LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

LOKALNA STARTEGIA ROZWOJU na lata 2007-2013

dla gmin:

Bobowo, Czarna Woda, Kaliska, Liniewo, Lubichowo, Osieczna, Osiek, Skarszewy, gm. Skórcz, m. Skórcz, Sm ętowo Graniczne, Stara Kiszewa, Starogard Gda ński, Zblewo

Lokalna Grupa Działania „Chata Kociewia”

SUMIN 2008

1 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

WPROWADZENIE...... 4 I. CHARAKTERYSTYKA LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA (LGD), JAKO JEDNOSTKI ODPOWIEDZIALNEJ ZA REALIZACJ Ę LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU (LSR)...... 5

1. NAZWA I STATUS PRAWNY LGD ORAZ DATA WPISU DO KRAJOWEGO REJESTRU SĄDOWEGO I NUMER W TYM REJESTRZE ;...... 5 2. OPIS PROCESU BUDOWANIA PARTNERSTWA ...... 5 3. CHARAKTERYSTYKA CZŁONKÓW LGD ORAZ JEJ PARTNERÓW I SPOSÓB ROZSZERZANIA LUB ZMIANY SKŁADU LGD...... 7 4. STRUKTURA RADY ...... 14 5. ZASADY I PROCEDURY FUNKCJONOWANIA LGD ORAZ ORGANU DECYZYJNEGO ...... 15 6. KWALIFIKACJE I DO ŚWIADCZENIE OSÓB WCHODZ ĄCYCH W SKŁAD ORGANU DECYZYJNEGO ...... 19 7. DOŚWIADCZENIE LGD I CZŁONKÓW LGD ALBO JEJ PARTNERÓW W REALIZACJI OPERACJI ...... 20 II. OPIS OBSZARU OBJ ĘTEGO LSR WRAZ Z UZASADNIENIEM JEGO WEWN ĘTRZNEJ SPÓJNO ŚCI ...... 24

1. WYKAZ GMIN WCHODZ ĄCYCH W SKŁAD LGD ...... 24 2. UWARUNKOWANIA PRZESTRZENNE , GEOGRAFICZNE , PRZYRODNICZE , HISTORYCZNE I KULTUROWE ...... 25 3. OCENA SPOŁECZNO -GOSPODARCZA OBSZARU , W TYM POTENCJAŁU DEMOGRAFICZNEGO I GOSPODARCZEGO OBSZARU ORAZ POZIOMU AKTYWNO ŚCI SPOŁECZNEJ ...... 31 4. SPECYFIKA OBSZARU ...... 40 III. ANALIZA SWOT DLA OBSZARU OBJ ĘTEGO LSR, WNIOSKI WYNIKAJ ĄCE Z PRZEPROWADZONEJ ANALIZY...... 42

1. ANALIZA SWOT DLA OBSZARU OBJ ĘTEGO LSR...... 42 2. WNIOSKI WYNIKAJ ĄCE Z PRZEPROWADZONEJ ANALIZY SWOT...... 45 IV. OKRE ŚLENIE CELÓW OGÓLNYCH I SZCZEGÓŁOWYCH LSR ORAZ WSKAZANIE PLANOWANYCH PRZEDSI ĘWZI ĘĆ SŁU śĄ CYCH OSI ĄGNI ĘCIU POSZCZEGÓLNYCH CELÓW SZCZEGÓŁOWYCH, W RAMACH KTÓRYCH REALIZOWANE B ĘDĄ OPERACJE, ZWANE DALEJ „PRZEDSI ĘWZI ĘCIAMI”...... 47

1. CELE OGÓLNE LSR...... 47 2. CELE SZCZEGÓŁOWE LSR...... 47 3. PLANOWANE PRZEDSI ĘWZI ĘCIA SŁU śĄ CE OSI ĄGNI ĘCIU POSZCZEGÓLNYCH CELÓW SZCZEGÓŁOWYCH , W RAMACH KTÓRYCH REALIZOWANE B ĘDĄ OPERACJE ...... 49 V. OKRE ŚLENIE MISJI LGD...... 75 VI. WYKAZANIE SPÓJNO ŚCI SPECYFIKI OBSZARU Z CELAMI LSR ...... 76 VII. UZASADNIENIE PODEJ ŚCIA ZINTEGROWANEGO DLA PRZEDSI ĘWZI ĘĆ PLANOWANYCH W RAMACH LSR...... 78

1. ZINTEGROWANE PODEJ ŚCIE W ASPEKCIE CELÓW , PRZEDSI ĘWZI ĘĆ I OPERACJI ZAPLANOWANYCH W LSR. .... 78 2. ZINTEGROWANY CHARAKTER POPRZEZ BUDOWANIE ZWI ĄZKÓW I ZALE śNO ŚCI POMI ĘDZY PODMIOTAMI KORZYSTAJ ĄCYMI Z LSR NA OBSZARZE LGD...... 81 3. ZINTEGROWANE PODEJ ŚCIE POPRZEZ WYKORZYSTANIE DOST ĘPNYCH ZASOBÓW ...... 81 VIII. UZASADNIENIE PODEJ ŚCIA INNOWACYJNEGO DLA PRZEDSI ĘWZI ĘĆ PLANOWANYCH W RAMACH LSR...... 83 IX. OKRE ŚLENIE PROCEDURY OCENY ZGODNO ŚCI OPERACJI Z LSR, PROCEDURY WYBORU OPERACJI PRZEZ LGD, PROCEDURY ODWOŁANIA OD ROZSTRZYGNIĘĆ ORGANU DECYZYJNEGO W SPRAWIE WYBORU OPERACJI, KRYTERIÓW, NA PODSTAWIE KTÓRYCH JEST OCENIANA ZGODNO ŚĆ OPERACJI Z LSR ORAZ KRYTERIÓW WYBORU OPERACJI A TAK śE PROCEDURY ZMIANY TYCH KRYTERIÓW...... 86

2 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

1. OKRE ŚLENIE PROCEDURY OCENY ZGODNO ŚCI OPERACJI Z LSR...... 86 2. PROCEDURY WYBORU OPERACJI PRZEZ LGD...... 90 3. PROCEDURY ODWOŁANIA OD ROZSTRZYGNI ĘĆ ORGANU DECYZYJNEGO W SPRAWIE WYBORU OPERACJI ...... 93 4. PROCEDURA ZMIANY KRYTERIÓW ...... 95 5. KRYTERIA , NA PODSTAWIE KTÓRYCH JEST OCENIANA ZGODNO ŚĆ OPERACJI Z LSR...... 99 6. KRYTERIA WYBORU OPERACJI ...... 104 X. OKRE ŚLENIE BUD śETU LSR DLA KA śDEGO ROKU JEJ REALIZACJI...... 107 XI. OPIS PROCESU PRZYGOTOWANIA I KONSULTOWANIA LSR...... 137

1. ZASADY PROWADZENIA ANALIZ I BADA Ń WRAZ Z UCZESTNICTWEM SPOŁECZE ŃSTWA ...... 137 2. ZBIERANIE INFORMACJI Z FISZEK PROJEKTOWYCH PO ŚRÓD MIESZKA ŃCÓW WSZYSTKICH GMIN LGD ORAZ PRZEDSTAWICIELI WSZYSTKICH SEKTORÓW UPRAWNIONYCH DO KORZYSTANIA Z OSI 4 LEADER...... 138 3. WARSZTATY LGD...... 138 4. PODANIE DO PUBLICZNEJ WIADOMO ŚCI ORAZ KONSULTACJE SPOŁECZNE STRATEGII ...... 138 5. PRZYJ ĘCIE LSR PRZEZ WALNE ZGROMADZENIE ...... 139 XII. OPIS PROCESU WDRA śANIA I AKTUALIZACJI LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU. . 140

1. PROCES WDRA śANIA STRATEGII (LSR)...... 140 2. AKTUALIZACJA LSR...... 141 XIII. ZASADY I SPOSÓB DOKONYWANIA OCENY (EWALUACJI) WŁASNEJ LGD I OCENY REALIZACJI LSR...... 144 XIV. OKRE ŚLENIE POWI ĄZA Ń LSR Z INNYMI DOKUMENTAMI PLANISTYCZNYMI ZWI ĄZANYMI Z OBSZAREM OBJ ĘTYM LSR...... 146 XV. WSKAZANIE PLANOWANYCH DZIAŁA Ń, PRZEDSI ĘWZI ĘĆ LUB OPERACJI REALIZOWANYCH PRZEZ LGD W RAMACH INNYCH PROGRAMÓW WDRA śANYCH NA OBSZARZE OBJ ĘTYM LSR...... 148

1. PLANOWANE PRZEZ LGD DZIAŁANIA W RAMACH INNYCH DOST ĘPNYCH PROGRAMÓW ...... 148 2. MECHANIZMY ZABEZPIECZANIA SI Ę PRZED PODWÓJNYM FINANSOWANIEM TYCH SAMYCH DZIAŁA Ń...... 149 XVI. PRZEWIDYWANY WPŁYW REALIZACJI LSR NA ROZWÓJ REGIONU I OBSZARÓW WIEJSKICH...... 151 XVII. ZAŁ ĄCZNIKI DO LSR...... 153

3 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

WPROWADZENIE

Opracowana Strategia przygotowana została z my ślą o obecnym oraz przyszłym okresie programowania, obejmuj ąc swym zakresem lata 2009-2015 . Nale Ŝy przy tym podkre śli ć, Ŝe Lokalna Strategia Rozwoju ma za zadanie w sposób przejrzysty przedstawi ć wizj ę rozwoju obszaru, wraz z okre śleniem tematów, celów strategicznych, celów operacyjnych oraz działa ń do realizacji.

Nale Ŝy wspomnie ć, Ŝe znaczny wpływ na ostateczny kształt LSR Lokalnej Grupy Działania Chata Kociewia mieli członkowie LGD oraz sami mieszka ńcy. W procesie opracowywania Strategii posłu Ŝono si ę metod ą konsultacji społecznych oraz zebrano prawie 240 fiszek projektowych dla ustalenia, jakiego typu działania w ramach Osi 4 Leader s ą najwa Ŝniejsze dla naszych mieszka ńców. Konsultacje przeprowadzono poprzez wizyty informacyjno - szkoleniowe na terenie wszystkich 14 gmin nale Ŝą cych do LGD „Chata Kociewia”. Oszacowano, i Ŝ w spotkaniach wzi ęło udział ponad 300 osób. Wyniki ze spotka ń oraz zło Ŝonych fiszek były cenn ą przesłank ą w szczególno ści do opracowania bud Ŝetu zadaniowego i opisania przedsi ęwzi ęć w ramach LSR. Nale Ŝy zauwa Ŝyć, i Ŝ nad opracowaniem procedur i zapisów strategii pracowała grupa 20 osób podczas przeprowadzonych 2-dniowych warsztatów, które odbyły si ę w listopadzie 2008 roku. Ponadto zorganizowano szereg spotka ń tylko dla osób, które tworz ą obecnie skład Rady

4 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

I. CHARAKTERYSTYKA LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA (LGD),

JAKO JEDNOSTKI ODPOWIEDZIALNEJ ZA REALIZACJ Ę LOKALNEJ

STRATEGII ROZWOJU (LSR).

1. Nazwa i status prawny LGD oraz data wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego i numer w tym rejestrze;

1.1. Nazwa LGD – Lokalna Grupa Działania „Chata Kociewia”

1.2. Status prawny LGD – stowarzyszenie specjalne działaj ące na podstawie przepisów z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach Dz.U.z 2001 r. Nr 79, poz. 855 z pó źn. Zm.) ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. z 2007 r. Nr 64, poz. 427).

1.3. Data rejestracji w s ądzie – 29.03.2006r.

1.4. Numer w rejestrze s ądowym 0000253917

2. Opis procesu budowania partnerstwa

Rozmowy na temat utworzenia partnerstwa obejmuj ącego we wst ępnej fazie obszar 11 gmin Powiatu Starogardzkiego trwały ju Ŝ od 2003r. Głównym powodem, jaki stał si ę podstaw ą do my ślenia na temat konieczno ści zrzeszenia si ę jednostek samorz ądu terytorialnego (jst) była konieczno ść uporz ądkowania terenu dorzecza rzeki Wierzycy ze szczególnym uwzgl ędnieniem działa ń maj ących na celu ochron ę środowiska oraz uwzgl ędnienie turystycznych wymogów i oczekiwa ń stawianych przed tym terenem. Pierwotnym zamiarem było powołanie zwi ązku gmin. Ju Ŝ w 2005 roku odbyło si ę kilkana ście wspólnych spotka ń, podczas których najcz ęś ciej był poruszany problem wspólnych działa ń, które umo Ŝliwi ą lepsz ą i kompleksow ą realizacj ę projektów. Partnerstwo jest bardzo trudnym procesem, który przy zderzeniu z rzeczywisto ści ą budzi opory i zarzuty przede wszystkim ze strony Rad Gmin, które mimo wcze śniejszych deklaracji hołdowały zasadzie, Ŝe samodzielnie łatwiej cokolwiek zrobi ć ni Ŝ w grupie. Pomijaj ąc te trudno ści Gmina Starogard Gda ński przy pomocy ogłoszonego programu LEADER podj ęła prób ę formowania partnerstwa W grudniu 2004r. Gmina Starogard Gda ński, jako jednostka wiod ąca w Partnerstwie przygotowała wniosek do programu LEADER+ ubiegaj ąc si ę o dofinansowanie działa ń zwi ązanych ze sformalizowaniem działa ń partnerstwa, rozszerzeniem jego składu osobowego o podmioty spoza działalno ści publicznej. W styczniu 2005r. podpisano nieformalne porozumienie Partnerskie, wybrano władze Partnerstwa, któremu pierwotnie nadano nazw ę Kociewskie Partnerstwo Dorzecza Rzek Wdy i Wierzycy. W marcu 2006 roku udało si ę zarejestrowa ć partnerstwo w formie stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Chata Kociewia” w Krajowym Rejestrze S ądowym. Pocz ątkowo w skład LGD wchodziło 62 członków z terenu dziesi ęciu gmin z powiatu starogardzkiego: Bobowo, Kaliska, Lubichowo, Osieczna, Osiek, Skórcz, Skarszewy,

5 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Sm ętowo Graniczne, Starogard Gda ński, Zblewo i jedna gmina z terenu powiatu ko ścierskiego: Stara Kiszewa. Za przewodnictwem gminy Starogard Gda ński rozpocz ęły si ę prace nad opracowaniem wspólnych pomysłów dla całego obszaru LGD w formie Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach II schematu Pilota Ŝowego Programu Leader +. W tym celu w ka Ŝdej gminie odbyły si ę po trzy spotkania z przedstawicielami 3 sektorów, gdzie wspólnie wypracowywano pomysły do ZSROW. Ponadto przeprowadzono badania ankietowe dla około tysi ęcznej społeczno ści obszaru LGD. Dzi ęki zebranym danym z gmin oraz ankiet udało si ę wypracowa ć dokument w formie strategii ocenionej, jako najlepsza w Polsce. W lutym 2007 roku LGD zacz ęło wdra Ŝać swoje wypracowane przedsi ęwzi ęcia na obszarze LGD w ramach projektu „Pełna Chata” – system zintegrowanych działa ń na rzecz rozwoju obszarów wiejskich terenu Lokalnej Grupy Działania „Chata Kociewia”. Realizowano 8 zada ń partnerskich tj. 1. Stworzenie systemu informacyjno – szkoleniowego mikro, małych i średnich przedsi ębiorstw, rolników i organizacji pozarz ądowych. 2. „Pełna Chata” – utworzenie sieci współpracy lokalnych przedsi ębiorców oraz systemu stałej wewn ętrznej promocji marki Z Kociewia. 3. Stworzenie systemu procedur do uruchomienia i promocji marki „Z Kociewia”. 4. Wsparcie i popularyzacja folkloru kociewskiego – ze szczególnym uwzgl ędnieniem organizacji przegl ądu zespołów folklorystycznych „Chata Kociewia 2007”. 5. Opracowanie przewodnika o zasobach dziedzictwa kulturowego i naturalnego Kociewia. 6. Od Zamku do zamku – uporz ądkowanie cz ęś ci zasobów naturalnych i kulturowych obszaru LGD Chata Kociewia. 7. Wyjazdy studyjne 8. Utworzenie i aktualizacja portalu internetowego Chaty Kociewia- www.chatakociewia.pl . Ka Ŝde z wy Ŝej wymienionych zada ń anga Ŝowało we współprac ę ró Ŝne podmioty zarówno publiczne jak i społeczne oraz gospodarcze. Na przykładzie zorganizowanych przegl ądów folklorystycznych najlepiej wida ć było zaanga Ŝowanie zarówno gmin członkowskich, organizacji pozarz ądowych jak równie Ŝ wspomagaj ących owe przedsi ęwzi ęcia przedsi ębiorców. We wrze śniu 2007 roku LGD „Chata Kociewia” poszerzyła swój skład o 3 nowe gminy członkowskie: Liniewo z terenu Powiatu Ko ścierskiego, miasta Czarna Woda a tak Ŝe miasta Skórcz z terenu Powiatu Starogardzkiego. Ponadto gminy, które wcze śniej mogły by ć jedynie członkami wspieraj ącymi mogły sta ć si ę na mocy ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich członkami zwykłymi LGD. Zmiana w tym kierunku została dokonana poprzez zmian ę w statucie przyj ętą 26.09.2007r.

LGD od lipca do listopada 2008 realizowała projekt partnerski pt. „Od problemu do rozwi ązania- aktywizowanie społeczno ści wiejskiej” w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Podczas realizacji projektu przedstawiciele ró Ŝnych podmiotów nabywali umiej ętno ści z rozpoznawania problemów i potrzeb społecznych, tworzenia projektów, pisania wniosków oraz zarz ądzania projektami wraz z praktycznym podej ściem polegaj ącym na przeprowadzenia warsztatów dla mieszka ńców wsi.

6 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Kolejnym przykładem procesu budowania partnerstwa jest udział w programie Działaj Lokalnie- Polsko –Ameryka ńskiej Fundacji Wolno ści. Od 2008 roku LGD „Chata Kociewia” stała si ę organizacj ą grantow ą w ramach programu Działaj Lokalne. Celem programu jest aktywizowanie społeczno ści wiejskich w oparciu o partnerstwo sektora publicznego, organizacji społecznych i przedsi ębiorców na rzecz budowania wspólnoty lokalnej.

Partnerstwo trójsektorowe budowane jest od pocz ątku istnienia nieformalnego podmiotu po dzi ś dzie ń. LGD Chata Kociewia cały czas ewoluuje w kierunku jeszcze pełniejszej współpracy pomi ędzy partnerami i członkami, jakimi s ą podmioty publiczne, organizacje pozarz ądowe, przedsi ębiorcy oraz rolnicy.

3. Charakterystyka członków LGD oraz jej partnerów i sposób rozszerzania lub zmiany składu LGD

Lokalna Grupa Działania Chata Kociewia liczy razem 88 Członków. W jej skład wchodzi siedemdziesi ęciu czterech członków - osób fizycznych, reprezentuj ących 3 sektory, tzn. jednostki samorz ądu terytorialnego, organizacje społeczne, a tak Ŝe przedsi ębiorcy. Ponadto w składzie LGD jest 15 członków - osób prawnych, do których zaliczamy Gminy Bobowo, Kaliska, Liniewo, Lubichowo, Osieczna, Osiek, Skórcz, Sm ętowo Graniczne, Stara Kiszewa, Starogard Gda ński, Zblewo, a tak Ŝe gmina miejska Czarna Woda, Miasto Skórcz, gmina miejska Skarszewy oraz Powiat Starogardzki, poprzez Starostwo Powiatowe w Starogardzie Gda ńskim. 12 wymienionych gmin nale Ŝy do powiatu Starogardzkiego, za ś dwie gminy do powiatu ko ścierskiego (Stara Kiszewa, Liniewo). Władze Stowarzyszenia okre śla § 15 Statutu LGD i s ą to: 1) Walne Zebranie Członków 2) Zarz ąd, 3) Komisja Rewizyjna, 4) Rada

Zarz ąd LGD składa si ę z 5 osób. Charakterystyka poszczególnych osób wchodz ących w skład LGD zamieszczono poni Ŝej w formie tabelarycznej.

7 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Zarz ąd LGD Chata Kociewia: Lp. Imi ę i Rodzaj Reprezentowan Zakres Do świadczenie nazwisko prowadzonej y sektor odpowiedzial osoby działalno ści no ści w LGD wskazanej

1. Marian Firgon Członek Grupy Organizacja Prezes Posiada do świadczenie w pisaniu, zdobywaniu środków, realizacji projektów – poprzez zarz ądzanie Odnowy Wsi społeczna Zarz ądu projektami oraz logistyk ę działa ń mieszka ńców wsi na terenie, na którym realizowane były projekty: Sumin, 1. „Przebudowa dawnego dworu obecnej szkoły Suminie” w celu rozwoju to Ŝsamo ści społeczno ści pracownik UG wiejskiej i zachowania dziedzictwa kulturowego, Starogard mieszka ńcy wsi Sumin SPO ROL Działanie w zakresie Programu Odnowy Wsi (82/084/OW/05) Gdański 21.09.2005. – 15-25.10.2006. 2. „Rewitalizacja zespołu parkowo-dworskiego i zagospodarowanie terenu rekreacyjno- wypoczynkowego na jeziorem Sumi ńskim – etap II – sołectwo Sumin” , Kontrakt Wojewódzki, Pomorskie Program Odnowy Wsi, Samorz ąd Województwa Pomorskiego (259/UM/DF/DROWO Ś/KW), wrzesie ń – grudzień 2003. 3. „Rewitalizacja zespołu parkowo-dworskiego i zagospodarowanie terenu rekreacyjno- wypoczynkowego nad jeziorem Sumi ńskim” – umowa nr 98/UM/DF/DROWO Ś/2001 4. „Rewitalizacja zespołu parkowo-pałacowego i terenów rekreacyjnych nad jeziorem Sumi ńskim” – umowa nr 88 z dnia 12 sierpnia 2002r. – projekt realizowany w 2002r. 5. Realizacja zada ń w ramach I Schematu Pilota Ŝowego Programu Leader- Kociewie silne M ądro ści ą Ludzi 6. Realizacja zada ń ramach II Schematu Pilota Ŝowego Programu Leader + -„Pełna Chata” – system zintegrowanych działa ń na rzecz rozwoju obszarów wiejskich 7. Projekt realizowany w ramach EFS- „ Od problemu do Rozwi ązania – aktywizowanie społeczno ści wiejskich” 8. Od 2008 roku LGD jest organizacj ą grantow ą w ramach programu Działaj Lokalnie- Polsko- Ameryka ńskiej Fundacji Wolno ści 9. Koordynacja Gminnymi Konkursem Odnowy Wsi w Gminie Starogard Gda ński w latach 2007-2008 2. Magdalena Pracownik Administracja Wiceprezes 1. Projekt dofinansowania utworzenia Gminnego Centrum Informacji, mieszka ńcy Gminy Starogard Forc-Cherek Urz ędu Gminy publiczna Zarz ądu Gda ński – Program Pierwsza Praca, Wojewódzki Urz ąd Pracy (WUP/C/21/42/2003) 27.09.2003. – Starogard Gd. 10.01.2005. 2. Projekt dofinansowania rozwoju Gminnego Centrum Informacji, mieszka ńcy Gminy Starogard Gda ński – Program Pierwsza Praca, Wojewódzki Urz ąd Pracy (WUP-PPR-8111/11/11/GCI/2005) 29.06.2005. – 28.10.2005. 3. Stworzenie Gminnego Centrum Reagowania - Zwi ązek Ochotniczych Stra Ŝy Po Ŝarnych RP 05.12.2003. 4. Zaj ęcia dodatkowe dla młodzieŜy rozwijaj ące ich zainteresowania „Animator – krokiem do kultury”, Polska Fundacja Dzieci i Młodzie Ŝy (04.11.19/264-Z) 15.12.2004. – 15.05.2005. 5. Budowa drogi gminne Rokocin-Kote Ŝe – SAPARD, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji

8 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Rolnictwa (1312/734-110004/02) 30.04.2003. – 31.12.2003. 6. Budowa sieci wodoci ągowej Sumin-Rokocin-Kote Ŝe wraz z przył ączeniem 23 istniej ących przył ączy wodoci ągowych wybranych przez Społeczny Komitet, SAPARD, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (1559/731-110003/02) 09.05.2003. – 08.2003r. 7. Inwestycja remontowa poddasza budynku w miejscowo ści Klonówka w celu stworzenia lokalu socjalnego – Ministerstwo Infrastruktury, Bank Gospodarstwa Krajowego (46/140/2005) 28.02.2005. – sierpie ń 2005r. 8. Budowa oczyszczalni ścieków w Jabłowie oraz sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowo ściach Jabłowo i Lipinki Szlacheckie - Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gda ńsku (WFO Ś/P/85/2005) 19.12.2005. – 30.06.2006. 9. Dofinansowanie pozalekcyjnych zaj ęć sportowych dla młodzie Ŝy „Jesienna szkółka pływacka”, uczniowie szkół na terenie Gminy Starogard Gda ński Samorz ąd Województwa Pomorskiego (140/UM/DKST/2005P) 23.09.2005. - 24.12.2005 10. „Przebudowa dawnego dworu obecnej szkoły Suminie” w celu rozwoju to Ŝsamo ści społeczno ści wiejskiej i zachowania dziedzictwa kulturowego, mieszka ńcy wsi Sumin SPO ROL Działanie w zakresie Programu Odnowy Wsi (82/084/OW/05) 21.09.2005. – 15-25.10.2006. 11. „Kociewie silne m ądro ści ą ludzi” – stworzenie Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich Kociewia w poryciu o Lokaln ą Grup ę Działania, mieszka ńcy gmin: Bobowo, Lubichowo, Kaliska, Osiek, Osieczna, Skarszewy, Skórcz, Sm ętowo Graniczne, Starogard Gda ński, Zblewo, Stara Kiszewa, SPO ROL – program LEADER+, Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa w Warszawie (L/01/186/2005) 21.12.2005.- 15-25.04.2006. 12. Dofinansowanie projektu budowy oczyszczalni ścieków w Jabłowie I etap i sieci kanalizacyjnej w miejscowo ści Jabłowo-Lipinki szlacheckie, Mieszka ńcy wsi Jabłowo i Lipinki Szlacheckie - Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (691/2005/Wn11/OW-OK-KP/P) 27.10.2005. – 30.09.2006. 13. „Uruchomienie i kontynuacja programu przewozu osób niepełnosprawnych w celach społecznych i rehabilitacyjnych na terenie Gminy Starogard Gda ński” poprzez zakup samochodu mieszka ńcy Gminy Starogard Gda ński, PFRON, Powiat Starogardzki, (8/PWRMR/2003) 11.12.2003. – 30.01.2004. 14. „Zintegrowany program przewozu osób niepełnosprawnych w celach społecznych i rehabilitacyjnych na terenie Gminy Starogard Gda ński II etap” mieszka ńcy Gminy Starogard Gda ński, PFRON, Powiat Starogardzki, (8/PWR/2004), 31.08.2004. – 8.11.2004. 15. „Modernizacja toalet szkolnych na potrzeby osób niepełnosprawnych w Szkole Podstawowej w Rokocinie, dzieci ucz ęszczaj ące do tej szkoły, PFRON, Powiat Starogardzki (7/PWR/2004), 31.08.2004. – 8.11.2004. 16. Budowa gminnej drogi Kokoszkowy-Linowiec, mieszka ńcy wsi Kokoszkowy i Linowiec, ZPORR Działanie 3.1., Wojewoda Pomorski Cezary D ąbrowski, (Z/222/III/31/143/04/U/15/05) 01.07.2004. – 05.10.2005. 17. Budowa ście Ŝki rowerowej na trasie Kokoszkowy-Starogard Gda ński – SAPARD, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (17991/743-110023/04),18.06.2004. - 31.08.2004. 18. Remont Publicznych Szkół Podstawowych w Brze źnie Wielkim, Jabłowie i Rywałdzie PAOW, Remont Publicznych Szkół Podstawowych w D ąbrówce, Rokocinie, Suminie i Trzci ńsku , PAOW,

9 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Województwo Pomorskie (74/PAOW/2004) 19. „Zagospodarowanie terenu wiejskiego w plac sportowo-rekreacyjny w miejscowo ści D ąbrówka – III etap” oraz „Modernizacja boiska w kompleks sportowo – rekreacyjny w miejscowo ści Jabłowo – I etap”, Kontrakt Wojewódzki, Pomorski Program Odnowy Wsi, mieszka ńcy wsi D ąbrówka i Jabłowo, Samorz ąd Województwa Pomorskiego (122 z dnia 09.09.2004r.) sierpie ń – listopad 2004 20. „Restrukturyzacja i rewitalizacja centrum wsi Siwiałka poprzez budow ę placu zabaw”, „ Zagospodarowanie terenu wiejskiego w plac sportowo-rekreacyjny – sołectwo D ąbrówka”, „Rewitalizacja zespołu parkowo-dworskiego i zagospodarowanie terenu rekreacyjno- wypoczynkowego na jeziorem Sumi ńskim – etap II – sołectwo Sumin” , Kontrakt Wojewódzki, Pomorskie Program Odnowy Wsi, Samorz ąd Województwa Pomorskiego (259/UM/DF/DROWO Ś/KW), wrzesie ń – grudzie ń 2003. 21.”Kontynuacja prac budowlanych przy wykonaniu boiska sportowego w Jabłowie” – bud Ŝet Województwa Pomorskiego, Miejsce realizacji – Jabłowo – umowa nr 082/UM/DROWO Ś/2006/PPOW 22. „Utwardzenie placu w centrum wsi przy świetlicy w Sucuminie”- bud Ŝet Województwa Pomorskiego, umowa nr 083/UM/DROWO Ś/2006/PPOW, miejscowo ść Sucumin. 23. „Budowa placu zabaw – Ogródek ruchu drogowego w miejscowo ści Rywałd” – bud Ŝet Województwa Pomorskiego, miejsce realizacji – Rywałd, umowa nr 084/UM/DROWO Ś/2006/PPOW, miejscowo ść Rywałd 24. „Szansa na aktywno ść zawodow ą na wsi” – ZPORR działanie 2.3. Jednostka kontraktuj ąca – Wojewódzki Urz ąd Pracy w Gda ńsku, umowa nr Z/2.22/II/2.3/WUP/24/U/1/05 – projekt nastawiony na przekwalifikowanie osób zwi ązanych z rolnictwem na terenie Powiatu Starogardzkiego 25. Realizacja zada ń w ramach I Schematu Pilota Ŝowego Programu Leader- Kociewie silne mądro ści ą ludzi 26. Realizacja zada ń ramach II Schematu Pilota Ŝowego Programu Leader + -„Pełna Chata” – system zintegrowanych działa ń na rzecz rozwoju obszarów wiejskich 27. Projekt realizowany w ramach EFS- „ Od problemu do Rozwi ązania – aktywizowanie społeczno ści wiejskich” 28. Od 2008 roku LGD jest organizacj ą grantow ą w ramach programu Działaj Lokalnie- Polsko- Ameryka ńskiej Fundacji Wolno ści 4. Jerzy Towarzystwo Organizacja Członek Fundusz Por ęcze ń – udzielanie por ęcze ń przedsi ębiorcom i bezrobotnym – środki z ANR, Komorowski Rozwoju Powiatu społeczna Zarz ądu Regionalna Konferencja Odnowy Wsi, promocja programu Odnowa Wsi i LEADER+ - środki ze Starogardzkiego Starostwa Powiatowego w Starogardzie Gda ńskim, Powiatowy Turniej Kół Gospody ń Wiejskich – środki od sponsorów, Warsztaty terenowe z zakresu Odnowy Wsi – środki ze Starostwa Powiatowego w Starogardzie Gda ńskim. Opracowanie projektu: „Młody – Aktywny – Przedsi ębiorczy – to Ja” – zwi ększenie w śród młodzie Ŝy aktywno ści zorientowanej na wymogi współczesnego rynku pracy” Realizacja zada ń w ramach I Schematu Pilota Ŝowego Programu Leader- Kociewie silne M ądro ści ą Ludzi Realizacja zada ń ramach II Schematu Pilota Ŝowego Programu Leader + -„Pełna Chata” – system zintegrowanych działa ń na rzecz rozwoju obszarów wiejskich Projekt realizowany w ramach EFS- „ Od problemu do Rozwi ązania – aktywizowanie społeczno ści wiejskich”

10 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Od 2008 roku LGD jest organizacj ą grantow ą w ramach programu Działaj Lokalnie- Polsko- Ameryka ńskiej Fundacji Wolno ści- P. Jerzy Komorowski jest członkiem Komisji oceniaj ącej projekty 8. Izabela Piekarnia Swojak Przedsi ębiorca Członek Opracowanie projektu pod tytułem „Wykonanie stoiska regionalnego i strojów kociewskich „Ocypel – Stawicka w Lubichowie Zarz ądu Perła Kociewia” – Fundacja Wspomagania Wsi Opracowanie projektu „Czas na Ocypel” – Fundacja Wspomagania Wsi. Aktywne uczestnictwo w przygotowaniach i rozgrywkach w ramach Powiatowego Konkursu Kół Gospody ń Wiejskich w Starogardzie Gd. Realizacja zada ń w ramach I Schematu Pilota Ŝowego Programu Leader- Kociewie silne M ądro ści ą Ludzi Realizacja zada ń ramach II Schematu Pilota Ŝowego Programu Leader + -„Pełna Chata” – system zintegrowanych działa ń na rzecz rozwoju obszarów wiejskich Projekt realizowany w ramach EFS- „ Od problemu do Rozwi ązania – aktywizowanie społeczno ści wiejskich” Od 2008 roku LGD jest organizacj ą grantow ą w ramach programu Działaj Lokalnie- Polsko- Ameryka ńskiej Fundacji Wolno ści- Pani Izabela jest członkiem komisji oceniaj ącej projekty 12. Barbara Urz ąd Gminy Administracja Członek „Sport dla wszystkich budowa boiska sportowego we wsi Osieczna” – Pomorski Program Odnowy Tomczak Osieczna publiczna Zarz ądu Wsi, „śyjemy i wypoczywamy zdrowo – budowa sceny i placu utwardzonego we wsi Szlachta – Pomorski Program Odnowy Wsi, Budowa ście Ŝki rowerowej Osieczna – Małe Krówno – SAPARD Budowa kotłowni opalanej zr ębkami w Osiecznej – Pomorski Kontrakt Wojewódzki Remont szkoły podstawowej i gimnazjum w Szlachcie – PAOW Realizacja zada ń w ramach I Schematu Pilota Ŝowego Programu Leader- Kociewie silne M ądro ści ą Ludzi Realizacja zada ń ramach II Schematu Pilota Ŝowego Programu Leader + -„Pełna Chata” – system zintegrowanych działa ń na rzecz rozwoju obszarów wiejskich Projekt realizowany w ramach EFS- „ Od problemu do Rozwi ązania – aktywizowanie społeczno ści wiejskich” Od 2008 roku LGD jest organizacj ą grantow ą w ramach programu Działaj Lokalnie- Polsko- Ameryka ńskiej Fundacji Wolno ści

11 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Komisj ę Rewizyjn ą tworz ą:

Lp. Imi ę i nazwisko Rodzaj Reprezentowany Funkcja w LGD prowadzonej sektor działalno ści 1. Bernadeta Pracownik Banku Przedsi ębiorcy Przewodnicz ąca Komisji Zaworska Spółdzielczego w Starogardzie Gda ńskim 2. Janusz Urz ąd Miejski w Administracja członek Rokici ński Skarszewach publiczna 3. Jan Stypa Przedsi ębiorca członek 4. Bogdan Grupa Odnowy Organizacja członek Jastrzemski Wsi Jabłowo społeczna 6. Rafał Ossowski Silikaty Szlachta Przedsi ębiorca członek 7. Janina Urz ąd Gminy Administracja członek Kalbarczyk Skórcz publiczna 8. Stanisław Caritas Polska Organizacja członek Ciesielski społeczna 9. Teresa Eggert Działalno ść Przedsi ębiorca członek gospodarcza osoby fizycznej

Skład Rady tworz ą: Nazwa podmiotu, Lp. Gmina Imi ę i nazwisko Sektor którego członek jest przedstawicielem Społeczny OSP Bobowo 1. Bobowo Janina Kierszkowska

Publiczny Gmina Czarna Woda 2. Czarna Woda Michał Gliniecki

3. Kaliska Ewa Czeplina Publiczny Gmina Kaliska Publiczny Nadle śnictwo 4. Lubichowo Bronisław Szneider Lubichowo

Społeczny Stowarzyszenie Rozwoju i Promocji 5. Liniewo El Ŝbieta Licznerska Wsi Wysin

6. Osieczna Katarzyna Dunst Publiczny Gmina Osieczna Gospodarczy Przedsi ębiorstwo 7. Osiek Zenon Usarkiewicz „Domos”

8. Skarszewy Andrzej Cylwik Publiczny Gmina Skarszewy Społeczny Towarzystwo Przyjaciół Skórcza i 9. Skórcz miasto Mirosław Ossowski Ziemi Kociewskiej

Społeczny Kółko Rolnicze w 10. Skórcz gmina Józefa Dro ŜdŜ Barło Ŝnie

12 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Gospodarczy Zakład Produkcyjno- Usługowy „Wyroby z 11. Stara Kiszewa Kazimierz Mikołajczak drewna”

Społeczny Lekkoatletyczny Klub Sportowy „Ziemi 12. Sm ętowo Gr. Karol Nowakowski Kociewskiej” w Sm ętowie Granicznym Społeczny Stowarzyszenie – 13. Starogard Gd. Alina Jele ń Kobiety Kwiaty Kociewia 14. Zblewo Rita Gollus Publiczny Gmina Zblewo Gospodarczy Zrzeszenie 15. Powiat Starogardzki Lilla Śled ź Producentów Trzody Chlewnej

Funkcj ę Przewodnicz ącego Rady pełni Ewa Czeplina. W skład Rady wchodz ą przedstawiciele 14 gmin b ędących członkami LGD „Chata Kociewia” oraz przedstawiciel Powiatu Starogardzkiego, równie Ŝ b ędącego członkiem LGD. Ka Ŝdą z gmin oraz powiat reprezentuje jeden przedstawiciel.

Na 15 członków Rady, sektor społeczny reprezentuje 6 Członków Rady, co stanowi 40% składu Rady. Sektor publiczny reprezentuje 6 Członków Rady – w tym jest Przewodnicz ący Rady. Stanowi to 40% składu Rady. Sektor Gospodarczy reprezentuje 3 Członków Rady, co stanowi 20% składu Rady.

Do świadczenie Członków Rady zawarte jest w opisie poniŜej oraz stanowi zał ącznik do wniosku o wybór LGD „Chata Kociewia” do realizacji LSR.

Sposób rozszerzania składu LGD o kolejnych partnerów – odbywa si ę na podstawie zapisów statutu stowarzyszenia: § 9 statutu mówi: 1. Członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia mo Ŝe by ć pełnoletnia osoba fizyczna, która: 1) spełnia warunki okre ślone w ustawie – Prawo o stowarzyszeniach, 2) działa na rzecz rozwoju obszarów wiejskich i przedstawi rekomendacj ę (wskazanie) zawieraj ącą w szczególno ści pozytywn ą opini ę w tym zakresie udzielon ą przez działaj ących na obszarze oddziaływania stowarzyszenia okre ślonej w § 5: 3) zło Ŝy deklaracj ę członkowsk ą. a. partnera społecznego w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz.U. z 2004r., Nr 116, poz. 1206 z pózn. zm.), lub b. partnera gospodarczego, lub c. partnera publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz.U. z 2004r., Nr 116, poz. 1206 z pózn. zm.), d. gmin ę wiejsk ą, lub e. gmin ę miejsko-wiejsk ą, lub f. zwi ązek mi ędzygminny, lub

13 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ” g. inn ą osob ę prawn ą, której działalno ść obejmuje realizacj ę celu Stowarzyszenia, 2. Osoby prawne mog ą zosta ć członkami zwyczajnymi Stowarzyszenia, je Ŝeli: a) Przedło Ŝą uchwał ę wła ściwego organu uchwałodawczego o przyst ąpieniu do Stowarzyszenia § 10 statutu – „Nabycie i stwierdzenie utraty członkostwa w Stowarzyszeniu nast ępuje na podstawie uchwały Zarz ądu Stowarzyszenia”. § 12 statutu – „ Utrata członkostwa przez członka zwyczajnego Stowarzyszenia nast ępuje wskutek: 1) Zło Ŝenia Zarz ądowi pisemnej rezygnacji 2) Wykluczenia przez Zarz ąd, a) Za działalno ść niezgodn ą ze Statutem lub uchwał ą władz Stowarzyszenia, b) Z powodu pozbawienia praw publicznych prawomocnym wyrokiem s ądu, 3) Cofni ęcia rekomendacji, o której mowa w § 9 ust.1 pkt 2, 4) Śmierci”

Lokalna Grupa Działania Chata Kociewia otwarta jest na nowych członków. Jedynym warunkiem ich uczestnictwa w działaniach LGD jest spełnienie warunków okre ślonych w statucie i ch ęć do działania. Przyjmujemy nowych członków systematycznie i stale, o czym świadczy zwi ększenie ilo ść członków LGD z 62 w dniu zakładania organizacji do 88 dzi ś.

4. Struktura Rady a) Struktura LGD:

Walne Zgromadzenie LGD

Zarząd LGD Rada LGD Komisja Rewizyjna LGD

Biuro LGD ds. Biuro LGD ds. Biuro LGD ds. zadań PROW Grodziska Owidz

b) Struktura Rady:

14 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Rada LGD

Przewodniczący Rady LGD

Grupa Robocza ds. Grupa Robocza ds. Grupa Robocza ds. Grupa Robocza ds. Działania Odnowa i Działania Działania Tworzenie Działania Małe Rozwój Wsi Różnicowanie w kier. i rozwój projekty działalności mikroprzedsiębiorst

nie więcej jak 3 nie więcej jak 3 nie więcej jak 3 nie więcej jak 3 Członków Rady Członków Rady Członków Rady Członków Rady

5. Zasady i procedury funkcjonowania LGD oraz organu decyzyjnego. a) Zasady funkcjonowania LGD oraz organu decyzyjnego.

LGD funkcjonuje w oparciu o statut uchwalony dnia 29.03.2006 i zmieniany trzykrotnie, ostatnia zmiana nast ąpiła dnia 5.12.2008r. Jego działania opieraj ą si ę na czterech głównych organach: 1. Walne Zgromadzenie LGD. 2. Zarz ąd LGD. 3. Komisja Rewizyjna LGD. 4. Rada LGD.

Główn ą kwesti ą w zakresie funkcjonowania LGD jest pełna niezale Ŝno ść pomi ędzy organami LGD wymienionymi od punktu 2 do 4. Ta niezale Ŝno ść przede wszystkim wi ąŜ e si ę z zakazem ł ączenia stanowisk w wymienionych organach. Jest to mo Ŝliwe ze wzgl ędu na du Ŝą ilo ść członków wchodz ących w skład LGD, a to potwierdza znaczenie podmiotu w śród społeczno ści, instytucji i innych podmiotów. Bardzo istotn ą kwesti ą jest niezale Ŝno ść pomi ędzy organami oraz ich odr ębno ść . Wszystkie organy odpowiadaj ą za swoje działania wył ącznie przed Walnym Zgromadzeniem. Statut zakazuje osobom pełni ącym funkcj ę członka Rady jednoczesne sprawowanie funkcji członka Zarz ądu lub członka Komisji Rewizyjnej, ponadto zakazuje pełnienie funkcji członka Rady osobie pozostaj ącej w stosunku pokrewie ństwa, powinowactwa lub podległo ści z tytułu zatrudnienia z członkami Zarz ądu lub Komisji Rewizyjnej.

ad. 1. Opis Walnego Zgromadzenie LGD Chata Kociewia.

