DOCSLIB.ORG

Zeszyty Naukowe 11

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Zeszyty Naukowe 11 ZESZYTY NAUKOWE NR 11 WOJEWÓDZKA I MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA IM. ZBIGNIEWA HERBERTA ZESZYTY NAUKOWE NR 11 Materiały z sesji naukowych zorganizowanych przez Wojewódzką i Miejską Bibliotekę Publiczną im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wlkp. wspólnie ze Stiftung Brandenburg w Fürstenwalde GORZÓW WLKP. 2013 © Copyright: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Z. Herberta w Gorzowie Wlkp. Redakcja / Redaktion: Edward Jaworski (redaktor naczelny), Grażyna Kostkiewicz-Górska Korekta tekstu / Korrekturlesen: Anna Sokółka, Danuta Zielińska Przekład / Übersetzung: Wolfgang D. Brylla, Robert Piotrowski, Jerzy Sygnecki Projekt okładki / Umschlaggestaltung: Zbigniew Olchowik Skład i opracowanie graficzne / Satz und Layout: Sebastian Wróblewski ISSN 1733-1730 Adres redakcji / Adresse der Redaktion: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Z. Herberta w Gorzowie Wlkp. ul. Sikorskiego 107, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. 095 727 70 71, fax 095 727 80 40 e-mail: [email protected] www.wimbp.gorzow.pl Druk i oprawa / Druck und Verarbeitung: Sonar Sp. z o.o. ul. Kostrzyńska 89 66-400 Gorzów Wlkp. Nakład / Auflage: 400 egz. Spis treści Edward Jaworski Wstęp ....................................................................................................... 7 Andrzej Wałkówski Pons evolabilis z Ziemi Lubuskiej do Polski ........................................ 11 Marek Golemski Co nam mówią katalogi najstarszych lubuskich księgozbiorów? Nieco uwag o profilach treściowych i ich kontekstach ...................... 37 Wolfgang J. Brylla Gorzowscy Bracia Trzech Punktów ..................................................... 53 Jerzy Sygnecki Udział miasta Gorzowa (Landsbergu/Warthe) w II wojnie światowej ............................................................................. 217 Grzegorz Urbanek Przygotowanie do obrony fortyfikacji MRU w latach 1944-1945 .... 263 Dariusz Matelski Dziedzictwo kultury na pograniczu Ziemi Lubuskiej i Wielkopolski – etnocentryzm, ochrona pamięci narodowej czy wspólne dziedzictwo na przełomie XX-XXI wieku ................................................................ 289 Krystyna Kamińska Twórczość Christy Wolf z Landsbergu ................................................ 311 Kamil Piotr Szpotkowski Przyroda dobra na kryzys. Uwarunkowania przyrodnicze rozwoju osadnictwa na Ziemi Gorzowskiej do XV wieku ............................... 339 Szanowni Państwo, kolejny, 11. numer Zeszytów Naukowych to pokłosie wykładów prowadzonych przez naszą Książnicę w ramach zainicjowanego w 2003 roku cyklu „Nowa Marchia – prowincja zapomniana – Ziemia Lubuska – wspólne korzenie”, który cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem mieszkańców naszego regionu. Wykładowcy rekrutują się z wielu ośrodków naukowych w kraju, jak również z terenu Niemiec, zajmujących się problematyką dziejów Nowej Marchii i Ziemi Lubuskiej. Uważamy to za nasz wspólny sukces. W obecnym numerze przedstawiamy wykłady m.in.: • prof. dr. hab. Andrzeja Wałkówskiego, który ukazał polityczne znaczenie powołanego przez Bolesława Krzywoustego w 1124 roku biskupstwa lubu- skiego z siedzibą w Lubuszu, a następnie w Fürstenwalde, do czasów jego se- kularyzacji w 1535 roku. Biskupstwo lubuskie przez ten okres było częścią składową Archidiecezji Gnieźnieńskiej (mimo nacisków arcybiskupów magdeburskich i margrabiów brandenburskich). W praktyce działając na terenach Brandenburgii, w tym dzisiejszej Ziemi Lubuskiej, posiadało swoje dobra na terenach polskich; • dr Marek Golemski przedstawił najstarsze udokumentowane księgozbiory na Ziemi Lubuskiej w oparciu o zbiory przechowywane w bibliotekach kościoła NMP we Frankfurcie n/O oraz kościoła św. Jakuba w Ośnie Lubuskim. Za- wierają one informacje