Landgebruiksveranderingen Waarderen in Vlaanderen Natuurrapport - Aan De Slag Met Ecosysteemdiensten Technisch Rapport

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Landgebruiksveranderingen Waarderen in Vlaanderen Natuurrapport - Aan De Slag Met Ecosysteemdiensten Technisch Rapport HOOFDSTUK 4 Landgebruiksveranderingen waarderen in Vlaanderen Natuurrapport - Aan de slag met ecosysteemdiensten Technisch rapport Wouter Van Reeth, Katrijn Alaerts, Maarten Stevens, Luc De Keersmaeker, Peter Van Gossum, Els Verachtert Auteurs: Wouter Van Reeth1, Katrijn Alaerts1, Maarten Stevens1, Luc De Keersmaeker1, Peter Van Gossum1, Els Verachtert2 1Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek,2 VITO Het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) is het Vlaams onderzoeks- en kenniscentrum voor natuur en het duurzame beheer en gebruik ervan. Het INBO verricht onderzoek en levert kennis aan al wie het beleid voorbereidt, uitvoert of erin geïnteresseerd is. Vestiging: INBO Brussel Kliniekstraat 25, 1070 Brussel www.inbo.be e-mail: [email protected] Wijze van citeren: Van Reeth W., Alaerts K., Stevens M., De Keersmaeker L., Van Gossum P., Verachtert E., (2016). Hoofdstuk 4 – Landgebruiksveranderingen waarderen in Vlaanderen (INBO.R.2016.12342907). In Van Gossum. et al. (eds.), Natuurrapport – Aan de slag met ecosysteemdiensten. Technisch rapport. Mededelingen van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, INBO.M.2016. 12342456, Brussel D/2017/3241/69 INBO.R.2016.12342907 dx.doi.org/10.21436/inbor.12342907 Verantwoordelijke uitgever: Maurice Hoffmann Druk: Managementondersteunende Diensten van de Vlaamse overheid Foto cover: Y. Adams / Vildaphoto.net © 2016, Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek Hoofdstuk 4. Landgebruiksveranderingen waarderen in Vlaanderen Natuurrapport – Aan de slag met ecosysteemdiensten Technisch Rapport Wouter Van Reeth, Katrijn Alaerts, Maarten Stevens, Luc De Keersmaeker, Peter Van Gossum en Els Verachtert INBO.R.2016.12342907 Voorwoord Dit hoofdstuk van het Natuurrapport 2016 presenteert een studie naar de geïntegreerde waardering van landgebruiksveranderingen. We concentreren ons op twee actuele thema’s in het natuur-, milieu-, ruimtelijk en landbouwbeleid, namelijk erosiebestrijding en bosuitbreiding. Voor elk thema vergelijken we drie alternatieve scenario’s aan de hand van twintig ecologische, maatschappelijke en economische waarde-indicatoren. De scenario’s beschrijven telkens drie alternatieve sets van landgebruiksveranderingen. Zij verschillen qua (1) omvang, (2) locatie en (3) aard van de verandering (bv. andere bodembedekking of andere beheervormen). Die drie elementen weerspiegelen de normatieve keuzen waarrond elk scenario is opgebouwd. Voor sommige aspecten van de scenario’s kon worden voortgebouwd op bestaand beleid. Voor andere aspecten dienden de onderzoekers zelf aannames of keuzen te maken, wegens een minder sterk geëxpliciteerd beleid, of wegens onvoldoende tijd voor een meer participatieve scenario-ontwikkeling met betrokken beleidsdiensten of belanghebbenden. De scenario’s zijn dan ook niet in al hun aspecten een doorslag van een vaststaand of politiek gedragen beleid, of van in uitvoering zijnde beleidsprogramma’s. Ze vormen wel ‘kijkrichtingen’ op basis van een aantal normatieve visies die richtinggevend zijn in het politiek en maatschappelijk debat rond deze thema’s. Enkele voorbeelden van die visies zijn het streven naar de toename van de bosbedekkingsgraad in Vlaanderen, bijvoorbeeld nabij dichtbevolkte en bosarme gebieden; de instandhouding van biodiversiteit; het aanpakken van de erosieproblematiek; de mogelijke bijdragen vanuit natuur- en landbouwbeleid aan het bestrijden (mitigeren) van de klimaatverandering; en het vermijden van een verdere druk op landbouwinkomsten, gezien de economische en maatschappelijke uitdagingen waar de landbouwsector voor staat. We waarderen