECAM - SmartCr.6.60 12.564 Ver R2 TV France-2 fSECAM 5.80 12.564 Ver R2 R A. France & L'Essentiel 7.75/8.65 12.564 Ver R2 R Palapa FM 640 12.564 Ver R2 R AFP Radio 7.75 12 585 Hor R8 TV La Cha_ne Info (LCI) !SECAM - Syster 6.60 12.606 Ver R3 TV ARTE SECAM! 5.80 12 606 Ver R3 TV La CinquLme SECAM! 5.80 12.606 Ver R3 R Classique FM 7 75/8.65 12.627 Hor K9 TV RTL-TVi !SECAM - SmartCrypt 6.60 12.648 Ver R4 TV Tele Monte-Carto (TMC) SECAM - Syster 5 80 12.648 Ver R4 R Europe 2 7.25/8.20 12.648 Ver R4 R Grand Magazines 6.40 12 669 Hor R10 TV Ciné Cinémas D2-MAC - EuroCrypt ch1 206 treq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSt o 12.690 Ver R5 TV TF-1 SECAM 5.80 12.732 Ver R6 O VSAT tranmissions SECAM 5.80 O CD "O Télécom 2A 8.0° West C-Band <-r> PJ 3 715 LHC C1 O RFO/France-2 SECAM 6.60 3.738 LHC C1B O sporadisch gebruik PAL/SEC/NTSC 6 60 3.768 LHC C2B O sporadisch gebruik PAUSEC/NTSC 6.60 12 689 Ver R5 TV Ciné Cinómas D2-MAC (16:9) ch1 - EuroCrypt 12.711 Hor R11 TV Eurosport SECAM - Syster 6 60 12.732 Ver R6 TV Canal J(eunesse) SECAM ■ Syster 6.60 1 2.732 Ver R6 TV Canal Jimmy SECAM - Syster 6 60 Gorizont 26 11.0° West C-Band 3.675 RHC 6 TV Ostankino ORT Int. SECAM 7.0 3.675 RHC 6 R Radio Moscow Int / Radio Mayak 7.5 207 .S> freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudioSt 3.825 RHC 9 O EBU Moscou SECAM 7.0 O) Ku1-Band CB cn 11.525 RHC K1 TV TV Minsk PAL 6.50/7.5 11.525 RHC K1 TV Apna PAL 6.50/7.5 Q_ EBU Moscow PAL/SEC/NTSC 7.5 Intelsat515 18.5° West C-Band 4.140 RHC 38A TV Tele Sahel PAL SCPC 4.166 RHC 38A O sporadisch gebruik PAL/SEC/NTSC 6.65 4.188 RHC 38B O sporadisch gebruik PAL/SEC/NTSC 6.65 Ku1-Band 10.969 Hor 61A O test pattem D-MAC ch1 10.975 Ver 71A O RTI Milano PAL 6.65 11.010 Ver 71B O Telespazio PAL 6.65 11 135 Ver 73A O Telespazio PAL 6.65 11.170 Ver 73B O Telespazio PAL 6.65 11.482 Ver 73B O NBC New York PAL/NTSC 6 60 TDF 1A/B 19.0° West Ku2-Band 11.727 RHC 1 R RFI Mondial en France D2-MAC Ch5 11.804 RHC 5 TV Canal Plus D2-MAC Ch1 ■ EuroCrypt 11.881 RHC 9 TV ARTE D2-MAC ch1 12.034 RHC 17 TV MCM Euromusique D2-MAC ch1 12.034 RHC 17 R Hector D2-MAC ch5 12 034 RHC 17 O voormalig France-2 D2-MAC 208 freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSt Intelsat 502 21.5° West C-Band O CD 4.055 RHC 36 TV Sky News PAL 6.60 4 166 RHC 38 O sporadisch gebruik 6.60/6.65 4.188 RHC 38 O sporadisch gebruik 6.60/6.65 CZ> Ku1-Band CD 11 133 Hor 62 O niet in gebruik 11 177 Hor 63 O niet in gebruik CD Intelsat K 21.5° West Ku1-Band 11.465 Ver 5 O Reuters / RTL feeds PAL/NTSC/B-MAC 6.60/ch1 11 485 Hor 5A O n-tv feeds PAL 6.60 11.498 Hor 5B O Reuters London PAL 6.60/738 11.560 Ver 6B O ABC News / Reuters Wash. PAL 6.60 11.560 Ver 6B O CBS News / Reuters Wash. NTSC 6.60 11.560 Ver 6B O ESPN NTSC 6.60 11.590 Ver 7A O Reuters feeds PAL/NTSC/B-MAC 6.60/ch1 11.648 Hor 8A O sporadisch gebruik PAL/NTSC/B-MAC 6.60/ch1 11.652 Ver 8B O Reuters feeds PAL/NTSC/B-MAC 6.60/ch1 11.652 Ver 8B O sporadisch gebruik PAL/NTSC/B-MAC 6.60/ch1 11.678 Hor 8B O sporadisch gebruik PAL/NTSC/B-MAC 6.60/ch1 11.682 Ver 8B O sporadisch gebruik PAL/NTSC/B-MAC 6.60/ch1 Intelsat 605 24.5° West C-Band 4.166 RHC 38A TV Channel Africa PAL 6.60 4 188 RHC 38B O sporadisch gebruik 6.65 Intelsat 601 27.5° West C-Band 3.650 RHC 20 TV M-Net PAL - Irdeto 6.60 3650 RHC 20 TV BBC Prime PAL - Irdeto 6.60 3.650 RHC 20 TV Kindemet PAL - Irdeto 6.60 3.650 RHC 20 R SIDADA International 7.20 3.743 RHC 81 TV USIA PAL 6.60 3.743 RHC 81 TV WorldNet PAL 6.60 3.743 RHC 81 TV C-Span PAL 6.60 3.743 RHC 81 TV CNN International PAL 6 60 3.743 RHC 81 TV Deutsche Welle TV PAL 6 60 209 .S> freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSt 3.743 RHC 81 RI VOA (Europe) 7.00 O» 3.743 RHC 81 RI VOA (foreign 1) 7.20 CO c/> 3.743 RHC 81 IR VOA (foreign 2) 7.30 3.743 RHC 81 IR VOA (foreign 3) 7.40 a>Q_ 3.743 RHC 81 IR VOA (foreign 4) 7.50 o 3.743 RHC 81 RI VOA (Engels) 7.60 PAL E 3.825 LHC 102 ’TV TV Angola 6.65 O 3883 RHC 23A TV' Canal Horizons SECAM - Syster 6.60 3.915 RHC 23B 1TV Canale France SECAM 5.80 Internationale 3.915 RHC 23B R RFI Mondial en France 6.40 3.915 RHC 23B R RFI En Langues Européennes 6.85 3915 RHC 23B R Radio SRI 7.75 3.915 RHC 23B R Radio Africa Nr.-1 820 3.915 RHC 23B R NHK Radio Japan Nippon 8.65 3931 RHC 53 TV Bop TV Mmabatho PAL 6.60 4 008 RHC 24 TV RTA-TV Algerian Tele PAL 6.2 4 008 RHC 24 R Algerian Radio SCPC 4 048 RHC 17 TV CNN International PAL 6.65 4.065 RHC 25 TV NTA Ch. 10 PAL-NIL digital Ku1-Band 10.995 Ver 71 TV BBC Prime D2-MAC ch1 - EuroCrypt 11.016 Hor 61B O IDB Atlantic ExprJEBU NT SC 6.60 11.055 Hor 62A TV The Landscape Channel PAL 6.65 11.057 Ver 72A O EBU Sarajevo PAL 6.65 11.079 Hor 62 TV Wire TV digital 11.079 Hor 62 TV Parliamentary Channel digital 11 135 Hor 63A O test pattem PAL 6.65 11.169 Ver 73 TV CMT Europe PAL 6.65 7.02/7.20 11.175 Hor 63B TV Travel 1 6 65 11.175 Hor 63B TV KinderNet 665 7.02/7 20 11.175 Hor 63B R Virgin Megastore Radio (VMR) 7.38 11.475 Hor 64A TV European Business PAL 665 News (EBN) 11.475 Hor 64A TV SelecTV B-MAC 6.65 11.475 Ver 74a O EBU feeds PAL 6.65 11.495 Hor 64B O sporadisch gebruik B-MAC ch1 11.502 Hor 69B O sporadisch gebruik 6.65 210 11.515 Ver 74b TV CMT Europe PAL 7.02/7.20 freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSt co 11.515 Ver 74b R AM650 WSM PAL 7.38 /Interstate Radio 11.591 Hor 69B O paardenrennen B-MAC ch1 “O 11.646 Ver 79A TV FilmNet (3 digital sces.) System 2000 CD 11.660 Ver 79B O feeds PAL 6.65 Bi 11.665 Hor 70 TV TV 1000 Cinema D2-MACEuroCrypt M ch1 <~D Hispasat 31.0° West CD Kul Band 11.538 Ver 7 O ReteVisión test pattem PAL 6 60 11.597 Ver 8 O niet in gebruik 11.668 Ver 9 O niet in gebruik Ku2-Band 12.015 Ver 15 O niet in gebruik 12.149 LHC 23 TV TeleDeporte PAL 6.60 12.149 LHC 23 R RNE Radio Uno 7.38/7 56 12 149 LHC 23 R RNE Radio 2 6.60 12 149 LHC 23 R RNE Radio Cinco 7.74 12.149 LHC 23 R RNE Radio Exterior 7.92 12 227 LHC 27 TV Canal Classico PAL 6.60 12.302 LHC 31 TV Cinemama 2 PAL 6.60 12.302 LHC 31 R Cadena Principales 6.60 12.379 LHC 35 TV Telesat 5 PAL 6 60 12.456 LHC 39 TV TeleNoticias PAL - Syster 6 60 12.517 Hor 16 O niet in gebruik 12 540 Hor 10 O niet In gebruik 12.591 Ver 2 O niet in gebruik 12.591 Hor 11 O niet in gebruik 12.597 Hor 17 O met in gebruik 12.631 Ver 3 TV Tele-5 PAL - VideoCrypt 6.60 12.631 Ver 3 R Antena Tres Radio 7.02 12.631 Ver 3 R Radio Olé 7.20 12.631 Ver 3 R M-80 (Ochenta)/Serie Oro 7.38 12 631 Hor 12 O niet in gebruik 12.668 Hor 18 O niet In gebruik 12 671 Hor 13 TV Antena Tres TV PAL - Nagravision 6.60 12.671 Hor 13 R Cadena-100 (Cien) 7.02/7.20 12.671 Hor 13 R Onda Cero 7.38/7.56 12.671 Ver 4 O niet in gebruik 12.711 Hor 14 TV Canal Plus Espafia PAL - Nagravision 6.60 211 .s> freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSt a> 12.711 Hor 14 R Onda Cero Musica 7.20/7.38 ca 12.711 Hor 14 R Radio Popular 7.02 co 12 711 Ver 5 O niet in gebruik CL. Intelsat 603 34.5° West O> O C-Band E 3.908 LHC 53 TV TVE-Intemapional PAL 6.60 O 3.932 LHC 53 TV TVE-2 PAL 6.60 4 166 RHC 38A O sporadisch gebruik PAL/SEC/NTSC 6 65 Ku1-Band 10.971 Ver O sporadisch gebruik PAL/SEC/NTSC 6.65 11.142 Ver O EBU Sarajevo PAL/SEC/NTSC 6.65 11 475 Ver O EBU Sarajevo PAL/SEC/NTSC 6.65 11.595 Ver O sporadisch gebruik PAL/SEC/NTSC 6.65 11.648 Ver O sporadisch gebruik PAL/SEC/NTSC 6.65 Orion 1 37.5° West Ku1-Band 11.473 Hor 14 TV VH-1 PAL 6.60/7.20 11.483 Ver 5 O sporadisch gebruik 11.494 Hor 15 O voormalig TV 10 Gold PAL 6.65 11.532 Hor 15 O sporadisch gebruik 11.540 Ver 6 O sporadisch gebruik 11.596 Hor 15 TV AsiaNet PAL 6.60 11.617 Ver 7 TV Super Television Channel 6.60/7.20 Ku3Band 12.528 Hor 9 O sporadisch gebruik 6.60 12 585 Hor 2 O sporadisch gebruik 6.60 12591 Ver O sporadisch gebruik 6.60 12 645 Hor O sporadisch gebruik 6.60 12.664 Ver O sporadisch gebruik 6.60 TDRS Atlantic 41.0° West C-Band 3.720 Hor 6 TV SSVC PAL - Cryptovision 5 80/7.20 3.720 Hor 6 R BFBS 2 Radio 6.12 3.720 Hor 6 R BFBS 3 Radio 6.30 3.720 Hor 6 R BFBS 1 Radio 7.02 3.800 Hor TV sporadisch gebruik 6.2 / 6.80 3.920 Hor 6 O sporadisch gebruik NTSC 6.2 212 freq. pol/transp. sce zender norm -codering audloMaudloSt o 3.960 Hor TV sporadisch gebruik 6.2/6.80 O 4.040 Hor TV sporadisch gebruik 6.2/6.80 <~D 4.080 Hor TV sporadisch gebruik 6.2 / 6.80 TZ3 4.125 Hor TV sporadisch gebruik 6.2/6.80 C» 03 PanAmSat f1 45.0° West <~P Kul-Band Intelsat 705 50.0° West Ku1-Band 11.010 Ver O NBC feeds for Super Channel PAL Intelsat 706 53.0° West C-Band 3.712 RHC 12 TV TVI (Canal 4) PAL 6.65 3.712 RHC 12 R Radio Renacenca 6.65 3.798 RHC 12 TV RTM-1 Morocco SECAM 6.65 3.990 RHC 14 TV M-2 Morocco SECAM 6.65 - Discrete-12 3.990 RHC 14 R Radio Mediterranée Int. (Medi-1) 7.20/8.20 Deze satellietlijst reflecteert de laatste stand t/m 15 september 1995. Opmerkingen en observaties s.v.p. sturen aan: WRTH/Satellite Broadcasting Guide t.a v Bart Kuperus P O Box 9027, 1006 AA Amsterdam tel: 020-6691911, fax: 020-6691921, InterNet: [email protected] 2 13 s O Zin ï> CM N o 2 o 2?5 e: cn =« h a> r- a> o + raet co £ ra BS o o.3 Q. 4—' C:z-g s O cn^ CT>' Iflpa> m S 0) f uP CT)S " Q. m m □ 5j<6 O Q. ö o S 9- E rï CO s <~TZ> Auteur: Bart Kuperus <~o Uitgeverij: De Muiderkring BV. eï°°r Bestelnummer: 056619 e,9ié Prijs: ƒ 45,00 Porto: ƒ 6,00 ISBN: 90.6082.386.9 WWV De Satellietgids voor Nederland en België geeft antwoord op al uw vragen over schotelontvangst. Wat denkt u van: “Waar vind ik RTL 4 en 5? Hoe monteer ik een schotelantenne? Wat is een betaalbare en goede ontvangstset?", en nog veel het laatste meer. nieuws over: Geen enkele andere ✓ ontvangst In Europa v' schotels Nederlandstalige publikatie kan S ontvangers S decoders aan dit boekwerk tippen. De met: ✓ Installatia-adviezen S tests hoeveelheid informatie is dan 0» IftMMKW. ItMlU______ook nergens anders te vinden. Verkrijgbaar bij Elektronica- & Boekhandel of bij Nederland De Muiderkring bv - Postbus 313 - 1380 AH Weesp Tel; 0294-450460, Fax: 0294-412782 België: Maklu Uitgevers NV - Somerstraat 13-15 - 2018 Antwerpen Tel. 03/231 29 00, Fax: 03/233 26 59 215 1 TV-zenders in Nederland (NOS + Zendgemachtigden) lokatie zendvermogen kanalen Q. Arnhem 30 kW 50 53 43 0) O Goes 250 kW 29 32 35 Lopik 1000 kW (100) 4 27 30 E Markelo 300 kW (30) 7 54 51 O Roermond 250 kW (50) 5 31 34 Smilde 1000 kW (40) 6 47 44 Wicringcrmeer 300 kW 39 45 42 TV-hulpzenders lokatie zendvermogen kanalen Ned.1 Ned.2 Ned.3 Eys 1 kW 51 54 48 Hulsberg 100 W 57 60 43 Losser 3 kW 26 34 Maastricht 1 kW 53 56 59 Noorbeek 10 W 46 49 52 Slcnaken 20 w 29 35 32 St.Pietersberg 250 w 26 33 23 Wijk aan Zee 4 w 33 49 21 RADIOZENDERS IN NEDERLAND Middengolfzendcrs lokatie Radio 1* Radio 3* Radio 5 Flevoland 747 kHz Flevoland 1008 kHz Hulsberg 1251 kHz Hulsberg 891 kHz Lopik 675 kHz * Worden in de loop van 1993 i.v.m. EG-afspraken waarschijnlijk vervan gen___ J door ------~ commerciële ______zenders; Ade programma's« ..AMvan D«-X/41/Radio“V 1 ((via \r I Q Vhet vier de landelijke FM-net) en Radio 3 worden dan alleen via FM uitgezonden! 216 AM - zendergegevens o zendvermogen O lokatie antenne tophoogte Flevoland 204 m 204 m 400 kW CZ3 Hulsberg 220 m 230 m 20 kW na co CD FM-zenders - landelijk lokatie Radio 2 Radio 3 Radio 4 Goes 87,9 MHz 95,0 MHz 99.8 MHz Hulsberg 92.1 MHz 103,9 MHz 98.7 MHz Lopik 92.6 MHz 96.8 MHz 98.9 MHz Markelo 91,4 MHz 96,2 MHz 98.4 MHz Roermond 88.2 MHz 90.9 MHz 94.5 MHz Smildc 88,0 MHz 91.8 MHz 94.8 MHz Wieringermcer 87.7 MHz 89.8 MHz 92,2 MHz Vierde landelijke FM-zendernet Radio 1 lokatie frequentie Arnhem 104.1 MHz Goes 104,4 MHz Haarlem 94.3 MHz Hulsberg 105.3 MHz Lelystad 103,0 MHz Loon op Zand 98.2 MHz Lopik 100.1 MHz Markelo 104.6 MHz Roermond 104,8 MHz Rotterdam 90.2 MHz Smilde 101,0 MHz Wieringermcer 101.6 MHz 2 17 5 FM-zenders voor regionale omroep Ö) ra lokatie zendernaam frequentie cn + Amsterdam Radio N-Holland 95,2 MHz Q. Arnhem Omroep Gelderland 102,4 MHz 0) O Den Haag Radio West 88.4 MHz E Gennep # Omroep Limburg 102,2 MHz O Goes Om roep Zeeland 101.9 MHz Haarlem Radio N-Holland 97,6 MHz Hilversum Radio N-Holland 93.1 MHz Hoogczand Radio Noord 97.5 MHz Hulsberg Omroep Limburg 95.3 MHz Imsum Omrop Fryslan 88.6 MHz Lelystad Omroep Flevoland 102.1 MHz Loon op zand Om roep Brabant 91.9 MHz Lopik Radio Utrecht 100,7 MHz Losser Radio Oost 89.4 MHz Markclo Radio Oost 95.6 MHz Megcn 1 Om roep Gelderland 89,1 MHz Megcn 2 Omroep Brabant 95.8 MHz Middelburg Omroep Zeeland 93,0 MHz Mierlo Om roep Brabant 87,6 MHz Philippine Om roep Zeeland 97.8 MHz Roermond Om roep Limburg 100,3 MHz Roosendaal Om roep Brabant 95.4 MHz Rotterdam Radio Rijnmond 93.4 MHz Ruurlo Omroep Gelderland 90.4 MHz Smilde Radio Drenthe 90.8 MHz Ugchclen Omroep Gelderland 103,5 MHz Wieringermeer Radio N-Holland 93,9 MHz Zwollerkcrspel Radio Oost 99,4 MHz # Deze zender komt waarschijnlijk in de loop van 1993 in bedrijf. 218 FM-zendergegevens - regionaal lokatie antenne tophoogte zendvermogen polarisatie hoogte mast * S Amsterdam 82 m 82 m 1 kW V Arnhem 122 m 190 m 0,1 kW V Den Haag 129 m 133 m 5 kW V 219 o FM-zendergegevens - landelijk cd ca lokatie antenne tophoogte zendvermogen polarisatie cn hoogte mast ♦ Q. Arnhem 171 m 190 ni 50 kW V (D o Goes 105 m 153 m 15 kW V L_ E Haarlem 130 m 150 m 10 kW V O Hulsberg 220 m 230 m 10 kW H Lelystad 151 m 170 m 50 kW V Loon op zand 131 m 139.5 m 40 kW V Lopik 280 m 375 m 100 kW H Markclo 136 m 187 m 100 kW H Roermond 152 m 198 m 100 kW H Rotterdam 184 m 191.5 m lOkW V Smilde 259 m 316 m 100 kW H Wicringermccr 141 m 202 m 20 kW H Deze gegevens zijn met dank ter beschikking gesteld door de NOZEMA, in 1935 opgcricht voor de verzorging van de distributie van radio- en TV- signalen via de Nederlandse zenders. Ook bedrijfsinfo als Tcledata wordt via haar zenders verzorgd. Informatie over zenders, ontvangstmogelijkhe den, frequenties en dergelijke worden op aanvraag verstrekt door NOZEMA N.V. Postbus 104 2700 AC ZOETERMEER ULTlboard f75" ((114.56 Ind. BTW Evaluatie Versie en verzendkosten) • ULTIcap schema- en ULTlboard printontwerp plus 2 autorouten, 32 bit, ontwerpcapaciteit 200 pins L. • Nederlandstalige Intro- en leerboeken In •>'< Wpundcr * - I Ttouroioav Ir ‘ »«1 “m»rjfc>nl-a«D lk< !»