dotyczące liturgii, pism inspirowanych Biblią, teologii, filozofii, prawa kanonicznego, ale również literatury, a w przypadku Ośna Lubuskiego poświęcone zakonom rycerskim templariuszy i joannitów; • gorzowski regionalista Jerzy Sygnecki omówił uczestnictwo mieszkańców Gorzowa/Landsbergu w przygotowaniach do II wojny światowej oraz jej przebiegu. Ukazał postawę społeczno-polityczną mieszkańców w odniesieniu do propagandy militarnej III Rzeszy, szczególnie wobec Polski; Edward Jaworski • Grzegorz Urbanek, znawca problematyki Międzyrzeckiego Rejonu Umoc- nionego, odniósł się głównie do stanu jego uzbrojenia i przygotowania do obrony w 1945 roku; • dr hab. Dariusz Matelski zajął się kwestiami związanymi z dziedzictwem kulturowym na pograniczu lubusko-wielkopolskim w odniesieniu do spu- ścizny niemieckiej kultury materialnej i obyczajów, które zostały przejęte przez ludność polską przesiedloną z różnych terenów II Rzeczypospolitej; • dr Krystyna Kamińska z dużym znawstwem przedstawia dorobek twór- czości Christy Wolf z Landsbergu. Analizuje jej przesłanie, rozterki i ukazuje wpływ, jaki wywarła na kształtowanie postaw społeczeństwa niemieckiego; • dr Kamil Szpotkowski w swoim wykładzie ukazuje uwarunkowania przy- rodnicze, które miały wpływ na średniowieczne osadnictwo na Ziemi Go- rzowskiej. Jest to również przyczynek do pokazania, jak wpływały one na sieć osadnictwa zarówno wiejskiego, jak i miast; • Wolfgang J. Brylla podjął się ukazania w pełnym świetle roli, znaczenia i dzia- łalności wolnomularzy na terenie Landsbergu/Gorzowa. Powstała w 1820 roku wolnomularska Loża św. Jana liczyła 14 masonów i była drugą, po ko- strzyńskiej, najstarszą lożą na terenach obecnego województwa lubuskiego. W czasach największego rozkwitu liczyła 147 członków, z czego ponad 60% stanowili mieszkańcy Gorzowa (1925/1926). Autorowi udało się ustalić ponad 620 nazwisk osób różnych zawodów, które były członkami Loży. Edward Jaworski Dyrektor Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wlkp. Profesor doktor habilitowany, ukończył Uniwersytet Wrocławski w 1983 roku, a w 1989 obronił w tamtejszym Instytucie Historycznym pod kierunkiem prof. dr. hab. Wacława Korty pracę doktorską Dokumenty i kancelarie książąt legnickich do końca XIII wieku, która została opublikowana w postaci dwóch odrębnych książek i dwóch artykułów – jeden z nich wydano w Niemczech. W roku 1994 przebywał na stypendium Fundacji H. Hertza na uniwersytecie w Münster pod opieką naukową prof. Ilpo Tapani Piirainena. W 1998 roku odbył colloquium habilitacyjne na Wydziale Historyczno-Pedagogicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Praca habilitacyjna Skryptoria cystersów filiacji portyjskiej na Śląsku do końca XIII wieku uzyskała w roku 1999 Nagrodę Ministra Edukacji Narodowej. Dnia 3 listopada 2011 roku otrzymał tytuł profesora od Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. Zawodowo jest związany z Uniwersytetem Łódzkim, z Katedrą Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej. Ponadto współpracuje z Wyższą Szkołą Edukacji Zdrowotnej w Łodzi, prowadząc wykłady Andrzej i uczestnicząc w redakcji tamtejszych wydawnictw. Zajmuje się badaniami nad kulturą umysłową Wałkówski średniowiecza oraz dawnym biskupstwem lubuskim, jak również wykorzystaniem informatyki w nauce historycznej. Ostatnio ukończył większe opracowanie w formie książki Skryptorium klasztoru cystersów w Mogile do końca XIII wieku – wydane drukiem w Łodzi w 2009 roku. Andrzej Wałkówski Pons evolabilis z Ziemi Lubuskiej do Polski Motto: Narody, które tracą pamięć, giną. Marszałek Francji Ferdynand Foch1 Pons evolabilis2 oznacza most zwodzony, czyli praktycznie niezniszczal- ny, który po podniesieniu ochroni przed niebezpieczeństwem, a kiedy ono minie, zostanie opuszczony na przeciwległy brzeg zapewniając wygodną prze- prawę. Pojęcie to można traktować także jako przenośnię, zwłaszcza w odnie- sieniu do historii