'T Inschrien Vijftiende Jaargang Nr

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

'T Inschrien Vijftiende Jaargang Nr Oudheidkamer Twente 't inschrien vijftiende jaargang nr. 1, januari 1983 kwartaaluitgave Oudheidkamer Twente Goor staat al anderhalve eeuw bij Ainsworth in het krijt Van Lettele naar Schalkhaar loopt in rech­ was dat voornamelijk het geval dank zij de te lijn, over de mooie Letter-enk, de Oer­ Deventer 'iezermölle'. dijk. De naam herinnert aan de tijd, waarin 'Uit ijzer gegoten', met als ondertitel uit het binnenland ijzeroer vervoerd werd in 'Beeld van de Deventer ijzergieterij Nering de richting Deventer. Daar draaide de 'ie­ Bögel en haar produkt en', verscheen in sermölle' van Nering Bögel, die het tot 1982 (bij de Zutphense uitgeverij Terra) als 1932 heeft volgehouden, al werd er toen catalogus voor een in Deventer gehouden geen oer meer verwerkt. tentoonstelling en tevens als doctoraal In 1843 was dat nog wel het geval. Op het scriptie van de kunsthistorica Barbara S. oude kerkhof te Goor staat sedert dat jaar Kapsen berg. het pompeuze grafmonument van Thomas Er blijkt o.m. uit, dat grafmonumenten zo'n Ainsworth, in de Deventer fabriek gegoten anderhalve eeuw geleden meermalen uit uit - naar men niet zonder enige trots ver­ gietijzer werden gemaakt, al zijn de voor­ meldde- 'Overijsselsch oer'. Nu het dit jaar beelden in Overijssel schaars en is het 150 jaar geleden zal zijn, dat de Britse Ainsworth-monument het enige in Twente. textiel'ingenieur' Thomas Ainsworth in De Deventer fabriek, als watermolen ont­ Goor de weefschool van de Nederland­ staan in 17 49 (de waterkracht diende om sche Handel-Maatschappij stichtte, komt blaasbalgen aan te drijven), was in 1829 het gietijzeren monument opnieuw in de aan een nieuw tijdperk begonnen onder de belangstelling te staan. Het zal worden ambitieuse nieuwe eigenaar Johan Lau­ gerestaureerd en men vraagt zich in Goor rents Nering Bögel. O.m. door het invoeren af, wat er verder mee moet gebeuren. Dit van stoommachine en luchtpompen, werd artikel ontvouwt daar enige gedachten de produktie vergroot, zodat nieuwe afzet­ over, terwijl het tevens het begin is van een mogelijkheden nodig waren. Siergietwerk serie bijdragen in 't lnschrien, gewijd aan werd een nieuwe 'poot' van het bedrijf, het thema textielhistorie, dat de redactie naast technisch toepasbare produkten, centraal wil stellen in dit herdenkingsjaar. waaronder zowel gashouders als dakpan­ In 1843, toen het monument werd onthuld, nen vielen. Als overgang van het een of het was gietijzer een gewild produkt. Het Vic­ ander kunnen de straatlantaarns worden toriaanse tijdperk, genoemd naar de veer­ beschouwd, in serie vervaardigd zoals ook tigjarige regeringsperiode van de Britse hekwerken. vorstin Victoria (die in 1837 aantrad) was Grafmonumenten behoorden echter, met zojuist begonnen. Het wordt wat badine­ kerkkronen en ijzeren standbeelden, tot de rend ook wel het gietijzeren tijdperk ge­ op bestelling geleverde produkten, waarin noemd. Het gietijzer, behalve industriëel Nering Bögel zich een monopoliepositie ook kunstzinnig toegepast, symboliseert verwierf. Speciale ontwerpers schijnt hij Engelands sociaal-economische bloeipe­ niet in dienst te hebben gehad. Barbare riode. Maar bij Nering Bögel, zo blijkt uit de Kapsenberg toont aan, dat gebruik werd boeiende catalogus 'Uit ijzer gegoten', gemaakt van de geestesprodukten van werkten meer Duitse dan Britse invloeden. Duitse kunstenaars. Ook in het opkomende industriële Duits­ Het monument voor Ainsworth dankt zijn land drong het nieuwe (redelijk goedkope) vormgeving aan de Berlijnse ontwerper materiaal in de kunstwereld door. Bij ons Gottfried Schadow (1764-1850), beeld- 1 Oudheidkamer Twente houwer, graficus en tekenaar. Als 'Fer de het gemeente-archief) in 1833 met zijn Berlin' waren de Berlijnse produkten we­ weetschoolplannen tot de eerste Assessor reldberoemd. Barbara Kapsenberg maakt van de gemeente wendde, werd hij nogal aannemelijk, dat