Jaarboek 2005/ Jan Van Eyck Academie, Maas Tricht, Nl/

...... INHOUDSOPGAVE ...... JAARBOEK 2005 ...... INHOUDSOPGAVE JAARBOEK 2005 / JAN VAN EYCK ACADEMIE, MAASTRICHT, NL (ADVISERENDE) ONDERZOEKERS EEN BEDENKING BIJ WAT VOORBIJ IS JAN VAN EYCK ACADEMIE ONDERZOEKSPROJECTEN JAARPROGRAMMA EN WAT KOMEN GAAT INSTITUUT JAARBOEK 2005/

Kasper ANDREASEN [90, 91, 93, 94, 117, 144, 148, 149, 169] Filiep TACQ [96, 117, 167] Instituten zoals de Jan van Eyck Academie zijn haast verplicht De Jan van Eyck Academie is een post-academisch instituut AVANT-GARDE [7] Zafer ARACAGÖK [12, 13, 133, 134, 135, 181] Saliou TRAORÉ [144, 164] om meer vooruit – in de toekomst – dan achteruit te kijken. voor onderzoek en productie op de terreinen beeldende The Spectre of the Avant-Garde [11] Monika BAKKE [19, 20, 21, 181] Armando Andrade TUDELA [144, 157] Avant-garde, film en propaganda [11] Orla BARRY [155] Toni URODA [177] Met de openingsweek van 2005 – van 10 januari tot 14 kunst, ontwerpen en theorie. De academie stelt individuen Avant-garde, theorie en culturele praxis [11, 12] Ralph BAUER [122, 169] Francisco VALDES [165] januari 2005 – was het jaar nog maar nauwelijks begonnen in de gelegenheid om onderzoeks- of productievoorstellen Avant-garde, architectuur en verantwoordelijkheid [12] BAVO [11, 13, 70, 71, 117, 119, 120, 182] Robrecht VANDERBEEKEN [12, 189] JAN VAN EYCK Avant-garde, populaire media en censuur [12, 13] Stéphanie BENZAQUEN [33, 183] Daniël van der VELDEN [12, 56, 96, 122, 167, 168] of de aanmeldingsprocedure van 2006 werd opgestart. Het in te dienen. Daarnaast initieert de Jan van Eyck zelf ook Koen BRAMS [35, 96, 155] Joël VERMOT / HARRISSON [96, 177] instituut is dan ook voortdurend begaan met de instroom, onderzoeksprojecten waarvoor kunstenaars, ontwerpers AIR, ART, ARCHITECTURE [15] Kristien Van den BRANDE [120, 170] Annelys de VET [119, 168] de start van projecten, de verwelkoming van onderzoekers. en theoretici worden gerekruteerd. Om deze projecten te Breath-Taking. Air, Art, Architecture [19] Norman BRYSON [94, 143, 151, 178] Richard VIJGEN [96, 177] En het instituut doet dat ook graag: het ongekende – het realiseren biedt de academie op maat de nodige artistieke, Sabeth BUCHMANN [31, 178] Inga ZIMPRICH [96, 97, 98, 143, 144, 145, 165] FILM & TELEVISIE [23] Peggy BUTH [157] nieuwe project, de volgende onderzoeker – houdt immers technische en facilitaire randvoorwaarden en ontwikkelt het The Cut [31] Lorenzo CHIESA [11, 13, 69, 70, 183, 184] PROGRAMMA 2005 [191] onpeilbare beloften in. Achteromkijken kan niet anders dan contacten met externe – nationale en internationale – part- Designing Truth [31] Min CHOI [59, 97, 117, 170] Januari – december [193-200] ACADEMIE, MAAS confronterend zijn: sommige verwachtingen blijken niet te ners. De Jan van Eyck Academie biedt ruimte en tijd om Film and Biopolitics [31-35] Sulki CHOI [59, 97, 117, 170] Studiobezoeken [200] The Scheme of the Veil [33-35] Sulki & Min CHOI [171] zijn ingelost, sommige onderzoekscripts zijn overboord statische processen en resultaten los te laten en nieuwe On the Television Work of Jef Cornelis [35-37] Tina CLAUSMEYER [56, 117, 120, 145, 171] BELEIDSORGANEN [205] gegooid en ingeruild voor andere, sommige projecten heb- wegen te verkennen die tot onvermoede uitkomsten kunnen Marijke COBBENHAGEN [123, 172] Raad van bestuur [205] ben niet alleen een andere titel gekregen, ze zijn ook inhou- leiden: onconventionele producties, zoals tijdelijke projecten GAME DESIGN [39] Wim CUYVERS [119, 120, 121, 166] Policy Board [205] Innovative Game Design [43] Marc De KESEL [12, 69, 71, 133, 179, 180] Editorial Board [205, 206] delijk heel anders geworden dan aanvankelijk gedacht. in de publieke ruimte, fictieve ontwerpen of speculatieve Marthe Van DESSEL [121, 123, 172] Selectiecommissies [206, 207] (Deze vaststelling hoeft helemaal niet pijnlijk te zijn: de Jan denkexperimenten. Deze experimentele houding ten aanzien TRICHT, NL/ IDENTITEIT [45] Helmut DRAXLER [31, 37, 179] Vergadering van onderzoekers [207] van Eyck werkt immers in de eerste plaats met mensen, niet van onderzoek en productie impliceert dat de academie zich History vs. Future [55] Jonathan DRONSFIELD [184] Personeelsoverleg [207] Logo Parc [55, 56] Oliver FELTHAM [70, 185] met objecten – bovendien met mensen die onderzoeken, niet laat leiden door bij voorbaat vastgelegde inhoudelijke Meta Haven: Sealand Identity Project [56] Nikolaus GANSTERER [123, 143, 144, 146, 158] HET ARTISTIEKE APPARAAT [208] zoekende zijn, experimenteren. En deze verklaring moet op krachtlijnen. De onderwerpen van de verschillende onder- The Physical Jan van Eyck [59] Geoffrey GARRISON [11, 31, 117, 123, 143, 158] Onderzoekers [208] haar beurt niet te worden begrepen als een excuus.) zoeksprojecten van internationale beeldend kunstenaars, Stephan GEENE [31, 35, 179] Adviserende onderzoekers [208, 209] PSYCHOANALYSE [61] Christopher GEMERCHAK [185] De afgelopen jaren heeft de Jan van Eyck kosten noch ontwerpers en theoretici zijn heterogeen. Deze verscheiden- Circle for Lacanian ideology Critique (CLiC) [67] Natascha HAGENBEEK [159] ORGANISATIE [210] moeite gespaard om – tegen de natuur van het instituut in – heid vormt de basis van uiteenlopende activiteiten die A Community of Scoundrels [69] Yolande HARRIS [144, 185, 186] Onderzoekerssecretariaat [210] de uitdaging aan te gaan om grondig terug te blikken op de academie iedere week organiseert: lezingen, seminars, Politics and Jouissance [70] Paul HENDRIKSE [144, 145, 159] Afdelingssecretariaat [210] Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism [70, 71] Chantal HENDRIKSEN [123, 172] Werkplaatsen [210, 211] wat het instituut heeft gedaan. De komende jaren – en zeker filmvertoningen, tentoonstellingen,... Externe geïnteres- Benda HOFMEYR [11, 12, 119, 186] Bibliotheek [211] in 2006 – zal het instituut dat nog in verhevigde mate doen. seerden zijn van harte welkom deze activiteiten bij te wonen. PUBLICEREN [73] Willem van der HULST [159] Documentatiecentrum [211, 212] We moeten datgene wat we gerealiseerd hebben misschien Het resultaat is een dynamische en kritische uitwisseling Bookmark [89] Ils HUYGENS [11, 35, 187] Productiebureau [212] Camouflage Comics [89] Sarah INFANGER [96, 173] Interne en externe communicatie [212, 213] ook als een ‘belofte’ beschouwen – de belofte dat op datge- tussen de verschillende interne en externe betrokkenen How They Met Themselves [90] Lina ISSA [160] Administratie [213] ne wat gerealiseerd is, teruggekomen zal worden en verder van de Jan van Eyck. Interlude. The Reader’s Traces [90] Alevtina KAKHIDZE [94, 144, 145, 160] Catering [213] zal worden ontwikkeld. De Jan van Eyck bouwt in die zin niet Research as Authorship [90] Johanna KIRSCH [144, 161] Schoonmaak [213] The Drawings [94] Jouke KLEEREBEZEM [56, 96, 98, 166, 167, 222] Personeel [213, 214] aan een collectie, evenmin aan een accumulatie van objec- Jan van Eyck Academie The Tomorrow Book [94-96] Aglaia KONRAD [117, 155] ten, maar aan een patrimonium, aan erfgoed dat bovendien Academieplein 1 The Xerox Book (1968) [96-97] Vinca KRUK [55, 56, 144, 145, 173] FINANCIËN [216] vaak virtueel, discursief van aard is. Bezoek de website van 6211 KM Maastricht Thinktank [97] Will KWAN [122, 143, 161] Algemeen [216] UbiScribe [97-98] Zuzana LAPITKOVÁ [117, 122, 144, 174] Subsidiëring, sponsoring en distributie [216] de Jan van Eyck, of lees dit boek – het jaarboek 2005 –, Nederland The Matching Link [122] Lucia MACARI [161] Balans [216, 217] niet alleen om inzicht te krijgen in wat het instituut in 2005 T +31 (0)43 350 37 37 When the Story Finishes Light Sadness Grasps Me [99] Tamara MALETIC [59, 97, 117, 174] Infrastuctuur en huisvesting [ 217] Onderzoeksprojecten heeft verricht, maar ook als een kennismaking met wat de Jan F +31 (0)43 350 37 99 Sébastien MANIGLIER [120, 174] Faciliteiten [217] DE STAD [101] Lene MARKUSEN [143, 144, 162] van Eyck in 2006 en de verdere toekomst zal ontwikkelen. [email protected] Curricula vitae Authoring the City [117-119] Kobe MATTHYS [120, 175] BIJLAGEN [218] [email protected] Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy [119, 120] Adriaan MELLEGERS [56, 144, 145, 175] Personeelsinformatie [218] Jaarprogramma Koen Brams, april 2006 Visualizing the Visual [120, 121] META HAVEN [56, 117, 143, 175] Benoemingen/beëindigingen dienstverband [218] Trichtlinnburg [121-123] Eva MEYER [33, 180] Stagiairs [218] Institutionele informatie Dan MICHAELSON [59, 98, 117, 174] Bestuur [218] THEORIE, MUZIEK EN RUIS [125] Charlotte MOTH [144, 145, 162, 163] Balans [219] Gilles Deleuze. The Passage from Noise to Voice [133-135] Sabine MÜLLER [120, 176] Resonance, Mimesis, Noise and Refrain [135] John MURPHY [96, 156] COLOFON [220] Songs for a Neighbour [135] André NUSSELDER [11, 71, 187] Dirk PAUWELS [120, 176] VISUELE CULTUUR [137] Falke PISANO [143, 163] / Art’s Birthday 2005 [143] Andreas QUEDNAU [120, 176] Chardin and the Text of Still Life [143] Aarnoud ROMMENS [13, 89, 187] Dreaming in the Plural [143] Hinrich SACHS [31, 117, 123, 156, 157] Japanese Curators Visit the Jan van Eyck [143, 144] Johan SCHOKKER [11, 70, 188] Motion Path [144] Aaron SCHUSTER [71, 188] Serendipity [144] Stefanie SEIBOLD [143, 164] Stepping Out [144] Ingrid STOJNIC [89, 176] The Practice of Drawing [151] Visibility [151]

BELEIDSPLAN JAN VAN EYCK ACADEMIE ...... JAARBOEK 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE ...... ONDERZOEKSPROJECTEN AVANT-GARDE AVANT-GARDE, FILM EN PROPAGANDA THE SPECTRE OF THE AVANT-GARDE AVANT-GARDE, THEORIE EN CULTURELE PRAXIS

AVANT-GARDE, ARCHITECTUUR EN VERANTWOORDELIJKHEID

AVANT-GARDE, POPULAIRE MEDIA EN CENSUUR BAVO.JANVANEYCK.NL ...... ONDERZOEKSPROJECTEN AVANT-GARDE AVANT-GARDE, FILM EN PROPAGANDA THE SPECTRE OF THE AVANT-GARDE AVANT-GARDE, THEORIE EN CULTURELE PRAXIS

The Spectre of the Avant-Garde is een project van BAVO ken bij het idee dat kunst en culturele ‘agenten’ het voortouw (Gideon Boie en Matthias Pauwels, onderzoekers afdeling moeten nemen en niet per definitie tegemoet moeten komen Theorie, over hoe film, architectuur, theorie en populaire aan de steeds veranderende eisen en esthetische wensen van media tegenwoordig omgaan met ‘subversieve’ situaties. de massa. Anderzijds werd de nieuwe conceptuele definitie Twee 24-hour meetings vonden plaats (15-16 maart en afgewogen tegen culturele vernieuwing en uitingen van 12-13 april); de teksten daarvan werden gepubliceerd in AS avant-garde in film, theorie, architectuur en populaire media. Mediazine (AS 176, december 2005). In januari 2006 wordt een symposium met hetzelfde thema gehouden in Amsterdam. AVANT-GARDE, FILM EN PROPAGANDA The Spectre of the Avant-Garde boog zich over de vraag of Het medium film wordt verondersteld de realiteit te weerspie- het tegenwoordig nog relevant is dat spelers uit het culturele gelen of er zich in elk geval in te verdiepen. Toch vind je in veld een avant-garde houding aannemen. Een aantal onder- een film altijd een zekere graad van constructivisme en een zoekers van de afdeling Theorie is het niet eens met het heer- auteursstandpunt. Een film lijkt een beetje op stikwerk: een sende idee dat avant-garde helemaal ‘uit’ is en beweert dat aantal diffuse micropolitieke processen worden samen gestikt als culturele producties een schokeffect willen genereren, tot een lappendeken waarvan het patroon duidelijk zichtbaar de avant-garde praxis een waardevol alternatief kan zijn. en overtuigend is. Zo toont The Navigators, een film van Ken Het project analyseerde daarom grondig esthetische strate- Loach, hoe de liberale thatcheriaanse politiek functioneert. gieën die een impact hebben op de samenleving en onder- Op die manier moedigt de film indirect weerwerk en tegen- zocht hoe film, architectuur, theorie en de populaire media actie aan en gaat hij in tegen de ideologie van privatisering. deze strategieën interpreteren. Sommige films gaan nog een stap verder en zetten op een Zoals gezegd, lijkt het de onderzoekers niet opportuun om subtiele en minimale manier een dialectiek op die de perso- de avant-garde houding helemaal op te geven. Deel van nages ten goede komt. Deze avant-garde films lijken sterk op die avant-garde houding komt terug in de reactie tegen de wat Bertolt Brecht een gedragopbouwende opvoering noemt. historisch-realistische attitude. In culturele kringen hoor je In My Name is Joe, ook van Ken Loach, beleeft het hoofdper- wel vaker de klacht dat de markt, de massa en populistische sonage een persoonlijke en sociale vorm van verlichting. Toch politici in de huidige kapitalistische samenleving elke poging wordt de subversieve dialectiek de toeschouwer niet in de

om ‘een verschil te maken’ vakkundig de kop indrukken. maag gespitst; de film is namelijk zo opgebouwd dat hij een

^ De aard van^ deze klacht doet denken aan de formule die techniek biedt om sociale veranderingen mee te analyseren. Slavoj Zizek geeft van fetisjisme: een individu kan wel weten De bijeenkomst omvatte beide definities van de avant- dat hij het einde van de geschiedenis beleeft en dat er geen garde: de minimale patchwork- of lappendekendefinitie en mogelijkheid is om iets echt ‘anders’ tot stand te brengen, de maximale analysetechniek. Uiteenlopende films zoals maar tegelijk gelooft die persoon dat iets fundamenteel My Name is Joe, Dogville (Lars von Trier), Salò (Pier Paolo anders mogelijk moet kúnnen zijn, dat radicale verschuivin- Pasolini) en La promesse (Jean-Pierre en Luc Dardenne) gen zich kúnnen voordoen. werden besproken. Uit vele culturele verwijzingen naar de avant-garde blijkt Presentaties werden gegeven door: BAVO (onderzoekers deze ‘gespleten’ houding. Ontwerpers, bijvoorbeeld, worden afdeling Theorie): Why Social Constructivism in Film is wel eens nostalgisch als ze denken aan de avant-garde Unavoidable Today; Lorenzo Chiesa (onderzoeker afdeling houding, die ze associëren met de wil om tegen de stroom Theorie): Pasolini and the Ugliness of Sex; Ils Huygens in te roeien, met een open houding tegenover vernieuwing (onderzoeker afdeling Theorie): The Will to Lose One’s Will. en de bereidheid om het leven opnieuw uit te vinden. Ze Aesthetic Strategies in the Cinema of David Lynch en Johan bewonderen bepaalde aspecten van de avant-garde, maar Schokker (onderzoeker afdeling Theorie): On Mourning. ze verwerpen ook de proto-totalitaire neigingen ervan, de The Sweet Hereafter and Mulholland Drive. Respondenten manier waarop politieke visies met geweld of onverschillig- waren Geoffrey Garrison (onderzoeker afdeling Beeldende heid worden geïmplementeerd, de antidemocratische Kunst), Benda Hofmeyr en André Nusselder (onderzoekers middelen en de utopische manier waarop de avant-garde afdeling Theorie). verklaart dat alle sociale antagonisme opgelost is. Het doel van The Spectre of the Avant-Garde was een AVANT-GARDE, THEORIE EN CULTURELE PRAXIS alternatief te zoeken voor deze ‘fetisjistische gespletenheid’, Op welke manier maakt het culturele veld gebruik van de voor vastgeroeste plannen, voor berusting en cynisme. teksten van Lefort, Laclau/Mouffe, Agamben, Hardt/Negri, Immers, als de avant-garde zich kan ontdoen van de sluier Rancière? Concepten zoals dissensus, uitzonderingstoestand van de fetisj, kan het huidige culturele landschap weer pro- en de democratische kloof worden steeds vaker gebruikt in ductiever, mobieler en productiever worden. verwijzingen naar culturele producties en staan zelfs centraal De aanpak van het project was dubbel. Enerzijds was het bij culturele activiteiten; ze tonen dat er getornd wordt aan de bedoeling om het concept van de avant-garde te betrek- formele, a priori principes. De belangrijkste doelstelling van

BAVO.JANVANEYCK.NL JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 11 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN AVANT-GARDE AVANT-GARDE, ARCHITECTUUR EN AVANT-GARDE AVANT-GARDE, POPULAIRE MEDIA THE SPECTRE OF THE AVANT-GARDE VERANTWOORDELIJKHEID THE SPECTRE OF THE AVANT-GARDE EN CENSUUR AVANT-GARDE, POPULAIRE MEDIA EN CENSUUR culturele productie is toch keer op keer oppositie te bieden sche realisten; ze zijn realistisch omdat ze niet langer probe- houding aan te nemen en aan zelfcensuur te doen. Tijdens aan de schijnbaar onuitroeibare neiging van de politiek om ren het ‘onmogelijke’ te doen en de wensen van hun cliënten de bijeenkomst bogen de deelnemers zich over vragen als: alles – ook culturele productie – aan te passen aan zijn eigen om te buigen. Ze nemen een realistische houding aan en Wat te denken van de ironische opmerkingen binnen het beeld, om dingen die anders zijn niet te willen aanpassen, om beschouwen dat als een sterk punt, als een bevrijding van culturele veld over sociaal antagonisme? Worden ernstige de klemtoon te leggen op inconsequenties in het systeem, om een moralistisch juk. Alleen een architectuur die binnen de politieke gebeurtenissen afgedaan als cynische grappen heterotopia te willen uitbeelden. Het ultieme doel van culture- grenzen van de architectuur opereert, zo beweren ze, kan de of hoort dit bij een gezonde en collectieve catharsis? Is het le productie is ervoor te zorgen dat de samenleving het tegen- constructivistische avant-garde droom realiseren die streeft voldoende om een zekere vorm van medeplichtigheid te overgestelde van psychotisch, totalitair en gesloten wordt. naar een verlichting voortkomend uit de zuiverheid van de laten ontstaan tussen de heersende orde en de overtredingen De onderzoekers van en deelnemers aan deze workshop ruimte. De deelnemers van de bijeenkomst poneerden dat ertegen? Moeten we zonder tegenstribbelen gehoorzamen lazen theoretische teksten over politiek grondig en kritisch. de basisveronderstellingen van het heroïsch realisme moeten aan het ‘bevel om te genieten’ en interne overtredingen Ze ‘rectificeerden’ de concepten en vertaalden ze naar de worden omgedraaid. Dit zou leiden tot een attitude die lijdzaam ondergaan? Moeten we bewust ongevoelig zijn culturele invloedsfeer. Ze geloofden dat theorie er alle belang realistisch en pessimistisch is en die duidelijk maakt dat voor de ongeschreven regels die vormen van genieten willen bij heeft om aan een grondige zelfkritiek te doen, want op architectuur altijd politieke en economische ‘manipulaties’ inperken? Deze bijeenkomst onderzocht esthetische proce- die manier worden de reactionaire elementen uit de bron- ondergaat – zelfs of vooral als haar aspiraties uiterst vorme- dures die kunnen worden gebruikt bij een avant-garde teksten duidelijk zichtbaar. De onderzoekers wilden noch lijk zijn. Deze houding is niet alleen realistisch en pessimis- benadering van populaire media waardoor vormen van zomaar aannemen dat theorie juist is en praxis fout, noch tisch, maar ook optimistisch omdat de architectuur die daar- inbreuken en schendingen een verschil kunnen maken. dat de ambities tot subversie van de culturele praxis onver- uit ontstaat handig inspeelt op de ideologische projecties Presentaties werden gegeven door: BAVO: When Society mijdelijk met een sisser aflopen, omdat culturele praxis, waar het onvermijdelijk rekening mee moet houden. Er werd Commands You to Subvert; Lorenzo Chiesa: Feigning wegens zijn specifieke en gedecentraliseerde positie, afhan- gedebatteerd over de mogelijkheden van een dergelijke Madness. Lars von Trier with Lacan; Alexei Monroe (Commu- kelijk is van de gemeenschap die het probeert te veranderen. radicale vorm van heroïsch realisme dat een echt neo-avant- nication and Image Studies, Universiteit van Kent, GB): Full De subversieve kern van politieke theorie is enkel relevant garde alternatief kan zijn voor de neoliberale tendensen in Spectrum Provocation. The Retrogarde Cultural Strategies of als ze echt kan worden gebruikt in het culturele veld voor de de hedendaagse architectuur. Neue Slowenische Kunst; Aarnoud Rommens (onderzoeker praktische strijd die daar gevoerd wordt. Presentaties werden gehouden door: BAVO: From Political afdeling Theorie): Dirty War Comics, Camouflage and Presentaties werden verzorgd door: BAVO: Utopian Avant- Games to Pure Architecture... and Back!; Hilde Heynen (archi- Counter-Censorship. Advertisement and Product Placement Garde or Critical Avant-Garde? Yes, Please!; Boris Buden tectuurtheoriticus, KULeuven, BE): Against the Post-Critical in ‘Buscavidas’. Respondent was Zafer Aracagök.

(schrijver en criticus, HR/DE): Avant-Garde Today. A Discourse. A Critical Evaluation of the Architectural Avant- BAVO.JANVANEYCK.NL

^ Re/Translation Project?; Marc De Kesel (adviserend^ onder- Garde; Benda Hofmeyr (onderzoeker afdeling Theorie): From zoeker afdeling Theorie): Act without Denial. Zizek on Usurpation to Subversion. Foucault Meets Cultural Capitalism; Totalitarianism, Revolution and Political Act en Oliver John Laurent Liefooghe (onderzoeker afdeling Theorie 2004, BE): Feltham (onderzoeker afdeling Theorie): Naming the New. On Monumentality and Superstudio. Respondenten waren: Respondenten waren Zafer Aracagök, Dominiek Hoens, Bert De Muynck (architect, schijver, onafhankelijk onderzoe- Robrecht Vanderbeeken (onderzoekers afdeling Theorie). ker, NL), Bert Gellynck (architect, BE), Daniël van der Velden (adviserend onderzoeker afdeling Ontwerpen). AVANT-GARDE, ARCHITECTUUR EN VERANTWOORDELIJKHEID AVANT-GARDE, POPULAIRE MEDIA EN CENSUUR Progressieve architecten zijn ervan overtuigd dat architectuur Wat is de relatie tussen avant-garde en populaire cultuur? de bestaande machtsverhoudingen niet kan omkeren, omdat De populaire media worden verondersteld onkritisch te zijn haar programma, functie en symbolische waarde volledig en vooral rekening te houden met de rationaliteit van het door de maatschappij worden bepaald. Veel architecten consumeren. Toch is gebleken dat het in de meest repressieve proberen zich dan ook niet langer te bemoeien met ideologie politieke stelsels, de junta in Argentinië bijvoorbeeld, loonde en concentreren zich op de formele aspecten van architec- om de massamedia te bespelen. Dissidente stemmen en tuur. Ze proberen te komen tot een autonome en pure vorm bewegingen slaagden er op die manier in om de bestaande van architectuur door de empirische bouwomstandigheden machtsverhoudingen te ondermijnen. Via gecodeerde en de specifiek semantische niveaus van stedelijke planning boodschappen en indirecte kritische opmerkingen, via te onderzoeken en door architecturale en historische contex- muzikale optredens of in stripverhalen konden deze dissiden- ten te analyseren. Met andere woorden, deze architecten te stemmen een ruim en kritisch publiek bereiken. Het was leggen zich alleen toe op problemen van strikt architecturale dan ook moeilijk voor de aanhangers van de status quo aard: typologie, vorm, circulatie, licht en materiaal – alles om ze openlijk in diskrediet te brengen, ze te verbannen of wat deel uit maakt van hun ‘jurisdictie’. uit de weg te ruimen. Tijdens deze bijeenkomst, met als centrale thema’s avant- Als ondermijnende strategieën een averechts effect hebben, garde, architectuur en verantwoordelijkheid, ontspon zich moeten de culturele krachten zich bezinnen over hoe efficiënt een discussie over heroïsch realisme. De architecten van het hun subversieve daden wel zijn. Als het gaat over politiek Nederlandse bureau Neutelings-Riedijk noemen zich heroï- engagement is het misschien wel verstandig om een ironische

12 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 13 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN AIR, ART, ARCHITECTURE BREATH-TAKING AIR, ART, ARCHITECTURE BREATH-TAKING.JANVANEYCK.NL ...... ONDERZOEKSPROJECTEN AIR, ART, ARCHITECTURE BREATH-TAKING AIR, ART, ARCHITECTURE

Breath-Taking. Air, Art, Architecture is een onderzoeksproject een overzicht van zijn werken waarin hij kwaliteiten gebruikt opgestart en uitgewerkt door Monika Bakke (onderzoeker die eigen zijn aan lucht, zoals temperatuur en geur. Eén van afdeling Theorie). Het bestaat uit drie componenten: een die projecten was paraSITE, dat externe ventilatiesystemen lezingenreeks die liep van 25 mei tot 15 juni, een anthologie van bestaande gebouwen gebruikt om tijdelijke beschutting met de titel Going Aerial. Air, Art, Architecture (die in de te bieden aan daklozen. Voor het project Rise werd de zomer van 2006 verschijnt) en een website met een database centrale ovenleiding van bakkerij Fei Dar 38 meter verlengd over het thema (die online gaat rond dezelfde tijd). door het dak van de bakkerij tot in de expositieruimte op De lezingen gingen over ‘lucht’, de vluchtige en unieke de negende verdieping, waardoor de ruimte doordrongen samenstelling van gassen, en ‘ademhaling’, een individuele werd van het aroma van de Chinese gebakjes die beneden vorm van uitwisseling tussen subject en omgeving en hoe werden gemaakt. Voor Climate Control, een toestel met die in kunst worden gebruikt. leidingen en ventilators, werd de ‘samenwerking’ tussen François Perrin (architect, Art Center College of Design, het verwarmingssysteem van een gebouw en de winterse FR/US) beschreef in zijn lezing The Geometry of Climate buitentemperatuur gebruikt om de temperatuur van een op 25 mei vooral projecten die hij de voorbije jaren in Los galerieruimte te verlagen. Angeles realiseerde: Air Architecture, Solar Envelope, De lezing Art and Weightlessness. Everything Considered Weather Garden en Climate1. Het ontwerp van deze projec- Equal, What if We Cancel the Effects of Gravity? van Annick ten is direct gerelateerd aan de specifieke klimatologische Bureaud (kunstcriticus en onderzoeker, FR) op 10 juni omstandigheden van de plaats waar ze opgesteld zijn. Het behandelde het thema van gewichtsloosheid of het vrij zijn klimaat is een heel belangrijke factor die een plaats vormt van de invloed van zwaartekracht en de manier waarop tot wat hij is. Het klimaat van een plaats trekt mensen aan het de menselijke perceptie fysiek, intellectueel, conceptueel uit het hele land en de hele wereld die aan minder gunstige en emotioneel beïnvloedt. De wereld die we kennen reikt weersomstandigheden willen ontsnappen en die zichzelf tot de baan om de aarde waar ruimtestations cirkelen. We willen heruitvinden. Bijzondere aandacht was er voor Air nemen onze cultuur en onze verbeelding mee naar die Architecture, een tentoonstellingsontwerp dat een computer- nieuwe omgeving die op zijn beurt een nieuwe gevoeligheid gestuurd airconditioning systeem voor een woonhuis maakte en denkrichting in ons losmaakt. Er bestaan al kunstwerken met mistsystemen, ventilators en beschuttende structuren. in de ruimte; tot nu toe hebben veertig kunstenaars of kunste- In zijn lezing Inspiration van 31 mei formuleerde Peter naarscollectieven aan microzwaartekrachtprojecten mee- Sloterdijk (professor filosofie en esthetica aan de Hochschule gewerkt. Die kunstwerken zijn speciaal voor de omgeving für Gestaltung, Karlsruhe, DE) een antwoord op de vraag gemaakt; ze onderzoeken de mogelijkheden ervan en geven ‘Wat zet mensen aan tot het optrekken van gebouwen?’ er uitdrukking aan. Deze ‘grensverleggende’ projecten staan Volgens Sloterdijk is architectuur de interpretatie van het in contact met het publiek op de aarde en geven informatie leven dat gekenmerkt is door verveling. De belangrijkste over ervaringen die het zelf niet kent. taak van architectuur is een invulling te geven van verveling, George Halkias (Oriental Institute, Oxford, GB) gaf in zijn maar ook om gebouwen te maken die ‘containers’ zijn om lezing Breathing to Enlightenment. Buddhist Theories and die verveling vast te houden. Om te begrijpen wat architecten Representations van 15 juni een uiteenzetting over adem- doen, rekening houdend met het feit dat vorm geven aan halen en de relatie tussen ademhalen en spirituele principes, ruimte een wezenlijk deel is van het menselijk bestaan, stelt religieuze betekenissen en praktijken. Hij legde vooral de Sloterdijk voor terug te gaan in de tijd. In de oorspronkelijke klemtoon op de boeddhistische invulling. In het boeddhisme toestand van de savanne vinden we voorbeelden van proto- is het oefenen van de ademhalingstechniek een manier om architectuur en kunnen we ons voorstellen hoe mensen hun de ‘discursieve’ of onsamenhangende geest te verdrijven. leven leidden toen er nog geen architectuur bestond. Kloos- Bewust ademhalen geeft toegang tot het tantristische subtiele ters, plaatsen van goddelijke verveling, waren vervolgens lichaam. Voor een aantal boeddhistische meditaties is het de uiting van bouwconcepten waarbij het idee prevaleerde essentieel om de ademhaling te controleren om zo drie erva- dat ‘een persoon en een ruimte zo moeten samen worden ringsniveaus te percipiëren: de omgeving, het fysieke lichaam gebracht dat het individu de kern wordt van de cel die hij en het subtiele lichaam. Bewust ademhalen is belangrijk voor bewoont’. Volgens Heidegger is de huidige vorm van ver- de beleving van de ultieme realiteit. veling tot slot een gevolg van een gebrek aan energieke BREATH-TAKING.JANVANEYCK.NL overtuiging. We laten ons wel leiden door interesses, spelle- tjes en voorkeuren, maar we missen overtuiging, wat betekent dat we niet echt iets om handen hebben. Moderne architectuur en cultuur zijn een weerspiegeling van deze leegte. In zijn lezing Recycling of Air op 2 juni gaf Michael Rakowitz (kunstenaar, Maryland Institute College of Art Baltimore, US)

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 19 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN AIR, ART, ARCHITECTURE BREATH-TAKING AIR, ART, ARCHITECTURE BREATH-TAKING AIR, ART, ARCHITECTURE AIR, ART, ARCHITECTURE

Uit Going Aerial, Monika Bakke Uit Going Aerial, Monika Bakke

20 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 21 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN FILM & TELEVISIE THE CUT

DESIGNING TRUTH

FILM AND BIOPOLITICS

THE SCHEME OF THE VEIL

ON THE TELEVISION WORK OF JEF CORNELIS

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 23 UITNODIGING FILMVERTONING DESIGNING TRUTH UITNODIGING CONFERENTIE FILM AND BIOPOLITICS BIOPOLITICS.JANVANEYCK.NL DE WITTE RAAF, NR 117, SEPTEMBER 2005 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN FILM & TELEVISIE THE CUT DESIGNING TRUTH FILM AND BIOPOLITICS

THE CUT telkens een ander format: een installatie, een geluidsopna- The Cut is een video van circa twintig minuten waarin het me, een publicatie. De reeks onderzoekt de rol en de kracht onderzoek van Geoffrey Garrison (onderzoeker afdeling van afbeeldingen in de moderne samenleving in al zijn Beeldende Kunst) vervat zit over de geschiedenis van facetten. Tijdens de diepgravende gesprekken vervaagt het John Hustons film Freud the Secret Passion (1961), met onderscheid tussen auteur en protagonist; Sachs onderzoekt Montgomery Clift, Larry Parks en Susannah York. Freud hoe biografie, herinnering en cultuur geconstrueerd worden. the Secret Passion is een weinig bekende biografische film, Designing Truth is gemaakt in opdracht van Casco en is gepresenteerd als een detectiveverhaal, over het ontstaan een coproductie met de Jan van Eyck Academie. De film is van de psychoanalyse. Het scenario voor de film is gedeelte- mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van de Jan van lijk gebaseerd op een uitgebreid en complex script geschre- Eyck, de stad Utrecht, de Mondriaan Stichting en het Institut ven door Jean-Paul Sartre, dat vervolgens door een aantal für Auslandsbeziehungen. scriptschrijvers uit Hollywood is aangepakt. Tijdens zijn onderzoek doorploegde Garrison materiaal dat uit de scripts FILM AND BIOPOLITICS werd geschrapt, vergeten of verdrongen. Uit fictie, feit en Film and Biopolitics, een onderzoeksproject van Sabeth herinnering ontstond zo een nieuw verhaal over de invloed Buchmann, Helmut Draxler en Stephan Geene (adviserend van Freud op de populaire verbeelding – een verhaal dat onderzoekers afdeling Theorie), beschouwt film en het leven ook toont hoe moeilijk het is om te vertalen en te communi- als zuiver biologische en tegelijk creatieve verschijnselen. ceren. Dit verhaal is de basis voor het scenario van The Cut. Kernvragen hierbij zijn: Speelt film een rol in het paradigma De videofilm toont zes scènes waarin vier acteurs fragmen- van het leven? Wat is dat leven dan precies? Is film een ten uit het verhaal van de film en uit het leven van de hoofd- reproductief, simulerend of productief medium? Hoe wordt personages spelen: een agent van de FBI ondervraagt John film begrepen? Hoe weten we of de kenmerken van een film Huston over zijn houding tegenover het communisme; verder verwijzen dan naar zichzelf? Ontlenen we filmtheo- Marilyn Monroe klaagt over slapeloosheid en over haar rieën aan film of aan theorie of aan politieke standpunten? Still uit The Cut, Geoffrey Garrison huwelijk dat allesbehalve een succes is; Montgomery Clift Is film een bioproduct? is het niet eens met John Huston over het beeld dat van Het project buigt zich, vanuit een theoretische en historische Freud moet worden geschetst; John Huston ruziet met een benadering, over het discours omtrent het leven en de essen- filmproducent over de montage van de film en Elizabeth tiële impact ervan op een groot deel van de kunst en film Taylor troost een vertwijfelde en gedrogeerde Clift. uit de vorige eeuw. Het wil de waarde van het avant-garde De verhaallijn van een traditionele film is lineair, legt de paradigma van ‘transgressie’ herbepalen: de overtuiging dat klemtoon op de acties van een handvol hoofdpersonages het slopen van de institutionele en esthetisch-ideologische en toont de ontknoping van een conflict. Het script van The barrières tussen kunst en de realiteit een fundamentele aan- Cut bevat verhaallijnen die alle richtingen uitwaaieren en val op de basisprincipes van de burgerlijke en kapitalistische die verhalen omvatten van vele personages, terwijl het ook zou betekenen. De biopolitieke dimensie van dit avant-garde de ‘blinde vlekken’ in het verhaal blootlegt. concept wordt bediscussieerd aan de hand van teksten van Giorgio Agamben, Michel Foucault en Donna Haraway. DESIGNING TRUTH Op 14 maart poneerde Helmut Draxler in zijn lezing Designing Truth, een film van dertig minuten geproduceerd The Aesthetic Road to Victory. Sharing Education dat het door Hinrich Sachs (adviserend onderzoeker afdeling economische belang van empathie en medeleven steeds Beeldende Kunst), schetst een kleurrijk en verrassend portret groter wordt. Marketingstrategieën incorporeren de clichés van de Zwitserse moleculaire bioloog en software ontwerper over etnische en raciale codes, over rijkdom en macht. Ansgar Philippsen, een autoriteit op het gebied van biomole- Globale liefdadigheidsacties, vooral acties die de ‘hulp- culaire visualisatie. Sinds 1998 ontwerpt en ontwikkelt behoevenden’ willen helpen om zelfredzaam te zijn, kunnen Philippsen DINO software waarmee in onvertraagde verwer- gezien worden als een actuele versie van de filantropische, king driedimensionale beelden van moleculen, onzichtbaar educatieve en koloniale projecten uit de 19de eeuw waar voor het blote oog, kunnen worden gemaakt. De interviewer Foucault en anderen naar verwijzen. Sachs informeert hoe Philippsen als structureel bioloog wetenschappelijke beelden creëert en interpreteert en peilt The Ghostly Social Aspects of Cinema naar de impact van de beelden op onze algemene kennis De conferentie The Ghostly Social Aspects of Cinema (14 - van het lichaam en de natuur. 16 april) analyseerde posttraditionele en postavant-garde Designing Truth maakt deel uit van een reeks ‘portretten’ films vanuit een biopolitiek standpunt. Deze benadering keek die Sachs sinds 1998 heeft gemaakt van personen die op kritisch naar elke opvatting van leven en dood als historische een professionele manier met beelden bezig zijn – geen van momenten van het menselijk bestaan en verbond ze met Still uit The Cut, Geoffrey Garrison hen is echter kunstenaar. Voor die portretten gebruikt hij moderne en contemporaine economische en sociale produc-

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 31 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN FILM & TELEVISIE FILM AND BIOPOLITICS FILM & TELEVISIE FILM AND BIOPOLITICS THE SCHEME OF THE VEIL THE GHOSTLY SOCIAL ASPECTS OF CINEMA

tiemethoden. De invalshoek van de conferentie was geschie- A Cinematic Politics of Translation. Lawrence Weiner’s First denis en representatie. Als je wil weergeven wat eigenlijk niet and Second Quarter. Als het waar is dat cinema functioneert weer te geven is – de holocaust of een kernaanval bijvoor- als een biopolitiek paradigma van het leven, een hypothese beeld – gaat het er niet om of die representatie authentiek die nog verder moet worden getoetst, dan is het relevant om of vals is. Het gaat er wel om dat er veel onenigheid bestaat de vraag te stellen waarom moderne kunstpraktijken in de over hoe de geschiedenis moet worden getoond, omdat het jaren ’60 en ’70 zo geobsedeerd waren door het medium een constructie is van de symbolische, economische en film. Dit medium was immers niet langer een toonbeeld van politieke realiteit in het heden. Centrale vragen waren dan vooruitstrevende avant-garde. Traditionele cinema slaagde ook: Welke ervaringen kunnen niet in een verhaal gegoten er al lang niet meer in om het publieke domein te controle- worden? Op welke manier krijgt de geschiedenis vorm als ren; zijn plaats is ingenomen door meer gediversifieerde hij als verhaal wordt gepresenteerd? vormen van massacommunicatie. In zijn lezing Among Other Things. Cinema’s Vitalism of In zijn paper ‘I Sow for all Winds.’ Motifs of Bios, Movement Whatever-Beings besprak Drehli Robnik (academicus, film- and Fertility in Imamura’s Cinema of Chaos zette Clemens recensent, dj, edutainer, AT) Siegfried Kracauers fenome- Krümmel (redacteur bij Texte zur Kunst, vertaler, freelance nologie over massacultuur in de media en in de film in het curator, DE) uiteen hoe Shohei Imamura in sommige van bijzonder. Kracauers fenomenologie verstrengelt een zijn werken uit de tussen- en latere periode gebruik maakt messiaanse geschiedfilosofie en sociale analyse. Robnik van de ‘biologische’ metafoor. Bij Imamura zijn seksualiteit bestudeerde hoe Kracauers concepten indirect weerklank en chaos de stuwende krachten in verhalen die heel moeilijk Sex is Comedy vonden in teksten van Agamben en Deleuze en analyseerde te vatten zijn; zouden ze ook werken in een getraumatiseerde scènes uit films van Rossellini, Farocki en de broers Farrelly. postnucleaire samenleving? Katja Diefenbach (academicus, schrijver, b-books Berlijn, In zijn lezing The Biopolitical Aesthetic. Is There a Culture to DE) zette in haar lezing Ghostly Value-Form uiteen wat de ‘Life and Nothing But’ had Bert Rebhandl (freelance journalist verschillen zijn tussen Marx en Foucault. Ze legde uit waarom en schrijver, DE) aandacht voor recente films uit onder andere het interessanter is om macht te zien als een relatie tussen Iran, China, Frankrijk en Argentinië, waarbij hij de Duitse film krachten dan als een vorm. Ze woog af waar het leven om Gespenster (Geesten) als referentie gebruikte. Toen Fredric zou draaien als ‘biomacht’ de bovenhand krijgt en waarom Jameson in 1992 het idee van een ‘geopolitieke esthetica’ het publiek zo dol is op het melodramatische affect in de film. lanceerde, had hij eigenlijk een ‘totaliteit’ van de algemene In zijn interventie From Postmodern to Postmortem Cinema. toestand in de wereld in gedachten die weerspiegeld wordt in Zero Degrees of Affect and Agency argumenteerde Thomas het paranoïde subject. De term ‘totaliteit’ dekt tegenwoordig Elsässer (Universiteit Amsterdam, NL) dat de commerciële veel ladingen: imperium, biopower, regeerbaarheid. film vooral gaat over leven en dood en sinds kort ook over BIOPOLITICS.JANVANEYCK.NL leven na de dood, over leven in het verleden, overleven en parallelle levens. Elsässer neemt als hypothese aan dat THE SCHEME OF THE VEIL trauma een leegte opvult die het gevolg is van een tekort The Scheme of the Veil is een initiatief van Eva Meyer (advise- aan referenties en een verlies van historisch bewustzijn. Als rend onderzoeker afdeling Theorie, die tevens coördinator tegenwicht voor deze toestand bieden de populaire cultuur is van het onderzoeksproject. In haar seminaries argumen- Still uit Trouble Everyday en media een enorme hoeveelheid informatie aan van bio- teerde Meyer dat als je het concept van de sluier echt wil grafische aard, in de vorm van memoires en getuigenissen. doorgronden, je het als een document moet zien over het Tanja Widmann (Academie Beeldende Kunst Wenen, AT) verleden, een document dat nieuwe mogelijkheden ontsluit. gaf de paper How Life Invades Work waarin ze uitging van Deze mogelijkheden creëren een zekere spanning die zowel toepassingen van disidentificatie. Deze toepassingen van materieel als niet-materieel is; die spanning beïnvloedt aller- disidentificatie kunnen ervoor zorgen dat de toeschouwer zich lei dagelijkse fenomenen, de zintuigen, het seksuele, uitingen niet vereenzelvigt met de denkbeeldige en fictionele wereld van liefde en haat, macht en tegenstand. die in kunst, literatuur en film wordt getoond. Dit gaat regel- Als deel van dit project voorzag Stéphanie Benzaquen recht in tegen de avant-garde eis dat de toeschouwer de (onderzoeker afdeling Theorie), de film Ararat van Atom afstand tussen feit en fictie moet overbruggen via directe en Egoyan van commentaar. Ararat kwam in de zalen in mei intuïtieve waarneming, transgressie en shock. Disidentificatie 2002 en lokte heel wat kritiek uit die varieerde van lofbe- op zich, zo is bewezen, is geen efficiënte manier om weer- tuigingen tot misprijzen. Sommigen vonden dat de film een stand te bieden. Beter is deze toepassingen samen te voegen propagandastuk was. Was Ararat nu de eerste film die de met het schijnbaar tegenovergestelde effect van affect; op Armeense genocide van 1915 in beeld bracht? Dit roept die manier verandert de kritische benadering en wordt de veel vragen op over de keuzes van de maker in zijn manier ‘productie’ van de realiteit in vraag gesteld. van representeren, zowel op conceptueel als op formeel vlak. Eric De Bruyn (Universiteit Groningen, NL) gaf de lezing De presentatie onderzocht vooral de noties van overlevering

Still uit Trouble Everyday Still uit Trouble Everyday 32 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 33 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN FILM & TELEVISIE ON THE TELEVISION WORK OF JEF CORNELIS FILM & TELEVISIE THE SCEME OF THE VEIL ON THE TELEVISION WORK OF JEF CORNELIS

en ontkenning, die overigens centraal staan in Egoyans werk. Broodthaers en anderen.) In de jaren ’90 was hij lid van Er werd getracht de Armeense context van Ararat te begrijpen de Commissie voor Beeldende Kunsten van de Vlaamse en te zien hoe de film zich verhoudt tot andere culturele Gemeenschap en gaf hij mede vorm aan het aankoop- en representaties van genocide. museumbeleid van de Vlaamse overheid. Omdat hij veel Ils Huygens (onderzoeker afdeling Theorie) gaf een analyse contacten had, heeft Cornelis altijd de juiste mensen warm van Shadows van John Cassavetes. Regisseur Cassavetes kunnen maken voor zijn projecten. moedigde zijn acteurs aan om te putten uit eigen ervaringen en emoties. In plaats van te ‘doen alsof’ streefde hij naar een De IJsbreker overlapping tussen het echte leven van de acteurs en dat van Op 23 februari gaven Jack Post (Universiteit Maastricht, NL) de personages die ze vertolkten. In traditionele films bestaan en Stephan Geene (adviserend onderzoeker afdeling scènes uit kleinere gehelen, maar Cassavetes gaf de voor- Theorie) een uiteenzetting over de eerste aflevering van keur aan opnames van langere duur in onvertraagde verwer- IJsbreker. Wie zijn televisie op 19 januari 1983 tijdens prime king, waardoor de acteurs tijd en ruimte kregen om hun time afstemde op IJsbreker, het nieuwe culturele programma gesticulaties, bewegingen en uitdrukkingen te ontwikkelen van de BRT, kreeg eerst een schaalmodel te zien van een en transformeren. De uiteindelijke film bestaat uit stemmings- ijsbreker in een aquarium. Een stem buiten beeld las een veranderingen en plotse emotionele uitbarstingen die niet ‘programmatische’ tekst die avontuurlijke, zelfs revolutionaire gestructureerd zijn. Elke voorstelling van raciale en sociale televisie beloofde – in plaats van voorgekauwde en opge- identiteit is dubbelzinnig. Huygens toonde aan dat betekenis poetste. IJsbreker ging rechtstreeks in de ether vanuit verschil- en identiteit in Shadows stabiel noch eenduidig zijn; ze lende locaties, met straalverbindingen, telefoonlijnen en komen tot stand via de bewegingen, uitspraken en daden ingewikkelde technische toestanden. De centrale figuur van van de acteurs. Cassavetes vertrouwde op de onvoorspel- die eerste uitzending was de Antwerpse kunstenaar baarheid van acteerprestaties om dichter te komen tot de Panamarenko, die met zijn moeder in zijn woonkamer-labo- ervaring van alledag. ratorium in Antwerpen zit. Met hem praat of gaat in de clinch Verder werd de film Anguish van Bigas Luna vertoond en een gezelschap van geleerde mensen: professor Charles ook hier gaf Ils Huygens commentaar. Het filmscherm laat Hirsch zit aan een tafeltje in een videokamer in de studio, de kijker niet alles zien, maar als de kijker vergeet dat het met achter hem de schakelapparatuur met personeel, en scherm er is, wordt hij deel van de wereld van film. Wat zou er voor hem een muur met monitoren. Vervolgens introduceert gebeuren als het scherm langs beide kanten ‘doorlaatbaar’ de stem de andere locatie en gesprekspartners: in Mechelen wordt en de werelden langs beide kanten één worden? Dit is zit Georges Adé in zijn huiskamer, samen met professor het uitgangspunt van de Spaanse horrorfilm met zijn surreële Herman Roelants. Als de stem buiten beeld alle locaties en personages en hypnotiserende, ‘onderbewuste’ beelden. deelnemers heeft geïntroduceerd, begint Panamarenko met Still uit IJsbreker Verder werden ook I Can’t Sleep van Claire Denis, Return een monoloog over zijn werk. Hij wordt regelmatig onderbro- van Sylvia de Swaan en Nostalgia (Garod) van Frounze ken door een participant of door de stem buiten beeld. Een Dovlatian vertoond. moderator is er niet. De deelnemers bepalen dus min of meer zelf wanneer zij het woord nemen. Omdat de deelnemers ON THE TELEVISION WORK OF JEF CORNELIS elkaar niet live zien, kunnen ze moeilijk op elkaar anticiperen. Koen Brams (directeur Jan van Eyck Academie) startte het project On the Television Work of Jef Cornelis, dat onderzoek Lili Dujourie doet naar het werk van de Vlaamse filmmaker Jef Cornelis. Naar aanleiding van de vertoning van de film Lili Dujourie Cornelis was producent, scenarist en regisseur bij de Vlaamse (1990), die Jef Cornelis had gemaakt als een eerbetuiging openbare omroep (de huidige VRT) en heeft een indrukwek- aan de kunstenaar, kwamen op 4 april beeldend kunstenaars kende verzameling films op zijn naam staan. De specifieke Lili Dujourie en Jacques Charlier over hun werk praten en stilistische eigenschappen van Cornelis’ werk worden over het MLT, de kunstgalerie uit de jaren ’70, met aan het bestudeerd, net als de unieke documentaire waarde van hoofd de overleden kunstenaar Fernand Spillemaeckers, zijn films over beeldende kunst, architectuur en literatuur en met wie Lili Dujourie getrouwd was. de uitzonderlijke omstandigheden waaronder de films tot Jacques Charlier (1939, BE) is autodidact. Zijn eerste stand kwamen. Dit is het eerste onderzoek naar Cornelis’ tentoonstellingen aan het begin van de jaren ’60 waren werk, wat nog maar eens aantoont dat het medium televisie ensceneringen met bizarre voorwerpen, waaronder foto’s in het onderzoeksdiscours stiefmoederlijk behandeld wordt. die hij als een reactie beschouwde op pop art en het nieuwe Still uit IJsbreker Still uit IJsbreker Cornelis was goed thuis in de internationale kunstwereld. realisme. Charlier schreef ook poëtische teksten, speelde Al in de jaren ’60 was hij betrokken bij verschillende kunst- gitaar, fotografeerde, gaf tijdschriften uit, deed aan postal initiatieven (zoals de alternatieve kunstruimte A379089 met art, filmde op super-8, organiseerde happenings, richtte een Kasper König, Panamarenko, James Lee Byars en Marcel kunst-afkickcentrum op. Via Broodthaers leerde hij in 1970

34 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 35 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN FILM & TELEVISIE ON THE TELEVISION WORK OF JEF CORNELIS FILM & TELEVISIE ON THE TELEVISION WORK OF JEF CORNELIS

Spillemaeckers kennen, die net de MTL-Galerie had geopend. aanleiding was voor de film. We moeten dus uitgaan van Het werk van Charlier bevat veel humor, ironie en satire. Hij het boek, en de film als een bewerking op dat boek lezen, houdt van ‘Belgische’ thema’s en zet iconen van de populaire op zijn beurt bewerkt door de soundtrack van Dorny. Als we cultuur (Hemut Lotti) naast sporticonen (Kim Clijsters) en dit scenario volgen, dan kunnen we iets leren over de poëtica belangrijke personen uit de wereld van de religie (kardinaal van Cornelis, want de film mag een collectief product zijn, Danneels). Charlier houdt weinig rekening met onder- significante verschuivingen ten opzichte van het boek zijn verdelingen in de kunst en gaat uit van de expressieve kracht toch keuzes die de cineast maakt. van het beeld. Het werk van Lili Dujourie (1941, BE) – of het nu gaat om Little Sparta, et in Arcadia Ego. Een portret van video’s, sculpturen, foto’s, collages of conceptuele installa- Ian Hamilton Finlay ties – behandelt thema’s als vanitas, de vergankelijkheid van Ook op 11 juli gaf Helmut Draxler (adviserend onderzoeker de tijd, aanwezigheid en afwezigheid, verlies en melancholie. afdeling Theorie, DE) een inleiding op en een interpretatie Lili Dujourie beweegt zich tussen de polen van het ongrijp- van Little Sparta, et in Arcadia Ego. Een portret van Ian bare en het onzegbare, het zichtbare en onzichtbare, het Hamilton Finlay (1988). Ian Hamilton Finlay (1925, GB) is getoonde en geheime, wat onthuld wordt en wat verborgen dichter, schrijver, conceptueel kunstenaar en beeldhouwer. blijft. Ze herdefinieert conventies die de relatie vastleggen Finlay kreeg bekendheid dankzij zijn concrete poëzie waarbij tussen onderwerp en compositie, model en maker, wie kijkt de lay-out van de woorden deel uit maakte van de algemene en wie bekeken wordt. Haar eigenzinnige projecten stoelen artistieke vorm van het werk. Een aantal van zijn gedichten op literatuur, poëzie, film en kunstgeschiedenis. Haar werk beeldhouwde hij in steen en zette ze naast de Grieks-Romeins doet de toeschouwer nadenken over de vluchtigheid van het klassieke architectuur in zijn Schotse tuin, Little Sparta. Finlay beeld, de spanning tussen heden en verleden, de wederzijdse maakte van zijn landgoed in Lanark een minirepubliek met afhankelijkheid van pose en authenticiteit. symbolische sculpturen, tempels en conceptuele kunstwerken. Hij gebruikte daarbij nogal wat oorlogsbeeldspraak en Still uit Little Sparta, et in Arcadia Ego. Een portret van Ian Hamilton Finlay Landschap van kerken symbolen die heel sterk deden denken aan Nazi-iconografie. Op 11 juli gaf Dirk Pültau (hoofdredacteur De Witte Raaf, Het publiek en critici reageerden ontstemd. Het was immers BE) een lezing over het gebruik van muziek in de film niet duidelijk of en in welke mate Finlay ironisch was. Ook Landschap van kerken, waarin hij onderzocht of de muziek Jef Cornelis en scenarist Chris Dercon waren gefascineerd de inhoud ondersteunt of net tegenwerkt. door de ambiguïteit in Finlays werk. In 1987 beschuldigde In 1987 verschijnt het boek Landschap van kerken, een Catherine Millet Finlay in het Franse tijdschrift Art Press van essay van Geert Bekaert (architect en criticus, BE) over een een ongezonde aantrekking tot de Nazi-iconografie. Als twintigtal kerken in Vlaanderen en Brussel. Twee jaar later gevolg daarvan werd een opdracht van het Franse Ministerie besluiten Jef Cornelis en Geert Bekaert een gelijknamige van Cultuur ter gelegenheid van de herdenking van de televisiefilm te maken. In deze film, die ruim een half uur Franse Revolutie geschorst. De openingscènes en de sound- duurt, worden acht kerken bezocht. Het script is van Geert track van de film roepen de sfeer op van een thriller van Bekaert. De film werd eerst vertoond als geluidloze beeld- Hitchcock. Finlay leidt het opnameteam rond in zijn tempel montage, in een zaal met publiek; het script werd live voor- en de winterse tuin die er kleurloos en somber uitziet. Aan gedragen door Geert Bekaert. Daarna werd de film klaar het einde van de film geeft Dercon uiting aan zijn gevoel gemaakt voor uitzending en van een klankband voorzien, van onbehagen en vraagt Finlay op de man af of hij sym- met tekst gesproken door Bekaert en een soundtrack pathiseert met de ideeën van het Derde Rijk. Daarop wordt samengesteld door de musicoloog Serge Dorny. Dorny Finlay witheet van woede en weigert nog langer mee te koos muziekfragmenten uit het romantisch-symfonische werken aan de film. repertoire, naast stukken uit moderne composities van Een aantal weken later werd de film afgewerkt, maar omdat Igor Stravinsky en Luigi Dallapiccola. Finlay bedreigingen uitte en in Frankrijk al een rechtzaak Jef Cornelis stelde ooit dat hij zijn films als voltooid had aangespannen, besloot de Vlaamse openbare televisie beschouwt zodra de beeldmontage af is. Het afgewerkte de film niet uit te zenden. product is voor hem de ‘stille’ film, in radicale zin, want WWW.DEWITTERAAF.BE historische ‘stomme films’ werden steeds begeleid door muziek. In die zin zouden we de tekst van Geert Bekaert en de soundtrack van Serge Dorny als min of meer ‘eigen’ interpretaties, als relatief autonome ‘werken’ kunnen lezen. Maar de genese van de film suggereert nog een andere benadering. De gesproken tekst van Bekaert komt niet achteraf – hij heeft immers het boek geschreven dat de

36 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 37 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN GAME DESIGN INNOVATIVE GAME DESIGN GAMES.JANVANEYCK.NL GAMES.JANVANEYCK.NL ...... ONDERZOEKSPROJECTEN GAME DESIGN INNOVATIVE GAME DESIGN

Op 18 februari vond het symposium Innovative Game Design suggereerde Ian Bogost (spelontwerper, academisch spelon- plaats aan de Jan van Eyck Academie. Het symposium, derzoeker, co-redacteur Water Cooler Games en educatieve gehouden in het kader van het NWO onderzoeksprogramma uitgever, US) – in navolging van LaCapra en Badiou – dat JFK Transformations in Art and Culture, werd georganiseerd in Reloaded en andere spellen over traumatische historische nauwe samenwerking tussen Michaël Samyn en Auriea Harvey momenten (met name 9/11) aanleiding kunnen zijn tot de (onderzoekers Ontwerpen, 2002-2004) en projectonderzoe- creatie van nieuwe, potentieel transformatieve inzichten in de kers van Transformations in Perception and Participation. wereld in zijn algemeen. Dit kan door nieuwe perspectieven Digital Games van de faculteit Cultuurwetenschappen van te bieden op de uniciteit van een specifieke gebeurtenis en de Universiteit Maastricht. Een internationaal gezelschap van op de bredere impact van die gebeurtenis op de verbetering onderzoekers was uitgenodigd om verschillende aspecten van van de wereld in zijn algemeen. de praktijk van het ontwerpen van computerspellen te bespre- In zijn presentatie Physical Engagement in the Virtual Repre- ken vanuit verschillende gezichtspunten. De sprekers stelden sentation of a City introduceerde Marnix de Nijs (kunstenaar, zich ten doel te kijken of het ontwerpen van spellen wederzijds NL) twee van zijn interactieve installaties, Panoramic Accele- nut kan hebben voor academische onderzoekers, het artistie- ration en Run Motherfucker Run, waarin de visuele represen- ke veld en de commerciële industrie – en zo ja hoe onder- tatie van de stad een belangrijke rol vervult. Beide fysieke zoeksmethoden kruisbestuivingen kunnen opleveren en hoe interfaces zijn niet alleen ontworpen om het publiek te beko- ze vernieuwend spelontwerp kunnen genereren. ren, maar ook om de beelden die worden waargenomen Celia Pearce (spelontwerper, kunstenaar, onderzoeker en vast te leggen, alsmede de navigatieroute door de visuele auteur van The Interactive Book. A Guide to the Interactive wereld die erachter is gezet. Revolution, GB) gaf de presentatie Playing Ethnography. In Spite of Wishing and Wanting. Developing a Game Inside Cyberethnography as Performance and Game. Hierin pre- and Outside the Game Industry was de titel van de presentatie senteerde Pearce haar onderzoeksavatar Artemesia via de van Michaël Samyn en Auriea Harvey (kunstenaars, ontwer- sociale virtuele wereld There. Pearce besprak een methodiek pers van hypermedia projecten, BE). Zij betoogden dat de voor het uitvoeren van cyberetnografie in grootschalige multi- spelindustrie de laatste plaats is waar je als creatief persoon player online spellen die worden ontwikkeld als onderdeel wil zijn als je iets wil maken waar je wat om geeft. Samyn en Innovative Game Design, 8 van een PhD-proefschrift bij het SmartLab Centre in Londen. Harvey gaven een schets van hun onderzoek en van hun Chris Crawford (spelontwerper, voormalig hoofd van de infiltratie in de wereld van de internationale spelontwikkeling. Games Research Group van Atari, auteur, universitair docent, Daarbij onthulden zij wat deze wereld verborgen houdt over redacteur van The Journal of Computer Game Design, US) de manier waarop spellen tegenwoordig worden bedacht, gaf de lezing Bridging the Two Cultures Chasm, over de com- ontworpen, uitgegeven en gedistribueerd. Verder bespraken municatiekloof tussen ‘techneuten’ en ‘artistiekelingen’. zij gamestijdschriften, afgezet tegen de realiteit van het Crawford bepleitte de eenwording van deze tegengestelde zakendoen; wat er voor een ontwerper van een origineel culturen middels een heldere werkverdeling. Hij betoogde spel in zit en hoe pracht en creativiteit soms door de gaten dat er ontwikkelingsomgevingen gecreëerd kunnen worden van het net glippen. waarbij de techneuten artistieke activiteiten achterwege laten, GAMES.JANVANEYCK.NL en artistiekelingen verschoond blijven van de meest vervelen- de mechanische taken, terwijl ze zich toch technisch kunnen uitdrukken, zij het op een vereenvoudigde manier. Henk van Zeijts (hoofd afdeling Creative Learning, Waag Society, Maatschappij voor oude en nieuwe media, NL) sprak over creative learning. Bij de Waag Society, kenniscentrum voor culturele educatie en ICT, onderzoekt hij de mogelijkheden van nieuwe media in culturele educatie. Waag Society gelooft dat nieuwe media het leren kunnen stimuleren door diegenen die kennis of informatie vergaren uit te dagen zich creatief uit te drukken. Op die manier wordt ‘bezit van de inhoud’ gestimuleerd in plaats van consumentengedrag. Door dit ‘bezit’ te stimuleren wordt gemotiveerd leren gegenereerd. Een dergelijke creatieve, digitale leeromgeving zou ook de jeugdcultuur moeten incorporeren en de jeugd een platform bieden om hen te helpen met het vormen van hun identiteit en om hun meningen te delen. In zijn lezing At this Very Moment. Representations of Events in Video Games,

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 43 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN IDENTITEIT HISTORY VS. FUTURE

LOGO PARC

META HAVEN: SEALAND IDENTITY PROJECT

THE PHYSICAL JAN VAN EYCK UITNODIGING HISTORY VS. FUTURE #1 UITNODIGING FUTURE VS. HISTORY #2 UITNODIGING HISTORY VS. FUTURE #3 UITNODIGING HISTORY VS. FUTURE #4 UITNODIGING LOGO PARC UITNODIGING LOGO PARC POSTER THE PHYSICAL JAN VAN EYCK ...... ONDERZOEKSPROJECTEN IDENTITEIT HISTORY VS. FUTURE LOGO PARC

HISTORY VS. FUTURE De lezingen binnen deze reeks kaderen in het onderzoek van History vs. Future is een lezingenreeks georganiseerd door Kruk naar geschiedenis en ‘fictionaliteit’, de rol van de Vinca Kruk (onderzoeker afdeling Ontwerpen). Surfend geschiedkundige, historische tijdsindeling en webarcheologie. op het net via de beeldenbrowser Beholder ontdekte Kruk Het internet biedt nieuwe mogelijkheden; archive.org toont een postzegel uit de jaren ’70 die het Palast der Republik dat zelfs niet-hiërarchische structuren kunnen worden gebruikt afbeeldde, het parlementsgebouw van de voormalige Duitse voor het aanleggen van archieven. De historicus manipuleert Democratische Republiek en een cultureel centrum. Deze en analyseert zijn materiaal; dat is een vorm van fictionalise- bronskleurige modernistische gigant was de trots van Erich ren, waarbij ook de historicus zich een ontwerper toont. Honecker, leider van de DDR. Ze vond ook kopjes, borden In History vs. Future #1 weidde Vinca Kruk uit over haar en glazen met ‘exclusieve’ public relations logo’s. Dit paleis onderzoek naar geschiedenis, identiteit en identiteitsont- maakte dan ook deel uit van de public relations aanpak van werpen in Boekarest, Berlijn en Maastricht, over amnestie de DDR. Maar het is ook een p.r. in een andere betekenis: en verdwenen symbolisme. het is een proportionele representatie. Kruk verdiepte zich in In History vs. Future #2 vertelde Femke Snelting (grafisch het concept van proportionele representatie en bestudeerde ontwerper, NL) over haar werkmethoden bij historische gebouwen die ooit een machtslogo waren – het enorme vertellingen. Snelting werkt aan een aantal collectieve projec- paleis van voormalig Roemeens dictator Nicolae Ceausescu ten. Met Renee Turner en Riek Sijbring richtte ze De Geuzen in Boekarest bijvoorbeeld. op, een kunsten ontwerperscollectief dat aan multivisueel onderzoek doet. Rode draad in hun werk zijn noties als her- stel(ling), curriculum vitae, de geschiedenis die geschiedenis schrijft en de manier waarop representatie vorm geeft aan verhalen en vice versa. History vs. Future #3 toonde prototypes en voorstellen voor de identiteit van Ceausescu’s parlementsgebouw in Boekarest. In haar eerste lezing ontvouwde Kruk theoretische inzichten over het gebruik en misbruik van totalitaire architectuur en de positie ervan in contemporaine identiteitsconstructie. In deze presentatie toonde Kruk visueel materiaal dat ze relateerde aan de theorie uit haar eerste lezing. De vierde lezing van History vs. Future werd verzorgd door Wim Crouwel (grafisch ontwerper, NL). Daarin reflecteerde hij over zijn werk dat weer helemaal ‘in’ is en over de relatie tussen geschiedenis en grafisch ontwerp. Crouwel is medestichter van Total Design en ontwerpt sinds de jaren ’50 posters, alfabetten, catalogi en informatiesystemen. Total Design was de eerste ontwerpstudio in Nederland die het begrip ontwerpen heel ruim benaderde: de studio werkte ook voor instituten, culturele en non-profit organisaties. Crouwels ideeën over functionaliteit en esthetiek werden heel belangrijk in modernistische grafische ontwerpen in Nederland.