*»•« 01 k«M« 220 VA.N CONCEPT TOT r»L«z>~r i tnj ÉÉN DAG • Middengolfzenders in België (BRTN) o lokatie zendernaam zendvermogen frequentie Waver BRT-2 150 kW 540 kHz Wolvcrtcm BRT-1 300 kW 927 kHz Kuume BRT-2 5 kW 1188 kHz FM-zenders in België (BRTN) CD CD lokatie zendernaam zendvermogen frequentie Brusscgem BRT-4 20 kW 100,6 MHz Egcm BRT-1 lOkW 95,7 MHz BRT-2 50 kW 98.6 MHz BRT-2 50 kW 100.1 MHz BRT-3 50 kW 90.4 MHz BRT-4 50 kW 102.1 MHz Genk BRT-1 10 kW 99.9 MHz BRT-2 10 kW 97.9 MHz BRT-3 10 kW 89.9 MHz BRT-4 25 kW 101.4 MHz Gent BRT-4 1 kW 101.5 MHz Leuven BRT-1 0,5 kW 102.5 MHz Schoten BRT-1 10 kW 94,2 MHz BRT-2 10 kW 97.5 MHz BRT-3 10 kW 89,0 MHz BRT-4 25 kW 100.9 MHz Veltcm BRT-1 40 kW 91.7 MHz BRT-2 40 kW 93.7 MHz BRT-3 40 kW 89.5 MHz TV-zenders in België (BRT) lokatie zendernaam zendvermogen kanaal Antwerpen BRT-1 0,1 kW 2 V Brussel BRT-1 5 kW 11 V BRT-2 10 kW 25 V Egcm BRT-1 1000 kW 43 H BRT-2 lOOOkW 46 H Genk BRT-1 200 kW 44 H BRT-2 200 kW 47 H Oostvlcter. BRT-1 20 kW 49 V BRT-2 20 kW 55 V Scholen BRT-2 200 kW 62 H 2.21 .2 Waver BRT-1 lOOkW 10H 75 BRT-2 10 kW 25 H V) BRT INTERNATIONAL (Nederlandstalige uitzendingen) CL Tijd Bestemmings- Frequenties O) O in UTC gebied in kHz 06.00-06.55 Europa 5910 E 07.00-17.25 5910, 13675 o 08.30-09.25 5910. 11695,13675 09.00-12.25 9855, 13675 11.00-12.25 9855, 13675 13.30-17.25 9855, 13675 15.00-17.25 9855 18.00-18.25 5910, 9905 20.00-21.25 5910, 9905 05.00-05.55 Afnka 9855.11985 06.00-06.55 15515 09.00-12.25 21815 11.00-12.25 21815 13.30-17.25 21815 15.00-17.25 21815 18.00-18.25 17550 19.00-20.55 15515 20.00-21.25 15515 13.00-13.55 Noord Amerika 21810 13.00-13.25 21810 23.00-23.55 13710 23.00-23.55 Zuid Amerika 13655 13.00-13.55 Zuid Oost Azië 21810 13.00-13.25 21810 07.00-07.25 Australië 11695 1 alleen uitzendingen op zondag 2 van woensdag tot zaterdag Nadere bijzonderheden bij BRTN. Afd. BRT International, 222 Postbus 26. 1000 BRUSSEL/BRUXELLES co o S £ “O er> Cl» t r co ft rsê ofs<6 O CO d) o T- m CD co CD PÉt ï tgfg E over EMC E PE"'SSndse uitgaf e 3 ||s| 2I -yo • ° m ESf-S coS ■O £CD LI' CO ÜB ós Immuniteitstesten en meetmethoden O1 DE MUIDERKRING O ® ? Het doel van alle immuniteitsmetingen is het zo realistisch mogelijk genereren van elektromagnetische omgevingsverschijnselen. Hiervoor zijn internationaal richtlijnen geldig, die worden vastgelegd binnen de EG en een groot deel van het boek is daarom gebaseerd op de meest recente versie van de IEC-801 normen (EN 1000-4000) met uitvoerige behandeling van: * Testniveaus * Eisen aan simulatie-apparaluur ‘ Inkoppelingsystemen ■ Meetopstellingen ' Testprocedures " Beoordeling van de resultaten 2.23 O E.H.B.O. BIJ ELEKTRICITEITSONGEVALLEN m ui Theorie Alle bewegingen die wij verrichten worden centraal geregeld door de her senen. Deze geven een bepaalde slroomimpuls om een bepaalde spier te doen samentrekken of ontspannen. Deze impulsen worden via de zenuwen aan de spieren loegevoerd. Zenuwen zijn dus in feite informatie-overdra- gers of leidingen. De slroomimpulsen zijn van een zeer geringe sterkte. Deze wetenschap hebben we nodig om het effect van stroom door ons li chaam te verklaren en eerste hulp te bieden. Hoogspanning Bij ongelukken met hoogspanning beslist niets aanraken. Houd ruim af stand. Schakel deskundige hulp in. Wissel- en gelijkspanning Wc onderscheiden twee soorten spanningen, namelijk wissel- en gelijk spanning. De gelijkspanning is van deze twee de gevaarlijkste, omdat deze een constante sterke puls geeft aan de spieren welke deze doel samentrek ken. Als men dus een ongeïsoleerdc draad vastpakl waarop een gelijkspan ning staal zal men deze, als de spanning voldoende hoog is, niet meer los kunnen laten omdat de sterkte van de stroom elke tegeninstructie van de hersenen overtreft. Als men dan ook een spanning wil voelen, hetgeen wij echter af raden, moet men dit altijd met de rug van de hand doen, immers als de spieren dan samentrekken kan men niet aan de spanning blijven hangen. Wisselspanning daarentegen geeft, als hel uil ons lichlncl wordt betrokken, om de 10 milliseconde een andere instructie aan de spieren omdat deze spanning elke seconde 100 maal van polariteit veranderd. Dit resulteert in een vast-los-vasl houden wal wordt ervaren als zeer hevig trillen. Andere gevolgen van elektrische stroom kunnen zijn: - permanent samentrekken van hel hart, waardoor een levensgevaarlijke toestand ontstaal en zelfs de dood onmiddellijk kan intreden; - beschadiging van de hersenen met als gevolg bewusteloosheid en ademstilstand. - verbranding, vooral van de huid, op die plaatsen waar de stroom hel lichaam in en uit is gegaan. Soms ontslaan zeer diepe verbrandingen met beschadiging van bloedvaten en zelfs van het bol; - spierkramp, hel slachtoffer kan daardoor de stroombron niet meer los 224 laten; Mocht iemand onverhoopt toch onder spanning slaan is zeer snel handelen met zeer grote voorzichtigheid geboden. coS Ten eerste trachten wc de spanning van hel slachtoffer af te halen door de O elektra uit te schakelen door: — de steker uit de wandcontactdoos te trekken — de (hoofd)schakclaar uit te schakelen — de zekering los te draaien Als dit niet lukt dan proberen het slachtoffer van de spanning los te trekken. Wees hierbij uiterst voorzichtig, want als we de slroomvoerende geleider of hel slachtoffer aanraken kunnen wc zelf ook onder spanning komen te slaan. Tracht de stroomkring te doorbreken door: — op een droog, niet metalen voorwerp te gaan slaan (droge plank, deken, jas of rubber mal) — de hand waarmee u hel slachtoffer wil beetpakken en verslepen moet omwikkcld zijn met een dikke laag textiel of een ander goed isolerend materiaal (plastic, rubber) — na gehandeld te hebben als hierboven aangegeven, met een droge hou ten slok, de stroomtoevocrendc draad of apparaat van het slachtoffer trachten te verwijderen. Wanneer de stroom onderbroken is kan de volgende eerste hulp worden geboden. Hel slachtoffer is bij kennis: — stel hel slachtoffer gerust; — brandwonden minimaal 10 minuten koelen met zacht stromend water, eventueel steriel afgedekt; — laat voor deskundige hulp zorgen. Hel slachtoffer is buiten kennis en heeft geen waarneembare bloedsomloop en ademhaling: — begin onmiddellijk met uitwendige hartmassage en beademing; — laat alarmeren; Hel slachtoffer is buiten kennis, ademt niet en heeft een waarneembare bloedsomloop: 225 O begin onmiddcllijk te beademen; CD laat alarmeren. ui Het slachtoffer is builen kennis en ademt: - houd de ademweg vrij; - blijf de ademhaling controleren; - brandwonden minimaal 10 minuten koelen met zacht stromend water, eventueel steriel afdekken. VERGIFTIGING Vergiftiging via het spijsverteringskanaal Als iemand een bijtende slof heeft ingeslikt kan beschadiging van lippen, mond, keel en slokdarm hel gevolg zijn. Eerste hulp: laat het slachtoffer zo snel mogelijk enkele malen de mond met water spoelen en dit weer uitspuwen. Daarna enkele glazen water laten drinken om hel gif te verdunnen. Niet laten braken. Het slachtoffer moet zo snel mogelijk naar hel ziekenhuis. Geef de ver pakking of hel restant van de bijlende slof mee. Vergiftiging via de huid Bijtende stoffen via de huid, zoals logen en zuren, veroorzaken brandwon den. - Eerste hulp: spoel de huid onmiddellijk met veel stromend water gedu rende 10 ü 15 minuten. - Als ook de kleding met de bijtende stof is doordrenkt, moet deze on middellijk worden verwijderd. Denk daarbij aan de eigen veiligheid. - Dek de brandwonden eventueel steriel af. - Laat hel slachtoffer naar hel ziekenhuis brengen. Voor een aantal hierboven genoemde handelingen is een bepaalde kennis en vaardigheid vereist. Deze kennis en vaardigheid verkrijgt men door hel volgen van een EHBO-cursus. Voor nadere informatie kunt u terecht bij: Het Oranje Kruis Stalcnlaan 81 2582 GE Den Haag 226 Telefoon 070-3549111 WAT IS ISOLATIEMETING? CD Isolaticmctingen zijn meetprocedures, waarbij hel aanloggen van een hoge gelijkspanning kan aantonen, of de isolatie tussen spanningsvoerende delen CD onderling en ten opzichte van het chassis aan de vereiste waarden voldoet. czx De uitkomst is analoog of digitaal af te lezen in megohms. Waarom isolatiemeting? 1. Veiligheid Isolatie bepaalt of elektrische installaties, apparaten en motoren voldoen aan de geldende veiligheidseisen. 2. Kwaliteit Isolatiemeting kan uitsluitsel geven of de geleverde ap paratuur aan de kwaliteitseisen voldoet. 3. Levensduur - Regelmatige isolaticmctingen onder gelijke omstan digheden levert een slijlagevcrloop op, waardoor tijdig te grote afwijkingen kunnen worden opgemerkt, zodat uilval en bedrijfsongevallen kunnen worden voorko men. Richtlijnen voor isolatiemetingen. Om te voldoen aan bovenstaande punten kunnen de hiema volgende advie zen een nuttig hulpmiddel zijn: 1. Maak een planning, zodat alle te testen objecten een regelmatige isola tiemeting ondergaan. 2. Houd per meetobjcct een logboek bij. waarin zowel de meetresultaten als de omstandigheden, waaronder de metingen werden verricht, worden opgetekend. Denk hierbij aan temperatuur van omgeving en apparaat, vochtigheid e.d. 3. Volg altijd dezelfde meetprocedure, zodat de resultaten onderling verge lijkbaar zijn. Maak er een gewoonte van bijv, direkt na het stilzetten van de machine de meting te verrichten (Isolatiewecrstand dan het laagst). Hoe voeren wij een isolatiemeting uit? Voorbeeld: testen van motoren en generatoren. 1. Open het te lesten apparaat en verwijder de hoofdzekeringen. 2. Alle klemmen aan de motor- (of gcnerator-)zijde van de meerpolige hoofdschakelaar verbinden. 3. Bij een beveiligde motorstarter moet, nadat alle naar de motor voerende leidingen zijn afgckoppeld, de aarding van de in- en uitgangsklemmen 227 op de motorstarter worden gelest. 1 4. De rode mcctlciding via de motorbehuizing aarden. •2» 5. Met de zwarte mectstift de weerstand op elk punt in de stroomkring op de bekende wijze doormeten. Is de gemeten waarde uitzonderlijk, dan > moeten motorstarter, de motor zelf en de bedrading apart worden door gemeten om de juiste plaats van de fout te lokaliseren. 6. Blijkt de motor zelf de oorzaak te zijn, neem dan de aansluitkabcls los en maak een mcelvcrbinding met de behuizing voorde volgende metin gen: a. De anker- en veldspoclwikkelingen doorverbinden en meten. b. De borstels oplichten (geen kontakt met collector!) en doormeten. c. Tenslotte hel anker lamel voor lamel nameten. 7. Bij lage weerstandswaarden wordt de fout in de meeste gevallen veroor zaakt door vervuiling. Na lange draai tijden verzamelt zich elektrisch ge leidende stof in de motor, zeker wanneer deze is gemengd met olieresten uit de lagers. Door grondige en zorgvuldige reiniging moeten de elektri sche kruipwegen van alle geleidende stofafzettingen worden ontdaan. Resumé: Uit het bovenstaande moge blijken, dat goed en regelmatig onder houd, waarbij ook isolaticmclingen horen, een belangrijk onderdeel vormen van het pakket eisen voor veiligheid, kwaliteit en levensduur van elektri sche apparaten, motoren en installaties. 228 VEILIGHEID EN NETSPANNING CD In overeenstemming met de norm NEN3544 worden eisen gesteld aan con structie en uitvoering van apparaten die gevoed worden uit het 220 Volt licht- CD net. In deze norm wordt onderscheid gemaakt tussen twee klassen van ei veiligheid. Klasse 1 eist dat alle uitwendig bereikbare metalen delen geaard zijn, dat er gebruik wordt gemaakt van een dricaderig nctsnoer en dat de steker een type met randaarde aansluiting is. Om te voorkomen dat doorslag van de spanning optreedt (hetzij via kruipwegen over printen, hetzij via de lucht), moet de afstand tussen alle lichtnetspanning voerende delen minimaal 3 mm bedra gen. Tevens moet de constructie dusdanig zijn dat een differentiële testspan- ning van 2120 V (topwaarde) geen doorslag oplevert. Deze laatste eis leidt in de praktijk tot een printlay-out waarin geen scherpe hoeken en/of punten voor komen van de geleidende banen, aangezien op die plaatsen de eventuele door slag gemakkelijker optreedt. Bij klasse 2 apparatuur is een dubbel geïsoleerde ncttransformator verplicht. Onder dubbel geisolccrd wordt verstaan dat er GEEN direktc verbinding be staat tussen de primaire en de secundaire windingen. Deze apparatuur mag ge voed worden via een twee adcrig netsnoer, mits dit snoer is voorzien van een aangegoten Eurostckcr. De doorslagspanning die maximaal verdragen moet kunnen worden bedraagt nu 4240 Volt. Dat houdt in dat de spanningsvoerende delen minstens een onderlinge afstand van 6 mm moeten hebben. Opnieuw hier de opmerking: voorkom puntige baan-vormen of scherp afgesknipte draden. Het toepassen van een zekering is in alle gevallen aan te bevelen en meestal ook verplicht. Neem zekeringen van de geadviseerde waarde of hoogstens een fac tor 1,25 groter voor geval dat de voeding voorzien is van grote afvlak-conden- satoren. Hierdoor kan de startstroomsterkte namelijk aanzienlijk groter zijn dan de nominale stroomsterktc. Indien niet van netstekers en bijbehorende chassis- dclcn gebruik wordt gemaakt is een goede trekontlasting van het netsnoer een absolute must. Daarbij dient de eventuele aarddraad de langste interne verbin ding te zijn zodat bij eventueel losrukken van hel netsnoer de aarde het langst verbonden blijft. Tot slot: netspanning voerende draden mogen niet rechtstreeks op de print wor den gesoldeerd. Verbindingen met schroef (met klembusjes over het draadein- de!) of soldecroog-montage zijn toegestaan. In alle gevallen waarbij een enkel geïsoleerde trafo wordt gebruikt is een dubbele netschakelaar nodig. Bij klasse 2 apparatuur is een enkelvoudige netschakelaar voldoende. BRON: NEN3544; Nederlands Normalisatie Instituut 229 IP-Classificatie Voor behuizingen, lamparmalurcn c.d. is een internationale classificatie opgesteld ö bestaande uit een 2-cijferige code. Het eerste cijfer duidt een mate van bcscher- > mimg aan tegen aanraken van onder spanning staande delen en het binnendringen van stof en/of voorwerpen in het object. Het tweede cijfer geeft een maat aan tegen het binnendringen van water. De meest bekende combinaties zijn: IP22 druipwaterdicht IP54 stofvrij IP23 rcgcnwatcrdicht IP 55 straalwatcrdicht IP 34 spatwaterdicht IP 57 waterdicht IP45 straalwatcrdicht IP 67 stofdicht Cijfer Bescherming tegen aanraken Bescherming tegen binnen 1 stroomvoerende delen dringen voorwerpen/stof 0 geen geen 1 willekeurig met de hand grote voorwerpen 2 met vingers middelgrote voorwerpen 3 met draad dikker dan 2,5 mm 2 kleine voorwerpen 4 idem, dikker dan 1 mni2 kleine voorwerpen 5 aanraken onmogelijk