en vergelijken de scenario’s aan de hand van een aantal criteria of waarden, die we samenbrachten in twintig waarde-indicatoren. Die indicatoren verwijzen naar de respectievelijke doelstellingen van de scenario’s, en naar een aantal neveneffecten die mee worden onderzocht. Alle indicatoren hebben betrekking op kenmerken van ecosystemen, op ecosysteemdiensten en op hun maatschappelijke en economisch belang. Geïntegreerde waardering streeft niet naar het reduceren of aggregeren van deze waarden in één alles-samenvattende index of waarde-eenheid. Ze ambieert ook geen integrale of exhaustieve behandeling van álle facetten van de onderzochte landgebruiksveranderingen. Ze streeft wel naar het combineren van invalshoeken om na te gaan waar zich mogelijke synergieën (win-winsituaties) of keuzen (trade-offs) voordoen, en wie daarvan voor- en nadelen ondervindt. Het doel van de waarderingsstudie is niet om één beste of optimaal scenario of beleidspad voor bosuitbreiding of erosiebestrijding voor te stellen. De scenario’s vormen veeleer ‘wat… als… ? – oefeningen, die alternatieve landgebruiksveranderingen vanuit meerdere invalshoeken vergelijken, en zoeken naar scenario- overschrijdende patronen, inzichten en aanbevelingen. Rond waardering werd de voorbije decennia heel wat onderzoek verricht, vanuit diverse kennisgebieden en wetenschappelijke disciplines, en aan de hand van verschillende methoden en procedures. We bouwen in deze studie voort op de kennisbasis ontwikkeld in het Natuurrapport 2014. Waar mogelijk werden inzichten uit recente onderzoeksprojecten (bv. ECOPLAN), ecosysteemassessments (bv. UK-NEA, IPBES) en wetenschappelijke literatuur toegevoegd. We kunnen de kenmerken van ecologische, maatschappelijke en economische systemen weliswaar wetenschappelijk beschrijven, maar de brede scope van de thema’s noopt tot selectiviteit in de aspecten, criteria en toegepaste methoden. Die selectiviteit brengt keuzes mee en introduceert subjectieve, ethische en politiek geladen elementen in de studie. Door zo transparant mogelijk die keuzen of aannames te beschrijven en becommentariëren, kunnen we die selectiviteit en subjectiviteit zichtbaar maken. Dit kan helpen om tendentieuze of ideologisch geladen analyses te vermijden, en de lezer/gebruiker van deze studie te tonen waar andere keuzen mogelijk zijn, met mogelijk andere of aanvullende conclusies. Geïntegreerde waardering is dan ook geen ‘techniek’ die erop gericht is om alternatieve beleidskeuzen te ‘objectiveren’. Ze omvat veeleer een aanpak om de subjectieve en normatieve elementen, onlosmakelijk verbonden met scenario’s en waardering, zichtbaar te maken. We hopen dat ze op die manier transparantie kan creëren in een politiek en maatschappelijk debat, dat kleur durft te bekennen omtrent de waarden en keuzen waarrond het biodiversiteits- en omgevingsbeleid zich de volgende jaren zal ontwikkelen. Dit rapport kwam mee tot stand dankzij de suggesties, expertise en ondersteuning van heel wat collega’s, binnen en buiten het INBO. Die varieerden van advies over de ihd-bosuitbreiding, hulp bij de interpretatie van de bodemkaart en het framen van de sectorale strijd om de open ruimte in Vlaanderen, tot het beschikbaar stellen van 2 INBO.R.2016.12342907 www.inbo.be landbouweconomische data en allerhande GIS-analyses voor het berekenen en karteren van de scenario’s. De auteurs wensen, naast de lectoren achteraan in dit rapport vermeld, hun dank uit te drukken aan prof. Kris Verheyen (UGent), Hans Van Calster, Suzanna Lettens, Toon Spanhove, Carine Wils, Pieter Vandenbroucke en Toon Van Daele (INBO), Lien Poelmans, Maarten Van der Meulen en Leo De Nocker (VITO), Leen Franchois (Boerenbond) en Bart Van der Straeten (Departement Landbouw en Visserij). Wij hopen dat we hun suggesties en inzichten op een correcte en verantwoorde wijze hebben toegepast in dit rapport. De inhoud en de conclusies blijven natuurlijk voor rekening van