Nering Bögel zijn ontwer­ koel ontvangen. Nadat de wethouder was pen ontleende aan de catalogi van zijn ingelicht over het doel van het bezoek, Berlijnse collega's. Waarschijnlijk is dus, begon hij al met de schouders op te halen. de het Goorse monument niet echt door Het ging, zoals inmiddels iedereen weet, Schadow is ontworpen, maar door diens om het invoeren van de snelspoel, waar­ 'schaduw'. door de wever zijn produktie op het oude De Berlijnse kunstenaars, die aan de wieg handgetouw kon verdrievoudigen. Daar­ hebben gestaan van de vormgeving van door zou Twente concurrerend de 'cali­ het Deventer siergietwerk, waren kinderen cots' kunnen maken, die de Handel-Maat­ van hun tijd en werkten dus in de stijl van schappij nodig had voor haar indische het neo-klassicisme. Sommigen van hen markt. Maar Goor had van calicots waar­ zochten zelfs hun inspiratie in Italië. Het schijnlijk nooit gehoord. Men weefde tot­ monument voor Thomas Ainsworth past in dusver alleen pellen, linnen en bombazijn; deze traditie. De grondvorm ervan is een ruwe doeksoorten die op de stadsbleken sarcophaag. 'voor den handel verder teregt gemaakt' Ainsworth, hoewel hij via de weefschool werden. De houding van de onwillige wet­ slechts het handweven moderniseerde- hij houder was niet helemaal onbegrijpelijk. wilde bewust geen fabrieksnijverheid -. Ainsworth heeft zich door de onvriendelij­ heeft de grondslag gelegd voor een ont­ ke bejegening van overheidszijde (burge­ wikkeling, die Twente sociaal-economisch meester Götte was overigens welwillen­ heeft opgeheven uit de zwartste armoede der) niet laten weerhouden en bleet bij zijn van wat nu een 'derde wereld' -gebied zou­ plan om in Goor de vernieuwing van het den noemen tot de status van derde indus­ textielvak te beginnen. De weefschool ging triegebied in Nederland. Twente heeft het er van start en bracht zoveel welvaart, dat belang daarvan goed begrepen en niet pas de initiatiefnemer al een jaar later kon be­ nadat in dorpen en steden de arbeiderswij­ richten, dat inmiddels vijftig ingezetenen ken waren verrezen, waarin overal wel een die daar vroeger niet toe in staat waren, nu straat naar Thomas Ainsworth is ge­ belasting konden betalen. noemd. Al in 1841, toen de Engelsman, Maar Goor had nog wat moeite met de slechts 45 jaar oud, eenzaam op huize technische vernieuwing. In 1835 sloeg het Eversberg bij Nijverdal was gestorven (nog Collegie van Zetters de kettingsterkerij die steeds gaat het gerucht, dat hij vrijwillig de Engelsman had opgericht, voor de be­ een eind aan zijn leven heeft gemaakt) wist lasting aan als een blekerij, 'vermits haar het gewest, hoeveel dank het deze brenger geene tarieven op de kettingsterkerij be­ van innovatie verschuldigd was. Men had kend waren'. Stoomketels en zelfs fa­ hem geëerd bij zijn leven met gedrukte brieksgebouwen (afgezien van twee kleine lofuitingen en geschenken (o.a. een me­ katoenspinnerijen) waren onbekend, want daille van de Maatschappij van Nijver­ bijna alle nijverheid was huisarbeid. heid). Zijn plotselinge dood werd alom in Ook met de patentrechten waren er moei­ Twente betreurd en leidde twee jaar later lijkheden, maar uit de stukken krijg je de tot de oprichting van het monument op het indruk, dat Thomas ze aan eigen slordig­ Goorse kerkhof. Ook Goor was toen trots heid had te wijten. Tot tweemaal toe, in op zijn tijdelijke burger (de Britse pionier 1835 en in 1837, bleef hij in gebreke het woonde er van 1833 tot 1836), maar dat Patent af te halen (en te betalen!). In zulke was al eens anders geweest! gevallen verscheen na de Bode en Veld­ Toen Ainsworth zich (zo blijkt uit stukken in wegter Gradus Kolvoord die in zijn groen Oudheidkamer Twente lakens uniform met gele knopen verplicht nen zoeken, waarbij het eigenlijke graf on­ was tot het doen van de 'algemeene opne­ geschonden kan blijven. De eigenlijke ming aan de huizen der patentplichtigen' grafsteen kan dan nog in lengte van jaren ook deurwaarder H.J. Gravenstuk om de in het plantsoen van