15 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Zgodnie z zapisami statutu LGD do kompetencji Walnego Zebrania Członków nale Ŝy w szczególno ści: 1) uchwalanie kierunków i programu działania Stowarzyszenia, 2) ustalanie liczby członków Zarz ądu i Komisji Rewizyjnej, Rady 3) z zastrze Ŝeniem § 18 ust. 2, wybór i odwołanie członków Zarz ądu i Komisji Rewizyjnej, Rady 4) rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozda ń Zarz ądu i Komisji Rewizyjnej, Rady w szczególno ści dotycz ących realizowanych projektów (w szczególno ści okre ślonych w planach, strategiach), 5) udzielanie absolutorium ust ępuj ącemu Zarz ądowi, 6) uchwalanie zmian Statutu, 7) podejmowanie uchwał w sprawie przyst ąpienia Stowarzyszenia do innych organizacji, 8) podejmowanie uchwały w sprawie rozwi ązania Stowarzyszenia, 9) rozpatrywanie odwoła ń od uchwał Zarz ądu, wniesionych przez członków Stowarzyszenia, 10) uchwalanie regulaminu obrad Walnego Zebrania Członków, 11) uchwalanie planów, strategii, 12) opiniowanie propozycji Zarz ądu dotycz ących projektów, które maj ą zosta ć obj ęte dofinansowaniem zewn ętrznym, 13) ustalanie wysoko ści składek członkowskich.

Jest to organ nadrz ędny nad wszelkimi działaniami LGD. Podejmuje uchwały w najwa Ŝniejszych sprawach. Jako jedyny podmiot ma prawo do odwoływania wszystkich organów w przypadku, gdy zaistniej ą uzasadnione, powa Ŝne powody. ad.2. Opis Zarz ądu LGD Chata Kociewia. Zarz ąd jest podmiotem zarz ądzaj ącym LGD. Za prowadzon ą przez siebie działalno ść odpowiada przed Walnym Zgromadzeniem. Do głównych obowi ązków Zarz ądu zgodnie ze statutem nale Ŝy zaliczy ć: Zgodnie ze Statutem LGD Do kompetencji Zarz ądu nale Ŝy: 1) przyjmowanie nowych członków Stowarzyszenia, 2) reprezentowanie Stowarzyszenia na zewn ątrz i działanie w jego imieniu, 3) kierowanie bie Ŝą cą prac ą Stowarzyszenia, 4) zwoływanie Walnego Zebrania Członków, 5) opracowywanie, aktualizacja i realizacja planów, strategii, 6) powoływanie i odwoływanie kierownika Biura Stowarzyszenia oraz zatrudnianie innych pracowników tego Biura, 7) ustalanie wielko ści zatrudniania i zasad wynagradzania pracowników Biura Stowarzyszenia, 8) ustalanie regulaminu pracy Zarz ądu i Biura Stowarzyszenia. Zgodnie ze statutem LGD „Do reprezentowania Stowarzyszenia oraz do zaci ągania zobowi ąza ń maj ątkowych jest upowa Ŝniony Prezes lub Wiceprezes Zarz ądu jednoosobowo b ądź dwóch innych członków Zarz ądu działaj ących ł ącznie.”

Ponadto Zarz ąd odpowiada za nadzorowanie pracy Biura LGD we wszystkich jego aspektach.

Zarz ąd LGD odpowiada przed Walnym Zgromadzeniem oraz podmiotami udzielaj ącymi współfinansowania lub finansuj ącymi za wszelkie zadania realizowane

16 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ” w ramach PROW oraz poza PROW. Ponadto jest odpowiedzialny za przeprowadzeniem zwi ązanego z ich realizacj ą zatrudnienia oraz stosowanie mechanizmów zapobiegania podwójnemu finansowaniu.

Zarz ąd jest równie Ŝ odpowiedzialny za jako ść pracy wykonywanej przez zatrudnianych pracowników. ad. 3. Opis Komisji Rewizyjnej LGD Chata Kociewia. Do kompetencji Komisji Rewizyjnej zgodnie ze Statutem LGD nale Ŝy: 1) kontrola bie Ŝą cej pracy Stowarzyszenia, 2) składanie wniosków w przedmiocie absolutorium dla Zarz ądu na Walnym Zebraniu Członków, 3) wyst ępowanie z wnioskiem o zwołanie Walnego Zebrania Członków, 4) dokonywanie wyboru podmiotu maj ącego zbada ć sprawozdanie finansowe Stowarzyszenia zgodnie z przepisami o rachunkowo ści. 5) ustalanie regulaminu pracy Komisji Rewizyjnej. Komisja Rewizyjna składa si ę obecnie z 15 członków. ad.4. Opis Rady LGD Chata Kociewia. Ogólny zarys działalno ści Rady wynika z zapisów statutu: Do zada ń Rady zgodnie z zapisami statutu LGD nale Ŝy: a) wybór operacji, które maj ą by ć realizowane w ramach opracowanej przez LGD strategii b) Realizacja działa ń okre ślonych w PROW oraz odpowiednich do PROW rozporz ądzeniach w trybach okre ślonych w Regulaminie Rady, uchwalonym przez Rad ę.

Ze statutu ponadto wynikaj ą nast ępuj ące kwestie: - § 19 a zakłada nast ępuj ące zasady dotycz ące członkostwa w Radzie: 1. Rada składa si ę z 15 członków – po jednym przedstawicielu z ka Ŝdej gminy wchodz ącej w skład LGD Chata Kociewia w tym przedstawiciel Powiatu Starogardzkiego. 2. Członkiem Rady nie mo Ŝe by ć osoba skazana prawomocnym wyrokiem za przest ępstwo popełnione umy ślnie. 3. Członkowie Rady nie mog ą by ć członkami Zarz ądu oraz nie mog ą by ć członkami Komisji Rewizyjnej, nie mog ą równie Ŝ by ć pracownikami Biura LGD. 4. Rada składa si ę w co najmniej 50% członków zwyczajnych stowarzyszenia będących partnerami społecznymi lub gospodarczymi (parytet równowagi sektorów). 5. W składzie Rady nie mo Ŝe by ć mniej ni Ŝ 40% przedstawicieli jednej płci (parytet równowagi płci). - § 22 zakłada szczególny sposób odwołania Członka Rady: „3. W razie naruszenia przez Członka Rady zasady bezstronno ści okre ślonej w Regulaminie Rady, Członek Rady na wniosek Rady zło Ŝony do Walnego Zgromadzenia zostaje odwołany z Rady w drodze uchwały Walnego Zgromadzenia podj ętej wi ększo ści ą zwykł ą w obecno ści co najmniej ½ składu Walnego Zgromadzenia.”

Ponadto Rada dnia 2008-12-12 przyj ęła uchwał ą Nr 2 Regulamin Rady Lokalnej Grupy Działania Chata Kociewia. Regulamin okre śla:

17 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

- Rozdział I Postanowienia ogólne. - Rozdział II Członkostwo w Radzie - Rozdział III Organizacja Rady. - Rozdział IV Działalno ść Rady. - Rozdział V Odwołanie Rady oraz Członka Rady. - Rozdział VI Utrata członkostwa w Radzie. - Rozdział VII Zasada bezstronno ści Członka Rady - Rozdział VIII Postanowienia ko ńcowe Regulaminu. - Zał ącznikami do niniejszego Regulaminu s ą: a) Procedura oceny zgodno ści operacji z LSR b) Procedura wyboru operacji przez LGD. c) Procedura odwołania od rozstrzygni ęć Rady. d) Procedura wyboru kryteriów, na podstawie których oceniana jest przez Rad ę zgodno ść operacji z LSR oraz kryteriów wyboru operacji. e) Zał ączniki do ww. procedur. f) Zmiany do ww. dokumentów.

Regulamin mo Ŝe by ć zmieniany przez Rad ę LGD w trybie jej uchwalania.

b) Zatrudnianie pracowników w LGD – podstawowe zasady.

Opis naboru pracowników do biura LGD: Szczegóły sposobu zatrudniania pracowników do biura PROW LGD zostały okre ślone w regulaminie, którego przyj ęcie i zmian ę mo Ŝe dokonywa ć uchwał ą Zarz ąd LGD. Poni Ŝej przedstawiamy schemat zatrudniania w LGD oraz podstawowe zasady, które b ędą stosowane przy zatrudnianiu.

Schemat Biura PROW LGD:

Prezes LGD

Kierownik Biura LGD ds. PROW Stanowisko ds. księgowości

Stanowisko ds. promocji Doradca ds. PROW Pracownik biurowy

Podstawowe zasady zatrudniania:

Biuro LGD dokonuje naboru na zlecenie Zarz ądu LGD. Biuro ma obowi ązek podawania do publicznej informacji: a) ogłoszenia o naborze, b) wyniki formalnej oceny dot. naboru podaje si ę co najmniej wszystkim uczestnikom post ępowania,

18 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

c) wyniki naboru podaje si ę co najmniej wszystkim uczestnikom post ępowania, W dokumentacji dotycz ącej naboru przewiduje si ę równie Ŝ rozwi ązania na wypadek braku zainteresowania ogłoszeniem o naborze.

c) Warunki techniczne i lokalowe biura LGD.

Biuro Lokalnej Grupy Działania „Chata Kociewia” mieści si ę na chwil ę obecn ą w Starostwie Powiatowym w Starogardzie Gda ńskim. Starostwo u Ŝyczyło bezpłatnie LGD jedno pomieszczenie, w którym na chwil ę obecn ą pracuj ą 2 osoby, tzn. kierownik biura oraz osoba odbywaj ąca sta Ŝ w LGD. W pomieszczeniu o pow. ok. 20 m2 znajduj ą si ę 2 du Ŝe biurka oraz 3 dwudrzwiowe szafy na dokumenty zamykane na klucz. Jest w nim wystarczaj ąco du Ŝo miejsca na przyjmowanie kilku interesantów. Ponadto LGD dysponuje szafk ą gospodarcz ą, oraz szafk ą pod ksero. LGD na chwile obecn ą posiada 2 laptopy, projektor, kserokopiark ę, drukark ę laserow ą oraz urz ądzenie wielofunkcyjne, telefon z faksem oraz telefon bezprzewodowy, tablic ę flipczartow ą. (Meble i sprz ęt stanowi ą własno ść LGD). Ponadto Starostwo udost ępnia w razie potrzeby du Ŝą sal ę konferencyjn ą, w której mo Ŝliwe jest pomieszczenie si ę około 100 osób oraz mał ą sal ę konferencyjn ą, w której mog ą odbywa ć si ę spotkania dla grona do 30 osób b ądź to mog ą by ć przyjmowani interesanci i prowadzone doradztwo dla grupy osób. Pomieszczenia sanitarne s ą równie Ŝ do dyspozycji LGD. Od maja 2009 roku Lokalna Grupa Działania przeniesie swoje biuro ze Starostwa Powiatowego w Starogardzie Gda ńskim do Budynku Świetlicy Wiejskiej w Nowej Wsi. U Ŝytkowanie lokalu b ędzie odbywało si ę na zasadzie dzier Ŝawy. Obecnie rozpoczynaj ą si ę tam prace remontowe, które maj ą przygotowa ć budynek do dyspozycji LGD. W budynku b ędą 2 odr ębne pomieszczenia, na biura, w których będzie mogło pracowa ć jednocze śnie 5 osób a tak Ŝe sala konferencyjna dla grupy około 50-osobowej, gdzie b ędzie mogła spotyka ć si ę Rada i b ędą odbywały si ę Zarz ądy LGD. Lokalna Grupa Działania „Chata Kociewia” planuje dokupi ć dodatkowe meble i sprz ęt (3 biurka, 3 szafy, 6 krzeseł, 3 laptopy) dla nowo zatrudnionych osób. Przyjmowanie interesantów b ędzie odbywało si ę w pomieszczeniach biurowych, b ądź to w przypadku nat ęŜ onego ruchu beneficjentów w sali konferencyjnej. W budynku b ędą całkowicie wyposa Ŝone pomieszczenia sanitarne, jedynie konieczna b ędzie potrzeba zakupienia odkurzacza i środków czyszcz ących. Lokalna Grupa Działania ma dobr ą współprac ę z gminami członkowskimi, które w razie jakiejkolwiek potrzeby, czy tez ch ęci ze strony LGD nieodpłatnie udost ępni ą sale i sprz ęt na organizacj ę spotka ń

6. Kwalifikacje i do świadczenie osób wchodz ących w skład organu decyzyjnego.

W zał ączniku nr 1 do LSR przedkładamy informacje na temat kwalifikacji, doświadcze ń przygotowania Członków Rady do wypełniania obowi ązków wynikaj ących z pracy w Radzie. Rada wybrana została w drodze głosowania, które odbyło si ę podczas Walnego Zgromadzenia dnia 5 grudnia 2008r.

19 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Jak wynika z informacji o członkach Rady zawartych w Zał ączniku 1 do LSR, spo śród 15 osób wchodz ących w skład Rady:

− 15 osób uko ńczyło szkolenia z zakresu podej ścia Leader, − 9 osób uczestniczyło w realizacji projektów z zakresu rozwoju obszarów wiejskich współfinansowanych z bud Ŝetu Unii Europejskiej − 10 osób jest zameldowanych na obszarze obj ętym LSR przez okres dłu Ŝszy ni Ŝ 3 lata, − dwie osoby znaj ą bardzo dobrze j ęzyk angielski; osoby te mog ą swobodnie porozumiewa ć si ę w tym j ęzyku w mowie i pi śmie.

7. Do świadczenie LGD i członków LGD albo jej partnerów w realizacji operacji

Projekty dotychczas realizowane przez LGD „Chata Kociewia”

1. Do świadczenie LGD w realizacji operacji – projektów o zakresie podobnym do operacji, które maj ą by ć realizowane w ramach Osi 3 i 4 PROW.

Tworzenie partnerstwa w ramach AGRO-INFO, gdzie poprzez Gmin ę Starogard – LGD otrzymało dofinansowanie 10 000,00 zł. Projektem zarz ądzała Pani Magdalena Forc – Cherek obecny Wiceprezes LGD oraz Pan Marian Firgon – Prezes LGD „Chata Kociewia”
W ramach I schematu Pilota Ŝowego Programu LEADER+ - Kociewie silne mądro ści ą ludzi LGD realizowało projekt maj ący na celu stworzenie Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich Kociewia w oparciu o Lokaln ą Grup ę Działania – dofinansowanie na kwot ę 123 520,00 zł
W ramach Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora Ŝywno ściowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004- 2006 w zakresie działania Pilota Ŝowy Program Leader+ w ramach schematu II – Lokalna Grupa Działania realizowała projekt pt. „Pełna Chata”- system zintegrowanych działa ń na rzecz rozwoju obszarów wiejskich terenu Lokalnej Grupy Działania „Chata Kociewia”. W ramach projektu zrealizowano 8 działa ń, których tytuły zostały wymienione w pkt. 2 – Opis procesu budowania partnerstwa.
Od 2008 roku Lokalna Grupa Działania „Chata Kociewia” stał ą si ę Lokaln ą Organizacj ą Grantow ą (LOG) w ramach programu Działaj Lokalnie dofinansowanego przez Polsko –Ameryka ńsk ą Fundacje Wolno ści. Program ten ma podobny charakter do tzw. „Małych projektów”, które b ędą realizowane w ramach Osi 4 Leader. Pi ętnastoosobowa grupa członków LGD wchodzi w skład Komisji oceniaj ącej projekty składane w ramach „Działaj Lokalnie”. W ramach pierwszej edycji konkursu LGD, jako LOG wsparło 11 projektów na 20 zło Ŝonych wniosków przez organizacje pozarz ądowe, lub grupy nieformalne którym inne organizacje społeczne z terenu LGD Chata Kociewia u Ŝyczyły, zgodnie z zapisami programu osobowo ści prawnej. Projekty te słu Ŝą głównie aktywizacji mieszka ńców obszarów wiejskich i poprawie jako ści Ŝycia. Warto wspomnie ć, i Ŝ znaczna cz ęść osób realizuj ących, b ądź to wł ączaj ących si ę w

20 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

realizacj ę projektów w formie wolontariackiej jest członkami LGD „Chata Kociewia” i w ten sposób poszerza swoje do świadczenie. Pomi ędzy organizacje rozdysponowano ponad 40 000 PLN dotacji. Max wysoko ść dotacji wynosiła 6000 PLN, co stanowiło 75% warto ści projektu. Pozostałe środki w ramach wkładu własnego finansowego lub rzeczowego musiały doło Ŝyć organizacje ubiegaj ące si ę o dofinansowanie. Nale Ŝy podkre śli ć, Ŝe w celu realizacji zało Ŝeń programu LGD miało obowi ązek przeprowadzi ć pełn ą procedur ę konkursow ą, a nast ępnie monitorowało realizacj ę projektów oraz do dzi ś odpowiada za rozliczenie projektów przez organizacje, które otrzymały finansowanie działa ń.
Lokalna Grupa Działania realizowała równie Ŝ projekt w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego pt. „Od problemu do rozwi ązania – aktywizowanie społeczno ści wiejskiej” – projekt ten miał za zadania przygotowa ć uczestników z zakresu budowania i zarz ądzania projektami. Uczestnicy poznawali ro Ŝne źródła finansowania projektów jak równie Ŝ sami pod okiem do świadczonych wykładowców z LGD „Chata Kociewia” realizowali od pocz ątku do ko ńca mniejszy projekt dotycz ący kształcenia ustawicznego/. Warto ść uzyskanego dofinansowania – 49 900 PLN.
Projekt Aktywizowanie społeczno ści wiejskiej poprzez funkcjonowanie partnerstwa mi ędzysektorowego. LGD „Chata Kociewia” realizowała ów projekt w ramach konkursu ogłoszonego przez gmin ę Zblewo, a dofinansowanego przez Urz ąd Marszałkowski. W ramach projektu odbył si ę cykl 14 spotka ń informacyjnych na temat Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w szczególno ści Osi 4 Leader w wszystkich gminach nale Ŝą cych do LGD „Chata Kociewia”. Ponadto odbyły si ę 2-dniowe warsztaty z zakresu LSR i opracowania procedur do LSR oraz przygotowano bazę potencjalnych projektów w ramach Leader’a na podstawie zło Ŝonych fiszek projektowych przez podmioty zainteresowane ubieganiem si ę o środki z PROW – wydatkowane środki – 35 000 PLN.

2. Do świadczenie członków i partnerów LGD Chata Kociewia w realizacji projektów o podobnym zakresie do działa ń osi 3 i 4 PROW oraz inne projekty realizowane na obszarach wiejskich.

Du Ŝe do świadczenie w ramach realizacji projektów posiadaj ą członkowie LGD, którzy reprezentuj ą partnerów LGD. W pkt. 3 „Charakterystyka członków LGD, zostały opisane tylko nieliczne zadania realizowane przez członków Zarz ądu LGD. Spo śród 15 osobowej Rady wchodz ącej w skład LGD połowa członków posiada spore do świadczenie z zakresu rozwoju obszarów wiejskich. Opis do świadcze ń i projektów członków Rady a zarazem członków LGD został sporz ądzony w pkt. nt 6- Kwalifikacje i do świadczenie osób wchodz ących w skład organu decyzyjnego.

Poni Ŝej podajemy nazwy projektów wraz zawartymi umowami, które realizowane były, jako „inne projekty realizowane na obszarach wiejskich”:

Projekty o charakterze zbli Ŝonym do działa ń w ramach Osi 3 i 4 PROW

21 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Lp. Nazwa Partnera Kwota, źródło Nazwa projektu Okres realizacji Cele realizuj ącego finansowania

1 Gmina Starogard „Aktywizacja i 20.10.2008. – Dodatkowe zaj ęcia 10 500,00 PLN Gda ński wspieranie 22.12.2008. artystyczne dla dzieci jednostek w klasach I-III oraz Kuratoriom O światy samorz ądu zerówkach w terytorialnego i placówka gminnych, (3/312-aktyw/2008) organizacji pozarz ądowych” 2 Gmina Starogard „Szkółka 11.09.2008. - Dodatkowe zaj ęcia 2 000,00 PLN Gda ński unihokeja” 18.12.2008 sportowe dla dzieci i młodzie Ŝy, rozwój Samorz ąd fizyczny młodzie Ŝy Województwa poprzez unihokej Pomorskiego

(489/UM/DKS/2008) 3 Gmina Starogard „Jesienna szkółka 11.09.2008. - Dofinansowanie 5 000,00 PLN Gda ński pływacka”, 18.12.2008 pozalekcyjnych zaj ęć sportowych dla Samorz ąd młodzie Ŝy Województwa Pomorskiego

(489/UM/DKS/2008) 4 Gmina Starogard „Świetlica 13.12.2007 – Wyrównywanie szans 10 000,00 PLN Gda ński opieku ńczo- 12.06.2008. edukacyjnych dzieci i wychowawcza w młodzie Ŝy, poprzez Fundacja Grupy TP Szp ęgawsku” organizacj ę zaj ęć edukacyjnych z (D/77/2007/FGTP) wykorzystaniem Internetu i nowoczesnych technik informacyjnych 5 Gmina Starogard „Za r ękę z 01.03.2007 – Wyrównanie szans Politechnika Gda ński Einsteinem” 31.03.2008. edukacyjnych z Gda ńska zakresu fizyki i matematyki 77 000,00 PLN młodzie Ŝy z gimnazjum w (56 - Jabłowie i Rywałdzie 8/2.1a/2006/2487)

Inne projekty z rozwoju obszarów wiejskich:

Lp. Nazwa Partnera Kwota, źródło Nazwa projektu Okres realizacji Cele realizuj ącego finansowania 1. Gmina Starogard „Utworzenie 12.10.2007. – Utworzenie świetlicy 50 000,00 PLN Gdański świetlicy 30.11.2007 opieku ńczo- Samorz ąd opieku ńczo- wychowawczej z Województwa wychowawczej z elementami Pomorskiego elementami socjoterapii w (365/UM/DPS/2008) socjoterapii w Szp ęgawsku – Szp ęgawsku” remont pomieszcze ń i schodów wej ściowych 2. Gmina Starogard „Budowa mieszka ń 10.10.2007. - Budowa 8 lokali 138 098,36 PLN

22 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Gda ński socjalnych oraz 31.05.2008 socjalnych wraz z Bank Gospodarstwa budynku pomieszczeniami Krajowego gospodarczego w gospodarczymi o (BS07-01862) Jabłowie przy ul. łącznej pow. 347,58 Osiedlowej” m2 3. Gmina Starogard „Budowa drogi 01.07.2004. - Budowa gminnej 2 094 710,09 PLN Gda ński gminnej 05.10.2005 drogi Kokoszkowy- ZPOOR, Priorytet 3 – Kokoszkowy- Linowiec Rozwój lokalny, Linowiec” Działanie 3.1 – Obszary wiejskie (Z/2.22/III/3.1/143/04/ U/15/05) 4. Gmina Bobowo „Budowa Szkoły 23.08.2004- Budowa szkoły 691 852,00 PLN Podstawowej- 30.12.2005 podstawowej – Samorz ąd Gimnazjum w gimnazjum w Województwa Bobowie” Bobowie Pomorskiego. Priorytet I, Działanie 1.5- kontrakt wojewódzki (Umowa wykonawcza nr 34) 5. Gmina Bobowo „Budowa Szkoły 19.08.2005- Infrastruktura 100 000 PLN Podstawowej – 21.10.2005 zewn ętrzna i nadzór Samorz ąd Gimnazjum inwestorski w ramach Województwa Bobowo- budowy szkoły Pomorskiego infrastruktura podstawowej w Działanie 3.5 – zewn ętrzna” Bobowie kontrakt wojewódzki (UMOWA nr 61/ZFE- V-KW/05 6. Gmina Kaliska „Remont dachu na 30.04.2004 – Remont dachu na 50 000,00 PLN budynku 30.09.2004 budynku Publicznego Samorz ąd Publicznego Gimnazjum w Województwa Gimnazjum w Kaliskach Pomorskiego Kaliskach” (47/PAOW/2004) 7. Gmina Kaliska „Budowa Sali 01.09.2004 – 150 000, PLN sportowej wraz z 30.11.2004 Samorz ąd rozbudow ą szkoły Województwa w Kaliskach - etap Pomorskiego dobudowa (UM/DPR/DKST/163/ gimnazjum” 2004) 8. Gmina Kaliska „Budowa drogi 30.06.2004 – Budowa drogi 258 430,84 PLN gminnej Kaliska- 31.08.2004 gminnej Kaliska – Agencja Studzienice, ul Studzienice Restrukturyzacji i Ceynowy” Modernizacji Rolnictwa (21635/734- 110105/03)

23 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

II. OPIS OBSZARU OBJ ĘTEGO LSR WRAZ Z UZASADNIENIEM

JEGO WEWN ĘTRZNEJ SPÓJNO ŚCI

1. Wykaz gmin wchodz ących w skład LGD

Lokalna Strategia Rozwoju realizowana jest przez Lokaln ą Grup ę Działania „Chata Kociewia” na terenie czternastu kociewskich gmin, zajmuj ących ł ączny obszar 1675 km 2 (167 549 ha). Stanowi to blisko połow ę powierzchni Kociewia. Poszczególne gminy ró Ŝni ą si ę pod wzgl ędem zajmowanej powierzchni – wi ększo ść z nich mie ści si ę w przedziale pomi ędzy 110 a 170 km 2. Najwi ększ ą gmin ą jest gmina Stara Kiszewa (212 km 2), nast ępnie gmina Starogard Gda ński i Skarszewy. Pi ęć gmin: Czarna Woda, gm. Skórcz, m. Skórcz, Sm ętowo Graniczne i Bobowo zajmuj ą powierzchni ę mniejsz ą ni Ŝ 100 km 2. Pod wzgl ędem administracyjnym spo śród 14 gmin – członków LGD 11 gmin analizowanego obszaru jest gminami wiejskimi, z wyjątkiem gminy miejskiej Czarna Woda, gminy miejskiej Skórcz oraz Skarszew, która jest gmin ą miejsko-wiejsk ą. Gminy b ędące partnerami LGD wchodz ą w skład powiatu starogardzkiego oraz w 2 przypadkach (gmina Stara Kiszewa i Liniewo) powiatu ko ścierskiego. Cały obszar obj ęty projektem jest spójny terytorialnie, z uwagi na fakt, Ŝe gminy s ąsiaduj ą ze sob ą.

Podstawowe informacje o gminach Lp Gmina Jedn. administracyjna Data Powierzchnia wa Ŝno ści w ha informacji typ powiat gminy 1 Bobowo wiejska starogardzki 31.12.2007 5 159 2 Czarna miejska starogardzki 31.12.2007 2775 Woda 3 Kaliska wiejska starogardzki 31.12.2007 11 058 4 Liniewo wiejska ko ścierski 31.12.2007 11007 5 Lubichowo wiejska starogardzki 31.12.2007 16 101 6 Osieczna wiejska starogardzki 31.12.2007 12 326 7 Osiek wiejska starogardzki 31.12.2007 15 563 8 Skarszewy miejsko- starogardzki 31.12.2007 16 980 wiejska 9 Skórcz wiejska starogardzki 31.12.2007 9 680 10 Skórcz miejska starogardzki 31.12.2007 3670 11 Sm ętowo wiejska starogardzki 31.12.2006 8 612 Graniczne 12 Stara wiejska ko ścierski 31.12.2007 Kiszewa 21 222 13 Starogard wiejska starogardzki 31.12.2007 19 600 Gda ński 14 Zblewo wiejska starogardzki 31.12.2007 13 796 RAZEM 167 549

24 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

2. Uwarunkowania przestrzenne, geograficzne, przyrodnicze, historyczne i kulturowe

2.1. Uwarunkowania przestrzenne i geograficzne Obszar obj ęty projektem znajduje si ę na terenie Kociewia, b ędącego jednym z wa Ŝniejszych regionów etnicznych na Pomorzu. Jego ł ączna powierzchnia liczy sobie około 3 500 km 2. Kociewie dzieli si ę zazwyczaj na trzy mniejsze jednostki skupione wokół głównych o środków miejskich: Starogardu Gda ńskiego, Tczewa oraz Świecia. Ze wzgl ędu na uwarunkowania przestrzenne, kulturowe, geograficzne i historyczne analizowany obszar zalicza si ę do tej cz ęś ci Kociewia, której centralnym o środkiem jest miasto Starogard Gda ński. Obszarami s ąsiaduj ącymi s ą: od wschodu – Kociewie tczewskie i obni Ŝenie Doliny Wisły, od południa – Kociewie świeckie, za ś od północy i północnego zachodu Kaszuby. Pod wzgl ędem administracyjnym obszar LGD „Chata Kociewia” s ąsiaduje z 6 powiatami: Pow. Chojnicki - od zachodu - (powierzchnia: 1364 km 2, ludno ść : 92.174) 1 Pow. Ko ścierski – płn-zach - (powierzchnia: 1166 km 2, ludno ść : 67.513)2 Pow. Gda ński – od północy - (powierzchnia: 793 km 2, ludno ść : 89.073) Pow. Tczewski – od wschodu - (powierzchnia: 698 km 2, ludno ść : 113.148) Pow. Świecki – od południa - (powierzchnia: 1473 km 2, ludno ść : 97.040) Pow. Tucholski – od południa - (powierzchnia: 1075 km 2, ludno ść : 47.298)

Cztery pierwsze powiaty znajduj ą si ę w województwie pomorskim, natomiast dwa kolejne w województwie kujawsko-pomorskim. Poło Ŝenie obszaru w regionie obrazuj ą poni Ŝsze mapki:

1 Powiat świecki i tucholski -stan na 30.06.2006, ko ścierski, gda ński, tczewski, chojnicki, ko ścierski – 31.12.2007, 2 Ł ącznie z wchodz ącą w skład LGD gmin ą Stara Kiszewa

25 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Źródło: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8c/Woj_pomorskie_podzial_adm.p n

Źródło: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8c/Woj_pomorskie_podzial_adm.p n

Ukształtowanie powierzchni Kociewia jest wytworem okresu zlodowace ń. Wyró Ŝni ć nale Ŝy dwa podregiony - mniejszy, lewobrze Ŝnej doliny Dolnej Wisły, oraz wi ększy,

26 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ” niejako centralny: wysoczyzny denno morenowej o odmiennej od poprzedniego genezie i rze źbie. W skład ostatniego podregionu wchodz ą Pojezierze Starogardzkie oraz przyległa cz ęść Borów Tucholskich, na których terenie znajduj ą si ę gminy obj ęte niniejsz ą Strategi ą. Krajobraz kociewski został ukształtowany w niedawnej geologicznie przeszło ści, w tzw. pomorskiej fazie zlodowacenia bałtyckiego. L ądolód skandynawski zostawił tu olbrzymie masy skalnego gruzu, Ŝwiru i gliny, a tak Ŝe głazy narzutowe. Po lodowcu pozostały liczne pi ękne jeziora, głównie rynnowe (pas Pojezierza Starogardzkiego w trójk ącie Zblewo - Tczew - Nowe n. Wisł ą). Południowa cz ęść Wysoczyzny morenowej obejmuje płask ą, sandrow ą Równin ę Borów Tucholskich, powstał ą na przedpolu lodowca.

2.2. Uwarunkowania przyrodnicze.

Klimat Klimat regionu Kociewia charakteryzuje si ę znaczn ą zmienno ści ą stanów pogody, a w szczególno ści wi ększ ą amplitud ą temperaturow ą w porównaniu z północn ą cz ęś ci ą województwa (wyst ępowaniem cieplejszych dni latem ani Ŝeli na terenie Trójmiasta oraz zimniejszych dni podczas zimy). Wszystkie pory roku wyst ępuj ą tu nieco pó źniej ni Ŝ w gł ębi kraju. Warunki klimatyczne sprzyjaj ą rekreacji i wypoczynkowi.

Gleby Przewa Ŝaj ącym rodzajem gleb s ą gleby typu brunatnego. Ze wzgl ędu na kwa śny odczyn oraz wyługowanie ich przydatno ść dla rolnictwa jest ograniczona. Wi ększo ść gleb obszaru mie ści si ę w przedziale od III do VI klasy bonitacyjnej, przy czym najwi ększ ą powierzchni ę zajmuj ą gleby klasy IV – ok. 43%. Gleb klas III i V jest po około 25%, klasy VI – ponad 15%. Gleby wy Ŝszych kompleksów przydatno ści rolniczej wyst ępuj ą w ilo ściach śladowych (klasa II w ok. 0,2%), głównie w cz ęś ci wschodniej regionu, na terenie gminy Starogard Gda ński oraz Sm ętowo Graniczne. Charakterystyczn ą cech ą s ą ni Ŝsze warto ści klas bonitacyjnych na terenach dawnego przedpola lodowcowego.

Surowce naturalne Obszar jest dosy ć ubogi pod wzgl ędem zasobów kopalin. Wyst ępuj ą tu jedynie niewielkie zło Ŝa kruszyw naturalnych. Na terenie gmin wyst ępuj ą równie Ŝ torfy, które jednak nie powinny by ć eksploatowane ze wzgl ędów ekologicznych, krajobrazowych i prawnych.

Lesisto ść Głównym elementem krajobrazu kociewskiego s ą lasy, z drugim co do wielko ści obszarem le śnym w Polsce, Borami Tucholskimi. Zajmuj ą one około 1170 km2 powierzchni, z czego 30% mie ści si ę w granicach Kociewia. Ponad 80% drzewostanu Borów stanowi ą kultury sosnowe z domieszk ą brzozy, d ębu, osiki. Rosn ą one na terenach piaszczystych. Na Ŝyźniejszych glebach za ś wyst ępuj ą lasy mieszane, składaj ące si ę z grabów, d ębów, buków i świerków. Wyst ępuje tak Ŝe bogate poszycie le śne. W runie le śnym przewa Ŝaj ą borówki oraz wiele gatunków grzybów jadalnych.

27 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Zasoby wodne Jeziora na Kociewiu s ą pozostało ści ą po epoce lodowej. Spo śród przeszło 200 jezior, o ł ącznej powierzchni około 50 km 2, do najliczniejszych nale Ŝą jeziora rynnowe o wydłu Ŝonym kształcie, znacznej gł ęboko ści i równoległych brzegach. Do grupy jezior morenowych nale Ŝą tak Ŝe małe jeziora bezodpływowe, tzw. "oczka". Prócz naturalnych jezior, na rzekach utworzono kilka sztucznych zbiorników. Znajduj ą si ę one na rzece Wierzycy (Stary Bukowiec, Du Ŝa Ruda, Kolincki Młyn), świeckiej Strudze i Szp ęgawie (Młynki). Jeziora: Du Ŝe i Małe Lubiszewskie (Rokickie) są równie Ŝ tworami sztucznymi powstałymi przez spi ętrzenie wód Szp ęgawy. Wypływaj ą z nich rzeka Motława i Rów Mły ński. Najwi ększym z kociewskich jezior jest Kał ębie o powierzchni 466 ha, poło Ŝone w Borach Tucholskich, najgł ębszym natomiast jezioro Wielkie Borzechowskie, tj. 35m. Jeziora Kociewskie wyst ępuj ą w siedmiu skupieniach. W najwi ększym stopniu jeziora są rozproszone na środkowym Kociewiu. Najwi ększym z nich jest jezioro Wielkie Borzechowskie. Głównymi rzekami Kociewia s ą przepływaj ąca przez Pojezierze Starogardzkie Wierzyca i le Ŝą ca w Borach Tucholskich Wda, zwana tak Ŝe Czarn ą Wod ą.

Ochrona przyrody Na terenie Kociewia znajduje si ę ok. 20 rezerwatów, cennych ze wzgl ędów przyrodniczo-naukowych, kulturalnych. S ą to przewa Ŝnie rezerwaty le śno- florystyczne , z których np. uroczysko Krzywe Koło pod Bł ędnem reprezentuje tak Ŝe du Ŝe warto ści krajobrazowe, czy te Ŝ rezerwat Orle nad jeziorem Du Ŝym albo Brzeczek. Na wyró Ŝnienie zasługuj ą równie Ŝ nieliczne rezerwaty faunistyczne , jak na jeziorze Mied źno i przyległych bagnach koło Osia z ptactwem wodnym i błotnistym, koło le śniczówki Baby w pobli Ŝu Ocypla z rzadkimi gatunkami ptactwa le śnego oraz tzw. Czapli Wierch koło jeziora Słonego. Do rezerwatów przyrody nale Ŝą np. rezerwat cisów w Wierzchlesie.

Zanieczyszczenie środowiska Na obszarach gmin wyst ępuje zanieczyszczenie lokalnych wód powierzchniowych i podziemnych spowodowane brakiem sieci kanalizacyjnej odprowadzaj ącej ścieki do oczyszczalni na wi ększo ści obszarów. Brak zakładu utylizacji odpadów stanowi powa Ŝny problem dla gmin. Na terenach gmin b ądź nie prowadzi si ę kontrolowanej segregacji odpadów b ądź tj. w gminach Kaliska, Osiek, Osieczna, Lubichowo i innych anga Ŝowane s ą specjalnie do tego wytypowane firmy, jako jednostki prowadz ące segregacj ę. Mimo opisanej powy Ŝej sytuacji środowiska naturalnego jego stan jest na tyle dobry, Ŝe wła śnie przyroda i czyste środowisko stanowi jeden z podstawowych atutów przyci ągaj ących na nasz obszar turystów.

2.3. Uwarunkowania kulturowe

Kociewie to obszar dialektu kociewskiego, w którym wyró Ŝnia si ę kilka gwar. Dialekt Kociewski w znacznym stopniu uległ wpływom centralnym. Cech ą charakterystyczn ą dialektu s ą naleciało ści niemieckie. Spo śród rzemiosła na Kociewiu nale Ŝy wyró Ŝni ć ceramik ę, która w XVIII w. stanowiła konkurencj ę dla rzemie ślników w Gda ńsku, znane było rogownictwo (tabakierki, ro Ŝki), tkactwo, hafciarstwo (tzw. wyszywanie), malarstwo na szkle. Do dzi ś na Kociewiu Ŝywe jest plecionkarstwo z korzeni sosnowych, jałowca i wikliny.

28 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

„Do dzi ś zachowało si ę w tradycji troch ę obrz ędów, pie śni (tzw. frantówki), legend i regionalnych potraw. Gdzieniegdzie chodz ą jeszcze gwizdy – adwentowi przebiera ńcy: diabeł z widłami, kominiarz, nied źwied ź, koza, bocian, dziad i baba; gwizdory – kol ędnicy z szopk ą, gwiazd ą betlejemsk ą i cudacznymi instrumentami perkusyjnymi... W śród obrz ędów na uwag ę zasługuj ą zwi ązane ze ślubem i śmierci ą. W przeddzie ń ślubu tłucze si ę ró Ŝne opakowania szklane w sieni domu panny młodej, za ś na uroczysto ści weselnej wyst ępuj ą maszki – przebiera ńcy z programem słowno-muzycznym” 3. Kultywuje si ę ponadto gr ę „ w Kapele ” – polegaj ącą na dru Ŝynowym rzucaniu płaskim kamieniem w uło Ŝony kopiec kamieni. Trzeba podkre śli ć, Ŝe w ramach kultywowania tradycji gry w kapele od kilku lat w miejscowo ści Osieczna odbywa si ę promocyjna impreza Kociewia, podczas której mieszka ńcy, w tym wójtowie, starostowie, oraz tury ści rywalizuj ą ze sob ą w grze w kapele, wraz z pełn ą kociewsk ą opraw ą – jedzeniem, muzyk ą, wyst ępami miejscowych zespołów regionalnych. Kociewie ma równie Ŝ swoje potrawy regionalne, w okresie zapustów (karnawału) przyrz ądza si ę do dzi ś w domach podobne do p ączków purcle, ruchanki, chró ściki . Ka Ŝda kociewska gospodyni potrafi przyrz ądzi ć szandar kociewski – potraw ę podobn ą do babki ziemniaczanej. Wyrabia si ę tak Ŝe zarejestrowan ą ju Ŝ jako produkt regionalny nalewk ę Ŝurawinow ą. Spójno ść kulturowa obszaru Kociewia pod wzgl ędem architektonicznym wyra Ŝa si ę w budownictwie, np. w architekturze tradycyjnych chałup drewnianych. S ą one typowe dla miejscowej architektury. Urzekaj ą sw ą prostot ą oraz przemy ślan ą konstrukcj ą. Cech ą wyró Ŝniaj ącą kociewskie chaty jest rozplanowanie na rzucie prostok ąta. Dookoła szerokiego komina usytuowanego na samym środku chaty, znajduj ą si ę izby. Dwuspadowe dachy pokryte w wi ększo ści słom ą posiadaj ą du Ŝy stopie ń nachylenia połaci dachowych. Spotyka si ę tak Ŝe dachy naczółkowe. Wi ększo ść zachowanych obiektów architektonicznych, a s ą to przykłady drewnianej kultury ludowej, pochodzi z ko ńca XVIII i XIX wieku. Chaty podcieniowe stanowi ą współtworz ą tak Ŝe architektur ę gminy. Podcieniowa chata gliniana istnieje np. w Klonówce. Jest to chałupka z podcieniem szczytowym pełnym wsparta na 3 słupach. Symbolem kultury kociewskiej jest tak Ŝe strój kociewski , pochodz ący z II połowy XIX wieku. W skład stroju m ęskiego wchodz ą sukienne lub płócienne spodnie, koszula, kamizela sukienna i sukmany, natomiast stój kobiecy tworzyła długa koszula, Kieca i sznurówki, kilka rodzajów sukien, czapka dla m ęŜ atek i granatowe lub białe po ńczochy wraz z wysokimi, czarnymi sznurowanymi bucikami. Elementem koresponduj ącym ze strojem kociewskim, jest bardzo wa Ŝny dla Kociewiaków haft, zwany wyszyciem . Dominuj ą motywy dzwoneczkowate, owocu granatu i tulipana w ró Ŝnorodnych odcieniach i barwach. Czarny aksamitny czepek pokrywany był złotolistnym haftem. Współcze śnie haft kociewski wykorzystywany jest jako motyw zdobniczy domowej produkcji serwet, obrusów i makat. Do wyka ńczania bielizny, spódnic, obrusów, płacht na łó Ŝka u Ŝywano głównie koronek szydełkowych i ząbkowanych.

