Ballet Magazinerabesq`Arabeski~ Jurnali Baletze Ueno2(25) 2015

ABallet Magazinerabesq`arabeski~ Jurnali baletze ueNo2(25) 2015

No2(25) 2015

თბილისის ოპერისა და ბალეტის განახლებული და Arabesque რესტავრირებული თეატრი მაყურებლისთვის 2016 Ballet Magazine `arabeski~ Jurnali baletze წელს გაიხსნება. ექვსი წლის შემდეგ თეატრის კო- ლექტივი დაბრუნდა ამ ისტორიულ და ლამაზ შენო- ბაში, რომელიც განახლებული, ტექნიკურად სრულიად ახლებურად აღჭურვილი, ფართო შესაძლებლობე- ბითა და საუკეთესო პირობებით დახვდა მას.

პრემიერები და ახალი საინტერესო დადგმები მომავალ წელს მრავლად იქნება. საბალეტო დასმა ახალ სცენაზე უკვე გამართა გენერალური რეპეტიციები. შედგა ირჟი კილიანის „სარაბანდას“ ჩაბარება, სარეპეტიციო დარბაზიდან სცენაზე იქნა გადმოტანილი „გედების ტბის“ ახალი რედაქცია. ახალ სცენას „გორდას“ დეკორაციებიც მოარგეს. „გორდა“ იქნება პირველი საბალეტო პრემიერა, რომელიც განახლებულ თეატრში გაიმართება.

ძალიან ლამაზია თეატრი. როცა ირჟი კილიანის პროგრამის ჩაბარება ვუცქერდით, დავრწმუნდით,

zaqaria faliaSvilis saxelobis რომ ეს არის ნამდვილი თეატრალური გარემო, Tbilisis operisa da baletis profesiuli saxelmwifo Teatris sabaleto dasis Jurnali ტექნიკის უახლესი შესაძლებლობებით აღჭურვილი magazine about the Ballet Company of the Tbilisi სცენა, რომლის განათებამ ფოტოობიექტივში სულ Z. Paliashvili Opera and Ballet PROFESSIONAL State Theatre სხვა ეფექტით აღბეჭდა სპექტაკლის კადრები. gamodis weliwadSi orjer Issued twice a year

თეატრის სამხატვრო საბალეტო დასის როცა ჟურნალი დასაბეჭდად მზადდებოდა, კიდევ ხელმძღვანელი ხელმძღვანელი ერთი საინტერესო და სასიამოვნო სიახლის შესახებ დავით კინწურაშვილი ნინო ანანიაშვილი გახდა ცნობილი – თეატრს საკუთარი სავიზიტო Artistic Manager Artistic Director of ბარათი – სერგო ქობულაძის მოხატული ფარდა of the Theatre the Ballet Company DAVID KINTSURASHVILI Nina Ananiashvili დაუბრუნდება. ამ და სხვა სიახლეებზე „არაბესკის“ ამ ნომერში წაიკითხავთ. mTavari redaqtori Editor-in-Chief ilia TavberiZe Ilia Tavberidze The renovated Tbilisi Opera and Ballet Theater will be inglisuri teqstebis Editor of the English redaqtori language content open for audience in 2016. After six years, theater staff maSka jorjaZe MASHKA JORJADZE returned to this historic and spectacular venue, which dizaini Design by offers sophisticated technical capacities, wider range besik danelia BESIK DANELIA of capabilities and superb environment.

fotografi Photographer lado vaCnaZe LADO VACHNADZE Lots of premieres and exciting productions are planned for upcoming year. Ballet company has

ნომერში გამოყენებულია ლადო ვაჩნაძის, გელა ბედიანაშვილის, already conducted dress rehearsal. Jiri Kylian’s Sara- ნინო ალავიძის (Agenda.ge), ლაშა კუპრაშვილის ფოტოები bande was commissioned and new choreographic

This issue features photographs by LadoVachnadze, Gela Bedianashvili, version of Swan Lake was moved from rehearsal hall Nino Alavidze (Agenda.ge), Lasha Kuprashvili. to stage. Gorda’s set is adapted to new stage. Gorda will be the first performance at modernized theater. გარეკანზე: სერგო ქობულაძის ფარდა თბილისის ოპერის სცენაზე. 2015 წელი დეკემბერი. ლადო ვაჩნაძის ფოტო

Cover photograph: Stage curtain by SergoKobuladzeat the Tbilisi Opera and Ballet Theater is fascinating. When we attended commis- Theatre, December 2015. Photograph by LadoVachnadze sion of Jiri Kylian’s program, realized that this was true artistic environment. With cutting edge stage daibeWda Sps `სეზანში~ Printed by "Cezanne" Ltd equipment and lightning absolutely different visual effects are caught in photographs. თბილისი 0108, რუსთაველის გამზირი 25 25, Rustaveli ave. 0108, Tbilisi, Georgia ტელ./Tel: +995 32 235 75 03 While preparing magazine for publishing, note-worthy news was announced – theater reclaimed its trade- ტირაჟი: 300 mark – curtain painted by Sergo Kobuladze will be back UDC(uak)792.8 to theater. Find more news in this edition of Arabesque. A-70 ISSN 1512-3294 www.opera.ge თეატრის განახლებულ შენობაში დაბრუნება 04 Back to renovated theatre

ინტერვიუ პრემიერის წინ . INTERVIEW PRIOR TO PREMIERE თათია ბუხრაშვილი . TATIA BUKHRASHVILI ნინო ანანიაშვილი: „ჩვენ შევინარჩუნეთ 12 ჭაბუკიანის ქორეოგრაფია“ Nina Ananiashvili: “We preserved Chabukiani’s choreography”

მემკვიდრეობა . LEGACY

ოთარ ეგაძე . OTAR EGADZE ათი წელი, ორასი სპექტაკლი 18 Ten Years, Two Hundred Productions

26 Ballet News ახალი სპექტაკლები . New PERFORMANCES

ილია თავბერიძე . ILIA TAVBERIDZE სიმფონია დო მაჟორი 28 Symphony in C ვარდის ზმანება 31 Le Spectre de la rose თარიღი . DATE ვერა წიგნაძე 90 33 Vera Tsignadze's 90th Anniversary

პრეზენტაცია . PRESENTATION ქართული ბალეტის ათი წელი 37 Ten years of the Georgian ballet 2004-2014 39 Ballet News

გალა . GALA Red&White 40 ქართულ-იაპონურ გალა-კონცერტი Georgian-Japanese Gala Concert

ხსოვნა . MEMORY Ave Maia! 42 მაია პლისეცკაია Maya Plisetskaya

გუგა 44 Guga 47 Ballet News დასი 48 The Company 4 Arabesque N25 თეატრის განახლებულ შენობაში დაბრუნება Back to renovated theatre

Arabesque N25 5 ეკატერინე სურმავა, საბალეტო დასის სოლისტი: „ნანახმა ყოველგვარ მოლოდინს გადააჭარბა. არაჩვეულებრივი დარბაზე- ბი გვაქვს, საგრიმიოროები. ყველანაირი პირობაა მუშაობისათვის. ისღა დაგვრჩენია ვიმუშაოთ და კარგი სპექტაკლები შევთა- ვაზოთ მაყურებელს. მთელი დასი ძალიან კმაყოფილი, გახარებული და ბედნიერია. დარწმუნებული ვართ ეს ჩვენი თეატრის ახალი გამარჯვებების დასაწყისი იქნება“.

თეატრის რესტავრირებულ შენობაში დილის კლასს დასის სამხატვრო ხელმ- ძღვანელი დაესწრო. ნინო ანანიაშვილი მოხიბლულია სარეპეტიციო დარბაზების ტექნიკური აღჭურვილობით. საბალეტო დასი ოპერის თეატრის შენობაში 2015 წლის 4 მარტს ნინო ანანიაშვილი, ბალეტის სამხატვრო დაბრუნდა ხელმძღვანელი: „ამ დღეს ხუთი წელი რესტავრაციის გამო, 2009 წლიდან ველოდით და ძალიან ბედნიერი ვართ. დახურული თბილისის ოპერისა და ჩვენი ცხოვრების კალენდარში 4 მარტი ბალეტის თეატრის შენობა 2015 წლის 4 შეიძლება მნიშვნელოვან დღედ შევიტა- მარტს საბალეტო დასისთვის პირველად ნოთ – ამ დღეს დავბრუნდით განახლე- გაიღო. იმ დილით ჩატარებული ცეკვის ბულ, გალამაზებულ თეატრში. საჩვენებე- კლასი განსაკუთრებულად ემოციური ლი ბევრი გვაქვს, სამუშაოც, გეგმები კიდევ გამოდგა. სარეპეტიციო დარბაზებში შეს- უფრო დიდი. ეს ლამაზი შენობა ყველა ვლას ბალეტის მსახიობები ექვსი წელი ჩანაფიქრის განხორციელების საშუალე- ელოდნენ. ბას მოგვცემს“.

BalleT company got back to theatre on March 4,2015

Since restauration works began in 2009, March 2015 is the first time Tbilisi Opera and Ballet Theatre doors are open to Ballet Company. Ballet class of that morning turned out especially emotional for them, as artists waited for five years to enter rehearsal hall.

Ekaterine Surmava, Ballet Company soloist: It exceeded our expectations. Halls and make-up rooms are superb. All conditions are met for work and all we have to do is to produce and present stunning ballets to our audience. Company members are all thrilled and content. I am certain that this is starting point of triumph of our theatre.

Artistic director Nina Ananiashvili attended now are so happy. We can mark 4 March as morning class in renovated building and was an important date in our history- today we thrived with technical equipment of rehears- got back to renovated, redecorated theatre. al halls. Many performances are to show; huge amount of work is ahead and goals are even Nina Ananiashvili, ballet artistic director: greater. This gorgeous building will empow- for 5 years we waited for this moment and er us to meet all our aspirations.

666 Arabesque N25N24 ახალი სარეპეტიციო დარბაზი

26 აპრილს დანიშნული სპექტაკლის – „ჟიზელის“ წინ დასს პირველად მიეცა საშუალება გენერალური რეპეტიცია თეატრის ჯანსუღ კახიძის სახელობის ახალ სარეპეტიციო დარბაზში ჩაეტარებინა. ამ სცენაზე ეს ბალეტის პირველი რეპეტიცია იყო.

New rehearsal hall

On April 26, prior to Giselle performance, company was given the chance, for the first time, to conduct dress rehearsal at new rehearsal hall named after Jansug Kakhidze.

სცენის ახალი ფარდა

ოქტომბრის დასაწყისში თეატრის მთავარი სცენის სამუშაოების ბოლო ეტაპი დაიწყო. სცენაზე მთავარი ფარდა 11 ოქტომბერს დაიკიდა. ახალი ფარდის შექმნა რესტავრატორებმა და სპეციალისტებმა გერმანულ ფირმას დაუკვეთეს. ფარდის ფერი უცვლელია, თუმცა მისი ტექნიკური შესაძლებლობები – გაორმაგებული. დეტალები და ორნამენტები გულდასმით დამუშავებულია, რაც ფარდის განსაკუთრებულ საზეიმო ხასიათს ქმნის.

New curtain

In October, last phase of theatre’s main stage modernization works began. Central curtain was hanged on October 11. Restaurateurs and specialists agreed to order conception of this curtain to German company. Color is unchanged, though its technical possibilities are doubled. Details and ornaments are processed with care, what creates special ceremonial spirit.

Arabesque N25 7 პირველი წარმოდგენა თეატრის განახლებულ სცენაზე

28 ნოემბერს თეატრის რესტავრირებული, განახლებული თეატრის სცენაზე პირველი წარმოდგენა გაიმართა. საბალეტო დასმა თანამედროვეობის უდიდესი ქორეოგრაფის ირჟი კილიანის ბალეტების პროგრამა წარმოადგინა, მათ შორის საპრემიერო სპექტაკლი – „სარაბანდა“. პრემიერა თეატრის გახსნის შემდეგაა დაგეგმილი და ქორეოგრაფის იმ ბალეტებთან ერთად იქნება წარმოდგენილი, რომლებიც 2008 წლიდან უკვე არის რეპერტუარში. ირჟი კილიანის ბალეტების დამდგმელი ჯგუფი, რომლის შემადგენლობაში შედიოდნენ ნიდერლანდების ცეკვის თეატრის First Performance on the Stage of Renovated Theater ბალეტმაისტერები – პატრიკ დელკრუა, შირლი ზოელაიკა ესებუმი, განათებისა და On November 28th the renovated Opera and Ballet Theater stage სცენოგრაფიის ავტორი ქეის თიებესი და hosted the first performance since 2006. State Ballet of Georgia ხმის რეჟისორი დიკ შტუცელი, კილიანის offered the audience program of the great choreographer of the პროგრამის წარმოდგენას თავად modern time Jiri Kylian including the Georgian premiere of his ballet ხელმძღვანელობდნენ. პროგრამა ოთხი ერთმოქმედებიანი ბალეტისგან შედგება: Sarabande. Premier of this ballet for the general audience is sched- Petit Mort, Sechs Tänze, Falling Angels და uled after the official opening of the theater and will be presented Sarabande. with the other ballets of Kylian which are included in the repertoire since 2008. The staging group including Ballet Meister of the Dance Theater of Netherlands Patrick Delcrua, Shirley Zoelaika Esebum, Director of Lighting and Stage Keis Tiebes and and Sound Director Dick Shtutzel were present and directed the performance which included four one act ballets: Petit Mort, Sechs Tänze, Falling Angels and Sarabande.

8888 Arabesque N25 „გედების ტბა“ ახალი რედაქციით პ. ჩაიკოვსკის „გედების ტბა“ ბოლოს თეატრში 2005 წელს ალექსეი ფადეეჩევის მიერ იქნა დადგმული. ათი წლის მანძილზე სპექტაკლი არაერთხელ იქნა წარმოდგენილი როგორც ჩვენი თეატრის სცენაზე, ისე გასტრო- ლებზე ამერიკის შეერთებულ შტატებში და იაპონიაში. გადაწყ- და, რომ 2016 წელს მაყურებელს „გედების ტბის“ განახლებული რედაქცია შესთავაზოს თეატრმა. ბალეტის ახალ ქორეოგრაფიულ რედაქციაზე მუშაობა უკვე დაიწ- ყეს დამდგმელმა ქორეოგრაფმა New choreographic version of Swan Lake ალექსეი ფადეეჩევმა და მისმა ასისტენტებმა ტატიანა რასტორ- P. Tchaikovsky’s Swan Lake was staged for the last time in 2005, by Alexei გუევამ და ეკა შავლიაშვილმა. Fadeechev. Ballet was presented many times on our stage, as well as on tours პრემიერა 2016 წლის გაზაფ- to USA and Japan. Theatre decided to present new choreographic version of ხულზეა დაგეგმილი. პირველი the Swan Lake ballet in 2016. Staging choreographers Alexei Fadeechev, his გენერალური რეპეტიცია ახალ assistants Tatiana Rastorguyeva and Eka Shavliashvili are already working on სცენაზე 9 დეკემბერს უკვე შედგა. new version of the ballet. Premiere is scheduled on spring 2016.

Arabesque N25 9 42 წლიანი პაუზის შემდეგ ოპერისა და ბალეტის თეატრმა მთავარი სავიზიტო ბარათი დაიბრუნა After 42 years Opera and Ballet Theatre returned its trademark

12 დეკემბერს თეატრის სცენაზე სერგო ქობულაძის ფარდა დაკიდეს Stage curtain by SergoKobuladze was hung above the Theatre stage on December 12

10 Arabesque N25 თეატრში სერგო ქობულაძისეული ისტორიული ფარდა დაბ- Historical curtain in spirit of Sergo Kobuladze is რუნდა. მოხატული ფარდა თბილისის ოპერის თეატრის მთა- back in theatre. Painted curtain became one of ვარი სავიზიტო ბარათი 1960 წლიდან გახდა. 13 წლის შემდეგ the main symbols of Tbilisi Opera Theatre since კი ოპერაში გაჩენილმა ხანძარმა ის მთლიანად გაანადგურა. 1960. 13 years later, fire completely destroyed ახალი ფარდის ესკიზზე სერგო ქობულაძემ თეატრის დაწვის it. Sergo Kobuladze began working on curtain შემდეგ მუშაობა მალევე დაიწყო, თუმცა სამუშაო ბოლომდე sketch soon after burn down but, the job re- ვერ დაასრულა. ესკიზს საბოლოო სახე მხატვრის ნათესავმა mained unfinished. The final sketch was made by ილია ტატიშვილმა მისცა და მის ოჯახში იყო დაცული. 2015 artist’s family member IliaTatishvili and was kept წლის ივლისში ესკიზი ხელოვნების სასახლის კუთვნილება in family belongings. In July 2015, draft became გახდა. ხელოვნების სასახლის საექსპოზიციო სივრცეში სერ- property of Art Palace. In Art Palace exhibition გო ქობულაძის ფარდის პირველი ესკიზის ორიგინალიც არის space, first sketch of the original curtain by გამოფენილი. იგი მუზეუმში წლების წინ ოპერის თეატრიდან SergoKobuladze is on show. It was moved to გადაუტანიათ. museum from Opera Theatre years ago.

Intended for renovated Opera Theatre opening, ოპერის თეატრის განახლებული შენობის გახსნისათვის artist’s latest esquisse was reproduced on fabric მხატვრის უკანასკნელი ესკიზი ქართველმა სპეციალისტებ- by Georgian specialists, using modern technolo- მა, თანამედროვე ტექნოლოგიების გამოყენებით, ნაჭერ- gies. In order to maintain the authenticity, printing ზე გადაიტანეს და ავთენტურობის შენარჩუნების მიზნით of the piece was ordered to German company მისი დაბეჭდვა გერმანულ კომპანია გერიეთსს შეუკვეთეს. Gerriets. Head of the project was Professor of პროექტს სამხატვრო აკადემიის პროფესორი ნანა იაშვილი Academy of Arts, Nana Iashvili. ხელმძღვანელობდა. Nana Iashvili, a professor at the Academy of Arts, ნანა იაშვილი, სამხატვრო აკადემიის პროფესორი, პროექტის the project coordinator: After Kobuladze’s curtain კოორდინატორი: მას შემდეგ, რაც გადაწყდა ქობულაძის მიერ reconstruction was approved, with direct initia- შექმნილი ფარდის რეკონსტრუქციის საკითხი, კულტურის tive of the Minister of Culture Mikhail Giorgadze, მინისტრის მიხეილ გიორგაძის უშუალო ინიციატივით მოხდა the group of professionals was formed. Materials პროფესიონალების ჯგუფის შექმნა. მაქსიმალურად მოკლე were collected shortly. At the time we had sole დროში იქნა მოძიებული მასალა. იმ დროს ხელთ გვქონდა sketch, which is originated in khaki colors. We ერთადერთი ესკიზი, რომელიც ხაკისფერ ტონებშია შექმ- started working based on this sketch; however, ნილი. ჩვენ დავიწყეთ ამ ესკიზის მიხედვით მუშაობა, თუმცა process turned out challenging.Esquisse, which საკმაოდ რთული პროცესი იყო. ესკიზი, რომელიც ხელოვნე- is kept in the Art Palace, is quite small, and its ბის სასახლეშია დაცული, ზომით საკმაოდ პატარაა და მისი compliance with the actual size of the stage, was შესაბამისობაში მოყვანა სცენის რეალურ ზომებთან შეუძ- impossible. Fortunately, in August 2015, popped ლებელი იყო. საბედნიეროდ, 2015 წლის აგვისტოში გამოჩნდა up the second, more up-to-date sketch, which მეორე ესკიზი, უფრო გვიანდელი, რომელზეც სერგო ქობუ- Sergo Kobuladze and Tatishvili were working on ლაძე, მხატვარ ტატიშვილთან ერთად, თეატრში გაჩენილი after the theatre burndown.Artist tried to craft ხანძრის შემდეგ მუშაობდა. მხატვარი ახალი ფარდის შექმნას curtain according to this draft, but was unable ამ ესკიზის მიხედვით აპირებდა, მაგრამ მისი დასრულება ვერ to complete. This sketch is now kept in the Art მოასწრო. ეს ესკიზიც ახლა ხელოვნების სასახლეში ინახება Palace in much suitable condition. It was cleaned, და ბევრად უკეთეს მდგომარეობაშია. მოხდა მისი გაწმენდა, processed and prepared for digital version დამუშავება და მომზადება ციფრული ვერსიის შესაქმნელად. production. Our task was to replicate sketch to ჩვენი ამოცანა იყო მომხდარიყო ესკიზის გადატანა ბუნებრივ natural fabric without losing authenticity,remain- ტილოზე, მაქსიმალურად ავთენტურად, ქობულაძის ფარდის ing persistent with Kobuladze’s curtain. ანალოგიით. The company, which printed Kobuladze’s esquisse is the only one performing orders of this კომპანია, რომელსაც ქობულაძის ესკიზის პრინტი შეუკვეთეს, scale, without stitches, in overall size. New York ერთადერთია ვინც ამ მასშტაბის შეკვეთებს ასრულებს, ნაკე- Metropolitan Museum, Vienna State Opera and რის გარეშე, მთლიან ზომაში. გერიეთსს ეკუთვნის ნიუ-იორკის London's Royal Opera House curtains belong to მეტროპოლიტენის, ვენის შტადს ოპერისა და ლონდონის Gerriets. Kobuladze’s curtain dimensions are 11.10 როიალ ოპერა ჰაუსის ფარდები. ქობულაძის ფარდის ზომები x17, reprint is not just the printed poster, it is an 11,10 –17–ზეა, რეპრინტი არაა უბრალოდ ქაღალდზე დაბეჭდი- exact copy of a sketch reproduced on applicable ლი პლაკატი, ეს არის ესკიზის შეაბამის ქსოვილზე გადატანი- fabric, which later is framed. Kobuladze’s curtain ლი ზუსტი ასლი, რომელიც ჩარჩოზე გადაიჭიმება. თბილისის will be hanged behind main curtain at Tbilisi ოპერისა და ბალეტის თეატრში ქობულაძისეული ფარდა Opera and Ballet Theatre and audience will have მთავარი ფარდის შემდეგ დაიკიდა და მისი ნახვის საშუალება a chance to see it before the beginning of each მაყურებელს ყოველი სპექტაკლის დაწყების წინ ექნება. performance.

