Lukim Wantok Today pepa Insait... Namba 2073 Me 29 - Jun 4, 2014 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol

E-id na komon rol

Stanley Nondol i raitim

PRAIM Minista Peter O’Neill i tokaut olsem kantri baibai yusim e-Id long komon rolredi long 2017 nesenel long 2017 ileksen. Minista bilong Nesenel Plening Charles Abel i kisim wanpela pepa i go long kebinet long statim e –ID bi- long olgeta sitisen bilong kantri. E ID em i wanpela projek, Dipatmen bilong Nesenel Plening i go pas long kisim olgeta infomesen bilong ol- geta sitisen na bai putim long databes na gavman na olgeta intenesenel bodi bai yusim long plenim divel- opmen bilong kantri. Gavman i statim dispela projek pinis na Nesenel Stetistik Opis i go pas long mekim ol wok. I gat bikpela komplen i kamp olsem kantri i no gat gutpela infomesen sistem. Na gavman i yusim databes bilong 2006 long plenim baset na tokaut long GDP bilong kantri. Memba bilong Kundiawa Tobias Kulang i tok kantri i no gat gutpela databes infomesen bilong ol PNG si- tisen. Em i tok NSO i no mekim gutpela wok long apdetim ol databes bilong kantri. Em i tok ol intenesenel NGO olsem ol dona eid i yusim olpela databes bilong 2006. Praim Minista O’Neill i tok gavman bai kisim olgeta infomesen bilong ol sitisen aninit long e-ID program Lainim somap... na dispela bai helpim komon rol bilong 2017 nesenel Poto hia i soim wanpela lapun waitmeri i lainim we bilong somapim bilum wantaim ol ileksen. mama bilong Goroka long Goroka taun stret. Lukim ol kainkain kala kala bilum i Mista Kulang i tok Nesenel Stetstiks Opis (NSO) i no wok gut na e mi singaut long Nesenel Plening Min- hangamap long banis klostu long polis stesin na pos opis bilong Goroka taun. ista Charles Abel long stretim infomesen sistem bilong Poto: Jada Wilson NSO. I go moa long pes 5... P2 Wantok Me 29 - Jun 4, 2014 nius L-R Steven Rambe, Deputi Seketeri Operesen DIRD, Aihi Vaki FAS Hailans na Imbongu Sauten Rijon DIRD, Langin Andale, Program Menesa Imbongu Distrik, Minista bi- long Woks na Memba bilong Distrik Imbongu, Francis Awesa, Allan Kaiyabe, DA Imbongu, David Wepi, Distrik Tresera Imbongu Distrik. givim ripot Poto: Frieda Sila Kana bilong 2013 Frieda Sila Kana gat. Olsem na ol i no i raitim putim planti mani long wokim ol rot na bris o Word Publishing Company Limited MEMBA bilong im- ples balus. Ol i putim P. O. Box 1982, Boroko, NCD, PNG. Tel: (675) 325 2500 Fax: (675) 325 2579 bongu, na Minista bi- moa mani long wok bi- Email: [email protected] long Woks, Francis long skulim olgeta Awesa i bin givim ol pikinini insait long distrik 2013 DSIP na DSG Pro- na tu i go long ol arapela jek implementesen ples we i stap long boda NOTICE OF ANNUAL GENERAL BUSINESS MEETING ripot bilong wok na ran mak. bilong mani bilong Im- “Long Hailans mipela i bongu Dstrik wantaim nidim moa edukesen na Notice is hereby given that the Annual General Business Meeting of Shareholders of Word Publishing Com- ol minit bilong JDP mit- helt bikos mipela i gat rot pany Limited will be held at the company office, Top Floor, Section 58 Lot 02, Able Computing Building Com- ing i go long Dipatmen koneksen pinis. Ol nara- plex, Waigani Drive, NCD, Papua New Guinea on Friday 13th June 2014, commencing at 9:00am. bilong impelementesen pela sista distrik olsem na Rurel Divelopmen Kiriwina-Goodenough na las wik. Telefomin i ken putim ORDINARY BUSINESS “Em i wanpela distrik moa mani long transpot bilong Sauten Hailans na infrastraksa bikos ol i 1. Financial Statements tasol i no gat ol mineral no gat rot,” em i tok. olsem ol narapela distrik. “Imbongu em i wan- To receive and consider the Financial Statements; and the reports of the Directors and Auditors for Olsem na memba bilong pela model distrik long the period ended 31 December 2013. ol i laik putim moa mani i kantri bikos ol wok bilong go insait long edukesen em i gutpela na i stap 2. Directors bilong ol yangpela,” ples klia,” Stephen Mista Awesa i tok. Rambe, Deputi Seketeri “Mi amamas long dis- bilong Dipatmen bilong Election of Directors: pela senis i kamap long Implementesen na Rurel DSIP fan long mipela i Divelopmen i tok. Bishop Francesco Sarego, SVD retires by rotation in accordance with the Company’s Constitution and ken kisim K10 milien Mista Awesa i tok nau being eligible, offers himself for re-election. baset long 2013 bilong em i laikim moa baset bai wanem em i bringim i go long wok bilong Mr Lawrence Stephens retires by rotation in accordance with the Company’s Constitution and being bikpela senis long gav- edukesen na helt olsem eligible, offers himself for re-election. man sevis i go long ol na JDP komiti bilong em i pipel,” Mista Awesa i tok. senisim ol gaidlain na em Em i tok, aninit long i salim i go long Fainens Fr Joseph Maciolek, SVD retires by rotation in accordance with the Company’s Constitution and being wok siaman bilong Im- Seketeri long lukim pas- eligible, offers himself for re-election. bongu JDP na BPC i taim long Sif Seketeri bai kisim olgeta K10 milien sainim. Following is the current list of directors and when their terms end; SIP fan bilong 2013. Sampela ol bikpela Narapela K1 milien moa wok bilong Imbongu Dis- Bishop Francesco Sarego, SVD term ends 2014 distrik i bin kisim long Ne- trik long yia 2013 em Rev Bernard Siai term ends 2016 alternate, Mr Uvenama Rova senel Plening olsem long pinisim ol dabol wanpela divelopmen klasrum long 4-pela Fr Paul Liwun SVD term ends 2016 gren. haiskul, 26 praimeri skul Rev Sommy Setu term ends 2015 Olgeta mani ol i bin na long Mendi Skul ov Mr Lawrence Stephens term ends 2014 yusim long mekim wok Nesing. Fr Denny Guka term ends 2015 alternate, Mr Amos Misirait olsem plen bilong ol i tok Ol i bin wokim 10-pela long en, tasol ol i tromoi haus long nupela skul. Fr Janusz Skotniczny, SVD term ends 2015 moa mani I go long wok Em i bringim Hitron tele- Fr Joseph Maciolek, SVD term ends 2014 bilong edukesen na skul visen i go insait long na long strongim wok bi- Buebi haus kalabus long 3. Appointment of Auditors long helt. Mista Awesa i givim bel isi long ol kal- tok, gavman bilong em i abus man na tu ol woda i Kapi & Clarke Chartered Accounts, the auditors for the past year, being eligible; offer themselves for lukim olsem rot em ol i fri long yusim. re-appointment as auditors of the Company.

Any other business of which notice is given. Noken lus tingting ... Dated this 29th Day May 2014

By Order of the Board,

Elizabeth Konga, I stap insait Company Secretary. Publisher of The tude!!! Me 29 - Jun 4, 2014 Wantok P3

SBDCIsaac Liri i raitim wokbin kamap long tupela bung wik ol- wantaim Galp ProvinsOl treina i greduet long wan- geta. Program i bin stat long pela Trening Program we SMOL Bisnis Divelopmen namba 12 de bilong mun Me SBDC i go pas long en. Sin- Kopresen (SBDC), em na pinis long Fraide namba daun long namel em Ekting namba wan ogenaisesen 23 de bilong dispela mun. 17 Menesing Dairekta bilong long wok bung wantaim ol manmeri aninit long Komes SBDC, Henry Marasembi, na Turisim na Indastri i bin gre- pipel bilong Galp Provins Provinsal Edministreta bilong long givim trening long ol duet long dispela program. wokman bilong Galp Insait long dispela 17 man- Galp Provins, Marc Orisuru Provins aninit long Komes meri i bin gat foapela meri. Avai. Turisim na Indastri sekta. Ol tupela wokman bilong Ekting Menesing Dairekta SBDC husat i bin stap olsem bilong SBDC, Henry ol Masta Treina long dispela Marasembi, i tok Galp trening program em, Fred Provins em wanpela provins Waluka na Peter Piawu. we i givim planti sevis na Mista Waluka i tok olsem helpim long Papua Niugini Galp Provins em namba long eria bilong Humen wan provins long kisim dis- Risos, tasol em i wanpela pela trening program. Em i provins we i kam bihain tru tok em i laikim ol provinsal long divelopmen. gavman long ol arapela Long dispela as, SBDC i provins long soim intres tu laik helpim long ol pipel bi- na kisim dispela program. long Galp Provins, na ol i go Arapela Masta Treina pas long wanpela trening Peter Piawu i toktok long program long givim bisnis gutpela bilong dispela tren- skul i go long ol treina. Bi- ing program ,na tu, bikpela hain bai ol dispela treina bai helpim we i bin kam long givim trening i go long ol Galp Provinsal Edministre- pipel long dipatmen bilong sen. ol. Dispela trening program i “Mipela i laik strongim kap- gat monitaring program bi- asiti bilong ol saveman bi- long en, na SBDC bai wok long Galp provins,” Mista klostu long lukim olsem dis- Marasembi i tok. pela trening program i karim Long dispela trening, ol kaikai na ol pipel bilong Galp treina i bin kisim skul long ol Provins i benefit. rot bilong strongim bisnis “Mipela i laik lukim ol pipel wok na kamapim gutpela di- bilong Galp Provins i kisim velopmen long provins bi- gutpela samting long dispela long ol. trening program na di- Wanpela bilong ol dispela velopim Kerema,” Mista treina, Elizabeth Tuosaho, Marasembi i tok. aninit long Fiseris Dipatmen, Em i tok sapos Kerema i i tok olsem ol i lainim planti divelop, ol pipel bilong Galp samting long dispela trening Provins bai no inap long go program. Em i tok ol i bilip long Mosbi long kisim sevis olsem ol i ken helpim long bikos sevis bai stap long mekim senis nau long taun bilong ol stret long provins. Kerema. Dispela trening program i Het bilong Dipatmen sainim Wok Kontrak

Gavana Jeneral Gren Sif Sir Michael Ogio sainim wok kontrak bilong Dokta Michael Tapo olsem Seketeri bilong Dipatmen bi- long Edukesen, Words/Pics – Government House. GAVANA Jeneral, H.E. Gren Sif Sir Michael Ogio, las wik i sainim wok kontrak bilong 10-pela het bilong dipatmen, provinsel edministreta na het bilong statutory bodi long Gav- man Haus. Ol dispela het bilong dipatmen em Dokta Michael Tapo (Sekreteri Dipatmen bilong edukesen) Gunther Joku (Sekreteri, Dipatmen bilong Envairenmen na Konsevesen), Mr. Williamson Hosea (Provinsel Edministreta Wes Nu Briten), Henry Norm (Provinsel Edministreta, Sandaun Provinsel Edministresen), Ray Paul (Komisina PNG Kas- toms) Ponege Poiya (Sif Ekseketiv Opisa, Nesenel Rot Atoriti), Baran Sori (Siaman Tising sevis Komisen) Andrew Moutu (Dairekta Nesenel Museum na Art Gallery), Dokta Sergie Kopen Bang (Daireta Jeneral Nesenel Egrikalsa Rises institut) na Dokta Yamele Getzo (Sif Ekseketiv Opisa, Laloki Jeneral Haus sik). Wok kontrak bilong ol i bin kisim tok orait bilong Nesenel Ekseketiv Kaunsil long taim namel long 3 na 4 yia i go pinis. Sekreteri bilong Dipatmen bilong Pesonel Menesmen, John Kali i stap long witnesim dispela sainim seremoni. P4 Wantok Me 29 - Jun 4, 2014 palamennius Gasmata pipel no laikim ami beis long hap Yakam Kelo i raitim mata LLG i stap long Kendrien Glosasta ilek- Dispela ami beis kem bai wankain olsem nens, go pas long helpim ol hevi olsem graun toret. ol arapela beis bilong Difens Fos we i stap bruk, tait wara na ol bagarap we inap kamap AMI beis long Gasmata Lokol Level Gav- Ol papagraun long Gasmata LL i no ama- pinis insait long kantri olsem Moim Bareks long NGI rijon, ol patrol long wok bilong helt man (LLG) eria long Wes Nu Briten mas long dispela beis kemp o Enjiniaring long Wewak, Igam Bareks long Lae na ol sevis na helpim wantaim ol lo na oda hevi provins i no inap go het yet inap wanbel Batelion seksen bilong PNG Difens Fos bai arapela moa long kantri. sapos gavman i singaut long ol i ken mekim. toktok i kamap namel long ol papagraun stap long hap bilong ol bikos ol i skelim Dokta Fabrian Pok i tok i gutpela long em Minista Pok i tok em i amamas long dis- na PNG Difens Fos menesmen na Wes Nu olsem dispela bai pulim ol kainkain hevi kam i kisim dispela wari bilong ol papagraun taim pela toktok i kamap nau, na ol ken sindaun Briten provinsel gavman. long sindaun bilong ol long ples. Olsem na wok i no stat yet na em i amamas long o i nau na toktok long en na stretim. Na wok i Dispela toktok i bin kamap long palamen long dispela as, ol i askim sapos gavman i ken sindaun wantaim na toktok na painim rot ken go het gut long sanapim PNG Difens long las wik we Minista bilong Difens Fos, ken lukluk gut na surukim dispela beis kem long sanapim dispela beis kem long provins. Fos Enjiniaring Batelion beis long Wes Nu Dokta Fabian Pok, i mekim klia long ol lida bilong ol ami i go long narapela hap insait Dispela ami beis kem bai lukautim ol Niug- provins. na pipel bilong Wes Nu Briten provins. Gas- long Wes Nu Briten Provins. ini Ailan provins long sait bilong ol mente- Opis bilong pati na kendidet Wara saplai ran long Not Erima