2.4. Uwarunkowania historyczne

Historia Kociewia, to historia ludzi, którzy przez całe wieki czuj ąc si ę Kociewiakami mieli potrzeb ę walki o wolno ść , skutecznego działania, wspólnej pracy. To historia

3 „Kociewie przewodnik po szlakach turystycznych” Stefan Goł ąbek – Wydawnictwo PTTK „KRAJ” Warszawa 1984, str. 41

29 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ” ludzi dumnych, z ogromnym poczuciem przynale Ŝno ści i wi ęzi z miejscem, z którym zwi ązali swoje Ŝycie. Kociewie jest obszarem, który zamieszkiwany był od wielu tysi ęcy lat. Potwierdzaj ą to badania archeologiczne przeprowadzone np. w pobli Ŝu Starego Wieca, gdzie znaleziono pozostało ści pradawnego warsztatu, w którym wytwarzano narz ędzie z krzemienia. Ponadto na potwierdzenie istniej ącej na tym terenie kultury łu Ŝyckiej s ą znaleziska w postaci urn twarzowych składanych do grobów skrzynkowych znalezione w Grabowie w Gminie Bobowo, Kokoszkowach i Suminie w Gminie Starogard Gda ński. Średniowiecze to czas nieodł ącznego zwi ązku historii Kociewia z histori ą Pomorza, to czas walk i w efekcie władzy Krzy Ŝaków na jego obszarze. Pocz ątek niepodzielnego panowania Krzy Ŝaków na Pomorzu datuje si ę na około 1308r. Krzy Ŝacy wybudowali zamek w Gniewie, Skarszewach, Nowym, Tczewie, Kiszewie, Osieku i na Jeziorze Borzechowskim. Nale Ŝy zaznaczy ć, Ŝe na obszarze LGD Chata Kociewia do dzi ś istnieje zamek w Kiszewie oraz pozostało ści zamków w Osieku i na Jeziorze Borzechowskim. Kociewiacy byli jednymi z bardziej aktywnych przeciwników Krzy Ŝackiego panowania i z tego powodu miasto Starogard Gda ński, jako pierwsze z miast Pomorza Gda ńskiego przyst ąpiło do Zwi ązku Pruskiego. W czasie walk Zwi ązku Pruskiego z Krzy Ŝakami (XV w.), to Starogard Gda ński i Nowe były najwa Ŝniejszymi punktami oporu na Kociewiu przeciwko KrzyŜakom. Nale Ŝy podkre śli ć bardzo du Ŝe znaczenie miasta Skarszewy w czasie po wojnie trzynastoletniej, gdzie sw ą siedzib ę miał sejmik generalny, który zasi ęgiem swego działania obejmował całe Kociewie. Był to dla Kociewia czas rozwoju gospodarki folwarcznej. Najwi ększymi miastami w tym czasie były Starogard Gda ński i Tczew. Trzykrotne najazdy szwedzkie na Pomorze w XVII-XVIIIw., na trwałe upami ętniły si ę na Kociewiu. Do dzi ś niektóre grodziska ludno ść nazywa „szwedzkimi wałami”, a bałagan, nieporz ądek wygl ąda „jak po Szwedach” 4. Szwedzi, zagarniaj ąc w XVII w. Kociewie przyczynili si ę do upadku jego wsi i miast. Upadek ten trwał jeszcze kilka lat po zako ńczeniu potopu szwedzkiego. Ju Ŝ w 1772r. podczas pierwszego rozbioru Polski Kociewie znalazło si ę pod pruskim zaborem. Z ró Ŝnymi kolejami i walkami Kociewie pozostawało pod zaborem pruskim do 1920r. Jest to burzliwy okres ruchów narodowo ściowych, wł ącznie z prób ą przeprowadzenia Powstania Starogardzkiego, na którego czele stan ął Florian Ceynowa. Powstanie jednak nie doszło do skutku, gdyŜ przywódcy jego zostali aresztowani. Kociewiacy uczestniczyli w Powstaniu Styczniowym, niektórzy zostali zesłani na Sybir. W II poł. XIXw. Kociewiacy aktywnie walczyli przeciwko germanizacji. Potwierdzeniem tej aktywno ści były powstałe towarzystwa ludowe, śpiewacze, czytelni ludowych, gimnastyczne („Sokół”) oraz walka z ustawami pruskimi takimi jak ustawa uniemo Ŝliwiaj ąca Polakom budowanie domów, przeciwko której Kociewiacy wyst ąpili zamieszkuj ąc w wozach (dało to pocz ątek słynnej działalno ści Drzymały). Pomorze przeszło w Polskie r ęce na mocy Traktatu Wersalskiego w 1919r. W styczniu 1920 na teren Kociewia weszły wojska gen. Hallera. Pretensje Niemców hitlerowskich do Pomorza Gda ńskiego przyczyniły si ę do tego, Ŝe Kociewie stało si ę jednym z pierwszych obszarów, na których rozpocz ęła si ę II wojna światowa. 1 wrze śnia 1939r. ok. godz. 4.30 Niemcy wymordowali polskich kolejarzy w Szymankowie na trasie Malbork – Tczew, nast ępnie przyst ąpili do

4 „Kociewie przewodnik po szlakach turystycznych” Stefan Goł ąbek – Wydawnictwo PTTK „KRAJ” Warszawa 1984 – str. 23.

30 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ” nieudanej próby opanowania mostów na Wi śle w Tczewie. W efekcie ci ęŜ kich walko Kociewie ju Ŝ 3 wrze śnia znalazło si ę pod okupacj ą hitlerowsk ą. Czas wojny bardzo ci ęŜ ko do świadczył Kociewie i Kociewiaków. Najwi ększym miejscem strace ń był Las Szp ęgawski pod Starogardem Gda ńskim, gdzie hitlerowcy od jesieni 1939 do ko ńca wojny wymordowali około 7 tys. Polaków, a w śród nich pacjentów i personel Szpitala Psychiatrycznego w Kocborowie. Inne miejsca mordów hitlerowskich umieszczone były koło Skarszew oraz koło Skórcza, w Baszcie Gda ńskiej w Starogardzie Gd. Mieszka ńców Kociewia wywo Ŝono równie Ŝ do obozu koncentracyjnego w Stutthofie. W czasie wojny zamordowano kilkana ście tysi ęcy Kociewiaków, a tysi ące wywiezionych zostało na roboty do Niemiec. II wojna to równie Ŝ czas partyzanckich walk na Kociewiu. W Borach Tucholskich działało kilkana ście grup partyzanckich, z których cz ęść podlegała Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”. Czas powojenny to czas rozwoju Kociewia, jego miast, ze szczególnym uwzgl ędnieniem Tczewa i Starogardu Gda ńskiego. To równie Ŝ czas aktywnej działalno ści ludzi zamieszkuj ących Kociewie. Ta aktywno ść przejawia si ę do dzi ś ogromnym zaanga Ŝowaniem społeczno ści w ró Ŝne działania, co potwierdza si ę w realizowanym na Kociewiu programem LEADER+. Społeczno ść uczestnicz ąca w spotkaniach, konferencjach podkre śla przede wszystkim ogromn ą potrzeb ę współdziałania, współpracy przy realizacji wspólnych celów.

3. Ocena społeczno-gospodarcza obszaru, w tym potencjału demograficznego i gospodarczego obszaru oraz poziomu aktywno ści społecznej.

Do przygotowania oceny społecznej i gospodarczej obszaru posłu Ŝono si ę ankietami przygotowanymi przez gminy, a tak Ŝe cze ść materiałów udało zebra ć si ę na podstawie wizyt studyjnych w gminach i na podstawie wszelakich dost ępnych opracowa ń. By prawidłowo wykaza ć specyfik ę obszaru, konieczne jest przedstawienie liczby i struktury ludno ści wg płci, poziom zatrudnienia i stopa bezrobocia, struktura zatrudnienia mieszka ńców w poszczególnych działach i poziom wykształcenia.

3.1. Liczba oraz struktura ludno ści

Na terenie obj ętym działaniem projektu mieszka 84935 osób (stan na koniec grudnia 2006 roku). Zró Ŝnicowanie potencjału ludno ściowego w poszczególnych gminach jest wi ększe ani Ŝeli w przypadku powierzchni. Wyró Ŝniaj ą si ę trzy gminy: Skarszewy, Starogard Gda ński oraz Zblewo. Z kolei wi ększo ść pozostałych gmin liczy mniej ani Ŝeli 5 000 osób (najmniejsze Bobowo, Osieczna i Osiek, Czarna Woda, Skórcz, Liniewo). Ludność gminy Jedn. Wielkość parametru Udział procentowy Data ważności na obszarze LGD informacji Bobowo os. 2 888 3,4% 31.12.2006 mężczyźni 1 460 1,7% kobiety 1 428 1,7% Czarna Woda 3 173 3,7% mężczyźni os. 1 562 1,8 % 31.12.2006 kobiety 1 611 1,9% Kaliska os. 5 143 6,1% 31.12.2006 mężczyźni 2 530 3,0 %

31 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

kobiety 2 613 3,1 % Liniewo 4 547 5,3% 31.12.2006 mężczyźni os. 2 288 2,7% kobiety 2 259 2,6% Lubichowo os. 5 625 6,6% 31.12.2006 mężczyźni 2 776 3,3% kobiety 2 849 3,3% Osieczna os. 2 789 3,3% 31.12.2006 mężczyźni 1 415 1,7% kobiety 1 374 1,6% Osiek os. 2 471 3,0% 31.12.2006 mężczyźni 1 241 1,5% kobiety 1 230 1,5% Skarszewy os. 14 032 16,5% 31.12.2006 mężczyźni 6 962 8,2% kobiety 7 070 8,3% Skórcz gmina os. 4 531 5,3% 31.12.2006 mężczyźni 2 284 2,6% kobiety 2 247 2,7% Skórcz miasto 3 508 4,1% 31.12.2006 mężczyźni os. 1 719 2,0% kobiety 1 789 2,1% Smętowo Graniczne os. 5 243 6,2% 31.12.2006 mężczyźni 2 615 3,1% kobiety 2 628 3,1% Stara Kiszewa os. 6 293 7,5% 31.12.2006 mężczyźni 3 230 3,8% kobiety 3 063 3,7% Starogard Gdański os. 13 841 16,3% 31.12.2006 mężczyźni 7 009 8,3% kobiety 6 832 8,0% Zblewo os. 10 851 12,8% 31.12.2006 mężczyźni 5 389 6,4% kobiety 5 462 6,4% RAZEM os. 84 935 100,0% mężczyźni 42 480 50,0% kobiety 42 455 50,0%

Zatrudnienie.

Zatrudnienie wg sektorów na koniec 2004 roku (liczba os.) Ogółem Rolnictwo, Usługi Sektor łowiectwo i Przemysł i Wyszczególnienie leśnictwo, budownictwo Ogółem Kobiety publiczny prywatny rybołówstwo rynkowe nierynkowe i rybactwo Bobowo 94 57 76 18 - 12 13 69 Kaliska 385 160 181 204 52 55 144 134 Lubichowo 250 164 228 22 42 0 43 165

32 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Osieczna 307 130 93 214 8 129 86 84 Osiek 90 52 82 8 15 - 11 64 Skarszewy 1659 798 567 1092 54 966 204 435 Skórcz 307 98 74 233 74 165 27 41 Smętowo Graniczne 416 277 251 165 63 - 132 221 Stara Kiszewa 822 184 397 180 14 16 62 153 Starogard Gdański 1956 880 441 1515 91 1266 196 403 Zblewo 843 337 282 561 24 516 53 250 Razem 6342 2979 2522 3820 424 2899 971 2048 Źródło: „Województwo pomorskie 2005 – Podregiony, powiaty, gminy”, Urząd Statystyczny w Gdańsku, Gdańsk 2005

Na koniec 2004 roku na terenie obj ętym projektem najwi ęcej osób pracowało w usługach (3019 – 47,6 % wszystkich pracuj ących) i przemy śle (2899 – 45,7%). Spo śród osób pracuj ących w usługach zdecydowana wi ększo ść zatrudniona była w usługach nierynkowych (administracja publiczna i obrona narodowa; obowi ązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenia zdrowotne, edukacja oraz ochrona zdrowia i pomoc społeczna). Najwi ększy odsetek zatrudnionych w rolnictwie wyst ępował w gminach Skórcz, Osiek i Lubichowo (odpowiednio 24,1; 16,7 i 15,1 %), natomiast najmniejszy w Bobowie, Osiecznej i Zblewie (odpowiednio 0; 2,6 i 2,8 %). Najwi ększy odsetek pracuj ących w przemy śle wyst ępował w Zblewie, Starogardzie Gda ńskim i Skarszewach (odpowiednio 61,2; 59,7 i 58,2 %), podczas gdy w Lubichowie, Osieku i Sm ętowie nikt nie był zatrudniony w tym sektorze. Odsetek osób pracuj ących w usługach był najwi ększy w Bobowie, Lubichowie, Sm ętowie Granicznym i Osieku (odpowiednio 87,2; 84,9; 84,9 i 83,3 %), a najmniejszy w Skórczu, Starogardzie i Zblewie (odpowiednio 22,1; 35,4 i 35,9 %). Na terenie obj ętym projektem wi ęcej osób zatrudnionych było w sektorze prywatnym (60 %), lecz widoczne s ą tu du Ŝe ró Ŝnice mi ędzy gminami.

Podział branżowy podmiotów gospodarczych (wg liczby podmiotów, stan na koniec 2006 roku) w tym

Rolnictwo, Przemysł Budow- Handel i Hotele Transport, Pośrednict Obsługa Ogółem łowiectwo nictwo naprawy i resta- gospodarka wo nierucho- Wyszczególnienie razem w tym i leśnictwo przet- racje magazyn- finansowe mości i wórstwo nowa firm; przemy- i łączność nauka słowe Bobowo 127 10 21 19 8 38 1 28 2 9 Czarna Woda 146 7 8 - 40 51 6 7 4 4 Kaliska 250 0 16 1 43 155 0 17 3 0 Lubichowo 320 37 0 0 98 168 1 12 4 0 Liniewo 185 - - - - 41 70 12 - - Osieczna 81 10 6 - 27 19 1 4 1 2 Osiek 149 38 12 12 40 38 3 7 4 7 Skarszewy 706 30 109 104 119 199 23 31 23 75 Skórcz 120 12 9 6 14 57 2 10 0 2 Skórcz m. 171 6 23 7 46 57 3 32 2 2 Smętowo 219 15 30 29 29 57 6 12 9 11

33 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Graniczne Stara Kiszewa 330 17 3 3 69 199 4 15 1 19 Starogard 661 0 57 0 117 232 15 58 35 53 Zblewo 460 11 27 25 119 252 11 26 7 7 Razem 3925 193 321 206 769 1563 146 271 95 191 Źródło: opracowanie własne na podstawie ankiet przekazach przez gminy LGD

Na terenie obj ętym projektem zdecydowanie najwi ęcej podmiotów działało w sekcji „Handel i naprawy” (40%) i nast ępnie w budownictwie i przemy śle (odpowiednio 19,6 i 13,5 %). Najmniej podmiotów zajmowało si ę po średnictwem finansowym (2,4 %) oraz obsług ą turystyki (hotele i restauracje – 3,7 %). Zauwa Ŝyć mo Ŝna było te Ŝ du Ŝe ró Ŝnice w przestrzennym rozmieszczeniu przedsi ębiorstw. Najwi ększa ilo ść podmiotów ulokowała si ę w trzech gminach: Skarszewy, Zblewo i Starogard Gda ński, które s ą gminami stosunkowo du Ŝymi i o najwi ększej liczbie mieszka ńców. W tych trzech głównych o środkach dominowały podmioty zarówno bran Ŝy rolniczej, jak i przemysłowej, budowlanej i transportowej, a tak Ŝe przedsi ębiorstwa zajmuj ące si ę handlem, po średnictwem finansowym i obsług ą nieruchomo ści. Tam te Ŝ była najwi ększa ilo ść hoteli i restauracji. Gmin ą, która z racji wielko ści (21 310 ha) i liczby ludno ści mogłaby sta ć si ę te Ŝ wa Ŝnym o środkiem gospodarczym jest te Ŝ Stara Kiszewa. Na terenie LGD „Chata Kociewia” nie wyst ępuj ą podmioty gospodarcze zatrudniaj ące ponad 250 osób, w zwi ązku z czym wszystkie istniej ące podmioty nale Ŝą do sektora małych i średnich przedsi ębiorstw (M ŚP).

3.3. Poziom bezrobocia

Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w poszczególnych gminach (rosnąco wg stanu na koniec 2007 roku) 31.12.2005 31.12.2006 31.12.2007 31.12.2003 31.12.2004 Wyszczególnienie Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Osiek 246 120 270 127 232 111 202 97 142 87 Osieczna 344 185 356 179 384 194 308 184 228 150 Bobowo 401 196 394 198 403 194 334 199 265 171 Smętowo Gr. 619 291 598 297 508 286 477 286 338 223 Skórcz 525 259 549 292 518 295 475 289 370 224 Stara Kiszewa 628 298 611 300 595 313 537 299 379 273 Kaliska 546 319 602 342 596 359 539 344 398 289 Lubichowo 619 303 630 323 636 335 320 343 124 286 Zblewo 1158 589 1181 611 1219 679 1101 709 755 528 Starogard 1209 589 1308 657 1278 717 1115 705 812 554 Skarszewy 1566 778 1612 825 1490 838 762 412 397 274 Czarna Woda ------381 236 289 192 Liniewo ------397 249 292 202 Skórcz m ------362 224 263 186 Razem 7861 3927 8111 4151 7859 4321 7310 4577 5052 3639 Źródło: Opracowanie własne na podstawie ankiet przekazach przez Gminy LGD

34 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Według danych Wojewódzkiego Urz ędu Pracy w Gda ńsku z ko ńca 2007 roku ł ączna liczba osób pozostaj ących bez pracy wynosiła 8691 osób, co stanowiło 10,23 % mieszka ńców. Stopa bezrobocia na poziomie gmin nie jest publikowana przez słu Ŝby statystyczne, jednak opieraj ąc si ę na danych dla całego powiatu starogardzkiego stopa bezrobocia sukcesywnie maleje z 30% w grudniu 2005 roku, 26,7 w grudniu 2006 do 24,9 w kwietniu 2007 roku. Z ogólnej liczby bezrobotnych na koniec maja 2007 r. 63,48 % stanowi ą kobiety, podobna sytuacja zaznacza si ę w powiecie ko ścierskim, do którego nale Ŝą 2 gminy LGD – Stara Kiszewa oraz Liniewo. Najliczniejsza grup ę bezrobotnych stanowi ą osoby w wieku 18-24 – ok. 52 %, najmniejsza osoby powy Ŝej 55 roku Ŝycia- 5,6 %. Najwi ększ ą grup ę bezrobotnych stanowi ą osoby z wykształceniem zawodowym Dla lepszego rozeznania sytuacji społecznej na obszarze LGD przedstawiono informacje dotycz ące infrastruktury społecznej ora poziomu i jako ści Ŝycia mieszka ńców. Składa si ę na to głownie: dost ęp do edukacji, sytuacja ekonomiczna rodzin, bezpiecze ństwo publiczne, opieka zdrowotna i pomoc społeczna a tak Ŝe specyfika lokalnego rynku pracy. Okre ślono równie Ŝ dost ęp mieszka ńców do kultury, szczególnie na wsi i wskazano najbardziej aktywne instytucje kultury ora formy i przejawy działalno ści.

3.4. Stan rozwoju infrastruktury wiejskiej

Dla mieszka ńców obszaru LGD Chaty Kociewia głównym o środkiem gospodarczym i ekonomicznym jest miasto powiatowe Starogard Gda ński, pełni ące rol ę o środka o znaczeniu subregionalnym. Na terenie miasta znajdują si ę prawie wszystkie urz ędy, instytucje oraz usługi o charakterze ponadlokalnym. Du Ŝa cz ęść ludno ści obszaru znajduje tam zatrudnienie. Ocena jako ści dost ępu do placówek o światy, zdrowia i punktów usługowych była badana na spotkaniach organizowanych we wszystkich gminach LGD. Wyniki wykazały, Ŝe wi ększo ść z nich jest zadowolona ze stanu aktualnego. I tak trzy czwarte mieszka ńców jest zdania, i Ŝ w ich miejscowo ści zapewniona jest odpowiednia dost ępno ść do szkół, przychodni zdrowia (70%). Nieco gorzej lansuje si ę sytuacja dost ępu do przedszkoli. Wg bada ń prowadzonych przez Starostwo Powiatowe oraz LGD w 2006 roku w Powiecie Starogardzkim z edukacji przedszkolnej korzysta zaledwie 28,59 % dzieci w wieku przedszkolnym i szczególnie trudna sytuacja jest w gminach wiejskich. Respondenci zgodzili si ę ze stwierdzeniem, Ŝe lokalna sie ć sklepów jest wystarczaj ąca wzgl ędem ich potrzeb.

3.5. Bezpiecze ństwo publiczne

Nad bezpiecze ństwem publicznym na terenie LGD Chata Kociewia czuwa Komenda Powiatowa Policji w Starogardzie Gda ńskim. Obszar ten podzielony jest na 6 rejonów, które obsługiwane s ą przez poszczególne posterunki policji obejmuj ące od jednej do kilku gmin. Dodatkowo w gminie Stara Kiszewa nad bezpiecze ństwem czuwa Komenda Powiatowa Policji w Ko ścierzynie. Drugim wa Ŝnym elementem zapewnienia bezpiecze ństwa jest działalno ść stra Ŝy po Ŝarnej. Na terenie Powiatu Starogardzkiego funkcjonuje 46 jednostek Ochotniczej Stra Ŝy Po Ŝarnej, za ś na terenie 2 gmin Liniewo i Stara Kiszewa 8 dodatkowych OSP.

35 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

3.6. Edukacja i wychowanie

Na obszarze LGD Chata Kociewia znajduje si ę wystarczaj ąca liczba szkół podstawowych (37 szt.) i gimnazjów (15). Oznacza to, Ŝe średnio na gmin ę przypadaj ą ponad 3 placówki nauczania podstawowego oraz 2 gimnazja. Analizuj ąc stan infrastruktury o światowej nale Ŝy zauwa Ŝyć, Ŝe rozkład szkół jest nierównomierny. I tak najwi ęcej placówek posiada gmina Starogard (8 szkół podstawowych i 4 gimnazja), dalej gmina Zblewo (odpowiednio 5 i 5), Skarszewy (5 i 3), a z drugiej strony mniejsze gminy maj ą ich znacznie mniej: Osieczna (2 i 2), Bobowo i Osiek (po 1 placówce ka Ŝdego typu). Znacznie gorzej wygl ąda sytuacja pod wzgl ędem liczby innych instytucji oświatowych. Przedszkoli istnieje tylko 18, a dwie gminy, Skórcz i Osiek, takich placówek nie posiadaj ą wcale. Na terenie LGD nie ma równie Ŝ mo Ŝliwo ści pozostawienia najmłodszych dzieci pod opiek ę w Ŝłobku. Kolejnym problemem jest tak Ŝe niewystarczaj ąca liczba sal sportowych przy jednostkach o światy. W wi ększo ści gmin istnieje tylko 1 taki obiekt, a w 2 gminach- Osiek i Skórcz nie ma ich w ogóle.

Lp Żłobek Przedszkola Szkoły Gimnazja Inne podstawowe 1. Ilość 0 18 44 25 3

2. Ilość pomieszczeń do nauki 0 90 664 243 0 3. Ilość sal sportowych 0 0 13 11 0 5. Liczba dzieci 0 1192 6538 3646 276 Źródło: Opracowanie na podstawie przekazanych ankiet

Na terenie LDG Chata Kociewia nie ma mo Ŝliwo ści kontynuacji nauki na poziomie szkół wy Ŝszych , co jest zrozumiałe na terenach wiejskich. MłodzieŜ ma jednak tak ą mo Ŝliwo ść w Starogardzie Gda ńskim, w jednej z dwóch istniej ących placówek. Pierwsz ą z nich jest filia Wydziału Zarz ądzania Uniwersytetu Gda ńskiego, gdzie nauka odbywa si ę w systemie zaocznym i wieczorowym, drug ą placówk ą jest Pomorska Wy Ŝsza Szkoła Polityki Społecznej i Gospodarczej kształc ącą studentów licencjatów w systemie dziennym i zaocznym w trzech specjalno ściach.

3.7. Rekreacja - Turystyka

Przez tereny poszczególnych gmin przebiegaj ą liczne szlaki turystyczne. Do najwa Ŝniejszych nale Ŝą : Szlak Kociewski , Szlak tzw. Pier ście ń Kociewski (długo ść 211 km), Szlak im. Izydora Gulgowskiego (długo ść 20 km, niebieski) ,Szlak Jezior Kociewskich (długo ść 21 km), Szlak Skarszewski (długo ść 82 km, zielony), Szlak Walk Partyzantów Kociewskich (długo ść 130 km), Szlak Arboretum (długo ść 26 km) , Szlak Miło śników Grzybobrania , szlak Wodny rzeki Wdy. Ponadto istniej ą szlaki rowerowe o zasi ęgu lokalnym w szczególno ści w miejscowo ściach Osiek oraz Stara Kiszewa

Infrastruktura turystyczna Ośrodki Wypoczyn- Agroturystyka, pokoje Pola Punkty informacji Gmina kowe i Wczasowe go ścinne namiotowe, turystycznej kempingi

36 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

liczba liczba miejscowo ści miejscowo ści miejsc miejsc - Jabłowko - Biblioteka

Bobowo 20 - Grabowiec- 10 - Gminna w Jabłówko „Mysinek" Bobowie

-Czarna Woda Czarna -Wystawa Borów - - -Huta Kalna 109 2 Woda Tucholskich -Lubiki - Urz ąd Gminy Kaliska - Czarne - Biuro Zarz ądu - Studzienice - Kazub Stowarzyszenia - Bartel Wielki - Harcerska Bór w Kaliskach - Dunajki Przy o środku baza - przy Bibliotece Kaliska - Kazub wypoczynko obozowa w 100 95 Gminnej w - Płociczno wym REN w Le śnej Hucie Kaliskach - Mły ńsk Trzechowie - Trzechowo - przy sołtysach w - Iwiczno miejscowo ściach: - Okoninki Czarne, Bartel - Piece Wielki, Cieciorka, Iwiczno i Piece - Garczyn Liniewo -Orle 24 - Liniewo 33 - - - Równe - Mermet - Wda - Ocypel - Wilcze Błota Lubichowo 552 120 - - Lubichowo - Szteklin - Ocypel - Osowo Le śne - Gminne Centrum Osieczna - - Osieczna 4 - Informacji w Osiecznej - Osiek - Radogoszcz - Gminna - Wycinki - Osiek, Dobry Biblioteka Osiek 120 - Skórzenno 131 - Brat Publiczna w - Lisówko Osieku - Wymysłowo - Cisowy - Borówno Wielkie /k Skarszew - Wi ęckowy - Gminny O środek - Skarszewy Skarszewy 300 Mirowo 32 - Kultury w - Kamierowo /k - Godziszewo Skarszewach Skarszew - Bolesławowo /k Skarszew - Mirotki - Zaj ączek Skórcz gm. - - 22 - - Pączewo - Wielbrandow o

Skórcz m. ------Biblioteka Miejska

Sm ętowo - - - Rynkówka 10 - - Graniczne

37 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Ośrodki Wypoczyn- Agroturystyka, pokoje Pola Punkty informacji kowe i Wczasowe go ścinne namiotowe, turystycznej Gmina liczba liczba kempingi miejscowo ści miejscowo ści miejsc miejsc - Pałubin - Górne Maliki - Stara Kiszewa - Stara Stara - Lipy Urz ąd Gminy Stara Kiszewa 130 91 - Kiszewa - Bartoszylas Kiszewa - Wygonin - Wygonin - Wilcze Błota - Nowa Kiszewa - Okole - Rokicin Starogard - Ciecholewy - Szp ęgawsk 50 42 - - Gda ński - Klonówka - Sucumin - Kr ąg - Borzechowo - Zblewo -3 - Wirty - Cis-1 (pensjonat) - Zblewo-2 - Urz ąd Gminy w Zblewo - Twardy Dół 525 - Pinczyn-1 127 - Zblewie - Borzechowo - Miradowo - Bytonia - Mały (zajazd) Bukowiec-3 - Bytonia-2

Razem 1821 826 3 14

Źródło: opracowanie własne na podstawie informacji przekazanych przez gminy

Pomimo doskonałych warunków naturalnych (lasy, jeziora, rzeki) oraz kulturowych (tradycja kociewska) sprzyjaj ących uprawianiu turystyki i rekreacji, baza turystyczna w gminach „Chaty Kociewia” jest niewystarczaj ąco rozwini ęta. W mie ście Skórcz nie ma w ogóle miejsc noclegowych, w Osiecznej s ą tylko 4 miejsca noclegowe natomiast w Bobowie, gm. Skórczu i Sm ętowie Granicznym znale źć mo Ŝna jedynie pojedyncze miejsca w kwaterach agroturystycznych. Gminami o najlepiej rozwini ętej bazie turystycznej s ą Czarna Woda, Lubichowo, Zblewo oraz Skarszewy. Na obszarze obj ętym Strategi ą znajduje si ę tylko 3 pole namiotowe (gm. Kaliska), 1 hotel i 1 pensjonat (gm. Zblewo), nie wyst ępuj ą natomiast Ŝadne biura podró Ŝy. Słabo rozwini ęta jest równie Ŝ informacja turystyczna, gdy Ŝ 3 gminy w ogóle nie maj ą punktów informacyjnych, a w pozostałych rol ę takich punktów pełni ą instytucje nie specjalizuj ące si ę w obsłudze turystów.

3.8. Kultura

Jedynie w siedmiu z czternastu gmin obj ętych projektem posiada własne O środki Kultury. Do najwi ększych nale Ŝą Gminne O środki Kultury w Kaliskach i Skarszewach i Liniewie. Ponadto niemal we wszystkich gminach znajdują si ę świetlice wiejskie. Najwi ęcej miejsc w świetlicach oferuj ą gminy Stara Kiszewa, Skórcz gm. Sm ętowo oraz Starogard. Ofert ę kulturow ą uzupełniaj ą inne instytucje, które prowadz ą działalno ść zwi ązan ą z kultur ą i edukacj ą kulturaln ą. Gminne O środki i świetlice organizuj ą liczne wydarzenia kulturalne, w tym festyny, koncerty, wystawy, konkursy, przegl ądy oraz imprezy okoliczno ściowe (Dzie ń Babci i Dziadka, Dzie ń Dziecka, Noc

38 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Świ ętoja ńska, Do Ŝynki, Mikołajki). Wydarzenia te skierowane s ą głównie do mieszka ńców poszczególnych gmin. Organizowane s ą równie Ŝ imprezy przeznaczone dla szerszego grona odbiorców, maj ące za zadanie promocj ę Kociewia i poszczególnych gmin. Do najciekawszych wydarze ń tego typu nale Ŝą : Festyn "Zabawa i Wypoczynek na Kociewiu" w Sm ętowie, Festyn „Le śne spotkania” w Kaliskach, Mistrzostwa Świata na Kociewiu w KAPELE w Szlachcie (gm. Osieczna),mi ędzynarodowy Festiwal Grania Na byle Czym, Mi ędzynarodowy Festiwal Muzyki Chrze ścija ńskiej "Gospel" organizowany na terenie kilku gmin.

3.9. Organizacje pozarz ądowe

Na obszarze obj ętym projektem działa niewiele formalnych organizacji pozarz ądowych skupiaj ących mieszka ńców poszczególnych wsi. Niemal w ka Ŝdej gminie organizacj ą dominuj ącą jest Ochotnicza Stra Ŝ Po Ŝarna, która oprócz walki z po Ŝarami uczestniczy w usuwaniu skutków wypadków drogowych oraz anga Ŝuje si ę przewa Ŝnie w du Ŝe okoliczno ściowe wydarzenia maj ące miejsce na terenie gminy. Najwi ększa siła na obszarach wiejskich LGD Chata Kociewia jest w nieformalnych w wi ększo ści Kołach Gospody ń Wiejskich, których zadaniem integracja środowisk kobiecych oraz promocj ę wyrobów i tradycji lokalnych poprzez kursy, pokazy czy wspólne imprezy. Organizacje te działaj ą bardzo pr ęŜ nie, anga Ŝuj ąc si ę w Ŝycie wsi oraz uczestnicz ąc w ró Ŝnych wydarzeniach na poziomie powiatowym czy regionalnym. Liczne s ą równie Ŝ organizacje działaj ące na rzecz rozwoju poszczególnych obszarów, promuj ące sport oraz te, które skierowane s ą na pomoc ró Ŝnym grupom społecznym (osobom najbiedniejszym, uzale Ŝnionym, niepełnosprawnym). Do najbardziej aktywnych organizacji nale Ŝą mi ędzy innymi organizacje wspieraj ące osoby niepełnosprawne w Zblewie, Sm ętowie czy Kaliskach, zwi ązki emerytów i rencistów, a tak Ŝe Communio In Christo w Skarszewach czy Stowarzyszenie Miło śników Muzyki Chrze ścijańskiej „GOSPEL” w Osieku. Na terenie obj ętym projektem, pomimo bogatej tradycji, niewiele jest natomiast instytucji, których głównym celem byłoby wspieranie kultury i dziedzictwa kulturowego. Niewiele jest te Ŝ organizacji skupiaj ących młodzie Ŝ. Na obszarze LGD działa ł ącznie 91 organizacji pozarz ądowych z czego 7 organizacji posiada status po Ŝytku publicznego.

3.10. Sieci komunikacyjne

Jednym z kluczowych problemów dla rozwoju społeczno-gospodarczego terenu jest stan dróg. G ęsto ść dróg na analizowanym obszarze nale Ŝy uzna ć za do ść dobry, ich sie ć jest g ęsta z wyj ątkiem gmin południowo-zachodnich, na co jednak ma wpływ poło Ŝenie w śród lasów. Sie ć dróg wy Ŝszych kategorii (w tym szczególnie powiatowych) jest do ść dobrze rozwini ęta. Niew ątpliwym problemem jest za to du Ŝa ilo ść odcinków dróg gminnych nieutwardzonych. Głównym środkiem transportu dla mieszka ńców LGD Chata Kociewia jest komunikacja autobusowa, z dobrze rozwini ętą siatk ą poł ącze ń przede wszystkim z głównym o środkiem regionu – Starogardem, a tak Ŝe innymi – Tczewem, Chojnicami, Trójmiastem, Ko ścierzyn ą.

39 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

3.11. Zaopatrzenie w wod ę

Poziom wyposa Ŝenia w elementy sieci wodoci ągowej pozwalaj ące na zaopatrzenie ludno ści w wod ę bie Ŝą cą jest zró Ŝnicowany. Jak wida ć na zał ączonym wykresie najwi ększ ą długo ść sieci posiadaj ą gminy Zblewo, Starogard Gda ński, a tak Ŝe Skarszewy i Skórcz. Pozostałe gminy maj ą wyra źnie mniej rozwini ętą sie ć wodoci ągow ą.

3.12. Kanalizacja

Znacznie gorzej kształtuje si ę dost ępno ść do kanalizacji sanitarnej. Cz ęść gmin, tym Bobowo i Osiek, nie posiadaj ą w ogóle sieci kanalizacji. Stosunkowo dobrze skanalizowane s ą gminy Kaliska, Zblewo, Skarszewy, Starogard Gda ński i Skórcz.

3.13. Telekomunikacja

Poł ączenia w zakresie telefonii stacjonarnej realizowane s ą poprzez dwóch operatorów, Telekomunikacja Polska SA oraz Netia Telkom Telemedia SA. Nale Ŝy równie Ŝ podkre śli ć, Ŝe wi ększo ść mieszka ńców korzysta z sieci telefonii komórkowej. Obszar LGD jest dobrze wyposa Ŝony w stacje bazowe wszystkich trzech operatorów GSM, z wyj ątkiem duŜych obszarów le śnych znajduj ących si ę w południowo- zachodniej cz ęś ci obszaru.

4. Specyfika obszaru.

Kociewiacy lubią mawia ć o swoim regionie, i Ŝ jest to „Łagodna Kraina” z niepowtarzalnymi krajobrazami, dziedzictwem historycznym, oryginaln ą kultur ą ludow ą zamieszkał ą przez ludzi zawsze pogodnych duchem. Jak ka Ŝdy region nie ma tu ści śle okre ślonych granic jednak Ŝe mieszka ńcy obj ęci działaniami LGD s ą mocno przywi ązani do swojej „Małej ojczyzny”. Kociewie odró Ŝnia si ę od pozostałych rejonów Pomorza ze wzgl ędu na tradycj ę i zwyczaje oraz odr ębn ą gwar ę. Pomimo wcze śniejszej tendencji zaniku sztuki ludowej obecnie zaznacza si ę trend powrotu do korzeni. Lokalna Grupa Działania „Chata Kociewia” zorganizowała w 2007 roku 5 przegl ądów zespołów folklorystycznych wraz z przegl ądem podsumowuj ącym jak równie Ŝ warsztaty z regionalizmu Kociewskiego. Frekwencja oraz ch ęć udziału osób chc ących skorzysta ć z tego typu inicjatyw była olbrzymia. Świadczy to o du Ŝej aktywno ści mieszka ńców. Region Kociewia tworz ą ludzie od zawsze zamieszkuj ący ten ci ągle nieodkryty obszar i niewiele jest osób napływowych. Stanowi to doskonał ą podstaw ę do wspólnych działa ń na rzecz dobra wspólnego mieszka ńców. Historyczne zwi ązki i specyfika Kociewia wi ąŜą si ę z uwarunkowaniami przyrodniczymi, a szczególno ści poło Ŝenie w śród lasów. Na specyfik ę gospodarowania na terenie LGD Chata Kociewia” wskazuje analiza struktury uŜytkowania gruntów. W porównaniu z innymi regionami kraju, wska źnik udziału obszarów le śnych jest znacznie wi ększy, gdy Ŝ wynosi a Ŝ 48 %, spo śród 14 gmin, a Ŝ w 4 wska źnik ten wynosi 60-70 % (Osieczna, Osiek, Lubichowo, Kaliska). Gminy Bobowo, Skarszewy, Skórcz czy Starogard oraz Zblewo cechuje wysoki udział gruntów rolnych. Charakterystyczn ą cecha spajaj ącą obszar LGD s ą rzeki i jeziora. Dwie główne rzeki to Wierzyca i Wda, z czego Wda zwana inaczej Czarn ą Wod ą jest rzek ą dobrze zagospodarowan ą turystycznie, za ś Wierzyca wymaga jeszcze uporz ądkowania i

40 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ” zagospodarowania. Jeziora na Kociewiu s ą pozostało ści ą po epoce lodowcowej a najliczniej wyst ępuj ą jeziora rynnowe o znacznej gł ęboko ści i wydłu Ŝonym kształcie. Rzeki i jeziora Kociewia s ą szans ą na rozwój turystyki tego rejonu, którego zalet ą jest, i Ŝ charakteryzuje si ę brakiem wyst ępowania ci ęŜ kiego przemysłu. Z zebranych danych wynika, Ŝe na obszarze LGD s ą jedynie małe i średnie przedsi ębiorstwa. Podsumowuj ąc, najwa Ŝniejszymi elementami, które wyró Ŝniaj ą obszar LGD i stanowi ą o jego odr ębno ści to: • korzenie i historia Kociewia wraz z przywi ązaniem do tradycji i obyczajów • du Ŝa lesisto ść i jeziorno ść jako szansa na rozwój turystyki i rozpoznawalno ści Kociewia • Poło Ŝenie w obszarze wa Ŝnych historycznie i turystycznie rzek Wierzycy i Wdy • Aktywni, otwarci i gospodarni mieszka ńcy Kociewia – Kociewie Łagodna Kraina

41 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

III. ANALIZA SWOT DLA OBSZARU OBJ ĘTEGO LSR, WNIOSKI

WYNIKAJ ĄCE Z PRZEPROWADZONEJ ANALIZY.

1. Analiza SWOT dla obszaru obj ętego LSR.

Analiza SWOT została przeprowadzona w ramach konsultacji w 14 gminach obj ętych działaniem Lokalnej Grupy Działania „Chata Kociewia”. Ró Ŝnorodno ść poruszanych tematów i problemów spowodowała konieczno ść posegregowania zebranych do SWOT materiałów w trzech blokach tematycznych: − zasoby naturalne i kulturowe − zasoby ludzkie − sfera gospodarcza

ZASOBY NATURALNE I KULTUROWE MOCNE STRONY SŁABE STRONY 1. doskonałe warunki przyrodnicze i 6. niewystarczaj ąca i w znacznym turystyczne (lasy, jeziora, rzeki, stopniu zaniedbana infrastruktura poło Ŝenie w znacznym stopniu w turystyczna obszarze Borów Tucholskich) 7. mało oznakowane zasoby 2. sprzyjaj ący klimat i nieska Ŝone dziedzictwa kulturowego środowisko naturalne 8. wyst ępuj ące miejsca 3. interesuj ąca kultura, tradycja, zanieczyszczone (jeziora, wysypiska legendy i kuchnia Kociewiaków śmieci, za śmiecone lasy przekazywana z pokolenia na 9. niska znajomo ść regionu Kociewia w pokolenie Polsce 4. zabytki kultury regionalnej(pomniki 10. niewykorzystanie zabytków kultury i przyrody) przyrody (odrestaurowanie) 5. silne poczucie to Ŝsamo ści oraz du Ŝe 11. niewystarczaj ąca ilo ść zespołów zainteresowanie kultur ą regionu folklory stycznych szerz ących tradycj ę i kultur ę Kociewia 12. niewystarczaj ąca promocja i informacja o Kociewiu ZASOBY LUDZKIE MOCNE STRONY SŁABE STRONY 13. aktywni mieszka ńcy 22. niewystarczaj ąca oferta sp ędzania 14. ci ągle rosn ąca liczba ludzi czasu wolnego dla dzieci i młodzie Ŝy wykształconych lub kształc ących si ę 23. niewystarczaj ąca oferta sportowa 15. dobry przepływ informacji w śród 24. postkomunistyczna mentalno ść społeczno ści mieszka ńców 16. dobra współpraca organizacji z 25. niech ęć i l ęk przed zmianami samorz ądem 26. brak motywacji do zmian 17. infrastruktura kulturalna ( świetlice 27. zbyt mała wiedza na temat pisania wiejskie) projektów 18. do świadczenie mieszka ńców z 28. mała oferta kulturalna dla osób Odnowy Wsi-przeszkolona kadra dorosłych i seniorów 19. imprezy kulturalne i inne (sportowe, 29. brak wystarczaj ącej liczby

42 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

festyny...) animatorów lokalnych i liderów 20. istniej ące miejsca pracy młodzie Ŝowych 21. pr ęŜ nie działaj ące Koła Gospody ń 30. nieumiej ętno ść współpracy w grupie Wiejskich 31. zanieczyszczanie terenów przez mieszka ńców i turystów 32. dewastacja obiektów publicznych 33. niewielka wiedza na temat programów pomocowych 34. problemy społeczne( jako ść kształcenia, dysfunkcje społeczne) 35. słaba kondycja finansowa mieszka ńców 36. mieszka ńcy małych miejscowo ści maj ą zbyt małe przebicie na zewn ątrz, przez co s ą gorzej traktowani przez podmioty przyznaj ące dofinansowanie. SFERA GOSPODARCZA MOCNE STRONY SŁABE STRONY 37. poło Ŝenie w pobli Ŝu szlaków 43. Ci ągle niedostateczny stan dróg komunikacyjnych (A1) 44. brak bezpiecznych miejsc sp ędzania 38. rozwijaj ąca si ę agroturystyka czasu wolnego dla dzieci i młodzie Ŝy (zaplecze gastronomiczne, i mała oferta zaj ęć pozalekcyjnych noclegowe, sportowe) 45. słaba promocja Kociewia 39. do świadczenie w prowadzeniu 46. niedostosowana infrastruktura działalno ści gospodarczej techniczna, w tym drogowa, 40. sukcesywnie realizowane plany kolejowa, inwestycyjna inwestycyjne w gminach 47. brak do świadczonej kadry (du Ŝa 41. ci ągle wzrastaj ąca ilo ść emigracja w śród młodej, przedsi ębiorstw sektora M ŚP wykształconej ludno ści 42. coraz lepszy dost ęp źródeł informacji 48. niewystarczaj ąca ilo ść przedszkoli, (Internet) ale równie Ŝ niski stopie ń świadomo ści o potrzebie edukacji przedszkolnej 49. niski proces skanalizowania

ZASOBY NATURALNE I KULTUROWE SZANSE ZAGRO śENIA
mo Ŝliwo ści dalszego wykorzystania
utrzymanie niskiej rozpoznawalno ści zasobów (jezior, rzeki Wierzyca i regionu Kociewia Wda, lasów) dla rozwoju turystyki
brak wypromowanego produktu
znakomite warunki do poszerzenia turystycznego na obszarze Lokalnej oferty agroturystycznej (turystyka Grupy Działania „Chata Kociewia” weekendowa, kwalifikowana)
brak funduszy na unowocze śnianie i
moda na wypoczynek na wsi odrestaurowanie ciekawych miejsc
opracowane procedury przyznawania lub zabytków Marki z Kociewia i szansa na
degradacja środowiska przez

43 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

współprac ę wielu podmiotów mieszka ńców i turystów gospodarczych z z całego Kociewia
Podj ęta próba na stworzenie rozpoznawalnego produktu turystycznego jakim jest średniowieczne Grodzisko w Owidzu ZASOBY LUDZKIE SZANSE ZAGRO śENIA
mo Ŝliwo ść uzyskania środków
odpływ aktywnej i wykształconej pomocowych (PROW, EFS i inne) na młodzie Ŝy rozwój Kapitału Ludzkiego
niska świadomo ść ekologiczna
wolne obszary gruntów do mieszka ńców zagospodarowania
brak ci ągów komunikacyjnych
trend rozwoju dawnych tradycji i
brak pomocy dla uzdolnionej i kultur chętnej młodzie Ŝy
ludzie Ŝyj ący stereotypami
brak miejsc do spotka ń i działalno ści
marginalizacja społecze ństwa i patologie społeczne
brak liderów lokalnych
Emigracja ludzi młodych

SFERA GOSPODARCZA SZANSE ZAGRO śENIA
brak du Ŝego przemysłu, który
słaba infrastruktura drogowa i wpływa na ska Ŝenie środowiska przemysłowa
Poprawiaj ący si ę stan dróg
zmienno ść i niestabilno ść przepisów
pomoc ze strony Lokalnej Grupy prawnych i finansowych Działania „Chata Kociewia”-
skomplikowane procedury w doradztwo, szkolenia pozyskiwaniu środków pomocowych
dost ęp do ró Ŝnych źródeł
za bardzo intensywny trend finansowania działalno ści tworzenia terenów budowlanych w gospodarczej rozproszonej zabudowie wsi
Wzrastaj ący napływ osób z du Ŝych
biurokracja miast, ch ętnie anga Ŝuj ących si ę w
niski stopie ń bezpiecze ństwa ( brak Ŝycie społeczne wsi dojazdu)
Euro 2012
niekorzystny wpływ tranzytu pojazdów na środowisko

Analiza SWOT jest efektem warsztatów przeprowadzonych w 14 gminach obj ętych działaniami LGD. W warsztatach uczestniczyło łącznie około 220 mieszka ńców obszaru LGD, w tym przedstawiciele rolników, mikroprzedsi ębiorców, organizacji pozarz ądowych oraz samorz ądów.