Arabesque N25 11 interviu premieris win Interview prior to premiere ნინო ანანიაშვილი: „ჩვენ შევინარჩუნეთ ჭაბუკიანის ქორეოგრაფია“

Nina Ananiashvili: “We preserved თათია ბუხრაშვილი By Tatia Bukhrashvili Chabukiani’s choreography”

agenda.ge

„გორდას“ პრემიერის წინ დასრულდა ოპერისა და ბალეტის Reconstruction of the Opera and Ballet „არაბესკის“ შეკითხვებს თეატრის თეატრის რეკონსტრუქცია. ექვსი წლის Theatre is nearly over. After six years , საბალეტო დასის ხელმძღვანელი შემდეგ, განახლებულ შენობაში, საბალე- ballet company will present first large- scale project. It will be Vakhtang Cha- ნინო ანანიაშვილი პასუხობს ტო დასი პირველი მასშტაბური პროექ- bukiani’s Ballet Gorda , on reproduction ტით წარსდგება მაყურებლის წინაშე. Prior to Gorda premiere artistic director of which you are currently working. Why ეს იქნება ვახტანგ ჭაბუკიანის ბალეტი was this particular ballet selected from of theatre ballet company „გორდა“, რომლის აღდგენაზე თქვენ Chabukiani’s artistic heritage? Nina Ananiashvili responds to მუშაობთ. რატომ შეარჩიეთ ჭაბუკიანის Arabesque queries მემკვიდრეობიდან ეს სპექტაკლი? One of main goals by arrival to Tbilisi and heading Ballet Company was recovery of ჭაბუკიანის მემკვიდრეობის აღდგენა Chabukiani’s heritage. First step towards it ერთ-ერთ მთავარ მიზნად დავისახე, როცა was restoration of ballet Laurencia in 2007. This ballet is truly outstanding in Chabuki- თბილისში ჩამოვედი და საბალეტო დასს ani’s artistic works. I strived to include other ჩავუდექი სათავეში. პირველი ნაბიჯი ამ ballets in repertoire. We aspire to access მიმართულებით 2007 წელს გადავდგით, not only ballets but separate choreographic როცა თეატრში „ლაურენსია“ აღვადგი- pieces. For example, while preparing for ნეთ. ეს ბალეტი ჭაბუკიანის შემოქმედე- Vera Tsignadze anniversary we ran across ბაში მართლაც გამორჩეულია. მინდოდა video recording on internet from 50’s, where რეპერტუარში სხვა ბალეტებიც გვქონოდა. Ms. Vera and Mr. Vakhtang are performing ჩვენ ვცდილობთ ჭაბუკიანის არა მხო- waltz at Moscow Bolshoi Theater. If I am not

12 Arabesque N25 ლოდ ბალეტები აღვადგინოთ, არამედ „გორდას“ რეპეტიციაზე. ნინო ანანიაშვილი, ეკატერინე შავლიაშვილი მის მიერ დადგმული ცალკეული ქო- (დამდგმელი ქორეოგრაფის ასისტენტი) A rehearsal for Gorda. Nina Ananiashvili, Ekaterine Shavliashvili რეოგრაფიული ნომრებიც მოვიძიოთ. ასე (assistant to staging choreographer) მაგალითად, ვერა წიგნაძის საიუბილეო საღამოსთვის როცა ვემზადებოდით აღ- მოვაჩინეთ, რომ ინტერნეტში გავრცელდა 50-იანი წლების ჩანაწერი – მოსკოვის დიდი თეატრის სცენაზე ქალბატონი ვერა და ბატონი ვახტანგი ასრულებენ ვალსს. თუ არ ვცდები ქართული ხელოვნების დეკადის კონცერტია. როგორც გამოვარკ- ვიეთ, ეს ბატონი ვახტანგის დადგმული ნომერი გახლდათ. ჩვენ აღვადგინეთ ეს ნომერი, მისი მუსიკალური მასალაც თავიდან დავამუშავეთ და ვერა წიგნაძის იუბილეზე ჩიკაგოში მოღვაწე ქართველმა მოცეკვავეებმა – ვიკა ჯაიანმა და თემურ სულუაშვილმა იცეკვეს. ძალიან ლამაზი გამოვიდა. „ლაურენსიას“ გარდა, საბედ- ნიეროდ, კინოფირმა შემოგვინახა ბატონი ვახტანგის კიდევ ორი ბალეტი – „სინათ- ლე“ და „ოტელო“. მაგრამ, ბევრი ფიქრის შემდეგ გადავწყვიტეთ, რომ მაინც უფრო გამართლებული იქნებოდა „გორდას“ აღდგენაზე გვეზრუნა. ჯერ ერთი, ეს ბალე- ტი 90-იან წლებშიც არსებობდა თეატრის რეპერტუარში და იმ თაობის ბალერინებ- საც კი აქვთ ნაცეკვი, რომლებიც ახლაც ცეკვავენ. თეატრში მუშაობენ ადამიანები, რომლებიც „გორდას“ ბატონი ვახტანგის დროს ცეკვავდნენ. ამიტომ, შესაძლებელი გახდა თავდაპირველი ქორეოგრაფიული ტექსტის აღდგენაზე გვემუშავა. „გორდა- ში“ კარგად ჩანს ქართული ეროვნული ხასიათი, ჩვენი რთული და ტრაგიკული ისტორია, პრობლემაც თანადროულია – სიკეთისა და ბოროტის ბრძოლა მუდმი- ვად არსებობს და ყოველთვის იარსებებს, ქორეოგრაფიული ტექსტის დაძლევაც დასისთვის პრობლემას არ წარმოადგენს. ამიტომ გადავწყვიტეთ მისი აღგენა და ახალი ქორეოგრაფიული ვერსიის შექმნა. ჩემი ამოცანა გახლდათ მაყურებლისთვის დამებრუნებინა განახლებული, ახლე- ბურად დანახული სპექტაკლი. დადგმა თითქმის დასრულებულია, პრემიერის თარიღი კი, თეატრის გახსნის გადადების გამო, რამდენჯერმე შეიცვალა. მაგრამ ერთი რამ დარწმუნებით შემიძლია გითხ- რათ – „გორდას“ პრემიერა იქნება ოპე- რისა და ბალეტის განახლებულ თეატრში ჩვენი პირველი საბალეტო წარმოდგენა.

Arabesque N25 13 „გორდას“ ახალმა ვერსია რა mistaken, it is concert of Georgian ცვლილებები განიცადა, რით გან- art decade. As we later found სხვადება იგი ჭაბუკიანის დადგ- out, this piece was staged by Mr. მისგან, ანუ როგორია თქვენეული Vakhtang. We recovered this scene, რედაქცია ამ ბალეტისა? re-processed musical material and Chicago based Georgian dancers Vika Jaiani and Temur Suluashvili ექვსი ათეული წლის წინ დადგმუ- performed it at Vera Tsignadze’s ლი სპექტაკლი ზუსტად იმ ფორმით anniversary. Performance turned out საინტერესო დღევანდელი მაყუ- amazing. Fortunately, recording in- რებლისთვის შეიძლება არ აღმოჩ- cluded Vakhtang’s two more ballets ნდეს. ამიტომ, გადავწყვიტეთ, გაგ- – Light and Otello . However, after ვეკეთებინა სპექტაკლი, რომელიც considering options, we decided that იქნებოდა უფრო თანამედროვე. recovery of Gorda would be most მაგრამ ეს არ ნიშნავს რომ შევც- rational selection. Firstly, this ballet ვალეთ ჭაბუკიანის ქორეოგრაფია. was part of theater repertoire in 90’s ცვლილებები ძირითადად შეეხება and ballerinas of that generation are სპექტაკლის დინამიკას. თავის already familiar with it. Thus, op- დროზე „გორდა“ იყო ოთხმოქმე- portunity was granted to bring back დებიანი სპექტაკლი, მაგრამ დღეს original choreographic text. Gorda shows Georgian national character, ოთხმოქმედებიანი სპექტაკლის our tough and tragic history, together ნახვა რთულია მაყურებლისთ- with the problem constant struggle ვის. ჩვენ გადავწყვიტეთ ახალი between good and evil. Overcoming სპექტაკლი ორმოქმედებიანი choreographic text will not cause იყოს. შემცირდა ზოგიერთი სცენა, any complications to company. დაიხვეწა დეტალები, სპექტაკლში Hence, we agreed to recover ballet გამოყენებული იქნება ვიდეო ინს- and create new choreographic ტალაცია, რომელიც ბალეტის ორ- version. My mission was to revive განული ნაწილი გახდება. მთავარი performance seen from another აქცენტი გაკეთდება თანამედროვე perspective. Staging is almost განათებაზე, რის ფართო საშუ- over, but the dates have changed ალებასაც იძლევა განახლებული several times due to postponement სცენის ტექნიკური აღჭურვილობა. of theatre opening. But, there is one thing I can say for sure – Gorda will „გორდას“ აღდგენაზე მუშაობის be our first ballet performance in the დროს ბევრი საინტერესო დეტალი renovated Opera and Ballet Theater. მოვიპოვეთ, ვესაუბრეთ სპექტაკ- ლის ადრინდელ მონაწილეებს, Did new version of Gorda ვიმუშავეთ საარქივო მასალაზე. undergo changes? What makes აღმოჩნდა, რომ თავად ჭაბუკიანი it different from Chabukiani’s მუდმივად ცდილობდა დაეხვეწა version, or in other words, what „გორდა“. ბალეტის პრემიერა ოთხ- is your choreographic version of ჯერ თავად ჭაბუკიანის სიცოცხლეში the ballet? შედგა, შეიძლება უმნიშვნელოდ, მაგრამ იცვლებოდა ქორეოგრა- Performance staged 6 decades ფიული ტექსტი. 80-იან წლებში ago and presented exactly in same სცენოგრაფია და კოსტიუმებიც კი manner won’t be engaging for the audience today. I would like to make გამოიცვალა. ყველა ეს ინფორმა- a contemporary play, but this does ცია გამოვიყენეთ მუშაობის დროს not mean that we transformed და ვფიქრობ, ამ დიდმა სამუშაომ Chabukiani’s choreography. Changes სასურველი შედეგი მოგვცა. will mainly affect the dynamics of the performance. At the time, Gorda ვისთან ერთად მუშაობდით was four-act ballet, but today it is ამ ბალეტის აღდგენაზე? ვის hard for spectator to watch four-act

14 Arabesque N25 კოსტიუმებს და დეკორაციას performance. We decided to shrink იხილავს მაყურებელი „გორ- new play to two-acts. Some scenes დას“ ახალ ვერსიაში? are shortened, new scenery and costumes are prepared; we want საკმაოდ საინტერესო ჯგუფი to use video installations. None- theless, it will be an organic part of შეიკრიბა. ბალეტის მომზადებაზე this performance. Renovated stage დასთან თითქმის ყველა პედაგოგ- provides means to use sophisticated რეპეტიტორი მუშაობს. ჩემთან technical equipment, so main focus ერთად მუშაობდნენ ჩემი, რო- will be made on modern lightning. გორც დამდგმელი ქორეოგრაფის In the meantime of restoration, we ასისტენტები – ლილიანა მითაიშ- found plenty exciting details, talked ვილი, ლალი კანდელაკი და ეკა to the former participants of the შავლიაშვილი. კოსტიუმები ანკა play, worked on the archive material. კალატოზიშვილს ეკუთვნის. იგი It turned out that Chabukiani was საინტერესო მხატვარია და თეატ- constantly trying to improve Gorda. რალური კოსტიუმების შექმნის Ballet premier was held four times in საკმაოდ დიდი გამოცდილებაც Chabukianis lifetime; may be insignif- აქვს. ანკა პირველად არ თანამშ- icant but minor changes were made რომლობს ჩვენთან. მისი პირვე- to choreographic text. Set design and costumes were adjustedin 80’s. All ლი ნამუშევარი თეატრში გახლ- this information was applied while დათ იური პოსოხოვის ბალეტის working on a ballet and as for me, – „საგალობელი“ კოსტიუმები. ეს this tremendous work we proceeded ბალეტი ჩვენი დასის ერთგვარი drove us to the desired outcome. სავიზიტო ბარათი გახლავთ და უკვე რვა წელია ანშლაგით მიდის With whom did you work როგორც აქ, ისე უცხოეთში და together for the reproduction of ვფიქრობ, ამაში ანკას წვლილი the ballet? Whose costumes and მნიშვნელოვანია. „გორდასთვის“, scenery will spectators see in ჩემი აზრით, ანკამ საინტერესო new version of Gorda? კოსტიუმები შექმნა. მან საგანგე- ბოდ შეისწავლა ძველი ქართული Interesting group was made up. ჩაცმულობის ისტორია, სხვადასხ- Almost every tutor works on ballet reproduction with Ballet Compa- ვა კუთხისთვის დამახასიათებელი ny. Together with me, as staging კოსტიუმები, თავსაბურავები, choreographer, Liliana Mitaishvili, აქსესუარები და სხვა დეტალები Lali Kandelaki and Eka Shavliashvili და ყველაფერი ეს ისე გადაწყვიტა, are collaborating as reproduction რომ კოსტიუმები ტრადიციულიც assistants. Anka Kalatozishvili works ყოფილიყო და თანამედროვე on costumes. She is impressive artist ელფერიც ჰქონოდა. with considerable experience. It is not the first time she works with us. სცენოგრაფია დავით მონავარდი- Her first artistic work was costumes საშვილს ეკუთვნის. მას მონუმენ- for Yuri Possokhov’s Sagalobeli . ტური საბალეტო დეკორაციების This ballet is performed with suc- შექმნის დიდი გამოცდილება აქვს cess for 8 years in Georgia as well as და ჩემი აზრით საკმაოდ საინტე- abroad and I think Anka has greatly contributed. Specially for Gorda, რესო გადაწყვეტა შემოგვთავაზა. Anka studied the history of the old ძალიან მასშტაბურია მეფის სასახ- Georgian dress, typical details of the ლე და ხალიფას დარბაზი, ჯავარას different regions of Georgia – dress- სახლი... შეიძლება თითოეული es, headgear, accessories, and other სცენის გამოყოფა ცალკე არ იყოს details, and designed costumes სწორი, რადგან ეს ერთი მთლი- which are traditional with modern ანობაა და ყველაფერი მუსიკას- presence.

Arabesque N25 15 თან, ქორეოგრაფიასთან და კოსტიუმებ- Set design is by David Monavardisashvili. თან სინთეზში უნდა დაინახო. He has extensive experience in setting up monumental ballet decorations. Royal pal- ვინ ასრულებს გორდას, ირემას, მამიას ace, Khalifa Hall and Javara’shouse are truly და ჯავარას პარტიებს? large-scale. It may not be accurate to detach single scenes, as it is one integral play in ლალი კანდელაკი და ნუცა ჩეკურაშვილი synthesis with the music, choreography and იცეკვებენ ჯავარას როლს. ირემას პარტიას costumes. ნინო სამადაშვილი და ეკა სურმავა შეას- რულებენ. მამიას პარტიას ამზადებს დავით The main role was performed by ანანიაშვილი, ხოლო გორდას პარტიაზე Vakhtang Chabukiani himself. Who ჩვენი უცხოელი სოლისტები იონენ ტაკანო will perform Gorda, Irema, Mamaia and და ფრენკ ვან ტონგერენი მუშაობენ. Javara roles?

ხომ არ გეგმავთ თქვენ იცეკვოთ ამ Lali Kandelaki will dance the role of the ბალეტში? Javara, who has performed it previously. It is first time in Gorda for every other პრემიერაზე არ ვიცეკვებ, მაგრამ მერე არ soloist .Nutsa Chekurashvili will be Javara გამოვრიცხავ. ყოველ შემთხვევაში ამის as well. Soloists Nino Samadashvili and დიდი სურვილი მაქვს. Eka Surmava are working on Irema’s role. Mamia’s part is preparing David Ananiash- ქალბატონო ნინო, სხვა რა სიახლეებს vili, while Gorda’s part will be performed by გეგმავთ განახლებულ სცენაზე შესვ- guest soloists Yonen Takano and Frenk Van ლის შემდეგ? ალბათ ეს სცენა და მისი Tongeren. ტექნიკური შესაძლებლობები საშუ- ალებას მოგცემთ განახორციელოთ Are you considering dancing in the ballet? ახალი საინტერესო დადგმები? I will not dance on a premier day, but I am ახალ სცენაზე, „გორდას“ შემდეგ, რამ- considering dancing in future. Anyway, I დენიმე პრემიერა თითქმის ერთმანეთის wish to. მიყოლებით გვექნება. ჩვენ ამისთვის მთელი წელი ვემზადებოდით. 28 ნოემ- Ms Nino, what other novelties are you ბერს განახლებულ სცენაზე საბალეტო planning after moving to new stage? დასი შევიდა და პირველი გენერალური Perhaps this scene and its technical რეპეტიცია გამართა. თეატრალურ ენაზე capabilities will allow you to make new ამას ჩაბარებას ვეძახით. პრაქტიკულად კი fascinating performances? პრემიერა იყო, დარბაზი სავსე იყო ბალე- ტის მოყვარულებით, ხელოვნებათმცოდ- After Gorda we will have several premieres ნეებით, ჩვენი პარტნიორებით. წარმო- in succession. We worked for it all year ვადგინეთ ირჟი კილიანის ოთხი ბალეტი, round. On November 28 Ballet Company got მათგან ერთი ახლა დაიდგა. ეს გახლავთ to renovated stage and conducted first dress „სარაბანდა“. თანამედროვეობის გამოჩე- rehearsal. We call it “pass” in theater. Prac- ნილი ქორეოგრაფის ამ ბალეტის დადგ- tically it was premier; theater was full with მით კიდევ უფრო გამდიდრდება ჩვენი ballet enthusiasts, art critics, and our partners. რეპერტუარი და შესაძლებლობა გვექნება We presented four ballets by Jiri Kylian, one კილიანის ბალეტები ერთ მთლიან პროგ- of them – Sarabande was staged recently. რამად წარმოვადგინოთ. პარალელურად Staging the ballet of outstanding contem- ვმუშაობთ „გედების ტბის“ განახლებაზე. porary choreographer will further enrich our ბოლო რედაქცია, რომელიც ალექსეი ფა- repertoire, and we will have the opportunity დეეჩევს ეკუთვნის, ათი წლის წინ დაიდგა to present the entire program of Kylián’s და ქორეოგრაფმა სწორედ ამ რედაქციის ballets.. Simultaneously, we are working განახლება დაგეგმა. „გედების ტბა“ საბა- on the new choreographic version of Swan ლეტო კლასიკაა, რომელსაც ყოველთვის Lake. The last version was staged by Alexei ჰყავს მაყურებელი და გვინდა ამჯერადაც Fadecheev a decade ago and choreographer საინტერესო დადგმა ვაჩვენოთ. კიდევ decided to modify it completely. Swan Lake is ერთი საინტერესო პროექტისთვის ვემ- ballet classic, which always has its spectator

16 Arabesque N25 ზადებით – ეს არის ბალეტის ისტორიაში and we wish to present stunning staging ნინო ანანიაშვილი და დასის სოლისტი ნუცა ჩეკურაშვილი ძალიან მნიშვნელოვანი ქორეოგრაფის this time as well. We got another interesting Nina Ananiashvili, company soloist მიხეილ ფოკინის ბალეტების საღამო. project ongoing – Ballet program of Mikhail Nutsa Chekurashvili ჩვენ მისი ორი სპექტაკლი („შოპენიანა“ Fokin, truly important choreographer in the და „ვარდის ზმანება“) უკვე გვაქვს რეპერ- history of ballet.We already have two of his ტუარში და კიდევ ერთი ცნობილი ბალეტი performances in our repertoire ( Les Sylphi- „ფასკუნჯი“ დაგვემატება. მოგეხსენებათ, des and Le spectre de la rose) and decided to ამ ბალეტმა 1900-იანი წლების დასაწყისში, stage another famous ballet The Firebird . As დიაგილევის „რუსული სეზონების“ დროს, you know, this ballet impressed Monte Carlo აღაფრთოვანა ევროპა. მოკლედ, გეგმები in early 1900’s, while Diaghilev's Russian ძალიან საინტერესო და მასშტაბურია. Seasons . თუ გაითვალისწინებთ, რომ წინ გვაქვს რამდენიმე სერიოზული გასტროლი და In brief, plans are very stimulating and თან განახლებულ სცენაზე ადაპტაციას large-scale. If you consider that we have საჭიროებს რეპერტუარში არსებული some serious tours preceding and over 60 60-ზე მეტი სპექტაკლი, ალბათ თავად plays are to be adapted to renovated stage, მიხვდებით რა დიდი სამუშაო გველის წინ. perhaps you'll guess what a huge amount მთავარია თეატრი დროულად გაიხსნას, work is still ahead. Still, most critical is რომ ამ გეგმების განხორციელების საშუ- timely opening of the theatre, to allow us to ალება მოგვეცეს. fulfill these plans.