nadelige stofafzetting 6 aanraken ónmogelijk geheel stofdicht Cijfer Bescherming tegen indringen 2 van water (vocht) 0 geen 1 loodrecht vallende druppels 2 vallende druppels onder een hoek van max. 15 druipwaterdicht t.o.v. vertikaal 3 sproeiwatcr onder hoek van max. 60 t.o.v. vertikaal rcgcnwatcrdicht 4 spattend uit alle richtingen spatwaterdicht 5 spuitend uit alle richtingen straalwatcrdicht 6 golven, zware zeeën 7 onderdompeling (bij vaste waterdicht druk en bepaalde tijd) 8 idem bij onbepaalde tijd 230 NETSPANNING VAN 220 NAAR 230 VOLT CJ) In 1983 verscheen een IEC publicatie (nummer 38) waarin voorgesteld werd om in co Europa de netspanning van 220 naar 230 volt te verhogen. Door deze maatregel co zouden verschillen tussen landen met 220 V en 240 volt worden opgeheven waar c/> door handclsbclcmmcringen afnemen. In 1988 publiceerde CENELEC een harmo CD nisatie document, dat dit streven vastlegt en in oktober 1989 nam Nederland de nieuwe norm NEN-10038 aan. waarin de spanningsverandering wordt voorge schreven. Vóór deze datum kreeg de consument thuis een netspanning aangeboden die lag tussen 198 en 242 V (220 V +/- 10%). Met ingang van januari 1993 moet nu de netspanning liggen tussen 207 V en 242 V (230 V -10% tot +5,2%). Deze verande ring wordt niet sprongmalig doorgevoerd maar langzamerhand. In 2005 moet de wijziging voltooid zijn waarbij de volgende definitieve grenzen gesteld worden: 216 V tot 244 V = 230 volt +/- 6%. Onder andere door de KEMA is uitgebreid onderzoek verricht naar de gevolgen van deze spanningsverhoging voor de consument. Daarbij is men uitgegaan van een maximale levensduur van 15 jaar van een appa raat. Begin 1990 betekent dat een 220 V-versie net in 2005 "overlijdt". Na 1990 moet dus apparatuur geproduceerd worden die geschikt is voor 230 volt. Bij HUISHOUDELIJKE apparatuur (mixers, stofzuigers e.d.) geeft de spannings verhoging niet of nauwelijks aanleiding tot problemen. Hoogstens wordt de veilig heidsmarge iets minder, maar is in wezen nog steeds voldoende. Bij GLOEILAMPEN neemt de levensduur bij 230 V sterk af en daarom is het van belang 220 V-typen te vervangen door 230 V-exemplarcn (sommigen stellen zelfs 235 volt voor). TL-LAMPEN zullen door de verhoogde netspanning meer harmonischen gaan pro duceren en tevens zal de warmteontwikkeling in de voorgeschakelde smoorspoelen toenemen. Wijziging van lamp cn/of smoorspoel is in de toekomst noodzakelijk. kWh-METERS: de verhoging van de netspanning leidt tot een zeer gering voordeel voor de gebruikers. Dit laten wc dus maar zo. CONDENSATOREN in voedingen zullen een hogere spanning en meer harmoni schen te verwerken krijgen. Dit betekent dat de reserve van de condensatoren af neemt waardoor de levensduur wordt bekort. Bij nieuwe ontwerpen dient men met de 230 V-eis rekening te houden. AUDIO-V1DEO: de huidige apparaten kunnen spanningen tot 250 V meestal pro bleemloos aan zodat met uitzondering van de elektrolytische condensatoren in de voeding weinig problemen te verwachten zijn. Andere uitzonderingen vormen bui- zenversterkers waarvan de buizen een kortere levensduur zullen krijgen ten gevol ge van de hogere gloeidraadspanning. BRON: 1EC38; CENELEC HD 47251; NEN 10038 231 0 DE MUIDERKRING 0 informeert al meer dan zestig jaar over de ontwikkelin gen in de elektronica en computertechnologie: Muiderkring boeken en tijdschriften Boeken van buitenlandse fondsen: O Duits: Franzis Verlag Fra Huthig Verlag 1 Pflaum Verlag 7%) • Engels: Addison Wesley Babam Publishers Butterworth/Heinemann I E.E. I/O Press John Wiley & Sons PC Publishing Newnes Sybex Nederlands Academie Service Addison Wesley Muiderkring Sifra Sybex Buitenlandse tijdschriften: Duits: Funkschau Elektronik MC VMEbus Vraag naar de gratis fondscatalogus ‘Technisch wetenschappelijke uitgeverij De Muiderkring B.V. * 232 *•• Postbus 313 * 1380 AH WEESP ‘Tel: 0294-450460 * Fax: 0294-412782 Lid ii MERKENLIJST MET LEVERANCIERDATA CD Toepassing In onderstaande lijst zijn de meeste merknamen op het gebied van wil- en bruingoed, CD instrumentatie, meetapparatuur, elektronische componenten en fabrikaten, computers en overige in strumenten alphabetisch opgenomen met de naam en woonplaats van importeur of fabrikant Hun volledige adresgegevens zijn opgenomen onder het hoofdstuk: Adressen van Fabrikanten,Importeurs en groothandel Ofschoon deze Ijst met de meeste zorgvuldigheid is samengesteld, aanvaardt de redactie geen ver antwoordelijkheid over juistheid en volledigheid van de onderstaande gegevens. 3A Translorm Audio Apeldoorn Adcom Dynaudio Groningen A&M Crompton Ridderkerk ADD AEG Nederland Amsterdam A&R Audiac Nieuwegem Adels Wescap Harderwijk A&D Air Parts Alphen ad Rijn Advance tape Eurocase Nijmegen AVI Durob Vlijmen Adyton Albe Sound Venlo AAP Am pc o Maarssenbroek AEG-Telefunken AEG Nederland Amsterdam AGDE Kagenaar Utrecht Aerolor Cartwne Lorrame Rotterdam AMB Seiectronic Amstelveen Aeromat Holec Hengelo A P I Selectronie Amstelveen AEV lemke Roos Amsterdam AST Computers Reprotechmek Gouda Agfa BASF Arnhem AVM Pyramid Bennebroek Agro Pennmga Zoetermeer Aard mg Aka Weesp Agut Vynckier Amersfoort AB Intl Eurocase Nijmegen Ahuja Amroh Weesp ABB Datakabel Kannegieter Huizen Air Durob Audio Vlijmen ABB Control ABB Componenten Rotterdam Air Tangent Tan Audio Baarn ABB Cylinda Gerowi Genemuiden Airedale Alinco Voorburg Abi Amroh Weesp Airflow Mulder-Hardenberg Haarlem Able Mulder-hardenberg Haarlem Airpax Adinco Gektermalsen Ac. Energy Audiovorm Haarlem Airtight Audioscnpt Soest Ac Art Amroh Weesp Aitos DC Hifi Syst Delft Ac Research Holland PA Service Amsterdam AIV CPS Car Systems Tegelen Accuphase Amroh Weesp Aiwa Somart Nieuwegem Ackermann Isolectra Rotterdam Aka Electnc Egim NL Wijchen Acom ECD Computers Delft AKA Framatome Conn Capelle/IJssel Acoustat Audiophile Den Bosch Akai Fodor Radio Rotterdam Acoustics JTM Soest AKG Audioscnpt Soest ACP Heynen Gennep Akim Eltromat Zevenbergen ADA Audioscnpt Soest Akustika AEG Nederland Amsterdam Adam Smith Future Music Utrecht Albano Hirschmann Weesp Adam Hall Ampco Maarssenbroek Alduct Alinco Voorburg ADC Naho Amsterdam Alecto Aicoo Utrecht Adcola Amroh Weesp Alesis Electnc Sound Amsterdam 233 co Allra Seher Capelle/IJssel Arcus Els pee Aalsmeer Alice Soundtech Aud.EI Mathijssen Duivendrecht Santon Rotterdam C Argina d> Allen Bradley Allen Bradley Uithoorn Anes Amroh Weesp Allen & Health Ampco Maarssenbroek Anston Durob Audio Vlijmen (D 2 Alhed Telesis Kannegieler Huizen Anstona Radoma Utrecht Allsop Archer Inl1 Naarden Arnet Ronin Papendrecht Alopex Alopex Voorburg Aroma! Matsushita Best Alpha Vibo Helmond Arrow-Hart Mulder-Hardenberg Haarlem Alpha Audio AEG Nederland Amsterdam Arzner Wescap Nijmegen Alpine Alpine Electr Nieuwegein ASC Heijnen Gennep Altair Tone Art Utrecht Asea Cylinda Gerowi Genemuiden Allee Lansing Select ronic Amstelveen Ashly Voerman Amersfoort Altek Tradinco Berkel/Rodenr Asko Gerowi Genemuiden Alutronic Amroh Weesp ASL Ampco Maarssenbroek Am Electnc Seher Capelle/IJssel ASN Odink&Koendennk Haaksbergen Amana Buran Elektro Amstelveen ASS Atlanta Amsterdam Amaon lemke Roos Amsterdam Assmann Malchus Schiedam Ametek Weid Equip Sales Helmond Aston Radikor Almere Am peg A d Hond Music Amsterdam Aslro Hemmink Zwolle Am petronie mafeco Rotterdam Atag Atag App.fabr Ulf Ampex Ampex NL Nijmegen Atan Atan Benelux Vianen Amphenol Amphenol Houten ATC Atlanta Amsterdam Amphion Audio eksklus. Woudnchem Atei Convergie Benelux Panningen Amprobe Stuifmeel Lelystad Atlas Copco Atlas Copco Zwijndrecht Amstrad Fid. Amstrad Zeist Atron Atron Rotterdam Analog Devices Analog Devices Oosterhout Audio Note DJ Systems Helmond Analytic Weid Equip Sales Helmond Audio Logic Voerman Amersfoort Anders Mulder Hardenberg Haarlem Audio Techmca Penhold Amsterdam Amlech Haco Weert Audio Exklusiv Pro-Box Koog ad Zaan Ankaro Hemmink Elektro Zwolle Audio Control Dynaudio Groningen Ansomc GTN Weesp Audio Inn. DJ Systems Helmond Antex Connector Amsterdam Audio Techmca Penhold Amsterdam An tronie BéGe Sassenheim Audio Selection John + Partner NL Duiven Apem Amroh Weesp Audio Analyse Duson 1 Harde APEM/APR Amroh Weesp Audio Research Acson Mijdrecht Apex Pac sales Eindhoven Audio Dyne Voerman Amersfoort Apogee Selectronic Amstelveen Audiolab Audiolab Zeewolde Apple Apple Ned Zeist Audiolabor MB Electronics Weurt Appollo Tannoy Delft Audiomeca Durob Audio Vlijmen Aragon Durob Audio Vlijmen Audiophile Dimex Rotterdam Arcam Audiac Nieuwegein Audioplan Cadenza Den Bosch 234 Ar col Mulder-Hardenberg Haarlem Audior Durob Audio Vlijmen 'n Audiosonic Electronics NL Amsterdam Bekaerl Alinco Nijmegen CD Audiosource Audioscript Soest Bell & Howell Bell & Howell Zwanenburg Audiostaüc Ouson 1 Harde Bel trek Tece Almere Almere CD Audiovox Autowsion Hoolddorp Bender fTS Bektrotechn Raamsdonksv Audix Ampco Maarssenbroek Bernstem Behuiz. Eldon Drachten CZ3 Augan Ampco Maarssenbroek Beyer Dynamic Electric Sound Weesp Augat Michels Naarden Black & Decker B&D Nederland Etten-Leur Augat Alcoswitch Texim Haaksbergen Blaupunkt Blaupunkt NL Amsterdam Aura Pied Piper TSN Almere Blue Connection Transaltor NL Zeewolde Auratone Cadac Hilversum BNS VandenBerge Loon op Zand Austerlitz SennheiserNL Amsterdam Boco Bouwman Comm. Elburg Autosound Autosound NL Hengelo Bóhm Bohm Utrecht Autovox Hohe Groningen Bondstec RTS Enschede Enschede Au tronies Elcontrol Castricum Bondwell LCI Computer Den Bosch Avalon More Music Nistelrode Bopla Bnnkman& Avara Voerman Amersfoort Germeraad Velp AVO Amroh Weesp Bosch W van Rijn Amsterdam AVS Tes Nederland Zoeterm eer Bose Bose Edam Axobus Capable Breda Bouyer Teletechnicom Raamsdonksv. Axon Auvio Leiden Bowers Nedon Leiden Axys Duran Audio Zaltbommel Brahler CTCBV Veldhoven Braun huish. Braun electr Rijswijk B& R B & R Ind Aulom Amsterdam Brother Brother Amstelveen B&W Audioscnpt Soest Bryslon Audiac Nieuwegem BVM Snujder Micro Deurne Bulgin Electromca Pldrs Breda B&K Vogel's Ind Eindhoven Burgess Bnnkman& Baco Hisch Dnebergen Germeraad Velp Bahr Sanders-Bimie Enschede Bürkert Bürkert Maarssen Ballutt Vierpool Maarssen Bürkle Vmho Breda Bang&Olufsen B&ONed Hilversum Burmester Sound Design Imp Surhuisterveen Barco Micro Sec Heynen Gennep Burndy Framatone Capelle/IJssel Bar co Inter (VCD) Giesbeek Bussman ABB Componenten Rotterdam Bartec Landman Zoetermeer BASF BASF Ned Arnhem CAD ProAudio NL Amsterdam Basis Audionord/Tan Audio Baarn C-Audio Tannoy NL Delft Bauer W van Rijn Amsterdam Cabasse TES Nederland Zoetermeer Bauknecht Bauknecht Ned Oosterhout Cable Once Geveke Electr Amsterdam BBC Asea Brown Bov Rotterdam Calex Peja Import Arnhem Bearcat Schoonvelde De Wijk Calilomia Audio Durob Audio Vlijmen Beard Durob Audio Vlijmen Cambndge Tannoy Delft Becker V.Haagen Holl. Mierfo Camco Select ronic Amstelveen Bedea kabel Hemmink Zwolle Camden Rotero Woerden 235 cn Canare lemke Roos Amsterdam Contaq Dektronic Delft c Candy Candy Ned Amersfoort Contec Electronics NL Amsterdam O) Cannon Avio Diepen Rijswijk Continental Anamet Europe Amsterdam Canon Canon Benelux Nieuw Vennep Copal Woerden CD Rotera 2 Canton Amroh Weesp Copland Durob Audio Vlijmen Carbohm Carbone-Lorraine Rotterdam Cordlox Malico Rotterdam Carmen Carmen Ned Weesp Cosmel Huisman 's-G ravendeel Carver TES Nederland Zoeterm eer Cosmos Hutronic Alphen ad Rijn Cary Audio V&S Diemen Counterpoint Durob Audio Vlijmen Case Company Eurocase Nijmegen Creda Vermolen Den Haag Casio Acoustical Hilversum Creek Tannoy Delft CAW Regoort Rotterdam Crest Audio Ampco Maarssenbroek CB Electronics Aud.EL. Matthijsen Duivendrecht Crouzel Crouzel Zoeterwoude CEC Naho Amsterdam Crown Electronics NL Amsterdam Celeslion Viertron Barendrecht Crydom Alcom Capelle/IJssel Cello Durob Audio Vlijmen Cylinda Gerowi Genemuiden Certoplast Hotte Amstelveen Cyrus TES Nederland Zoeterm eer Cerwm-Vega Eurocase Nijmegen Cheops Heijnen A/V Gennep D&D Vinho Breda Chmon Tntech Rotterdam D.I.C. Digital Cadac Holland Hilversum Ciare Red Star R'arendsveen Daalderop Daalderop Tiel Citizen Quadral Amsterdam Danotherm Albert vd Perk Rotterdam Citronic Selectronic Amstelveen Dantax Dantax Ned. Amsterdam CKS San Control Etten-Leur Dantrafo SIM Holland Gouda Clairal Carmen Ned. Weesp Databeat Malico Rotterdam Clarion Clanon Ned. Raamsdonks r Dalalogic Dektronic Delft Classe Audio Durob Audio Vlijmen Dateq Dateq VoF Almere Clatronic Fukura Elec Almelo Datwyler Hatel Epse Clyde Electronics JTM Soest Dau Amroh Weesp CMP Calcomp Amstelveen Daub Selec tronie Amstelveen Coaxmad Heide, van der- Kollum David Haf Ier Audiolab Zeewolde Cogelco Durob Audio Vlijmen DBX Audio Import Loosdrecht Cohu GTN Weesp DCM Penhold Amsterdam Commodore Commodore Comp Amsterdam DCP JTM Soest Community Malico Rotterdam Decca Tempo Service Nijkerk Compex Landis & Gyr Gouda Dehn Isolactra Rotterdam Comtec Malchus Schiedam Denon Penhold Amsterdam Comtek Aud.EI Matthijssen Duivendrecht Denote Y Prins Zwaagstereinde Concept Durob Vlijmen Dialight Malchus Schiedam Concord AEG Nederland Amsterdam Dialog 4 Heijnen Gennep Conrad Johnson Durob Vlijmen Didex Didex Capelle ad IJssel 236 Contact Elproma Driebergen Dief Wescap Harderwijk Amsterdam Digitec, Studer- Heynen Gennep Electro Voice lemke Roos CD Digitech Voerman Amersfoort Electrohome Inter (VOD) Giesbeek Diptronics Texim Haaksbergen Electrolux Electrolux Alphen ad Rijn CD ZD Disk Pack Boslm Gonnchem Elipson Duson 1 Harde DNH Electric Sound Weesp Elma van Reijsen Delft (/) Doepfer Nedon Leiden Elobau Stuifmeel Lelystad Do'd & SOhne Vanandel Rotterdam Eltrox Red Star R'arendsveen Dotronic Elvox Red Star R'arendsveen JlPTechnik Rexim Haaksbergen Eminent Techno Sound Guided Eindhoven Dreamland Zeefat Meppel Empire Translater Zeewolde Dnade Heres Audio Amsterdam Enens Nieaf-Smitt Utrecht Dual Rema Electr Amsterdam Engel Connector Amsterdam Duelco Vierpool Maarssen Enka Electric Sound Weesp Duntech Durob Audio Vlijmen Ensemble DeJong Systems Helmond Duresca Doorman Rotterdam Entec Audio Quartet Amsterdam Dynacord Electnc Sound Weesp Epos Tannoy Delft Dynatek Vogels' Import Eindhoven Equation Audiac Nieuwegein Dynaudio Dynaudio Ned Groningen Erdmann Erdmann Breda Dynavector Wagner&Wagner Druten Erres Erres Ned Utrecht Dynaxis Heijnen Gennep ESA Digitap Den Bosch Escha Laumans Weert Eagle Inrl Viertron Barendrecht ESG Hatenboer Sassenheim Easy Alert Hapé Electric Alm ere Haven Es ka Amroh Weesp Easyphone Hapé Electric Almere Haven ESL Emo Sound Lieshout EBE Heynen Gennep Esmi Elspee Aalsmeer Eberie Eberie Almere ESP Weld-Equip Sales Helmond EC Cavi Milan Kamphuys/Oosterbn Hoorn Ess BSA Den Bosch Ecouton Pro-Box Import Koog ad Zaan Etna De Etna Ulft Eddystone Radikor Almere ET P Systems Eastel Trading Oud Beijeriand Edi Frenko Almere Eurochannels Miao-Mel Leiden Edsyn Brands ma Bergeyk Eurokontakt Bos Elektro Hilversum EEsol HiTech El Comp Maarssen Eventide Cadac Holland Hilversum Eger Isolectra Rotterdam Exactum Exactum Nijkerk EGI heynen Gennep Excelsior Electrolux Alphen ad Rijn Elac John + Partner NL Duiven Exlo CN Rood Rijswijk Elba Aca) Aunema Eindhoven Expand Selectronic Amstelveen Elbag Eltromat Zevenbergen Eldon Eldon Drachten Faber Buran Electro Amstelveen Eldur Gunneman Hattem Fagor Malchus Schiedam Elec Compamet Durob Audio Vlijmen Fairiight Helios Haarlem Maarssen Electro Dnve Div Elmeq Schoonhoven Fam Fam Fabriek 237 Fanal Fanal Zaandam Farsifa GTN Weesp Gambil Comp. Nijkerk Amsterdam "E Fastbne lemke Roos Amsterdam Gave Hartogs Rotterdam 246 NAMEN EN ADRESSEN VAN FABRIKANTEN, Q.