44 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

2. Wnioski wynikaj ące z przeprowadzonej analizy SWOT.

Najwa Ŝniejsz ą kwesti ą podkre ślan ą podczas wszystkich spotka ń jest wspólne stwierdzenie, i Ŝ Kociewie na obszarze LGD bogate jest w atrakcyjne zasoby naturalne, przyrodnicze, historyczne, oraz posiada sprzyjaj ące warunki klimatyczne, które s ą niedostatecznie wykorzystane turystycznie. Dochodzi do tego otwarto ść ludzi i ch ęć do przyjmowania go ści. Wspólnie stwierdzono, Ŝe zbyt niska jest jako ść i ilo ść infrastruktury turystycznej, oraz zbyt mało jest podmiotów gospodarczych których głównym zadaniem jest obsługa szeroko poj ętego ruchu turystycznego. Bezpo średni zwi ązek z tym zagadnieniem ma ci ągle zbyt mało aktywna promocja Kociewia na zewn ątrz. Do dzi ś mieszka ńcy innych regionów twierdz ą, Ŝe „Kociewie to świetna nazwa miejsca, które nie istnieje”. To stwierdzenie przyczynia si ę do konieczno ści powa Ŝnego traktowania zagadnienia wzmocnienia bazy turystycznej, z wykorzystaniem zasobów naturalnych, jako podstawowego zadania popartego wzmo Ŝon ą akcj ą promocyjn ą pokazuj ącą Kociewie w ogóle, oraz jako miejsce, gdzie warto przyjecha ć, Ŝeby sp ędzi ć urlop. Kolejn ą, najcz ęś ciej poruszan ą podczas spotka ń kwesti ą było stwierdzenie, Ŝe na terenie LGD jest wielu ch ętnych do działa ń i aktywnych ludzi. Jednak Ŝe aktywno ść społeczno ści bardzo cz ęsto ograniczona jest brakiem umiej ętno ści, predyspozycji do „bycia liderem”. Mi ędzy innymi przyczynia si ę to do sytuacji, Ŝe mamy mimo wszystko bardzo mał ą ilo ść organizacji pozarz ądowych, któr ą w przewa Ŝaj ącej wi ększo ści stanowi Ochotnicza Stra Ŝ Po Ŝarna oraz Kluby Sportowe. Brak organizacji pozarz ądowych o celach zwi ązanych z aktywizacj ą społeczn ą i edukacj ą oraz przekonanie u Stra Ŝy Po Ŝarnej, Ŝe nale Ŝy wył ącznie korzysta ć ze „stra Ŝackich pieni ędzy” przekłada si ę w bezpo średni sposób na ilo ść środków zewn ętrznych na działalno ść organizacji pozarz ądowych przychodz ących z ró Ŝnych programów na szeroko poj ęty rozwój obszarów wiejskich. Programów takich jest niewiele i adresowane s ą do bardzo w ąskiego grona zainteresowanych. Bardzo cz ęsto podnoszon ą kwesti ą jest równie Ŝ to, Ŝe brakuje programów i funduszy, które są przyst ępne, proste i bliskie organizacjom na tyle, by mogło to zach ęci ć nieformalne podmioty do sformalizowania si ę ci ągn ącego za sob ą obci ąŜ enia finansowe, oraz obowi ązki ksi ęgowe i podatkowe. W LEADER-ze społeczno ść po raz pierwszy dostrzegła źródło finansowania działa ń aktywizuj ących społeczno ść wiejsk ą i daj ących mo Ŝliwo ść pozyskiwania środków unijnych na pomysły, których mnóstwo jest w głowach mieszka ńców, a maj ące na celu budowanie i wzmocnienie poczucia to Ŝsamo ści oraz ch ęci pozostania tu – na Kociewiu. Społeczno ść uwierzyła, Ŝe będzie miała szanse na zrealizowanie wielu projektów, które ogranicz ą marazm i niech ęć młodzie Ŝy do powrotu na wymieraj ącą wie ś, które rozbudz ą ch ęć aktywno ści i dadz ą poczucie, Ŝe „u nas zawsze co ś si ę dzieje, jest gdzie sp ędza ć czas i to po Ŝytecznie”. Nale Ŝy podkre śli ć, Ŝe podczas spotka ń kolejn ą zasadnicz ą kwesti ą poruszan ą przez społeczno ść była sprawa ekologicznego sposobu Ŝycia, mieszka ńcy niejednokrotnie podkre ślaj ą, Ŝe zbyt mało stosuje si ę rozwi ąza ń ekologicznych a tak Ŝe, Ŝe brakuje edukacji ekologicznej, która mogłaby wpłyn ąć na post ępowanie wielu mieszka ńców, którzy bardzo cz ęsto z braku świadomo ści zrzucaj ą ścieki do rowów lub wyrzucaj ą śmieci do lasu. Niejednokrotnie społeczno ść podnosiła kwesti ę, Ŝe brakuje infrastruktury publicznej i usługowej, która ułatwiłaby Ŝycie mieszka ńcom, przybli Ŝyłaby pewne usługi lub w pełni pozwoliła korzysta ć ze świetlic, które s ą odpowiednio przygotowane do prowadzenia zaj ęć zarówno dla dzieci i młodzie Ŝy.

45 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Przedsi ębiorcy z terenu LGD podnie śli istotn ą kwesti ę braku mo Ŝliwo ści płacenia swoim pracownikom odpowiedniego wynagrodzenia. Obecnie problemem raczej nie jest bezrobocie, tylko wysokie wymagania ludzi poszukuj ących prac ę, które trudno jest spełni ć przedsi ębiorcom poszukuj ącym pracowników. Przedsi ębiorcy tłumaczyli, Ŝe bardzo cz ęsto spowodowane jest to brakiem mo Ŝliwo ści wyposa Ŝania swoich przedsi ębiorstw w nowoczesne maszyny, które umo Ŝliwi ą wykonywanie tej samej pracy, ale w zwi ększonej ilo ści przy pozostawieniu dobrej jako ści usług. Ponadto problemem jest to, Ŝe ci ągle przedsi ębiorcy nie kontaktuj ą si ę mi ędzy sob ą i bardzo mało ze sob ą na terenie LGD współpracuj ą. Współpraca zdaniem przedsi ębiorców mogłaby przeło Ŝyć si ę zarówno na zwi ększenie wykorzystania dost ępnych zasobów oraz współpracy do poprawy dochodowo ści oraz jako ści produkcji i usług. Ponadto zauwa Ŝono nierówne traktowanie miejscowo ści. W natłoku problemów, poruszaj ąc si ę po zagadnieniach zasadniczych przestajemy skupia ć si ę na dbaniu o najmniejszych, i bardzo cz ęsto tym samym najsłabszych. Niejednokrotnie poruszano podczas spotka ń, Ŝe „zapomina si ę zawsze o miejscowo ściach małych”, takich, które zamieszkiwane s ą przez 500 i mniej mieszka ńców. A ich słabsza pozycja wynika nie tylko z tego, Ŝe s ą „mali”, ale jeszcze bardziej z tego, Ŝe maj ą zbyt mał ą sił ę przebicia – im mniej mieszka ńców tym ich głos w natłoku problemów rozwi ązywanych na poziomie Gminy, Powiatu lub Regionu jest słabiej słyszalny. To przyczynia si ę do tego, Ŝe mieszka ńcy tych miejscowo ści maj ą coraz gł ębiej zakorzenione przekonanie, Ŝe przez brak rozwoju, cofaj ą si ę na tle innych, którzy sił ą ilo ści mieszka ńców wygrywaj ą w rozwi ązywaniu problemów i zaspokajaniu potrzeb. Realizuj ąc strategi ę chcemy przyczyni ć do kompleksowego potraktowania rozwi ązania opisanych powy Ŝej problemów. One wi ąŜą si ę ze sob ą bezpo średnio przekładaj ąc si ę na niezadowalaj ący poziom Ŝycia na wsi na obszarze LGD Chata Kociewia.

46 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

IV. OKRE ŚLENIE CELÓW OGÓLNYCH I SZCZEGÓŁOWYCH LSR

ORAZ WSKAZANIE PLANOWANYCH PRZEDSI ĘWZI ĘĆ SŁU śĄ CYCH

OSI ĄGNI ĘCIU POSZCZEGÓLNYCH CELÓW SZCZEGÓŁOWYCH, W

RAMACH KTÓRYCH REALIZOWANE BĘDĄ OPERACJE, ZWANE

DALEJ „PRZEDSI ĘWZI ĘCIAMI”.

1. Cele ogólne LSR.

Lokalna Strategia Rozwoju dla Lokalnej Grupy Działania „Chata Kociewia” zakłada skoncentrowanie wysiłków wokół zada ń mieszcz ących si ę w nast ępuj ących tematach wiod ących wybranych spo śród dost ępnych w PROW:

1. Polepszenie zarz ądzania lokalnymi zasobami i ich waloryzacja. 2. Poprawa jako ści Ŝycia na obszarach wiejskich m.in. poprzez wzrost aktywno ści lokalnych społeczno ści. 3. Zachowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi wraz z lepszym wykorzystaniem potencjału obszarów wiejskich.

W zwi ązku z powy Ŝszym LGD realizowa ć b ędzie trzy główne cele: 1. Polepszenie zarz ądzania lokalnymi zasobami poprzez podnoszenie wartości lokalnych produktów zmierzaj ące do ułatwienia małym jednostkom produkcyjnym dost ępu do rynków. 2. Wykorzystanie kociewskich zasobów naturalnych i kulturowych w kreowaniu nowych kierunków rozwoju oraz wzmacnianiu istniej ących kierunków turystyki i działalno ści gospodarczej, produkcyjnej usługowej, agroturystycznej. 3. Aktywizacja społeczno ści wiejskiej zmierzaj ąca do poprawy warunków Ŝycia i budowania systemów warto ści opartych o poczucie identyfikacji z Kociewiem.

2. Cele szczegółowe LSR.

W zwi ązku z powy Ŝszym LGD realizowa ć b ędzie trzy główne cele, a w ich ramach nast ępuj ące przedsi ęwzi ęcia:

1. Polepszenie zarz ądzania lokalnymi zasobami poprzez podnoszenie wartości lokalnych produktów zmierzaj ące do ułatwienia małym jednostkom produkcyjnym dost ępu do rynków.

Cele szczegółowe: 1.1. Poprawa stanu świadomo ści producentów o istniej ących mo Ŝliwo ściach produkcyjnych w oparciu o lokalne zasoby. - „Marka z Kociewia”. 1.2. Zwi ększenie potencjału wytwórczego poprzez inwestycje. - Rozwój infrastruktury społecznej, usługowej oraz publicznej zmierzaj ące do poprawy warunków Ŝycia. 1.3. Zwi ększenie udziału produktów lokalnych i usług na rynku krajowym i zagranicznym.

47 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Zachowanie i wykorzystanie zasobów naturalnych wzmocnione popraw ą absorpcji środków pomocowych przez małe i średnie przedsi ębiorstwa i rolników. Wzmocnienie potencjału istniej ących podmiotów gospodarczych, rolnictwa i agroturystyki. - „Kociewiaku miej pieni ądze i dziel si ę z innymi” – pobudzenie aktywno ści gospodarczej. - „Wioska tematyczna” sposobem na aktywizacj ę gospodarcz ą i społeczn ą. 1.4. Wsparcie i promowanie działa ń proekologicznych wzmocnione podnoszeniem świadomo ści ekologicznej społecze ństwa. - Ekologiczne Kociewie.

2. Wykorzystanie kociewskich zasobów naturalnych i kulturowych w kreowaniu nowych kierunków rozwoju oraz wzmacnianiu istniej ących kierunków turystyki i działalno ści gospodarczej, produkcyjnej usługowej, agroturystycznej.

Cele szczegółowe: 2.1. Poszerzenie wykorzystania szlaków turystycznych na Kociewiu poprzez ich jednolite oznakowanie, uporz ądkowanie i promocj ę z zachowaniem i wła ściwym wykorzystaniem dziedzictwa kulturowego. - „Od zamku do zamku” – na szlaku rzek kociewskich Wdy i Wierzycy. Uporz ądkowanie zasobów turystycznych w obszarze dorzecza rzek Wierzycy i Wdy. - Kociewskie szlaki turystyczne – pieszo, rowerem, na koniu. 2.2. Upowszechnienie informacji o dost ępnych zasobach oraz wypromowanie Kociewia, jako miejsca, w którym znajdzie si ę sposób na ciekawe sp ędzenie czasu wolnego. - Promocja Kociewia sposobem na przybli Ŝenie krainy spokoju oraz zach ęcenie turysty do odwiedzenia terenu LGD. 2.3. Podnoszenie wiedzy, umiej ętno ści oraz zwi ększenie zasobów niezb ędnych przy prowadzeniu działalno ści gospodarczej i agroturystycznej. - Jeziora, lasy, ł ąki i pola Kociewia baz ą do tworzenia centrów rekreacji i turystyki.

3. Aktywizacja społeczno ści wiejskiej zmierzaj ąca do poprawy warunków Ŝycia i budowania systemów warto ści opartych o poczucie identyfikacji z Kociewiem.

Cele szczegółowe: 3.1. Promocja to Ŝsamo ści regionalnej, zachowanie dziedzictwa kulturowego Kociewia oraz zwi ększenie wiedzy na temat kultury, historii i kuchni regionu, - Zwi ększenie poczucia to Ŝsamo ści Kociewiaków w oparciu o kultur ę, dziedzictwo i histori ę Kociewia. 3.2. Kociewie znanym, wyedukowanym, bogatym, przyjaznym i rozpoznawanym regionem. Rozwój edukacji poprzez stworzenie centrum koordynacji edukacyjnej (ustawiczne szkolenie młodzie Ŝy i dorosłych kursy, warsztaty, konferencje...) oraz doposa Ŝenie świetlic wiejskich. - „Kociewie silne m ądro ści ą ludzi” – edukacja dla ka Ŝdego. 3.3. Wspieranie inicjatyw społeczno ści wiejskiej - „Aktywny Kociewiak” – infrastruktura sportowa, rekreacyjna i turystyczna poparta działaniami aktywizuj ącymi i promuj ącymi aktywny styl Ŝycia. - Rozwój infrastruktury społecznej, usługowej oraz publicznej zmierzające do poprawy warunków Ŝycia.

48 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

3. Planowane przedsi ęwzi ęcia słu Ŝą ce osi ągni ęciu poszczególnych celów szczegółowych, w ramach których realizowane b ędą operacje.

Planowane do realizacji przedsi ęwzi ęcia: 1. „Od zamku do zamku” – na szlaku rzek kociewskich Wdy i Wierzycy. Uporz ądkowanie zasobów turystycznych w obszarze dorzecza rzek Wierzycy i Wdy. 2. Kociewskie szlaki turystyczne – piesze, rowerowe i konne. 3. Jeziora baz ą do tworzenia centrów rekreacji. 4. Zwi ększenie poczucia to Ŝsamo ści Kociewiaków w oparciu o kulturę, dziedzictwo i histori ę Kociewia. 5. „Kociewie silne m ądro ści ą ludzi” – edukacja dla ka Ŝdego. 6. „Kociewiaku miej pieni ądze i dziel si ę z innymi” – pobudzenie aktywno ści gospodarczej. 7. „Aktywny Kociewiak” – infrastruktura sportowa, rekreacyjna i turystyczna poparta działaniami aktywizuj ącymi i promuj ącymi aktywny styl Ŝycia. 8. Rozwój infrastruktury społecznej, usługowej oraz publicznej zmierzaj ące do poprawy warunków Ŝycia. 9. „Marka z Kociewia”. 10. Ekologiczne Kociewie. 11. Promocja Kociewia sposobem na przybli Ŝenie krainy spokoju oraz zach ęcenie turysty do odwiedzenia terenu LGD. 12. „Wioska tematyczna” sposobem na aktywizacj ę gospodarcz ą i społeczn ą.

Poni Ŝej zawieramy opis przedsi ęwzi ęć wraz z tabelami wska źników do wypełnienia, bud Ŝet dla ka Ŝdego przedsi ęwzi ęcia zamieszczono w rozdziale X LSR. Nale Ŝy podkre śli ć, Ŝe wszystkie opisane przedsi ęwzi ęcia uzupełnione b ędą o działania z zakresu aktywizacji społecznej, pobudzania aktywno ści liderów lokalnych oraz promowania działalno ści LGD. Ka Ŝdy konkurs ogłoszony przez LGD poprzedzony będzie warsztatami z wypełniania wniosków i przygotowywania zał ączników oraz cyklem poradnictwa dla ubiegaj ących si ę o dofinansowanie w ramach PROW. Są to działania, które s ą zaplanowane przez LGD do realizacji w ramach „Funkcjonowania LGD”. Wszelkie przedsi ęwzi ęcia w zakresie tego działania zarówno dotycz ące funkcjonowania LGD oraz nabywania umiej ętno ści i aktywizacja realizuj ą wszystkie cele LSR. W zakresie nabywania umiej ętno ści i aktywizacji przewidujemy realizacj ę przez LGD nast ępuj ących działa ń:

1. Badanie niezb ędne do realizacji LSR W ramach tej operacji przewiduje si ę nast ępuj ące działania: - Badania i analiza obszaru LGD - Studia i plany wykonalno ści - Konsultacje w sprawie powy Ŝszych dwóch wydatków

2. Informowanie Operacja ta obejmuje realizacj ę nast ępuj ących zada ń: - Aktualizacja strony internetowej - Opracowanie, przygotowanie, druk, powielenie i dystrybucja materiałów informacyjnych - Zamieszczanie materiałów informacyjnych w prasie

49 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

- Koszty podró Ŝy słu Ŝbowych osób zajmuj ących si ę informowaniem o LSR i LGD

3. Szkolenia pracowników LGD, członków Zarz ądu i Rady LGD Działanie to obejmuje nast ępuj ące elementy zadaniowe: - Najem sprz ętu i pomieszcze ń - Wy Ŝywienie uczestników szkolenia - Noclegi uczestników szkolenia - Wynagrodzenie dla prowadz ących szkolenia - Opracowanie i powielenie materiałów szkoleniowych - Pokrycie kosztu udziału w szkoleniu organizowane przez inny podmiot

4. Realizacja wydarze ń promocyjnych lub kulturalnych (festiwale, festyny i konkursy) W ramach działania przewiduje si ę nast ępuj ące elementy: - najem sprz ętu - wynagrodzenia dla prowadz ących, wyst ępuj ących - tłumaczenie - opracowanie, druk i dystrybucja materiałów promocyjnych - zakup nagród i upominków

5. Aktywizowanie społeczno ści lokalnej Działanie obejmuje następuj ące elementy zadaniowe: - najem sprz ętu i pomieszcze ń niezb ędnych do prowadzeniem spotkania aktywizuj ącego - wynagrodzenia osób prowadz ących spotkania - podró Ŝ lub wy Ŝywienie uczestników spotkania - nocleg uczestników szkolenia - tłumaczenie - opracowanie, druk lub powielenie i dystrybucja materiałów szkoleniowych

Ad.1. „Od zamku do zamku” – na szlaku rzek kociewskich Wdy i Wierzycy. Uporz ądkowanie zasobów turystycznych w obszarze dorzecza rzek Wierzycy i Wdy. To zadanie, którego realizacj ę rozpocz ęło LGD Chata Kociewia wraz z LGD Wst ęga Kociewia w trakcie realizacji II Schematu LEADER+, w ramach projektu realizowanego w latach 2006-2008. Zadanie to polega na uporz ądkowaniu terenów turystycznych w obr ębie szlaków wodnych głównych rzek kociewskich, jakimi s ą rzeki Wda i Wierzyca. Przewiduje si ę kompleksowe zagospodarowanie tych terenów, które dzi ęki realizacji przedsi ęwzi ęcia stan ą si ę wspaniał ą wizytówk ą turystyczn ą Kociewia. Przede wszystkim rzeka Wierzyca, która jest obecnie dzik ą i do ść niedost ępn ą rzek ą, mo Ŝe sta ć si ę atrakcyjnym produktem turystycznym, który b ędzie działaniem markowym dla Kociewia przyci ągaj ącym turystów, którzy chc ą skorzysta ć z przeprawy rzek ą o średnim stopniu trudno ści. W celu zweryfikowania tego działania przeprowadzono analiz ę dost ępno ści turystycznej rzeki Wierzycy. Wykazała ona, Ŝe rzeka przyci ągnie turystów zakładaj ąc, Ŝe przy niej zapewniona b ędzie podstawowa infrastruktura, która b ędzie wybudowana tak, by nie zburzy ć naturalnego stanu rzeki z jej „dzikim” charakterem. W ramach tego działania przewiduje si ę realizacj ę cyklu operacji, które polega ć b ędą na kompleksowym przygotowaniu do stworzenia takiego produktu.

50 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

W ramach tego przedsi ęwzi ęcia przewiduje si ę poł ączenie operacji inwestycyjnych w postaci tworzenia cyklu miejsc postojowych, zagospodarowanie terenów turystycznych ze szczególnym uwzgl ędnieniem gospodarstw agroturystycznych. Przedsi ęwzi ęcie bardzo dobrze dopełniaj ą działania przygotowuj ące społeczno ść do prowadzenia działalno ści w zakresie takiego produktu. Miejscem, które stanie si ę wizytówk ą LGD w obszarze tego projektu jest Grodzisko Owidz, którego doposa Ŝenie planowane jest jako integralne działanie do całego przedsi ęwzi ęcia. Przedsi ęwzi ęcie uwzgl ędnia równie Ŝ w zakresie operacje w ramach projektów współpracy, zaliczamy do niego: „Od zamku do zamku” – jednolite oznakowania i promocja rzeki Wierzycy. W ramach projektu przewiduje si ę cykl działa ń maj ących na celu oznakowanie terenu rzeki Wierzycy ze szczególnym uwzgl ędnieniem obiektów historycznych i godnych zainteresowania turystycznego, które usytuowane s ą przy rzece oraz w niewielkiej od niej odległo ści – na tyle bliskiej, by kajakarz mógł je odwiedzić, lub zdecydowa ć si ę na dłu Ŝszy postój. W realizacj ę projektu przewiduje si ę zaanga Ŝowanie nast ępuj ących LGD: - LGD Chata Kociewia, - LGD Wst ęga Kociewia.

51 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Nazwa Odnowa i rozwój wsi Oddziaływanie Przedsi ęwzi ęcia Lp. Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Ilo ść nowo liczba wyposa Ŝonych kompleksowo Zagospodarowanie miejsc wyposa Ŝonych liczba nowych miejsc postojowych postojowych na szlaków produktów na rzece rzece 4 wodnych 2 turystycznych 2 Zagospodarowanie i wyposa Ŝenie centrum Ilo ść turystyczno - wyposa Ŝonych historycznego przy miejsc Grodzisku w dziedzictwa liczba nowych miejscowo ści usytuowanych centrów liczba nowych Owidz przy rzece 1 turystycznych 1 miejsc pracy 2 1. zwi ększenie „Od zamku do Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej atrakcyjno ści zamku” – na szlaku turystycznej rzek kociewskich Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Kociewia, 2. Wdy i Wierzycy. Adaptacja ilo ść powstałych liczba nowych Zwi ększenie liczby Uporz ądkowanie 1. pomieszcze ń na gospodarstw miejsc turystów, 3. zasobów agroturystyk ę agroturystycznych 1 noclegowych 5 Zwi ększenie turystycznych w dochodów obszarze dorzecza Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw mieszka ńców rzek Wierzycy i obszaru LGD Chata Wdy. Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Kociewia z turystyki Brak operacji Małe projekty

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Ilo ść Kurs planowanych liczba agroturystyczny kursów przeszkolonych liczba godzin agroturystycznych 3 osób 60 szkoleniowych 120 - - Projekty współpracy Nazwa Operacji Produkt ilo ść Produkt ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Jednolite Ilo ść miejsc Ilo ść Ilo ść oznakowanie i oznakowanych na 8 opracowanych 2 wypromowanych 1

52 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

promocja rzeki terenie LGD materiałów atrakcji Wierzycy Chata Kociewia promocyjnych turystycznych

Ad.2. Kociewskie szlaki turystyczne – piesze, rowerowe i konne. Jest to przedsi ęwzi ęcie, które stanowi uzupełnienie przedsi ęwzi ęcia pierwszego. Podczas weryfikacji fiszek projektowych oraz w trakcie pracy warsztatowej w LGD uznano, Ŝe dla dopełnienia cało ści obrazu turystycznego szlaków terenu Kociewia niezb ędne jest zaproponowanie działania, które poza historycznie i naturalnie uwarunkowanym przedsi ęwzi ęciem „Od zamku do zamku” uwzgl ędniało b ędzie wszystkie inne szlaki z terenu Kociewia. Dotyczy to zarówno szlaków, które powi ązane s ą z rzekami, ale tak Ŝe obszarów, które na swoim terenie nie maj ą rzek ani ich dopływów. Dotyczy to przede wszystkim szlaków: - pieszych, - rowerowych, - konnych, - historycznych, - kulturowych. Przedsi ęwzi ęcie to uwzgl ędnia przede wszystkim działania maj ące na celu uzupełnienie i uporz ądkowanie zasobów LGD w zakresie szlaków turystycznych. Przewiduje si ę, Ŝe w jego ramach realizowane b ędą operacje przez ró Ŝne podmioty, które b ędą budowa ć, odtwarza ć oznakowywa ć szlaki turystyczne, oraz promowa ć je. Ponadto uwzgl ędniaj ą one działania zapewniaj ące turystom bezpo średni dost ęp do noclegów, wy Ŝywienia oraz wypo Ŝyczalni sprz ętu niezb ędnego do bezpiecznego poruszania si ę po wytyczonych szlakach. Dwa wymienione działania przyczyniły si ę do priorytetowego potraktowania działa ń, które w swoim charakterze maj ą przyczynienie si ę do podniesienia atrakcyjno ści turystycznej obszaru LGD. Jako jedno z kryteriów wskazano wła śnie, Ŝe dodatkowo punktowane będą przedsi ęwzi ęcia o turystycznym charakterze. W ramach przedsi ęwzi ęcia przewiduje si ę równie Ŝ realizacj ę projektów współpracy. Do operacji realizowanych w ramach tych Ŝe projektów przewidujemy zaliczenie operacji: „Ście Ŝka dydaktyczno – historyczna” – działanie o podło Ŝu edukacyjno – historycznym, maj ące na celu zaanga Ŝowanie si ę w oznakowanie szlaku bojowego szwole Ŝerów z roku 1939, który przebiegał przez teren Kociewia od Starogardu po Bydgoszcz. Jest to trasa historyczno-turystyczna, która dzi ęki działaniom LGD b ędzie odpowiednio oznakowana, oczyszczona w niektórych miejscach uporz ądkowana. Ponadto w ramach projektu przewiduje si ę promowanie szlaku, jako jednego ze sposobów na przyci ągni ęcie turystów lubi ących sp ędza ć czas w nietypowy sposób. W realizacj ę zadania przewiduje si ę zaanga Ŝowanie nast ępuj ących LGD: - LGD Chata Kociewia z obszaru woj. Pomorskiego, - LGD Gminy Powiatu Świeckiego – Woj. Kujawsko – Pomorskie.

53 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Nazwa Odnowa i rozwój wsi Lp. Przedsi ęwzi ęcia oddziaływanie 2. Kociewskie szlaki Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść turystyczne – piesze, długo ść 1. zwi ększenie rowerowe i konne. Ilo ść wybudowanych ście Ŝek atrakcyjno ści Budowa ście Ŝki ście Ŝek pieszo pieszo- turystycznej pieszo- rowerowej rowerowych 3 rowerowych 25 km Kociewia, 2. Zwi ększenie liczby Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej turystów, 3. Zwi ększenie dochodów Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść mieszka ńców obszaru LGD Chata Adaptacja ilo ść powstałych liczba nowych Kociewia z turystyki pomieszcze ń na gospodarstw miejsc agroturystyk ę agroturystycznych 3 noclegowych 15 Oferta kateringowa dla turystów i liczba nowych liczba nowych mieszka ńców Wyposa Ŝenie kuchni 1 usług 1 miejsc pracy 1 Utworzenie wypo Ŝyczalni sprz ętu ilo ść powstałych liczba nowych liczba nowych turystycznego wypo Ŝyczalni 1 usług 1 miejsc pracy 1

Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Wyposa Ŝenie w baz ę gastronomiczn ą Ilo ść przedsi ębiorstw szlaków gastronomicznych liczba nowych turystycznych rozbudowanych 1 miejsc pracy 1 Nowe Ilo ść nowopowstałych przedsi ębiorstwa mikroprzedsi ębiorstw liczba nowych gastronomiczne gastronomicznych 1 miejsc pracy 1 Ilo ść powstałych mikroprzedsi ębiorstw liczba nowych Budowa motelu w bran Ŝy hotelarskiej 1 miejsc pracy 1

54 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Małe projekty

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Budowa ście Ŝki Ilo ść wybudowanych długo ść ście Ŝki rowerowej ście Ŝek 4 rowerowej 50 km Budowa ście Ŝki Ilo ść wybudowanych długo ść ście Ŝki zdrowia ście Ŝek zdrowia 1 zdrowia 0,5km Oznakowanie Ilo ść gmin, w których liczba infrastruktury wykonane b ędzie oznakowanych liczba turystycznej oznakowanie 3 obiektów 9 ustawionych tablic 9 Doposa Ŝenie i przygotowanie wypo Ŝyczalni sprz ętu ilo ść powstałych liczba nowych liczba nowych turystycznego wypo Ŝyczalni sprz ętu 2 usług 2 miejsc pracy 2 Projekty współpracy Nazwa Operacji Produkt ilo ść Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść Ilo ść materiałów Ilo ść ście Ŝek promocyjnych Ilo ść podmiotów Ście Ŝka tematycznych wydanych na współpracuj ących dydaktyczno - oznakowanych i potrzeby przy realizacji historyczna przygotowanych 1 projektu 2 zadania 2

Ad. 3. Jeziora baz ą do tworzenia centrów rekreacji.

Kolejnym przedsi ęwzi ęciem wymienionym odr ębnie jest wykorzystanie nast ępnych najistotniejszych zasobów naturalnych Kociewia, jakim s ą jeziora, którymi Kociewie jest zapełnione. Nale Ŝy podkre śli ć, Ŝe przedsi ęwzi ęcie to wi ąŜ e bezpo średnio ze sob ą kilka aspektów funkcjonowania. Jeziora s ą wspaniałym zasobem turystycznym, który podobnie, jak rzeki oraz szlaki nale Ŝy bezwzgl ędnie wykorzysta ć przy budowaniu silnego zintegrowanego Kociewia, które przyci ągnie na Kociewie turystów. Jeziora to tak Ŝe miejsca, które bezpo średnio wi ąŜą si ę z rozwojem społeczno ści.

55 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Najcz ęś ciej przy jeziorach usytuowane s ą miejscowo ści, których mieszka ńcom zale Ŝy na stworzeniu wła śnie w oparciu o jeziora miejsc rekreacji i spotka ń społeczno ści. Zakładamy, Ŝe miejscowo ści przy realizacji tego przedsi ęwzi ęcia rozwin ą si ę a społeczno ść zintegruje wokół wspólnych działa ń. Uwzgl ędniaj ąc te aspekty w ramach LSR przewiduje si ę realizacje operacji, które polegaj ą na zagospodarowaniu terenów wokół jezior ze szczególnym uwzgl ędnieniem pla Ŝ oraz terenów rekreacyjnych. Ponadto zadanie to zostanie uzupełnione przygotowaniem gospodarstw agroturystycznych, które usytuowane s ą wokół jezior. Zakładamy, Ŝe planowane w ramach przedsi ęwzi ęcia 1 szkolenia dla zainteresowanych prowadzeniem gospodarstw agroturystycznych obejmowa ć tak Ŝe b ędą osoby, które prowadz ą i tworz ą działalno ść agroturystyczn ą na terenie wokół jezior.

Odnowa i rozwój wsi oddziaływanie Nazwa Lp. Przedsi ęwzi ęcia Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść ilo ść jezior, przy 1. zwi ększenie Jeziora baz ą do których liczba nowych liczba nowych atrakcyjno ści 3. tworzenia centrów Zagospodarowanie zagospodarowane urz ądzonych produktów turystycznej rekreacji. pla Ŝ Kociewskich będą pla Ŝe 3 pla Ŝ 3 turystycznych 3 Kociewia, 2. Ilo ść jezior, gdzie Zwi ększenie powstanie k ąpielisko liczba nowo liczba nowych liczby turystów, Kąpielisko wraz z wraz z miejscem utworzonych produktów 3. Zwi ększenie miejscem rekreacji rekreacji 3 kąpielisk 3 turystycznych 3 dochodów mieszka ńców obszaru LGD Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej Chata Kociewia z turystyki

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść adaptacja ilo ść powstałych liczba nowych liczba nowych pomieszcze ń na gospodarstw miejsc produktów agroturystyk ę agroturystycznych 1 noclegowych 5 turystycznych 1

Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść

Małe projekty

56 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść

Ad.4. Zwi ększenie poczucia to Ŝsamo ści Kociewiaków w oparciu o kultur ę, dziedzictwo i histori ę Kociewia.

Budowanie silnego Kociewia to przede wszystkim inwestowanie w siln ą społeczno ść , która ma poczucie pochodzenia „st ąd”, identyfikuje si ę ze swoimi pami ątkami historycznymi, dba o pami ęć o przodkach oraz uczy młode i starsze pokolenie, jak Ŝyło si ę na Kociewiu. Ponadto ma to by ć pokolenie, które pami ętaj ąc o przeszło ści inwestuje w przyszło ść i patrzy w ni ą opieraj ąc si ę o silne Kociewskie korzenie. Potrzeba inwestowania w budowanie to Ŝsamo ści wynika wprost z propozycji operacji, które zostały przedło Ŝone przez społeczno ść w fiszkach projektowych. Przedsi ęwzi ęcie pozwoli na ukształtowanie społeczno ści poprzez działania polegaj ące na remontach obiektów zabytkowych, tworzenie Izb Regionalnych, ale uwzgl ędnia tak Ŝe rozwój kulturalny, regionalny. W ramach przedsi ęwzi ęcia planuje si ę tak Ŝe działania polegaj ące na promocji produktów kuchni regionalnej, zbieraniu informacji o przodkach, tworzeniu galerii zdjęć , organizacji warsztatów regionalnych oraz innych działa ń, które umacniaj ą poczucie pochodzenia z Kociewia i identyfikacj ę społeczno ści z miejscem zamieszkania prowadz ącą do budowania ch ęci powrotu do domu.

Odnowa i rozwój wsi oddziaływanie Nazwa Lp. Przedsi ęwzi ęcia Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Zwi ększenie 1. Ochrona przed Remont dachu Ilo ść Ko ściołów 4. poczucia dewastacj ą budowli Ko ścioła zyskuj ących nowy dach 3 to Ŝsamo ści charakterystycznych Ilo ść Ko ściołów, które Kociewiaków w dla obszaru LGD, zyskaj ą uporz ądkowanie powierzchnia oparciu o kultur ę, 2. Zwi ększenie Zagospodarowanie terenu wokół, w tym zagospodarowanych liczba nowych dziedzictwo i wiedzy o kulturze terenu wokół Ko ścioła ogrodzenia 7 terenów 420 m2 ogrodze ń 7 histori ę regionu, Kociewia. Ilo ść Ko ściołów, które powierzchnia nowej 3. Zwi ększenie Elewacja na Ko ciele 1 ś zyskaj ą now ą elewacj ę elewacji 600m2 wiedzy o historii Ilo ść powierzchnia regionu Zagospodarowanie zagospodarowanych zagospodarowanych 4. Zwi ększenie kompleksu dworsko- kompleksów dworsko- kompleksów dworsko dochodów parkowego parkowych 1 - parkowych 0,5 ha

57 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Rewitalizacja i mieszka ńców przywrócenie dawnego obszaru LGD Chata wygl ądu i znaczenia powierzchnia liczb nowych Kociewia zabytkowych Ilo ść odnowionych zrewitalizowanych tablic cmentarzy cmentarzy 1 cmentarzy 0,5 ha informacyjnych 5 Tworzenie Izb Ilo ść powstałych Izb Regionalnych Regionalnych 2 Ilo ść zmodernizowanych długo ść Remont mostku obiektów o charakterze zmodernizowanych zabytkowego zabytkowym 1 obiektów 600 mb Remont elewacji budynków o znaczeniu Ilo ść wyremontowanych powierzchnia nowej historycznym elewacji 2 elewacji 1200m2

Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść

Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Utworzenie prywatnej Ilo ść powstałych liczba nowych galerii sztuki mikroprzedsi ębiorstw 1 liczba nowych usług 1 miejsc pracy 1

Małe projekty

Nazwa Operacji Produkt ilość rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Promocja regionalnych wyposa Ŝenie aneksu produktów kuchennego 2 liczba nowych usług 2 liczba zespołów Zakup strojów Ilo ść zakupionych korzystaj ących z regionalnych strojów regionalnych 50 nowych strojów 5 Zakup sprz ętu Ilo ść wyposa Ŝonych liczba zakupionego muzycznego zespołów regionalnych 3 sprz ętu muzycznego 50 Organizacja imprez zwi ązanych z Ilo ść zorganizowanych kultywowaniem tradycji imprez 65 liczba uczestników 20 000

58 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Organizacja wystaw, galerii wraz z Ilo ść zorganizowanych liczba warsztatami wystaw, galerii 12 liczba uczestników 3000 wystawców 20 Ilo ść miejscowo ści, w Organizacja których organizowane warsztatów będą warsztaty liczba godzin regionalnych regionalne 22 liczba uczestników 330 warsztatów 440 ilo ść miejscowo ści, w liczba Rekonstrukcja których planowana jest zrekonstruowanych zabytków ruchomych rekonstrukcja 3 zabytków 3 Ilo ść gmin, w których Zbieranie informacji o realizowany b ędzie liczba zebranych przodkach projekt 2 materiałów gminnych 2 Organizacja Ilo ść cykli - wieczór wieczorków poetyckich poetycki 15 liczba uczestników 900 liczba

Ad.5. „Kociewie silne m ądro ści ą ludzi” – edukacja dla ka Ŝdego.

Społeczno ść wiejska ma gorsz ą sytuacj ę na rynku kształcenia i edukacji. Przedsi ęwzi ęcie uwzgl ędnia konieczno ść tworzenia warunków, które przyczyni ą si ę do pogł ębiania wiedzy i umiej ętno ści i przyczyni ą si ę do przybli Ŝenia wsi nowoczesnych technologii. To pozwoli na zintegrowanie i poł ączenie rozwoju społecznego w oparciu o budowanie toŜsamo ści w kontek ście historii i dziedzictwa kulturowego i regionalnego z rozwojem wykorzystuj ącym dobrodziejstwa współczesno ści. Maj ąc na wzgl ędzie wykształcenie i edukacj ę przewiduje si ę w ramach danego przedsi ęwzi ęcia operacji, które polega ć b ędą na operacjach uwzgl ędniaj ących nauczanie j ęzyków obcych, prowadzenie kursów komputerowych, ułatwianie dost ępu i dostarczanie internetu do wsi z wykorzystaniem stałych ł ączy internetowych. Ale równie Ŝ przewiduje si ę realizacj ę przedsi ęwzi ęć , które przybli Ŝą turystom i Kociewiakom w sposób praktyczny Ŝycie na wsi. W ramach tego przedsi ęwzi ęcia przewiduje si ę realizacj ę operacji z zakresu projektów współpracy. Będzie to operacja: 1. „Uczymy si ę działania społecznego” – Projekt realizowany jest dla zaanga Ŝowania wspólne młodzie Ŝy i dorosłych w działania społeczne. Poprzez metod ę dyskusji, wspólnej pracy pragniemy pokaza ć młodzie Ŝy, Ŝe warto jest zaanga Ŝowa ć si ę w działania społeczne. W ten sposób pragniemy zach ęci ć młodzie Ŝ do działa ń społecznych wspólnych i do pełnej aktywno ści. W ramach projektu przewidujemy weryfikacj ę potrzeb i pogl ądów młodzie Ŝy poprzez wykorzystanie metody debaty oxfordzkiej. Debata prowadzona b ędzie na ró Ŝnych poziomach od lokalnego pocz ąwszy, sko ńczywszy na mi ędzynarodowym. Ponadto przewidujemy działania dotyczące

59 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

budowania wspólnych programów współpracy, w które anga Ŝowa ć si ę b ędzie młodzie Ŝ i doro śli, przewiduje si ę, Ŝe działania będą zako ńczone realizacj ą wspólnego projektu edukacyjno-kulturalnego.

W realizacj ę zadania zaanga Ŝowały si ę nast ępuj ące LGD: - LGD Chata Kociewia z obszaru woj. Pomorskiego, - LGD Wst ęga Kociewia z obszaru woj. Pomorskiego, - LGD Gminy Powiatu Świeckiego – Woj. Kujawsko – Pomorskie, - LGD West Limerick, - LGD Sachsisches Zweistromland - Niemcy

Odnowa i rozwój wsi Nazwa oddziaływanie Lp. Przedsi ęwzi ęcia Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść „Kociewie silne 1. Podniesienie 5. mądro ści ą ludzi” – poziomu wiedzy edukacja dla wśród mieszka ńców ka Ŝdego. Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej obszaru LGD Chata Kociewia, 2. Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Upowszechnienie kształcenia Działalno ść usługowa ilo ść miejsc liczba ustawicznego, 3. zwi ązana z hodowl ą usługowych w nowych Zwi ększenie zwierz ąt zakresie 1 usług 1 dost ępu do nowoczesnych Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw technologii informatycznych, 4. Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Zwi ększenie liczba umiej ętno ści Dostarczanie Internetu Rozbudowa sieci nowych korzystania z mieszka ńcom wsi internetowej 1 miejsc pracy 1 liczba nowych usług 1 nowoczesnych Ilo ść technologii mikroprzedsi ębiorstw liczba informatycznych Rozbudowa sklepu rozwini ętych dzi ęki nowych komputerowego realizacji zadania 1 miejsc pracy 1

Małe projekty

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść

60 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Ilo ść planowanych liczba Kursy j ęzykowe kursów j ęzykowych 3 uczestników 50 liczba godzin 320 Ilo ść planowanych kursów liczba Kursy komputerowe komputerowych 17 uczestników 200 liczba godzin 1000 Projekty współpracy Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Ilo ść uczestników projektu ze strony LGD Chata Kociewia, którzy naucz ą si ę Ilo ść wspólnych „Uczymy si ę działania bycia działa ń społecznego” – Ilo ść warsztatów 15 liderem 90 mi ędzynarodowych 4

Ad.6. „Kociewiaku miej pieni ądze i dziel si ę z innymi” – pobudzenie aktywno ści gospodarczej. Inwestowanie w przedsi ębiorczo ść bezpo średnio przekłada si ę na wzrost potencjału społecznego, finansowego oraz infrastrukturalnego. Bez uwzgl ędnienia tego przedsi ęwzi ęcia niemo Ŝliwy byłby pełen obraz rozwoju obszaru obj ętego działaniami LGD. Ponadto silni przedsi ębiorcy daj ą gwarancj ę trwało ści nie tylko dla działalno ści samej w sobie, ale przede wszystkim dla społeczno ści oraz szeroko poj ętej samorz ądno ści, która korzystaj ąc z wy Ŝszych przychodów swoich mieszka ńców ma szanse na szybszy rozwój, który przekłada si ę na stałe działania. Realizuj ąc to przedsi ęwzi ęcie LGD zamierza przyczyni ć si ę do tworzenia nowych miejsc pracy. Te działania mają na celu wypełnienie zało Ŝenia o wy Ŝszych przychodach dla pracowników, a to daje wi ększe szanse na trwało ść w tworzonych miejscach pracy. Do operacji zaliczonych do realizacji w ramach opisywanego przedsi ęwzi ęcia uj ęto przede wszystkim inwestowanie w tworzenie nowoczesnych miejsc pracy oraz w tworzenie zaplecza dla przyszłych przedsi ębiorców poprzez przygotowanie mieszka ńców Kociewia do prowadzenia własnej działalno ści gospodarczej.

