Architect Isia Isgour 1913-1967
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Universiteit Gent Academiejaar 2007-2008 ARCHITECT ISIA ISGOUR 1913-1967 Masterproef voorgelegd aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte Vakgroep Kunst-, Muziek- en Theaterwetenschappen Voor het verkrijgen van de graad van Master Door Niene Dauphin Promotor: prof. dr. L. Van Santvoort WOORD VOORAF Ik heb de periode van het onderzoek en de samenwerking met het Centrum Vlaamse Architectuurarchieven ervaren als een zeer leerrijke periode. In de eerste plaats wil ik dan ook Sofie De Caigny, Annelies Nevejans en Bregje Provo danken voor het vertrouwen die zij in mij hebben gesteld en voor de aangename samenwerking. In de stimulerende omgeving van het CVAa heb ik de kans gekregen om te werken aan het project rond Isia Isgour. In tweede instantie wil ik graag mijn promotor prof. Van Santvoort bedanken voor de ondersteuning en begeleiding. Ik wil ook mijn ouders, Frank, Nancy en Zoë danken: tijdens het onderzoek vormden zij een bijzondere steun. Ook mijn vriend Iwan die engelengeduld heeft getoond en mij geholpen heeft met de lay-out van de catalogus wil ik graag danken. Daarnaast wil ik alle andere mensen die hebben bijgedragen tot de realisatie van mijn masterproef bedanken: in de eerste plaats Liane Ranieri, daarnaast ook Marc Isgour, Francis Bogaert, Constantin Brodzki, Peter Mandl en Ewald Houben. Verder wil ik ook de mensen noemen die mij met enthousiasme hebben rondgeleid in de gebouwen ontworpen door Isia Isgour of die mij hartelijk in hun woning hebben ontvangen. Ook wil ik iedereen danken die mij op mijn weg langs de Vlaamse, Brusselse en Waalse archieven heeft geholpen. Tenslotte zijn er nog alle mensen die mij schriftelijk te woord hebben gestaan en die mij onmisbare info hebben bezorgd. 1 INHOUDSOPGAVE I. Inleiding ........................................................................................................................ 1 I.1. Motivering .................................................................................................................................................................. 1 I.1.1. Relevantie van het onderzoek ............................................................................................................................... 1 I.1.2. Relevantie van het onderzoek met betrekking tot de totaliteit ............................................................ 2 van de architectuurgeschiedenis .................................................................................................................................... 2 I.2. Beoogde doel ............................................................................................................................................................. 3 I.3. Structuur en inhoud ............................................................................................................................................... 4 II. Lijst met gebruikte afkortingen .................................................................................... 6 III. Methodiek .................................................................................................................. 7 III.1. Status quaestionis ................................................................................................................................................ 7 III.1.1. Tentoonstellingsproject “Isia Isgour. Architectuur” ............................................................................... 7 III.1.2. Centrum Vlaamse Architectuurarchieven ................................................................................................. 10 III.2. Gebruikte methodiek ....................................................................................................................................... 11 III.3. Resultaten van het literatuur‐ en bronnenonderzoek ....................................................................... 12 III.3.1. Literatuuronderzoek ........................................................................................................................................... 12 III.3.2. Bronnenonderzoek ............................................................................................................................................... 12 IV. Biografisch overzicht ................................................................................................. 17 IV.1. Biografische gegevens ..................................................................................................................................... 17 IV.2. Opleiding ............................................................................................................................................................... 19 IV.2.1. Architectuuronderwijs aan de Académie Royale des BeauxArts ................................................... 19 IV.2.2. Isia Isgour aan de Académie Royale des BeauxArts ............................................................................. 21 IV.2.3. De stageperiode ...................................................................................................................................................... 22 IV.2.4. Isia Isgour aan de Université Libre de Bruxelles ..................................................................................... 22 IV.3. Professionele carrière ..................................................................................................................................... 24 IV.3.1. Bureau Isgour: jong talent en zakelijk vernuft ........................................................................................ 24 IV.3.2. De perceptie van collega’s op Isia Isgour ................................................................................................... 26 IV.3.3. Visie en stijl van het bureau “Isgour” ........................................................................................................... 26 IV.3.4. Isia Isgour als lid van beroepsorganisaties ............................................................................................... 27 IV.3.5. De projecten van Isgour in contemporaine architectuurtijdschriften .......................................... 28 V. Het Belgische architectuurlandschap in de 1ste decennia na WO II ............................. 29 V.1. Het woonbeleid na WO II: ongecoördineerde universele verkavelingsdrift ............................. 29 V.2. Wederopbouwprojecten: tussen monumentaliteit, traditionalisme en moderniteit ............. 31 V.3. 1958‐1968: De explosie van autosnelwegen en Expo ’58 ................................................................. 33 V.4. Brussel de “ontspoorde stad” (naar Emile Henvaux) .......................................................................... 34 VI. Sociaal Huisvestingsproject Haine Saint‐Pierre .......................................................... 38 VII. Architect van de mijnen ........................................................................................... 43 VII.1. De Limburgse mijnen ..................................................................................................................................... 43 VII.1.1. Inleiding .................................................................................................................................................................... 43 VII.1.2. De naoorlogse periode (19451966) ........................................................................................................... 44 VII.1.3. De architectuur van de Limburgse mijncités .......................................................................................... 45 VII.2. De realisaties van Isia Isgour in het Kempense steenkoolgebied ................................................ 47 VII.2.1. De mijnen van Houthalen (19231964), Zolder (19071992) en Zwartberg (19071966)47 VII.2.1.1. De cité Meulenberg .......................................................................................................................................... 48 VII.2.1.2. De cités van Zolder ........................................................................................................................................... 49 VII.2.1.3. De cités van Zwartberg .................................................................................................................................. 50 VII.2.2. De woningen in de cités ............................................................................................................................ 51 2 VII.2.3. De sociale voorzieningen .......................................................................................................................... 58 VII.2.3.1. Scholencomplex ................................................................................................................................................. 58 VII.2.3.2. Kempens Leercentrum voor Jonge Mijnwerkers (K.L.J.M.) ............................................................ 66 VII.2.3.3. Training Within Industry (T.W.I.)............................................................................................................. 67 VII.2.3.4. Casino ..................................................................................................................................................................... 68 VII.2.3.5. Ontwerp voor de kerk van Meulenberg .................................................................................................. 70 VII.2.4. Het sanatorium van Lanaken .................................................................................................................