de auteurs. Hoofdlijnen en aanbevelingen De ons omringende landschappen maken deel uit van een sociaal-ecologisch systeem dat we, afhankelijk van het schaalniveau, anders ervaren en waarderen. Als gevolg van eeuwenlange landgebruiksveranderingen bestaat dit landschap uit een mix van groene en grijze infrastructuur. Landgebruiksveranderingen beïnvloeden de bundel van ecosysteemdiensten en andere diensten die die landschappen ons leveren. Geïntegreerde waardering levert informatie op die kan helpen om alternatieve landgebruiksveranderingen op een meer volledige en meer transparante wijze af te wegen. Geïntegreerde waardering vergelijkt en toetst alternatieve scenario’s of beleidsopties aan de hand van een selectie van ecologische, maatschappelijke en economische waarden. Veeleer dan uiteenlopende waarden te reduceren tot één eenheid, index of kengetal, streeft geïntegreerde waardering ernaar om uiteenlopende waardentypen naast elkaar te plaatsen, zodat ze zichtbaar blijven in het debat. De ecologische, maatschappelijke en economische waarden kunnen betrekking hebben op kenmerken van ecosystemen (bv. oppervlaktes, populaties, ecosysteemfuncties), op ecosysteemdiensten (bv. luchtzuivering, voedselproductie) of andere diensten (bv. huisvesting, mobiliteit) die sterk door de mens beïnvloede systemen ons leveren, en op de maatschappelijke en economische effecten daarvan (bv. gezondheid, veiligheid en inkomenszekerheid). In deze studie besteden we vooral aandacht aan veranderingen ecosysteemkenmerken en ecosysteemdiensten, en een aantal maatschappelijke en economische effecten daarvan. Relationele, sociaal-culturele waarden verwijzen naar wat wij beschouwen als een goed en menswaardig leven, onder meer op basis van de relatie met onze leefomgeving en het landschap. Het optimaliseren van deze waarden is slechts relevant in zoverre voldaan is aan fundamentele waarden, die verwijzen naar menselijke overleving. Economische waardering berekent monetaire ruilwaarden. Dit veronderstelt dat wat gewaardeerd wordt, vervangbaar of compenseerbaar is door iets
Recommended publications
  • Distribution of the Belgian Earwigs (Dermaptera)
    1908): a new species for the fauna of Belgium TAVERNIER J.M. & WOUTERS K., 1989. - Check-list (Isopoda Trichoniscidae). Bulletin et Annales de la of the terrestrial Isopoda (Crustacea) of Belgium. Societe royale beige d'Entomologie. 137: 29-31. In: WOUTERS K. & L. BAERT (Ed.), SHMALFUSS H., 2003. - World catalog of terrestrial Verhandelingen van het symposium "Invertebraten isopods (lsopoda: Oniscidea). Stuttgarter Bei~dige van BelgHf', KBIN, Brussel, 169-172. 1 zur Naturkunde, Seria A, Nr. 654. ' Bulletin S.R.B.E.IK.B. V.E .• /43 (2007) : 25-29 Distribution of the Belgian earwigs (Dermaptera) byKoenLOCK Merelstraat 27, B-9000 Gent ( e-mail : Koen_ [email protected]). Abstract Seven species of Dermaptera occur in Belgium, three of which are new for the Belgian fauna: Euborellia moesta (GENE 1839), Labidura riparia (P ALLAS 1773) and Forficula decipiens GENE 1832. All published records of Chelidura acanthopygia (GENE 1832) in Belgium actually belong to the recently described specfes C. guentheri (GAL VAGNI 1994). The three remaining species had already been reported preViously: Labia minor {LINNAEUS 1758), Apterygida media (HAGENBACH 1822) and Forficula auricularia LINNAEUS 1758. An overview was made of the literature about the Belgian earwigs, a checklist for the species occurring in Belgium is given and distribution maps of all the species are presented. Keywords : distribution maps, checklist, Belgium. Samenvatting In Belgie komen zeven soorten Dermaptera voor waarvan drie soorten nieuw zijn voor de Belgische fauna: Euborellia moesta (GENE 1839), Labidura riparia (PALLAS 1773) en Forficula decipiens GENE 1832. Alle gepubliceerde waarnemingen van Chelidura acanthopygia (GENE 1832) in Belgie behoren eigenlijk tot de recent beschreven soort C.