Odnowa i rozwój wsi

Nazwa oddziaływanie Lp. Przedsi ęwzi ęcia Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść 1. Zwi ększenie

61 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

zatrudnienia poza rolnictwem, 2. Zwi ększenie Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej dochodów mieszka ńców, 3. Podniesienie Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść wiedzy i umiej ętno ści z zakresu prowadzenia i firmy

Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść

„Kociewiaku miej Rozbudowa warsztatu Ilo ść rozbudowanych liczba nowych pieni ądze i dziel samochodowego mikroprzedsi ębiorstw 1 miejsc pracy 1 si ę z innymi” – 6. Rozbudowa pobudzenie przedsi ębiorstwa aktywno ści świadcz ącego usługi Ilo ść rozbudowanych liczba nowych gospodarczej. remontowo - budowlane mikroprzedsi ębiorstw 1 miejsc pracy 1 Rozbudowa hurtowni Ilo ść rozbudowanych liczba nowych cz ęś ci rolniczych mikroprzedsi ębiorstw 1 miejsc pracy 1 Budowa myjni Ilo ść nowopowstałych liczba nowych liczba bezdotykowej przedsi ębiorstw 2 miejsc pracy 2 nowych usłu 2

Małe projekty

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść szkolenia z Ilo ść kursów zakładania liczba liczba godzin samozatrudnienia własnej działalno ści 2 uczestników 20 szkolenia 60 Kursy aktywizuj ące liczba liczba godzin społeczno ść Ilo ść kursów 8 uczestników 160 szkolenia 480

Ad.7. „Aktywny Kociewiak” – infrastruktura sportowa, rekreacyjna i turystyczna poparta działaniami aktywizującymi i promuj ącymi aktywny styl Ŝycia.

62 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Społeczno ść Kociewia pragnie rozwijać si ę we wszystkie mo Ŝliwe sposoby. W zwi ązku z powy Ŝszym w fiszkach projektowych poło Ŝono bardzo du Ŝy nacisk na aktywizacj ę sportow ą. Jest ona powi ązana z budowaniem wizerunku wsi oraz porz ądkowaniem miejscowo ści w szczególno ści w zakresie zaplecza rekreacyjnego, sportowego. To przedsi ęwzi ęcie ł ączy w sobie zarówno budowanie zaplecza do rozwoju fizycznego oraz porz ądkowanie miejscowo ści i tworzenia miejsc, gdzie mo Ŝna sp ędza ć wolny czas, organizowa ć ró Ŝne przedsi ęwzi ęcia oraz bezpiecznie spacerowa ć. W ramach tego przedsi ęwzi ęcia planuje si ę realizacj ę operacji infrastrukturalnych oraz prowadzenie szeroko poj ętej działalno ści sportowej. W zwi ązku z powy Ŝszym w przedsi ęwzi ęciu znalazły si ę zarówno działania polegaj ące na budowie, modernizacji boisk, tworzenia zaplecza dla sportowców. Ponadto w zakresie znajduje si ę cały cykl operacji maj ących na celu aktywizacj ę sportow ą od organizacji du Ŝych imprez, gdzie jednym z elementów s ą zawody sportowe poprzez cykliczne przedsi ęwzi ęcia o charakterze sportowym sko ńczywszy na organizacji zaj ęć sportowych dla wszystkich.

Odnowa i rozwój wsi oodziaływanie Nazwa Nazwa rezultat Lp. Przedsi ęwzi ęcia Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść 3 ilo ść „Aktywny Utworzenie 1. Zwi ększenie Kociewiak” – miasteczka ilo ść utworzonych powierzchnia dost ępu do miejsc 7. infrastruktura ruchu miasteczek ruchu utworzonych aktywnego sportowa, drogowego drogowego 1 miasteczek 150m2 wypoczynku, rekreacyjna i 2. Modernizacja powierzchnia turystyczna Upowszechnienie budynku ilo ść powstałych zmodernizowanych liczba zakupionego poparta stylu aktywnego siłowni siłowni 1 budynków 50m2 sprz ętu 3 działaniami sp ędzania wolnego Modernizacja aktywizuj ącymi i czasu, centrum Ilo ść powierzchnia promuj ącymi 3. Zwi ększenie sportowo - zmodernizowanych zmodernizowanych aktywny styl Ŝycia. integracji rekreacyjnego boisk 8 boisk 800m2 mieszka ńców, Ilo ść wybudowanych powierzchnia 4. Polepszenie Budowa boisk boisk 9 zbudowanych boisk 900m2 stanu zdrowia i Utworzenie powierzchnia samopoczucia zaplecza Ilo ść wybudowanych wybudowanych mieszkańców sportowego zapleczy sportowych 2 obiektów 200m2 Modernizacja stadionów wraz Ilo ść wyposa Ŝonych w powierzchnia z zapleczem baz ę noclegowych zmodernizowanych liczba miejsc noclegowym zapleczy sportowych 1 obiektów 200 noclegowych 30

63 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej

Nazwa rezultat Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść 3 ilo ść

Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw

Nazwa rezultat Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść 3 ilo ść Studio Ilo ść nowopowstałych liczba nowych miejsc rehabilitacji przedsi ębiorstw 1 liczba nowych usług 1 pracy 1

Małe projekty

Nazwa rezultat Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść 3 ilo ść Organizacja imprez sportowo - Ilo ść planowanych rekreacyjnych imprez sportowych 15 liczba uczestników 7500 Prowadzenie zaj ęć ilo ść miejscowo ści, w sportowo- których organizowane rekreacyjnych będą zaj ęcia 7 liczba uczestników 500 liczba godzin 10000 Doposa Ŝenie klubu sportowego wraz z organizacj ą ilo ść doposa Ŝonych liczba zakupionego imprez klubów 2 sprz ętu 50 liczba imprez 10 Salka do ćwicze ń dla Ilo ść utworzonych liczba zakupionego społeczno ści salek do ćwicze ń 1 liczba u Ŝytkowników 20 sprz ętu 15

64 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Ilo ść zagospodarowanych i powierzchnia powierzchnia Modernizacja zmodernizowanych zmodernizowanych zagospodarowanego boisk boisk 2 boisk 160m2 terenu 500m2

Ad. 8. Rozwój infrastruktury społecznej, usługowej oraz publicznej zmierzaj ące do poprawy warunków Ŝycia.

To zadanie przede wszystkim z zakresu poprawy jako ści Ŝycia na wsi oraz tworzenia nowego wizerunku miejscowo ści. Jako ść Ŝycia w poj ęciu naszych beneficjentów poprawia si ę społeczno ści, je śli ma ona miejsce, Ŝeby si ę gdzie ś spotyka ć. To wa Ŝne przede wszystkim w kontek ście integracji społecznej. Dzi ęki działaniom zmierzaj ącym do modernizacji, rozbudowy, wyposa Ŝenia świetlic wiejskich tworzy si ę mieszka ńcom warunki do wspólnych spotka ń, prowadzenie ró Ŝnorodnych działa ń, które maj ą na celu budowanie poczucia to Ŝsamo ści oraz umo Ŝliwiaj ą nauk ę wykorzystywania nowoczesnych technologii. Ponadto bardzo wa Ŝnym kontekstem tego działania jest budowanie i kształtowanie wizerunku miejscowo ści, które dzi ęki LSR maj ą jeszcze bardziej wypi ęknie ć i sta ć si ę dla przyje ŜdŜaj ących i mieszka ńców wizytówk ą LGD. Dzi ęki przedsi ęwzi ęciu tworzone b ędą tak Ŝe przestrzenie wspólne dla sp ędzania czasu na wsi zarówno przez mieszka ńców, jak i prze turystów. Przewiduje si ę stworzenie warunków do prowadzenia działalno ści o charakterze społecznym, rozwojowym oraz umo Ŝliwi ć jej prowadzenie. Przedsi ęwzi ęcie obejmuje operacje polegaj ące na modernizacji, rozbudowie wyposa Ŝeniu świetlic wiejskich, budowie, doposa Ŝeniu placów zabaw, tworzeniu miejsc rekreacji oraz zagospodarowaniu centrów wsi oraz przestrzeni społecznej i rekreacyjnej. Przedsi ęwzi ęcie uzupełniaj ą operacja z zakresu mi ękkich projektów maj ące głównie na celu budowanie świadomo ści, kształtowanie liderów społecznych oraz inne szkoleniowo- warsztatowe zaj ęcia dla społeczno ści. W ramach przedsi ęwzi ęcia planowany jest do realizacji projekt współpracy: „Partnerstwo na rzecz rozwoju organizacji pozarz ądowych”. Niezb ędne jest stworzenie silnie powi ązanego ze sob ą systemu partnerskiego dla rozwi ązywania problemów wspólnych dla wszystkich LGD. W ramach tego projektu pragniemy, aby LGD wspólnie spotykały si ę w celu rozwi ązywania problemów organizacji pozarz ądowych funkcjonuj ących na ich terenie, przewidujemy organizacj ę cyklu wspólnych konferencji po świ ęconych poszukiwaniu rozwi ąza ń dla problemów organizacji pozarz ądowych. Przewiduje si ę, Ŝe na spotkania i konferencje zapraszani b ędą przedstawiciele instytucji, takich jak: Urz ąd Skarbowy, RIO, Urz ąd Marszałkowski i inne. W ramach projektu przewiduje si ę cykliczne organizowanie konferencji i spotka ń maj ących na celu wypracowanie wspólnych stanowisk oraz wymian ę do świadcze ń i informacji. W realizacj ę zadania przewiduje si ę zaanga Ŝowanie nast ępuj ących LGD: - LGD Chata Kociewia z obszaru woj. Pomorskiego, - LGD Wst ęga Kociewia z obszaru woj. Pomorskiego, - LGD Gminy Powiatu Świeckiego – Woj. Kujawsko – Pomorskie

65 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Odnowa i rozwój wsi oddziaływanie Nazwa rezultat Lp. Przedsięwzi ęcia Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść 3 ilo ść Rozwój 1. Zwi ększenie Wykonanie placu Ilo ść powstałych liczba zakupionych 8. infrastruktury dost ępu do zabaw placów zabaw 16 zestawów 16 społecznej, infrastruktury usługowej oraz społecznej, 2. publicznej Doposa Ŝenie placu Ilo ść doposa Ŝonych liczba zakupionych Zwi ększenie zmierzaj ące do zabaw placów zabaw 3 zestawów 3 poziomu integracji poprawy warunków Zagospodarowanie powierzchnia mieszka ńców, 3. Ŝycia. centrum wsi wraz z Ilo ść miejsc zagospodarowanych Zwi ększenie placem zabaw zagospodarowanych 5 centrów wsi 5000m2 dost ępu do Budowa sceny w Ilo ść zbudowanych powierzchnia Intenertu parku miejskim scen 1 wybudowanej sceny 200m2

Zielone miejsca spotka ń powierzchnia mieszka ńców - Ilo ść powstałych zagospodarowanych centra rekreacji centrów rekreacji 6 centrów wsi 6000m2 Ilo ść placów, które liczba nowych Oświetlenie placu zostan ą o świetlone 1 punktów świetlnych 10 Budowa chodnika w celu integracji Ilo ść miejscowo ści długo ść nowo społecznej i wyposa Ŝonych w zbudowanych bezpiecze ństwa chodniki 2 chodników 1 km powierzchnia Budowa placu Ilo ść wybudowanych wybudowanych parkingowego placów parkingowych 1 parkingów 200m2 Rozbudowa świetlicy wiejskiej oraz innych powierzchnia ośrodków kultury ilo ść rozbudowanych rozbudowanych wiejskiej świetlic wiejskich 2 świetlic 300m2 Modernizacja świetlicy wiejskiej oraz innych Ilo ść powierzchnia ośrodków kultury zmodernizowanych zmodernizowanych wiejskiej świetlic wiejskich 7 świetlic 1200m2

66 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Doposa Ŝenie świetlic wiejskich oraz innych ośrodków kultury Ilo ść doposa Ŝonych liczba zakupionego 5 wiejskiej świetlic wiejskich 5 wyposa Ŝenia zestawów

Remont świetlicy wiejskiej oraz Ilo ść świetlic innych o środków wiejskich kultury wiejskiej kompleksowo powierzchnia liczba wraz z zmodernizowanych i zmodernizowanych zakupionego 10 doposa Ŝeniem doposa Ŝonych 10 świetlic 1500m2 wyposa Ŝenia zestawów Ilo ść Wiaty - miejsca zmodernizowanych liczba nowych miejsc spotka ń wiat 1 spotka ń 1

Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej

rezultat Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść 3 ilo ść

Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw

rezultat Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść 3 ilo ść

Utworzenie prywatnego punktu Ilo ść nowopowstałych liczba nowych przedszkolnego mikroprzedsi ębiorstw 1 liczba nowych usług 1 miejsc pracy 1

Małe projekty

rezultat Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść 3 ilo ść

Rewitalizacja parku Ilo ść powierzchnia wraz z budow ą zrewitalizowanych zrewitalizowanych chodnika parków 1 parków 1 ha

67 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Ilo ść powierzchnia Modernizacja zmodernizowanych zmodernizowanych świetlicy wiejskiej świetlic 3 świetlic 450m2 Doposa Ŝenie ilo ść doposa Ŝonych liczba zakupionego 3 świetlicy wiejskiej świetlic 3 wyposa Ŝenia zestawy Bezpłatny i bezprzewodowy Ilo ść wyposa Ŝonych liczba nowych dost ęp do Internetu miejscowo ści 2 odbiorców Internetu 200

Szkolenia dla liczba godzin aktywnych kobiet Ilo ść szkole ń 4 liczba uczestników 80 szkoleniowych 120

Ilo ść przedsi ęwzi ęć Rozwój dzieci i adresowanych do liczba godzin młodzie Ŝy dzieci i młodzie Ŝy 10 liczba uczestników 200 szkoleniowych 1500 Projekty współpracy rezultat Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść 3 ilo ść Partnerstwo na rzecz Ilo ść rozwoju organizacji Ilo ść spotka ń i uczestników pozarz ądowych. konferencji wspólnych 10 Ilo ść godzin spotka ń 20 spotka ń 200

Ad. 9. „Marka z Kociewia”.

Marka z Kociewia to przede wszystkim inwestowanie w jednoczenie przedsi ębiorców z terenu Kociewia wokół wspólnego celu, jakim jest stworzenie marki z Kociewia. To przede wszystkim działania maj ące na celu zaktywizowanie istniej ących podmiotów wokół „Marki” oraz rolników w celu zainteresowanie ich aktywizacj ą pozarolnicz ą i ró Ŝnicowaniem w kierunku działalno ści nierolniczej. W ramach przedsi ęwzi ęcia planuje si ę działania maj ące na celu wspólne wypracowanie „Marki” Kociewskie, przy czym przewidujemy zaanga Ŝowanie ze strony LGD Wst ęga Kociewia oraz LGD z obszaru Powiatu Świeckiego. To trzy LGD Kociewskie, które wspólnie zamierzaj ą doprowadzi ć do wypracowania jednego systemy nadawania wytwarzanym na terenie Kociewia produktom „Marki” z Kociewia. To zadanie ma jednoczy ć przedsi ębiorców, rolników organizacje pozarz ądowe z terenu trzech LGD, ma promowa ć Kociewie na zewn ątrz i budowa ć poczucie to Ŝsamo ści poprzez identyfikacj ę z miejscem, w którym prowadzi si ę działalno ść gospodarcz ą.

68 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Przedsi ęwzi ęcie to jest jednym z tych, w ramach których przewidywane s ą te Ŝ operacje do realizacji w ramach projektów współpracy. Zaliczamy do nich projekt: „Marka z Kociewia” – to projekt realizowany od 2006r., kiedy to LGD Chata Kociewia w ramach Pilota Ŝowego Programu LEADER+ opracowała procedury dla nadawania tytułu „Marka z Kociewia”. W ramach przedsi ęwzi ęcia partnerskiego przewiduje si ę działania zmierzaj ące do realizacji opracowanych procedur. W ramach operacji przewiduje si ę realizacj ę nast ępuj ących działa ń: - działania przygotowawcze dotycz ące projektu współpracy - aktualizacja procedur i weryfikacja ich przez przedsi ębiorców, - przygotowanie i otwarcie przy jednym z LGD biura „Marki z Kociewia”, - nadawanie produktom z obszaru trzech LGD tytułu „Marki z Kociewia”, - wymiana do świadcze ń pomi ędzy Lokalnymi Grupami Działania z terenu Polski.

Jest to zadanie cykliczne, którego finansowanie odbywa ć si ę b ędzie z bud Ŝetu czterech LGD: - LGD Chata Kociewia z obszaru woj. Pomorskiego, - LGD Wst ęga Kociewia z obszaru woj. Pomorskiego, - LGD Gminy Powiatu Świeckiego – Woj. Kujawsko – Pomorskie, - Stowarzyszenie Rozwoju Spisza i Okolicy,

Odnowa i rozwój wsi oddziaływanie Nazwa Lp. Przedsi ęwzi ęcia Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść 9. „Marka z 1. Zwi ększenie Kociewia”. wykorzystania Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej lokalnych zasobów przyrodniczych, Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść kulturowych i Zaktywizowanie gospodarczych w działalno ści liczba firm prowadzeniu gospodarczej z oznaczonych wykorzystaniem liczba liczba Mark ą z działalno ści lokalnych ilo ść nowych nowych nowych Kociewia" gospodarczej 2. zasobów aktywno ści 3 produktów 5 usług 3 3 Promowanie Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw produktów

69 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Kociewskich 3. Wypracowanie Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść systemu wzajemnego informowania o produktach wytwarzanych na Kociewiu

Małe projekty

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść

Projekty współpracy

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Ilo ść Ilo ść realizowanych produktów, Marka z Kociewia procedur Ilo ść które - wspólne przyznawania utworzonych uzyskaj ą działania 4 LGD marki 1 biur marki 1 tytuł Marki 60

Ad. 10. Ekologiczne Kociewie.

Działania ekologiczne wpisuj ą si ę w popraw ę jako ści Ŝycia oraz budowanie wizerunku turystycznego i promocyjnego Kociewia, zmierzaj ące do przyci ągni ęcia tu przyjezdnych. Ale przede wszystkim maj ą na celu my ślenie o przyszło ści. Działanie proekologiczne jest dodatkowo punktowane w ramach realizacji LSR. W ramach realizacji przedsi ęwzi ęcia przewiduje si ę umo Ŝliwienie realizacji operacji polegaj ących na tworzeniu przedsi ębiorstw proekologicznych lub produkuj ących ekologiczne produkty, ponadto przewiduje si ę działania rekultywacyjne, oraz przygotowywanie społeczno ści poprzez edukacj ę ekologiczn ą.

70 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Odnowa i rozwój wsi oddziaływanie Nazwa Lp. Przedsi ęwzi ęcia Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Rekultywacja i Ilo ść miejsc przywrócenie zniszczonych pod walorów u Ŝytkowych wzgl ędem powierzchnia obszarów ekologicznym zrekultywowanych zdegradowanych przywróconych 2 obszarów 1 ha

Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść 1. Zwi ększenie

wiedzy o ochronie środowiska, Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw 2. Zwi ększenie liczby Ekologiczne domów 10. Kociewie. energooszcz ędnych, 3. Polepszenie stanu Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść środowiska Rozwój naturalnego obszaru przedsi ębiorstwa LGD Chata Kociewia buduj ącego domy Ilo ść utworzonych zwi ększenie energooszcz ędne miejsc pracy 4 sprzeda Ŝy usług o 30%

Małe projekty

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Ilo ść Warsztaty edukacji planowanych ekologicznej warsztatów 2 liczba uczestników 30 liczba godzin 60

Ad. 11. Promocja Kociewia sposobem na przybli Ŝenie krainy spokoju oraz zach ęcenie turysty do odwiedzenia terenu LGD.

71 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Działania promuj ące Kociewie maj ą przede wszystkim przybli Ŝyć Kociewie ludziom z zewn ątrz, zarówno potencjalnym turystom jak i potencjalnym inwestorom. Naszym celem jest, aby w całej Polsce ludzie potrafili zidentyfikowa ć Kociewie według pomysłów naszych beneficjentów. Wobec powy Ŝszego w ramach tego przedsi ęwzi ęcia przewiduje si ę promowanie Kociewia z wykorzystaniem nowoczesnych technologii – poprzez tworzenie stron internetowych promuj ących nasze organizacje i inne podmioty oraz poprzez szeroko poj ętą działalno ść wydawnicz ą, do której nale Ŝy zaliczy ć wszelkie dost ępne formy, jakimi s ą wydawnictwa, foldery, a nawet ksi ąŜ ki, gdzie w sposób po średni i bezpo średni promowane b ędzie Kociewie. Przewidujemy, Ŝe promowanie Kociewia jest zadaniem wszystkich beneficjentów. LGD uznało, Ŝe nale Ŝy dodatkowo punktowa ć te operacje, które w swoim zakresie przewiduj ą promowanie Kociewia zarówno na zewn ątrz, jak i na samym Kociewiu. Zakładamy, Ŝe im wi ęcej b ędzie si ę mówiło o Kociewiu na Kociewiu i poza nim tym bardziej b ędzie ono znane.

Odnowa i rozwój wsi oddziaływanie Nazwa Lp. Przedsi ęwzi ęcia Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść 11. Promocja Kociewia 1. Upowszechnienie sposobem na wiedzy o Kociewiu, przybli Ŝenie krainy 2. Zwi ększenie ruchu spokoju oraz Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej turystycznego na zach ęcenie turysty obszarze LGD Chata do odwiedzenia Kociewia terenu LGD. Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść

Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść

Małe projekty

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść

72 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Utworzenie stron liczba internetowych liczba nowych stron wej ść na promuj ących Kociewie internetowych 3 stron ę 1500/rocznie Utworzenie portalu liczba internetowego - liczba nowych stron wej ść na poradnik gospodyni internetowych 1 stron ę 5000/rocznie Ilo ść opracowanych, Wydawnictwa przygotowanych wielko ść promuj ące Kociewie wydawnictw 8 nakładu 2400 Ilo ść tomików poezji wielko ść Wydanie tomiku poezji Kociewskich twórców 1 nakładu 300

Ad. 12. „Wioska tematyczna” sposobem na aktywizacj ę gospodarcz ą i społeczn ą.

Jest to najbardziej innowacyjne działanie LGD. Jest ono nowatorskie i polega na tworzeniu wiosek tematycznych. Mamy na naszym terenie gminy, które nieodł ącznie wi ąŜą si ę z bardzo silnie je charakteryzuj ącymi atrybutami. Nale Ŝy do nich przede wszystkim las i kojarz ące si ę z nim grzyby, drzewa, drewno. Pomysł na wiosk ę tematyczn ą to próba zach ęcenia społeczno ści z najubo Ŝszych terenów, jakimi s ą Gmina Osieczna, Osiek i inne do aktywizacji w kierunku zmiany swojego Ŝycia. W ramach planowanych operacji wspartych kształceniem i przygotowaniem liderów przewiduje si ę przygotowanie cho ćby kilku osób, które z trudem Ŝyj ą z rolnictwa do prowadzenia działalno ści, która zwi ększy przypływ środków finansowych dla rodziny. Podstaw ą do tworzenia wiosek jest wykorzystanie naszych zasobów i budowanych od lat działa ń zwi ązanych z kształtowaniem poczucia to Ŝsamo ści a polegaj ących na organizowaniu np. świ ęta grzyba czy le śnych spotka ń. Ponadto pragniemy w ramach nabywania umiej ętno ści uczy ć si ę od innych jak to robi ą, Ŝe im wychodzi.

Odnowa i rozwój wsi oddziaływanie Nazwa Lp. Przedsi ęwzi ęcia Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść 12. „Wioska 1. Zwi ększenie tematyczna” aktywno ści sposobem na społeczno- aktywizacj ę Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej gospodarczej gospodarcz ą i mieszka ńców społeczn ą. obszaru LGD Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Chata Kociewia,

73 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Rozpocz ęcie 2. Zwi ększenie działalno ści dochodów (z gospodarczej w liczba nowo liczba nowych innych źródeł ni Ŝ zakresie wioski Ilo ść powstałych utworzonych produktów rolnictwo) tematycznej podmiotów 3 miejsc pracy 3 turystycznych 3 mieszka ńców,

Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść

Małe projekty

Nazwa Operacji Produkt ilo ść rezultat 1 ilo ść rezultat 2 ilo ść rezultat 3 ilo ść Warsztaty liczba sołectw w po świ ęcone programie tworzeniu wiosek liczba osób wiosek tematycznych Ilo ść warsztatów 5 przeszkolonych 75 tematycznych 10

74 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

V. OKRE ŚLENIE MISJI LGD.

Misj ą Lokalnej Grupy Działania Chata Kociewia jest:

Kociewie – otwarte i przyjazne miejsce gdzie warto Ŝyć i do którego zawsze warto wraca ć.

Wzmacnianie aktywno ści mieszka ńców wsi i małych miasteczek z terenu gmin: Bobowo, Czarna Woda, Kaliska, Liniewo, Lubichowo, Osieczna, Osiek, Skarszewy, Skórcz miasto, Skórcz wie ś, Sm ętowo Graniczne, Stara Kiszewa, Starogard Gda ński, Zblewo poprzez tworzenie warunków do rozwoju obszaru LGD z maksymalnie mo Ŝliwym wykorzystaniem dost ępnych na jego terytorium zasobów, ze szczególnym uwzgl ędnieniem zasobów naturalnych i dziedzictwa kulturowego, zmierzaj ące do budowania to Ŝsamo ści i poczucia identyfikacji z Kociewiem.

75 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

VI. WYKAZANIE SPÓJNO ŚCI SPECYFIKI OBSZARU Z CELAMI LSR

Obszar obj ęty LSR jest spójny terytorialnie pod wzgl ędem geograficznym. W rozdziale opisuj ącym charakterystyk ę obszaru zał ączono mapk ę przedstawiaj ącą uwarunkowania przestrzenne i wida ć na niej, Ŝe 14 gmin wchodz ących w skład LGD, które ze sob ą wzajemnie s ąsiaduj ą. Dwana ście gmin nale Ŝy do powiatu starogardzkiego, dwie gminy do powiatu ko ścierskiego, jednak Ŝe wszystkie znajduj ą si ę na obszarze Kociewia i charakteryzuj ą si ę spójn ą specyfik ą dla tego regionu.

Spójno ść specyfiki obszaru odnosimy poni Ŝej do głównych celów LSR. Cel główny nr „3. Aktywizacja społeczno ści wiejskiej zmierzaj ąca do poprawy warunków Ŝycia i budowania systemów warto ści opartych o poczucie identyfikacji z Kociewiem” wi ąŜ e si ę bezpo średnio z tym, Ŝe na specyfik ę obszaru LGD wpływa odr ębno ść historyczna Kociewia i Kociewiaków od pozostałych regionów Pomorza, w tym w szczególno ści od terenów północnych i zachodnich zamieszkałych przez ludno ść kaszubsk ą. Wyrazem tego s ą nie tylko zwyczaje i tradycje ludowe, ale równie Ŝ odmienna gwara. Pomimo zaniku wielu elementów tradycyjnej sztuki ludowej (haft, muzyka, architektura), Kociewiacy ci ągle wyró Ŝniaj ą si ę du Ŝym poczuciem przynale Ŝno ści i wi ęzi z miejscem urodzenia. Historyczne zwi ązki i wspólnota powi ąza ń Kociewia wi ąŜą si ę niew ątpliwie z uwarunkowaniami przyrodniczymi. Du Ŝe obszary le śne Borów Tucholskich oraz krajobraz morenowy Pojezierza Starogardzkiego były elementem sprzyjaj ącym integracji wewn ętrznej kosztem powi ąza ń z pozostałymi cz ęś ciami kraju. Walory naturalne obszaru wchodz ącego w zasi ęg działania LGD s ą przedmiotem dumy jego mieszka ńców. Na pytanie zadawane podczas spotka ń z mieszka ńcami o to, z czego mieszka ńcy obszaru mog ą by ć dumni ponad połowa respondentów wskazała na wspaniałe lasy i fakt wyst ępowania czystych jezior. Nasi mieszka ńcy uczestnictwem w spotkaniach przy tworzeniu LSR (ponad 300 osób) oraz podczas dyskusji udowodnili, Ŝe na terenie LGD jest wielu ch ętnych i aktywnych ludzi, co stanowi o spójno ści specyfice tego obszaru. Sporym jednak ograniczeniem jest mała ilo ść organizacji pozarz ądowych (91 organizacji), które w przewa Ŝaj ącej mierze stanowi ą Ochotnicze Stra Ŝe Po Ŝarne, Kluby Sportowe i Koła Gospody ń Wiejskich wraz z Grupami Odnowy Wsi, a tak Ŝe niewielka ilo ść podejmowanych działa ń słu Ŝą cych aktywizacji mieszka ńców. Ograniczone umiej ętno ści w pozyskiwaniu funduszy zewn ętrznych i niejednokrotnie brak wiedzy jak po nie si ęga ć to wyzwanie i jeden z celów LGD słu Ŝą cy aktywizacji społeczno ści wiejskiej zmierzaj ącej do poprawy warunków Ŝycia i budowaniu systemów warto ści opartych o poczucie pochodzenia z Kociewia.

Cel 2. LSR „Wykorzystanie kociewskich zasobów naturalnych i kulturowych w kreowaniu nowych kierunków rozwoju oraz wzmacnianiu istniej ących kierunków turystyki i działalno ści gospodarczej, produkcyjnej usługowej, agroturystycznej.” wykazuje spójno ść z tym, Ŝe w porównaniu z innymi regionami kraju na Kociewiu notuje si ę wysoki wska źnik udziału obszarów le śnych (ł ącznie z drogami 48%), przy czym nale Ŝy zwróci ć uwag ę na fakt, i Ŝ w niektórych gminach udział lasów stanowi 60-70% powierzchni. Tereny te stanowi ą cenne obszary predysponowane do rozwoju turystyki (w tym agroturystyki i turystyki

76 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ” kwalifikowanej). Cz ęść z nich jest dobrze zagospodarowana turystycznie, jednak istnieje konieczno ść podniesienia ich atrakcyjno ści poprzez popraw ę bazy turystycznej. Równie Ŝ w tej kwestii mieszka ńcy s ą zgodni, wskazuj ąc inwestycje w rozwoju usług turystycznych za jeden z najwa Ŝniejszych priorytetów dla rozwoju obszaru. Wykaz bazy noclegowej na terenie LGD został zamieszczony w rozdziale II.2 Ocena społeczno- gospodarcza obszaru w tym potencjału demograficznego i gospodarczego oraz poziomu aktywno ści społecznej. Warto jednak wspomnie ć, iŜ utrzymuj ąca si ę tendencja wzrostowa, co do tworzenia miejsc noclegowych świadczy o tym, i Ŝ mieszka ńcy wyczuli potrzeb ę rozwoju tej gał ęzi gospodarki. Du Ŝa lesisto ść i jeziorno ść wyró Ŝniaj ąca ten region od innych jest szans ą dla naszych mieszka ńców. Znacz ącą rol ę jednocz ącą obszar LGD Chata Kociewia odgrywaj ą dwie rzeki Wierzyca i Wda. Wda jest rzek ą, która jest spławna i przygotowana na działania rekreacyjno-turystyczne. Problematyczn ą spraw ą jest uporz ądkowanie rzeki Wierzycy na całej jej długo ści na terenie Kociewia. Jest to malownicza rzeka, która turystom mo Ŝe dostarczy ć wielu wspaniałych wra Ŝeń. Jednak niestety brak jej uporz ądkowania oraz zagospodarowania jej obszaru pod względem turystyczno-gospodarczym. LGD „Chata Kociewia” w II Schemacie Pilota Ŝowego Programu Leader+ przygotowała opracowania zawieraj ące dokumentacj ę przygotowuj ącą działania zapewniaj ące baz ę turystyczn ą przy rzece. Na podstawie zło Ŝonych do LGD fiszek projektowych, istnieje wyra źna potrzeba kontynuacji zadania, co utwierdza nas w przekonaniu, i Ŝ wytyczony cel dotycz ący wykorzystania kociewskich zasobów naturalnych i kulturowych w kreowaniu nowych kierunków i wzmacniania istniej ących kierunków turystyki i działalno ści gospodarczej, usługowej, agroturystycznej został odpowiednio dobrany do potrzeb

Kolejny Cel LSR „1. Polepszenie zarz ądzania lokalnymi zasobami poprzez podnoszenie warto ści lokalnych produktów zmierzaj ące do ułatwienia małym jednostkom produkcyjnym dost ępu do rynków” pojawił si ę podczas spotka ń i warsztatów, prowadzonych we wszystkich gminach, gdzie wypracowana została analiza SWOT. To na jej podstawie wyłoniły si ę cele ogólne i szczegółowe zapisane w strategii. Spójno ść specyfiki obszaru z celami stanowi równie Ŝ analiza uwarunkowa ń demograficznych i ekonomicznych obszaru. Istniej ą znaczne podobie ństwa zarówno pod wzgl ędem struktury wieku, poziomu wykształcenia, jak w poziomie zatrudnienia, czy strukturze działalno ści lokalnych przedsi ębiorstw (wszyscy nale Ŝą do sektora małych i średnich przedsi ębiorstw) i zdecydowana wi ększo ść podmiotów działa w bran Ŝy „Handel i naprawy oraz przemysł i budownictwo. Na spotkaniach podkre ślano cz ęsto fakt, i Ŝ szans ą na umocnienienie lokalnej przedsi ębiorczo ści jest współpraca przedsi ębiorców, co mogłoby si ę przeło Ŝyć na polepszenie wykorzystania dost ępnych zasobów, Celem szczegółowym w dąŜ eniu do umacniania przedsi ębiorczo ści jest poprawa stanu świadomo ści o istniej ących mo Ŝliwo ściach produkcyjnych w oparciu o lokalne zasoby.

77 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

VII. UZASADNIENIE PODEJ ŚCIA ZINTEGROWANEGO DLA PRZEDSI ĘWZI ĘĆ

PLANOWANYCH W RAMACH LSR

W ramach warsztatów organizowanych przez LGD opracowano 12 przedsi ęwzi ęć do realizacji w ramach LSR. Przedsi ęwzi ęcia wypracowano na podstawie zło Ŝonych fiszek projektowych, przez mieszka ńców LGD „Chata Kociewia” i s ą one sformułowaniem rzeczywistych potrzeb danego obszaru. Podej ście zintegrowane w LSR dotyczy wszystkich działa ń w niej zawartych, gdy Ŝ cele, przedsi ęwzi ęcia i operacje s ą ze sob ą powi ązane.

Zintegrowane podej ście przejawia si ę w sposobie wyboru działa ń do realizacji. W przypadku LGD Chata Kociewia najpierw na podstawie fiszek projektowych sformułowano operacje, z których udało si ę wyłoni ć 12 najwa Ŝniejszych przedsi ęwzi ęć , a w nast ępnej kolejno ści sformułowano cele. Cykl ten tworzy logiczną, zintegrowan ą cało ść . Zintegrowanie podej ście jest w LSR rozpatrywane w trzech aspektach: 1. celów, 2. podmiotowym 3. wykorzystania ró Ŝnych zasobów.

1. Zintegrowane podej ście w aspekcie celów, przedsi ęwzi ęć i operacji zaplanowanych w LSR.

Cele LSR zarówno główne jak i szczegółowe, poszczególne przedsi ęwzi ęcia oraz operacje s ą powi ązane ze sob ą oraz wzajemnie si ę uzupełniaj ą. Oznacza to, Ŝe operacje planowane do realizacji w ramach LSR, bez wzgl ędu jakiego sektora czy bran Ŝy dotycz ą oraz czy s ą to działania w sferze materialnej czy w sferze wiedzy, umiej ętno ści tworz ą logiczne zwi ązki, realizuj ąc zamierzenia, oraz wypełniaj ą potrzeby, lub rozwi ązuj ąc problemy które s ą okre ślone w SWOT.

Cele ogólne, a poprzez nie uszczegółowiaj ące je cele szczegółowe wiąŜą si ę ze sob ą i wykazuj ą zintegrowanie poprzez wi ąŜą ce je cechy. Ka Ŝdy z wybranych do realizacji celów w zamy śle bliski jest rzeczywisto ści Kociewskiej, jej realiom oraz dost ępnym na Kociewiu zasobom. Wszystkie cele powinny być realizowane tak, by promowa ć Kociewie na zewn ątrz oraz pomi ędzy Kociewiakami. W ten sposób chcemy budowa ć silne Kociewie oparte o naszych mieszka ńców, którzy nie wyobra Ŝaj ą sobie Ŝycia gdzie indziej i to miejsce chc ą rozwija ć i do niego przyci ąga ć turystów oraz zach ęca ć młodzie Ŝ, aby tu pozostała. Zintegrowane podej ście dotyczy równie Ŝ bezpo średniego zwi ązku pomi ędzy celami a dobranymi kryteriami. To wła śnie stosuj ąc kryteria wyboru projektów uwzgl ędniaj ące kwestie promowania Kociewia, partnerskiej współpracy, komplementarno ści do działa ń ju Ŝ zrealizowanych na Kociewiu pragniemy realizowa ć cele główne, jakimi s ą: 1. Polepszenie zarz ądzania lokalnymi zasobami poprzez podnoszenie wartości lokalnych produktów zmierzaj ące do ułatwienia małym jednostkom produkcyjnym dost ępu do rynków.

78 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

2. Wykorzystanie kociewskich zasobów naturalnych i kulturowych w kreowaniu nowych kierunków rozwoju oraz wzmacnianiu istniej ących kierunków turystyki i działalno ści gospodarczej, produkcyjnej usługowej, agroturystycznej. 3. Aktywizacja społeczno ści wiejskiej zmierzaj ąca do poprawy warunków Ŝycia i budowania systemów warto ści opartych o poczucie identyfikacji z Kociewiem.

Zakładamy, Ŝe zintegrowane s ą wszystkie cele LSR, bo nakierowane s ą na rozwój Kociewia we wszelkich aspektach.

1.1. Cel ogólny Wykorzystanie kociewskich zasobów naturalnych i kulturowych w kreowaniu nowych kierunków i wzmacnianiu istniej ących kierunków turystyki i działalno ści gospodarczej, usługowej, agroturystycznej.

1.1.1. Cele szczegółowe: 2.1. Poszerzenie wykorzystania szlaków turystycznych na Kociewiu poprzez ich ujednolicenie, uporz ądkowanie i promocj ę z zachowaniem i wła ściwym wykorzystaniem dziedzictwa kulturowego. Planowane przedsi ęwzi ęci a • „Od zamku do zamku” – na szlaku rzek kociewskich Wdy i Wierzycy. Uporz ądkowanie zasobów turystycznych w obszarze dorzecza rzek Wierzycy i Wdy. Zaplanowane operacje: Zagospodarowanie miejsc postojowych na rzece, zagospodarowanie i wyposa Ŝenie centrum turystyczno - historycznego przy Grodzisku w miejscowo ści Owidz, adaptacja pomieszcze ń na agroturystyk ę, kurs agroturystyczny. Przykład ten ukazuje, Ŝe mo Ŝliwe jest ł ączenie kilku operacji w ramach jednego przedsi ęwzi ęcia maj ących charakter inwestycyjny jak adaptacja pomieszcze ń, jak równie Ŝ społeczny np. kurs agroturystyczny

• Kociewskie szlaki turystyczne – piesze, rowerowe i konne. Planowane operacje: Budowa ście Ŝki pieszo- rowerowej, adaptacja pomieszcze ń na agroturystyk ę, oferta kateringowa dla turystów i mieszka ńców, utworzenie wypo Ŝyczalni sprz ętu turystycznego, budowa ście Ŝki rowerowej, Budowa ście Ŝki zdrowia, oznakowanie infrastruktury turystycznej, doposa Ŝenie i przygotowanie wypo Ŝyczalni sprz ętu turystycznego

1.1.2. Cel szczegółowy : Upowszechnienie informacji o dost ępnych zasobach oraz wypromowanie Kociewia, jako miejsca, w którym znajdzie si ę sposób na ciekawe sp ędzenie czasu wolnego. Planowane przedsi ęwzi ęcia: Promocja Kociewia sposobem na przybli Ŝenie krainy spokoju oraz zach ęcenie turysty do odwiedzenia terenu LGD. Zaplanowane operacje: Utworzenie stron internetowych promuj ących Kociewie, utworzenie portalu internetowego - poradnik gospodyni, wydawnictwa promuj ące Kociewie, wydanie tomiku poezji

1.1.3. Cel szczegółowy Podnoszenie wiedzy, umiej ętno ści oraz zwi ększenie zasobów niezb ędnych przy prowadzeniu działalno ści gospodarczej i agroturystycznej. Planowane przedsi ęwzi ęcia: Jeziora baz ą do tworzenia centrów rekreacji

79 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Zaplanowane operacje: Zagospodarowanie pla Ŝ Kociewskich, K ąpielisko wraz z miejscem rekreacji, adaptacja pomieszcze ń na agroturystyk ę

Jak wida ć na powy Ŝszym przykładzie zarówno cele szczegółowe s ą ze sob ą powi ązane, za ś operacje przypisane do przedsi ęwzi ęć s ą ró Ŝnego tupu, jednak Ŝe maj ą spójny charakter i wzajemnie si ę przenikaj ą. Z jednej strony mamy np. do czynienia z przedsi ęwzi ęciem dotycz ącym uporz ądkowania i zagospodarowania Wierzycy, czyli projekt ma charakter turystyczny, z drugiej za ś strony zale Ŝy nam na budowie szlaków turystycznych. Oba przedsięwzi ęcia mog ą wpłyn ąć na wzmocnienie roli turystyki i lepsze wykorzystanie zasobów naturalnych. Co wi ęcej operacje wewn ątrz danego przedsi ęwzi ęcia s ą ze sob ą równie Ŝ powi ązane, gdy Ŝ z jednej strony budujemy ście Ŝkę rowerow ą by przedstawi ć lepsz ą ofert ę sp ędzenia wolnego czasu dla odwiedzaj ących turystów z drugiej za ś strony rolnik tworzy kwater ę agroturystyczn ą by było gdzie przyjmowa ć przyje ŜdŜaj ących.

1.2. Cel ogólny. Polepszenie zarz ądzania lokalnymi zasobami poprzez podnoszenie wartości lokalnych produktów zmierzaj ące do ułatwienia małym jednostkom produkcyjnym dost ępu do rynków.

1.2.1. Cel szczegółowy: 1.1. Poprawa stanu świadomo ści producentów o istniej ących mo Ŝliwo ściach produkcyjnych w oparciu o lokalne zasoby. Przedsi ęwzi ęcia: „Marka z Kociewia” Zaplanowane operacje: Zaktywizowanie działalno ści gospodarczej z wykorzystaniem lokalnych zasobów

1.2.2. Cel szczegółowy: 1.2. Zwi ększenie potencjału wytwórczego poprzez inwestycje. Przedsi ęwzi ęcie: Rozwój infrastruktury społecznej, usługowej oraz publicznej zmierzaj ące do poprawy warunków Ŝycia. Zaplanowane operacje: Wykonanie placu zabaw, doposaŜenie placu zabaw, Zagospodarowanie centrum wsi wraz z placem zabaw, budowa sceny w parku miejskim, zielone miejsca spotka ń mieszka ńców - centra rekreacji, utworzenie prywatnego punktu przedszkolnego, Modernizacja świetlicy wiejskiej, bezpłatny i bezprzewodowy dost ęp do Internetu itp.