LOGO PARC. CHALLENGING THE AESTHETICS OF ECONOMY Logo Parc is een ontwerpen onderzoeksproject dat onderzoek doet naar de openbare ruimte en de Amsterdamse Zuidas in het bijzonder. De Zuidas is een prestigieus stedelijk gebied langs de A10 met hoogbouwkantoren, residentiële en culturele faciliteiten. De Zuidas wordt gezien als een nieuwe stadstypologie, een symbolische representatie van de economie, informatie, kennis en mobiliteit. Ontwerpen staat hierbij centraal, want het geeft aan deze fenomenen een cultureel gezicht. History vs. Future, p.r. Het project Logo Parc is geïnteresseerd in de (culturele) weergave van macht en economische factoren en wil die

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 55 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN IDENTITEIT LOGO PARC IDENTITEIT META HAVEN: SEALAND IDENTITY PROJECT META HAVEN: SEALAND IDENTITY PROJECT

weergave zowel deconstrueren als creëren. Bedoeling is de Op 16 november werd de aftrap gegeven met een sympo- discussie aan te zwengelen en actuele ontwerpkwesties aan te sium aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam. Voor- kaarten en via architectuur en ruimtelijke en communicatieve aanstaande architecten, historici, ontwerpers en theoretici ontwerpen tot ideeën, commentaar en inzichten te komen. werd gevraagd om te schetsen wat de toestand van Logo De resultaten van het onderzoek zullen niet enkel gaan over Parc is. Presentaties werden verzorgd door Kamiel Klaasse de perceptie van de Zuidas, maar ook over de manier waar- (architect en stichter van NL Architects, NL), Friedrich von op het veld – in de ruimste zin – met deze kwesties omgaat. Borries (auteur van Who’s Afraid of Nike-Town? Nike-Urba- Coördinator van het project is Daniël van der Velden (advi- nism, Branding and the City of Tomorrow over Nikes situatio- serend onderzoeker afdeling Ontwerpen). Het Logo Parc team nist branding strategieën, DE), Gerard Hadders (grafisch zal meewerken aan een reeks van workshops over ontwerpen ontwerper, stichtend lid van Hard Werken, ontwerper/ en zal daarvoor externen aantrekken. De onderzoeks- onderwijskundige aan de St. Joost Academie, NL), Wouter resultaten worden meegedeeld aan een wetenschappelijk Vanstiphout (architectuurhistoricus bij Crimson, medestichter en algemeen publiek. van Wimby Hoogvliet, NL), Roemer van Toorn (architect, fotograaf, essayist, bedenker van de term fresh conservatism, NL), Daniël van der Velden (grafisch ontwerper, schrijver, adviserend onderzoeker afdeling Ontwerpen). De forumdiscussie werd gemodereerd door Jouke Kleerebezem (kunstenaar, schrijver, ontwerper, cultural developer, adviserend onderzoeker afdeling Ontwerpen). Logo Parc is een gemeenschappelijk project van de Jan van Eyck Academie, Lectoraat Kunst en Publieke Ruimte, Gerrit Rietveld Academie, de Universiteit van Amsterdam en Premsela, de Stichting voor Nederlandse vormgeving.

META HAVEN: SEALAND IDENTITY PROJECT www.metahaven.net Het project Meta Haven – een woordspeling op data haven – bedenkt en ontwerpt een visuele identiteit voor het prinsdom Sealand, een ministaat en datahaven en voormalig oorlogs- platform in internationale wateren, op een paar kilometer van de Engelse kust. Meta Haven wil dat Nederlandse vormgeving ook politieke aspecten opneemt en ontwerpt een discours en visuele benadering die rekening houdt met antagonisme en macht – met andere woorden: conflict en contradictie Presentatie Logo Parc zijn essentiële onderdelen van de aanpak van het team. Meta Haven legt zich toe op onderzoek en vormgeving en produ- ceert visuele werken, essays, voorstellen en modellen – rekening houdend met culturele, historische en politieke referenties. Het Meta Haven team bestaat uit onderzoekers van de afdeling Ontwerpen: Tina Clausmeyer, Vinca Kruk en Adriaan Mellegers; Daniël van der Velden (adviserend onderzoeker afdeling Ontwerpen) is coördinator. Voor het ontwerp van de website werkte het team samen met Maurits de Bruijn (web- ontwerper en programmeur, NL). De website, die in augustus online ging, is opgevat als een ‘arcade’, samengesteld uit drie webvensters die een leeg centraal gedeelte omspannen waardoor de gebruiker naar zijn eigen bureaublad kan kijken. Visuele projecten ‘regenen’ zachtjes over het scherm en creëren een eigen visueel verhaal. De website bevat een hele rist modellen, voorstellen, ideeën en concepten – waaronder voorstellen voor geheime en op logo’s gebaseerde identiteitsbenaderingen. Presentatie Logo Parc WWW.METAHAVEN.NET

56 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 www.metahaven.net JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 57 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN IDENTITEIT THE PHYSICAL JAN VAN EYCK IDENTITEIT THE PHYSICAL JAN VAN EYCK

THE PHYSICAL JAN VAN EYCK Het ontwerpen onderzoeksproject The Physical Jan van Eyck ging op zoek naar een nieuwe identiteit voor de Jan van Eyck Academie. In januari kregen Min & Sulki Choi (KR) en Tamara Maletic & Dan Michaelson (US), allen onderzoekers van de afdeling Ontwerpen, de opdracht voorstellen te bedenken die de fysieke aanwezigheid van de academie in het stedelijke landschap van Maastricht in de verf moeten zetten. Bedoeling zou zijn een dialoog te creëren tussen het instituut en zijn directe omgeving – met andere woorden: tussen intra muros en extra muros – en op die manier de communicatieradius van de academie uit te breiden. De onderzoekers werd ook gevraag een nieuwe ‘huisstijl’ te ontwerpen. De voorstellen – die nog niet zijn uitgevoerd – waren drievoudig: een gevel uit glas, flatscreens als infor- matiedragers en een computerprogramma. De extra glazen gevel aan de huidige ingang van het gebouw zou een voorbeeld zijn van open en uitnodigende architectuur en aanplakruimte bieden voor info over projecten die binnenshuis plaatsvinden. Voor de achterkant van het The Physical Jan van Eyck – monitor gebouw werd een glazen paneel voorgesteld met de naam van de academie zodat ook de aandacht wordt getrokken van voorbijgangers die het gebouw langs de achterzijde pas- seren. Dit alternatieve kenteken zou transparant en flexibel worden en terugkomen in de ‘wegbewijzering’ in het gebouw. De flatscreen monitoren zouden worden opgehangen aan de centrale pilaar in de hal en informatie geven over projecten, het programma, studiobezoeken, briefings en de aanwezigheid van het personeel. De informatie wordt steeds aangepast wanneer nodig, wat makkelijk kan aan de hand van een database. Via een computerprogramma zou duidelijk worden welke onderzoekers zich in het gebouw bevinden en wie online is. Elke nieuwe onderzoeker zou dit programma – dat dan op elke computer in het gebouw geïnstalleerd is – als welkomstcadeau krijgen.

The Physical Jan van Eyck – glazen gevel

58 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 59 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN PSYCHOANALYSE CIRCLE FOR LACANIAN IDEOLOGY CRITIQUE (CLiC)

A COMMUNITY OF SCOUNDRELS

POLITICS AND JOUISSANCE

PSYCHOANALYSIS, URBAN THEORY AND THE CITY OF LATE-CAPITALISM CLIC.JANVANEYCK.NL POSTER A COMMUNITY OF SCOUNDRELS AANKONDIGING PSYCHOANALYSES, URBAN THEORY AND THE CITY OF LATE-CAPITALISM ...... ONDERZOEKSPROJECTEN PSYCHOANALYSE CIRCLE FOR LACANIAN IDEOLOGY CRITIQUE (CLiC)

CIRCLE FOR LACANIAN IDEOLOGY CRITIQUE (CLiC) De Circle for Lacanian ideology Critique (CLiC) van de Jan van Eyck brengt onderzoekers – van de Jan van Eyck, maar ook externen – samen die geïnteresseerd zijn in lacaniaanse theorie en haar als een hulpmiddel gebruiken om de contemporaine (post)moderne cultuur tegen het licht te houden.

CLiC legt de psychoanalytische en lacaniaanse elementen

^ bloot^ in het denken van actuele filosofen en critici zoals Zizek, Badiou, Rancière, Laclau, Mouffe, Jameson, Zupancic, Agamben, Negri, Derrida and Nancy, waardoor de onderzoekers doordringen tot de kern van hun kritisch denken. Tijdens de seminaries worden de teksten dan ook grondig en kritisch gelezen. Alenka Zupancic (Centre for Scientific Research of the Slovenian Academy of Arts, SL) gaf de lezing Enjoyment Ex Machina waarin ze het had over Lacans interpretatie van Aristofanes’ verhaal over ‘verdeelde wezens’ dat uitlegt waarom mensen een ‘geslachtelijke’ aard hebben. Lacan legt de nadruk in dit verhaal op het onderscheid tussen de geslachtsorganen en de rest van het lichaam. Hij leest ‘genot’ als datgene wat altijd vreemd zal blijven en een surplus is aan de mens – een objectachtig iets. Nina Power (Universiteit van Warwick, GB) legde in Kicking Against the Pricks. Badiou and Beckett uit dat, volgens Alain Badiou, Samuel Beckett niet schrijft over de absurditeit van het bestaan en de wanhoop die daaruit volgt, maar dat zijn werken de kenmerken vertonen van de mens die uitgedaagd en geënthousiasmeerd wordt door een evenement. In zijn lezing Lacan and Topology argumenteerde Antonello Sciacchitano (psychiater en psychoanalyticus, IT) dat topologie in het werk van Lacan een obscure en omstreden plaats inneemt. Lacan introduceerde topologie als een didactisch hulpmiddel om zeker te zijn dat zijn theorie over psychoanalyse verspreid zou worden. Justin Clemens (schrijver, Universiteit van Melbourne, AU) las het gedicht A Slumber Did My Spirit Seal van Wordsworth. In On Literature and Love toonde hij aan dat poëzie en liefde allebei met een coupure moeten omgaan, een oneindige overgang naar een eindige orde. Alberto Toscano (Goldsmiths College, GB) gaf de paper The Function of Humanity. A Critical Commentary on Alain Badiou’s ‘What is Love?’. Wanneer Badiou liefde als een waarheidsprocedure ziet, verwijst hij eigenlijk naar Lacans ideeën over de beide seksen en de niet-relatie die tussen hen bestaat. Toch wordt ook geponeerd dat aangezien er twee seksen zijn, de mensheid zelf één is. CLIC.JANVANEYCK.NL

Circle for Lacanian ideology Critique

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 67 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN PSYCHOANALYSE A COMMUNITY OF SCOUNDRELS PSYCHOANALYSE A COMMUNITY OF SCOUNDRELS

A COMMUNITY OF SCOUNDRELS. THE ‘GIFT’ IN MO- Ten tweede is de onvoorwaardelijke manier waarop Grace DERN SOCIETY THROUGH LARS VON TRIER’S DOGVILLE zich geeft aan de gemeenschap per se gevaarlijk. De gift A Community of Scoundrels was een tweedaagse internationa- wordt al snel een vergif. Toch is Grace’s gewelddadige actie le conferentie met als ‘basistekst’ Lars von Trier’s film Dogville. aan het einde van de film datgene wat de directe dreiging Onderzoekers uit verschillende disciplines, zoals de politieke van een apocalyps omkeert. Dit gebeurt ook wanneer de theorie, filosofie, theologie, sociale wetenschappen, psychoa- eenzijdige Christelijke gift, pure gratie, losgekoppeld wordt nalyse en sociologie, onderzochten het concept van de gift en van dialectische uitwisseling. Is het geweld van Grace dan haar impact op de huidige ‘vrije’ samenleving. niet fundamenteel anders dan apocalyptische wraak? Chiesa In de moderne samenleving is het respect voor individuele is het niet eens met bepaalde interpretaties van dit geweld en vrijheid elementair: sinds de Franse Revolutie neemt dat prin- vindt dat het bloedbad juist een halt toeroept aan de perverse cipe een centrale plaats in in de organisatie van onze maat- biopolitieke economie van wat Agamben de ‘messiaanse’ schappij. Is het echter niet zo dat dit idee van vrijheid een tijd noemt. Er is hier dan ook geen sprake van een apocalyps. dieper en problematischer, zelfs gewelddadig niveau van Grace handelt niet uit arrogantie, ze overwint net een perverse onze samenleving onderdrukt? Zei Thomas Hobbes niet dat Christelijke arrogantie, die ook wel vergevingsgezindheid angst en geweld aan de basis van de vrije samenleving lagen? wordt genoemd. Deze vragen staan ook centraal in Von Triers Dogville. In de Dany Nobus (Brunel Universiteit, GB/BE) baseerde zich voor film ervaart een kleine gemeenschap hoe fantastisch het is zijn lezing The Politics of Gift Giving. Friendship and Hostility om gastvrij te zijn tegenover iemand die een zegen is voor in the Exchange of Social Good op Freuds Civilization and de mensen, de bevalligheid en gratie zelve. Wat begint als Its Discontents, Lacans ‘structuralistische’ idee van taal in een idylle van vrijheid, vrijgevigheid en mededogen, eindigt psychoanalyse en op Derrida’s interpretatie van Mauss’ essay in een catastrofe, een regelrechte holocaust. Via de gift ont- The Gift. Hij onderzocht vijf duidelijke dimensies van de poli- dekken de inwoners van Dogville de waarheid en hun onver- tiek van het schenken: het object van de gift, de daad van mogen om met die waarheid om te gaan. het geven, de gever en de ontvanger, schenken binnen sym- In de openingslezing had Marc De Kesel (adviserend onder- bolische uitwisselingssystemen en de betekenis van schenken zoeker afdeling Theorie) het over The Village and Its She-Dog. voor discursieve transformatie. Nobus bracht ook drie voor- In Dogville brengt Von Trier de vrijheid terug tot haar vergeten stellen. Ten eerste stelde hij dat bij het proces van geven fundament: haar ‘gegevenheid’. Wij definiëren vrijheid door- het belang van het object omgekeerd evenredig is dat van gaans als iets waarin we meester over onszelf zijn: als vrije de daad zelf. Ten tweede stelde hij dat de verwachting dat mens staan we ‘op eigen benen’ en beslissen we zelf waarover de ontvanger een tegengift doet niet terecht is aangezien we denken en wie we zijn. Dogville toont wat onder die popu- perfecte wederkerigheid niet bestaat. Giften kunnen machts- laire vrijheidsgedachte verborgen zit. Vrijheid verschijnt in tructuren uit balans brengen en veranderen, zeker als de deze film als iets wat gegeven wordt, en wat zichzelf ook wil gever een ‘buitenstaander’ is. geven: vrijheid is wat we krijgen van iets waar we denken vrij In Gifts Desire to be Seen. A Reflection on the Place of over te beschikken; zij is een verlangen om ons tot voorbij Altruistic and Agonistic Gifts in Contemporary Society ons zelfbehoud weg te geven. argumenteerde Toon Vandevelde (Universiteit Leuven, BE) Raymond Corbey (Universiteit Leiden, NL) argumenteerde dat gift en tegengift kunnen worden geanalyseerd via in zijn paper Hobbesian ‘Warre’ and the Maussian Gift. economische modellen. Evolutionary versus Culturalist Perpectives dat onderzoek naar Volgens Aafke Komter (Universiteit Utrecht, NL) kunnen wederkerigheid en uitwisseling vaak wordt gevoerd vanuit ver- twee conclusies getrokken worden uit werk van traditionele schillende perspectieven die moeilijk met elkaar te verzoenen antropologen en etnologen zoals Malinowski, Mauss en zijn, omdat ze andere filosofische en theoretische basisveron- Lévi-Strauss. In The Gift does not Exist. About the Variety of derstellingen hebben. Twee polen zijn de culturele aanpak en Gift Giving stelde ze dat aan de basis van elke gift een univer- de evolutionaire aanpak en daartussen situeert zich de ‘mali- seel principe van reciprociteit ligt en dat het geven van nowskische’ functionalistische aanpak. Bovendien bestaat het cadeaus verschillende motieven kan hebben. De potlatch is vooroordeel in onderzoek dat uitwisseling een eind maakt aan een manier van geven waarbij macht en prestige de hoofd- een toestand van hobbesiaans en/of darwiniaans conflict. motieven zijn, maar cadeaus worden meestal gegeven om In What Is the Gift of Grace? poneerde Lorenzo Chiesa sociale banden te in stand te houden en verstevigen. Volgens (onderzoeker afdeling Theorie) dat er in Dogville twee belang- Komter zijn er vier basismotieven: ‘puur’ altruïsme, machts- rijke redenen bestaan waarom er dingen fout gaan op het motieven, motieven op basis van gelijkheid en eigenbelang. niveau van uitwisseling. Ten eerste wordt de gift van de voort- Erik Vogt (Trinity College, US) gaf de paper On Gift, Freedom vluchtige Grace, een gracieuze gift, op een bepaald moment and Violence in Sartrean Community en Marin Terpstra niet meer beantwoord. De gift en de symbolische orde die ze (Radboud Universiteit Nijmegen, NL) had het over Cult in in stand houdt, heeft juist alles te maken met wederkerigheid. Modern Political Order. Or: from Dogville to Godville.

Still uit Dogville 68 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 69 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN PSYCHOANALYSE POLITICS AND JOUISSANCE PSYCHOANALYSE PSYCHOANALYSIS, URBAN THEORY PSYCHOANALYSIS, URBAN THEORY AND THE CITY OF LATE-CAPITALISM AND THE CITY OF LATE-CAPITALISM

POLITICS AND JOUISSANCE spanningen tussen rassen en klassen komen en dat de alle- Edward Soja (UCLA en London School of Economics, US/GB) Marc De Kesel (adviserend onderzoeker afdeling Theorie) Lorenzo Chiesa en Oliver Feltham (onderzoekers afdeling daagse realiteit een virtuele indruk geeft. legde in zijn lezing Urban Psychasthenia. A Spatioanalysis de relateerde het feit dat steeds meer mensen een racistische Theorie) organiseren een reeks workshops over het thema van nadruk op ruimteanalyse, op stedelijke psychastenia (een houding aannemen aan de menselijke identiteit in de ruimere politics en jouissance in filosofie en psychoanalytische theorie. Een stedelijk actieplan uitdenken stoornis tussen het individu en de stedelijke ruimte die hem zin: haat is inherent verbonden met identiteit, zelf de meest

In 1972 daagde Jacques Lacan de filosofie uit om in termen Op 19 november ging het over bemiddeling en macht omringt, waardoor het individu zich gaat camoufleren) en vredelievende. Racisme op zich kan vermeden worden, maar

^ van jouissance te ^ denken. Sommige filosofen – Jean-Luc binnen de laatkapitalistische stad. Er werd gedebatteerd op gevolgen van hyperrealiteit: stedelijke wijken verschansen niet de ‘identiteitshaat’ die de kern van het racisme is. In een Nancy, Slavoj Zizek en Alain Badiou – gingen die uitdaging over welke ruimtelijke tactieken die tijdens de eerste dag zich uit angst achter poorten en cybersteden ontstaan. lacaniaanse analyse argumenteerde De Kesel dat ‘identiteits- aan en deden dat op het gebied van liefde en politiek. Het aan bod kwamen het meest efficiënt en adequaat zijn om In zijn presentatie Is Psychoanalysis a Metropolitan Science? haat’ openlijk moet worden erkend. Alleen in een omgeving project van Chiesa en Feltham wil het vooral over politiek laatkapitalistische mechanismen te bestrijden en wat de Some Reflections on Freud and the City bekeek Aaron waar tot discussie en debat wordt uitgenodigd, kan onze hebben. Blijft de vraag of hedendaagse filosofen ten volle gevolgen daarvan zijn voor de subjectpositie van de stede- Schuster (onderzoeker afdeling Theorie) de relatie tussen identiteit humaan worden uitgedrukt. de betekenis kennen van Lacans exploratie van jouissance. lijke ontwerper, activist of analist. filosofie, psychoanalyse en de stad en tekende drie portretten In ‘Mettre un peu de honte dans la sauce’. Third Way Cultural Het eerste deel van deze reeks ging over politics en jouis- Stedelijke cultuur en psychoanalyse tonen aan dat de van het stedelijke leven: de moderne stad as plaats van trau- Activism, the Discourse of the Analyst, and the City of Late- sance via wetenschap. Antonello Sciacchitano (psychoana- managers van de laatkapitalistische stad zich verliezen in matische schok of extreme stimulatie (Simmel, Benjamin), Capitalism poneerde BAVO (onderzoekers afdeling Theorie) lyticus en wiskundige, IT) gaf de presentatie Who Enjoys in ‘hysterische’ activiteiten en stedelijke guerrillatactieken de polis als publieke ruimte (Heidegger) en stedelijk leven als dat cultureel activisme dat zich bezighoudt met de sociale en Democracy? over de wiskunde van sexuatie en de bereke- gebruiken als marketing middel om hun concurrenten in drama van zelfpresentatie en zelfstilering (Sennett). ruimtelijke symptomen van het globale kapitalisme de logica ningen van de politiek; Johan Schokker (onderzoeker het zand te doen happen. Welke politieke acties en analyse Andre Nusselder (onderzoeker afdeling Theorie) stelde in van de ‘derde weg’ volgt. Cultureel activisme wil tegenstel- afdeling Theorie) had het over Scientific Practices, the Letter kunnen een verschil maken? zijn lezing Psychic City Walls de stad voor als een ‘uitbreiding’ lingen tussen ‘hoge’ en toegepaste kunst, tussen autonomie and Ontological Politics. Respondenten waren Lorenzo van de psychische grenzen die het individu kenmerken. De en heteronomie, tussen de culturele agent als culturele out- Chiesa en Oliver Feltham. Psychoanalyse in de stad stad bepaalt hoe we onszelf zien, wat we als ‘eigen’ en sider versus culturele medewerker deconstrueren, bijleggen De reeks werd mogelijk gemaakt met de steun van de Tijdens de derde dag van de workshops op 20 november ‘anders’ beschouwen; we wonen in wijken, we sluiten ons en beslechten. De ‘derde weg’ komt erop neer dat de relatie Jan van Eyck en de American University in Parijs. lag de nadruk op psychoanalyse in de kapitalistische stad. af van de buitenwereld, we creëren cybersteden. We gaan tussen cultureel activisme en politiek ‘beteugeld’ wordt. Het huidige debat over de interrelatie tussen beide heeft ‘psychologisch cocoonen’ terwijl de stad toch bij uitstek een PSYCHOANALYSIS-URBANTHEORY.JANVANEYCK.NL PSYCHOANALYSIS, URBAN THEORY AND THE CITY OF vooral betrekking op de precieze plaats van het ‘stedelijk plaats is voor sociale interactie en communicatie, een be- LATE-CAPITALISM onbewustzijn’ in de grootstad van vandaag en op de sociaal vrijdende plaats die ruimte biedt om jezelf opnieuw uit te Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism en politieke rol van psychoanalyse. vinden. Vooral de postmoderne ‘informatiestad’, bereikbaar was een driedaagse internationale workshop georganiseerd In Crime Does Pay! How Architecture and Town Planning via een computer, schermt het individu af van de buitenwereld door BAVO en Lorenzo Chiesa in samenwerking met de are Powered by Crime stelde Michael Zinganel (architect, en maakt dat het zich alleen maar kan inbeelden wat het is Academie voor Beeldende Kunst als deel van Super! Eerste kunsthistoricus kunstenaar, curator, theoreticus, AT) dat om kosmopolitisch te zijn. Triënnale voor Beeldende Kunst, Mode en Ontwerpen. Een misdaad toch loont. Misschien niet altijd voor de ‘misda- In For What it’s Worth. On the Meaning of Money in Psycho- aantal experts op het gebied van marxistische stadstheorie, diger’ zelf of voor zijn slachtoffer, maar in elk geval voor de analytic Economy praatte Dany Nobus (Brunel University, radicale politieke filosofie en lacaniaanse psychoanalyse ‘samenleving’. Marx argumenteerde al dat de misdadiger GB/BE) over geld en psychoanalyse. Psychoanalytici hebben gaf presentaties over de ‘postmetropolische toestand’, gaf niet alleen een misdaad tot stand brengt, maar een hele ons wel duidelijke gemaakt wat de psychische betekenis een analyse van poststedelijke ontwikkelingen en formuleer- organisatie: politie, strafcode, een rechtsysteem en gevan- van geld is, maar ze bieden geen conceptueel kader voor de nieuwe manieren om weerstand te bieden. genissen. De angst die met misdaad gepaard gaat, wordt de status en circulatie van geld in hun eigen praktijk. Stedelijke cultuur genereert niet langer democratie en beschreven in misdaadromans en politiefilms en ook stads- Psychoanalyse, zo beweren cynici, is erger dan kapitalisme, emancipatie. Marx en zijn navolgers geloofden dat de stede- planologen houden er rekening mee in hun plannen. want het bevestigt een economisch systeem waarbij mensen lijke cultuur algehele solidariteit tot stand zou brengen en In ‘Fantasy Wears Boots, Desire is Violent, Invention is moeten betalen voor het werk dat ze gevraagd wordt uit te ingrijpende sociale veranderingen, terwijl ze vandaag juist Organized’. Metropolitan Insurrection and Psychoanalytic voeren. Zijn er overtuigende psychoanalytische criteria die tekenen van desintegratie, afsplitsing en geweld vertonen. Categories onderzocht Alberto Toscano (Goldsmiths de kosten van psychologische arbeid bepalen? Volgens Volgens Freud ligt de grootstedelijke manier van leven aan College, GB) hoe psychoanalytische categorieën weerklank Nobus is het onmogelijk om de waarde te bepalen van een de basis van de hysterische subjectiviteit dat het begin is van vinden in de stedelijke strategieën van het linkse niet- proces dat noch accumulatief noch opofferend is, maar

de psychoanalyse. Individuen en gemeenschappen lijden parlementaire blok in Italië. dat de intrinsieke beperking van psychische economische

^ steeds meer aan solipsisme – de technologie speelt hierbij Yannis Stavrakakis (politiek wetenschapper^ en theoreticus, controle wil erkennen.

een rol – en subjectiviteit lijkt haast een vorm van autisme GR/GB) gaf de lezing Re-Acting to Zizek’s Act/Re-Enacting In The City at the End of History, or the Eternal City of the

^ aan te nemen. the Act. Real and Symbolic Dimensions in ^ Psychoanalysis and Unconscious bestudeerde Juliet Flower MacCannell (Univer- Politics – over de politieke theorie van Zizek die geïnspireerd sity of California, Irvine, US) de psychische gevolgen van de

Identiferen met het stedelijk onderbewustzijn is door Lacan. Lacans concept van het Reële is de kern van de slopende hervorming van de stad die het democratische

^ Op 18 november ging de discussie over de opmaak van de huidige ethische en politieke^ praktijk. Stavrakakis poneerde stedelijke model vervangt door ‘toeristensteden’ die worden stad binnen de laatkapitalistische periode. Deze stad grijpt de hypothese dat Zizek de complexe lacaniaanse onderhan- georganiseerd door kapitaalstromen. Ze ging na wat psycho- steeds vaker terug naar psychosociale processen om het deling tussen het negatieve en het positieve ontkent of onder- analyse ons kan vertellen over de postmoderne toestand rendement van de dingen op te drijven en controle te houden schat en haar vervangt door een positieve politiek van de waarin de stad zich bevindt en over beschaving en de teleur- over de inwoners. Het gevolg is dat een gevoel van angst actie als mirakel. stellingen voor het postdemocratische stedelijke individu. ontstaat, samen met een economie van transgressie, dat er

70 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 71 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN PUBLICEREN BOOKMARK

CAMOUFLAGE COMICS. DIRTY WAR IMAGES

HOW THEY MET THEMSELVES

INTERLUDE. THE READER’S TRACES

RESEARCH AS AUTHORSHIP

THE DRAWINGS

THE TOMORROW BOOK. NAVIGATING TO, WITHIN AND BEYOND THE BOOK

THE XEROX BOOK

THINKTANK

UBISCRIBE

WHEN THE STORY FINISHES LIGHT SADNESS GRASPS ME

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 73 POSTER RESEARCH AS AUTHORSHIP UITNODIGING FUSEDSPACE DATABASE UITNODIGING DRAW A MAP COVER INTERLUDE. THE READER’S TRACES PAGINA UIT INTERLUDE. THE READER’S TRACES UITNODIGING BOEKPRESENTATIE INTERLUDE. THE READER’S TRACES COVER WHEN THE STORY FINISHES LIGHT SADNESS GRASPS ME AFFICHE WHEN THE STORY FINISHES LIGHT SADNESS GRASPS ME AFFICHE WHEN THE STORY FINISHES LIGHT SADNESS GRASPS ME DVD MUSEUM IN MOTION?? PUBLICATIE THE DRAWINGS PUBLICATIE THE DRAWINGS WWW.CAMOUFLAGECOMICS.COM ...... ONDERZOEKSPROJECTEN PUBLICEREN BOOKMARK CAMOUFLAGE COMICS

BOOKMARK. 2003-2005, HR/BE) gaven het publiek achtergrondinfor- A SELECTION OF CENTRAL EUROPEAN TYPOGRAPHY matie over het project en de website. Van 16 december 2004 tot 11 februari 2005 toonde de Camouflage Comics. Dirty War Images probeert via strips tentoonstelling Bookmark een selectie van Centraal Europese en een beschouwing van strips tot nadenken te stemmen over typografie. In dit kader was in de bibliotheek een set van 50 het samenspel van kunst, dictatuur en mensenrechten in het boekenleggers op boekenrekken te zien. Elke boekenlegger algemeen, en de nalatenschap van de Argentijnse ‘vuile oor- vertegenwoordigde een bepaald lettertype: het toonde één log’ (1976-83) in het bijzonder. De website is een discursief grote individuele letter, het hele alfabet in het betreffende let- gedenkteken, dat kracht ontleent aan het utopisch potentieel tertype en informatie over de ontwerper en het lettertype zelf. van het geheugen en dat nieuwe associaties en interpretaties De tentoonstelling werd gecoördineerd door Johanna oproept via de visuele en tekstuele sporen die door de kun- Balusikova (onderzoeker Ontwerpen 1999-2001, SK). De stenaars zijn achtergelaten. hoofdtentoonstelling werd gehouden in het Meermanno Er zijn ruwweg twee delen te onderscheiden op Camouflage Museum in Den Haag, terwijl de subtentoonstelling tegelij- Comics. Ten eerste zijn er de strips en illustraties, speciaal kertijd te zien was in de bibliotheken van verschillende kunst- voor de site gemaakt door grafische kunstenaars en scenario- academies in Nederland. schrijvers. Deze nieuwe werken zijn pictorale uitdrukkingen van wat het mogelijk kan betekenen om vandaag de dag in Argentinië te wonen – een land dat nog steeds wordt achter- volgd door het spookbeeld van de Argentijnse dictatuur. Vervolgens bevat Camouflage Comics ook essays over car- toons en strips die zijn gepubliceerd ten tijde van de dictatuur of in de overgangsperiode tussen de militaire overheersing en de democratie. Deze analyses tonen ook de nieuwe strips in een ander daglicht. De twee parallelle tijdlijnen doorsnijden elkaar continu, waarbij wij worden gevraagd ‘het nieuwe’ te interpreteren in het licht van ‘het oude’ – en omgekeerd. WWW.CAMOUFLAGECOMICS.COM

Bookmark, Johanna Baluskova

CAMOUFLAGE COMICS. DIRTY WAR IMAGES Op 19 mei werd de website Camouflage Comics officieel gelanceerd in de Academie van Beeldende Kunsten Maastricht (NL). Projectcoördinator en hoofdredacteur Aarnoud Rommens (onderzoeker afdeling Theorie) en ontwerper Ingrid Stojnic (samen met Bert Balcaen ontwerper Camouflage Comics, Aarnoud Rommens van de website en onderzoekers afdeling Ontwerpen

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 89 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN PUBLICEREN HOW THEY MET THEMSELVES PUBLICEREN RESEARCH AS AUTHORSHIP INTERLUDE RESEARCH AS AUTHORSHIP

HOW THEY MET THEMSELVES gevallen. Hoe eigen ruimte wordt gecreëerd met opengesla- Het kunstenaarsboek How They Met Themselves van gen boeken, schrijfblokken, laptops en pennen. Hoe sporen Christine Lemke (onderzoeker Beeldende Kunst, 2003- in boeken zijn achtergelaten: een papiertje om snel een pagi- 2004, DE) brengt tekst en gevonden beelden in relatie tot na terug te vinden, een aantekening in de elkaar. Met het 19de eeuwse motief van de Doppelgänger, kantlijn, een koffievlek. Niet alleen documenteerde Castillo zoals afgebeeld in het prerafaëlitische schilderij How They Deball dit gedrag, zij intervenieerde ook in de collecties. Met Themselves van Dante Gabriel Rossetti als uitgangspunt, Zo liet zij kunstenaars, ontwerpers, schrijvers en theoretici traceren Lemkes teksten een Zelf of het patroon van een teksten en beelden ontwerpen die zij op hun instructies in Zelf dat door de tekststructuur langzaam, in een zoekende diverse boeken achterliet. Mariana Castillo Deball fotogra- beweging, tot uiting komt. Het is een Zelf dat zijn innerlijke feerde deze moedwillige sporen en legde ze ook vast op en externe ruimte door de war gooit. Zintuiglijke waarnemin- microfilm. Deze microfilms, op hun beurt, werden weer gen worden met visuele beelden gemengd, reclame-uitingen achtergelaten in de microfilmcollecties van de bibliotheken. met herinneringen, vrienden met acteurs en romantische Het kunstenaarsboek Interlude. The Reader’s Traces brengt ervaringen met uitgebreide wellnessomgevingen. Het betreft de fotoreportage en de foto’s van de microfilms samen met een Zelf dat zich alleen terug kan vinden in het reflectieve de speciaal ontworpen ‘sporen’. Om de cirkel rond te staren van anderen of in zijn eigen visuele representaties. maken, moet het boek nu nog worden opgenomen in de collecties van de onderzochte bibliotheken. INTERLUDE. THE READER’S TRACES Op 21 april werd in het Stedelijk Museum CS in Amsterdam RESEARCH AS AUTHORSHIP Interlude. The Reader’s Traces, een kunstenaarsboek van Kasper Andreasen (onderzoeker afdeling Ontwerpen) organi- Mariana Castillo Deball (onderzoeker Beeldende Kunst, seerde een reeks van lezingen, studiobezoeken en workshops 2002-2003, MX) gelanceerd. Het boek is het resultaat van rondom het thema van het auteurschap van ruimtelijke en onderzoek dat Castillo Deball verrichtte tijdens haar periode plaatselijke representatie. Deze vonden alle plaats in de aan de Jan van Eyck. Ter gelegenheid van de presentatie Jan van Eyck, op 17 maart, 6-7 april en 20 mei. Vanaf 2003 gaven K. Schippers (auteur, NL), Paul Elliman (grafisch ont- vergelijkt en analyseert Andreasen verschillende aspecten werper, docent, GB), Ian Monk (auteur, FR) en Steve Rushton van historische, stedelijke en autonome kaarten: vormen van (filmmaker, schrijver, onderzoeker Theorie 2001-2002, GB) representatie, de notie van de plaats, de manieren waarop commentaar op het boek, in aanwezigheid van Mariana betekenis is gestructureerd. Volgens Andreasen dienen carto- Castillo Deball en de ontwerper van het boek, Manuel Räder grafie en tekenen niet slechts als een manier om fysieke (ex-onderzoeker Ontwerpen, 2001-2002, DE). aanwezigheid aan te duiden, maar zijn het ook manieren om mentale ruimtes te herformuleren, of de ervaring van plaatsen en ruimtes die we bewonen. Andreasens eerste gast, Will Holder (onafhankelijk ontwerper, NL/GB) is vooral geïnteresseerd in de manier waarop kennis wordt gedeeld of in de daad van het uitgeven. Als een Research as Authorship, Kasper Andreasen soort van driedimensionaal uitgeven, leest hij hardop in het openbaar of vraagt hij anderen om voor te lezen of te recite- ren. Zo presenteerde Holder op 17 maart zijn uiteenzetting An Attempt to Evolve, een doorgaande lezing / openbare voorlezing, die resulteerde in een alternatief zelfportret. In deze (eerste) episode van An Attempt to Evolve wordt taal, of correcte bewoording en naamgeving, gezien als de bron van alle weldoordachte ontwerpbeslissingen. Op 6-7 april gaf Willem Oorebeek (kunstenaar, prentenmaker, NL) zijn respons op vragen als: In hoeverre beïnvloe- den je eigen interesses en behoeftes je praktijk als onafhankelijke prentenmaker? Hoe belangrijk is efemeer taalgebruik Interlude. The Reader’s Traces, Mariana Castillo Deball in je werk en hoe komen noties zoals ruimte en tijd erin voor? Mariana Castillo Deball deed onderzoek in Berlijn, New York In zijn lezing presenteerde Oorebeek zichzelf en zijn werk. en Parijs naar de manier waarop het publiek bibliotheken en Hij praatte over zijn specifieke interesse in het verzamelen hun boeken gebruikt. Zij maakte een fotoreportage van het van beelden en hoe deze verwerkt werden in het drukproces. gedrag van het publiek in deze lees- en studieplekken. Men Hierop voortbordurend werd een eendaagse workshop ziet lezers die voorovergebogen op hun boek in slaap zijn georganiseerd om kritisch na te denken over het manuele

90 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 91 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN PUBLICEREN RESEARCH AS AUTHORSHIP PUBLICEREN RESEARCH AS AUTHORSHIP

Draw a Map, Kasper Andreasen 92 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 93 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN PUBLICEREN RESEARCH AS AUTHORSHIP PUBLICEREN THE TOMORROW BOOK THE DRAWINGS THE TOMORROW BOOK drukproces, zoals bij het gebruik van een kopieerapparaat. men. Deze Westerse consumentencultuur is precies datgene Deelnemers konden twee drukprocedés via het simpele wat Alevtina Kakhidze aan een kritisch onderzoek onder- gebruik van een kopieerapparaat onderzoeken. Het materi- wierp, eerst in haar tentoonstelling in het Glaspaleis in aal van de workshop was een collectie krantenknipsels van Heerlen (zomer 2005) en vervolgens in haar kaartenserie plaatsen en ruimtes. Van de collectie was per naam en krant The Drawings. ‘Als advertenties de dominante visuele taal een inventaris gemaakt in aparte beeldenstapels. De deel- vormen van de commercie, dan hebben de tekeningen van nemers bediscussieerden twee methodes om procedures te Kakhidze het effect van een subtiele ondermijning van die ontwikkelen om de beelden af te drukken: ofwel via een taal, een speels weggummen van haar krachtlijnen’. objectieve representatie van een stapel beelden, ofwel via Kakhidzes kritiek vindt niet alleen plaats op het niveau van een subjectieve keuze voor één bepaald beeld en zijn rele- de tekening, maar ook door de winkel als een galerie te vantie voor de andere beelden. De workshop eindigde met benaderen, als een locatie die zijn waardevolle goederen een muurcollage van de resultaten in de galerieruimte. zorgvuldig etaleert. Het is misschien maar een ‘klein’ verzet Op 20 mei presenteerde Christoph Fink (kunstenaar, BE) de dat de tekeningen van Alevtina Kakhidze zich keren tegen lezing Introduction to the Atlas of Movements as an Interlude het normaliseringsproces om een gewone of aangepaste to the ‘Résistance’ Series. Finks werk is hoofdzakelijk gericht Westerse consument te worden. op zijn reizen over de hele wereld. Zijn werk, dat hij een Atlas of Movements noemt, bestaat uit kaarten, aantekeningen, tabellen, berekeningen, foto’s, beeldhouwwerken en geluids- opnames. Zijn creaties zijn gebaseerd op zijn eigen subjectieve ervaringen. Finks reizen – te voet, per fiets, auto, trein of vliegtuig – zijn niet alleen middelen om een bepaalde plek te bereiken, maar zijn in feite van groter belang dan de bestemming zelf. Fink ging ook in op de vraag hoe zijn eigen interesses en behoeftes zijn praktijk als ‘bewegend’ kunstenaar beïnvloeden, en sprak over de methode die hij heeft uitgevonden om zijn wandelingen direct te vertalen en te representeren in druk. De tentoonstelling Draw a Map (29 juni-16 juli) bracht ten- Glaspaleis Heerlen, Alevtina Kakhidze slotte tekeningen, prenten en boeken van Kasper Andreasen samen. Andreasen onderzocht hoe een getekende lijn een THE TOMORROW BOOK. ruimte op een kaart kan vertegenwoordigen in relatie tot het NAVIGATING TO, WITHIN AND BEYOND THE BOOK gebruik van taal. Zijn werk toont hoe elke ruimtelijke repre- Het onderzoeksproject The Tomorrow Book ondervraagt sentatie een subjectief document is, een persoonlijke inter- het boek vanuit een multidisciplinaire invalshoek: redactie, pretatie van een specifieke locatie in de tijd. Zo heeft hij een typografie, ontwerp, uitgeven en distributie. Uitgangspunt is kaart van Londen gemaakt, die alleen nog herinnert aan een de constatering dat de toekomst van het boek steeds meer traditionele kaart door de straatnamen, die her en der nog ter discussie staat. Nieuwe technologische media zouden zichtbaar zijn in woorden. De lijnen die normaliter straten de plaats van het boek innemen. De kunst van het boeken aanduiden zijn vervangen door andersoortige lijnen: een maken gaat steeds meer verloren door een gebrek aan tekening van de architecturale omgeving van Alexandra expertise. De commerciële uitgeeflogica zet de publicatie Palace. Today’s Escape Route toont hoe de grenzen van de van minder commerciële teksten wereldwijd onder druk. lijn nieuwe beelden, gedachten en ideeën kan genereren – Het onderzoeksproject The Tomorrow Book. Navigating to, de kaartmaker als auteur van ruimte. within and beyond the Book houdt liever geen rekening met deze pessimistische en negatieve houding. Het is gebaseerd THE DRAWINGS op de overtuiging dat het boek altijd zal blijven bestaan en ‘Als je iets écht wilt, koop het dan niet, maar zet het om in legt daarom de nadruk op de specifieke kwaliteiten van het lijnen’: dat moet één van de motieven zijn geweest van boek. Het boek heeft een eigen doel en functie die onver- Alevtina Kakhidze (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst) vangbaar zijn bij onderwijs, wetenschap en het geestesleven om verschillende zwart-wit tekeningen te maken van luxe in het algemeen. Daarbij speelt nog het plezier van het artikelen en hun prijzen – aldus Norman Bryson (adviserend maken en lezen van een boek. onderzoeker Theorie) in zijn essay I Don’t Need It/I Want It. Het overkoepelende thema van The Tomorrow Book is navi- Volgens Bryson is winkelen één van de activiteiten om gatie. Navigatie, vaak gebruikt in virtuele media, kan ook op samenlevingen in het voormalige Oostblok voor te bereiden het materiële boek worden toegepast. Navigating to verwijst op hun deelname in de Westerse sociale en culturele syste- naar hoe lezers boeken vinden, wat de boeken aantrekkelijk

The Tomorrow Book 94 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 95 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN PUBLICEREN THE TOMORROW BOOK PUBLICEREN THE XEROX BOOK THE XEROX BOOK THINKTANK UBISCRIBE maakt en lezers overhaalt om ze te lenen en te kopen. Voor Ontwerper Will Holder zag taal als de bron van ontwerpen advertenties en massamedia om de kunst universeel beschik- en Oostenrijk. In plaats van het ontwerpen van gebouwen het navigating within kan de lezer gebruikmaken van de refe- en uitgeven. In zijn lezing An Attempt to Evolve presenteerde baar te maken, bevrijd van de omwallingen van het museum zetten zij forums op om experts en non-experts samen te bren- rentiemiddelen eigen aan het boek (de index, de noten, de hij 99 opmerkingen over speculatieve fictie, allegorieën, repe- of de galerie. De publiciteit rondom een tentoonstelling gen om de meeste dringende politieke en stedelijke thema’s paginering, de afbeeldingen) of van persoonlijke associaties. titieve praktijken, instructies, volharding, publiek en poëzie over conceptuele kunst werd door Siegelaub gedefinieerd te bediscussiëren: variërend van een totale economische Navigating beyond wijst op de koppelingen en verbanden die als een manier om een sociale omgeving te structureren. als ‘primaire informatie’ over de werken; goedkope techno- instorting tot de gezondheidszorg in een postwelvaartsstaat. een boek legt met andere boeken en media, en naar de posi- Daniël van der Velden poneerde de bewering Books logie moest gebruikt worden om een massadistributie van tie en de status van het boek en zijn inhoud als het eenmaal Become Buildings. De uitbuiting van de fysieke omvang, het de kunst te bereiken. gepubliceerd, verdeeld en gelezen is. gewicht en het materiaal van het boek maken van het boek In januari startte een publiciteitscampagne om ontwerpers, een middel om ruimte in te nemen. Voormalige ‘salontafel- makers van boeken, critici en theoretici voor dit project te boeken’ delen de neiging om zelf salontafels te worden. rekruteren. De selectieprocedure vond vervolgens plaats in Wellicht kunnen ze eerder als meubilair dan als maxiboeken april en mei. De selectiecommissie die de ingezonden pro- worden beschouwd. Boeken zijn niet meer bedoeld om gele- jectvoorstellen moest beoordelen bestond uit Lars Müller zen of zelfs maar geopend te worden. Boeken, volgens Van (ontwerper, uitgever, CH), Just van Rossum & Erik Blokland der Velden, zijn niet meer in het publieke domein, maar zijn (letterontwerpers, LettError, NL), Astrid Vorstermans (uitgever, privaat bezit geworden, net zoals kleren, auto’s en design. Thinktank, Inga Zimprich NL) en uit adviserend onderzoekers afdeling Ontwerpen Na hun eerste bijeenkomst in september kregen de nieuwe Jouke Kleerebezem, Filiep Tacq en Daniël van der Velden. onderzoekers gelijk een praktijkopdracht in het kader van UBISCRIBE Er werden drie onderzoekers aangenomen: Sarah Infanger, The Tomorrow Book: zij werden uitgenodigd om het ontwerp Het UbiScribe project werd in 2004 opgestart en richt zich Joël Vermot, Richard Vijgen. te maken voor het boek dat geproduceerd werd door het op nieuwe vormen van online en offline publiceren, waarbij Op 13 en 14 september begon het onderzoeksproject The team van Visualizing the Visual, getiteld Brakin 2005. netwerkinformatie en communicatie de conceptie, productie Tomorrow Book met een overleg tussen de betrokken onder- Tenslotte vond er op 6 december nog een tweede, besloten, en distributie van originele uitgeefformats ondersteunen, zoekers en adviserende onderzoekers (Daniël van der Velden, projectbijeenkomst plaats, waarbij de onderzoekers Sarah in welke media dan ook. UbiScribe bestudeert daarnaast Jouke Kleerebezem en Filiep Tacq). Samen met gasten Lars Infanger, Joël Vermot en Richard Vijgen hun projectvoorstel- ook hoe content beheersystemen kunnen worden toegepast Müller en Will Holder werd er nagedacht over de mogelijke len presenteerden. Zo wil Vijgen zich richten op het boek in in artistieke producties. UbiScribe wil onderzoek doen naar richting van dit onderzoek naar de toekomst van het boek en de niet-fysieke ruimte, met experimenten rond auteurschap, het schrijven en uitgeven in het tijdperk van de personalisatie. werd er een werkmethodiek geformuleerd. het overschrijden van de grenzen van het boek en het herden- Onze hedendaagse communicatie wordt in hoge mate Zo opperde Jouke Kleerebezem in zijn lezing Ubibook-Mark- ken van de organisatie van bibliotheken. Vermot wil onder- bepaald door PC’s en communicatie-instrumenten, persoon- up dat een nieuw medium – een ‘tomorrow book’ – alleen zoek doen naar hoe specifieke elementen van het boek van lijke voorkeuren en persoonlijk/gepersonaliseerd uitgeven. kan worden uitgevonden in ons tijdperk als er twee essentiële de toekomst zich continu moeten aanpassen in een steeds Ubiquitous schrijven en uitgeven is een realiteit, ingebed in referentiepunten voor zijn vastgesteld: waar en wanneer zo’n snellere wereld van communicatie. Hij kijkt daarbij naar de onze communicatienetwerken, hetgeen duidelijk blijkt uit boek kan worden geproduceerd, bekeken, opgeslagen, ontwikkeling van de rol van de grafisch ontwerper, kaatsend het bestaan van talrijke multimediale en multidisciplinaire gedeeld en gewist of aangevuld. Dit omdat elk hedendaags tussen het boek en digitalisering, tussen auteur en lezers, kronieken (weblogs ofwel blogs, vlogs, fotologs, etcetera). medium tegelijk container en inhoud is; elke container moet structuur en narrativiteit. Doel van dit rondetafelgesprek was Naast het stimuleren van onderzoek naar persoonlijk uit- elke voorstelbare informatie – tekst, beeld, geluid – te allen om de voorstellen nog eens kritisch te bevragen en scherper geven, steunt en herbergt UbiScribe netwerkpublicaties die tijde en overal kunnen dragen. Daar waar de tekst is, is ook te stellen. Behalve adviserende onderzoekers Daniël van der in hun aard en uitvoering optimaal gebruik maken van de het medium. Daar waar het medium is, is ook de informatie- Velden en Filiep Tacq, waren Will Holder, Lars Müller (uitge- mogelijkheden van het web. Deze netwerkpublicaties ver- beluste consument. Verder stelde Kleerebezem dat de toe- ver), Inga Zimprich (onderzoeker Beeldende Kunst) en Koen The Xerox Book schillen radicaal van publicaties in druk, op cd of dvd. Hun komstige containers en inhoud iets kunnen betekenen voor Brams (directeur) ook deelnemer aan dit gesprek. open structuren vertonen een grote diversiteit en bestaan de geletterdheid of ontspanning, mits ze opengesteld worden Project in samenwerking met de Charles Nypels Stichting; THINKTANK zowel op het internet als daarbuiten. UbiScribe biedt de voor veelvuldige redactie, willekeurige toegang, real-time gesteund door de Provincie Limburg. De Thinktank is een initiatief van Inga Zimprich (onderzoeker mogelijkheden om de diverse vormen van netwerkpublicaties streaming en/of levering op aanvraag, en voor de productie, WWW.CHARLESNYPELS.NL/TOMORROW.HTML Ontwerpen). Het betreft een voorstel voor groupware, een specifieker te presenteren en om extremere posities in te aanbeveling en distributie door peers. online samenwerkingsomgeving, die mensen uit het artistieke, nemen. Het platform biedt niet alleen onderdak aan de Filiep Tacq weidde uit over The Uncanny Strategies of the THE XEROX BOOK (1968) sociale en politieke veld online locaties biedt voor groepswerk. presentatie van publicatieprojecten, maar ook aan de eva- (Art)Book. From Rubens to Ed Ruscha. De buitenkant van een Op 21 november gingen Seth Siegelaub (beeldend kunste- Van 28 tot 31 augustus presenteerde Thinktank het eerste luatie van en reflectie op de mogelijkheden en onmogelijk- boek, met name het omslag, heeft iets te ‘zeggen’ over het naar, US/NL), Jack Wendler (mede-oprichter Art Monthly, conceptuele voorstel bij REX media art space in Belgrado heden van netwerkpublicaties. boek dat verder gaat dan de inhoud van dat boek. Uitgevers US) en John Murphy (adviserend onderzoeker afdeling (YU), in samenwerking met Milica Gudovic. Deze besprak of kunstenaars willen een specifieke betekenis overbrengen Beeldende kunst) in debat over kunst en de politiek van de het WITT project, een transnationaal vrouweninitiatief dat Welcome to Fusedspace Database met het ontwerp van hun boeken. Op die manier wordt het publiciteit, over formaten en strategieën van tentoonstellin- vrouwen het gebruik van ICT als strategisch wapen leert. De tentoonstelling Welcome to Fusedspace Database vond ontwerp gebruikt als een strategisch instrument om iets toe gen en distributie, over kunst, adverteren en de waarde van Op 15 november was er een presentatie door de eerste gast plaats bij Stroom Art and Architecture in Den Haag (NL) van te voegen aan de inhoud van het boek. tekens. Er werd ingehaakt op de beroemde groepstentoon- van Thinktank: m7red, een stedelijk hulpmiddelennetwerk uit 27 augustus tot 9 oktober 2005 en werd vorm gegeven door De uitgever Lars Müller benadrukte de driedimensionale stelling The Xerox Book, die Siegelaub in december 1968 Buenos Aires (AR). m7red wordt gerund door Mauricio vier Jan van Eyck onderzoekers van de afdeling Ontwerpen: aspecten van het boek in relatie tot elektronische en digitale organiseerde, en waarin hij een nieuw tentoonstellingscon- Corbalán en Pio Torroja en heeft verschillende projecten af- Min Choi en Sulki Choi, Tamara Maletic, Dan Michaelson – media: Building Books into the Digital World. cept en distributiestrategie pionierde. Siegelaub gebruikte gerond in de Verenigde Staten, Brazilië, Duitsland, Nederland hier verenigd als Team Science Fiction. De tentoonstelling

