Onderwijs in Kronenberg
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
75 Jaar onderwijs in Kronenberg Op woensdag 1 oktober 1930 kwam er voor de leerplichtige schooljeugd uit de buurtschappen De Blakt, De Achterste Hees en De Kronenberg- dat waren welgeteld 84 kinderen tussen 6 en 14 jaar - een einde aan hun dagelijkse voettocht naar de lagere school in Sevenum-Dorp: de meisjes naar de H.Hartschool aan de Maasbreeseweg (waar nu ’t Valdere ligt) en de jongens naar de St.Jozefschool (thans de lokatie van de Wingerd). Het Kronenberg van toen telde 465 inwoners c.q. 82 gezinnen. In de zomermaanden van 1930 was er een splinternieuwe school gebouwd op een centraal punt in het dorp, dat de naam ,, KRONENBERG” had gekregen. Een modern gebouw, want met centrale verwarming in de klaslokalen en waterspoeling op de toiletten. Die luxe konden de meeste scholen zich toen nog niet veroorloven. Met de realisering van een school met vier klaslokalen en aparte speelplaatsen voor jongens en meisjes ging een langgekoesterde wens in vervulling. Er gingen al geruime tijd- vanaf begin 20-er jaren - stemmen op om een kerk te bouwen. Dan moest er ook een school komen – zo redeneerde men -, want in die dagen hoorde zowel het een als het ander bij elkaar. Het waren vier personen die de zaak op poten zetten: Piet Verstegen, Piet Philipsen, Willem Kersten en Chris Zeelen, van wie de eerste twee nadien ook in het kerkbestuur kwamen. Toch duurde het nog tot 17 april 1929 voordat deze plannen concreet werden. Toen werd er een brief naar de bisschop van Roermond geschreven met de wens,, in het bezit te komen van een R.K.Bijzondere School, een R.K.Kerk en een R.K. Geestelijke in het middelpunt hunner gehuchten ”. De gemeente Sevenum had zijn medewerking al toegezegd en pastoor De Bruijn van de Sevenumse parochiekerk had ,,het redelijke van hun wens erkend”. *=(De inhoud van deze brief naar de bisschop is reeds geciteerd in de bijdrage over (de bouw van) de Kronenbergse kerk.)= * Interessant is het om de notulen van de gemeenteraadsvergadering van vrijdag 17 mei 1929 erop na te slaan. Met algemene stemmen gaven de raadsleden hun fiat, maar er was toch nog een pittige discussie aan voorafgegaan. Letterlijk citaat:,, Nadat door den Voorzitter is voorgelezen een verzoekschrift van bijna alle inwoners van het gehucht ,, de achterste hees” om aldaar een school te bouwen, stelt hij aan den Raad voor om aangezien deze menschen eveneens een verzoek is gericht aan Zijne D.H. den Bisschop, met de beslissing op dit verzoek te wachten totdat een beslissing op dit laatste verzoek is gevallen. Wethouder Verryth ziet niet in waarom er tot zoolang moet gewacht worden. De menschen vragen een school en het is toch lang genoeg bekend, dat dit verzoek in de eerstvolgende vergadering werd behandeld. Het lid Nabben is van oordeel dat dit een punt van het hoogste belang is, vooral wat de strekking betreft en begrijpt het voorstel van weth. Verryth niet. Het voorstel van den Voorzitter kan hij wel begrijpen. Het is goed dat deze zaak eens openbaar goed onder de oogen wordt gezien, vooral met het oog op het Peelplan. Niemand kan zeggen wat de toekomst brengen zal. Wanneer men het verzoek van alle kanten bekijkt, dan vermeent hij dat de Peelontginning in de naaste toekomst niet zoo’n groote vaart zal loopen. Indien de 1 Peelontginning niet goed wil vlotten, moest de school iets hooger komen te liggen, zoodat degenen die er reeds woonden er ook voordeel van hadden. Zooals gezegd is, vragen de aanvragers niet alleen een school maar ook een kerk en zou hij eerst de kerk bouwen en kan men daarna met de school doorwerken. Hij kan daarom met het voorstel van den Voorzitter meegaan en zou in overweging willen geven adressanten mede te deelen dat zij eerst zorgen voor een kerk en dat de gemeente dan ook bereid is daar een school te bouwen. Indien door belanghebbenden het noodige geld is bijeen gebracht, twijfelt hij er niet aan of de Bisschop zal op hun verzoek gunstig beslissen. Weth. Verryth zegt dat het idee zoo maar niet ineens bij hem is opgekomen. Ofschoon adressanten nog geen kerk hebben zij toch reeds een school verlangen en dat er wettelijk toch niets aan te doen is. Om de school hoogerop te plaatsen weet hij niet of beter is. Indien op de gevraagde plaats een school komt, dan zijn zij die in de Peel gaan wonen ongeveer zoo ver van de school af deze menschen thans. Het lid van den Bosch kan zich niet voorstellen dat de school hoogerop moet liggen. Er zullen er later toch twee moeten komen. Uitstel vindt hij dat geen doel meer heeft. Weth. Van Enckevort is bang dat indien lang gewacht wordt men eerst aan de thans bestaande school in de kom een klasse heeft aangebouwd hetgeen dan een