Arabesque N25 17 memkvidreoba Legacy

დავით თორაძის „გორდას“ პრემიერიდან Sixty seven years after Gorda’s 67 წლის შემდეგ, ვახტანგ ჭაბუკიანის მიერ premiere by Davit Toradze, ballet დადგმული ბალეტი, თბილისის ოპერისა staged by Vakhtang Chabukiani და ბალეტის თეატრის სცენას უბრუნდება. returns to the stage of Tbilisi Opera ბალეტის აღდგენას საბალეტო დასის and Ballet Theater. ხელმძღვანელი ნინო ანანიაშვილი The restoration works are guided by ხელმძღვანელობს. სიმბოლურია, რომ Nino Ananiashvili. It is somewhat ბალეტის პრემიერა თეატრის შენობის symbolic that after reconstruction რეკონსტრუქციის შემდეგ, ისევ იმ სცენაზე works ballet premiere will be held on გაიმართება, სადაც ჭაბუკიანის ყველა same stage where all Chabukiani’s ქართული ბალეტი დაიდგა. ქვემოთ Georgian ballets were staged. See გთავაზობთ ბალეტის ლიბრეტოს below a piece by Otar Egadze – author ავტორის ოთარ ეგაძის წერილს – როგორ of ballet’s libretto – how Gorda was იდგმებოდა „გორდა“. staged.

ოთარ ეგაძე By Otar Egadze ათი წელი, ორასი სპექტაკლი Ten Years, Two Hundred Productions

იბეჭდება შემოკლებით. სტილი დაცულია Printed in shortened version. Original style maintained

18 Arabesque N25 1949 წლის 30 დეკემბერს ზაქარია ფალიაშ- On December 30, 1949, the Zakaria Paliash- ვილის სახელობის თბილისის ოპერისა და vili Tbilisi Opera and Ballet State Theatre ბალეტის ლენინის ორდენოსანი სახელმწი- – bearing the Lenin Medal status – was in ფო თეატრი შემოქმედებით ალმურში იყო creative toil. That evening a new ballet, Gor- გახვეული. იმ საღამოს პირველად მიდიოდა da, was on the bill. Even though the banners ბალეტი „გორდა“. მართალია, აფიშებს read “public discussion” rather than “pre- სიტყვა „პრემიერის“ მაგივრად სპექტაკლის miere”, everyone was aware that the fate of „საჯარო განხილვა“ ეწერა, მაგრამ ყველამ the new Georgian production was at stake. იცოდა, რომ სწორედ იმ საღამოს წყდებო- Many believed the ballet would be approved და ახალი ქართული სპექტაკლის ბედი, რო- and take place alongside with Heart of the მელიც ბევრის აზრით შესაძლოა გაიმარჯ- Mountains and The Light. ვებდა და „მთების გულსა“ და „სინათლეს“ გვერდს დაუმშვენებდა. The piece caused great controversy before of public review. Some were impressed with სპექტაკლის საჯარო განხილვამდე მრავა- its score and choreographic language while ლი მითქმა-მოთქმა შეიქმნა ამ ბალეტის others felt skeptical, even though many of შესახებ. ერთნი აღტაცებულნი იყვნენ მისი them had not even seen or heard it once. მუსიკითა და ქორეოგრაფიული ენით, მეორენი კი ახალ ბალეტს სკეპტიკურად What was the reason of the controversy? Why ხვდებოდნენ, თუმცა ბევრ მათგანს „გორ- were some of the theatre’s friends so confident და“ ნახული და მოსმენილი არ ჰქონდა. about Gorda while others – minor but credible group – did not believe its future success? რითი იყო გამოწვეული „გორდაზე“ ასეთი სხვადასხვა შეხედულება? რატომ სჯე- The differing public expectation was caused როდა თეატრის მეგობართა ერთ ნაწილს by the mixed emotions of the creators of the

Arabesque N25 19 „გორდას“ დიდი გამარჯვებისა. ხოლო ballet David Toradze, Vakhtang Chabukiani მეგობართა მეორე, თუმცა მცირე მაგრამ and various authors working on the libret- მაინც ანგარიშგასაწევ ნაწილს არ სწამდა to – based on The Surami Castle by Daniel მისი მომავალი წარმატება. Tchonkadze – who either based the ballet’s plot precisely according to the original story საზოგადოების ასეთი ურთიერთსაწინააღ- or advocated for entirely different versions. მდეგო მოლოდინი აიხსნებოდა იმით, რომ The group – with changing composition – ახალი ბალეტის ლიბრეტოზე მუშაობამ spent a year at work, but because no libretto დაუკმაყოფილებელი გრძნობა შეუქმნა acceptable for ballet specifics could be თვით ბალეტის ავტორებს დავით თორა- found, the composer could not begin his ძეს, ვახტანგ ჭაბუკიანს და მათთან ერთად work on score in earnest while the choreog- მომუშავე არა ერთ მწერალს, რომლებიც rapher had no music for his choreographic ან ზუსტად მისდევდნენ დანიელ ჭონქაძის language. „სურამის ციხის“ ქარგას, ან სრულიად სხვა ვარიანტებს თხზავდნენ. ავტორებმა The year 1948 was coming to its end and ცვალებადი შემადგენლობით თითქოს only a year remained until the production’s მთელ წელიწადს იმუშავეს, მაგრამ იმის deadline when Vakhtang Chabukiani and David Toradze offered me a collaboration on a new piece.

This happened on the New Year’s Eve at Chabukiani’s apartment. A toast for a new Georgian production was raised.

– Let’s work together again, – Chabukiani told me.

– It will be a good piece, – Toradze added.

I did not have much time for consideration, although I was aware that the composer and choreographer were very concerned with limiting the plot according to the Sura- mi Castle story, wishing to include all original scenes in the libretto, while I thought using all episodes for a ballet production would not work. But I still did not hesitate to give my answer – almost all distinctive faces of the Georgian ballet were on their feet, ready to join the toast for the decision on the piece.

– Let’s work with one condition: we can use the main story of the original poem – the building of castle – but I need to be free in all other regards, – I said to them and received agreement on the spot. We raised the toast for the success of the new Georgian ballet that was later called Gorda.

There was not much to do the same day, so

20 Arabesque N25 გამო, რომ მაინც ვერ შეიქმნა საბალეტო სპეციფიკისთვის მოსარგები მძაფრსიუჟე- ტიანი ლიბრეტო, კომპოზიტორმა მუსიკის წერას გული ვერ დაუდო და ქორეოგრაფი ცეკვის ენაზე ვეღარ ამტყველდა.

1948 წელი იწურებოდა. სპექტაკლის განსახორციელებლად კი მხოლოდ ერთი წელი რჩებოდა. ვახტანგ ჭაბუკიანმა და დავით თორაძემ ახალ ბალეტზე მუშაობა შემომთავაზეს.

ეს მოხდა ახალწლის ღამეს. ვახტანგ ჭა- ბუკიანის სახლში წვეულება იყო, რომლის დროსაც მომავალი, ახალი ქართული ბალეტის შექმნის სადღეგრძელოც აიწია.

– ისევ ერთად ვიმუშაოთ – მომმართა ვახტანგ ჭაბუკიანმა.

– კარგი ბალეტი გამოგვივა – დაურთო დავით თორაძემ.

მე დაფიქრების დროც არ მქონდა, მაგრამ ვიცოდი რომ კომპოზიტორი და ქორეოგ- რაფი ძალიან იფარგლებოდნენ თავიანთ ჩანაფიქრში „სურამის ციხის“ სიუჟეტით, მოითხოვდნენ დ. ჭონქაძის მოთხრობის ყველა სიტუაციის შეტანას საბალეტო ლიბრეტოში. ჩემის აზრით კი საბალეტო სპექტაკლისათვის მოთხრობის ყველა ეპიზოდის გამოყენება სასარგებლო არ იქნებოდა. პასუხი მაინც არ დავაყოვნე, ქართული ბალეტის თითქმის ყოველი გამოჩენილი წარმომადგენელი ჭიქით ხელში ზეზე იდგა და ახალი საბალეტო სპექტაკლის ყოფნა-არ ყოფნის საკითხის გადაწყვეტას ელოდა.

– ვიმუშაოთ ერთის პირობით – „სურამის ციხიდან“ გამოვიყენოთ მთავარი, ციხის აგების ლეგენდა. დანარჩენში კი თავისუ- ფალი უნდა ვიყო – მივმართე ვახტანგსა და დავითს და რაკი უმალ თანხმობა მივი- გორდა – ვახტანგ ჭაბუკიანი Gorda by Vakhtang Chabukiani ღე ახალი ქართული ბალეტის გასამარჯვე- ბელიც შევსვით, რომელსაც მალე „გორ- დად“ დაბადება ეწერა.

იმ დღეს რაღა გაეწყობოდა, ორ იანვარს კი, დღის პირველ საათზე სამივენი შევიკრიბეთ. ძველი ყაიდის პატარა „მოსკვიჩით“ ვახტანგ

Arabesque N25 21 ჭაბუკიანს გავუარე სახლში და დავით the three of us got together at midday on თორაძესაც მივადექით, რომ ქალაქგარეთ January 2. I picked up Chabukiani with my გავსულიყავით და მომავალი ლიბრეტოს classic Moskvich and then drove to To- უკვე ჩაფიქრებული ეპიზოდები გამეცნო. radze’s apartment with the goal of leaving the city for countryside where I would share კომპოზიტორის მეუღლემ, ცნობილმა ქართ- with them episodes of the future libretto. ველმა კინომსახიობმა ლიანა ასათიანმა სა- ხელდახელოდ შეხვეული გემრიელი საუზმე Liana Asatiani – the composer’s spouse და ცოტა რამ სხვაც ხელჩანთაში ჩაგვიწყო and a well-known Georgian cinema actress და შემოქმედებითი წარმატება გვისურვა. – sent us with breakfast meal and wished ჩვენი მანქანა დიღმის ფერდობისკენ გაიჭრა. us creative success as we drove on to the იმ სოფლისაკენ გაემართა, სადაც ვახტანგ village where Chabukiani had spent his ჭაბუკიანს ბავშვობის დღეები გაუტარებია. childhood.

იმ წელიწადს ცივი ზამთარი იდგა. დიღმის A cold winter was on that year. Taking a გზის აღმა, ერთი ძველი ეკლესიის ნანგრე- break next the Dighomi road, we enjoyed ვებთან შევჩერდით და გემრიელ საგ- our breakfast next to the remains of an old ზალთან გაალერსების შემდეგ, მომავალი church before I began narrating the plot of ბალეტის სიუჟეტის მოყოლას შევუდექი. the future ballet. Act one would begin with მე ხუროთმოძღვარი, შემდეგში კი უკვე the young architect, later known as Gorda, გორდად წოდებული ჭაბუკის გამოჩენით appearing on the top of a cliff in an unscal- ვიწყებდი პირველ მოქმედებას: გორდა მი- able ravine, sculpting the face of Princess უვალ ხევში აღმართულ კლდეზე იდგა და Irema, in a stone. The story developed easily

22 Arabesque N25 თავისი სათაყვანო არსების, მეფის ასულ ირემას იერსახეს ჭრიდა ქვაში. სიუჟეტი იოლად განვითარდა. აღმაფრენითა და მზის სინათლით აღსავსე სცენა გრძნობა- თა დიდი ჭიდილითა და ბუნების განრისხე- ბით მთავრდებოდა. ამ სცენას, როგორც მე წარმომედგინა, მაყურებელი თავიდანვე ხელში უნდა აეყვანა.

ვ. ჭაბუკიანი კმაყოფილი იყო. იგი ცალი ხე- ლით ჰაერში რაღაცას ხატავდა და მარჯვენა ფეხით უხილავ რამეს ქარგავდა. დ. თორაძე ჩაფიქრებული ღიღინებდა და ალბათ იმ მომავალ ჭექა-ქუხილის მუსიკალურ მელო- დიას ანვითარებდა, რომელიც ასე ძლიერად აჟღერდა პირველსავე მოქმედებაში.

ჩვენი პირველი შემოქმედებითი რე- ისი კეთილად დასრულდა. ის მყუდრო ადგილი მოგვეწონა და პირობა დავდეთ მეორე შეკრებაც სწორედ იქ შემდგარიყო. მით უფრო რომ გალავნის ნანგრევები ჯავარას მომავალი საკანის განწყობილე- ბას მიქმნიდა. დაჩვეულს ნუ გადააჩვევ, – ალბათ ამ ქართული გამოთქმის სიბრძნეს მისდევდა ლიანა ასათიანი, რომ მეორე დღეს, როცა მე ისევ ვახტანგს გავუარე და მერე დავით თორაძის სახლსაც მივადექი, დიასახლისმა თავისი მეგობარი კარებამ- with the creative inspiration and light and დე გამოაცილა და როგორც გუშინ ახლაც ended with a struggle of emotions and a რაღაც გამოატანა. დავითმა მზრუნვე- display of natural phenomena. I envisioned ლად ჩაავლო ხელი თეთრად გამოკრულ the scene capturing the audience from the საგზალს და ჩვენც უმალ ვიგრძენით, რომ very beginning. გუშინ კარგად დაცდილი დიასახლისის ნახელარი ამჯერადაც ერთსულოვან შე- Chabukiani looked happy, painting a vision in მოქმედებით წარმატებას მოგვიტანდა. the air with his hand and using his right foot to embroider a picture unseen for us. Toradze ასე გაგრძელდა ჩვენი მოგზაურობა hummed thoughtfully, probably setting up თბილისიდან დიღმის ნანგრევებამდე, the melody for the thunder flash scene that სანამ გორდას ლიბრეტო საბოლოოდ არ later sounded so powerfully in the act one. ჩამოიქნა. ერთი კვირის შემდეგ მანქანაზე გადაბეჭდილი ლიბრეტო უკვე მუსიკალურ Our first creative trip was a success. We სულს იდგამდა კომპოზიტორის როიალ- liked the cozy spot we had found, and თან და ქორეოგრაფიულ ხორცს ისხამდა decided to hold the second meeting at the თეატრის სარეპეტიციო დარბაზში. same place, especially as the remains of the wall helped my imagination for the ბალეტის კოლექტივი ხალისით მუშაობდა upcoming Javara cell scene. The Georgian ახალი სპექტაკლის ეპიზოდებზე. ვახტანგ saying “A habit is to be helped along” was ჭაბუკიანი ისე იოლად თხზავდა კორ- probably on Liana Asatiani’s mind the next დებალეტისა და სოლისტების თვალწინ day when she sent us with another pack of მკაფიოდ გამოხატული აზრის გადმომცემ meal which David took great care of and

Arabesque N25 23 სიუჟეტის მომთხრობ ცეკვებს, თითქოს we felt it would bring us more creative ხელში კალამი უჭირავს და უკვე განცდი- success. ლი, წარმოსახული და ჩამოყალიბებული ქაღალდზე გადმოაქვსო. This is how our travels from Tbilisi to Dighomi ruins continued until the Gorda რეპეტიციაზე დამსწრეები, ბუნებრივია ვერ libretto was finalized. In a week’s time, a ფარავდნენ ქორეოგრაფისა და კომპოზი- printed version was already given musical ტორის შთაგონებით გატაცებას. ჩუმჩუმ და substance by the composer and choreo- აღტაცებით უყვებოდნენ ნაცნობ – მეგობ- graphic shape in the theatre’s rehearsal რებს ახალი ბალეტის ცალკეულ ეპიზო- class. დებზე, მოსალოდნელ შემოქმედებით გამარჯვებაზე. მაგრამ რაკი ჭაბუკიანი და The crew had great fun working on the new თორაძე შეგნებულად სდუმდნენ ბალეტის production’s episodes. Chabukiani seemed მოსალოდნელ წარმატებაზე, თეატრის so at ease while showing corps de ballet მოყვარულთა ფართო ფენები იჭვიანი and soloists the dances of the plot that one დუმილით ელოდნენ „გორდას“ სცენაზე would be left with impression that he was გამოტანას. holding a pen to transform ideas already imagined to a paper. – რა გამოვა? – ამბობდნენ ისინი. აი, ამი- ტომ იყო, რომ სრული ერთი წლის შემდეგ, Those attending rehearsals were natural- ისევ ახალი წლის წინა ღამეს თბილისის ly impressed with the inspiration shown საზოგადოებრიობა მღელვარებითა და by the choreographer and the compos- დაძაბული ინტერესით შეხვდა „გორდას“ er, and would tell their relatives about პირველ განხილვას. certain episodes of the piece and their expectations of its success, although as სპექტაკლი დასრულდა. დარბაზი ოვაცი- Chabukiani and Toradze remained silent ებით შეეგება მონაწილეებს. უკვე ცხადი on the production, many theatre-goers გახდა, რომ „გორდამ“ გაიმარჯვა. მოცეკ- were left with suspicious anticipation of ვავეები აღტაცებით ეხვეოდნენ კომპოზი- the ballet. ტორსა და ბალეტმაისტერს, გორდას იერ- სახის შემქმნელსა და პირველ შემსრულე- – What will it be like? – was their thought. ბელს ვახტანგ ჭაბუკიანს, რომელმაც ორი This is why, a full year later, on the New წლის წინათ ასეთივე ბრწყინვალებით Year’s Eve, Tbilisi public met the first discus- გამოკვეთა ავთანდილის იერსახეც ბალეტ sion of the piece with excitement and tense „სინათლეში“. interest.