    [Show full text]
  • EIP-AGRI Seminar 'Promoting Creativity and Learning Through
    EIP-AGRI Seminar ‘Promoting creativity and learning through agricultural knowledge systems and interactive innovation’ 3-4 December 2015 Dublin, Ireland All information of the workshop available on www.eip-agri.eu at the event webpage http://ec.europa.eu/eip/agriculture/node/1336 Flemish information centre for agriculture Griet Lemaire Innovative agricultural media Background 1980 - 1990’s: Hormon scandals, crises (swine flu), animal welfare, manure surpluses,… Very bad perception of agriculture Stereotyped image of agriculture in the media Agricultural sector experienced the need for an independant organization that shows a true image of agriculture in Flanders Foundation of VILT • In 1996 • Non-profit organisation • Public and private collaboration • Flemish government • 5 Flemish provinces • Interest groups (supply chain agriculture) • 2 farmers organisations • 2 financial institutions Financial contribution (70% public – 30% private) Seat on the Board of Directors Mission statement “Promoting and stimulating a better knowledge and understanding of the Flemish agriculture through independant information and communication.” Take-off: searching phase • First 5 years • 1 employee • 1997: first research on public perception of agriculture • Agricultural education towards schools: mobile exhibition • Project approach: animal welfare, renewable energy,… • Magazine VILT-Info • target audience: consumer • showing the efforts of farmers on environment, animal welfare, etc. Growing up • 2000: Launch of www.vilt.be • Website with information
    [Show full text]
  • The Care Farming Sector in the Netherlands: a Reflection on Its Developments and Promising Innovations
    sustainability Article The Care Farming Sector in The Netherlands: A Reflection on Its Developments and Promising Innovations Jan Hassink 1,* , Herman Agricola 2, Esther J. Veen 3 , Roald Pijpker 3 , Simone R. de Bruin 3,4, Harold A. B. van der Meulen 5 and Lana B. Plug 3 1 Wageningen Plant Research, Wageningen University & Research, 6700AA Wageningen, The Netherlands 2 Wageningen Environmental Research, Wageningen University & Research, 6700AA Wageningen, The Netherlands; [email protected] 3 Department of Social Sciences, Wageningen University & Research, 6700 EW Wageningen, The Netherlands; [email protected] (E.J.V.); [email protected] (R.P.); [email protected] (S.R.d.B.); [email protected] (L.B.P.) 4 Centre for Nutrition, Prevention and Health Services, National Institute for Public Health and the Environment, 3720 BA Bilthoven, The Netherlands 5 Wageningen Economic Research, Wageningen University & Research, 2502 LS The Hague, The Netherlands; [email protected] * Correspondence: [email protected]; Tel.: +31317480576 Received: 3 April 2020; Accepted: 4 May 2020; Published: 7 May 2020 Abstract: This paper describes the development of care farming in the Netherlands, one of the pioneering countries in this sector, where care farming has developed into a very diverse sector, with some farmers focussing primarily on agricultural production and others more specifically on providing care services. Care farms are increasingly open to a diversity of participants. The sector has become professionalised with the establishment of strong regional organisations and a steady growth increase in revenues, providing employment opportunities and boosting the economy of rural areas. In this paper, we highlight two promising innovations in care farming: education for school dropouts and the establishment of social farming activities in cities.