het voormalige kerk­ vordering te innen. hof de plek wijzen, waar de grote (tijdelij­ In het algemeen heeft Ainsworth zich niet ke) burger van Goor zijn laatste rustplaats over medewerking van de stadsregering heeft gevonden. hoeven te beklagen. Op 13 Julij 1835 ont­ ving hij 'berigt en consideratie' van Burge­ Adriaan Buter meester en Assessoren waaruit bleek, dat de eer der uitvinding van een dubbele spoel aan hem toekwam en niet aan de heeren B. Bruijns en Zoon en te Hengelo', die het patentrecht hadden opgeëist. In zijn missive van 24 april1836 (waarin hij o.m. schrijft Ainsworth's aanstaande ver­ trek 'zeer te regretteren' erkent burge­ meester Götte 'het werkdadig deel dat de Stad en hare fabrieken aan den bloei en welvaart dezer Provincie toebrengen' als het werk van de Engelsman en in 1840 schrijft hij opnieuw, nu aan de directie van de Handelmij., in gelijke trant: 'Het is geenszins te ontkennen, dat sedert het vestigen van de weefschool te Goor, deze plaats zeer in welvaart is toegenomen'. Bij zijn vertrek uit de gemeente ondervond Thomas Ainsworth niettemin moeilijkhe­ den, opnieuw van financiële aard. Hij ver­ huisde in oktober 1836 naar Nijverdal, maar liet zich pas in mei van het jaar daar­ op uit het Goorse bevolkingsregister schrappen. Dat leidde er toe, dat hij over 1837 in beide gemeenten belasting moest betalen, zij het volgens besluit van Gede­ Thomas Ainsworth puteerde Staten in Goor slechts voor vijf Op ivoor geschilderd portret twaalde van het jaarbedrag ad f 23,69. Verz. Oudheidkamer Twente, Enschede Het komt mij voor, dat de gemeente Goor een misschien niet formele, maar wel mo­ rele schuld tegenover Thomas Ainsworth heeft goed te maken. Financiëel ter groot­ te van vijf twaalde van f 23,69, zijnde f 9,87. Tegen rente op rente berekend, is dat ongetwijfeld voldoende om het giet­ ijzeren monument voor 'Een . nuttig man', door 'Het dankbare Overijssel' opgericht (zo luiden de ingegoten opschriften) een waardige opknapbeurt te geven. Men zou er dan tevens een waardige plek voor kun- 3 Oudheidkamer Twente In zijn talloze publicaties wist hij op voor­ In memoriam treffelijke wijze de resultaten van zijn werk­ zaamheden vast te leggen. Sinds zijn Dr. C.C.W.J.
Recommended publications
  • Tweede Kamer Der Staten-Generaal 2
    Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1998–1999 26 353 Gemeentelijke herindeling van Twente Nr. 1 KONINKLIJKE BOODSCHAP Aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal Wij bieden U hiernevens ter overweging aan een voorstel van wet tot gemeentelijke herindeling van Twente. De memorie van toelichting, die het wetsvoorstel vergezelt, bevat de gronden waarop het rust. En hiermede bevelen Wij U in Godes heilige bescherming. ’s-Gravenhage, 21 december 1998 Beatrix Nr. 2 VOORSTEL VAN WET Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz. Allen, die deze zullen zien of horen lezen, saluut! doen te weten: Alzo Wij in overweging genomen hebben, dat het wenselijk is de gemeentelijke indeling in Twente te wijzigen; Zo is het, dat Wij, de Raad van State gehoord, en met gemeen overleg der Staten-Generaal, hebben goedgevonden en verstaan, gelijk Wij goedvinden en verstaan bij deze: Paragraaf 1. Opheffing en instelling van gemeenten Artikel 1 Met ingang van de datum van herindeling worden de onderstaande gemeenten opgeheven. Borne Ambt Delden Stad Delden Denekamp Den Ham Diepenheim Enschede Goor KST33068 ISSN 0921 - 7371 Sdu Uitgevers ’s-Gravenhage 1999 Tweede Kamer, vergaderjaar 1998–1999, 26 353, nrs. 1–2 1 Hengelo Holten Markelo Ootmarsum Rijssen Vriezenveen Weerselo Artikel 2 1. Met ingang van de datum van herindeling worden de onderstaande nieuwe gemeenten ingesteld. Denekamp Hof van Twente Rijssen Twentestad Vriezenveen 2. In tabel 1 is aangegeven uit het gebied van welke op te heffen gemeenten het gebied van elk der nieuwe gemeenten bestaat, met dien verstande dat de grenzen van de nieuwe gemeenten komen te lopen zoals aangegeven op de bij deze wet behorende kaart.