politycznej. W przypadku okresowej utraty jakiegoś obszaru znajdujące się na nim instytucje, mimo istnienia granic politycznych, mogą być czynnikami integrującymi go z krajem macierzystym. Taką instytucją może okazać się organizacja kościelna. W przypadku Ziemi Lubuskiej tego rodzaju czynnikiem była przynależność diecezji w Lubuszu do polskiej prowincji ko- ścielnej, nawet po utracie tego obszaru w połowie XIII wieku3. Zobaczmy, jak powstał i działał wspomniany pons evolabilis. Omawiając literaturę naukową, na samym początku należy wymienić opracowanie pióra Jerzego Strzelczyka, który zajmował się m.in. zagadnieniem stosunków plemiennych na Ziemi Lubuskiej4. Gerard Labuda przedstawił spra- wy geopolityczne tego obszaru, okoliczności włączenia go do Polski i pozycję 1 Napis nad wejściem na Stary Cmentarz w Zakopanem. 2 Mały słownik polsko-łaciński, red. Lidia Winniczuk, Warszawa 1997, s. 296. 3 Jerzy Walachowicz, Z problematyki kościelno-ustrojowej pogranicza diecezji poznańskiej i lubuskiej w średniowieczu, „Poznańskie Studia Teologiczne”, t. IV: 1983, s. 344; Jerzy Kłoczowski, Zarys dziejów Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 1986, s. 37 oraz 56. 4 Jerzy Strzelczyk, Brandenburgia, Warszawa 1975, s. 60-61. Andrzej Wałkówski biskupstwa lubuskiego5. Jan Walicki także zajmował się sytuacją polityczną na Ziemi Lubuskiej, szczególnie w pierwszej połowie XIII wieku6. Szeroko ten problem w kontekście polityki Henryka Brodatego opisał Benedykt Zienta- ra7. Grodem w Lubuszu, jego genezą i początkowym rozwojem interesował się Edwin Rozenkranz8. Natomiast sprawę jego utraty w świetle badań dyplo- matycznych układu sojuszniczego między Bolesławem Rogatką i arcybisku- pem magdeburskim Wilbrandem z 1249 roku przedstawił Andrzej Wałków- ski9. Samo biskupstwo lubuskie doczekało się szeregu ciekawych opracowań. Na czoło wysuwa się obszerna praca Anzelma Weissa dotycząca m.in. genezy biskupstwa, jego nazwy, sytuacji geopolitycznej, organizacji kurii, zakonów, a nawet
Load more

Recommended publications
  • Schrifttum Über Ostbrandenburg Und Dessen Grenzgebiete 1964-1970 Bearbeitet Von Herbert Rister
    Schrifttum über Ostbrandenburg und dessen Grenzgebiete 1964-1970 bearbeitet von Herbert Rister I. Allgemeines 1. Bibliographien 1. Wojew. i Miejska Bibl. Publ. w Zielonej Górze [u.a.]. Bibliografia Ziemi Lubuskiej. 1960. Oprać. Grzegorz Chmielewski. Zielona Góra 1966 (1967, Mai). XIV, 143 S. [Schrifttumsverz. d. Landes Lebus f. d. J. i960.] 2. Chmielewski, Grzegorz: Bibliografia archeologii Ziemi Lubuskiej <woj. zielonogórskiego> za 1. 1945—1964. In: Prace Lubuskiego Tow. Nauk. Nr 5. 1967. Mat. Komisji Archeolog. Nr 2. 1967. S. 112—129. [Bibliogr. z. Archäologie d. Landes Lebus, d. Woj. Grünberg, f. d. J. 1945—64.] 3. Chmielewski, Grzegorz: Bibliografia archeologii Ziemi Lubuskiej za r. 1965. In: Zielonogórskie zesz. muzealne 1. 1969. S. 213—215. [Bibliogr. z. Archäologie d. Landes Lebus f.d. J. 1965.] 4. Chmielewski, Grzegorz: Materiaùy do bibliografii ludności rodzimej Ziemi Lubuskiej. Wybór za lata 1945—1963. In: Roczn. lubuski. 4. 1966. S. 406—422. [Beitr. zu e. Schrifttumsverz. üb. d. bodenständige Bevölk. d. Landes Lebus. Auswahl f. d. Jahre 1945—63.] 5. Glubisz, Bohdan: „Sùowo żarskie". Wybór artykuùów poświęconych ziemi żarskiej. In: Żary wczoraj i dziś. Zielona Góra. 1967. S. 127—129. [Auswahl v. Aufsätzen üb. d. Sorauer Land aus d. Zeitung „Sorauer Wort".] 6. Heuser, Wilhelm: Veröffentlichungen des Instituts für Pflanzenbau u. Pflan• zenzüchtung in Landsberg/W. In: D. Preuß. Landwirtsch. Versuchs- u. For• schungsanstalten Landsberg/W. Würzb. 1968. S. 124—133. 7. Könekamp, Alfred Heinrich: Veröffentlichungen des Instituts für Grünland• wirtschaft. In: D. Preuß. Landwirtsch. Versuchs- u. Forschungsanstalten Lands• berg/W. Würzb. 1968. S. 175—183. 8. Rister, Herbert: Schrifttum über Ostbrandenburg u. dessen Grenzgebiete 1962—1963 mit Nachträgen.