Yakam Kelo i raitim rot long go kam long haus las wik. egensim foapela memba palamen. Olsem na palamen Mista Varey i tok ol i redi tru Yakam Kelo i raitim Gavman bilong Peter klia na tok stret i kam long NOT Erima komyuniti insait i mas helpim ol na painim rot long lukautim dispela wara O’Neill i bin rausim pati lida opis bilong Integriti ov Poli- long Mosbi Not Is ilektoret i bilong ol kisim gutpela wara olsem bebi bilong ol na ol bai FOAPELA memba bilong Don Polye long las mun tikel Pati na Kendidet opis kisim nupela wara saplai bi- saplai. peim wara bil bilong ol i go THE Pati husat i bruk lusim taim tripela memba bilong tu olsem ol foapela lida ya i long ol long Mande las wik. I no gutpela long sekyuriti i long Eda Ranu long olgeta lida Don Polye long dispela pati i holim yet wok minista no bihainim stret lo. Olsem Dispela wara saplai i ronim ol bikos ol bai kam bek wik i no kisim tok klia yet i insait long O’Neill gavman. na ol i stap yet olsem kamap bihain long Spika bi- yet long kisim wara olsem na mun taim wara bil i kam bikos kam long opis bilong In- Dispela i givim hat taim tru memba bilong THE Pati. long Nesenel Palamen, Theo em ting long helpim ol pipel ol bin kisim taim tru long wara tegriti ov Politikel Pati na long ol lida ya long lusim Bikpela as tingting ol Zurenuoc, i bin givim klostu long kisim wara saplai bilong klostu 20 krismas nau. Kendidet. Minista wok bilong ol olsem foapela lida ya i sanap K60,000 long pulim wara ol yet. Wara em bikpela hevi tru long mipela longpela taim i Bosman bilong dispela na ol bin tokaut long bruk strong long en em ol i no saplai go insait long komyu- Wara kampani, Eda Ranu, i kam inap nau, Mista Varey i opis, Dokta Alphonse Gelu, long THE pati long dispela laik long lusim wok ministri niti. bin helpim long pulim wara tok. i tok dispela eksen bilong wik. bilong ol . Ol tok antap Not Erima komyuniti i stap paip long stat bilong mun Me foapela lida ya i no klia yet Ol i no bin tokaut long olsem eksen na sanap bi- baksait stret long bikpela Em i tok aninit long Not inap las wik Mande we ol bihain lo bilong opis olsem wanem pati tru ol bai go long ol wantaim O’Neill haus palamen long Mosbi na Erima Divelopmen Kopresen opim paip na wara i ron. na nau yet, ol i stap olsem joinim tasol bikpela luksave gavman em long gutpela Spika i luksave olsem hevi bi- (EDC), ol i gat ol komiti na Dispela i brukim tru lewa bi- sekyuriti i stap pinis na was memba bilong THE Pati i stap olsem ol bai joinim bilong gavman long sanap long wara tasol i save mekim long ol manmeri bilong Not (Triumph Heritage Empow- pati bilong Praim Minista strong na kantri long ron na ol manmeri na pikinini i long dispela wara saplai sevis Erima stret we ol singsing na bai sevis i stap gut na ol pipel erment). Peter O’Neill, Pipols Ne- gut taim ol bikpela divelop- save pulim lain na kam sin- mekim bikpela tok tenkyu go Ol foapela memba ya em senel Kongres (PNC). men na senis wok long daun arere long baret wara bai kisim gut wara na peim long Spika bilong Nesenel wara bil bilong ol long olgeta memba bilong Ijivitari Long las wik pati lida kamap tude long kantri. klostu long get bilong haus Palamen na Eda Ranu. David Arore, Minista bilong Don Polye i sanap strong Wanpela long ol bikpela di- palamen long olgeta dei long mun. Komyuniti mausman John Em i tok dispela projek i Haia Edukesen Delilah yet olsem eksen bilong ol velopmen tude em long waswas na wasim ol klos. Varey wantaim komiti bilong Gore, Minista bilong Fores foapela lida ya i no stret LNG ges projek we gav- Mista Zurenuoc i tok dis- kamap aninit long strong bi- em bin wok klostu wantaim long ol pipel long Erima Douglas Tomuriesa na Min- bikos lo i luksave olsem ol i man i mas sanap strong pela i no gutpela piksa tru Eda Ranu na opis bilong ista bilong Leba na Em- mekim bilong THE pati. long lukim em i wok gut na long ai bilong ol bikman bilong komyuniti yet, na ol bai lukau- Spika long kamap wantaim tim stret na nogat wanpela ploimen Benjamin Dispela tingting na toktok bringim divelopmen kam kantri na ovasis lain husat dispela wara saplai sevis long Poponawa. bilong Don Polye i kisim tok long kantri. save ran long kar long dispela samting bai stopim. DAL na Saina Gavman Piksa i soim ol sumatim i lukluk raun long sapotim ol Hailans Egrikalsa Koles

sumatinPearson Kolo i raitim “Mipela i soim ol sumatin pasin bi- long stretim graun taim ol i laik OL sekenderi skul sumatin i stadi planim ol kaikia olsem rais, lukautim long skul egrikalsa long ol skul insait pik na ol narapela enimal na givim long Westen Hailans na Jiwaka ol sampela skul longekrikalsa,” provins i bin gat sans long kisim Mista Senat i tok. sampela save long Hailans “Bikpela samting em mipela soim Egrikalsa Koles long Mt Hagen las ol sumatin long planim rais na ol tu i wik. lukim nupela masin bilong mipela Dipatmen bilong Egrikalsa na longkatim rais i katim na ol i lukim Laipstok na Gavman bilong Pipels tu.” Ripablik bilong Saina i wok bung Mista Senat i tok dispela raun bi- wantaim long helpim ol sumatin long ol sumatin i kamap bihain long husat i stadiEgrikalsa olsem namba Deipatmen bilong Egrikalsa na Laip- wan subjek bilong ol. stok wantain gavman bilong Saina i Ol gred 11 na 12 sumatin i bin go wok bung wantaim. lo kolis na lukim pasin bilong planim Planti ol tisa husat i kisim ol rais, pikim na milim. Ol i kisim save sumatin bilong ol i go i tok amamas tu long lo lukautim pik na kakaruk. na ol i tok tu olsem ol sumatin i kisim Prinsipal bilong Hailans Egrikalsa gutpela save. Koles, Philip Senat wantaim ol tisa Mista Senat i tok tu olsem koles i husat i soim ol sumatin long ol dis- wok long helpim ol planti skul insait pela samting i tok dispela raun bi- long Westen Hailans na Jiwaka long long ol sumatin i helpim ol sumatin planim rais. long kisim moa save. nius Me 29 - Jun 4, 2014 Wantok P5

BUSOl marasin bus bilong Papua Niug- marasinlong provins bilong ol. laikimlong kisim ol dispela bus marasin luksavemarasin bilong ol go bai ol save-nadiwai nasapot ol bus samting bilong ini i kamapim planti toktok pinis Mista Naget i tok insait long sam- olsem rop, lip o wara bilong diwai o man na Dokta ken sekim na testim Papua Niugini sapos ol ken kamap namel long ol bikpela save man- pela klinik o bung ol save holim, ol lip na arapela long sik bilong ol. gut. Ol ken kisim go long ol yuni- marasin bilong planti ol sik tude. meri na Dokta insait long kantri save kisim moa trening long sait bi- Ol bus Dokta i laikim bai gavman vesiti olsem long Lae na Mosbi na Sampela samting olsem lip bilong na ovasis long Mosbi long las long helpim ol mama i karim bebi i mas kamapim lo bilong luksave ol Medikel skul long testim. guava, lip bilong laulau, kumu gras wik. na ol arapela helpim antap long long wok bilong ol na givim ol sapot Bihain long ol saveman na ol na ol arapela em Yunivesiti wok Steven Naget bilong Bogenvil marasin ol save salim long en long long ol ken salim ol bus marasin bi- Dokta i testim marasin pinis na long testim stap long sait bilong sik husat bin kamap long Mosbi las wik ol sik lain. long ol gut we i nogat toktok egens givim go long Medikel Bod long HIV& AIDS. long bikpela bung bilong bus Bikpela bung bilong ol Dokta na na tok pret long wok bilong ol. kantri givim luksave long en we Dispela miting i harim tu olsem marasin (traditional medicine) i tok long toktok long marasin bin Insait long bung tu ol bikpela gavman ken oraitim wok na nau yet em planti bus marasin bi- long Bogenvil ol i gat 16 bus kamapim toktok bilong ol bus saveman na ol Dokta i tokaut klia marasin bilong ol we ol sik pipel long PNG em ol Dokta na saveman marasin grup pinis. marasin long Mosbi las wik we ol i olsem ol bus marasin i wok gut long ken kisim. wok long testim stap na planti gut- Na ol bin kamapim asosiesen toktok moa long kantri na gavman planti manmeri we i sevim laip na Yunivesiti ov Papua Niugini nau i pela risal i wok long kamap tasol ol pinis we ol save wok klostu tru mas givim bikpela luksave long ol bodi bilong ol. Tasol bikpela samt- wok long karimaut planti wok paini- mas sekim gut gen bihain long ol wantaim haus sik na sios insait bus marasin bikos planti pipel i wok ing em long ol mas kisim ol bus maut na tes long planti ol lip, skin tok klia ken kam aut. Bogenvil laikim gutpela wok bung Veronica Hatutasi i raitim ogenaisesen na ol opisa bi- kantri em yet, o stap yet man i no luksave o i no bisi autim na raitim ol tingting pipel, tasol ol opisa i no long ol i gat long en ol lain wantaim PNG. long ol inap Praim Minista bilong ol. Mipela i no laikim save amamas taim ol nara- bilong Yunaitet Nesen na ol Sif Momis i tok ABG i O’Neill i wokabaut raun ol narapela i no klia long pela pipel i no luksave TAIM Bogenvil i luksave na senia ABG opisa i bin bung wanpela gavman i long Bogenvil long stat bi- situesen bilong mipela i olsem woa long ailan i bin amamas long helpim we ol long wanpela de konprens narakain long ol narapela long dispela yia. kam na fosim o kontrolim bagarapim olgeta samting divelopmen patna i givim long glasim na skelim mak provinsel gavman long Em i tok bikpela samting mipela,” Sif Momis i tok. na ol i mas stat long ziro long sapotim ol wok divel- na strongim wok bung kantri. ol pipel long Bogenvil i “Mipela i laikim yupela level long wok bilong ki- opmen, em i askim ol long namel long ol. Em i gat mama lo na ol laikim em toktok wantaim long kam long Bogenvil rapim ol sevis na kisim i go bihainim stretpela rot long Na long lukim olsem wok pawa na risos, pablik sevis na kisim sait bilong pipel long fran dua, wet long aut. go lukim ol, harim, kisim divelopmen i kamap wan- bilong em yet na tu, men- pastaim ol divelopmen haus win o living rum inap Tasol em i tok em i ama- tingting bilong ol na wok taim gutpela luksave, tok- esim ol wok fainens o mani patna i wokim disisen bikos mipela i askim yu long kam mas long sapot na wok bung gut wantaim. tok na wanbel namel long aninit long ol lo bilong ol i no laikim bai hevi i insait long haus kuk,” Sif bung namel long PNG Presiden bilong Atono- ol pipel bilong Bogenvil na ABG. kamap gen. Momis i tok. gavman na ol divelopmen mas Rijon bilong Bogenvil ol divelopmen patna. Tasol Sif Momis i tok ol “Mipela i no laikim taim ol Em i tok long dispela patna we i wok long stiam (ABG), Sief na Dokta John Sif Momis i tok Bogenvil i Bogenvil pipel i pilim olsem lain i no klia long ol samt- taim, ABG i wok strong rijon long rot bilong kisim Momis i tok olsem insait laikim sapot bilong ol divel- long planti yia, PNG gav- ing i kamap long Bogenvil i long kisim sevis i go long ful atonomi. long namba wan divelop- opmen patna long men patnas forum long lukim olsem ol Mosbi aste. wok divelopmen Ol senia gavman opisa i na sevis i kamap, makim ol gavman dipat- bel isi na gutpela men, ol bikman bilong ol sindaun i stap na wan wan diplometik misin rijon i ken kisim na ol opisa bilong ol i ful atonomi na makim Australia, Nu Silan, referendum o vot Amerika na Japan, ol bik- long bruk lus na man bilong ol intanesenel kamap wanpela

E-id na komon rol bai redi long 2017

I kam long pes 1... Mista Kulang i askim Minista Abel long tokim pala- men wanem samting Nesenel Plening dipatmen i mekim long stretim ol data na infomesen sistem bi- long NSO. Mista Abel i tok em i tru NSO i yusim olpela data na planti ol infomesen. Em i tok planti samting i no stret na gavman i wok long stretim i stap. Minista Abel i tok sampela samting long NSO databes na infomesen sistem gavman i mekim long helpim long stretim em E iD, sivil rejistri . Em i tok gavman i stretim ol infomesen pinis bi- long Populesen senses long 2011 tasol planti data i no stret. Mista Abel i tokaut olsem Intenesenel Monetari Fan (IMF) na gavman i sainim pinis agrimen na wok i kamap long infomesen sistem long stretim ol dis- pela hevi. Deputi oposisen lida, Sam Basil i tok long kisim gutpela infomesen gavman i mas wok bung wan- taim ol kaunsil bilong wan wan wod. Mista Basil i tok em i bin statim dispela pinis taim em i stap Nesenel Plening Minista long 2011 na e mi askim Minista Abel long bihainim. Minista Abel i tok dispela em i gutpela rot long kisim infomesen na bai e mi wok wantaim ol wod kaunsil. P6 Wantok Me 29 - Jun 4, 2014 nius