96 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 97 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN PUBLICEREN UBISCRIBE PUBLICEREN WHEN THE STORY FINISHES LIGHT SADNESS GRASPS ME

was het vervolg op de internetprijsvraag uit 2004 genaamd dient ook als illustratie en casestudie van het specifieke debat Fusedspace, die geïnteresseerden uit de hele wereld had over narratieven en van de meer universele culturele discussie opgeroepen om online ideeën in te sturen voor nieuwe toe- over mediakunst. passingen van informatie- en communicatietechnologie in In zijn lezing Digital Graffiti in Urban Space demonstreerde de openbare ruimte. De Fusedspace-oproep resulteerde in Roland Haring (hoofdonderzoeker bij Ars Electronica 307 inzendingen uit 38 verschillende landen. Adviserend Futurelab, Linz, AT) hoe digitale graffiti gebruikt kan worden onderzoeker van UbiScribe Jouke Kleerebezem fungeerde in de stedelijke ruimte. In de toekomst kunnen gebruikers als jurylid voor de finale. Het ‘Scifi Team’ bouwde een instal- van mobiele telefoons via hun mobieltje overal berichten latie van drie kegelvormige paviljoens, waarin database achterlaten, via ‘elektronische post-it plakkers’. Waar nodig, terminals stonden met informatie over alle 307 Fusedspace kunnen ze virtuele berichten achterlaten met betrekking tot inzendingen. Tijdens het ontwerpproces voor de tentoonstel- een specifieke locatie. Een mobiele telefoon met ingebouwde ling redigeerde het team de database opnieuw, waarbij een camerafunctie en met slechts enkele extra mogelijkheden complete set van handvaten, sleutelwoorden en categorieën is al voldoende om de berichten niet slechts in geschreven werd toegevoegd, die de projecten ontsloten via thematische vorm te laten zien, maar ook met behulp van foto’s van de trajecten. Aan de buitenkant bestonden de paviljoens uit zes omgeving. De gebruiker kan een foto van zijn omgeving informatiemuren bedekt met stadslandschappen: beelden, nemen via zijn mobiele telefoon. De digitale graffito wordt teksten en barcodes (leesbaar via palmtop computers) met vervolgens over de camerafoto heen gelegd. extra informatie. Bezoekers konden met behulp van een In zijn bijdrage Urban Tapestries. Public Authoring, Place streepjescodescanner of een database terminal een keuze and Mobility, besprak Giles Lane (kunstenaar en oprichter maken uit diverse trajecten en op zoek gaan naar de pro- van Proboscis, Londen, GB) zijn vooruitgang in het kader jecten die het meest aansloten bij hun persoonlijke interesse van sociale ‘wandkleden’. Urban Tapestries is een experi- en betrokkenheid. Men kon luisteren naar samenvattingen, menteel softwareplatform voor het in kaart brengen en delen de originele teksten van de deelnemers en de juryrapporten van kennis – met als doel mensen auteur te laten worden lezen, en alle oorspronkelijke afbeeldingen bekijken. van hun eigen omgeving: het zogenaamde publieke schrijven. Dit combineert mobiele en internettechnologieën met geo- The Matching Link grafische informatiesystemen waardoor mensen in staat Ter gelegenheid van de tentoonstelling Welcome to Fused- worden gesteld relaties te vormen tussen plaatsen en om er space Database organiseerde Jouke Kleerebezem op 28 verhalen, informatie, beelden, geluiden en video’s mee in september een eendaags symposium in Stroom. Vier sprekers verband te brengen. presenteerden hun projecten en gaven inzicht in hun ideeën Dan Michaelson gaf namens Team Science Fiction een over de uitbreiding en intensivering van de openbare ruimte uitleg over het ontwerp van de tentoonstelling Welcome to door toepassing van communicatietechnologie en nieuwe Fusedspace Database. When The Story Finishes Light Sadness Grasps Me media. Zij bespraken hoe diep de virtualiteit is ingebed in ons dagelijks leven en hoe computers tegenwoordig ubiqui- Op 4 november vond er een tweede UbiScribe bijeenkomst tous, alom aanwezig, zijn. The Matching Link bestudeerde plaats. Gasten Mathew Fuller (Media Design Research WHEN THE STORY FINISHES LIGHT SADNESS GRASPS ME presentatie. Deze ruimtes worden ontvolkt getoond: de verder informatiemedia die ons kunnen helpen onze (eigen programma, Piet Zwart Instituut, Rotterdam, NL), Wilfried Nadat ze tijdens hun verblijf aan de Jan van Eyck fotografisch mensen worden uit beeld, buiten de ruimte gehouden. en andermans) omgeving te ‘schrijven’: door de fysieke Houjebek (socialfiction.org, NL) en Simon Worthington werk en cinematische installaties hadden gerealiseerd, maak- Doris Lasch en Ursula Ponn onthullen hoe de betekenis van en/of informatierealiteiten te ontsluiten en te navigeren, er (Mute magazine, metamute.org, GB) gaven hun visie op ten Doris Lasch en Ursula Ponn (onderzoekers Beeldende de kunst afhangt van de context, een context die tegelijker- aan bij te dragen, ervaringen te vormen en te veranderen, de projectvoorstellen van UbiScribe onderzoekers Sandra Kunst, 2003-2004, DE) vervolgens het kunstenaarsboek tijd weer beïnvloed wordt door het boek zelf. Het boek bevat onszelf te organiseren binnen en door zulke ‘ruimtes’, en Fauconnier, Arie Altena en Inga Zimprich, die hen voor When the Story Finishes Light Sadness Grasps Me. Het boek een nawoord door de Belgische curator Filip Luyckx, die andere zaken die relevant zijn voor een alledaagse mani- een inleiding in hun eigen onderzoeksgebied en voor een etaleert een ruime variatie aan foto’s en film- en videostills schrijft ‘Terwijl de denkbeeldige tocht van het ene naar het pulatie van informatie. peer-review uit hadden genodigd. De onderzoeken van van installaties en interieurs in bijna filmische overgangen andere medium springt, wordt de strikte scheidslijn tussen Andrea Zapp (mediakunstenaar, uhd aan Manchester Fauconnier en Altena starten in januari 2006 en begeven van beeld tot beeld. Deze beelden worden afgewisseld met mentale en driedimensionale beelden afgebroken. Wellicht Metropolitan University, Manchester, GB) gaf een presentatie zich respectievelijk op het terrein van de zogenaamde par- poëtische teksten, die – hoewel ze als autonome teksten zijn zijn de echte interieurs slechts herkenningspunten met als van Narrative Networked Environments as Imaginary Spaces ticipatory media, ‘samenwerkingsmedia’, en cross-platform bedacht – toch een brug kunnen slaan naar een betekenis, taak onze geesten om te ploegen, zodat de onderbewuste of Being. Deze publicatie gaat over onze ervaringen met auteurschap en personal publishing. Inga Zimprich’s project een symbolische link met de beelden in het boek. lagen aan de oppervlakte worden gebracht.’ digitaal netwerken en het internet – dit zijn niet slechts de Thinktank – de ontwikkeling van software om samenwerking When the Story Finishes Light Sadness Grasps Me is een De publicatie werd op 14 december gepresenteerd in voornaamste platforms voor artistieke ideeën, maar ze reiken te faciliteren voor sociaal-artistiek projectmanagement – beeldentocht, een poging om een symbolische toegang tot Etablissement d’en face projects in Brussel. verder dan hun politieke en sociale omgevingen en dringen loopt van 2005 tot en met 2006. onze geest te vinden, zonder dat we de betekenis van diezelf- door tot vrijwel alle sectoren van ons dagelijkse leven. De de beelden onmiddellijk kunnen doorgronden. Dit beelden- publicatie onderzoekt modellen van openbare installaties en UbiScribe wordt gesubsidieerd door de Mondriaan Stichting netwerk onderzoekt de ervaring en representatie van ruimte. theaterruimtes die verbindingen hebben met het internet; het en de Provincie Limburg. Ook biedt het een kijk op de private en publieke context van doel is de kijker te integreren met het kunstwerk. Het boek WWW.UBISCRIBE.NET, WWW.UBISCRIBE.NET/THEMATCHINGLINK/ de kunst: de studio en het museum, de plaats van creatie en

98 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 99 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN DE STAD AUTHORING THE CITY

LEND ME YOUR DREAM/LEND ME YOUR FANTASY

VISUALIZING THE VISUAL

TRICHTLINNBURG, EEN AFFAIRE MET DE STAD POSTER AUTHORING THE CITY - AUTHORINGTHECITY.JANVANEYCK.NL SUPER.JANVANEYCK.NL UITNODIGING RADICALE DEMOCRATIE POSTER TRICHTLINNBURG POSTER TRICHTLINNBURG POSTER TRICHTLINNBURG – RE:SOUND OF MUSIC POSTER TRICHTLINNBURG – RE:SOUND OF MUSIC POSTER TRICHTLINNBURG POSTER TRICHTLINNBURG GIDS TRICHTLINNBURG – MAASTRICHT DECTOR-DUPUY FLYER TRICHTLINNBURG – LOVE CITY PROGRAMMABOEKJE TRICHTLINNBURG ...... ONDERZOEKSPROJECTEN DE STAD AUTHORING THE CITY

AUTHORING THE CITY op stadsbussen, taxi’s en aanplakborden. Dit lettertype werkt Authoring the City is een overkoepelend onderzoeksproject als een logo dat zich makkelijk aan wisselende omstandighe- met als centrale thema de stad en stedelijke ruimte als com- den laat aanpassen. municatieplatform en -middel. Het project omvat individuele Diezelfde avond vertelde Hinrich Sachs (adviserend onder- en collectieve projecten over stedelijkheid van de afdelingen zoeker afdeling Beeldende Kunst) over Trichtlinnburg, een Beeldende Kunst, Ontwerpen en Theorie en is bij uitstek project in de stad dat probeerde door te dringen tot de stede- multidisciplinair. lijke structuur van Maastricht. Gedurende tien dagen werd Authoring the City stimuleert alternatief en experimenteel de stad een podium waar culturele interventies plaats vonden onderzoek naar de stad en haar communicatie. Communi- die de bewoners en de toeristen een andere kijk gunden op catie in de stad manifesteert zich niet alleen via architectuur stedelijke en publieke ruimte. en officiële interventies, maar ook via officieuze en informele Op 19 mei gaf Min Choi (onderzoeker afdeling Ontwerpen) kanalen zoals flyers, posters, graffiti en rondleidingen. De de lezing A Field Guide to Cryptographic Space, Pathological projecten onderzoeken de communicatieontwerpen van en Space, and Other Haunted Locales in the City waarin hij mys- over de stad en de sociale, politieke, historische en techno- terieuze en griezelige ervaringen probeerde te doorgronden. logische aspecten ervan. Hoe geven grafische ontwerpen vorm aan dergelijke ervarin- Het project Citygraphy gaat over 19de-eeuwse topografische gen? Gevoelens van angst, achterdocht, vervreemding of fotografie; Trichtlinnburg zag de stad als een podium dat een erger worden vaak ervaren in alledaagse stedelijke ruimten evenwicht probeerde te vinden tussen stadsontwikkeling en zoals vochtige kelderverdiepingen, liften, parkeergarages, –preservatie; Micropolis probeerde een culturele identiteit en winkelcentra en snelwegen. Terwijl eerder onderzoek hiernaar communicatiestrategie vast te leggen voor de Belgische stad – in de muziek van Joy Division, de teksten over architectuur Leuven; Meta Haven: Sealand Identity Project ontwerpt een van Anthony Vidler en de ontwerpvoorstellen van Anthony visuele identiteit voor de ministaat Sealand en doet onder- Dunne en Fiona Raby – niet de nadruk legde op grafisch zoek naar identiteitsontwerpen en Visualizing the Visual ‘leest’ ontwerp, wilde Choi dat juist wel doen. en brengt de omgeving van de Congorivier in Brazzaville en In zijn presentatie Defining the Place By Naming It op 9 juni Kinshasa in kaart. gaf Kasper Andreasen (onderzoeker afdeling Ontwerpen) een Het individuele project van Min Choi (onderzoeker afdeling overzicht van zijn onderzoeksperiode aan de Jan van Eyck. Ontwerpen) ging over gecodeerde ruimten en spookachtige Hij werkte eerst aan het project Micropolis (september 2003- plaatsen; Tamara Maletic & Dan Michaelson (onderzoekers april 2004). Daarvoor bezocht hij de archieven van de stad afdeling Ontwerpen) creëerden een nieuwe stedelijke ‘laag’ Leuven en bestudeerde de cartografische afbeeldingen van die de (on)zichtbare ‘stromingen’ registreerde; Zuzana de culturele geschiedenis van de stad. Toen dit project afliep, Lapitková (onderzoeker afdeling Ontwerpen) onderzocht ging Andreasen zich verdiepen in kaarten en hoe ze tot stand communicatie tijdens openbare festiviteiten; Tina Clausmeyer komen en hoe ruimte voorgesteld wordt in taal en tekens. (onderzoeker afdeling Ontwerpen) bracht plaatsen in de Op 26 mei was het de beurt aan Aglaia Konrad (adviserend DDR in kaart waar samenzweringen werden gesmeed en onderzoeker afdeling Beeldende Kunst) en Geoffrey Garrison BAVO (onderzoekers afdeling Theorie) bestudeerde het (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst); in Desert Cities urbanisme van de ‘derde weg’. vertelden ze over hun stedelijke activiteiten in Egypte. In de late jaren ’70 liet president Sadat zestien steden optrekken Authoring the City at ABKM op strategische plaatsen rond de hoofdstad Cairo om de In samenwerking met de Academie voor Beeldende Kunst overbevolkte megalopool te ontlasten. Aglaia Konrad bezocht in Maastricht organiseerde de Jan van Eyck Academie een vier van deze ‘nieuwe’ residentiële steden in 1992 zonder zich lezingenreeks in mei en juni. bewust te zijn van hun achtergrond en maakte beelden van Op 12 mei introduceerde Filiep Tacq (adviserend onder- de bouwwerven. Twaalf jaar later keerde ze terug en maakte zoeker afdeling Ontwerpen) het overkoepelende Authoring nieuwe beelden die ze met de vorige vergeleek. Een interdisci- the City-project en gaf een uiteenzetting over een reis naar plinaire groep van onderzoekers met interesse in architectuur, Dakar (SN) in de lente van 2002. In Dakar probeerde Tacq sociologie, stedenbouw en het visuele onderzocht deze voor- meer te weten te komen over de versieringen op de bussen – beelden van Egyptisch stedelijk modernisme en vergeleek ze de zogenoemde cars rapides. De decoraties zijn volgens op historisch, cultureel en geopolitiek vlak met Brasilia (BR), traditionele technieken aangebracht, maar verdwijnen steeds Celebration (US) en Milton Keynes (GB), allemaal steden die meer uit het straatbeeld wegens de gestage groei van com- vanuit het niets zijn opgebouwd. putertechnieken. Ter plekke ontmoette Tacq ook Moussa Op 2 juni nam BAVO (onderzoekers afdeling Theorie) het Tine die in de vroege jaren ’70 het letter- en decoratief huidige stedelijke management en zijn planologische proces- systeem ontwierp – met de typerende rode schaduw onder sen en communicatiestrategieën onder de loep in de lezing elke letter – waarvan nog altijd voorbeelden te vinden zijn The Subversive Core of Urban Communication Management.

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 117 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN DE STAD AUTHORING THE CITY DE STAD AUTHORING THE CITY

Ze weidden uit over drie strategieën: de blinde vlek, de encla- vraag of tolerantie tegenover marginale groepen en subcul- ve en het evenement, die een tegenwicht zijn voor het nivel- turen uit de samenleving een positieve invloed heeft op de lerende neoliberale discours over de stad omdat ze de stad. Of is het een geslepen manier om sociale tegenstand nadruk leggen op het feit dat subculturen in de samenleving – de kop in te drukken? prostituees, illegale vluchtelingen, zigeuners – geen vertegen- Politiek filosoof Benda Hofmeyr (onderzoeker afdeling woordiging hebben. Theorie) ging in op de spanningsverhouding tussen stads- Op 16 juni vertelde Wim Cuyvers (adviserend onderzoeker management en kunst. De ‘lotgevallen’ van het kunstproject afdeling Ontwerpen) over het project Visualizing the Visual. AVL-Ville tijdens Rotterdam Culturele Hoofdstad 2002 Reading, Writing and Mapping the Environment of the Congo stonden hierbij centraal. River at Brazzaville-Kinshasa, dat hij bedacht en coördineert. Regionaal econoom Jan van der Borg (NL) presenteerde de Voor dit project in Afrika deed Cuyvers onderzoek in Westerse conclusies van zijn vergelijkend onderzoek naar de impact steden zoals Belgrado, Brussel, New York, Parijs, Sarajevo en van cultuur op de economische ontwikkeling in tien Europese Tirana; dat onderzoek wees uit dat Westerse steden kunnen steden. Hij formuleerde een reeks concrete beleidsadviezen worden ‘gelezen’ zonder veel voorkennis. Cuyvers probeerde die de relatie tussen creativiteit en economie stimuleren. in deze steden te kijken met de ogen van de ‘hulpbehoeven- Sociaal geografen Pieter Breek en Bas van der Geijn van den’, ging op stap en probeerde zijn wandelingen in kaart Stichting De Vrije Ruimte (NL) gingen in op de sociale aspec- te brengen. Het project Visualizing the Visual onderzocht of ten van stadsmanagement en de creatieve stad en de rol van de niet-Westerse stad – in dit geval Brazzaville en Kinshasa – de vastgoedsector op het vrijplaatsenbeleid. op dezelfde manier kan worden ‘gelezen’. Als dat het geval Architect en filosoof Gideon Boie (onderzoeker afdeling is, dan zou dat betekenen dat openbare ruimte echt com- Theorie) had het over de geslepen subjectpositie van de stads- municatie tot stand kan brengen, dat het een universeel manager, traditionele stadsplanning en gedoogpraktijken. communicatiemiddel is. Cultureel ondernemerschap Authoring the City – website Het tweede debat ging over cultureel ondernemerschap en Annelys de Vet (adviserend onderzoeker afdeling ontwer- legde de klemtoon op culturele interventies die een evenwicht pen) zorgde voor de vormgeving van de Authoring the City proberen te vinden tussen economische en ideologische -website. De site bevat informatie over alle evenementen, belangen. Vier architecten gingen met elkaar in discussie en artikels, projectbeschrijvingen, biografieën en een biblio- namen controversiële posities in. grafie; op die manier is ze een uitgebreid platform voor Volgens architect Jasper Jägers (UCX Architecten, NL) moet multidisciplinaire topics over stedelijke communicatie en architectuur op beeldende wijze inhoud geven aan levendige identiteit. Het weblog biedt een dynamische en virtuele om- sociaal-ruimtelijke vraagstukken en zo het voortouw nemen geving voor iedereen die de stad mee wil helpen ‘scheppen’. in maatschappelijke debatten. AUTHORINGTHECITY.JANVANEYCK.NL Architectuurtheoreticus Roemer van Toorn (Berlage Instituut, NL) stelt dat de hedendaagse fascinatie van architecten LEND ME YOUR DREAM/LEND ME YOUR FANTASY voor conservatieve bouwprogramma’s dringend moet wor- Als onderdeel van Super! 1ste Triënnale voor Beeldende den kortgesloten met de agenda van sociale bewegingen. Kunst, Mode en Design in Hasselt (BE) organiseerde de Architect en publicist Wim Cuyvers (adviserend onderzoeker Jan van Eyck en de Academie voor Beeldende Kunst afdeling Ontwerpen) stelt dat het enige mogelijke engage- Maastricht Lend Me Your Dream/Lend Me You Fantasy: ment van de architect erin bestaat om zijn instrumentele taak drie debatten over de stad als platform voor culturele volledig op te geven, niet langer te bouwen en de stad te betrokkenheid in het postideologische tijdperk. ‘lezen’ door de ogen van de mensen in de ‘rand’ ervan. Het geloof in de stedelijke cultuur als motor van demo- Het architectuurtheoretisch collectief BAVO pleit voor een cratisering en emancipatie heeft zijn beste tijd gehad. architecturale praxis die zich op opportunistische wijze ‘overi- Steden worden gekenmerkt door desintegratie en geweld. dentificeert’ met populaire, ideologisch geladen elementen In deze reeks debatten brengt BAVO verschillende kunste- uit de (post)industriële cultuur met het doel ze te ondermijnen. Cars Rapides, Dakar, Filiep Tacq naars, architecten, theoretici en politici samen die een eigenzinnige positie innemen ten aanzien van dit stedelijk Radicale democratie Desert Cities, Aglaia Konrad doemdenken. Kan de stad in deze postideologische tijd Het derde debat ging over sociaal engagement en communi- nog revolutie teweegbrengen? catiestrategieën om progressieve doelen te realiseren. Politicus Jos Geysels (Groen!, BE) pleit ervoor om wat hij Stadsmanagement aanduidt als ‘de verplaatsing van de politiek naar het multi- Het eerste debat over stadsmanagement evalueerde alterna- nationale bedrijfsleven’ te bestrijden vanuit parlementaire, tieve stedelijke organisatievormen. Centraal daarbij stond de democratische kanalen.

118 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 119 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN DE STAD VISUALIZING THE VISUAL DE STAD VISUALIZING THE VISUAL TRICHTLINNBURG

Sociaal wetenschapper Saskia Poldervaart (NL) wijst op het tomatenpuree bijvoorbeeld, in hele kleine porties te verdelen Om de opening van Trichtlinnburg een speelse dimensie belang van autonome vrijplaatsen als een wapen tegen de en te verkopen. Ze lazen dit als een knipoog naar het idee van te geven, liet Marthe Van Dessel (onderzoeker afdeling toenemende multinationale kapitaalstromen in de stad. Zij de stad als onuitputbare bron van productie en mankracht. Ontwerpen) samen met een groep leerlingen uit het basis- was jarenlang actief in en deed onderzoek naar het krakers- Wim Cuyvers gaat uit van zijn ‘buikgevoel’ en vertrouwt op onderwijs duizend ballonnen-met-een-boodschap op: dit milieu en andere alternatieve leefgemeenschappen. wat hij ziet en voelt en denkt nodig te hebben. Hij bestudeerde was de Bolloon Happyning. Beeldende kunstenaar Ives Maes (BE) gelooft dat ironie de rotonde, een archetypisch stedelijk element, en de reclame- werkt tegen het valse ethische bewustzijn van de nieuwe panelen en slogans er omheen. Cuyvers herlas Heideggers globale elite. In een poging om een 100% ethisch correct Wohnen, Bauen, Denken en formuleerde er een kritiek op aan kunstwerk te maken, ontwierp hij een volledig biologisch de hand van Gagarine et nous van Levinas en La part maudite afbreekbaar vluchtelingelingenkamp. van Bataille, een boek dat hij op straat vond in Kinshasa. BAVO wijst erop dat progressieve krachten alles moeten Voor deze presentaties werden ook experts uitgenodigd die inzetten op het deel van de bevolking dat ondanks alle lezingen gaven over hetzelfde thema. Filip De Boeck democratische inspanningen geen stem heeft als het gaat (Universiteit Leuven, BE) heeft sinds 1987 veel veldonderzoek om ontwikkelingen. gedaan in landelijke en stedelijke gebieden van de Congo en onderzoekt crisissituaties, postkoloniaal geheugen, de trans- VISUALIZING THE VISUAL formatie van private en openbare ruimte in een stedelijke De onderzoekers van Visualizing the Visual trokken naar twee Visualizing the Visual Visualizing the Visual Afrikaanse context. Jan Masschelein (Universiteit Leuven, Bolloon Happyning, Marthe Van Dessel steden in het Congogebied en probeerden daar de steden BE) deed met een groep studenten onderzoek naar straat- Brazzaville (27 januari-17 februari) en Kinshasa (8-28 mei) Cities. Is What You See What You Are? kinderen. Koen Van Synghel (architect en criticus, BE) nam The City Piece was een vlak, plastisch object dat een deel te lezen. Deze steden, die proberen te herstellen van oorlogs- Op 24 en 25 maart presenteerde het team de eerste in 2004 met Filip De Boeck video-interviews af in Kinshasa. van het Vrijthof bedekte en het tot podium maakte. Wanneer ituaties, zijn elkaars spiegelbeeld: de Congorivier is de schei- onderzoeksresultaten na het bezoek aan Kinshasa onder Van Synghel en De Boeck waren curatoren van de tentoon- wandelaars langs deze ‘sculptuur’ liepen, werden ze een dingslijn tussen beide. Zes onderzoekers van de afdeling de noemer Cities. Is What You See What You Are?. stelling Kinshasa, ‘The Imaginary City’ met foto- en videowerk beetje performer. Ontwerpen (Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Kobe Tina Clausmeyer toonde beelden tekstmateriaal in haar van Marie-Françoise Plissart. Deze tentoonstelling in het Het project Colourfield Parking was het resultaat van een Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau en Dirk Pauwels) uiteenzetting The Cold-Blooded Love Affair. In Search of Belgische paviljoen op de 9de Internationale Architectuur- samenwerking tussen Ron Bernstein en het Institute for Driving met een achtergrond in architectuur, urbanisme, theorie, New Post-Colonial Networks. Ze ging op zoek naar visuele biënnale van Venetië in 2004 won de Gouden Leeuw. Experience ID Drives LIGNA (DE). Dit project rangschikte beeldende kunst en ontwerpen, maakten samen met coördi- sporen van diamanthandel en naar locaties van de UN en alle auto’s in de MECC parkeergarage per kleur. Voor één nator Wim Cuyvers wandelingen in de openbare ruimten MONUC vredesmissie. TRICHTLINNBURG. EEN AFFAIRE MET DE STAD keer hoefden de chauffeurs dus niet te zoeken naar een vrije brachten ze vervolgens in kaart. Openbare ruimte werd Kristien Van den Brande beschreef in haar lezing Cemete- Trichtlinnburg. Een affaire met de stad was een collectief onder- plek. Als dank voor hun medewerking aan het ‘kunstwerk’ beschouwd als een niet-geprivatiseerde plaats, een plaats ries in Kinshasa drie begraafplaatsen: Gombe, Kasa-Vubu zoeksproject tussen de Jan van Eyck Academie (NL), het kregen ze een CD cadeau met liedjes en een grappige van transgressie, waar rotzooi zich opstapelt, waar koloniale en Kintambo. Gombe bevindt zich in het stadscentrum en Salzburger Kunstverein (AT) en het Centre for Contemporary instructie die de chauffeurs een totaal nieuwe kijk gaf op architectuur en Westerse instituten zich bevinden, waar de daar worden alleen rijken begraven. Toch ‘wonen’ er heel Art Tallinn (EE). Het ontleedde de stedelijke dynamiek van hun deelname aan het verkeer. kwetsbaren van de samenleving zich ophouden. Onder- wat straatkinderen tussen de grafstenen. Kasa-Vubu wordt Maastricht, Tallinn en Salzburg, populaire toeristische bestem- zoeker Sébastien Maniglier (FR) ging niet mee naar Afrika, niet meer als begraafplaats gebruikt; het is nu een stort, een mingen die geleidelijk aan tot ‘themaparken’ transformeren. maar was gastheer van een webforum. tuin en een plaats waar straatkinderen en prostituees zich In de steden is er een spanning tussen patrimoniumbehoud WWW.BRA-KIN.FR.TO ophouden. Kintambo is helemaal overgroeid, maar nog en stadsontwikkeling, tussen cultureel erfgoed en massatoeris- steeds in gebruik. De rivier vormt de zuidelijke grens van de me, tussen economische belangen en stedelijke leefbaarheid, plaats, waardoor ze onderhevig is aan erosie. een spanning die niet alleen relevant is voor inwoners en toe- Dirk Pauwels ging op zoek naar sociale woningprojecten, risten, maar ook voor kunstenaars, filmmakers, ontwerpers, naar wijken getekend volgens planologische structuren. Hij architecten en planologen. Tegen deze achtergrond vond in toonde ontwerpen van OCA woonwijken, pogingen van de het voorjaar van 2005 het evenement Trichtlinnburg plaats – koloniserende macht tijdens de jaren ’50 om modernistische de naam verwijst naar een denkbeeldige plaats – met context- architectuur en een moderne manier van leven te introdu- gerichte interventies in Maastricht, Tallinn en Salzburg. ceren in Leopoldstad. Trichtlinnburg in Maastricht was een tiendaagse manifestatie Kobe Matthys bestudeerde de effecten van het gewoonte- met visuele en ruimtelijke producties die de inwoners en toe- Colourfield Parking, Ron Bernstein & Ligna en gebruiksrecht en van Westerse wetten op de manier van risten uitnodigden om op een niet-vertrouwde manier om te leven in Kinshasa. Tijdens zijn wandelingen zag hij hier en gaan met het stedelijke landschap. Het Franse kunstenaarsduo Dector Dupuy (Michel Dector en daar de tekst ‘Dit perceel is niet te koop’ en probeerde het Michel Dupuy) gaf een rondleiding door de stad voor verhaal dat er achter schuil ging te achterhalen. Trichtlinnburg Maastricht – Projecten toeristen en inwoners. Het duo houdt zich al jaren bezig met Sabine Müller & Andreas Quedneau (SMAQ) konden geen Voor het project Artisan Limited Productions reed Stadtraum.org grafische sporen in de openbare ruimte, met ‘tekens’ van uitgebreide kaarten over Kinshasa vinden. In Map-Archiving – Markus Ambach en Andrea Knobloch – met een souvenir- individueel protest die niet behoren tot de representatieve Visualizing the Visual and Map-Making vertelden ze dat ze zelf een kaart samen- kraam door Maastricht. In de omgebouwde caravan maakten ruimte in de samenleving. Ze gaven tijdens hun rondleiding stelden aan de hand van verschillende kaarten. Ze waren en verkochten ze kleireproducties van beelden in de openbare evenveel aandacht aan het historisch culturele erfgoed als ook gefascineerd door de praktijk om bepaalde waren, ruimte van Maastricht. aan het illegale of ongewone. Ze verbonden heden met

120 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 121 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN DE STAD TRICHTLINNBURG DE STAD TRICHTLINNBURG

verleden, het gewone met het verhevene, het vergankelijke tijdens de feestelijke ‘naturalisatieceremonie’ door Burge- kunstenaars. Na de lezing was er een debat met de inwoners informatie over alle Trichtlinnburg-evenementen en lokale met het beschermde en gekoesterde. meester Leers ingeschreven in het Maastrichtse stadsregister. van het Vrijthof, gemodereerd door Math Verberkt. en supraregionale berichtgeving over het project maken Deformed Hoarding van Nils Norman was een paneel dat Nikolaus Gansterer (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst) de publicatie compleet. de stedelijke situatie op en rondom het Vrijthof analyseerde. maakte een trailer van de bekende Hollywoodproductie De redactie van het boek – met teksten in het Duits, Engels, Het paneel, een knipoog naar panelen bij bouwprojecten, The Sound of Music: Re: Sound of Music. Part 1 The Trailer. Ests en Nederlands – werd verzorgd door Hildegund beeldde de bestaande gebouwen en infrastructuur rond het Gedeformeerde beelden van de oorspronkelijke filmlocatie Amanshauser, Mare Pedanik en Hinrich Sachs. De auteurs Vrijthof af. De teksten – Hypercreatief kerngebied, Sector der in Salzburg wisselen af met beelden van een Engelse dame waren Michael Hauffen, Andres Kurg en Dieter Lesage. bohémiens, Straat in onbruik, etc. – waren ironische verwij- die een Oostenrijkse man de beroemde soundtrack van de Het fotomateriaal is van Helmut & Johanna Kandl en zingen naar stedelijke strategieën. film leert. Deze ietwat spottende bewerking was een knipoog Bertien van Manen. Het boek werd vormgegeven door naar stedelijke brandingstrategieën. Marijke Cobbenhagen en Chantal Hendriksen. Geoffrey Garrison (onderzoeker afdeling Beeldende De lancering van het boek vond plaats in Marres, Maastricht, Kunst) bedacht de specialiteit Trichtlinnburg Streekgerecht, waarbij Hinrich Sachs en Andres Kurg (Estonian Academy een selectie van traditionele recepten en ingrediënten uit of Arts Tallinn, EE) presentaties gaven en in het Stedelijk Jeanne van Eyck Maastricht, Salzburg en Tallinn: sappig varken uit de oven, Museum CS op 11 in Amsterdam; sprekers daar waren raapjes in een romige karwijsaus, aardappelsalade en Simon Sheikh (criticus en schrijver, DK) en Hinrich Sachs. Met Love City gaf het Salzburgse kunstenaarscollectief Gold knapperig verse molsla. Het gratis gerecht stond op menu- Extra een experimentele dj/vj show met beelden en geluiden kaart van Restaurant De Perroen op het Vrijthof. van video- en geluidskunstenaars uit Maastricht, Salzburg en Culturele nomade en nomadisch kunstenaar Marthe Van Tallinn. De kiosk op het Vrijthof werd een virtuele en utopi- Dessel van bolwerK Interrational, dat voor deze gelegenheid sche stad. Paul Devens en Alexa Meyerman, de deelnemende als reiscollectief en kunstbedrijf fungeerde, nam het gebruik Maastrichtse kunstenaars, omschreven hun bijdrage als ‘een van kunst en cultuur voor city marketing doeleinden krtisch Deformed Hoarding, Nils Norman ritmische tocht gebaseerd op stedelijke beweging’. onder de loep door – in het hol van de leeuw – het toerisme Er was ook een filmprogramma waarbij films werden ver- als kunstproject te beschouwen. Ze nodigde vrienden uit, toond die de sfeer van de grootstad uitademen: Berlin. lokte hen met promopraatjes naar een ontwerKte bungaSlow, Die Sinfonie der Grossstadt van Walther Ruttmann, Roma waar ze vakantie en de nieuwe mens probeerde te promoten. van Federico Fellini, Mundo Grua van Pablo Trapero en Ze nam haar intrek in een kerk omgevormd tot overnachtings- Brazil van Terry Gilliam. plek voor toerfietsers en bracht haar expertise mee naar de Kan stedelijke ontwikkeling worden verzoend met een tuin van de Jan van Eyck Academie, waar ze een wooncontai- behoudgezinde politiek? Dit was het uitgangspunt van ner met ‘faciliteiten’ neerpootte en een kampeerplaats maak- twee debatten. Aan het debat over stedelijke ontwikkeling te. De toeristen nestelden zich dus in de tuin van de kunst. namen Hans Mommaas (socioloog, Universiteit Tilburg, NL), Christoph Schäfer (Park Fiction, DE) en Daniël van der Velden (adviserend onderzoeker afdeling Ontwerpen) deel. Aan het debat over conservatie namen Gerard Rooijakkers (Universiteit Amsterdam en Meertens Instituut, NL) en Nicole Love City, Gold Extra Maurer (Maurer United Artists, NL) deel. De dia-presentatie The Image is the Actor or: The Perfect Voor haar film If I Lived Here nodigde Sanja Ivekovic toeris- Asymmetry of Before and After van Ralph Bauer (onderzoeker ten, inwoners en professionele beeldenmakers uit om, afdeling Ontwerpen 2003- 2004, DE) en Christine Lemke ‘gewapend’ met een videocamera, beelden te maken van (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst 2003- 2004, DE) de stad. Van die beelden, maar ook van historisch materiaal, was een alternatieve en imaginaire rondleiding door maakte Sanja Ivekovic een spiegellezing. De bijdragen uit Maastricht via beelden die ze vonden in lokale kranten en Maastricht werden verzameld en gecoördineerd door Gam de toeristische gids Maastricht eigenwijs. Aan de hand van Bodenhausen (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst 2001- deze beelden vertelden ze een verhaal vanuit het perspectief 2002, NL). Vaneyck Residence, Marthe Van Dessel van de buitenstaander; hun kanttekeningen, analytisch, Voor Precious Cargo ging Will Kwan (onderzoeker afdeling pseudo-wetenschappelijk en commercieel, zijn factions, Beeldende Kunst) praten met marktkooplui over de status en Trichtlinnburg - publicatie een combinatie van feit en fictie. impact van hun beroep. Van die gesprekken maakte Kwan De vierkleurendruk Trichtlinnburg. Een affaire met de stad Het Reuzengilde van Maastricht vroeg Zuzana Lapitková een videopostkaart die op marktdagen werd vertoond op rondde het project af. Schrijvers en fotografen observeerden, (onderzoeker afdeling Ontwerpen, SK) om een choreografie een scherm achterin de laadbak van een bestelwagen. onderzochten en documenteerden de drie steden en lever- uit te tekenen voor het bezoek van de reuzen aan Trichtlinn- Jean-Marc Huitorel (schrijver en curator, FR) gaf de lezing den daarmee frisse en kritische opvattingen over de opzet burg. Tijdens de ‘stertocht’ trokken vijf reuzen door de stad Art in the Public Space: to Add or to Take Away? over kunst van het project en de talloze interventies. Daarnaast biedt naar het Vrijthof, waar ze feestelijk verwelkomd werden door in de openbare ruimte en over ‘clandestiene’ en ‘steelse’ het boek ook de visies en indrukken van de lokale betrok- Jeanne van Eyck, de Jan van Eyck-reus. Jeanne van Eyck werd monumenten: clandestiene of vluchtige interventies door kenen in Maastricht, Tallinn en Salzburg. Een index met

122 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 123 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN THEORIE, MUZIEK EN RUIS GILLES DELEUZE. THE PASSAGE FROM NOISE TO VOICE

RESONANCE, MIMESIS, NOISE AND REFRAIN

SONGS FOR A NEIGHBOUR UITNODIGING CONFERENTIE GILLES DELEUZE. THE PASSAGE FROM NOISE TO VOICE UITNODIGING CONFERENTIE GILLES DELEUZE. THE PASSAGE FROM NOISE TO VOICE POSTER RESONANCE, MIMESIS, NOISE AND REFRAIN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN THEORIE, MUZIEK EN RUIS GILLES DELEUZE. THE PASSAGE FROM NOISE TO VOICE

GILLES DELEUZE. THE PASSAGE FROM NOISE TO VOICE ven. De kerngedachte was die van de ‘verdedigbare ethiek’. Op 9 september werd de conferentie Gilles Deleuze. The In zijn bijdrage Passing. The Voice vroeg Mahmut Mutman Passage from Noise to Voice, georganiseerd door Zafer (faculteit Communication and Design, Bilkent University, Aracagök (onderzoeker Theorie), gehouden aan de Jan van Ankara, TR) zich af of de passage van ruis naar stem ooit Eyck Academie. De conferentie over Deleuze betrof een uitno- plaatsvindt. Hoewel datgene wat gehoord wordt tot de Ander diging om na te denken over een ‘bepaalde passage van ruis zou moeten behoren, vond het religieuze discours de stem naar stem’ in The Twenty-Sixth Series of Language in The Logic van de Ander buiten het Zelf uit. Mutman stelde dat de vol- of Sense, met de intentie om de Deleuziaanse filosofie open harding van Levinas inzake de onteigening van het Zelf door te breken voor allerlei manieren van deterritorialismes vanuit de Stem van de Ander nog moeilijk toelaat te denken dat verschillende gezichtspunten, inclusief die van Leibniz, Kant, de stem een zin uitspreekt, of wat dan ook uitspreekt. De Hegel, Nietzsche, Lacan, Derrida en de kwantumtheorie. Islam begint ook met de Stem van de Ander: het commando Arkady Plotnitsky (faculteit Engels/directeur Theory and ‘Declameer!’, van de engel Gabriel aan Mohammed. In Cultural Studies, Purdue University, US) gaf de aftrap voor zijn declamatie worden twee stemmen verenigd: de stem de conferentie met zijn essay Chaosmologies: Chaos and van Allah de aanspreker (de andere stem van Mohammed) Thought in Gilles Deleuze and Félix Guattari’s ‘What is en Mohammed de aangesprokene zoals herkend door Philosophy?’, with Quantum Field Theory. Hierin werd(en) getuigen. De uniciteit van Allah en van de Arabische taal de combinatie(s) van het Deleuziaanse concept van het markeert en consolideert het verschil van de Islamitische virtuele, van zijn vroegere werken tot What is Philosophy? beeldtaal. Terwijl declamatie circulair is, hermeneutisch en met de moderne wiskunde en natuurkunde – met inbegrip dialogisch op een institutioneel niveau, waar het werkt als van de chaostheorie en de kwantumtheorie – verkend. een machtsverhouding tussen imam en student in de studie Behalve dat dit essay een uitgebreide discussie bood over van de Koran, is het tegelijkertijd ook een opzeggen, deel- de relaties tussen de werkingen van het virtuele bij Deleuze baar en onpeilbaar, een stroom geluiden, stiltes en uitroepen en de moderne wiskunde en wetenschap, was het kernargu- die heterogeen blijven aan het eerdere niveau. Het geluid ment gericht op de relaties tussen de idee van de virtuele van verloren geschriften blijft het heilige woord achtervolgen partikelvorming, geïntroduceerd door Paul Dirac als onder- en versleutelen, als een onzichtbare passage van de stem deel van zijn ontdekking van de antimaterie – waarschijnlijk naar de ruis. Het declameerhandboek is opgesteld om deze het meest radicale idee van de twintigste-eeuwse natuur- onzichtbare passage te controleren, om de achtervolging te kunde – en Deleuze en Guattari’s evenzo radicale concept stoppen, om de spookstem te reguleren en vorm te geven. van de chaos in What is Philosophy?. In zijn lezing beargumenteerde Mutman dat de opening, Marc Rölli (faculteit Filosofie, Universiteit van Darmstadt, geopend als de stem of als het geluid, openblijft, voorbij het DE) sprak over het thema Pragmatism and Structuralism in woord en voorbij het geloof, en dat in deze opening, aan de the Thought of Gilles Deleuze. De passage van (ongediffe- overzijde van haar uniciteit, het Islamitische teken enigma- rentieerde) brul naar (gearticuleerde) spraak is gebaseerd tisch en in beweging blijft. ‘Leesbaarheid’ wordt de para- op het structuralisme dat Deleuze had ontwikkeld in doxale imperatief van dit andere, cryptische of verloren teken. Difference and Repetition (1968). Gezien de kritiek op het In haar lezing La Ritournelle: des Oiseaux et des Hommes structuralisme in naam van het pragmatisch denken in zijn legde Manola Antonioli (auteur, theoreticus, FR) uit hoe Gilles latere werken (met name A Thousand Plateaus (1980)), kan Deleuze en Félix Guattari, in What is Philosophy?, de filosofie worden aangetoond dat Foucaults theorie van de productie- definiëren als de kunst van het vormen, van het uitvinden ve machtsverhoudingen, ontwikkeld in de jaren ‘70, Deleuze van concepten als eenheden van multipliciteit, bestaande uit heeft gemotiveerd om de pragmatische dimensie met betrek- verschillende componenten die hen definiëren. Antonioli king tot de taal zelf, niet slechts de spraak, te lokaliseren en richtte zich op het concept van de Ritournelle, of het Refrein, theoretiseren. Rölli ging door op de vraag hoe de relatie die territoriale, geofysische, esthetische en politieke compo- tussen pragmatisme en structuralisme in Deleuzes vertogen nenten omvat alsook een natuurfilosofie in dialoog met de over taal in zijn geheel kunnen worden gekarakteriseerd. verrichtingen van de biologie en de ethologie. Antonioli Rosi Braidotti (hoogleraar Vrouwenstudies, Universiteit van wilde met name de muzikale en politieke dimensies van het Utrecht, NL) gaf een lezing getiteld The Politics of Becoming, concept van het Refrein bestuderen, en de aangrenzende or: Self-Styling as Resistance. Braidotti richtte zich op de theo- zones en de grenzen van ononderscheidelijkheid tussen rie van het worden in de filosofie van Deleuze, vanuit een deze twee componenten. materialistisch perspectief. De vraag rees welke ethische In zijn presentatie The Sense of Logic. Lacanian Questions affecten het meest verdedigbaar zijn richting deelname aan to Gilles Deleuze’s ‘Theory on Language’ in Logique du het politieke, culturele, persoonlijke verzet – niet slechts via Sense definieerde Marc De Kesel (adviserend onderzoeker het uiten van kritiek, zoals bij oppositieculturen, maar ook in Theorie) de fundamentele verschillen tussen de linguïstische de affirmatieve modus van de creatie van nieuwe alternatie- theorieën gebaseerd op Deleuze en die van Lacan. Op die

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 133 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN THEORIE, MUZIEK EN RUIS SONGS FOR A NEIGHBOUR THEORIE, MUZIEK EN RUIS RESONANCE, MIMESIS, NOISE AND REFRAIN SONGS FOR A NEIGHBOUR

manier wilde hij de waarde toetsen van de veronderstellingen in Schopenhauer en Nietzsche. Wanneer Nietzsche bijvoor- over het zijn in het ‘structuralisme’ volgens Deleuze. De vraag beeld Schopenhauers muziektheorie leent en erover uitwijdt naar het deleuziaanse structuralisme is bepalend voor die in The Birth of Tragedy, is hij erg op zijn hoede om niet te andere kernvraag die de 20ste-eeuwse filosofie heeft bezig- vervallen tot Hegeliaanse bewegingen – die Schopenhauer gehouden: wat houdt het vraagstuk over het subject in? omkeert – door middel van een zekere zin van resonantie, De conferentie werd gesteund door de provincie Limburg. en ruis. Kunnen kunstwerken het onmiddellijke zelf zijn, of kunnen ze slechts verwijzen naar de onmogelijkheid het RESONANCE, MIMESIS, NOISE AND REFRAIN onmiddellijke als zodanig te theoretiseren? Zafer Aracagök (onderzoeker afdeling Theorie) presenteerde Op 24 mei presenteerde Aracagök tenslotte in zijn lezing een lezingenreeks over de filosofie van Gilles Deleuze. Refraining from the Refrain de idee dat indien de ‘resonantie’ Binnen een kader van een specifieke selectie teksten richtte tussen Deleuze en Nietzsche gebruikt kan worden als de elke lezing zich op problematische themata, zoals mimesis, sleutel om de functie van ‘ruis’ te verhelderen in het werk resonantie, ruis en refrein in het werk van de betreffende van deze filosofen, dat inzicht nodig is over hoe Deleuze en filosoof, met als doel het ontwikkelen van een alternatieve Guattari de relaties tussen chaos, milieus en het refrein benadering van de Deleuziaanse filosofie. determineren. In A Thousand Plateaus beweren Deleuze In zijn lezing On Rhythm, Resonance and Distortion van en Guattari, bij de behandeling van de Wolfman casus, dat 23 maart besprak Zafer Aracagök Agambens benadering het ‘een uitroep van multipliciteit’ betrof, genegeerd door tot de kwestie van ritme in Hölderlin, alsmede zijn lezing van Freud. Deleuze vraagt zich af waarom het geluid maakt ‘ Nietzsches The Birth of Tragedy om zo licht te werpen op de dat we willen sterven’, als de passage van ruis naar stem Heideggeriaanse stappen die hij zet in zijn onderzoek naar mogelijk is zolang de deterritorialisatie van het ritme nodig de Waarheid. Aracagök verwees ook naar een wijdverbreid is voor de (de)constitutie van het subject als multipliciteit. begrip van ritme, resonantie en distortie in de filosofie in het Is het geluid of ruis dat ‘maakt dat wij willen sterven’? algemeen, door te verwijzen naar twee verschillende intro- Volgens Nietzsche is ruis een vorm van intoxicatie, zonder ducties van Nietzsche bij zijn boek The Birth of Tragedy, en onderscheid tussen het gevormde en het ongevormde. bij Derridas Tympan, in Margins of Philosophy. Is het mogelijk een zekere ‘distortie’ waar te nemen in Op 27 april werd in zijn lezing Decalcomania, Mapping Deleuze en Guattaris zienswijze van distortie, dissonantie and Mimesis een benadering ontwikkeld tot het probleem en ruis wanneer men zijn oren spitst voor de manier waarop van de mimese in Deleuzes (en Guattaris) werken, vanuit het Nietzsche spreekt over ruis (ge-rausch) en intoxicatie Resonance, Mimesis, Noise and Refrain, Zafer Aracagök standpunt van hun concepten van ‘het rizoom’, ‘het vlak van (rausch)? Kan men, in navolging van Nietzsche, het onmid- immanentie’, en ‘het denkbeeld’. Als het belang van deze dellijke theoriseren zonder toe te geven aan ruis? termen in hun teksten gezien kan worden als het opwerpen van een barrière tegen het transcendentale, dan kon, volgens SONGS FOR A NEIGHBOUR Aracagök, de heropleving van binarismen en tegenstellingen Op 27 januari gaven Zafer Aracagök en Victoria Carolan – hoewel deels opgelost door de zekere manier waarop zij (onderzoeker afdeling Theorie 2003-2004) een performance het vlak van immanentie positioneren – de terugkomst aan de Jan van Eyck, waarin ze onderzochten of elke praktijk van het transcendentale niet verhullen, aangezien zij – in van het luisteren allereerst vereist een ‘buur’ van jezelf te zijn, een binair systeem – één term verkiezen boven een andere, en of men tevens het risico loopt zelf te gaan luisteren met de hetgeen wijst op hun onkritisch gehandhaafde positie met oren van een buur. In een verwijzing naar Nietzsches denken betrekking tot de mimese. In die zin is het de vraag of over ‘oren’, zegt Derrida dat men altijd luistert met het oor Deleuze (en Guattari), omdat ze vasthouden aan het achter- van de ander, dat wil zeggen, met een geleend oor, aange- laten van het metafysische, in feite proberen het ontheori- zien luisteren in de eerste plaats het vermogen om te horen seerbare, namelijk het Onmiddellijke, te theoriseren, en vereist, of de bekwaamheid te luisteren naar wat men zichzelf daarbij slachtoffer worden van wat Nietzsche ooit het ‘actieve vertelt. Zo wordt men onvermijdelijk een buur van zichzelf, vergeten’ noemde. vanwege de schuivende posities van verteller en toehoorder. Op 10 mei werd in de lezing Noise on Noise geanalyseerd De performance wilde een speciale ervaring creëren van hoe Schopenhauer en Nietzsche reageerden op noise (ruis) – het ‘luisteren naar een buur die muziek maakt’, waarbij de met nadruk op het feit dat Nietzsche bij alles wat hij van grenzen tussen muziekmaker en toehoorder werden ver- Schopenhauer leent, een zekere dimensie van ‘ruis’ mee- vaagd, en de daad van het luisteren dichterbij de ervaring geeft. Deze beweging kan worden getraceerd in Nietzsches van de muziekmaker werd gebracht – die de muziek die hij filosofie van de ruis, maar ook in de benadering van beide maakt zelf niet kan horen, omdat hijzelf op de eerste plaats filosofen tot de vraag of ruis ervaren kan worden, of als in de positie verkeert van buur van datgene wat hij maakt. zodanig kan worden getheoretiseerd. In die zin is deze vraag nauw verbonden aan de problematiek van het onmiddellijke

134 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 135 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN VISUELE CULTUUR ART’S BIRTHDAY 2005: PERMANENT CREATION

CHARDIN AND THE TEXT OF STILL LIFE

DREAMING IN THE PLURAL

JAPANESE CURATORS VISIT THE JAN VAN EYCK

MOTION PATH

SERENDIPITY

STEPPING OUT

THE PRACTICE OF DRAWING

VISIBILITY AANKONDIGING JAPANESE CURATORS VISIT THE JAN VAN EYCK UITNODIGING STEPPING OUT. AN INVITATION TO DO SOMETHING NEW ...... ONDERZOEKSPROJECTEN VISUELE CULTUUR ART’S BIRTHDAY 2005 CHARDIN AND THE TEXT OF STILL LIFE DREAMING IN THE PLURAL JAPANESE CURATORS VISIT THE JAN VAN EYCK

ART’S BIRTHDAY 2005: PERMANENT CREATION DREAMING IN THE PLURAL Op 17 januari nodigde Nikolaus Gansterer (onderzoeker Op 29 november gaf Jan Verwoert (criticus, DE) de lezing afdeling Beeldende Kunst) de onderzoekers van de Jan Dreaming in the Plural. Calling up Ghosts and Sharing van Eyck uit om deel te nemen aan de wereldwijde Art’s Secrets. On Artistic Modes of Collective Address over Birthday feestelijkheden. Hij vroeg hen acteerinstructies manieren van artistiek samenwerken en het discours van te verzinnen die later op de avond voor microperformances collectiviteit. Verwoert gaf voorbeelden van kunstpraktijken werden gebruikt. die het idee van collectiviteit incorporeren zonder specifieke Op 17 januari vierde de kunst haar 1.000.042ste verjaar- gemeenschappen voor ogen te hebben. Via welke methoden dag. In 1963 beweerde Robert Filliou, Frans Fluxus-kunste- kunnen kritische kunstpraktijken in het meervoud spreken naar, dat de kunst een miljoen jaar oud was. Haar geboorte en dromen? Hij bekeek alternatieve manieren waarmee was niet bepaald spectaculair: iemand liet een droge spons kunstenaars zich tot het publiek richten – via terughoudend- in een emmer water vallen. Filliou stelde voor om 17 januari heid of via toespelingen en geheimzinnigheid. internationaal uit te roepen tot de geboortedag van de kunst en er een feestdag van te maken. JAPANESE CURATORS VISIT THE JAN VAN EYCK De voorbije jaren hebben kunstenaars uit hele wereld op Op 24 september brachten Japanse curators een bezoek die dag feestjes georganiseerd en cadeautjes uitgewisseld – aan de Jan van Eyck. Onderzoekers van de afdeling meestal via snail mail, telefoon, radio en het internet. Beeldende Kunst stelden recent werk tentoon in de galerie- Het motto dit jaar was permanente creatie. Verschillende ruimte: Geoffrey Garrison, The Cut; Will Kwan, Canaries; projecten maakten deel uit van een netwerk dat Baden- Lene Markusen, Sketch (for Mennesket); Charlotte Moth, Baden verbond met Berlijn, Boedapest, Londen, Maastricht, Balloon Party; Falke Pisano, Plan for a Lecture on the Madrid, Melbourne, Moskou, Praag, Stockholm, Tokio Development of a Situation; Inga Zimprich, installatie. en Vancouver. Het team van het project Meta Haven: Sealand Identity Project gaf een presentatie. Het team doet onderzoek naar nationale en territoriale identiteit, iconografie en beeldvorming. De grafische ontwerpen van Meta Haven nemen vaak de vorm aan van modellen. Centraal in het onderzoek staan ideeën over de toekomst van ontwerpen; essays schrijven en symposia organiseren zijn even belangrijk als het eigenlijke ontwerpen. Stéphanie Benzanquen (onderzoeker afdeling Theorie) richtte zich in haar lezing Cultural Representations of Genocide and Mass Murder op representaties van genocide en massamoord in film, documentaires en tentoonstellingen. Benzanquen documenteert, visualiseert en schetst de context van representaties van massaal geweld in cultuur, herinneringen, het nieuws, wetenschappelijke essays, maar ook in gerechtelijke processen en humanitaire interventies. Geoffrey Garrison gaf een uiteenzetting over de voo- Permanent Creation rbereidingen op en werkmethoden van zijn film The Cut; Garrison schreef een script gebaseerd op de film Freud CHARDIN AND THE TEXT OF STILL LIFE the Secret Passion (1961). Op 25 maart gaf Norman Bryson (adviserend onderzoeker Lene Markusen vertoonde haar film Grad over het sovjet- afdeling Theorie) een seminar over Chardin and the Text of verleden en hoe de Russische samenleving eraan terug- Still Life, waarin het genre van het stilleven werd bestudeerd. denkt. Een ekskurszavoda, een traditionele sovjetgids, Dit genre heeft nooit een hoge positie ingenomen in de stelt de hoofdpersonages voor: een dame die in 1958 hiërarchie van genres. Er is weinig kritisch onderzoek naar als meisje naar Moskou trok om haar dromen waar te gevoerd en op veel vragen is nooit een afdoend antwoord maken; drie mannen die hun brood verdienen door als geformuleerd. Wat is de betekenis van stillevens? Wat roepen historische personages te poseren; een oude vrouw en ze op? Wat is de reikwijdte en het effect van stillevens op haar volwassen dochter die duidelijk getekend zijn door cultureel, affectief en poëtisch vlak? Bryson besloot om zijn het verleden. Door het sovjetverleden te reconstrueren aandacht te richten op Chardin en tegelijkertijd de ruimere komen verschil-lende en vaak tegenstrijdige opinies en geschiedenis van het genre niet uit het oog te verliezen. perspectieven aan bod. In dit niet-lineaire verhaal lopen tijd en ruimte niet synchroon.

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 143 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN VISUELE CULTUUR JAPANESE CURATORS VISIT THE JAN VAN EYCK VISUELE CULTUUR STEPPING OUT MOTION PATH SERENDIPITY STEPPING OUT

Stefanie Seibold (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst) organiseerde de performance I Am Not Half the Man I Used to Be. Daarbij maakte ze gebruik van ‘documentaire’ elementen uit de filmklassieker The Killing of Sister George. De performance onderzocht aspecten van de (starende) blik en hoe hiërarchieën tot stand komen en hoe de ‘andere’ This is Planet Earth, Adriaan Mellegers A4 Magazine, Inga Zimprich wordt gecreëerd. Tara Casey was de performer. Zuzana Lapitková (onderzoeker afdeling Ontwerpen) vertelde over Jeanne van Eyck, een evenement dat ze organiseerde in de Maastrichtse stadskern. Jeanne van Eyck, een reuzenfiguur die de academie voorstelt, werd aan het publiek voorgesteld tijdens de manifestatie Motion Path Trichtlinnburg. Het project was ingebed in ruimer onderzoek naar publieke evenementen en festivals. SERENDIPITY Yolande Harris (onderzoeker afdeling Theorie) toonde een Op 10 mei toonde Jeppe Hein (beeldend kunstenaar, DK) installatie met video, geluid en lichtsensoren. Door met even- zijn sculpturen en interactieve ruimtelijke installaties die actief wicht en desoriëntatie te spelen via licht en klank toonde ‘werken’ met de manier waarop de bezoeker de ruimte Orbiting vormen van navigeren in een virtuele omgeving. ervaart. Hein zet een interactie op tussen zijn werk, de toe- In de bibliotheek werden de boeken tentoongesteld die schouwer en de ruimte en verwacht van de toeschouwer (adviserend) onderzoekers sinds 2000 aan de Jan van Eyck emotionele (eerder dan theoretische) betrokkenheid. Heins gemaakt hebben. Ook een selectie van recent drukwerk werk strookt niet met de fenomenologische interpretaties van ontworpen door onderzoekers – posters, kaarten, brochures het minimalisme, waarbij de kijker alleen op een abstracte Casa poporului – scenarios for a dialogue, Vinca Kruk Be not afraid to break those flowers, Alevtina Kakhidze – werd getoond. manier met het werk omgaat. Hein leeft zich uit met de gave om toevallig waardevolle dingen te ontdekken.

Serendipity

STEPPING OUT. Dish-cloths, Paul Hendrikse Prototype for Travelogue, Charlotte Moth AN INVITATION TO DO SOMETHING NEW De tentoonstelling Stepping Out. An Invitation To Do Japanese curators visit the Jan van Eyck Something New met werk van onderzoekers Armando Andrade Tudela, Kasper Andreasen, Nikolaus Gansterer, MOTION PATH Geoffrey Garrison, Yolande Harris & Bert Bongers, Paul Op 6 september gaven Graham Ellard en Stephen Johnstone Hendrikse, Alevtina Kakhidze, Johanna Kirsch, Vinca Kruk, (kunstenaars, GB) een overzicht van hun video-installaties, Lene Markusen, Adriaan Mellegers, Charlotte Moth, Falke die architectuur en film combineren, in Motion Path. Pisano, Stefanie Seibold, Saliou Traoré en Inga Zimprich Architecture and the Moving Image. Motion Path, hun meest liep van 28 november tot 12 december. Stepping Out was recente project, toont de interrelaties tussen de structuur en geen conventionele tentoonstelling, want er was geen de dynamica van architectonische ruimte en het bewegend curator aangesteld die werken selecteerde en een indeling beeld. Daarbij ligt de klemtoon op omkadering en beweging, maakte. Uitgangspunt was het idee van de kunstinstelling het bewegende gezichtspunt, parallax en de veranderende als een ‘container’: de werken in de galerieruimte hadden verhoudingen tussen perspectieven, leegte, driedimensionale gemeen dat ze gegenereerd waren uit onderzoek en pro- lichamen en aperturen. ductie aan de Jan van Eyck. When you eat you are the king, Tina Clausmeyer Stepping Out, overzicht 144 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 145 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN VISUELE CULTUUR STEPPING OUT VISUELE CULTUUR STEPPING OUT

All die dinge die wir brauchen, Nikolaus Gansterer 146 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 147 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN VISUELE CULTUUR STEPPING OUT VISUELE CULTUUR STEPPING OUT

The route book spine, Kasper Andreasen 148 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 149 ...... ONDERZOEKSPROJECTEN ...... ONDERZOEKSPROJECTEN VISUELE CULTUUR STEPPING OUT VISUELE CULTUUR THE PRACTICE OF DRAWING VISIBILITY

THE PRACTICE OF DRAWING Op 11 februari werd Norman Brysons (adviserend onderzoeker afdeling Theorie) seminar The Practice of Drawing gehouden. Het seminar behandelde een aspect dat vaak over het hoofd wordt gezien: er bestaat geen traditie van commentaar leveren op of esthetisch onderzoek naar de praktijk van het tekenen – in tegenstelling tot die van geschiedkundige tekeningen, landschaptekenen of portret- kunst. Veel academies van beeldende kunst hebben tekenen lang geleden uit hun curriculum geschrapt. Tekenen lijkt op sterven na dood; het is in elk geval ondergewaardeerd. Toch verdient het theoretische beschouwing. Tekenen is toch het medium dat het dichtst aansluit op artistiek denken, inspiratie en waarneming. Stoelt deze bewering op feiten? Welke andere beweringen kunnen worden gemaakt?

VISIBILITY Op 24 maart gaf Kathleen Rahn (kunsthistoricus en curator bij het Kunstverein für die Rheinlande und Westfalen in Düsseldorf, DE) een uiteenzetting over projecten en tentoonstellingen die ze heeft gerealiseerd. Belangrijk daarbij was de verhouding tussen projecten van kunstinstellingen en musea en onafhankelijke projecten en kunstenaarsruimten. Op 8 maart gaf Hans Scheirl (freelance filmmaker, performer en kunstenaar, AT) een presentatie en een satirische performance: The Earth Is Pregnant With Art. Scheirl is lid van Cyborg, een Londense groep van progressieve transgender mannen, en is erg geïnteresseerd in transformatie. In zijn film Dandy Dust (1998) reist een cyborg met gespleten persoonlijkheid en fluïde gender door de tijd om de strijd aan te gaan met een genealogisch geobsedeerde supermoeder. De inspiratie voor de film haalde Scheirl bij live-action strips uit Hong Kong en Japan, bij bloederige horrorfilms, queer underground, feministisch Weens Aktionism. Dandy Dust is een transgender noize/scifi/komische horrorfilm. In zijn schilderijen, installaties en films werkt Scheirl met taalspelletjes, performance en perversie, met transgendering, lichamen, lichaamsonderdelen en -extensies en afgedankt materiaal – dingen waar je een cyborg mee maakt. Op 28 november toonde Cherry Smyth (criticus, curator, dichter, IE) videomateriaal met als thema seksuele en raciale identiteit. Volgens Smyth ruimen belerende en directe visuele strategieën langzaamaan baan voor een meer tastende, subtiele en indirecte aanpak. Ze besprak werk en Phil Collins, Mark Raidpere, Steve McQueen, Grace Ndiritu, Ann Course en Vanda Playford.