ხალხი დიდხანს არ სტოვებდა დარბაზს. The performance was followed by an ova- მუსიკის, ქორეოგრაფიისა და თეატრის tion that left no doubts about the success

24 Arabesque N25 თამარ ჭაბუკიანი Tamar Chabukiani

ვერა წიგნაძე Vera Tsignadze

სპეციალისტებთან ერთად ვინც იმ დღეს of Gorda. The dancers were embracing the „გორდას“ პირველ წარმოდგენას ესწ- composer and Chabukiani – the ballet mas- რებოდა, თეატრის დირექტორის პავლე ter, creator and first performer of the piece კანდელაკის კაბინეტში შეგროვდნენ, who had managed to craft the character of რომ უკვე განცდილი და აღქმული უფრო Avtandil in The Light with the same brilliance დამშვიდებით ჩამოეყალიბებინათ და თუ two years before. სარჩევი და შესახსენებელი რამე ჰქონ- დათ ამთავითვე ერჩიათ და ეთქვათ. The audience did not leave the theatre for some time. The cabinet of Theatre Director მაგრამ სპექტაკლის გარჩევა-მიღება Pavle Kandelaki saw a gathering of music, დიდხანს არ გაგრძელდა. ყველამ აღიარა choreography and theatre experts to discuss „გორდას“ დრამატურგიული, მუსიკა- the experience in a more clear-minded ლური და ქორეოგრაფიული ღირსებანი. atmosphere and come up with possible თუმცა იყვნენ ისეთნიც, რომლებიც უცებ suggestions. ვერ ჩაწვდნენ ქართული ნაციონალური ბალეტის თავისებურებას და გაუმართ- But the discussion did not last long. All at- ლებლად მიიჩნიეს კლასიკურ ცეკვაში tendees admitted the composition, musical ქართული ხალხური ილეთების ჩართვა. and choreographic qualities of Gorda. There მათი თვალი და ყური მიუჩვეველი იყო were some who considered using elements ამგვარ სიახლეს. მაგრამ ეს მოხდებოდა of the Georgian folk dance elements in an მხოლოდ გარკვეული დროის თვეებისა excess, as they had not been used to seeing და წლების შემდეგ. რამდენ ხანს გასძ- such novelty. It was difficult to predict how ლებდა „გორდა“ სცენაზე, ძნელი იყო ამის long Gorda would maintain the audience’s თქმა, მაგრამ ის კი იგრძნობოდა, რომ არ interest, however it was clear it would not be მოიხსნებოდა. ნიჭიერი კომპოზიტორის removed by an administrative decision. This დ. თორაძის სახოვანი და ფერადოვანი, was determined by Toradze’s colorful music ქართულ მელოდიაზე დაფუძნებული მუ- – based on Georgian melodies – as well as სიკა ამისი თავდები იყო. ქორეოგრაფიის the story-telling talent by the incomparable უბადლო შემოქმედის, განუმეორებელი dancer and creator, the piece’s ballet master მოცეკვავისა და ფანტაზიის მქონე ბალეტ- Chabukiani. მაისტერის ვახტანგ ჭაბუკიანის საცეკვაო ენით თხრობის უნარი კი „გორდას“ გამარჯვების საწინდარი იყო.

ჟურნალი „საბჭოთა ხელოვნება“ Soviet Art magazine, 1959 წ. #11 Issue 11, 1959

Arabesque N25 25 Ballet News კონკურსში გამარჯვებულები Contest winners

Domenico Modugno International Ballet Competition was held on 25-29 March, in Bari, Italy. With the support of Ministry of culture and Monument Protection of Georgia, Tbilisi Z. Paliashvili Opera and Ballet State Theatre company members also took part in competition. Company soloists EkaterineSurmava and Phillip Fedulov won awards in classical pas de deux and contemporary duet dances.

In solo parts, Vakhtang Chabukiani Tbilisi Ballet Art State School students Nino Khakhutashvili and დომენიკო მოდუნიოს სახელობის საერთაშორისო საბალეტო ფეს- Salome Laverashvili gained second and third place ტივალი იტალიის ქალაქ ბარიში 25-29 მარტს გაიმართა, რომელ- awards. In group contest, students got second places. Georgian dancers were invited to participate in gala შიც თეატრის საბალეტო დასის წევრები, საქართველოს კულტური- concert, in Japan. სა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს მხარდაჭერით გაემგზავრნენ. დასის სოლისტებმა ეკატერინე სურმავამ და ფილიპ ფედულოვმა After tour in Italy, Vakhtang Chabukiani ballet school ორი პირველი პრემია მიიღეს კლასიკური პა დე დეს და თანამედ- students traveled to Timisoara, Romania, where they როვე დუეტის კატეგორიებში. participated in ballet La fille mal gardee, staged by Val- entin Bartes and received spectator’s great admiration. სოლო გამოსვლების ნომინაციაში მეორე და მესამე საპრიზო ადგილები დაიკავეს ვ. ჭაბუკიანის სახელობის ქორეოგრაფიული სასწავლებლის მოსწავლეებმა ნინო ხახუტაშვილმა და სალომე ლევერაშვილმა. ჯგუფურ ნომინაციაში კი სასწავლებლის მოსწავ- ლეები მეორე ადგილზე გავიდნენ. კონკურსის მონაწილენი ჟიურის ქორეოგრაფიული სასწავლებლის მოსწავლეებმა იტალიის შემდეგ წევრებთან. რუმინეთში, ქალაქ ტიმიშუარაში, ქორეოგრაფ ვალენტინ ბარ- ცენტრში – კარლა ფრაჩი ტესის მიერ დადგმულ სპექტაკლში – „ამაო სიფრთხილე“ მიიღეს მონაწილეობა. Contest participants with jury members. გამარჯვებული მოცეკვავეები საქართველოში დაბრუნების შემდეგ Carla Fracci in the centre 15 აპრილს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროში მიიღეს. მათ გამარჯვება მინისტრმა მიხეილ გიორგაძემ მიულოცა. On April 15, dancers returned to Georgia and were invited to Ministry of Culture and Monument Protection მიხეილ გიორგაძე, კულტურისა და ძეგლთა დაცვის მინისტრი: of Georgia. Minister, Mikheil Giorgadze, congratulat- ჩვენ მოხარული ვართ, რომ კიდევ ერთ წარმატებაზე ვსაუბრობთ, ed them with success. რომელიც თბილისის ოპერის თეატრის საბალეტო დასის წევრებმა და ქორეოგრაფიული სასწავლებლის მოსწავლეებმა მოიპოვეს MikeilGiorgadze, Minister of Culture and Monument იტალიაში გამართულ საერთაშორისო კონკურსზე. ძალიან მიხა- Protection of Georgia: We are pleased with one more რია მათი ეს წარმატება და ჩვენს ახალგაზრდა მოცეკვავეებს კიდევ success achieved by Tbilisi Opera and Ballet Theatre ბევრ გამარჯვებას ვუსურვებთ! Company and Vakhtang Chabukiani ballet school students at international competition, held in Italy. I ნინო ანანიაშვილი, ბალეტის სამხატვრო ხელმძღვანელი: ბოლო am truly glad with their achievement and wish them ხუთი წლის განმავლობაში ეს უკვე მერვე კონკურსია, სადაც ჩვენი countless further victories! დასის და სასწავლებლის მოსწავლეები გამოვიდნენ და დიდ წარმატებებს მიაღწიეს. მოხარული ვარ, რომ ჩვენი ახალი თაობა Nina Ananiashvili, Ballet Artistic Director: For the pe- ღირსეულად იწყებს თავის შემოქმედებით მოღვაწეობას. riod of five years, this is the 8th competition where our company soloists and ballet school students took part ეკატერინე სურმავა, საბალეტო დასის სოლისტი: კონკურსში პირ- and attained great success. I am proud that our new ველად ვმონაწილეობდი და სიმართლე გითხრათ არ მოველოდი generation begins its artistic efforts with excellence. ასეთ წარმატებას. მე ვიყავი ჩემი ქვეყნის და ქართული საბალეტო დასის წარმომადგენელი, ამიტომ პასუხისმგებლობა ორმაგად Ekaterine Surmava, Ballet company soloist: This was დიდი მქონდა. ჩემ პარტნიორთან – ფილიპ ფედულოვთან ერთად the first time I participated in such competition, and შევეცადეთ მაქსიმალურად გაგვეკეთებინა ყველაფერი, რომ honestly to say, I did not expect this much success. I სასურველი შედეგი მიგვეღო. დიდი მადლობა ქალბატონ ნინო represented my ballet company and my country, thus I had twice more accountability. I tried my best,togeth- ანანიაშვილს, რომ მოგვცა საშუალება ასეთ კონკურსში მიგვეღო er with my partner Philip Fedulov. Thanks to Ms. Nina მონაწილეობა. Ananiashvili, who offered us an opportunity to join this competition. ლარისა ჩხიკვიშვილი, ქორეოგრაფიული სასწავლებლის პედაგოგი: რთული კონკურსი იყო და ამის მიუხედავად, ჩვენმა Larisa Chkhikvishvili, Ballet school tutor: This was მოსწავლეებმა მაქსიმალურად მოინდომეს. გვიხარია, რომ ჩვენი tough competition, but our students did their best. We სასწავლებელი და ჩვენი ქვეყანა ღირსეულად წარმოვადგინეთ. are happy to present our country with dignity.

გელა ბედიანაშვილის ფოტო Photo by Gela Bedianashvili

26 Arabesque N25 Ballet News თეატრის გასტროლი ყაზახეთში ასტანაში, საქართველოს დამოუკიდებლობის დღის აღსანიშნავად, თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრის გასტროლი გაიმართა. ოპე- რის სოლიტებთან ერთად საზეიმო საღამოში საბალეტო დასიც მონაწილეობდა. ყაზახეთის დედაქალაქში 29 მაისს ერთმოქმედებიანი ბალეტი „საგალობელი“ იქნა წარმოდგენილი.

TKour to azakhstan Regarding Independence Day of Georgia, Tbilisi Opera and Ballet Theatre tour was organized to Astana. Together with opera soloists, ballet company soloists took part as well; one act ballet Sagalobeli was presented in Astana, on May 29.

ელენე გლურჯიძე ქორეოგრაფიულ სასწავლებელში

ლონდონში მოღვაწე ქართველი პრიმა-ბალერინა ელენე გლურჯიძე ჭაბუკიანის სახელობის ქორეოგრაფიულ სასწავლებელს ეწვია. შეხვედრაზე პრიმა-ბალერინას სასწავლებლის აღსაზრდელებმა საკუთარი შემოქმედება წარუდგინეს. საბალეტო ხელოვნების შესწავლა ელენე გლურჯიძემ სწორედ ამ სასწავლებელში დაიწყო, სადაც დღეს 360 მოს- წავლე სწავლობს. „აქ ისე მოვდივარ, როგორც ჩემ სახლში და ჩემთვის ეს შეხვედრა ძალიან ბევრს ნიშნავს. მიხარია სასწავლებლის მოსწავლეთა მომზადების ასეთი მაღალი დონე“ – თქვა შეხვედრაზე ბალერინამ.

Elene Glurjidze at chorographical school London-based Georgian prima-ballerina Elene Glurjidze visited Vakhtang Chabukiani choreographic school. At the meeting, students of the school performed their works for prima-ballerina. Elene Glurjidze got enrolled in ballet art at this school, which now counts 360 students. “This is my school; here I learned ballet moves, here I feel myself home and this meeting means a lot to me. I am glad to see high level of competence and training among students.”

ვახტანგ ჭაბუკიანის 105 წლის იუბილე ვახტანგ ჭაბუკიანის 105 წლის იუბილე აღინიშნა 27 თებერვალს ხელოვნების სასახლეში. ქორეოგრაფიული სასწავლებლის მოსწავლეებმა სპეციალური საკონცერტო პროგრამა შესთავა- ზეს მუზეუმში შეკრებილ ბალეტის მოყვარულებს. მუზეუმში გა- მოფენილი იყო ჭაბუკიანის მოღვაწეობის ამსახველი ფოტოები. გიორგი კალანდია, თეატრის, კინოს, მუსიკისა და ქორეოგ- რაფიის მუზეუმის დირექტორი: „მოხარული ვართ, რომ ჩვენი მუზეუმი მასპინძლობს ვახტანგ ჭაბუკიანის იუბილეს. ჩვენთან ამ დიდი მოღვაწის მნიშვნელოვანი არქივია დაცული და სწო- რედ ქორეოგრაფიის მუზეუმი არის ის ადგილი, სადაც ასეთი გენიალური პიროვნებებისადმი პატივის მიგება უნდა ხდებო- დეს. ამიტომ, სიამოვნებით დავეთანხმეთ ქალბატონი ნინო ანანიაშვილის წინადადებას იუბილეს გამართვის შესახებ“.

Vakhtang Chabukiani 105th Anniversary On February 27, Vakhtang Chabukiani’s 105th anniversary was held at art palace. Vakhtang Chabukiani Tbilisi Ballet Art State School students performed special program for ballet amateurs and admirers of great ballet dancer. Nina Ananiashvili took part in performance as well. Museum exhibited photos reflecting Chabukiani’s artistic life. Giorgi Kalandia, Director of theatre, cinema, music and choreography museum: “We are happy that our museum is hosting Vakhtang Chabukiani’s anniversary. We have significant archive of this outstanding artist and chorographical museum is exactly the place were honor should be given to genius person. Therefore, we eagerly agreed with Nino Ananishvili’s idea of celebrating anniversary here.”

Arabesque N25 27 axali speqtaklebi New Performances

სიმფონია დო მაჟორი Symphony in C

ილია თავბერიძე By Ilia Tavberidze ბიზეს სიმფონიაზე ბალეტის დადგ- It is said that, the idea of staging მის იდეა ბალანჩინს, როგორც ballet based on symphony came to ცნობილია, პარიზის გრანდ ოპერა- Balanchine’s mind while rehears- ში რეპეტიციების დროს გაუჩნდა. al at Paris Grand Opera . In 1947 1947 წელს ქორეოგრაფი პარიზის choreographer was invited to Opera ოპერის ბალეტმაისტერად მიიწ- Garnier as a ballet master. Apart ვიეს და მისი რამდენიმე ბალეტის from agreed ballets Serenade, დადგმა შესთავაზეს. შეთანხმებუ- Apollo and Le baiser de la fée, he ლი „სერენადას“, „აპოლონ მუსა- strived to create ballet which would გეტის“ და „ფერიას ამბორის“ გარ- perfectly match the majestic spirit of და მას უნდოდა ამ თეატრში ახალი Grand Opera . Name – Crystal Palace ბალეტი შეექმნა, რომელიც გრანდ was selected figuratively (name ოპერის დიდებულების შესატყვისი was changed to Symphony in C იქნებოდა. სახელწოდებაც მეტა- only after New York premiere). Even ფორულად შეარჩია – „ბროლის nowadays ballet is regarded as auto სასახლე“ („სიმფონია დო მაჟორი“ portrait of Paris Opera Theatre, icon ბალეტს უკვე ნიუ-იორკის პრე- of its pomp and brilliance. მიერის შემდეგ ეწოდა). დღესაც ბალეტი პარიზის ოპერის თეატრის ავტოპორტრეტად მიაჩნიათ, მის ერთგვარ იმიჯად, მისი ბრწყინვა ლებისა და პომპეზური სტილის გამომხატველად.

282828 Arabesque N25 ლალი კანდელაკი და ფრენკ ვან ტონგერენი Lali Kandelaki, Frank van Tongeren „სიმფონია დო მაჟორის“ თბი- Staging Symphony in C was consid- ლისში დადგმის გადაწყვეტილება ered as tricky decision from the be- თავიდანვე შეიცავდა ერთგვარ ginning. It is one of the most difficult რისკს. ბალანჩინის შემოქმედებით ballets in Balanchine’s artistic her- მემკვიდრეობაში იგი ერთ-ერთ itage and requires huge effort and ყველაზე რთულად შესასრულებელ skills from Ballet Company.However, ბალეტად ითვლება. მის ცეკვას კი presenting this flashy and magnif- მრავალრიცხოვანი საბალეტო icent ballet for the Gala Opening დასის შესაძლებლობები სჭირდება. of Tbilisi Opera Theatre would be მაგრამ, როცა დადგმა გადაწყდა, thrilling gift for our spectators. მხედველობაში უპირველესად ის Nonetheless, theatre opening was გარემოება იქნა მიღებული, რომ postponed and ballet administration ნუცა ჩეკურაშვილი და იონენ ტაკანო თბილისის ოპერის თეატრის გახს- faced obstacle – negotiations with Nutsa Chekurashvili, Yonen Takano ნითი გალა საღამოსთვის ამ ბალე- Balanchine Fund were already over. ტის ფერადოვნება და დიდებულება Perhaps, risk-taking was rational. ნამდვილად სასიამოვნო საჩუქარი It was agreed to present premiere იქნებოდა მაყურებლისთვის. მაგ- of this ballet for new , 164th ballet რამ, თეატრის გახსნა გადაიდო და season opening (Balanchine Fund დასის ხელმძღვანელობაც ერთგ- ballet master Ben Huys was working ვარი დილემის წინაშე აღმოჩნდა with the ballet company on staging – ბალანჩინის ფონდთან მოლაპა- Symphony in C). რაკებები უკვე დასრულებული იყო. ალბათ, ამ რისკის გაწევა ღირდა. ახალი 164-ე სეზონის გახსნაც ამ Almost all company members ბალეტის პრემიერით დაიგეგმა participated in season opening („სიმფონია დო მაჟორის“ დადგ- performance, Symphony in C at ნინო სამადაშვილი და დავით ანანიაშვილი th მაზე საბალეტო დასთან ბალანჩინის concert hall , on 9 October, follow- Nino Samadashvili, David Ananiashvili ფონდის ბალეტმაისტერი ბენ ჰეისი ing structure requirements set up მუშაობდა). by Balanchine; ballerinas with their male partners were positioned at all თბილისის საკონცერტო დარბაზში, four central parts of the ballet, with 9 ოქტომბერს, სეზონის გახსნისადმი corps de ballet in the back, who unite მიძღვნილ საღამოზე, „სიმფონია in the final part. დო მაჟორში“ თითქმის მთელი დასი ცეკვავდა, რადგან თავად As it is known, George Balanchine ბალანჩინის მიერ ბალეტისთვის disliked talking while rehearsals. He მოფიქრებული სტრუქტურა ასეა mainly showed moves and hardly განსაზღვრული – ბალეტის ოთხივე used phrases to express himself, ნაწილის ცენტრში ბალერინა და what impressed dancers. New მისი პარტნიორი მოცეკვავე მამა- York City Ballet dancers recall many კაცი დგას, უკან კი – კორდებალეტი, memories related to Balanchine’s რომლებიც ფინალურ ნაწილში ideas, fragments of his choreography, ერთიანდებიან. explanation of roles and assessment.

როგორც ცნობილია, რეპეტიციებ- John Clifford , former dancer of ზე ჯორჯ ბალანჩინს არ უყვარდა Balanchine , recalls that once Bal- საუბარი. იგი ძირითადად აჩვენებდა მოძრაობებს, რაც ყოველთვის anchine referred to adagio of second ხიბლავდა მოცეკვავეებს, გამონათქ- part of Bizet’s symphony as “Moon ვამებს კი იშვიათად იშველიებდა. Dance”, and compared final scene მათგან ბევრი რამ „ნიუ იორკ სითი of adagio, where ballerina gracefully ბალეს“ მოცეკვავეთა მოგონებებშია stretches across the arms of male აღნიშნული, სადაც ჩანს ბალანჩინის dancer, with movement of moon on ხედვა და ჩანაფიქრი, მისი ქორეოგ- dome of heaven.

