Letras Galegas 17
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Biblioteca de la Diputación de A Coruña Bebeteca As laranxas máis laranxas de tódalas laranxas LETRAS GALEGAS 2017 ... ¿Acórdaste dun rapaz que se chama Lorenzo e que andaba sempre na compaña dun can pequeniño de rabo zuro? Pois Lorenzo ten unha galiña azul con cinco plumas vermellas na ala dereita. É unha galiña moi bonita e moi rara. Pon ovos de cores. Xa puxo dous marelos, un rosa e tres verdemar. Ademais non di cacaracá como as outras galiñas senón que di cocorocó. E isto ten preocupadas ás autoridades. ... (Caricatura do debuxante Santy Gutiérrez) (Carlos Casares) Carlos Casares (1941 – 2002) Quen foi homenaxeado? Rosalía de Castro (1963), Castelao, Eduardo Pondal, Francisco Añón Paz, Curros Enríquez, López Cuevillas, Antonio Noriega O Plenario da Real Academia Galega, reunido en sesión Varela, Valladares Núñez, Gonzalo López Abente, Valentín Lamas plenaria o día 9 de xullo de 2016, acordou dedicar o Día das Carvajal, Manuel Lago González, Viqueira Cortón, Manuel Pintos Letras Galegas de 2017 ao narrador, ensaísta, articulista e Villar, Ramón Cabanillas, Antón Vilar Ponte, Antonio López dinamizador cultural Carlos Casares (Ourense, 1941 – Nigrán, Ferreiro, Manuel Antonio, Alfonso X O Sabio, Vicente Risco, Luís 2002). Amado Carballo, Manuel Leiras Pulpeiro, Cotarelo Valledor, Antón . Losada Diéguez, Aquilino Iglesia Alvariño, Francisca H. Garrido, A RAG, na que ingresou como membro de número moi novo, Ramón Otero Pedrayo, Celso Emilio Ferreiro, Luís Pimentel, en 1978, sinalou “a calidade, a vocación abertamente Álvaro Cunqueiro, Fermín Bouza-Brey, Blanco-Amor, Luís Seoane, comunicativa e o carácter variado da súa obra” así como “un Rafael Dieste, Xesús Ferro Couselo, Ánxel Fole, Martín Códax, compromiso inequívoco coa lingua galega”. Roberto Blanco Torres, Manuel Murguía, Eladio Rodríguez, Frei Martín Sarmiento, Antón Avilés de Taramancos, Xaquín Lorenzo Fernández, Xesús Varela Vázquez, Manuel Lugrís, María Mariño, Xosé Mª Álvarez Blázquez, Ramón Piñeiro, Uxío Novoneyra, Lois Pereiro e Valentín Paz Andrade, Roberto Vidal Bolaño, Xosé María Díaz Castro, Xosé Filgueira Valverde, Manuel María, Carlos Casares (2017). Por que Carlos Casares? Por que o 17 de maio? Porque Carlos Casares foi unha das figuras máis renovadoras da literatura galega das última décadas do século XX. O 20 de marzo de 1963 Manuel Gómez Román, Xesús Polifacético escritor e editor, narrador, ensaísta, articulista e Ferro Couselo e Francisco Fernández del Riego, membros da dinamizador cultural, ademais de pioneiro na literatura infantil, tivo RAG, presentaron nesta institución que se declarase o 17 de maio unha gran implicación na vida cultural, social e institucional, cun de cada ano “Día das Letras Galegas” como data para recoller o compromiso inequívoco coas liberdades democráticas, a creación latexo material da actividade intelectual galega. artística, a lingua galega e en definitiva coa singularidade do seu propio pobo. Ese ano celebrábase o centenario da publicación dos Foi membro da Real Academia Galega, deputado no primeiro “Cantares Gallegos” de Rosalía de Castro, considerada a primeira Parlamento Galego, director da editorial Galaxia e a revista Grial, obra mestra coa que contou a literatura galega contemporánea. presidente do consello da Cultura Galega, catedrático de Literatura e presidente do Pen Club de Galicia. Tamén colaborou en La Voz de Propúxose o 17 de maio, ao ignorarse a data de Galicia coa sección A ledicia de ler e coa columna diaria Á marxe . publicación do libro, por ser nese día cando Rosalía llo dedicou ao Ademais, foi un dos asinantes do manifesto Realidade Galega poeta Fernán Caballero. co obxectivo de conseguir un Estatuto de Galicia, redactou xunto a Ramón Piñeiro a Lei de normalización ningüística e foi impulsor do Consello da Cultura Galega. Por todo isto, dedícaselle a Carlos Casares o Día das