K10mStanley Nondol i raitim DSIPlong K10 milienmani long wan gavman i no i mas skeliminap ol Mosbi nalong K10m long olgeta sampelaMista Sungi i tok nau gav- glasim distrik nid bilong wan wan wan yia long 5-pela yia. Na ol blesing bilong kantri olsem distrik long kantri. Em i tok man i givim K10 milien long distrik na skelim mani long memba bilong palamen i mani stret long olgeta pipel kos bilong bringim sevis wan wan distrik i no stret stretim ol dispela nid. OL sampela ples long ol makim wan wan distrik i ken bai kisim sevis. olsem haus sik, skul o bris bikos kos bilong mekim sevis Em i tok long skelim mani distrik insait long kantri i kisim dispela mani i go na Mista Sungi i tok kos bi- long Mosbi i no wankain long sampela distrik i antap gut gavman i mas putim stap longwe tru long ol stretim ol ples. long kisim sevis i go long olsem ol distrik i stap longwe moa long ol arapela. wanpela sistem bilong ske- taun, distrik opis, haus sik Tasol sampela memba bi- kain ples olsem Telefomin long bus ples. Em i tok kantri i salim pinis lim mani na bai olgeta na ol haiwe na i nidim long palmen i autim bek wari distrik long Sandaun provins, Mista Sungi i tok Nesenel ges i go aut long wol maket manimeri i ken kisim sevis. bikpela sevis bilong gav- olsem K10 milien i no inap Samarai Murua distrik long Ikonomik na Fiskel Komisin i na bikpela winmani bai kam Mista Sungi i tok bikpela man. Ol i no lukim sevis bi- long ol distrik i stap longwe Milen Be provins i antap tru mekim pinis wanpela sistem insait tasol gavman i mas mani i save go long baim long gavman inap planti long rot bilong balus na i stap long ol arapela distrik long long skelim mani long nid bi- yusim wanpela sistem long trenspot long kisim ol samt- yia nau. baksait long planti maunten, taun na siti. long distrik. Em i tok kantri i skelim mani gut na bai olgeta ing i go long bus ples na O’Neill gavman i tok em bikbus na taiswara. Mista Sungi i mekim tok mas yusim dispela long ske- sitisen bai kisim sevis. mani isave sot na wok divel- luksave long ol nid na krai bi- Memba bilong Nuku, John piksa olsem, gavman i givim lim mani na bai olgeta pipeli Mista Sungi i tok kantri i no opmen long graun i no save long ol ples lain na i tokaut Sungi i autim belwari olsem K10 milien long ol distrik long ken kisim sevis. gat wanpela sistem long bikpela. Level bilong wara go daun long Mosbi Oposisen sapotim MOSBI siti bai bungim hevi antap long Sirinumu Dem i jenereta we bai kos bikpela wara saplai long Mosbi siti. long wara saplai bikos go daun olgeta long dispela mani long baim disel long Dispela hevi tu inap bikpela raun wara long Sir- mun bihain long nogat ren ranim. Long dispela as ol bai kamapim sampela bikpela Gavman long inumu Dem i wok long go long las mun i kam. skelim skelim pawa long senis long wara saplai insait daun nau. Bos bilong PNG Mosbi siti i bin drai long las wanwan de na nait long dis- long Mosbi siti we kampani i Power John Tangit i askim ol mun yet i kam nau long mun pela taim. go pas long wara saplai inap hausing projek manmeri long siti long yusim Mei na pawa kampani pret Wara long Sirinumu Dem i pasim wara na opim gen long gut pawa saplai na noken bai drai taim i stap longpela save ranim bikpela pawa wan wan taim insait long wik Yakam Kelo i raitim westim wara nabaut. taim moa bai level bilong masin we i save kamapim i kam. Mista Tangit i askim ol wara i go daun olgeta. pawa long givim lait long Dispela em long sevim manmeri bilong siti long Mista Tangit i tok pawa Mosbi siti na tu long dring na wara we level bilong em i no OPOSISEN i sapotim Ne- yusim gut wara na pawa saplai bai i gat hevi tu bikos waswas. Em seim wara tasol ken go daun hariap long dis- senel Gavman long dispela saplai bikos level bilong wara ol bai traim long yusim we i ranim PNG Pawa na pela taim bilong drai. tingting bilong kamapim ol haus bai ol manmeri i ken kisim insait long ol taun na siti. Bisnis namel long PNG na Saina i wansait Deputi Oposisen lida na Stanley Nondol i raitim long 2015 Pasifik Gems long Mista Maru i tok totel veliu kamapim wanpela tred na in- memba bilong Bulolo Sam Pot Mosbi we i no stap long bilong tred namel long PNG vesmen agrimen long opim Basil i tok Oposisen i wanbel baset bilong kantri. na Saina i sanap long maket bilong Saina long PNG long dispela plen bilong Saina i wok long Ramu K3904.6 milien long 2012 na i ken salim ol prodak i go long Gavman bikos haus em KANTRI Saina i wok long Nicco we kampani, MCC i di- Saina i mekim moa long maket bilong ol. kisim ol bikpela milien kina velopa bilong Ramu Nikel K1.552.7 milien na winim Tasol Mista Maru i toktok bikpela samting tru long ol MEMBA BILONG BULOLO: pipel bilong Papua Niugini wok kontrak, na ranim planti main. PNG. strong olsem PNG i no resis Sam Basil husat i wok na stap long ol bisnis long kantri tasol PNG i Planti ol bikpela stua na Mista Maru i tok dispela gut long wol maket bikos kos no kisim ol bisnis long Saina sampela liklik bisnis inap long em wansait tru, we i lukim bilong mekim bisnis long taun na siti na painim hat tru . Minista bilong Tred, Komes PNG i mekim em ol Saina tu i Saina i save kisim ol bisnis isi kantri em i dia tumas. long gat haus bilong ol yet Minista bilong Stet En- taprais Ben Micah i mekim na Indastri, Richard Maru i tok kisim. tru long PNG. Em i tok kos bilong pawa, long lukautim famili bilong ol. nau em i taim bilong gavman Minista Maru i tok bilong Em i tok ol prodak bilong sip, balus, fuel na ol arapela Mista Basil i askim tasol bikpela tok amamas go long Gavman long kamapim dis- i mas lukluk strong long dis- wanem na PNG i wok long Saina i kam pulap long kantri kos bilong mekim bisnis i dia sapos Gavman ken tok klia pela na kamapim toktok wan- givim wok long Saina long tasol wankain i no kamap tumas na winim ol arapela pela gutpela rot tru bilong we Hausing Minista Paul taim gavman bilong Saina taim Saina i no givim ol kain wantaim ol Saina. PNG salim kantri. helpim ol pipel bilong Papua Ezekiel bin tokaut long K1.4 long PNG i ken kisim ol wok wok bisnis olsem long ol PNG liklik material tasol i go long Mista Maru i tok gutpela rot bilien dinau Nesenel Haus- Niugini long gat haus. bisnis long Saina. kampani long kantri bilong ol. Saina na i no mekim inap long daunim ol dispela kos ing Kopresen (NHC) bin Mista Micah i askim ol Bikpela komplen i kamap Minista Maru i mekim dis- winmani. em long gavman bai opim kisim long Saina long dis- gavman dipatmen na ol gav- namel long pablik, politisen pela toktok taim em i kam bek Mista Maru i tok planti ol maket na pulim ol bisnis bi- pela yia long wokim ol haus man bisnis long yusim dis- na ol saveman olsem ol kam- long raun bilong em long samting bilong PNG i no go long ausait i kam insait long insait long Papua Niugini. pela sans nau long helpim ol pani bilong Saina i kisim APEC miting long Saina las long maket bilong Saina na ol resis na bringim kos i kam wik . arapela kantri na gavman bai daun. Nau em Praim Minista Peter wokmanmeri bilong ol long bikpela milien wok kontrak bi- O’Neill i kamap wantaim dis- kisim haus. pela K200 milion hausing BSP Grup Seif Ekesekyu- projek we Bank of South Pa- tiv Opisa Robin Fleming i tok cific (BSP) bai ranim. Dis- dispela dinau bai isi tru long pela em lon o dinau we ol husat manmeri laik kisim pipel bai go kisim long benk bikos ol bai peim bek dinau aninit long hausing projek na ya long 40 krismas olgeta. bekim inap 40 krismas. Na sapos papamama i pinis Dispela tupela plen o pro- long wok o bungim hevi, ol jek bilong haus i kam long pikinini bai karim nem yet dispela gavman olsem na ol long bekim dinau ya bi- mas tokaut klia long we bai hainim hamas krismas i stap mani i kam long en long yet long bekim dinau. bekim ol dispela tupela Mista Fleming tok bai Gav- dinau Mista Basil i tok. man i givim dispela K200 mi- Mista Basil i tok tru yumi lien long benk na ol bai klia pinis olsem LNG ges karimaut dispela wok bilong projek mani bai bekim dinau redim mani long givimaut we Gavman bin kisim K3 long ol manmeri long kisim bilien dinau pinis long baim na baim o wokim haus bi- sea long Oil Search kam- long ol. Bihain long 5-pela pani. Dispela i apim pinis krismas bai ol apim dispela ovasis dinau mak bilong K200 milion mani mak go PNG go antap long K6 bilien. antap long K400,000. Tasol Oposisen i soim Dispela helpim em bilong wanbel olsem dispela K200 ol lain husat i no bin kisim milien haus projek em wan- dinau bipo long wokim haus. pela gutpela rot bilong Ol kolim fes taim hom baia. helpim planti wokmanmeri Mista Fleming i tok bai no long kisim haus bilong ol yet gat planti hat taim o askim we ol ken kisim dispela long dispela lon bikos em bai PRAIM MINISTA: Peter O’Neill i bungim nupela Embaseda bilong Pipel’s Ripablik ov Saina, H.E. Li Ruiyou. Mista O’Neill i dinau long BSP benk na isi tru long ol manmeri i ken luksave long gutpela prenpasin namel long tupela kantri bilong bipo taim yet na kontribusen bilong ol Saina lain husat i bin pulapim aplikesen pepa na wokim haus o baim haus bi- sindaun long planti hap bilong PNG moa long 100 krismas i go pinis. Poto: GG Midia long ol. kisim dispela dinau isi tru. edukesenheltnius Me 29 - Jun 4, 2014 Wantok P7 Gutpela edukesen i save kamapim gutpela wok bung wantaim OLGETA pikinini i gat rait long Callan Netwok long risos senta i Dispel Netwok i gat laik long tok- luksave olsem tok wantaim Gavman Dipatmen na go long skul. Na ol pikinini i gat Sevis kisim disabiliti o sampela hevi long sampela woklain i ol minista bihain long wanem rot trening. bodi bilong ol i no stap ausait no bin kisim in- long bringim gutpela sevis i go long dispel rait. Ol i gat rait long speksen i nap long long ol pikinini i gat disabiliti. Em go long skul olsem na i mas gat 8 yia na klostu ol- long helpim long sevis bilong lukau- gutpela edukesen long ol i geta i no bin kisim tim ol liklik bebi, edukesen sevis na kisim. inspeksen inap helt na ol narapela sevis i save Gutpela edukesen long ol pikinini long 5 yia. sapotim ol pikinini i gat disability i gat disabiliti em i namba wan Ol gavman dipat- long ol i mas kisim gutpela eduke- tingting bilong Netwok bilong men husat i gat sen. Callan Sevis bilong ol Pipel wan- wari long dispela Ol i laik painim aut wanem kain taim Disabiliti Nesenel Enuel Kon- em Nesenel ol tisa ol i nidim long edukesen, prens ol i holim long Emmaus Edukesen Dipat- helt na komyunikesen wantaim Ritrit Senta, Don Bosco Skul of men, Dipatmen bi- tingting bilong stretim ol pikinini i Teknoloji long las wik. long Komyuniti gat rong long bodi bilong ol long Insait long dispela wanpela wik Divelopmen na Ne- PNG, mani bilong mekim wok na ol konprens ol i divelopim wanpela senel Dipatmen bi- narapela samting. plen bilong Netwok bilong Callan long Helt. Ol bai Ol memba bilong dispela Netwok Sevis (2015 – 2020) we em i save wok wantaim ol dis- em Spesel Edukesen Risos Senta helpim long mekim wok bilong Kon- pel lain bilong givim (SERC), Callan Stadi Nesenel in- vensen bilong rait bilong ol pipel i narapela, na long luksave olsem skulim ol pikinini insait long ol spe- sevis. Sampela stitut (CSNI) na Callan Sevis Ne- gat disability na rait bilong olgeta God em i stap insait long olgeta sel edukesen risos senta taim ol i narapela lain bilong givim sevis na senel Yunit (CSNU). Toktok pikinini long kisim edukesen. Dis- man. kisim trening bilong Callan Stadi PNG Asembi bilong ol Disebel wantaim Br. Kevin Ryan CSNU pela plen i tok tok strong long ol Long dispel yia, ol lain i stap long Nesenel institut insait long ol in- Pipel long ol i mas yusim olgeta lo Dairekta long mobail namba : 7169 bikpela tingting bilong laip olsem konprens i tingting moa long holim spekta bilong dipatmen bilong bilong Konvensen long Rait bilong 2901 or email: kpryan@ed- rispek, jastis, pasin bilong sori long pas long gutpela kain pasin bilong edukesen lukluk raun. Ol lida bi- ol Pipel i gat bodi i no gutpela. mundrice.org Ganglau klinik

lukimJames Kila i raitim kukim senisol pipia bilong klinik namba bilong ol pipel i go em ol i wokim yet. antap na klinik i nidim yet WANPELA K1.8 milien Siaman bilong Ganglau sampela moa medikol wok long stretim na helt klinik, Sibi Dup i tok opisa long strongim wok senisim Ganglau helt em i amamas long kisim long Ganglau klinik. klinik klostu long projek long bringim helt Basamuk long Raikos sevis i go long ol pipel bi- Wok i kirap long nupela Ganglau klinik arere tasol long olpela klinik. Distrik bilong Madang long em we longpela taim provins i kamap strong yet i no lukim senis i kamap wantaim helpim bilong long dispela klinik bilong Mineral Risos Atoriti ol. (MRA) aninit long Ramu Mista Dup i tok olsem Paro em i dux bilong NiCo Projek memoran- taim dispela nupela klinik dum bilong agrimen i pinis, komiti bilong em i Tugumanda CHW skul komitmen wantaim mani plen long askim provinsal mak olsem. gavman na nesenel gav- Projek wok i bin stat man long salim ol medikol long las yia Septemba, na woka na tu wanpela kar kampani bilong ol papa long helpim ol pipel long graun, Basamuk En- maunten eria, ol viles i go taprais i bin tok em bai olsem long Saidor na tu i pinisim dispela projek in- kam olsem long ileg long sait long 6-pela mun, tasol Madang . dispela bai popaia bikos Nesing Opisa wantaim long sait bilong kisim ol Ramu NiCo, Paul Konare, samting bilong wok long i tok dispela nupela helt taim na tu hevi bilong klinik helpim gut ol pipel, trenspot. bilong wanem bihain Sait long trenspot em i long Highlands Pacific wanpela bikpela hevi, Limited (HPL) i bin wokim bikos ol i save yusim sol- dispela klinik i no bin gat wara long bringim ol gutpela mentenens i samting bilong wok long LOURDES Paro, wanpela bilong 45 woka na em i kisim ol gutpela mak long stret, em 45. Ol i laik lukim wankain kamap long sevim nid bi- Madang i go long sumatin helt woka husat i bin pinisim skul skul bilong em. namba bai i kamap long ol narapela yia bi- Basamuk. long ol pipel tude, wan- long Tugumanda Komyuniti Helt Woka Dispela awod i no go nating, nogat. Foa hain tu. Wok long sanapim haus taim bikpela moa Trening Skul long Enga em ii wanpela laki Skwea Sios husat i save ranim dispela Tugumanda i stap long sait maunten bilong helt klinik na tripela populesen. meri long kisim awod olsem dux bilong CHW trening skul bai sponsa long Mis klostu long Wapenamanda Distrik senta Mista Konare i tok taim haus-slip bilong ol wok skul. Paro i go long Filipins long yia 2015 long bilong Enga Provins. lain i sanap pinis na ol i Ramu NiCo i tekova long HPL em i sapotim klinik Mis Paro i bin winim tripela awod long em wokim moa skul long medikal wok. Poto hia i soim Helt Seketeri Pascoe Kase putim ol wol na ol arapela i mekim gut long wok praktikol bilong em Dispela greduesen i makim namba wan i sanap kisim poto wantiam Lourdes Paro samting pinis. Wok bilong wantaim ol marasin na tu long wok bilong helpim ol mama i karim taim bilong Tugumanda CHW Trening bihain long greduesen seremoni. wokim ol toilet nap les wokman bilong em tasol waswas na ples bilong bikpela samting em bebi na long wok bilong komyuniti helt skul, na em i kam wantaim bikpela namba merisiosnius Me 29 - Jun 4, 2014 Wantok P11 Yut, Meri Embesi strongim PNG Meri na Famili Pastor Barbara Semba ov Komes na indastri Lunge