Arabesque N25 29 It is no coincidence that Mr. B pays significant attention to the second part of the ballet, and always highlights its uniqueness. Adagio is a center -the most impressive part of Bizet's symphony music and one of the most distinctive choreographic duo. Tamara Tumanova performed it at premiere in Paris, in New York – Tanaquil le Clercq. Both ballerinas were among those who were notably adored by Balanchine. But if the second part of the ballet dance დირიჟორი დავით რაფიის ამა თუ იმ ფრაგმენტის, ამა პირველი ჩქარი ნაწილი ტექნიკუ- is considered as the core of the text, მუქერია, დავით თუ იმ როლის ახსნა და შეფასება. რად ძლიერად შეასრულეს ლალი logically, it shall pass through first ანანიაშვილი, კანდელაკმა და ფრენკ ვან ტონგე- classical part. დამდგმელი ქორეოგრაფი ჯონ კლიფორდი, ბალანჩინის და- ნერმა. კანდელაკის შესრულებას ბენ ჰეისი, სის ყოფილი მოცეკვავე, იგონებს, გამოარჩევდა დახვეწილი მოძრა- Let us follow the sequence.The ნინო სამადაშვილი პრემიერის შემდეგ რომ ერთხელ ბალანჩინმა ბიზეს ობები. მეორე ნაწილში ნინო სამა- first rapid part of Symphony in C Conductor სიმფონიის მეორე ნაწილის ადაჟიო დაშვილს და დავით ანანიაშვილს was technically strongly performed David Mukeria, მოიხსენია როგორც „მთვარის ცეკ- მოუხდათ დაეძლიათ ბალანჩინის by Lali Kandelaki and Frank von David Ananiashvili, staging ვა“, ადაჟიოს ფინალური სცენა კი, ურთულესი ქორეოგრაფიული Tongeren. Kandelaki’s performance choreographer was accompanied by traditional, Ben Huys, სადაც სოლისტი მამაკაცის მკლავზე ტექსტი, რომლის კულმინაციაა არა- Nino Samadashvili ბალერინა ულამაზესად გადაიშლე- ბესკი პანშე – პარტნიორზე დაყრდ- linear, elegant movements. In the after the premire ბა – მთვარის მოძრაობას შეადარა ნობილი ბალერინა ზემოთ ვერ- second part Nino Samadashvili and ცის კამარაზე. ტიკალურად გამართული ფეხით, David Ananiashvili had to overcome რომელიც თითქოს მშვენიერების Balanchine's extremely challeng- შემთხვევითი არაა, რომ ბალეტის უმაღლეს მწვერვალს აღწევს. ულა- ing choreographic text, which is მეორე ნაწილს მისტერ ბი მნიშვ- მაზესი ადაჟიოს ლოგიკური გაგრ- culminated by Arabesque penché ნელოვან ყურადღებას აქცევდა და ძელება იყო შემდეგი დუეტი – ნუცა – ballerina leaned on a partner with ახლაც, ყოველთვის აღინიშნება ჩეკურაშვილის და იონენ ტაკანოს vertically straightened leg, which მისი განსაკუთრებულობა. ადა- ახალგაზრდული, ენერგიული და looks as if is to reach the highest ჟიო ერთგვარი ცენტრია – ბიზეს სინქრონული შესრულებით. peak. The next logical extension of სიმფონიის ყველაზე შთამბეჭდავი the gorgeous Adagio was in step მუსიკალური ნაწილი და ერთ- და ბოლოს, ფინალური, მეოთხე duet performance of Nutsa Cheku- ერთი გამორჩეული ქორეოგრა- ნაწილის დროს დასის ახალგაზრ- rashvili and Yonen Takano. ფიული დუეტი ბალეტში. პარიზულ და სოლისტმა მაჩი მუტომ სცენაზე პრემიერაზე იგი თამარა თუმანოვამ შემოიკრიბა ქორეოგრაფიული სიმ- Finally, at the end of the fourth and იცეკვა, ნიუ-იორკში კი – ტანაკილ ფონიის ყველა მონაწილე, სოლის- closing part of the ballet, young ლეკლერკმა. ერთიც და მეორეც ტები და მათი თანმხლები ანსამბლი, soloist Machi Muto gathered all par- ბალანჩინის იმ ბალერინებს შორის რომლებმაც მაქსიმალური ენერგია ticipants of choreographic symphony იყო, რომლებიც მას განსაკუთრე- შემოიტანეს სცენაზე და მონდომე- on stage – soloists and their accom- ბულად უყვარდა. მაგრამ თუ მეორე ბულად იცეკვეს, რომ ბალანჩინის panying ensemble, who brought ნაწილი ამ ბალეტის ქორეოგრა- ბალეტის გრანდიოზული კოდა maximum energy on stage and made ფიული ტექსტის ღერძად ითვლება, მთელი თავისი სიდიადით ეჩვენე- every effort to bring Balanchine's ლოგიკურად მასზე გადასვლა ბინათ მაყურებლისთვის. და როცა ballet with all its splendor and პირველი კლასიკური ნაწილის ქო- ფინალურ სცენაში 48 მოცეკვავე glory to spectators. And in final part, რეოგრაფიული ტექსტიდან ხდება. გაერთიანდა სცენაზე და ამ ბალეტის where all 48 dancers appeared on ყველაზე ემოციური ნაწილის შესრუ- stage and most emotional part was ჩვენც უმჯობესია თანმიმდევრობით ლება დაასრულა, ცხადი გახდა, რომ over, it became clear that premiere მივყვეთ. „სიმფონია დო მაჟორის“ საპრემიერო სპექტაკლი შედგა. triumphed.

30 Arabesque N25 ვარდის ზმანება L e Spectre de la rose

„ვარდის ზმანება“, სპეციალურად თა- Michael Fokin’s one asleep in an couch. მიხეილ ფოკინის მარა კარსავინასა act ballet lasts for Spirit of the rose ერთმოქმედები- და ვაცლავ ნიჟინს- just ten minutes. comes into chamber ანი ბალეტი, სულ კისათვის დადგა. Choreographer window view and რაღაც ათი წუთი ბალეტის პრემი- staged ballet on Carl dances with the გრძელდება. ქო- ერამ ტრიუმფით Maria von Weber's sleeping girl. Dance რეოგრაფმა ბალე- ჩაიარა დიაგილევის piano piece ( Invi- finishes with the ტი კარლ მარია ფონ „რუსული სეზონე- tation to the dance) first sunray and ვებერის საფორ- ბის“ პროგრამით specifically for Ta- young man – spirit of ტეპიანო პიესაზე მონტე-კარლოში mara Karsavina and the rose leaves his („ცეკვაზე მიწვევა“) 1911 წელს. Vaclav Nizhinski. lover and disap- Ballet premiere was pears to the garden „ვარდის ზმანების“ carried out with tri- with a single jump. სიუჟეტი ბანალური umph at Diaghilev’s Awakened girl finds და მარტივია: მეჯ- Russian season rose on her knees ლისიდან დაბრუ- program in Monte and smilesto her Carlo in 1911. beautiful dream.

Ballet seemed forgotten for a long time and was not Ballet story is staged any lon- commonplace and ger. As one of the simple: A young girl returnes from the ball, shadowed by emotion of meeting, with chirping sound of music in her ears and breathes in thescent of presented rose... Pleasur- ably tired she falls

ნინო ანანიაშვილი და იონენ ტაკანო Nina Ananiashvili, Yonen Takano Arabesque N24N25 31 masterpieces of the was tough challenge classical ballet her- for him. Regarding itage, Le Spectre de technique and cho- la rose was restored reographic accuracy in the 60s. Ballet of the text, he was was performed sev- almost flawless. eral times by Nina However, signs of Ananiashvili and internal anxiety and Andris Liepa. lack of the courage were obvious, which ნებულ ახალგაზრ- რამდენჯერმე იგი ამ ბალეტში ნინო Le Spectre de la he improved by the და გოგონას თან ნინო ანანიაშვილმა ანანიაშვილთან rose was premiered final stage and left მოყვება შეხვედრის ანდრი ლიეპასთან ერთად გამოსვლა on the 164th season the set with quite ემოცია, ჩაესმის ერთად შეასრულა. საკმაოდ რთული opening, October 9. energetic jump. მუსიკის ხმა და გამოწვევა იყო. Prima ballerina Nina მისთვის ნაჩუქარი „ვარდის ზმანების“ შესრულების ტექ- Ananiashvili (young Le Spectre de la ვარდის სურნე- პრემიერა 9 ოქტომ- ნიკის და ქორეოგ- girl) performed rose is part of the ლით სუნთქავს... ბერს, 164-ე სეზონის რაფიული ტექსტის together with young project, which will სასიამოვნოდ დაღ- გახსნის საღამოზე სიზუსტის თვალ- soloist of the com- be premiered in ლილს სავარძელში შედგა. პრიმა-ბა- საზრისით მას pany Yonen Takano the spring of 2016 ჩაეძინება. ოთახის ლერინა ნინო ანა- შეცდომები თითქ- (Rose Spirit) in the theater. Nina სარკმელში ვარდის ნიაშვილი (ახალ- მის არ ჰქონია. Ananiashvili plans აჩრდილი შემოდის, გაზრდა გოგონა) თუმცა ეტყობოდა Takano is young to unite Michael რომელიც მძინარე დასის ახალგაზრ- შინაგანი ღელვა, soloist with superb Fokin’s ballets in one გოგონასთან ცეკ- და სოლისტთან რაც ფინალური manners and program. Together ვავს. მზის პირველ იონენ ტაკანოსთან სცენისკენ გამოას- outstanding skills. with Le Spectre de სხივთან ერთად (ვარდის აჩრდილი) წორა და საკმაოდ Nevertheless la rose the program ცეკვა სრულდება ერთად ცეკვავდა. ენერგიული performing with will cover Chopini- და ჭაბუკი-ვარდის ნახტომით დატოვა Nina Ananiashvili ana and Firebird. აჩრდილი ტოვებს ფოკინი წერდა, სცენა. თავის შეყვარე- რომ მამაკაცი ბულს და ბაღში მოცეკვავის ვარი- „ვარდის ზმანება“ გაუჩინარდება. აცია ეს – სულია, იმ პროექტის შე- გაღვიძებულ გოგო- ოცნებაა, ვარდის მადგენელი ნაწილი ნას მუხლზე ვარდი არომატია, ის არ გახდება, რომლის ხვდება და უღიმის არის პარტნიორი, პრემიერა 2016 საკუთარ მშვენიერ კავალერი. არც წლის გაზაფხულზე სიზმარს. მისი ხელების შედგება თეატრში. მოძრაობა არ შექმ- ნინო ანანიაშვილი დიდი ხნის განმავ- ნილა ძველი კლა- მიხეილ ფოკინის ლობაში ბალეტი სიკური ბალეტის ბალეტების ერთ თითქოს მივიწ- წესების მიხედვით. საღამოზე გაერ- ყებული იყო და ეს ხელები მღე- თიანებას გეგმავს. აღარ იდგმებოდა. რიან, საუბრობენ... „ვარდის ზმანე- როგორც საბალე- ბასთან“ ერთად ტო კლასიკური ტაკანო საკმაოდ პროგრამაში მემკვიდრეობის ახალგაზრდა სო- წარმოდგენილი ერთ-ერთი შედევ- ლისტია, დახვეწი- იქნება „შოპენიანა“ რი „ვარდის ზმანე- ლი მანერებით და და დაიდგმება ფო- ბა“ მეოცე საუკუნის კარგი ტექნიკური კინის კიდევ ერთი 60-იან წლებში შესაძლებლო- ბალეტი „ფასკუნ- იქნა აღდგენილი. ბებით. მისთვის ჯი“. „ვარდის აჩრდილის“ პრემიერის აფიშა. ჟან კოქტოს პლაკატი Le Spectre de la rose premiere banner. Poster by Jean Cocteau 323232 Arabesque N25 TariRi Date

ვერა წიგნაძე Vera Tsignadze's Anniversary

31 იანვარს, თბილისის საკონცერტო დარბაზ- ში, ვერა წიგნაძის 90 წლისთავისადმი მიძღვ- ნილი საიუბილეო საღამო გაიმართა.

დარბაზში ქართული საბალეტო ხელოვნების ზეიმი შედგა, შეკრებილმა საზოგადოებამ – ქართული ბალეტის ძველი და ახალი თაობის მოცეკვავეებმა, მსახიობებმა, ოპერისა და ბა- ლეტის თეატრის კოლექტივმა, მაყურებელმა სიყვარული და პატივისცემა გამოვხატეს იმ ადამიანის მიმართ, რომელმაც ქართული ბა- ლეტის ისტორიაში უდიდესი როლი ითამაშა.

განუმეორებელი, ლეგენდარული ვერა წიგ- ნაძე 90 წლისა გახდა!

On January 31, Tbilisi Concert hall hosted Vera Tsignadze's 90th anniversary.

Guests – old and new generations of Georgian ballet dancers, actors, opera and ballet theater staff and spectators expressed admiration and respect to the person who greatly contributed to the history of Georgian ballet.

Exceptional, legendary Vera Tsignadze turned 90 years old!

Arabesque N25 33 „რთული იყო ვიანებით შევიტყვე, სცენაზე გამოსვ- რომ ეს მისი ბოლო ლა, როდესაც ამ წარმოდგენა სცენაზე ვახტანგ ყოფილა. იმდენად ჭაბუკიანი ბრწყი- ბუნებრივად იცეკვა ნავდა ... – აღნიშნა და ითამაშა, რომ მე მისასალმებელ და ჩემი მეგობრები გამოსვლაში საბა- მთელი სპექტაკ- ლეტო დასის ხელმ- ლის განმავლობა- ძღვანელმა ნინო ში ცრემლებს ვერ ანანიაშვილმა. ვიკავდებდით. მე- მაგრამ ვერა წიგ- ტიც, დღეს თამამად

თანავარსკვლა- სოლისტები, ჩიკა- ვედში“ ორ უსახე- გო, აშშ), ლიუდ- ლო ვარსკვლავს მილა ხიტროვა, ვახტანგ ჭაბუკიანის იგორ არტამონოვი და ვერა წიგნაძის და კონსტანტინ სახელები მიენიჭა გერონიკი (მინს- და ვარსკვლავთა კის ოპერისა და საერთაშორისო ბალეტის აკადემი- კატალოგში შევიდა. ური ნაციონალური ნიკა წულუკიძე, ნაძემ შეძლო არა შემიძლია ვთქვა, „ქართული ბალეტის თეატრის ბალეტის ნინო ანანიაშვილი Nika Tsulukidze, მხოლოდ შესანიშ- რომ ამ სპექტაკლმა ოსტატები“, სადაც თუ ვინმე იმსახუ- წამყვანი სოლისტე- Nina Ananiashvili ნავი პარტნიორობა ჩემი მომავალი გა- ვახტანგ ჭაბუკიანის რებს თავის ვარს- ბი), ჟანა გუბანოვა კულტურის მინისტრი გაეწია ჭაბუკიანის- დაწყვიტა. გვერდით ბრწყინავს კვლავს, ეს ქალბა- და ანდრეი პისა- მიხეილ გიორგაძე Minister of Culture თვის, არამედ თვი- უკვდავი ლაურენსია ტონი ვერაა“. რევი (მოსკოვის and Monument თონ გამხდარიყო 2014 წელს მინს- – ვერა წიგნაძე. თეატრი „კრემლის Protection Mikheil Giorgadze შეუდარებელი კის დიდ თეატრში ორი განყოფილე- ბალეტი“), მაია ლიუდმილა ვარსკვლავი. ვახტანგ ჭაბუკიანის 2007 წელს, ბისაგან შემდგარ მახათელი და არ- ხიტროვა და „ლაურენსია“ აღ- როცა თბილისში საღამოში მსოფ- ტურ შესტერიკოვი იგორ არტამონოვი Lyudmila Khitrova, პირველი საბა- ვადგინე. დადგმაზე „ლაურენსია“ აღ- ლიო ბალეტის (ჰოლანდიის ნაცი- Igor Artamonov ლეტო სპექტაკლი, მუშაობის დროს ვადგინეთ, პრემი- ვარსკვლავები ონალური ბალეტის რომელიც ვნახე უდიდესი დახმარება ერის წინ საზოგა- – ვიქტორია ჯაიანი წამყვანი სოლის- „ჟიზელი“ იყო სწო- გამიწია ბალეტის დოებას ვამცნეთ, და თემურ სუ- ტები) და თბილისის რედ ვერა წიგნაძის მიხედვით გადაღე- რომ ჩვენი წარდ- ლუაშვილი (ჯოფრი ზ. ფალიაშვილის შესრულებით. მოგ- ბულმა კინოფილმმა გინებით „გედის ბალეტის წამყვანი სახელობის ოპე- რისა და ბალეტის თეატრის საბალე- ტო დასის მთელი შემადგენლობა და თეატრის ორკესტ- რი (დირიჟორი დავით მუქერია) მონაწილეობდნენ.

საიუბილეო გალა– კონცერტი საქართ- ველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს მხარადჭერით გაიმართა.

34 Arabesque N25 ნინო სამადაშვილი და იონენ ტაკანო ლალი კანდელაკი Nino Samadashvili, Yonen Takano და კონსტანტინ გერონიკი Lali Kandelaki, Konstantin Geronik

“It is hard to perform masters” , based ჟანა გუბანოვა, ანდრეი პისარევი ვიქტორია ჯაიანი და on stage where on this ballet with Zhana Gubanova, Andrei Pisarev თემურ სულუაშვილი brilliant Vakhtang immortal Laurencia Victoria Jaiani, Temur Suluashvili Chabukiani performs – Vera Tsignadze as well – said ballet accompanied by company principal Vakhtag Chabukiani. Nina Ananiashvili in her opening speech. In 2007, when Lau- However, Vera Tsig- rencia was restaged nadze managed not in Tbilisi, prior to pre- only to become the miere we announced perfect partner to that in “Cygnus Vakhtang Chabuki- constellation” two ani, but to grow into anonymous stars the unrivaled star. were named after Vakhtang Chabukiani First ballet show and Vera Tsignadze; I attended was they were included Giselle, with Vera in international cata- Tsignadze perform- logue of stars. ing leading role. Later I learned that If anyone deserves (Moscow theater მაია მახათელი Kremlin Ballet ), და არტურ this was her last own star, it is defi- შესტერიკოვი performance. She nitely Ms. Vera.” Maya Makhateli Maia Makhateli, ArturShesterikov acted and danced and Arthur Shes- so naturally, that World ballet stars terikov (Dutch me and my friends participated in two National Ballet could not stop tears. act performance soloists) and Z. Moreover, today, evening – Victoria Paliashvili Opera I can say that this Jaiani and Temur and Ballet Theatre performance deter- Suluashvili (Joffrey Ballet Company mined my future. Ballet soloists, and entire theater Chicago, USA), orchestra (conduc- In 2014 I restaged Lyudmila Khitrova, tor D. Mukeria). Vakhtang Chabuki- Igor Artamonov and ani’s Laurencia Konstantin Geronik Anniversary Gala at Minsk Bolshoi (Minsk Opera and Concert was held Theatre. While Ballet Academic with the support of working on pro- National Theatre Ministry of Culture duction, significant Ballet soloists), and Monument aid provided movie Jana Gubanova Protection of Geor- “Georgian ballet and Andrei Pisarev gia. Arabesque N25 35 prezentacia Presentatation ნინო ანანიაშვილი: „ძალიან მოხარუ- ლი და ბედნიერი ვარ, რომ დღეს აქ გხედავთ. აქ ვხედავ სახეებს, რომლე- ბიც პირველი დღეებიდანვე ჩვენთან არიან, ჩვენი გულშემატკივრები არიან.

წიგნი, რომლის პრეზენტაციაზე შევიკ- რიბეთ, ჩვენი ათწლიანი მუშაობის ერ- თგვარი ანგარიშია. ანუ იმ პერიოდის, რაც მე ვხელმძღვანელობ საქართვე- ლოს სახელმწიფო ბალეტს. როცა უკვე დაბეჭდილი წიგნი გადავათვალიერე მეც კი გამიკვირდა – რამდენი რამ მოგვისწრია ამ მოკლე პერიოდში.

