Boğaziçi Kültür Sarıyer Belediyesi Sanat Merkezi
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
T. C . SARIYER BELEDİYE BAŞKANLIĞI SARIYER YAŞAM REHBERİ SARIYER YAŞAM REHBERİ T.C. SARIYER BELEDİYE BAŞKANLIĞI / 2019 Proje Danışmanı CENGİZ KAHRAMAN Hazırlayan - Editör FEZA KÜRKÇÜOĞLU Araştırma ve Redaksiyon GÖRKEM ÖRENTEPE KÜRKÇÜOĞLU Düzelti ÖNDER KÖMÜR Fotoğraf Arşivi Sarıyer Belediyesi Arşivi Feza Kürkçüoğlu Arşivi SARIYER BELEDİYESİ KÜLTÜR YAYINLARI 2019 www.sariyer.bel.tr Değerli Dostlar, arihi dokusu, doğal güzellikleri, balığı, böreği ve daha nice SARIYER özellikleriyle dünyanın en güzel kenti Sarıyer’de yaşıyor YAŞAM REHBERİ olmanın mutluluğunu ve gururunu taşıyoruz. Başta İstanbullular olmak üzere şehrin telaşından uzaklaşmak isteyen herkesin adresi olan ilçemizde amacımız, ülkemizin ve dünyanın çeşitli bölgelerinden çok sayıda yerli ve yabancı turisti Sarıyer’in güzelliklerini yerinde yaşamak üzere misafir etmek. Hazırlamış olduğumuz bu kitap, işte bu amaç doğrultusundaT ziyaretçilerimize bir yol haritası olacak. Misafirlerimiz Sarıyer hakkında detaylı bilgi sahibi olacak, zamanı daha verimli kullanabilecekler. İlçemize hoş geldiniz, keyif alacağınız bir gezi olacağından şüphem yok. Sevgilerimle... İÇİNDEKİLER İstanbul’un Kısa Tarihi 12 Boğaziçi’nin Kısa Tarihi 24 Sarıyer’in Kısa Tarihi 34 SARIYER Adım Adım Sarıyer 64 Müzeler 184 Kültür Merkezleri 196 Konaklama 206 Restoranlar 214 Kafeler, Pastaneler 230 Alışveriş 242 Spor 248 Ulaşım 258 Hastaneler 266 Parklar 270 Konsolosluk ve Sefaretler 278 Üniversiteler 282 İstanbul’un 12I 13 Kısa Tarihi İSTANBUL’UN KISA TARİHİ Sarıyer Belediyesi Yaşam Rehberi 14I 15 saadet”, “Islambol” ve nihayet Trak kökenli Megaralı Byzans Dört İmparatorluğa Başkentlik “İstanbul” isimleriyle anılır. komutasındaki Megaralıların bir İstanbul’un yerleşim tarihi bölümü ise Khalkedon’un karşı Yapmış Bir Şehir: İstanbul MÖ 7. yüzyılda Megaralıların, kıyısına bugünkü Sarayburnu Dorların Yunanistan’ı işgal bölgesine Byzantion’u kurarlar. etmesiyle kaçıp, buraya bir Khalkedonlular tarımla uğraşır- şehir kurmasıyla başlar. Mega- ken, Byzantionlular ise ticaretle ralılar, MÖ 680 yılında Marmara uğraşmaya devam eder. MÖ Denizi’ni geçerek bugünkü 280’de Galatlar tarafından işgal Kadıköy’de, Khalkedon ismiyle edilen şehir, Roma’nın koruması kurdukları şehre yerleşirler. altına girerek Roma’ya bağlanır. Constan- Constantinopolis, Matthaus Merian, 1640. tinopel, Hartmann İstanbul; Asya ile Avrupa’yı, sine kadar uzanır. İstanbul’da Schedel, 1493. Doğu ile Batı’yı birleştiren ve Küçükçekmece’de Yarımburgaz yüzyıllardır geçmiş uygarlık- Mağarası’nda Paleolitik Döneme ları, kültürleri yok etmeden ait ilk insan izlerine rastlanır. onların üzerinde yükselen İstanbul’un ilk yerleşim tarihi- bir şehir olarak geçer tarihe. nin 8500 yıl öncesine uzandığı Bir çağın değişimine tanıklık 2004 yılında başlayan Yeni- etmiş, Roma, Bizans, Latin ve kapı Kazıları sırasında ortaya Osmanlı imparatorluklarına çıkarılır. başkentlik yapmış, Doğu ile Önce “Byzantion”, sonra Batı’nın buluşma noktası olmuş, “Konstantinopolis” ismini taşı- tarihi ile bulunduğu coğrafyayı yan şehir, Osmanlı döneminden aydınlatan bir şehir olan İstan- başlayarak “Konstantiniyye”, bul’un tarihi 400 bin