Stepping Out, overzicht

150 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 151

...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ADVISERENDE ONDERZOEKERS AFDELING BEELDENDE KUNST

KOEN BRAMS ORLA BARRY AGLAIA KONRAD 1964, België 1969, Ierland 1960, Oostenrijk

Projecten In het werk van Orla Barry staat taal centraal, Voor haar onderzoek naar hedendaagse stede- • On the Television Work of Jef Cornelis. zowel geschreven als gesproken; haar werk is lijkheid reist Aglaia Konrad naar metropolen dan ook uitgesproken poëtisch en lyrisch. Het en bezoekt ze stedelijke agglomeraties. Via foto- Publicaties ritme van het idioom en het narratieve sociolect grafie en video probeert ze de eindeloze veelheid • De mythologisering van de Belgische kunst waar Barry uit put, roept de typografie, het van tijd zoals die zich in de stad manifesteert te of hoe de Vlaamse kunst Belgisch werd… klimaat en de literaire traditie van haar geboor- vatten. Ze legt de structurele uitbreiding van de In: De Witte Raaf, 113 (suppl.), pp. 1-12. teland Ierland op. Haar fotografisch werk, stad vast, zijn eigenschappen en leefstructuren. • Een gesprek met Guillaume Bijl, deel 2. video’s, performances, teksten en geluids- Over de jaren heen heeft ze een archief aange- In: De Witte Raaf, 113, pp. 9 -15. installaties zoeken naar het snijpunt van mythe, legd waar ze uit put voor haar installaties en • Le double secret – het dubbele geheim. herinnering en de robuuste en sensuele realiteit. publicaties. Op het niveau van presentatie is Interview met Jef Cornelis over ‘The Music Barry creëert een eigen fictie met verschillende Konrad geïnteresseerd in ruimte, meer bepaald Box’, ‘Les Vacances de Monsieur Mag., Een ‘ikken’ die inzicht bieden in de meervoudige de expositieruimte, en hoe die zich verhoudt tot Weekend met Meneer Magritte (Zaterdag en en dynamische aard van identiteit. Haar vrouwe- de buitenwereld. Ze gebruikt ramen en ingangen Zondag)’. In: De Witte Raaf, 118, pp. 23 - 24. lijke personae maken haar feminisme prettig, en andere openingen en ‘monteert’ ze op een subtiel en ad rem. bepaalde manier. Deze ‘montages’ zijn pogin- Modereren gen, tijdelijke stills, die ze liever geen vaste struc- • On the Television Work of Jef Cornelis. Tentoonstellingen tuur geeft. In haar publicaties stelt Konrad de rol (september - december). Maastricht, • Portable Stones. (25 november 2005 - van (representatief) drukwerk in vraag. NL: Jan van Eyck Academie. 29 januari 2006). Londen, GB: Camden • Lili Dujourie (1990). (4 april). Met Jacques Arts Centre. Tentoonstellingen Charlier, Lili Dujourie, John Murphy & • ...Mixing with the Sound of a Fountain. • First Shenzhen Biennial of Urbanism and Dirk Pültau. Maastricht, NL: Jan van Eyck (10 september - 9 oktober). Amsterdam, NL: Architecture. (december 2005 - maart 2006). Academie. W139. Shenzhen, CN. • Chemins. (25 augustus - 25 september). • Iconocity. (13 oktober -18 december). Luik, BE: Nadja Vilenne Galerie. Antwerpen, BE: DeSingel. • Encontro com Arte. (20 - 23 juni). • 14ème Festival international des artistes de rue Sao Paolo, BR. (Tent. cat.). de Vevey. (25 - 27 augustus). Vevey, CH. • Brussels South Airport. (20 mei - 30 juni). • Avenirs de villes/Future for cities. In: Nancy Wenen, AT: Galerie Krinzinger. (Tent. cat.). 2005. Le temps des Lumières. (7 mei - • Portable Stones. (5 februari - 24 april). 22 augustus). Nancy, FR: Site Alstom. Gent, BE: Stedelijk Museum voor Actuele • Her City. (29 april -18 juni). Keulen, DE: Kunst (S.M.A.K.). Frehrking Wiesehöfer. • Landscapes. Porto, PT: Gallery Brando-Graca. Publicaties Films/video’s • Amicalement vôtre. Tourcoing, FR: Musée des • Portable Stones. Video, kleur, geluid, 62’. Beaux-Arts. Brussel, BE: Argos. • Iconocity. Antwerpen, BE: DeSingel; Keulen, DE: Walther König. Film/videovertoningen • Le journal de l’exposition ‘Avenirs de • Portable Stones. In: Argosfestival: Belgian villes/Future for cities’. In: Nancy 2005. Focus. (14- 21 oktober). Brussel, BE: Argos. Le temps des Lumières. Nancy, FR: Alstom. • Wideawake. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Recensies Academie. • Dries Vande Velde. Aglaia Konrad. Iconocity. In: De Witte Raaf, 118, p. 31. Publicaties • Amicalement vôtre. Tourcoing, FR: Musée des Beaux-Arts. • Severin Dünser (Red.). Brussels South Airport. Wenen, AT: Krinzinger Projekte. • David Barro & Paulo Reis (Red.). Razão e Sensibilidade. In: Encontro com Arte 2005. Sao Paulo, PT. • Portable Stones. Gent, BE: Stedelijk Museum voor Actuele Kunst (S.M.A.K.).

Recensies • Bruce Haines. Orla Barry, Portable Stones. In: Kunst nu. Februari, pp. 20 - 25.

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 155 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ADVISERENDE ONDERZOEKERS AFDELING BEELDENDE KUNST ONDERZOEKERS AFDELING BEELDENDE KUNST

JOHN MURPHY HINRICH SACHS & Inge Hinterwaldner. Basel, CH: Kunsthalle. In: BMW. The 9th Baltic Triennial of International ARMANDO ANDRADE TUDELA PEGGY BUTH 1945, Groot-Brittannië 1962, Duitsland • Designing Truth. (24 november). Rotterdam, Art. Met Jochen Schmith. Vilnius, LT: 01.01.2004 – 31.12.2005 01.01.2004 – 31.12.2005 NL: Piet Zwart Instituut. Contemporary Art Centre (CAC). 1975, Peru 1969, Duitsland In zijn werk van het laatste decennium denkt Hinrich Sachs is kunstenaar en schrijver. Hij • Designing Truth. (13 september). Met Ansgar • Kami, Cookie-monster, Bert und Ernie (all John Murphy na over het concept tentoonstel- gaat kritisch om met communicatieve en cultu- Philippsen. Maastricht, NL: Jan van Eyck together now). (25 juni). In: Relocated Armando Andrade Tudela zoekt naar manieren Peggy Buth werkt met verschillende media, ling. Een tentoonstelling is eigenlijk een reis- rele structuren en schema’s. Hij test cultureel Academie. Identities II. Amsterdam, NL: Public Space With om betekenisverschuivingen weer te geven in waarbij ze vormen transformeert en ze opnieuw route, maar dan een route die ontmoetingen materiaal, werkt het uit, transfereert het en • Designing Truth. (14 mei). Met Ansgar A Roof (PSWAR). vertogen over geschiedenis, architectuur en met elkaar in verband brengt. Haar werk is in mogelijk maakt – zoals Gilles Deleuze beweert bedenkt choreograﬁeën, nieuwe vormen en Philippsen. Utrecht, NL: CASCO. • Kultur besitzen. Aktuelle kulturelle Produktion idiomatische parafernalia. Hij bestudeert de een constante staat van ontwikkeling en legt in Abécédaire –, een ontmoeting met de andere. formats. Het werkterrein van Sachs beperkt zich und der Transfer kulturellen Erbes. (21 mei) verschuivende betekenis van tekens en symbolen de nadruk op de relatie tussen gelijkheid tussen Volgens John Murphy is een tentoonstelling- niet tot de kunstwereld; hij werkt ook met archi- Publicaties In: 10 International Design Conference TYPO en geeft ze nieuwe waarden en betekenissen – en de waarde van concepten of producties. ruimte een speciale plaats die opgebouwd is tecten, tentoonstellingsontwerpers en uitgevers. • The BMW book. In: The black box. Vilnius, LT: Berlin 2005. Georganiseerd door fontshop. op die manier kunnen ze ons helpen om onze Wat volgt is een ‘contraverhaal’; de objecten uit tussenruimten, uit pauzes. In die ruimte staan Contemporary Art Centre (CAC). Berlin, DE: Haus der Kulturen der Welt. directe omgeving en historische achtergrond die op die manier ontstaan transformeren voort- kunstwerken naast elkaar en kunnen ze hun Projecten • Hinrich Sachs (Red.). Trichtlinnburg. An urban • Trichtlinnburg. (12 mei). In: Authoring the City beter te begrijpen. Centrale concepten in durend en krijgen telkens een nieuwe invulling. eigen verhaal en geschiedenis samenstellen. • Trichtlinnburg. affair. Met Hildegund Amanshauser & Mare at ABKM. Georganiseerd door Academie Andrade Tudela’s werk zijn dialoog en uitwisse- Het is een plaats van eindeloos terugkeren en Pedanik. Maastricht, NL: Jan van Eyck Beeldende Kunsten Maastricht & Jan van Eyck ling, strategieën om onbekende informatie om Tentoonstellingen opnieuw beginnen; kunstwerken hebben er Samenstelling projecten en activiteiten Academie. Academie. Maastricht, NL: Academie te zetten in ‘echte’ databanken en alternatieve • Untitled Excerpts. (16 december 2005 - geen vastliggende betekenis, maar worden • Favourite Videos (from the Collection of the • [Untitled]. In: The Need to Document, pp. 233 Beeldende Kunsten. manieren om informatie fluïde te houden. 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja telkens opnieuw gelezen en geïnterpreteerd. Kunstmuseum and Others) (14 december). - 236. Zürich, CH: JRP/Ringier, Kunsthaus • Abidjan. Ein Arbeitsbericht. (19 januari) In: Vilenne. (Tent. cat.). Basel, CH: Museum für Gegenwartskunst. Baselland, Halle für Kunst. Kulturaustausch. Komplikationen mit dem Tentoonstellingen • Freezer. (29 november 2005 -14 januari Tentoonstellingen • Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair. • Holiday from the Self. In: Looking, encounte- Fremden, Interdisziplinäre Ringvorlesung. • Untitled Excerpts. (16 december 2005 - 2006). Londen, GB: Archeus Galerie. • John Murphy. Up or Down, It’s All the Same: (27 mei - 5 juni). In de publieke ruimte van ring, staging, pp. 83 - 94. Frankfurt am Main, Luzern, CH: Hochschule für Gestaltung und 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja • Peggy Buth & Dirk Scheidt. (3 - 24 september). in Gent or Venice. (8 oktober - 20 november). Maastricht. Maastricht, NL: Jan van Eyck DE: Revolver; Rotterdam, NL: Piet Zwart Kunst Vilenne. (Tent. cat.). Berlijn, DE: Galerie Amerika. Gent, BE: Het Kabinet. Academie. Instituut. • Multiplicity # 4. Hinrich Sachs & Ansgar • Torino Triennale Tremusei. T1, the Pantagruel • Peggy Buth & Carina Randløv. (26 augustus - • ... Mirror. (1- 22 april). Edinburg, GB: • In the Studio: Claudia and Julia Müller in Philippsen. (16 januari). With Ansgar Syndrome. (11 november 2005 -19 maart 24 september). Leipzig, DE: ASPN Galerie. Sleeper (Reiach & Hall). Tentoonstellingen conversation with Hinrich Sachs. In: Looking, Philippsen. Utrecht, NL: CASCO. 2006). Turijn, IT. (Tent. cat.). • A1. (19 maart - 9 april). Berlijn, DE: Galerie • Cantos. (15 januari -10 april). Luxemburg, LU: • Wer Visionen hat soll zum Arzt gehen. 25 Jahre encountering, staging, pp. 61- 67. Frankfurt • Untitled (All my Curly Friends). In: Opening • All My Friends Are Vampires. (29 november Amerika. Casino Luxembourg, Forum d’art GAK. (20 november - 4 december). Bremen, am Main, DE: Revolver: Rotterdam, NL: Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, 2005 - 7 januari 2006). Met Claudia de contemporain. DE: Gesellschaft für Actuelle Aktuelle Kunst Piet Zwart Instituut. NL: Jan van Eyck Academie. Cleen. Maastricht, NL: Traders Pop Gallery. Lezingen/presentaties (GAK). • Kami, Cookie-monster, Bert und Ernie (all • Farsites. Urban Crisis and Domestic Symptoms • Shifting the Red Carpet. In: Opening Week th Recensies • BMW (Black Market Worlds). The 9 Baltic together now). In: Relocated Identities. Part II. in Recent Contemporary Art. In: inSite_05. 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: • Joe Norman. (25 november). From Triennial of International Art. (23 september - Amsterdam, NL: Public Space With A Roof (27 augustus -13 november). San Diego, Jan van Eyck Academie. Scrapbooks to Star Music. Winter at the Ikon 20 november). Londen, GB: Institute of (PSWAR). US: San Diego Museum of Art; Tijuana, MX: Gallery. [review]. 24 Hour Museum. Contemporary Art (ICA); Vilnius, LT: Centro Cultural Tijuana. Gepubliceerd op: 4hourmuseum.org.uk/ Contemporary Art Centre (CAC). (Tent. Cat). Recensies • Tropical Abstraction. (10 juli - 21 augustus). exh_gfx_en/ART25003.html> • 33,5 Baltic Triennial. (1- 2 oktober). Londen, • Helga Meister. (15 oktober). Weltkulturerbe Amsterdam, NL: Stedelijk Museum CS. GB: Institute of Contemporary Art (ICA). auf dem Ceci-Hof. Westdeutsche Zeitung. Lezingen/presentaties • Very Early Pictures. (6 september - 30 oktober). • Els Fiers. Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Publicaties • Lili Dujourie (1990). (4 april). Met Koen Brams, Glenside, US: Arcadia University Art Gallery. Affair. In: Metropolis M, 4, p. 88. • Tropical Abstraction. In: Nieuwsbrief Stedelijk Jacques Charlier, Lili Dujourie & Dirk Pültau. • Very Early Pictures. (26 mei - 23 juli). Los • Nadja Lutz. (19 maart). Felder zwischen Fiktion Museum Buro Amsterdam, p. 87. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Angeles, US: Luckman Fine Art Complex, und Realität. Basellandschaftliche Zeitung. • And Things Throw Light on Things. In: Opening California State University. • Karen Gerig. (23 maart). Die Famile als Recensies Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: • Can Buildings Curate? (29 april - 27 mei). Kartonbox. Basler Zeitung Kulturmagazin. • Roos Gortzak. Armando Andrade Tuleda. Jan van Eyck Academie. Met Barnaby Drabble. Londen, GB: The AA • Ina Maenhout (11 maart). Pause auf der [review]. Metropolis M, 3, pp. 76 & 85. School of ArchitectureAA Gallery . Osterinsel. Rheinische Post. • Mark Godfrey. Image Structure. In: Artforum, Discussies/debatten • Fuera de la Orbita [Out of Orbit]. In: februari 2005, pp. 146 -153. • The Xerox Book (1968). (21 november). Met International Conference of Independent Art Lezingen/presentaties/evenementen Seth Siegelaub, Jack Wendler. Maastricht, NL: Spaces (E.i.E.i). (25 maart - 25 april). Met • Trichtlinnburg. An Urban Affair. Lezingen/presentaties Jan van Eyck Academie. Planet 22. Valparaíso, CL. Boekpresentatie. (8 december). Met Simon • [Untitled]. (11 mei). Maastricht, NL: Jan van • [Untitled]. (24 oktober). Met Jonathan Watkins. • The Need to Document. (19 maart -1 mei). Sheik. Amsterdam, NL: Stedelijk Museum. Eyck Academie. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Georganiseerd door Halle für Kunst, • Trichtlinnburg. An Urban Affair. Boekpresentatie • LIMA Group. In: Opening Week 2005. Kunsthaus Baselland & Tranzit. Muttenz/Basel, (7 december). Met Andres Kurg. Maastricht, (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck CH: Kunsthaus Baselland. NL: Marres. Academie. • Bildmonopole [Image Monopolies]. • Transa at Closing Time. In: Opening Week Films/video’s (2 december). In: Private Investigations. 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: • Designing Truth. (Video, kleur, geluid, 30 min.). Met de vertoning van de ﬁlm Designing Truth. Jan van Eyck Academie. In opdracht van en geproduceerd door Innsbruck, AT: Künstlerhaus Büchsenhausen. CASCO, co-productie door Jan van Eyck • Reisen als Metapher der Academie. Produktionsbedingungen? (22 november). Hamburg, DE: BLAU, Zimmer für Kunst und Vertoningen andere. • Designing Truth. (15 december). • Die Zukunft der Baskischen ‘Euskara’ Schriften Georganiseerd door Simon Starling. Frankfurt ist weiterhin offen. Über Typographie, Main, DE: Städelschule. Stadtentwicklung und Speculation. (16 • Designing Truth. (13 december). Gevolgd door november). Düsseldorf, DE: stadtraum.org. een rondetafeldiscussie met Ansgar Philippsen • Gala Night of the Cannibals. (11 november).

156 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 157 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ONDERZOEKERS AFDELING BEELDENDE KUNST ONDERZOEKERS AFDELING BEELDENDE KUNST

NIKOLAUS GANSTERER New York, US: Austrian Cultural Forum. GEOFFREY GARRISON NATASCHA HAGENBEEK PAUL HENDRIKSE WILLEM VAN DER HULST 01.01.2005 – 31.12.2006 • The Importance of Abstraction is Relative. 01.01.2004 – 31.12.2005 01.01.2004 – 31.12.2005 01.01.2005 – 31.12.2006 01.01.2005 – 31.08.2005 1974, Oostenrijk (10 mei). In: Paradox. Met Falke Pisano, 1978, Verenigde Staten 1970, Nederland 1977, Nederland 1976, Nederland Utrecht, NL: Expodium. Wanneer we gedachten vormen en informatie • Superrouter II. (4 maart). In: Generator 24. Het uitgangspunt van Geoffrey Garrisons onder- Voor alles is Natascha Hagenbeek op zoek naar Het onderzoek van Paul Hendrikse richt zich op Willem van de Hulst stelt zich tot doel de para- ontvangen, gaat ons brein aan het vertalen en Met het Institut für transakustische Forschung. zoek is de film Freud: The Secret Passion, geba- authenticiteit; ze bestudeert codes, gedragingen de notie van ontsnappen: hoe kan een mens zich doxen te bestuderen en te simplificeren die verbinden. Wanneer we een beeld vormen van Wenen, AT: Konzerthaus Wien. seerd op het leven van Sigmund Freud. Garrison en vrijheid in identiteit. Ze heeft een aantal onttrekken aan systemen, aan manieren van deel uitmaken van de textuur van de huidige onze eigen identiteit, zijn herinneren en vergeten • Translecture. In: Opening Week 2005. ging op zoek naar en bestudeerde een heleboel onderzoekslijnen uitgezet en de resultaten daar- ordenen, aan codes – zowel sociaal als mentaal. samenleving, die het grootste belang hecht van cruciaal belang. In zijn werk onderzoekt (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck materiaal dat weggelaten werd uit de film, dat van stopt ze in een archief dat de basis vormt Hendrikse ensceneert en creëert omstandigheden aan vrijheid, keuzemogelijkheden en indivi- Nikolaus Gansterer hoe vertaling en transfer Academie. werd geschrapt, vergeten en verdrukt. Hij com- voor projecten, performances en/of producties. die tot een evenement kunnen leiden; dit zijn dan dualiteit. Hoe gaan we om met morele vraag- precies werken. Van belang daarbij zijn ook poneerde dan zelf een verhaal waarin fictie, Tegenwoordig verzamelt Hagenbeek mensen ‘tussenmomenten’ die niet belangrijk of opvallend stukken en met de zwakte van het individu? de antoniemen analoog vs. digitaal, binnen vs. Uitzendingen herinnering en geschiedenis centraal staan – rondom zich die ze ‘collaborateurs’ noemt. Met hoeven te zijn. Hendrikse bedt deze momenten in Als je iets reduceert tot zijn meest eenvoudige buiten, verbeelding vs. realiteit, script vs. taal. • Dots and Lines. In: Cut and Splice. (13 mei - rekening houdend met alle complexe elementen Chris doet ze onderzoek naar eetbare planten een niet alledaagse context in, waardoor de tijd niveau, wat blijft er dan over? Via tekeningen, installaties en ‘geluidwerken’ 11 juni). Georganiseerd door BBC Radio 3 & die eigen zijn aan communicatie en vertaling. en de natuur; met Simon onderzoekt ze de en het gebeuren verschillende interpretaties brengt Gansterer de realiteit in kaart. Hij onder- Sonic Arts Network. Londen, GB: Barbican. Garrison schreef een beknopt filmscript dat de wereld van het parfum en beeldvorming; met krijgen. Door de nadruk die ze krijgen, worden zoekt en reconstrueert culturele communicatie- • Art’s Birthday 2005: Permanent Creation. titel The Cut kreeg en verfilmde het. Rachne deelt Hagenbeek een interesse in de deze momenten betekenisvol. De werken die processen en sociale netwerken en de represen- (16 januari). Met het Institut für transakustische natuur, in voorhistorische tijden en archeologie. Hendrikse maakt, zijn eigenlijk voorstellen die je tatie ervan en bestudeert de diagrammatische Forschung. Wenen, AT: Ö1Kunstradio. Tentoonstellingen Collaborateur Pim deed onderzoek naar toelaten om systemen te omzeilen en gangbare kijk binnen wetenschap en theorie. Hij is op • Untitled Excerpts. (16 december 2005 - geometrie en verwante wetenschap voor hij ideeën te ondermijnen; ze creëren een ruimere zoek naar een model dat een correlatie aangaat Concerten 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja uit Hagenbeeks leven verdween. context, openingen. met onze complexe leefwereld – een dergelijk • The Vegetable Orchestra. (23 - 25 december). Vilenne. (Tent. cat.). model zou bestaan uit coördinaten van tijd, Shanghai, CN: The Shanghai Theatre Centre. • Stepping Out. An Invitation to Do Something Tentoonstellingen Tentoonstellingen herinnering en microklimaten. Gansterer bestu- • The Vegetable Orchestra. (27 & 28 oktober) New. (28 november -12 december). • Untitled Excerpts. (16 december 2005 - • Stepping Out. An Invitation to Do Something deert de correlatie tussen dingen en gaat op In: RomaEuropafestival, Rome, IT: Teatro Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja New. (28 november -12 december). Maastricht, zoek naar de overlapping tussen wetenschap Palladium. • New Work by Fine Art Researchers. In: Vilenne. (Tent. cat.). NL: Jan van Eyck Academie. en hedendaagse kunst, het punt waarop ze • The Vegetable Orchestra. (3 september). Japanese Curators Visit the Jan van Eyck. • Op TV. In: OpTrek. (3 juli - 31 december). • Soundscape. In: Klapstuk 12. (20 oktober - beide een studie van het zijn worden. In: Fresh and Wild Festival Fringe. Bristol, GB: (24 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Den Haag, NL. 25 november). Leuven, BE: Stuk expozaal. The Victoria Rooms. Academie. Tentoonstellingen • The Vegetable Orchestra. (16 juni). In: Sonar Acties/performances Acties/performances • Stepping Out. An Invitation to Do Something Festival. Barcelona, ES: Escenario Hall. Acties/performances • The Daily Invisible. (23 september). In: Black • Blind Date. In: Stuk. (20 okt - 25 nov). Met New. (28 november -12 december). • The Vegetable Orchestra. (23 april). Moskou, • Lecture. In: Opening Week 2005. (10 -14 Market Worlds. The 9th Baltic Triennial of Martin Nachbar. Leuven, BE: Stuk expozaal. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. RU: DOM Art Centre. januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck International Art. Vilnius, LT: Contemporary • Architecture of Interaction. (4 -11 november). • The Vegetable Orchestra: Belgiumtour. Academie. Art Centre (CAC). Film/videovertoningen Amsterdam, NL: De Veemvloer. (31 maart - 6 april). Met Concerten in Lokeren, • ‘17:21-17:49‘. (17 september). In: International • Architecture of Interaction. (31 oktober - 3 Maaseik, Leopoldsburg, Bierbeek, Kortrijk en Festivals/evenementen Publicaties Exhibitionist. (kleur, 5 min., 2002). Londen, GB: november) Londen, GB: Chisenhale Gallery. Roeselare. • Trichtlinnburg Regional Specialty. In: • The BMW Book. In: The Black Box. Vilnius, Curzon Soho. • For and From. An Exhibition of Drawings by 50 • Kontrapunkte IV. (26 maart). In: Osterfestspiele Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair. LT: Contemporary Art Centre (CAC). • Dust/birds, Warpzone & 17:21-17:49. Artists. (29 oktober - 4 december). Folkestone, Salzburg 2005. Met het Vegetable Orchestra. (27 mei - 5 juni). Maastricht, NL: • Bijdragen aan Thisisnotparis. A Fashion In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). GB: Metropole Galleries. Salzburg, CH. Jan van Eyck Academie. Reader. Onderdeel van de mode biënnale Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Zero Bending. (11- 29 oktober). Met het Institut • The Vegetable Orchestra. (9 maart). In: Al ‘Are Clothes Modern?’. Arnhem, NL. für transakustische Forschung. Ljubljana, SI: Bustan Festival. Beiroet, LB: Crystal Garden. Seminars/workshops Festivals/evenementen P74 Gallery. • Co-respondent in The Spectre of the Avant- Lezingen/presentaties • Jan van Eyck Academie Film Programme. • Profiler. (6 oktober - 26 november). Wenen, AT: Festivals/evenementen Garde. Avant-Garde, Film and Propaganda. • Let Me Entertain You. In: Opening Week 2005. In: Kunsttour 2005. (21- 22 mei). Maastricht, Kunst Raum NOE. • Re: Sound of Music - Part 1 (2005). (15 maart). Maastricht, NL: Jan van Eyck (10 -14 januari). Maastricht, NL: NL: Lumière Cinema. • Ways In / Ways Out. (30 september - 5 novem- Filmscreening. In: Trichtlinnburg Maastricht. Academie. Jan van Eyck Academie. ber 2005). Horn, AT: Kunstverein Horn. An Urban Affair (27 mei - 5 juni). Maastricht, Lezingen/presentaties • Skylab5. (23 september 2005 -12 maart NL: Jan van Eyck Academie. • On Resonance. (17 november). Den Haag, NL: 2006). Wenen, AT: ZOOM. • Jan van Eyck Academie Film Programme. Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten. • Lebt und arbeitet in Wien II. (14 mei - In: Kunsttour 2005. (21- 22 mei). Maastricht, • Vehicle. In: Opening Week 2005. (10 - 4 september). Wenen, AT: Kunsthalle. NL: Lumière Cinema. 14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck • Spaciously. Wszystko zalezy od punktu Academie. widzenia [Alles hängt vom Standpunkt ab / Multimedia It All Depends on Where You Stand]. (21 maart • Architecture of Interaction. Recensies - 20 april). Warschau, PL: Austrian Cultural Gepubliceerd: 31 maart, op: • Jeroen Laureyns. (5 november). Kunst met licht- Forum. ste materiaal. [recensie van One by One (part • Update. (27 januari - 3 april). Wenen, AT: 1).]. In: De Tijd. Künstlerhaus Wien. Ontwerpen • Luk Lambrecht. (5 november). Stilleven met • Art’s Birthday 2005: Permanent Creation. neonlamp. [recensie van One by One (part 1). Acties/performances ((ansicht)kaarten). In: De Morgen. • 88. (17 december). Met Katharina Klement & • Cut and Splice. (poster). • Anne-Marie Poels. (27 oktober). Freespace Josef Novotny. Wenen, AT: Echoraum. • 8. (DVD/boekje). neemt Antwerpse musea in. [recensie van • Translecture. In: Lebt und arbeitet in Wien II. Freespace NICC.]. In: De Tijd. (9 juni). Wenen, AT: Kunsthalle. Lezingen/presentaties • Luk Lambrecht. Freespace NICC, Antwerpen, • Moving Patterns: Electronic Music and Beyond. • Lecture. (30 november). Maastricht, NL: BE. In: De Morgen. (23 - 27 april). (Geluid) performance, Jan van Eyck Academie.

158 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 159 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ONDERZOEKERS AFDELING BEELDENDE KUNST ONDERZOEKERS AFDELING BEELDENDE KUNST

LINA ISSA ALEVTINA KAKHIDZE Lectures/presentations JOHANNA KIRSCH WILL KWAN LUCIA MACARI 01.03.2003 – 28.02.2005 01.01.2004 – 31.12.2005 • Work-in-progress. In: Opening Week 2005. 01.01.2004 – 31.12.2005 01.01.2005 – 31.12.2006 01.03.2003 – 28.02.2005 1981, Libanon 1973, Oekraïne (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck 1980, Oostenrijk 1978, Canada 1974, Moldavië Academie. Lina Issa bestudeert ‘bewegingsleer’ en nam Alevtina Kakhidze betrekt de kijker bij haar leef- Johanna Kirsch’ artistieke onderneming gaat uit Canaries is het resultaat van onderzoek en Lucia Macari heeft zich jarenlang vooral bezig deel aan verscheidene workshops over dans, wereld; via galerieruimten, voorwerpen, video van de doorsnee realiteit en geeft haar een andere studiowerk naar contemporaine theorieën over gehouden met beeldende kunst. In haar werk performancevaardigheden en bewegingstech- en andere media deelt ze de toeschouwer mee ordening. Ze onderzoekt en herwerkt de dynamiek militaire economie en oorlogsmachinatie. De betrekt ze nu ook andere kunstvormen die ze nieken. Issa bekeek een heleboel performances waarin ze gelooft, waarover ze fantaseert en en reikwijdte van noties als autonomie, vrijheid teksten van oorlogstheoretici bieden een prakti- op haar eigen manier wil samenvatten, samen- en nam theorieën over bewegen, choreografie, zich zorgen maakt. De toeschouwer raakt op en identiteit. Ze test, herstructureert, keert om, sche alternatieve lezing van sociale organisaties, voegen en in elkaar laten overvloeien. Ze houdt notatie en dans door. Dat leverde heel wat inte- die manier betrokken en gaat nadenken over vergroot en verkleint. Met de fragmenten die menselijk streven en de wereldorde; ze schetsen van muziek, literatuur, film en theater en wil daar ressante en uitdagende vragen en aanwijzingen zijn trauma’s en passies. daarbij tot stand komen, creëert ze een realiteit de militaire en politieke invloed op infrastructuur, ongelimiteerd mee experimenteren. Samen op die ze verder onderzocht in Report on Body, Sedert Kakhidze in Nederland woont, raakte ze met schilderijen, tekeningen, video’s, animatie- technologie en instituten die ingebed zijn in het met componist en muzikant Dima Riba richtte een wekelijks lab dat doorging aan de Jan van gefascineerd door mode in al zijn vormen en films, performances en installaties. Een van die burgerlijke leven. Will Kwan onderzoekt hoe ze Kinematix op – de naam verwijst naar de Eyck en dat voor iedereen toegankelijk was. de vele ‘mooie’ dingen die je hier omringen – installaties is een ruimtetuig dat, behalve als set- dit vertoog materiële en gevoelsmatige banden manier waarop ze op een speelse manier objec- Die sessies gingen over hoe je in beweging komt, de situatie in Oekraïne, waar ze vandaan komt, ting, ook dienst doet als vluchtsimulator; het tuig creëert tussen het persoonlijke en het geopoli- ten, beelden, geluiden en ideeën doordrenken hoe je inspiratie opdoet, hoe je een plaats vindt is heel anders. Ze vraagt zich af welke invloed is een ‘onderzoeksveld’, en beeldt een alternatief tieke. Canaries bestudeert de activa van een met beweging en dynamiek. Macari’s meest binnen een gemeenschap en samenwerking deze uiterst geïndustrialiseerde vorm van com- en fictioneel toekomstmodel uit. Kirsch maakt transnationale bank die de Britten in Hong Kong recente project heet Hip Hop on Bones, een aangaat. De sessies onderzochten ook het intie- mercie en consumptie heeft op het individu, hoe ook boekjes die haar actieradius aangeven en stichtten in 1865, net na de Opium Oorlogen. complexe hip hop operette in drie delen met me aspect van bewegen, hoe je nabijheid en de mens omgaat met koopkracht en wegwerp- wie ze eigenlijk is. Haar werken zijn zelfportretten De identiteit, de bouwkunde en de werkzaam- drie protagonisten die elk hun eigen kijk geven afstand ervaart, hoe je lichaam zich relateert aan artikelen. Ze bestudeert ook hoe materialisme in de ruimste betekenis van het woord; ze zoekt heden van de bank zijn conceptuele en plasti- op een ‘gebeurtenis’ gebaseerd op een ervaring andere lichamen, hoe je interne en externe focus gevoelens van afgunst, verslaving en verrukking naar werkbare manieren om zichzelf te definiëren sche sjablonen die Kwan overneemt en continu- die Macari had in haar thuisland Moldavië. op elkaar afstemt, en hoe je je bewust wordt van kunnen opwekken. en determineren – waarbij ze ook onderzoekt of eert in zijn aantekeningen over de relatie tussen je bewegingen en die van anderen percipieert. deze strategieën goed functioneren. het transnationalisme van het bedrijfsleven en Tentoonstellingen Tentoonstellingen de transfer naar overzeese gebieden van cultuur • Music for the Artists, or You Can’t Curate Music, Tentoonstellingen • Untitled Excerpts. (16 december 2005 - Tentoonstellingen en samenlevingen. You Have to Adore It! (18 november -18 • How to Send a Message. (26 november - 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja • Untitled Excerpts. (16 december 2005 - december). Met Kinematix. Amsterdam, NL: 11 december). Georganiseerd door Piet Zwart Vilenne. (Tent. Cat.). 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja Tentoonstellingen De Veemvloer. Instituut. Rotterdam, NL: Het Wilde Weten. • Stepping Out. An Invitation to Do Something Vilenne. (Tent. Cat.). • Day Labor. (30 oktober 2005 - 9 januari • The Mystery of New Art. (27 mei - 4 juni). New. (28 november -12 december). • Intermittent Territory for Alienated Figures. 2006). New York, US: P.S.1 Contemporary Amsterdam, NL: Het Sandberg Instituut. Acties/performances Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. (10 december 2005 - 9 januari 2006). Art Center. • Artdialog. (17 maart - 28 april). Magdeburg, • Still Still in the City. Explorations Behind Closed • For and From. An Exhibition of Drawings by 50 Met Ben Cottrell, Humberto Ducque, • New Work by Fine Art Researchers. In: DE: MDR Broadcasting Centre. Eyes. (2 & 10 december). Georganiseerd door Artists. (29 oktober - 4 december). Folkestone, Katrin Plavcak, Nancy Radloff & Esther Stocker. Japanese Curators Visit the Jan van Eyck. • Artdialog. Show of Young Moldovan Piet Zwart Instituut. Rotterdam, NL: Different GB: Metropole Galleries. New York, US: Outrageous Look. (24 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Contemporary Art. (16 januari -12 maart). Public Spaces. • I Don’t Need It/I Want It. (8 juli -16 augustus). • I Want My Fucking Adventure. (3 -18 december). Academie. Dresden, DE: Der Neuer Sächsischer Heerlen, NL: Glaspaleis. Antwerpen, BE: F18, Hoger Instituut voor Schone • Negotiating Us, Here, Now. In: Situation Kunstverein. Lezingen/presentaties • Come, My Beloved, and Dine With Me. In: Kunsten (HISK). Leeds: Contemporary Artists and the Public • Report on Body. In: Opening Week 2005. Continental Breakfast / Kontinentalni zajtrk • Stepping Out. An Invitation to Do Something Realm. (13 - 29 mei). Leeds, GB: Artist House. Acties/performances (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Ljubljana, Memory (W)hole. (5 - 25 septem- New. (28 november -12 december). • Hip Hop on Bones. (6 december). In: Music Eyck Academie. ber). Ljubljana, SI: Castle of Ljubljana. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Films/video’s for the Artists, or You Can’t Curate Music, You • Shifting Identities: Anecdotes. (29 augustus). • Borshch, video art z Urainy. (2 september - • You See What I Want. (11- 26 maart). • Markt Installation. (Video, kleur, geluid, Have to Adore It! Met Kinematix. Amsterdam, In: Buro 4 Emigree. Georganiseerd door 2 oktober). Bialystok, PL: Galeria Arsenal. Wenen, AT: Praxis. 11 min.) NL: De Veemvloer. Dimitri Nieuwenhuizen & Paul Gofferjé. • Wlasnosc Prywatna [Private Property]. • Hip Hop on Bones. (19 maart). In: Festival Utrecht, NL: Hogeschool Utrecht, afdeling (1-19 april). Warschau, PL: Wizytujaca Film/videovertoningen Festivals/evenementen Cement. Maastricht, NL: Nightlive. Ontwerpen. Galeria. (Tent. Cat). • Kurzfilme: Werke junger österreichischer • Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair. FilmemacherInnen. (3 juli). In: Poolbar Festival. (27 mei - 5 juni). Maastricht, NL: Jan van Eyck Uitzendingen Seminars/workshops Kunstwerken Feldkirch, AT: Poolbar. Academie. • Aquq Art Sound Broadcast. In: Art Basel Miami • The Intimacy of Moving: Workshop. (15 -17 • I Can Be a Girl with Blue Eyes. Twee video- • Me, the Big Bad Wolf and the Radical Sense of Beach. (1- 4 december). Met Kinematix. Miami augustus). Beiroet, LB: Lebanese American werken voor een installatie. Met Christine Freedom. (24 april). In: European Media Art Lezingen/presentaties Beach, US. University. Lemke (camera). Maastricht, NL: Jan van Eyck Festival (EMAF). Osnabrück, DE: Lagerhalle. • [Untitled]. (31 augustus). Maastricht, • Report on Body: Workshop/lab. (28 april). Academie. • Me, the Big Bad Wolf and the Radical Sense NL: Jan van Eyck Academie. Festivals/evenementen Georganiseerd door Piet Zwart Instituut. • The Drawings. Maastricht, NL: Jan van Eyck of Freedom. In: Diagonale. (14 - 20 maart). • [Untitled]. In: Opening Week 2005. (10 - • Moskow Diskow. (9 september). In: Russian Rotterdam, NL: Tent. Academie. Graz, AT. 14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Nights on Stubnitz! Cultural Experience from • Me, the Big Bad Wolf and the Radical Sense Academie. the Black Sea to the Baltic. Met Dimitri Riba. Films/video’s of Freedom. (30 januari). Zürich, CH: Amsterdam, NL. • Through the Tolmachev’s Eyes. Maastricht, Bevor Kaputt. NL: Jan van Eyck Academie. Lezingen/presentaties Festivals/evenementen • [Untitled]. In: Opening Week 2005. (10 - Festivals/evenementen • Jan van Eyck Academie Film Programme. 14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck • Jan van Eyck Academie Film Programme. In: In: Kunsttour 2005. (21- 22 mei). Maastricht, NL: Academie. Kunsttour 2005. (21- 22 mei). Maastricht, NL: Lumière Cinema Lumière Cinema. Lezingen/presentaties Publicaties • [Untitled]. In: Opening Week 2005. (10 -14 • Wlasnosc Prywatna [Private property]. januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Warschau, PL: Wizytujaca Galeria. (Tent.Cat.).

160 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 161 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ONDERZOEKERS AFDELING BEELDENDE KUNST ONDERZOEKERS AFDELING BEELDENDE KUNST

LENE MARKUSEN Festivals/evenementen CHARLOTTE MOTH Publicaties FALKE PISANO januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck 01.01.2005 – 31.12.2006 • Jan van Eyck Academie Film Programme. 01.01.2005 – 31.12.2006 • Adam Chodzko (Red.). Artracks. Londen, GB: 01.01.2005 – 31.12.2006 Academie. 1973, Denemarken In: Kunsttour 2005. (21- 22 mei). Maastricht, 1978, Groot-Brittannië Material. 1978, Nederland NL: Lumière Cinema. • Jane Lee. White Window. Shared Work: Travail Discussies/debatten Het filmproject Mennesket van Lene Markusen Een aantal jaren al legt Charlotte Moth een Partagé. Dunkerque, FR: La Platforme. Falke Pisano zou heel graag beeldhouwer zijn. • Me in Front of (5). (5 oktober). Met Stefaan volgt een andere methodologische aanpak Publicaties verzameling foto’s aan. Deze collectie is een In haar onderzoek staan abstracte beeldhouw- Dheedene, Reinaart Vanhoe & Freek dan de conventionele – waarbij vakmanschap • Expanding Video. Berlijn, DE: Galerie Olaf visueel vocabularium en een methodologische Lezingen/presentaties werken dan ook centraal. Ze bekijkt de drijfveren Wambacq. ‘s-Hertogenbosch, NL: Artis. centraal staat en de nadruk ligt op technische Stüber. matrix. Door dingen toe te voegen en andere • [Untitled]. (9 maart). Maastricht, NL: Jan van en methoden om abstracte sculpturen te maken aspecten. Volgens Markusen voldoet een derge- weg te halen, ontstaat een verzameling over Eyck Academie. en hoopt op die manier een beter inzicht te lijke aanpak niet omdat ze de verschillende Lezingen/presentaties vormen, architectonische structuren en de om- • Between Travel, Method and Research. krijgen in de beeldhouwpraktijk. Ze tracht een stappen in het filmproces niet integreert en het • Four Seconds of a Film. (17 maart). geving van modernistische kunstlocaties. De In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). antwoord te vinden op vragen als: Welke beslis- strikte tijdbeheer weinig of geen ruimte laat voor Diavoorstelling. Maastricht, NL: Jan van Eyck foto’s hebben een analoge kern; als afdrukken Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. singen worden genomen bij het maken van een grondige revisie van het script of de opgeno- Academie. bestaan ze als dubbels, los van hun origineel. • Travelogue 1999 – Present. Diavoorstelling. abstracte sculpturen? Waarop zijn deze beslis- men shots. Markusen vindt inspiratie bij Roland Ze stimuleren onderzoek naar de manier In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). singen gebaseerd? Hoe hebben die een invloed Barthes. Een foto is een reproductie van iets dat Prijzen waarop fotografie als een genre het concept Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. op de betekenis van het werk? Hoe manifesteert daadwerkelijk bestond. Wie een foto bekijkt, • 17. Bundeswettbewerbs. Berlijn, DE: van ‘mogelijkheid’ blootlegt. abstractie zich eigenlijk, want ze is toch het resul- koestert de illusie dat hij een graad van waarheid Bundesministerium für Bildung und Forschung Moth onderzoekt verder hoe ruimtes tentoon- taat van menselijk denken handwerk? Hoe bevat; hij toont immers de realiteit in een gepas- (BMBF). stellingsplekken worden waarin ruimte-eigen gaat de maker om met dit creatieproces? Wat seerd stadium. Tegelijk heeft de foto een eigen en contexteigen werken worden getoond. De proberen we uit een object te halen en welke bestaan in de tegenwoordige tijd. Een tegen- omstandigheden waarin deze werken tot stand waarde hechten we eraan? Op welke manier woordige ‘realiteit’ vastleggen, houdt in dat die komen, bepalen de werken en; Moth ontwikkelt kunnen we over ontmoetingen communiceren? tegenwoordige tijd verleden tijd geworden is. en onderzoekt die omstandigheden als essen- Het resultaat is een bijzondere dramaturgie: tieel onderdeel van haar methodologie die peilt Tentoonstellingen de tijdsfragmenten zijn de bouwstenen om het naar gelaagdheid en manieren om dingen te • Stepping Out. An Invitation to Do Something tegenwoordige en het reële te construeren. verwijderen. Deze bedenkingen liggen aan de New. (28 november -12 december). Markusen wil dieper ingaan op de manier waar- basis van de falsificaties en het bewijsmateriaal Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. op heden en verleden, ‘realiteit’ en verbeelding dat Moth creëert. • For and From. An Exhibition of Drawings by 50 zich verhouden. Het is niet haar bedoeling om Artists. (29 oktober - 4 december). Folkestone, rechtlijnige verhalen te vertellen. Organisatie evenementen GB: Metropole Galleries. • Stepping Out. An Invitation to Do Something • New Work by Fine Art Researchers. In: Tentoonstellingen New. (28 november -12 december). Japanese Curators Visit the Jan van Eyck. • Stepping Out. An Invitation to Do Something Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. (24 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck New. (28 november -12 december). Academie. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Tentoonstellingen • If I Can’t Dance, I Don’t Want to Be Part of Your • New Work by Fine Art Researchers. In: • Sphere. New Works. Liverpool, GB: Revolution. In: Festival aan de Werf. (19 - 28 Japanese Curators Visit the Jan van Eyck. MuseumMAN. mei). Georganiseerd door Festival a/d Werf & (24 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck • For and From. An Exhibition of Drawings by 50 Theaterfestival Boulevard. Utrecht, NL. Academie. Artists. (29 oktober - 4 december). Folkestone, • Expanding Video. (19 - 21 mei). Met Emanuel GB: Metropole Galleries. Publicaties Geisser, Volko Kamensky, Eva Könnemann, • Sculpture at Canterbury. A Gathering of New • Concrete abstracties. In: Metropolis M, 5, Frank Lüsing, Alexander Rischer & Deborah Forms Here. (7 oktober -19 november). pp. 72 - 75. Schamoni. Berlijn, DE: Galerie Olaf Stüber. Canterbury, GB: Herbert Read gallery. • Expanding Video. (29 juni - 7 augustus). Met • New Work by Fine Art Researchers. In: Lezingen/performances/presentaties Emanuel Geisser, Volko Kamensky, Eva Japanese Curators Visit the Jan van Eyck • Concrete Abstractions. Eindhoven, NL: Könnemann, Frank Lüsing, Alexander Rischer (24 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). & Deborah Schamoni. Berlijn, DE: Galerie Academie. • Een avond vol verdwaalde beelden en Olaf Stüber. • Les merveilles du monde. (26 juni -16 oktober). geluiden. (2 december). In: Lost & Found. • 17. Bundeswettbewerb. Kunststudentinnen Georganiseerd door Musée des Beaux Arts & Amsterdam, NL: Theatrum Anatomicum, und Kunststudenten stellen aus. (24 februari - Plate-Forme. Dunkerque, FR: Lieu d’Art et De Waag. 28 maart). Bonn, DE. Action Contemporaine (LAAC). • Concrete Abstractions. (25 mei). In: If I Can’t • Pick up and Mix 2005. (18 - 25 februari). • Insula Ovinium. (1- 31 mei). Londen, GB: Dance, I Don’t Want to Be Part of Your Hamburg, DE. Hogarth House. Revolution. Utrecht, NL: Festival a/d Werf. • The Importance of Abstraction is Relative. Film/videovertoningen Kunstwerken (10 mei). In: Paradox. Met Nikolaus Gansterer. • Grad & Skizze (zu Mennesket). In: Opening • Bird Islands. [Opdracht]. Dunkerque, FR: Utrecht, NL: Expodium. Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, Lieu d’Art et Action Contemporaine (LAAC). • On Abstraction and Evil. In: Lost & Found over NL: Jan van Eyck Academie. tekens, symbolen, betekenissen, codes en Films/video’s complottheorieën, over het creëren van alter- Uitzendingen • Balloon Party Liverpool, England 2005. Kleur, natieve, parallelle en paranoïde verhalen over • FreeUtvResearch: TV TV. (22 - 24 november). zonder geluid, 10 min. de werkelijkheid. (25 maart). Amsterdam, Met Christoff Rauch & Monika Wucher. NL: De Waag. Kopenhagen, DK: Copenhagen Free Festivals/evenementen • [Untitled]. (9 maart). Maastricht, NL: University. • Jan van Eyck Academie Film Programme. Jan van Eyck Academie. In: Kunsttour 2005. (21- 22 mei). Maastricht, • Aspects of Thought: towards Thinking as NL: Lumière Cinema. Action. In: Opening Week 2005. (10 -14

162 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 163 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ONDERZOEKERS AFDELING BEELDENDE KUNST ONDERZOEKERS AFDELING BEELDENDE KUNST

STEFANIE SEIBOLD • Festival Cement. (16 - 20 maart). Maastricht, SALIOU TRAORÉ FRANCISCO VALDES INGA ZIMPRICH and People. Amsterdam, NL: Public Space 01.01.2004 – 31.12.2005 NL. 01.01.2004 – 31.12.2005 01.03.2003 – 02.28.2005 01.01.2005 – 31.12.2006 With A Roof (PSWAR). 1967, Duitsland 1965, Burkina Faso 1968, Chili 1979, Duitsland Lezingen/presentaties Recensies It isn’t what I do, but how I do it. It isn’t what I say, • I Am Not Half the Man I Used to Be. In: Het onderzoeksproject van Saliou Traoré heet Francisco Valdes onderzoekt hoe de wereld- Open source software en licenties, zoals de • Maxine Kopsa. Public Space With a Roof. but how I say it and how I look when I do it and Fact and Fiction. (10 -14 oktober). Nijmegen, Finding your Way around the Block en is een economie een invloed kan hebben op repro- GNU openbare licentie, hebben onze ideeën In: Metropolis M, 3, pp. 103 - 4. say it. (Mae Wests deﬁnitie van performance) NL: Radboud Universiteit. soort van antropologische studie van de ductieve vormen van technologie. Verandering over eigendomsrecht, samenwerking en pro- Stefanie Seibold onderzoekt de middelen en • Come into My Room (of Embarrassments). Nederlandse bevolking. Traoré fotografeert en ‘ontankering’ zijn daarbij kernwoorden. ductie grondig veranderd. Er zijn nu legale Lezingen/presentaties mogelijkheden van performance, zowel live als (mei). In: City of Women. Met Tanja Widmann. obstakels in de openbare ruimte en legt vast Via netwerken, mensen, beelden, goederen en alternatieven voor eigendomsrecht en copyright. • Thinktank. Open Source as Social Practice. op video en creëert op die manier alternatieve Georganiseerd door Vereinigung Bildender hoe mensen zich er een weg omheen banen. ideeën werden diverse specialismen met elkaar Voor haar project Thinktank Research on Colla- In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). ruimten voor verhalen over verschillende identi- Künstlerinnen Österreichs (VBKÖ). Wenen, AT. Zijn werk is een reactie op en interactie met in verband gebracht. Valdes’ bronnen waren borative and Artistic Practices and Open Source Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. teiten. Haar werk gaat dan ook over identiteit, • LIMA Group. In: Opening Week 2005. de sociale en politieke vraagstukken in zijn scènes uit Latijns-Amerikaanse video’s en ﬁlms Programming onderzoekt Inga Zimprich de • EAN 13 Daycode. In: Opening Week 2005. seksuele en genderidentiteit en feministische (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck thuisomgeving en de plaatsen die hij bezoekt. en populaire ‘consumptiebeelden’ uit adverten- parallellen tussen open source programmeren (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van en post-feministische kwesties in het bijzonder. Academie. ties voor multinationals en merken. en manieren om sociaal en artistiek samen te Eyck Academie. Seibold werkt voornamelijk theoretisch, maar • Suffragette City. In: Opening Week 2005. Tentoonstellingen werken. Het onderzoek wil kunstenaars, denkers • Lairesse Buurt Archief. In: Opening Week ze meet zich ook alternatieve identiteiten aan (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck • Untitled Excerpts. (16 december 2005 - Tentoonstellingen en conceptenmakers samenbrengen en een 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: door bijvoorbeeld aspecten in de wereld van Academie. 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja • Art Basel Miami Beach. (1- 4 december). Thinktank op te zetten, een internetstructuur Jan van Eyck Academie. de kunst en media te exploreren. Ze gebruikt Vilenne. (Tent. Cat.) Miami, US: Miami Beach Convention Centre. die de organisatie van persoonlijke projecten verschillende artistieke technieken en imitatie- • Stepping Out. An Invitation to Do Something • Fantasmatic. (1-18 september). Buenos Aires, en de administratie van samenwerkingsprojecten Seminars/workshops methoden en maakt met tegenstrijdigheden New. (28 november -12 december). AR: Centro Cultural Borges. makkelijker maakt en netwerken creëert tussen • Crystalpunk Workshop for Soft Architecture. niet-lineaire, toevallige of voorwaardelijke Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Expanded Painting and Acción Directa. autonome initiatieven. Onderzoek en samen- (13 november). Thinktank. Utrecht, NL: statements. Ze onderzoekt ook verouderde • La carte d’art correspondance. (25 februari - (26 mei -15 september). In: Prague Biennale 2. werking maken lokale en informele netwerken Impakt. concepten omtrent hiërarchische manieren 6 maart). Ouagadougou, BF: Production Prague, CZ: Karlin Hall. sterker bieden technologische oplossingen voor van organiseren en machtsverhoudingen in Centre Informatique. • Strangely Familiar. (21 februari - 5 maart). niet-commerciële en artistieke productie. Websites vraag die spelen met het concept otherness. • The Zoo of Space. Let Me Be Your Dictionary. In samenwerking met het tijdschrift D (D is for • Thinktank. Ze bouwt ook aan de installatie Suffragette Tentoonstelling tijdens Opening Week 2005. Drawing). Bolzano, IT: AR/GE Kunst. Projecten http://www.thinktank.congress.net City/City of Women, die bestaat uit performan- (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck • UbiScribe. ce-video’s, geluidsopnamen en tekeningen die Academie. Lezingen/presentaties • Thinktank. ze bij live performances kan gebruiken. • LIMA Group. In: Opening Week 2005. Films/videos (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Tentoonstellingen Tentoonstellingen • Women´s Day in Ouagadougou Djandjoba. Academie. • Stepping Out. An Invitation to Do Something • K-Market. (16 december). Brussel, BE: 14’00, kleur, geluid. Maastricht, NL: Jan van • Reformulating the Fictional Character of New. (28 november -12 december). Galeries Ravenstein. Eyck Academie. Reproductive Technologies. In: Opening Week Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Untitled Excerpts. (16 december 2005 - 2005. (10 -14 januari). Georganiseerd door • New Work by Fine Art Researchers. In: 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja Festivals/evenementen Jan van Eyck Academie. Japanese Curators Visit the Jan van Eyck. Vilenne. (Tent. Cat.) • Jan van Eyck Academie Film Programme. (24 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck • Stepping Out. An Invitation to Do Something In: Kunsttour 2005. (21- 22 mei). Maastricht, Academie. New. (28 november -12 december). NL: Lumière Cinema. • LAB & Archive. (28 augustus). Thinktank. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Belgrado, CS: Rex. • If I Can’t Dance, I Don’t Want to Be Part of Your Lezingen/presentaties Revolution. In: Festival aan de Werf. (19 - 28 • [Untitled]. (8 juni). Maastricht, NL: Jan van Curator mei). Georganiseerd door Festival a/d Werf & Eyck Academie. • Relocated Identities. Part II: Relocating Products Theaterfestival Boulevard. Utrecht, NL. • Présentation du siteweb des artistes plasticiens and People. (19 juni -10 juli). Amsterdam, • You See What I Want. (11- 26 maart). Wenen, à Burkina Faso. (1 maart). In: Cours d’internet NL: Public Space With A Roof (PSWAR). AT: Praxis. 2005. Georganiseerd door African Colours, • Reforms. (13 - 22 mei). Met Kristina Kersa. La Carte d’Art Correspondance (CAC) & Amsterdam, NL: Public Space With A Roof Acties/performances Stichting Doen. Ouagadougou, BF: SLP Centre (PSWAR). • In meiner Badewanne bin ich Kapitän! (6 juni). Informatique. • Around Vondel Lake. (17 april -1 mei). Wenen, AT. Een actie van Marlene Haring, met Met Harmen de Hoop, Tobias Loffler, Bernd Julia Wayne, Publikum, Mahony en Cheek. Trasberger & Anne de Vries. Amsterdam, • I’m Not Half the Man I Used to Be. (23 mei). NL: Public Space With A Roof (PSWAR). In: If I Can’t Dance, I Don’t Want to Be Part of Your Revolution. Utrecht, NL: Festival a/d Werf. Organisatie evenementen • M7red. (15 november). In: Thinktank Research Film/videovertoningen and Development Project. Met Mauricio • City of Women. In: Opening Week 2005. Corbalán, Pio Torroja. Maastricht, NL: (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Jan van Eyck Academie. Academie. Publicaties Festivals/evenementen • Public Space With A Roof. A Dependant Space • OPblaasPOP. Performance festival. in Amsterdam. In: Gray (speciale uitgave: (september). Gent, BE. Sovereignty), #1. • Jan van Eyck Academie Film Programme. In: Kunsttour 2005. (21- 22 mei). Maastricht, Redactionele artikelen NL: Lumière Cinema. • Relocated Identities. Part II: Relocating Products

164 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 165 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ADVISERENDE ONDERZOEKERS AFDELING ONTWERPEN ADVISERENDE ONDERZOEKERS AFDELING ONTWERPEN