    [Show full text]
  • Plan Ochrony Parku Kulturowego Chwarszczany Utworzonego 25 Sierpnia 2005 Roku Uchwałą Rady Gminy Boleszkowice
    PLAN OCHRONY PARKU KULTUROWEGO CHWARSZCZANY Autorzy: dr Przemysław Kołosowski mgr Błażej Skaziński Opracowanie graficzne map: mgr Maciej Sałański Chwarszczany 2009 1 SPIS TREŚCI 1. Studia i analiza dla waloryzacji krajobrazu kulturowego i przyrodniczego 1.1.Opis, historia i rozwój miejsca 1.1.1. Przedmiot opracowania 1.1.2. Osadnictwo pradziejowe 1.1.3. Komandoria templariuszy (1232-1314) 1.1.4. Komandoria joannitów (1318-1540) 1.1.5. Folwark brandenburskiej domeny państwowej (1540-1945) 1.1.6. W granicach Polski (1945-2005) 1.1.7. Park Kulturowy Chwarszczany (2005-2008) 1.1.8. Ilustracje 1.1.9. Załączniki mapowe nr 1 i nr 2 1.2. Walory kulturowe, krajobrazowe i przyrodnicze 1.2.1. Syntetyczna ocena walorów krajobrazu kulturowego 1.2.2. Wykaz zabytków architektury i budownictwa 1.2.2.1. Kościół pw. św. Stanisława Kostki 1.2.2.2. Budynek mieszkalny z około 1900 roku 1.2.2.3. Obora z 2 połowy XIX wieku 1.2.2.4. Obora z XIX/XX wieku 1.2.2.5. Stajnia z 2 połowy XIX wieku 1.2.2.6. Budynek gospodarczy z XIX/XX wieku 1.2.2.7. Dom młynarza z 1895 roku 1.2.2.8. Młyn z turbinownią z około 1900 roku 1.2.2.9. Kaszarnia z około 1900 roku 1.2.2.10. Kuźnica z 1 połowy XIX wieku 1.2.3. Wykaz stanowisk archeologicznych 1.2.3.1. Stanowisko archeologiczne nr 28 (AZP: 46-06/105) 1.2.3.2. Stanowiska archeologiczne graniczące z obszarem Parku 1.2.4. Wykaz obiektów przyrodniczych 1.2.5.