ქართული ბალეტის დიდი მადლობა მეგობართა საზო- გადოებას, რომლის იდეა იყო ამ ათი წელი წიგნის გაკეთება. მერე დაგვჭირდა პარტნიორი. წარმოიდგინეთ, როგორც ცხოვრებაში ასევე ბალეტშიც მნიშვნე- 2004-2014 ლოვანია კარგი პარტნიორის მოძებ- ნა, მაგრამ რთულიცაა. თუმცა, ჩვენ Ten years of გაგვიმართლა რომ მოვნახეთ კარგი პარტნიორი – საქართველოს ინდუსტ- the Georgian ballet რიული ჯგუფი. და ეს წიგნიც გამოვიდა – პა დე დე ინდუსტრიულ ჯგუფთან ერთად. დიდი მადლობა ბატონ დავით ბეჟუაშვილს, რომელიც პირველი 2015 წლის 16 აპრილს, სასტუმრო The Terarace-ში გაიმართა დღიდან გვერდით გვედგა, ჩვენ ყველა წიგნი-ალბომის „საქართველოს სახელმწიფო ბალეტი 2004- პრემიერას ესწრებოდა. 2014 წლებში“ პრეზენტაცია. წიგნი თბილისის ზ. ფალიაშვილის სახელობის ოპერისა და ბალეტის სახელმწიფო თეატრის სა- ბალეტო დასის შემოქმედებით ცხოვრებას ასახავს, რომელიც დასმა ათი წლის განმავლობაში, ნინო ანანიაშვილის ხელმძ- Nina Ananiashvili: I am very glad to see you ღვანელობით, გაიარა. გამოცემაში დაბეჭდილია საინტერესო all here. Today we have a celebration. I მასალები საბალეტო დასის რეპერტუარზე, რომელიც ათი see faces that are supporting us from the წლის განმავლობაში 53 პრემიერას, კლასიკურ და თანამედ- very first days. როვე საბალეტო დადგმებს, აგრეთვე მოკლე მინიატურებს და სხვადასხვა ღონისძიებებზე გამართულ დივერტისმენტებს Book, which is the reason of our gath- მოიცავს; ინფორმაცია საქართველოს ფარგლებს გარეთ და ering, is in some way a summary of ასევე ქვეყნის შიგნით გამართული 28 გასტროლის შესახებ; our work, in the period of 10 years, the რეცენზიები, რომელიც გამოქვეყნდა უცხოურ მედიაში. წიგნი period that I am artistic director of state გამოიცა „საქართველოს ინდუსტრიული ჯგუფის“ ფინანსური დახმარებით. გამოცემის მხარდამჭერია „ქართული ბალეტის ballet of Georgia. When I gave a glance მეგობართა საზოგადოება“ at a complete book, I was surprised – we managed to make huge achieve- ments in this short period. On April 16, 2015, Hotel "The Terrace" hosted presentation of book-album "The State Ballet of Georgia 2004-2014". The book i want to thank friends of ballet, who reflects ten years of creative life of Z.Paliashvili Opera and Ballet proposed the idea of publishing this State Theatre Ballet Company, which was carried out under the book. The next step was to find part- leadership of Nina Ananiashvili . Publication includes impressive ner. Similarly to daily life, in ballet it’s materials on the repertoire of the ballet company, which covers important to find a good companion; 53 premieres, classical and modern ballet stagings, as well as a although it’s hard, we managed to find miniatures and divertimentos performed at various events; Infor- great partner – Georgian Industrial mation on 28 international and local tours; Reviews, published in Group. Then this book was launched foreign media. The book was published with financial assistance – pas de deux. Mr. Davit Bejuashvili is of “Georgian Industrial Group". The publication is supported by the present today. Thank you for standing by "Friends of the Georgian Ballet". our side from the very beginning and for attending all our premiers.

36 Arabesque N25 თითოეულ ფურცელში არის მოგონება, Every single page keeps memories. თითოეულ ფურცელში არის ისტორია Every page keeps history of all those იმ ადამიანებისა, ვინც ამ სპექტაკლებში people participated in this performanc- მონაწილეობდნენ. აქ აღწერილია 53 es. It narrates story of 53 premiers and სპექტაკლის პრემიერა, 28 გასტრო- 28 tours. Each page covers the effort ლი. ამ წიგნის თითოეულ ფურცელში of those people who created these ჩადებულია იმ ადამიანების შრომა, performances – dancers, tutors, admin- რომლებიც ქმნიდნენ ამ სპექტაკლებს – istration and everyone who works in the მოცეკვავეების, პედაგოგების, ადმინის- theatre, and I am grateful to all these ტრაციის და ყველა იმ ადამიანის ვინც people. დღეს თეატრში მუშაობს. ყველა მათ მინდა დიდი მადლობა გადავუხადო. 10 years have passed quickly, nonetheless, we collected many remarkable ძალიან მალე გავიდა ეს ათი წელი. memories and I hope, with the help of მაგრამ საინტერესო დღეები გავიარეთ this book, these days will be recalled by და იმედი მაქვს ამ წიგნის საშუალებით ones who created the ballet history and ეს დღეები არასდროს დაავიწყდება by ones who supported us. არც იმათ, ვინ ქმნიდა საბალეტო დასის ისტორიას და არც იმათ, ვინც მხარს გვიჭერდა და გვერდით გვედგა.

მანანა მანჯგალაძე, საქართველოს ინ- დუსტრიული ჯგუფი: იყო ნინო ანანიაშ- ვილის პარტნიორი უკვე ძალიან დიდ რამეს ნიშნავს. დაახლოებით რამდე- ნიმე თვის წინ გავიგეთ, რომ ასეთი კარგი რამ კეთდებოდა. საქართველოს ინდუსტრიული ჯგუფში დიდხანს არ გვიფიქრია და მივიღეთ გადაწყვე- ტილება, რომ ამ წიგნის და ზოგადად ქართული ბალეტის პარტნიორი უნდა ვყოფილიყავით. მე 90-იანი წლების Manana Manjgaladze, Georgian Industrial Group: Being partner of წარმომადგენელი ვარ, როცა საქართ- Nina Ananiashvili is matter of great significance. Nearly a few ველოში არაფერი კარგი არ ხდებო- months ago, we found out about this project, carried out by Nina. და. ყველაზე ნათელ მოგონებად ის Georgian Industrial Group did not take long to decide to become დღეები მახსენდება, როცა ქალბატონი ნინო ანანიაშვილი თბილისში ჩამო- partners of this book and overall Georgian ballet. I am represen- დიოდა საგასტროლოდ. ამისთვისაც tative of 90’s, when nothing positive happened in Georgia. The მადლობას ვუხდი მას, ისევე როგორც brightest days were the days when Ms. Nina Ananiashvili toured ამ საინტერესო ათი წლისათვის თბი- to Tbilisi. I want to thank her for being with Tbilisi Opera and ლისის ოპერის თეატრის საბალეტო Ballet theatre for 10 fascinating years. დასთან ერთად რომ გაატარა.

უილიამ პრატი, სოლისტი: ექვსი წელია ამ დასში ვარ. მთავარი მიზეზი რის გამოც აქ ჩამოვედი არის ქალბატონი ნინო. ამ წლების მანძილზე აქ უამრავი პრემიერა შედგა, რაც სხვა კომ- პანიებისათვის დამახასიათებელი არ არის.

William Pratt, soloist: It’s 6 years that I am part of this company and the main reason for my arrival is Ms. Nina. In this period, countless premiers were staged, what is uncommon for other companies.’

Arabesque N25 37 კარო ვილკისი, ქართული ბალეტის მეგობართა საზოგადოების ხელმძღვანელი: ბალე- ტის მეგობართა საზოგადოებისთვის დიდი პატივია მხარი დაუჭიროს წიგნის „სა- ქართველოს სახელმწიფო ბალეტი 2004-2014 წლებში“ პრეზენტაციას. ეს წიგნი არის თბილისის საბალეტო დასის შემოქმედებითი მოღვაწეობის და ამ დასის სამხატვრო ხელმძღვანელის რანგში ნინო ანანიაშვილის ათწლიანი მოღვაწეობის უბადლო მატიანე. მისი მრავალმხრივი და შთამაგონებელი საქმიანობით საბალეტო დასმა სწრაფად გაითქვა სახელი მსოფლიო საბალეტო სამყაროში, რასაც ადასტურებს ცოტა ხნის წინ იტალიაში, ქალაქ ბარიში ჩატარებულ საერთაშორისო საბალეტო კონკურსზე დასის სოლისტების მიერ დაკავებული პირველი ადგილი.

ბალეტის მეგობრები მოხარულები ვართ მხარი დავუჭიროთ საბალეტო დასის მონა- წილეობას საერთაშორისო კონკურსებში, მათ გამოსვლებს მსოფლიოს სხვადასხვა სცენებზე, ახალგაზრდა მოცეკვავეების წახალისებასა და მხარდაჭერას ბალეტის მეგობართა საზოგადოების მიერ გამოყოფილი სტიპენდიებით.

Caro Wilkes, Director of Friends of Georgian Ballet: The friends of the Georgian Ballet are honoured to support the launch of State Ballet of Georgia 2004-2014. This exquisite book is a stunning record of a decade of superlative work by the Ballet and a testament to the creative energy and balletic art of its Artistic Director Nina Anianiash- villi. Under her inspirational direction the Ballet Company is rapidly becoming a tour de force on the global stage recently sweeping away their rivals in competition in Bari, Italy. The Friends are delighted to be able to support the Ballet Company's participation in international competitions, raising the State Ballet of Georgia's profile on the global dance stage, and encouraging and supporting young dancers through FGB scholarship programmes to consider a life of dance.

ნინო ოჩიაური, პედაგოგ-რეპეტიტორი: როცა ეს წიგნი გადავ- ფურცლე, ყველა იმ მომენტმა კინოკადრივით გაიარა თვალ- წინ, რომელიც ამ ათი წლის მანძილზე გავიარეთ – სიხარული, შრომა, გათენებული ღამეები, ურთიერთობა იმ ადამიანებთან ვინც ჩამოდიოდა და დგამდა ჩვენთვის. და ძალიან სასიამოვ- ნოა, რომ ჩვენ ამის მონაწილენი ვიყავით; ეს წიგნი არის ჩვენი თეატრის ბოლო ათი წლის ისტორია და ჩვენ ყველანი ამ ის- ტორიაში ჩავეწერეთ, რაც ძალიან საამაყოა ჩემთვის. ხშირად ვამბობ, რომ მომიწია ისეთი სპექტაკლების ცეკვა, რომელ- ზეც არც მიოცნებია. და როცა აქ პირველად დავინახე ფოტო „ლეადან“ მივხვდი, რომ ეს წიგნი ჩვენი ახდენილი ოცნებების წიგნია.

Nino Ochiauri, Tutor: When I took a glance at this book, I imagined every moment we went through in the period of 10 years- happiness, hard work, sleepless nights, collaboration with people who traveled here to stage our ballets. It’s wonderful that we were part of it; This book cover 10 years history of our theatre and I am proud that we are part of this history. I am going to repeat the words I often say, I performed in ballets which I could not even dream about; and when I first saw the photo from Leah, realized that this book is book of our dreams.

მანანა ახმეტელი, მუსიკისმცოდნე: ათი Manana Akhmeteli, music წლის მანძილზე მიმდინარე კულტუ- critic: If we look at cultural რულ ცხოვრებას რომ გადავავლებთ life through these 10 years, თვალს, თამამად შეიძლება ითქვას, we can state with confi- რომ ყველაზე წარმატებული არის dence, that ballet art is the ჩვენი საბალეტო ხელოვნება, ჩვენი most successful among საბალეტო დასი. ქალბატონი ნინო ანა- others. Under the super- ნიაშვილის ხელმძღვანელობით ჩვენმა vision of Nina Ananishvili, დასმა შეძლო მოეხდინა ინტერგრი- our company managed to რება მსოფლიო საბალეტო სამყაროს integrate with challenges გამოწვევებთან. of the world ballet.

38 Arabesque N25 Ballet News ლალი კანდელაკის გამოსვლა მინსკში PErFORMANCE of Lali Kandelaki in Minsk „ქართველი პრიმა-ბალერინა მაღალი ნახტომით და შეუადრებე- ლი ტექნიკით“ - ასე შეაფასეს ლალი კანდელაკის გამოსვლა მინს- “Georgian prima ballerina with high jump and extraordi- კში ვახტანგ ჭაბუკიანის ბალეტში „ლაურენსია“. ქართველმა პრიმა- nary technique” – is the appraisal given to Lali Kandelaki ბალერინამ ლაურენსიას მთავარი პარტია მინსკში, საერთაშორისო for performing Vakhtang Chabukiani’s Laurencia in საბალეტო ფესტივალზე („საბალეტო ზაფხული“), იცეკვა. ა. კრეინის Minsk. Georgian prima ballerina performed leading role „ლაურენსია“ ამ ფესტივალის ფარგლებში იქნა წარმოდგენილი. in A. Krein’s Laurencia , at international ballet festival „წელში გამართული ამაყი მზერა, გაბედული გამოხედვა, “Ballet Summer”, Minsk. მაღალი ნახტომი და შეუდარებელი ტექნიკა“ – წერდა პრესა მის “Back straight proud gaze, daring look, the high jump and გამოსვლაზე. ლალი კანდელაკს მინსკში პარტნიორობას ბელა- supreme technique” – this appraisal was given to her per- რუსის დიდი თეატრის წამყვანი სოლისტი კონსტანტინ გერონიკი formance by the media.Lali Kandelaki’s partner was leading უწევდა. soloist of Belarus Bolshoi Theatre, Konstantin Geronik. ბალეტი „ლაურენსია“ ვახტანგ ჭაბუკიანის ქორეოგრაფიის Ballet Laurencia (choreography by Vakhtag Chabukiani) მიხედვით თბილისში 2006 წელს იქნა განახლებული. მთავარი was renovated in 2006, in Tbilisi. The leading role was პარტია მაშინ სწორედ ლალი კანდელაკმა იცეკვა, რომელიც performed by Lali Kandelaki, who remains the only დღემდე რჩება თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრში ამ performer of this role at Tbilisi Opera and Ballet Theatre. პარტიის ერთადერთ შემსრულებლად. ბელარუსის დიდ თეატრ- Ballet was staged in Belarus Bolshoi Theatre by Nina ში კი ბალეტი ნინო ანანიაშვილმა 2014 წელს დადგა. წარმატებუ- Ananishvili in 2014. After successful premier, Lali was ლი პრემიერიდან რამდენიმე თვის შემდეგ მინსკში ლაურენსიას invited to Minsk. საუკეთესო ქართველი შემსრულებელი მიიწვიეს. სტიქიის დაზარალებულთა დასახმარებლად თბილისში 13 ივნისს მომხდარი სტიქიური უბედურების დროს დაზარალებულთა დასახმარებლად საბალეტო დასის წევრებ- მაც მიიღეს მონაწილეობა. ისინი ვერეს ხეობაში, „მზიურისა“ და თბილისის ზოოპარკის ტერიტორიაზე მოხალისეებს გაწმენდით სამუშაოებში შეუერთდნენ. ბალეტის ადმინისტრაციამ მოხა- ლისეებისათვის პირველადი მოხმარების აუცილებელი საგნები შეიძინა და გადასცა მათ. სტიქიით დაზარალებულების დახმარების ფონდში მთლიანად იქნა გადარიცხული თანხა, რომელიც 21 ივნისის სპექტაკლის ბილეთების გაყიდვიდან („ჟიზელი“) იქნა შემოსული. 163-სეზონის დახურვა პრიმა-ბალერინა ნინო ანანიაშვილის იაპონიაში გასტროლის 28 ივნისს თეატრის საბალეტო დასმა 163-ე სეზონი დროს, დაზარალებულთა დასახმარებლად საქველმოქმედო გრიბოედოვის თეატრის შენობაში დახურა. მაყურებელს დასმა ერთმოქმედებიანი ბალეტების აუქციონი გაიმართა. სახელდახელოდ მოწყობილ საქველმოქ- პროგრამა შესთავაზა. წარმოდგენილი იქნა ირჟი მედო აუქციონზე ტოკიოში 1.644 ამერიკული დოლარი შეგროვდა. კილიანის პროგრამა და ბალეტი „საგალობელი“ თანხა იაპონიაში საქართველოს სრულუფლებიან ელჩს ბატონ ლევან ცინცაძეს გადაეცა. 163-th season closing „ჩვენ ძალიან ვაფასებთ ქალბატონი ნინოს მხარდაჭერას და On June 28, Ballet Company held 163th season closing, დიდი მადლობა გვინდა გადავუხადოთ მას და ყველა მონაწილეს. at Griboedov Theatre. Company performed Jiri Kylian’s ვიმედოვნებთ, რომ უახლოეს მომავალში თბილისი თავის ძველ one act ballet program and ballet Sagalobeli. სახეს დაიბრუნებს“ – წერდა ფეისბუქის გვერდზე სატოში აბარა, ნინო ანანიაშვილის იაპონელი ფანების ერთ-ერთი წარმომად- გენელი. გივი ანდრიაძე Aiding disaster victims თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრი Company members volunteered in cleaning works at Vere ravine, და საბალეტო დასი “Mziuri” and Tbilisi Zoo territories, hereby aiding disaster victims, მწუხარებას გამოთქ- which took place on June 13. Ballet administration provided them ვამს ღვაწლმოსილი with primary necessity items. მსახიობის გივი ანდ- რიაძის გარდაცვა- Money collected from the ticket sale, on 21 June performance ლების გამო. ბატონი ("Giselle"), has been transferred to disaster victims’ assistance fund. გივი ათეული წლები თეატრის საბალეტო დასში At that point, prima-ballerina Nina Ananiashvili was visiting Japan, სახასიათო ცეკვების მსახიობი იყო და დაუვიწყარი where she held charity auction to support disaster victims. 1,644$ როლები შექმნა სცენაზე. was collected from this unplanned auction and was transferred to Givi Andriadze Georgian ambassador in Japan, Mr. Levan Tsintsadze. Tbilisi Opera and Ballet Theatre and ballet Company “We greatly appreciate Ms. Nina’s support and want to thank her expresses deepest condolences, regarding passing and all participants. We hope that Tbilisi will be recreated in nearest of remarkable artist Givi Andriadze. Throughout future”– wrote Satoshi Abara, representative of Nina Ananiashvili’s many years, Mr. Givi performed character dances da Japanese fans. created extraordinary roles.

Arabesque N25 39 gala Gala

ქართულ-იაპონური გალა-კონცერტი

ქართულ-იაპონური გალა-კონცერტის სამგანყოფილებიან საღამოზე შესრულდა სახელწოდება ორი ქვეყნის სახელმწიფო ფრაგმენტი „გედების ტბიდან“ პრიმა-ბა- დროშის ფერების მიხედვით შეირჩა და ლერინა ნინო ანანიაშვილის და ბელა- საქართველოსა და იაპონიის მეგობრობის რუსის დიდი თეატრის სოლისტის იგორ სიმბოლოდ იქნა ჩაფიქრებული. ამ საღა- არტამონოვის მონაწილეობით. მესამე მოზე საბალეტო დასი შეეცადა, საკუთარი განყოფილება დაეთმო ირჟი კილიანის მრავალფეროვანი რეპერტუარიდან, ერთმოქმედებიან ბალეტს „ექვსი ცეკვა“. ეჩვენებინა როგორც კლასიკური ასევე თანამედროვე ქორეოგრაფიის ნომრები. ქართულ-იაპონური გალა-კონცერტის ჩატარებას მხარი დაუჭირეს საქართვე- საღამო სცენაზე მოწყობილ საბალე- ლოში მოღვაწე იაპონურმა კომპანიებმა ტო კლასში დაიწყო, სადაც გაკვეთილს - ტოიოტა, JTI და ბატონმა კაზუო კატომ. დასის ხელმძღვანელი ნინო ანანიაშვი- ლი ატარებდა. საბალეტო გაკვეთილის ქართულ საბალეტო დასს იაპონიასთან მსვლელობაში ჩართული იყო ვარიაციები მეგობრობის და შემოქმედებითი თანამშ- კლასიკური ბალეტებიდან. რომლობის განსაკუთრებული ურთიერ- თობა აქვს. პრიმა-ბალერინა ნინო ანა- 16 მაისს, ნინო ანანიაშვილის და თბილისის ნიაშვილი იაპონიაში დიდი პოპულარობით ოპერისა და ბალეტის თეატრის საბალეტო სარგებლობს. ამ ქვეყანაში ანანიაშვილის დასის მიერ, საქართველოში იაპონიის თაყვანისმცემლებისგან შემდგარი 20-მდე საელჩოსთან ერთად, წარმოდგენილ ფან-კლუბი არსებობს. სოლო-კონცერ- გალა-კონცერტში ქართველ მოცეკვავეებ- ტების გარდა, იაპონიაში ქართული დასი თან ერთად ის იაპონელი მსახიობებიც სრული შემადგენლობით სამჯერ იყო გასტ- მონაწილეობდნენ, რომლებიც რამდენიმე როლზე – 2007 (ტოკიო, იოკო-სუკა, ნაგოია, წელია თბილისში ცეკვავენ. ოსაკა, ოკაია), 2010 (ნაგოია, ტოკიო, ოსაკა) და 2012 წელს (ტოკიო, ოკინავა, ივაკუნი, კაგოშიმა, ნაგოია, შიზუოკა). Red & White & Red

40 Arabesque N25 Georgian-Japanese Gala Concert

Title for Gala Concert- Red and White was chosen according to the colors of national flags of two countries and represents mutual friendship. Out of its diverse repertoire, company performed classical, as well as contemporary ballet pieces.

Performances began with ballet class, conducted by artistic director Nina Ananiashvili. Class covered variations from classical ballets.