Kingdom bilong God Wokim Promis em bilong ol pikinini LONG Sande 25 Me 2014, wanpela OL PIKININI bilong God i mas kirap nau bilong ol i go insait long Kingdom na bikpela selebresen i bin kamap long bringim senis long ol pipel insait long ol Divine Word College, Bomana aut- setelmen, komyuniti, arere long taun, in- sait long Pot Mosbi. Planti manmeri sait long ol taun na siti bilong nesen bilong na relijes i joinim dispela bikpela sele- yumi. Yumi ken senisim PNG na mekim bresen. Lotu i bin kamap long apinun em i kamap ples paradais long graun. Dispela graun nau i lukim kain kain hevi na naispela tru. i kamap yet. Planti hap i bungim taim I gat wanpela SVD bruder, i wokim nogut na ol pipel i no stap long wanbel promis long stap ful menba bilong pasin. Ol i daunim wanpela narapela, ol i Misineri bilong Divine Word (SVD). belhat, spak nabaut, kilim man, sakim tok na planti narapela pasin nogut ol i mekim Nem bilong em Benjamin Bosili i stap. Olgeta provins tu i gat kain kan SVD. Em i kam long Dagua peris in- pasin bilong ol yet i bihainim wanem kain sait long Is Sepik Provins. Ol meri long bisnis wokim wanpela grup eksesais long Ameriken Kona long Nesenel het spirit i save bosim provins bilong ol Sampela mun bihain em i bai kisim Laibreri. antap long skai. Ol hap we i kisim bikpela odinesen long kamap Diken, na neks hevi tru em long ol setelmen bilong ol taun, yia em i bai kisim odinesen long WANPELA deligesen i PNGWCCI em i indipen- "Em i hat long wanpela siti na ausait long siti we i gat ol lain i stap kamap Pater. Tasol mipela i no save kam long Senta bilong den samba wantaim ol yangpela meri long statim na i no gat planti mani o i no save kisim yet, long wanem kantri superia bai intenesenel Praivet En- memba i kam long olgeta bisnis insait long PNG," bikpela pe. salim em long mekim wok misin bilong teprais (CIPE) i bin stap sekta bilong sosaiti olsem wanpela yangpela univesiti Roman 8:19-22 i tok, “Long wanem, ol- na em i stap long gutpela greduet. Ol meri i lainim geta samting God i bin wokim, ol i wetim em. Planti SVD bilong PNG nau i wok long Pot Mosbi long Mei 15 i go long 20 long mak bilong givim spesel prodak divelopmen maket taim God i makim bilong kamapim ples klia long planti kantri olsem Madagaskar, helpim ol lida bilong PNG kontribusen long ol meri penetresen, maket divelop- yumi ol pikinini bilong en. Em i olsem ol- Ghana, Botswana, i stap long Afrika, Wimen Semba bilong long kisim strong long wok men. geta samting i litimapim het na i lukluk na narapela moa i wok long Brasil, Komes na indastri (PNG- bilong ikonomi na long “Wanpela meri o man i nabaut, na i ting, wanem taim tru bai dis- Columbia, Bolivia, Argentina na WCCI) long kism sampela ikonomik divelopmen bilong ken statim wanpela kam- pela taim i kamap. Nau olgeta samting i Amerika. moa nupela memba, givim kantri. Wantaim sapot bi- pani, tasol mipela bai skul stap nogut na i save bagarap. Dispela i no Pater Joseph Maciolek SVD, aut maket sevis long ol long U.S, CIPE i helpim ol yu long kampaim enteprais,” kamap long laik bilong ol yet. Nogat, God Provinsal Supiria bilong SVD long memba na long kamapim lida bilong PNGWCCI long CIPE Hammad Siddiqui i tok yet i mekim ol i stap olsem, bai ol i wetim PNG i go pas long wokim misa na ol gavanens straksa bi- kamapim intenel gavanens long taim em i go pas long gutpela samting God i laik mekim long ol. kisim promis bilong Benjamin long long ol. straksa na operesenel polisi dispela sesen. Long taim God i makim, God bai i pinisim Long strongim wok bilong bilong makim rot bilong Ol lain i stap long woksop dispela kalabus bilong bagarap, na bai ol- nem bilong superia jeneral i stap long PNGWCCI, U.S Embesi i samba i kamap wanpela i harim toktok bilong ol liklik geta samting i stap gutpela tru wantaim Rom. givim sapot i go long CIPE, strongpela ogenaisesen. bisnis lain long stat bilong yumi ol pikinini bilong God. Yumi save, ol- Insait long tok skul, em i tokim Ben- na ol i ken helpim moa meri Long wankain taim, CIPE i bisnis na long wanem kain geta samting God i bin wokim, olgeta i jamin olsem: “Promis yu wokim tude i long Papua Niugini long givim sampela piksa bilong rot ol i ranim bisnis, ol pilim pen olsem meri i laik karim pikinini. no promis nating. Yu tok orait long sin- kamap ol gutpela bisnis gavanens ekspiriens long ol salens na ol gutpela samting Na olgeta i krai nogut i stap, i kam inap gaut bilong God na em i trupela meri. CIPE em i memba gutpela na i no gutpela i kamap. Hammad i toktok nau.” promis. Em i no samting bilong traim long U.S. Semba ov Komes samba insait long Esia. Ol tu long wanem samting ol God i givim gutpela tingting long ol Kris- tasol. Nogat. Yu mas bihainim tru we i save wok long olgeta i mekim sampela eksesais bikpela bisnis i save lainim ten long bringim gutpela we bilong divel- promis bilong yu tude. God i bin sin- hap bilong wol long strongim na grup diskasen long long wok bilong kamapim opmen. Ol Kristen husat i gat pawa long gautim yu, bai helpim yu long bihainim praivet enteprais na long samba bai kamapim komyu- bikpela bisnis. kisim bikpela mani i mas gat bel sori na senisim ol we bilong maket. nikesen strateji long helpim "Ol bisnis lain i save long painim rot long helpim ol narapela husat i promis bilong yu tude”. "PNGWCCI i kamapim em long kamap olsem wan- stretim ol hevi," Ginia no gat samting, wantaim ol projek. Papa bilong Benjamin i dai pinis. netwok, trening na bisnis di- pela mausman bilong bisnis Siaguru, bilong Tapioca De- Buk bilong Lo i tok, “God bikpela bilong Mama i stap yet, tasol em i no kamam velopmen bilong ol bisnis insait long kantri. light, wanpela nupela kam- yumi, em yet i save givim yupela strong bi- long witnesim promis bilong pikinini bi- meri long PNG, long givim Lon Me 19, klostu 30 meri pani i tok. long kisim planti samting. Yupela i no ken long em. Bikpela brata bilong em i moa save long olgeta lain long bisnis i bung long U.S. Embesi bai promo- lusim tingting long dispela. Em i save husat i gat bikpela na liklik Amerika Kona bilong Ne- tim yet ol meri long bisnis in- mekim olsem, long wanem, em i bihainim tasol I bin kam. bisnis tu,” interim President senel Laibreri , long kisim sait long Papua Niugini yet dispela kontrak em i bin mekim wan- Taim mi askim long ol papa mama bilong PNGWCCI, Avia trening long rot bilong wantaim ongoing wimen taim ol tumbuna.” (Lo 8:18) bilong ol, bikpela brata bilong em i tok; Koisen i tok. mekim bisnis.” empawamen. Ol bikpela winman na winmeri bilong “Papa i dai pinis. Mama i stap yet tasol bilip long God long bipo i save mekim i no inap kam. Mi bikpela brata bilong samting long senisim komyuniti long taim bilong ol. Na olsem wanem long yumi em. Mi yet i bin sainim pepa na tok Go aut long autim tok nau? Husat bai bringim senis long ol pipel orait long taim Benjamin i laik joinim bilong yumi long ol i ken lukim heven i SVD. Mi na famili bilong mipela i GO aut na mekim pastorel we i no gat lain i save bisi kamap long graun? Yumi ritim stori bilong sapotim em tru. Olsem na tude, mi wok i wanpela salens bikos long ol, harim ol wari na ol dispela ol bikpela man na meri bilong kam na oferim em i go long kamap ful em i nupela wok eria we helpim ol. Ol i pilim olsem ol God long baibel. (Hibru 11:32-35). wanpela Sacred Hat Sister i i no gat pren na ol i no gat Yupela ol bikpela man na meri bilong memba bilong SVD”. bungim long en. hop long laip. pait na God i givim yupela dispela bikpela Long taim bilong prea litani, Ben- Sister Maria Amon bilong “Long mi yet, dispela Pas- wok. Olsem na yupela i mas bilip na jamin i slip long fron bilong alta, Kongrikesen bilong Our torel Ministri em i wanpela mekim wok bilong senisim ol pipel na bi- mipela olgeta i nildaun na brata bilong Lady of the Sacred Heart salens bikos em i wanpela hain bai stori bilong yupela i ken kamap na em i nildaun klostu long lek bilong (OLSH) i wokim 5-pela mun nupela eria, tasol em i wan- i stap olsem yu bin helpim ol lain i stap Pastorel Ministri kos wan- pela level i go antap we rabis. Benjamim. Mi lukim planti taim em i taim narapela 20 Sister bi- antap long nupela wok mi “Spirit bilong Bikpela i kam i stap long yusim han long klinim aiwara bilong long ol narapela mas mekim, bai mi kamap Sister Maria Amon mi, long wanem, Bikpela yet i kapsaitim em. Mi tu pilim sori tru taim mi lukim kongrikesen long Xavier In- trena bilong ol trena. wel long het bilong mi bilong makim mi bi- em klinim aiwara bilong em. stitut, Bomana, ausait long “Taim mi go aut long ol long i go bringim gutpela tok bilong en long wok olsem. Em i slip antap long graun i soim Mosbi siti. pipel, mi mas kisim laik ol rabisman. Na em i salim mi i kam long Tasol nau em i kam wokim olsem em i man nating bilong graun, i Ol Sister i kam long ol pasin bilong Bikpela i go tokaut long ol man i stap long kalabus long kos long Bomana long go nogat pawa long wokim olgeta samt- provins long PNG na wantaim mi long serim wan- ol i ken lusim kalabus na i go fri, na long long nupela eria long Pas- ing. Na mipela prea litani long singau- Solomon Ailan. taim ol pipel,” Sister Maria i tokaut long ol man i aipas long ol i ken luk- torel wok. tim helpim bilong olgeta santu long Sister Maria i wok long Vu- tok. luk gen. Em i salim mi long long pinisim sapotim na strongim em long bihainim napope, em hetkota bilong “Dispela em i nupela eria Em i tok tu olsem tupela hevi bilong ol man, ol arapela i wok long promis bilong em. Rabaul Katolik Asdaiosis. we mi mas go aut na serim Sister bilong Angliken Sios daunim na mekim nogut long ol. Na em i long Solomon Ailan i stap Selebresen i pinis wantaim serim Long planti yia, Sister Tok bilong God wantaim ol salim mi long tokaut olsem, taim i kamap Maria i wok olsem “Home long kos wantaim ol Katolik bikpela kaikai wantaim insait long rum famili insait long ol liklik Ka- Sister. pinis bilong Bikpela i laik mekim gut long ol maker” na dispela em long kaikai bilong Divine Word College. tolik Kristen Komyuniti (KK) i “Mi mamas long sea, manmeri bilong en.” lukautim ol wok long haus, Famili na pren kukim kaikai na karim i go antap long peris level. lainim, strongim wanpela Sapos yu laik toktok moa o yu nidim londri o wasim klos, somap, kam, putim wantaim antap long tebol “Long dispela wok, bai arapela, harim ol ekspiriens prea, yu ken rait long: Evangelis, Bar- kuk long kongrikesen na na mipela i serim wantaim Brata Ben- mipela i go aut na harim ol bilong ol narapela, harim na bara Lunge, ROGIM, P.O. Box 3063. long taim bilong ol bikpela jamin. toktok, wari na krai bilong gro wantaim grup,” Sister Boroko. NCD. PNG, o ring long konprens na bung na ol kain pipel na moa yet, ol dispela Maria i tok. 70995378 P12 Wantok Me 29 - Jun 4, 2014 abcpasifiknius 0l poto nius

WELKAM: Praim Minista Peter O’Neill i sekanim Praim Minista bilong Tuvalu, Enele Sopoanga long welkamim em long bung bilong ol lokol levele gavman bilong Wanpela long ol ailan we Japan na Saina i pait long en. Poto: AFP Pasifik i bin kamap long Pot Mosbi long wanpela wik las Mande inap long Fraide. Mista Sopoanga i bin bung wantaim Mista O’Neill long Haus Palamen na toktok long ol sampela samting i karamapim tupela kantri. Mista O’Neill i bin tokaut olsem PNG bai helpim Tuvalu long ol hevi bilong klaimet senis we kantri (Tuvalu) i O'NEILL i wanbel long Trabel i bin kamap bihain long pait we wanpela bungim bikpela hevi bikos em i wanpela liklik ailan kantri tasol long namel bilong man Wabag long Enga Provins i bin dai. AusAID i pinis Suprintenden Pero N'dranou i tok pait i bin solwara. Poto: PM’s Midia Yunit Praim Minista Peter O'Neill i tok welkam long kamap long graun. Papa bilong graun i bin givim gavman bilong Australia i rausim aid ejensi, hap graun long ol Goilala na bihain em i givim dis- AusAid, na tok amamas long nupela program pela hap graun gen i go long ol Wabag. bilong rijon. Suprintenden N'dranou i tok ol polis i wok long ABC ripot i tok Mista O’Neill i bin mekim dispela stretim dispela hevi. toktok taim bilong opim Australia PNG Business Forum. Foren minista bilong Australia Julie Bishop i bin tokaut long samting olsem 50 per cent bilong Meri Australia bamim helpim mani bilong Australia i go long PNG, ol i ken pikinini yusim long ol bikpela projek o infrastraksa ol i wan- Wanpela meri Ausralia i bin draivim ka i bamim bel long en. wanpela pikinini long Mosbi tasol em i no bin stop. Mista O'Neill i bin wanbel long Australia i rausim Dispela eksiden i bin kamap tupela wik i go pinis. AusAID na tok amamas long nupela tinging bilong Polis ripot i tok dispela meri i ranawe i go bek long helpim rijon. Australia bikos famili bilong em i pret long ol lain i Jemima Garrett husat i bin stap long dispela bekim. miting i tok, Peter O'Neill, Praim Minista bilong Ripot i kam long ABC i tok ol i bilip meri ya i Papua Niugini; Julie Bishop, Foren Minista bilong bamim wanpela yangpela gel tasol em i no bin Australia na Peter Taylor na Presiden bilong stop. Em i bin draiv i go long benk we man bilong Australia PNG Bisnis kaunsil i bin stap long dis- em i wok na ol i bin givim ripot bilong dispela birua pela bung. i go long ol polis. Ol i bin toktok long Manus ditensen senta long Ol i bihainim polisi bilong dispela benk we i tok, Manus em Australia i putim ol refuji long en. disisen bilong draiva long i no stop na helipim i Praim Minista O'Neill na Tony Abbott i bin to orait bihainim sekiuriti edvais bilong abrusim ol kros na long kamapim wanpela miting we ol minista bilong pait i kamap bihain long birua i kamap long rot. tupela kantri i bung na toktok long olgeta mun. Tupela lek bilong dispela yangpela gel i bin bruk Mista O'Neill i bin tokim planti handet bisnis lida taim narapela kar i bin bamim em. Bai ol dokta i OL BIKMAN: Tripela i bin go pas long Pasifik Lokol Level Gavman bung long long dispela Australia PNG Bisnis Forum olsem ol katim na putim ol stil plet insait long rait lek bilong wokbung namel long tupela kantri i bin strong moa em. Mosbi em, (namel) Leo Dion em Minista bilong Provinsel na LLG Afeas, Praim na sampela i senis. Dispela benk i wok long helpim yangpela gel na Minista bilong Tuvalu i mausman bilong ol Pasifik kantri long ol LLG wok, Enele Em i tok wanpela long ol bikpela senis i strong- famili bilong em long mani na ol i givim blut tu. Sopoanga, na Gavana bilong NCD, Powes Parkop husat i hostim o lukautim bung. pim ol wokbung em gavman bilong Mista Abbott i Dispela hevi i kirapim pinis planti toktok long Poto: Nicky Bernard rausim AusAID program. PNG sapos wanpela draiva i mas stop long helip- im o nogat, bikos long pasin bilong bekim. Wok painim i soim ol meri i kisim taim Japan protest i go long Sampela meri bilong ol arapela kantri husat i Saina kam marit long Australia i kamap olsem ol slave, Japan i sutim tok i go long Saina long wanpela o lain i kalabus. birua pasin em i bin mekim long taim tupela woa Wanpela wok painimaut i soim olsem wanpela balus bilong em i bin flai sampela mita longwe long partner migration program bilong Australia i save militeri balus bilong Japan long Is Saina Si. I gat bringim ol meri bilong ol narapela kantri i kam bikpela kros i stap namel long dispela tupela kantri insait na mekim ol i kamap olsem ol slave. long husat tru i papa bilong ol ailan i stap long dis- ABC ripot i tok Institut ov Kriminoloji i bin painim pela eria. aut long 8-pela bilong ol kain meri olsem insait Balus i bin flai antap long Senkaku iailan long long Kanbera na Sydney. Ol dispela meri i bin kam Japan na Diaoyu aialn long Saina. AFP ripot i tok long Australia bikos i bin gat tok promis olsem bai Difens Ministri bilong Japan i tok wanpela SU-27 ol i marit na sindaun gut long Australia. Tasol ol i woa balus bilong Saina i bin flai sampela mita tanim na kamap olsem ol slave o yusim ol nating klostu long Japanese OP-3C seveilens balus na long mekim ol hatpela wok. narapela i flai klostu long Japanese YS-11EB Dispela ripot i tok Imigresen Dipatment i mas balus. senis hariap long pasin long taim ol i lukluk long Mausman i tok ol woa balus bilong Saina i bin visa eplikesen. flai i go klostu olsem long 30 mita long wanpela Spika em Samantha Lyneham, wanpela risets taim na 50 mita long narapela taim. analis, long Institute of Kriminoloji; Laura Vidal Kyodo nius ejensi i tok balus bilong Japan i bin bilong Salvation Army; wok long putim was long wanpela join naval dril bilong Saina na Rasia long Not Is Saina Si klostu Pot Mosbi polis putim was long solwara bilong Japan. Dispela ol hevi i bin kamap klostu long ples we long setelmen ea difens aidentifikesen jon bilong tupela kantri i Ol polis insait long Pot Mosbi i wok long putim bung. was long Vadavada setelmen bihain long tupela Dispela ol hevi i kamap taim ol wok namel long lain wanpisin i bin pait long graun long wik i go Japan na Saina i no gutpela long kros bilong HARIM: Sampela ol lain i stap na harim ol toktok long dispela Pasifik LLG bung. pinis. tupela long Is Saina Si em Japan i bosim. Poto: Nicky Bernard komentri Me 29 - Jun 4, 2014 Wantok P13 Givim moa helpim KOMENTRI akaruk em i wanpela long ol kakaruktaim i gofama pinis ol gat luksave long dispela na putim abus moa pipel bilong kantri long Esia i lo bilong lukautim dispela bisnis na PNG i save kaikai bikos bin painim sik bi- tu long lukautim ol kakaruk, pato, pe bilong en i daunbilo oa long long ol kakaruk na na ol wail pisin long ol bus bilong Kmit bilong kau na pis. Wanem ol i kilim planti yumi. PNG i gat planti naispela hap bilong kantri yu raun i go kakaruk na rausim pisin long ol bus bilong yumi. I no long en bai yu lukim ol kakaru i ol kiau long kon- gat ol kain pisin olsem long ol ara- stap long ples, o ol pipel i salim trolim sik. I bin gat pela hap long wol. Olsem na yumi long maket, o yu ken baim paket ripot tu long dispela mas stopim ol sik nogut bilong ol kakaruk long ol stua. Yumi ken sik i kilim man. pisin i kam insait long kantri bilong tok bisnis bilong lukautim PNG i laki i no gat yumi, nogut bai kilim ol dispela kakaruk na pato na salim kiau kain hevi olsem i wail pisin long bus bilong yumi. bilong ol em i wanpela bisnis kamap yet. Ne- Yumi no mas lusim ting olsem planti manmeri bilong kantri i senel Egrikalsa kakaruk bisnis em i wanpela save mekim. Kwarentin na In- egrikalsa bisnis. I mas gat gutpela I no hatwok long lukautim speksen Atoriti luksave na mani sapot i go long kakaruk. Yu givim kaikai long ol na (NAQIA) i mekim dispela bisnis tu. Planti taim yumi ol i raun long laik, o yu ken wokim gutpela wok long tingting tasol long ol diwai bisnis banis na ol i stap insait. Long sam- putim was na tok olsem kopi na kakao na yumi pela ples long Morobe, ol fama save long ol pipel lusim ting long poltri bisnis. I mas long ples i lukautim kakaruk bilong long abrusim dis- gat ples ol pipel i ken kisim skul salim long ol bikpela kakaruk bis- pela sik. Tasol yumi long stretpela pasin bilong lukau- nis olsem Zenag na Niugini no save sapos dis- tim ol dispela enimal. Sapos ol Tablebirds. Em i namba wan rot bi- pela sik i ken egrikalsa koles i givim skul bilong long ol pipel long ples i painim kamap hia tu. lukautim poltri, bai moa viles fama mani. Na tu, em i wanpela rot bi- Olsem na i gutpela i gat sans long skruim moa save long strongim gutpela wokbung long kamapim polisi bilong ol long dispela bisnis. I luk namel long ol bikpela kampani na bilong stapim kain olsem ol bikpela kakaruk bisnis ol fama bilong ples. Dispela kain sik olsem long kam tasol i mekim wok bilong helpim ol liklik sais bisnis bilong ol pipel long insait long kantri. viles fama. Na i gutpela tu long ples i kam aninit long ol liklik na PIA i tokaut lukim sampela memba bilong namel sais bisnis o ol SME. olsem wanpela rot Palamen i sapotim ol pipel long Planti ol dispela kakaruk fama bilong stopim ol sik ples bilong ol long strongim dis- bilong ples i no go skul na kisim nogut i kam insait pela liklik bisnis bilong lukautim save long lukautim ol kakaruk. Ol i long kantri em long kakaruk. Em i gutpela na i givim yusim save bilong ol yet na go in- tambuim mit bilong mani i go stret long han bilong sait long dispela bisnis. kakaruk na fres pipel. Na dispela bisnis i gutpela Long dispela wik, Poltri Indastri kiau i kam long ol bikos ol pipel i no inap wet long- Asosiesen (PIA) bilong PNG i ovasis kantri. Ol i pela taim long kisim pe bilong hat- tokaut olsem las yia, dispela bisnis Lukautim mi na tok tu olsem PNG i wok bilong ol. i bin kamapim K750 milien Kina mas kisim ol bebi Narapela bikpela samting em long kantri. Na long dispela mani, bai mi lukautim yu! kakaruk i kam long dispela bisinis i kamapim abus bi- ol liklik fama bin kamapim K400 ol kantri we i no gat long ol pipel hia long PNG yet. Em milien. I gat wankain wok paini- ol kain sik olsem i wanpela bisnis i kamapim daun maut i kamap long 2013 na bai ol Nukasel Disis, IBD strim prosesing. Yumi no tromoi ol i toksave long risal bilong en na AI. mani i go long ovasis kantri long klostu. PIA i tok tu olsem long las foapela haus, i tok ol i stap insait bikos PNG i laki tru olsem i no gat Bisnis bilong laukautim kakaruk baim kakaruk. Dispela i seivim nesenel sensus bilong kantri, wan- long poltri bisnis. ol sik bilong kakaruk na ol pisin i em i bikpela rot bilong bringim bikpela mani bilong kantri long ol- pela haus namel long olgeta Poltri bisnis long kantri i ran gut kam insait long kantri. I no long- mani i go long ol komyuniti. I mas geta yia.