    [Show full text]
  • Holten - Goor - Haaksbergen
    Lijn 95 Almelo - Rijssen - Goor - Borculo Lijn 96 Rijssen - Nijverdal Lijn 97 Holten - Goor - Haaksbergen Dienstregeling geldig vanaf 9 december 2018 Vanaf december 2013 verzorgt Syntus, onder de naam Twents, in opdracht van provincie Overijssel jouw openbaar vervoer. Wij vinden dat openbaar vervoer logisch moet zijn. Je reis begint al voordat je thuis, op school of op je werk vertrekt en eindigt pas als je op jouw eindbestemming aankomt. Wij zijn er op álle momenten. Onze ambitie is (on)gewoon goed te zijn, in de gewone dingen: een veilige reis, altijd goed geïnformeerd en een chauffeur als gastheer/vrouw. Gewoon een nieuwe dienstregeling Op zondag 9 december gaat de nieuwe dienstregeling in Twente van start. Hoewel het grootste gedeelte van de lijnen nagenoeg ongewijzigd is, zijn er op een aantal lijnen wel aanpassingen doorgevoerd. Denk bijvoorbeeld aan gewijzigde vertrektijden of een wijziging in de route van de bus. Kijk hiervoor in het overzicht met vertrektijden. Als er grote wijzigingen zijn ten opzichte van de dienstregeling vóór 9 december, dan worden die hieronder apart vermeld. In deze folder vind je de dienstregeling van lijn 95, 96 en 97, een overzicht van de belangrijkste wijzigingen, een overzicht van de belangrijkste overstapmogelijkheden en algemene informatie over Twents. Belangrijkste wijzigingen per 9 december 2018 Lijn 95 Borculo - Goor - Rijssen - Almelo De vertrektijden van lijn 95 wijzigen waardoor op alle momenten van de dag een goede aansluiting ontstaat op de trein in Goor, in beide richtingen. Ook verbetert de aansluiting in Rijssen op de trein naar Deventer. De aansluiting op de trein naar Almelo vervalt hier helaas.
    [Show full text]
  • 1986 Vol.8 No2
    ISSN 0267-0542 Planning History Bulletin , 1986 Volume 8 Number 2 L.W\IN LN CON~W From Louis Hellman Architecture for Beginners Planning History Group -1- CHAIRMAN'S COMMUNI CATION I am able to a nnounc e the res ult of our p r ocedures for filling pla ces CONTENTS o n the PHG Executive C ommittee . F our U. K. and f our non- U. K. pla ces we r e available , a s I i nd i cated i n PHB Vol. 8 No. 1; t hese were for a two -year spell of membership f r om Augus t 1986 . Chairman's Communication p . 1 Thr e e ret iring U.K . members have offered the msel ves for r e-election : Pla~ning Histo ry Group Balance Sheet p. 2 Professor G. E . Cher r y, Dr . J . Sheai l a nd P r ofessor A. R. Sutcliffe . N o No t1ces p. 3 o ther nom ina t ions were received so t h e three named are r e-elected ; Reports o f Meetings p. 8 t he r e is one U. K. vac ancy. Rece nt and Forthcoming Publications p. 12 Two no n-U. K. r e tiring members ha v e of f ered t he mselves for re-election: Research Report: P rofe ssor J .B. C ullingworth a nd Professor M. Sme t s. Two other ;rancis Ja~ie~ Monclus & Jose Luis Oyon n ominat i o ns we r e rec eive d: Dr. R. Freestone (Sydney) a nd Dr .