1.2.3. Cel szczegółowy: 1.3. Zwi ększenie udziału produktów lokalnych i usług na rynku krajowym i zagranicznym. Zachowanie i wykorzystanie zasobów naturalnych wzmocnione popraw ą absorpcji środków pomocowych przez małe i średnie przedsi ębiorstwa i rolników. Wzmocnienie potencjału istniej ących podmiotów gospodarczych, rolnictwa i agroturystyki. Zaplanowane przedsi ęwzi ęcie „Kociewiaku miej pieni ądze i dziel si ę z innymi” – pobudzenie aktywno ści gospodarczej. Zaplanowane operacje :Rozbudowa warsztatu samochodowego, Rozbudowa przedsi ębiorstwa świadcz ącego usługi remontowo – budowlane, Rozbudowa hurtowni cz ęś ci rolniczych, Budowa myjni bezdotykowej, szkolenia z samo zatrudnienia, Kursy aktywizuj ące społeczno ść

80 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Wszystkie cele szczegółowe s ą ze sob ą wzajemnie powi ązane cho ć przyczyniaj ą si ę do realizacji innych celów ogólnych, jednak Ŝe wspólnie na siebie oddziaływuj ą i tworz ą logiczna cało ść

2. Zintegrowany charakter poprzez budowanie zwi ązków i zale Ŝno ści pomi ędzy podmiotami korzystaj ącymi z LSR na obszarze LGD.

W LSR podej ście zintegrowane dotyczy tak Ŝe zwi ązków miedzy ró Ŝnymi podmiotami i aktorami lokalnymi uczestnicz ącymi w realizacji LSR. Z punktu widzenia podmiotowego zintegrowane podej ście oznacza, Ŝe planowane w strategii przedsi ęwzi ęcia i operacje b ędą realizowane przez podmioty z ró Ŝnych sektorów (publicznego, społecznego i gospodarczego) dotyczy ć grup docelowych okre ślonych w LSR przedsi ęwzi ęć , tzn., zwi ązków mi ędzy ró Ŝnymi podmiotami uczestnicz ącymi w realizacji strategii. Planowane przedsi ęwzi ęcia i operacje realizowane b ędą przez podmioty z trzech ró Ŝnych sektorów (publiczny, społeczny i gospodarczy).

„Od zamku do zamku ” – na szlaku rzek kociewskich Wdy i Wierzycy. Uporz ądkowanie zasobów turystycznych w obszarze dorzecza rzek Wierzycy i Wdy. W ramach planowanego przedsi ęwzi ęcia realizowane b ędą operacje przez nast ępuj ące podmioty: W ramach Odnowy Wsi Gmina Stara Kiszewa (sektor publiczny) wniosła propozycj ę zagospodarowania miejsc postojowych na rzece Wierzyca, za ś przy tej samej rzece Gmina Starogard Gda ński planuje zagospodarowa ć i wyposa Ŝyć centrum turystyczno - historyczne przy Grodzisku w miejscowo ści Owidz (samorz ąd publiczny). W tym czasie planowane jest równie Ŝ otwarcie kwatery agroturystycznej w pobli Ŝu rzeki w ramach ró Ŝnicowania w kierunku działalno ści rolniczej (podmiot gospodarczy), a kilka organizacji pozarz ądowych w ramach „małych projektów” planuje przeprowadzi ć kurs agroturystyczny (podmioty społeczne). Innym przedsi ęwzi ęciem jest np. projekt „Aktywny Kociewiak” – infrastruktura sportowa, rekreacyjna i turystyczna poparta działaniami aktywizuj ącymi i promuj ącymi aktywny styl Ŝycia. W ramach przedsi ęwzi ęcia planuje si ę nast ępuj ące operacje: Modernizacja budynku siłowni, modernizacja centrum sportowo – rekreacyjnego, budowa boisk. Operacje b ędą realizowane przez Urz ędy Gmin oraz inne jednostki Samorz ądu Terytorialnego, za ś cz ęsto organizacje pozarz ądowe planuj ą organizowa ć imprezy sportowo rekreacyjne, a tak Ŝe prowadzi ć zaj ęcia sportowo rekreacyjne. Nale Ŝy podkreśli ć, Ŝe wszystkie przedsi ęwzi ęcia s ą utworzone tak, by grupami docelowymi były wszystkie trzy sektory: publiczny, społeczny i gospodarczy.

3. Zintegrowane podej ście poprzez wykorzystanie dost ępnych zasobów.

W strategii wyst ępuj ą równie Ŝ przedsi ęwzi ęcia opieraj ące si ę na waloryzacji i wykorzystaniu ró Ŝnych zasobów przyrodniczych, kulturowych i historycznych Przedsi ęwzi ęcie: Zwi ększenie poczucia to Ŝsamo ści Kociewiaków w oparciu o kultur ę, dziedzictwo i histori ę Kociewia. Przykłady operacji: Zagospodarowanie kompleksu dworsko-parkowego rewitalizacja i przywrócenie dawnego wygl ądu i znaczenia zabytkowych cmentarzy, tworzenie Izb Regionalnych, remont mostku zabytkowego, promocja

81 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ” regionalnych produktów, organizacji imprez zwi ązanych z kultywowaniem tradycji, organizacja wystaw, galerii wraz z warsztatami, organizacja warsztatów regionalnych, zbieranie informacji o przodkach , otwarcie prywatnej galerii sztuki Przedsi ęwzi ęcie Promocja Kociewia sposobem na przybli Ŝenie krainy spokoju oraz zach ęcenie turysty do odwiedzenia terenu LGD. Przykłady operacji: Utworzenie stron internetowych promuj ących Kociewie, utworzenie portalu internetowego - poradnik gospodyni, wydawnictwa promuj ące Kociewie Wydanie tomiku poezji.

Podsumowuj ąc, wszystkie zaplanowane w strategii cele, przedsi ęwzi ęcia i operacje s ą ze sob ą zintegrowane i wynikaj ą z realnie opracowanych potrzeb mieszka ńców.

82 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

VIII. UZASADNIENIE PODEJ ŚCIA INNOWACYJNEGO DLA PRZEDSI ĘWZI ĘĆ

PLANOWANYCH W RAMACH LSR

Innowacyjno ść inaczej okre ślana nowatorstwem w podej ściu do lokalnej strategii rozwoju powinna odnosi ć si ę do wymiaru lokalnego i wykorzystywa ć lokalne zasoby. Nowatorstwo mo Ŝe oznacza ć zastosowanie pomysłów i rozwi ąza ń znanych i stosowanych gdzie indziej, jednak maj ących charakter nowo ści na obszarze LGD. Jeśli pomysł, przedsi ęwzi ęcie i sposób realizacji ma charakter innowacyjny mo Ŝna udost ępni ć go jako wzór dla innych obszarów. Lokalna Grupa Działania przygotowuj ąc LSR wykorzystała nowatorskie podej ście do opracowania owego dokumentu. Mieszka ńcy naszego LGD za pomoc ą opracowanych przez biuro LGD fiszek udost ępnionych na stronach internetowych i poprzez gminy członkowskie przekazali do LGD bezpo średni ą informacj ę o tym jakiego typu operacje planuj ą przedsi ęwzi ąć w ramach Osi 4 Leader PROW. Nigdy dotychczas nie wykorzystywali śmy tego sposobu do zbierania informacji, który przyniósł nie tylko wymierne rezultaty w postaci 240 zło Ŝonych fiszek projektowych z gotowymi przykładami operacji, ale dał nam równie Ŝ pomysł na form ę komunikowania si ę w przyszło ści. Innowacyjne dla obszarów wiejskich jest równie Ŝ podej ście LEADER. Nasi mieszka ńcy zaczynaj ą powoli przyzwyczaja ć si ę do oddolno ści owej inicjatywy. LGD stara si ę wszelkimi sposobami dotrze ć do swojego szerokiego grona mieszka ńców. Dobrym przykładem jest wypracowany model współpracy z gminami, w których s ą osoby odpowiedzialne za współprac ę w ramach programu Leader jednak Ŝe cały czas konieczne jest wypracowywanie nowych sposobów wzajemnej komunikacji i podtrzymywanie aktywno ści.

Przedsi ęwzi ęcia zaplanowane w ramach LSR maj ą niejednokrotnie nowatorski charakter. Innowacyjno ść dotyczy mi ędzy innymi takich przedsi ęwzi ęć jak:

Marka z Kociewia . Projekt ma na celu zaktywizowanie działalno ści gospodarczej z wykorzystaniem lokalnych zasobów. W temacie tym zakłada si ę pomoc lokalnym i potencjalnym przedsi ębiorcom po to aby wypromowa ć nie tylko swoje firmy ale przede wszystkim produkty pochodz ące z Kociewia i uczyni ć Mark ę z Kociewia rozpoznawaln ą na terenie całej Polski. LGD ma gotowy instrument w ramach opracowanych w poprzednim schemacie Leader procedur, przyznawania Marki Kociewia, jednak Ŝe temat ten jest na tyle świe Ŝy, Ŝe w ramach działa ń partnerskich pomi ędzy trzema LGD z Kociewia planujemy uruchomi ć cał ą machin ę nap ędzaj ącą naszych lokalnych przedsi ębiorców. Przedsi ęwzi ęcie Marka z Kociewia jest tematem, który LGD planuje równie Ŝ realizowa ć w ramach projektów współpracy. Zadania zaplanowane pomi ędzy LGD Wst ęga Kociewia oraz LGD Gminy Powiatu Świeckiego i model wzajemnej współpracy b ędą mogły posłu Ŝyć innym organizacjom za przykład realizacji przedsi ęwzi ęć partnerskich o charakterze nowatorskim

Wioska Tematyczna sposobem na aktywizacje gospodarczo – społeczn ą Przedsi ęwzi ęcie zakłada otwarcie 3 wiosek tematycznych z szczególnym nastawieniem pomocy rolnikom chc ącym znale źć sposób na poszerzenie działa ń w kierunku nierolniczym. Na terenie LGD nie ma na razie Ŝadnej wioski

83 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ” tematycznej, za to jest kilka miejscowo ści, które przy wykorzystaniu lokalnych zasobów s ą wstanie wnie ść świe Ŝe, nowatorskie, spojrzenie na wie ś. W gminie Osieczna od lat sprawdza si ę prowadzenie imprezy pod nazw ą Świ ęto Grzyba. Teren gminy stanowi ą w ponad 70 % lasy. Pr ęŜ nie działaj ą na tym obszarze KGW. Da si ę wiec poł ączy ć kilka operacji, wspomóc działania za pomoc ą szkole ń dotycz ących tworzenia wiosek tematycznych i uple ść we wspóln ą cało ść szereg pomysłów i stworzy ć tak nowatorskie przedsi ęwzi ęcie jak wioska tematyczna

Promocja Kociewia sposobem na przybli Ŝenie krainy spokoju oraz zach ęcenie turysty do odwiedzenia terenu LGD. Ciekawym pomysłem, który mo Ŝe by ć realizowany w ramach tego przedsi ęwzi ęcia jest utworzenie portalu internetowego Poradnik Gospodyni. Promocja w dobie Internetu jest doskonałym źródłem przekazu informacji. Pomysł na stworzenie niekonwencjonalnego portalu prowadzonego przez gospodynie wiejskie jest szans ą dla obszarów wiejskich, ale jest te Ŝ szans ą na poznanie kultury, obyczajów, tradycji przez osoby z miasta i zmian ę postrzegania wizerunku wsi. Projekt ten mo Ŝe anga Ŝowa ć jedn ą z najbardziej aktywnych grup na wsi czyli KGW, a ten sposób stwarza ć mo Ŝliwo ść zaprezentowania innowacyjnych rozwi ąza ń na innych obszarach

„Kociewiaku miej pieni ądze i dziel si ę z innymi” – pobudzenie aktywno ści gospodarczej. W ramach projektu poza operacjami realizowanymi z otwieraniem czy te Ŝ rozwojem działalno ść gospodarczej, planuje si ę przeprowadza ć szkolenia z samo zatrudnienia, które odbywałyby się bezpo średnio na obszarach wiejskich, a nie jak w wi ększo ści sytuacji w mie ście. W ramach szkole ń poza merytoryczn ą wiedz ą dotycz ąca otwierania działalno ści gospodarczej uczestnicy mieli by szans ę skorzysta ć z kursów aktywizuj ących społeczno ść , czyli zach ęcaj ących do przezwyci ęŜ enia cz ęsto tylko i wył ącznie niech ęci i strachu przed podj ęciem nowej pracy.

„Kociewie silne m ądro ści ą ludzi” – edukacja dla ka Ŝdego Przedsi ęwzi ęcie zakłada formy wsparcia ci ągłej edukacji, która na obszarach wiejskich jest jeszcze na ni Ŝszym poziomie ani Ŝeli w miastach, ze wzgl ędu na utrudniony dost ęp ró Ŝnych form pomocy edukacyjnych. Tak wiec przedsi ębiorcy planuj ą inwestycje umo Ŝliwiaj ące dost ęp do Internetu na wsi, organizacje pozarz ądowe my ślą o fachowych kursach komputerowych i nauce przez Internet, a tak Ŝe nauczaniu j ęzyków obcych za pomoc ą prowadzonych kursów. Nowatorstwo tego przedsi ęwzi ęcia polega równie Ŝ na tym, i Ŝ wiele z operacji da si ę poł ączy ć.

„Od Zamku do zamku” – W ramach przedsi ęwzi ęcia planuje si ę zagospodarowanie miejsc postojowych na rzece Wierzyca. Dotychczas rzeka ta pomimo swojego uroku nie została zagospodarowana. LGD stwarza po raz pierwszy szans ę samorz ądom i mieszka ńcom na stworzenie nowego produktu – zagospodarowanie rzeki Wierzyca. Innym wa Ŝnym pomysłem w ramach przedsi ęwzi ęcia jest zupełnie nowatorska inicjatywa zagospodarowania i wyposa Ŝenia centrum turystyczno – historycznego przy grodzisku w Owidzu. Projekt ten jest olbrzymi ą szans ą dla rejonu Kociewia i mo Ŝe wykorzysta ć lokalne zasoby. W poprzednim schemacie LGD przygotowała podwalin ę pod realizacj ę projektu w postaci opracowanej koncepcji zagospodarowania

84 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

średniowiecznego grodziska w miejscowo ści Owidz, jednak Ŝe jest to dopiero zal ąŜ ek w stosunku do wielko ści planowanych działa ń.

85 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

IX. OKRE ŚLENIE PROCEDURY OCENY ZGODNO ŚCI

OPERACJI Z LSR, PROCEDURY WYBORU OPERACJI PRZEZ

LGD, PROCEDURY ODWOŁANIA OD ROZSTRZYGNI ĘĆ

ORGANU DECYZYJNEGO W SPRAWIE WYBORU OPERACJI,

KRYTERIÓW, NA PODSTAWIE KTÓRYCH JEST OCENIANA

ZGODNO ŚĆ OPERACJI Z LSR ORAZ KRYTERIÓW WYBORU

OPERACJI A TAK śE PROCEDURY ZMIANY TYCH KRYTERIÓW.

1. Okre ślenie procedury oceny zgodno ści operacji z LSR.

Procedura oceny Zgodno ści z LSR została w szczegółach okre ślona w zał ączniku do Regulaminu Rady LGD Chata Kociewia pod nazw ą „Procedura oceny zgodno ści operacji z LSR”. Regulamin Rady został przyj ęty w drodze uchwały Rady przy obecno ści 2/3 składu Rady jednomy ślnie. Procedura okre ślona w dokumencie wymienionym powy Ŝej zawiera nast ępuj ące główne elementy:

1) Ogłoszenie o naborze wniosków. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) Dopasowanie terminów do wymogów okre ślonych przez UM Woj. Pomorskiego oraz ARiMR. b) Podanie do publicznej wiadomo ści. c) Ogłoszenia na stronach internetowych. d) Termin składania wniosków okre ślony w ogłoszeniu nie mo Ŝe by ć krótszy ni Ŝ 30 dni.

2) Przyj ęcie wniosków. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) W odpowiedzi na konkurs składane s ą wnioski do biura LGD. b) Przyj ęcie wniosków c) Rejestracja wniosku i nadanie nr sprawy. d) Wydanie potwierdzenia wpływu wniosku dla wnioskodawcy. e) Rejestracja wniosku w elektronicznej bazie danych. f) Sporz ądzenie listy zło Ŝonych wniosków o dofinansowanie w danym naborze, w danym konkursie.

3) Przekazanie wniosków przez Biuro LGD pod ocen ę zgodno ści operacji z LSR. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnień: a) Sporz ądzenie list sprawdzaj ących dla zło Ŝonych wniosków. b) Przekazanie wniosków przez biuro LGD Radzie. c) Podpisanie protokołu przekazania wniosków.

86 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

d) Przekazanie wniosków członkom Rady przez Przewodnicz ącego Rady.

4) Przeprowadzenie oceny zgodno ści operacji z LSR. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) Wst ępna ocena zgodno ści z LSR. b) Ocena zgodno ści z LSR. c) Przygotowanie listy operacji zgodnych z LSR.

5) Wynik oceny zgodno ści z LSR – podanie do wiadomo ści publicznej. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) Lista operacji ocenianych przez Rad ę zostaje zamieszczona na stronach LGD. b) Beneficjenci zostaj ą poinformowani o wynikach oceny zgodno ści z operacji z LSR faksem i poczt ą.

Forma tabelaryczna procedury zgodno ści z LSR: Stanowisko Proces Zakres czynno ści Stosowane wzory osoby dokumentów odpowiedzialnej Pracownik biura Ogłoszenie o naborze Dopasowanie terminów do wniosków. wymogów okre ślonych przez UM Woj. Pomorskiego oraz ARiMR.

Podanie do publicznej wiadomo ści.

Ogłoszenia na stronach internetowych

Termin składania wniosków okre ślony w ogłoszeniu nie mo Ŝe by ć krótszy ni Ŝ 30 dni. Pracownik biura Przyj ęcie wniosków W odpowiedzi na konkurs składane s ą wnioski do biura LGD.

Przyj ęcie wniosków

Rejestracja wniosku i nadanie nr sprawy.

Wydanie potwierdzenia Potwierdzenie przyj ęcia wpływu wniosku dla wniosku – zał.1 wnioskodawcy.

Rejestracja wniosku w Wzór elektronicznej elektronicznej bazie danych. rejestracji wniosku – zał.2

Sporz ądzenie listy zło Ŝonych wniosków o dofinansowanie w danym naborze, w danym konkursie.

87 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Pracownik biura Przekazanie Sporz ądzenie list Listy sprawdzaj ące - wniosków przez Biuro sprawdzaj ących dla zło Ŝonych stanowi ą zał ączniki nr 3 LGD pod ocen ę wniosków zgodno ści operacji z LSR. Przekazanie wniosków przez biuro LGD Radzie.

Podpisanie protokołu Protokół przekazania przekazania wniosków. wniosków Radzie – zał. 4

Przewodnicz ący Rady/pracownik Przekazanie wniosków Zaproszenie dla biura członkom Rady przez Członków Rady na Przewodnicz ącego Rady. przekazanie wniosków – zał. 5

Deklaracja bezstronno ści dla Członka Rady – zał. 6 Rada Przeprowadzenie Wst ępna ocena zgodno ści z Karta oceny zgodno ści LGD/pracownik oceny zgodno ści LSR. operacji z LSR – zał.7 biura – sprawy operacji z LSR. biurowe i Wzór decyzji o organizacyjne przedłu Ŝeniu terminu oceny – zał. nr 8

Ocena zgodno ści z LSR. Wzór zaproszenia na posiedzenie Rady – zał. 9

Przygotowanie listy operacji Wzór listy operacji - zał. zgodnych z LSR. nr 10

Pracownik biura Wynik oceny Lista operacji ocenianych Wzór listy operacji - zał. LGD zgodno ści z LSR – przez Rad ę zostaje nr 10 podanie do zamieszczona na stronach wiadomo ści LGD. publicznej. Beneficjenci zostaj ą Wzór powiadomienia o poinformowani o wynikach wyniku oceny – zał. nr 11. oceny zgodno ści z operacji z LSR faksem i poczt ą.

Forma graficzna procedury zgodno ści z LSR.

88 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Pracownik biura Ogłoszenie o Dopasowanie Podanie Ogłoszenia do naborze wniosków. terminów do wymogów na stronach okre ślonych przez UM publicznej internetowych wiadomo ś Woj. Pomorskiego ci. oraz ARiMR

Pracownik biura Przyj ęcie wniosków Składanie - Rej. wniosku i Wydanie Rejestracja Sporz ądzenie Przyjęcie nadanie nr potwierdzenia elektroniczna listy wniosków sprawy. wpływu wniosku zło Ŝonych wniosku wniosków

Przewodnicz ący Przekazanie wniosków Sporządzenie Przekazanie Przekazanie Rady/pracownik przez Biuro LGD pod list wniosków wniosków biura ocen ę zgodno ści sprawdzający Radzie członkom operacji z LSR. ch Rady

Rada LGD/ Przeprowadzenie Wst ępna Ocena Przygotowanie pracownik biura – oceny zgodno ści ocena zgodno ści z listy operacji sprawy biurowe operacji z LSR. zgodno ści z LSR zgodnych z LSR LSR.

Pracownik biura Wynik oceny Lista operacji zostaje Beneficjenci zostaj ą LGD zgodno ści z LSR – zamieszczona na poinformowani o podanie do stronach LGD. wynikach oceny wiadomo ści publicznej. zgodno ści z operacji z LSR faksem i poczt ą.

89 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

2. Procedury wyboru operacji przez LGD.

Procedura wyboru operacji jest równie Ŝ zał ącznikiem do Regulaminu Rady, który uchwaliła Rada maj ąca prawo do jego zmiany. Główne zało Ŝenia procedury wyboru operacji przez LGD obejmuj ą:

1) Przekazanie list projektów pod ocen ę dotycz ącą wyboru operacji przez LGD. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) Przekazanie wniosków Członkom Rady. b) Dopuszcza si ę mo Ŝliwo ść stworzenia Członkom Rady warunków do pracy nad wnioskami na miejscu – w biurze LGD.

2) Wybór operacji przez LGD. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) Ocena Członków Rady stanowi ąca podstaw ę do wyboru operacji. b) Przygotowanie listy operacji. c) Post ępowanie w przypadku rozbie Ŝno ści w przyznawanej punktacji ogólnej mi ędzy 2 Członkami Rady wi ększej ni Ŝ 30%. d) Wybór operacji przez Rad ę.

3) Przekazanie informacji o wyniku wyboru operacji przez LGD. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) Przekazanie informacji o wyborze operacji przez LGD do Urz ędu Marszałkowskiego Woj. Pomorskiego lub ARiMR b) Przekazanie informacji o wyborze operacji wnioskodawcom – beneficjentom. c) Podanie informacji o wyborze operacji do publicznej wiadomo ści.

Forma tabelaryczna procedury wyboru operacji do realizacji przez LGD.

Stanowisko Proces Zakres czynno ści Stosowane wzory osoby dokumentów odpowiedzialnej Pracownik Biura Przekazanie list Przekazanie wniosków lista członków rady wraz LGD – czynno ści projektów pod ocen ę Członkom Rady. z przydzielonymi im biurowe, decyzje dotycz ącą wyboru wnioskami do weryfikacji – operacji przez LGD. w ramach oceny w Przewodnicz ący zwi ązku z wyborem Rady LGD operacji przez Rad ę LGD – zał. 12

Karta oceny zgodno ści operacji z lokalnymi kryteriami wyboru – zał. nr 13 Dopuszcza si ę mo Ŝliwo ść stworzenia Członkom Rady warunków do pracy nad wnioskami na miejscu – w biurze LGD. Rada LGD, Wybór operacji przez Ocena Członków Rady Karta oceny zgodno ści obsługa LGD. stanowi ąca podstaw ę do operacji z lokalnymi

90 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ” administracyjna – wyboru operacji. kryteriami wyboru – zał. Biuro LGD nr 13

Przygotowanie listy operacji. wzór listy rankingowej operacji – zał. nr 14 Post ępowanie w przypadku rozbie Ŝno ści w przyznawanej Wzór zaproszenia na punktacji ogólnej mi ędzy 2 posiedzenie Rady – zał. 9 Członkami Rady wi ększej ni Ŝ 30%.

Wybór operacji przez Rad ę. Biuro LGD Przekazanie Przekazanie informacji o informacji o wyniku wyborze operacji przez LGD wyboru operacji przez do Urz ędu Marszałkowskiego LGD. Woj. Pomorskiego lub ARiMR

Przekazanie informacji o wyborze operacji wnioskodawcom – beneficjentom.

Podanie informacji o wyborze operacji do publicznej wiadomo ści.

91 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Forma graficzna procedury zgodno ści z LSR.

Pracownik Biura – Przekazanie list Przekazanie wniosków czynno ści biurowe, projektów pod ocen ę Członkom Rady. decyzje – Przewodn. dotycz ącą wy boru Rady LGD operacji przez LGD.

Ocena Członków Rady Rada LGD, obsługa Wybór operacji przez stanowi ąca Przygotowanie Post ępowanie w Wybór administracyjna – LGD. podstaw ę do listy operacji. przypadku pow. 30% operacji przez Biuro LGD wyboru rozbie Ŝno ści w Rad ę

operacji. przyznawanej punktacji

Biuro LGD Przekazanie informacji Przekazanie Przekazanie Podanie o wyniku wyboru informacji o informacji o informacji o operacji przez LGD. wyborze wyborze wyborze operacji przez operacji operacji do LGD do UM wnioskodawco publicznej Woj. Pom. lub m – ARiMR beneficjentom. wiadomo ści.

92 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

3. Procedury odwołania od rozstrzygni ęć organu decyzyjnego w sprawie wyboru operacji.

Procedura odwołania od rozstrzygni ęć to kolejna procedura, która stanowi element Regulaminu Rady LGD. Nale Ŝy podkre śli ć, i Ŝ zasad ą jest, Ŝe odwoływa ć si ę mo Ŝna wył ącznie od rozstrzygni ęć Rady, ale na ka Ŝdym etapie dokonywanej przez ni ą oceny. Oznacza to, Ŝe odwołania mo Ŝna w tym samym trybie składa ć od: - oceny zgodno ści z LSR, - procedury wyboru operacji przez LGD.

Procedura odwoławcza składa si ę z nast ępuj ących głównych elementów:

1) Zło Ŝenie odwołania. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) Przyj ęcie odwołania przez Biuro LGD. b) Weryfikacja formalna odwołania przez Biuro LGD.

2) Rozpatrzenie odwołania przez Rad ę. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) Rozpatrzenie odwołania pod wzgl ędem merytorycznym przez Grup ę Robocz ą Rady, która oceniała operacje pod wzgl ędem zgodno ści z LSR. b) Podj ęcie uchwały przez Rad ę o przekazaniu wniosku do ponownej oceny lub o odrzuceniu protestu. c) Przekazanie informacji o wyniku oceny odwołania wnioskodawcy.

Forma tabelaryczna procedury odwołania od rozstrzygni ęć LGD.

Stanowisko Proces Zakres czynno ści Stosowane wzory dokumentów Pracownik Zło Ŝenie odwołania. Przyj ęcie odwołania przez Biuro biurowy LGD. LGD Weryfikacja formalna odwołania informacja o odrzuceniu przez Biuro LGD. odwołania z przyczyn formalnych - zał. 15. lista zło Ŝonych odwoła ń - zał. nr 16 Pracownik Rozpatrzenie Rozpatrzenie odwołania pod zaproszenie na posiedzenie biura odwołania przez wzgl ędem merytorycznym przez Grupy Roboczej Rady LGD LGD/Rada Rad ę. Grup ę Robocz ą Rady, która w sprawie rozpatrzenia oceniała operacje pod wzgl ędem odwoła ń – wzór zgodno ści z LSR. zaproszenia stanowi zał. nr 17 zatwierdzenie uzgodnienia grupy roboczej rady w sprawie zło Ŝonych odwoła ń – zał. nr 18. Podj ęcie uchwały przez Rad ę o przekazaniu wniosku do ponownej oceny lub o odrzuceniu protestu.

Przekazanie informacji o wyniku zawiadomienie o oceny odwołania wnioskodawcy. rozpatrzeniu odwołania – zał. nr 19

93 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Forma graficzna procedury odwołania od rozstrzygni ęć LGD.

Pracownik Zło Ŝenie odwołania. Przyj ęcie odwołania Weryfikacja biurowy LGD przez Biuro LGD. formalna odwołania przez Biuro LGD.

Pracownik biura Rozpatrzenie Rozpatrzenie odwołania pod Podj ęcie uchwały Przekazanie LGD/Rada odwołania przez Rad ę. wzgl ędem merytorycznym przez Rad ę o informacji o przez Grup ę Robocz ą Rady przekazaniu wyniku oceny oceniaj ącą operacje pod wniosku do odwołania wzgl ędem zgodno ści z LSR. ponownej oceny/ wnioskodawcy. odrzuceniu protestu.

Procedur ę odwoławcz ą i zasady zwi ązane z rezerwowaniem w bud Ŝecie środków na pozytywnie rozpatrzone odwołania nale Ŝy stosowa ć zgodnie z przepisami krajowymi i unijnymi uszczegółowiaj ącymi post ępowanie w sprawie oceny wniosków dokonywane przez LGD.

94 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

4. Procedura zmiany kryteriów.

Opisana poni Ŝej procedura jest zgodna z procedur ą przyj ętą do realizacji wraz z Regulaminem Rady LGD. Procedura rozpoczyna si ę od informacji o sposobie uchwalania nowych kryteriów. Zakładamy, Ŝe dopuszczalne jest, Ŝe w wyniku zmiany społecznej oraz dokonanej ewaluacji niezb ędna b ędzie, je Ŝeli zajdzie potrzeba, zmiana kryteriów na odpowiadaj ące aktualnej sytuacji. Stąd w procedurze uwzgl ędnia si ę tryb uchwalania kryteriów oraz tryb zmiany kryteriów. Do głównych elementów procedury zmiany kryteriów nale Ŝy zaliczy ć nast ępuj ące:

1) Opracowanie propozycji tre ści kryteriów. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) Przygotowanie propozycji tre ści kryteriów przez Biuro LGD.

2) Przedstawienie propozycji tre ści kryteriów Zarz ądowi LGD – w przypadku pierwszej procedury wyboru kryteriów, w przypadku kolejnych ustale ń dotycz ących kryteriów – przedstawienie propozycji tre ści kryteriów Radzie LGD. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) Przekazanie tre ści kryteriów członkom Zarz ądu LGD/ Rady LGD przez Biuro LGD. b) Przyjmowanie uwag dotycz ących tre ści kryteriów przez Biuro LGD.

3) Opracowanie kryteriów przez Zarz ąd LGD – w przypadku pierwszego wyboru kryteriów, Rad ę LGD – w przypadku kolejnego wyboru kryteriów. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) Zwołanie posiedzenia Zarz ądu LGD/Rady LGD. b) Posiedzenie – dyskusja nad kryteriami.

4) Akceptacja kryteriów przez Walne Zgromadzenie LGD. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) Biuro LGD po uchwaleniu kryteriów zwołuje posiedzenie Walnego Zgromadzenia LGD. b) Walne Zgromadzenie LGD uchwala kryteria wraz z uchwaleniem Lokalnej Strategii Rozwoju do realizacji.

5) Podanie do publicznej wiadomo ści tre ści kryteriów. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) Przekazanie informacji o wyborze kryteriów.

6) Procedura zmiany kryteriów. W zapisach procedury zawieraj ą si ę informacje dotycz ące nast ępuj ących zagadnie ń: a) Zgłaszanie zmian w ramach konsultacji społecznych. b) Biuro LGD dokonuje ewaluacji prowadzonych przedsi ęwzi ęć pod przewodnictwem Rady LGD. c) Gromadzenie propozycji zmian przez Biuro LGD. d) Weryfikacja zmian przez Rad ę LGD. e) Przyj ęcie zmienionych kryteriów przez Walne Zgromadzenie LGD. f) Podanie do publicznej wiadomo ści kryteriów.

Forma tabelaryczna procedury zmiany kryteriów.

95 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Stanowisko Proces Zakres czynno ści Stosowane wzory dokumentów Biuro Opracowanie Przygotowanie propozycji tre ści Wzór zaproszenia na LGD/Prezes propozycji tre ści kryteriów przez Biuro LGD. posiedzenie Zarz ądu/rady LGD kryteriów. w sprawie ustalenia kryteriów – zał. nr 20

Zarz ąd Przedstawienie Przekazanie tre ści kryteriów wzór uchwały Zarz ądu/ LGD/Rada propozycji tre ści członkom Zarz ądu LGD/ Rady Rady LGD – zał. nr 21 LGD/Biuro kryteriów Zarz ądowi LGD przez Biuro LGD. LGD LGD – w przypadku wzór formularza zmian pierwszej procedury kryteriów – zał. nr 22 wyboru kryteriów, w przypadku kolejnych ustale ń dotycz ących Przyjmowanie uwag kryteriów – dotycz ących tre ści kryteriów przedstawienie przez Biuro LGD. propozycji tre ści kryteriów Radzie LGD.

Biuro Opracowanie Zwołanie posiedzenia Zarz ądu wzór propozycji tre ści LGD/Zarz ąd kryteriów przez LGD/Rady LGD. uchwały – zał. nr 21 LGD/Rada Zarz ąd LGD – w LGD przypadku pierwszego wyboru Posiedzenie – dyskusja nad kryteriów, Rad ę LGD kryteriami. – w przypadku kolejnego wyboru kryteriów.

Biuro Akceptacja kryteriów Zarz ąd LGD poprzez Biuro LGD LGD/Walne przez Walne po uchwaleniu kryteriów zwołuje Zgromadzenie Zgromadzenie LGD. posiedzenie Walnego LGD Zgromadzenia LGD.

Walne Zgromadzenie LGD uchwala kryteria wraz z propozycja tre ści uchwały - uchwaleniem Lokalnej Strategii zał. nr 23 Rozwoju do realizacji. Biuro LGD Podanie do publicznej Przekazanie informacji o wiadomo ści tre ści wyborze kryteriów. kryteriów. Biuro Procedura zmiany Zgłaszanie zmian w ramach formularz uwag, które LGD/Rada kryteriów. konsultacji społecznych. mo Ŝna zgłasza ć do dawniej LGD/Walne obowi ązuj ących kryteriów – Zgromadzenie zał. nr 22 LGD Biuro LGD dokonuje ewaluacji wzór pisma o prowadzonych przedsi ęwzi ęć przedstawieniu ankiety pod przewodnictwem Rady ewaluacyjnej dla kryteriów LGD. – zał. nr 24

wzór dokumentu zatwierdzenia przez Przewodnicz ącego Rady tre ści ankiety – zał. nr 25

wzór zaproszenia Rady

96 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Gromadzenie propozycji zmian LGD na posiedzenie w przez Biuro LGD. sprawie zmian do kryteriów wraz z list ą dotychczasowych kryteriów, propozycji społecznych dotycz ących zmian kryteriów oraz propozycji zmian kryteriów w wyniku przeprowadzonej ewaluacji – zał. nr 26

wzór uchwały Rady stanowi zał ącznik nr 21 do niniejszych procedur Weryfikacja zmian przez Rad ę LGD.

Przyj ęcie zmienionych kryteriów przez Walne Zgromadzenie LGD.

Podanie do publicznej wiadomo ści kryteriów.

97 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Forma graficzna procedury zmiany kryteriów.

Biuro LGD/Prezes Opracowanie propozycji Przygotowanie propoz. LGD tre ści kryteriów. tre ści kryteriów przez Biuro LGD.

Zarz ąd LGD/Rada Przedstawienie propozycji Przekazanie tre ści kryteriów Przyjmowanie uwag LGD/Biuro LGD tre ści kryteriów Zarz ądowi członkom Zarz ądu LGD/ dotycz ących tre ści /Radzie LGD Rady LGD przez Biuro LGD. kryteriów przez Biuro LGD.

Biuro LGD/Zarz ąd Opracowanie kryteriów Zwołanie posiedzenia Posiedzenie – LGD/Rada LGD przez Zarz ąd/Rad ę Zarz ądu LGD/Rady LGD dyskusja nad LGD kryteriami.

Biuro LGD/Walne Akceptacja kryteriów Biuro LGD po uchwaleniu Walne Zgromadzenie LGD Zgromadzenie przez Walne kryteriów zwołuje uchwala kryteria wraz z LGD Zgromadzenie LGD. posiedzenie Walnego uchwaleniem LSR Zgromadzenia LGD.

Biuro LGD Podanie do publicznej Przekazanie informacji o wiadomo ści tre ści wyborze kryteriów kryteriów.

Przyj ęcie Zgłaszanie zmienionych Biuro LGD/Rada Procedura zmiany zmian w Biuro LGD Gromadzeni Weryfikacja kryteriów Podanie do LGD/Walne kryteriów. ramach dokonuje e propozycji zmian przez przez Walne publicznej Zgromadzenie konsultacji ewaluacji zmian przez Rad ę LGD. Zgromadzeni wiadomo ści Biuro LGD kryteriów LGD społecznych. e LGD.

98 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

5. Kryteria, na podstawie których jest oceniana zgodno ść operacji z LSR.

Lokalna Grupa Działania ustaliła nast ępuj ące kryteria, które stanowi ą podstaw ę do oceny zgodno ści operacji z LSR. Członkowie Rady wypracowuj ąc swoje stanowisko na temat ka Ŝdego z wniosków osobno rozpatruj ą go odpowiadaj ąc na nast ępuj ące pytania: a) Czy operacja spełnia kryteria okre ślone w LSR? b) Czy operacja przyczynia si ę do osi ągni ęcia min. 1 celu głównego LSR? c) Czy operacja przyczynia si ę do osi ągni ęcia min. 1 celu szczegółowego LSR? d) Czy operacja jest zgodna z przedsi ęwzi ęciami okre ślonymi w LSR?

W celu zweryfikowania prawidłowej odpowiedzi na pytanie a) Biuro LGD na podstawie zło Ŝonych wniosków wypełnia listy oceniaj ące odpowiadaj ąc na pytania: tak, nie lub brak danych. Wył ącznie odpowied ź nie uprawnia Członka Grupy Roboczej do zaznaczenia odpowiedzi „nie” w ogólnym pytaniu brzmi ącym jak powy Ŝej. Do kryteriów okre ślonych w LSR zaliczamy nast ępuj ące kryteria: a) 1. Dla działania w zakresie „Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej”:

Kryteria: 1. Wnioskodawca jest rolnikiem lub domownikiem w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników lub mał Ŝonkiem rolnika. 2. Wnioskodawca jest obywatelem pa ństwa członkowskiego UE. 3. Wnioskodawca jest pełnoletni i nie uko ńczył 60 roku Ŝycia. 4. Wnioskodawca ma miejsce zamieszkania na terenie: - gminy wiejskiej lub - gminy miejsko-wiejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców lub - gminy miejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców. 5. Wnioskodawca jest nieprzerwanie ubezpieczony w pełnym zakresie na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, przez okres co najmniej ostatnich 12 miesi ęcy poprzedzaj ących miesi ąc zło Ŝenia wniosku o przyznanie pomocy. 6. Wnioskodawca nie b ędzie realizował operacji jako wspólnik spółki cywilnej. 7. Za rok poprzedzaj ący rok zło Ŝenia wniosku o przyznanie pomocy, do gruntów rolnych wchodz ących w skład gospodarstwa rolnego posiadanego przez tego rolnika przyznano płatno ść do gruntów rolnych. 8. Wnioskodawca ma siedzib ę/adres zamieszkania lub realizuje operacj ę na terenie LSR. 9. Wnioskodawca ubiega si ę o dofinansowanie w wysoko ści nie wy Ŝszej ni Ŝ 100 tys. PLN. 10. Wnioskodawca zło Ŝył wniosek w terminie okre ślonym w ogłoszeniu o konkursie. a) 2. dla działania „Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw” - działalno ść prowadzona/rozpoczynana przez osob ę fizyczn ą

Kryterium 1. Wnioskodawca podejmuje albo wykonuje we własnym imieniu działalno ść gospodarcz ą jako mikroprzedsi ębiorca. 2. Wnioskodawca jest obywatelem pa ństwa członkowskiego UE. 3. Wnioskodawca jest pełnoletni i nie uko ńczył 60 roku Ŝycia. 4. Wnioskodawca nie podlega przepisom o ubezpieczeniu społecznym rolników w pełnym zakresie. 5. Je Ŝeli Wnioskodawca jest innym podmiotem ni Ŝ podmioty podejmuj ące lub wykonuj ące działalno ść gospodarcz ą obejmuj ącą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa ma miejsce zamieszkania na terenie: - gminy wiejskiej lub

99 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

- gminy miejsko-wiejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców lub - gminy miejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców. 6. Je Ŝeli Wnioskodawca jest podmiotem podejmuj ącym lub wykonuj ącym działalno ść gospodarcz ą obejmuj ącą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa, ma miejsce zamieszkania na obszarach wiejskich, to jest w miejscowo ści nale Ŝą cej do gminy: - wiejskiej lub - miejsko – wiejskiej, z wył ączeniem miast licz ących powy Ŝej 20 tys. mieszka ńców, lub - miejskiej, z wył ączeniem miejscowo ści licz ących powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców. 7. Je Ŝeli Wnioskodawca jest podmiotem innym ni Ŝ podmioty podejmuj ące lub wykonuj ące działalno ść gospodarcz ą obejmuj ącą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa, a w ramach operacji zamierza realizowa ć zadanie zwi ązane z budow ą, przebudow ą, remontem poł ączonym z modernizacj ą, wyposa Ŝeniem lub zagospodarowaniem nieruchomo ści obj ętej operacj ą miejsce poło Ŝenia operacji znajduje si ę na terenie gminy: - wiejskiej, lub - miejsko-wiejskiej, z wył ączeniem miast licz ących pow. 5 tys. mieszka ńców, lub - miejskiej, z wył ączeniem miejscowo ści licz ących powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców 8. Je Ŝeli Wnioskodawca jest podmiotem podejmuj ącym lub wykonuj ącym działalno ść gospodarczą obejmuj ącą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa, a w ramach operacji zamierza realizowa ć zadanie zwi ązane z budow ą, przebudow ą, remontem poł ączonym z modernizacj ą, wyposa Ŝeniem lub zagospodarowaniem nieruchomo ści obj ętej operacj ą miejsce poło Ŝenia operacji znajduje si ę na terenie gminy: - wiejskiej, lub - miejsko-wiejskiej, z wył ączeniem miast licz ących pow. 20 tys. mieszka ńców, lub - miejskiej, z wył ączeniem miejscowo ści licz ących powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców 9. Wnioskodawca ma siedzib ę/adres zamieszkania lub realizuje operacj ę na terenie LSR. 10. Wnioskowana wysoko ść pomocy wynosi: 100 000 PLN – dla tworzonych 1-2 miejsc pracy 200 000 PLN – dla tworzonych pow. 2-5 miejsc pracy 300 000 PLN – dla tworzonych pow. 5 miejsc pracy 11. Wnioskodawca zło Ŝył wniosek w terminie okre ślonym w ogłoszeniu o konkursie. 12. Wnioskowane zadanie nie otrzymało dofinansowania w ramach innego konkursu organizowanego przez LGD?