yıl önce- “Stanpolis”, “Asitane”, “Der- İSTANBUL’UN KISA TARİHİ Sarıyer Belediyesi Yaşam Rehberi 16I 17 Konstantinopolis Kuruluyor Roma İmparatoru Konstan- tin (I. Constantinus), 330’da şehri başkent ilan eder. Şehrin güçlü savunması ve ticari bakımdan gelişmiş olması, Byzantion’un başkent seçilme- sinde etken olur. 325’te baş- layan imar çalışmaları şehrin genişlemesi ve yeni yapıların yükselmesi ile devam eder. Şehrin kuruluş günü 11 Mayıs Ayasofya’nın Planı, Pierre Gilles, 1729. 330’da büyük bir törenle kut- Siyasi ve ticari olarak da lanır. Şehre önce “Yeni Roma” öne çıkan Konstantinopolis’e anlamına gelen “Nea Roma” 4. yüzyılın başından başlayarak Justinyen Döneminde Bizans ismi verildiyse de halk, kurucu- Trakya’dan getirilen halklar Konstantinopolis, 527 ile Konstantinopolis’i yeni bir sunun ismi ile “Konstantinopo- yerleştirilir. 5. yüzyıla gelin- 565 yılları arasında Justinyen kuşatma ve işgal beklemektedir. lis” olarak anmayı tercih eder. diğinde şehrin nüfusu 100 bin (I. lustinianos) döneminde bü- Haçlı Orduları ile Bizans Orduları Hipodrom, yollar, su kemerleri, kişiyi çoktan aşmıştır. Yedi tepe yük bir şehir haline gelir. Büyük arasında süregelen savaşların şehrin savunmasında ilk sırada üzerine kurulan ve 14 mahalle- tahribata yol açan 532’deki sonuncusu, IV. Haçlı Seferi’nin gelen yeni surlar, kaleler ve çok den oluşan şehir, Roma’dan bile Nika Ayaklanması’ndan sonra 1204’de Konstantinopolis’in sayıda dini yapı bu dönemde daha kalabalık bir şehir olur. şehir yeniden imar edilir. Çok işgali ile sonuçlanır. Şehir yıkılır, inşa edilir. Hızla yayılan Hristi- Hunların 440 yılında işgaline sayıda kilise ve manastırları yakılır, yağmalanır. Latin İmpara- yanlığı serbest ve resmi bir din uğrayan Konstantinopolis daha ile Orta Çağ’ın Hristiyanlık torluğu’nun başkenti olan Kons- olarak kabul eden Konstantin, sonra da uzun yıllar boyunca iç merkezlerinden biri olan tantinopolis, 1261’de VIII. Mikhail inşa ettirdiği yapılarla Ortaçağ savaşlar, ayaklanmalar ve siya- Konstantinopolis, Justinyen’in Palaiologos tarafından geri alınır boyunca Konstantinopolis’in sal çalkantılar ile iç içe yaşar. yeniden inşa ettirdiği Ayasofya ve Bizans İmparatorluğu, 1453 Hristiyanlığın en önemli kül- Kilisesi ile daha da ünlenir. İlki yılına dek varlığını sürdürür. tür ve sanat merkezi olmasını 360’da İmparator Konstantius sağlar. tarafından yaptırılan Ayasofya Kilisesi, iki kez yıkıldıktan sonra günümüze ulaşan üçüncü yapı 537’de inşa edilir. Roma İmparatoru Bizans Orduları’nın 1071’de, Konstantin’in Malazgirt’te Selçuklu Türklerine 330’da yenilmeleri ile Bizans, Anadolu kurduğu şehir, topraklarını kaybetmeye başlar. Konstantinopolis Slavların, Arapların, Bulgarların, adıyla anılır. Perslerin ve Rusların saldırıla- rıyla karşı karşıya kalmış ve her seferinde güçlü şehir savunması sayesinde işgalden kurtulan Justinyen (I. lustinianos) İSTANBUL’UN KISA TARİHİ Sarıyer Belediyesi Yaşam Rehberi 18I 19 Konstantinopolis, Osmanlı içinde açılan “Sahn-ı Seman ordusunun kuşatmasına ancak Medresesi” ile eğitime katkıda 54 gün dayanır ve 29 Mayıs bulunulur. İnşa edilen camiler, 1453’de II. Mehmed tarafından medreseler ve kütüphaneler fethedilir. Fatih Sultan Mehmed, ile İstanbul, Osmanlı Anadolu ve