HausHausing em bikpela samting tru projek baikrismas. helpim Ol tok intres o winkantrihaus bilong ol. long planti wokmanmeri in- mani bilong dinau em daun- Sapos gavman i baim sait long ol bikpela taun na bilo tru long 4 pesen (%) graun pinis na wokim haus siti olsem Pot Mosbi, Lae na mak. Sapos yu kisim orait em gutpela long ol pab- arapela senta tu. Planti wok- K200,000 dinau orait bai yu lik sevan i ken kisim dinau lain i save painim hat long bekim olsem K8,000 intres tasol na baim aut ol dispela slip na go long wok olsem na long wan yia antap long haus na kisim. ol save go insait long ol dinau mak bai yu peim long Planti kampani na bisnis setlemen na blok na wokim olgeta fotnait o olgeta mun i save givim tu hausing go bek long benk. alawens long ol wokmanmeri haus we yumi lukim planti ritim na harim olsem Praim Gavman i tokaut olsem ol bilong ol olsem na dispela i pinis long ol Mosbi na Lae, Minista Peter O’Neill i tokaut manmeri husat no gat rekot ken mekim isi tru long ol i Websait: www.wantokniuspepa.com Madang, Goroka na arapela long Gavman bai putim K200 wantaim benk long dinau baim haus bilong ol we kam- moa. milien go long Bank of South Pe bilong wanpela yia, 52 niuspepa bipo long haus em ol bai pani bilong ol ken go pas Tarangu ol wokmanmeri Pacfic (BSP) bai ol wokman- namba wan lain bilong kisim long en long stretim pepa na bilong Gavman o pablik meri ken kisim olsem dinau dispela lon o dinau. Ol i kolim agrimen bilong benk ken bi- sevan em ol i no gat tru gut- na baim haus o wokim haus Fes Taim Hom Baia. hainim isi tasol long givim pela hausing alawens bilong bilong ol. Dispela bai helpim tru dinau long ol lain long kisim baim rent olsem na ol save Dispela em gutpela nius planti ol skul tisa, ol nes na na baim haus bilong ol. lokim wantaim ol wantok o tru bikos planti pablik sevan dokta na ol planti pablik Em i wanpela gutpela plen wokim haus nabaut long blok na ol wokmanmeri wok long sevan husat no gat haus na i we gavman bilong Peter na slip. Ol i save kisim tasol painim kain sans olsem we save hangamap na paspas O’Neill i mas sanap strong K7 long hausing alawens we ol mas gat sampela kain wantaim ol wantok o tambu long en na mekim i kamap dispela i no gat wanpela min- mani long baim haus o na go kam long wok olgeta tru bikos em wanpela trupela ing tru long en long helpim wokim haus. pablik sevan long rentim de. rot pipel bilong Papua Niug- Acting Editor Gavman tok long makim Veronica Hatutasi Ating dispela tu bai helpim ini ken lukim olsem gavman i haus. Ol haus bilong rent em olsem 40 krismas long bekim tru planti ol woklain we kam- tingim ol na kam stret long mak long K600 fotnait go bek dispela dinau em gut- pani bilong ol ken go pas hevi na wari bilong ol. Published at antap long K1200 long fot- pela tru bikos maski papa- long kisim graun na ol wok- Putim mani bilong ol pipel i Able Building nait na i go antap moa. Em ol mama i pinis wok o bungim lain i ken go insait long dis- go stret long stretim hevi na Complex, wan rum haus mi tok long hevi, haus bai go long ol pela hausing skim o projek wari bilong ol we ol i ken Sec 58 Lot 02, en. pikinini long lukautim na long kisim lon na wokim pilim tru na lukim stret. Waigani Drive. Gutpela nius nau yumi bekim dinau yet go inap 70 P14 Wantok Me 29 - Jun 4, 2014 laipstail Kerema, yu no save, yu yet kam na lukim

Isaac Liri i raitim

IKNEM Ben bilong Galp Provins Holimaea i singim pinis, Kerema, yu no save, yu yet kam na lukim. BMaus bilong wara Tairuma i kam miks wantaim solwara, na kala bilong sol- wara i braun, na i luk olsem milo yumi save dring long moning taim. Taim maunten wara i miks wantaim solwara, pukpuk tu i no save isi long dis- pela hap we maunten wara i kam bungim solwara. Na sapos em namba wan taim bilong yu long lukim dispela ples, plis no ken tingting long kalap go daun na swim bikos pukpuk bai daunim yu. Maski sapos san i hat tru, naispela kolwin bilong Kerema bai kisim yu na bai yu pilim nais tru. Dispela naispela Nambis bilong Kerema taun i slip sore taim yu ran long kar antap long maunten. kolwin i ken senisim tingting bilong yu, na bai yu tingting long stap olgeta long Kerema na lustingting long ples tru bi- long yu. Kerema taun em kapital bilong Galp Provins, na wantaim populesen olsem 1000, planti bilong ol pipel long hap i save kisim strong long salim saksak, pis, na buai long maket na kisim mani long sapotim ol. Kerema taun em wanpela taun we i kam bihain long sait bilong infrastraksa divelopmen, tasol nau, planti bikpela projek olsem LNG i kamap, na planti manmeri i redi long lukim senis i kamap long bik taun bilong ol. Raun bilong mi wantaim ol opisal bi- long Smol Bisnis Divelopmen Kopresen (SBDC), na ol arapela midia manmeri, i bin wanpela raun we mipela i no inap lustingting long en. Mipela i lusim Mosbi long 3 klok long Fonde apinun, taim mipela i kamap long Goldie, ol pot hol i givim hat taim tru long mipela i go inap mipela i kamap long ples Agevairu we ol polis i bin rot Ol yangpela mama bilong Kerema i salim buai arere long Han wara bilong wara Tairuma i katim i go daun long solwara. blok na holim ol manmeri husat i wok ples bilong pilai na redi long lukim ragbi pilai. long dring bia na ran long haiwei. Lusim Agevairu na i go moa yet, mipela i kamap long Apenaipi na tudak i bungium mipela long hap. Taim yu ran long dispela haiwei, smel bilong nais- pela magani ol i kukim long paia na salim bai mekim yu i stop na baim na kaikai. “Welcome to Kerema,” dispela em hap tok bilong Peter Piawu wokman bi- long SBDC husat i bin opim get bilong Elore Hostel taim mipela kamap long 9 klok long nait. Long Fraide moning taim mipela i kirap Kerema Maket i bin tok moning long mipela wantaim ol traipela naispela mit buai, switpela pinat, saksak, pis, na planti ol arapela prut. Ol smail bilong ol pipel bilong Kerema tu i bin mekim mipela i amamas tru. So sapos yu no lukim yet, plis no ken mis aut, i gat rot i go long Kerema we i kam long Pot Mosbi. Kerema em wanpela liklik taun tasol ol pipel long hap i gat bilip olsem nau i Ricky Vele bilong SBDC na Benny Geteng bilong Post Courier Dispela ples kunai long Hiritano Haiwei em ples tru bilong ol gat rot, na planti risos projek i kamap, i no isi long buai bilong Kerema. na dispela taun i gat sans long lukim magani. gutpela taim long taim bihain. P16 Wantok Me 29 - Jun 4, 2014 entatenmen

Program bilong Tasol 2:00pm – Major Nius Bulletin – YUMIFM Nius 6:10pm – 7:00pm Mon kamap sho Sarere belo cruz – Host: Tuluvan Vitz Wanwan De 9:30am – Final aua cruz 2:05pm – YU TOK – komiuniti awenes program 6:45pm – Komiuniti Notis Bod 1pm – 2pm – Sarere Belo Taim Dedikesen 10am – 3pm – Monin Trek na Belo Pack 2:45pm – YUMI PAINIM WOK Segment 7:00pm – 9:00pm – COCA COLA GARAMUT 2:00pm NIUS – YUMIFM Nius Senta – Host: Mummy DASH 3pm – 7pm – Avinun Draiv Taim – Host: Vaviessie – Host: Angra Kennedy 2pm – 6pm - Sarere Avinun Cruz De - Mande – Fraide 10:00am - Major Nius Bulletin – YUMIFM Nius Senta 3:00pm – Nius – YUMIFM Nius Senta 7:00pm - Nius – YUMIFM NIUS SENTA 6:00pm NIUS – YUMIFM Nius Senta 6am – 10am – Sankamap show – Host: Kas.T 10:05am – YU TOK – komiuniti awenes program 3:05pm – YU TOK – komiuniti awenes program 7:05pm – YU TOK – komiuniti awenes program 6pm – 00:00am - Nait beat 6:00am – Major Nius Bulletin 10:15am – Kona b’long yu. 3:10pm – Avinun cruz 9:00pm – 00am - Nait Beat – Isi Cruz long nait 7pm – 9pm - Coca Cola Garamut 6:15am – Komiuniti Notis Bod 10:45am – YUMI PAINIM WOK Segment 4:00pm – NIUS - YUMIFM Senta 00am – 6am – BRUKIM TULAIT SHOW – Host: Tuluvan 9pm – 00:00am - Nait cruz 6:25am – Taim Bifo – wanpela singsing b’long bifo. 11:00am – Nius – YUMIFM Nius Senta 4:05pm – YU TOK – komiuniti awenes program Vitz/Talaigu Sopi/Bata Rat 00:00am – 6am - Brukim Tulait Show 6:30am – Nius Hetlains 11:05am – YU TOK – komiuniti awenes program 4:10pm – FOAPELA KAM GUD LONG 4 – foapela 00:00 – Early Monin Taim Cruz ( ol lain brukim tulait shift) Wiken - Sandei 6:45am – Bonde gritins 11:10am – Lukautim yu yet - Helt toktok singsing - Miusik / Request / Tok pilai 6am – 10am – Wiken Sanrais / Sandei Monin 7:00am – Major Nius Bulletin – YUMIFM Nius Senta 11:30am – Nius Hetlains b’long Belo Taim 4:30pm – Nius Hetlains - Kipim Kampani long ol nait shift. wokabaut Muisik 7:05am – YU TOK – komiuniti awenes program - Laik b’long yu – Niupela singsing previu 4:45pm – YUMI PANIM WOK Segment Wikens – Sarere 10am – 12noon – Monin Treks 7:15am – WAN 4 DA ROAD – Hit Prediction 12:00pm – Major Nius Bulletin – YUMIFM Nius Senta 5:00pm – Major Nius Hetlains – YUMIFM Nius Senta 6am – 10:00am – Wiken Sanrais Host: Talaigu Sopie 12noon NIUS – YUMIFM Nius Senta – niupela singsing 12:05pm – YU TOK – komiuniti awenes program 5:05pm – YU TOK – komiuniti awenes program 7am – 9am – Sarere Monin Cruz 12 – 2pm – Sandei Belo Taim Music 12:10pm – BELO Pack – Belo taim rekwes na dedikesen 5:10pm – 6:00pm – KULCHA Musik (1 hr) skelim lokal 9am – 11am - Monin Treks 2:00pm NIUS – YUMIFM Nius Senta 7:30am – Tok Pilai – stori b’long putim smail long nus pes. 2pm – 6pm – Sandei Avinun Draiv Music 8:00am – Major Nius Bulletin – YUMIFM Nius Senta 12:15pm – Komiuniti Notis Bod musik 6pm – 7pm 11am – 1pm - National Weekly Hit Parade – Host: 12:20pm – BELO Pack – Belo taim rekwes na dedikesen – NAIT BEAT – Host: Vaviessie Kasty - 1st aua NWHP 6pm - Nius – YUMIFM Nius Senta 8:05am – YU TOK – komiuniti awenes program 6pm – 8pm – GOSPEL REKWES AUA 8:15am – “Papa Heni Fuka Show”. 1:00pm – Nius – YUMIFM Nius Senta 6:00pm – MAJOR NIUS BULLETIN 12:00pm NIUS – YUMIFM Nius Senta 8pm – 00:00am - Late Nait Cruz – Poroman Aua 9:00am – Nius Bulletin – YUMIFM Nius Senta 1:05pm – YU TOK – komiuniti awenes program – YUMIFM NIUS Senta 12pm – 1pm - 2nd aua NWHP 00:00am – 6am - Brukim Tulait Show 9:15am – Luksave long Komiuniti (Redio Pilai) Fraidei 1:10pm – BELO Pack - Belo taim rekwes na dedikasen 6:05pm – YU TOK – komiuniti awenes program Program Director – YUMIFM – Kasty