    [Show full text]
  • ŚWIAT KF/UKF E-Mail: [email protected], Tel
    Wkładka: Wykaz do dyplomu „Zamki w Polsce” wewnątrz 5/2010 KRÓTKOFALOWIEC POLSKI nr 5 (544)/2010 Magazyn wszystkich u¿ytkowników eteru 9,80 z³ nak³ad: 14 500 egz. KRÓTKOFALARSTWO CB RADIOTECHNIKA w tym INDEKS 332739 ISSN 1425-1701 VAT 0% PPrezesrezes UUKEKE AAnnanna SStreżyńskatreżyńska Albrecht AE-497W Odbiornik SBS-1eR Zabezpiecz swoje radio DDS do Piligrima Nowe anteny odbiorcze WYDANIE SPECJALNE W moim przypadku Echolink to jedyny sposób komunikacji. Pozbyłem się sprzętu w wyniku nagłej potrzeby finansowej. Echolink iNa KF nie rozmawiałemspółka - miałem tylko 2 m i 70 cm. Aż tu nagle zrobiłem QSO z Południową Afryką na 70 cm... SUPER... Popieram w 100% Echolink. Najnowszy numer specjalny ŚR Echolink odkryłem w 2005 roku i od tego /SQ8CMF/ („Świat Radio Plus” pt. Echolink Skorzystałem z Echolinku. Działa i bardzo mi czasu ciągle z nim eksperymentuję. i spółka opracowany przez się podoba, bo na UKF można W 2008 roku uruchomiłem bramkę Krzysztofa Dąbrowskiego OE1K- robić łączności z zagranicą. Echolink-IRLP. DA) jest poświęcony /SP5XHN/ /K0KN/ zasadom pracy amatorskich sieci radiowo-internetowych, szerokiej gamie rozwiązań technicznych, sposobom korzystania z nich oraz Moim zdaniem, mówiąc zwięźle: Echolink nie argumentom za i przeciw ich powstał po to, aby można było się chwalić wykorzystaniu. dalekimi łącznościami. Pomaga on jednak słabym, ręcznym czy ruchomym stacjom Dołączony do numeru dysk CD albo stacjom pracującym z prowizorycznego zawiera nie tylko liczne programy QTH nawiązać pożądane łączności. I nie jest związane z Echolinkiem, D-Star on niczym więcej, ale także i niczym mniej. i innymi systemami łączności ra- Odległość do najbliższego przemiennika diowo-internetowych, ale również echolinkowego może wynosić na programy przeznaczone dla wielu przykład 50 km, a to już jest łączność radiowa.
    [Show full text]
  • Zeszyt 7.Pdf
    Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna Zeszyty Naukowe nr 7 Materiały z sesji naukowych organizowanych przez Wojewódzką i Miejską Bibliotekę Publiczną w Gorzowie Wlkp. wspólnie z Stiftung Brandenburg w Fürstenwalde od czerwca 2006 r. do lutego 2007 r. Gorzów Wlkp. 2007 Copyright: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna Gorzów Wlkp. Redakcja / Redaktion: Edward Jaworski, Grażyna Kostkiewicz-Górska (sekretarz redakcji/Sekretär der Redaktion) Korekta tekstu / Korrekturlesen (Polnisch): Renata Ochwat Przekład / Übersetzung: Grzegorz Kowalski Projekt okładki / Umschlaggestaltung: Zbigniew Olchowik Skład komputerowy / Satz und Layout: Sebastian Wróblewski ISSN:1733-1730 Adres redakcji / Adresse der Redaktion: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publicz na ul. Sikorskiego 107, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 095 727 70 71, fax 095 727 80 40 e.mail: [email protected] www.wimbp.gorzow.pl Wydawca / Herausgeber: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna ul. Sikorskiego 107, 66-400 Gorzów Wlkp. Druk i oprawa / Druck und Verarbeitung: Rivia – A. Duda Nakład / Auflage: 300 egz. PROJEKT DOFINANSOWAŁA FUNDACJA KRONENBERGA 3 Spis treści Edward Jaworski Wstęp .................................................................................................................5 Radosław Gaziński Z dziejów gospodarczych Gorzowa w XVIII wieku .........................................7 Błażej Skaziński Architektura sakralna na terenie północnej części województwa lubuskiego ...17 Przemysław Kołosowski Z badań nad siedzibami templariuszy na ziemiach pogranicza wielkopolsko
    [Show full text]
  • August Hermann Francke, Friedrich Wilhelm I, and the Consolidation of Prussian Absolutism
    GOD'S SPECIAL WAY: AUGUST HERMANN FRANCKE, FRIEDRICH WILHELM I, AND THE CONSOLIDATION OF PRUSSIAN ABSOLUTISM. DISSERTATION Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor of Philosophy in the Graduate School of the Ohio State University By Terry Dale Thompson, B.S., M.A., M.T.S. * ★ * * * The Ohio State University 1996 Dissertation Committee Approved by Professor James M. Kittelson, Adviser Professor John F. Guilmartin ^ / i f Professor John C. Rule , J Adviser Department of History UMI Number: 9639358 Copyright 1996 by Thompson, Terry Dale All rights reserved. UMI Microform 9639358 Copyright 1996, by UMI Company. All rights reserved. This microform edition is protected against unauthorized copying under Title 17, United States Code. UMI 300 North Zeeb Road Ann Arbor, MI 48103 COPYRIGHT BY TERRY DALE THOMPSON 1996 ABSTRACT God's Special Way examines the relationship between Halle Pietism and the Hohenzollern monarchy in order to discern the nature and effect on Brandenburg-Prussia of that alliance. Halle Pietism was a reform movement within the Lutheran church in 17th and 18th century Germany that believed the establishment church had become too concerned with correct theology, thus they aimed at a revival of intense Biblicism, personal spirituality, and social reform. The Pietists, led by August Hermann Francke (1662-1727) , and King Friedrich Wilhelm I (rl7l3-l740) were partners in an attempt to create a Godly realm in economically strapped and politically divided Brandenburg-Prussia. In large measure the partnership produced Pietist control of Brandenburg- Prussia'a pulpits and schoolrooms, despite the opposition of another informal alliance, this between the landed nobility and the establishment Lutheran church, who hoped to maintain their own authority in the religious and political spheres.