    [Show full text]
  • The Pursuit of Agroecological Principles by Flemish Beef Farmers
    The pursuit of agroecological principles by Flemish beef farmers Advancing towards a body of thought for sustainable food systems Louis TESSIER Thèse présentée en vue de l’obtention du grade de Docteur en sciences agronomiques et ingénierie biologique Encadrée par : Philippe BARET (UCL) et Fleur MARCHAND (ILVO, UA) JURY: Président Pierre BERTIN (UCL) Membres Jo BIJTTEBIER (ILVO) Pierre GASSELIN (INRA) Patrick MEYFROIDT (UCL) Rebecka MILESTAD (KTH) Collection de thèses de l’Université catholique de Louvain, 2021 The pursuit of agroecological principles by Flemish beef farmers This research was financed by the Flanders Research Institute for Agriculture, Fisheries and Food Own Capital Fund (EV-ILVO) and conducted at the ILVO Social Science Unit in Merelbeke over the period of November 2016 to October 2020, in cooperation with the research group SyTra at the Earth & Life Institute in Louvain- la-Neuve. The fruit of this cooperation is the doctoral dissertation presented in this manuscript. Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek – Landbouw & Maatschappij Burgemeester Van Gansberghelaan 115 9820 Merelbeke (Belgium) Unversité catholique de Louvain-La-Neuwe, Earth & Life Institute, Transition of Food Systems Croix du Sud 2, B367 1045 Louvain-La-Neuve (Belgium) Diffusion : www.i6doc.com, l’édition universitaire en ligne Sur commande en librairie ou à Diffusion universitaire CIACO Grand-Rue, 2/14 1348 Louvain-la-Neuve, Belgique Tél. 32 10 47 33 78 Fax 32 10 45 73 50 [email protected] Distributeur pour la France : Librairie Wallonie-Bruxelles 46 rue Quincampoix - 75004 Paris Tél. 33 1 42 71 58 03 Fax 33 1 42 71 58 09 [email protected] 2 Be ruthless with systems, be kind with people.
    [Show full text]
  • D3.1 Report on Current Farm Demographics and Trends
    Project acronym: SURE-Farm Project no.: 727520 Start date of project: June 2017 Duration: 4 years D3.1 Report on current farm demographics and trends Work Performed by P3 (OCILVO), in cooperation with P12 (IAMO) Jo Bijttebier1, Isabeau Coopmans1, Franziska Appel2, Ilkay Unay Gailhard2, Erwin Wauters1 1 Flanders Research Institute for Agriculture, Fisheries and Food 2Leibniz Institute of Agricultural Development in Transition Economies (IAMO) Contact: [email protected] Due date 31 May 2018 Version/Date 31 May 2018 Work Package WP 1 Task T 3.1 Task lead OCILVO Dissemination level Public Report on current farm demographics and trends This Project has received funds from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under Grant 2 Agreement No. 727520 Report on current farm demographics and trends INDEX 1 INTRODUCTION ............................................................................................................................ 6 1.1 Resilience of European farming systems ............................................................................ 7 1.2 Farm demographics and farm structural change ............................................................... 8 1.3 Farm demographics and resilience ................................................................................... 10 2 CASE-STUDY REGIONS ............................................................................................................... 12 3 DATA COLLECTION ....................................................................................................................