RADIO AUSTRALIA TOK PISIN PROGRAM HARIM LONG: 101.9 FM 6AM Stesen Op - Nius Hetlain - Musik na ol intaviu 6.30AM Nius na Karent Afes 7AM Stesen Pas 7PM Stesen Op Raun wantaim Wantok kru ... 7.01PM Ol Hetlain na Progrem Priviu 7.15PM Spots 7.30PM Nius na Karen Afeas 8PM Helt 8.15PM Musik 8.30PM NIUS 8.40PM Spots Riplei 8.55PM Musik Amamas bilong Australia 9PM Stesen Pas TUNDE - Moning - Nait 6AM Stesen Op - Nius Hetlain - Musik na ol intaviu 6.30AM Nius na Karent Afes 7AM Stesen Pas 7PM Stesen Op 7.01PM Ol Hetlain na Progrem Priviu 7.15PM Musik na Chit-Chat 7.30PM Nius na Karen Afeas wik i kamap gen 8PM Mama Graun 8.15PM Musik/Spots 8.30PM NIUS 8.40PM Helt Riplei 8.55PM Musik Nicky Bernard i raitim 9PM Stesen Pas TRINDE - Moning - Nait 6AM Stesen Op - Nius Hetlain - Musik na ol intaviu 6.30AM Nius na Karent Afes ISPELA bai namba 8 yia 7AM Stesen Pas 7PM Stesen Op ol lain long Australia 7.01PM Ol Hetlain na Progrem Priviu High Commission bai 7.15PM Musik na Chit-Chat 7.30PM Nius na Karen Afeas amamasim wik bilong ol insait 8PM Focus longD Papua Niugini. 8.15PM Musik/Spots 8.30PM NIUS Australia i save bungim ol 8.40PM Mama Graun Riplei 8.55PM Musik yangpela bilong ol na bilong 9PM Stesen Pas yumi PNG long soim ol nupela FONDE - Moning - Nait samting i kamap long wol tude. 6AM Stesen Op - Nius Hetlain - Musik na ol intaviu 6.30AM Nius na Karent Afes Australia High Commission tu 7AM Stesen Pas 7PM Stesen Op i save bringim ol yangpela musik 7.01PM Ol Hetlain na Progrem Priviu 7.15PM Musik na Chit-Chat manmeri bilong ol long Australia 7.30PM Nius na Karen Afeas i kam long PNG long mekim 8PM Youth 8.15PM Musik/Spots konset long soim ol yut bilong 8.30PM NIUS 8.40PM Focus Riplei yumi PNG long musik. 8.55PM Musik Dispela yia ol bringim Harley 9PM Stesen Pas Webster, man husat i save FRAIDE - Moning - Nait 6AM Stesen Op - Nius Hetlain - Musik na ol intaviu mekim hip – hop musik na Jade 6.30AM Nius na Karent Afes 7AM Stesen Pas Macrae husat i save mekim R&B 7PM Stesen Op na jazz musik. Tupela bai bung 7.01PM Ol Hetlain na Progrem Priviu 7.15PM Musik na Chit-Chat wantaim tupela musik manmeri 7.30PM Nius na Karen Afeas 8PM Wantok bilong yumi PNG, AK47, Allan 8.15PM Musik 8.30PM NIUS Kedea na naispela nek bilong 8.40PM Youth Riplei Samantha Clark. 8.55PM Musik 9PM Stesen Pas Ol dispela musik manmeri bai SARERE - Nait pilai long Australia wik nait long 7PM Stesen op - Ol Nius Hetlain/Progrem Priviu Lamana Hotel long dispela 7.05PM Musik na Chit Chat 7.30PM Nius Fonde namba 29 long dispela 7.40PM Wantok 8PM Lokal Ben Mun. 8.30PM Nius 8.40PM Musik/Chit Chat Dispela so bilong ol bai soim 9PM Stesen Pas wanem kain musik ol save SANDE - Nait kamapim long taim ol save 7PM Stesen op - Ol Nius Hetlain/Progrem Priviu 7.05PM Musik na Chit Chat singsing na mekim musik tu 7.30PM Nius wantaim. 7.40PM Femili Blong Serah (Redio Plei) 8PM Lukluk Bek Long Wik 8.30PM Nius 8.40PM Musik/Chit Chat 9PM Stesen Pas

EMTV Television Guide FONDE ME 29, 2014 9:00 PM G SOKA XTRA EP#18 1:50pm Grade 8 Science 6:00 AM G EMTV NEWS REPLAY 9:10 PM G GAME ON EP#4 2:30pm DEPI Program 7:00 AM G IN HIS STEPS EP#21 SANDE JUN 1, 2014 9:30 PM PG ELITE MUSIC ZONE EP#2014/18 3:30PM G KIDS KONA 7:30 AM G AUSTRALIA NETWORK 10:00 PM PG NRL FOOTY SHOW 5:30 PM G SKIPPY – Chicken 8:00 AM G YOGA CITY – Re-run Ep#12 4:30 AM G AUSTRALIAN NETWORK 11:30 PM G NEWS REPLAY 5:55 PM G CRIME STOPPERS 8:30 AM G AMAZING SPIES– EP#21/26 3:30 AM G AUSTRALIA NETWORK 5:00 AM G JOYCE MEYER 7080-4 ………followed by the Australia Network 6:00 PM G EMTV NATIONAL NEWS 9:00 AM G ESCAPE FROM SCORPION IS 5:30 AM G EMTV NEWS REPLAY 6:30 AM G EMTV NEWS REPLAY 7:00 PM G IN MORESBY TONIGHT – 9:30 AM G ULTIMATE GUINNESS WORLD 6:30 AM G TODAY 7:00 AM G HILLSONG FRAIDE ME 30, 2014 7:30 PM G 2014 NRL – ROUND 12 10:00 AM G LOVE PATROL S6 – EP#1 Rpt. 09:00 AM G Classroom Broadcast PANTHERS vs. EELS “LIVE” 10:30 AM G SKIPPY- Chicken Rpt. 7:30 AM G AUSTRALIA NETWORK 9:00am Grade 6 Mathematics 9:30 PM G TRANS TASMAN 11:00 AM G AUSTRALIA NETWORK 8:00 AM G YOGA CITY EP#13/13 – Re-run 9:50am Grade 6 Science – TEST MATCH REPEAT… 2:30 PM G QRL INTRUST CUP – ROUND 14 10:40am Grade 7 Mathematics 4:00 AM G AUSTRALIA NETWORK 8:30 AM G BUSINESS PNG YR.3 EP#18 AUSTRALIA vs. NEW ZEALAND 4:30 PM G TBA 11:20am Grade 7 Science 5:00 AM G JOYCE MEYER 7080-5 11:30 PM G EMTV NEWS REPLAY 5:30 PM G OLSEM WANEM EP#20 9:00 AM G TOTALLY SPIES EP#12 – RE-RUN 1:00pm Grade 8 Mathematics 5:30 AM G EMTV NEWS REPLAY ………followed by the Australia Network 6:00 PM G EMTV NATIONAL NEWS 9:30 AM G OLSEM WANEM EP#20– RPT 1:50pm Grade 8 Science 6:30 AM G TODAY 00:30 AM G IPL 2014 MATCH #58 6:30 PM G 2014 NRL – ROUND 12 10:00 AM G RESOURCE PNG EP#19 – Rpt 2:30pm DEPI Program 9:00 AM G Classroom Broadcast 2ND QUALIFIER “LIVE” ROOSTERS vs. RAIDERS 3:30 PM G KIDS KONA 9:00am Grade 6 Mathematics 8:30 PM G 2014 NRL – ROUND 12 11:00 AM G LOVE BITES WITH JOEY 15/26 5:30 PM G LOVE PATROL SEASON 6 – 9:50am Grade 6 Science SARARE ME 31, 2014 COWBOYS vs. STORM 11:30 AM G THE CHEF & HIS BETTER HALF – 6:00 PM G EMTV NATIONAL NEWS 10:40am Grade 7 Mathematics 10:30 PM G EMTV NEWS REPLAY 7:00 PM G RAIT MUSIK EP#213 11:20am Grade 7 Science 12:00 PM G AUSTRALIA NETWORK 1:00pm Grade 8 Mathematics 4:30 AM G AUSTRALIA NETWORK ………followed by the Australia Network 8:00 PM G RESOURCE PNG Ep#19 2:00 PM G 2014 NRL – ROUND 12 komik Me 29 - Jun 4, 2014 Wantok P17 TORO SUDOKU

Ansa bilong las wik Sudoku # 46 BIABIA

Ansa bilong Sudoku # 47 neks isu KANAGE

Ansa bilong las wik kroswod, isu # 2072 KROSWOD Antap 39 Haus mani 67 Taun long Is Nu Briten 11 Tupela bilong lukluk 46 Grup i lukautim mani bi 1 Tambu lip 40 Kon 70 De Jisas i kirap gen 12 Viles long ol woka 5 Man i pentim ol samting 42 I no hatwok 72 We Moses i kisim ol 14 Lek bilong ka 47 Autkams Bes Edukesen 10 Katim gut 43 Bilong opim lok mandato 17 Wara i kamap strong 49 Olpela Sief Jastis 13 Strongpela metal 44 Sipa 74 Tul bilong katim timba 18 Wokim kaikai na amamas 50 Bilong kisimi piksa 14 Bikpela akis 45 I save pundaun long ples 75 Namba wan man 20 Kontena bilong wokim ti 52 Memba bilong palamen 15 Ples we stuakipa putim kol 76 Bia bilong PNG 25 Painapol 55 Ol pipel bilong Gasel mani 48 I no harim tok 77 Wankain olsem 13 27 Mani bilong ol Samoa Peninsula 16 Lek bilong ka 51 Noten Provins 28 Pemit 59 Mak olsem samting i fit 18 Epa 52 Namba faiv mun Daunbilo 29 Tumbuna hat bilong Bo 60 Bosmeri bilong Spots 19 Abus bilong solwara 53 Wanpela ben bilong 1 Jisas i autim dispela tok genvil Komisin 21 Pikinini meri bilong brata Swiden 2 Kaikai 30 Mani man 62 Namba i kam long Kwin o susa 54 I no singel 3 Senisim spit bilong ka 31 Ples san kamap 63 Gris bilong kokonas 22 No gat laip moa 56 Solwara i kirap 4 Taim pawa stap olsem bai 32 Graun malmalum 64 Nesenel Alaiens 23 Wanpela kain abus 57 I no pas masin i wok 34 Yunaitet Kingdom 66 Namba wan 24 We san i kamap 58 Mak bilong kompas 5 Epa 35 Salim teks long mobail 68 Benk long PNG 26 Gudbai 59 Pilim nogut 6 I no ol o yumi 36 Tupela bilong lukluk 69 Riva long Enga Provins 29 Yunaitet Nesens 60 I no yu o mi 7 Toksave 38 Besta na Diana em tupela 71 Bihainim wan 30 Nius lain 63 Boks 8 Win 39 Binen 73 I no aut 33 Pasifik Adventis Yunivesiti 65 Siti long Los Angeles, 9 Liklik tamiok 41 Distrik long Wes Sepik 35 Katim bret o mit USA 10 Putim long strongim ol 43 Bilong opim lok 37 I no slek 66 Namba tu mun klos 44 Ami bilong PNG EMTV Television Guide WARRIORS vs. KNIGHTS 5:30 AM G EMTV NEWS REPLAY TUNDE ME 27, 2014 9:30 PM G EMTV NEWS REPLAY 6:00 PM G EMTV NATIONAL NEWS 4:00 PM G 2014 NRL – ROUND 12 6:00 AM G TODAY ………followed by the Australia Network 7:00 PM G OUR PORT MORESBY EP#31 BRONCOS vs. SEA EAGLES 9:00 AM G Classroom Broadcast 00:00 AM G IPL 2014 MATCH #57 7:30 PM G STATE OF ORIGIN - 2014 st 6:00 PM G EMTV NATIONAL NEWS 9:00am Grade 6 Mathematics 5:00 AM JOYCE MEYER 1080-2 1 QUALIFIER MATCH QUEENSLAND vs. NEW SOUTH 9:50am Grade 6 Science WALES “LIVE” 6:30 PM G PACIFIC WAY SEASON 9 – EP#2 5:30 AM G NATIONAL EMTV NEWS REPLAY 10:40am Grade 7 Mathematics 6:30 AM G TODAY TRINDE ME 28, 2014 10:00 PM G TOK PIKSA Ep#22– Repeat….. 7:00 PM G TOK PIKSA - EP#2014/23 11:20am Grade 7 Science 9:00 AM G Classroom Broadcast 10:30 PM PG DALLAS S2 EP#6/16 – BLAME 1:00pm Grade 8 Mathematics GAME 7:30 PM G 60 MINUTES 9:00am Grade 6 Mathematics 5:00 AM G JOYCE MEYER 1080-3 1:50pm Grade 8 Science 11:30 PM G NEWS REPLAY 8:30 PM MA MOVIE – BLINDNESS 9:50am Grade 6 Science 5:30 AM G EMTV NEWS REPLAY 2:30pm DEPI Program ….………followed by the Australia Network 11:30 PM G HILLSONG – Rpt 10:40am Grade 7 Mathematics 6:30 AM G TODAY 3:30PM G KIDS KONA 00:00 AM G NEWS REPLAY 11:20am Grade 7 Science 9:00 AM G Classroom Broadcast 5:30 PM G AMAZING SPIES – EP#21/26 00:30 AM G IPL 2014 MATCH #58 ………followed by the Australia Network 1:00pm Grade 8 Mathematics 9:00am Grade 6 Mathematics 5:55 PM G CRIME STOPPERS ELIMINATOR MATCH ‘LIVE’ 00:30 AM G IPL 2014 MATCH #60 1:50pm Grade 8 Science 9:50am Grade 6 Science 6:00 PM G EMTV NATIONAL NEWS GRAND FINAL “LIVE” 2:30pm DEPI Program 10:40am Grade 7 Mathematics 7:00 PM G NRL ROUND 11 3:30 PM G KIDS KONA 11:20am Grade 7 Science SHARKS vs. RABBITOHS “LIVE” 5:30 PM G ESCAPE FROM SCORPION IS. S2 1:00pm Grade 8 Mathematics MANDE ME 26, 2014 9:00 PM G COCA-COLA SPORTS SCENE EP 6:00 PM G EMTV NATIONAL NEWS 1:50pm Grade 8 Science 9:30 PM G THE VOICE AUSTRALIA S3 – 7:00 PM G HAUS & HOME Ep#15 2:30pm DEPI Program 4:00 AM G AUSTRALIA NETWORK 11:00 PM G EMTV NEWS REPLAY 8:00 PM G BUSINESS PNG YR.3 – 3:30PM G KIDS KONA Ol Progrem na Kilok i 5:00 AM G JOYCE MEYER 1080-1 ………followed by the Australia Network 8:30 PM PG MERLIN SEASON 3 – EP#5/13 – 5:30 PM G ULTIMATE GUINNESS WORLD ken senis oltaim... P18 Wantok Me 29 - Jun 4, 2014 kanagelaiplain Teksim Wari, Tingting, Painim Pren, Wantok o Pas bilong yu Raun wantaim Kanage olgeta wik "I come from the stua" dok man na karim dispela yau pas pikinini ol i kam nau.. WANPELA moning Kanage i go baim tinpis i save kolim hapkas dok na sipsip. Digicel namba: long stua na wokabaut i kam bek na bungim Friedson Kipas 7235 6149 wanpela waitman long rot. Waitman i kirap BULOLO, LAE. na tok moning long Kanage. Waitman ya Dia Wantok Niuspepa, mangi Moko miks askim Kanage, "Where did you come ‘Luk’ long bas bilong Langs Meto. Mi save laik tru long from?" Kanage i bekim, "I come from the KANAGE i raun long Kimbe taun i go na ritim Wantok Nius. Mi wanpela nupela stua". Waitman askim gen, "What did you mani pinis long pasin bilong salim wasa long ilektet wod kaunsel long Kapao LLGC do there?" Stail Kanage bekim, "To bought Yu laki man ya long nabaut. Apinun nau, na Kanage kalap Aseki Men. a tinpis". Waitman askim gen, "What are KANAGE tokim liklik pikinini bilong em long long las bas stret “WANBEL NAPE” na em you going to do with that tinpis?" Kanage go baim mutrus bilong em na pikinini tok em i ron i go olsem long Buvussi. Bas i lusim Mai bekim las wan, "Jas to eat angens the rais!" i les. Em nau Kanage belhat na kirap paitim rotbruk i go antap nau, boskru i kolektim Dia Wantok Nius, nem bilong mi Linda LT em. Meri bilong Kanage harim pikinini krai bas fe long ol pasindia. Boskru kisim bas fe Siau Hikar. Mi bilong Wes Kerema (Ihu) Kavieng na em i siksti kam ausait long haus na askim long ol pasindia i go na kamap long Kanage na mi marit long Simbu – Kerowagi. Mi lus Husat i papa? Kanage. "Kela bun bun, yu pitim nating nau, Em sikirapim het bilong em tasol na kontek wantaim ol lain bilong mi long WANPELA meri Yauro i go stap long Aus- pikinini long wanem?" Kanage kirap na tokim tok isi long boskru “Mi Luk”. Boskru i no Mosbi na Kerema. Plis ringim mi long dis- tralia i go na kam bek long ples bilong em. meri bilong em olsem. "Mama yu noken harim gut na em i askim Kanage, yu toktok askim mi dispela kwesten, samting mi wok pela namba 7208 9077 na mi ken stap Taim em i kam bek long ples, em i gat bel. strong na mi harim, Kanage i no westim em hat na dispela pikinini kamap, olsem na wantaim yupela. Em nau ol bik man long ples i bung na sin- i kirap tokim daun toktok long painim aut husat i givim sapos em i bikhet, mi gat olgeta rait long boskru stret, planti taim mi save baim bas Tenkyu, Linda - em bel. Taim ol bikman i askim meri yah, em paitim na skulim em." Em nau meri bilong em bilong yu. Sori nau yu Wanbel Nape long mi i no toktok. Long wanem meri yah i no save kros na kirap tokim em. "Dispela wok bilong na mi “Lukim Bus” boskru em paul olgeta. Dia Wantok Niuspepa, mi wanpela man long tok ples na tok pisin, em save long tok wok hat na kamapim ol pikinini yu save Em i laik lap o em i laik hatim Kanage. Em bipo wok olsem kiap o patrol opisa, i gat inglis tasol. Ol i askim i go nogat na Kanage tumas. Tasol long wokabaut i go na baim kirap tokim Kanage ol man i save luk long save long wok bilong gavman na pablik i kirap na askim meri ya olsem, "Who bel mutrus yu pilim skin les." Meri bilong em i pilai kas tasol. Nau yu stat long lainim ol edministresen. Interes lain yu ken ringim yu?" Taim ol bikman i harim Kanage i tok tok olsem na mekim Kanage i belhat na kros man long luk, mi long namba 7330 5164 o 7612 2898. olsem, ol i holim pasim bel bilong ol na sin- nogut tru, na i kirap tokim meri bilong em. long bas bai no long taim ol man i stat long Tenk yu, Wantok. daun i stap. Mekim na meri Yauro ya sem "Gutpela tru na yu kam maritim mi, na yu luk long ol sip na balus wantaim. Ol pasindia pipia stret. stap gut olsem na yu hambak. Ating sapos i harim olsem na olgeta i lap. Gwen Toroks papa antap i no wokim mi, bai yu painim man Brenden Kilo Dia , mi laik soim bel hevi na Wantok Nius MADANG. i go nogat na bai yu go poromanim wanpela Kimbe wari bilong mi long Madang Pronvinsal Gavman wantaim Open memba bilong Raikos. Olsem wanem na ol no gat luk- save long mipela. Tenk yu! Ol skwat! Teksim ol gutpela Kanage tok pilai i kam long: Txt: 72356149 Dia Wantok Nius, Wantok Niuspepa i olsem gutpela sevis long yumi ol lain i no save long tok Inglis. Em tasol na husat i Mi paul long autim tok long strit laik sapot yu welkam.