WIM CUYVERS Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, JOUKE KLEEREBEZEM (14 september). In: Kunst in de openbare FILIEP TACQ DANIËL VAN DER VELDEN 1958, België Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas 1953, Nederland ruimte. Met Joes Koppers, Susann Lekàs & 1959, België 1971, Nederland Quednau, Dirk Pauwels, Filip de Boeck, Tom Lommée. Den Haag, NL: Stroom. Architect Wim Cuyvers probeert de stad te Jan Masschelein, Koen Van Synghel, Sinds 1993 is het werk van Jouke Kleerebezem • Ubibook Mark-up. (13 september). Maastricht, Filiep Tacq is initiatiefnemer en artistiek adviseur Daniël van der Velden is grafisch ontwerper en ‘lezen’. In New York, Sarajevo, Belgrado, Jochen Becker. Maastricht, NL: Jan van Eyck gebaseerd op presentaties en publicaties in NL: Jan van Eyck Academie. van het onderzoeksproject The Tomorrow Book. schrijver. Zijn werk is vernieuwend en experimen- Parijs en Tirana analyseerde hij de ‘publieke Academie. beeld en tekst die tot stand komen via networked • Out of Print, Out of Mind. In: Opening Week Als grafisch ontwerper verdiept hij zich vooral teel en betrekt disciplines zoals architectuur; ruimte’, de ruimte waar iedereen om het even • Congo-Brazzaville team. In: Opening Week media. Persoonlijk publiceren is belangrijk in 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: in de verschillende meningen over boeken van schrijven en redigeren zijn essentiële parameters. wat kan doen op om het even welk moment. 2005. (10 -14 januari). Met Kristien Van den Kleerebezems werk en hij gelooft dat experimen- Jan van Eyck Academie. architecten, kunstenaars, curators, auteurs, Aan de Jan van Eyck startte Daniël van der Publieke ruimte is niet geprivatiseerd en precies Brande, Tina Clausmeyer, Kobe Matthys, tele culturele productie in de komende decennia ontwerpers en historici. Het project wil het con- Velden het onderzoeksproject Meta Haven: daarom economisch oninteressant. De zwak- Sabine Müller, Dirk Pauwels & Andreas tot stand zal komen via het publieke en private Symposia/congressen cept ‘Boek’ serieus onder de loep te nemen en Sealand Identity dat een ‘huisstijl’ uitwerkte keren en de kwetsbaren uit de samenleving – Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck gebied van het internet. Kleerebezems belang- • Intermediale reflecties. Over artistieke nagaan tot waar de limieten en mogelijkheden voor het prinsdom Sealand, Europa’s kleinste drugsverslaafden, daklozen – bevolken de Academie. rijkste project bestaat uit drie websites die het conceptualiteit en kwaliteit in hedendaagse van het boek reiken. Het Boek is dus niet alleen staat. Zijn meest recente initiatief is het project publieke ruimte, een ruimte van uitsluiting. licht zagen tussen 1998 en 2000. Hun portaal kunstpraktijken. (30 september). drager van teksten en beelden, maar ook een Logo Parc, dat zich toespitst op ontwerp in de Cuyvers verkent deze steden te voet en maakt Discussies/debatten is nqpaofu.com, Notes Quotes Provocations Georganiseerd door Dutch Aesthetics medium met eigen regels en gebruiken. Verschil- openbare ruimte. inventarissen en planologische schema’s. • Cultureel ondernemerschap. Architectuur en and Other Fair Use, dat bestaat uit een weblog Federation (DAF). Rotterdam, NL: lende aspecten van het boek – hoofdletters, Cuyvers coördineerde het onderzoeksproject engagement. Met Gideon Boie, Jasper Jägers, met dezelfde naam en twee andere publicaties: Museum Boijmans van Beuningen. cursivering, voetnoten, marges, index en derge- Projecten Visualizing the Visual. Reading, Writing and Matthias Pauwels & Roemer van Toorn. (14 Innovation and Design for Information Empower- • The Matching Link. (28 september). Met lijke – worden onderzocht om zo tot een comple- • Logo Parc. Mapping the Environment of the Congo River oktober). In: Lend Me Your Dream/Lend Me ment idie.net en Le Moulin du Merle dotcom Roland Haring, Gilles Lane, Team Science tere en subversievere manier te komen om het • Meta Haven: Sealand Identity Project. at Brazzaville-Kinshasa. Met een aantal onder- Your Fantasy. Georganiseerd door Academie estate lemoulindumerle.com. Fiction & Andrea Zapp. Georganiseerd medium te gebruiken. • The Tomorrow Book. zoekers trok hij naar Kinshasa en Brazzaville Beeldende Kunsten Maastricht, Super! First Aan de Jan van Eyck is Kleerebezem betrokken door Jan van Eyck Academie. Den Haag, en ontdekte dat de Westerse kunstenaar en Triennial of Fine Arts, Fashion and Design & bij projecten over publiceren, bij platformen die NL: Stroom. Projecten Tentoonstellingen intellectueel deze wereld niet kan vatten met Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: speculeren over het overaanbod aan inhoud en • Authoring the City. • Now and Again. De toekomst ligt in het de bekende culturele schema’s. Hoe kan je Academie Beeldende Kunsten. informatie in de huidige communicatiemedia. Modereren • The Tomorrow Book. archief. In: Utrecht Manifest. (21- 30 oktober). overleven in een wereld die niet te conceptuali- Hij probeert uit te zoeken wat de verantwoorde- • Logo Parc. (16 november). Georganiseerd Utrecht, NL: CASCO. seren valt aangezien je niet kan teruggrijpen lijkheid is van redactionele competenties die door Lectoraat Kunst en Publieke Ruimte, Curator • The European Design Show. (juni - september). naar kennis en vaardigheden, naar literatuur, respect tonen en toch kritisch zijn tegenover de Jan van Eyck Academie & Premsela Stichting. • Jouke Kleerebezem. Molenkraam (10 decem- Londen, GB: Design Museum. referenties en concepten? manier waarop informatie wordt geproduceerd, Amsterdam, NL: Gerrit Rietveld Academie. ber 2005 - 22 januari 2006). Gent, BE: • Dutch Resource. In: Festival international de verwerkt en verspreid. Het Kabinet. l’affiche et des arts graphiques. (23 mei - 26 Projecten • John Murphy. Up or down, it’s all the same: juni). Chaumont, FR: Le Garage. (Tent. cat.). • Visualizing the Visual. Projecten in Gent or Venice. (8 oktober - 20 november). • Authoring the City. Gent, BE: Het Kabinet. Publicaties Tentoonstellingen • The Tomorrow Book. • Marc Goethals. Covers. (15 april). Gent, BE: • Theory Rocks. Beeldcultuur hunkert naar • Van België naar nergens [From Belgium to • UbiScribe. Het Kabinet. reflectie. In: Metropolis M, 1, pp. 24 - 37. Nowhere]. (16 januari - 23 april). Den Haag, • Michel Lorand. Camera Obscura. (18 februari NL: Stroom. (Tent. Cat.). Tentoonstellingen - 3 april). Gent, BE: Het Kabinet. Lezingen/presentaties • Molenkraam. (10 december 2005 - 22 januari • Werkplaats Typografie presente Dutch resour- Publicaties 2006). Gent, BE: Het Kabinet. Lezingen/presentaties ce. Exercices de collaboration. (8 oktober). • Tekst over tekst [Text on Text]. Met Inge • Ensemble! (25 juni - 28 augustus). Antwerpen, • The Future Book. In: Verbindingen/Junctions 9. In: Festival de Chaumont. Parijs, FR: Galerie Braeckman & Lily van Ginneken. Den Haag, BE: Museum van Hedendaagse Kunst (24 - 28 november). Met Sarah Infanger, Joël Anatome. NL: Stroom; Lier, BE: Voorkamer. Antwerpen (MUHKA). Vermot & Richard Vijgen. Luik, BE: Het muse- • Questions & Answers. (10 mei). In: Insights um voor openbaar vervoer/Le Musée des 2005: Design and… Minneapolis, US: Walker Lezingen/presentaties Publicaties transportes en commun. Art Center. • Brakin. (14 december). Met Kristien Van den • Eigenaar; bewoner; huisbezorger. In: De Witte • The Uncanny Strategies of the (Art)Book. • White Flag. In: Opening Week 2005. (10 - Brande, Tina Clausmeyer, Kobe Matthys, Raaf, 116, pp. 4 - 5. From Rubens to Ed Ruscha. (13 september). 14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Sabine Müller, Dirk Pauwels & Andreas • Ik publiceer dus ik besta. In: Metropolis M, 3, Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Academie. Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck pp. 108 -114. • A Study in the Decoration and Use of Academie. • Het postmonumentale beeld. Over de duur- Typographyon the Public Buses or ‘Car Symposia/congressen • Doodlopende straten en ronde punten [Dead zame zichtbaarheid in de netwerksamenleving. Rapides’ in Dakar. (12 May). In: Authoring • Logo Parc. (16 november). Georganiseerd End Streets and Roundabouts]. (10 oktober). In: Open (speciale uitgave:(On)zichtbaarheid), the City at ABKM. Georganiseerd door door Lectoraat Kunst en Publieke Ruimte, Leerstoel Charles Vermeesch 2005. Gent, 8, pp. 34 - 47. Academie Beeldende Kunsten Maastricht & Jan van Eyck Academie & Premsela Stichting. BE: Universiteit Gent. • Ubi lector, ibi liber. Het boek van morgen. Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: Amsterdam, NL: Gerrit Rietveld Academie. • BraKin. (30 juni -1 juli). Met Kristien Van den In: Metropolis M, 6, p. 71. Academie Beeldende Kunsten. • Avant-Garde, Popular Media and Censorship. Brande, Tina Clausmeyer, Kobe Matthys, • Vraag & aanbod. Gepubliceerd ter gelegen- • On Books. Genk, BE: Media en Design (13 april). Met Zafer Aracagök, Gideon Boie, Sabine Müller, Dirk Pauwels & Andreas heid van de Molenkraam installatie. Gent, BE: Academie; Antwerpen, BE: St-Lucas. Benda Hofmeyr, Alexei Monroe, Matthias Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Het Kabinet. Pauwels, Aarnoud Rommens. In: The Spectre Academie. • Offre & demande. Gepubliceerd ter gelegen- of the Avant-Garde. Maastricht, NL: Jan van • Visualizing the Visual. Reading, Writing and heid van de Molenkraam installatie. Gent, BE: Eyck Academie. Mapping the Environment of the River Congo Het Kabinet. at Brazzaville-Kinshasa. (16 juni). In: Authoring Discussies/debatten the City at ABKM. Georganiseerd door Lezingen/presentaties • Printing Matters. Kiosk XII, Modes of Academie Beeldende Kunsten Maastricht & • Ubiscribe Presentation. (4 november). Met Arie Multiplication. Met Shumon Basar, Christoph Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: Altena, Sandra Fauconnier, Matthew Fuller, Keller, Hans-Ulrich Obrist & Anthony Vidler. Academie Beeldende Kunsten. Wilfried Houjebek & Simon Worthington. Rotterdam, NL: Witte de With. • Cities: Is What You See What You Are? Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Grafische vormgeving in de hedendaagse In: Authoring the City. (24 - 25 maart). Met • Welcome to Fusedspace Database. maatschappij. (2 december). Met Paul

166 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 167 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ADVISERENDE ONDERZOEKERS AFDELING ONTWERPEN ONDERZOEKERS AFDELING ONTWERPEN

Boudens, Gert Staal. Brussel, BE: ANNELYS DE VET KASPER ANDREASEN Ontwerpen RALPH BAUER De Beursschouwburg. 1974, Nederland 01.06.2004 – 30.06.2005 • Jan van Eyck Publicaties/Jan van Eyck 01.01.2003 – 28.02.2005 • De legitimiteit van vormgeving. (22 septem- 1979, Denemarken Publications. (boekje/brochure). Met Ralph 1968, Duitsland ber). In: Utrecht Manifest. Met Adriaan Annelys de Vet is grafisch ontwerper; haar werk Bauer. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Beukers, Mirjam Huffstadt, Jan Konings, zou je ook als ‘grafische journalistiek’ kunnen Kasper Andreasen onderzoekt hoe kaarten • Untitled Excerpts. (boekje & uitnodiging). Of: Hoe spreken koeien de letter ‘y’ uit in het Wouter Vanstiphout. Utrecht, NL: Louis omschrijven: het onderzoekt en ontwikkelt worden gemaakt, ruimte als concept, de Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie; Luik, Duits? Oder: Wie pronuncieren die Kühe ‘y’ Hartloper Complex. ideeën over samenleving en cultuur en zet structuur van drukwerk en het medium papier. BE: Galerie Nadja Vilenne. in Belgischen? Ou: Comment les vaches pro- die om in grafische voorstellingen, verhalen Zijn projecten gingen over hoe je ruimte- noncent-elles ‘y’ en esperanto? en andere media. Haar ontwerpen tonen en ervaring documenteert in essays, foto’s, dia- Lezingen/presentaties Met zijn project onderzoekt Ralph Bauer de becommentariëren context en de rol van de grammen en kaarten. Representatie van ruimte • Defining the Place by Naming It. (9 juni). In: discrepantie tussen tekens als vorm, hun akoes- maker, waarbij het autobiografische vaak het is het resultaat van persoonlijke documentatie Authoring the City at ABKM. Georganiseerd tische uitdrukking en betekenis. Via een fictief uitgangspunt is. en interpretatie van plaats en tijd waar(in) een door Academie Beeldende Kunsten Maastricht tekensysteem, dat verwant is met het klassieke persoon zich bevindt. De input aan beelden, & Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: alfabet, krijgen verhalen en situaties vorm op Tentoonstellingen tekens, indrukken en aantekeningen geeft Academie Beeldende Kunsten. een pseudo-wetenschappelijke manier. • Halte verlangen. (17 december 2005 - betekenis aan de fysieke en visuele wereld rond • Drawing the Landscape by Looking at the Map. Verschillende actoren – man, koe, wolk, rode 22 januari 2006). Amsterdam, NL: W139. ons. Kaarten, bijvoorbeeld, bieden een structuur In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). kool, tekens en letters en de klank ervan – staan • Nieuwe symbolen voor Nederland. (24 sep- om driedimensionale ruimte te conceptualiseren. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. voortdurend met elkaar in communicatie. De tember - 27 november). Met Ahmed Aynan, Ze zijn doeltreffend omdat ze informatie uit het verhalen gaan over hoe je taal uitlegt, ordent Alex van de Beld, Peter Delpeut, Jos de Putter, verleden omzetten naar het heden, al is die in- en opneemt, over de kracht van misverstanden, Marjolein Rothman. Middelburg, NL: De formatie wel enigszins vervormd en aangepast. onbegrip en toeval en over het spel van bete- Vleeshal. Welke transformatie ondergaat informatie als kenis en onzin. • Catalysts! The Cultural Force of ze als kaart wordt gepresenteerd? Hoe komt het Communication Design. In: Experimenta- dat het proces van in kaart brengen zo’n flexibel Ontwerpen Design 2005. (16 september - 27 november). communicatiemedium is? Hoe wordt dit commu- • Christine Lemke. How They Met Themselves. Lissabon, PT: Centro Cultural de Belém. nicatiemedium een vorm van auteurschap? (boek). Brussel, BE: Lebeer Hossmann. • Value for Money, Droog Design during Salone • Jan van Eyck Publicaties/Jan van Eyck del Mobile. (13 -17 april). Milaan, IT: Galleria Organisatie evenementen Publications. (boekje/brochure). Met Kasper Postart. • Research as Authorship. I Am Here, When Andreasen. Maastricht, NL: Jan van Eyck I Am Not There. (17 maart - 20 mei). Twee Academie. Ontwerpen lezingen en een workshop. Maastricht, NL: • Johannes Porsch. Ottokar Uhl. (boek). • Rutger Wolfson (Red.). Nieuwe symbolen voor Jan van Eyck Academie. Salzburg, AT: Anton Pustet. Nederland. (boek). Amsterdam, NL: Valiz. • www.janvaneyck.nl/authoringthecity (website) Tentoonstellingen Lezingen/presentaties • Amsterdam 2.0. (22 december 2005 - • The Image Is the Actor or, the Perfect Publicaties 29 januari 2006). Met Tine Melzer, Maurice Asymmetry of Before and After. (29 mei- • Subjectieve Atlas van Nederland. (boek), Nio, Paul Perry & Joke Robaard. Amsterdam, 1 juni). Met Christine Lemke. In: Trichtlinnburg Annelys de Vet (red.) Amsterdam, NL: BIS NL: Mediamatic. Maastricht. An Urban Affair. Maastricht, Publishers • Untitled Excerpts (16 december 2005 - NL: Theater aan het Vrijthof. • La mer à boire. In: Items, 5, p. 69. 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja • LIMA Group. In: Opening Week 2005. • Stevijn van Heusden. De overheid als voor- Vilenne. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck beeld: een illusie? In: Vormberichten, • 2005 Final Editions & Artist’s Books. Academie. december, pp. 8 -10. (15 december). Met Johan Deumens. • The Title of the Lecture Is >. In: Opening Week • Tegen stellingen. In: Items, 4, p. 63. Amsterdam, NL: Wetering Galerie. 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan • Stepping Out. An Invitation to Do Something van Eyck Academie. Lezingen/presentaties New. (28 november -12 december). • View on Whatever. (5 november). Live tijd- Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. schrift. Met studenten van de Design Academie • For and From. An Exhibition of Drawings by 50 Eindhoven tijdens de ‘Museumnacht’. Artists. (29 oktober - 4 december). Folkestone, Amsterdam, NL: W139. GB: Metropole Galleries. • Subjectieve Atlas van Nederland. (29 septem- • Start: a Group Show. (3 september - 8 oktober). ber). Boeklancering en performances. Met Met Nadine Amelang, Andre Avelas, Laurenz studenten van de Design Academie. Brunner, Yumi Choi, Marta Jurkiewicz, Elke Eindhoven, NL: Design Academie. Roelant, Marieke Schoonderbeek & Marianne • Subjective Atlas. In: Opening Week 2005. Viero. Amsterdam, NL: Galerie Fons Welters. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van • Draw a Map. Exhibition of Drawings, Prints Eyck Academie. and Books. (29 juni -15 juli). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Printing Matters. In: Kiosk XII: Modes of Multiplication. (2 -17 april). Met Christoph Keller, L.A.T. & PrintROOM. Rotterdam, NL: Witte de With.

168 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 169 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ONDERZOEKERS AFDELING ONTWERPEN ONDERZOEKERS AFDELING ONTWERPEN

KRISTIEN VAN DEN BRANDE MIN CHOI SULKI CHOI SULKI & MIN CHOI Symposia/congressen TINA CLAUSMEYER 28.12.2004 – 31.12.2005 01.09.2003 – 31.08.2005 01.09.2003 – 31.08.2005 • The Matching Link. (28 september). 01.05.2004 – 30.04.2005 1981, België 1971, Korea 1977, Korea Projecten Georganiseerd door Jan van Eyck Academie. 1978, Duitsland • The Physical Jan van Eyck. Den Haag, NL: Stroom. Kristien Van den Brande maakte deel uit van Min Choi onderzoekt ruimtelijke ervaringen die Sulki Choi werkt aan een anthologie met teksten • IdN Design Edge Conference. (11 november). Voor haar onderzoeksproject Mapping Conspira- het Visualizing the Visual-team en reisde naar unheimlich zijn – in het bijzonder de manier over de complexe aspecten van ‘informatie- Tentoonstellingen Singapore, SG: SUNTEC. torial Spaces. Visualization of Stasi Surveillance Kinshasa en Brazzaville om daar de stedelijke waarop grafische ontwerpen die ervaringen ontwerpen’ – grafieken, grafische voorstellingen, • Paralleles Leben [Parallel Life]. (5 oktober - Patterns from 1980 – 89 in the Former GDR. openbare ruimte te ‘lezen’. Ze ontdekte dat de vorm geven, tot stand brengen en representeren. diagrammen en kaarten. Informatieontwerp 4 december). Frankfurt am Main, DE: Erfurt as Model City gaat Tina Clausmeyer na openbare ruimte een ontmoetingsplaats is waar Het unheimliche gevoel heeft vele gradaties: heeft altijd een ethisch bevoorrechte positie Frankfurter Kunstverein. wat er geworden is van de officieuze ontmoe- de mens zich puur en kwetsbaar toont, waar hij angst, onrust en vervreemding, maar ook fobie. ingenomen als een discipline die zich met de tingsplaatsen – die ook wel KWs (Konspirative zijn masker niet langer ophoudt. De dialoog Banale stedelijke ruimten zoals donkere en ‘waarheid’ bezighoudt en met transparante Ontwerpen Wohnungen) werden genoemd – van de Stasi, die zich in zulke ruimten ontspint, is eerlijk en vochtige kelders, snelle liften, parkeerplaatsen rationaliteit; dit in tegenstelling tot de meer • Breath-Taking. Air, Art, Architecture. (website de geheime dienst in de voormalige DDR. Het vrij van burgerlijke, morele of sociale inmenging. die spoorachtig aandoen, grote winkelcentra, wervende disciplines als reclame en verwante & uitnodiging). Maastricht, NL: Jan van Eyck project lokaliseert en analyseert visuele sporen De openbare ruimte is een tragische ruimte die en snelwegen lokken deze emoties en stemmin- promotionele ontwerpen die inspelen op Academie. van de Stasi’s surveillancemethoden. Het zijn ‘bewoners’ dwingt om te gaan met de tragi- gen uit. Er is al esthetisch onderzoek naar emoties. Choi stelt de ethische premisse van • Modafe 2005. Modern Dance Festival. documenteert 500 geheime plaatsen die zijn sche aspecten van het leven. gedaan in bijvoorbeeld de muziek van Joy informatieontwerpen in vraag en onderzoekt (identiteit & promotiemateriaal). Seoel, KR. opgesomd in een kopie van een Stasi-bestand Division, Anthony Vidlers teksten over architec- de manieren waarop de grafische voorstellingen • Macky McCleary & Jennifer Silbert (Red.). dat in 2004 werd gevonden in het Centrale Projecten tuur en product design voorstellen van Anthony van informatie in de ‘echte’ wereld werken: ze Perspecta 36. Juxtapositions. (boek). Archief voor Bestanden van de Staatsveiligheid • Visualizing the Visual. Dunne en Fiona Raby, maar grafische ontwerpen geven niet zomaar op een objectieve manier Cambridge MA, Londen: MIT Press. van de Voormalige DDR in Berlijn. De databank hebben (nog) geen plaats in dit rijtje. Min Choi informatie door, ze zijn als het ware stijlfiguren • D.T.1. (magazine). Seoel, KR: Sizirak. die zal worden aangelegd kan online worden Lezingen/presentaties wil in teksten en ontwerpen een overtuigende die de lezer proberen te overtuigen van de • Welcome to Fusedspace Database. (tentoon- geraadpleegd en toont het controleapparaat • Brakin. (14 december). Met Tina Clausmeyer, ‘samenzweringstheorie’ ontwikkelen over de inhoud. Ze zijn een redactioneel hulpmiddel stelling). Met Tamara Maletic & Dan dat ooit bestond en hoe de KWs werkten. Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller, unheimliche plaatsen in Maastricht en omgeving. bij het vertellen van verhalen, ze bevestigen Michaelson. Den Haag, NL: Stroom. Dirk Pauwels & Andreas Quednau. Maastricht, bestaande culturele hegemonieën door hun • Gilles Deleuze. The Passage from Noise to Projecten NL: Jan van Eyck Academie. autoritaire representatie en roepen associaties Voice. (website & uitnodiging). Maastricht, • Mapping Conspiratorial Spaces. Visualization • Brakin. (30 juni -1 juli). Met Tina Clausmeyer, op door hun grafische stijl. NL: Jan van Eyck Academie. of Stasi’s Secret Meeting Places from 1980-89 Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller, • Fast Forward. Photographic Message from in the Former GDR. Erfurt as Model City. Dirk Pauwels & Andreas Quednau. Maastricht, Korea. (catalogus). Frankfurt am Main, DE: • Meta Haven: Sealand Identity Project. (zie Meta NL: Jan van Eyck Academie. Fotografie Forum International. Haven Project CV voor meer details). • Cities: Is What You See What You Are? In: • 1/4. Orientätie. (tijdschrift). Beetsterzwaag, • Visualizing the Visual. Authoring the City. (24 - 25 maart). Met Tina NL: Kunsthuis Syb. Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, • Report (Not Announcement). (website). Utrecht, Lezingen/presentaties Sabine Müller & Andreas Quednau, Dirk NL: BAK / New York, US: E-flux. • Brakin. (14 december). Met Kristien Van den Pauwels, Filip de Boeck, Jan Masschelein, Brande, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Koen Van Synghel, Jochen Becker Maastricht, Redactionele artikelen Müller & Andreas Quednau, Dirk Pauwels. NL: Jan van Eyck Academie. • D.T.1. (magazine). Seoel, KR: Sizirak. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Congo-Brazzaville team. In: Opening Week • Brakin. (30 juni -1 juli). Met Kristien Van den 2005. (10 -14 januari). Met Tina Clausmeyer, Lezingen/presentaties Brande, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller, • Welcome to Fusedspace Database. (28 sep- Müller & Andreas Quednau, Dirk Pauwels & Dirk Pauwels & Andreas Quednau. Maastricht, tember). In: The Matching Link. Den Haag, Liévin Chirhal Wirwa. Maastricht, NL: Jan van NL: Jan van Eyck Academie. NL: Stroom. Eyck Academie. • (Min Choi) Cryptographic Spaces. (19 mei) • Cities: Is What You See What You Are? In: In: Authoring the City at ABKM. Georganiseerd Authoring the City. (24 - 25 maart). Met Kristien door Academie Beeldende Kunsten Maastricht Van den Brande, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Maastricht & Jan van Eyck Academie. Sabine Müller & Andreas Quednau, Dirk Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten Pauwels, Filip de Boeck, Jan Masschelein, Maastricht. Koen Van Synghel, Jochen Becker Maastricht, • First Public Presentation of the ‘Physical Jan NL: Jan van Eyck Academie. van Eyck’. (12 mei). Met Tamara Maletic & • Brakin. In: Opening Week 2005. (10 -14 Dan Michaelson. Maastricht, NL: Jan van Eyck januari). Met Kristien Van den Brande, Wim Academie. Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & • The Pragmatics of the Diagram. In: Opening Andreas Quednau, Dirk Pauwels. Maastricht, Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: NL: Jan van Eyck Academie. Jan van Eyck Academie. • P.S. I Love You. In: Opening Week 2005. • The Physical Jan van Eyck. In: Opening Week (10 -14 januari). Met Vinca Kruk, Adriaan 2005. (10 -14 januari). Met Tamara Maletic & Mellegers & Daniël van der Velden. Maastricht, Dan Michaelson. Maastricht, NL: Jan van Eyck NL: Jan van Eyck Academie. Academie. • Sulki & Min 2000–2005. In: IdN Design Edge Tentoonstellingen Conference. (11 november). Singapore, SG: • Stepping Out. An Invitation to Do Something SUNTEC. New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie

170 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 171 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ONDERZOEKERS AFDELING ONTWERPEN ONDERZOEKERS AFDELING ONTWERPEN

MARIJKE COBBENHAGEN & MARTHE VAN DESSEL Festivals/evenementen SARAH INFANGER VINCA KRUK Lezingen/presentaties CHANTAL HENDRIKSEN 01.09.2004 – 30.06.2005 • POLYPOLY: Parker Sister Real Estate Trading 01.09.2005 – 31.08.2006 01.11.2003 – 31.10.2005 • Defunct Symbolism: First Draft. (14 december). 01.06.2005 – 31.08.2005 1976, België Game. (26 - 29 oktober). In samenwerking 1978, Zwitserland 1980, Nederland In: End of Year Activity. Maastricht, NL: Jan van 1978, Nederland met FEMCITY & Stad in vrouwenhanden. Eyck Academie. Marthe Van Dessel noemt zichzelf een media- Mechelen, BE. Sarah Infanger onderzoekt het boek als materieel Vinca Kruk stelt zich tot doel een historische • Two Scenarios for a Dialogue. History vs. Future Marijke Cobbenhagen en Chantal Hendriksen sociograaf en gebruikt graﬁsch associatieve • Vaneyck Residence. In: Trichtlinnburg object en bewuste en onbewuste manieren van benadering te ontwikkelen voor ontwerpen #3. (17 oktober). Maastricht, NL: Jan van Eyck ontwierpen samen de publicatie Trichtlinnburg. taal om diverse actuele thema’s te analyseren Maastricht. An Urban Affair. (27 mei - 5 juni). lezen, leeshoudingen, objectieve en subjectieve omtrent identiteit. Kruk wil ten eerste een visuele Academie. An Urban Affair. en van commentaar te voorzien. Haar publiek Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. percepties over de inhoud. Ze bestudeert ook identiteit ontwerpen voor drie bedrijven of • History vs. Future #1. (9 september). neemt uitdrukkelijk deel aan het spel met absur- de verhouding tussen het boek en zijn inhoud. organisaties die niet meer bestaan. Ten tweede Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. de logica en contextgerichte neologismen. Dit Performances Essentieel onderdeel van haar onderzoek zijn wil ze een antwoord vinden op de vraag hoe • Re-Designing the Past. In: Opening Week axioma is de inspiratiebron voor Van Dessels • Your Host for Tonight. (Radio Forest project vormexperimenten, experimenten tussen de historische eigenschappen, die je in die in ver- 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan intellectuele werk en ontwerpen. Als lid van opgezet door Stijn Schiffeleers & Amy inhoud en het tastbare object. Hoe beïnvloedt schillende hedendaagse ontwerpen terugvindt, van Eyck Academie. bolwerK, een collectief dat werkt met beeld, Franceschini). Neerpelt, BE : Klankenbos. het materiële en inhoudelijke aspect onze per- een vorm van symbolisme kunnen worden en klank, tekst, inhoud en vorm, coproduceert • Trailer31 Vegetal Sensor-Embodiment. (13 ceptie? Op welke manier sturen vorm en inhoud wat de betekenis is van een dergelijke ontwerp- Van Dessel installaties in de openbare ruimte, augustus). Met Johannes Taelman. Maison onze zelf(reflectieve) manier van navigeren? strategie in de context van de paradox die vervat organiseert ze workshops, vj-performances, Radieuse, Nantes, FR : Placard Festival. zit in het idee om het verleden opnieuw te ont- evenementen en dergelijke. BolwerK is een • No Quality but Quantity! (19 augustus). Projecten werpen. Tenslotte onderzoekt ze of het mogelijk platform dat hypermediale creaties maakt Met Simon Halsberghe, Kirsten Lemaire, • The Tomorrow Book. is om een ontwerp te maken dat geen traditione- waarbij het (inter)menselijke centraal staat. Winke Hossfeld & BoemtjakTV. Hasselt, BE: le doelmatigheid heeft, maar dat dienst doet als Pukkelpop. Ontwerpen een model of prototype en dat ideeën weerspie- Projecten • Axaxaxas mlö. Library of Babel. (11 december). • Programmabrochure 2006. Met Harrisson. gelt over de nieuwe rol die de geschiedenis kan • Trichtlinnburg. Met COMBO 01 (Bas Wiegers, Gijs Kramers, Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. spelen in hedendaagse ontwerpen. Saartje Van Camp, Sanne van Delft, Lies Ontwerpen Declerck & Floriaan Ganzevoort). Amsterdam, Lezingen/presentaties Projecten • bolwerK Interrational (website & evenement). NL: Kanaal 10. • The Future Book. In: Verbindingen/Jonctions 9. • Meta Haven: Sealand Identity Project. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • bolwerK featuring Clever Gretel (4 maart). (24 - 28 november). Met Filiep Tacq, Joël • Re-Designing the Past. (visuele voorstellen en Gepubliceerd op: http://www.ooooo.be/inter- Met Stefanie Seibold, Lies Declerck & Sophie Vermot & Richard Vijgen. Luik, BE: prototypes voor het paleis van Ceausescu en rational. Burm. Hasselt, BE: Female Exploration. Het museum voor openbaar vervoer/Le Musée de VOC). • Lies Declerck (Red.). Contour 2005. (boek, des transportes en commun. brochure & website), (co-lab) Sfumato (Kurt Workshops Tentoonstellingen Cornelis). Mechelen, BE: Contour, biënnale • Cinéketje. In: Cimatics International Platform & • Stepping Out. An Invitation to Do Something voor videokunst. Gepubliceerd op: Festival of Live Visual Arts & Vjing. Met Lies New. (28 november -12 december). http://www.mechelen.be/contour. Declerck & Ingrid Stojnic (10 oktober). Brussel, Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Cyberfeminism Reloaded, (website). Met BE: Cinema Nova. Nicolas Malevé. Brussel, BE: Constantvzw. Ontwerpen Gepubliceerd op: Lezingen/presentaties • History vs. Future. (uitnodigingen voor een http://www.constantvzw.com/cyberf. • Temporal Nomadic Prolongation? In: End of lezingenreeks). Maastricht, NL: Jan van Eyck • Facelifters - Manual Labour: platformatorium Year Activity. (14 december). Maastricht, NL: Academie. voor interface onderzoek. (flyer/poster & Jan van Eyck Academie. • Museum in ¿Motion? (boek op CD-ROM). website). Met Sfumato (Kurt Cornelis) & Lies • Mediasociography. In: Opening Week 2005. Met Adriaan Mellegers. Maastricht, NL: Declerck. Genk, BE: Tor; Maastricht, NL: (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Jan van Eyck Academie; Sittard, NL: Museum Intro in situ. Gepubliceerd op: Academie. Het Domein; Gent, BE: A&S/books, http://www.facelifters.net. • Mediasociography. (maart). Antwerpen, BE: Universiteit Gent. • Michel Dector & Michel Dupuy, Maastricht Sint Lucas, Karel De Grote Hogeschool. • ‘T-shirts’. (serie t-shirts voor de Jan van Eyck Dector – Dupuy. (brochure). Maastricht, NL: Academie). Met Adriaan Mellegers. Jan van Eyck Academie. Recensies Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Annick Bijnens (Red.). Nicc, Zelfpromotie van • Els Fiers. Tricht-Linnburg Maastricht. In: • Recruitment Campaign 2005. (poster & adver- de Kunstenaar en Professionalisering. Metropolis M, 4, p. 88. tenties). Met Adriaan Mellegers. Maastricht, Antwerpen, BE: New International Cultural • Caroline Goossens. Frisse wind in Antwerpen. NL: Jan van Eyck Academie. Centre (NICC). In: Items, 5, p. 73 • Trichtlinnburg. (poster, brochure & adverten- • Johanna Kirsch. Schrik.info (website). ties). Met Adriaan Mellegers. Maastricht, NL: Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Jan van Eyck Academie; Tallinn, EE: Center Gepubliceerd op: http://www.schrik.info for Contemporary Arts, Estonia; Salzburg, AT: • Sophie Burm (Red.). Smakers. Jongeren en Salzburger Kunstverein. cultuur 2004. (boek). (co-lab) Sfumato (Kurt Cornelis). Brussel, BE: Afdeling Jeugd Publicaties en Sport, CJP. • Gebouw als logo. In: Metropolis M, 5, • The Ghostly Social Aspects of Cinema. pp. 27- 34. (uitnodiging & website). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Gepubliceerd op: Lezingenreeks http://www.janvaneyck.nl/biopolitics. • History vs. Future. Lezingenreeks met Femke • Trichtlinnburg. An Urban Affair. (brochure). Snelting, Wim Crouwel. Maastricht, NL: Jan Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. van Eyck Academie.

172 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 173 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ONDERZOEKERS AFDELING ONTWERPEN ONDERZOEKERS AFDELING ONTWERPEN

ZUZANA LAPITKOVÁ TAMARA MALETIC & DAN MICHAELSON SÉBASTIEN MANIGLIER KOBE MATTHYS ADRIAAN MELLEGERS META HAVEN: SEALAND IDENTITY PROJECT 01.01.2004 – 31.12.2005 01.06.04 – 31.10.2005 28.12.2004 – 28.06.2005 28.12.2004 – 28.06.2005 01.11.2003 – 31.10.2005 Met Tina Clausmeyer, Vinca Kruk, Adriaan 1974, Slowakije TAMARA MALETIC, 1970, voormalig Joegoslavië 1977, Frankrijk 1970, België 1975, Nederland Mellegers & Daniël van der Velden DAN MICHAELSON, 1974, Verenigde Staten Publieke festiviteiten maken al sinds de Middel- Sébastien Maniglier maakte deel uit van het Kobe Matthys onderzoekt het (vrucht)gebruik Adriaan Mellegers ontwikkelt een werkmethode Publicaties eeuwen deel uit van stedelijke evenementen. Tamara Maletic & Dan Michaelson ontwerpen Visualizing the Visual-team. Hij was het enige van land in Kinshasa en Brazzaville. Het juridi- voor het maken van visuele ‘uitdrukkingen’. • The Discovery of the Fifth World. In: Sarai Tijdens perioden van dictatuur kregen de festivi- meteorologische stations die ze dan in een lid dat niet naar de steden reisde; in plaats daar- sche systeem in Afrika is vaak gebaseerd op Het gaat om symbolische uitingen van heden- Reader (special issue: Bare Acts), 05. teiten de vorm van Gesamtkunstwerke, een com- stedelijke omgeving willen installeren. Deze van was hij gastheer van een forum. Hij werkt gemeenschappelijke gewoonten en gebruiken daagse cultuur die de manier waarop we met • ImagiNation. In: Open, 8. binatie van theater, beeldende kunst en muziek, stations geven op een visuele en typograﬁsche ook al twee jaar aan het project archi-net: via van voor de kolonisatieperiode en op Europese informatie omgaan via het internet beklemtonen. • ImagiNation. In: Idea Magazine (special issue: die alle zintuigen van het publiek bespeelden. manier de omstandigheden van de omgeving lectuur en teksten experimenteert hij met kwesties geschreven wetten die vaak in het midden van Hoe gaan we om met die voortdurende stroom Design Liberated), 53 (309). Dergelijke kunstwerken, die het resultaat waren waarin ze zich bevinden weer: de stappen van over de stad. De digitale hulpmiddelen zijn afge- de 19de eeuw van kracht werden. Matthys ging aan informatie? Welke positie moeten we • Shadow Nation. In: HTV De IJsberg, 61, p. 10. van samenwerking tussen humanisten, ontwer- voetgangers, de veranderingen in de infrastruc- stemd op de reële omstandigheden van de op stap in Brazzaville en Kinshasa en zag daar daarbij innemen? Hoe gaan die verhalen en pers en kunstenaars, hadden de functie de illusie tuur, de windcondities. Hun installaties creëren studiegebieden, waardoor deze omstandigheden vaak de zin ‘Dit perceel is niet te koop’ geschil- constructies deel van ons leven uitmaken? Lezingen/presentaties te scheppen van een ideale wereld. Zuzana nieuwe lagen in de bebouwde omgeving die makkelijk kunnen worden ‘getranscribeerd’ voor derd op muren. Geïntrigeerd hierdoor, ging hij Hoe moeten we omgaan met verhalen die een • Stealth Nation/Ghost Prison. Project on Lapitková tekende zelf een publieke festiviteit de zichtbare en onzichtbare stromen in een stad boeken of tentoonstellingen. Digitale ruimte op zoek naar de verhalen achter die zin. eigen leven gaan leiden? Ontwerpers kunnen Disappearance. (april). In: Radio Days. als een communicatiemedium uit en zette het weergeven. Maletic en Michaelson werkten roept herinneringen op en via die ruimte worden gebruik maken van deze verhalen en constructies Amsterdam, NL: De Appel publiek tot zelfreflectie aan. Aan het project, in samenwerking met Sulki en Min Choi ook intieme ervaringen over stedelijke ruimte en de Projecten en tegelijk sceptisch staan tegenover de motie- • P.S. I Love You. In: Opening Week 2005. een soort ‘openluchtchoreograﬁe’, werkten voorstellen uit om de ‘fysieke’ Jan van Eyck privatisering- en mercantiele processen gedeeld. • Visualizing the Visual. ven ervan. Special Effects (dit is de werktitel) wil (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck kunstenaars, ontwerpers en theoretici mee. meer zichtbaar te maken in de stad. een corpus samenstellen dat ideeën weergeeft Academie. Projecten Lezingen/presentaties over de verschillende informatielagen waarmee Projecten Projecten • Visualizing the Visual. • Brakin. (14 december). Met Kristien Van we geconfronteerd worden. • Trichtlinnburg. • The Physical Jan van Eyck. den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, • Weathervanes. Sabine Müller & Andreas Quednau, Dirk Projecten Festivals/evenementen Pauwels. Maastricht, NL: Jan van Eyck • Meta Haven: Sealand Identity Project. • Reuzenoptocht met Jeanne van Eyck. (12 juni). Ontwerpen Academie. Maastricht, NL. • Welcome to Fusedspace Database. (28 augus- • Brakin. (30 juni -1 juli). Met Kristien Van Tentoonstellingen • Jeanne van Eyck. In: Trichtlinnburg Maastricht. tus - 9 september). Met Sulki & Min Choi. Den den Brande, Tina Clausmeyer, Kobe Matthys, • Stepping Out. An Invitation to Do Something An Urban Affair. (27 mei - 5 juni). Maastricht, Haag, NL: Stroom. Sabine Müller, Dirk Pauwels & Andreas New. (28 november -12 december). NL: Jan van Eyck Academie. Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Lezingen/presentaties Academie. Acties/performances • Weathervanes, presentation 01. (14 septem- • Cities: Is What You See What You Are? In: Ontwerpen • Closing Maaspromenade. (2 juni). Maastricht, ber). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Authoring the City. (24 - 25 maart). Met Kristien • Het bezoek. Jaarverslag 2004/The Visit. NL. • First Public Presentation of the Physical Jan van Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Annual Report 2004. (institutionele publicatie). Eyck. (12 mei). Met Sulki & Min Choi. Cuyvers, Sabine Müller & Andreas Quednau, Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Lezingen/presentaties Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Dirk Pauwels, Filip de Boeck, • Debat Cultureel ondernemerschap: architec- • Het evenement. In: Opening Week 2005. • Weathervanes, Presentation 02. In: Opening Jan Masschelein, Koen Van Synghel, Jochen tuur en engagement. In: Lend Me Your (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Becker Maastricht, NL: Jan van Eyck Dream/Lend Me Your Fantasy. (uitnodiging). Academie. Jan van Eyck Academie. Academie. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie, • Jeanne van Eyck. In: Japanese Curators Visit • The Physical Jan van Eyck. In: Opening Week • Congo-Brazzaville team. In: Opening Week Academie Beeldende Kunsten. the Jan van Eyck. (24 september). Maastricht, 2005. (10 -14 januari). Met Min Choi, Sulki 2005. (10 -14 januari). Met Kristien Van den • Debat Radicale democratie. (flyer). In: Lend NL: Jan van Eyck Academie. Choi. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy. • Closing Maaspromenade. (14 december). Sabine Müller, Dirk Pauwels & Andreas Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie, Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie Symposia/congressen Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie Beeldende Kunsten. • Welcome to Fusedspace Database. In: The Academie. • Museum in ¿Motion? (digitale publicatie, Matching Link. (28 september). Met Roland CD-ROM). Met Vinca Kruk. Maastricht, NL: Haring, Jouke Kleerebezem, Gilles Lane, Jan van Eyck Academie; Sittard, NL: Museum Sulki & Min Choi, Andrea Zapp. Het Domein; Gent, BE: A&S/books, Georganiseerd door Jan van Eyck Academie. Universiteit Gent. Den Haag, NL: Stroom. • Recruitment Campaign 2005. (advertenties & posters). Met Vinca Kruk. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Trichtlinnburg. (boekje/brochure). Met Vinca Kruk. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Wiels, centrum voor hedendaagse kunst. (visuele identiteit: logo, poster, programma, folder en website). Met Vinca Kruk. Brussel, BE.

Lezingen/presentaties • [Untitled]. In: End of Year Activity. (14 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Special Effects. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

174 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 175 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ONDERZOEKERS AFDELING ONTWERPEN ONDERZOEKERS AFDELING ONTWERPEN

DIRK PAUWELS SMAQ INGRID STOJNIC TONI URODA JOËL VERMOT / HARRISSON RICHARD VIJGEN 28.12.2004 – 31.12.2005 SABINE MÜLLER, 1969, Duitsland 01.09.2003 – 31.08.2005 01.11.2003 – 31.10.2005 01.09.2005 – 31.08.2006 01.09.2005 – 31.08.2006 1969, België 28.12.2004 – 31.12.2005 1976, Kroatië 1975, Kroatië 1972, Frankrijk 1982, Nederland ANDREAS QUEDNAU, 1967, Duitsland Dirk Pauwels ging op zoek naar de sporen van 28.12.2004 – 30.06.2005 Ingrid Stojnic ontwikkelt een digitaal woordenboek Toni Uroda onderzoekt de relatie tussen typo- Het boek is een container en een hulpmiddel. In het voorbije decennium is geprobeerd de modernistische ondernemingen in Kinshasa voor de Chinese taal. Via het web kan je verschil- grafie en orthografie van het Servo-Kroatisch. Door zijn vorm, zijn codes en zijn gebruik is informatie uit boeken via het internet toeganke- en Brazzaville. Wat blijft er nog over van de Voor het project Visualizing the Visual namen lende Chinese woordenboeken raadplegen, maar Daarvoor somt hij de kenmerken op van het het een wezenlijk onderdeel van het menselijk lijk te maken – sommige info onder het eigen- architectuur van de OCA (1952-1960), de Sabine Müller en Andreas Quednau de rol het gebruik ervan is beperkt, waardoor de taal Servo-Kroatisch die relevant zijn voor de typo- bestaan. Toch wijzigt de status van het boek domsrecht, andere als open source. Dit gebeurt koloniale poging om het modernisme in Congo aan van cartografen en bekeken de logica uiteindelijk alleen maar uit een lijst van woorden grafie, zoals woordlengte, lettercombinaties die drastisch, deels wegens economische verande- vaak nog via het traditionele idee van de biblio- te introduceren? Kun je het gebrek aan plano- van ruimteproductie, van stedelijke ruimte in lijkt te bestaan. Het woordenboek dat Stojnic vaak voorkomen, interpunctie en de regels voor ringen, maar vooral ten gevolge van de digitale theek, maar dan in digitale vorm. Dit maakt logische structuren bestempelen als premodern, Kinshasa en Brazzaville, die niet direct kan ontwerpt biedt de gebruikers een meer context- het gebruik van hoofdletters. Zij bepalen de revolutie. Het boek heeft een toekomst als zijn deel uit van het ontwikkelingsproces in productie proto-stedelijk of neo-ruraal? Hoe kan je een worden weergegeven omdat ze verwaarloosd gerichte kijk op de taal en integreert de zoekfunc- criteria bij het kiezen van het geschikte lettertype specifieke onderdelen op een relevante manier en distributie waar de boekenindustrie gretig op communicatie opzetten tussen westerse begrips- is of toegeëigend. Müller en Quednau tonen tie en de hulpmiddelen om te grasduinen in of voor het ontwerpen van nieuwe lettertypes. worden aangepast aan de eisen van communi- inspeelt via printing on demand. Richard Vijgen strategieën en gebruik van ruimte en die van het falen van het ene systeem en het succes van een semantisch netwerk. Kortom, het onderzoek catie. Tijdens de laatste 25 jaar van de techni- onderzoekt het nieuwe paradigma van het niet- de lokale bevolking? En wat te denken van de het andere. Ze proberen het begrip ‘intersectie’ bestaat het organiseren en classificeren van data, Ontwerpen sche revolutie zijn verschillende vaardigheden fysieke boek in een uniforme database omge- zoektocht naar micro-utopia’s, die duidelijk van de ruimte te vatten en in kaart te brengen het aanbieden van woorden in een visuele context • A Community of Scoundrels. (poster en als het ware versmolten: conceptualisering, ving. Aangezien er geen fysieke beperkingen wordt in de maquettes van Bodys Isek Kingelez en gebruiken daarvoor een dubbel perspectief: en het ontwikkelen van een adequate en gebruiks- programma voor de conferentie). Maastricht, afbeeldingen, lay-out – de grafisch ontwerper zijn en de structuur uniform is, biedt dit nieuwe en Pume Bylex? van binnenuit en van op een afstand. vriendelijke interface. NL: Jan van Eyck Academie; Nijmegen, NL: houdt zich met al deze dingen bezig en is tegelijk mogelijkheden voor het boek. Een boek hoeft Radboud Universiteit. een specialist. Hij is de vector tussen de ideeën niet meer te beginnen bij de eerste pagina en Projecten Projecten Tentoonstellingen • Extra City, Centre for Contemporary Art. van de auteur en hun Zion. Hij maakt bovendien te eindigen bij de laatste. Het kan ook een • Visualizing the Visual. • Visualizing the Visual. • Camouflage Comics. In: PROGMe. (visuele identiteit). Antwerpen, BE: Extra City, economische keuzes tijdens het productieproces verzameling zijn van citaten, pagina’s of hoofd- (19 september). Sao Paulo, BR. Centre for Contemporary Art. en draagt dus een belangrijke verantwoordelijk- stukken uit verschillende boeken. Lezers kunnen Redactionele artikelen Lezingen/presentaties • Los Entropicos. (poster). heid in het publicatieproces. Wat kan de rol zijn boeken zelf samenstellen. Op deze manier is • Victoria Magazine, 05. • Brakin. (14 december). Met Kristien Van den Lezingen/presentaties • Pablo Pijnappel: Andrew and Felicitas. van de grafisch ontwerper, rekening houdend een boek niet langer een individueel iets, Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, • Web 2.0. (13 december). Maastricht, NL: (poster en catalogus). Antwerpen, BE: Extra met digitalisering, met auteurs en lezers, met waardoor onze culturele perceptie ervan moet Lezingen/presentaties Kobe Matthys, Dirk Pauwels. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. City, Centre for Contemporary Art. structuur en vertelproces? worden aangepast. Het open source project • Brakin. (14 december). Met Kristien Van den Jan van Eyck Academie. • RadMap – Where Is My Dictionary?. In: • Zagrebacko kazali?te mladih. Gutenberg (www.gutenberg.org) is een test case Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe • Brakin. (30 juni -1 juli). Met Kristien Van den Opening Week 2005. (13 -14 januari). (visuele identiteit). Projecten waarop dit scenario kan worden toegepast. Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau. Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • The Tomorrow Book. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Kobe Matthys, Dirk Pauwels. Maastricht, NL: Lezingen/presentaties Projecten • Brakin. (30 juni -1 juli). Met Kristien Van den Jan van Eyck Academie. Films/video’s • Problems in Croatian Orthography. A Ontwerpen • The Tomorrow Book. Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe • Cities: Is What You See What You Are? In: • Drama (video clip). DVD, 3 min., kleur. Typographic Investigation. In: Opening Week • Programme brochure 2006. Met Sarah Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau. Authoring the City. (24 - 25 maart). Met Met Zafer Aracagök. 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan Infanger. Maastricht, NL: Jan van Eyck Lezingen/presentaties Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, van Eyck Academie. Academie. • The Future Book. In: Verbindingen/Jonctions 9. • Cities: Is What You See What You Are? In: Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Dirk Pauwels, Film/videovertoningen (24 - 28 november). Met Sarah Infanger, Filiep Authoring the City. (24 - 25 maart). Met Filip de Boeck, Jan Masschelein, Koen Van • Drama (video clip). Shanghai, CN: Room with Lezingen/presentaties Tacq, Joël Vermot (Harrisson). Luik, BE: Het Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Synghel, Jochen Becker. Maastricht, NL: a View Gallery. • The Future Book. In: Verbindingen/Jonctions 9. museum voor openbaar vervoer/Le Musée des Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller Jan van Eyck Academie. (24 - 28 november). Met Sarah Infanger, Filiep transportes en commun. & Andreas Quednau, Filip de Boeck, • Congo-Brazzaville team. In: Opening Week Prijzen Tacq & Richard Vijgen. Luik, BE: Het museum Jan Masschelein, Koen Van Synghel, 2005. (10 -14 januari). Met Kristien Van den • 4th Gangart Awards 2005. Voor: Camouflage voor openbaar vervoer/Le Musée des transpor- Jochen Becker Maastricht, NL: Jan van Eyck Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Comics. tes en commun. Academie. Kobe Matthys, Dirk Pauwels. Maastricht, NL: • Memefest Award 2005. Voor: Camouflage • Congo-Brazzaville team. In: Opening Week Jan van Eyck Academie. Comics. Eerste prijs beste website en inter- 2005. (10 -14 januari). Met Kristien Van den aktieve site. Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau. Seminars/workshops Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Cinéketje, In: Cimatics International Platform & Festival of Live Visual Arts & Vjing. (10 oktober). Met Lies Declerck & Marthe Van Dessel. Brussel, BE: Cinema Nova.

Ontwerpen • Camouflage Comics. (website). Met Bert Balcaen & Aarnoud Rommens. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie, NL. Gepubliceerd op: http://www.camouflagecomics.com. • Trichtlinnburg. (website). Met Bert Balcaen. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie; Salzburg, AT: Salzburger Kunstverein; Tallinn, ET: Centre for Contemporary Art. Gepubliceerd op: http://www/tricht-linn-burg.org. • Game Design Symposium. (website). Met Bert Balcaen. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie, Universiteit Maastricht i.s.m. NWO. Gepubliceerd op: www.janvaneyck.nl/games.

176 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 177 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ADVISERENDE ONDERZOEKERS AFDELING THEORIE ADVISERENDE ONDERZOEKERS AFDELING THEORIE

NORMAN BRYSON SABETH BUCHMANN Cinema. (14 -16 april). Met Helmut Draxler & HELMUT DRAXLER STEPHAN GEENE MARC DE KESEL 1949, Groot-Brittannië 1962, Duitsland Stephan Geene. Maastricht, NL: Jan van Eyck 1956, Oostenrijk 1961, Duitsland 1957, België Academie. Norman Bryson onderzoekt gebieden binnen Het project Film and Biopolitics heeft een theo- • Soft Cars and Hardware Emotions. Visual Cars Helmut Draxler werkt samen met Sabeth Stephan Geene werkt samen met Sabeth Het belangrijkste thema in het onderzoek van de visuele cultuur die weinig of geen aandacht retisch-historische aanpak en onderzoekt het and Real Cars in Cinema. In: Opening Week Buchmann en Stephan Geene aan het project Buchmann en Helmut Draxler aan het project Marc De Kesel is de problematische status van krijgen in de kunstgeschiedenis en kunstkritiek discours rond het concept ‘leven’ en de impact 2005. (10 -14 januari). Met Stephan Geene. Film and Biopolitics. Film and Biopolitics. (post)moderniteit en daarbinnen de positie van en gaf seminars over de Japanse visuele cultuur: ervan op verschillende soorten kunst en ﬁlm uit Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. het subject. De Kesel publiceert over heden-

Meiji schilderijen volgens Westerse stijl, Yukio de 20ste eeuw. Deze kritiek op de avant-garde, Projecten Projecten daagse Europese ﬁlosoﬁe, psychoanalyse en

^ Mishima en fotografie, de foto tableaux van met positieve verwijzingen naar elementen uit • Film and Biopolitics. • Film and Biopolitics. kunstgeschiedenis: hij^ schreef teksten over Yasuasa Morimura. In andere seminars kwamen de cinema, is al deel gaan uitmaken van een Bataille, Derrida, Zizek, Certeau, Blanchot, manieren van representatie aan bod die zelden ‘kritisch’ zelfbegrip van kunstenaars en filmma- Organisatie evenementen Organisatie evenementen Nancy, Lacan en anderen. In 2003 richtte hij theoretisch worden onderzocht, zoals het stil- kers, terwijl ze nog geen naam hebben gemaakt • The Ghostly Social Aspects of Cinema. • The Ghostly Social Aspects of Cinema. samen met Dominiek Hoens CLiC op, de leven en tekeningen. Deze seminars helpen op theoretisch en politiek gebied. In: Film and Biopolitics. (14 -16 april). In: Film and Biopolitics. (14 -16 april). Circle for Lacanian ideology Critique. Marc onderzoekers om hulpmiddelen te vinden voor Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. De Kesel is verbonden aan de Arteveldehoge- culturele en visuele analyse en te putten uit een Projecten school in Gent waar hij doceert over sociale reeks van disciplines en debatten, zoals semio- • Film and Biopolitics. Lezingen/presentaties Publicaties en politieke filosofie, filosofie van het recht en tiek, cultural studies, psychoanalyse, queer • Failing a Revolution. (24 november). Lezing • (I) Like Your Life (More than Mine). Maastricht, cultuurfilosofie. Aan het Heyendaal Instituut theory en literaire kritiek. Organisatie evenementen & filmvertoning. Maastricht, NL: Jan van Eyck NL: Jan van Eyck Academie. Gepubliceerd op: van de Radboud Universiteit in Nijmegen doet • The Ghostly Social Aspects of Cinema. Academie. http://www.bbooks.de/jve/eyck-i-like-your- hij onderzoek naar de ‘theorieën van de gift’. Publicaties (14 -16 april). Maastricht, NL: Jan van Eyck • Die Arbeit des Schreibens. Selbstbestimmung life.html • Recensie van: Art since 1900: Modernism, Academie. und Ausverkauf im Film. (8 november). Projecten Antimodernism, Postmodernism. In: Frieze, In: Orte der Produktion. Stuttgart, DE: Lezingen/presentaties • CliC. 92, pp. 110 -115. Publicaties Künstlerhaus Stuttgart. • Failing a Revolution. Godard and Mieville in • Von der Antropofagia zum Tropikalismus. In: • The Labor of Writing. The Author’s Destiny in Post-Revolutionary Mozambique in 1978. Organisatie evenementen Seminars/workshops Giorgio Ronna (Red.). Elke aus dem Moore, Hollywood. (3 oktober). Maastricht, NL: (24 november). Maastricht, NL: Jan van Eyck • A Community of Scoundrels. The ‘Gift’ in • Degas and the Movement-Image. (28 novem- pp. 71- 80. Neurenburg, DE: Entre Pindorama. Jan van Eyck Academie. Academie. Modern Society through Lars von Trier’s ber). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • The Painting Which Is Not One/ Die Malerei, • On the Film ‘Little Sparta, et in Arcadia Ego’, • The Collective as a Tool of Production in Rainer Dogville. (18 -19 mei). Georganiseerd door • [Untitled]. (13 september). Maastricht, NL: die nicht eins ist. In: Monika Baer. [Tent Cat]. a Portrait of Ian Hamilton Finlay. (11 juli). Werner Fassbinder’s Films and The Politicized Jan van Eyck Academie & Radboud Jan van Eyck Academie. Keulen, DE: Walther König. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Zeitgeist of the 70s as a Tool of Production in Universiteit. Nijmegen, NL: Huize Heyendaal. • Taking Over the Archive: Portrait Photography • Das Begehren nach Begehren [The Desire to • Introduction. In: The Ghostly Social Aspects Rainer Werner Fassbinder’s Films. (12 juli). from August Sander to Nan Goldin. (21 juni). Desire]. In: Josephine Pryde. Secessions pp. 31 of Cinema. (14 -16 april). Met Sabeth Lezing & filmvertoning. Maastricht, NL: Jan van Publicaties Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. - 37. Frankfurt am Main, DE: Revolver. Buchmann & Stephan Geene. Maastricht, Eyck Academie. • Act without Denial: Slavoj Zizˇek on • Chardin and the Text of Still Life. (25 maart). • Blut hat es überall schon immer gegeben. In: NL: Jan van Eyck Academie. • Keiner ist böse, keiner ist gut. Videosplitter und Totalitarianism, Revolution and Political Act. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Texte zur Kunst, 15 (57), pp. 132 -134. • The Aestethic Road to Victory. Sharing Statements. (30 mei). Berlijn, DE: b_books. In: Studies in East European Thought, 56, pp. • The Practice of Drawing. (11 februari). • Szenen einer Biennale. Spuren von Education. (9 maart). Maastricht, NL: Jan • Introduction. In: The Ghostly Social Aspects 299 - 334. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Institutionskritik in Arbeiten von Tino Sehgal van Eyck Academie. of Cinema. (14 -16 april). Met Sabeth • Back. Text of a Videofilm by Dany Deprez. und de Rijke/de Rooij. In: Texte zur Kunst, 15 Buchmann, Helmut Draxler. Maastricht, NL: In: HTV De IJsberg, 60, p. 4. (59), pp. 54 - 63. Discussies/debatten Jan van Eyck Academie. • Delphi revisited: over literatuur en psycho- • Helmut Draxler im Gespräch mit Fareed • Soft Cars and Hardware Emotions. Visual Cars analyse. In: J. Houppermans (Red.). Over de Redactionele artikelen Armaly. (7 juli). In: Kunst & Migration. Keulen, and Real Cars in Cinema. In: Opening Week schreef, psychoanalyse & literatuur. • Wenn sonst nichts klappt: Wiederholung. DE: Kölnischer Kunstverein. 2005. (10 -14 januari). Met Sabeth Amsterdam, NL: Dutch University Press, Wiederholen in Kunst, Popkultur, Film, Musik, Buchmann. Maastricht, NL: Jan van Eyck pp. 72 - 82. Altag, Theorie und Praxis. In samenwerking Academie. • Het onvermijdelijke in het racisme. In: Piet met studenten van de Hochschule für Bildende Decoster (Red.). Psychoanalyse en politiek, Künste. Hamburg, DE: Hochschule für Seminars/workshops pp. 55 - 82. Bildende Künste. • To Find some Animal in Man Seems Easy, • Je maakt geen ding, een ding maakt jou. But Does It Work the Other Way Round? Over Lacans notie van das Ding. In: Thierry Lezingen/presentaties (23 februari). Maastricht, NL: Jan van Eyck De Duve. Maak iets: Kleur/Blik/Ding. Gent, • Kritik der Institutionen und/oder Institutions- Academie. BE: Sint-Lucas Beeldende Kunst Gent. kritik? (Neu-)Betrachtung eines historischen • Het onvermijdelijke in het racisme. In: Piet Dilemmas. In: Ist die Kunstkritik am Ende? (29 Decoster (Red.). Psychoanalyse & politiek. oktober). Krems, AT: Donau-Universität Krems. Amsterdam, NL: Dutch University Press, • About Conceptual Drawing. (oktober). In: pp. 51 - 82. Raum. Orte der Kunst. Räume der Zeichnung. • Praten uit het donker. Interview met Marc De Berlijn, DE: Akademie der Kunste. Kesel door Jan Knops over sms- en chatcultuur • About Software. Information Technology and bij jongeren. In: Marc De Kesel, Bram Its New Meaning for the Arts. (september). Bresseleers & Jan Knops (Red.). Sms- en In: Open Systems. Londen, GB: Tate Modern. chat-cultuur bij Jongeren. Gent, BE: Mens en • About Narration in the Work of Yvonne Rainer. Cultuur Uitgevers, pp. 73 - 92. (mei). In: Kulturen des Erzählens symposium. • Religion as Critique, Critique as Religion. Wenen, AT: Museum Moderner Kunst Stiftung Some Reflections on the Monotheistic Ludwig (MUMOK). Weakness of Contemporary Criticism. • About Avant-Garde Film. (februari). Bazel, CH: In: Umbr(a): a Journal of the Unconscious, Kunsthistorisches Institut der Universität Basel. pp. 119 -137. • Introduction. In: The Ghostly Social Aspects of • Religion und/als Kritik. In: Marc De Kesel &

178 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 179 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ADVISERENDE ONDERZOEKERS AFDELING THEORIE ONDERZOEKERS AFDELING THEORIE

Dominiek Hoens (Red.). Wieder Religion: Seminars/workshops EVA MEYER ZAFER ARACAGÖK Marc De Kesel, Matthias Pauwels & Aarnoud MONIKA BAKKE

^ Christentum im zeitgenössischen^ kritischen • Reading Lacan. On Identiﬁcation. Maastricht, 1950, Duitsland 01.10.2004 – 30.09.2005 Rommens, Robrecht Vanderbeeken. 01.02.2004 – 31.01.2006

Denken (Lacan, Zizek, Badiou u.a.). Wenen, NL: Jan van Eyck Academie. 1960, Turkije Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. 1967, Polen