    [Show full text]
  • The Beginnings of Indwstrialization
    The Beginningsof Indwstrialization SHEILAGH OGILVIE Germanv and industrialization It may seem curious to speak of industrialization as beginning around 1500. Industrialization is often regarded as synonymous with the rise of mechanized manufacturing in centralized facrories, and this did nor occur even in England until 1760-80, and in Germany not until 1830-50. But machines and factories were only late landmarks - albeit important ones - in a much longer process of industrial growth in Europe, dating back to at least 1500. This long-term industrializationwas basedalmost wholly on decentralized work in producers' own houses, using domestic labour and a simple, slowly changing technology. Yet it was responsible for a gradual expansion in the proportion of the labour-force working in industry and the share of the total output of the economy representedby manufactures. It was also responsiblefor the emergence,between about 1500 and about 'indus- 1800, of what German historianshave called Gewerbelandschaften, trial regions', in which an above-averageproportion of people worked in industry and a substantial share of what they produced was exported beyond the region.l Important as factory industrialization was, many of its seeds were sown long before, during the slow and dispersed industri- alization of many regions of early modern Europe. This early modern industrial growth was part of a wider process of regional specializatioa, which began slowly in the late medieval period, but accelerated decisively during the sixteenth century. During this process many more European regions than ever before began to specializein partic- ular forms of agriculture, as well as particular branchesof industry, produc- ing surpluses for export and importing what they did not produce for themselves.Thus regional self-sufficiency declined, and inter-regional trade grew.
    [Show full text]
  • Jonathan Strom on Zentralprovinz Im Absolutismus: Brandenburg Im
    Wolfgang Neugebauer. Zentralprovinz im Absolutismus: Brandenburg im 17. und 18. Jahrhundert. Berlin: Berlin Verlag Arno Spitz, 2001. 222 S. EUR 30.00, gebunden, ISBN 978-3-8305-0157-2. Reviewed by Jonathan Strom Published on H-German (June, 2004) Wolfgang Neugebauer presents an erudite, events. For instance, he recognizes the ascendan‐ thoughtful, and occasionally obtuse survey of cy of the Hohenzollerns in the Kurmark in the Brandenburg history during the critical period of early ffteenth century but pointedly declines to the seventeenth and eighteenth centuries. The ascribe to it any "epochal" significance in the de‐ transformation of Brandenburg from a relatively velopment of the territory's governance. More im‐ inconsequential territory to the central province portant for Neugebauer in the ffteenth century within the burgeoning Prussian state was, as was the growing role of the estates in the manage‐ Neugebauer describes it, anything but straightfor‐ ment of the electorate's fnances. Other presum‐ ward, and throughout he emphasizes the ftful ably epochal events, such as the Protestant Refor‐ and remarkably regional character of change. mation, are put in the larger context of growing Consistently, he challenges any easy assumptions territorial authority in church governance in about the nature of absolutism and its effects on Brandenburg, a trend that Neugebauer dates back the political and economic development of the to the middle of the ffteenth century. Nor did the Mark. Reformation create an internal cohesiveness with Neugebauer divides the book into fve chap‐ the territory, as some have argued. Indeed, ters: a prologue on the ffteenth and sixteenth through the late-eighteenth century Neugebauer centuries followed by two chapters each on the repeatedly cites the regional distinctiveness of seventeenth and eighteenth centuries.