- o pomoc ubiega si ę osoba prawna,

Kryterium 1. Wnioskodawca podejmuje albo wykonuje we własnym imieniu działalno ść gospodarcz ą jako mikroprzedsi ębiorca. 2. W przypadku gdy siedziba/oddział Wnioskodawcy będącego innym podmiotem ni Ŝ grupy producentów rolnych, wst ępnie uznane grupy producentów owoców i warzyw, organizacje producentów owoców i warzyw oraz podmioty podejmuj ące lub wykonuj ące działalno ść gospodarcz ą obejmuj ącą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa, w przypadku operacji zwi ązanych z budow ą, przebudow ą, remontem poł ączonym z modernizacj ą, wyposa Ŝeniem lub zagospodarowaniem nieruchomo ści obj ętej operacj ą ma miejsce w miejscowo ści nale Ŝą cej do: - gminy wiejskiej lub - gminy miejsko-wiejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców lub - gminy miejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców 3. W przypadku grup producentów rolnych, wst ępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw, organizacji producentów owoców i warzyw oraz podmiotów podejmuj ących lub wykonuj ących działalno ść gospodarcz ą obejmuj ącą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa, w przypadku operacji zwi ązanych z budow ą, przebudow ą, remontem poł ączonym z modernizacj ą, wyposa Ŝeniem lub zagospodarowaniem nieruchomo ści obj ętej operacj ą ma miejsce w miejscowo ści nale Ŝą cej do: - gminy wiejskiej lub - gminy miejsko-wiejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 20 tys. mieszka ńców lub - gminy miejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców. 4. Wnioskodawca jest wpisany do rejestru przedsi ębiorców w Krajowym Rejestrze S ądowym. 5. Wnioskodawca ma siedzib ę/adres zamieszkania lub realizuje operacj ę na terenie LSR.

100 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

6. Wnioskowana wysoko ść pomocy wynosi: 100 000 PLN – dla tworzonych 1-2 miejsc pracy 200 000 PLN – dla tworzonych pow. 2-5 miejsc pracy 300 000 PLN – dla tworzonych pow. 5 miejsc pracy 7. Wnioskodawca zło Ŝył wniosek w terminie okre ślonym w ogłoszeniu o konkursie. 8. Wnioskowane zadanie nie otrzymało dofinansowania w ramach innego konkursu organizowanego przez LGD.

- o pomoc ubiegaj ą si ę wspólnicy spółki cywilnej – gdy wspólnikami s ą osoby fizyczne

Pytanie 1. Ka Ŝdy ze wspólników wykonuje we własnym imieniu działalno ść gospodarcz ą jako mikroprzedsi ębiorca. 2. Ka Ŝdy ze wspólników jest obywatelem pa ństwa członkowskiego UE. 3. Ka Ŝdy ze wspólników jest pełnoletni i nie uko ńczył 60 roku Ŝycia. 4. Ka Ŝdy ze wspólników nie podlega przepisom o ubezpieczeniu społecznym rolników w pełnym zakresie. 5. W przypadku gdy ka Ŝdy ze wspólników jest innym podmiotem ni Ŝ podmioty podejmuj ące lub wykonuj ące działalno ść gospodarcz ą obejmuj ącą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa ma miejsce zamieszkania na terenie: - gminy wiejskiej lub - gminy miejsko-wiejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców lub - gminy miejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców 6. W przypadku, gdy ka Ŝdy ze wspólników jest podmiotem podejmuj ącym lub wykonuj ącym działalno ść gospodarcz ą obejmuj ącą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa, ma miejsce zamieszkania na obszarach wiejskich, to jest w miejscowo ści nale Ŝą cej do gminy: - wiejskiej lub - miejsko – wiejskiej, z wył ączeniem miast licz ących powy Ŝej 20 tys. mieszka ńców, lub - miejskiej, z wył ączeniem miejscowo ści licz ących powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców. 7. Je Ŝeli ka Ŝdy ze wspólników jest podmiotem innym ni Ŝ podmioty podejmuj ące lub wykonuj ące działalno ść gospodarcz ą obejmuj ącą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa, a w ramach operacji zamierza realizowa ć zadanie zwi ązane z budow ą, przebudow ą, remontem poł ączonym z modernizacj ą, wyposa Ŝeniem lub zagospodarowaniem nieruchomo ści obj ętej operacj ą miejsce poło Ŝenia operacji znajduje si ę na terenie gminy: - wiejskiej, lub - miejsko-wiejskiej, z wył ączeniem miast licz ących pow. 5 tys. mieszka ńców, lub - miejskiej, z wył ączeniem miejscowo ści licz ących powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców 8. Je Ŝeli kaŜdy ze wspólników jest podmiotem podejmuj ącym lub wykonuj ącym działalno ść gospodarcz ą obejmuj ącą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa, a w ramach operacji zamierza realizowa ć zadanie zwi ązane z budow ą, przebudow ą, remontem poł ączonym z modernizacj ą, wyposa Ŝeniem lub zagospodarowaniem nieruchomo ści obj ętej operacj ą miejsce poło Ŝenia operacji znajduje si ę na terenie gminy: - wiejskiej, lub - miejsko-wiejskiej, z wył ączeniem miast licz ących pow. 20 tys. mieszka ńców, lub - miejskiej, z wył ączeniem miejscowo ści licz ących powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców 9. Wnioskodawca ma siedzib ę/adres zamieszkania lub realizuje operacj ę na terenie LSR. 10. Wnioskowana wysoko ść pomocy wynosi: 100 000 PLN – dla tworzonych 1-2 miejsc pracy 200 000 PLN – dla tworzonych pow. 2-5 miejsc pracy 300 000 PLN – dla tworzonych pow. 5 miejsc pracy 11. Wnioskodawca zło Ŝył wniosek w terminie okre ślonym w ogłoszeniu o konkursie. 12. Wnioskowane zadanie nie otrzymało dofinansowania w ramach innego konkursu organizowanego przez LGD.

– o pomoc ubiegaj ą si ę wspólnicy spółki cywilnej – gdy wspólnikami s ą osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadaj ące osobowo ści prawnej

101 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Kryterium 1. Ka Ŝdy ze wspólników wykonuje we własnym imieniu działalno ść gospodarcz ą jako mikroprzedsi ębiorca. 2. Wnioskodawca jest wpisany do rejestru przedsi ębiorców w Krajowym Rejestrze S ądowym. 3. W przypadku gdy siedziba/oddział ka Ŝdego ze wspólników b ędących innym podmiotem ni Ŝ grupy producentów rolnych, wst ępnie uznane grupy producentów owoców i warzyw, organizacje producentów owoców i warzyw oraz podmioty podejmuj ące lub wykonuj ące działalno ść gospodarcz ą obejmuj ącą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa, w przypadku operacji zwi ązanych z budow ą, przebudow ą, remontem poł ączonym z modernizacj ą, wyposa Ŝeniem lub zagospodarowaniem nieruchomo ści obj ętej operacj ą ma miejsce w miejscowo ści nale Ŝą cej do: - gminy wiejskiej lub - gminy miejsko-wiejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców lub - gminy miejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców 4. W przypadku grup producentów rolnych, wst ępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw, organizacji producentów owoców i warzyw oraz podmiotów podejmuj ących lub wykonuj ących działalno ść gospodarcz ą obejmuj ącą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa, w przypadku operacji zwi ązanych z budow ą, przebudow ą, remontem poł ączonym z modernizacj ą, wyposa Ŝeniem lub zagospodarowaniem nieruchomo ści obj ętej operacj ą ma miejsce w miejscowo ści nale Ŝą cej do: - gminy wiejskiej lub - gminy miejsko-wiejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 20 tys. mieszka ńców lub - gminy miejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców. 5. Wnioskodawca ma siedzib ę/adres zamieszkania lub realizuje operacj ę na terenie LSR. 6. Wnioskowana wysoko ść pomocy wynosi: 100 000 PLN – dla tworzonych 1-2 miejsc pracy 200 000 PLN – dla tworzonych pow. 2-5 miejsc pracy 300 000 PLN – dla tworzonych pow. 5 miejsc pracy 7. Wnioskodawca zło Ŝył wniosek w terminie okre ślonym w ogłoszeniu o konkursie. 8. Wnioskowane zadanie nie otrzymało dofinansowania w ramach innego konkursu organizowanego przez LGD.

– o pomoc ubiega si ę spółka prawa handlowego

Pytanie 1. Wnioskodawca wykonuje we własnym imieniu działalno ść gospodarcz ą, jako mikroprzedsi ębiorca. 2. Wnioskodawca jest wpisany do rejestru przedsi ębiorców w Krajowym Rejestrze S ądowym. 3. W przypadku gdy siedziba/oddział Wnioskodawcy będącego innym podmiotem ni Ŝ grupy producentów rolnych, wst ępnie uznane grupy producentów owoców i warzyw, organizacje producentów owoców i warzyw oraz podmioty podejmuj ące lub wykonuj ące działalno ść gospodarcz ą obejmuj ącą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa, w przypadku operacji zwi ązanych z budow ą, przebudow ą, remontem poł ączonym z modernizacj ą, wyposa Ŝeniem lub zagospodarowaniem nieruchomo ści obj ętej operacj ą ma miejsce w miejscowo ści nale Ŝą cej do: - gminy wiejskiej lub - gminy miejsko-wiejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców lub - gminy miejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców. 4. W przypadku grup producentów rolnych, wst ępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw, organizacji producentów owoców i warzyw oraz podmiotów podejmuj ących lub wykonuj ących działalno ść gospodarcz ą obejmuj ącą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa, w przypadku operacji zwi ązanych z budow ą, przebudow ą, remontem poł ączonym z modernizacj ą, wyposa Ŝeniem lub zagospodarowaniem nieruchomo ści obj ętej operacj ą ma miejsce w miejscowo ści nale Ŝą cej do: - gminy wiejskiej lub - gminy miejsko-wiejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 20 tys. mieszka ńców lub - gminy miejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców. 5. Wnioskodawca ma siedzib ę/adres zamieszkania lub realizuje operacj ę na terenie LSR.

102 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

6. Wnioskowana wysoko ść pomocy wynosi: 100 000 PLN – dla tworzonych 1-2 miejsc pracy 200 000 PLN – dla tworzonych pow. 2-5 miejsc pracy 300 000 PLN – dla tworzonych pow. 5 miejsc pracy 7. Wnioskodawca zło Ŝył wniosek w terminie okre ślonym w ogłoszeniu o konkursie. 8. Wnioskowane zadanie nie otrzymało dofinansowania w ramach innego konkursu organizowanego przez LGD. a) 3. dla działania „Odnowa i rozwój wsi”

Pytanie 1. Wnioskodawca jest: - gmin ą, - instytucj ą kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorz ądu terytorialnego, - osob ą prawn ą lub jedn. nieposiadaj ącą osobowo ści prawnej działaj ącą na podst. przepisów o stosunku Pa ństwa do Ko ścioła Katolickiego w RP, - organizacj ą pozarz ądow ą o statusie organizacji po Ŝytku publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003r. o działalno ści po Ŝytku publicznego i wolontariacie (Dz.U. Nr 96, poz.873, z pózn. zm.), której cele statutowe s ą zbie Ŝne z celami działania „Odnowa i rozwój wsi” obj ętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. 2. Pomoc jest przyznawana na operacj ę niefinansowan ą z udziałem innych środków publicznych z wył ączeniami okre ślonymi w rozporz ądzeniu dot. działania ”Odnowa i rozwój wsi”? - gminy wiejskiej lub - gminy miejsko-wiejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców lub - gminy miejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców. 3. Pomoc jest przyznawana na operacj ę realizowan ą w miejscowo ści nale Ŝą cej do: - gminy wiejskiej lub - gminy miejsko-wiejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców lub - gminy miejskiej z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców. 4. Wnioskodawca ma siedzib ę/adres zamieszkania lub realizuje operacj ę na terenie LSR. 5. Wnioskowana wysoko ść pomocy wynosi nie wi ęcej jak 500 tys. PLN. 6. Wnioskodawca zło Ŝył wniosek w terminie okre ślonym w ogłoszeniu o konkursie. 7. Wnioskowane zadanie nie otrzymało dofinansowania w ramach innego konkursu organizowanego przez LGD. a) 4. dla działania „Małe projekty”

Kryterium: 1. Wnioskodawca jest obywatelem pa ństwa członkowskiego Unii Europejskiej. 2. Wnioskodawca jest osob ą pełnoletni ą. 3. Wnioskodawca zamieszkuje na obszarze obj ętym lokaln ą Strategi ą Rozwoju zwan ą LSR, lub wykonuje działalno ść na tym obszarze. 4. Wnioskodawca jest osob ą prawn ą albo jednostk ą organizacyjn ą nieposiadaj ącą osobowo ści prawnej, której ustawy przyznaj ą zdolno ść prawn ą działaj ącą w oparciu o przepisy o stosunku Pa ństwa do Ko ścioła Katolickiego w RP, które posiadaj ą siedzib ę ba obszarze obj ętym LSR lub prowadz ącą działalno ść na tym terenie. 5. Wnioskodawca jest fundacj ą, stowarzyszeniem, podmiotem uprawnionym do głosowania, który posiada siedzib ę na obszarze obj ętym LSR lub prowadzi działalno ść na tym terenie. 6. Wnioskowana wysoko ść pomocy wynosi nie wi ęcej jak 25 tys. PLN. 7. Operacja dotyczy realizacji operacji w zakresie dopuszczonym w rozporz ądzeniu. 8. Wnioskowane zadanie nie otrzymało dofinansowania w ramach innego konkursu organizowanego przez LGD.

Je Ŝeli chodzi o pozostałe trzy kryteria oceny zgodno ści operacji z LSR ka Ŝde z nich okre ślone jest w strategii i zapisy dotycz ące: - celów głównych, - celów szczegółowych

103 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

- przedsi ęwzi ęć nale Ŝy stosowa ć podczas przedmiotowej oceny odpowiednio.

6. Kryteria wyboru operacji.

Podczas obrad członków LGD ustalono, Ŝe cz ęść kryteriów, które stosowa ć b ędzie Rada b ędzie kryteriami wspólnymi dla wszystkich operacji, za ś cz ęść kryteriów będzie wła ściwa wył ącznie dla operacji realizowanych w ramach działa ń: - Ró Ŝnicowanie działalno ści w kierunku działalno ści nierolniczej, - Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw.

Cz ęść kryteriów zaś b ędzie wła ściwa wył ącznie dla działa ń: - Odnowa i rozwój wsi, - Realizacja LSR – Małe projekty.

Przewiduje si ę zastosowanie nast ępuj ących kryteriów wspólnych dla wszystkich działa ń, na podstawie których wybierane s ą operacje:

1. Kryterium wykorzystania lokalnych zasobów. Je Ŝeli beneficjent przewidział, Ŝe w podczas realizacji projektu lub, Ŝe w wyniku realizacji operacji wykorzystane zostan ą lokalne zasoby – pochodz ące z obszaru LGD Chata Kociewia: (max. 5 pkt.) a) Je Ŝeli nie przewidziano wykorzystania Ŝadnego z zasobów – 0 pkt. (kryterium odnosz ące si ę do pkt 1-4 SWOT) b) Je Ŝeli przewidziano wykorzystanie zasobów przyrodniczych i naturalnych – 5 pkt. (kryterium odnosz ące si ę do pkt 1 SWOT) c) Je Ŝeli przewidziano wykorzystanie zasobów kulturowych (kryterium odnosz ące si ę do pkt 3,7 i 10 SWOT) – 5 pkt. d) Je Ŝeli przewidziano wykorzystanie „Kapitału ludzkiego” ( w uzasadnieniu projektu zostały uj ęte punkty 13, 14, 18, 12 oraz 29 i 30 analizy SWOT) – 5 pkt. e) Je Ŝeli przewidziano wykorzystanie istniej ącej infrastruktury (kryterium odnosz ące si ę do pkt 17) – 5 pkt. f) Je Ŝeli przewidziano wykorzystanie produktów wytworzonych na terenie LGD (kryterium odnosz ące si ę do pkt 3)– 5 pkt.

2. Kryterium wysoko ści kwoty dofinansowania. Dla operacji ubiegaj ących si ę o dofinansowanie w kwocie ni Ŝszej ni Ŝ maksymalna dopuszczalna, okre ślona w PROW wysoko ść dotacji (max. 15 pkt.) (kryterium odnosz ące si ę do pkt. 21, 23, 35 SWOT) a) Wysoko ść dofinansowania do 20% max. wysoko ści dotacji – 15 pkt. b) Wysoko ść dofinansowania pow. 20% do 35% max. wysoko ści dotacji – 10 pkt. c) Wysoko ść dofinansowania pow. 35% do 60% max. wysoko ści dotacji – 5 pkt. d) Wysoko ść dofinansowania pow. 60% max. wysoko ści dotacji – 0 pkt.

3. Kryterium wielko ści miejscowo ści, w której realizowana jest operacja. Je Ŝeli miejscowo ść , w której realizowana jest operacja, o której dofinansowanie ubiega si ę okre ślony podmiot jest miejscowo ści ą zamieszkał ą przez okre ślon ą liczb ę mieszka ńców wg. stanu liczby zameldowanych na pobyt stały mieszka ńców na

104 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ” koniec roku poprzedzaj ącego rok zło Ŝenia wniosku o dofinansowanie (max. 10 pkt.) (kryterium odnosz ące si ę do pkt. 36 SWOT): a) do 500 mieszka ńców – 10 pkt. b) od 501 do 1000 mieszka ńców – 5 pkt. c) pow. 1000 mieszka ńców – 0 pkt. W przypadku realizacji jednej operacji w kilku miejscowo ściach, ustala si ę średni ą liczb ę mieszka ńców zameldowanych na stałe we wszystkich miejscowo ściach obj ętych operacj ą.

4. Kryterium komplementarno ści. Dla operacji, które s ą zgodne z innymi operacjami realizowanymi na terenie LGD w ramach przedsi ęwzi ęcia, w które wpisuje si ę wnioskowana operacja (max. 5 pkt) (kryterium odnosz ące si ę do pkt. 36 SWOT). a) je Ŝeli podano co najmniej 1 tytuł projektu zrealizowanego lub zakontraktowanego – 5 pkt. b) je Ŝeli nie podano Ŝadnego projektu zrealizowanego lub zakontraktowanego – 0 pkt.

5. Kryterium promocji Kociewia. Je Ŝeli beneficjent przewidział w ramach operacji i opisał we wniosku sposób promowania Kociewia z wykorzystaniem produktu wytworzonego w wyniku realizacji operacji (max. 5 pkt.)..). (kryterium odnosz ące si ę do pkt 9, 12 i 44 SWOT) a) Je Ŝeli beneficjent przewidział i opisał we wniosku – 5 pkt. b) Je Ŝeli beneficjent nie przewidział i/lub nie opisał – 0 pkt.

6.1. Kryterium wył ączne dla operacji wybieranych w ramach działa ń: 1. Ró Ŝnicowanie działalno ści w kierunku działalno ści nierolniczej. 2. Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw: Je Ŝeli w wyniku operacji przewidziano zało Ŝenie lub rozwój działalno ści gospodarczej zwi ązanej z turystyk ą lub w ramach inwestycji zaproponowano zastosowanie proekologicznych rozwi ąza ń technologicznych (max.5 pkt.) a) Je Ŝeli przewidziano zało Ŝenie lub rozwój działalno ści gospodarczej zwi ązanej z turystyk ą – 5 pkt. b) Je Ŝeli w ramach inwestycji zaproponowano zastosowanie proekologicznych rozwi ąza ń technologicznych – 5 pkt. c) Je Ŝeli nie przewidziano zało Ŝenie lub rozwój działalno ści gospodarczej zwi ązanej z turystyk ą ani w ramach inwestycji zaproponowano zastosowanie proekologicznych rozwi ąza ń technologicznych – 0 pkt.

6.2. Kryterium wył ączne dla operacji wybieranych w ramach działa ń: 1. Odnowa i rozwój Wsi. 2. Realizacja strategii – Małe projekty. Kryterium partnerstwa. Dla operacji realizowanych w udokumentowanym partnerstwie (max. 15 pkt.) – potwierdzeniem jest zał ączona umowa partnerska: a) je Ŝeli jest 5 i wi ęcej parterów – 15 pkt. b) od 2-4 partnerów – 10 pkt. c) 1 partner – 5 pkt. d) brak partnera – 0 pkt.

105 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

W zwi ązku z opisanymi powy Ŝej kryteriami mo Ŝna uzyska ć nast ępuj ącą punktacj ę: Lp. Dla działa ń: punktacja max do punktacja uzyskania min. 1. Ró Ŝnicowanie działalno ści w kierunku 45 pkt. 0 pkt. działalno ści nierolniczej. Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw 2. Odnowa i rozwój Wsi. 55 pkt. 0 pkt. Realizacja strategii – Małe projekty.

106 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

X. OKRE ŚLENIE BUD śETU LSR DLA KA śDEGO ROKU JEJ REALIZACJI.

Poni Ŝej przedstawiamy bud Ŝet LSR. Z przyczyn organizacyjnych łatwiej jest przedstawi ć szczegółowy bud Ŝet dla ka Ŝdego z przedsi ęwzi ęć osobno. W zwi ązku z powy Ŝszym prezentujemy poni Ŝej szczegółowy bud Ŝet strategii, który uwzgl ędnia zarówno podział na poszczególne przedsi ęwzi ęcia oraz plan wydatków na poszczególne Działania LGD w poszczególnych latach. Na zako ńczenie zamie ścili śmy zbiorowe zestawienie wydatków w poszczególnych działaniach PROW. Bud Ŝet zako ńczono podaniem wydatków na administracj ę oraz działania zwi ązane z „Nabywaniem umiej ętno ści i aktywizacj ą”.

Nale Ŝy podkre śli ć, Ŝe poni Ŝsza propozycja bud Ŝetu jest rozwi ązaniem, które proponuje Walne Zgromadzenie do realizacji w latach 2009-2015. Zgodnie jednak z zapisami w rozdziale XII „Opis procesu wdra Ŝania i aktualizacji LSR” przesuni ęć wydatków w ramach danego roku oraz pomi ędzy operacjami i przedsi ęwzi ęciami mog ą by ć dokonywane przez Zarz ąd LGD na wniosek Rady LGD zło Ŝony do Zarz ądu w formie uchwały Rady. Planuj ąc bud Ŝet LGD zakłada, Ŝe środki na wydatki planowane są od roku 2009 z tego wzgl ędu, Ŝe zakładamy, Ŝe dniem, na który rezerwuje si ę środki w bud Ŝecie jest dzie ń ogłoszenia konkursu a nie podpisania umowy lub faktycznego ponoszenia wydatków.

Poni Ŝej tabela wydatków, które mo Ŝe zagospodarowa ć LGD w okresie od 2009-2015 r.: 1 2 3 4 5 6 7 Nabywani e umiej ętno Działania Działania funkcjon ści i 4.1./413 w ramach Suma 4.31 owanie aktywizac razem: 4.21 Wydatków razem razem LGD ja 1+2 3+4 15% z 5 4-6 Ilo ść środków na 1 116 3 119 29 148 mieszka ńca wg rozporz ądze ń ilo ść mieszka ńców: 9 852 460 254 805 10 107 265 2 463 115 12 570 380 1 885 557 577 558 84 935

107 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Razem Poszczególne lata wydatków: 2009- Odnowa i rozwój wsi 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2015 Łączny Nazwa Ilo ść Wkład koszt Lp. Przedsi ęwzi ęcia Nazwa Operacji Produkt produktu własny Dofinansowanie operacji 0 „Od zamku do Ilo ść nowo zamku” – na Zagospodarowanie wyposa Ŝonych 1. szlaku rzek miejsc miejsc kociewskich Wdy postojowych na postojowych na i Wierzycy. rzece rzece 4 70 000 210000 280 000 105000 105000 210000 Uporz ądkowanie Zagospodarowanie zasobów i wyposa Ŝenie turystycznych w centrum Ilo ść obszarze dorzecza turystyczno - wyposa Ŝonych rzek Wierzycy i historycznego przy miejsc Wdy. Grodzisku w dziedzictwa miejscowo ści usytuowanych Owidz przy rzece 1 35 000 105000 140 000 105000 105000 Wydatki na Odnow ę wsi w Przedsi ęwzi ęciu 1 razem: 105000 0 105000 0 105000 0 0 315000

Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej Łączny Ilo ść Wkład koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny Dofinansowanie operacji Adaptacja ilo ść powstałych pomieszcze ń na gospodarstw agroturystyk ę agroturystycznych 1 70230 48770 119 000 48770 48770 Wydatki na Ró Ŝnicowanie w 1 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 48770 0 0 0 0 48770 Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw Łączny Ilo ść Wkład koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny Dofinansowanie operacji Brak operacji 0 Wydatki na Mikrprzedsi ębiorstwa w 1 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Małe projekty

108 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Łączny Ilo ść Wkład koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny Dofinansowanie operacji

Kurs Ilo ść kursów agroturystyczny agroturystycznych 3 5400 12600 18 000 4200 4200 4200 12600 Wydatki na Małe projekty w 1 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 4200 4200 4200 0 0 0 12600 Projekty współpracy Łączny Ilo ść Wkład koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny Dofinansowanie operacji

Jednolite Ilo ść miejsc oznakowanie i oznakowanych na promocja rzeki terenie LGD Wierzycy Chata Kociewia 8 0 20 000 20 000 10000 10000 20000 Wydatki na projekty współpracy w 1 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 0 10000 10000 0 20000 Razem wszystkie wydatki: 105000 4200 157970,49 4200 115000 10000 0 396370,49

Poszczególne lata wydatków: Nazwa Razem Lp. Przedsi ęwzi ęcia Odnowa i rozwój wsi 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2009-2015 Kociewskie Łączny szlaki 2. Ilo ść Wkład koszt turystyczne – Nazwa Operacji Produkt produktu własny Dofinansowanie operacji piesze, rowerowe i konne. Budowa ście Ŝki Ilo ść wybudowanych pieszo- ście Ŝek pieszo rowerowej rowerowych 3 42 750 128250 171 000 42750 42750 42750 128250 Wydatki na Odnow ę wsi w Przedsi ęwzi ęciu 2 razem: 42750 0 42750 0 42750 0 0 128250

Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej

109 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Łączny Ilo ść Wkład koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny Dofinansowanie operacji Adaptacja ilo ść powstałych pomieszcze ń na gospodarstw agroturystyk ę agroturystycznych 3 324590 225410 550 000 225410 225409,8 Oferta kateringowa dla turystów i mieszka ńców Wyposa Ŝenie kuchni 1 70820 49180 120 000 49180 49180 Utworzenie wypo Ŝyczalni sprz ętu ilo ść powstałych turystycznego wypo Ŝyczalni 1 59016,393 40983,61 100 000 40984 40984 Wydatki na Ró Ŝnicowanie w 2 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 315573,8 0 0 0 0 315573,8 Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw Łączny Ilo ść Wkład koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny Dofinansowanie operacji

Wyposa Ŝenie w baz ę gastronomiczn ą Ilo ść przedsi ębiorstw szlaków gastronomicznych turystycznych rozbudowanych 1 354098 245902 600 000 245902 245901,6 Ilo ść Nowe nowopowstałych przedsi ębiorstwa mikroprzedsi ębiorstw gastronomiczne gastronomicznych 1 141639 98361 240 000 98361 98360,66

Ilo ść powstałych mikroprzedsi ębiorstw Budowa motelu w bran Ŝy hotelarskiej 1 141639 98361 240 000 98361 98360,66 Wydatki na Mikrprzedsi ębiorstwa w 2 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 442623 0 0 0 0 0 442623 Małe projekty

110 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Łączny Ilo ść Wkład koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny Dofinansowanie operacji Budowa ście Ŝki Ilo ść wybudowanych rowerowej ście Ŝek 4 26400 61600 88000 15400 15400 15400 15400 61600 Budowa ście Ŝki Ilo ść wybudowanych zdrowia ścieŜek zdrowia 1 6600 15400 22000 15400 15400 Oznakowanie Ilo ść gmin, w których infrastruktury wykonane b ędzie turystycznej oznakowanie 3 18000 42000 60 000 14000 14000 14000 42000

Doposa Ŝenie i przygotowanie wypo Ŝyczalni ilo ść powstałych sprz ętu wypo Ŝyczalni turystycznego sprz ętu 2 12000 28000 40 000 14000 14000 28000

Wydatki na Małe projekty w 2 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 58800 43400 29400 15400 0 0 147000 Projekty współpracy Łączny Ilo ść Wkład koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny Dofinansowanie operacji

Ilo ść ście Ŝek Ście Ŝka tematycznych dydaktyczno - oznakowanych i historyczna przygotowanych 1 0 35 000 35 000 8750 8750 8750 8750 35000 Wydatki na projekty współpracy w 2 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 8750 8750 8750 8750 0 35000 Razem wszystkie wydatki: 42750 501423 410473,8 38150 66900 8750 0 1068447

111 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Poszczególne lata wydatków: Razem 2009- Odnowa i rozwój wsi 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2015 Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Lp. Przedsi ęwzi ęcia Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji ilo ść jezior, przy których Zagospodarowanie zagospodarowane pla Ŝ Kociewskich będą pla Ŝe 3 16 000 48000 64 000 16000 16000 16000 48000 Ilo ść jezior, gdzie powstanie kąpielisko wraz z Kąpielisko wraz z miejscem miejscem rekreacji rekreacji 3 26 250 78750 105 000 26250 26250 26250 78750 Wydatki na Odnow ę wsi w Przedsi ęwzi ęciu 3 razem: 42250 0 42250 0 42250 0 0 126750 Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej Łączny Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji

Jeziora bazą do adaptacja ilo ść powstałych 3. tworzenia pomieszcze ń na gospodarstw centrów rekreacji. agroturystyk ę agroturystycznych 1 100328 69672 170 000 69672 69672 Wydatki na Ró Ŝnicowanie w 3 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 69672 0 0 0 0 69672 Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw Łączny Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji 0 Wydatki na Mikrprzedsi ębiorstwa w 3 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Małe projekty Łączny Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji 0 Wydatki na Małe projekty w 3 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Razem wszystkie wydatki: 42250 0 111922,13 0 42250 0 0 196422,1

112 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Poszczególne lata wydatków: Raze m 20 2009- Odnowa i rozwój wsi 2009 2010 2011 2012 2013 2014 15 2015 Nazwa Ilo ść Wysoko ść Łączny Przedsi ęwzi produkt Wkład dofinansowa koszt Lp. ęcia Nazwa Operacji Produkt u własny nia operacji Zwiększenie 4. Remont dachu Ilo ść Ko ściołów 22500 poczucia Ko ścioła zyskuj ących nowy dach 3 75000 225000 300 000 75000 75000 75000 0 tożsamości Kociewiaków w oparciu o Ilo ść Ko ściołów, które kulturę, zyskaj ą uporz ądkowanie dziedzictwo i Zagospodarowanie terenu wokół, w tym 21375 historię terenu wokół Ko ścioła ogrodzenia 7 71250 213750 285000 61071 91607 61071 0 Kociewia. Ilo ść Kościołów, które Elewacja na Ko ściele zyskaj ą now ą elewacj ę 1 18750 56250 75 000 56250 56250 Zagospodarowanie Ilo ść zagospodarowanych kompleksu dworsko- kompleksów dworsko- parkowego parkowych 1 26625 79875 106 500 79875 79875 Rewitalizacja i przywrócenie dawnego wygl ądu i znaczenia zabytkowych Ilo ść odnowionych cmentarzy cmentarzy 1 17500 52500 70 000 52500 52500 Tworzenie Izb Ilo ść powstałych Izb 89277, 89277, 17855 Regionalnych Regionalnych 2 59518,5 178556 238 074 75 75 5,5 Ilo ść zmodernizowanych Remont mostku obiektów o charakterze 112 11250 zabytkowego zabytkowym 1 37500 112500 150 000 500 0 Remont elewacji budynków o znaczeniu Ilo ść wyremontowanych 11250 11250 22500 historycznym elewacji 2 75000 225000 300 000 0 0 0 19232 50075 45034 11434 Wydatki na Odnow ę wsi w Przedsi ęwzi ęciu 4 razem: 1,43 0 9,9 0 9,2 0 0 30,5

113 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej Ilo ść Wysoko ść Łączny produkt Wkład dofinanso koszt Nazwa Operacji Produkt u własny wania operacji 0 Wydatki na Ró Ŝnicowanie w 4 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw

Ilo ść Wysoko ść Łączny produkt Wkład dofinanso koszt Nazwa Operacji Produkt u własny wania operacji Utworzenie prywatnej galerii Ilo ść powstałych 40983, sztuki mikroprzedsi ębiorstw 1 59016 40984 100000 40984 607 40983, 40983, Wydatki na Mikroprzedsi ębiorstwa w 4 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 61 0 0 0 0 0 607 Małe projekty Ilo ść Wysoko ść Łączny produkt Wkład dofinanso koszt Nazwa Operacji Produkt u własny wania operacji Promocja regionalnych wyposa Ŝenie aneksu produktów kuchennego 2 9300 21700 31000 10850 10850 21700 Zakup strojów Ilo ść zakupionych strojów regionalnych regionalnych 50 9900 23100 33000 11550 11550 23100 Zakup sprz ętu Ilo ść wyposa Ŝonych 7466,6 7466,6 7466,6 muzycznego zespołów regionalnych 3 9600 22400 32 000 67 67 67 22400 Organizacja imprez zwi ązanych z kultywowaniem Ilo ść zorganizowanych 69181, 69181, 34590, 31446, 20440 tradycji imprez 65 87600 204400 292000 54 54 77 15 0 Organizacja wystaw, galerii wraz Ilo ść zorganizowanych z warsztatami wystaw, galerii 12 27000 63000 90000 15750 15750 15750 15750 63000 Organizacja Ilo ść miejscowo ści, w których warsztatów organizowane b ędą 35050, 35050, 17525, 8762,7 regionalnych warsztaty regionalne 22 41310 96390 137 700 91 91 45 27 96390

114 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Rekonstrukcja zabytków ilo ść miejscowo ści, w których 12133, 12133, 12133, ruchomych planowana jest rekonstrukcja 3 15600 36400 52 000 33 33 33 36400

Zbieranie informacji Ilo ść gmin, w których o przodkach realizowany b ędzie projekt 2 6420 14980 21400 7490 7490 14980

Organizacja wieczorków 6066,6 6066,6 2426,6 poetyckich Ilo ść cykli - wieczór poetycki 15 7800 18200 26000 67 67 3640 67 18200 17553 17553 91106, 58385, 50057 Wydatki na Małe projekty w 4 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 9,1 9,1 22 55 0 0 0 19232 21652 67629 91106, 50873 16849 Razem wszystkie wydatki: 1,43 2,7 9 22 4,7 0 0 84,1

Poszczególne lata wydatków: Razem 2009- Odnowa i rozwój wsi 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2015

Łączny Nazwa Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Lp. Przedsi ęwzi ęcia Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji „Kociewie silne 5. mądro ści ą ludzi” – edukacja dla ka Ŝdego. Wydatki na Odnow ę wsi w Przedsi ęwzi ęciu 5 razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji Działalno ść usługowa zwi ązana z ilo ść miejsc hodowl ą usługowych w zwierz ąt zakresie 1 88525 61475 150 000 61475 61475 Wydatki na Ró Ŝnicowanie w 5 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 61475 0 0 0 0 61475 Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw

115 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji Dostarczanie Internetu mieszka ńcom Rozbudowa sieci wsi internetowej 1 76721,3115 53278,689 130 000 53278,69 53278,69

Ilo ść Rozbudowa mikroprzedsi ębiorstw sklepu rozwini ętych dzi ęki komputerowego realizacji zadania 1 141639,344 98360,656 240 000 98360,66 98360,66 Wydatki na Mikroprzedsi ębiorstwa w 5 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 151639,3 0 0 0 0 0 151639,3 Małe projekty Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji

Ilo ść planowanych Kursy j ęzykowe kursów j ęzykowych 3 4500 10500 15 000 3500 3500 3500 10500 Ilo ść planowanych Kursy kursów komputerowe komputerowych 17 19650 45850 65 500 13485,29 8091,176 13485,29 10788,24 45850 Wydatki na Małe projekty w 5 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 16985,29 11591,18 16985,29 10788,24 0 0 56350 Projekty współpracy Łączny Nazwa Ilo ść Wkład koszt Operacji Produkt produktu własny Dofinansowanie operacji „Uczymy si ę działania społecznego” – Ilo ść warsztatów 15 0 70 000 70 000 17500 17500 17500 17500 70000 Wydatki na projekty współpracy w 5 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 17500 17500 17500 17500 0 70000 Razem wszystkie wydatki: 0 168624,6 90566,59 34485,29 28288,24 17500 0 339464,8

116 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Poszczególne lata wydatków: Razem 2009- Odnowa i rozwój wsi 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2015 Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Lp. Przedsi ęwzi ęcia Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji 6. „Kociewiaku miej 0 pieniądze i dziel Wydatki na Odnow ę wsi w Przedsi ęwzi ęciu 6 razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 się z innymi” – pobudzenie Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej aktywności Łączny gospodarczej. Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji 0 Wydatki na Ró Ŝnicowanie w 6 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw Łączny Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji

Rozbudowa warsztatu Ilo ść rozbudowanych samochodowego mikroprzedsi ębiorstw 1 118033 81967 200 000 81967 81967,21

Rozbudowa przedsi ębiorstwa świadcz ącego usługi remontowo Ilo ść rozbudowanych - budowlane mikroprzedsi ębiorstw 1 43081,96721 29918,0328 73 000 29918 29918,03

Rozbudowa hurtowni cz ęś ci Ilo ść rozbudowanych rolniczych mikroprzedsi ębiorstw 1 141639 98361 240 000 98361 98360,66 Ilo ść Budowa myjni nowopowstałych bezdotykowej przedsi ębiorstw 2 283279 196721 480 000 196721 196721,3 Wydatki na Mikroprzedsi ębiorstwa w 6 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 406967,2 0 0 0 0 0 406967,2 Małe projekty

117 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Łączny Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji Ilo ść kursów szkolenia z zakładania własnej samozatrudnienia działalno ści 2 12000 28000 40 000 14000 14000 28000 Kursy aktywizuj ące społeczno ść Ilo ść kursów 8 39765 92785 132 550 23196,25 23196,25 23196,25 23196,25 92785 Wydatki na Małe projekty w 6 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 23196,25 23196,25 37196,25 37196,25 0 0 120785 Razem wszystkie wydatki: 0 430163,5 23196,25 37196,25 37196,25 0 0 527752,2

Poszczególne lata wydatków: Razem 2009- Odnowa i rozwój wsi 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2015 Łączny Nazwa Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Lp. Przedsi ęwzi ęcia Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji „Aktywny Utworzenie miasteczka ilo ść utworzonych 7. Kociewiak” – infrastruktura ruchu placów ruchu sportowa, drogowego drogowego 1 7500 22500 30 000 22 500 22500 rekreacyjna i Modernizacja turystyczna budynku ilo ść powstałych poparta siłowni siłowni 1 17500 52500 70 000 52500 52500 działaniami Modernizacja aktywizującymi i centrum Ilo ść sportowo - zmodernizowanych promującymi rekreacyjnego boisk 8 149000 447000 596 000 111750 223500 111750 447000 aktywny styl życia. Ilo ść wybudowanych Budowa boisk boisk 9 201975 605925 807 900 201975 201975 201975 605925 Utworzenie Ilo ść wybudowanych zaplecza zapleczy sportowego sportowych 2 100000 300000 400 000 150000 150000 300000

118 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Modernizacja Ilo ść wyposa Ŝonych stadionów w baz ę wraz z noclegowych zapleczem zapleczy noclegowym sportowych 1 20000 60000 80 000 60000 60000 Wydatki na Odnow ę wsi w Przedsi ęwzi ęciu 7 razem: 463725 0 657975 0 366225 0 0 1487925 Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji 0 Wydatki na Ró Ŝnicowanie w 7 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji Ilo ść Studio nowopowstałych rehabilitacji przedsi ębiorstw 1 70820 49180 120 000 49180 49180,33 Wydatki na Mikroprzedsi ębiorstwa w 7 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 49180,33 0 0 0 0 0 49180,33 Małe projekty Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji Organizacja imprez sportowo - Ilo ść planowanych rekreacyjnych imprez sportowych 15 20550 47950 68 500 6393,333 9590 15983,33 15983,33 47950

Prowadzenie ilo ść miejscowo ści, zaj ęć w których sportowo- organizowane b ędą 93 rekreacyjnych zaj ęcia 7 27900 65100 000,00 9300 9300 18600 27900 65100 Doposa Ŝenie klubu sportowego wraz z organizacj ą ilo ść doposa Ŝonych imprez klubów 2 15000 35000 50 000 17500 17500 35000

119 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Salka do ćwicze ń dla Ilo ść utworzonych społeczno ści salek do ćwicze ń 1 5340 12460 17 800 12460 12460 Ilo ść zagospodarowanych Modernizacja i zmodernizowanych boisk boisk 2 21000 49000 70 000 24500 24500 49000 Wydatki na Małe projekty w 7 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 15693,33 36390 76583,33 80843,33 0 0 209510 Razem wszystkie wydatki: 463725 64873,66 694365 76583,33 447068,3 0 0 1746615

Poszczególne lata wydatków: Razem 2009- Odnowa i rozwój wsi 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2015 Nazwa Łączny Przedsi ęwzi ęc Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Lp. ia Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji Rozwój Wykonanie placu Ilo ść powstałych 8. infrastruktury zabaw placów zabaw 16 100000 300000 400 000 112500 112500 75000 300000 społecznej, usługowej oraz Ilo ść publicznej Doposa Ŝenie doposa Ŝonych zmierzaj ące do placu zabaw placów zabaw 3 18750 56250 75000 18750 37500 56250 poprawy Zagospodarowani warunków Ŝycia. e centrum wsi Ilo ść miejsc wraz z placem zagospodarowany zabaw ch 5 126250 378750 505 000 151500 227250 378750 Ilo ść Budowa sceny w zbudowanych parku miejskim scen 1 25000 75000 100 000 75000 75000

Zielone miejsca spotka ń mieszka ńców - Ilo ść powstałych 13250 centra rekreacji centrów rekreacji 6 132500 397500 530 000 132500 132500 0 397500 Ilo ść placów, które zostan ą Oświetlenie placu oświetlone 1 12500 37500 50 000 37500 37500

120 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Budowa chodnika Ilo ść w celu integracji miejscowo ści społecznej i wyposa Ŝonych w bezpiecze ństwa chodniki 2 45000 135000 180 000 67500 67500 135000 Ilo ść wybudowanych Budowa placu placów parkingowego parkingowych 1 20000 60000 80 000 60000 60000 Rozbudowa świetlicy wiejskiej oraz innych ilo ść ośrodków kultury rozbudowanych wiejskiej świetlic wiejskich 2 62500 187500 250 000 93750 93750 187500 Modernizacja świetlicy wiejskiej Ilo ść oraz innych zmodernizowanyc ośrodków kultury h świetlic 170750, 219536, 219536, 73178, 512251, wiejskiej wiejskich 7 5 512251,5 683 002 4 4 79 5 Doposa Ŝenie świetlic wiejskich oraz innych Ilo ść ośrodków kultury doposa Ŝonych wiejskiej świetlic wiejskich 5 41000 123000 164 000 49200 49200 24600 123000 Remont świetlicy wiejskiej oraz Ilo ść świetlic innych o środków wiejskich kultury wiejskiej kompleksowo wraz z zmodernizowanyc 10995 doposa Ŝeniem h i doposa Ŝonych 10 183250 549750 733 000 219900 219900 0 549750 Ilo ść Wiaty - miejsca zmodernizowanyc spotka ń h wiat 1 6250 18750 25 000 18750 52772 Wydatki na Odnow ę wsi w Przedsi ęwzi ęciu 8 razem: 1125136 0 1159636 0 8,8 0 0 2812502 Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej Łączny Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji 0 Wydatki na Ró Ŝnicowanie w 8 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 0 0 0 0 0

121 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw Łączny Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji Utworzenie Ilo ść prywatnego nowopowstałych punktu mikroprzedsi ębior 98360,6 przedszkolnego stw 1 141639 98361 240 000 98361 6 98360 98360,6 Wydatki na Mikroprzedsi ębiorstwa w 8 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 ,66 0 0 0 0 0 6 Małe projekty Łączny Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji Rewitalizacja Ilo ść parku wraz z zrewitalizowanych budow ą chodnika parków 1 7500 17500 25 000 17500 17500 Ilo ść Modernizacja zmodernizowanyc 23146,6 23146, 23146, świetlicy wiejskiej h świetlic 3 29760 69440 99 200 7 67 67 69440 ilo ść Doposa Ŝenie doposa Ŝonych 8306,66 8306,6 8306,6 świetlicy wiejskiej świetlic 3 10680 24920 35 600 7 67 67 24920 bezpłatny i bezprzewodowy Ilo ść dost ęp do wyposa Ŝonych Internetu miejscowo ści 2 15000 35000 50 000 17500 17500 35000 Szkolenia dla 7787, aktywnych kobiet Ilo ść szkole ń 4 13350 31150 44 500 5 7787,5 7787,5 7787,5 31150 Ilo ść przedsi ęwzi ęć Rozwój dzieci i adresowanych do 115 młodzie Ŝy dzieci i młodzie Ŝy 10 34620 80780 400,00 24234 24234 16156 16156 80780 32021 63474,8 90396, 72896, Wydatki na Małe projekty w 8 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 ,5 3 83 83 0 0 258790 Projekty współpracy