^ AT: Turia &^ Kant. • On Love. A Concept to Analyse Current Waarvan is de sluier zich bewust en wat kan • Refraining from the Refrain. Deleuze, Guattari • Slavoj Zizek. In: H. Achterhuis, J.Sperna Cultural Discontent? Maastricht, NL: Jan van hij ons al dan niet rechtstreeks en openhartig Zafer Aracagök boog zich over het filosofische et le politique. (14 -15 januari). Parijs, FR: Het project Breath-Taking. Air, Art, Architecture Weiland, S. Temmema & J. De Visscher. Eyck Academie. meedelen? Deze frasering komt misschien over vraagstuk van het directe/het nabije in relatie Université de Paris VIII-Vincennes. van Monika Bakke bestaat uit drie componen- Denkers van nu. Diemen, NL: Veen Magazines, als een ongewone personificatie – de sluier is tot muziek. Hij deed onderzoek naar deze notie • The Question of the Immediate: Resonance in ten: een lezingenreeks, een anthologie getiteld pp. 440 - 452. immers geen persoon en kan zich dus nergens in de filosofie van Schopenhauer en Nietzsche the Philosophy of Gilles Deleuze. In: Opening Going Aerial en een website met database. De • Een sociomaterieel psychè. In: Jos A.M. de bewust van zijn – maar de stijlfiguur werkt hier en van Deleuze. Hij onderzocht de concepten Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: lezingen hadden als uitgangspunt de concepten Kroon (Red.). Hoe wetenschappelijk is als een motto of als een deuntje dat door je van resonantie en evenement in Deleuzes Jan van Eyck Academie. ‘lucht’, de vluchtige en unieke samenstelling van de psychiatrie? Antwerpen, BE: Garant, hoofd speelt. Tegen deze achtergrondmuziek teksten en vooral diens lezing van Nietzsche en gassen, en ‘ademhaling’, een individuele vorm pp. 111-128. kunnen we opnieuw onderzoeken hoe we kennis Schopenhauer. Hoe verhoudt resonantie zich van uitwisseling tussen subject en omgeving. • Wie der Gott und Mensch sich paart: definiëren en we komen tot het besef dat de bij Deleuze tot simulacra? Kun je eigenlijk wel Kunstwerken en -praktijken worden beschreven Hölderlin’s theory of the sublime as read in his sluier over veel meer gaat dan we ooit kunnen theoretiseren over het directe en het nabije? die zich bezighouden met vragen als: hoe remarks on tragedy. In: Bart Vandenabeele weten. Een Assyrische wetstekst uit 1300 voor gebruiken we lucht? Wat doet lucht precies? (Red.). Acta of the Symposium ‘Histories of the Christus stelt dat alleen respectabele vrouwen Organisatie evenementen Daarbij ligt de klemtoon op de functie van lucht, Sublime’. Brussel, BE: Academie voor zich kunnen sluieren; voor prostituees is dat • Gilles Deleuze. The Passage from Noise to niet op de samenstelling ervan. De bedoeling Wetenschap en Kunst, pp. 123 -134. verboden. De Midden-Assyrische Wetten die Voice. (conference). (9 september). Met van het project is niet een algemeen overzicht dateren van 750-612 voor Christus schrijven Manola Antoniolli, Rosi Braidotti, Marc De te bieden, maar om de pogingen in kaart te Redactionele artikelen straffen voor hoeren of slavenmeisjes voor die Kesel, Mahmut Mutman, Arkady Plotnitsky brengen van kunstenaars, architecten, en theore- • Religion als Kritik; Kritik als Religion: Die op straat een sluier dragen. In Boek IV van zijn & Mark Roelli. Maastricht, NL: Jan van Eyck tici over lucht als drager, geleider en katalysator monotheïstische Sackgasse moderner Kritik Metamorfosen vertelt Ovidius (43 voor Christus Academie. in een communicatieproces tussen ademende In: Dominiek Hoens & Marc De Kesel (Red.). – 17 na Christus) een Babylonische liefdesge- • Resonance, Mimesis, Noise and Refrain. organismen en hun omgeving en datacommuni- Wieder Religion? Christentum im zeitgenössi- schiedenis waarin de sluier een belangrijke rol Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. catie via draadloze technologie. schen kritischen Denken. Wenen, AT: Turia speelt. Al deze verwijzingen naar de sluier tonen & Kant. aan dat de sluier verkeerde interpretaties kan Acties/performances Publicaties uitlokken. Verhalen maken graag gebruik van • Divide by Zero. (21 september). In: ctrl_alt_del • Kobieca polityka przyjemnosció [Feminine Lezingen/presentaties de mogelijkheid om te misleiden; wetsteksten, 2005, the 9th International Istanbul Biennial. Politics of Pleasure]. In: W. Burszta, M. Czubaj, • Something Inevitable in Racism: A Lacanian daarentegen, beogen het tegendeel en hebben (geschreven in samenwerking met Yolande M. Rychlewski (Red.). Kontrkultura. Co nam Perspective on Cosmopolitical Identity, Hatred als doel de vrouwelijke seksualiteit in te tomen Harris). Istanboel, TR. zostalo z tamtych lat [Counterculture. What Is and Democracy. (18 november). In: Identifying en structuur te geven aan de sociale status die Left of those Years]. Wydawnictwo SWPS the Urban Unconscious. Maastricht, NL: Jan vrouwen wordt opgelegd. Vandaag de dag Lezingen/presentaties Academica. van Eyck Academie. worden we geconfronteerd met een ideolo- • Refraining from the Refrain. (24 september). • Re-kreacyjny charakter transkulturowej esteyki • Introduction to Lars von Trier’s ‘Dogville’. (5 gische breuk die om verschillende redenen een In: Resonance, Mimesis, Noise and Refrain. [Re-Creational Character of Transcultural oktober). In: CIT.CIT. 2 Platform and Treasury. cultureel en religieus symbool tot instrument Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Aesthetics]. In: K. Wilkoszewska (Red.). Brussel, BE: Etablissement d’en face projects. maakt. Analyse van hoe de sluier politiek wordt • Noise on Noise. (10 mei). In: Resonance, Estetyka transkulturowa [Transcultural • The Sense of Logic: Lacanian Questions to voorgesteld toont aan dat de symbolische bete- Mimesis, Noise and Refrain. Maastricht, NL: Aesthetics]. Krakow, PL: Universitas. Gilles Deleuze’s Theory on Language in kenis ervan steeds weer wordt gedefinieerd, op Jan van Eyck Academie. • Zoo Pleasures, the Usual Suspects. In: ‘Logique du Sense’. (9 september). In: Gilles het vage en dubbelzinnige af. • Decalcomania, Mapping and Mimesis. Relocated Identities. Part II. Amsterdam, Deleuze. The Passage from Noise to Voice. (27 april). In: Resonance, Mimesis, Noise NL: Public Space With A Roof (PSWAR). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Tentoonstellingen and Refrain. Maastricht, NL: Jan van Eyck • The Village and Its She-Dog: the Gift as • Schweizer Krankheit + die Sehnsucht nach der Academie. Lezingenreeks Modernity’s Political Problem in Lars von Trier’s Ferne. (11 december 2005 - 5 februari 2006). • On Rhythm, Resonance and Distortion. • Breath-Taking. Air, Art, Architecture. Met

‘Dogville’. In: A Community of Scoundrels. Dresden, DE: Kunsthaus. (23 maart). In: Resonance, Mimesis, Noise Annick Bureaud, George Halkias, François

^ (18 -19 mei). Nijmegen,^ NL: Huize Heyendaal. and Refrain. Maastricht, NL: Jan van Eyck Perrin, Michael Rakowitz & Peter Sloterdijk. • Act Without Denial. Zizek on Totalitarianism, Film/videovertoningen Academie. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Revolution and Political Act. (16 maart). • Flashforward. (6 februari). Rotterdam, NL: In: The Spectre of the Avant-Garde. Avant- Witte de With. Symposia/congressen Lezingen/presentaties Garde, Theory and Partiality. Maastricht, • A Seminar on Deleuze. (24 mei). Utrecht, • Zoo Pleasures. (25 juni). In: Relocated NL: Jan van Eyck Academie. Lezingen/presentaties NL: Nederlandse Onderzoeksschool Identities II. Amsterdam, NL: Public Space • Town with Dog: about Lars von Trier’s Dogville. • Shadows by Cassavetes. (22 juni). Lezing & Vrouwenstudies, Faculteit der Kunsten, With A Roof (PSWAR). In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). ﬁlmvertoning. Met Ils Huygens. In: The Scheme Universiteit Utrecht. • Ecstatic Mobility: Visual Representations of Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. of the Veil. Maastricht, NL: Jan van Eyck • Co-respondent in The Spectre of the Avant- Bodies against Graviotropism. In: Hawaii Academie. Garde. Avant-Garde, Popular Media and International Conference on Arts and Symposia/congressen • Ararat by Atom Egoyan. (23 mei). Lezing & Censorship. (13 april). Met Gideon Boie, Humanities. (13 -16 januari). Honolulu, US. • Intermediale reflecties. Over artistieke concep- ﬁlmvertoning. Met Stephanie Benzaquen. In: Lorenzo Chiesa, Alexei Monroe, Matthias • Zoo Pleasures, the Usual Suspects. In: tualiteit en kwaliteit in hedendaagse kunstprak- The Scheme of the Veil. Maastricht, NL: Jan Pauwels & Aarnoud Rommens. Maastricht, Opening Week 2005. (10 -14 januari). tijken. (30 september). Georganiseerd door van Eyck Academie. NL: Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Dutch Aesthetics Federation (DAF). Rotterdam, • The Scheme of the Veil. In: Opening Week • Noise on Noise. Sonic Interventions. (29 - 31 NL: Museum Boijmans van Beuningen. 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan maart). Amsterdam, NL: Amsterdam School th • 29 Annual IAPL Conference. Chiasmatic van Eyck Academie. of Cultural Analysis. Encounters. (2 - 6 juni). Georganiseerd door • Co-respondent in The Spectre of the Avant- International Association for Philosophy and Seminars/workshops Garde. Avant-Garde, Theory and Cultural Literature (IAPL). Helsinki, FI. • The Scheme of the Veil. Maastricht, NL: Jan Praxis. (16 maart). Met Gideon Boie, Boris van Eyck Academie. Buden, Oliver Feltham, Dominiek Hoens,

180 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 181 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ONDERZOEKERS AFDELING THEORIE ONDERZOEKERS AFDELING THEORIE

BAVO (Gideon Boie & Mattias Pauwels) ma van subversie in de culturele productie. Delft, NL: Afdeling Bouwkunde, Technische STÉPHANIE BENZAQUEN • Images and Violence. (mei). Lezing en verto- LORENZO CHIESA GIDEON BOIE, 1975, België In: AS, 176, pp. 4 - 23. Universiteit Delft. 01.01.2005 – 31.12.2006 ning van videowerken. Georganiseerd door 01.01.2005 – 31.12.2006 MATTHIAS PAUWELS, 1975, België • The Spectre of the Avant-Garde. • The Subversive Core of Urban Communication 1971, Frankrijk Ecole Supérieure des Beaux Arts. Nîmes, FR: 1976, Italië 01.01.2004 – 31.12.2005 Contemporary Reassertions of the Programme Management. (2 juni). In: Authoring the City at Contemporary Art Centre Carré d’Art. of Subversion in Cultural Production. In: AS, ABKM. Georganiseerd door Academie Voor haar project Cultural Representations of • Ararat by Atom Egoyan. (23 mei). Lezing & Het onderzoek van Lorenzo Chiesa bestaat uit In het boek The Open City, or the Urban Logic 176, pp. 24 - 41. Beeldende Kunsten Maastricht & Jan van Eyck Genocide and Mass Murder onderzoekt filmvertoning. In: The Scheme of the Veil. twee delen. Hij wil een grondige analyse maken of Post-Capitalism stelt BAVO de ontwerper • From Political Games to Absolute Academie. Maastricht, NL: Academie Stéphanie Benzaquen representaties van geno- Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. van het lacaniaanse concept van het ‘discours centraal die erin slaagt om zich met succes te Architecture... and Back: the Architectural Beeldende Kunsten. cide en massamoorden in cultuur, het geheugen, • Genocide and Mass Killing. Languages of van de kapitalist’ en hij wil de fragmentarische profileren in het openbare debat over de stad. Avant-Garde Today. In: AS 176, pp. 42 - 61. • It’s About the Heterotopia as a Real Different de nieuwe media, academische essays en in Mediated Violence. In: Opening Week 2005. behandeling die Lacan geeft van het kapitalisme De ontwerper voelt zich betrokken bij het • Being Absolute Avant-Garde, Again! (9 maart). Place, Stupid. In: EAAE Colloquium: The Rise officiële acties zoals processen en humanitaire (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van en zijn ideologie vergelijken met de meer marxis- succes van de rechtse of extremistische modellen In: Cut Up, 3 (10). Gepubliceerd op 1 april op: of the Heterotopia, Public Space and the interventies. Ze documenteert, visualiseert en Eyck Academie. tische en postmarxistische benaderingen van over de stad, maat staat ook heel sceptisch http://www.cut-up.com/news/ Architecture of the Everyday in a Post-Civil geeft de context aan van massageweld, gaat Althusser en Badiou. Deze omweg door het werk tegenover het multiculturele stedelijke model detail.php?sid=365 Society. (26 - 28 mei). Georganiseerd door hun gemeenschappelijke en verschillende fac- van meer openlijk politieke denkers biedt Chiesa waarbij delen van de bevolking zich achter Katholieke Universiteit Leuven. toren na en stelt een ruimer begripskader op. de mogelijkheid om zich niet te beperken tot het ‘muren van respectabiliteit’ gaan verschansen. Lezingen/presentaties • When the Society Commands You to Subvert. Om de complexiteit van deze processen vast domein van de psychoanalytische theorie in zijn Als reactie hierop grijpt de nieuwe ontwerper • Introduction: Let the Scum Bury the Scum. (13 april). In: The Spectre of the Avant-Garde. te leggen, onderzoekt ze individuele en meer- kritiek op het hedonistische ideaal van het huidi- naar een ‘derde weg’ waarbij hij engagement (19 november). In: Psychoanalysis, Urban Avant-Garde, Popular Media and Censorship. voudige representaties, de werken uit de canon, ge kapitalisme. Door ook de massacultuur te tegenover een open, tolerante en onverdeelde Theory and the City of Late-Capitalism. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. maar ook dissidente opinies. Door deze ver- beschouwen, wil hij onderzoeken waarom Lacan stad naadloos laat aansluiten bij het besef dat Conceiving of an Urban Act. Maastricht, NL: • From Political Games to Pure Architecture... scheidene representaties samen te brengen, suggereerde dat in de laatkapitalistische periode er grenzen zijn aan openheid. Deze ontwerper Jan van Eyck Academie. and Back! (12 april). In: The Spectre of the naast elkaar te plaatsen en elkaar te laten de ideologische druk om gelukkig te zijn de /planoloog slaagt erin om een evenwicht te • Introduction: the City of Late Capitalism and Avant-Garde. Avant-Garde, Architecture and tegenspreken, maakt ze de verschillende rollen meest determinerende ‘politieke factor’ is. Dit vinden tussen het ideaal van de open stad en Its Vicissitudes. (18 november). In: Responsibility. Maastricht, NL: Jan van Eyck duidelijk en toont ze wat de verantwoordelijk- brengt met zich mee dat ‘iedereen identiek is de praktische overwegingen die daarmee samen Psychoanalysis, Urban Theory and the City Academie. heden waren van de personen, groepen en aan iedereen’. Meer algemeen onderzoekt gaan: economische haalbaarheid en politieke of Late-Capitalism. Identifying the Urban • Utopian Avant-Garde or Critical Avant- machtsinstanties voor, tijdens en na de genocide. Chiesa de verbanden tussen de kapitalistische consensus, bijvoorbeeld. Deze verlichte figuur Unconscious, Maastricht, NL: Jan van Eyck Garde? Yes, Please! (16 maart). In: The ideologische ‘geboden’ die ons, volgens Lacan, is de ideologische aanvulling van meer abstracte Academie. Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Tentoonstellingen opleggen om te genieten en twee andere postkapitalistische ontwikkelingen zoals het • ‘Mettre un peu de honte dans la sauce’: Third Theory and Cultural Praxis. Maastricht, NL: • Dispersion (december). Met Clarisse Hahn geboden van onze verbruikersmaatschappij: het Europese stedelijke competitiemodel en het Way Cultural Activism, the Discourse of the Jan van Eyck Academie. & Ecole Supérieure des Beaux Arts. Nîmes, FR: spenderen en aankopen en het levenslang leren. mondiale dorp. BAVO analyseert concrete Analyst, and the City of Late-Capitalism. (18 • Why Social Constructivism in Film is Contemporary Art Centre Carré d’Art. oplossingen van de ‘derde weg’ voor de mensen november). In: Psychoanalysis, Urban Theory Unavoidable Today. (15 maart). In: The • Artists and Arms. (2 -15 november). Projecten uit de perifeer van de Europese metropool: and the City of Late-Capitalism. Identifying the Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Georganiseerd door M’ARS Centre for • CliC. prostituees, illegalen of bewoners van probleem- Urban Unconscious. Maastricht, NL: Jan van Film and Propaganda. Maastricht, NL: Jan Contemporary Art, National Center for • Politics and Jouissance. wijken en legt de tegenstrijdigheden bloot van Eyck Academie. van Eyck Academie. Contemporary Art (NCCA) Kaliningrad & het ideologische concept van de ‘open’ stad. • Laat ons vastberaden de democratie redden • Why Today’s Cultural Scene Hates to Love National Center for Contemporary Art (NCCA) Organisatie evenementen binnen de Grote Verbouwing van de Michael Moore. In: Opening Week 2005. Moskou. Moskou, RU: M’ARS Centre for • Politics and Jouissance. (december 2005 - Projecten Nederlandse steden en binnen het (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Contemporary Art. mei 2006). Workshops. Met Oliver Feltham. • The Spectre of the Avant-Garde. Maastrichtse Model in het bijzonder. (4 novem- Academie. • Beware! Politics! In: Alytus Biennial. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. ber). In: Lend Me Your Dream/Lend Me Your • The Heroic Realist, Dogville and the Perverse International Festival of Experimental Art. • Lacan and Topology. (10 december). Met Organisatie evenementen Fantasy. Sociaal engagement en de ontwikke- Core of the Dutch Cultural Third Way. In: (22 - 28 augustus). Alytus, LT. Oliver Feltham. Maastricht, NL: Jan van Eyck • Psychoanalysis, Urban Theory and the City ling van de stad. Georganiseerd door Opening Week 2005. (10 -14 januari). Academie. of Late-Capitalism. Met Lorenzo Chiesa. In: Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Jan Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Publicaties • Psychoanalysis, Urban Theory and the City Super! First Triennial of Fine Arts, Fashion and van Eyck Academie, Super! First Triennial of • Samples. In: Artists and Arms. Kaliningrad, of Late-Capitalism. Met BAVO. In: Super! First Design. (18 - 20 november). Maastricht, NL: Fine Arts, Fashion and Design. Maastricht, Discussies/debatten RU: National Center for Contemporary Art Triennial of Fine Arts, Fashion and Design. Jan van Eyck Academie. NL: Academie Beeldende Kunsten. • Integratiearchitectuur: United Colours of NL. (NCCA), Moskou, RU: M’ARS Centre for (18 - 20 november). Maastricht, NL: Jan van • Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy. • Voorbij het politiek economisch analfabetisme (6 oktober). Georganiseerd door ABC Contemporary Arts. Eyck Academie.

(16 september - 4 november). In: Super! First in het architecturaal verzet ten tijde van het Architectuurcentrum Haarlem. • Two Years. In: Beware! Politics! Alytus, LT.

^ Triennial of Fine Arts, Fashion and Design. globale kapitalisme. (14 oktober). In: Lend • On Dictators, Carnival, and Funny Animals. Publicaties ^ Georganiseerd door Academie Beeldende Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy. In: Camouflage Comics. Gepubliceerd op: • Pasolini, Badiou, Zizek and the Legacy of Kunsten Maastricht & Jan van Eyck Academie. Cultureel ondernemerschap. Architectuur en http://www.camouflagecomics.com. Christian Love. In: HTVNews. Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten. engagement. Georganiseerd door Academie • Clear Positions. Some Thoughts on Israeli • The Subject of the Imaginary (Other). In: • The Spectre of the Avant-Garde (12 -13 april; Beeldende Kunsten Maastricht, Jan van Eyck Artistic Engagement in the Second Intifada’s Journal for Lacanian Studies, 3. 15 -16 maart). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie, Super! First Triennial of Fine Arts, Years. Gepubliceerd op: • Paul, the Militant. In: Parallax. The Journal Academie. Fashion and Design. Maastricht, NL: http://getto.ru/anarh/b_17.html. of Ethics and Globalisation, 35. The Aurelius Academie Beeldende Kunsten. • Istanbul, Tirana, Alytus, Peking, Vilnius, Lyon, Foundation, US. Publicaties • Veel gedoe rond de creatieve stad. (16 sep- Kaliningrad, Prague… In: Daile 2005/2, LT. • Lacan le sinthome. In: (Re)-Turn: A Journal • God is a Deejay: FAT in Berlage. Gepubliceerd tember). In: Lend Me Your Dream/Lend Me of Lacanian Studies, 2 (Spring). University of op: . Your Fantasy. Stadsmanagement. Lezingen/presentaties Missouri, US.

• Wat een gordijn leek maar een muur bleek te Georganiseerd door Academie Beeldende • Clear Positions. Some Thoughts on Israeli • Review of Giorgio Agamben. In: The Open:

^ zijn, kritische reconstructie van het symposium Kunsten Maastricht, Jan van Eyck Academie, Artistic Engagement in the Second Intifada’s Man and Animal. Italian^ Studies, LX. Collage Europa. In: Architectura Murator, 125. Super! First Triennial of Fine Arts, Fashion and Years (3 november). In: Artist and Arms. • Review of Slavoj Zizek, ‘The Puppet and the • Enjoy the Right Not to Enjoy! In: AS (speciale Design. Maastricht, NL: Academie Beeldende Georganiseerd door NCCA-Kaliningrad en Dwarf’. In: Journal of the Society of British uitgave: Emotional Pictures), 173, pp. 142 - Kunsten. NCCA-Moskou. Moskou, RU: National Phenomenology, 36 (1). 156. • It’s About an Architectural Act that Is Not Center for Contemporary Art (NCCA). • Ethics and Capital. Ex Nihilo. In: Umbr(a), • Het spookbeeld van de avant-garde. Already Backed up by the Other, Stupid! (8 • Return (26 september). Met Sylvia de Swaan. a Journal of the Unconscious. Met Alberto Hedendaagse hernemingen van het program- juni). In: International Design Seminar 2005. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Toscano.

182 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 183 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE

ONDERZOEKERS AFDELING THEORIE ONDERZOEKERS AFDELING THEORIE

^ ^

• Pasolini, Badiou, Zizek und das Erbe der JONATHAN DRONSFIELD (16 februari). Department of Fine Art, History OLIVER FELTHAM CHRISTOPHER GEMERCHAK YOLANDE HARRIS Christlichen Liebe. In: Dominiek Hoens & Marc 01.01.2005 – 30.09.2006 of Art & Cultural Studies. (onderzoeksseminar). 01.01.2005 – 31.12.2005 01.09.2005 – 31.08.2007 01.10.2003 – 30.09.2005 De Kesel (Red.). Wieder Religion? Christentum 1962, Groot-Brittannië Leeds, GB: University of Leeds. 1972, Groot-Brittannië 1967, Verenigde Staten 1975, Groot-Brittannië im zeitgenössischen kritischen Denken. Wenen, • The Ethical Turn of Contemporary Art? (13 AT: Turia & Kant. In het project On the ‘Ethical Turn’ of Contem- januari). In: Opening Week 2005. (10 -14 Oliver Feltham onderzoekt de ﬁlosoﬁsche funde- Christopher Gemerchak wil het manuscript Score Spaces onderzoekt hoe we omgaan met

porary Art probeert Jonathan Dronsﬁeld in te januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck ringen van hedendaagse theorieën over ideolo- Fetishism and the Crystallization of Desire (dit is de relatie tussen geluid, plaats en beeld in een

^ Vertalingen ^ schatten of en in welke mate de hedendaagse Academie. gie in termen van de nexus, de dwarsverbinding, nog een voorlopige titel) voltooien. Lange tijd omgeving die via technologie is aangepast en • Slavoj Zizek. America Oggi: Abu Ghraib e altre kunst een ‘ethische wending’ heeft genomen. tussen het subject, substantie en verandering. hebben filosofen, psychoanalytici, antropologen verruimd. Yolande Harris wordt in haar werk oscenità del potere. Verona, IT: Ombre Corte. Wat staat er op het spel wanneer kunstenaars, Symposia/congressen Wanneer hedendaagse filosofen over ideologie en culturele theoretici het concept fetisjisme aangetrokken door tussenruimtes, door inter- • Alain Badiou. Love What You Will Never theoretici en curators ethische aspecten inroepen • The Resistance of Art to the University to Come: theoretiseren, bepaalt een conceptuele matrix – gebruikt om de aard van overtuigingen, seksuele vallen, grenzen, het ‘niemandsland’ tussen disci- Believe Twice. In: Positions, 14. als rechtvaardiging, basisprincipe, premisse of Kant after Derrida. (22 oktober). In: 44th die een subject verbindt met een vorm van sub- interesses en materiële waarden te onderzoeken. plines, manieren van representeren en schep- doel van hun werk. Dronsfield trekt Rob van Annual SPEP Conference. (20 - 22 oktober). stantie en beweging – dit denken. De matrix zelf Het is nog altijd een belangrijk interpretatiepara- pingsconventies. Score Spaces onderzoekt de Lezingen/presentaties Gerwens uitspraak in twijfel dat ‘met de moderne Georganiseerd door Society for werd vastgelegd in Aristoteles’ Physics; daaruit digma. Het project onderzoekt hoe de bepaling kenmerken en tegenstellingen van deze ‘tussen- • Remarks Prior to any Possible Treatment of kunst vaak moreel uit de hand loopt’. Het is niet Phenomenology and Existential Philosophy zijn een klein aantal variaties voortgekomen van fetisjisme zich binnen de filosofie ontwikkelt ruimtes’ op een theoretisch en praktisch niveau.

Lacanian Truth as Marxian Materialism. In: Dronsﬁelds bedoeling om zich vast te klampen (SPEP). Salt Lake City, US. zoals die van Hegel, Marx’ materialistische versie als een antwoord op de betekeniscrisis – of die Met geluid, video, projecties, performance voert

^ Is the Politics of Truth Still Thinkable? ^ aan ethiek en morele kwesties; hij wil aantonen • Resisting the ‘Ethical Turn’ of Contemporary daarvan, en de heraclitaanse-bergsoniaanse- nu persoonlijk, sociaal of religieus is. De fetisj Harris experimenten uit waarbij ze de perceptie Conferentie georganiseerd door Slavoj Zizek dat hedendaagse kunst ethisch is in de manier Art: Deconstructing Actuality. (20 september). deleuziaanse variatie. De hypothese die het kan als ‘bemiddelaar’ optreden bij de crisis, van ruimte en plaats openbreekt. Het communi- en Costas Douzinas. (25 - 26 november). waarop het de vraag naar wat het is internali- In: XXXIX AICA Congress. Art Theory and Art onderzoek stuurt, stelt dat hedendaagse filosofie wanneer een betekenis- en waardesysteem of catiemedium partituur wordt daarbij de verbin- Londen, GB: Birkbeck Institute for the seert. Door de performatieve manier waarop Criticism in the New Millennium. (18 - 23 nieuwe verbindingen tussen subject, bewegen iemands identiteit worden geconfronteerd met ding tussen notatie en evenement. Humanities. kunst omgaat met die vraag – waar geen september). Georganiseerd door International en substantie wil genereren. Gezien de kracht een gevoel van vervreemding of, erger nog, • Topology of Fear: Lacan Met Mike Davis. In: definitief en pasklaar antwoord voor is – wordt Association of Art Critics (AICA). Ljubljana, SI. van de matrix, worden vaak onbewust oude ver- wanneer ze dreigen uiteen te vallen. Dit kan Tentoonstellingen Psychoanalysis, Urban Theory and the City ze getransformeerd. Kunst toont een deel van • Art as Terror. (9 september). In: First FEP/SEP bindingen gemaakt en gepresenteerd alsof het gebeuren vanuit een traumatisch gevoel van • Stepping Out. An Invitation to Do Something of Late-Capitalism. (18 - 20 november). onze essentie als mens: het individuele kunstwerk Joint Annual Conference. What Is Terror. (8 -10 nieuwe waren. Feltham wil die herhalingen en anders-zijn of wanneer een zekerheid niet meer New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. geeft ons inzicht in de constructies, de (zelf)inter- september). Georganiseerd door Forum de beperkingen ervan aantonen en aangeven zeker blijkt. Hierdoor kan de wereld voor het Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Pasolini and the Ugliness of Sex. (22 septem- pretaties die deel zijn van onze natuur. Dronsfield for European Philosophy (FEP) & de Society wat de vereisten zijn waaraan een echt moderne subject betekenisloos lijken. De reactie op een • Orbital. (27 - 30 september). Video, sensoren ber). Melbourne, AU: Monash University. verwijst naar theoretische teksten van Derrida, for European Philosophy (SEP). Reading, GB: verbinding tussen substantie, subjectiviteit en confrontatie van die aard beïnvloedt het verlan- en geluidsinstallatie. Maastricht, NL: Jan van • What is the Gift of Grace? In: International Heidegger, Margolis, Nancy en Wittgenstein, University of Reading. verandering moet voldoen om te kunnen theore- gen van het subject. Het leven kan overdreven Eyck Academie. Association for Philosophy and Literature maar ook naar de werken van hedendaagse • Painting. (16 juni). Met Darren Ambrose & tiseren over ideologie en over praxis. betekenis krijgen of het subject kan zichzelf • Project Relay/Video Walker. In: Welcome to Annual Conference. (3 juni). Helsinki, FI: kunstenaars en curators. Wat maakt dat een Adrian Rifkin. Londen, GB: The Royal College proberen te beschermen tegen onzekerheid via Fusedspace Database. Den Haag, NL: Stroom. University of Helsinki. kunstwerk echt ‘werkt’, wat houdt de ‘blindheid’ of Art. Projecten perverse herhaling of een ideologische weige- • A Collection of Circles (or Pharology). In: • What Is the Gift of Grace? In: A Community van een kunstwerk in? Wat is de tijdelijkheid/ • The Condition of Film as Philosophy; or, How • CLiC. ring om veranderingen te accepteren. Earwitness, #5 (7 - 9 februari). Brussel, BE: of Scoundrels. (18 -19 mei). Nijmegen, NL: wereldlijkheid van kunst? Biedt kunst ruimte voor Can Film Ask a Question? (6 juni). In: 29th • Politics and Jouissance. Centre for Contemporary Non-Objective Art Huize Heyendaal. discussie? Wat te zeggen over autonomie, vrij- Annual IAPL Conference. Chiasmatic Projecten (CCNoA). • Feigning Madness: Lars von Trier with Lacan. heid, verantwoordelijkheid en besluitvorming? Encounters. (2 - 7 juni). Georganiseerd door Lezingen/presentaties • CLiC. (13 april). In: The Spectre of the Avant-Garde. International Association for Philosophy and • An Account of Enjoyment (on Capitalism and Acties/performances Avant-Garde, Popular Media and Censorship. Publicaties Literature (IAPL). Helsinki, FI. the Social Bond). (20 november). In: Seminars/workshops • Divide by Zero. (21 september). In: ctrl_alt_del Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • ‘I Am in the Liber’: Remarks on the Question of Psychoanalysis, Urban Theory and the City of • Reading Lacan. On Identification. Maastricht, 2005. Met Zafer Aracagök. Istanboel, TR: • Lacan and Pasolini: Resistance against Sado- Theorising Art. In: Y. Pérez, M. Anxo Rodríguez Seminars/workshops Late-Capitalism. Georganiseerd met Super! NL: Jan van Eyck Academie. NOMAD. Erotic Capitalism. In: Opening Week 2005. & E. Saladini. (Red.). Espazos de Creación • Art as Terror. (4 oktober). Maastricht, NL: First Triennial of Fine Arts, Fashion and Design. • Light Phase. In: VideoDance 2005. (9 -17 sep- (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Contemporánea. Santiago de Compostella, Jan van Eyck Academie. (18 - 20 november). Maastricht, NL: Jan van tember). Performance voor video, stem, geluid Academie. ES: Concello de Santiago, pp. 183 - 95. Eyck Academie. en sensoren. Thessaloniki, GR: Mylos Theatre. • The Resistance of the Question to Discussies/debatten • On Aesthetics and Socio-Political Change. • Meta-Orchestra. In: Facelifters. Manual Seminars/workshops Phenomenological Reduction: Husserl, Fink, • Deleuze. (27 januari). Met Claire Colebrook. (16 maart). In: The Spectre of the Avant-Garde. Labour. (29 - 30 april). Met Bert Bongers, • Reading Lacan. On Identification. Maastricht, & the Adequacy of the Sixth Cartesian Georganiseerd door Forum for European Avant-Garde, Theory and Cultural Practice. Sebastian Harris, Hilary Jeffery, Jos Mulder & NL: Jan van Eyck Academie. Meditation as a Response to Heidegger. In: Philosophy. Londen, GB: Borders Bookshop. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Cesar Villavicencio. Georganiseerd door Intro • Alain Badiou’s le Siècle. (27 mei). Met Analecta Husserliana, LXXXVIII, pp. 293 - 305. • On Epicurus. (10 maart). Met Howard Caygill. • Ideology and Praxis. In: Opening Week 2005. in Situ & Tor. Genk, BE: Mijn Waterschei. Oliver Feltham, Daniel Franco, Nina Power, • The Hourglass. In: Sara Rossi. Miele. Prato, Georganiseerd door Forum for European (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Aaron Schuster & Alberto Toscano. Brussel, IT: Gli Ori Editions, p. 134. Philosophy. Londen, GB: L’institute Français. Academie. Multimedia BE: Etablissement d’en face Projects. • Memories of Underdevelopment: The Collages • Diderot and the Blind Man: Could Our Sense • Collecting Circles (or Pharology). In: Sound & Sculptures of Melita Couta. In: A. Danos. Experience Be Contradictory? (9 juni). Met Seminars/workshops Art Series. An Interactive Sound Installation. (Red.). Somatópia: Mapping Sites, Siting Marian Hobson. Georganiseerd door Forum • Alain Badiou’s ‘le Siècle’. (27 mei). Met Brussel, BE: Centre for Contemporary Non- Bodies, pp. 34 - 43. for European Philosophy. Londen, GB: Lorenzo Chiesa, Daniela Franco, Romina Objective Art (CCNoA). L’institute Français. Power, Aaron Schuster & Alberto Toscano. • Light Phase. Performance for Video, Voice, Lezingen/presentaties Brussel, BE: Etablissement d’en face projects. Sound & Sensors. Maastricht, NL: Jan van Eyck • Art and Social Space. (29 augustus). Helsinki, • Reading Lacan. On Identification. Maastricht, Academie. FI: Nordic Institute for Contemporary Art NL: Jan van Eyck Academie. (NIFCA). Publicaties • The Ethical Turn of Contemporary Art? (15 Symposia/congressen • Inside-Out Instrument. In: Contemporary th juni). Onderzoeksseminar Afdeling • 29 Annual IAPL Conference. Chiasmatic Music Review. Kunstgeschiedenis. Rome: It: Luiss University. Encounters. (2 - 6 juni). Georganiseerd door • The Building as Instrument. In: Hearing Places, • The Ethical Turn of Contemporary Art? (3 International Association for Philosophy and International Anthology of Sound and Place, maart). Modernity Art Representation Literature (IAPL). Helsinki, FI. Red. University of Melbourne, AU: Cambridge Knowledge Society (MARKS). (onderzoekssemi- Scholars Press. nar). Maastricht, NL: Universiteit Maastricht. • Christiana Galanopoulou (Red.). VD05. th • Resisting The Ethical Turn of Contemporary Art? Videodance2005, 6 International Festival on

184 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 185 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ONDERZOEKERS AFDELING THEORIE ONDERZOEKERS AFDELING THEORIE

Movement & the Moving Image. Thessaloniki, BENDA HOFMEYR • Resistance How. In: Opening Week 2005. ILS HUYGENS ANDRÉ NUSSELDER AARNOUD ROMMENS GR: VideoDance. 01.01.2005 – 31.12.2006 (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck 01.01.2005 – 31.12.2006 01.04.2005 – 31.03.2007 15.04.2003 – 15.04.2005 1972, Zuid-Afrika Academie. 1980, België 1969, Nederland 1977, België Lezingen/presentaties • Seminar Presentation (9 november). Keulen, Maar is het dan niet mogelijk dat ieder leven Discussies/debatten Ils Huygens richt zich op een analyse van Binnen de Jan van Eyck neemt André Nusselder Aarnoud Rommens heeft in 2005 zijn onder- DE: Academy of Media Arts (HKM). een kunstwerk wordt? Hoe komt het dat in onze • Stadsmanagement. (16 september). Met contemporaine theoretische teksten over de actief deel aan de seminars en andere activi- zoeksproject Camouflage Comics afgerond. • The Building as Instrument. (29 september). huidige samenleving de kunst verworden is tot Gideon Boie, Jan van den Borg, Gijs van haptische visie, over tastbaarheid en gewaar- teiten van CLiC. Hij onderzoekt filosofische Stuk geschreven voor Hearing Places, iets dat alleen naar objecten verwijst en niet naar Oenen & Matthias Pauwels. In: Lend Me Your wordingen zoals Deleuze die gebruikt. Ze wil kwesties zoals persoonlijke identiteit, verlangen, Projecten International Anthology of Sound and Place. het leven, tot iets waar alleen experts die kunste- Dream/Lend Me Your Fantasy. Georganiseerd een creatief filmisch-filosofisch model of theorie angst en religiositeit en schrijft daarover op een • Camouflage Comics: Dirty War Images. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. naars zijn zich aan wagen. Als een lamp en door Academie Beeldende Kunsten Maastricht, opstellen om zo de emotionele en zintuiglijke niet-academische manier in de vorm van dialo- • Score Spaces. In: Opening Week 2005. (10 - een huis kunstvoorwerpen kunnen zijn, waarom Jan van Eyck Academie, Super! First Triennial aspecten van de cineastische ervaring te gen en aforismen. Publicaties 14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck kunnen onze levens dan geen kunst zijn? of Fine Arts, Fashion and Design. Maastricht, analyseren. Als we visuele beelden als precon- • Memory in Camouflage: Alberto Breccia and Academie. (Michel Foucault). NL: Academie Beeldende Kunsten. ceptuele sporen zien, kunnen we ontsnappen Projecten Guillermo Saccomanno’s ‘William Wilson’ as Wat bedoelde Foucault eigenlijk met deze • Co-respondent in Avant-Garde, Film and aan dominante vertoogstructuren en een nieuwe • CLiC. Catalyst for Memory. In: Poetics Today, 26(2): vraag? Gedroeg hij zich op een bepaalde Propaganda. (13 April). With Gideon Boie, kijk ontwikkelen op visuele cultuur. Huygens pp. 305 - 347. manier elitair door de grote massa uit te sluiten Lorenzo Chiesa, Ils Huygens, Matthias Pauwels sluit cognitieve theorieën niet uit, maar probeert Lezingen/presentaties • Camouflage Comics: Dirty War Images. of hield hij een pleidooi voor een algehele & Johan Schokker. In: The Spectre of the Avant- ideeën over filmische ervaring rijker te maken • Imagining (Cyber)Space. (14 oktober): In: Gepubliceerd op: . Wetenschappers die Foucault bestuderen en Academie. emotionele reacties tot een interactie komen University of Amsterdam zelfs practici zijn het erover eens dat deze met deze cognitieve processen. Het centrale • Psychic City Walls. (18 november). In: Lezingen/presentaties ‘bestaansesthetica’ een vraag naar weerstand concept van dit onderzoek is intersubjectiviteit; Psychoanalysis, Urban Theory and the City of • Camouflage Comics. Launch. With Ingrid bevat. Houdt dit dan in dat je eigen bestaan via intersubjectiviteit kunnen we de focus leggen Late-Capitalism. Georganiseerd door Super! Stojnic. In: Authoring the City at ABKM. (19 uitbouwen of stileren een daad van tactische op de wederzijdse aantrekking tussen kijker en First Triennial of Fine Arts, Fashion and Design mei). Georganiseerd door Academie omkering is waarbij je reageert op voorschriften het witte doek. en Jan van Eyck Acdemie. Maastricht, NL: Jan Beeldende Kunsten Maastricht, Jan van Eyck van de overheid die als beklemmend worden van Eyck Acdemie. Academie. Maastricht, NL: Academie ervaren, op institutionele normalisaties en Publicaties • How to Write on Philosophy. In: Opening Week Beeldende Kunsten. maatschappelijke intolerantie? Maar als verzet • Emotie in film/theorie, deel 1. Tussen zuiver 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan • Dirty War Comics, Camouflage and Counter- alleen maar een reactie is op ontkenning, wat affect en cognitieve evaluatie (Emotion in van Eyck Academie. Censorship: Advertisement and Product is er dan zo inherent creatief aan? Hoe kunnen Film/Theory part 1: Between Pure Affect and Placement in ‘Buscavidas’. In: The Spectre of we Foucaults oproep beantwoorden en tegelijk Cognitive Evaluation). In: AS,173 (Emotion Seminars/workshops the Avant-Garde. Avant-Garde, Popular Media verzet als een positieve kracht zien? Deze vragen pictures), pp. 104 -130. • Reading Lacan. On Identification. Maastricht, and Censorship. (13 april). Maastricht, NL: staan centraal in het project dat een handleiding • Emotie in film/theorie, deel 2. Op weg naar NL: Jan van Eyck Academie. Jan van Eyck Academie. is voor hen die serieus willen ingaan op de een affectieve benadering (Emotions in • Co-respondent in The Spectre of the Avant- • Camouflage Comics and ‘Dirty War’ Images. uitnodiging van Foucault voor meer vrijheid. Film/Theory part 2: an Affective Approach). Garde. Avant-Garde, Popular Media and (Introductie & website demo). In: Opening Het onderzoek omvat theorie en praktijk, filosofie In: AS, 174 (Emo-Pics, the Quest), pp. 46 - 57. Censorship. (13 april). Maastricht, NL: Jan Week 2005. (10 -14 januari). Met Bert Balcaen en artistieke uitbeelding (zowel theoretisch als • Interview with David Bordwel I. On Cinematic van Eyck Academie. & Ingrid Stojnic. Maastricht, NL: Jan van Eyck praktisch) en legt de nadruk op de manier waar- Staging in Asia and Fast Cutting in Hollywood. • Co-respondent in The Spectre of the Avant- Academie. op ons historisch presens – dat overheerst wordt Met Jan Sulmont. Gepubliceerd op: Garde. Avant-Garde, Film and Propaganda. door het neoliberalisme – een invloed heeft op http://www.kutsite.com/drie/drie52a_eng.html (15 maart). Maastricht, NL: Jan van Eyck cultureel, artistiek en intellectueel activisme. Academie. Lezingen/presentaties Lezingenreeks • Cryogenics and Cinema: Freezing Time (4 juli). • Concerning War. Undercurrents. (6 november - In: Still Things, Multidisciplinair project rond 18 december). Utrecht, NL: Basis voor Actuele cryogenics. Frederik de Wilde & vzw Nadine. Kunst (BAK). Brussel, BE: vzw Nadine. • Shadows by Cassavetes. (22 juni). In: The Lezingen/presentaties Scheme of the Veil. Lezing & filmvertoning. • On Imagining (Options and Strategies of Met Eva Meyer. Maastricht, NL: Jan van Eyck Resistance). (17 december). In: Concerning Academie. War. Undercurrents. Utrecht, NL: Basis voor • The Will to Lose One’s Will. Aesthetic Actuele Kunst (BAK). Strategies in the Cinema of David Lynch. • The Metaphysics of Foucault’s Ethics. (15 maart). In: The Spectre of the Avant-Garde. Succeeding Where Lévinas Fails. In: 29th Avant-Garde, Film and Propaganda. Annual IAPL Conference. Chiasmatic Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Encounters. (2 - 7 juli). Georganiseerd door • Cinema and Sensation: Precognitive Aspects International Association for Philosophy and of Cinematic Experience. In: Opening Week Literature (IAPL). Helsinki, FI. 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan • Ethics and Aesthetics in Foucault and Levinas. van Eyck Academie. (25 mei). Nijmegen, NL: Radboud Universiteit. • From Usurpation to Subversion: Foucault Meets Cultural Capitalism. (12 april). In: The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Architecture and Responsibility. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

186 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 187 ...... CURRICULA VITAE ...... CURRICULA VITAE ONDERZOEKERS AFDELING THEORIE ONDERZOEKERS AFDELING THEORIE

JOHAN SCHOKKER • Desire, Perverse Fantasy and the Will-to- AARON SCHUSTER ROBRECHT VANDERBEEKEN 01.09.2004 – 30.08.2006 Enjoyment. In: Opening Week 2005. 01.01.2005 – 31.12.2006 01.01.2004 – 31.12.2005 1964, Nederland (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck 1974, Verenigde Staten 1971, België Academie. Wat in de lacaniaanse theorie wordt aangeduid • Freud on ‘Versagung’. (9 januari). In: On Love. Op welke manier kan de psychoanalyse ons hel- Robrecht Vanderbeeken maakte een analyse als de naam-van-de-vader wordt steeds minder A Concept to Analyse Current Cultural pen als we kunst en creativiteit proberen te begrij- van de ideeën over kunst en filosofie van filosoof belangrijk; concepten zoals ‘gezin’, ‘religie’, Discontent?. Maastricht, NL: Jan van Eyck pen? Freuds onderzoek bood inzicht, maar is nog Gilles Deleuze en ging na of zijn uiteenzetting ‘klasse’ en ‘gender’, die vroeger aan de grond- Academie. altijd controversieel. Kunstkritiek die geïnspireerd consequent is opgebouwd. Deleuze mag ons slag van de identiteit van het subject lagen, zijn is door de psychoanalyse krijgt vaak het verwijt dat dan wel aanzetten om ‘out scouting’ te gaan, almaar minder doeltreffend. Dit heeft allerlei het psychologisch reductionistisch is en dat het maar is een nomadische houding theoretisch gevolgen: we hebben niet langer een baan geen rekening houdt met de formele eigenschap- wel zo verstandig? voor het leven, maar we bouwen een carrière pen van individuele kunstwerken of met de interne uit waarbij we soms verschillende werkgevers logica van de kunstkritiek. De kunst zelf lijkt dan Projects tegelijk hebben. Ook relaties houden niet weer psychoanalytische thema’s te gebruiken op • CLiC. levenslang stand en het gezin kent vaak nieuwe een manier die vaak naïef of didactisch overkomt. samenstellingen. Sommigen ontdekken het Aaron Schuster onderzoekt hoe uniek de kunst- Publicaties geloof en zien het leven als een zoektocht naar benadering van Freud is en de conceptuele • Brandende vlinders. Over een spiegelfilm van identiteit en ‘innerlijke groei’, niet als een manier moeilijkheden ervan binnen de context van de Nicolas Provost. om het Eeuwige Leven in het Hiernamaals te psychoanalytische theorie. Het probleem is dub- • Cultuurmanagement?! In: Rekto Verso, verdienen. Toch heeft de vrijheid om ons leven bel: enerzijds moet hij bepalen in welke mate juli-augustus. vorm te geven ook een negatieve kant. Niet Freuds perspectief op kunst kan standhouden • Kontro:verso. Is het terecht dat de podium- alleen is het steeds moeilijker om onze identiteit qua originaliteit en anderzijds moet hij aantonen kunsten meer subsidies krijgen dan de beel- te aanvaarden en vol te houden, ook de realiteit hoe dit perspectief weerspiegeld wordt in de theo- dende kunsten? In: Rekto Verso, mei-juni. wordt steeds brozer. We proberen dan ook los rie van de psychoanalyse, wat nieuwe problemen te komen van de valse lagen van de ‘bedrieg- oplevert voor Freud waarvoor uiteindelijk geen Lezingen/presentaties lijke’ realiteit en richten ons naar ‘het Ding zelf’. oplossing bestaat. Schuster confronteert Freuds • Er was eens een persoon met een beperking. Onze drang naar avontuur en de masochistische theorie over sublimatie met de ideeën van de late- Een filosofische bevraging van de conceptuele verheerlijking van pijn zijn voorbeelden van de re psychoanalytici zoals Klein, Lacan, Laplanche omkadering van het ‘begeleid werken’. ‘passie voor het Reële’. Schokker analyseert en Wajcman en met de fenomenologische bena- (3 november). Gent, BE: Hogeschool Gent. nieuwe manifestaties van moderne subjectiviteit dering van artistieke creatie van Meleau-Pontyen • A Metaphysics of Dispositions for Psychology en probeert hun logica te ontrafelen via de Paul Valéry. Is het concept van sublimatie nog form a Deleuzian point of view. In: European lacaniaanse theorie. altijd valabel om de logica van de huidige kunst- Society for Psychology and Philosophy praktijk te vatten? Conference 2005. (11-14 August). Lund, SE: Projecten Department of Philosophy, University of Lund. • CLiC. Projecten • What about a property Dualism? In: Annual • CLiC. Meeting Metaphysics of Science Group. (2 - Publicaties 3 juni). Gent, BE: Universiteit Gent. • De held en zijn schaduw. Over ‘De donkere Publicaties • Reply to Raymond Corbey. In: A Community kamer van Damokles’ van W. F. Hermans. • The Weird but True Book. In: The Black Box. of Scoundrels. (18 -19 mei). Georganiseerd In: HTV De IJsberg, 61, pp. 11-12. Vilnius, LT: Contemporary Art Centre (CAC). door Jan van Eyck Academie en Radboud

Universiteit. Nijmegen, NL: Huize Heyendaal.

^ Vertalingen^ Lezingen/presentaties • Beukens vs. Lacan. About the Methodological • S. Zizek & G. Daly. De politiek van het genot. • Is Psychoanalysis a Metropolitan Science? Some Twisters of Analytical Philosophy. In: Opening Gesprekken met Slavoj Zizek. In: Filosofie in Reflections on Freud and the City. In: Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Dialoog. Kampen, NL: Klement. Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Jan van Eyck Academie. Late-Capitalism. (18 - 20 november). Seminars/workshops Georganiseerd door Super! First Triennial of Fine Symposia/congressen • Reading Lacan. On Identification. Maastricht, Arts, Fashion and Design, Jan van Eyck • Co-respondent in The Spectre of the Avant- NL: Jan van Eyck Academie. Academie. Maastricht, NL: Jan van Eyck Garde. Avant-Garde, Theory and Cultural Academie. Praxis. (16 maart). Maastricht, NL: Jan van Lezingen/presentaties • Art and Sublimation: Does It Still Have a Eyck Academie. • De onmogelijke liefde: Mulholland Drive. Meaning? In: Opening Week 2005. (10 -14 (12 december). Amsterdam, NL: CREA. januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck • Scientific Practices, the Letter and Ontological Academie. Politics. (11 december). In: Politics and • Kierkegaard’s Antigone. (9 januari). In: On Love. Jouissance. Politics and enjoyment through A Concept to Analyse Current Cultural science. Maastricht, NL: Jan van Eyck Discontent?. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Academie. • On Mourning. ‘The Sweet Hereafter’ and ‘Mulholland Drive’. In: The Spectre of the Seminars/workshops Avant-Garde. Avant-Garde, Film and • Reading Lacan. On Identification. Maastricht, Propaganda. (15 maart). Maastricht, NL: Jan NL: Jan van Eyck Academie. van Eyck Academie. • Alain Badiou’s ‘le Siècle’. (27 mei). Met Lorenzo Chiesa, Oliver John Feltham, Daniela Franco, Romina Power & Alberto Toscano. Brussel, BE: Etablissement d’en face projects.

188 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 189 ...... PROGRAMMA 2005 ...... PROGRAMMA 2005 JANUARI — FEBRUARI

ZONDAG 9 JANUARI WOENSDAG 12 JANUARI VRIJDAG 14 JANUARI / Opening Week 2005 New Year’s Event Opening Week 2005 Presentaties: Prof. dr. Anton Zijderveld Presentaties: • Suffragette City • Lezing in samenwerking met Academie • BraKin Stefanie Seibold Beeldende Kunsten Maastricht, Congo-Brazzaville Team (Kristien Van den • Zonder titel Bonnefantenmuseum. Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Johanna Kirsch In: Bonnefantenmuseum, Maastricht, NL Sebastien Maniglier, Sabine Müller, Kobe • Shifting the Red Carpet Matthys, Dirk Pauwels, Andreas Quednau) Peggy Buth MAANDAG 10 JANUARI • Why Today’s Cultural Scene Hates • The Pragmatics of the Diagram Opening Week 2005 to Love Michael Moore Sulki Choi & Min Choi Presentaties: Matthias Pauwels • Thinktank. Research on Collaborative • The Physical Jan van Eyck • Subversion... Yes, Don’t Laugh! and Artistic Practices and Open Source Min Choi, Sulki Choi, Tamara Maletic, Gideon Boie Programming Dan Michaelson • Resistance How Inga Zimprich • Out of Print, Out of Mind Augusta Benda Hofmeyr • Urban Weather Stations Jouke Kleerebezem • Town with Dog. About Lars von Trier’s ‘Dogville’ Tamara Maletic, Dan Michaelson • Radmap Marc De Kesel • Problems in Croatian Orthography. Ingrid Stojnic • Art and Sublimation. Does it Still Have a A Typographic investigation • Effort Square Live Meaning? Toni Uroda Aglaia Konrad, performance Aaron Schuster • All my Curly Friends • Reformulating the Fictional Character • Lacan and Pasolini. Resistance against Sado- Hinrich Sachs, performance of Reproductive Technologies Erotic Capitalism • Mediasociography Francisco Valdes Lorenzo Chiesa Marthe Van Dessel • Special Effects • Ideology and Praxis • Het evenement Adriaan Mellegers Oliver Feltham Zuzana Lapitková • The Search for a Research • How to Write on Philosophy • Subjective Atlas Willem van der Hulst André Nusselder Annelys de Vet • Between Travel, Method and Research • Desire, Perverse Fantasy and the Will-to- • Translezing Charlotte Moth Enjoyment Nikolaus Gansterer, performance • Zoo Pleasures. The Usual Suspects Johan Schokker • Zonder titel Monika Bakke Will Kwan • Zonder titel DONDERDAG 13 JANUARI • Vehicle Lucia Macari Opening Week 2005 Paul Hendrikse,performance • And Things Throw Light on Things Presentaties: • LIMA group (Ralph Bauer, Doris Lasch, John Murphy • The Uncanny Strategies of the (Art)Book Christine Lemke, Gyan Panchal, Stefanie Filiep Tacq Seibold, Ursula Ponn, Armando Andrade DINSDAG 11 JANUARI • Drawing the Landscape by Looking at the Map Tudela, Francisco Valdes) Opening Week 2005 Kasper Andreasen Presentaties: • Re-Designing the Past ZONDAG 16 JANUARI • P.S. I Love You Vinca Kruk Live streaming project: Meta Haven: Sealand Identity Project (Daniël • The Title of the Lecture is • Art’s Birthday 2005: Permanent Creation van der Velden, Tina Clausmeyer, Vinca Kruk, Ralph Bauer Adriaan Mellegers) • Beukens vs. Lacan WOENSDAG 26 JANUARI • Soft Cars and Hardware Emotions. Visual Cars Robrecht Vanderbeeken Seminar: and Real Cars in Cinema • Aspects of Thought. Towards Thinking as Action • Circle for Lacanian ideology Critique On Love. Sabeth Buchmann, Stephan Geene Falke Pisano A Concept to Analyse Current Cultural • Genocide and Mass Killing. Languages of • Report on Body Discontent? XIX. Le non de Sygne. XX. Mediated Violence Lina Issa L’abjection de turelure Stephanie Benzaquen • Zonder titel • Camouflage Comics and Dirty War Images. Natascha Hagenbeek DONDERDAG 27 JANUARI Introduction and Website Demo • Lecture Performance: Aarnoud Rommens, Bert Balcaen, Geoffrey Garrison • Songs for a Neighbour Ingrid Stojnic • Grad & Skizze (zu Mennesket) SFR, VIKI • Wideawake Lene Markusen Orla Barry, ﬁlmvertoning Filmvertoningen: VRIJDAG 28 JANUARI • White Flag • Cinema and Sensation. Precognitive Aspects Presentaties, discussie: Daniël van der Velden of Cinematic Experience • The Physical Jan van Eyck • The Scheme of The Veil Ils Huygens Min Choi, Sulki Choi, Tamara Maletic Eva Meyer • The Ethical Turn of Contemporary Art en Dan Michaelson; Paul Elliman, • The Quatrain of the Immediate. Resonance in Jonathan Dronsﬁeld Paul Mijksenaar, LUST, Karel Martens the Philosophy of Gilles Deleuze • Transa at Closing Time Zafer Aracagök Armando Andrade Tudela DINSDAG 8 FEBRUARI • Score Spaces • Work-in-Progress Seminar: Yolande Harris Alevtina Kakhidze • The Scheme of the Veil Eva Meyer

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 193 ...... PROGRAMMA 2005 ...... PROGRAMMA 2005 FEBRUARI — APRIL APRIL — MEI

WOENSDAG 9 FEBRUARI tary on Alain Badiou’s ‘What is Love?’ Diavoorstelling: Lezing, discussie Circle for Lacanian ZATERDAG 16 APRIL • Trichtlinnburg Seminar: Alberto Toscano • Four Seconds of a Film ideology Critique: Symposium Film and Biopolitics.The Ghostly Hinrich Sachs • The Scheme of the Veil • Kicking Against the Pricks. Badiou and Beckett Lene Markusen • Enjoyment Ex Machina Social Aspects of Cinema: Seminar: Nina Power Alenka Zupancic • How Life Invades Work (as Emotion). Abbas WOENSDAG 18 MEI • Circle for Lacanian ideology Critique Presentatie, performance: ZATERDAG 19 MAART Kiarostami and Andrea Fraser Conferentie Circle for Lacanian ideology Critique On Love. A Concept to Analyse Current • The Earth is Pregnant with Art. Performance in het kader van Festival Cement. DINSDAG 12 APRIL Tanja Widmann A Community of Scoundrels. The ‘Gift’ in Modern Cultural Discontent? XX. L’abjection de Turelure The Creation Myth In: Nightlive, Maastricht, NL: Workshops The Spectre of the Avant-Garde. • A Cinematic Politics of Translation. Lawrence Society through Lars von Trier’s ‘Dogville’ geor- Hans Scheirl • Hip Hop on Bones Avant-Garde, Architecture and Responsibility Weiner’s First and Second Quarter ganiseerd in samenwerking met Radboud VRIJDAG 11 FEBRUARI Seminar: Lucia Macari georganiseerd door BAVO met mederespon- Eric de Bruyn Universiteit Nijmegen. In: Huize Heyendaal, Seminar: • Circle for Lacanian ideology Critique denten Bert Gellynck, Bert de Muynck, • ‘I sow for all winds’. Motifs of Bios, Movement Nijmegen, NL: • The Practice of Drawing On Love. A Concept to Analyse Current ZONDAG 20 MAART Daniël van der Velden: and Fertility in Imamura’s Cinema of Chaos • The Village and its She-Dog. The Gift as Norman Bryson Cultural Discontent? XXII. Décomposition Videopresentatie in het kader van Festival • From Political Games to Pure Architecture... Clemens Krümmel Modernity’s Political Problem in Lars von Trier’s structurale Cement. In: Nightlive, Maastricht, NL: and Back! • The Biopolitical Aesthetic. Is There a Culture to ‘Dogville’ VRIJDAG 18 FEBRUARI • Clever Gretel BAVO ‘Life and Nothing But’? Marc De Kesel Symposium in samenwerking met Universiteit WOENSDAG 9 MAART Stefanie Seibold • A Critical Reading of the Architectural Avant- Bert Rebhandl • Hobbesian ‘Warre’ and the Maussian Gift. Maastricht, NWO. In: Conservatorium, Presentaties: Garde of the 20th Century Evolutionary versus Culturalist Perpectives Maastricht, NL: • Charlotte Moth WOENSDAG 23 MAART Hilde Heynen DONDERDAG 21 APRIL Raymond Corbey • Innovative Game Design • Falke Pisano Lezing: • Monumentality and Collective Desire. The Boeklancering georganiseerd in samenwerking • What is the Gift of Grace? Maaike Lauwaert en Jouke Kleerebezem • On Rhythm, Resonance and Distortion Naming of the Event in Projects by Superstudio, met Stedelijk Museum CS. In: Stedelijk Museum Lorenzo Chiesa • Bridging the Two Cultures Chasm MAANDAG 14 MAART Zafer Aracagök Office and BDP CS, Amsterdam, NL: • The Politics of Gift-Giving. Friendship and Chris Crawford Seminar: Presentatie: Laurent Liefooghe • Interlude. The Reader’s Traces Hostility in the Exchange of Social Good • In Spite of Wishing and Wanting. Developing • Film and Biopolitics • Paper and its Applications • From Usurpation to Subversion. Foucault Meets Mariana Castillo Deball met Manuel Räder, Paul Dany Nobus a Game Inside and Outside the Game Industry The Aesthetic Road to Victory. Trudy Dorrepaal (papierconsultant Proost Cultural Capitalism Elliman, Ian Monk, Steve Rushton, K. Schippers Michaël Samyn, Auriea Harvey Sharing Education en Brandt) Benda Hofmeyr DONDERDAG 19 MEI • Playing Ethnography. Cyber-Ethnography as Helmut Draxler Seminar: DINSDAG 26 APRIL Conferentie Circle for Lacanian ideology Critique Performance and Game • Circle for Lacanian ideology Critique WOENSDAG 13 APRIL Lezing Circle for Lacanian ideology Critique A Community of Scoundrels. The ‘Gift’ in Modern Celia Pearce DINSDAG 15 MAART On Love. A Concept to Analyse Current Workshops The Spectre of the Avant-Garde. • On Literature and Love Society through Lars von Trier’s ‘Dogville’ geor- • At This Very Moment. Representation of Events Workshop The Spectre of the Avant-Garde. Cultural Discontent? XXIII. Glissement de Avant-Garde, Popular Media and Censorship Justin Clemens ganiseerd in samenwerking met Radboud in Video Games Avant-Garde, Film and Propaganda georgani- sens de l’idéal georganiseerd door BAVO met mederespon- Seminar: Universiteit Nijmegen. In: Huize Heyendaal, Ian Bogost seerd door BAVO met mederespondenten denten Zafer Aracagök, Monika Bakke, • Circle for Lacanian ideology Critique Nijmegen, NL: • Waag Society / Creative Learning Geoffrey Garrison, Dominiek Hoens, DONDERDAG 24 MAART André Nusselder: On Love. A Concept to Analyse Current • Gifts Desire to Be Seen. A Reflection on the Henk van Zeijts André Nusselder: Presentaties: • When the Society Commands you to Subvert Cultural Discontent? XXIV. L’identification Place of Altruistic and Agonistic Gifts in • Physical Engagement in the Virtual Represen- • Why Social Constructivism in Film is • Authoring the City BAVO par einziger Zug Contemporary Society tation of a City Unavoidable Today Kathleen Rahn • Full Spectrum Provocation: The Retrogarde Toon Vandevelde Marnix de Nijs BAVO • Cities. Is What You See What You Are? Cultural Strategies of Neue Slowenische Kunst WOENSDAG 27 APRIL • The Gift Does Not Exist. About the Variety of • Pasolini and the Ugliness of Sex Jochen Becker, Kristien Van den Brande, Wim Alexei Monroe Lezing Resonance, Mimesis, Noise and Refrain: Gift-Giving WOENSDAG 23 FEBRUARI Lorenzo Chiesa Cuyvers, Tina Clausmeyer, Jan Masschelein, • Dirty War Comics, Camouflage and Counter- • Decalcomania, Mapping and Mimesis Aafke Komter Lezing, discussie: • The Will to Lose One’s Will. Aesthetic Strategies Dirk Pauwels, Koen Van Synghel Censorship. Advertisement and Product Zafer Aracagök • On Gift, Freedom, and Violence in Sartrean • To Find some Animal in Man Seems Easy, But in the Cinema of David Lynch Placement in ‘Buscavidas’ Community Does it Work the Other Way Round? Ils Huygens VRIJDAG 25 MAART Aarnoud Rommens DINSDAG 10 MEI Erik Vogt Stephan Geene • On Mourning. ‘The Sweet Hereafter’ and Presentaties Authoring the City: • Tragic Transgression and Political Re- Lezing Resonance, Mimesis, Noise and Refrain: • Cult in Modern Political Order • On the Television Work of Jef Cornelis ‘Mulholland Drive’ • Cities. Is What You See What You Are? Inscription. Jacques Lacan with Lars von Trier • Noise on Noise (or: from ‘Dogville’ to Godville) Lezing, filmvertoning, discussie: Johan Schokker Filip de Boeck, Kobe Matthys, Sabine Müller & Lorenzo Chiesa Zafer Aracagök Marin Terpstra • Panamarenko (1983) Andreas Quednau, Wim Cuyvers Lezing: Jack Post met Stephan Geene WOENSDAG 16 MAART Seminar: DONDERDAG 14 APRIL • Jeppe Hein DONDERDAG 19 MEI Seminar: Workshop The Spectre of the Avant-Garde. • Chardin and the Text of Still Life Film and Biopolitics, The Ghostly Social Aspects Presentaties Authoring the City at ABKM geor- • Circle for Lacanian ideology Critique Avant-Garde, Theory and Cultural Praxis Norman Bryson of Cinema, filmvertoning: WOENSDAG 11 MEI ganiseerd in samenwerking met Academie On Love. A Concept to Analyse Current georganiseerd door BAVO met mederesponden- • Ghosts Seminar Circle for Lacanian ideology Critique Beeldende Kunsten Maastricht. In: Academie Cultural Discontent? XXI. Le désir de pensée. ten Zafer Aracagök, Dominiek Hoens, Robrecht MAANDAG 4 APRIL Christian Petzold On Love. A Concept to Analyse Current Cultural Beeldende Kunsten, Maastricht, NL: XXII. Décomposition structurale Vanderbeeken On the Television Work of Jef Cornelis, discussie, Discontent? XXV. L’angoisse dans son rapport au • Camouflage Comics • Utopian Avant-Garde or Critical Avant-Garde? filmvertoning: VRIJDAG 15 APRIL désir. XXVI. Rêve d’une ombre, l’homme Aarnoud Rommens, Ingrid Stojnic DONDERDAG 24 FEBRUARI Yes, Please! BAVO • Lili Dujourie (1990) Symposium Film and Biopolitics, The Ghostly • Presentatie • Cryptographic Spaces Performance lab: • Avant-Garde Today. A Re/Translation Project? Lili Dujourie, Jacques Charlier. Met Koen Social Aspects of Cinema: Armando Andrade Tudela Min Choi

• Report on Body Boris Buden Brams, Dirk Pültau, John Murphy • Introductie

^ Lina Issa • Act without Denial. Zizek^ on Totalitarianism, Sabeth Buchmann, Helmut Draxler, DONDERDAG 12 MEI VRIJDAG 20 MEI Revolution and Political Act DINSDAG 5 APRIL Stephan Geene Presentatie: Lezing Research as Authorship DINSDAG 1 MAART Marc De Kesel Presentatie: • Among Other Things. Cinema´s Vitalism of • The Physical Jan van Eyck georganiseerd door Kasper Andreasen Filmvertoning: • On Aesthetics and Socio-Political Change • Ann Demeester Whatever-Beings Min Choi, Tamara Maletic, Dan Michaelson • Introduction to the Atlas of Movements as an • Dandy Dust (1998) van Hans Scheirl Oliver Feltham Drehli Robnik met Koen Brams, Paul Elliman, Filiep Tacq Interlude to the ‘Résistance’ Series Johanna Kirsch WOENSDAG 6 APRIL • Ghostly Value-Form Presentaties Authoring the City at ABKM georga- Christoph Fink DONDERDAG 17 MAART Lezing, workshop Research as Authorship Katja Diefenbach niseerd in samenwerking met Academie DINSDAG 8 MAART Lezing Research as Authorship georganiseerd georganiseerd door Kasper Andreasen: • Body, Time, Agency. From Post-Modern to Beeldende Kunsten Maastricht. In: Academie ZATERDAG 21 MEI – ZONDAG 22 MEI Lezingen: door Kasper Andreasen: • Image or Procedure Post-Mortem Cinema Beeldende Kunsten, Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie Film Programme geor- • Circle for Lacanian ideology Critique • An Attempt to Evolve Willem Oorebeek Thomas Elsässer • The Car Rapide in Dakar ganiseerd in samenwerking met Academie The Function of Humanity. A Critical Commen- Will Holder Filiep Tacq Beeldende Kunsten Maastricht, Lumière Cinema.