    [Show full text]
  • Hohenzollern Prussia: Claiming a Legacy of Legitimacy
    Portland State University PDXScholar University Honors Theses University Honors College 2015 Hohenzollern Prussia: Claiming a Legacy of Legitimacy Jeremy Brooks Weed Portland State University Follow this and additional works at: https://pdxscholar.library.pdx.edu/honorstheses Let us know how access to this document benefits ou.y Recommended Citation Weed, Jeremy Brooks, "Hohenzollern Prussia: Claiming a Legacy of Legitimacy" (2015). University Honors Theses. Paper 177. https://doi.org/10.15760/honors.185 This Thesis is brought to you for free and open access. It has been accepted for inclusion in University Honors Theses by an authorized administrator of PDXScholar. Please contact us if we can make this document more accessible: [email protected]. P a g e | 1 Hohenzollern Prussia: Claiming a Legacy of Legitimacy By Jeremy Brooks Weed P a g e | 2 Table of Contents I. Introduction to the Hohenzollerns of Prussia II. Historical Perspectives and a Divided Discourse III. Brandenburg to Prussia IV. The Politics Religion and the International Norms of the 17th and 18th Century V. The Holy Roman Empire and the Internal Politics of Dynastic Claims VI. International Norms of the Early Modern Era and the Relationship of Dynastic Claims VII. The House of Hohenzollern and the Foundations of Prussian Dynastic Claims VIII. The Reign and Achievements of Elector Frederick William IX. From Prince to King the Reign of Frederick I X. King Frederick William I takes Stettin and Centralizes the State XI. From Claims to Prussian Territory: How Frederick II Settled the Claims XII. Conclusion XIII. Works Cited XIV. Appendix A: Maps of Prussia P a g e | 3 I.
    [Show full text]
  • Grażyna Kostkiewicz-Górska, Danuta Zielińska Materiały Do Historii Regionu Za Rok 2008
    Grażyna Kostkiewicz-Górska, Danuta Zielińska Materiały do historii regionu za rok 2008 Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny nr 16, 467-512 2009 NADWARCIAŃSKI ROCZNIK HISTORYCZNO-ARCHIWALNY NR 16/2009 Materiały do historii regionu za rok 2008 I. Historia regionu w ujęciu ogólnym AMPUŁA Janusz: Dojrzewanie naszej Ziemi. – Il. // Tydzień Gorzowski. – 2008, nr 18, s. 10 Wyjaśnienie pojęcia „lubuskość” AMPUŁA Janusz: Mocą miecza i ustawy, czyli boje o Lubuskie. – Il. // Tydzień Gorzowski. – 2008, nr 14, s. 9 Historia Ziemi Lubuskiej (XII-XX w.) BIBLIOGRAFIA zawartości „Studiów Zachodnich” 1992-2007 (t. 1-9) / oprac. Ka- mil Banaszewski // Studia Zachodnie. – R.10 (2008), s. 173-184 CLOUGH Patricia: Aachen-Berlin-Königsberg: eine Zeitreise entlang der alten Reichsstraße 1 / aus dem Eng. Dietmar Zimmer. – München: Deutschen Verlags- Anstalt, 2007. – 217 s. CZARNUCH Zbigniew: Ujarzmianie rzeki: człowiek i woda w rejonie ujścia War- ty / red. Krystyna Kamińska; il. Piotr Chara. – Gorzów Wlkp.: Wydawnictwo Ar- tystyczno-Graficzne „Arsenał”; Górzyca: Fundacja Zielonej Doliny Odry i Warty, 2008. – 336 s., XXIV s. tabl. kolor.: il., mapy, pl., portr., rys. DOMKE Radosław: Propaganda dotycząca ziem zachodnich i północnych Polski w prasie krajowej 1945 roku // Studia Zachodnie. – R.10 (2008), s. 69-79 Dziedzictwo kulturowe regionu pogranicza. T. 1: Materiały z interdyscypli- narnej konferencji naukowej Rogi-Paradyż, 22-23 kwietnia 2008 / pod red. El- żbiety Skorupskiej-Raczyńskiej, Joanny Rutkowskiej, Jowity Żurawskiej-Chasz- czewskiej; Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa. – Gorzów Wlkp.: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, 2008. – 166 s. Zawiera: Gabriela Balcerzak: Twórcza wartość pogranicza. – Anna Zielińska: Wokół pojęć Kresy i po- granicze. – Helena Krasowska: Język-jeden z wyróżników dziedzictwa kulturowego pogranicza. – Ja- dwiga Zieniukowa: Znaczenie rodzimego języka literackiego dla świadomości narodowej Łużyczan (w XIX i XX wieku).