Trakya’da yaşayan İmparatorluğu’nun başkenti Türkleri şehre yerleştirirken, olarak dünyanın sayılı şehirleri kuşatma sırasında şehri arasında yer alır. terk eden Hristiyan halkının dini inanç ve geleneklerini sürdürmekte özgür bırakarak geri dönmelerini sağlar. İstanbul, bir Türk şehri gibi yeniden inşa edilmeye Fethedildikten başlanır. Surlar başta olmak sonra bir Türk üzere binalar onarılır. şehri olarak II. Mehmed İstanbul Kuşatması’nda, Fausto Zonaro, 1908. Şehir dışından kemerlerle yeniden inşa su getirilirken, çeşmeler, edilen İstanbul, hamamlar, ticaretin gelişmesi Osmanlı için çarşılar ve hanlar yaptırılır. İmparatorluğu’nun Önce Beyazıt’ta Eski Saray başkenti olarak Konstantinopolis ardından da Topkapı Sarayı dünyanın sayılı inşa edilir. Kapalıçarşı’nın inşası şehirlerinden biri Fethediliyor ile ticarete, Fatih Külliyesi olur... İstanbul’un fethinden önce Konstantinopolis ve çevresi Osmanlı tarafından kuşatılmıştır. Fetih hazırlıkları bir yıl öncesinden başlar. Bizans Surları’nı yıkacak büyüklükte topların döktürülmesi, Boğaz’ın kontrolü için Rumeli Hisarı’nın inşası, güçlü bir donanmanın oluşturulması ve asker sayısının arttırılması gibi İstanbul, hazırlıkların tamamlanmasıyla Fatih Sultan birlikte şehre ulaşan bütün yollar Mehmed tutulur. O dönemde Cenevizlilerin tarafından 29 hüküm sürdüğü Galata’nın Mayıs 1453’de tarafsız kalması sağlandıktan fethedildi. sonra 2 Nisan 1453’de kuşatmaya başlanır. Zaman içinde zayıflayarak küçülmüş olan Bizans İmparatorluğu’nun başkenti Fatih Sultan Mehmed tarafından 1478’de yaptırılan Topkapı Sarayı. İSTANBUL’UN KISA TARİHİ Sarıyer Belediyesi Yaşam Rehberi 20I 21 Konstantiniyye Büyüyor Reformlar Dönemi Padişah I. Selim (Yavuz) Sultan I. Abdülhamid ile döneminde Mısır, Osmanlı başlayan reformlar dönemi topraklarına katılırken I. Selim, boyunca toplumsal hayatı “Halife” unvanı alır. Şehir artık etkileyen birçok değişiklik sadece Osmanlı’nın başkenti de- yaşanır. II. Mahmud dönemi, ğil, halifeliğin de merkezi olur. Osmanlı modernleşmesinin Kanuni Sultan Süleyman dö- temellerinin atıldığı bir dö- neminde imparatorluk sınırları nem olur. Sultan Abdülmecid büyür. Bu dönem eğitim, kültür döneminde, 3 Kasım 1839’da ve sanatta yaşanan büyük Mimar Sinan, Tanzimat ilan edilir. İyileştir- ilerlemenin yanı sıra inşa edilen yapıtlarının büyük me çalışmaları Sultan Abdü- mimari eserler ile de tarihe ge- bir bölümünü laziz’in saltanatı sırasında da çer. Osmanlı tarihinin en büyük İstanbul’da devam eder. II. Abdülhamid’in II. Mahmud mimarlarından Mimar Sinan, inşa etmiştir. yönetiminde Osmanlı toprak- yapıtlarının büyük bir bölümünü İstanbul’daki larında isyanlar, savaşlar ar- İstanbul’da inşa eder. Süley- Sinan yapıtlarının tarak devam ederken ekono- maniye Külliyesi başta olmak en büyüğü mi giderek kötüleşir. İstanbul üzere Haseki Külliyesi, Şehzade Süleymaniye bu dönemde inşa edilen kamu Camii, Mihrimah Sultan Kül- Camii, 1558’de ve sivil mimari yapıları ile bü- liyesi, Kılıç Ali Paşa Camii ve ibadete açılmıştır. yür. 1908’de, II. Meşrutiyetin Ayasofya restorasyonu başta ilanının ardından İstanbul’da olmak üzere günümüze dek eğitim, sanayi, mimari, sanat, gelen yüzlerce yapıda onun ulaşım ve iletişim gibi birçok imzası bulunur. Mimar Sinan’ın konuda