194 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 195 ...... PROGRAMMA 2005 ...... PROGRAMMA 2005 MEI — JUNI JUNI — JULI

In: Lumière Cinema, Maastricht: DONDERDAG 26 MEI of Before and After Op: Plein 1992: Filmvertoning. Op: Plein 1992: • Deﬁning the Place by Naming it • Yellow Presentatie Authoring the City at ABKM geor- Ralph Bauer, Christine Lemke • The Image Is the Actor, or the Perfect • Re: Sound of Music – Part 1 (2005) Kasper Andreasen • The Twinning of Marseille and Ramsgate ganiseerd in samenwerking met Academie Op: plein Bonnefantenmuseum: Asymmetry of Before and After Nikolaus Gansterer (2004), 6 minuten Beeldende Kunsten Maastricht, In: Academie • Artisan Limited Productions Ralph Bauer, Christine Lemke • Knock off – Revenge on the Logo (2003) van VRIJDAG 10 JUNI Charlotte Moth Beeldende Kunsten, Maastricht, NL: Stadtraum.org Filmvertoning. Op: Plein 1992: Anette Baldauf/ Katharina Weingarter Lezing Breath-Taking. Air, Art, Architecture • Jewel Osco Rap (2003/2004), 4 minuten • Desert Cities Debat. In: Bonnefantenmuseum: • Re: Sound of Music – Part 1 (2005) Op: Vrijthof: georganiseerd door Monika Bakke: Johanna Kirsch & Katrin Plavcak Aglaia Konrad, Geoffrey Garrison • Een toekomst voor de kunst in Maastricht? Nikolaus Gansterer • Deformed Hoarding • Art and Weightlessness. Everything Considered • Dust/Birds (2002/2003), 6 minuten Hinrich Sachs, Gerard Rooijakkers, Filmvertoning. Op: Plein 1992: Nils Norman Equal, What if we Cancel the Effects of Paul Hendrikse VRIJDAG 27 MEI Nicole Maurer • Mundo Grua (1999) van Pablo Trapero In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie Gravity? • Natura parenda vincitur (2005), 1.20 minuten Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Op: Vrijthof: Op: Vrijthof: (toegankelijk 24 uur): Annick Bureaud Willem van der Hulst Affair in de publieke ruimte van Maastricht: • Deformed Hoarding • Deformed Hoarding • Vaneyck Residence • 88 (2004), 5.33 minuten In: MECC parkeergarage: Nils Norman Nils Norman bolwerK interrational WOENSDAG 15 JUNI Nikolaus Gansterer • Colourﬁeld Parking In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie Lezing Breath-Taking. Air, Art, Architecture • Pink Ron Bernstein (toegankelijk 24 uur): (toegankelijk 24 uur): ZATERDAG 4 JUNI georganiseerd door Monika Bakke: • The Queer are Dead, Long Live the Queer • Institute for Driving Experience. ID Drives • Vaneyck Residence • Vaneyck Residence Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban • Breathing to Enlightenment. Buddhist Theories (1994) van Karen Vanderborght, 40 sekonden LIGNA bolwerK interrational bolwerK interrational Affair in de publieke ruimte van Maastricht: and Representations • Retour Performer: Barbara Salcher (2004) Op: Vrijthof: Op: Markt: George Halkias van Katharina Lampert, 2:25 minuten • Artisan Limited Productions MAANDAG 30 MEI DONDERDAG 2 JUNI • Precious Cargo • Oh Bondage (2003/2004), 8 minuten Stadtraum.org Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Lezing Breath-Taking. Air, Art, Architecture geor- Will Kwan DONDERDAG 16 JUNI Stefanie Seibold • Persconferentie Affair in de publieke ruimte van Maastricht: ganiseerd door Monika Bakke Op: Vrijthof: Presentatie Authoring the City at ABKM geor- • Vrouw in de Straat (1993) van Karen • Bolloon Happyning Filmvertoning. Op: Plein 1992: • Michael Rakowitz • Artisan Limited Productions ganiseerd in samenwerking met Academie Vanderborght, 13 minuten bolwerK interrational • Re: Sound of Music – Part 1 (2005) • Authoring the City at ABKM Stadtraum.org Beeldende Kunsten Maastricht. In: Academie Saliou Traoré In: restaurant De Perroen: Nikolaus Gansterer Lezing georganiseerd in samenwerking met • (If) I Lived Here Beeldende Kunsten, Maastricht, NL • Women´s Day in Ouagadougou (2005) • Trichtlinnburg Regional Specialty • Berlin. Die Sinfonie der Grossstadt (1927) Academie Beeldende Kunsten Maastricht. In: Sanja Ivekovich • Visualizing the Visual 14 minuten Geoffrey Garrison van Walther Ruttmann Academie Beeldende Kunsten, Maastricht, NL • Deformed Hoarding Wim Cuyvers • Green Debat, in: Bonnefantenmuseum: Op: Vrijthof: • Urban Communicative Management Nils Norman • Skizze (zu Mennesket) (2003/2004), • A Future for Art in Maastricht? • Deformed Hoarding BAVO In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie DINSDAG 21 JUNI 14 minuten Koen Brams, Hans Mommaas, Nils Norman Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban (toegankelijk 24 uur): Seminar, discussie: Lene Markusen Christoph Schäfer, Daniël van der Velden In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie Affair in de publieke ruimte van Maastricht: • Vaneyck Residence • Taking Over the Archive. Portrait Photography • From the Date Series: 21/04/04, 21/05/04, Dj-vj performance. Op: Vrijthof elke dag: (toegankelijk 24 uur): Op: Markt: bolwerK interrational from August Sander to Nan Goldin 02/06/04 (2004) van Keren Cytter, 6 minuten, • Love City • Vaneyck Residence • Artisan Limited Productions Norman Bryson 5 minuten, 7 minuten Gold Extra bolwerK interrational Stadtraum.org ZONDAG 5 JUNI • Through The Tolmashev’s Eyes (2004), Op: Vrijthof: In: Stationsstraat: Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban WOENSDAG 22 JUNI 15 minuten • Deformed Hoarding DINSDAG 31 MEI • Precious Cargo Affair in de publieke ruimte van Maastricht: The Scheme of the Veil, filmvertoning: Alevtina Kakhidze Nils Norman Lezing Breath-Taking. Air, Art, Architecture Will Kwan Op: Vrijthof: • Shadows van Cassavetes • Horizon (2004/2005), 18 minuten In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie georganiseerd door Monika Bakke: In: restaurant Vrijthof • Artisan Limited Productions Eva Meyer, Ils Huygens Paul Hendrikse (toegankelijk 24 uur): • Inspiration • Trichtlinnburg Regional Specialty Stadtraum.org • Vaneyck Residence Peter Sloterdijk Geoffrey Garrison Van Plein 1992 tot Vrijthof: DONDERDAG 23 JUNI MAANDAG 23 MEI bolwerK interrational Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban In: De Groote Sociëteit, Vrijthof: • Stertocht Seminar: Seminar: Affair in de publieke ruimte van Maastricht: • Art in the Public Space. To Add or to Zuzana Lapitková, Jan van Eyck Academie, • The Scheme of the Veil • The Scheme of the Veil ZATERDAG 28 MEI Filmvertoning. Op: Plein 1992: Take Away? Reuzengilde Maastricht Eva Meyer Eva Meyer Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban • Re: Sound of Music – Part 1 (2005) Jean-Marc Huitorel Op: Vrijthof: Filmvertoning, presentatie: Affair in de publieke ruimte van Maastricht: Nikolaus Gansterer Filmvertoning. Op: Plein 1992: • Ceremony of Naturalisation Jeanne van Eyck VRIJDAG 24 JUNI • Ararat van Atom Egoyan Bijeenkomst en vertrek: kiosk Vrijthof: • Roma (1972) van Frederico Fellini • Re: Sound of Music – Part 1 (2005) Zuzana Lapitková, Jan van Eyck Academie, Lezing: Eva Meyer, Stephanie Benzaquen • Maastricht Dector-Dupuy Academie (toegankelijk 24 uur) Nikolaus Gansterer Reuzengilde Maastricht • History vs. Future #1 Michel Dector, Michel Dupuy Op: Vrijthof: • Brazil (1985) van Terry Gilliam • Deformed Hoarding Vinca Kruk DINSDAG 24 MEI Op: Vrijthof: • Deformed Hoarding Op: Vrijthof: Nils Norman Lezing: • Artisan Limited Productions Nils Norman • Deformed Hoarding In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie WOENSDAG 29 JUNI • Art after Deconstruction Stadtraum.org In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie Nils Norman (toegankelijk 24 uur): Opening tentoonstelling: Jeremy Gilbert-Rolfe Op: Vrijthof: (toegankelijk 24 uur): In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie • Vaneyck Residence • Draw a Map • Deformed Hoarding • Vaneyck Residence (toegankelijk 24 uur): bolwerK interrational Kasper Andreasen WOENSDAG 25 MEI Nils Norman bolwerK interrational • Vaneyck Residence Lezing Resonance, Mimesis, Noise and Refrain: In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie bolwerK interrational DINSDAG 7 JUNI DONDERDAG 30 JUNI • Refraining from the Refrain (toegankelijk 24 uur): WOENSDAG 1 JUNI Lezing: Colloquium Visualizing the Visual: Zafer Aracagök • Vaneyck Residence Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban VRIJDAG 3 JUNI • Florian Pumhoesl • BraKin Lezing Breath-Taking. Air, Art, Architecture geor- bolwerK interrational Affair in de publieke ruimte van Maastricht: Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, ganiseerd door Monika Bakke: Op: Markt: Affair in de publieke ruimte van Maastricht: WOENSDAG 8 JUNI Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & • The Geometry of Climate ZONDAG 29 MEI • Artisan Limited Productions Op: Markt: Presentatie: Andreas Quednau, Dirk Pauwels Francois Perrin Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Stadtraum.org • Artisan Limited Productions • Saliou Traoré Lezing Visualizing the Visual: Seminar (algemeen overzicht, conclusie): Affair in de publieke ruimte van Maastricht: • Precious Cargo Stadtraum.org • Urbanism in Post-War Kinshasa • Circle for Lacanian ideology Critique Bijeenkomst en vertrek: kiosk Vrijthof: Will Kwan In: restaurant Vrijthof DONDERDAG 9 JUNI Liévin Chirhal Wirwa On Love. A Concept to Analyse Current • Maastricht Dector-Dupuy In: De Groote Sociëteit, Vrijthof: • Trichtlinnburg Regional Specialty Presentatie Authoring the City at ABKM geor- Cultural Discontent? XXVII. L’analyste et son Michel Dector, Michel Dupuy • Inhabitants and Consumers. Debate with Geoffrey Garrison ganiseerd in samenwerking met Academie VRIJDAG 1 JULI deuil In: Hustinxzaal, Theater aan het Vrijthof: the Inhabitants of the Vrijthof • (If) I Lived Here Beeldende Kunsten Maastricht. In: Academie Colloquium Visualizing the Visual: • The Image is the Actor or the Perfect Asymmetry Math Verberkt Sanja Ivekovich Beeldende Kunsten, Maastricht, NL • BraKin

196 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 197 ...... PROGRAMMA 2005 ...... PROGRAMMA 2005 JULI — OKTOBER OKTOBER — NOVEMBER

Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, VRIJDAG 9 SEPTEMBER • Grad • The Labor of Writing. The Author’s Destiny Fantasy georganiseerd in samenwerking met the City of Late Capitalism georganiseerd door Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & Presentatie, rondleiding: Lene Markusen in Hollywood Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Super! BAVO & Lorenzo Chiesa in het kader van Andreas Quednau, Dirk Pauwels • Bezoek van De Appel Presentatie: Helmut Draxler Hasselt. In: Academie Beeldende Kunsten, Super!, Hasselt: Tessa Giblin, Laura Schleussner, Angelo • Jeanne van Eyck Filmvertoning: Maastricht, NL: • Conceiving of an Urban Act

MAANDAG 11 JULI Serino, Diana Wiegersma, Meta Haven. Zuzana Lapitková • Barton Fink (1991) van Joel Coen • Radicale democratie • Introductie

^ Lezing On the Television Work of Jef Cornelis: Sealand Identity Project, Daniël van der Velden Performance: BAVO, Jos Geysels, Ives Maes, BAVO ^ • On the Film ‘Landscape of Churches’ • I Am Not Half the Man I Used to Be DINSDAG 4 OKTOBER Saskia Poldervaart • Re-Acting to Zizek’s ‘Act/Re-Enacting the Act’. Dirk Pültau DINSDAG 13 SEPTEMBER Stefanie Seibold Presentatie: Real and Symbolic Dimensions in Lezing: Seminar Norman Bryson: Rondleiding door het gebouw: • Artis. Tentoonstellingsruimte Den Bosch DONDERDAG 10 NOVEMBER Psychoanalysis and Politics • On the Film ‘Little Sparta, et in Arcadia Ego’ Introductie onderzoeksteam: • Presentatie publicaties en drukwerk in Koenraad Dedobbeleer, Arjan Reinders, Presentatie in het kader van Curating the Library. Yannis Stavrakakis Helmut Draxler • The Tomorrow Book. Meeting #1 bibliotheek Mieke van Schaijk In: DeSingel, Antwerpen, BE: • ‘Mettre un peu de honte dans la sauce’: filmvertoning: Sarah Infanger, Joël Vermot (Harrisson), Open studio 219: Seminar: • Interlude. The Reader’s Traces Third-Way Cultural Activism, the Discourse of • ‘Little Sparta, et in Arcadia Ego’. A Portrait of Richard Vijgen • Orbiting • Art as Terror Mariana Castillo Deball the Analyst, and the City of Late-Capitalism Ian Hamilton Finlay van Jef Cornelis en Chris • Ubibook-Mark-Up Yolande Harris Jonathan Dronsfield BAVO Dercon (1990, 41 minuten) Jouke Kleerebezem Open studio 132: DINSDAG 15 NOVEMBER • Rondetafeldiscussie Film and Biopolitics, filmvertoning: • The Uncanny Strategies of the (Art)book. • The Cut WOENSDAG 5 OKTOBER Presentatie georganiseerd door Inga Zimprich: • Conclusie • Trouble Every Day (2001) van Claire Denis From Rubens to Ed Ruscha Geoffrey Garrison Seminar: • Thinktank Helmut Draxler, Stephan Geene Filiep Tacq Tentoonstelling: • Circle for Lacanian ideology Critique Onderzoeksgast #1 ZONDAG 20 NOVEMBER • Building Books into the Digital World • New Work by Fine Art Researchers Reading Lacan. On Identification. Seminar IX. M7red (Mauricio Corbalan, Pio Torroja) Workshop Psychoanalysis, Urban Theory and DINSDAG 12 JULI Lars Müller Nikolaus Gansterer, Geoffrey Garrison, Will Lesson of 22 & 19 November 1961 the City of Late Capitalism georganiseerd door Discussie Film and Biopolitics: Filmvertoning in het bijzijn van de hoofdpersoon, Kwan, Lene Markusen, Charlotte Moth, Falke WOENSDAG 16 NOVEMBER BAVO & Lorenzo Chiesa in het kader van • Vivacity as Ultima Non-Ratio of Film. Is a Film Dr. Ansgar Philippsen. In: Cinema Lumière, Pisano, Stefanie Seibold, Inga Zimprich VRIJDAG 14 OKTOBER Seminar: Super!, Hasselt: of Claire Denis likely to Be Produced? Maastricht, NL: Debat Lend Me Your Dream/Lend Me Your • Circle for Lacanian ideology Critique • Psychoanalysis in the City Stephan Geene • Designing Truth MAANDAG 26 SEPTEMBER Fantasy georganiseerd in samenwerking met Reading Lacan. On Identification. Seminar IX. • Introductie Hinrich Sachs Seminar: Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Lesson of 10 & 24 January 1961 Lorenzo Chiesa WOENSDAG 31 AUGUSTUS • The Scheme of the Veil Super! Hasselt. In: Academie Beeldende Symposium georganiseerd in samenwerking met • Is Psychoanalysis a Metropolitan Science? Presentatie: WOENSDAG 14 SEPTEMBER Eva Meyer met Stephanie Benzaquen Kunsten, Maastricht, NL: Lectoraat Kunst en Publieke Ruimte, Gerrit Some Reflections on Freud and the City • Will Kwan • The Tomorrow Book. Meeting #1 Lezing: • Cultureel ondernemerschap. Architectuur en Rietveld Academie, Premsela Stichting. In: Gerrit Aaron Schuster • An Attempt to Evolve • Return engagement Rietveld Academie, Amsterdam, NL: • For What it’s Worth. On the Meaning of Money DINSDAG 6 SEPTEMBER Will Holder Sylvia de Swaan BAVO, Wim Cuyvers, Jasper Jägers • Logo Parc in the Psychoanalytic Economy Lezing: Afsluitende discussie: Filmvertoning: (UCXarchitects), Roemer van Toorn Jouke Kleerebezem Dany Nobus • Motion Path. Architecture and the • Books Become Buildings • Nostalgia (1990) van Garod Daniël van der Velden • Late Capitalism and Psychoanalysis Moving Image Daniël van der Velden MAANDAG 17 OKTOBER Kamiel Klaasse Renata Salecl Graham Ellard, Stephen Johnstone DINSDAG 27 SEPTEMBER Presentatie, discussie History vs. Future #3: Roemer van Toorn • ‘Fantasy Wears Boots, Desire is Violent, DONDERDAG 15 SEPTEMBER Opening video- en geluideninstallatie: • Two Scenarios for a Dialogue Friedrich von Borries Invention is Organised’. Metropolitan WOENSDAG 7 SEPTEMBER Lezing: • Orbital Vinca Kruk Gerard Hadders Insurrection and Psychoanalytic Categories Lezing georganiseerd door Vinca Kruk: • Intellectual Property and Artistic Freedom Yolande Harris Wouter Vanstiphout Alberto Toscano • History vs. Future #2 Cornelia Sollfrank DINSDAG 18 OKTOBER • Forumdiscussie • An Account of Enjoyment. On Capitalism and Femke Snelting WOENSDAG 28 SEPTEMBER Seminar: the Social Bond VRIJDAG 16 SEPTEMBER Symposium The Matching Link. Welcome to • Circle for Lacanian ideology Critique VRIJDAG 18 NOVEMBER Oliver Feltham VRIJDAG 9 SEPTEMBER Debat Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fusedspace Database georganiseerd in samen- Reading Lacan. On Identification. Seminar IX. Workshop Psychoanalysis, Urban Theory and • Conclusie Conferentie Gilles Deleuze. The Passage Fantasy georganiseerd in samenwerking met werking met Stroom. In: Stroom, Den Haag, NL: Lesson of 19 November 1961 the City of Late-Capitalism georganiseerd door Lorenzo Chiesa from Noise to Voice georganiseerd door Academie Beeldende Kunsten Maastricht, • Introductie BAVO & Lorenzo Chiesa in het kader van Super!, Zafer Aracagök Super! Hasselt. In: Academie Beeldende Jouke Kleerebezem MAANDAG 24 OKTOBER Hasselt: DONDERDAG 17 NOVEMBER • Introductie Kunsten, Maastricht, NL: • Narrative Networked Environments as Presentatie: • Identifying the Urban Unconscious Lezing: Zafer Aracagök • Stadsmanagement Imaginary Spaces of Being • John Murphy, Jonathan Watkins BAVO • Emma Hedditch • Chaosmologies. Chaos and Thought in Gilles BAVO, Jan van der Borg, Pieter Breek & Andrea Zapp • Crime does Pay! How Architecture and Town Deleuze and Félix Guattari’s ‘What is Bas van der Geijn, Benda Hofmeyr • Digital Graffiti in Urban Space DINSDAG 25 OKTOBER Planning are Powered van Crime MAANDAG 21 NOVEMBER Philosophy?’ Roland Haring Seminar, filmvertoning: Michael Zinganel Gesprek, discussie: Arkady Plotnitsky WOENSDAG 21 SEPTEMBER • Introductie middagsprekers • The Scheme of the Veil • The City at the End of History, or the Eternal • The Xerox Book (1968) • Pragmatism and Structuralism in the Thought Seminar: Jouke Kleerebezem Eva Meyer City of Unconscious Seth Siegelaub, Jack Wendler met John Murphy of Gilles Deleuze • Circle for Lacanian ideology Critique • Urban Tapestries. Public Authoring, • I Can’t Sleep (1994) van Claire Denis Juliet Flower MacCannell Marc Rölli Reading Lacan. On Identification Place and Mobility Filmvertoning: • Something Inevitable in Racism. A Lacanian DINSDAG 22 NOVEMBER • The Politics of Becoming, or: Self-Styling Giles Lane • Anguish (1986) van Bigas Luna Perspective on Cosmo-Political Identity, Hatred Lezing georganiseerd door Vinca Kruk: as Resistance ZATERDAG 24 SEPTEMBER • Welcome to Fusedspace Database Ils Huygens and Democracy • History vs. Future #4 Rosi Braidotti Japanese Curators Visit the Jan van Eyck Team Science Fiction Marc De Kesel Wim Crouwel • Passing. The Voice • welkom • Panel discussie WOENSDAG 2 NOVEMBER • Urban Psychasthenia. A Spatioanalysis Mahmut Mutman Koen Brams Seminar: Edward W. Soja DONDERDAG 24 NOVEMBER • La ritournelle: des oiseaux et des hommes Presentatie: DONDERDAG 29 SEPTEMBER • Circle for Lacanian ideology Critique • Psychic City Walls Film and Biopolitics, lezing, filmvertoning: Manola Antonioli • Meta Haven. Sealand Identity Project Lezing: Reading Lacan. On Identification. Seminar IX. André Nusselder • Failing a Revolution • The Sense of Logic. Lacanian Questions to Presentatie: • The Building as Instrument Lesson of 6 December 1961 & Lesson of 13 • Conclusie Stephan Geene Gilles Deleuze’s ‘Theory on Language’ in • Cultural Representations of Genocide Yolande Harris December 1961 BAVO ‘Logique du sense’ and Mass Murder MAANDAG 28 NOVEMBER Marc De Kesel Stephanie Benzaquen MAANDAG 3 OKTOBER VRIJDAG 4 NOVEMBER ZATERDAG 19 NOVEMBER Lezing: Filmvertoning: Presentatie Film and Biopolitics: Debat Lend Me Your Dream/Lend Me Your Workshop Psychoanalysis, Urban Theory and • Cherry Smyth

198 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 199 ...... PROGRAMMA 2005 NOVEMBER — DECEMBER

Seminar: • Politics and Enjoyment through Science STUDIOBEZOEKEN 2005 • Degas and the Movement Image • Who Enjoys in Democracy? Mathematics of • De Appel (Defne Ayas, Tessa Giblin, Stefan Norman Bryson Sexuality, Mathematics of Politics Rusu, Angela Serino, Laura Schleussner, Opening tentoonstelling: Antonello Sciacchitano Diana Wiegersma) • Stepping Out. • Respons (Lorenzo Chiesa) • Artis An Invitation to Do Something New • Algemene discussie • Orla Barry Kasper Andreasen, Nikolaus Gansterer, • Scientific Practices, the Letter and Ontological • Julia Born Geoffrey Garrison, Paul Hendrikse, Politics • Norman Bryson Yolande Harris met Bert Bongers, Alevtina Johan Schokker • Sabeth Buchmann Kakhidze, Vinca Kruk, Lene Markusen, • Respons (Oliver Feltham) • Wim Crouwel Adriaan Mellegers, Charlotte Moth, Falke • Algemene discussie • Wim Cuyvers Pisano, Stefanie Seibold, Saliou Traoré, • Conclusie • Ann Demeester Armando Andrade Tudela, Johanna Kirsch, • Helmut Draxler Inga Zimprich DINSDAG 13 DECEMBER • Graham Ellard en Stephen Johnstone Seminar: • Emma Hedditch DINSDAG 29 NOVEMBER • Circle for Lacanian ideology Critique • Jeppe Hein Lezing: Reading Lacan. On Identification. Seminar IX. • Will Holder • Dreaming in the Plural. Calling up Ghosts Lesson of 10 January 1961 • Christoph Fink and Sharing Secrets. On Artistic Modes of • Stephan Geene Collective Address WOENSDAG 14 DECEMBER • Jeremy Gilbert-Rolfe Jan Verwoert Presentaties: • Aglaia Konrad Seminar: • Bert Balcaen & Ingrid Stojnic, Marthe Van • Eva Meyer • Circle for Lacanian ideology Critique Dessel, Vinca Kruk, Zuzana Lapitková, • John Murphy Reading Lacan. On Identification. Seminar IX. Adriaan Mellegers, BraKin team • Willem Oorebeek Lesson of 20 December 1961 & 10 January Boeklancering. In: Etablissement d’en face • Kathleen Rahn 1962 projects, Brussel, BE: • Michael Rakowitz • When the Story Finishes, • François Perrin WOENSDAG 30 NOVEMBER Light Sadness Grasps Me • Florian Pumhoesl Presentatie: Doris Lasch & Ursula Ponn, Christine Lemke, • Hinrich Sachs • Nikolaus Gansterer Johannes Porsch • Cherry Smyth • Femke Snelting DINSDAG 6 DECEMBER DONDERDAG 15 DECEMBER • Cornelia Sollfrank Bijeenkomst: Opening tentoonstelling, In: Galerie Nadja • Filiep Tacq • The Tomorrow Book Vilenne, Luik, BE: • Daniël van der Velden Harrisson, Will Holder, Sarah Infanger, Jouke • Untitled Excerpts • Jan Verwoert Kleerebezem, Lars Müller, Filiep Tacq, Daniël Armando Andrade Tudela, Kasper Andreasen, • Annelys de Vet van der Velden, Richard Vijgen Peggy Buth, Natascha Hagenbeek, Geoffrey • Nadja Vilenne Garrison, Alevtina Kakhidze, Johanna Kirsch, • Jonathan Watkins WOENSDAG 7 DECEMBER Stefanie Seibold en Saliou Traoré Boeklancering, In: Marres, Maastricht, NL: • Trichtlinnburg. An Urban Affair Andres Kurg, Hinrich Sachs

DONDERDAG 8 DECEMBER Boeklancering, In: Stedelijk Museum CS, Amsterdam, NL: • Trichtlinnburg. An Urban Affair Jelle Bouwhuis, Marijke Cobbenhagen, Chantal Hendriksen, Hinrich Sachs, Simon Sheikh

VRIJDAG 9 DECEMBER Lezing georganiseerd door Monika Bakke: • Animism and Fetishism Alphonso Lingis

ZATERDAG 10 DECEMBER Workshop met Antonello Sciacchitano, georganiseerd door Lorenzo Chiesa & Oliver Feltham: • Circle for Lacanian ideology Critique Lacan and Topology

ZONDAG 11 DECEMBER Workshop Politics and Jouissance georganiseerd door Lorenzo Chiesa & Oliver Feltham:

200 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 ...... INSTITUUT ...... INSTITUUT BELEIDSORGANEN RAAD VAN BESTUUR POLICY BOARD EDITORIAL BOARD

RAAD VAN BESTUUR van de structurering van de p.r. voor het Inhoudelijke projectvoorstellen van onder- Algemeen programma, werving 2005, beleid over zoekers die twee jaar aan de Jan van Eyck • Op de Stichting Jan van Eyck wordt toezicht wangedrag tijdens publieke activiteiten); werkzaam zijn, dienen uiterlijk zeven maanden gehouden door het bestuur. – de procedure van de evaluatie van projecten; voor het vertrek van de onderzoeker te worden Samenstelling – documentatiecentrum (presentatie van de voorgesteld, de bijbehorende begroting zes • In 2005 bestond het bestuur uit: Jan van database). maanden voor vertrek. Adrichem, Marthe Coenegracht, Tijmen van Evaluatie Grootheest, Fons Haagmans, Cees Hamelink, EDITORIAL BOARD • In de vergadering, die plaatsvond op 6 juni Bart Verschaffel en Jacques De Visscher. Algemeen 2005, heeft de Editorial Board een discussie • Volgens het rooster van aftreden worden jaar- • De taak van de Editorial Board is de behande- gevoerd over de 25%-regeling inzake sympo- lijks één of twee bestuursleden vervangen. ling van de artistieke zaken van de academie. sia en colloquia. Er is afgesproken dat de De invulling van de bestuursvacatures Onder artistieke zaken wordt verstaan: het afdeling Theorie 25% van de begroting garan- geschiedt op basis van kwaliteiten aansluitend initiatief en de opvolging inzake onderzoek deert inzake activiteiten met een collectief bij de beleidsprioriteiten van de academie en en producties. De Editorial Board houdt zich belang. De afdeling is vrij om de onderzoekers de taakverdeling binnen het bestuur. exclusief met deze zaken bezig en vergadert te stimuleren om een co-productie op te zetten. Vergaderingen één keer per maand. De vergadering bestaat Wanneer het inhoudelijke voorstel wordt inge- • Het bestuur vergaderde driemaal in 2005, in uit één adviserende onderzoeker per afdeling diend bij de Editorial Board, wordt besloten of februari, juni en oktober. In de vergadering van en de directeur. De besluiten van de Editorial er sprake is van een collectief belang (en of 5 juni trad Fons Haagmans toe tot het bestuur. Board worden vastgelegd in de mededelingen. de regeling wordt toegepast). Indien de rege- Daarnaast kunnen de mededelingen ook ling wordt toegepast, hoeft de onderzoeker POLICY BOARD algemene informatie over het artistieke niet zelf 25% van de begroting te voldoen. Algemeen programma bevatten. Onderzoekers worden in elk geval gevraagd • De taak van de Policy Board is de behandeling • Het advies van de Editorial Board is vereist om mogelijkheden aan te reiken voor de van de institutionele zaken van de academie. voor productievoorstellen die een budget fondswerving van hun projecten. Onder institutionele zaken wordt verstaan: het vergen dat meer bedraagt dan 3.500 euro. Vergaderingen beleid inzake selectie en begeleiding van De Editorial Board beschikt over een produc- • In 2005 zijn er negen vergaderingen van de (adviserende) onderzoekers, personeel, finan- tiefonds van minimaal 87.500 euro om pro- Editorial Board geweest: in februari, maart, ciën, investeringen, werkplaatsen, productie- jecten te financieren. Inkomsten uit projecten april, mei, juni, september, oktober en novem- bureau, bibliotheek en documentatiecentrum, van onderzoekers, afdelingen en het instituut ber. Het budget van de Editorial Board voor ex-onderzoekers en publieke relaties. De Policy vloeien terug naar het productiefonds van de 2005 is volledig benut. De Editorial Board Board houdt zich exclusief met deze zaken Editorial Board. behandelde de projecten van de volgende bezig en komt maximaal één keer per maand Samenstelling (adviserende) onderzoekers en externen: bijeen. De vergadering bestaat uit één advise- • In 2005 bestond de Editorial Board uit: Koen – Zafer Aracagök, Gilles Deleuze. The Passage rende onderzoeker per afdeling, de directeur Brams (directeur), Marc De Kesel (afdeling from Noise to Voice (symposium) en de adjunct-directeur. De besluiten van de Theorie), Aglaia Konrad (afdeling Beeldende – Artis (voorstel tot samenwerking) Policy Board worden vastgelegd in de mede- Kunst), Daniël van der Velden (afdeling – Monika Bakke, Breath-Taking. Air, Art, delingen. Daarnaast kunnen de mededelingen Ontwerpen). Voorafgaand aan de samenkomst Architecture (boek) ook algemene institutionele informatie bevat- van de Editorial Board maken de productie- – BAVO (Gideon Boie & Matthias Pauwels), ten, die van belang wordt geacht voor de bureaumedewerkers (Jo Frenken, Petra Van Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy (adviserende) onderzoekers en de technische der Jeught, Winnie Koekelbergh) een overzicht (lezingen- en debattenreeks) en administratieve staf. van de stand van zaken van projecten die door – BAVO (Gideon Boie & Matthias Pauwels) & Samenstelling de Editorial Board eerder zijn goedgekeurd Lorenzo Chiesa, Psychoanalysis, Urban • In 2005 bestond de Policy Board uit: Koen en de andere bij het productiebureau bekende Theory and the City of Late-Capitalism Brams (directeur), Marc De Kesel (afdeling projecten. Kim Thehu verzorgt de notulen. (symposium) Theorie), Jouke Kleerebezem (afdeling Procedure – BAVO (Gideon Boie & Matthias Pauwels), Ontwerpen), Hinrich Sachs (afdeling • In de Editorial Board vindt eerst een inhoude- The Spectre of the Avant-Garde (24-hour Beeldende Kunst) en Laurens Schumacher lijke discussie plaats over de projectvoorstellen, meetings ter voorbereiding van symposium (adjunct-directeur). Kim Thehu verzorgt de en pas in tweede instantie een discussie over en presentatie van de door BAVO samen- notulen. het budget. Projecten, waarvan het budget gestelde aflevering van het tijdschrift AS) Vergaderingen minder dan 3.500 euro beloopt, worden door – Afdeling Beeldende Kunst, Untitled Excerpts • In 2005 zijn er vier vergaderingen van de de onderzoeker zelf of door de afdeling gefaci- (groepstentoonstelling) Policy Board geweest: in juni, september, liteerd. Van de onderzoeker wordt een eigen – Peggy Buth, Desire in Representation. november en december. De Policy Board financiële bijdrage gevergd ter hoogte van Travelling through the Musée (boek) behandelde de volgende onderwerpen: 25% van de begroting. De 25% eigen bijdrage – Centrale Financiën Instellingen (voorstel tot – algemeen beleid (de subsidierelaties met moet gegarandeerd zijn voordat de productie het benutten van de tentoonstellingsruimte) het Ministerie van OC&W, de provincie wordt gestart. Voor institutionele projecten – Lorenzo Chiesa & Oliver Feltham, Politics Limburg en de gemeente Maastricht); geldt de 25%-regel niet. Als richtinggevend and Jouissance (workshops) – de herinrichting van de werkplaatsen; budget van de projecten stelt de Editorial – Min Choi, D.T. (tijdschrift) – financiële zaken (fondswerving, verrekening Board het bedrag voorop van 5.000 euro – Wim Cuyvers, BraKin (boek) van de door de onderzoekers aangewende (inclusief de eigen bijdrage van de onderzoe- – Geoffrey Garrison, The Cut (video) materialen); ker). Indien de onderzoeker bij de realisatie – GGD (voorstel tot samenwerking in het – onderzoekerszaken (aanwezigheid van de van een project een beroep wil doen op de kader van de week van de liefde) onderzoekers, residency-plan, gebruik van handen spandiensten van externen, dan kan – Natascha Hagenbeek, The Inheritance of de kantine door (adviserende) onderzoekers); voor de bijdrage van deze externen enkel een Pim Conradi (besloten workshops en publie- – publieke relaties (adressenbestand, evaluatie per diem vergoeding worden betaald. ke presentatie)

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 205 ...... INSTITUUT ...... INSTITUUT BELEIDSORGANEN SELECTIECOMMISSIES BELEIDSORGANEN VERGADERING VAN ONDERZOEKERS PERSONEELSOVERLEG

– Yolande Harris, Score Spaces. Taking toekomstige onderzoekers geïnformeerd zijn van het aantal aanmeldingen. Naast de recep- commissie bestond uit de volgende leden: VERGADERING VAN ONDERZOEKERS Soundings around Sound (boek) over hun toelating, kunnen zij hun komst naar tieve rekrutering werden onderzoekersposities Koen Brams, Wim Cuyvers en Filiep Tacq. Algemeen – Ils Huygens, Cinematic Embodiment de academie voorbereiden, met assistentie van vacant verklaard voor onderzoeksprojecten • Voor het academisch jaar 2006 meldden 43 • De vergadering van onderzoekers is bedoeld (symposium) het onderzoekerssecretariaat (voor logistieke die door de afdelingen Ontwerpen, Beeldende kandidaten zich aan voor de afdeling Ontwer- om onderzoekers te informeren over alle – Alevtina Kakhidze, Zhdanovka (boek) zaken) en van de adviserende onderzoekers Kunst en Theorie werden geformuleerd: pen. Met 8 kandidaten werd een interview lopende academiezaken, van beleids- en – Marc De Kesel, A Community of Scoundrels (voor inhoudelijke zaken). Trichtlinnburg (afdeling Beeldende Kunst), gehouden. Van deze 8 kandidaten werden er financiële zaken tot en met artistieke, organi- (symposium) • De werving van onderzoekers wordt inhoude- Visualizing the Visual (afdeling Ontwerpen), 5 toegelaten, waarvan 2 onderzoekers die satorische en praktische aangelegenheden. – Vinca Kruk & Jonathan Dronsfield, lijk opgevolgd door Kim Thehu en praktisch Circle for Lacanian ideology Critique (CLiC) zich hadden aangemeld voor het door Jouke Multidisciplinariteit Representation of Regimes, Regimes of uitgewerkt door Leon Westenberg. (afdeling Theorie). Kleerebezem geïnitieerde project UbiScribe. • In 2005 heeft er één vergadering met onder- Representation. Art and Architecture as • In 2005 was de deadline voor de aanmeldin- • Voor het academisch jaar 2006 meldden 395 In 2005 bestond de commissie van de afdeling zoekers plaatsgevonden. De multidisciplinari- Foundation (symposium) gen vastgesteld op 15 april 2005. De aanmel- kandidaten zich aan. Ten opzichte van het aca- Ontwerpen uit: Koen Brams, Jouke teit van de Jan van Eyck was het onderwerp – Kunsttour (presentatie van video’s in het dingskosten bedroegen 60 euro. demisch jaar 2005 was er een aanzienlijke ver- Kleerebezem, Filiep Tacq en Daniël van der van het gesprek. Nagegaan werd of het beleid kader van de open atelier route) Rekruteringscampagne hoging van het aantal aanmeldingen. Naast Velden. Naast de receptieve rekrutering facili- alle hefbomen biedt om tot daadwerkelijke – Doris Lasch & Ursula Ponn, When the Story • De rekruteringscampagne is vanaf november de receptieve rekrutering werden onderzoe- teerde de afdeling het door Filiep Tacq geïniti- uitwisseling te komen tussen onderzoekers uit Finishes Light Sadness Grasps Me (kunste- 2004 voorbereid en vanaf januari 2005 geïm- kersposities vacant verklaard voor onderzoeks- eerde project The Tomorrow Book en het door verschillende disciplines. naarsboek) plementeerd. Net als in 2004 ontwierpen projecten die door de afdelingen Ontwerpen, Daniël van der Velden geïnitieerde project – Tamara Maletic & Dan Michaelson, Vinca Kruk en Adriaan Mellegers de campag- Beeldende Kunst en Theorie werden geformu- Logo Parc waarvoor in 2005 proactieve wer- PERSONEELSOVERLEG Weathervanes. Every Arrow (objecten in ne, die inspeelde op de toegenomen naams- leerd: Trichtlinnburg (afdeling Beeldende vingscampagnes werden opgezet. Voor The Algemeen de openbare ruimte) bekendheid van de Jan van Eyck. In plaats van Kunst), The Tomorrow Book (afdeling Ontwer- Tomorrow Book meldden 28 kandidaten zich • Het personeelsoverleg is bedoeld om het – Lene Markusen, Mennesket (film) achtergrondinformatie te verstrekken op de pen), Logo Parc (afdeling Ontwerpen) en Circle aan. Met 5 kandidaten werd een interview personeel te informeren over beleidskwesties – Eva Meyer, What Does the Veil Know? poster, is ervoor gekozen om de tekst op alle for Lacanian ideology Critique (CLiC) (afdeling gehouden. Van deze 5 kandidaten werden en te spreken over de gevolgen daarvan op (workshops en boek) communicatiemiddelen zo minimaal mogelijk Theorie). er 3 toegelaten. De commissie bestond uit de werkvloer. – Planet Gender (voorstel tot samenwerking) te houden. De ontwerpers baseerden de Commissie en selectie afdeling Beeldende Kunst de volgende leden: Koen Brams, Jouke Algemene Personeelsvergadering (APV) – Aarnoud Rommens, Camouflage Comics campagne op bekende reclameslogans die • Voor het academisch jaar 2005 meldden 193 Kleerebezem, LettError (Just van Rossum & • In 2005 heeft er één algemene personeels- (website) zij vervolgens herschreven met verwijzing naar kandidaten zich aan voor de afdeling Beel- Erik van Blokland), Lars Müller, Filiep Tacq, vergadering plaatsgevonden. De vergadering – Anje Roosjen (voorstel tot samenwerking in de kerntaken van de academie: ‘onderzoek’ dende Kunst. Met 18 kandidaten werd een Daniël van der Velden en Astrid Vorstermans. op 19 september 2005 stond in het teken van het kader van het project Kloone 4000) en ‘productie’. Voorbeelden: ‘we research interview gehouden. Van deze 18 kandidaten Voor Logo Parc meldden 22 kandidaten zich de actualisering van de rechtspositieregeling. – Hinrich Sachs, Trichtlinnburg (evenement) right’; ‘four out of five artists recommend werden er 8 toegelaten, waarmee alle posities aan. Met 9 kandidaten werd een interview Na de Algemene Personeelsvergadering is – Stefanie Seibold, A READER (posters) research’; ‘we think therefore we research’; in de afdeling Beeldende Kunst in 2005 zijn gehouden. Van deze 9 kandidaten werden de geactualiseerde rechtspositieregeling met – Andrei Siclodi (Künstlerhaus ‘it’s a research adventure’; ‘production ingevuld. In 2004 bestond de commissie van er 3 toegelaten. De commissie bestond uit de onmiddellijke ingang van kracht geworden. Büchsenhausen), Private Investigations wanted’. De advertenties en poster tonen de afdeling Beeldende Kunst uit: Orla Barry, volgende leden: Koen Brams, Will Holder, (presentaties van onderzoeksprojecten en naast deze slogans, een verwijzing naar de Koen Brams, Aglaia Konrad, John Murphy en Filiep Tacq en Daniël van der Velden. producties) website en een uitnodiging om onderzoeks- Hinrich Sachs. Commissie en selectie afdeling Theorie – Saliou Traoré, Let Me Be Your Dictionary en productievoorstellen in te dienen. • Voor het academisch jaar 2006 meldden 231 • Voor het academisch jaar 2005 meldden 33 (boek) • Vanaf november 2004 werd de uitnodiging om kandidaten zich aan voor de afdeling Beel- kandidaten zich aan voor de afdeling Theorie. – Robrecht Vanderbeeken, What Are You onderzoeksvoorstellen in te dienen opgeno- dende Kunst. Met 16 kandidaten werd een Met 7 kandidaten werd een interview gehou- Doing? (publicatie) men in het weekprogramma en in de nieuws- interview gehouden. Van deze 16 kandidaten den. Van deze 7 kandidaten werden er 5 – Inga Zimprich, Thinktank (ontwikkeling brief en als nieuwsitem vermeld op de website. werden er 8 toegelaten, waarmee alle posities toegelaten. Naast de receptieve rekrutering van group ware) Vanaf januari 2005 verschenen advertenties in in de afdeling Beeldende Kunst in 2006 zijn faciliteerde de afdeling het door Marc De Artforum, Artpress, De Witte Raaf, Edunews, ingevuld. In 2005 bestond de commissie van Kesel geïnitieerde CLiC-project (Circle for SELECTIECOMMISSIES Metropolis M, Texte zur Kunst, Eye en Items. De de afdeling Beeldende Kunst uit: Orla Barry, Lacanian ideology Critique) waarvoor in 2004 Algemeen oplage van 1.500 posters werd wereldwijd ver- Koen Brams, Aglaia Konrad, John Murphy en een proactieve werving werd opgezet. Voor • De taak van de selectiecommissies is de deeld. De verzending van de poster geschied- Hinrich Sachs. Voor het project Trichtlinnburg dit project meldden 11 kandidaten zich aan. beoordeling van de aanmelding (en de even- de in combinatie met een e-mailactie. werd een proactieve campagne opgezet. Met 8 kandidaten werd een interview gehou- tuele uitschrijving) van (aspirant-)onderzoekers. • De campagne was succesvol blijkens de stijging Met 7 kandidaten werd een interview gehouden. Van deze 8 kandidaten werden er 3 toe- Een (aspirant)onderzoeker kan worden toege- van het aantal aanmeldingen en de geringere den. Van deze 7 kandidaten werden er 2 gelaten. In 2004 bestond de commissie van latenvoor een twee-, of een éénjarige onder- afhankelijkheid van mond-tot-mondreclame. toegelaten. de afdeling Theorie uit: Koen Brams, Norman zoeksperiode aan de academie, of voor een In totaal hebben 395 kandidaten (woonachtig Commissies en selectie afdeling Ontwerpen Bryson, Sabeth Buchmann, Marc De Kesel en variabele periode in functie van de realisatie in 50 verschillende landen) zich aangemeld. • Voor het academisch jaar 2005 meldden 22 Eva Meyer. van een project. Vanwege het feit dat onder- De meeste aanmeldingen kwamen uit Duits- kandidaten zich aan voor de afdeling • Voor het academisch jaar 2006 meldden 62 zoekers kunnen kiezen voor een éénjarige, land (17%), gevolgd door Nederland (16%), Ontwerpen. Met 2 kandidaten werd een inter- kandidaten zich aan voor de afdeling Theorie. tweejarige of variabele onderzoeksperiode, België (10%) en de Verenigde Staten (6%). view gehouden en deze kandidaten werden Met 8 kandidaten werd een interview gehou- fluctueert het aantal vacante plaatsen. Er Het is opvallend dat ten opzichte van 2004 toegelaten in functie van de uitwerking van de den. Van deze 8 kandidaten werden er 5 toe- komen niet elk jaar op hetzelfde tijdstip acht het aantal aanmeldingen uit Europa met 73% projecten Trichtlinnburg en het Meta Haven: gelaten. Naast de receptieve rekrutering facili- posities per afdeling vrij. is gestegen en uit Noord-Amerika met 75%. Sealand Identity Project. In 2004 bestond de teerde de afdeling het door Marc De Kesel • De selectie van onderzoekers wordt per afde- Uit de overige continenten is ten opzichte van commissie van de afdeling Ontwerpen uit: geïnitieerde CLiC-project (Circle for Lacanian ling uitgevoerd, conform de afdelingsstructuur 2004 het aantal aanmeldingen niet toegeno- Koen Brams, Jouke Kleerebezem, Filiep Tacq ideology Critique) waarvoor in 2005 een van de academie. Kandidaten moeten hun men. Binnen Europa komen de meeste aan- en Daniël van der Velden. Naast de receptieve proactieve werving werd opgezet. Voor dit voorkeur voor één van de afdelingen uitspre- meldingen uit de Angelsaksische gebieden. rekrutering faciliteerde de afdeling het door project meldden 2 kandidaten zich aan, die ken. De commissies bestaan uit minimaal drie • Selectie van onderzoekers waarvan de onder- Wim Cuyvers geïnitieerde project Visualizing geïnterviewd en toegelaten werden. In 2005 adviserende onderzoekers van de betreffende zoeksperiode is gestart in 2005 (gerealiseerd the Visual waarvoor in 2004 een proactieve bestond de commissie van de afdeling Theorie afdeling en de directeur. in 2004) werving werd opgezet. Voor dit project meld- uit: Koen Brams, Norman Bryson, Sabeth • Er wordt een strikt selectiebeleid gehanteerd. • Voor het academisch jaar 2005 meldden 284 den 25 kandidaten zich aan. Met 10 kandida- Buchmann, Marc De Kesel en Eva Meyer. Voor toelating moet aan alle aanmeldingscrite- kandidaten zich aan. Ten opzichte van het aca- ten werd een interview gehouden. Van deze ria, formeel en inhoudelijk, zijn voldaan. Zodra demisch jaar 2004 was er een lichte verhoging 10 kandidaten werden er 7 toegelaten. De

206 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 207 ...... INSTITUUT ...... INSTITUUT HET ARTISTIEKE APPARAAT ONDERZOEKERS HET ARTISTIEKE APPARAAT ADVISERENDE ONDERZOEKERS ADVISERENDE ONDERZOEKERS

ONDERZOEKERS Inschrijfgeld Innovative Game Design (ontworpen door onderzoeker en adviserende onderzoeker Algemeen • Het inschrijfgeld is per 1 januari 2005 Bert Balcaen & Ingrid Stojnic), Interlude. The (studiobezoeken) worden opgenomen in het • De onderzoekers ontwikkelen onderzoekspro- afgeschaft. Reader’s Traces (ontworpen door Manuel weekprogramma. jecten, zetten producties op en dragen op die Productiebudget Räder), Logo Parc (ontworpen door Daniël • Adviserende onderzoekers doen zelf ook manier bij aan de realisering van het program- • Het individuele productiebudget is per 1 van der Velden), Museum in ¿Motion? (ont- onderzoek en zetten producties op in de aca- ma van de academie. De doelstellingen, januari 2005 afgeschaft. worpen door Vinca Kruk & Adriaan Mellegers), demie. Om hun projecten te realiseren staan methodologieën en timing van de projecten Verzekering Psychoanalysis, Urban Theory and the City of hen daarbij de faciliteiten van de academie worden door de onderzoeker bepaald. De • Met ingang van 1 januari 2005 dient de ziekte- Late-Capitalism (ontworpen door Adriaan ter beschikking. Lezingen, seminaries, presen- onderzoeker kan daarbij een beroep doen op kostenregeling door de onderzoeker te worden Mellegers), Stepping Out. An Invitation to Do taties en andere producties van de adviserende technisch en artistiek advies. Van de onderzoe- verzorgd. Something New (ontworpen door Charlotte onderzoeker zijn toegankelijk voor alle (advise- ker wordt betrokkenheid bij de projecten van Huisvesting Moth), The Ghostly Social Aspects of Cinema rende) onderzoekers. andere onderzoekers verwacht, op grond van • Onderzoekers dienen over een verblijfsadres (ontworpen door Marthe Van Dessel), The Contractduur de aanname dat het onderzoek en de produc- buiten de academie te beschikken. Om die Inheritance of Pim Conradi (ontworpen door • In 2005 zijn met de teams van adviserende ties van de ene onderzoeker de formele of reden zijn ze gevraagd een kopie van hun Adriaan Mellegers), The Matching Link. onderzoekers gesprekken gevoerd over de inhoudelijke context vormen van het onderzoek huurcontract in te leveren. Bij het niet nakomen Welcome to Fusedspace Database (ontworpen samenstelling van de teams vanaf 2006. en de producties van andere onderzoekers. van deze afspraak kan de academie overgaan door Min Choi & Sulki Choi, Tamara Maletic Uitgangspunt van de gesprekken was een Residency-plan tot een korting op het stipendium. De acade- & Dan Michaelson), Trichtlinnburg (ontworpen maximale contractduur van vijf jaar voor • Het residency-plan betreft de ontwikkeling van mie speelt een actieve bemiddelende rol om door Vinca Kruk & Adriaan Mellegers, Marthe institutionele taken (Policy Board, Editorial verblijfsaccommodaties voor de onderzoekers onderzoekers gepaste huisvesting te verschaf- Van Dessel, Bert Balcaen & Ingrid Stojnic, Board, opvolging van het programma en van de Jan van Eyck. Het residency-plan biedt fen. Met het oog op een vlotte aanbieding Marijke Cobbenhagen & Chantal Hendriksen), selectiecommissie) en een soepele overdracht de mogelijkheid om op het vlak van onderzoek van woningen is een overzicht gemaakt van Untitled Excerpts (ontworpen door Kasper van advies- en institutionele taken tussen en productie te komen tot een uitwisseling met de woonadressen van de onderzoekers. Andreasen), When the Story Finishes Light zittende en nieuw aangestelde adviserende de lokale (culturele) infrastructuur, en aldus bij Psychologische bijstand Sadness Grasps Me (ontworpen door Doris onderzoekers. te dragen tot een stimulerend klimaat voor • Op basis van een ‘partnership’ met de Lasch & Ursula Ponn). Beeldende Kunst kunst, ontwerpen en theorie in Maastricht. In Universiteit Maastricht kunnen onderzoekers Informatie • In 2005 bestond het team van de afdeling 2005 is over dit plan verder overleg gevoerd psychologische bijstand krijgen. De psycho- • Aan de onderzoekers is een notitie betreffende Beeldende Kunst uit: Orla Barry, Aglaia met de Gemeente Maastricht. Van de loge Heiny Eilkes werkt met korte series hoger vermelde zaken ter beschikking gesteld. Konrad, John Murphy en Hinrich Sachs. Maastrichtste Galerie K.H. Bärwaldt ontving gesprekken van één uur, die zich richten op De notitie omvat ook informatie over het Ontwerpen de Jan van Eyck Academie een gift, ter waarde cognitieve en gedragsaspecten. stipendium en andere (buitenlandse) beurzen, • In 2005 bestond het team van de afdeling van 7.855 euro, heel in het bijzonder voor de Visumprocedure overige inkomsten, intern en extern opdrach- Ontwerpen uit: Wim Cuyvers, Jouke ontwikkeling van het residency-plan. • Vóór de aanvang van de zomervakantie zijn tenbeleid, inkomsten uit activiteiten (die Kleerebezem, Filiep Tacq, Daniël van der Contract de visa-aanvragen verricht. De ingediende door de Jan van Eyck worden ondersteund), Velden en Annelys de Vet. • De academie heeft een contract uitgewerkt aanvragen zijn allemaal ingewilligd door de belastingen, de verblijfs- en tewerkstellings- Theorie dat de relatie definieert tussen de onderzoeker IND (Immigratie en Naturalisatie Dienst). vergunning, deskundigheidsbevordering, • In 2005 bestond het team van de afdeling en de academie. Het contract beslaat de vol- Interne opdrachten huur en gebruik van apparatuur en de studio’s. Theorie uit: Norman Bryson, Sabeth gende onderdelen: de registratie (duur onder- • De Jan van Eyck schrijft regelmatig interne Tevens is een ruime toelichting op het contract Buchmann, Marc De Kesel, Helmut Draxler, zoeksperiode, enzovoort), kennisname van het opdrachten uit. Hoewel de opdrachten alle opgenomen. Stephan Geene en Eva Meyer. beleid (documentatie, accommodatie, studio, disciplines kunnen bestrijken, betreffen het enzovoort) en de concrete resultaten van het doorgaans ontwerpopdrachten. In 2005 zijn ADVISERENDE ONDERZOEKERS onderzoek (distributie, copyrights, verdeling opdrachten uitgeschreven voor de volgende Algemeen opbrengsten, enzovoort). Conform het contract institutionele communicatiemiddelen: de pro- • De drie afdelingen – Beeldende Kunst, treedt de onderzoeker op als maker en de grammabrochure 2005 (ontworpen door Min Ontwerpen en Theorie – worden geleid door academie als producent en als distributeur. Choi & Sulki Choi), de façade van de acade- een team van adviserende onderzoekers. Kernpunten in het contract zijn: de onderzoeker mie (een project van Min Choi & Sulki Choi, Het team voert de afdelingstaken uit: de selec- heeft en behoudt het intellectuele copyright Tamara Maletic & Dan Michaelson), het jaar- tie van onderzoekers, initiëring en opvolging op zijn productie(s); de academie verwerft verslag 2004 (ontworpen door Adriaan van het institutionele beleid (en deelneming een niet-exclusieve licentie betreffende deze Mellegers), de rekruteringscampagne 2005 aan de Policy Board), initiëring en opvolging producties; bij exploitatie van een productie (ontworpen door Vinca Kruk & Adriaan van het artistieke beleid (en deelneming aan vloeien de opbrengsten ter hoogte van de Mellegers), een fondslijst (ontworpen door de Editorial Board), initiëring en opvolging investeringen terug naar de Jan van Eyck. Kasper Andreasen & Ralph Bauer) en de pro- van het artistieke programma en het verlenen Het financiële overschot wordt verdeeld in grammabrochure 2006 (ontworpen door van artistiek advies aan de onderzoekers. verhouding tot de investering. Sarah Infanger & Joël Vermot). In 2005 zijn • Het geven van artistiek advies is de belangrijk- Stipendium opdrachten uitgeschreven voor de communi- ste taak van de adviserende onderzoeker. Dat • Ingevolge de beslissing van de Staatssecretaris catiemiddelen van de volgende artistieke bestaat uit: het ondervragen van doelstellin- voor Cultuur om de subsidie voor stipendia projecten: A Community of Scoundrels (ont- gen, methodologieën en gerealiseerde onder- met ingang van 2005 te halveren, heeft de worpen door Toni Uroda), Breath-Taking. Air, zoeksprojecten; het scheppen van voorwaar- academie zich verplicht gezien om een plan Art, Architecture (ontworpen door Min Choi & den voor een optimale totstandkoming van uit te werken om de onderzoekers een aan- Sulki Choi, Toni Uroda), Camouflage Comics individuele onderzoeksprojecten (met inacht- vaardbare vorm van financiële ondersteuning (ontworpen door Bert Balcaen & Ingrid Stojnic), neming van de collectieve horizon); het deel- te bieden. Uitgangspunt van dit plan is dat de Cultural Activism Today. Strategies of Over- nemen aan onderzoeksgroepen (als deelnemer academie in 2005 een basisinkomensvoorzie- Identification (ontworpen door Marijke of als katalysator); het begeleiden bij het opzet- ning van 8.840 euro aan de onderzoekers Cobbenhagen & Chantal Hendriksen), Gilles ten van productieplannen (inhoud, budget en heeft gegarandeerd (voor maximaal 48 onder- Deleuze. The Passage from Noise to Voice tijd) voor de Editorial Board. De adviserende zoekers). Het betreft een jaarlijks stipendium, (ontworpen door Min Choi & Sulki Choi), onderzoekers houden zich ter beschikking van betaald in 13 gelijke termijnen. History vs. Future (ontworpen door Vinca Kruk), alle onderzoekers. De bijeenkomsten tussen