    [Show full text]
  • The Conference Venue: University of Twente Campus
    NEWS The Conference Venue: University of Twente Campus The ISPRS Geospatial Week 2019 will be held on the University of Twente campus. The University of Twente (UT) is the only university in the Netherlands with a genuine campus. It is set in extensive parkland that houses buildings for education and research, facilities for sports and culture, student and staff accommodation and a shopping centre. The ISPRS Geospatial Week will take place in some of the buildings on the so-called ‘O&O plein’ (‘Education & Research Square’), such as the Hal B/Waaier and Carré buildings. The buildings on the O&O plein are located close together, connected by pedestrian walkways. In fact, the campus is a compact academic city located on the verdant Drienerlo estate. The buildings that have been erected there over the past half century are among the finest examples of recent architectural thinking. The campus was laid out in 1962 according to the principles of modern architecture or ‘New Objectivity’. The master plan imposed a clear structure on the site, with large buildings at strategic points, and separated residential space from work and recreation facilities. The University of Twente profiles itself as an enterprising research university. It provides education and conducts research in areas ranging from psychology and management to applied physics and biomedical technology. The core research areas are technology, medical innovation, nanotechnology and behaviour and society. Current enrolment numbers 10,000 students, of which 2,500 are international students. The university employs a staff of 3,000, making it the largest employer in Twente. The entrepreneurial character of the university is manifested in the large number of spin-off businesses it hosts.
    [Show full text]
  • Estimating Railway Ridership
    28-04-2016 Estimating Railway Ridership DEMAND FOR NEW RAILWAY STATIONS IN THE NETHERLANDS TSJIBBE HARTHOLT S1496352 COMMITTEE: K. GEURS (Chairman) University of Twente L. LA PAIX PUELLO University of Twente T. BRANDS Goudappel Coffeng 0 1 I. SUMMARY Demand estimation for new railway stations is an essential step in determining the feasibility of a new proposed railway stations. Multiple demand estimation models already exist. However these are not always accurate or freely available for use. Therefore a new demand estimation model was developed which is able to provide rail ridership estimations. Main question of this thesis that will be answered is: How can the daily number of passengers of a new train station be forecasted on the basis of departure station choice and network accessibility? Aim is to estimate a demand estimation model which is valid for the whole of the Netherlands and focusses on proposed sprinter train stations. Factors determining total rail ridership Rail ridership can be determined by three main factors: Built environment factors Socio-economic factors Network dependent factors Built environment factors are factors that describe the situation in the direct environment of the station. A subdivision can be made into station environment factors based on the three d’s as described by Cervero and Knockel-man (1997): o Density: Describing the amount of activities in the proximity of the station. This could be the e.g. number of jobs, number of students, shops or total population. o Diversity: describing the diversity of the activities that take place in the proximity of the station. o Design: variables describing the properties of a station (area) as a direct consequence of its design.
    [Show full text]
  • Twentsch Dagblad Tubantia En Enschedesche Courant
    TWENTSCH DAGBLAD TUBANTIA AB?^fMENTSPR"S: P' 8 mnd' by voorultbet V. Ned. ƒ2.37 Buitenland Abonnementen Advertentlën. Ingez. Med. enz. t' zenden aan de Admi­ ƒ4.45. Afz. nummers en bewijsnummers ƒ 0.05. Per week bij vooruitbet ƒ 0.19 EJM EWSCHEDESCHE COURAMT nistratie - Bijdragen van medew. ingez. stukken te .enden aan de Redactie UITGAVE: N.V. voorh. FIRMA M. J. VAN DER LOEFF PRIJS DER ADVERTENTIE: 1-5 regels (4 contant, ƒ 150 Iedere regel meer In gevallen van overmacht als staking, bedrijfsstoring en derg. kan geen Gevestigd te Enschede: Langestraat 13—15 - Telefoon 5244 (4 lijnen) ƒ Q.30 - Advertenties onder brieven ot bevragen Bur Dagbl Tub 10 ets extra Postgiro No 37648 • Verschijnt dagelijks behalve op Zon en Feestdagen levering of nalevertng der courant ot terugbet van ab geld worden verlangd WOENSDAG 12 FEBRUARI 1941 DIT NUMMER BESTAAT Uil DRIE BLADEN 70e JAARGANG - No. 36 Voor en tegen de hulp aan 70% van het wereldgoud onder UITDAGEND OPTREDEN Amerikaansche controle. TEGENOVER DE DUITSCHE Het Amerikaansche departement van finan­ WINTERHUU#NEOERlAND cien heeft aan het Congres een rapport voor­ WEERMACHT GESTRAFT. Engeland. gelegd, waarin de gezamenlijke waarde van het ln de V.S. geblokkeerde bezit der bezette POSTGIRO-No's VAN DE landen ln Europa op 4.27 milliard dollar ge­ WINTERHULP NEDERLAND raamd wordt. Hiervan behooren 1593 millioen Op last van den militairen bevelhebber hier dollar aan Frankrijk, 92 millioen aan Dene­ Winterhulp Nederland. Den Haag, marken, 175 millioen aan Noorwegen, 760 mil­ te lande is gisteren een bekende lederzaak te lioen aan België, 1619 millioen aan Nederland, 's-Gravenhage gesloten.