Letras Galegas de 2017. Quen é Carlos Casares? Con que obras conta? Carlos Casares Mouriño, fillo de Franciso Casares Dacal e Manuela Mouriño Pérez, nace en Ourense o 24 de agosto de 1941. Non é doado resumir en poucas liñas a cantidade de obras e premios Aos tres anos trasládase coa súa familia a Xinzo de Limia, e aos que Carlos Casares sumou ao longo da súa vida. Articulista, biógrafo, once anos ingresa no Seminario ourensán onde se formará en tradutor, ensaísta, narrador e editor conta con case unha vintena de premios, Humanidades. No curso 62-63 comeza a carreira de Filosofía e Letras na ademais de estatuas e salóns, aulas, placas, prazas, rúas, paseos e centros de Universidade de Santiago, que rematará no 68 na especialidade de ensino que levan o seu nome. A continuación só mencionaremos algúns Filoloxía Románica. É nesta época cando coñece a Ramón Piñeiro, exemplos, por falta de espazo: entrando a formar parte do núcleo da cultura galeguista e antifranquista. Exercerá a docencia en Viana do Bolo como profesor auxiliar no Narrativa: Xoguetes para un tempo prohibido (Premio de narrativa “Colegio Libre Asociado”, aínda que debido ao seu antifranquismo será “Galaxia”, 1975 e Premio da Crítica española, 1975), Os escuros soños de expulsado e prohibiranlle exercer a docencia en toda Galicia, polo que Clío (Premio da Crítica galega, 1980), Os mortos daquel verán (Premio marcha a Bilbao, traballando alí un curso. Antón Losada Diéguez” de creación literaria, 1987) , Deus sentado nun En 1971 coñece, nun tren que vai a Santiago de Compostela, a sillón azul (Premio da Crítica española, 1997), O sol do verán (Premio da Kristina Berg, unha rapaza sueca, coa que casará pouco despois en Crítica galega, 2003) Ourense e terán dous fillos. En 1974 gaña por oposición unha praza de profesor de Lingua e Literatura infantil: A galiña azul (Premio do I Concurso de Contos Literatura Española no ensino medio, e comeza a exercer no Instituto de “O Facho”, 1968), As laranxas máis laranxas de tódalas laranxas (Premio Cangas, onde ao pouco será expedientado. Na súa faceta como docente de Teatro Infantil “O Facho”, 1973) chegará a ser catedrático no Instituto de San Tomé de Freixeiro (Vigo), posto no que seguirá ata a súa morte. Estudos e ensaios biográficos: Otero Perayo (Premio “Otero Tamén foi membro da Real Academia Galega na que ingresa en Pedrayo”, 1977); Ramón Piñeiro, unha vida por Galicia (Premio Literario 1978 como o seu membro numerario máis novo. “Ánxel Fole”, 1991); Un país de palabras (Premio da Crítica galega, 1999) Por outra banda, Casares formou parte do primeiro Parlamento de Galicia, elixido no ano 81, colaborando xunto cos demais integrantes, Artigos na prensa: Na marxe de cada día (1994); Á marxe. para a redacción e aprobación da Lei de normalización Lingüística no 83 Palabra de escritor (2 de xaneiro – 10 de marzo de 2002) (2003); Carlos e a Lei de creación do Consello da Cultura Galega. Casares. 100 artigos (2004); Á marxe, 1992 (2005); Á marxe, 1993 (2005); En 1986 convértese en director da editorial Galaxia e no 88 da Á marxe, 1994 (2006); Á marxe, 1995 (2006); Á marxe, 1996 (2007); Á revista Grial. Tamén acadará a presidencia do Consello da Cultura marxe, 1997 (2007); Á marxe, 1998 (2008) Galega no 96. Ademais, participou en múltiples simposios e encontros en diferentes partes do mundo, presidiu o PEN Clube de Galicia, formou Traducións ao galego: O principiño (1972); Os escarabellos voan parte do Padroado da Fundación Caixa Galicia, dirixiu os cursos de á tardiña (1989); O vello e o mar (1998); La Bella Otero (2000); Doménica verán da Fundación Camilo José Cela, imparte conferencias, visita (1999) colexios e institutos, deu cursos de literatura galea na City University of New York,... e todo isto, sen deixar de escribir desde que na súa estadía no Seminario ourensán emprendera a súa primeira experiencia literaria. Falece en Vigo o 9 de marzo de 2002 pola mañanciña. .