Dia Laiplain 14:12. Dispela i singaut ol pipel bilong God Dia Wantok Niuspepa, mipela papa MI wanpela Kristen brata (pentekostel) husat long ol man meri i stap isi na ol dispela i mama bilong Begesin long Madang i bilip strong long Jisas Krais long pogivim ol harim tok bilong em na ol i pas wantaim sinpasin na em wanpela rot tasol i go long Jisas. provins i no amamas long wanem Brah- Papa God. Holi Spirit aninit long sios i mekim Long Eklesiestik, sapta 12:13-14 i tok wan- man sekenderi skul i no save kisim stret ol laspela wok long redim ol meri i laik marit pela samting tasol long tokaut long en em ol pikinini bilong Usino Bundi na Gama i long ol man bilong ol. yumi mas givim bikpela luksave long God na go long Braaman. Em i save kisim ol Ka- harim tok bilong ol mandato bilong em bikos Tasol wanpela samting i wok long paulim Diutronomi Sapta 5,6 na 7. tolik pikinini bilong arapela distrik tu i save mi em, planti lain tumas i wok long autim Tok em i mekim yumi long dispela. Bikos ol lain Israel i bin brukim loa, ol bin i go skul long Brahman sekenderi. Dispela long Tenpela Komanmen o Mandato long God bai sasim o glasim yumi long ol gut- strit na dispela i paulim mi. kisim mekim save we ol bin stap olsem ol pela na nogut samting yumi wokim long ples pasin ol i stret, mipela i askim gavman kalabus pipel, sik i bungim ol, ol siti i bagara klia na tu, taim yumi hait. na ol narapela birua moa we buk Baibel i long kirapim wanpela haiskul long Be- Olsem na pren, yumi mekim olsem Baibel Plis, givim mi sampela tingting long pulap long ol. gesin na dispela i ken helpim olgeta i tok. Isi samting long mekim em long wok- dispela. Taim Jisas i kam long wol, em bin kam pikinini bilong Usino Bundi na Gama stret. UNSURE FRIEND abaut Baibel, toktok Baibel na stap laip wan- wantaim laik pasin, belgut, wokimm gut long taim buk Baibel. Mipela i askim Upper Ramu distrik DA narapela na grasia. Kros bilong God i go Pren, mipela i strongim yu long skruim wantaim edministresen tim bilong em long daun long wanem, pikinini bilong em Jisas i Dia brata long Krais, wokabaut bilong yu long bilip. Em yu yet nau lukluk long dispela wari bilong mipela. bin kam daun long graun na dai long stretim Tenkyu long rait i kam long Laiplain long i mas lukluk long rilesensip bilong yu wan- bek yumi. Em i olsem sakrifais pikinini sipsip Tenk yu! wari yu gat long 10-pela lo o Mandato bilong taim God, na taim bihain bilong yu. Wanem long alta na ai bilong God. God. disisen yu mekim nau bai stiaim rot yu wok- Pastaim, mipela i amamas long strongpela Maski yumi wokim sin, blut bilong Jisas i abaut long em long bihain taim. Larim ol tok- bilip yu gat na hop long Jisas. John long 3:16 karamapim yumi na Papa God i lukim pikinini , mi laik soim bel hevi na tok yu harim i kamap olsem salens long yu, Dia Wantok Nius i tok gutpela bel na grasia bai bilong yu i stap bilong em olsem pikinini sipsip long tebol bi- wari bilong mi long Madang Pronvinsal na yu ken go moa insait long ol trupela tok- tu long 1 Peter 1:2. long sakrifais, nay u na mi i save go frit aim tok i stap insait long buk Baibel. Dispela em Gavman wantaim Open memba bilong Yes pren, dispela em samting we planti yumi autim sin bilong yumi long konfesen, ol mak bilong ol las de. olsem i stap lsong 1 John 1:9. Tenkyu long Raikos. Olsem wanem na ol no gat luk- long yumi i no klia olsem husat i rait na husat I moabeta yu serim ol wari bilong yu wan- Jisas God i laikim yumi na yumi fri. Lukim save long mipela. Tenk yu! i rong. Yumi stap nau long taim we ol kain taim ol gutpela Kristen o ol pasto i bilip long Romens 8:1. samting i stap long paulim ol bilip manmeri buk Baibel long givim yu stia. Na yu go long bilong sios. Tru, yumi fri, Jisas i givim yumi tupela Dia Wantok Nius, mi salim bel hevi bilong sios sevis long kisim spirituel kaikai. Ritim Bai yumi serim sampela samting long Buk bikpela komanmen o mandato na dispela em Hibru 10:25. mi go long ol memba olsem gavana Baibel. Yu save olsem long wanpela indipen- long laikim God long olgeta tingting na leva Powes Parkop tok long buai ban long den kantri long ranim ol wok long kantri na em mandato namba wan we 1-4 i toktok long Pren bilong yu NCD long TV. Mi lukim ol memba na ol pipel, ol i mas gat Mama Loa bilong kantri en, na laikim neiba o narapela olsem yu laikim yu yet i stap long mandato 5 -10. Dis- Laiplain man wan wok long kaikai na toktok long long givim ol stia na stap. pela tupela lo i kam pastaim long loa bilong Long wankain rot tasol na Bikman i bin TV ya ol waitman tu was long Tv na lukim Moses na skul bilong ol profet. kantri stap. Man mi lukim long TV ol givim Tenpela Mandato I go long Moses na pipel bilong em i ken stap na harim tok bilong Pren, long Matyu sapta 5:17, Jisas i tok Sapos yu gat wari, rait i kam long Life- memba ol i laik toktok long ol pipel maus God. Sapos yu gat Baibel, ritim Eksodas (Ex- noken ting olsem mi kam long rausim lo bi- line, P O Box 6047, Boroko, NCD. Telipon: bilong ol i ret tru. Powes i no stopim ol. Yu- odus) 20:1-17 na Diutronomi 5:1-21. long Moses na ol skul bilong ol profet, nogat. 3260011. Raitim trupela nem na etres bi- Tasol mi kam long inapim ol. pela giaman long palamen i stap. Em Taim God i bin givim Tenpela Komanmen long yu na bai mipela i ken salim bekim tasol, tenk yu! we em i raitim long han bilong em yet i go Long Matyu sapta 5:18, Jisas i tok, tingim long pas bilong yu. Bai mipela i no inap long Moses, em bin tok husat man i brukim ol taim heven na graun i stap, nogat liklik hap putim trupela nem bilong yu long stori bi- lo bai kisim kikbek. Na husat i bihainim bai bilong lo bai raus, inap long graun i pinis. long yu i kamap long niuspepa. kisim blesing. Blesing long man bai gat long- Yumi wok long bihainim Tenpela Mandato pela laip na ol lain i kam bihain bai gat gut- na sapos nogat, wanem samting i go rong? Laiplain pela sindaun. Ritim olgeta dispela long Long pinisim toktok, ritim Revelesen P22 Wantok Me 29 - Jun 4, 2014 ramunius

Ramu NiCo Wok Stret bihainim Pemit bilong OEMP

PERESNOL Envairomen Menes- vairomen (bus, graun, wara na solwara) bi- men Plen (OEMP) bilong Ramu long PNG we Ramu NiCo i wok long en em i NiCo Projek i save bihainim stret lo no hait samting. Ramu NiCo i wok ples-klia bilong Gavman aninit long Envairomen na i no haitim wanpela samting long pablik PemitO Gavman i givim. na Gavman bilong PNG. Na Ramu i save lukluk moa long dispela Ramu NiCo i wok bihainim stret Pemit o samting oltaim long karimaut wok bilong en tok-orait Gavman bilong PNG aninit long long operesen bilong en. DEC i givim long em i mas karimaut wok long Namel long mun Epril long dispela yia, Helt wok maining tu na bihainim lo bilong lukautim Sefti na Envairomen (HSE) Dipatmen bilong envairomen (bus,graun, wara na solwara) na Ramu NiCo i karimaut wanpela sevei o wok- wokim samting stret long bagarap i noken painimaut long bus na wara o fauna sevei kamap. wantaim helpim bilong sampela lokal pipel Tude planti kain kain giaman lain olsem ol bihainim OEMP we Gavman i putim long ol i NGO (non-gavman ogenaisesin) i wok long mas mekim. givim kain kain giaman tingting long ol pipel Ramu NiCo i kisim ol lokal lain long stap long ples long Raikos i go olsem long Ramu insait long dispela sevei o wok-painimaut na tu long Usino-Bundi long sait long en- bikos Pemit bilong Gavman i tok dispela i vairomen. Ol dispela lain NGO i no gat tru- mas kamap. pela ripot o stori tru long givim, ol i giaman Fauna sevei bilong dispela yia i kamap tasol long sutim bel bilong ol manmeri long arere long Kurumbukari Main sait na i lukluk giaman tingting bilong ol long bagarapim dis- long ol riva na liklik han-wara we sapos i gat pela bikpela bilien Kina Ramu NiCo Projek. hevi bilong bagarap i kamap long ol bihain Ol pipel bilong Raikos i go inap long Usino- Ol lokal Ramu lain wantaim ol HSE opisa bilong Ramu NiCo i karimaut fauna sevei. long wok i kamap long main. Ol wok paini- Bundi i mas opim ai na tingting nau bikos ol maut o sevei i yusim ol samting bilong wok lain NGO i save toktok tumas na nogat divel- olsem gilneting, elektro-fising, wara kemistri opmen i kamap long helpim sindaun bilong sampling, pis tisiu daiseksen na maikro in- ol manmeri long ples. vetribrei sampling. Ol dispela samting long hantap i lukim ol Ramu NiCo HSE opisa i wok wantaim ol lokal lain long kisim ol pis long wara na glasim bodi bilong ol sapos i gat marasin o metol i stap insait long bodi bilong ol. Antap long em tu ol HSE opisa i kisim ol graun arere long ol riva na bikpela Ramu Riva long glasim sapos i gat metal o arapela samting i kamap long wok maining i givim hevi long wara na bus, graun arere long en. Bikpela samting em dispela sevei em long glasim na givim stret ripot sapos wok bilong maining long KBK Main i kamapim sampela hevi long riva sistem na ol baret wara na leik insait long eria long. Tromoi net long Ramu riva long kisim pis sempol. Dispela ol wok painimaut long rot long kisim ol pis, kindam na graun aninit long wara na long wara na leik em i bihainim stret Pemit bilong Dipatmen ov Envairomen na Konsevesen (DEC). Bihain long ol i kisim ol fis na ol arapela enimol bilong wara na tu graun, ol i save salim i go long Australian Leboratoru Sevises (ALS) long ol lain i ske- lim gut sapos ripot Ramu NiCo i wokim em i tru ol nogat, na dispela leb i save kamapim trupela na profesinol ripot long givim bek long Gavman bilong PNG. Ol dispela samting we ol lain HSE Dipat- men bilong Ramu NiCo i save salim i go long HSE opisa Dickson ALS em ol sempol bilong wara, ol liklik eni- Yoba i soim netiv o mol bilong wara na ol baret na leik arere long tumbuna kol-pis KBK na ol hap masol bilong pis. Leb bilong bilong Ramu nau i ALS i save kamapim trupela na profesinol ripot pinis na givim dispela ripot i kam bek wok long pinis na stap tasol long ol long Gavman bilong PNG. Katim pis bilong wara long kisim tisiu sempol. Olsem na wanem wok long sait long en- oks-bo o tais eria.

salens bilong graun na masin bilong mekim wok.