    [Show full text]
  • BW 0512 Binnenwerk
    interview Bestuurswetenschappen •• > 5 •• 2012 Onder redactie van drs. V.P. van Stipdonk ‘Ik geloof in politiek’ Interview met Ank Bijleveld door: vincent van stipdonk Ons gesprek vindt plaats in haar huis in het Overijsselse Goor aan haar lange smalle eettafel van ontwerper Piet Hein Eek. Ank Bijleveld heeft de oorspronkelijk ongelakte tafel toch maar laten lakken. Het mag wel mooi zijn, maar ‘het moet ook praktisch blijven. Nou, steek van wal!’ •• 5 •• Ank Bijleveld-Schouten (1962) heeft alle Nederlandse bestuurslagen doorlopen. Sinds twee jaar is zij Commissaris van de Koningin (CdK) in Overijssel. Eerder was ze staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het kabinet Balkenende IV, burgemeester van Hof van Twente, Tweede Kamerlid en gemeente- raadslid in Enschede. Ook vervult en vervulde ze diverse partijfuncties binnen het CDA. Zo is ze nu voorzitter van de bestuurdersvereniging en was ze onder veel meer voorzitter van de commissie die de verkiezingslijst voor de Kamerverkiezin- gen opstelde. Ze wordt alom geprezen als een mensenmens, zonder poespas. Ze praat gemakkelijk en open, al spreekt ze veel in bestuurlijke termen. Even wennen aan elkaar In haar nieuwjaarstoespraakspeech van 2012 voor de medewerkers van de provincie zei Ank Bijleveld op twee momenten dat het nieuwe collegebestuur met nieuwe CdK voor velen even wennen was. ‘Ik was er precies een jaar, want ik ben geïnstal- leerd op 1 januari 2011. Bij mijn aantreden heb ik aangegeven hoe ik wil dat we met elkaar omgaan en vervolgens ben ik zelf langs alle afdelingen gegaan om te zien welke mensen het werk doen en hoe zij met elkaar omgaan.
    [Show full text]
  • Onderzoek Jongeren Woningen Diepenheim’
    UITKOMSTEN ‘ONDERZOEK JONGEREN WONINGEN DIEPENHEIM’ INLEIDING Hieronder staan de uitkomsten van het onderzoek over woningen voor jongeren in Diepenheim. Hierin zijn alleen de antwoorden van 17- t/m 30-jarigen opgenomen. Deelname door jongere en oudere respondenten is ook waardevol, maar hebben we buiten onderstaande samenvatting gelaten. Het onderzoek is gehouden in april 2018. Iedereen die heeft deelgenomen aan het onderzoek, hartelijk dank! ANTWOORDEN OP VRAGEN VRAAG 1 IK BEN: Antwoord Antwoorden mogelijkheden 17 jaar 6% 10 18 jaar 8% 13 19 jaar 7% 11 20 jaar 9% 15 21 jaar 11% 17 22 jaar 12% 19 23 jaar 9% 14 24 jaar 9% 14 25 jaar 7% 11 26 jaar 6% 9 27 jaar 5% 8 28 jaar 5% 8 29 jaar 4% 6 Anders, namelijk... 2% 3 Beantwoord 158 Overgeslagen 0 Ik ben: 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% Antwoorden 0% Deelnemers Anders, namelijk... 1 30 2 30 3 30 VRAAG 2 IK WOON IN: Antwoord mogelijkheden Antwoorden Diepenheim 75% 110 Ergens anders, namelijk... 25% 36 Beantwoord 146 Overgeslagen 12 Ik woon in: 80% 70% 60% 50% 40% Antwoorden 30% 20% 10% 0% Diepenheim Ergens anders, namelijk... Deelnemers Ergens anders, namelijk... Deelnemers Ergens anders, namelijk… 1 Goor 19 Goor 2 Enter 20 Markvelde 3 Utrecht 21 Ambt Delden 4 Goor 22 Vorden 5 Utrecht 23 Goor 6 Markelo 24 Breda 7 Goor 25 Amersfoort 8 Enschede 26 Markelo 9 Goor 27 Goor 10 Amsterdam 28 Wageningen 11 Hengevelde 29 Hengelo ov 12 Hengelo 30 Markelo 13 Delden 31 Hengelo 14 Enschede 32 Hengevelde 15 Nijmegen 33 Enschede 16 Delden 34 Nijmegen 17 Goor 35 Delden 18 Goor 36 Amsterdam VRAAG 3 MIJN HUIDIGE WOONSITUATIE IS: Antwoord mogelijkheden Antwoorden Bij mijn ouders/verzorgers 65% 94 Zelfstandig alleen 9% 13 Zelfstandig met vriend/vriendin/huisgenoot 21% 30 Onzelfstandig (bijvoorbeeld op kamers) 5% 7 Anders, namelijk..