At Gala concert, held by Tbilisi Opera and Ballet Theatre Company and embassy of Japan in Georgia, participated Japanese artists who dance in company for several years.

Three act ballet evening included fragments from Swan Lake, performed by Nina Ananiashvili and soloist of Belarus Bolshoi Theatre Igor Artamonov. Third act was dedicated to Jiri Kylian one act ballet Sechs Tanze.

Georgian-Japanese Gala concert was supported by Japanese companies – Toyota, JTI and Mr. Kazuo Kato.

Georgian Ballet Company has special friendship and artistic liaison with Japan. Prima ballerina Nina Ananiashvili is extremely popular among Japanese spectators, who formed up to 20 fan clubs in Japan. Georgian company toured to Japan three times – in 2007 (Tokyo, Yoko-Succa Nagoya, Osaka, Okaya), 2010 (Nagoya, Tokyo, Osaka) and in 2012 (Tokyo, Okinawa, Iwakuni, Kagoshima, Nagoya, Shizouka).

Arabesque N25 41 xsovna Memory Ave Maia! მაია პლისეცკაია

მისი გარდაცვალება ისე- თივე მოულოდნელი, წარ- მოუდგენელი და დაუჯერე- ბელია, როგორც ბუნების მოვლენების სამუდამო გაქრობა, რადგან მაია სწორედ ასეთი მოვლენა მგონია. არა აქვს მნიშვ- ნელობა ადამიანის ასაკს და ჯანმრთელობას, როცა ცეკვის ტემპო-რითმი, Her passing was so form this deficiencyinto საქმე მართლაც ბუნების ბუნებრივი არტისტიზმი unexpected and unbeliev- achievement. Her limitless ქმნილების, გამოუცნობამ- და რასაკვირველია აბ- able, as the collapse of freedom, unique hands, დე მისული გენიალურო- სოლუტური, უნიკალური natural phenomena, since continuous tempo-rhythm ბის და საკუთარი ხელით სმენა, ქმნიდა სწორედ იმ საბალეტო ხელოვნებაში ჯადოსნურ ატმოსფეროს I consider Maya as similar dance, natural artistic ეპოქის შემქმნელი მსა- სცენაზე, რაც მხოლოდ phenomena. The age character and undoubt- ხიობის გარდაცვალებას- სკოლის სიზუსტით და თუ and health condition are edly her absolute hearing თან გვაქვს. გნებავთ ტექნიკის სრულ- worthless when we deal created magic atmosphere ყოფით არ მიიღწევა. with the passing of mys- at the stage, which is un- მაია პლისეცკაიას მთელი პლისეცკაიას სითამამე terious genius and artist attainable with the school ცხოვრება და საბალეტო და დაუმორჩილებლობა მოღვაწეობა გამორჩე- როგორც პიროვნები- who created the entire era precision and perfection of ულად და ხაზგასმულად სა, ასევე მოცეკვავის, herself. the technique. სხვანაირი და შეუდა- განსაკუთრებით თანა- რებელი იყო. არც ერთ მედროვე ქორეოგრა- Maya Plisetskaya’s life Plisetskaya’s courage and როლში, კლასიკურსა თუ ფების სპექტაკლებში and ballet career was rebellious character was შედარებით თანამედ- ბრწყინავდა სრულად. outstanding, diverse and vividly revealed, especially როვეში, ბალერინა არ „კარმენ-სუიტა“, „ბო- დამორჩილებია არანაირ ლერო“, „აისედორა“ და unique. Ballerina never in contemporary choreog- სტერეოტიპს და კანონს. სხვა სწორედ რომ პლი- followed stereotypes raphers’ ballets. Carmen თუ მისსავე ნაამბობს და- სეცკაის სულის, სილამა- and rules, neither in her Suit, Bolero, Isadora and ვუჯერებთ, იგი ნანობდა ზისა და თავისუფლების classical or contemporary others turned into symbols მხოლოდ იმას, რომ არ სიმბოლოდ იქცა. roles. The only thing she of Plisetskaya’s beauty and გაიარა ძლიერი, ფუნ- was regretful for is that liberty. დამენტური საბალეტო ალბათ, ხელოვნების სკოლა პეტერბურგში, აგ- ნებისმიერი დარგის თუ she was unable to un- რიპინა ვაგანოვას კლას- ჟანრის მოყვარულთათვის dergo fundamental ballet Perhaps, Plisetskaya will ში. ამ შემთხვევაშიც კი, ეს პლისეცკაია ისევე დარჩება school in St.Petersburg, represent aspiration and დანაკლისი პლისეცკაიამ სუნთქვის და სწრაფვის under tutorship of Agripina grace in every art ama- საკუთარ მონაპოვრად ულამაზეს გამოხატულე- Vaganova. teur’s heart, as are the აქცია. მისი უსაზღვრო ბად, როგორც არქიტექტუ- immortal models of archi- თავისუფლება, მისი რის, მუსიკის და მხატვრო- განუმეორებელი ხელები, ბის უკვდავი ნიმუშები. Even in this case, Plisets- tecture, music or painting. უწყვეტი, ამოუსუნთქავი ნიალა გოძიაშვილი kaya managed to trans- Niala Godziashvili

424242 Arabesque N25 მაია პლისეცკაიას 90 პავლოვასთვის შექმნი- Maya Plisetskaya would which she managed to წელი 21 ნოემბერს შეუს- ლი ნომერი, რომელსაც have celebrated the 90th revive. Her arms, which რულდებოდა. იუბილეს პლისეცკაიამ მეორე სი- anniversary on November were wide open like a აღნიშვნა დიდ თეატრში ცოცხლე შესძინა. მისი ხე- 20. Her wish was to cele- swan, became the symbol სურდა, სცენარიც თავად ლები, რომელიც სწორედ brate at Bolshoi Theater; of ballet world and inner freedom. მოიფიქრა. საღამო 21 გედის მსგავსად ჰქონდა she created the script herself and selected the date. ნოემბერს დიდ თეატრ- გაშლილი, საბალეტო The evening will be held on The daughter of repressed ში შედგა, მხოლოდ მის სამყაროს და საკუთარი November 21 in the Bolshoi parents faced many შინაგანი თავისუფლების გარეშე. თუმცა პლისეც- Theater, but without her. difficulties; she was not კაიას დატოვებულ სცე- სიმბოლო გახდა. However, no alterations allowed to participate in ნარში თითქმის არაფერი will be made to the script tours, and had constant შეუცვლიათ. ბევრ პრობლემას უქმ- left by Plisetskaya. struggle with government ნიდნენ, არ უშვებდნენ as she aspired for more პლისეცკაია გერმანიაში გასტროლებზე, მუდმივი Plisetsaya passed away on than she had. Rebellious 2 მაისს გარდაიცვალა. იმ კონფლიქტი ჰქონდა May 2, in Germany.In those ballerina wanted to dance დღეებში, როგორც ხდება საბჭოთა ხელისუფლე- days, many remembered contemporary choreog- ხოლმე, ბევრს იხსენებ- ბასთან, რადგან მას მეტი her numerous honors, raphers’ ballets. She was დნენ მისი უამრავი და უნდოდა ვიდრე ის, რასაც awards and prominence. forbidden to perform Car- დაუვიწყარი როლის, წო- ცეკვავდა. მეამბოხე ბუნე- But she has one most men, but she still reached important honor – she is her goal line; Once she დების, ჯილდოს, შესახებ. ბის ბალერინას სურდა a ballerina. This status is stated in her interview – “ მაგრამ მას აქვს ერთი ეცეკვა თანამედროვე ქო- granted by Imperial the- I will leave, Carmen will ყველაზე მთავარი წოდე- რეოგრაფების ბალეტები. aters only to brilliant danc- stay forever”. ბა – ის არის ბალერინა. ამ „კარმენის“ აკრძალვა ers. Such was Plisetskaya, სტატუსს საიმპერატორო მოსთხოვეს, მაგრამ მისი a ballerina, which remains Not long before she თეატრებში მხოლოდ გაიტანა და ერთ-ერთ one and the only. passed away, Plisetskaya გენიალურ მოცეკვავეებს ინტერვიუში თქვა – „მე travelled to Tbilisi.Her ანიჭებდნენ. სწორედ წავალ, კარმენი კი მუდამ Her phenomenal, exten- presence at Tbilisi Concert ასეთი იყო პლისეცკაია დარჩება“. sive artistic path has de- Hall outshined all other – ბალერინა, რომელიც stroyed all the stereotypes events at that evening. აღარ განმეორდება. პლისეცკაია გარდაც- about ballerina’s short- This is how I will remem- ვალებამდე ცოტა ხნით lived career. She danced ber Maya- standing at მისმა ფენომენალურმა, ადრე თბილისს ეწვია. through 6 decades,out of the hall with gorgeously which, half a century – in wide-opened arms. She ხანგრძლივმა შემოქმე- თბილისის საკონცერტო the Bolshoi Theater. was the only who დებითმა გზამ დაანგრია დარბაზში მისმა გამოჩე- could do it. ყველა სტერეოტიპი ნამ დაჩრდილა იმ საღა- She was 8 when Ilia Tavberidze ბალერინების ხანმოკ- მოს ყველა სხვა მოვლე- joined Moscow ლე კარიერის შესახებ. ნა. ასეთი დამამახსოვრ- ballet school. As საბალეტო სცენაზე ექვსი დება მაია – დარბაზში her parents were ათეული წლის განმავ- მდგომი, ულამაზესად under repression, she ლობაში იდგა, აქედან გაშლილი ხელებით. ასე got exiled to Sverdlovsk ნახევარი საუკუნე – დიდ მხოლოდ მას შეეძლო. where she first performed თეატრში. Dying Swan; this role was ილია თავბერიძე intended for Ana Pavlova, მოსკოვის საბალეტო სკოლაში რვა წლის ასაკში მიიყვანეს. რეპ- რესირებული მშობლების შვილი სვერდლოვსკში გადაასახლეს, სადაც პირველად შეასრულა „მომაკვდავი გედი“, ანა

Arabesque N25 43 xsovna Memory

გუგა Guga ძალიან სევდიანად დაიწყო ახალი თეატრალური New ballet season began with great loss. სეზონი. ტრაგიკული შემთხვევის გამო დაიღუპა თეატრის Tragically passed away ballet company soloist , საბალეტო დასის სოლისტი, ჩვენი მეგობარი გუგა (გიორგი) our friend Guga (Giorgi) Mshvenieradze. It was მშვენიერაძე. გუგას გარდაცვალება დიდი ტკივილია ჩვენი a huge pain for company members, his friends. დასისთვის, მისი მეგობრებისთვის. იგი სულ პატარა მოვიდა As a child, he came to theater from choreo- თეატრში ქორეოგრაფიული სასწავლებლიდან. გამოსაშვებ graphic school. On graduation day , he per- საღამოზე გამორჩეული იყო მის მიერ შერულებული formed outstandingly “Bluebird” variation from „ლურჯი ფრინველის“ ვარიაცია ბალეტიდან „მძინარე ballet “Sleeping beauty”. However,still being მზეთუნახავი“. თუმცა მას, ჯერ კიდევ სასწავლებლის choreographic school student ,he was given მოსწავლეს, პირველი როლი პროკოფიევის „რომეო და his firstrole in Prokofiev’s ballet “Romeo and ჯულიეტაში“ მისცეს. გუგა ბენვოლიოს ცეკვავდა – რომეოს Juliette”. Guga performed Benvilio – devoted ერთგულ მეგობარს. გუგა ცხოვრებაშიც ასეთი იყო – friend of Romeo. Guga had similar character in ერთგული და სანდო მეგობარი. life – he was devoted and trustworthy friend.

აღარ თავდება ჩვენთან ტრაგედიები. დავკარგეთ ნიჭიერი, Never ending tragedies. We lost a talented, თავის პროფესიაზე უზომოდ შეყვარებული ახალგაზრდა, რო- passionate about his profession young man. მელმაც თავისი შექმნილი საბალეტო ვებ–გვერდით გააერ- With the help of website he made, Guga united თიანა მსოფლიო ბალეტის პროფესიონალები და ბალეტის worldballet professionals and ballet fans. მოყვარულები. პატიოსანი, ერთგული, თავმდაბალი, ჭკვიანი, Honest, faithful, modest, intelligent, educated, განათლებული, ყოველთვის მზადმყოფი დახმარებისთვის... always ready to help ... I grieve that theater მე ვგლოვობ, რომ ასეთი ადამიანი დააკლდა თეატრს და ჩვენ and our country lost such person. I will always ქვეყანას. ყოველთვის მემახსოვრება გუგას სიცილი, რომე- remember Guga’s laughter, who tried in vain ლიც ამაოდ ცდილობდა ტექნიკის სიახლეები აეხსნა ჩემთვის. to explain to me technical novelties. I have lost ოჯახის წევრივით ახლო და საყვარელი ადამიანი დავკარგე. close family member and precious person. I get მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნების დასებიდან ვიღებ უამრავ countlesscondolences from companies around სამძიმარს. ნათელში გამყოფოს ღმერთმა, გუგა! the world. RIP, Guga! ნინო ანანიაშვილი Nina Ananiashvili

444444 Arabesque N25 ვებ-გვერდი Balletoman.com გუგას შექმნილია. შეიძლება The website Balletoman.com is launched by Guga. ითქვას, რომ დღეს იგი მსოფლიო საბალეტო სამყაროში და We can say that, today it is very popular among ბალეტომანებში დიდი პოპულარობით სარგებლობს. საიტის ballet fans and ballet world generally. One of the ყველაზე დიდი ღირსება ის იყო, რომ გუგა პოულობდა, ეძებდა biggest advantages of site was that Guga searched და აქვეყნებდა უნიკალურ ჩანაწერებს როგორც ბალეტის ის- and published unique records from the history of ტორიიდან, ასევე თანამედროვე რეპერტუარიდან. მსოფლიო ballet, as well as modern repertoire. Records of world სხვადასხვა თეატრებში გამართული პრემიერების ჩანაწე- premieres held at various theaters around the world რების ნახვა ამ საიტზე უმოკლეს დროში იყო შესაძლებელი. were available on website in shortest time. As a ამის გამო იგი უამრავ ბალეტომანს დაუმეგობრდა მთელი result, he became friends with numbers of ballet en- მსოფლიოს მასშტაბით, რომლებიც დიდ მწუხარებას გამოთქ- thusiasts around the world, who expressed deepest ვამენ ამ ტრაგიკული შემთხვევის გამო. condolences regarding this tragic accident.

ვერასოდეს ვიფიქრებდი ასე ხალისის გარეშე, I would never imagine that I had come უსუსურობის და სიცარიელის შეგრძნებით, გუ- to the theater so reluctantly, with the ლის ტკივილით ოდესმე თუ მომიწევდა თეატრში feeling of helplessness, emptiness and მოსვლა... თეატრში, რომელიც ჩვენ ყველას, pain... In a theater, that we all, together შენთან ერთად, ასე ძალიან გვიყვარდა... სცენას, with you, loved so much... the scene, რომელსაც ასე მოუთმენლად ველოდებოდით, which we were waiting so eagerly, will დააკლდება შენი ენერგია, სიყვარული და წარ- lack your energy, love and success ... მატება... ყველაფერი გაგრძელდება, ყველაფერს everything will carry on, as if everything მოევლება თითქოს, ოღონდ მუდმივად თავს has passed; but gentle Guga will con- გაგვახსენებს კეთილი გუგა, რომლის გარშემოც stantly remind about himself, to people ყოველთვის იტრიალებს ის ხალხი, რომელიც ასე who he loved with all his sincere heart. ძალიან და მთელი შენი თბილი გულით გიყვარ- Each day in theater, rehearsals and და. ძნელი იქნება შენს გარეშე თითოეული დღე performances will be tough without თეატრში, რეპეტიციები და სპექტაკლები. თურმე you. Now I realize how much we loved რა ძალიან გვყვარებიხარ, რა ცოტა დროში you, how many deeds you managed მოგისწრია ყველაფერი, ის რაც ადამიანმა to complete in short time, deeds that შეიძლება დღეგრძელი ცხოვრების ხარჯზეც ვერ many people can’t manage to complete მოახერხოს... შენ ყოველთვის ჩვენს გულებში იქ- in long lifetime... You will always stay in ნები, ჩვენს ფიქრებში და მოგონებებში დარჩები. our hearts, in our minds and memories. თან ძალიან ბევრი ადამიანი დატოვე ამქვეყნად Many people are left in this world who რომლებსაც გვიყვარხარ და გული დაგვწყვიტე. love you and whose hearts are broken. რადგან ბევრნი ვართ, ესე იგი დიდხანს იცხოვ- As we are many, it means you have რებ, იმიტომ, რომ მხოლოდ დროს შეუძლია long time to live, because the only thing შეაფასოს თუ რამდენად დიდებულია სიყვარუ- that can assess greatness of love is ლი ... time... ლანა მღებრიშვილი Lana Mghebrishvili

მისი საიტი Balletoman.com იყო His website has been such an im- ინფორმაცის უმნიშვნელოვანესი portant source of information to so წყარო მრავალი ადამიანისთვის. may people. Thoughts and prayers ვიზიარებ მისი ოჯახის და მეგობრე- to his family and friends. ბის მწუხარებას. მარგარეტ ვილისი Margaret Willis ბალეტის კრიტიკოსი, ლონდონი Ballet critic

განსაკუთრებული ადამიანი, რომელიც გვიყვარდა A special person,someone we loved და რომელსაც ვერასოდეს შეცვლის სხვა. ისინი and can never be replaced.Those we ვინც გვიყვარს არასოდეს გვტოვებენ; ისინი ჩვენს love don't go away,they walk beside გვერდით არიან ყოველდღე, ჩუმად, ჩვენგან შეუმჩ- us every day,unseen,unheard,but ნევლად, მაგრამ ახლოს. გვიყვარხარ, გვენატრები. always near.Still loved,still missed ნათელში გამყოფოს ღმერთმა, ძვირფასო გუგა. and very dear..Rest in Peace,Dear Guga. საშა ევთიმოვა Sasha Evtimova ქორეოგრაფი Choreograph

Arabesque N25 45 გაუსაძლისია სიცოცხლე, როცა შენნაირი Life is unbearable, when people like you, ადამიანები ასე ადრე მიდიან ამ ქვეყნიდან. pass ahead of time. Farewell my dear Guga! მშვიდობით ჩემო გუგა! Vasil Akhmeteli ვასილ ახმეტელი

მიმძიმს გუგაზე წარსულში საუბარი. სულ It is hard for me to talk about Guga in past. I მგონია, რომ მისი ჩვეული ღიმილით შემოვა always expect that he enters in directional სარეჟისოროში და მოკრძალებულად იკით- room with his usual smile and modestly asks ხავს რეპეტიციების განრიგზე. წლებია თეატ- about rehearsing schedule. For years have რში ვარ და არ მახსენდება შემთხვევა, როცა been working in theater, and I cannot recall გუგას დახმარება სთხოვეს და მან უარი უთხ- time when Guga refused to help. Perhaps რა. ალბათ საკუთარი საქმეების გადადებაც he had to postpone his own work, even ex- უწევდა, იღლებოდა კიდეც, მაგრამ უარის hausted, but he never refused. We have lost თქმა არ შეეძლო. უსაზღვროდ კეთილი და მორიდებული მეგობარი დავკარგეთ. infinitely kind and respectful friend. მაია ალფაიძე Maia Alpaidze

გუგა კარგი მეგობარი იყო – სანდო და თბილი. ამავე დროს ნიჭიერი მოცეკვავე, რომელმაც ვერ მოასწრო თავისი შესაძლებ- ლობების სრულად გამოვლენა; ადამიანი, რომლისგან არავის არ ახსოვს ოდნავი წყენა. ძალიან მძიმეა იმის გააზრება, რომ ის ჩვენთან აღარაა. უდიდესი დანაკლისი და ტკივილია ეს პირადად ჩემთვის. ჩვენ ახლო მეგობრები ვიყავით. დავით ანანიაშვილი

Guga was a good friend – trustworthy, sincere. At the same time he was talented dancer, who had not enough time to fully reveal his abilities; Person, who never caused even slightest displeasure. It is very hard to realize that he is no longer with us. Personally for me, it is the huge loss and pain. We were close friends. David Ananiashvili