nuttelooze uitgaaf zoude geweest zijn en vindt het beter thans in de Hees te bouwen. Het lid v.d.Bosch meent ook dat er zelfs nog iets voor is om thans te bouwen met het oog op de peelontginning. Dan kunnen de eerste woningen die aldaar komen niet terstond een kerk en school verlangen en kunnen deze menschen naar de gevraagde school komen en kan men met de ontginning geleidelijker beginnen. Het lid v.Enckevort (Steeg) merkt op dat het voorstel Nabben niet is tegen een school hoogerop. Het lid Nabben meent duidelijk genoeg gezegd te hebben dat hoogerop is bedoeld in het geval er geen kerk kwam. Indien er een kerk gesticht wordt dan vindt hij het punt van adressanten een zeer mooi centrum. De Voorzitter geeft als zijn meening te kennen dat indien aanvragers doorzetten de gemeente gedwongen kan worden tot het bouwen van een school indien er een vereeniging wordt gesticht die de Koninklijke goedkeuring heeft hare statuten. Weth.Verryth zegt nog dat indien aanvragers een school hebben makkelijker een kerk kunnen krijgen. Het lid Nabben merkt op dat indien thans zonder meer op dit verzoek wordt beslist, men zeker in de eerstvolgende vergadering ook een verzoek om een school zal ontvangen van de bewoners der Geldt. Het lid Baeten zegt zulks thans reeds gehoord te hebben. Het lid Haenen vraagt nog waar de school komt te staan, waarop de voorzitter zegt dat de beslissing hierover is aan het gemeentebestuur. Aangezien niemand meer het woord verlangt, wordt het voorstel van weth.Verryth in stemming gebracht als zijnde het verst strekkend en wordt dit voorstel met algemeene stemmen aangenomen, zoodat op het verzoek van adressanten gunstig is beslist en een school voor het gehucht de Achterste Hees is toegestaan.” Precies 18 dagen later-op 4 juni – werd er in de boerderij van de gebr. Verstegen een bijeenkomst gehouden door kapelaan Kessels van de parochie Sevenum, die in opdracht van pastoor de Bruyn bij de bisschop was ontboden en door de monseigneur werd opgedragen, zich te verstaan met de bevolking der drie gehuchten Kronenberg, Blakt en Hees, die om een kerk en school had gevraagd. Op 14 juni wordt al een lijst overhandigd aan kapelaan Kessels met vermelding van het bedrag dat elk gezin wil bijdragen. De eerste bijdrage bedroeg f 25.040,= Raming onkosten voor kerk en pastorie f 47.299. 2 Raming totale kosten van kerk,school, pastorie en woning voor het hoofd der school f 70.700 Gemeentesubsidie f 10.000; parochie Sevenum f 2000,- subsidie. 23 juni 1929: verzoek om subsidie bij gemeenteraad ingediend. 25 september 1929: De vergadering besluit unaniem met de kerk, maar vooral met de school zo spoedig mogelijk door te werken. 4 oktober 1929: goedkeuring ontvangen van de gemeenteraad voor aankoop van 20 are van de gebr. Verstegen voor f 50,- per are voor de bouw van de openbare school, tevens van de te geven naam KRONENBERG. 7 november 1929: goedkeuring van Gedeputeerde Staten voor het bouwen van een school aan Kronenberg. 12 december 1929: Gemeenteraadsvergadering: 1e: Mededeling van de goedkeuring van G.S. van half november 2e: Eigen goedkeuring aan de tekening van architect A.J.Rats te Blerick voor de nieuwe school 3e: Hem werd opdracht gegeven voor het maken van een bestek * 12 maart 1930: aanbesteding van de school. ? Aannemer Grad Mooren, Horst, ca. f 24.000 (klopt de naam v.d. aannemer??) === In de recente Spinninghe over de Sevenumse scholen van Nel Verstegen staat echter op blz. 68 :,, Op woensdag 12 maart 1930 vond de aanbesteding plaats. Veertien aannemers hadden ingeschreven. De hoogste was f 27.974, de laagste f 21.800 Het werk werd gegund aan de laagste: J.M.Cuppen en Verberkt uit Horst. De werkzaamheden startten op 22 maart en de oplevering zou op 13 september geschieden, doch de bouw was op die datum niet gereed.Er moesten nog veel kleine werkzaamheden verricht worden. In het contract was een boeteclausule opgenomen : voor te late oplevering zou de aannemer 25 gld. boete per dag moeten betalen. Deze 17 dagen kostte de aannemer f 425,- . De school werd uiteindelijk op 16 oktober 1930 opgeleverd. 22 mei 1930: Th.Mennen, onderwijzer te Sevenum, benoemd tot hoofd der school. 28 augustus 1930: benoeming Mien v.d.Voort uit Tienray en Jos Geelen uit Neer tot leerkracht aan de school. Jos Geelen schreef in 1980 bij het 50-jarig bestaan van de school in een toen verschenen jubileumboekje o.a. :,, Ik was op sollicitatiebezoek bij het hoofd Mennen en die deelde mij mede om alle raadsleden af te gaan. De nieuwe school in Kronenberg was immers een openbare school en daar ging de gemeenteraad over. Toevallig was Mennen ook directeur van de Sevenumse fanfare Unie. In het fanfarecorps zaten ze erg verlegen om een muzikant die saxofoon-sopraan kon spelen.