    [Show full text]
  • Wilhelmiens in the African Landscape Nicholas J Clarke Department of Architecture, University of Pretoria and Phd Candidate, Delft University of Technology
    08 Wilhelmiens in the African landscape Nicholas J Clarke Department of Architecture, University of Pretoria and PhD Candidate, Delft University of Technology We now live about 5 minutes outside of Amsterdam, on the Overtoom1 outside the city gates to Leiden and in the immediate vicinity of the so-called Vondels Park, a large public strolling park with shrubbery, lakes and seating benches, of which, on occasion, we make good use.2 … wrote Sytze Wierda in a letter to his mother in 1874. The Friesian family Wierda arrived in Amsterdam in 1870 as small part of a great tide of rural Dutch who resettled to the bustling capital during its Second Golden Age, a result of the late, but none the less rapid industrialisation of the Netherlands. Introduction architectural and town planning traditions at the end of the C19, by presenting Dutch precedent for 08.01 (Left) The main The architectural and social context in the South African projects. The landscape residue of two building of the former Netherlands from which Sytze Wierda and his institutions which together had a marked influence of Westfort Leper Institution (2014). compatriots journeyed the 11 000km to the Transvaal the development of the South African landscape will Republic (ZAR), has been described elsewhere in be explored: the ZAR Departement Publieke Werken 08.02 (Right) NZASM Court this publication (see Chapters 1 and 2) as has their (ZAR DPW) and the Nederlandsch Zuid-Afrikaansche (2013). architectural response – the main theme of this Spoorweg-Maatschappij (NZASM). But firstly a short book. They arrived in a still undeveloped and partly sketch presenting the personal experiences of it the untamed southern Africa, in which they had to find main protagonist of the ZAR DPW, Sytze Wierda, an appropriate architectural response.
    [Show full text]
  • Technology out of Context
    INAUGURAL LECTURE 25 march 2010 TECHNOLOGY OUT OF CONTEXT PROF. DR. LISSA L. ROBERTS PrOF. dr. LISSa L. rOBErTS 6010 Oratieboekje Roberts.indd 1 23-03-10 12:40 PrOF. dr. LISSa L. rOBErTS 6010 Oratieboekje Roberts.indd 2 23-03-10 12:40 TECHNOLOGY 3 OUT OF CONTEXT GLOBaL cIrcULaTION, LOCAL INTERACTIONS aNd ThE LONG TErm dEVELOPmENT OF ScIENcE aNd TEchNOLOGY LEcTUrE GIVEN TO marK ThE aSSUmPTION OF ThE POSITION aS PrOFESSOr OF LONG TErm dEVELOPmENT OF ScIENcE aNd TEchNOLOGY IN ThE SchOOL OF maNaGEmENT aNd GOVErNaNcE OF ThE UNIVErSITY OF TWENTE ON ThUrSDAY 25 march 2010 BY PrOF. dr. LISSa L. rOBErTS 25 march 2010 6010 Oratieboekje Roberts.indd 3 23-03-10 12:40 4 MIJNHEER DE RECTOR MAGNIFICUS, HOOGGELEERDE COLLEGA’S, FAMILIE EN VRIENDEN, One of my earliest memories is of touring the USS Nautilus, the world’s first nuclear powered submarine, with my grandfather when it briefly docked in my home town of Seattle many years ago, before it headed north to make history by cruising under the North Pole. My memory 1] U.S.S. Nautilus sails into harbour is, in fact, composed of two parts. First the wonder sensed by a small girl making her way through the hatch doors and the – even for me – narrow passageways of this aquatic spaceship. The feeling of incipient claustrophobia hung in the air, which only heightened my sense of the adventurous urgency that awaited the Nautilus’ crew; I was too young to have read Jules Verne, but could still share humankind’s imaginative fear and fascination with the deeply unknown.