გუგას თეატრში ბოლო წლებში დავუახ- ლოვდი. ჩვენ ერთად ბევრი საქმის გაკეთე- ბა მოგვიწია. სულ ბოლოს რაზეც ვიმუშა- ვეთ, ეს ნინო ანანიაშვილის ახალი ვებ- გვერდის შექმნა იყო. გუგასთან მუშაობა ძალიან სასიამოვნო და კომფორტული იყო. უაღრესად პასუხისმგებლობით სავსე და მოწესრიგებული შენგანაც იგივეს ითხოვდა. ალბათ, ჩვენ ამ თვისებებმაც დაგვაახლოვა. არ მახსენდება საქმე, რომელიც ხვალისთ- ვის გადავდეთ და არ გავაკეთეთ. იგი თავად იძლეოდა ამის მაგალითს. მას ჰქონდა ლამაზი სამომავლო ოცნებები და გეგმები, Me and Guga became acquainted during last years in theatre. We had რომელზეც ხშირად მიყვებოდა, მაგრამ a lot of work done together. Most recent joint work was creating a new web page for Nina Ananiashvili. Working with Guga was very pleasant სამწუხაროდ მისი განხორციელება ვერ and comfortable. Highly responsible and disciplined, he required the შეძლო. ცხოვრების ბოლომდე საშინლად same from others. Perhaps, these qualities brought us closer. I do not გამახსენდება აგვისტოს ის დღე, როცა recall the case, when did not complete work promptly and postponed დამირეკეს და შემატყობინეს გუგას ტრაგი- it until tomorrow. He himself served as a role model. He had beautiful კულად დაღუპვის ამბავი. მაგრამ გუგა ჩემს dreams and plans for the future, which he often shared with me, but ცხოვრებაში იმ გულწრფელი და საყვა- unfortunately he was unable to implement. All my lifel will remember the რელი მოგონებებით დარჩა, როგორიც ის terrible day of August when I wasinformed of Guga’s tragic death. For ყოველდღიურობაში იყო. me he will remain as frank and lovely memory, as he was in everyday life. Eka Shavliashvili ეკა შავლიაშვილი

4646 Arabesque N25 Ballet News „მე მიყვარს კლასიკური მუსიკა“ სუხიშვილების იუბილე

თბილისის კონ- ქართულ ნაციონალურ ბალეტს 70 წელი შეუსრულდა. „სუ- სერვატორიის ხიშვილების“ სახელით ცნობილ ანსამბლს იუბილე პრიმა-ბა- დიდ დარბაზში ლერინა ნინო ანანიაშვილმა მიულოცა: „სუხიშვილებმა, რო- კლასიკური მუსი- გორც მას სიყვარულით ეძახიან ჩვენთანაც და უცხოეთშიც, კის შემეცნებითი ქართული კულტურის და ჩვენი ქვეყნის არსებობის შესახებ მაშინ გააგებინეს მსოფლიოს, როცა ამ ქვეყნიდან გასვლა პროგრამა ერთი უდიდეს პრობლემას წარმოადგენდა. ნინო რამიშვილის წელია იმართება. და ილიკო სუხიშვილის მიერ შექმნილი ეს ანსამბლი ჩვენი ხელოვნების სახე- ქვეყნის იმიჯია, მისი სახეა. ამ ტრადიციებს უვლიან, ინახავენ, ლოვანი მოღვაწე- ავითარებენ და მომავალ თაობებს ზრდიან ჩემი მეგობრები ები მუსიკით დაინ- – ნინო და ილიკო. სუხიშვილებს – ქართულ ნაციონალურ ტერესებულ პატარა ბალეტს, დიდი სალამი და საუკეთესო საიუბილეო სურვი- აღსაზრდელებს საინტერესო შემეცნებით ლები ჩემგან და საქართველოს სახელმწიფო ბალეტისა- საუბრებს სთავაზობენ. 8 აპრილს მათ გან!“ საიუბილეო გალა-კონცერტი თბილისის საკონცერტო პრიმა-ბალერინა ნინო ანანიაშვილი დარბაზში 27 ივნისს გაიმართა და ანსამბლთან ერთად შეხვდა, რომელიც საბალეტო მუსიკის მასში მსოფლიო ბალეტის ვარსკვლავები ირმა ნიორაძე, ილზე ლიეპა, ილია კუზნეცოვი და ნინო ანანიაშვილი მონაწილეობდნენ. ნინო ანანიაშვილმა შესახებ ესაუბრა ბავშვებს. საუბართან სპეციალურად ამ კონცერტისთვის ილიკო სუხიშვილის მიერ დადგმული ერთად საღამოზე წარმოდგენილი იქნა ცეკვა „ილოური“ შეასრულა. ცეკვის დადგმის იდეა უძველესი კინოკადრების ფრაგმენტები კლასიკური ბალეტებიდან, მიხედვით გაჩნდა, რომელზეც სრულიად ახალგაზრდა ნინო რამიშვილი და რომლებსაც საბალეტო დასის და ქო- ილიკო სუხიშვილი ქართულ ჩოხებში ჩაცმულები ცეკვავენ. რეოგრაფიული სასწავლებლის აღსაზრ- დელები ასრულებდნენ. Sukhishvili Anniversary Georgian National Ballet celebrates 70th anniversary. Prima ballerina Nina I love classical music Ananiashvili congratulated Sukhishvili company: "Sukhishvili , as we call them here and abroad, managed to tell the world about Georgia and its culture by the It is over a year, Tbilisi State Conservatoire time, when leaving the country was considered nearly impossible. The company, holds classical music educational program, created by Iliko Sukhishvili and Nino Ramishvili, is the image of our country, its where prominent art professionals are face. These traditions are preserved, evolved and new generations are brought offering youngster music amateurs exciting up by my friends – Nina and Iliko. Sincere wishes to Sukhishvili from me and lectures. On April 8, they had a meeting Georgian National Ballet!” Gala concert, dedicated to anniversary, was held with prima-ballerina Nina Ananiashvili, in June 27 at Tbilisi Concert Hall; together with company, stars of world ballet who discussed ballet music. Together with Irma Nioradze, Ilse Liepa, Ilia Kuznetsov and Nina Ananiashvili participated in performance. Nina Ananiashvili, particularly for the concert, performed dance verbal material, fragments from classical Ilouri , staged by Iliko Sukhishvili. The idea of staging the dance was inspired ballets were presented by ballet company by old film scenes, where young Nino Ramishvili and Iliko Sukhishvili danced in and ballet school students. Georgian “chokhas”.

ნინო ანანიაშვილის გამოსვლები ტოკიოსა და Nina Ananiashvili performing in Tokyo მოსკოვში and Moscow 13 და 14 ივნისს ნინო ანანიაშვილი იაპონიაში ერთ-ერთი On 13-14 June Prima ballerina Nina Ananiashvili was invited საუკეთესო საბალეტო კომპანიის K-Ballets მიწვევით ტოკი- to perform in Tokyo, by one of the top ballet companies in ოში, ამ დასის საიუბილეო სპექტაკლებში მონაწილეობდა. Japan – K-Ballets. Prima ballerina performed leading role in პრიმა-ბალერინამ მთავარი პარტია იცეკვა ა. ადანის ბალეტში A.Adam’s ballet Le Corsaire. N. Ananiashvili got invitation „კორსარი“. მოწვევა ნინო ანანიაშვილმა K-Ballets-ს სამხატვ- from artistic director of the K-ballets, former principal dancer რო ხელმძღვანელის, ინგლისის სამეფო ბალეტის ყოფილი მოცეკვავის ტეცუია კუმაკავასაგან მიიღო. სპექტაკლები with the Royal Ballet-Tetsuya Kumakawa. Performances ტოკიოში, ბუნკამურას ორჩერდ ჰოლში გაიმართა, ხოლო 20 were held held in Tokyo, Bunkamura Orchard Hall; on June ივნისს იოკოჰამაში – კანაგავა კენმინ ჰოლში. ანანიაშვილს 20 one more performance in Yokohama , Kanagawa Kenmin პარტნიორობას დასის წამყვანი სოლისტი იუსუკე ოსოზავა Hall . Nina Ananiashvili was accompanied by leading soloist უწევდა. ტოკიოში მიმდინარე წელს ნინო ანანიაშვილის კიდევ of the company Yusuke Osozawa.This year, Nina Ananiashvili ერთი გამოსვლა შედგა. 11 სექტემბერს პრიმა– ბალერინამ performed once again in Tokyo. On September 11, prima-bal- Yokohama Minato Mirai Hall-ში მომაკვდავი გედი იცეკვა. lerina danced dying swan at Yokohama Minato Mirai Hall. საღამოში მონაწილეობდნენ იაპონელი მევიოლინე ტამაკი Japanese violinist Tamaki Kawakubo and pianist Susumu კავაკუბო და პიანისტი სუსუმუ აოიაჯი. Aoyagi participated in the evening as well. * * * 30 ოქტომბერს მოსკოვში, სტანისლავსკისა და * * * ნემიროვიჩ-დანჩენკოს მუსიკალურ თეატრში, On October 30, Frederick Ashton eve- ფრედერიკ ეშტონის ქორეოგრაფიის საღამო ning was held at Stanislavsky and გაიმართა. პროგრამაში წარმოდგენილი იყო Nemirovich-Danchenko Moscow Music ერთმოქმედებიანი ბალეტი „მარგარიტა და Theatre, Moscow. One act ballet Marguerite არმანი“, რომელშიც მონაწილეობდა პრიმა – and Armand was on stage with prima-balleri- ბალერინა ნინო ანანიაშვილი. მას პარტნიორო- na Nina Ananiashvili and guest soloist, world ბას ამ თეატრის მოწვეული სოლისტი, მსოფ- ballet star Sergei Polunin performing leading ლიო ბალეტის ვარსკვლავი სერგეი პოლუნინი უწევდა. roles.

Arabesque N25 47 dasi The Company ახალი 164-ე სეზონიდან საბალეტო დასში ახალი სოლისტები იქნენ მიღებულნი In new 164-th season new Ballet soloists were admitted

ფრენკ ვან ტონგერენი თბილისში ჰონგ ნუცა ჩეკურაშვილი, კონგის ბალეტიდან გადმოვიდა, სადაც 2012 ფრენკ ვან ტონგერენი. წლიდან ცეკვავდა. პროფესიული მომზადება „დონ კიხოტი“ მან თავდაპირველად ამსტერდამში, ნაციონა- NutsaChekurashvili, ლური ბალეტის აკადემიაში, შემდეგ კი ჰააგის Frank van Tongeren in სამეფო კონსერვატორიაში გაიარა. 2010 წელს, Don QuiXote ფრენკმა მიიღო ცეკვის ბაკალავრის დიპლო- მი და შეუერთდა ნორვეგიის ნაციონალურ ეკა სურმავა, დავით ანანიაშვილი. ბალეტს, შემდეგ კი ჰონგ-კონგის ბალეტში „ჟიზელი“ გადავიდა. თბილისის ოპერისა და ბალეტის EkaSurmava, თეატრში მან უკვე იცეკვა სოლო პარტია ჯორჯ David Ananiashvili ბალანჩინის ბალეტში „Symphony in C” და in Giselle ბაზილის პარტია „დონ კიხოტში“.

14 თებერვალს „ამაოს სიფრთხილეში“ ნი- Frank Van Tongeren joined company from კოლოზ ფეიქრიშვილმა პირველად იცეკვა Hong Kong Ballet, where he danced from 2012. მარცელინას როლი. He received professional training in Amster- dam, National Ballet Academy and later at 163-ე სეზონზე დასის ორ სოლისტს ჰქონდა პირ- the Royal Conservatory in The Hague. In 2010, ველი გამოსვა ჟიზელის პარტიაში. 26 აპრილს Frank received a bachelor's degree in dance ეკა სურმავამ პირველად იცეკვა ჟიზელი. მას performance and joined the Norwegian National პარტნიორობას უწევდა იონენ ტაკანო, ხოლო Ballet, from where he later moved to Hong Kong 10 მაისს ნინო სამადაშვილის და რიო კატოს დე- Ballet. He already danced solo parts in George ბიუტი შედგა. პირველი გამოსვლები ჰქონდათ Balanchine's ballet Symphony in C and Basil in „ჟიზელში“ 21 ივნისს ფილიპ ფედულოვს (გრაფი Don Quixote atTbilisi Opera and Ballet Theater. ალბერი) და თამარ ჯაშიაშვილს (მირტა). მაჩი მუტომ ინგლისის ნაციონალური ბალეტის სკოლა და ჰოლანდიის „დონ კიხოტში“ გამაშის როლი პირველად იცეკვა ნიკოლოზ ფეიქრიშვილმა, ქუჩის მოცეკ- ნაციონალური ბალეტის აკადემიაში დაამთავრა. მაჩი ნორვეგიის ნაციო ვავე – თამარ ჯაშიაშვილმა. ნალურ ბალეტსა და ჰონგ კონგის ბალეტის კორდებალეტში ცეკვავდა. 2015 წლის აგვისტოდან მაჩი თბილისის ზ.ფალიაშვილის სახელობის ოპერისა 21 ნოემბერს „დონ კიოხტში“ ბაზილის პარტიაში და ბალეტის თეატრის სოლისტია. არის რამდენიმე კონკურსის ლაურეატი. პირველად გამოვიდა ფრენკ ვან ტონგერენი, 2005 წელს მან იაპონიის საბალეტო კონკურსზე პირველი ადგილი მიიღო, რომელიც ნუცა ჩეკურაშვილს უწევდა პარტნი- ორობას. მერსედესის პარტია და ბოლერო ამაე 2015 წელს კორეის ბალეტის ფონდის ჯილდო დაიმსახურა კორეის საერ- დღეს პირველად იცეკვა შორენა ხაინდრავამ. თაშორისო საბალეტო კონკურსზე. თბილისის ოპერის თეატრის დასში მან უკვე იცეკვა სოლო პარტია ჯორჯ ბალანჩინის ბალეტში „Symphony in C”. On February 14,Nikoloz Peikrishvili performed Marceli- Machi Muto graduated from English National Ballet School and the Dutch Nation- na’s role in La fille mal gardee, for the first time. al Ballet. Machi danced in corps de ballet at Norwegian National Ballet and Hong In 163th season two company soloists performed Kong Ballet. Since August 2015, she is soloist at Tbilisi Opera and Ballet Theater. for the first time Giselle’s part. On April 24, Eka Machi won several competitions. In 2005, she took first place at the Ballet Compe- Surmava danced Giselle for the first time. She tition in Japan, as well as received award in Korea International Ballet Competition in was accompanied by Yonen Takano, while on 2015. By now, she has danced solo part in George Balanchine's ballet Symphony in C. May 10, debut of Nino Samadashvili and Rio Kato was held. On June 21, the first-time performances in Giselle had Philip Fedulov (Albert) and Tamar Jashiashvili (Myrta). Gamache role in Don Quixote was performed for the first time by Nikoloz Peikrishvili, whereas street dancer – Tamar Jashiashvili. On November 21, Frank Van Tongeren danced Ba- sil in Don Quixote accompanied by Nutsa Cheku- rashvili. Mercedes part and bolero was performed ელიეზე სოლიე სამუდიო მარინიმ პანამის ცეკვის ეროვნულ სკოლაში და by Shorena Khaindrava for the first time. რაისა გუტიერეს აკადემიაში მიიღო განათლება. იყო პანამის ეროვნული ბალეტის სოლისტი. მის რეპერტუარშია წამყვანი როლები ბალეტებში „ბაიადერა“, „ჟიზელი“, „მაკნატუნა“, „სილვია“, „კორსარი“, „დონ კიხო- ტი“, „კოპელია“ და სხვა. ელიეზე მარინი თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრის მოწვეული სოლისტია. Eliese Solie Samudio Marini received tutoring at Panama national dance school and Raisa Guterres Academy.He was soloist at Panama National Ballet. His repertory includes leading roles in ballets: La Bayadere, Giselle, Nutcracker, Sylvia, Le Corsaire, Don Quixote, Coppelia and others. Marini is guest soloist at the Tbilisi Opera and Ballet Theater.

საბალეტო დასს ასევე შეუერთდნენ ჯონ აბონანტი და დიეგო ბუტილიონე. Furthermore, John Abonanty and Diego Buttiglione joined ballet company.

ნინო სამადაშვილი. 4848 ArabesqueArabesque N24N25 N25 „ჟიზელი“ Nino Samadashvili in Giselle Friends of qarTuli baletis megobarTa sazogadoeba THE GEORGIAN BALLET

სეზონი 164 SEASON ტოშიო და ჰარუე კაიტანი ოქრო / GOLD COUPLE Toshio and Harue Kaitani შომბი შარპი და სარა უოტერსონი ოქრო / GOLD COUPLE Shombi Sharp and Sarah Watterson ნიკ და კარო უილკესი ოქრო / GOLD COUPLE Caro and Nick Wilkes ენიდ და ოლივიერ ბიურკი ოქრო / GOLD COUPLE Enid and Olivier Burki ოქრო / GOLD COUPLE ანდრეას ჰეიდინგსფელდერი Andreas Heidingsfelder ოქრო / GOLD COUPLE გიორგი ჭირაქაძე და სარა ულიამსონი George Chirakadze and Sarah Williamson ოქრო / GOLD COUPLE პოლ და მილა ჰოლოუეი Paul and Mila Holloway პამელა ჰლივა-ოლივერ ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Pamela Hlywa-Oliver რებეკა ობრაიენი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Rebecca O’Brien სუზანა ჰერმანი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Zsuzsanna Herman ქეროლაინ ფორესტიერი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Caroline Forestier ფილიპ ლიმეტ დევუეზი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Philippe Limet Dewez სიუზან ჩენონი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Susanne Channon მაკა გოცირიძე ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Maka Gotsiridze ვიქტორია შტორმი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Victoria Shtorm ქრისტოფერ გრინფილდი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Christopher Greenfield პატრიკ ჰონეფი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Patrick Honnef ფრანჩესკა ჰიუემერ კელი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Francesca Huemer Kelly დევიდ ლოურენს ლი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL David Lawrence Lee ანა ბუთჩარტი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Anna Butchart ხათუნა ცხადაძე ოქრო / GOLD INDIVIDUAL KHATUNA TSKHADADZE ორსოლია საროსი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Orsolya Sárossy სტიუარტ ნელსონი და ლესლი ბაქსტერი ვერცხლი / SILVER COUPLE Stuart Nelson and Lesley Baxter უილიამ და მილაგროს ლაჰუე ვერცხლი / SILVER COUPLE William and Milagros Lahue ნედ და კაროლ პენნოკი ვერცხლი / SILVER COUPLE Ned and Carol Pennock აოიბეან ო’კოფი და ნიელს სკოტი ვერცხლი / SILVER COUPLE Aoibheann O’Keeffe and Niels Scott გიედრიუს პუოდჟიუნასი და ივეტა გედვილაიტე ვერცხლი / SILVER COUPLE Giedrius PuodZiUnas and Iveta Gedvilaite პრიტ და პირიო ტურკ ვერცხლი / SILVER COUPLE Priit and Pirjo Turk მარტინა ქვიქ და ლეიფ ერიქსონი ვერცხლი / SILVER COUPLE Martina Quick and Leif Eriksson არჩილ კუბლაშვილი და ლუბა პროცივა ვერცხლი / SILVER COUPLE Archie Kublashvili and Luba Protsiva ულე სუსალუ ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Ülle Soosalu სირიე ლაიდვე ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Sirje Laidvee ვიქტორია აქუინი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Victoria Acquin კარლ უაქერმანი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Carl Wackerman ჟოელ ვილი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Joëlle Viel ეუდოსია ანდო ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Eudosia C. Andoh თომას პერნიცკი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL TomáS Pernický მარტინ მაქსმილიან კაიზერი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Martin Maxmilian Kaiser პლამენ ბონჩევი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Plamen Bonchev ლენა კილაძე ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Lena Kiladze ნანა დვალი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Nana Dvali ქრეიგ ბონეტი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Craig Bonnett იოჰანეს უერნერი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Johannes Werner ბენჯამენ ფაინი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Benjamin Paine

სტიპენდიის სპონსორები / Scholarship Sponsors

პატრისია და ლუის ფაორო – ქეითი ფაოროს ხსოვნისათვის Patricia and Louis Faoro – In Memory of Cathy Faoro „საქართველოს ამერიკელი მეგობრები“ American Friends of Georgia

დამატებითი ინფორმაციისათვის გთხოვთ მოგვწეროთ: For additional information, please email: Frends. [email protected]