—« CD GROOTHANDEL EN IMPORTEURS <-r> CD 3M Nederland BV Postbus 193 2300 AD Leiden (071)545 04 10 3T BV. Postbus 3639 7500 DP Enschede (053) 433 66 33 A E M I Nederland BV Postbus 413 4200 AK Gorinchem (0183)63 35 56 Ó A.C.T. Data BV Postbus 167 1180 AD Amstelveen (020) 647 5411 A.K.B. Technima BV Postbus 57 2300 AB Leiden (071)576 52 00 A.O. Instruments BV Archimedesbaan 13 3439 ME Nieuwegein (030) 605 09 53 A.P. Sates Postbus 2164 5500 BD Veldhoven (040) 255 1300 A.S.G. Europe BV Postbus 384 2600 AJ Delft (015) 262 55 77 A.V.C. Nederland BV Postbus 458 5400 AL Uden (0413)26 77 25 A.V.E. BV Postbus 9155 3301 AD Dordrecht (078) 613 82 88 Aandrijfhuis Het- Postbus 11346 3004 EH Rotterdam (010) 46211 66 Aanmet Europe BV Postbus 8155 1005 AD Amsterdam (020) 586 35 86 ABB Busch Jaeger BV Postbus 6 3970 AA Driebergen (0343) 51 55 34 ABB Elekbw. v.d. Werll Postbus 57 6710 BB Ede (0318) 62 27 47 Abonné BV Postbus 25 5737 ZG Lieshout (0499) 42 13 86 Acal Auriema Ned. BV Bealr d Rijkweg 8 5657 EG Eindhoven (040) 250 26 02 ACE Nederland BV Postbus 671 2270 AR Voorburg (070) 347 52 37 ACL Thechnopanel Engelseweg 242 5705 AK Helmond (0492) 55 07 29 Acoustic Conlr Systems Speulderweg 31 3886 LA Garderen (0577) 46 22 51 Acoustical Hand.Mij.BV Postbus 111 1200 AC Hilversum (035) 626 0611 ACS BV Postbus 95 6100 AB Echt (0475) 48 36 63 Acson BV Energieweg 8 3641 RT Mijdrecht (0297) 28 46 95 Acto BV Amsterdamseweg 53 3812 RP Amersfoort (033) 462 17 24 ADAR Nwz Voorb.wal 44 1012 SB Amsterdam (020) 627 85 65 Added Value Eledr.BV Postbus 9155 3301 AD Dordrecht (078)613 82 88 Addistri NL BV Postbus 8 4940 AA Raamsdonksvr (0162)51 74 80 Adept Ned. BV Postbus 423 3440 AK Woerden (0348)41 13 54 Adlocum Comp.Adv.Bur Eikenlaan 233 2404 BP A^hen ad Rijn (0172) 43 43 21 Adinco B.V. Postbus 90 4190 CB Geldermalsen (0345) 57 52 47 Adquipmenl Postbus 311 3440 AH Woerden (0348)41 83 41 Adv. Micro Solutions BV Sandtlan 36 2223 GG Katwijk (071)407 64 81 Adv.Comp.Management BV Postbus 72311 1007 VA Amsterdam (020)657 53 01 Advansys Het Hofke113 5641 AK Eindhoven (040)281 11 57 Advanlec Postbus 132 4730 AC Oudenbosch (0165)31 72 94 Advideo Postbus 8 4940 AA Raamsdonksvr (0162)51 74 80 AE Sensors BV Postbus 9084 3301 AB Dordrecht (078) 621 31 52 'ÏAT > S O AEG Nederland NV Poslbus 1816 1000 BV Amsterdam (020) 510 59 11 iL Aerowave Hofweg 1 3274 BK Heinenoord (0186)60 38 66 c Agla-Gevaert BV Poslbus 12 2280 AA Rijswijk (070) 311 08 78 (/) D & R Eleclronica BV Rijnkade 15b 1382 GS Weesp (0294)41 80 14 Daalderop BV Postbus 7 4000 AA Tiel (0344) 61 08 54 Daelman Systems BV Postbus 380 2740 AJ Waddinxveen (0182)61 17 44 Dalcon Dullaert NL BV Postbus 201 7400 AE Deventer (0570) 62 38 40 Dalosy BV Postbus 9227 3007 AE Rotterdam (010) 479 02 66 Danielson Ned. BV Postbus 328 3800 AH Amersfoort (033) 461 67 46 Data Circuit BV Postbus 63480 2502 JL Den Haag (070)319 21 27 Data Process Postbus 800 3800 AV Anersfoort (033) 462 01 44 Data Com. Products BV Postbus 225 2950 AE Ablasserdam (078) 691 59 66 Databox BV Scheldeweg 5 3144 ES Maassluis (010) 592 2211 Oatad Groep BV Postbus 371 3900 AJ Veenendaal (0318) 53 34 00 Dataffidency Postbus 6060 5600 HB Eindhoven (040) 253 08 55 Dalapoint Ned. BV Kampenringweg 47 2803 PE Gouda (0182) 52 94 55 Datateam Holding BV Postbus 466 2130 AL Hoofddorp (023) 563 87 84 Datelcare BV Postbus 2 3700 AA Zeist (030) 692 7211 255 0 Dateq V.O.F. De Steiger 193 1351 AV Almere (036)531 2376 il Dalex BV Noorderstaete 32 9402 XB Assen (0592)3707 33 c David Computer Syst.BV Postbus 208 2920 CA Krimpen/Ussel (0180)51 92 22 o Dawidenko Int. BV c/> Postbus 208 2200 AE Noordwijk (071)361 80 00 (0 Dazix Takkebijsters 9 4817 BL Breda (076) 571 5200 CD DBMS Nederland BV Postbus 133 3454 ZJ De Meern (030) 666 53 34 ■o < DC Hifi Systems Postbus 3056 2601 DB Delft (015)214 57 67 DCW Consultants Postbus 356 2900 AJ Capelle/Ussel (010)458 03 86 De Hitster Audio/video Middenweg 73 1394 AD Nederhorslenb. (0294) 25 3010 Dedlux Vosboerweg 20 7556 BS Hengelo (074) 24260 92 DECS Postbus 82257 2508 EG Den Haag (0182) 57 00 25 Degel Electronics BV Postbus 50041 1305 AA Almere (036) 531 40 14 Dektronic BV Westlandseweg 7 2624 AA Delft (015)262 56 25 Delden BV GWJJ van- Voorofscheweg 15 2771 MA Boskoop (0172)21 42 93 Delta Elektronika BV Postbus 27 4300 AA Zierikzee (0111)41 36 56 Deltaware BV Postbus 82257 3009 MA Rotterdam (010) 455 00 66 Deltour BV Nwe Uilenb.str 22 1011 LR Amsterdam (020) 623 57 25 Dellron T.H.O. Sluzenkamp 17 3085 HB Rotterdam (010) 480 55 60 Dennis Music BV Vaartweg 168 1217 SZ Hilversum (035) 621 27 61 Depex B.V. Postbus 27 3730 AA DeBill (030)220 31 11 Delhon/Unilron Postbus 163 4538 AN Terneuzen (0115) 67 70 00 Del mar Electronics Wimmerslraal 9 6471 AA Eygelshoven (045) 535 33 77 Detron Electr. Eng. Postbus 313 5460 AH Veghel (0413) 35 15 00 Diam BV Voorstraat 9 3511 AH Utrecht (030) 232 10 60 Dice B.V.I.0 Postbus 377 2600 AJ Delft (015) 262 29 91 Didex BV Postbus 630 2900 AP Capelle/Ussel (010) 458 14 44 Dila Measuring B V. Druivenslraat 25 4816 KB Breda (076) 571 01 44 Digides. Germ & BNLX Meijerijlaan 20 5672 HX Nuenen (040) 284 10 82 Digital Control Cons. BV Accustraal 25 3903 LX Veenendaal (08385) 295054 Digital Equipment BV Postbus 9064 3506 GB Utrecht (030) 28391 11 Digitap BV Postbus 2112 5202 CC Den Bosch (073) 621 04 90 Dijkshoorn & Baker Postbus 63 2640 AB Pijnacker (015) 369 36 34 Dijkshoorn & Baker BV Postbus 63 2640 AB Pijnacker (015)369 36 34 DimaSMTSyst NL BV P.Mondriaanstr. 4 5753 DJ Deurne (0493) 31 60 60 Dimex Innsbruckweg 11 3047 AG Rotterdam (010) 462 34 22 Diode Components BV Coltbaan 17 3439 NG Nieuwegein (030)60912 50 Diode Components BV Meienjweg 3 5503 HN Veldhoven (040) 254 54 30 Dirk Witte BV Vijzelstraat 53 1017 HE Amsterdam (020)62646 55 Discomal De Tienden 40 5674 TB Nuenen (040) 28364 64 256 Display Elektronica Coloradodreel 18 3565 BT Utrecht (030) 261 18 55 Disticom Electronics 2> Postbus 1030 7550 BA Hengelo (074) 250 10 00 O. Distrilec Hondsruglaan 93 5628 DB Eindhoven (040)241 40 41 s Distrqpoint Systemen Postbus 8004 7550 KA Hengelo (074) 291 23 76 Drtzitel Infodienst BV Postbus 71900 1008 EC Amsterdam (020) 549 41 41 o Djie-Roederstein BV Postbus 19 1180 AA Amstelveen (020) 643 1011 Tl DMA Automatisering Postbus 8131 6710 AC Ede (0318) 61 48 73 DNA Prof. Audio Dev. Werkluigenwg 11A 8304 AZ Emmeloord (0527) 62 00 60 ó■ Doacs BV Postbus 23252 1100DT Amsterdam (020) 623 00 81 Doedijns Electronics Postbus 743 2280 AS Rijswijk (070) 340 16 30 Doeven Elektronica Schutstraat 58 7901 EE Hoogeveen (0528) 26 96 79 DompJ BV Postbus 140 3640 AC Mijdrecht (0297)29 16 00 Donné Draad BV LT De Flammerl 5854 PG Nieuw-Bergen (0485)34 16 44 Doorman Ing. Bur. BV Stolwijkstraat 33 3079 DN Rotterdam (010) 479 50 60 Doorman BV Strevelseweg 700 3083 AS Rotterdam (010)481 22 44 Dova Electronics Ind.Terr Oosterz.4 1851 NT Heiloo (072) 533 66 00 Dracon BV Postbus 5002 5004 EA Tiburg (013) 463 56 65 Draka Kabel BV Postbus 1013 1000 BA Amsterdam (020)637 9911 DRB v.o.f. Haartsestraat 12 7121 CX Aalten (0543) 47 69 00 Driade Audiosystemen Postbus 8631 1005 AP Amsterdam (020) 647 9611 Dne Electronics De- Postbus 56 6710 BB Ede (0318)67 61 11 Druck Nederland B.V. Postbus 232 2990 AE Barendrecht (0180)61 15 55 Drunen & van Dalen BV Postbus 89 5150 AB Drunen (0416) 37 69 00 DSB Systems BV Wilhelminalaan 6 3451 HJ Vleuten (030) 677 36 44 DSI The Netherlands Haagweg 163 2281 AJ Rijswijk (070) 390 21 80 Du Pont Electronics Postbus 2060 5202 CB Den Bosch (073) 620 65 40 Dunnet Int Trading BV Kipstraat 16 3011 RT Rotterdam (010) 400 81 00 Duracell Nederland BV Beneluxweg 21 4904 SJ Oosterhout (0162) 42 92 88 Duran Audio BV Koxkampseweg 10 5301 KK Zaltbommel (0418)51 55 83 Duranmalic BV Plein 1940/45nr.8 3313 CV Dordrecht (078)631 05 99 Durob Audio Postbus 109 5250 AC Vlijmen (073)511 25 55 Duson Nijverheidsweg 14A 8084 GW 't Harde (0525) 65 30 00 Dutch Libra Postbus 233 7480 AE Haaksbergen (053) 573 74 00 Dutchtronic BV Postbus 360 1115 ZH Duivendrecht (020) 665 96 54 Dynaudio Nederland Emmasmgel 16 9726 AJ Groningen (050) 571 07 10 E E M C. BV Postbus 101 1540 AC Koog ad Zaan (075) 628 34 55 E-Design b.v. Savannahweg 60 3542 AW Utrecht (030) 242 25 28 EAO Figroen BV Postbus 544 3300 AM Dordrecht (078)617 7511 Eastel Trad. Phonic BV Postbus 1127 3260 AC O. Beijeriand (0186)61 47 77 Eberle NL GmbH Postbus 50120 1305 AC Almere (036) 534 80 80 257 0 Ebing Data Systems Stadsring 46 3811 HS Amersfoort (033) 47612 91 lL EBT Inri BV Kapelstraat 12 5316 BG Defwqnen (0418) 55 21 06 c EBV Eleklronik Planetenbaan 2 3606 AK Maarssenbroek (0346) 56 23 53 o ECD Computers Delft BV Voldersgracht 25 2611 EV Delft (015) 214 76 43 Eminent Orgels BV Schumanweg 2 2411 NH Bodegraven (0172)61 9305 F.C.I. Postbus 174 2900 AD Capelle/IJssel (010)459 63 99 Faber Electronica BV Postbus 43 6880 AA Ve|p (026) 364 00 77 Faber & Getreuer BV Postbus 12 8330 AA Steenwijk (0521)53 33 33 Fairlight Postbus 81037 3009 GA Rotterdam (010) 420 64 44 Fanal Nederland BV Postbus 1109 1500 AC Zaandam (075)612 30 55 Fane Holland BV Julianaparklaan 2 3534 AN Utrecht (030)24211 42 Farfisa Eksteriaan 24 4124 AC Leerdam (0345) 61 41 33 Farnell Electronic Comp. Zonnebaan 47 3606 CH Maarssen (030)241 23 23 Fedi Systems BV Postbus 240 2600 AE Delft (015)21314 05 259 0 Fenner-Overwijn BV Postbus 29098 3001 GB Rotterdam (010) 224 56 54 uL Ferro Electronic BV Postbus 61 7010AB Gaanderen (08350) 24 94 c Feruton Nederland BV Postbus 141 4130 EC Hagestein (0347)36 44 11 0) co Festo BV Postbus 530 2600 AM Delft (015) 269 97 00 (/) Feteris BV Scheveningseweg 15 2517 KS Den Haag (070) 39244 21 O) Filosoft Postbus 1353 9701 BJ Groningen (050) 313 77 46 ■O < Fischer & Porter BV Postbus 513 4200 AM Gorinchem (0183) 63 48 11 Flashlight Prod. BV Oregondreeel 38 3565 BH Utrecht (030) 262 58 14 Flatfield Mulliprint Postbus 6160 4000 HD Tiel (0344) 62 25 56 Flox Hand.Ond. De Beo 14 7609 AT Almelo (0546)511 80 Fluke Nederland BV Postbus 1337 5602 BH Eindhoven (040) 264 41 00 Focus Showequipm. Isolatorweg 36 1014 AS Amsterdam (020) 682 18 21 Fodor Radio BV Postbus 5 3000 AA Rotterdam (010) 424 65 55 Fofic BV Kruyderiaan 35 3431 BM Nieuwegein (030) 604 44 22 Fotomelaal Algra BV Postbus 42 1520 AA Wormerveer (075) 621 62 62 Fourtex Handelsond. Prinsenstraat 16 1015 DC Amsterdam (020) 623 11 78 Framatone Conn. Ned. BV Postbus 174 2900 AD Capelle/Ussel (010) 459 63 99 Franklin Industries Treubweg 8 1112 BA Diemen (020) 699 93 59 Freeway Import Trading Postbus 6013 4900 HA Ooslerhoul (0162) 45 74 14 Frehenco Elektr. HO Postbus 343 2160 AH Lisse (0252) 41 96 50 Frenko Verkoopmij. BV Postbus 50043 1305 AA Almere (036) 531 68 73 From Audio BV M.Bauerstraal 233C 1062 AK Amsterdam (020)614 17 49 Fuba Nederland BV Postbus 57 4900 AB Ooslerhoul (0162) 42 29 20 Fuji Magnetics NL Postbus 179 6560 AD Groesbeek (024) 397 60 44 Fujililm Nederland BV Postbus 8 3000 AA Rotterdam (010) 424 65 55 Fujitsu General Postbus 91 4139 EB Vianen (0347) 37 37 44 Fujitsu Mikroelektronik Europalaan 26A 5623 LJ Eindhoven (040) 244 74 40 Funtronics Schuttevaerweg 88 3044 BB Rotterdam (010) 437 67 44 Future Music Noorderstr. 11-13 3512 VW Utrecht (030) 231 63 60 G.T. Soft Adm.de Ruyterw. 3 1057 XG Amsterdam (020)616 65 65 G.T.N. Postbus 152 1380 AD Weesp (0294) 41 98 05 Gaggenau Nederland BV Postbus 4040 3502 HA Utrecht (030) 289 15 34 Gamma AT Solutions BV Postbus 19 1180 AA Amstelveen (020) 647 93 91 Gandall Ned. BV Kabelweg 37 1014 BA Amsterdam (020) 686 76 11 Gales Benelux BV Postbus 22561 1100 DB Amsterdam ZO (020) 691 21 26 GE-Fanuc Autom. BV Postbus 7230 4800 GE Breda (076) 578 30 00 GEC Alsthom lnt'1 Postbus 3087 2280 GB Rijswijk (070) 399 90 99 GEM Benelux BV Postbus 231 6004 RL Weert (0495) 53 17 24 260 Gemec Industrie BV Postbus 432 3900 AK Veenendaal (0318)51 83 53 General Corp. Japan BV > Postbus 91 4130 EB Vianen (0347) 37 37 44 Q. General Elec. Music BV Postbus 231 6000 AE Weert (0495) 53 17 24 o Gerowi BV Postbus 137 8280 AC Genemuiden (038) 385 40 26 cn Gerrit de Jonge BV Oranjestraat 5 4571 HN Axel (0115)56 27 1 0 CD 3 Gerritsen Elektro De Ruylerstr. 90 2518 AW Den Haag (070)360 69 18 Getronics Service Postbus 652 1000 AR Amsterdam (020)586 19 75 Geuken Techn. Agentuur Postbus 85839 2508 CM Den Haag (070) 346 29 14 2 Geveke Electronics BV Postbus 652 1000 AR Amsterdam (020) 586 14 11 Geyer Nederland BV Postbus 2306 7301 EA Apeldoorn (055) 543 01 33 Goedhart Consulting BV Hoofdstraal 71 A 8375 AM Oldenmarkt (0561)45 19 48 Goffin BV Charles- Postbus 29 3400 AA IJsselstein (030)688 77 1 7 Gould Electronics Postbus 1666 3600 BR Maarssen (0346)56 62 14 Grote Beer Postbus 5100 2600 GC Delft (015)215 1515 Groupe Schneider Postbus 836 2003 RV Haarlem (023) 515 47 00 Grundig Nederland Postbus 41190 1009 ED Amsterdam (020) 568 15 68 GTE SylvaniaNV Postbus 2039 4825 BC Breda (076) 587 54 50 Gunneman BV Postbus 23 8050 AA Hattem (038) 443 13 1 3 H.B. Techniek O.L. Dijk 1 1231 LN Loosdrecht (035) 582 54 83 H.C.S. BV Bruistensngl. 