    [Show full text]
  • Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Dla Gminy Boleszkowice
    PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY BOLESZKOWICE Boleszkowice, kwiecień 2017 Opracowanie i wdrożenie Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Boleszkowice dofinansowany ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie www. wfos.szczecin.pl Spis treści ................................................................................................................................................................. 1 1. Streszczenie Planu Gospodarki Niskoemisyjnej .............................................................................. 5 2. Ogólna koncepcja PGN .................................................................................................................... 7 3. Podstawy prawne do sporządzenia Planu Gospodarki Niskoemisyjnej .......................................... 9 4. Charakterystyka Gminy Boleszkowice w kontekście gospodarki niskoemisyjnej z uwzględnieniem dotychczasowych działań z nią związanych .......................................................................................... 11 4.1. Analiza otoczenia społeczno – gospodarczego Gminy Boleszkowice ................................... 11 4.1.1. Podział administracyjny, położenie Gminy Boleszkowice ............................................. 11 4.1.2. Walory przyrodnicze i rekreacyjne ................................................................................ 14 4.1.3. Warunki klimatyczne ..................................................................................................... 22 4.1.4. Jakość
    [Show full text]
  • Crusade and Society in Eastern Europe: The
    CRUSADE AND SOCIETY IN EASTERN EUROPE: THE HOSPITAL AND THE TEMPLE IN POLAND AND POMERANIA 1145 - 1370 Submitted for the degree of Ph.D. in the University of London's School of Slavonic and East European Studies, 1994. Paul Vincent Smith -1- fi\ (LONDON) U:iv ABSTRACT OF THESIS This thesis uses the record of benefaction in Europe to the Military Orders of the Hospital and the Temple to measure regional crusading support and to provide a description of the contribution of countries outside the crusading heartland, in particular the Empire, Poland, the Czech lands and Hungary, to Europe's crusading enterprise between 1145 and 1291. Through critical interpretation of published sources and secondary literature, making use of more than 400 original documents, among them several from the Hospitallers' Prague archive which remain unpublished, it examines in detail, for the first time as a whole, the endowment of both orders and the establishment of their houses on the territory of the Piast rulers of Poland and in the two Slav principalities of Pomerania. At the same time it assesses the development of the Military Orders' estates in terms of the relative importance of initial endowment, subsequent acquisition, plantation of new properties and alteration in the terms of ownership; in so doing, it aims to contribute to the correction of a long-standing but erroneous model for the economic development of 13th and 14th century Poland. Through an examination of local conditions it postulates a model for the creation of Hospitaller and Templar houses and the evolution of provincial hierarchies. It examines available information for the internal administration of both orders, the activity of their officials, and the number, national- ity and regional connections of their membership.
    [Show full text]
  • RELIGION in PRUSSIAN MILITARY of 18TH CENTURY I. Introduction
    Hitotsubashi Journal of Law and Politics 39 (2011), pp.55-69. Ⓒ Hitotsubashi University PLURALISM IN HEAVEN: RELIGION IN PRUSSIAN MILITARY OF 18TH CENTURY ＊ ANGELA STRAUSS I. Introduction II. Religious pluralism in the army III. Thechaplains ʼ negotiation of power IV. Religious norms versus practices V. Summary I. Introduction The Prussian military ecclesiastical establishment has been of research interest since the end of the 19th century.1 Political history and social history were replaced by cultural history in the 20th century. Both historical directions ̶ thepolitical and cultural ̶ have researched thestructural political changeconcentratingon themonarch. This articleaims to establishthe discussion about the relationship between religious norms and actual practices by examining a case study from the second half of 18th century Berlin. The concept of absolutism linked the monarch to absolutepowerand a uni fied society.2 In this regard the study interrogates the strength of the military chaplaincy for kingship, the royal rules and enforcement in respect of religious norms. There has long been the idea that all subjects were obedient to the monarch, so the king appeared to control both the state and the army. The historical canon seems to accept that the army was very well controlled and disciplined. The military writer Johann Friedrich von Flemming, a contemporary of the 18th century, described “disciplined people”.3 A great deal has been written and said about discipline and power. Gerhard Oestreich developed Max Weber writings about “social disciplining” (Sozialdisziplinierung) in early modern history.4 It was ＊ Research assistant at University of Potsdam (Germany). 1 Erich Schild, Der Preußische Feldprediger, 2 volumes, Eisleben 1888 and Halle 1890; Hartmut Rudolph, Das evangelische Militärkirchenwesen in Preußen.
    [Show full text]