    [Show full text]
  • Downloads/Ministerium/Beiraete/Duengungsfragen/Orgduengung
    water Article The Impact of Agricultural Production and Policy on Water Quality during the Dry Year 2018, a Case Study from Germany Susanne Klages *, Claudia Heidecke and Bernhard Osterburg Coordination Unit Climate, Johann Heinrich von Thünen-Institute, Bundesallee 49, 38116 Braunschweig, Germany; [email protected] (C.H.); [email protected] (B.O.) * Correspondence: [email protected]; Tel.: +49-531596-1111 Received: 14 March 2020; Accepted: 18 May 2020; Published: 26 May 2020 Abstract: The hot summer of 2018 posed many challenges with regard to water shortages and yield losses, especially for agricultural production. These agricultural impacts might further pose consequent threats for the environment. In this paper, we deduce the impact of droughts on agricultural land management and on water quality owing to nitrate pollution. Using national statistics, we calculate a Germany-wide soil surface nitrogen budget for 2018 and deduce the additional N surplus owing to the dry weather conditions. Using a model farm approach, we compare fertilization practices and legal restrictions for arable and pig breeding farms. The results show that, nationwide, at least 464 kt of nitrogen were not transferred to plant biomass in 2018, which equals an additional average nitrogen surplus of 30 kg/ha. The surplus would even have amounted to 43 kg/ha, if farmers had continued their fertilization practice from preceding years, but German farmers applied 161 kt less nitrogen in 2018 than in the year before, presumably as a result of the new implications of the Nitrates Directive, and, especially on grassland, owing to the drought. As nitrogen surplus is regarded as an “agri-drinking water indicator” (ADWI), an increase of the surplus entails water pollution with nitrates.
    [Show full text]
  • Could Social Farming Be a Strategy to Support Food Sovereignty in Europe?
    land Article Could Social Farming Be a Strategy to Support Food Sovereignty in Europe? Antoni F. Tulla and Ana Vera * Department of Geography, Universitat Autònoma de Barcelona, 08193 Bellaterra (Barcelona), Spain; [email protected] * Correspondence: [email protected] Received: 12 February 2019; Accepted: 26 April 2019; Published: 30 April 2019 Abstract: Food sovereignty (FS) aims to obtain value-added products in proximity agriculture (PA) in order to achieve food security in a country. Social farming (SF) can help to develop this PA as well as favoring integration of people at risk of social exclusion (RSE). The methodology includes a review of the literature, a survey of 161 SF projects in Catalonia, and ten selected in-depth interviews. “Social Return on Investment” (SROI) methodology is also applied to assess the efficiency of the projects analyzed. The results show the economic, social, and environmental viability of the majority of the SF projects which, also favored by FS and PA, allows the development of innovative experiences and sustainable forms of governance. SF has been carried out in different ways in European countries, although with the common aims of benefitting people at RSE, and using the natural environment and PA through projects basically promoted by Third Sector entities. Management of these projects is in the hands of foundations and non-profit companies making top-down decisions, and in cooperatives and associations, where decision-making is bottom-up. It can be concluded that the promotion of SF can favor PA, and therefore, FS in Europe. Keywords: Catalonia; Europe; food sovereignty; governance; people at risk of social exclusion; proximity agriculture; social farming; social return on investment; Third Sector 1.
    [Show full text]
  • Organic in Europe PROSPECTS and DEVELOPMENTS Editor and Publisher
    ORGANIC IN EUROPE PROSPECTS AND DEVELOPMENTS EDITOR AND PUBLISHER: IFOAM EU Group, FiBL and CIHEAM-IAMB IFOAM EU Group Rue du Commerce 124, BE - 1000 Brussels, Belgium Phone: +32 2280 1223 - Fax: +32 2735 7381 [email protected] www.ifoam-eu.org EDITORS: Stephen Meredith and Helga Willer PRODUCTION SUppORT: Laura Ullmann, Ann-Kathrin Trappenberg, Laura Maeso and Kathleen Delage COUNTRY REPORT AND STATISTICAL DATA COLLECTION, DRAFTING AND EDITING: FiBL Projekte GmbH LANGUAge EDITING: Alastair Penny SpeCIAL THANKS FOR THEIR CONTRIBUTIONS TO: Bram Moeskops, Emanuele Busacca, Antje Kölling, Gianluigi Cardone and Patrizia Pugliese, Marie Reine Bteich, Lina Al-Bitar, Virginia Belsanti, Jürn Sanders, Otto Schmid, Diana Schaack and all ORGANIC national experts who contributed to the country reports. DESIGN AND LAYOUT: fuel.bvba/sprl – www.fueldesign.be The opinions expressed by the authors are their own and do not necessarily reflect the opinion of IFOAM EU. While all IN EUROPE efforts were taken to ensure the accuracy of the publication’s content and to collect statistics and reports from all countries, errors and omissions cannot be entirely ruled out. Corrections and additional content should be sent in writing to helga. [email protected]. Should revisions or additional content be necessary they will be published at: www.ifoam-eu.org. PROSPECTS AND PARTNERS: DEVELOPMENTS SUPPORTERS: Green Organics This publication was printed on FSC certified paper, by an FSC Chain of Custody certified printer, making use of vegetable inks. FOREWORD The organic movements are custodians of good food and good farming promoting the diversity of European food culture, safeguarding the long-term vitality of our countryside and contributing to development of a truly green economy underpinned by agro-ecological approaches.