112 5232 AC Den Bosch (073) 640 83 50 Haagen Van-Holl. BV Postbus 35 5730 AA Mierlo (04927) 62506 Haagtechno BV Postbus 236 5201 AE Den Bosch (073) 640 25 02 Habia Cable BV Postbus 3467 4800 DL Breda (076) 541 64 00 Haco Markt 6001 EK Weert (04950) 4306 Hacouslic Langs de Hey 5 6136 KR Sittard (046) 1 78 60 Hacoustic Neherstraal 2 3125 BV Schiedam (010)4 15 351 Hacousto Holland BV Industrieweg 60 2651 BD Berk.Rodenrijs (010)511 73 40 Hageman Collection Energieweg 55 2404 HE Alphen ad Rijn (0172)43 48 00 Hagen batterijen BV Zonnebaan 6 3606 CA Maarssen (030) 241 41 88 Hago Electronics Radonstraat 179 2718 SV Zoetermeer (079) 361 75 55 Hajo Hand.Ond. Dr. van Daleln 30 3851 JB Ermelo (0341)55 68 50 Halin BV Postbus 237 5500 AE Veldhoven (040) 253 84 55 Hapó Electric Ambachtsmarkl 9 1355 EA Almere (036) 531 44 84 Harting Elek. BV Postbus 3526 5203 DM Den Bosch (073) 641 04 04 Hartmann & Braun NL BV Postbus 5072 2600 GB Delft (015)215 80 55 Harlogs Ingbureau B V. Postbus 9393 3007 AJ Rotterdam (010) 479 57 00 HAS Transport Systems Postbus 8362 1005AJ Amsterdam (020) 586 66 00 Hastec Roer 25 9733 AE Groningen (050) 541 62 24 Hateha BV Rijndijk 121 2394 AG Hazerswoude (071)341 35 59 Hatel BV Dortherweg 37 7214 PT Epse (0575) 49 44 00 261 O Hatenboer Elektro BV Postbus 200 2170 AE Sassenheim (0252)21 90 12 I Halos BV Zïjlweg 26 2013 DH Haarlem (023) 531 36 84 c Have handel BV Postbus 4 2970 AA Bleskensgraal (0184)69 21 22 O) Hawa Nederland BV V) Postbus 136 7500 AC Enschede (053) 432 18 35 Holl Coord. Machinery Curiestraat 11 6716 AR Ede (0318)62 05 12 O- Holl Postbus 52 3940 AB Doorn (0343) 41 44 72 o Holl. Electronics Postbus 372 2300 AJ Leiden (071)521 88 22 Holl. Cenlre Instruments Drentehaven 20 3433 PB Nieuwegein (030) 606 14 61 CD Holland Shielding Syst. Postbus 730 3300 AS Dordrecht (078)613 13 66 Holland Import Meidoomweg 35 1171JV Badhoevedorp (020)9 40 60 Holland Elektromka BV Postbus 190 2700 AD Zoetermeer (079) 353 11 00 Ó Holland PA Service BV Kuiperbergweg 12 1101 AG Amsterdam (020) 691 21 67 Hollander BV NA. den- Postbus 3047 3033 AA Rotterdam (010)465 41 33 Hollinda Process Autom. Postbus 63476 2502 JL Den Haag (070) 361 73 94 Holst BV Kemweg 9 1627 LC Hoorn (0229) 23 89 68 Hond A. de-Music Oudeban 21 4285 TG Woudrichem (01833) 39 05 Honeywell Componenten Laarderhoogtweg 18 1101 EA Amsterdam ZO (020) 565 62 54 Honeywell BV Postbus 12683 1100 AR Amsterdam (020) 565 69 11 Hoskyns Group PLC Postbus 400 3430 AK Nieuwegein (030)604 19 44 Hotesa BV De Hooghkamer 14 2253 JW Voorschoten (071)531 31 67 HS-Design Postbus 3850 7500 DW Enschede (074) 295 72 77 Huikeshoven BV Kapelstraat 2 4061 RC Ophemert (0344) 65 14 41 Huisman Electronics Mijlweg 92 3295 KH 's-Gravendeel (078) 673 37 37 Hutronic BV Hoorn 194 2404 HL A|phenadRqn (0172)44 04 35 Hymec BV Postbus 336 6130 AH Sittard (046) 451 32 20 HZN Groep BV Postbus 164 3360 AD Sliedrecht (0184)41 08 00 I.C.S. BV M Meesweg 145 3016 BE Rotterdam (010) 456 21 44 I.D. Data Runnenbergweg 6 8171 MC Vaassen (0578) 57 20 29 I.G.P. J.v.Stolbergl. 114 1412 BK Naarden (035) 694 40 98 I.K. Handel BV Postbus 4 2970 AA Bleskensgraaf (0184)69 21 22 I.S.L Automatisering Postbus 890 5900 BW Venlo (077) 351 89 06 I.T.C. Intercircuit BV Postbus 10 5427 ZG Boekel (0492) 32 36 64 I.T.M. Production bv Nieuwveensewg 21 2421 LA Nieuwkoop (0172)57 44 00 IBM Nederland N.V. Postbus 9999 1006 CE Amsterdam (020) 513 33 83 IDC Nederland BV A.Fokkerweg 1 1059 CM Amsterdam (020) 669 27 21 Idemax Dorpsstraat 74 3732 HK De Bilt (030) 220 29 24 lemke Roos Audio BV Kuiperbergwg 20 1101 AG Amsterdam (020) 697 21 21 IIR Technology B V Strawinskyln 231 1077 XX Amsterdam (020) 675 75 41 IM Inlra Techniek Postbus 1431 3800 BK Amersfoort (038) 450 23 33 Impact Autom. BV Postbus 8214 2503 RE Utrecht (030) 243 73 42 Imphy Benelux BV Postbus 5133 5004 EC Tiburg (013) 463 60 65 Impulse Electronics Postbus 169 1722ZK N-Scharwoude (0226) 31 43 98 Imrex BV Marinestraal 23 3071 PC Rotterdam (010)412 57 74 263 O Indoor BV P Polterslr 22-24 1071 DA Amsterdam (020)664 18 81 iL Inducom Systems BV Postbus 627 5340 AP Oss (0412)64 19 22 c Info Display Technology Postbus 3040 6460 HA Kerkrade (045) 542 60 40 J.C.M.X. Consultancy Postbus 1670 3600 BR Maarssen (0346) 57 46 93 J.S.T Nederland BV Oude Baan 77 4825 BL Breda (076) 581 05 50 J&B Computer Services Dorpstraat 26 3941 JM Doorn (0343)41 60 81 Jacot BV Westerdreef 7 2152 CS Nieuw Vennep (0252)67 60 04 Jahnsen Hahnrats Audio Postbus 3009 6460 HA Kerkrade (045) 542 84 28 James B. Int’l. BV Schink. Baan 15A 2908 LE Capelle/IJssel (010) 458 81 66 Jansen en |Jansen Haarims. strwg. 33 1165MJ Halfweg (020) 497 71 08 Jaspers Transformatoren Postbus 1106 6201 BC Maastricht (043) 361 94 91 JK Acoustics Parkweg 23 8084 GG (Harde (0525) 65 26 39 JMS Janszen Microsyst Heulweg 133 2295 KE Kwintsheul (01742) 45 40 Jobarco BV Postbus 183 2700 AD Zoetermeer (079) 331 93 13 John + Partner Ned. Boschstraal 11 6921 MB Duiven (0316)26 52 02 Jong Systems De- Reggestraat 2 5704 MT Helmond (0492) 51 46 61 Jonge BV Gerrit de- Oranjestraat 5 4571 HN Axel (01155) 27 10 JTM Productions BV Beetzlaan 135 3762 CD Soest (035)601 55 00 Jumo M & R Techniek Postbus 115 1380 AC Weesp (0294) 41 90 76 JVC Nederland BV Postbus 48 2380 AA Zoeterwoude (071)545 33 33 K&D Prof. Elakousl. Postbus 172 2150 AD Nieuw Vennep (0252)68 78 89 Kagenaar App.fabriek BV Postbus 5026 3502 JA Utrecht (030) 293 60 41 Kai Computer Systems Innsbruckweg 40/42 3047 AH Rotterdam (010) 462 34 78 Kalorik Nederland BV Fokkerstraat 46 2722 NK Zoetermeer (079) 341 77 71 Kamphs.& Oosterbn BV Diodeweg 12 1627 LL Hoorn (0229) 21 26 22 Kangaroe Comp. Systems Postbus 750 5600 Al Eindhoven (040) 255 18 81 Kannegieter Electr. BV Postbus 440 1270AK Huizen (035) 528 56 11 Kawai BV Savannahweg 17 3542 AW Utrecht (030) 241 00 33 KDP BV Rijngeesl.wg 5 2341 BV Oegstgeest (071)517 10 41 Keilhley Instruments Postbus 559 4200 AN Gorinchem (0183)63 53 33 Kelpa BV Kievitstrat 2 2421 XP Nieuwkoop (0172)57 45 00 KEMA N.V. Postbus 9035 6800 ET Arnhem (026) 356 91 11 Kenwood Europe BV A'damseweg 37 1422 AC Uithoorn (0297) 56 87 21 Kesla Hammerstraat 20 8161 PH Epe (05780) 14 58 265 O Kharma Nederland BV Kalshoven 7 4825 AL Breda (076) 571 74 89 lL Kipp & Zonen Delft BV Postbus 507 2600 AM Delft (015) 256 10 00 c Kiwiet Ing. Bur. Postbus 7085 5980 AB Panningen (077) 307 66 61 Landis & Gyr BV Postbus 444 2800 AK Gouda (0182)56 56 83 Landman Techn.Agent BV Postbus 5040 2701 GA Zoetermeer (079) 341 81 81 Landré-lntechmy BV Postbus 187 1110 AD Diemen (020) 569 66 11 Landré-Ruhaak BV Lange Dreel 10 4130 EB Vianen (0347)36 12 11 Lantech BV Neonweg 20 3812 RH Amersfoort (038) 463 32 33 Lapp Kabel BV Postbus 2105 5500 BC Veldhoven (040) 254 54 65 Largotim Nederland BV Vleeswijkstraat 22 3432 NA Nieuwegein (030) 604 57 37 Laser Precision Postbus 81094 3009 GB Rotterdam (010) 451 15 10 Laser Music NL BV Leeuwenstem 44 2627 AM Delft (015) 257 00 40 Latham Postbus 7 5130 AA Alphen (013) 508 24 11 Laumans BV Techn Bur Postbus 60 6000 AB Weert (0495) 52 10 67 LCI Computer Import BV Europalaan 8 5232 BC Den Bosch (073) 640 92 00 266 LeCroy Waalreseweg 17 5554 HA Valkenswaard (040) 208 92 85 teicaBV Postbus 80 2280 AB Rijswijk (070)319 89 99 Q_ Le| 'ns,er Software BV Postbus 55679 1007 NC Amsterdam (020)664 1811 CD Lenka Lindenhoulseweg 38 6545 AJ Nijmegen (024) 378 74 72 Leuveco BV Postbus 58 2860 AB Bergambacht (0182)35 39 44 CD Z3 Leuze Electronic BV Postbus 1276 3430 BG Nieuwegein (030) 606 63 00 ^nAud Comp Valkemerslaan 45 4834 CA Breda (076) 560 26 00 Llt1 Benelux Postbus 13255 3507 LG Utrecht (030) 233 43 29 O■ LccaJ Systems BV Postbus 75 5473 ZH Hwijk-Dinther (0413)29 11 14 L°camationBV Postbus 360 7500 AJ Enschede (053) 435 03 23 ^■^Sottwre&Supp Postbus 952 7559 AZ Hengelo (074)291 73 42 Login BV Postbus 3659 7500 DE Enschede (053)431 68 47 '-ogisierion BV Postbus 23688 3001 BG Rotterdam (010)411 88 55 Logilec Benelux Postbus 1506 3601 BM Maarssen (0346) 56 66 44 Lohu,s Lampen BV Sl. Bavoslraat 47 4891 PH Rijsbergen (076) 596 26 51 Luckerath Nederland Jellinghausstr 2 5048 AZ Tiburg (013) 466 67 77 Nederland BV Postbus 16 2665 ZG Bleiswijk (010)521 62 55 Lumi Pans BV Postbus 133 2420 AC Nieuwkoop (0172) 57 45 00 Luxman Nederland BV (010) 262 28 08 Luxriie BV Postbus 2299 5202 CG Den Bosch (073) 623 21 26 M^’nnSS0Und&Vlsi0' '' Ged. Molenwijk 38 8442 BH Heerenveen (0513)62 91 20 Demid Benelux BV Postbus 512 4870 AM Etlen Leur (076) 502 19 40 Maeslrocat B.V Postbus 372 3440 AJ Woerden (0348)41 86 00 Mafico BV Hoogstraat 18 A 3011 PP Rotterdam (010)414 84 26 Z-nal Bene|u< Postbus 1577 5900 BN Venlo (077) 387 00 40 Magnasoft BV Postbus 6060 5600 HB Eindhoven (040) 244 50 54 Wagnai NL BV Hooistraat 22 6651 AD Druten (0487) 51 70 00 Ma*lo Pack Lumbardtkade 23-24 3031 AH Rotterdam (010)41 10 93 ^nhatianAcusiik Hestraat 59 6372 XV Landgraaf (045) 541 71 50 Makita Benelux BV Hastelweg 252 5652 CN Eindhoven (040) 251 39 85 Mako Nederland BV Postbus 163 3600 AD Maarssen (0346) 57 34 77 ^us/InnocircurtBV Postbus 48 3100 AA Schiedam (010)427 77 77 Maioiaux Dorpsstraat 74 3732 HK De Bilt (030) 221 01 05 Wanagemenl Share BV Hullenbergweg 3 1101 CB Amsterdam (020) 656 30 30 Ambachtweg 5 H 2222 AH Katwijk (071)402 86 61 S Stevinweg 15 6827 BS Arnhem (026) 363 63 36 Postbus 25 5473 ZG Hwijk-Dinther (0413) 29 89 11 Postbus 298 5680 AG Best (0499) 36 34 11 Marantz Europe BV Postbus 80002 5600 JB Eindhoven (040) 273 62 81 aïconi Intrumenten Postbus 645 5000 AP Tiburg (013) 463 95 40 Marcotec BV Postbus 11236 3004 EE Rotterdam (010) 462 50 60 267 O Maris Electronics Amhemsewg 27 B 7331 BB Apeldoorn (055) 542 44 85 LL Marrus BV Postbus 7018 3502 KA Nieuwegein (030) 606 62 54 C Markam BV Postbus 707 3900 AS Veenendaal (0318)52 7505 (D c/> Markant Geldropsewg 114 5591 ED Heeze (040)226 41 30 co Marsman BV Zeearend 16 7609 PT Almelo (0546)1 21 21 0) Martex Holland BV Lijnbaan 30 (0251)24 47 44 ■O 1969 NE Heemskerk < Master Blaster AZ-Tec Postbus 360 1260AJ Laren (035) 531 71 44 Malas Electronics BV Postbus 150 5688 ZK Oirschot (0499) 39 69 33 Malhematic Nienoord 2 1112XG Diemen (020) 695 55 11 Matricom BV Postbus 339 2130 AH Hoofddorp (023) 563 72 73 Matrix Softw.Inn.Cntr Postbus 6641 6503 GL Nijmegen (024) 323 97 77 Matsushita Aut. Controls Postbus 211 5680 AE Best (0499) 3727 27 Maxcom Postbus 167 1243ZK ‘s-Graveland (035) 656 25 04 Maxell BV Postbus 71304 1008 BH Amsterdam (020) 646 03 46 Maxtronix BV Helftheuvelweg 83 5224 AS Den Bosch (073) 621 04 00 Maygra Electronics Sonsbeeksmgel 8 6814 AA Arhnem (026) 443 00 24 MB Electronics BV Hooistraat 22 6651 AD Druten (0487) 51 44 10 MC Luidsprekers Lijnbaansestraal 1 9711 RT Groningen (050) 318 14 58 MCA Intl. BV Postbus 1152 2280 CD Rijswijk (015)213 49 40 McCormack & Dodge NL BV Postbus 7000 1007 MA Amsterdam (020) 644 81 51 MCI Europe B V. Postbus 19 5500 AA Veldhoven (040) 253 37 04 Mechalectron Int. BV Postbus 1060 3430 BB Nieuwegein (030) 606 14 14 Medicom Comp.Syst. BV Postbus 298 3400 AG IJsselstein (030)688 81 11 Mendel Songs Mendelsohnstr 3 5144 GD Waalwijk (0416)33 91 96 Mentor Graphics B V. Haarlemmtrweg 133 1165MK Halfweg (020)497 71 15 Merheim Havervelden 2 5281 PT Boxtel (0411)68 24 20 Merison Postbus 325 4870 LA Etlen-Leur (076) 508 80 00 Merlin Gerin Ned. BV Postbus 80 2410 AB Bodegraven (0172)64 52 22 Merwetechniek BV Postbus 596 5600 AN Eindhoven (040) 283 46 55 Messa Electronics BV Postbus 35 5150 AA Drunen (0416) 37 38 31 Metrum Acouslics leZeine 88 A 5144 AL Waalwijk (0416)34 06 98 Mextal BV Postbus 282 5670 AG Nuenen (040) 283 93 80 Meyvis & Co Postbus 265 4600 AG Bergen o. Zm (0164)29 00 00 Michels Techn. HO Gooimeer 13 1411 DE Naarden (035) 694 66 44 Micro Imp.NL Datasyst. Postbus 9111 3940 GA Harderwijk (0341)41 99 99 Micro Mind BV Broekwegzijde 124 2725 PE Zoetermeer (079) 331 45 33 Micro Plan BV Postbus 1355 4700 BJ Roosendaal (0165) 55 32 80 Micro Scope Postbus 81129 3009 GC Rotterdam (010) 456 37 99 Micro-Key BV Industrieweg 28 9804 TG Nordhom (0594) 50 30 20 268 Micro-Mel Nederland BV Postbus 2333 2301 CH Leiden (071)589 59 02 Microland BV Overtoom 1 1054 ES Amsterdam (020)612 97 65 2 Micros BV Postbus 250 3100 AG Schiedam (010) 437 68 11 O Microsign BV (0341)42 00 04 (S) Postbus 389 3840 AJ Harderwijk c/> Microtron Postbus 4336 4900 CH Oosterhout (0162) 46 03 08 cd 3 Microtronica Wilgenkade 10 (030)639 13 69 3992 LL Houten 71 Microxpress Postbus 963 2300 AZ Leiden (071)541 61 65 Miele Nederland BV De Limiet 2 4124 PG Hageslein (0347) 37 89 11 ó Mileslone Benelux BV Klompenmakerslr18C 2984 BB Ridderkerk (0180)41 02 00 Millon Waalstraat 317 1832 EP Alkmaar (072)515 61 66 Miniware BV Geenraderweg 19 6095 AR Baexem (0475) 45 25 00 Minkels Products BV Postbus 28 5460 AA Veghel (0413)36 69 60 Minolta Nederland BV Postbus 264 3600 AG Maarssen (030) 243 66 44 Milshubishi Electric Postbus 222 3640 AE Mijdrecht (0297) 28 24 61 Mizdown Audio Postbus 175 1260 AD Blaricum (035)531 13 58 Modelec BV Postbus 181 6710 BD Ede (0318) 63 62 62 Modicon BV A. Jacobslaan 7 1066 BP Amsterdam (020) 512 1512 Moekotte BV Postbus 666 7500 AR Enschede (053) 431 31 11 Molex Benelux BV Postbus 295 5500 AG Veldhoven (040) 254 35 35 Mommers Print Service Postbus 34 6100 AA Echt (0475) 48 93 33 Monacor Nederland Postbus 40 6580 AA Malden (024) 358 55 55 Monte Q BV- Postbus 833 1000 AV Amsterdam (020)621 62 17 Mopro Postbus 2293 3500 GG Utrecht (030) 288 01 66 More Music Postbus 44 5388 ZG Nistelrode (0412)45 36 96 Motorola De Waal 26 5684 PH Best (0499)36 12 11 Moulinex Nederland BV Doesburgweg 4 2803 PL Gouda (0182)52 30 33 Movex Benelux BV Hogehilweg 5 1101 CA Amsteram (020) 697 77 71 MSA Int. Ine. Havenweg 24 4131 NM Vianen (0347) 37 44 24 MSE Distrbution BV Avelingenweg 6 B 4202 MN Gorinchem (0183)63 11 77 MTL Instruments Plesmanslraat 59 3905 KZ Veenendaal (0318) 53 96 10 Muco Industrie BV Bilderdijkslr 118 1053 KZ Amsterdam (020)618 29 81 Mulder Hardenberg BV Postbus 3059 2001 DB Haarlem (023) 531 91 84 MuLogic BV Postbus 4195 3102 GD Schiedam (010) 470 00 77 Multibedrijven Roer 20 3068 LE Rotterdam (010)455 22 55 Multihouse NV Doesburgweg 7 2803 PL Gouda (0182) 56 29 44 Mullikontakt BV Postbus 633 6130 AP Sittard (046) 2 20 20 Multilechnic BV Postbus 226 3720 AE Billhoven (030) 228 78 55 Murrelektronik Benelux Postbus 4 5126 ZG Gilze (0161)45 58 55 Muxum Datacomm. BV Koenendelseweg 1 5222 BG Den Bosch (073) 621 20 60 MVS Video Helmkamp 20 7091 HR Dinxperlo (0315) 65 25 00 269 O N.O.B. Postbus 10 1200 JB Hilversum (035)67791 11 iL Naamplaat BV de- Postbus 39 7770 AA Hardenberg (0523)26 15 53 c NAD Nederland BV Postbus 203 5000 AE Tilburg (013) 455 09 55 a> in Naho BV Postbus 8678 1005 AR Amsterdam (020) 611 79 95 w Nat. Semicond Benelux Flevolaan 4 O.L.S. BV KaJshoven 7 4823 AL Breda (076) 571 50 10 OAK Holland Trading Postbus 2190 7801 CD Emmen (0591)63 07 77 270 Oasis BV Postbus 155 3400 AD IJsselstein (030)688 7910 Odink & Koenderink BV Postbus 4 7480 AA Haaksbergen > (053) 573 03 03 O. Office Autom.lng.bur. Postbus 55 8900 AB Leeuwarden (058)212 3014 Ohmtronics HubvDoorneweg 99B 5026 RB Tiburg co (013) 467 00 21 cn Omnitronics Postbus 82045 2508 EA Den Haag (070)354 59 10 CD 3 Omron Electronics BV Wegalaan 55-73 2132 JD Hoofddorp (023)56811 00 Tl Oneac B.V. Postbus 1104 3350 CC Papendrecht (078)641 22 14 Onyx BV Graanhoeve 52 3992 NK Houten (030) 697 38 18 Ó Optilas BV Postbus 222 2400 AE Alphen ad Rijn (0172)43 12 34 Oracle Corp Europe Huizerslrweg 111 1411 GM Naarden (035) 694 93 44 Orbit Autom. BV Bemadotlelaan 11 3511 BG Utrecht (030) 293 21 44 Ordat Nederland BV Wilhelminapark 10 2342 AG Oegstgeest (071)5171211 Os» Intl BV Postbus 155 2370 AD R'arendsveen (071)331 90 21 Osram Nederland BV Vennootsweg 15 2404 CG Afchen ad Rijn (0172)48 38 88 OTC Europe BV Saturnusstraal 25 2130 HB Hoofddorp (023) 563 25 99 P.D.S. Postbus 5829 2280 HV Rijswijk (070) 399 90 39 P.P.T Industrieweg 32 3401 MA IJsselstein (030) 688 24 58 P&T Eledr. Intl. BV Postbus 329 2900 AH Capelle/IJssel (010)450 14 44 PAC Postbus 57016 5606 AA Eindhoven (040) 251 04 84 Paevy Europe Postbus 207 3330 AE Zwijndrecht (078)610 00 44 Panamelncs BV Postbus 113 3870 CC Hoevelaken (033) 253 64 44 Pandata BV Postbus 1923 2280 DX Rijswijk (070) 395 71 71 Pandurt Ned BV Postbus 257 5240 AG Rosmalen (073) 521 90 00 Pansonic Syst. Benelux Postbus 125 3400 AC IJsselstein (030) 688 40 04 Pantech Electronics BV Van der Hoopweg 1 7602 PJ Almelo (0546) 6 44 22 Papen & Bongaerts Music Helmusselaan 12 6041 AW Roermond (0475) 33 25 30 Paperback Software Nqverheidswg 37 2101 MP Heemstede (023) 533 91 01 Parlec Speaal Products Kemkade 6 G 35432 CH Utrecht (030) 241 02 17 Pascal Audio BV Wattbaan 10 3439 ML Nieuwegein (030) 605 25 70 Patronix Postbus 38 9980 AA Uithuizen (0595) 43 33 70 Payens Hausmann BV Postbus 6666 6503 GD Nijmegen (024) 356 56 56 PC Choice BV B.Toussaintstr 22 1077 XX Amsterdam (020)683 18 06 PC Int. Center BV Valkenstraat 1 3011 VR Rotterdam (010)411 79 69 PCC Obrechtstraat J2A 1018 VA Amsterdam (020) 679 36 94 PCS Control Systems Postbus 454 3900 AL Veenendaal (0318)55 10 50 PDA Eng. Inl'l BV Agnielenstraaf 66A 2801 HZ Gouda (0182) 58 25 00 Pedak Postbus 7095 5980 AB Panningen (077) 307 26 85 Peekei Instruments Industrieweg 161 3044 AS Rotterdam (010) 425 27 22 Penhold BV Postbus 8451 1005 AL Amsterdam (020) 611 49 57 Penninga techn HB Cobaltstraat 26 2718 RM Zoetermeer (079)361 1221 271 O Penta Electronics tsarwegö 1934 AK Amsterdam (020) 611 49 46 lL Pentax Nederland BV Spinvetd 25 4815 HR Breda (076) 522 61 50 c Pentec CV Postbus 124 2740 AC Waddinxveen (0182) 61 34 99 (D postbus 9712 V) PEP Modular Computers 4801 LV Breda (076) 521 79 57 Perac Products BV Postbus 204 Q-Prinl Poslbus 2638 3500 GP Utrecht (030) 241 03 10 QMS Eastem Poslbus 75940 1070AX Amsterdam (020) 662 30 16 Quadral LS Dr D Boslaan 15 1181 VH Amstelveen (020)641 62 53 Qualilech B.V. Poslbus 354 3760 AJ Soest (035) 601 52 57 Quante Telecom B.V Poslbus 385 2900 AJ Capelle/IJssel (010)458 85 25 Quick Design Poslbus 201 2600 AE Delft (015)262 19 65 R.E.M.-A.T. IngBur.BV Poslbus 63 4840 AB Prinsenbeek (076)541 50 87 Racal Milgo BV Postbus 5065 2600 GB Delft (015) 269 82 82 Racal-Redac BV De Ronde 13 5683 CZ Best (0499) 39 20 20 Radiall Nederland BV Postbus 64 3870 CB Hoevelaken (033) 253 40 09 Radikor Electronics BV Postbus 50006 1305 AA Almere (036) 531 25 54 Radio Eurpa NL BV Tarweweg 5 6534 AM Nijmegen (024) 355 84 84 Radiodetection BV Postbus 177 7040 AD 's-Heerenberg (0314) 66 47 00 Radoma BV Postbus 3279 3502 GG Utrecht (030) 282 62 00 Raet BV Postbus 4077 6803 EB Arnhem (026)324 69 11 273 0 Raledro BV Koppelstraal 50 6050 WD Roggel (0475) 4942 65 iL Rank Arena Benelux Knolhaven 23 3311BJ Dordrecht (078) 613 02 73 c Ratelco Postbus 697 5340 AR Oss (0412)40 21 19 O) c/> Ratio Ambachtstraat 12 3861 RH Nijkerk (033)24523 60 w Red Star Electronic Zuideinde 2-4 2371 BV Rarendsveen (071) 331 91 17 CD Rellex Computers VOF L.Couperustr 39-41 (020)611 57 03 ■D 1064 CA Amsterdam < Regel & Analysetechniek Postbus 1301 3180 AH Rozenburg (0181)21 5166 Regoort BV Techn.H.0 Postbus 225 3000 AE Rotterdam (010) 46581 55 Rehau NV Postbus 1052 3860 BB Nijkerk (033) 2479911 Reysen Eleklr.B V van- Postbus 5005 2600 GA Delft (015) 256 92 16 Rein Eleklronik BV Postbus 4903 5604 CC Eindhoven (040)24317 75 Reinaert Electronics Postbus 43014 1009ZA Amsterdam (020) 694 7218 Reinard Postbus 3233 4700 GE Roosendaal (0165)5583 16 Relalion Technol.lnt Hogenoorddreel 60 1101 BF Amsterdam (020)565 91 11 Rema Electronics Postbus 8451 1005 AL Amsterdam (020) 611 4959 Remo Kon Julianaln. 118 2274 JM Voorburg (070)38684 40 Rendeck Automatisering Weerdenstein 21 1083 GA Amsterdam (020)6461215 Repko Communications BV Postbus 245 4130 EE Vianen (0347) 3706 50 Reptronic Benelux Sleenstraat 7 A 5107 NE Dongen (0162) 32 06 00 Restek Sybrandakker 18 1541 VX Koog ad Zaan (075) 615 72 52 Revah Hesse BV Vaalserbergweg 317 5628 CH Eindhoven (040) 241 55 25 Rexcom Holland Bv Postbus 1130 3860 BC Nijkerk (033) 246 12 44 RH Tech.Ind.Ltd p/a WTC Fellenoord 51 5612 AA Eindhoven (040) 244 25 75 RidairiBrema Postbus 20149 7302 HC Apeldoorn (055) 533 52 79 Rietschoten&Houwens v- C.v.Uitgeeststr. 1 1508 GE Zaandam (075)61231 32 Rijnhaave Autom BV Schipholweg 96 2316 XD Leiden (071)521 81 21 RpaSMT Center BV Postbus 230 5680 AE Best (0499)3967 43 Rilt al BV Postbus 246 6900 AE Zevenaar (0316) 5916 60 Rocomp BV Burg.Bekkerslaan 2 5652 AM Eindhoven (040)242 50 25 Rodelco Electronics BV Postbus 6824 4802 HV Breda (076) 578 4911 Rodenhuis & Verloop BV Oosterengweg 8 1221JV Hilversum (035)6881211 Rohde & Schwarz NL BV Postbus 1315 3430 BH Nieuwegem (030) 604 09 00 Rohill BV Postbus 384 7900 AJ Hoogeveen (0528) 26 33 55 Romex BV Postbus 129 3910 AE Rhenen (0317)61 91 16 Ronin Postbus 1172 3350 CD Papendrecht (078) 641 40 22 Rood Technology Postbus 90 8180 AB Heerde (0578) 69 92 00 Rosé Beklrolechn. BV Postbus 297 7000 AG Doetinchem (0314)36 22 22 Rotal.Memory Expert. BV Postbus 1035 1300 BA Almere (036)5334900 Rotero Holland BV Postbus 126 3440 AC Woerden (0348) 41 08 74 274 Rotor Amsterdam BV Kinkerslraat 61 1053 DE Amsterdam (020)68331 87 Rotring Nederland Postbus 50076 1305AB Almere (036)531 19 44 Rowenta Nederland BV Sluispolderweg 44 1505HK Zaandam (075) 631 31 31 CD RTS Nederland BV Achtr.St.Pieter 21 3512 HR Utrecht (030)231 41 14 CZ> S & S Telecom Systems Postbus 18 3130 AA Vlaardingen (010) 460 30 00 SenV Reigershol 64 1742AV Schagen (0224) 21 40 97 S.O.M Nederland BV Postbus 345 7550 AH Hengelo (074) 249 20 20 S.T.C. Edisonweg 8 6662 NW Eist (0481)37 74 00 Saba NL BV Utrechtsewg 340 3731 GD De Bilt (030) 27611 41 Saft Nife BV Postbus 3176 2001 DD Haarlem (023) 515 08 00 Sagantec BV Croy 5 5653 LC Eindhoven (040) 25211 75 SaJItnet BV Postbus 168 1740 AD Schagen (0224) 21 37 84 Samsung Postbus 5 3000 AA Rotterdam (010) 424 65 55 Sanfresh Techn. Supply Postbus 33206 3005 EE Rotterdam (010) 422 54 55 Santon Holland BV Postbus 59024 3008 PA Rotterdam (010) 429 44 33 Sanyo Nederland BV Postbus 41 3641 RW Mijdrecht (0297) 28 49 39 SAP Nederland BV Bruistensingel 460 5232 AC Den Bosch (073)641 81 55 Sarei BV Postbus 206 7740 AE Coevorden (0524) 51 68 00 Satco BV Postbus 21003 3001 AA Rotterdam (010) 452 06 00 Salcom Nederland BV Coenecoop 19 2741 TB Waddinxveen (0182)61 95 22 Satlconlrol Benelux BV Mon Plarsir 40 4879 AN Etten-Leur (076) 508 62 00 Seal Audio Nieuwe Rijn 17 2312 JC Leiden (071)512 06 53 Scan mark trading Postbus 97 4130 EB Vianen (0347) 37 75 75 Schaap EMC Eng. BV Hanzeweg 50 7418 AT Deventer (0570) 62 25 07 Schauten Instr. B.V. Patrijsweg 10 2289 EX Rijswijk (070) 390 05 00 Schlumberger Industries K.Onnesweg 63 3300 AA Dordrecht (078)618 60 66 Schneider Nederland BV Saffierstraal 2 6015 BC Neerrritter (0475) 56 36 31 Schoonvelde Ned.BV Schoonveldeweg 2 7958 PH De Wijk (0522) 44 29 30 Sdento BV Australiêlaan 8 5232 BB Den Bosch (073) 642 40 55 SCOS Automation BV Postbus 9583 1006 GB Amsterdam (020) 610 69 22 Screentec BV Saba 10 7332 BH Apeldoorn (055) 542 00 99 SCS Elektronica Cobahstraat 19 2718 RM Zoelermeer (079) 342 00 21 Sec. recording Systems Wilsonstraat 126 2131 PW Hoolddorp (023) 564 04 12 Seher & Co. BV M- Postbus 190 2900 AD Capelle/IJssel (010) 450 92 55 Seleco Nederland BV Postbus 665 3430 AR Nieuwegein (030) 604 93 60 Seledronic BV Pletterij 3 1185ZK Amstelveen (020) 643 4311 Semi Dice lnt'1 Postbus 303 1520 AH Wormerveer (075) 628 06 18 Semicon Technology BV Postbus 258 5670 AG Nuenen (040) 283 70 75 Semikron BV Postbus 76 1520AB Wormerveer (075) 628 32 58 275 O Sennheiser Nederland Postbus 12360 1100AJ Amsterdam (020)69787 01 il Sensor Data BV Postbus 117 4920 AC Made (0162)68 23 41 c Senler Postbus 30732 2500 GS Den Haag (070) 361 04 67 T BS. de Buck BV Industriestaat 17 5107 NC Dongen (0162)31 31 29 T.Cpnt.Complementaries Strijkviertel 39 3454 PJ De Meern (030) 666 51 31 TM Data Ned. BV Postbus 5105 1410 AC Naarden (035) 694 68 14 277 Ó T.P.A. Systems BV Toustruwe 5 6218 XX Maastricht (043) 343 45 44 T.Z.N. Postbus 36 4286 ZG Almkerk (0183)40 32 80 cz T+A Elek.Akust. BNLX Postbus 578 7600 AN Almelo (0546)6 44 03 U.M.C. Europe BV Hoekenrode 2 1102 BR Amsterdam ZO (020) 697 07 66 Ucoms Unrv.Comp.Syst.BV Postbus 78 3330 AB Zwijndrecht (078)612 37 44 Ultimate Technology Postbus 5166 1410 AD Naarden (035) 694 44 44 Ultrakust Electronic Postbus 226 3720 AA Bflthoven (030) 229 31 01 279 Ultrex Lamps Lightning Zandstreen 48 2132 MR Hoolddorp (020) 653 36 63 Ummels BV Postbus 1002 6160 BA Geleen (046) 474 73 73 Unisys Nederland BV Postbus 22650 1100 DD Amsterdam (020) 565 75 85 Unit 4 Int. BV Postbus 1027 3330 CA Zwijndrecht (078)610 28 00 cz> Unitech BV Voltaweg 33 (033) 298 66 88 o_> 3752 LP Bunschoten United Micro Elec(Eur)BV Hoekenrode 2 1102 BR Amsterdam (020)69707 66 Univ. Instruments Dorpsstraat 34 3481 El Harmelen (0348)44 16 36 Unomat Instr. BV Postbus 7080 3430 JB Nieuwegein (030) 605 09 05 Uramec BV Postbus 2 3729 AA Bilthoven (030)22915 44 USA Audio Import Weteringkade 72 2515 AR Den Haag (070)386 90 13 Usarc Spuistraat 73 1012 ST Amsterdam (020J-681534 VIC Electronica Laarderhoogtweg 51 1101 EB Amsterdam (020) 697 19 51 V & S Audio Import Tapijtschelp 8 1112 DS Diemen (020) 690 80 60 VADIC Nederland BV Bouriciusstraat 1 6814 CS Arnhem (026) 442 55 75 Vahle Nederland BV Postbus 148 5670 AC Nuenen (040) 283 17 06 Valid Nederland B V. Fellenoord 41 5612 AA Eindhoven (040) 244 34 36 Value Add.Consult BV Keizersgrt 495 BG 1017 DM Amsterdam (020)638 13 87 Vanandel BV Postbus 6049 3002 AA Rotterdam (010) 42609 63 VandenTempel BV Postbus 89 8090 AB Wezep (038) 376 40 41 Varilec b.v. Postbus 6693 6503 GD Nijmegen (024) 358 38 58 Varta Benelux B.V. Postbus 8145 3503 RC Utrecht (030)24329 74 Vega Ind. Autom. Postbus 210 3800 AE Amersfoort (033)450 25 02 Vekano Components Postbus 529 5670 AG Nuenen (040) 283 58 35 Vercoma BV Postbus 565 1500 EN Zaandam (075) 621 76 28 Verder Vleuten B.V. Postbus 1 3450 AA Vleuten (030) 677 92 11 Vermeulen Printservice Postbus 21 5735 ZG Aarie Rixtel (0492) 38 32 69 Vermolen vd Kunststr.30-34 2521 BC Den Haag (070) 384 01 71 VHTO Nieuwe Varrt 59 1018 AA Amsterdam (020) 622 70 39 Vibo Electro BV Postbus 105 5700 AC Helmond (0492) 57 69 11 Victor Technologies BV Postbus 4619 4803 EP Breda (076) 522 45 25 Victron Systems BV Postbus 798 1180 AT Amstelveen (020) 691 88 61 Video Data Acc. BV Postbus 387 3720 AJ Bilthoven (030) 278 59 34 Vidia Nederland BV Bijnselburgerin 2 3705 LP Zeist (030) 695 02 41 Vierpool BV Postbus 1501 3600 BM Maarssen (0346)59 4511 Viert ron BV Zuideinde 2 2991 LK Barendrecht (0180) 61 83 55 Vifka Kampenenringweg 45 2800 AN Gouda (0182)53 91 22 Vinho Takkebijsters 41 4817 BL Breda (076)571 12 20 Visolux Holland BV Postbus 5052 6802 EB Arnhem (026) 36413 21 280 Visser Tech. HO BLW- Postbus 36 7500 AA Enschede (053) 431 96 61 i Vilei Communicatie BV Postbus 75 2800 AB Gouda (0182)56 86 00 cl Vitronic Holding BV Postbus 93 4900 AB Oosterhout (0162) 45 14 40 s Vliet Ind.Comp. BV v- Postbus 403 2700 AK Zoetermeer (079)361 12 44 co O) Voerman BV Postbus 321 3800 AH Amersfoort (033) 461 29 08 O 3 Vogel's Induslrial BV Hondsruglaan 93 C 5628 CB Eindhoven (040) 241 55 47 Volmac Groep Postbus 2575 3500 GN Utrecht (030) 232 4911 Voltec BV Postbus 235 6400 AE Heerlen (045) 571 80 90 ó Vosko Electronics BV Postbus 284 2740 AG Waddinxveen (0182) 61 06 66 VSH Networks BV Postbus 66 2800 AB Gouda (0182) 52 00 00 Vynckier Nederland BV Postbus 127 3800 AC Amersfoort (033)461 99 41 W & S Benelux BV Postbus 111 4940 AC Raamsdonksvr (0162)52 16 77 Waagmeester BV Zaandam Postbus 1140 1500 AC Zaandam (075)616 90 51 Wagner & Wagner BV Hooistraat 22 6651 AD Druten (0487) 51 70 00 Walectro Echtenseweg 10 7963 PC Ruinen (0522) 47 24 97 Walop Electronics BV Innsbruckweg 40/42 3047 AH Rotterdam (010) 462 34 78 Walter & Goltermann BV Monnickskamp 8 1273JS Huizen (035) 526 61 22 Warsanis Pord. FalkJanddreef 93 3563 AJ Utrecht (030)232 22 09 Watertand Sysl.huts BV Postbus 360 1440AJ Purmerend (0299)45 55 55 Weber Nederland BV Postbus 30 7740 AA Coevorden (0524) 51 34 41 Weidmüller BV Postbus 1505 1200 BM Hilversum (035) 628 48 76 Weiss Techniek BNLX BV Juffers! raat 10 3011 XM Rotterdam (010)411 74 22 Weld-Equip Sales BV Postbus 164 5700 AD Helmond (0492) 54 22 25 Welllronix Comm Veldweg 33 6057 NL Herkenbosch (0475)53 55 10 Wemex BV Postbus 104 3700 AC Zeist (030) 695 25 80 Wenade Trading Europe Postbus 145 7160 AC Neede (0545) 29 38 42 Wenglor Sensoric NL BV Laurierstraat 17 5150 AL Drunen (0416) 37 59 35 Wersi BV Hollantlaan 25 3526 AL Utrecht (030) 288 32 22 Wescap BV Postbus 175 3840 AD Harderwijk (0341)43 22 26 Westmounl Technology BV Postbus 5063 2600 GB Delft (015)261 0815 Westril Multisound Geversstraat 41 2341 GA Oegstgeest (071)517 25 98 Willem van Rijn BV Postbus 8061 1005 AB Amsterdam (020) 580 08 86 Wkronic Postbus 35 9560 AL TerApel (0599) 58 38 00 WordPerfect Barbizon 25 2908 MB Capelle/IJssel (010)407 01 00 WSA Benelux BV Montageweg 5 B 3433 NT Nieuwegein (030)606 10 66 Y. Prins engineering Postbus 57 9270 AB Zwaagsterend (0511)42 28 07 Yamaha Music Benelux Postbus 3100 3502 GC Utrecht (030) 282 84 11 Yoko Infl. BV Haariemseslrwg 95 1165MK Halfweg (020) 497 52 24 Yokogawa Nederland BV Postbus 1146 3600 BC Maarssen (0346) 59 1211 You/Com Telecomm. BV Motorenweg 5-K 2623 CR Delft (015) 262 59 55 281 O Zanker Vennoolweg 3 2404 CG AlphenadRijn (0172)48 04 44 iL Zanussi Vennoolweg 3 2404CG AlphenadRijn (0172)4803 33 c Zeelat Industrieweg 11 7944 HG Meppel (0522)26 50 00 0) Zess Nederland BV Postbus 323 1380 AH Weesp (0294)41 50 80 M Zettler Nederland BV Stadhouderslaan 16 2517 HX Den Haag (070)36018 00 < De samenstellers van deze met de meeste zorg samengestelde adreslijst aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid over volledigheid en mogelijke vergissingen. Mochten Uw data zich wijzigen, dan verzoeken wij daarvan gaarne bericht! Zend ons Uw gegevens: Aan de samenstellers van EJB I996. p/a Uitgeve rij De Muiderkring. Postbus 313. 