    [Show full text]
  • Twente in the Netherlands
    Organisation for Economic Co-operation and Development Directorate for Education Education Management and Infrastructure Division Programme on Institutional Management of Higher Education (IMHE) Supporting the Contribution of Higher Education Institutions to Regional Development Peer Review Report: Twente in the Netherlands Steve Garlick, Paul Benneworth, Jaana Puukka and Peter Vaessen March 2006 The views expressed are those of the authors and not necessarily those of the OECD or its Member Countries. 1 This report is based on the review visit to the Twente Region in November-December 2005, the regional Self-Evaluation Report as well as other background material. As a result, the report is based on the situation up to that period. The preparation and completion of this report would not have been possible without the support of very many people and organisations. OECD/IMHE and the Peer Review Team for Twente wish to acknowledge the substantial contribution of the region, particularly through its Coordinator, the authors of the Self-Evaluation Report, and its Regional Steering Committee. 2 TABLE OF CONTENTS PREFACE...................................................................................................................................... 5 ABBREVIATIONS AND ACRONYMS...................................................................................... 6 1. INTRODUCTION..................................................................................................................... 7 1.1 Evaluation context and approach ...................................................................................
    [Show full text]
  • INHOUDSOPGAVE 1 Ligging, Grenzen En Omvang 2 2
    INHOUDSOPGAVE PAGINA 1 Ligging, grenzen en omvang 2 2 Landschappelijke structuur 4 3 Infrastructuur 10 4 De stad Goor 14 5 Bevolking 16 6 Middelen van bestaan 18 7 Sociale en culturele voorzieningen 23 8 Ontwikkeling 1850 - 1940 26 Bronnen 31 Bijlagen 33 HET OVERSTICHT Zwolle, mei 1990. 1 Ligging, grenzen en omvang Goor is een verstedelijkte plattelandsgemeente in het zuidwesten van Twente. Het bestuurlijke en administratieve centrum wordt gevormd door de stad Goor. Tot de gemeente behoort verder een klein buitengebied. De gemeente Goor is ontstaan op 29 november 1811 en bestond aanvankelijk uit het voormalige stadgericht Goor (de stad en naaste omgeving) en de zogenaamde Goorse kwartieren van het voormalige richterambt Kedingen, voor zover die ten noorden van de Schipbeek lagen. Het gebied bestaat sinds 1 juli 1818 alleen nog uit het voormalige stadsgericht Goor. In 1967 maakte een tekort aan voor woningbouw beschikbare grond een grenswijziging met Markelo noodzakelijk. De oppervlakte van de gemeente Goor nam toe van 392 tot 805 hectare. In het noorden, zuiden en westen grenst de gemeente Goor aan de gemeente Markelo. In het oosten aan de gemeente Ambt Delden. Op kaart 1 is de ligging van de gemeente Goor in Twente weergegeven. Het grondgebied van de gemeente Goor besloeg op 1 januari 1988 een oppervlakte van 8,05 km , waarvan 0,15 km2 uit binnenwater breder dan 6 meter bestond. De woningvoorraad bedroeg toen 4.250 eenheden en het aantal inwoners 11.757. De gemiddelde woningdichtheid per km2 was derhalve 538 woningen, de gemiddelde bevolkingsdichtheid 1.487 inwoners. Ter vergelijking: het bevolkingsdichtheidscijfer voor Twente als geheel bedroeg op 1 januari 1988 400, het woningdichtheidscijfer 149.
    [Show full text]