    [Show full text]
  • Organic Food and Farming in Flanders Editor: Lieve De Cock
    Research 2013 - 2014 Research Organic Food and Farming in Flanders Editor: Lieve De Cock Digital version: www.nobl.be Merelbeke, April 2015 ISBN number: 9789040303654 EAN: 9789040303654 Limitation of liability: This publication has been prepared by the editor with the utmost care and accuracy. However, there is no guarantee about the accuracy or completeness of the information in this publication. The user of this publication renounces any complaint against the editor, of any kind, regarding the use of the information made available through this publication. Under no circumstances shall the editor be liable for any adverse consequences arising from the use of the information made available through this publication. Organic Food and Farming in Flanders Research 2013-2014 Content Organic Food and Farming in Flanders: Research 2013-2014 Organic agriculture in Flanders 11 • Organic agriculture in Flanders in 2014 12 Research organisation 15 • Government of Flanders supports research for organic agriculture 16 • Organic farmers’ networks (Biobedrijfsnetwerken) 18 • CCBT vzw – Coordination of applied research on organic farming 20 • NOBL: Reflecting together on research about organic food and farming in Flanders 22 • The Flemish Organic Research and Knowledge network: Bridging research and practice 24 • The Research strategy for organic food and farming Flanders 26 • Organic agriculture as teacher for and student of conventional agriculture 28 • Agro-ecology: a new perspective on agriculture 30 Robust organic production systems – arable crop
    [Show full text]
  • The Potential of Reduced Tillage Agriculture in Flanders
    THE POTENTIAL OF REDUCED TILLAGE AGRICULTURE IN FLANDERS KAROLINE D’HAENE Promotors: Prof. Dr. ir. S. De Neve Prof. Dr. ir. D. Gabriels Em. Prof. Dr. ir. G. Hofman Department of Soil Management and Soil Care Dean: Prof. Dr. ir. H. Van Langenhove Rector: Prof. Dr. P. Van Cauwenberge KAROLINE D’H AENE THE POTENTIAL OF REDUCED TILLAGE AGRICULTURE IN FLANDERS Thesis submitted in fulfillment of the requirements For the degree of Doctor (PhD) in Applied Biological Sciences: Land and Forest Management Dutch translation of the title: Het potentieel van gereduceerde bodembewerkingen voor landbouw in Vlaanderen Please refer to this work as follows: D’Haene, K., 2008. The potential of reduced tillage agriculture in Flanders. Dissertation, Ghent University, Ghent, 199 p. ISBN-number: 978-90-5989-218-7 The author and the promotors give the authorisation to consult and to copy parts of this work for personal use only. Every other use is subject to the copyright laws. Permission to reproduce any material contained in this work should be obtained from the author. Woord vooraf Een graankorrel groeit niet vanzelf uit tot een graangewas: er is een vruchtbare bodem en voldoende nutriënten, water, licht en warmte nodig. Bij een doctoraat is dit vergelijkbaar. Graag zou ik hier die mensen bedanken die gezorgd hebben voor een vruchtbare bodem en voor nutriënten, water, licht en warmte nodig om dit doctoraat tot stand te brengen. Vooreerst wens ik mijn promotoren, Prof. Dr. ir. Stefaan De Neve en Em. Prof. Dr. ir. Georges Hofman, te bedanken. Zij hebben mij de kans geboden om in april 1999 op de vakgroep Bodembeheer en bodemhygiëne met wetenschappelijk onderzoek te starten en hebben mij gestimuleerd om - na al die jaren met plezier landbouwonderzoek te hebben uitgevoerd - dit doctoraat te maken.