1380 AH WEESP 282 > ADRESSEN IN BELGIË Q. 3 Barco Prints & SMD NV Franknjklaan 18 8970 Poperinge 057-33.79.21 Barco NV/SA Serenslaan 106 8500 Kortrijk 056-23.34.11 BASF Gen. Wahtslaan 16A 1030 Brussel 02-37321.11 Beglec NV H.d.Slrooperln 718 1020 Brussel 02-479.70.87 Beiersdorf NV/SA Induslrielaan 30 1070 Brussel 02-526.52.11 Belram NV Olmstraat 50 1040 Brussel 02-736.50.00 Betea NV/SA Leuvensestnwg 31 1932 SlStevens-Woluwe 02-725.10.80 Bise NV/SA Essenestraat 15 1740 Temal 02-582.62.00 Blomhof NV Induslrielaan 25 1070 Brussel 02-522.18.13 Borsu Computer Excelsiorlaan 45/3 1930 Zaventem 02-725.31.30 Bristol Babcock BNLX A. Reyerslaan 193 1040 Brussel 02-735.40.09 283 :Q) D) Brother lnt'1 Belgium Induslnelaan 32 1702 Dilbeek 02-467.42.11 0) Bruel & Kjaer Belgium Paviljoens! raat 9 1210 Brussel 02-242.97.45 m Burndy Electra NV/SA A. Spinoystraat 8 2800 Mechelen 01541.49.61 O C & S Electronics Heembeekstraat 111 1120 Brussel 02-24429.73 lL C.C.I. NV Frankrijklei 115 2000 Antwerpen 03-232.78.64 c D & D Electronics VBe Oympiadln 93 2020 Antwerpen 03-827.79.34 Data World NV/SA Vn der Aaslraat 46 1831 Diegem 02-725.06.60 Datax NV/SA Fruithollaan 120/5 2500 Berchem 03-440.15.80 Datelcom Groenkraaglaan 1 1170 Brussel 02-675.05.70 Decamp, Ets Michel- Av dL'Artisanat 10 1420 Brajne-l'Alleud 02-385.00.35 Decairon NV Kampioenschapsln 1 1020 Brussel 02478.31.97 Deltronic NV/SA Oude Leeuwenrui 8 2000 Antwerpen 03-225.03.03 Digit Printservice Laurierstraat 15 8400 Oostende 059-50.82.19 Digitap Puursestnwg 351 2880 Bornem 03-889.98 98 Dimed NV/SA Herrystraat 56 2100 Deume 03-322.70.71 Dirckx Stnwg oHaach!1878 1130 Brussel 02-215.18.50 Drix BVBA Drabstraal 9 2640 Mortsel 03-440.89.77 Dry Battery Saies Klapdorp 66-68 2000 Antwerpen 03-225.10.47 EMR Voorhavenlaan 22 B 9042 Gent 091-51.59.56 E.I.A. Indic NV/SA Vluchtenburgstr 3 2630 Aartselaar 03-887.30 41 E.I.G. Benelux Kerkhovenstnwg 408 3920 Lommel 011-34.50.79 E.M.D. Brusselsestnwg 799 9050 Gentbrugge 091-31.40.60 Echo Sound Electronics Lindestraat 25-27 9200 Dendermonde 05-221.35.38 Ecopress NV Van Volxemlaan 281 1190 Brussel 02-345.98.05 Elcontrol Benelux Brouwersstr. 6/5 3000 Leuven 016-20.50 80 □don SA/NV Av.dL'Industrie 13 1420 Braine-FAIIeud 02-384.40.10 Bectro Appareils SA/NV Av dl Couronne 556 1050 Brussel 02-64921.24 284 Electronique Mesures Alsembergsestwg676 1420 Eigenbrakel 02-384.73.09 Elimex Rue du Broek 86 1080 02-465.40.15 Brussel CX Elipse NV/SA Oelegemstnwg 59 2970 Schilde 03-383.54.32 Elma Obreg Oude Gentweg 100 2070 Zwijndrecht 03-252.95.95 u> Floating Technology Liersebaan 250 2240 Zandhoven 03-47500 40 Franklin Industries OL Vrouwestraal 5 2800 Mechelen 015-43.10.81 Fuba Belgium NV- K.lmperiastr. 10 1930 Zaventem 02-725.42.41 Geveke Electronics NV/SA Pontbeeklaan 43 1731 Zellik 02-467.17.11 Giravia Leopold lllln 8/26 1030 Brussel 02-215.45 58 Givalec Keibergstraal 31 1930 Zaventem 02-720.89.95 Gore, W.L. & Ass Eedverbondkaai 140 9042 Gent 091-22.43.10 Grace NV Nijverheidstraat 7 2260 Weslerlo 014-57.56.11 Groulard & Cie Rue Xhavée 5 4800 Verviers 087-33 31.55 Grundig Belux NV/SA Mechelsestnwg 321 1800 Vilvoorde 02-251.41.00 Habia Cable Groenverldstr 11 3001 Leuven 016-20.74.96 Hager Modulec SA/NV Rue St Denis 282 1190 Brussel 02-34598.80 Hallet, Isolants Victor- Rue du Saule 41-43 1080 Brussel 02-426.49.93 Harling Eleklronik Doomveld 8 1731 Zellik 02-466 01.90 Harlogs Belgium Kalenbergstraal 31 1700 Dilbeek 02-569.56.47 Helpelec SA/NV AvdCouronnement 11 1200 Brussel 02-762.33.38 Heraeus Belgium Ind iaan Zone III 9320 Erembodegem 053-83.63.95 HES Electronics NV/SA Vliewezenlaan 10 1731 Zellik 02-466.81.80 Hewlett Packard Belgium Woluwedal 100 1200 Brussel 02-761.31.11 Heynen NV/SA De Koelen 6 3530 Houthalen 011-52.57.57 I.CA SA/NV Verbindingslaan 2 9190 Stekene 03-779.68.21 I.C.Systems NV/SA G.Verwilghensngl 4 3500 Hasseh 011-22.77.01 I.S.I. SA/NV Dekenijstraat 3 1180 Brussel 02-343.05.52 285 O Inelco Electronics Oorlogskruizln 94 1120 Brussel 02-24428.11 LA B. Electronics Luikerstnwg 173 3500 Hasselt 011-2728.00 Layout Engineering Parklaan 64/1 9100 St. Niklaas 03-777.66.68 LCI Computer Import Sterrebkstr 179-D3 1930 Zaventem 02-720.92.26 Leger, Freddy- Normandiestr 14-22 1080 Brussel 02-410.14.21 Legrand Eledr. Belg Koutervldslraat 9 1831 Diegem 02-719.17.11 Lemaire/Rodelco SA/NV De Limb.Stirum 243 1780 Wemmel 02-460.05.60 Leroy Somer NV/SA Blarenbergln 23 2800 Mechelen 015-21.06.40 Mabelec SA/NV StPielersstnwg 373 1040 Brussel 02-735.01.70 Malchus Electronics PUn&MoretusIn 172 2018 Antwerpen 03-235.32.72 Manudax Laarbeekiaan 74 1090 Brussel 02-477.92.11 Masler Chips Sl. Lazaruslaan 4 1210 Brussel 02-219.58.62 Matedex SA/NV Av.dl'Arlisanal 4 1420 Braine-l'Alleud 02-387.03.00 Malribel SA/NV Tweehuizenweg 65/2 1200 Brussel 02-762.92.76 Maxcom Belgium SA/NV Industrielaan 145 1070 Brussel 02-526.94.11 MCA Tronix Av.Notsftiers 4031 Angleur 041-67.42.08 MCR SA/NV Clos Lamartine 3 1420 Braine-l'Alleud 02-384.80.62 Mecotronic SA/NV Nieuwelaan 58 1860 Meise 02-269.07.48 Mediacom Jezusstraal 16 2000 Antwerpen 03-231.51.51 Mill's Music Kruisholstraal 351 2610 Wilrijk 03-828.92.30 Miravox SA/NV Sq.CM Wiser 12-13 1040 Brussel 02-230.18.90 Mitsubishi Elec. Eur. Gr.Bijgaardenstr66 1600 St. Pieters-Lw 02-378-11-20 Mocrotron NV/SA Gen.Dewittelaan 7 2800 Mechelen 015-2122.23 Mulder Hardenberg Hoge Weg 129 2940 Stabroek 03-664.71.75 Multi-Conlact BNLX NV/SA X DeCockln. 72 bs4 9830 Sl.Martens-Latem 09- 281.07.50 MultÜechnic Woluwelaan 29-31 1800 Vilvoorde 02-252.14.50 Nile Walenweg 73 1930 Zaventem 02-75925.00 Nijkerk NV/SA Drukpersslraal 4 1000 Brussel 02-217.80.80 286 Niko NV/SA Ind.Park West 40 9100 St. Niklaas 03-776.34.31 Nrtron SA/NV Rue Samiette 122 1400 Nivelles 067-21.83.42 CL Noron SA/NV Schildknecht 9 1020 Brussel 02-428.71.62 Q NV Beltronics SA Rue dl Celidée 29 1080 Brussel 02-410.32.30 c/> c/> CD Omron Electronics NV/SA Stationstraat 24 1702 Gr. Bijgaarden 02-46624.80 3 Tl Panasonic Belgium NV Stationstraat 26 1702 Gr. Bijgaarden 02-467.36.11 Q Panduit Corp. Av.dl Lberté 80 1080 Brussel 02-428 56.83 Pauwels Int’l NV Antwerpsestnwg 167 2800 Mechelen 01-529.92.11 Pep Modular Computers Palfqnlaan 34 1020 Brussel 02-478.34.16 Philips Prof. Systems Tweestalionstr. 80 1070 Brussel 02-525.61.11 Pioneer NV/SA Liersesteenweg 40 2800 Mechelen 015-21.61.00 PK Electronics NV/SA Nieuwbrugstraal 73 1830 Machelen 02-254.47.95 Pneutronics NV Luchthavenin 6-10 1800 Vilvoorde 02-252.46.00 Polytronics NV/SA Hellingen 42 9870 Scheldewindeke 091-62.72.30 Precitool-lenwick NV Oudestraat 113 2630 Aartselaar 03-87722.48 Prevost Houtweg 7 1130 Brussel 02-216.80.25 Promatic B Geldmuntstraat 18 8000 Brugge 050-34.02.70 Prometro SA/NV Gen.Tombeurstr. 53 1040 Brussel 02-735.61.04 PVC Pro Audio Eenenboomlaan 15 1932 StStevens Woluwe 02-720.12.01 Quantor Langerodestraal 63 3040 Neeryse 016-47.30.10 Raychem NV/SA Excelsioriaan 55 1930 Zaventem 02-720.80.40 Redcom SA/NV Rue dBassins 27-31 1070 Brussel 02-520.83.46 Regulation Mesure Av.R Vddriessn 73 1150 Brussel 02-77120.20 Rem Elektronik NV Rue St Lambert 135 1200 Brussel 02.77927.52 Relaitron Alarm Zonnestraal 11 9300 Aalst 053-7026.29 Reuter SA/NV Av.Georg.Trufl. 42 4020 Luik 041-62.07.07 Rittal NV/SA H. Teirlinckstr 15 9042 Gent 091-55.00.05 Roederstein Elec.Comp. E. Plaskyln 125 1040 Brussel 02-735.70.41 Rog-Metal NV/SA Nieuwevaart 101 9042 Gent 091-25.54.06 Rohde & Schwarz Belgium Excelsioriaan 31/1 1930 Zaventem 02-720.98.90 Roland Benelux Houtstraat 1 2431 Westerioo 01-457.58.11 Roltran SA/NV Ph.Piermezstr 20 1080 Brussel 02-425.77.78 Rolec BVBA Donk 55 2360 Oud Turnhout 01-467.04.12 Rotec b v b a Di-onk 55 2360 Oud-Tumhout 01-46720.93 S.N.C.C. SA RueVFrangoisse 218 6001 Marchinelle 071-44.04.11 Sart Electronics Slnwg o Ruisbrk 66 1190 Brussel 02-370 53.11 ScaJdian Eledr Works Evangefieslr 122 9220 Ham me 052-47.81.96 Schneider Belux Av.d.Pagodes 73 1020 Brussel 02-216.00.65 SEB Souriau Quai des Usines 8 1210 Brussel 02-242.33.70 287 :(D O Seba Service Kerkstraat 244 1851 Humbeek 02-269.78.77 O) Semikron G.Henrilaan 294 1200 Brussel 02-735.51.68 CD Sennheiser Belux Doornveld 1 1731 Zellik 02-466.44.10- Sevotronic Eikenlei 181 2960 Brecht 03-663.65.11 0 Sick Optie Electronic Doornveld 6 1731 Asse 02-466.55.66 lL Siemens AG Ch.d Charleroi 116 1060 Brussel 02-53621.11 c o Simac Electronics Vijfhoekstraat 36 1800 Peutie 02-252.36.90 Skyline Comm. Roeselaarsestr 648 8740 Izegem 051-31.35.69 Teac Belgium NV/SA Woluwelaan 143-C 1831 Diegem 02.725.65.55 Techmalion Werkhuizenkaai 8 1210 Brussel 02-241.65.73 Tekelec Belgium NV/SA Bergensestnwg 501 1500 Halle 02-360.12.88 Tektronix NV/SA Excelsiorlaan 3 1930 Zaventem 02-720.80.20 Telerex NV Ivenco Bisschoppenhlln225 2100 Antwerpen 02-326.40.00 Teleson SA/NV lnt’1 RogierCenter 1210 Brussel 02-21925.34 Televic NV/SA Panoramastraat 36 1780 Wemmel 02-460.70.80 Teüsys Augustijnenstr 2 2800 Mechelen 015-20.44.80 Texim Electronics Stephensonstr 106 1210 Brussel 02-245.13.66 Thomson Video Equipm. Ch.dLouvain 573-7B 1930 Zaventem 02-725.22.15 Thomson CSF SA/NV Av. Louise 363/10 1050 Brussel 02-648.64.85 Ticino Belgium N.V. Hoedstraat 8 1070 Brussel 02-524.00.36 TM Data Belgium NV/SA Excelsiorlaan 19 1930 Zaventem 02-719.33.11 Trade Mark Electronics Bisschoppenhln 357 2100 Deume 03-325.19.10 Trans European Music Pontbeeklaan 41 1730 Zellik 02-466.50.10 Transtel Sabima Bvba Harmoniestraal 13B 2018 Antwerpen 03237.31.10 Trialco Alcyonstraal 25 1080 Brussel 02-465.7623 Tungsram SA/NV Av.d.Lechariier143 1090 Brussel 02-427.70.93 Ultimate Technology Kard.MercierpIn 1 2800 Mechelen 015-40.18.95 Van der Heyden NV B roe kst raai 49-55 1000 Brussel 02-212.06.11 Van Rompay-Devaro Heidelaan 16A 2870 Putte 01-466.44.10 Vegatech Voorstraat 1216 1070 Brussel 02-521.00.74 Velleman Engineering Ind.Terr. 19 9890 Gavere 091-84.56.11 Velleman Components NV Ind.Terr. 33 9890 Gavere 091-84.36.11 288 Verco Woeringenstr 9 1000 Brussel 02-512.40.82 > Vrtramon Benelux Mont 140 A 7890 Ellezelles 068-5426.90 Q- Kortr.Stnwg 14 B 091-82.85.15 —* VMA Industrie 9830 St.Marlens CD Vorstenbosch Elektro Europaweg 2 3560 Lummen 011-42.88.72 U) w Yamaha Music benelux Rue dl Bosnië 22 1060 Brussel 02-537.44.80 55 Zenilh Data Systems NV Av dl Sauvaigne 5 1170 Brussel 02-673.80.36 Zetller België NV/SA Stnwg o Leuven 972 1140 Brussel 02-720.50.70 289 c O (/) ƒ cn O) ■6 O) (ü (D Q BEKENDE ADRESSEN y VAN DE RADIO-ONDERDELENHANDEL __f^EN COMPOTER-SHOPS GRONINGEN O O Ó0* //// Steentilstraat 36 n, 9711 GN Groningen Telefoon 050 - 3141616 290 Telefax 050 - 3142413 c O)(/> w TIITITfiOniX BROEKSMA o> ELEKTRON1KA •O elektronica componenten 0) Vijzelstraat 15 Nieuwe Ebbingestraat 9 (0 8911 EW Leeuwarden 0) 9712 NC Groningen Q Telefoon 050 - 3140937+3184956 Telefoon 058 - 2134905 Telefax 050 - 3138005 Fax 058-2137565 YPMA’S „HET EEEKTRONIKAHUIS” RADIO ONDERDELEN EN TECHNISCHE DUMP Voorstreek 19 8911 JH Leeuwarden Boven Oosterdiep 61 Telefoon 058-2151171 9641 JN Veenendam Telefoon 0598 - 617458 FRIESLAND JH Leei Telef< Fax(l 35149 Geïnteresseerd in RC-modelbouw? fELÉQTRONICA Vraag dan een gratis V ONDERDELEN proefnummer aan van E VIDEO - HI-FI Hobby Bulletin. R Uitgeverij De Muiderkring Tel 0561 - 612122 v. HARENSTRAAT 70 Tel: 0294-450460. 8471 JG WOLVEGA éM 291 c d^^xplorer Elektronica CRESCENDO^™ Noorderplein 104-105 78Ï1MG Emmen nT ' Boddenstraat 2 Telefoon (059$/ 7607 BM Almelo 613580 Telefoon 0546 - 814832 Fax (0591) 513580 Fax 0546 - 829430 Geïnteresseerd in RC-modelbouw? Vraag dan een gratis proefnummer aan van AMPLIMO Hobby Bulletin. Vossenbrinkweg 1 Uitgeverij De Muiderkring 7491 DA Delden Tel: 0294-450460. Telefoon 074 - 3763765 nnnnnnnnnni Ook bij deze k Deltr^iaibs^ adressen zijn [ Comp^n^ye^^-Apparaluur / Muiderkring boeken en 79OteEK0bö§eveen tijdschriften TeMtóz8-2683oo / verkrijgbaar 292 FaxN)528-220099/ c 0) OVERIJSSEL Geïnteresseerd in w elektronicatechnologie? 0) Vraag dan een gratis •o RB Elektronica. 76 0) Uitgeverij De Muiderkring O Tel: 0294-450460. ELEKTRONICA ^TESSAT^C VAN SCHOOR Raamstraat 28 Oude J184. I 7411 CW Deventer Hen* Telefoon 0570 - 612760 Ifelefi ^50232; Fax 0570 - 612954 FaxJ >01983 / Enschede BINELL B.V. ÜI5PLAL Audio- en videodocumentatie, Elektronika service en hobby-artikelen (E.L.V. voor scholen en bedrijven). De Heurne 30 _ BINELL bv postorders S postbus 83. 7440 AB Nijverdal Tel. 053 43 15 169 B tel 0548 -617475. fax 612678 Fax 053 43 05 411 ELEKTRONIKA RADIO B COMPONENTEN TECHNISCH JE BEDRIJF ENSCHEDE B.V. B LZP/BEUTE voor Duizend en één B Technische Onderdelen De Reulver 101 Gasthuisstraat 1 7544 RT ENSCHEDE 8331 JM Steenwijk Tel: 053 4763012-4764247 Telefoon 0521-512349 Fax: 053 4770888 Fax 0521-517186 293 c o tn OVERIJSSEL GELDERLAND V) o ■o «j a>iL ro (D Q Zwolle Apeldoorn ÜlSPLAL OI5PLAL Elektronika Elektronika Jufferwal 1 Hoofdstraat 44 Tel. 038 42 13 804 Tel. 055 52 14 398 Fax 038 42 15 493 Fax 055 57 86 787 TEN KOPPEL VAN ESSEN ELECTRONICS Melkmarkt 34 Molenstraat 62 - 64 8011 MD Zwolle 7311 NJ Apeldoorn Telefoon 038-4212525 Telefoon 055-5212485 Fax 055 - 5222900 RADIO PIET Printservice ELEKTRONIKA Klarestraat 7 Thomas a Kempisstraat 126 6811 DP Arnhem 8022 AC Zwolle Telefoon 026 - 4425950 038 tel. 4532357 fax. 4537182 Fax 026 - 4458203 294 c 0) GELDERLAND w 1 V) \/ËsZ . . . , Van A...... Z ■ I elebtroftiba Stationsweg 43, 8166 KA B Aij 1 Postbus 19 ,8166 KA Jl laf JJ AJF H Ernst, Nederland, NL (31) iLlf IMnuT [■ Telefoon (0)578 WC TTCCI W « Verkoop -661559 «] Industrie - 662130 Telefax -662124 295 c 0) en cn GELDERLAND UTRECHT CD ■O «J 0) ro o Q COMPUTERSHOP Zeister ElektroniaaMèp VISSCHER ELEKTRONICA Steynlam M ' > Dames Jolinkweg 3 7051 DG Varsseveld Telefoon 0315 - 242749 h MANDERS VAN HOVE ■k HOBBY electronica bv C ELECTRONICS Achter de Arnhemsche Nieuwstad 2 Poortwal 26 7201 NP Zutphen 3811 LX Amersfoort Telefoon 0575 - 511712 Telefoon 033 - 4635902 FLEVOLAND T ONDERDEELTJE Traay 52 68 3971 GD Driebergen- AlmeU/Jl/^ K / Rijsenburg Wfo£f?