208 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 209 ...... INSTITUUT ...... INSTITUUT ORGANISATIE ONDERZOEKERSSECRETARIAAT ORGANISATIE WERKPLAATSEN AFDELINGSSECRETARIAAT BIBLIOTHEEK WERKPLAATSEN DOCUMENTATIECENTRUM

ONDERZOEKERSSECRETARIAAT • Jo Hardy staat in voor de assistentie bij menten briefings georganiseerd waarbij het Experimenten videoband en cd wordt steeds meer gebruik werd op verkorte wijze ingevoerd en bij inleve- Algemeen presentaties en evenementen. personeel wordt geïnformeerd over de opzet • Experimenten kunnen worden voorgesteld, gemaakt van dvd en/of het internet voor de ring definitief beschreven. • Het onderzoekerssecretariaat, beheerd door • In 2005 werd Madeleine Bisscheroux bijge- van de activiteit, over de laatste ontwikkelingen hetzij bij de afdelingen, hetzij bij de directie. archivering, de distributie en de publicatie van • In het midden van de jaren ’90 maakte de Jan Leon Westenberg, behartigt alle onderzoekers- staan door de stagiaires Steffie Padmos en in het programma en over de geplande inzet. Als er een voorstel bekend is, wordt een beslis- A/V-content. Productiemethoden en program- van Eyck al gebruik van dit systeem. De 6.702 zaken, zoals de selectieprocedure, huisvesting, Sangeeta Bhansingh. Daarbij geldt dat de inzet evenwichtig wordt sing genomen over organisatie en budget. matuur zijn overeenkomstig de laatste ontwik- titels die toen zijn ingevoerd, zijn in augustus studioverdeling (en eventuele infrastructurele Opening van het academisch jaar 2005 gespreid over alle personeelsleden, rekening Toekomstige functionaliteit van de werkplaatsen kelingen in het vakgebied. 2001 gecontroleerd. Uit deze controle bleek aanpassingen van de studio’s), verblijfs- en • De openingsactiviteit, een gezamenlijk initiatief houdend met de specifieke kwaliteiten om • Met de adviserende onderzoekers en met de Computerwerkplaats dat veel van deze titels niet meer in de collectie tewerkstellingsvergunning, verzekeringen, van de Jan van Eyck Academie, de Academie de organisatie goed te laten verlopen. Bij werkplaatsbegeleiders is in 2005 een overleg • De computerwerkplaats, beheerd door René aanwezig waren en dat de plaatsingscodes betaalde werkzaamheden, deskundigheidsbe- voor Beeldende Kunst van Maastricht en het intensieve programmaweken, zoals de ope- gestart over de toekomstige functionaliteit van Belleflamme, is een plek voor instructie, experi- veranderd waren. In het najaar van 2001 is vordering en het job-bord. Daarnaast beheert Bonnefantenmuseum, stond in het teken van ningsweek, wordt een aangepaste inroostering de werkplaatsen. Er dient immers een nieuw ment en uitvoering van verschillende software daarom een start gemaakt met de controle en Leon Westenberg de appartementen van de ‘jong zijn in Limburg’. Anton Zijderveld hield gevolgd waarbij bovenmatige belasting voor- evenwicht te worden gevonden tussen het en DTP-applicaties. de verbetering van al deze titels. Op 18 januari academie. een lezing waarin hij vraagtekens plaatste komen wordt. Met de personeelsleden zijn aanbod van technieken in de academie en • Het toegankelijk maken van expertise in de 2005 waren alle ‘oud-PICA titels’ verwerkt. Informatie bij het (cultuur-)beleid dat te koop loopt met afspraken gemaakt voor individuele gesprek- de beschikbare financiële middelen, in relatie computerwerkplaats is afhankelijk gemaakt Van de oorspronkelijke 6.702 titels zijn er • Aan de onderzoekers is een notitie overhandigd ‘jong zijn’. ken over hun taakbelasting. tot de leeftijdsopbouw van het personeel en van de vraag. Als de expertise niet intern 5.381 gewijzigd. De overige 1.321 titels zijn betreffende de onderzoekersaangelegenheden. • De openingsweek liep van 10 tot en met 14 Beleid over wangedrag tijdens publieke de beschikbare data inzake het materiaal- beschikbaar was, is extern expertise ingewon- uit het systeem verwijderd omdat ze niet meer Rekrutering van onderzoekers januari. Alle (adviserende) onderzoekers activiteiten verbruik en de investeringen in het verleden. nen. De inzet van externe experts is gebeurd in de collectie aanwezig bleken te zijn of niet • In november 2005 is een start gemaakt met verzorgden een presentatie. De nadruk lag op • Er is een plan van aanpak gemaakt inzake Inzake het artistieke beleid zijn de volgende op basis van een workshopmodel waarop de meer relevant. Vanaf medio januari 2002, de publiciteitscampagne om kunstenaars, projecten die zij tijdens het verblijf aan de Jan wangedrag tijdens publieke activiteiten door premissen vastgelegd, die bij de herinrichting onderzoekers vooraf dienden in te tekenen. maar systematisch vooral vanaf medio januari ontwerpers en theoretici te werven voor een van Eyck willen opzetten. Voor de openings- bezoekers met oneigenlijke bedoelingen. van de werkplaatsen zullen worden meegeno- 2005, is gewerkt aan de invoer van de zoge- onderzoeksperiode startend in 2006. week werden tevens externe gasten en belang- Afgesproken is dat de leiding tijdens de men: de Jan van Eyck Academie als internatio- BIBLIOTHEEK naamde Adlib-titels. Hiermee werden de titels Verschillende communicatiemiddelen werden stellenden uitgenodigd. Ieder jaar wordt een publieke activiteit ligt bij de projectleider of naal opererend multidisciplinair instituut; de Algemeen bedoeld die wel in het oude catalogussysteem ingezet. Vinca Kruk en Adriaan Mellegers onderzoeker gevraagd om een ingreep te de door hem/haar aangewezen vervanger. brede selectie van onderzoeks- en productie- • De bibliotheek is in de eerste plaats een studie- Adlib waren opgenomen, maar nog niet in stonden in voor het ontwerp. De oplage van realiseren met het oog op de openingsweek. voorstellen; en veranderde opvattingen inzake plaats voor (adviserende) onderzoekers en een het PICA-systeem (5.056 titels, inclusief 150 de poster bedroeg 1.500 stuks. Vanaf januari In 2005 maakte Armando Andrade Tudela een WERKPLAATSEN experiment en productie in de Jan van Eyck steunpunt voor de technische stafleden. De titels van videobanden). Dit project is afgerond 2005 verschenen advertenties in Artforum, muurschildering bij de leestafel in de gang. Algemeen en daarbuiten. Het overleg is uitgemond bibliotheek is tevens een publiek onderzoeks- op 17 oktober 2005. De Adlib-catalogus is Artpress, Edunews, Eye, Items, Metropolis M, • Naar aanleiding van de openingsweek werd • De werkplaatsen zijn allereerst plekken om in een notitie die met ingang van 2006 zal instrument. De bibliotheek maakt deel uit van daarna afgesloten. De gebruikers hoeven Texte zur Kunst en De Witte Raaf. een programmabrochure gepubliceerd, te experimenteren en om technisch advies te worden geïmplementeerd. het IHOL-netwerk en maakt gebruik van het voortaan nog maar in één catalogus te zoe- Evaluatie van de rekrutering ontworpen door Min Choi en Sulki Choi. De krijgen. De taken en verantwoordelijkheden Materiaalwerkplaats landelijke ontsluitingssysteem PICA. Onder- ken, de online-publiekscatalogus die tevens • In 2005 zijn de rekruteringscampagne en de programmabrochure omvat informatie over van de technische staf zijn: het geven van • De materiaalwerkplaats, beheerd door Ron zoekers en stafleden ontvangen gratis een via de website te raadplegen is. In november procedure van de rekrutering geëvalueerd. alle personen die tijdens het academisch jaar advies; het onderhouden van de machines Bernstein en Math Cortlever, is een plek voor lenerspas die hen in staat stelt om boeken te 2005 is gestart met een nieuw project: de Dit heeft geleid tot een plan om de campagne 2005 in de Jan van Eyck actief zijn. (inclusief het maken van investeringsplannen); multifunctionele experimenten met allerlei lenen uit de bibliotheken in de regio, inclusief invoer van boektitels uit de collectie van het en de procedure te optimaliseren. Afsluiting van het academisch jaar 2005 onderzoek doen naar materialen en techno- procédés en materialen (exclusief hout). de universiteitsbibliotheek van Maastricht voormalig Vormgevings Instituut te Amsterdam. Accommodatie • Op 15 december werd de tentoonstelling logieën; het formuleren van toekomstplannen Faciliteiten zijn er op het gebied van metaal- en de bibliotheken van de Hogescholen in Eind 2005 waren in totaal 14.479 titels in • Adviserende onderzoekers en gasten kunnen Untitled Excerpts geopend in Galerie Nadja van de werkplaats; het tot stand brengen van en steenbewerking, non-ferro technieken en Limburg. Externe onderzoekers, die een het PICA-systeem opgenomen, waaronder beschikken over een appartement. Ze kunnen Vilenne. Untitled Excerpts omvatte werk van en assisteren bij evenementen. vele andere materialen. IHOL-pas bezitten, kunnen de in de Jan van 664 van het Vormgevings Instituut. open aanmerkingen over de accommodatie de onderzoekers van de afdeling Beeldende • Het technische advies betreft op de eerste Houtwerkplaats Eyck aanwezige media (boeken, AV-materiaal Overleg doorgeven aan Leon Westenberg. Leon Kunst waarvan de onderzoeksperiode afliep plaats het verschaffen van uitleg over specifie- • De houtwerkplaats, beheerd door Huub en multimedia) lenen. De bibliotheek leent • Annet Perry-Schoot Uiterkamp nam in 2005 Westenberg maakt ieder jaar een evaluatie. per 31 december 2005. De uitnodiging voor ke kenmerken van bepaalde materialen en Gelissen, is een plek voor alle experimenten ook materialen uit via het landelijke Interbi- deel aan de vergaderingen van de IHOL- de tentoonstelling en de bijbehorende publica- productieprocessen en de functionaliteit van en uitvoeringen op het gebied van hout. De bliothecair Leenverkeer (IBL). gebruikersraad, en aan het overleg van de AFDELINGSSECRETARIAAT tie werden ontworpen door Kasper Andreasen hard- en software. Technische stafleden kun- werkplaats heeft een complete inrichting voor Personeel Kunsthistorische Bibliotheken Vlaanderen en Algemeen (afdeling Ontwerpen), die eveneens deelnam nen daarbij verwijzen naar gespecialiseerde houtbewerking met semi-professionele machi- • De bibliotheek wordt beheerd door Annet de Kunsthistorische Bibliotheken Nederland. • Het afdelingssecretariaat, beheerd door aan Untitled Excerpts. Op 16 december vond plekken die complementaire begeleiding en nes en apparatuur. De begeleiding gebeurt, Perry-Schoot Uiterkamp. Monique Notermans, Madeleine Bisscheroux, verzorgt de coördinatie de einddag van het academisch jaar 2005 apparatuur bieden (en om die reden wordt vanwege veiligheidsrisico’s, op basis van bibliotheek-assistent, concentreert zich op het DOCUMENTATIECENTRUM van het programma en de organisatie van plaats. Op deze einddag verzorgden verschil- gestreefd naar allianties met dergelijke institu- individuele instructie en begeleiding van zelf- invoeren van de collectie in het PICA-systeem. Algemeen evenementen (colloquia, lezingenreeksen, lende onderzoekers een afsluitende presentatie ten). Ook is het belangrijk dat de technische standige werkzaamheden van onderzoekers. Daarnaast draagt zij, samen met Annet Perry • Het documentatiecentrum, beheerd door enzovoort). Alle producties, zowel in- als extern, van hun projecten. Winnie Koekelbergh stond staf (adviserende) onderzoekers informeert Grafiekwerkplaats en Armand Guicherit, zorg voor een adequate Armand Guicherit, is een publiek toegankelijke worden samengebracht in het weekprogram- in voor de organisatie van de einddag, over de artistieke gevolgen van het gebruik • De grafiekwerkplaats, beheerd door Frans Vos, dienstverlening in de bibliotheek. plek voor onderzoek over de Jan van Eyck ma. Ook informatie over ex-onderzoekers Inroostering personeel bij activiteiten van bepaalde technieken of materialen. Voorts is een plek voor instructie en experiment inzake Collectie Academie. Het verzamelgebied omvat docu- wordt in het programma opgenomen, en dit • Om het programma goed te laten verlopen, moeten de (adviserende) onderzoekers bij de verschillende drukprocessen en -technieken. • De bibliothecaris definieert het collectieprofiel mentatie over het instituut; het programma tot één jaar na het einde van de onderzoeks- kan het personeel ingeroosterd worden in de technische stafleden terecht kunnen voor speci- Door middel van instructie en ook door werke- in samenspraak met de adviserende onder- (van heden en verleden); de producties van periode. Inhoudelijke achtergrondinformatie organisatie van bijzondere activiteiten. Primair alistische checklists of voor de begeleiding bij lijke uitvoering worden de diverse technieken zoekers. Het collectieprofiel is gericht op de huidige en voormalige (adviserende) onder- bij interne en externe programma-activiteiten geschiedt de inzet op basis van de kwaliteiten de opstelling daarvan, evenals voor overzicht, (zeefdruk, vlakdruk, diepdruk en hoogdruk) drie disciplines van de academie. Daarbij zoekers en technische stafleden; en de reacties is digitaal beschikbaar op de website en fysiek die aansluiten bij de expertise van de betref- samenstelling en begeleiding van productie- voor de onderzoekers toegankelijk gemaakt. worden boeken bij voorkeur aangekocht in op deze producties. Het gedocumenteerde in de bibliotheek. fende werknemer. Daarnaast werkt het budgetten, alsmede controle op voortgang en Fotografiewerkplaats de oorspronkelijke taal waarin zij zijn versche- materiaal in het documentatiecentrum wordt • Het weekprogramma wordt publiek aange- rooster volgens een roulatiesysteem waarbij planning van producties. • De fotografiewerkplaats, beheerd door nen (Engels, Frans, Duits en Nederlands), niet uitgeleend. kondigd op de website en wordt ook digitaal de inzet evenredig wordt verdeeld tussen de • Per werkplaats is een ‘missie’ geformuleerd. Frans Vos, is een plek voor experimentele met Engels en Nederlands als dubbeltalen. Databestand toegestuurd aan geïnteresseerden. Het aan- personeelsleden. Op basis van deze ‘missie’ worden de gesprek- productiegerichte werkzaamheden op het Titelverwerking • In 2003 is de beslissing genomen om een staande programma wordt op de eerste Evaluatie organisatie evenementen ken gevoerd over investeringen. De volgende gebied van analoge en digitale beelden • In juli 2001 is besloten om de bibliotheek- nieuwe Filemaker-database voor het docu- werkdag van elke maand digitaal bezorgd in • Met betrokken personeelsleden heeft op hun werkplaatsen worden onderscheiden: mate- en beeldbewerking. collectie te ontsluiten met het PICA-catalogi- mentatiecentrum te ontwerpen. Op het einde een nieuwsbrief. Het publiek kan kiezen om verzoek een gesprek plaatsgevonden over rialen (Ron Bernstein, Math Cortlever), hout Werkplaats voor tijdgerelateerde media seersysteem. Alle nieuwe aanwinsten voor de van 2004 was de ontwikkeling van de data- zowel het weekprogramma en de nieuwsbrief de taakbelasting ingevolge de organisatie (Huub Gelissen), grafische technieken (Frans • De werkplaats voor tijdgerelateerde media bibliotheekcollectie werden vanaf dat moment base afgerond en werd een start gemaakt met te ontvangen, of slechts één van beide. Het van evenementen (openingsweek, symposia, Vos), computer (René Belleflamme), fotografie wordt beheerd door Berto Aussems. Audio- direct geregistreerd en beschreven in PICA. het invoeren van de gegevens in de database. wekelijkse programma wordt tenslotte ook seminars). Er zijn nieuwe afspraken gemaakt (Frans Vos), tijdgerelateerde media (Berto visueel onderzoek gebeurt hoofdzakelijk met Ook alle uitleningen gebeurden voortaan via In de database kunnen selectieve relaties wor- door middel van advertenties onder de aan- over de inzet van het personeel. Zo worden Aussems). behulp van digitale systemen. Presentaties het PICA-systeem. Elk boek dat werd uitge- den gelegd tussen de verschillende eenheden dacht gebracht van het publiek. er voortaan bij de grotere (publieks)evene- vinden vaak plaats via mixed media. Naast leend maar nog niet in PICA was geregistreerd, waaruit het bestand is opgebouwd (onderzoe-

210 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 211 ...... INSTITUUT ...... INSTITUUT ORGANISATIE PRODUCTIEBUREAU ORGANISATIE ADMINISTRATIE INTERNE EN EXTERNE COMMUNICATIE CATERING SCHOONMAAK PERSONEEL

kers, projecten, producties, publicaties, productiebureau bezorgt inhoudelijke en finan- mededelingen gemaakt. De Engelse vertaling gene programma van de academie. Ten eerste ties van de Jan van Eyck. De bedoeling is om OC&W gestelde eisen. De overgang en de enzovoort). Uit het databestand kunnen de ciële projectinformatie aan de Editorial Board. van de mededelingen wordt binnen een week worden internen en externen geïnformeerd het overzicht één of twee keer per jaar te pro- samenwerking bij het opstellen van de jaar- gegevens voor het jaarverslag en de pro- Personeel verspreid. over het programma, de faciliteiten en het duceren, afhankelijk van het aanbod van rekening 2004 zijn soepel verlopen. grammabrochure worden betrokken zonder • Petra Van der Jeught is verantwoordelijk voor Jaarverslag beleid. Op de tweede plaats, maar zeker niet nieuwe publicaties. De eerste editie verscheen Accountant-review ministerie dat intensieve nabewerking noodzakelijk is. het redigeren van analoge en digitale publica- • Het jaarverslag 2004, ontworpen door minder belangrijk, biedt de website (advise- in april 2005 met het oog op de Druksel-beurs • Op 30 september werd door het ministerie Schrijfwijzer ties van (adviserende) onderzoekers, afdelin- Adriaan Mellegers, is gepubliceerd in twee rend) onderzoekers een platform om onder- (Gent). De editie is in juni herdrukt en verstuurd van OC&W een accountant-review gehouden • Ten behoeve van een vlotte en consequente gen en/of het instituut; het coördineren en aparte uitgaven: een Nederlandse en een zoek en producties te publiceren. Ten derde aan (kunst)boekhandels in Nederland en over het boekjaar 2004 van de Jan van Eyck. aanlevering van informatie voor (onder meer) opvolgen van de externe redactie van publica- Engelse versie. Gekozen is voor een opzet wordt aandacht besteed aan alumni. Tenslotte België, bibliotheken van kunstacademies en Er werd nagegaan of de accountant volgens het jaarverslag, de programmabrochure en ties; het begeleiden van (adviserende) onder- waarbij het programma – de inhoud van de dient de website een intern doel, zoals bijvoor- museumwinkels. Stagiaire Lonneke van de regels van de subsidievoorwaarden heeft de website is een schrijfwijzer ontwikkeld. De zoekers op het redactionele vlak, specifiek ten Jan van Eyck – de voorrang heeft gekregen. beeld de ontsluiting van de bibliotheek. De Heugten heeft hiervan een inventarisatie gewerkt en de organisatie aan deze regels schrijfwijzer legt de wijze vast waarop de infor- behoeve van de realisatie van producties en Wat betreft de rubricering van de activiteits- reacties op de website zijn positief. (Advise- gemaakt. Met distributeurs, beurzen en boek- heeft getoetst. De uitkomst van de review was matie wordt verwerkt in het databestand. De het leveren van een bijdrage aan de distributie gegevens is voor de eerste keer gewerkt met rend) onderzoekers leveren meer teksten handels in binnen- en buitenland is contact dat de controle ‘toereikend’ is uitgevoerd. schrijfwijzer is grotendeels gebaseerd op het van de publicaties. Jo Frenken staat in voor de in de Jan van Eyck ontwikkelde database beeldmateriaal aan dan voorheen. Ook ex- opgenomen om de publicaties van de Jan Dit betreft de hoogste gradatie die door APA-systeem en volgt daarmee internationale de uitwerking van de productie van het druk- van het documentatiecentrum. onderzoekers leveren materiaal aan voor van Eyck onder de aandacht te brengen. het Ministerie wordt gehanteerd bij de oor- en professionele richtlijnen. werk en voor het maken van de begroting. Andere institutionele communicatiemiddelen hun persoonlijke pop-up op de site. Wekelijks • Op 21 februari 2005 brachten het Overleg deelsvorming. Evaluatie Hij begeleidt tevens de digitale producties • De programmabrochure – een overzicht van melden mensen zich aan voor de nieuwsbrief. Kunst(historische) Bibliotheken Nederland Evaluatie • De kwaliteit van de uitvoergegevens ten (inclusief de website van de academie). Winnie de curricula en onderzoeksprojecten van de Adressenbestand (OKBN) en het Overleg Kunstbibliotheken • In 2005 werd de administratie geëvalueerd. behoeve van het jaarverslag 2004 is in april Koekelbergh coördineert de realisering van de (adviserende) onderzoekers en technische • In 2004 is een nieuw adressenbestand ontwik- Vlaanderen (OKBV) een bezoek aan de Jan De volgende aspecten werden daarbij onder 2005 geëvalueerd. Besloten is tot een aantal andere producties. Winnie Koekelbergh stelt /administratieve stafleden, beschikbaar vanaf keld. In het adressenbestand heeft elke van Eyck. Het Overleg Kunst(historische) de loep genomen: administratieve organisatie, wijzigingen in de database. De uitvoergege- de agenda van de Editorial Board op. Jo Hardy de openingsweek van het academisch jaar – geadresseerde een unieke code zodat dubbele Bibliotheken Nederland en het Overleg financiële administratie, personeelsadmini- vens sluiten daardoor beter aan op de wensen is belast met diverse logistieke zaken, waar- is in 2005 ontworpen door Min Choi en Sulki adressen niet meer mogelijk zijn. Daarnaast Kunstbibliotheken Vlaanderen zijn overleg- stratie, administratie en beheer en specifieke van de gebruikers. In november 2005 is de onder het voorraadbeheer van de publicaties. Choi. De rekruteringscampagne (advertenties is het mogelijk om geadresseerden te differen- organen voor instellingen en personen, werk- administratieve taken. database gepresenteerd aan de adviserende Projectmanagement inzake onderzoeksprojecten en poster) is ontworpen door Vinca Kruk en tiëren. Tot slot is het adressenbestand gekop- zaam op het gebied van bibliothecaire en onderzoekers en het personeel. • De projectmanager is de contactpersoon in Adriaan Mellegers. peld aan de algemene administratie, de documentaire informatieverzorging met CATERING Invoer de academie voor de adviserende onderzoe- Schrijfwijzer onderzoekersadministratie en de distributie- betrekking tot beeldende kunst en architectuur. Algemeen • De gegevens van onderzoekers vanaf het ker, verleent inhoudelijke en organisatorische • Verschillende communicatiemiddelen binnen database. Thuur Menger is verantwoordelijk Op 9 mei 2005 brachten vertegenwoordigers • Wil Engelen, Petra Kuhlman, José Nievergeld jaar 2000 worden actief opgespoord en ondersteuning aan de adviserende onderzoe- de academie (waaronder de database van voor de invoer van de adressen. Door de van de openbare bibliotheken uit de Euregio en Nicolle Vandooren stonden in 2005 in voor verwerkt. Gegevens van voorgaande jaren ker en staat in voor het beheer, de stoffering en het documentatiecentrum, het jaarverslag, benoeming van Vincent Cufaro op basis van een gelijkaardig bezoek. Zowel de werking de catering. worden ‘passief’ verwerkt. Armand Guicherit de ontsluiting van het discours over het project, de programmabrochure, de website, het een drie maanden durend leercontract is er van de bibliotheek als de eigen uitgaven van Personeel heeft een plan opgesteld met betrekking tot met name op de aan het project gerelateerde weekprogramma, enzovoort) worden ingezet in 2005 bijkomende tijd vrijgekomen om de Jan van Eyck werden toegelicht door Annet • Op 1 juni 2005 kwam een einde aan het de retroactiviteiten. webpagina’s. Petra Van der Jeught, Winnie om informatie te verstrekken over de diverse adressen in te voeren. Per 31 december 2005 Perry en Kim Thehu. dienstverband van Petra Kuhlman wegens het Koekelbergh en Kim Thehu zijn aangewezen producties van het instituut. Ten behoeve van zijn 5.303 adressen ingevoerd. • In 2005 zijn daarnaast specifieke acties opge- bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. PRODUCTIEBUREAU als projectmanagers. een vlotte en consequente aanlevering van Evaluatie zet rond de publicaties Interlude. The Reader’s Tot aan haar zomervakantie (7 juli) heeft zij Algemeen Evaluatie producties informatie voor (onder meer) het jaarverslag, • De interne en externe communicatie is in 2005 Traces van Mariana Castillo Deball, ‘En coulis- verder werkzaamheden verricht in de kantine • Het productiebureau verzorgt de coördinatie • De evaluatie, zowel inhoudelijk als organis- de programmabrochure en de website is een geëvalueerd. De interne communicatie heeft ses, parfois, les artistes changent de costumes’. zodat de opvolging op een soepele manier van de realisering van artistieke producties atorisch en budgettair, vormt het sluitstuk van schrijfwijzer ontwikkeld. het gewenste niveau bereikt. Inzake de externe Actualités van Olivier Foulon, When the Story kon worden gerealiseerd. Nicolle Vandooren die op initiatief of met medewerking van het projectmanagement. Kennis en inzichten, Externe communicatie communicatie is gebleken dat de academie Finishes, Light Sadness Grasps Me van Doris is na de zomervakantie in dienst gekomen op (adviserende) onderzoekers, afdelingen of het zowel op het gebied van organisatie en • Het weekprogramma wordt geëmaild aan zich door middel van de advertentiecampagnes Lasch & Ursula Ponn, Hip Hop on Bones van uitzendbasis. instituut tot stand komen: analoge publicaties productie als wat betreft inhoud, kunnen externe belangstellenden. Tevens wordt beter heeft geprofileerd in Nederland en Lucia Macari, The Milgram Re-Enactment van Hygiënecode (boeken, tijdschriften en ander grafisch werk), behouden worden door op een constructieve uitgebreide achtergrondinformatie over België. De nieuwe website sluit wat betreft Steve Rushton, Proceeding #1 Dakar 5- • De kantine is door de Keuringsdienst van digitale publicaties (websites, cd-roms, enzo- manier te evalueren. De volgende procedure programmaonderdelen digitaal verspreid. vorm en functionaliteit goed aan op het week- 19/05/2002, geïnitieerd door Filiep Tacq, Waren aangemerkt als een horecagelegen- voort) en alle ‘andere’ producties (evenemen- is afgesproken: de Editorial Board of de afde- De programmaonderdelen worden aange- programma en de nieuwsbrief. Met name op en de publicatie naar aanleiding van de heid. Met ingang van 1 januari 2005 is een ten, tentoonstellingen, enzovoort). ling wijst bij aanvang van een project een kondigd op de website. Naar aanleiding het gebied van de p.r. voor de middenlange manifestatie Trichtlinnburg, geïnitieerd door op de Jan van Eyck Academie afgestemde • Daarnaast functioneert het productiebureau persoon aan die het project vanaf een afstand van specifieke programma-activiteiten termijn – nieuwsbrief en tweemaandelijkse Hinrich Sachs. hygiënecode van toepassing. Per deze datum als werkplaats, waarbij onderzoekers in staat volgt. Dit kan een (adviserend) onderzoeker worden ‘gespecialiseerde’ mailinglijsten advertenties – kunnen echter nog verbeteringen worden alleen goederen betrokken van leve- worden gesteld om van de aanwezige expertise of een externe persoon zijn. Hij/zij staat buiten aangemaakt. Naast het weekprogramma worden aangebracht. De structurele uitbreiding ADMINISTRATIE ranciers die schriftelijk verklaren te werken gebruik te maken. Ook wat de begeleiding van het project en heeft voldoende tijd om erop te wordt een maandelijkse nieuwsbrief aan van de mailinglijst kan het effect van het week- Algemeen volgens deze hygiënecode. onderzoekers betreft, zijn verschillende vormen reflecteren. Na afloop van het project organi- externe belangstellenden toegestuurd. De programma en de nieuwsbrief vergroten. • De administratie, beheerd door Martin Dassen, Prijzen van engagement denkbaar: van het verlenen seert deze persoon een evaluatiebijeenkomst. nieuwsbrief omvat informatie over het insti- Distributie Thuur Menger, Yvonne Pluimakers en Carla • Met ingang van 1 januari 2005 zijn de eetwa- van advies, het ter beschikking stellen van (aan- tutionele beleid, het aanstaande programma • Rekening houdend met de ‘heterogeniteit’ van Zeventer, behartigt de personeels- en ren minimaal tegen kostprijs aangeboden, met gepaste) checklists die de route per soort pro- INTERNE EN EXTERNE COMMUNICATIE en de producties van huidige en voormalige van de producties van de Jan van Eyck is de financiële zaken voor de technische, artistieke een geringe toeslag voor algemene kosten. ductie inzichtelijk maken, tot het daadwerkelijk Algemeen onderzoekers. In 2005 is het programma kern van het distributiebeleid een geringere en administratieve stafleden en (adviserende) begeleiden van onderzoekers (of het op zoek • Kim Thehu verzorgt de verslaggeving van de ook middels advertenties publiek gemaakt. afhankelijkheid van de bestaande distributeurs onderzoekers. Martin Dassen verzorgt de SCHOONMAAK gaan naar aangepaste begeleiding buiten het vergaderingen met onderzoekers, adviserende Er is wekelijks geadverteerd in de Maastrichtse en een specifieke distributie op thema en financiële zaken, en wordt daarbij geassisteerd • Tonnie Lindt staat in voor de schoonmaak. productiebureau of buiten de academie). onderzoekers en personeel, de interne com- Week-in-week-uit, en tweemaandelijks in doelgroep per project. De Jan van Eyck richt door Carla van Zeventer. Yvonne Pluimakers • Het productiebureau fungeert als informatie- municatie, de coördinatie van de werving van Metropolis M en De Witte Raaf. Getracht zich immers vaak op perifere gebieden, zowel staat in voor de personeelszaken en de onder- PERSONEEL knooppunt voor de organisatie. Het productie- onderzoekers en de publieke relaties (inclusief wordt zoveel mogelijk achtergrondinformatie thematisch als wat het publiek betreft. De steuning van de adjunct-directeur. Thuur Rechtspositieregeling 2005 bureau inventariseert alle producties van de de redactie van de website). Kim Thehu staat bij de activiteiten ter beschikking te stellen via onderzoeker wordt actief betrokken bij de Menger verzorgt de receptie. Vincent Cufaro • In het beleidsplan 2005-2008 staat dat de (adviserende) onderzoekers. Indien (adviseren- ook in voor de ondersteuning van de directeur. de website en persberichten. De campagne is distributie. Het distributiebeleid wordt ontwik- verrichtte receptietaken, in het kader van een academie in ‘arbeidsvoorwaardelijke zin een de) onderzoekers en technische of administra- • De Engelse vertaling en de redactie van succesvol gebleken: meer externen hebben keld door Kim Thehu; het voorraadbeheer werkervaringsproject. eigen Jan van Eyck-regeling wil hanteren tieve stafleden meer over projecten willen de interne en externe communicatie worden activiteiten bijgewoond. berust bij Jo Hardy. Accountant waarbij de opgenomen bepalingen analoog weten, kunnen zij aankloppen bij het produc- verricht door Dorrie Tattersall. Website • In 2005 werd een fondslijst gepubliceerd, ont- • Op basis van een offerteronde is besloten om, zijn aan de bepalingen bij de sector Rijk’. Dit tiebureau. Het productiebureau neemt ook Interne communicatie • In 2004 is de website, ontworpen door Min worpen door Kasper Andreasen & Ralph Bauer. op basis van de lagere prijs, de overstap te beleidsvoornemen is aanleiding geweest om het initiatief om werkplaatsen te betrekken bij • Na de vergaderingen van de Policy Board en Choi en Sulki Choi, online gegaan. De opzet De tweedelige uitgave (Nederlands en Engels) maken naar het accountantbureau Baat. Het de uit 1999 daterende rechtspositieregeling de projecten die hun werkterrein raken. Het de Editorial Board worden de notulen en de en de vormgeving sluiten aan op het hetero- omvat achtergrondinformatie bij alle publica- bureau voldoet aan de door het ministerie van aan te passen aan de laatste stand van zaken.

212 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 213 ...... INSTITUUT ...... INSTITUUT ORGANISATIE PERSONEEL ORGANISATIE PERSONEEL

In 2005 is er drie keer overleg gevoerd met keuze is vrij of de partner al dan niet deel- Stageprojecten verzorgd door (adviserende) onderzoekers van de personeelscommissie (Annet Perry, Leon neemt. De personeelsuitstap wordt voor de • In 2005 zijn diverse stageprojecten opgezet. de Jan van Eyck Academie voor studenten en Westenberg, Armand Guicherit) over de gron- helft bekostigd uit het personeelsfonds en • Voor het project Trichtlinnburg, geïnitieerd door docenten van de Academie voor Beeldende dig herziene rechtspositieregeling. De nieuwe voor de andere helft door de academie. Hinrich Sachs, is Lonneke van Heugten als Kunst; de debattenreeks Lend Me Your Dream/ rechtspositieregeling is één document waarin Tijdens de Algemene Personeelsvergadering stagiair actief geweest tot eind januari 2005. Lend Me Your Fantasy, samengesteld en gemo- zowel de (formele) rechtspositieregels staan wordt de personeelsuitstap geagendeerd, • In het afdelingssecretariaat werd Madeleine dereerd door BAVO (Gideon Boie & Matthias vermeld alsook de wijze waarop de academie waarbij onder andere de datum wordt vast- Bisscheroux geassisteerd door Steffie Padmos, Pauwels); en de workshop Psychoanalysis, deze regels in de uitvoering van het beleid gesteld en welke werknemer(s) de organisatie student Wetenschappelijk tekenen. Sangeeta Urban Theory and the City of Late-Capitalism, hanteert. Tijdens de Algemene Personeelsver- op zich neemt/nemen. In 2005 werd de perso- Bhansingh is per 5 september aangenomen samengesteld en gemodereerd door BAVO gadering van 19 september is het personeel neelsuitstap georganiseerd door Ron Bernstein als stagiaire in het afdelingssecretariaat in (Gideon Boie & Matthias Pauwels) en Lorenzo akkoord gegaan met deze regeling en is de en Monique Notermans. het kader van haar studie Management, Chiesa. De twee laatstgenoemde evenementen regeling in werking getreden. Mutaties/vacatures Economie en Recht aan de HEAO in Sittard. werden opgezet in samenwerking met Super!, Woon-werkverkeerregeling • Per 1 juni is het contract met Petra Kuhlmann • Met betrekking tot het symposium Innovative de eerste editie van de triënnale op het gebied • Met terugwerkende kracht, vanaf 1 januari beëindigd in verband met het bereiken van de Game Design is een stageproject opgezet van kunst, mode en design (Hasselt, BE). 2005, is een nieuwe woon-werkverkeerrege- pensioenleeftijd. met Annemie Moesen, student Cultuur- • Op lokaal niveau is door Kim Thehu deel- ling in werking getreden. De nieuwe regeling • Nicolle Vandooren is met ingang van 22 wetenschappen (Universiteit Maastricht). Het genomen aan het VVV-cultureel overleg in is aangepast aan de tekst van de regeling bij september 2005, op basis van een uitzend- project betrof de aanmaak van een website de gemeente Maastricht. de sector Rijk en geldt voortaan ook voor contract, aangenomen als opvolgster van en de ondersteuning van de promotie van Lidmaatschap personeelsleden die minder dan 10 km van Petra Kuhlmann. het symposium. • De Jan van Eyck Academie was in 2005 de academie wonen. De vergoeding woon- • Per 1 mei is de parttime arbeidsovereenkomst • Pamela Uyttendaele, student Cultuurweten- lid van: werkverkeer wordt bepaald op basis van het van Carla van Zeventer, financieel medewer- schappen (Katholieke Universiteit Leuven) is – Kunsten ’92; door het personeelslid opgegeven reispatroon. ker, verlengd voor onbepaalde tijd. als stagiaire geselecteerd voor twee taken: – Res Artis, international association for artists Voor personeelsleden die op basis van de • Per 1 mei is de parttime arbeidsovereenkomst assistentie bij de rekrutering van onderzoekers in residencies and programmes; nieuwe regeling een lagere vergoeding van Monique Notermans, bibliotheekassistent, en het project over 19de-eeuwse topografische – IHOL: een bibliotheeknetwerk van onderwijs- ontvangen, is voor het jaar 2005 een over- verlengd voor onbepaalde tijd. fotografie. en andere culturele instellingen in Limburg. gangsregeling getroffen waarbij het teveel • Per 15 augustus 2005 is de fulltime arbeids- • Dirk Ploos van Amstel, student Nieuwe Media Het contract werd voor de periode ontvangen bedrag (op basis van de oude overeenkomst van Petra Van der Jeught, en Digitale Cultuur (Universiteit Utrecht) heeft 2005–2007 verlengd; regeling) niet hoeft te worden terugbetaald. redacteur, verlengd voor onbepaalde tijd. in de zomermaanden stage gelopen in het – SSHM – de Stichting Studenten Huisvesting Voor hen geldt de nieuwe regeling per 1 • Per 1 juli maakt Berto Aussems, technisch kader van het UbiScribe-project. Maastricht. januari 2006. begeleider van de werkplaats voor tijdgerela- • Chantal Claessens en Noortje Fischer, studen- Anti-rookbeleid in de Jan van Eyck Academie teerde media, gebruik van de PAS-regeling ten Cultuurwetenschappen (Universiteit • In 2005 zijn maatregelen genomen inzake door een dag per week minder te werken. Maastricht), zijn geselecteerd voor de inhou- het roken in de academie. De regeling gaat • In het kader van het project Trichtlinnburg delijke stoffering van het project over kunst van start per 1 januari 2006. In de praktijk hebben er twee freelance projectbenoemingen op televisie in Vlaanderen en Nederland. betekent dit dat alle met roken verband hou- plaatsgevonden. Gam Bodenhausen verzorg- Eerste hulp dende zaken uit de openbare ruimtes worden de in de maand april de voorbereidende werk- • De EHBO-medewerkers zijn Ron Bernstein, verwijderd. Ook geldt een rookverbod in zaamheden voor één van de projecten. Mique Thuur Menger, Yvonne Pluimakers en Leon werkplaatsen, kantoren, bibliotheek, audi- Eggermont is gedurende de periode 1 april tot Westenberg. torium en de gangen. en met 6 juni als productieassistent ingezet. Deskundigheidsbevordering Toepassing arbeidsvoorwaarden • Dominiek Hoens is in 2005 op freelance basis • De academie stimuleert initiatieven op het • Aan vijf personeelsleden (Annet Perry, Dorrie aangesteld om Marc De Kesel te assisteren bij gebied van deskundigheidsbevordering, Tattersall, Laurens Schumacher, Yvonne CLiC (Circle for Lacanian ideology Critique). die in relatie staan tot de werkplek. In 2005 Pluimakers, Berto Aussems) is buitengewoon ID-baan werden de volgende initiatieven van perso- verlof verleend voor bijzondere familieomstan- • De Gemeente Maastricht heeft aangekondigd neelsleden en onderzoekers ondersteund: digheden of voor verhuizing. dat de subsidieregeling wordt ingetrokken workshop redactionele vaardigheden (Winnie • Aan twee personeelsleden (Ron Bernstein en waarbij langdurige werklozen worden Koekelbergh, Dorrie Tattersall, Kim Thehu Yvonne Pluimakers) werd een tegemoetkoming geplaatst in (overheids)instellingen. Jo Hardy en Petra Van der Jeught); workshop colour verstrekt voor de kosten van de kinderopvang. is op deze basis in de academie benoemd. management (Jo Frenken); bezoek materiaal- • Met een medewerker (Dorrie Tattersall) werd Indien de plannen van de Gemeente door- werkplaats Beeldenstorm (Ron Bernstein); een afspraak gemaakt over de telewerkver- gaan, kan dat inhouden dat Jo Hardy, via een workshop inzake WIA en levensloopregeling goeding op basis van de regels in de nieuwe reïntegratietraject, elders wordt geplaatst. (Martin Dassen en Laurens Schumacher). rechtspositieregeling. Onder impuls van de Jan van Eyck Academie • Ook onderzoekers wordt de mogelijkheid Calamiteitenregeling hebben de cultuurinstellingen die hiermee zijn geboden om deel te nemen aan deskundig- • Met het personeel is een calamiteitenprocedu- geconfronteerd schriftelijk actie ondernomen heidsbevorderende activiteiten. De academie re vastgesteld. De procedure beschrijft de tegen deze maatregel. Het protest heeft ertoe draagt maximaal 50% bij aan de kosten handelingen bij calamiteiten van materiële bijgedragen dat de voorgestelde afschaffing van dergelijke cursussen. In 2005 heeft aard (bijvoorbeeld wateroverlast, brand, is omgezet in een voorstel waarbij in overleg, Natascha Hagenbeek de cursus academic stormschade, vandalisme, inbraak) en bij en op termijn, de voorziening wordt beëindigd. writing gevolgd. calamiteiten waarbij sprake is van persoonlijk Uitgangspunt daarbij is dat de werknemers Overleg letsel (gewonden en/of doden). die geplaatst zijn in een ID-baan een werk- • De directies van de Jan van Eyck Academie en Personeelsuitstap garantie behouden. Academie voor Beeldende Kunst te Maastricht • Jaarlijks vindt er, op initiatief van het personeel, Stage – Algemeen hebben zich in 2004 uitgesproken voor een een personeelsuitstap plaats, meestal in het • De rechten, plichten en alle praktische nauwere samenwerking. In 2005 zijn drie najaar. De personeelsuitstap wordt georgani- zaken waarmee stagiaires te maken krijgen, gezamenlijke projecten tot stand gekomen: seerd door een of meer personeelsleden. De zijn omschreven in een protocol. de lezingencyclus Authoring the City at ABKM,

214 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 215 ...... INSTITUUT ...... INSTITUUT .. .. FINANCIEN ALGEMEEN.. FINANCIEN FACILITEITEN SUBSIDIERING, SPONSORING EN DISTRIBUTIE INFRASTRUCTUUR EN HUISVESTING BALANS

ALGEMEEN SUBSIDIËRING, SPONSORING EN DISTRIBUTIE – Lucia Macari, drie vinyl platen Hip Hop on – Terreinen en ondergrond gebouwen: geen komstvisies van de werkplaatsen. Hieronder • Het beleid is gericht op de verhoging van de Algemeen Bones. Met Kidnap records (Amsterdam) is afschrijving vallen: een (meerjaren)visie op het investe- budgetten voor de ontwikkeling van het artis- • De fondswerving wordt gestart na de inhoude- een niet-exclusieve distributie-overeenkomst – Verbouwingen en installaties: 10% ringsbeleid op basis van de nieuwe ontwikke- tiek beleid. lijke goedkeuring van een project of productie aangegaan. – Inventarissen: 10% en 331/3 % lingen in het vakgebied en de samenhang Exploitatiesubsidie door de Editorial Board of de afdelingen. In – Hinrich Sachs, evenement Trichtlinnburg. • In het jaar van aanschaf wordt de van de investeringen met andere werkplaatsen. • De totale exploitatiesubsidie bedraagt de Policy Board en in de Editorial Board wordt Voor dit meerdaagse evenement dat gereali- afschrijving bepaald op de helft van het regu- Voordat de directie een definitieve beslissing 1.980.832 euro, conform de toezegging in het telkens een overzicht gegeven van de stand seerd werd door het Centre for liere percentage. neemt over de investeringen, vindt overleg kader van de kunstenplanperiode 2005-2008. van zaken betreffende fondswerving voor Contemporary Arts van Tallinn, het Salzburger • De inventaris met een aanschafwaarde minder plaats met de artistieke staf. Vervolgens wordt Dit bedrag is inclusief de overheidsbijdrage in projecten en distributie van producties. Doel Kunstverein en de Jan van Eyck Academie dan 2.500 euro wordt in zijn geheel in het jaar de beslissing van de directie toegelicht aan de arbeidskostenontwikkeling en exclusief de is informatie-uitwisseling en kennisoverdracht kon worden gerekend op subsidies van de van aanschaf afgeschreven. alle betrokkenen. subsidie van 248.861 euro voor stipendia. over de mogelijkheden van fondswerving en Europese Gemeenschap (57.009 euro), Vorderingen Investeringen apparatuur 2005 Financiering van de stipendia distributie. De fondswerving wordt gecoördi- de Gemeente Maastricht (20.000 euro) en • Vorderingen worden gewaardeerd op de nomi- • Prioriteiten voor het investeringsplan 2005 • De Jan van Eyck Academie garandeert de neerd door Laurens Schumacher. De distributie de Provincie Limburg (20.000 euro). Het nale waarde onder aftrek van een voorziening waren: reparatie in plaats van nieuwe aan- onderzoeker een stipendium van 8.840 wordt gecoördineerd door Kim Thehu. Bonnefantenmuseum droeg 1.500 euro bij voor oninbaarheid. schaf; investeringen die direct gerelateerd euro per jaar – bij een fulltime inschrijving. Subsidiëring en sponsoring van projecten in de kosten van een lezingenreeks. Voorzieningen zijn aan inhoudelijke projecten; voorkomen Dit bedrag is gedeeltelijk (4.725 euro) afkom- • In 2005 zijn fondswervingsacties opgezet – Filiep Tacq, lezingenprogramma The • De voorziening voor personeel houdt verband van dubbele aanschaf in facilitaire voorzienin- stig van het Ministerie van OC&W, terwijl het voor de volgende projecten van onderzoekers Tomorrow Book. Het lezingenprogramma met de geschatte kosten van langdurig ziekte- gen; eenmalige investeringen gerelateerd resterend bedrag (4.115 euro ) wordt gefinan- en/of de academie: dat in 2005 is gerealiseerd, is gesubsidieerd verlof. Voor verwachte kosten inzake groot aan het besparingsplan die – op termijn – cierd uit het eigen budget van de academie. – Zafer Aracagök, symposium Gilles Deleuze. door de Provincie Limburg (3.030 euro). onderhoud van panden, verbouwingen en leiden tot structurele kostenbesparingen. Om dit te kunnen doen zijn er interne bespa- From Noise to Voice. Het symposium kreeg – Daniël van der Velden, onderzoeksproject installaties en dergelijke wordt eveneens een • In december is geïnvesteerd in de verbetering ringsmaatregelen en bijkomende sponsoring een toelage van de Provincie Limburg Logo Parc. Bij dit project wordt samengewerkt voorziening gevormd. Genoemde voorzienin- van de werkplekken van personeel door de geïntroduceerd, zodat het basisinkomen voor (1.530 euro). met het Lectoraat Kunst in de Openbare gen worden gewaardeerd tegen nominale aanschaf van betere beeldschermen en com- onderzoekers gegarandeerd kan blijven. – BAVO (Gideon Boie & Matthias Pauwels), Ruimte (Rietveld Academie & Universiteit waarde. puterapparatuur. De verbeteringen vonden Het jaarlijkse stipendium is bestemd voor maxi- debattenreeks Lend Me Your Dream/Lend van Amsterdam) en de Premsela Stichting. Staat van baten en lasten over 2005 plaats in de bibliotheek en het documentatie- maal 48 onderzoekers; het is bedoeld om te Me Your Fantasy; BAVO (Gideon Boie & In 2005 is het startsymposium gefaciliteerd • Zie pagina 219 centrum, in het afdelingssecretariaat en in de voorzien in de kosten van levensonderhoud, Matthias Pauwels) en Lorenzo Chiesa, de door de Premsela Stichting (2.200 euro). kantoren van de directeur en de administratie. inclusief accommodatie. workshop Psychoanalysis, Urban Theory – [Diverse (adviserende) onderzoekers], lezin- INFRASTRUCTUUR EN HUISVESTING Het draadloos (computer)netwerk is uitgebreid Vervroegde aflossing van leningen and The City of Late-Capitalism. In het kader genprogramma Authoring the City at ABKM. Algemeen naar de studio’s op het achterterrein. • Om meer rentevoordeel te behalen, zijn twee van Super!, de eerste editie van de triënnale In samenwerking met de Academie voor • Met betrekking tot de infrastructuur doen zich • Verder zijn een koelvitrine in de kantine, een maatregelen getroffen. De eerste betreft een op het gebied van kunst, mode en design Beeldende Kunsten Maastricht is een lezin- een aantal problemen voor, waaronder ruimte- frankeermachine bij de receptie en een digitale renteregeling (met bonusclausule) over de (Hasselt, BE), is een gezamenlijk initiatief genreeks opgezet. De Academie voor gebrek en ARBO-eisen. Besloten is om deze camera aangeschaft. uitstaande tegoeden. De tweede maatregel opgezet door de festivaldirectie, de Beeldende Kunst heeft deze lezingenreeks problemen op te lossen binnen het bestaande • Door het faillissement van de provider Cobweb betreft het vervroegd (boetevrij) aflossen van Academie voor Beeldende Kunst en de Jan gefinancierd (17.000 euro). gebouw. Overwegingen daarbij zijn dat het is het lopende contract ontbonden en is de twee leningen. De vervroegde aflossing van Eyck Academie. Hiervoor is een budget Verleende diensten aan derden gebouw van architect Peutz beeldvormend is academie overgestapt naar euro-IP. geschiedt met het liquiditeitsoverschot op de van 15.000 euro gegarandeerd door Super!. – Aan SICA werd de galerieruimte aangebo- en de locatie – in het centrum van Maastricht • In afwachting van de uitkomst van de gesprek- rekening-courant. – Koen Brams, lezingenprogramma On the den in verband met een regionale presentatie en in de nabijheid van andere culturele institu- ken over de toekomstige functionaliteit van de Besparingsplan Television Work of Jef Cornelis. Het lezingen- van het EU-subsidieprogramma 2006. ten – uitstekend. In het licht van deze principië- werkplaatsen zijn de investeringsvoorstellen • Het besparingsplan, uitgewerkt in 2004, is programma dat in 2005 is gerealiseerd, is – Voor de realisering van de Kunsttour 2005 le keuze voor het bestaande gebouw is een niet in behandeling genomen. in 2005 in werking gezet. Dit houdt in dat gesubsidieerd door de Provincie Limburg werd een beamer uitgeleend. stappenplan opgesteld dat tevens als richt- Calamiteitenfonds maatregelen zijn ingevoerd op het gebied (1.770 euro). – Ten behoeve van de inrichting van een snoer dient bij tussentijdse infrastructurele • De academie beschikt over een calamiteiten- van afschrijvingen, energiebeperking, finan- – Sabeth Buchmann, Helmut Draxler & tentoonstelling werd aan Studio Kernland aanpassingen. fonds, bedoeld voor duurdere reparaties van cieel beheer, telefoonverkeer, afvalbeheer, Stephan Geene, symposium The Ghostly meubilair ter beschikking gesteld. Studio’s machines of het opvangen van (grotere) uitga- personele kosten, infrastructuur, mailings, Social Aspects of Cinema. Het symposium • Afgesproken is dat tweemaal per jaar comfort- ven als gevolg van onvoorziene gebeurtenissen. kopieer- en printkosten, publiciteit, kantine kreeg een toelage van de Provincie Limburg BALANS verhogende ingrepen in de studio’s kunnen en materiaalbeheer. (1.500 euro). Grondslagen voor de waardering van activa worden verzorgd. Telefoonregistratie – Marc De Kesel, symposium A Community en passiva en de resultaatbepaling 2005 Investeringen huisvesting • Om te komen tot een accurate kostendoor- of Scoundrels. Voor dit symposium werd Algemeen • Uit oogpunt van besparing op de energiekos- berekening van het telefoongebruik is extra samengewerkt met de Radboud Universiteit • De grondslagen die worden toegepast voor ten, zijn de regelinstallatie en de traploos software aangeschaft. Met deze software (Nijmegen), die de helft van het budget de waardering van activa en passiva en de instelbare pompen in de centrale verwarmings- worden de feitelijke telefoonkosten van de bijdroeg (3.811 euro). resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische installatie vernieuwd. De investering wordt in door de onderzoekers gebruikte telefoon- – Auriea Harvey & Michaël Samyn, symposium kosten. Voorzover niet anders is vermeld, 10 jaar via het budget onderhoud gebouw toestellen geregistreerd. Innovative Game Design. Het symposium worden activa en passiva opgenomen tegen afgeschreven. In het rokersgebied in de hal • Na de afschaffing van het productiebudget werd in samenwerking met de Universiteit nominale waarde. De opbrengsten en kosten werd een afzuiginstallatie aangesloten. Als zijn nieuwe afspraken gemaakt over de Maastricht opgezet. Het NWO en de worden toegerekend aan de periode waarop gevolg van stormschade werden lekkages in verrekening van de materialen die door Universiteit Maastricht droegen de helft zij betrekking hebben. de daken van één appartement en de ontwerp- onderzoekers – intern of extern – worden van het budget bij (6.250 euro). Materiële vaste activa studio verholpen. aangeschaft. Daarbij is uitgegaan van een – Dirk Lauwaert, symposium Citygraphy. De • De gebouwen en terreinen, verbouwingen/ Energie regeling die een soepele werking in de werk- Provincie Limburg zegde subsidies toe (4.170 installaties en inventaris worden gewaardeerd • Het contract voor energielevering door de plaatsen garandeert. Het bestaande regis- euro), maar het symposium kon geen door- tegen aanschafprijs. De afschrijvingen worden Nutsbedrijven liep tot en met 31 december tratiesysteem blijft uitgangspunt. De verande- gang vinden. Het symposium wordt gereali- berekend als een percentage over de aan- 2005. ringen betreffen de beperking van financiële seerd in 2006. De toegekende subsidie schafprijs volgens de lineaire methode op risico’s, de facturering van kosten en de kan in dat jaar worden besteed. De Stichting basis van de economische levensduur. FACILITEITEN verrekening van de factuurbedragen. Werner Mantz draagt 7.500 euro bij in • De volgende afschrijvingspercentages worden Algemeen de kosten van de proactieve werving voor hierbij gehanteerd: • De technische stafleden formuleren investe- dit project. – Bedrijfsgebouwen: 2,5% ringsvoorstellen die gebaseerd zijn op de toe-

216 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 217 ...... INSTITUUT ...... INSTITUUT

BIJLAGEN PERSONEELSINFORMATIE.. BIJLAGEN BALANS BENOEMINGEN / BEEINDIGING DIENSTVERBAND STAGIAIRS BESTUUR

PERSONEELSFORMATIE BENOEMINGEN BESTUUR BALANS PER 31–12–2005 FUNCTIONELE EXPLOITATIE Directie 2.00 • Nicolle Vandooren 22.09.2005 • Dr Jan van Adrichem in Euro REKENING OVER 2005 • Koen Brams, directeur Hoofd Collecties, Afdeling Wetenschappelijk Debet 2005 2004 • Laurens Schumacher, adjunct-directeur BEËINDIGING DIENSTVERBAND en Administratief Beheer, Stedelijk Museum, • Vaste activa 534.769 583.497 Baten 2005 2004 Adviserende onderzoekers 3.38 • Petra Kuhlmann 31.05.2005 Amsterdam • Vlottende activa 506.272 603.865 • Opbrengsten 155.262 120.648 ————— ————— • Orla Barry • Mr Marthe Coenegracht (secretaris) • Subsidies 2.326.424 2.530.408 Totaal 1.041.041 1.187.362 ————— ————— • Norman Bryson STAGIAIRS / BEGIN Rechter, Rechtbank Roermond Totaal baten 2.481.686 2.651.056 • Sabeth Buchmann • Pamela Uyttendaele 09.02.2005 • Tijmen van Grootheest (penningmeester) • Wim Cuyvers • Vincent Cufaro 15.03.2005 Voorzitter College van Bestuur, Gerrit Rietveld Credit • Helmut Draxler • Chantal Claessens 06.06.2005 Academie, Amsterdam • Eigen vermogen 262.621 238.282 Lasten • Stephan Geene • Noortje Fischer 06.06.2005 • Fons Haagmans • Voorzieningen 58.912 46.250 • Beheer 605.459 626.720 • Marc De Kesel • Dirk Ploos van Amstel 11.07.2005 Beeldend kunstenaar, Maastricht • Langlopende schulden 88.059 270.009 • Activiteiten 1.867.684 2.049.258 ————— ————— • Jouke Kleerebezem • Sangeeta Bhansingh 05.09.2005 • Dr Cees Hamelink (voorzitter) • Kortlopende schulden 631.449 632.821 ————— ————— Totaal lasten 2.473.143 2.675.978 • Aglaia Konrad Em. Hoogleraar Internationale Communicatie, Totaal 1.041.041 1.187.362 • Eva Meyer STAGIAIRS / BEËINDIGING Universiteit van Amsterdam; Em. Hoogleraar • John Murphy • Lonneke van Heugten 31.01.2005 Media, Religie en Cultuur, Vrije Universiteit, • Saldo uit gewone • Hinrich Sachs • Annemie Moesen 28.02.2005 Amsterdam bedrijfsuitvoering 8.543 – 24.922 • Filiep Tacq • Vincent Cufaro 17.06.2005 • Dr Bart Verschaffel • Saldo rentebaten • Daniël van der Velden • Steffie Padmos 30.06.2005 Hoogleraar Vakgroep Architectuur & en -lasten 15.796 – 3.214 ————— ————— • Annelys de Vet • Pamela Uyttendaele 30.06.2005 Stedenbouw, Universiteit Gent; Hoofddocent Exploitatieresultaat 24.339 – 28.136 Directie-assistentie 1.28 • Dirk Ploos van Amstel 16.09.2005 Universiteit Antwerpen • Dorrie Tattersall, vertaler/redacteur • Dr Jacques De Visscher • Kim Thehu, directie-assistent Bijzonder Hoogleraar Filosofie en Literatuur, Administratie 3.00 Radboud Universiteit, Nijmegen • Martin Dassen, financiën • Thuur Menger, receptie • Yvonne Pluimakers, personeel • Carla van Zeventer, financiën Productiebureau 3.95 • Jo Frenken, publicaties • Jo Hardy, medewerker productiebureau en programma (ID-baan) • Petra Van der Jeught, redacteur • Winnie Koekelbergh, producties Afdelingssecretariaat 1.61 • Madeleine Bisscheroux, afdelingen • Leon Westenberg, onderzoekers Technische adviseurs 5.00 • Berto Aussems • René Belleflamme • Ron Bernstein • Math Cortlever • Huub Gelissen • Frans Vos Bibliotheek en documentatiecentrum 2.20 • Annet Perry-Schoot Uiterkamp, bibliothecaris • Monique Notermans, bibliotheek-assistent • Armand Guicherit, documentalist Kantine 0.80 • Wil Engelen • Petra Kuhlmann/Nicolle Vandooren • José Nievergeld Schoonmaak 0.70 • Tonnie Lindt

Totale aantal permanente functies 23.92

218 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 219 ...... COLOFON

Tekst Koen Brams, Armand Guicherit, Petra Van der Jeught, Laurens Schumacher, Dorrie Tattersall

Redactie en vertaling Petra Van der Jeught, Dorrie Tattersall

Ontwerp Marijke Cobbenhagen & Chantal Hendriksen

Lithografie en productie Jo Frenken

Druk Holbox bv, Echt

Afwerking Handboekbinderij Geertsen, Nijmegen

Oplage Nederlands 700 & Engels 500

Maastricht, april 2006

Jan van Eyck Academie Academieplein 1 6211 KM Maastricht Nederland t. +31 (0)43 3503737 f. +31 (0)43 3503799 e. [email protected] w. www.janvaneyck.nl

220 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 JOUKE KLEEREBEZEM, SYMPOSIUM FUSEDSPACE DATABASE