    [Show full text]
  • Sectoral Mobility of Production Factors in Agriculture and Predictions for the Future
    SECTORAL MOBILITY OF PRODUCTION FACTORS IN AGRICULTURE AND PREDICTIONS FOR THE FUTURE * 1 1 VANDERMEULEN VALERIE , METTEPENNINGEN EVY , CALUS MIEKE 1 Ghent University, Department of Agricultural Economics, Coupure links 653, 9000 Gent, Belgium * Corresponding author. Tel.: +32 (0)9 264 59 43; fax: +32 (0)9 264 62 46; e-mail: [email protected] Paper prepared for presentation at the 114th EAAE Seminar ‘Structural Change in Agriculture’, Berlin, Germany, April 15 - 16, 2010 Copyright 2010 by author(s). All rights reserved. Readers may make verbatim copies of this document for non-commercial purposes by any means, provided that this copyright notice appears on all such copies. 1 Abstract1 European agriculture has been characterized by a shift in structure towards larger farms with less labour employed. Within the current article we investigate the case of Flanders, a region in Belgium, and try to define what the sectoral shifts of labour and land have been in the past. Thereby we try to analyze and quantify structural change in Flemish agriculture, and to make projections for the future. The research was based on a Markov analysis of secondary census data, complemented by primary data obtained through a survey. In general it seems that structural change in Flemish agriculture follows the general trend of farms getting bigger, more specialized and employing more people per farm. This has consequences for productivity, efficiency, social and ecological effects of agriculture. Key Words Factor mobility, Agricultural sectors, Markov analysis, Structural change 1 Acknowledgments The data for this article have been collected in the framework of the project “Wijkers en Blijvers” executed by the Department of Agricultural Economics, University of Ghent and the Institute for Agricultural and Fisheries Research, and was financed by the Department Monitoring and Studies of the Administration for Agriculture and Horticulture of the Flemish Government.
    [Show full text]
  • Willem De Keyzer Methodological Aspects of Dietary
    FACULTY OF MEDICINE AND HEALTH SCIENCES Willem De Keyzer Methodological aspects of dietary intake assessment in food consumption surveys : from a national to an international level Supervisors Prof. dr. Stefaan De Henauw Prof. dr. ir. Pieter van ‘t Veer Thesis submitted in fulfilment of the requirements for the degree of Doctor in Medical Sciences 2014 De Keyzer, Willem Methodological aspects of dietary intake assessment in food consumption surveys: from a national to an international level Doctoraatsthesis Universiteit Gent Financial support Willem De Keyzer was financially supported by the Research Fund of University College Ghent. The EFCOVAL project was supported by European Community funding under the Sixth Framework Program (FOOD-CT- 2006-022895). FWO Flanders (Fonds Wetenschappelijk Onderzoek–Vlaanderen, Krediet aan navorsers – 1519110N) Verschenen in de reeks monografieën van de vakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde, Universiteit Gent. Wettelijk depot: D/2014/4531/3 ISBN: 9789078344353 © 2014, De Keyzer Willem ALL RIGHTS RESERVED. This work contains material protected under Copyright Laws and Treaties. Any unauthorized reprint or use of this material is prohibited. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopying, recording, or by any information storage and retrieval system without express written permission from the author. Drukkerij-Uitgeverij Jan Verhoeven nv Bergensesteenweg 776 c 1600 Sint-Pieters-Leeuw Supervisors: prof. dr. Stefaan De Henauw Department of Public Health – unit Nutrition and Food Safety Ghent University – Belgium prof. dr. ir. Pieter van ’t Veer Division of Human Nutrition Wageningen University – the Netherlands Guidance committee: prof. dr. Inge Huybrechts Department of Public Health – unit Nutrition and Food Safety Ghent University – Belgium Dietary Exposure Assessment Group International Agency for Research on Cancer – Lyon, France prof.
    [Show full text]