|»(4!r40259 FaXJCÖ0pT4O 259 / Telefoon 0343 - 517954 296 c 0) Amsterdamsestr.weg 561-563,3553 EG Utrecht, 030-2433835 297 c 0) w NOORD HOLLAND co O) ELEKTRONIKA 2000 ■Ocp PROEESIONELE ELEKTRONIKA • meer dan 40.000 elektronika- en 0) computeronderdelen in voorraad! cc • meet en testapparatuur ALKMAAR MUCO radiobestuurde Laat 166 /ESSQil MODELBOUW 1811 EM Alkmaar Bergerweg 14 - 16 Telefoon 072 - 5116123 (nabij spoortunnellje en watertoren) Fax 072 - 157805 Niet alleen verkoop, maar ook tel. 072 5122041 fax. 072 5122038 voorlichting en service ELEKTRON AMSTERDAM De specialist voor de hobbyist MUCO radiobestuurde MODELBOUW BiIderdijkstraat 116 - 118 Laat 38 - 44 1811 EJ Alkmaar 24 Hr postorderservice! Telefoon 072 - 5113180 tel. 020 6181747 fax. 020 6182797 Fax 072 - 5124333 Radio van Dijken AMSTERDAM MUCO Elektronika- Elektronika speciaalzaak ONDERDELEN Bilderdijkstraat 116 - 118 Rembrandtweg 115 - 117 1181 GG Amstelveen HI-LO programmeerapparatuur Telefoon 020 - 6412152 tel. 020 6183781 fax. 020______6182797> 298 C 0) NOORD HOLLAND CO W 0) RADIO VELT ■D ' VOOR JE HET ZELF DOET ra EERST NAAR RADIO VELT" zra HUIZERWEG 50 - 1402 AD BUSSUM ra TELEFOON 617315 ra Q Fax 035 - 6917315 Haarlem ro(£K r Elektronica - Meetapparatuur ÜIGPLAL ROTOR Elektronika AMSTERDAM BV Kinkerstraat 55 Kruisweg 62 1053 DE Amsterdam Tel. 023 53 22 421 Telefoon 020 6125759 Fax 020-6125186 Fax 023 53 12 047 Geïnteresseerd in elektronicatechnologie? Vraag dan een gratis eversum proefnummer aan van Tussenmeer 12 RB Elektronica. 1068 GA Amsterdam Uitgeverij De Muiderkring Telefoon 020 - 6197663 Tel: 0294-450460. Fax 020 - 6104755 KAöfflA (b.w. RlICO electronica Ut? Baanstraat 33 Wezenstraat 3 1941 CE Beverwijk 1781 GJ Den Helder Telefoon 0251 - 220409 Telefoon 0223 - 619381 Telefax 0223-615153 299 c computerwinkel COMPUTERS & SOFTWARE Hilvertsweg 87 B Grote Noord 81 1214 YB Hilversum 1621 KG Hoorn Telefoon 035-6219520 Fax 035-6219521 Telefoon 0229 - 212670 Elektra Elektronica ELECTRON1CA Videomateriaal CENTRUM Antennematenaal ZAANSTAD B.V. Warmoesstraat 15 Hilvertsweg 26, 1214 JH Hilversum 1521 CJ Wormerveer Tel: 035-6245568 Faxnr.: 035-6216174 Telefoon 075 - 6282941 1 othec e|l|e|c|t|r|o|n|i|c|« I Uangestraat Oostzijde 115-C 1502 BC Zaandam Tetefi W&35)624333; Telefoon 075 - 6354854 Fax^j 1)6234045 / 300 c ZUID HOLLAND Alphen a/d Rijn De Onderdelen Specialist / Hoofdstraat 122 2406 GM Alphen a/d Rijn «ffiHoogh Electronic Components Tel. 0172 47 58 58 Molenstraat 4a 2611 KA Delft Fax 0172 47 58 58 Tel. (015) 2140371 Fax (015)2122498 IDE SERVICE SHOP, VERZAAK ELECTRONICS COMPUTERS ElECTPOnCA Electronica, dumpmateriaal en SET]< computeronderdelen Minervaweg 14 - 2624 BZ Delft Hooftstraat 311 Eigen service en technische dienst 2406 GK Alphen a/d Rijn Op maat gesneden voorstellen Telefoon 0172 - 474888 Bel voor vakkundig advies Telefax 0172 - 476345 (015) 262.12.22 elektrotechniek RADIOBEURS elektronika LOUTER B.V. Pr. Hendrikstraat 20 Voorstraat 370 2411 CT Bodegraven 3311 CX Dordrecht Telefoon 0172 - 613743 Telefoon 078 - 6134918 Fax 078-6139164 301 c CD s CA CA > • RADIO CD RADIO-SHACK WESTERVELD b.v. ■o cp W Zeugstraat 32 - 34 Laan v. Nw.Oost Indie 11 O) 2801 JC Gouda Telefoon 070 - 3836480 CO 0) Telefoon 0182 - 521718 Steenwijklaan 98 Q Fax 0182- 525261 Telefoon 070 - 3663423 Den Haag GERRÉSE ELECTRONICS B.V. Regentesseplem 229 Prmsegracht 34 2562 EZ Den Haag 2512 GA Den Haag Telefoon 070 - 34554267 Telefoon 070 - 3604993 Fax 070 - 3639084 RUYTENBEEK B.V. ONDERDELEN Elektronica-onderdelen |A.DE GROOT | zend- en ontvangst-ap- paratuur ELEKTRONICA Hogewoerd 8 Wilgstraat 53a 2311 HM Leiden 2625 MB Den Haag Telefoon 071 - 5130974 Telefoon 070 ■ 3603355 Fax 071 - 5127522 DCS Electronica Electronica componenten en service-onderdelen Mathenesserlaan 450 3023 HH Rotterdam 302 Tel: 010-4769900 Fax: 0104779753 C 0) NOORD BRABANT ST/ALPHA ^ELECTRONICS eipci'onica U weet wel . . . communicatie app. F.C. ERNEST ELECTRONICA Overschieseweg 76 Korte Bosstraat 4 3044 EH Rotterdam 4611 MA Bergen op Zoom Telefoon 010 - 4376438 Telefoon 0164 - 236028 Elektronika°land DIL Het computer eldorado De Onderdelen van Zuid-Nederland Specialist Past, de Kroonstraat 20 Jan Ligthartstraat 59 -61 - 3083 AL Rotterdam Den Bosch Telefoon 010 - 485 42 13 - Fax 010 - 484 11 50 WINKELVERKOOP - POSTORDERS Telefoon 073 - 6141422 ZEELAND ’s-Hertogenbosch ELtXTTOnO* ONOf RDClEN COMPUTER Rf PAXATIt üD? Gekhonica Nhïntó= rl PLl-lL Elektromka Keizerstraat 3A 4461 AN Goes Orthenstraat 4 Tel. 0113-231276 Tel. 073 61 36 968 Fax 073 61 22 868 303 c 0) cn en O) ELECTRA BREDA B.V ■o Haagdijk 53 O 4811 TP Breda X Cü o Telefoon 076 - 5226459 Stratumsedijk 36 Q 5611 NE Eindhoven Fax 076 - 5201714 Telefoon 040 - 2128485 Telefax 040 - 2122935 TRaöio ^öcurs 3Rhee Ook bij deze adressen zijn Karnemelkstraat 10 Muiderkring 4811 KJ Breda boeken en Telefoon 076 - 5213772 tijdschriften Fax 076 - 5203737 ver kri j gbaar Van Nunen Boekhandel & /t.F m. a. rutten - cujt Antiquariaat computerboeken en -tijdschriften Molenstraat 46 5431 BX Cuyk Winkelcentrum 27 Telefoon 0485 - 316344 4873 AB Etten-Leur Fax 0485 - 316924______Telefoon 076 - 5012550 Eindhoven ^4- computer ^-centrum CIS P LAL oosterhout Elektronika Leysenhoek 15 Kleine Berg 41 4901 ER Oosterhout Tel. 040 24 48 827 Telefoon 0162-456640 304 Fax 040 24 66 556 Fax 0162 - 456648 c a> van Trijp LIMBURG (/> 0) electronica ■ë Telefoon 0165 - 550060 Q Fax 0165 - 563092 Elektronika°iand B Het computer eldorado van Zuid-Nederland Koningsplein 248-249 H. Geeststraat 1 5038 WK Tilburg 6041 GB Roermond Telefoon 013 - 5359675 Telefoon 0475 - 334394 Elektronika°land PIET KENNIS B.V. Het computer eldorado van ELEKTRONISCH CENTRUM Zuid-Nederland Piusstr. 90 5038 WT Tilburg Maasstraat 22 Tel. 013 -5422647 6001 EC Weert Telefoon 0495 - 544272 Voor adverteren in van AALST deze rubriek kunt Elektronika u contact opnemen met Molenwieken 13 5461 KE Veghel dhr. N. Loew. Telefoon 0413 - 341370 Tel: 0294-450460. 305 / c CD en en CD ■O CU België iL J? CU CD Q ------\ IAB Electronics. NV/SA LUIKERstbbnwhq ,185 B-33OO HASSELT BCLGIUM |TEL O 11/2728OO| (FAX*32 11.275839| DISTRIBUTOR FOR ELECTRONICS ■ c~rx uüSa • £»SPK=i LAB . *A»moé5i^ • LS1/CSIS- * p.7I3WMHX. al«Mr#mi< Molseweg 55-57 2440 GEEL tel: 014/58.09.11 fax: 014/58.44.94 306 > INHOUD, alfabetisch S D Aansluitingen camcorder . . . . 138 HDD EDE connector 184 g r* Adressen distributiepunten NL . . 247 Analoge kleur-intcrfacc .... 185 W Adressenlijst België 283 VGA monochroom 186 o Agenda 1995 12 VGA kleur 186 AMI-Bios 176 Analoge penconversie 9-15 pens . 186 5' Analoge IC’s 112 Kleurcodes vidcokabcls .... 186 Bcoordelingcriteria 110 Connectoren RS232/449 157 o Data OpAmps 113 c Q versterkers 121 DAT .... 131 w ruisgedrag 123 Data: o ASCII tekens 153 alliages . . 46 < Audio chemie . . 43 digitaal 131 diodes . . 93 luidsprekers 141 IC analoog 112 o Ruimte-akoustick 142 IC Digitaal 125 gassen . . 48 Basisgrootheden SI . 41 magnetisme 48 Battcrijsoorten . . . 81 metalen . . 45 Bessel filters . . . 74 transistors . , 97 Bctainax 134 vaste stoffen , 47 Binaire getallen . . 155 vloeistoffen , 48 Bios instellingen HD 162 wiskunde . . 51 DCC .... 131 BRT International 198 DC/DC omzctlcrs 110 Butterworth filters 74 Dealer-adressen (advertenties) . . . 290 Dcc-Hex-Bin 155 Centronics 157 Decibellen 144 Complexe rekenwijze 54 Digitale IC’s 124 Computer Post-codes 164 Diodes 93 AMI BIOS 164 Diskettes 175 AWARD 3.3 166 Chips and Technologies . . . 167 E.H.B.O. cn elektriciteit 224 Compac 169 IBM AT 174 Fabrikantenadressen 247 IBMPS/2 176 FETS 105 Olivetti PS/2 178 Filters: Phocnix 80286 179 keuze van - . . 92 Phocnix PS/2 181 technieken van - 74 Computer verbindingen 157 Floppy 161 Coderingen R-L-C 64 FM zenders (B) . . 197 Condensatoren 70 FM zenders (NL) 194 Connectoren algemeen computer 183 Formules: ComlUART 183 condensatoren 70 Com2 UART 183 resonantiekringen 73 LPT1 D-typc 183 weerstanden . . 69 Game connector 183 zelfinducties 71 Floppy-drive connector .... 184 Fourier Transformatie 60 307 Galmtijd 142 Netspanning . . . . . 227 Gelijknchting: Netspanning 220-230 . 231 dubbele - . . . . 77 NTSC . 133 enkelvoudige - . 77 Gelijkspanning . . 200 Omroep en satellietzenders . . 188 Gomom. formules . 51 OpAmps 113 Grieks alfabet . . . 39 Groothandelsadr essen 247 PAL 133 PC schakelaars . . . 160 Hcxadccimaal 155 PC Drive aansluitingen 159 Hoogspanning 200 Periodiek systeem . . . 43 Hosidcn . . 136 Phocnix Bios .... 162 I PPM meters .... 147 i IC-merkcodcringcn 99 PTT Posttarieven . . . 8 Importcursadressen...... 247 PTT Testbeeld . . . 137 Indeling weerstandssoorten . . 65 Polen en nulpunten . . 57 Interfaces computer...... 157 Posttarieven .... . 8 f Int. spcllingsalfabct 7 Int. telefoneren 6 Radio normen . 132 Integralen 61 Radio Ned. Wereldomroep . 191 Intcrrupts en ROM-BIOS . . . 187 Rekenen met Decibellen . 144 Isolaticmeting 227 Rcsonantiekringcn . . . . . 73 IP-classificatic 230 Richtmaten batterijen . . . . 82 Ringkerntrafo's...... 85 Kalender 1995 5 Romeinse cijfers ...... 39 Keuze filters .... 92 RS 232 ...... 157 Keyboard-aansluitingen 159 RS449 ...... 157 Kleurcodenngcn . . 64 Ruimte akoustiek . . . . . 142 Klcursystcmcn PC 158 Kleursystemen TV 133 Satellietzenders . . . . 164 Koperdraadtabel . . 86 Scart en Y/C ...... 136 Koe 11 ichamen . . 87 Schakelende voedingen . . . 79 Schroeder frequentie . . 142 LED-equivalenten . . 96 Scoopman...... 131 Licht op LED's . . . 95 SECAM ...... 137 Lin. spanningsregelaars 106 SI Eenheden ...... 41 Logaritmen .... 53 Spanningsregelaars . . 104 Luidsprekerakoustiek 141 Standaard afgeleiden . ... 62 Luidsprekers .... 141 S-video...... 136 Symbolen en tekens . ... 42 Magnetisme . . . . 49 Maten & Gewichten . . . 9 Trafoberekening . 83 Merken-Zadressen lijst . 233 Transformator . 76 MIDI controle prog. . 149 Transistoren- MiniDisc...... 131 vermogens-...... 103 MG zenders (B) . 197 algemeen en low power . . . . 97 MG zenders (NL) . . . 192 logo’s...... 96 Monitor-aansluitingen . 159 TV normen . 132 TV zenders (B)...... 197 . 192 308 Netfiltcrs 90 TV zenders (NL)...... Veiligheid 227 Vergiftiging • • • • 226 VHS en VHS-C • • • 136 Video 8 136 Videodata 134 i Voedingen 76 Voedings capaciteiten . 78 Voorvoegsels . . . . 39 5’ VU meters 147 O c Waarden eenheden . . 40 o. Weerstanden .... en 66 O - waarden .... < - indeling in soorten 65 (D - keuzctabel . . . 67 - waardcringsschcma 66 g. - formules .... 69 - parallel .... 69 Wcreldtijdtabcl 6 Wisselspanning . 200 Zelfinducties 71 309 12.690 Ver R5 O sporadisch gebruik SECAM 5.80 12.732 Ver R5 O sporadisch gebruik SECAM 5.80 4904 SJ Oosterhout en Anamet Europe BV Postbus 8155 1005 AD Amsterdam (010) 686 35 86 CD Anchor Data Comm. BV Postbus 2135 1180EC Amstelveen (020) 643 56 22 Andelco BV Postbus 341 5660 AH Geldrop (040) 285 88 03 Anderson Europa BV Bakenbergsew 244 6816 PC Arnhem (026) 442 40 90 Ó ANI- Van der Lof BV Postbus 10245 7301 GE Apeldoorn (055) 522 02 02 Ankersmrt Nederland BV Essendonk 1 A 4824 DA Breda (076) 542 28 40 Anoprint BV Dillenburgstr 16 5652 AP Eindhoven (040) 252 81 25 Anru BV Lyonstraat 44 3047 AJ Rotterdam (010) 462 6266 Antwerpen Eleklr van- Heuvelstraat 16 5461 GK Veghel (0413)34 10 74 Apple Computer BV Handelsweg 2 3707 NH Zeist (030) 698 6911 Apple Centre R'dam BV Postbus 6 3470 CA Kamerik (0348) 40 21 24 Application Services Postbus 3022 2130 KA Hoolddorp (023) 562 15 00 Applidata Mv Meelweg 15 5507 SW Veldhoven (040) 255 07 70 Applied Contr. Syst.BV Postbus 95 6100 AB Echt (0475) 48 36 63 Applied Data Res.BV Nwe Spiegelstr. 18 1406 SJ Bussum (035) 693 25 14 Applied Tech Systems BV Postbus 4993 2003 EZ Haarlem (023) 535 25 44 Apr Elek. Produktie bv Postbus 138 4760 AC Zevenbergen (0168) 32 44 00 Arbiter Group Sparrenlaan 23 7313 AT Apeldoorn (055) 355 16 43 Arbor Software BV Pstbus 60 2860 AB Bergambacht (0182)52 32 45 Archer Infl. BV Postbus 5125 1410 AC Naarden (035) 694 54 54 Arcobel (Components) BV Postbus 3523 5203 DM Den Bosch (073) 644 41 44 Arlink Europe BV Postbus 305 5750 AH Deurne (0493) 31 08 00 Artam Venrayseweg 16 B 5961 AG Horst (077) 398 74 87 Arthur Young Proware BV Postbus 3053 3502 GB Utrecht (030) 282 44 00 ASAC Nederland BV Coenecoop 7 2741 PG Waddinxveen (0182) 62 27 11 Ascom Microelectr. BNLX Postbus 5000 6802 EA Arnhem (026) 443 46 66 Asea Brown Boveri Comp. Postbus 532 2900 AM Capelle/IJssel (010)258 22 50 Asea Brown Boven BV Postbus 301 3000 AH Rotterdam (010) 407 89 11 Asea Brown Boven Ind. Postbus 113 3000 AC Rotterdam (010) 407 89 11 Ashton Tate Benelux BV Postbus 71876 1008 EB Amsterdam (020) 540 54 00 ASI Nederland BV Bisonspoor 6006 3605 LW Maarssen (0346)56 64 10 Asona NL BV Bouwerij 102 1185 XX Amstelveen (020) 643 58 50 Aspect Telecom m BV Postbus 3014 2130 KA Hoofddorp (023) 562 28 28 ASTechnology bv Postbus 6564 6503 GB Nijmegen (024) 356 25 00 Asys Data BV Treubstraat 9 2288 EG Rijswijk (070) 390 66 08 Atag Apparatenfabr. BV Postbus 8 7070 AA Ulft (0315)68 7911 Atari Benelux BV Postbus 70 4130 EB Vianen (0347) 37 72 72 249 O ATD B.V. Postbus 2 7620 AA Borne (074) 266 24 15 lL Atelec Micro Eleklr. Diodeweg 6 1627 LL Hoorn (0229) 21 95 46 c Atis Telecom m. Bijlmermeerstr.30 2131 HC Hoofddorp (023)562 47 00 Elmaco NV/SA Berkenhovestraal 2 3861 OLV Waver 015-752575 CD Elproma Electronica Ninoolsestnwg 155 1703 Schepdaal 02-56929.34 3 Eltea NV/SA Anderlechtstr 144 1000 Brussel 02-511.43.69 T EML Sound Industries Maastrichterst.323 3748 Bilzen 01-141.52.78 Q Emtec RuePelletier 56/15 1040 Brussel 02-736.89.60 Enginel NV/SA Werkhuizenk 155/17 1210 Brussel 02-242.80.49 CD Entrelec NV/SA Nijverheidsk 123 02-521.85.48 2. 1070 Brussel