Ol dispela namba i soim klia mak bilong wok mipela i pinisim: InsaitRamu long moa long NiCo tupela yia, Ramuredi NiCo ilong sanapim pinis givim malti bilian Kina Ramu Nikel Projek, na nau mipela i redi long komisinim. n Moa long 4.5 milian kubik mita bilong graun wok i pinis Bihain long mipela i kisim olgeta tok orait na stretim ol teknikal wok redi, n ‘Wanpela Ramu NiCo i go het wantaim bikpela wok konstraksen long namba tu hap bi- Klostu 195,000 kubik mita simen i silip pinis n long 2008. I kam inap nau, olgeta bikpela konstraksen wok long Krumbukari Klostu 48,000 tan stil bilding i sanap, hap long ol em ol nupela Ramu NiCo, main sait na Basamuk rifaineri i pinis, na projek i stap redi long kisim komisin n Moa long 2,000 yunit masin i sanap redi Wanpela o tok orait long mekim wok. Long wol tu, dispela kain hariap sanapim em i no n Moa long 227 kilomita bilong baret na proses paip i silip (antap kamap bipo long wanpela kain bikpela projek olsem, na i daunim olgeta long 135 kilomita slari paiplain) Komyuniti’ ruralindastri Me 29 - Jun 4, 2014 Wantok P23 Kakao prais long PNG bai go

antapJames Kila i raitim maining long kampani Ramu NiCo wol, na2020 moa long 90 pesen - CCI na PNGCCIL. lain blong baim kakao i save Basamuk em i namba wan laikim olsem na diman o OL KAKAO fama long PNG eria long PNG long kisim ol askim bilong kakao bilong Mandarin nau i gat gutpela nius sapos kakao sidling we CPB i no PNG bai antap stret na dis- ol i laik go het long planim inap long bagarapim ol, na ol pela bai lukim prais bilong prut kam moa kakao long mekim dispela kakao sidling bai kakao tu i go antap long dis- gaden bilong ol i go bikpela. helpim stret ol kakao fama pela taim long 2020. Dispela em bikos long yia long ol viles arere long Ramu Dokta Tade i tokim ol kakao gut long 2020, we em 6-pela krismas NiCo Basamuk rifaineri fama long Raikos na ol fama long nau, bai lukim kakao Ramu NiCo wantaim long PNG tu long stat planim Goroka saplai long wol i pundaun i go PNGCCIL na ol lenona moa kakao nau, na insait long daun long 1 milien tan. Na asosiesen bilong Ramu Pro- narapela 6-pela yia ol bai gat Sape Metta i raitim dispela bai gutpela stori long jek i bin sainim wanpela gutpela sans long kisim gut- prais bilong kakao long PNG. memorandum ov agrimen pela mani taim prais bilong NAISWAN YA! EM I Sif Eksekutiv Opisa bilong (MOA) long wok bung wan- kakao i go antap. HAVES TAIM LONG PNG Kakao na Kokonas In- taim insait long dispela PPP Em i tok tu olsem ol kakao stitiut (PNGCCIL), Dokta Ere- wok long strongim kakao pro- fama long Madang na Raikos GOROKA. mas Tade i bin tokaut long daksen. i gat gutpela sans long kisim Olgeta samting i gat sisen dispela long lonsing bilong Dokta Tade i tok askim o di- helpim bikos ol i gat PNGC- bilong ol. Igat taim bilong Basamuk Kakao Neseri long mand bilong kakao i wok long CIL opis i stap long Murunas planim na I gat taim bilong Raikos distrik, Madang go antap long 3 % mak long we ol i ken kisim ol kakao ek- haves o rausim. provins. olgeta yia, na dispela bai stensen edvais. Dispela lonsing long mekim saplai i pundaun long Em i tok tu olsem gavman i Na Randy Nanaks husat I Basamuk i lukim 10,000 2010. Olsem na sapos ol lusim planti mani long givim gat 13-pela krismas bilong kakao sidling neseri bilong ol fama i planim kakao tude, ol save long planti ol egrikalsa Goroka, Isten Hailans i kakao we sik nogut ol i kolim bai gat sans long kisim gut- saintis long sait long kakao na amamas olsem ol man- Setelmen long Goroka i karim tu long putim sampela long Kakao Pod Bora (CPB) i no pela mani taim prais bilong ol arapela kaikai, na ol dispela gut tru na i redi nau long haves. maket klostu long haus bilong inap long bagarapim ol. Na darin we i kamap klostu kakao i go antap long 2020. saveman i kam long kantri Randy na ol famili bai rausim na em na salim long 10toea na dispela wok bung i kamap Dokta Tade i tok fleiva o long helpim ol fama long PNG long haus bilong em long aninit long pablik-praivet pat- swit bilong PNG kakao em long sait long prodaksen bi- Degis Blok long Genoka kaikai sampela. Em I gat tingting 20toea. nasip (PPP) wok namel long namba wan tru insait long long kakao na ol wok.

CEO bilong PNGCCIL, Dokta Eremas Tade i planim kakao long lonsing bilong kakao neseri long Basamuk, Raikos distrik, Madang provins. spotnius Me 29 - Jun 4, 2014 Wantok P25 Pasifik Gems wok bung Hekari sempion wantaim ol Wimens Grup PASIFIK Gems Ogenaising namel long ol Wimens Grup taim bilong Pasifik Gems. Komiti (GOC), bai wok bung na GOC long las wik, ol ek- Em i tok ol dispela program i wantaim ol Wimens Grup sekyutiv bilong Nesenel ken helpim ol meri long stap long kamapim gutpela Pasi- Kapital Distrik (NCD) gut long taim bilong dispela fik Gems long neks yia. Wimens Kaunsil i tok ol i pilai, na abrusim ol salens ol 2014 em yia bilong ol gen, Brown, i tok ol sapota bilong Long ol arapela risal bi- bilong NSL Ol dispela Wimens Grup amamas long wok bung i save bungim long planti Lae FC i no mekim gutpela long NSL fainels, Gigira Mo- Hekari Yunaitet i soim Ne- bai yusim ol program bilong wantaim GOC. taim long laip bilong ol. senel Soka Lig (NSL) pasin taim ol i bikhet na i robe FC i bin winim Oro FC ol taim ol i wok bung wan- Eksekyutiv Menesa Opisal maskot bilong 2015 olsem ol i trupela sem- laik ran i kam insait long fil long kisim namba tri ples. taim Pasifik Gems long dau- Maketing na Komyunikesen Pasifik Gems, Tura, i bin pion bihain long ol i winim na paitim reperi. Gigira Morobe FC klap i nim sampela ol hevi we i bilong GOC, Ken Siminji, i stap tu long dispela taim Lae FC 3-0 long gren Mista Brown i tok dispela bin pilai strong dispela yia save bagarapim ol meri long tokim kaunsil olsem ol long bungim ol meri long fainel bilong NSL long las kain pasin bai no inap long long NSL tasol planti pilaia ol bikpela ivent olsem Pasi- Wimens Grup mas yusim ol kaunsil na amamasim ol wik Sarere. Dispela em helpim soka long Papua Ni- bilong ol i bin kisim bagarap fik Gems. program we ol i save yusim wantaim spirit bilong Pasifik namba 9 taim bilong ugini. Em i tok gutpela pasin na dispela i bin bagarapim Long wanpela kibung long strongim ol meri long Gems. Hekari long winim NSL tai- bilong sapot tasol i ken gutpela pilai bilong ol long tel. mekim na Papua Niugini i dispela yia. Long dispela gren fainel, ken kamap gut long soka, Long sait bilong ol Oro planti toktok kros i bin na winim ol gem long ol ara- FC, ol i bin pilai strong tru kamap taim reperi i bin pela intenesenel tonamen. long dispela yia tu wantaim givim ret kat long kepten bi- Ol pilaia bilong NSL i stap gutpela lidasip bilong kosa long Lae FC Kohu Liem bi- malolo nau. Sampela bai bilong ol Joe Turia, tasol hain long em i bin takolim stap insait long soka tim bi- Hekari, Lae FC, na Gigira kepten bilong Hekari Yu- long Papua Niugini we bai Morobe i bin pilai strong naitet, David Muta. pilai long 2015 Pasifik moa long ol long kisim top 3 Bos bilong NSL, Chris Gems. long kompetisen. Komyuniti ragbi i strong long Buka PLES Kahule long Buka ailan Malasang. genvil. bai kam laip long dispela Long program bilong dis- Bogenvil Polis, Care Inter- wiken wantaim Komyuniti pela ragbi festivel, i gat ama- national, Catholic Aids na Pa- Ragbi Festivel. mas nait tu, long amamas cific Industries em ol Dispela pilai bai lukim inap nait, wan wan tim bai kamap ogenaisesen husat i wok long 400 yut na sumatin i wantaim wanpela pefomens bung wantaim Bogenvil pilai. na presentim. Ragbi Yunien long kamapim Bihain long Komyuniti Ol Non-Gavman Ogenais- gutpela sindaun long rijon. Ragbi Festivel long ples esen na sampela ol gavman “Komyuniti Ragbi Program Malasang, ragbi menesa, ejensi bai mekim sosel em wanpela program we Kelly Havara i lukluk long awenes tu long dispela taim mipela i kamapim long wok mekim dispela pilai long long skulim ol yangpela long bihainim Bogenvil Pis Agri- Kahule i kamap gut olsem ol hevi we i wok long bagara- men na kamapim gutpela sin- dispela we i bin kamap long pim ples bilong ol long Bo- daun,” Mista Havara u i tok. Tura karim spirit bilong Pasifik Gems: Opisal maskot bilong 2015 Pasifik Gems, Tura, i sanap wantaim NCD Wimens Kaunsel. Kriket PNG wok bung wantaim PMGH Isaac Liri i raitim

KRIKET PNG na Pot Mosbi Jenerel Hau sik (PMGH) bai wok bung wantaim na mekim awenes long daunim ol sik misels, na karim toktok long gutpela bilong imunais- esen. Dispela em i namba wan taim bilong Kriket PNG na PMGH long wok bung wan- taim na karim aut dispela awenes program. Long makim maus bilong Kriket PNG, Jenerel Menesa bilong Kriket PNG Greg Campbell i tok ol i amamas tru long wok bung wantaim PMGH long karim aut dis- pela awenes. “Long tripela yia mi stap long Papua Niugini, mi lukim olsem imunaisesen em i wanpela bikpela samting tru long laip bilong ol pipel,” Mista Campbell i tok. Mista Campbell i tok kriket tim bilong Papua Niugini, ol Baramandi i mekim gut na ol i sindaun namba 16 long wol. Dispela kain program bai helpim ol long stap olsem ol helti pilaia long makim kantri. Dispela awenes program bai stap long nau na long taim bihain tu. Mista Camp- bel i tok ol i laikim dispela awenes long i go long planti manmeri insait long Papua (L-R) Dairekta bilong Medikol Sevis, Dokta David Mokela, Kepten bilong PNG Lewas Pauke Siaka, Jenerel Menesa bilong Kriket PNG, Greg Campbell (long baksait), Kepten Niugini. bilong ol Baramandi, Chris Amini, na Sif Eksekyutiv Opisa bilong Pot Mosbi Jenerel Hausik (PMGH), Grant Muddle Poto Nicky Bernard. P26 Wantok Me 29 - Jun 4, 2014 stetovorijinnaintrastsupakapnius SPOTS DR0 Stet ov Orijin Gem wan RAUN 12 Fraide: Me 30, 2014

Sportingbet Stedium Panthers Vs Eels

Sarare: Me 31, 2014

Allianz Stedium Roosters Vs Raiders

1300 Smiles Stedium Cowboys Vs Storm Lain ap bilong Maroons

Sande: Jun 1, 2014 Strong pela difens bilong Blues i stopim ol Maroons

LASPELA taim bilong ol Nu bal i go insait long gol pos, na Mt Smart Stedium s Saut Wels Blues long win skoa i bin stap 4-4. Warriors V Knights long Kwinslan em long 2003. Long namba 33 minit bipo Wantaim planti nupela pilaia long hap taim, Jarryd Hayne i long Blues skwat, ol i soim kalap na brukim difens bilong Suncorp Stedium Kosa bilong ol Laurie Dailey ol Maroons na skoa. s olsem ol i fit long pilai egen- Skoa long hap taim i bin Broncos V Manly sim ol top pilaia bilong stap 10-4. Kwinslan olsem Johnathan Long namba wan hap, ol Thurston, Billy Slater, Blues i bin putim planti presa Cameron Smith na Greg In- antap long ol Maroons, na ol Mande: Jun 2, 2014 glis. Maroons i mekim planti asua. Ol Kwinslan Maroons i bin Long stat bilong namba tu skoim namba wan trai long hap, ol Maroons i bin kam ANZ Stedium namba 5 minit bilong gem strong na putim planti presa Rabbitohs Vs Dragons taim Darius Boyd i ran long long difens bilong ol Blues. sait lain na skoa. Long 10 minit bilong Johnathan Thurston i no namba tu hap, ol Blues i bin bin kikim i go insait long gol kisim narapela penalti gol pos, na skoa i bin stap 4-0. gen, na gol kika Trent Hod- Bai Long namba 9 minit bilong kinson i kikim bal i go insait gem, hapbek bilong ol Ma- long gol pos long mekim skoa Bulldogs, Sharks, Titans na West Tigers roons, Cooper Cronk i bin i kamap 12-4. kisim bagarap long han bi- Long namba 56 minit, Dar- long em, na ol i karim em i go ius Boyd i skoim namba tu autsait. trai bilong em, na dispela i Raun 11 Poins Lata Long namba 19 minit bi- bin mekim skoa i kamap 12-8 long gem, Jarryd Hayne i bikos gol kika bilong ol Ma- ranim bal olsem wanpela faiv roons, Johnathan Thurston, i Pos Tim WB L D Pts eit na i pasim i go long Josh no bin kikim bal i go insait 1. Bulldogs 83 16 Morris, na em i pasim i go long gol pos. 2. Sea Eagles 71 3 16 long twin brata bilong em Long laspela 10 minit bi- 3. Panthers 61 4 14 Brett Morris long skoa long long gem, ol Maroons i bin 4. Eels 61 4 14 sait. gat planti sans long skoa, Gol kika bilong ol Blues, tasol difens bilong ol Blues i 5. Storm 61 4 14 Jarryd Hayne toktok wantaim referi 6. Roosters 65 12 Trent Hodkinson, i no kikim bin pasim gut tru ol Maroons. 7. Rabbitohs 65 12 8. Broncos 65 12 9. Tigers 65 12 Hunters redi long hantim ol Magpies 10. Titans 56 10 Isaac Liri i raitim Kokopo. nupela polis na ol bai nidim kisim ples bilong Adex Wera 11. Cowboys 56 10 Ol Hunters i go long nupela planti spes. Ol Hunters i bin long fulbek na Thompson 12. Warriors 56 10 kem bilong ol long Kokopo yusim Bomana Polis Kolis Teteh bai kam bek gen insait OL Hunters i gat wanpela de 13. Dragons 41 6 10 long dispela wik. Ol i lusim long 6-pela mun olgeta. long skwat, bihain long em i tasol long redi bipo ol i pilai kem long Bomana Polis Kolis Ol Hunters bai kolim bin stap aut long las wik bikos 14. Raiders 47 8 egensim Souths Logan Mag- bikos ol polis bai rikrutim ol Kokopo olsem hom graun bi- long bagarap long lek bilong 15. Knights 21 8 6 pies long Sarere long long ol nau, tasol bikos ol i bin em. 16. Sharks 29 4 save stap long Mosbi, ol i Lain ap bilong ol Hunter save i go i kam, na dispela long dispela wiken em 1. Al- QRL Intrust Super Cup draw Raun 13 poins lata em i wanpela bikpela salens bert Patak 2. Garry Lo 3. long ol, long wanem, ol i save Noel Zeming 4. Buiku Tiger Pos Tim WB L D Pts i kisim hat taim long i go i Emere 5. Edward Goma 6. 1. Ipswich Jets 91 3 0 20 kam. Israel Eliab 7. Roger Laka 8. 2. Northern Pride* 92 2 0 20 Tasol wantaim ol dispela ol Joe Bruno 9. Wartovo Puara 3. Devils 81 4 0 18 salens, ol Hunters i stap 10. Esau Siune 11. George 4. PNG Hunters 71 4 1 17 strong yet long namba foa Benson 12. David Loko 13. 5. WM Seagulls 71 5 0 16 long Intrast Supa Kap Lata Adam Korave 14. Dion Aiye 6. TH Seagulls 71 5 0 16 wantaim 17 poin. 15. Willie Minoga 16. 7. East Tigers* 61 4 1 15 Long gem bilong ol long Lawrence Tu’u 17. Timothy 8. Redcliffe Dolphins 61 5 1 15 dispela wiken, kosa Michael Lomai 18. Thompson Teteh 9. Magpies 51 7 0 12 Marum i mekim sampela liklik 19. Adex Wera 20. Brandy 10. Bears 51 7 0 12 senis long lain ap bikos sam- Peter. 11. Mackay Cutters 41 8 0 10 pela ol pilaia i kisim ol liklik Long taim bilong pilai kosa 12. CQ Capras 21 9 1 7 bagarap. Marum bai makim 17 man 13. SCoast Falcons 01 12 02 tasol. * Northern Pride vs Eastern Tigers postponed to Sunday 6th July Senta Albert Patak bai olspotpoto Me 29 - Jun 4, 2014 Wantok P27

Ol spot eksen potoOl loPoto Nickyn Bernard.g wiken...

EM YA: Men gem bilong ragbi yunien namel long tupela top tim.

BAL BILONG MI: Senta bilong Sparrows i redi long ketsim bal long pilai bilong ol long wiken.

Aussie rul eksen long wiken long Amini pak. Isu 2073 Wan wik: Fonde, Me 29 - Jun 4, 2014.

Blues kisim Namba Wan Kriket PNG wok bung wantaim PMGH - P25

Ol spot eksen poto long wiken - P27

MIPELA YA!! Kepsen Pundu em dai hat blues i traim masol wantaim Willie Walimu bilong Maroons long stat bilong namba wan pilai bilong Stet ov Orijin wantaim Bernard Alu olsem ref. Kepsen i winim namba wan gem. Poto Nicky Bernard. Lukim Stet ov Orijin stori long pes 26.

Publisher of the newspaper operates at Able Building Complex, Sec 58 Lot 02, Waigani Drive.