122 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Łączny Ilo ść Wkład koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny Dofinansowanie operacji Partnerstwo na rzecz rozwoju Ilo ść spotka ń i organizacji konferencji pozarz ądowych. wspólnych 10 0 39 805 39 805 7961 7961 7961 7961 7961 39805 Wydatki na projekty współpracy w 8 Przedsi ęwzi ęciu razem: 7961 7961 7961 7961 7961 0 0 39805 13834 98357, 60858 Razem wszystkie wydatki: 1133097 3,2 1231072 83 6,6 0 0 3209457

Poszczególne lata wydatków: Razem 2009- Odnowa i rozwój wsi 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2015 Łączny Nazwa Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Lp. Przedsi ęwzi ęcia Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji 9. „Marka z 0 Kociewia”. Wydatki na Odnow ę wsi w Przedsi ęwzi ęciu 9 razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji

Zaktywizowanie działalno ści gospodarczej z wykorzystaniem lokalnych ilo ść nowych zasobów aktywno ści 3 289180,3279 200819,6721 490 000 200819,7 200819,7 Wydatki na RóŜnicowanie w 9 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 200819,7 0 0 0 0 200819,7 Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji

123 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

0 Wydatki na Mikroprzedsi ębiorstwa w 9 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Małe projekty Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji 0 0 0 Wydatki na Małe projekty w 9 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Projekty współpracy Łączny Nazwa Ilo ść Wkład koszt Operacji Produkt produktu własny Dofinansowanie operacji

Ilo ść Marka z realizowanych Kociewia - procedur wspólne przyznawania działania 4 LGD marki 1 0 90 000 90 000 15000 15000 15000 15000 15000 15000 90000 Wydatki na projekty współpracy w 9 Przedsi ęwzi ęciu razem: 15000 15000 15000 15000 15000 15000 0 90000 Razem wszystkie wydatki: 15000 15000 215819,7 15000 15000 15000 0 290819,7

Poszczególne lata wydatków: Razem 2009- Odnowa i rozwój wsi 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2015 Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Lp. Przedsi ęwzi ęcia Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji Rekultywacja i przywrócenie Ilo ść miejsc Ekologiczne 10. walorów zniszczonych Kociewie. uŜytkowych pod wzgl ędem obszarów ekologicznym zdegradowanych przywróconych 2 12500 37500 50 000 18750 18750 37500 Wydatki na Odnow ę wsi w Przedsi ęwzi ęciu 10 razem: 0 0 18750 0 18750 0 0 37500 Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej

124 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Łączny Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji 0 Wydatki na Ró Ŝnicowanie w 10 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw Łączny Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji Rozwój przedsi ębiorstwa Ilo ść buduj ącego domy utworzonych energooszcz ędne miejsc pracy 4 177049 122951 300 000 122951 122950,8 Wydatki na Mikroprzedsi ębiorstwa w 10 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 122950,8 0 0 0 0 0 122950,8 Małe projekty Łączny Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Nazwa Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji Warsztaty Ilo ść edukacji planowanych ekologicznej warsztatów 2 16500 38500 55000 19250 19250 38500 Wydatki na Małe projekty w 10 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 19250 19250 0 0 38500 Razem wszystkie wydatki:

Poszczególne lata wydatków: Razem 2009- Odnowa i rozwój wsi 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2015

Łączny Nazwa Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Lp. Przedsi ęwzi ęcia Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji 11. Promocja 0 Kociewia sposobem na Wydatki na Odnow ę wsi w Przedsi ęwzi ęciu 11 razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej

125 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ” przybli Ŝenie krainy spokoju oraz Łączny zach ęcenie turysty Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt do odwiedzenia Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji terenu LGD. 0 Wydatki na Ró Ŝnicowanie w 11 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji 0 Wydatki na Mikroprzedsi ębiorstwa w 11 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Małe projekty Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji Utworzenie stron internetowych promuj ących Kociewie 3 7200 16800 24 000 5600 5600 5600 16800 Utworzenie portalu internetowego - poradnik gospodyni 1 1800 4200 6000 4200 4200 Ilo ść Wydawnictwa opracowanych, promuj ące przygotowanych Kociewie wydawnictw 8 29100 67900 97000 8487,5 16975 16975 25462,5 67900 Ilo ść tomików poezji Wydanie Kociewskich tomiku poezji twórców 1 6000 14000 20 000 14000 14000 Wydatki na Małe projekty w 11 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 8487,5 26775 36575 31062,5 0 0 102900 Razem wszystkie wydatki: 0 8487,5 26775 36575 31062,5 0 0 102900

126 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Poszczególne lata wydatków: Razem 2009- Odnowa i rozwój wsi 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2015

Łączny Nazwa Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Lp. Przedsi ęwzi ęcia Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji 0 Wydatki na Odnow ę wsi w Przedsi ęwzi ęciu 12 razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji Rozpocz ęcie działalno ści gospodarczej w zakresie Ilo ść wioski powstałych tematycznej podmiotów 3 424918 295082 720 000 295082 295082 „Wioska Wydatki na Ró Ŝnicowanie w 12 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 295082 0 0 0 0 295082 tematyczna” Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw sposobem na 12. aktywizację Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt gospodarczą i Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji społeczną. 0 Wydatki na Mikroprzedsi ębiorstwa w 12 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 0 0 0 0 0 0 0 Małe projekty Łączny Nazwa Ilo ść Wkład Wysoko ść koszt Operacji Produkt produktu własny dofinansowania operacji Warsztaty poświ ęcone tworzeniu wiosek Ilo ść tematycznych warsztatów 5 37500 87500 125 000 17500 17500 17500 35000 87500 Wydatki na Małe projekty w 12 Przedsi ęwzi ęciu razem: 0 17500 17500 17500 35000 0 0 87500 Razem wszystkie wydatki: 0 17500 312582 17500 35000 0 0 382582

127 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Odnowa i rozwój wsi Przedsi ęwzi ęcia podsumowanie: Razem: 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 1. „Od zamku do zamku” – na szlaku rzek kociewskich Wdy i Wierzycy. Uporządkowanie zasobów turystycznych w obszarze dorzecza rzek Wierzycy i Wdy. 315 000 105000 0 105000 0 105000 0 0

2. Kociewskie szlaki turystyczne – piesze, rowerowe i konne. 128 250 42750 0 42750 0 42750 0 0 3. Jeziora bazą do tworzenia centrów rekreacji. 126 750 42250 0 42250 0 42250 0 0 4. Zwiększenie poczucia tożsamości Kociewiaków w oparciu o kulturę, dziedzictwo i historię Kociewia. 1 143 431 192321,4286 0 500759,8929 0 450349,18 0 0

5. „Kociewie silne mądrością ludzi” – edukacja dla każdego. 0 0 0 0 0 0 0 0 6. „Kociewiaku miej pieniądze i dziel się z innymi” – pobudzenie aktywności gospodarczej. 0 0 0 0 0 0 0 0

7. „Aktywny Kociewiak” – infrastruktura sportowa, rekreacyjna i turystyczna poparta działaniami aktywizującymi i promującymi aktywny styl życia. 1 487 925 463725 0 657975 0 366225 0 0 8. Rozwój infrastruktury społecznej, usługowej oraz publicznej zmierzające do poprawy warunków życia. 2812501,5 1125136,357 0 1159636,357 0 527728,79 0 0 9. „Marka z Kociewia”. 0 0 0 0 0 0 0 0 10. Ekologiczne Kociewie. 0 0 0 0 0 0 0 0

11. Promocja Kociewia sposobem na przybliżenie krainy spokoju oraz zachęcenie turysty do odwiedzenia terenu LGD. 0 0 0 0 0 0 0 0

12. „Wioska tematyczna” sposobem na aktywizację gospodarczą i społeczną. 0 0 0 0 0 0 0 0 Razem: 6 013 857 1 971 183 0 2 508 371 0 1 534 303 0 0

128 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej Poszczególne Przedsi ęwzi ęcia podsumowanie: lata wydatków: Razem: 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

1. „Od zamku do zamku” – na szlaku rzek kociewskich Wdy i Wierzycy. Uporządkowanie zasobów turystycznych w obszarze dorzecza rzek Wierzycy i Wdy. 48770 0 0 48770 0 0 0 0

2. Kociewskie szlaki turystyczne – piesze, rowerowe i konne. 315574 0 0 315574 0 0 0 0 3. Jeziora bazą do tworzenia centrów rekreacji. 69672 0 0 69672 0 0 0 0 4. Zwiększenie poczucia tożsamości Kociewiaków w oparciu o kulturę, dziedzictwo i historię Kociewia. 0 0 0 0 0 0 0 0

5. „Kociewie silne mądrością ludzi” – edukacja dla każdego. 61475 0 0 61475 0 0 0 0 6. „Kociewiaku miej pieniądze i dziel się z innymi” – pobudzenie aktywności gospodarczej. 0 0 0 0 0 0 0 0

7. „Aktywny Kociewiak” – infrastruktura sportowa, rekreacyjna i turystyczna poparta działaniami aktywizującymi i promującymi aktywny styl życia. 0 0 0 0 0 0 0 0 8. Rozwój infrastruktury społecznej, usługowej oraz publicznej zmierzające do poprawy warunków życia. 0 0 0 0 0 0 0 0 9. „Marka z Kociewia”. 200820 0 0 200820 0 0 0 0 10. Ekologiczne Kociewie. 0 0 0 0 0 0 0 0

11. Promocja Kociewia sposobem na przybliżenie krainy spokoju oraz zachęcenie turysty do odwiedzenia terenu LGD. 0 0 0 0 0 0 0 0

12. „Wioska tematyczna” sposobem na aktywizację gospodarczą i społeczną. 295082 0 0 295082 0 0 0 0 Razem: 991393 0 0 991393 0 0 0 0

129 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw Poszczególne Przedsi ęwzi ęcia podsumowanie: lata wydatków: Razem: 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

1. „Od zamku do zamku” – na szlaku rzek kociewskich Wdy i Wierzycy. Uporządkowanie zasobów turystycznych w obszarze dorzecza rzek Wierzycy i Wdy. 0 0 0 0 0 0 0 0

2. Kociewskie szlaki turystyczne – piesze, rowerowe i konne. 442623 0 442623 0 0 0 0 0 3. Jeziora bazą do tworzenia centrów rekreacji. 0 0 0 0 0 0 0 0 4. Zwiększenie poczucia tożsamości Kociewiaków w oparciu o kulturę, dziedzictwo i historię Kociewia. 40984 0 40984 0 0 0 0 0

5. „Kociewie silne mądrością ludzi” – edukacja dla każdego. 151639 0 151639 0 0 0 0 0 6. „Kociewiaku miej pieniądze i dziel się z innymi” – pobudzenie aktywności gospodarczej. 406967 0 406967 0 0 0 0 0

7. „Aktywny Kociewiak” – infrastruktura sportowa, rekreacyjna i turystyczna poparta działaniami aktywizującymi i promującymi aktywny styl życia. 49180 0 49180 0 0 0 0 0 8. Rozwój infrastruktury społecznej, usługowej oraz publicznej zmierzające do poprawy warunków życia. 98361 0 98361 0 0 0 0 0 9. „Marka z Kociewia”. 0 0 0 0 0 0 0 0 10. Ekologiczne Kociewie. 122951 0 122951 0 0 0 0 0

11. Promocja Kociewia sposobem na przybliżenie krainy spokoju oraz zachęcenie turysty do odwiedzenia terenu LGD. 0 0 0 0 0 0 0 0

12. „Wioska tematyczna” sposobem na aktywizację gospodarczą i społeczną. 0 0 0 0 0 0 0 0 Razem: 1312705 0 1312705 0 0 0 0 0

130 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Małe projekty Poszczególne Przedsi ęwzi ęcia podsumowanie: lata wydatków: Razem: 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

1. „Od zamku do zamku” – na szlaku rzek kociewskich Wdy i Wierzycy. Uporządkowanie zasobów turystycznych w obszarze dorzecza rzek Wierzycy i Wdy. 12600 0 4200 4200 4200 0 0 0

2. Kociewskie szlaki turystyczne – piesze, rowerowe i konne. 147000 0 58800 43400 29400 15400 0 0 3. Jeziora bazą do tworzenia centrów rekreacji. 0 0 0 0 0 0 0 0 4. Zwiększenie poczucia tożsamości Kociewiaków w oparciu o kulturę, dziedzictwo i historię Kociewia. 500570 0 175539,11 175539,11 91106,22 58385,55 0 0

5. „Kociewie silne mądrością ludzi” – edukacja dla każdego. 56350 0 16985,29 11591,18 16985,29 10788,24 0 0 6. „Kociewiaku miej pieniądze i dziel się z innymi” – pobudzenie aktywności gospodarczej. 120785 0 23196,25 23196,25 37196,25 37196,25 0 0

7. „Aktywny Kociewiak” – infrastruktura sportowa, rekreacyjna i turystyczna poparta działaniami aktywizującymi i promującymi aktywny styl życia. 209510 0 15693,33 36390,00 76583,33 80843,33 0 0 8. Rozwój infrastruktury społecznej, usługowej oraz publicznej zmierzające do poprawy warunków życia. 258790 0 32021,50 63474,83 90396,83 72896,83 0 0 9. „Marka z Kociewia”. 0 0 0 0 0 0 0 0 10. Ekologiczne Kociewie. 38500 0 0 0 19250 19250 0 0

11. Promocja Kociewia sposobem na przybliżenie krainy spokoju oraz zachęcenie turysty do odwiedzenia terenu LGD. 102900 0 8487,5 26775 36575 31062,5 0 0

12. „Wioska tematyczna” sposobem na aktywizację gospodarczą i społeczną. 87500 0 17500 17500 17500 35000 0 0 Razem: 1534505 0 352422,99 402066,37 419192,93 360822,70 0 0

131 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Poszczególne lata wydatków: % do całej Razem: 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 kwoty Odnowa i Rozwój Wsi 6 013 857 1 971 183 0 2 508 371 0 1 534 303 0 0 61,04 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej 991 393 0 0 991 393 0 0 0 0 10,06 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 1 312 705 0 1 312 705 0 0 0 0 0 13,32 Małe Projekty 1 534 505 0 352 423 402 066 419 193 360 823 0 0 15,57 Razem: 9 852 460 1 971 183 1 665 128 3 901 831 419 193 1 895 126 0 0 100,00 % wydatków w poszczególnych latach 9 852 460 20,01 16,90 39,60 4,25 19,24 0,00 0,00

Projekty współpracy Poszczególne Przedsi ęwzi ęcia: lata wydatków: Razem: 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 1. „Od zamku do zamku” – na szlaku rzek kociewskich Wdy i Wierzycy. Uporz ądkowanie zasobów turystycznych w obszarze dorzecza rzek Wierzycy i Wdy. 20000,00 0 0 0 0 10000 10000 0 2. Kociewskie szlaki turystyczne – piesze, rowerowe i konne. 35000 0 0 8750 8750 8750 8750 0 3. Jeziora baz ą do tworzenia centrów rekreacji. 0 0 0 0 0 0 0 0 4. Zwi ększenie poczucia to Ŝsamo ści Kociewiaków w oparciu o kultur ę, dziedzictwo i histori ę Kociewia. 0 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0 0 5. „Kociewie silne m ądro ści ą ludzi” – edukacja dla ka Ŝdego. 70000 0 0 17500 17500 17500 17500 0 6. „Kociewiaku miej pieni ądze i dziel si ę z innymi” – pobudzenie aktywno ści gospodarczej. 0 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0 0 7. „Aktywny Kociewiak” – infrastruktura sportowa, rekreacyjna i turystyczna poparta działaniami aktywizuj ącymi i promuj ącymi aktywny styl Ŝycia. 0 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0 0 8. Rozwój infrastruktury społecznej, usługowej oraz publicznej zmierzaj ące do poprawy warunków Ŝycia. 39805 7961 7961 7961 7961 7961 0 0 9. „Marka z Kociewia”. 90000 15000 15000 15000 15000 15000 15000 0 10. Ekologiczne Kociewie. 0 0 0 0 0 0 0 0 11. Promocja Kociewia sposobem na przybli Ŝenie krainy spokoju oraz zach ęcenie turysty do odwiedzenia terenu LGD. 0 0 0 0 0 0 0 0 12. „Wioska tematyczna” sposobem na aktywizacj ę gospodarcz ą i społeczn ą. 0 0 0 0 0 0 0 0 Razem: 254805 22961 22961,00 49211,00 49211,00 59211,00 51250 0

132 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Bud Ŝet LGD na wydatki w ramach Funkcjonowania LGD:

Bud Ŝet kosztów bie Ŝą cych LGD:

warto ść nazwa ilo ść jednostki na ilo ść Pozycja wydatków jednostek jednostek miesi ąc miesi ęcy 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Razem: Wynagrodzenia personelu ilo ść etatów 4 3354 12 160992 160992 160992 160992 160992 160992 80496 1046448 Obsługa prawna ilo ść godzin 10 100 12 12000 12000 12000 12000 12000 12000 6000 78000 telefon/Internet miesi ąc 1 750 12 9000 9000 9000 9000 9000 9000 4500 58500 ogrzewanie miesi ąc 1 1200 6 7200 7200 7200 7200 7200 7200 7200 50400 woda miesi ąc 1 100 12 1200 1200 1200 1200 1200 1200 600 7800 pr ąd miesi ąc 1 150 12 1800 1800 1800 1800 1800 1800 900 11700 poczta miesi ąc 1 300 12 3600 3600 3600 3600 3600 3600 1800 23400 delegacje pracowników i uprawnionych członków LGD osoba/miesi ąc 3 200 12 7200 7200 7200 7200 7200 7200 3600 46800 sprz ątanie miesi ąc 1 350 12 4200 4200 4200 4200 4200 4200 2100 27300 chemia miesi ąc 1 150 12 1800 1800 1800 1800 1800 1800 900 11700 ubezpieczenie miesi ąc 1 170 12 2040 2040 2040 2040 2040 2040 1020 13260 materiały administracyjne miesi ąc 1 800 12 9600 9600 9600 9600 9600 9600 4800 62400 Catering miesi ąc 1 150 12 1800 1800 1800 1800 1800 1800 900 11700

Rada - dieta osoba/miesi ąc 15 200 12 36000 36000 36000 36000 36000 36000 18000 234000

Zarz ąd - dieta osoba/miesi ąc 5 400 12 24000 24000 24000 24000 24000 24000 12000 156000 Obsługa rachunku bankowego miesi ąc 1 150 12 1800 1800 1800 1800 1800 1800 900 11700 meble 7784 0 2000 0 2000 0 0 11784 sprz ęt IT 8 700 0 4000 0 4000 0 0 16700 sprz ęt administracyjny 2000 0 2000 0 1965 0 0 5965 Razem: 302716 284232 292232 284232 292197 284232 145716 1885557

133 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Wydatki na nabywanie umiej ętno ści i aktywizacj ę:

łączna nazwa ilo ść warto ść warto ść w Pozycja wydatków jednostek jednostek jednostki roku 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Razem: Badanie niezb ędne do realizacji LSR 0 23887,65 0 23887,65 0 23887,65 0 71662,95 Badania i analiza Wykonane obszaru LGD opracowanie 1 10000 10000 10000 0 10000 10000 30000 Studia i plany Wykonane wykonalno ści opracowanie 1 7887,65 7887,65 7887,65 0 7887,65 7887,65 23662,95 Praca z Konsultacje w sprawie konsultantem - powy Ŝszych dwóch ilość godzin w wydatków roku 40 150 6000 6000 0 6000 6000 18000 Informowanie 18800 18800 18800 18800 18800 18800 9400 122200 Aktualizacja strony internetowej miesi ąc 12 300 3600 3600 3600 3600 3600 3600 3600 1800 23400 opracowanie, przygotowanie, druk, Ilo ść powielenie i wydawnictw dystrybucja materiałów promocyjnych w informacyjnych roku 1 10 000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 5000 65000 Zamieszczanie materiałów informacyjnych w ilo ść ogłosze ń prasie w prasie rocznie 2 600 1200 1200 1200 1200 1200 1200 1200 600 7800 Koszty podró Ŝy słu Ŝbowych osób zajmuj ących si ę informowaniem o LSR Ilo ść podró Ŝy i LGD słu Ŝbowych 20 200 4000 4000 4000 4000 4000 4000 4000 2000 26000 Szkolenia pracowników LGD, członków Zarz ądu i Rady LGD 16400 16400 16400 16400 16400 16400 8200 106600

134 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

ilo ść godzin szkole ń trwaj ących najem sprz ętu i średnio 20h pomieszcze ń ka Ŝde 20 30 600 600 600 600 600 600 600 300 3900 ilo ść uczestników szkole ń - śr. 20 wy Ŝywienie *2 dni* ilo ść uczestników szkolenia szkole ń w roku 40 60 2400 2400 2400 2400 2400 2400 2400 1200 15600 ilo ść uczestników szkole ń - śr. 20 noclegi uczestników * ilo ść szkole ń szkolenia w roku 20 100 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 1000 13000 ilo ść godzin szkole ń wynagrodzenie dla trwaj ących prowadz ących średnio 20h szkolenia ka Ŝde 40 100 4000 4000 4000 4000 4000 4000 4000 2000 26000 ilo ść uczestników opracowanie i szkole ń - śr. 20 powielenie materiałów * ilo ść szkole ń szkoleniowych w roku 20 70 1400 1400 1400 1400 1400 1400 1400 700 9100 ilo ść szkole ń zewn ętrznych, w których pokrycie kosztu uczestniczy ć udziału w szkoleniu będą organizowane przez pracownicy śr. inny podmiot na rok 10 600 6000 6000 6000 6000 6000 6000 6000 3000 39000 Realizacja wydarze ń promocyjnych lub kulturalnych (festiwale, festyny i konkursy) 32130 32130 32130 32130 32130 32130 16065 208845 ilo ść organizowanych najem sprz ętu wydarze ń 4 3000 12000 12000 12000 12000 12000 12000 12000 6000 78000

135 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

wynagrodzenia dla Ilo ść zawartych prowadz ących, umów na wyst ępuj ących prowadzenie 8 2000 16000 16000 16000 16000 16000 16000 16000 8000 104000 Ilo ść godzin tłumaczenie tłumaczenia 4 150 600 600 600 600 600 600 600 300 3900 opracowanie, druk i dystrybucja materiałów Ilo ść sztuk na promocyjnych jeden - 200 * 5 1000 2 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 1000 13000 zakup nagród i 5% pozostałych upominków wydatków 1530 1530 1530 1530 1530 1530 1530 765 9945 Aktywizowanie społeczno ści lokalnej 10500 10500 10500 10500 10500 10500 5250 68250 najem sprz ętu i pomieszcze ń niezb ędnych do prowadzeniem spotkania Ilo ść spotka ń w aktywizuj ącego ci ągu roku 10 30 300 300 300 300 300 300 300 150 1950 wynagrodzenia osób prowadz ących spotkania ilo ść godzin 20 50 1000 1000 1000 1000 1000 1000 1000 500 6500 podró Ŝ lub wy Ŝywienie uczestników spotkania Ilo ść wyjazdów 2 600 1200 1200 1200 1200 1200 1200 1200 600 7800

Ilo ść uczestników 1 wyjazdowego nocleg uczestników spotkania z szkolenia noclegiem 20 150 3000 3000 3000 3000 3000 3000 3000 1500 19500

Ilo ść godzin tłumaczenie pracy tłumacza 20 150 3000 3000 3000 3000 3000 3000 3000 1500 19500 opracowanie, druk lub powielenie i ilo ść spotka ń x dystrybucja materiałów ilo ść szkoleniowych uczestników 200 10 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 1000 13000 Razem: 77830 101717,7 77830 101717,7 77830 101717,7 38915 577558

136 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

XI. OPIS PROCESU PRZYGOTOWANIA I KONSULTOWANIA LSR.

Przygotowanie Lokalnej Strategii Rozwoju na obszar LGD Chata Kociewia jest procesem społecznym, który trwa na terenie LGD kilka ostatnich lat. Najistotniejsz ą kwesti ą jest, Ŝe strategi ę tworzyło społecze ństwo od analiz, które opierały si ę na badaniach społecznych ze szczególnym uwzgl ędnieniem warsztatowej analizy SWOT, poprzez cele, ustalanie kryteriów, by w efekcie opracowa ć przedsi ęwzi ęcia, które wypełniły operacje zaproponowane przez społeczno ść zamieszkuj ącą obszar LGD Chata Kociewia. Trzeba podkre śli ć, Ŝe proces tworzenie społecznej LSR był przez cały czas pracy przy jej tworzeniu wzmocniony trwaj ącymi przez ten okres konsultacjami poradnictwem prowadzonym przez biuro LGD. Były one szczególnie niezb ędne na etapie weryfikacji operacji oraz przedsi ęwzi ęć poprzez akcj ę składania fiszek projektowych.

1. Zasady prowadzenia analiz i bada ń wraz z uczestnictwem społecze ństwa. a) Prowadzone prace badawcze. Szacuje si ę, Ŝe przygotowania Lokalnej Strategii Rozwoju rozpocz ęto ju Ŝ w 2006r. na etapie sporz ądzania Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich, kiedy to prowadzone były prace analityczne. Wtedy opracowano ankiet ę potrzeb społecznych, któr ą przeprowadzono na próbie 1 tysi ąca mieszka ńców obszaru LGD. Na podstawie jej wyników powstała diagnoza „Jako ść Ŝycia na terenie Powiatu Starogardzkiego i Gminy Stara Kiszewa”. Wyniki tej ankiety posłu Ŝyły, jako jeden z materiałów wyj ściowych na potrzeby tworzenia strategii oraz na kolejne spotkania organizowane w zwi ązku z tworzeniem LSR.

W ramach dalszych prac badawczych i analitycznych w 2008r. przeprowadzono ankiet ę statystyczn ą w 14 gminach obj ętych działaniami LGD Chata Kociewia. W tej ankiecie gminy podały najbardziej aktualne dane dotycz ące stanu gospodarki, turystyki, wyposa Ŝenia infrastrukturalnego, działalno ści kulturalnej oraz edukacyjnej na obszarze LGD Chata Kociewia.

Wyniki i podsumowania obu ankiet stanowiły podstaw ę i materiał dotycz ący zasobów niezb ędny do prowadzenia spotka ń informacyjnych oraz warsztatów SWOT. b) Spotkania informacyjne na temat PROW. Na potrzeby organizacji spotka ń informacyjnych i warsztatowych przeprowadzonych w celu przeprowadzenia analizy SWOT w ramach PROW zorganizowano w Urz ędzie Gminy Starogard Gda ński dnia 24.06.2008r. warsztaty dla osób, które prowadziły w swoich gminach spotkania informacyjne na temat PROW ze szczególnym uwzgl ędnieniem Osi 4 LEADER. W warsztatach informacyjnych PROW uczestniczyło ok. 30 osób. Nast ępnie w od lipca do wrze śnia 2008r. zorganizowano 8 spotka ń, w których uczestniczyło 150 osób. c) Warsztaty SWOT na terenie 14 gmin obszaru LGD Chata Kociewia. Zorganizowano 14 spotka ń warsztatowych we wszystkich gminach wchodz ących w skład LGD. Uczestniczyli w nich potencjalni beneficjenci PROW w ramach Osi 4 LEADER. Ł ącznie uczestniczyło w nich 210 osób. Podczas warsztatów ich

137 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ” uczestnicy zapoznawali si ę z zasobami obszaru LGD Chata Kociewia na podstawie wyników ankiet oraz pracowali nad nowym kształtem analizy SWOT w kontek ście mo Ŝliwo ści, jakie daje o ś 4 LEADER w PROW. W wyniku warsztatów społecznych powstała analiza SWOT stanowi ąca istotn ą cz ęść LSR.

2. Zbieranie informacji z fiszek projektowych po śród mieszka ńców wszystkich gmin LGD oraz przedstawicieli wszystkich sektorów uprawnionych do korzystania z osi 4 LEADER.

Podczas spotka ń warsztatowych w 14 gminach zaproszono mieszka ńców obszaru LGD do składania propozycji zada ń w formie fiszek projektowych. Fiszki dost ępne były na stronie internetowej LGD Chata Kociewia, oraz w biurze LGD. Zostały one opracowane specjalnie na potrzeby budowania LSR ze szczególnym uwzgl ędnieniem tworzenia celów, przedsi ęwzi ęć oraz wypełniaj ących ich operacji. Odzew był wr ęcz nieoczekiwany i oddawał wieloletni proces wł ączania społeczno ści z obszaru LGD w tworzenie strategii. Zło Ŝono 249 fiszek projektowych. Zło Ŝyli je przedsi ębiorcy, rolnicy, mieszka ńcy, organizacje pozarz ądowe, ko ścioły i samorz ądy – czyli wszyscy uprawnieni do ubiegania si ę o dofinansowanie w ramach osi 4 LEADER. To działanie szczególnie oddaje budowanie strategii, która w cało ści opiera si ę na propozycjach działa ń projektowych zło Ŝonych przez społeczno ść . Ze wzgl ędu na fakt, Ŝe bud Ŝet LGD w cało ści opiera si ę na propozycjach kosztorysowych przedło Ŝonych przez społeczno ść w fiszkach, mo Ŝna zdefiniowa ć, i Ŝ strategia w 100% jest tworem społeczno ści. Poprzez fiszki nie tylko zaproponowano bud Ŝet, ale tak Ŝe stworzono list ę produktów, rezultatów i oddziaływa ń. Praca konsultantów polegała na zebraniu, uporz ądkowaniu zebranych fiszek oraz przygotowaniu materiałów do pracy dla LGD nad definiowaniem celów, przedsi ęwzi ęć i kryteriów, które wynikn ęły z propozycji społecznej.

3. Warsztaty LGD.

Wypracowana analiza SWOT, dostarczone i uporz ądkowane przez konsultantów fiszki projektowe, zawieraj ące opis operacji, uwagi zło Ŝone do strategii stanowiły podstaw ę do pracy warsztatowej przedstawicieli wszystkich sektorów, wchodz ących w skład LGD. 25 osób, przedstawicieli: - przedsi ębiorców, - organizacji pozarz ądowych, - samorz ądów, - rolników, w tym Zarz ąd LGD uczestniczyło w warsztatach, podczas których wypracowano szczegóły LSR, w szczególno ści okre ślono przedsi ęwzi ęcia, wypracowano cele ogólne i szczegółowe, oraz kryteria.

4. Podanie do publicznej wiadomo ści oraz konsultacje społeczne strategii.

Propozycja tre ści strategii została podana do publicznej wiadomo ści na stronach internetowych LGD Chata Kociewia ( www.chatakociewia.pl ), wraz z informacj ą o mo Ŝliwo ści ustosunkowania si ę do tre ści strategii. Po zebraniu uwag od społeczno ści Zarz ąd i Rada ponownie wspólnie zweryfikowały zmiany ustalaj ąc ostateczn ą wersj ę zmienionej strategii.

138 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Jednocze śnie, w tym samym czasie prowadzone były działania zgodnie z zapisami w „Procedurze wyboru kryteriów, na podstawie których oceniana jest przez Rad ę zgodno ść operacji z LSR oraz kryteriów wyboru operacji” w punkcie 6 dotycz ącym procedury zmiany kryteriów – za propozycj ę zmiany kryteriów odpowiada Rada.

5. Przyj ęcie LSR przez Walne Zgromadzenie.

Na zwołanym przez Zarz ąd LGD Walnym Zgromadzeniu dnia 29 XII 2008r. Walne Zgromadzenie przyj ęło LSR w obecno ści co najmniej połowy składu.

Post ępowanie w sprawie tworzenia LSR trwało cały 2008r. Proces anga Ŝowania społeczno ści przyczynił si ę do stworzenia strategii, która jest własno ści ą społeczno ści, która gremialnie zaanga Ŝowała si ę w jej tworzenie. To ponadto potwierdza fakt wielkiej wiary, jak ą pokłada społeczno ść w działania LGD.

139 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

XII. OPIS PROCESU WDRA śANIA I AKTUALIZACJI LOKALNEJ

STRATEGII ROZWOJU.

1. Proces wdra Ŝania strategii (LSR).

Proces wdra Ŝania LSR przebiega ć b ędzie zgodnie z harmonogramem ogłaszania konkursów oraz w oparciu o stworzony budŜet stanowi ący element niniejszej strategii. Za realizacj ę strategii odpowiada Rada, która za swoje działania zmierzaj ące do osi ągni ęcia celów głównych i szczegółowych strategii odpowiada ć będzie przede wszystkim przed Walnym Zgromadzeniem LGD. Fakt, Ŝe Rada ma kadencj ę tylko dwuletni ą przyczynia ć si ę ma do mobilno ści, aktywno ści Członków Rady oraz do bie Ŝą cego koordynowania poprawno ści realizacji zada ń. Jednym z najistotniejszych elementów wdra Ŝania oraz aktualizacji strategii jest jawno ść post ępowania. Ka Ŝdy krok czyniony w celu realizacji strategii czy teŜ jej zmiany wł ącznie z głosowaniami jest jawny. Bardzo wa Ŝne znaczenie ma w zwi ązku z tym proces informowania o zmianach do strategii.

Przewiduje si ę, Ŝe LGD b ędzie systematycznie informowa ć o wdra Ŝaniu lokalnej strategii. Informowanie społeczno ści odbywa ć si ę b ędzie na ka Ŝdym etapie jej realizacji. W zwi ązku z tym przewiduje si ę, Ŝe informowanie społeczno ści nale Ŝy podzieli ć na dwie grupy: I. Informowanie społeczno ści o konkursach oraz indywidualne informowanie o post ępach weryfikacji operacji. II. Informowanie społeczno ści o realizacji strategii w cało ści oraz o działalno ści LGD.

Ad. I. Informowanie społeczno ści o konkursach oraz indywidualne informowanie o post ępach weryfikacji operacji.

1. Lokalna Grupa działania do publicznej wiadomo ści podawa ć b ędzie informacje o rozpisanych konkursach – przewidujemy, Ŝe ogłoszenie o ka Ŝdym o post ępach naborze wniosków zostanie przekazane do publicznej wiadomo ści poprzez: a) zamieszczenie informacji na stronach internetowych LGD Chata Kociewia, b) zamieszczenie informacji w lokalnej prasie, do której maj ą dost ęp wszyscy potencjalni uczestnicy konkursu. c) zorganizowanie spotkania dla potencjalnie zainteresowanych na temat otwarcie konkursu.

2. Wnioskodawcy b ędą informowani indywidualnie o post ępach w ocenie ich wniosków, ze szczególnym uwzgl ędnieniem przekazania im informacji pisemnej o: a) ocenie zgodno ści operacji z LSR, b) wyniku weryfikacji operacji w ramach wyboru operacji przez LGD, c) wyniku analizy protestu.

3. Na zako ńczenie weryfikacji projektów społeczno ść b ędzie miała mo Ŝliwo ść zapoznania si ę z list ą operacji ocenianych przez Rad ę:

140 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

a) na etapie po zako ńczeniu oceny zgodno ści LSR nast ąpi powiadomienie o wyniku oceny co najmniej poprzez stron ę internetow ą LGD Chata Kociewia – www.chatakociewia.pl , b) na etapie po zako ńczeniu procedury wyboru operacji przez LGD – co najmniej poprzez podanie listy rankingowej opartej nie na nazwach beneficjentów a na numerach zło Ŝonych wniosków

Ad. II. Informowanie społeczno ści o realizacji strategii w cało ści oraz o działalno ści LGD.

Przewiduje si ę, Ŝe LGD ponadto: 1. Co najmniej raz na kwartał b ędzie społeczno ść powiadamia ć przez Internet o post ępach w realizacji strategii w szczególno ści w zakresie: a) ilo ści konkursów, ogłoszonych przez LGD, b) ilo ści zło Ŝonych wniosków, w odpowiedzi na odpowiednie konkursy c) terminach posiedze ń wspólnych Rady, d) ilo ści umów podpisanych z Urz ędem Marszałkowskim Woj. Pomorskiego 2. Ponadto przewiduje si ę, Ŝe b ędzie systematycznie tworzona baza adresów mailowych osób zainteresowanych bie Ŝą cymi informacjami na temat działalno ści LGD. Co najmniej raz na miesi ąc przygotowywana b ędzie informacja o działalno ści LGD i realizacji LSR. Ponadto poprzez adresy internetowe przekazywane b ędą zainteresowanym beneficjentom bie Ŝą ce informacje o działalno ść LGD w ramach realizacji LSR. 3. LGD ma obowi ązek co najmniej raz na 6 miesi ęcy zamie ści ć sprawozdanie z realizacji LSR – sprawozdanie co najmniej nale Ŝy zamie ści ć na stronach internetowych LGD. 4. Przez cały czas dost ępne na stronie internetowej LGD wszelkie dokumenty zwi ązane z PROW lub linki do stron, na których te materiały s ą zamieszczane, w tym w szczególno ści dost ępna jest Lokalna Strategia Rozwoju.] 5. Co najmniej raz na dwa lata przewiduje si ę organizacj ę konferencji podsumowuj ącej dwa ostatnie lata realizacji LSR, na któr ą zapraszani b ędą wszyscy zainteresowani dalszym udziałem w realizacji LSR.

2. Aktualizacja LSR.

Aktualizacja LSR odbywa ć si ę b ędzie z uwzgl ędnieniem dwóch procedur. Ten dualizm jest niezb ędny w celu dopuszczenia ułatwienia procedury zmiany bud Ŝetu w zakresie przesuni ęć pomi ędzy przedsi ęwzi ęciami w ramach danego działania. W zwi ązku z powy Ŝszym procedury nale Ŝy podzieli ć na: a) procedur ę ogóln ą – dotycz ącą zmian całej strategii, b) procedur ę zmiany bud Ŝetu w zakresie dokonania przesuni ęcia środków finansowych w ramach danego działania.

Ad. a) Procedura ogólna.

Uwagi do LSR zainteresowani beneficjenci b ędą mogli składa ć przez cały czas od opublikowania strategii. Z tego wzgl ędu b ędzie ona dost ępna na stronach internetowych LGD Chata Kociewia. Zakłada si ę, Ŝe je Ŝeli do strategii społecze ństwo zło Ŝy pow. 100 pisemnych uwag i zastrze Ŝeń b ędzie to stanowiło podstaw ę do uznania o konieczno ści zmiany

141 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ” strategii. Zbieraniem uwag i zastrze Ŝeń składanych na bie Ŝą co przez zainteresowanych zajmuje si ę Biuro LGD. Prowadzi ono odpowiedni ą dokumentacj ę i archiwizacj ę tych Ŝe dokumentów. O rozpocz ęciu procedury aktualizacji strategii ostateczn ą decyzj ę uchwał ą podejmuje Zarz ąd LGD. Jednak Ŝe zasad ą jest, Ŝe zmian do strategii LGD dokonuje po upływie 2 lat realizacji celów i przedsi ęwzi ęć okre ślonych w strategii. Wtedy Zarz ąd Uchwał ą wszczyna procedur ę konsultacji społecznych polegaj ącą na opisanych poni Ŝej działaniach. 1. Zorganizowanie co najmniej jednego spotkania w ka Ŝdej gminie dla podmiotów – potencjalnych i obecnych beneficjentów PROW w ramach Osi 4 LEADER – informacja o spotkaniu zostanie rozpropagowana poprzez plakaty informuj ące, zaproszenia rozesłane do mieszka ńców obszaru LGD, harmonogram spotka ń w gminach zamieszczony na stronie internetowej LGD wraz z zaproszeniem na spotkanie. 2. Podczas spotkania uczestnicy dowiedz ą si ę, co dotychczas realizowano w ramach LSR, a co jeszcze mo Ŝne realizowa ć, podczas spotkania uczestnicy dokonaj ą ponownej analizy SWOT, oraz zostan ą poinformowani, Ŝe mog ą ponownie składa ć swoje propozycje zada ń w formie dost ępnej na stronie internetowej LGD Chata Kociewia fiszki projektowej, opracowanej na potrzeby aktualizacji LSR. 3. Nast ępnie mieszka ńcy b ędą dosyła ć LGD drog ą pocztow ą, internetow ą lub osobi ście do Biura LGD fiszki projektowe. 4. Na podstawie wypracowanej analizy SWOT, oraz dostarczonych fiszek projektowych wraz z uwzgl ędnieniem uwag zło Ŝonych do strategii Rada LGD wraz z Zarz ądem b ędzie uczestniczy ć w warsztatach ustalaj ących przedsi ęwzi ęcia oraz cele strategii. 5. Propozycja zmiany strategii zostaje podana do publicznej wiadomo ści na konferencji informuj ącej, po której jeszcze przez dwa tygodnie mo Ŝna ponownie składa ć uwagi do strategii – drog ą mailow ą oraz pocztow ą lub osobi ście. 6. Po zebraniu uwag od społeczno ści Zarz ąd i Rada ponownie wspólnie weryfikuj ą zmiany ustalaj ąc ostateczn ą wersj ę zmienionej strategii. 7. Jednocze śnie, w tym samym czasie prowadzone b ędą działania zgodnie z zapisami w „Procedurze wyboru kryteriów, na podstawie których oceniana jest przez Rad ę zgodno ść operacji z LSR oraz kryteriów wyboru operacji” w punkcie 6 dotycz ącym procedury zmiany kryteriów – za propozycj ę zmiany kryteriów odpowiada Rada. 8. Zmiany do strategii, lub zmieniona strategia s ą przyjmowane przez Walne Zgromadzenie LGD wraz z uchwaleniem jednoczesnym zmian kryteriów oceny projektów.

Ad. b) Procedura zmiany bud Ŝetu w zakresie dokonania przesuni ęcia środków finansowych w ramach danego działania.

Opisana w punkcie a) procedura zmiany LSR dotyczy wszystkich zapisów strategii. Jednak Ŝe w trakcie uchwalania strategii LGD doszło do wniosku, i Ŝ niezb ędne jest okre ślenie odr ębnej procedury aktualizacji dotycz ącej zmian w bud Ŝecie zwi ązanych z przesuni ęciami w ramach jednego działania. Dotyczy to dokonywania przesuni ęć w ramach nast ępuj ących działa ń: - Odnowa i rozwój wsi, - Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw,

142 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

- Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej, - Małe projekty, - Wdra Ŝanie projektów współpracy, - Funkcjonowanie LGD, - Nabywanie umiej ętno ści i aktywizacja.

Poni Ŝej opisujemy planowan ą procedur ę:

Zmian do bud Ŝetu w trakcie obowi ązywania danej wersji strategii dokonuje Zarz ąd w nast ępuj ącym trybie: 1. Rada stwierdza konieczno ść dokonania przesuni ęć w bud Ŝecie w zakresie przedsi ęwzi ęć lub operacji zgłaszanych do realizacji w ramach nast ępuj ących działa ń: - Odnowa i rozwój wsi, - Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw, - Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej, - Małe projekty, - Wdra Ŝanie projektów współpracy, 2. Rada podejmuje uchwał ę o konieczno ści dokonania przesuni ęć w ramach wymienionych w punkcie 1 działa ń. Uchwała zawiera informacj ę o dotychczasowym bud Ŝecie oraz propozycj ę zmian. 3. Rada przekazuje uchwał ę Zarz ądowi. 4. Zarz ąd podejmuje uchwał ę o zmianie bud Ŝetu. Uwaga! Zarz ąd podejmuje uchwał ę o zmianie bud Ŝetu wył ącznie w zakresie bud Ŝetu przypadaj ącego na dane działanie, nie mo Ŝe dokonywa ć przesuni ęć pomi ędzy działaniami. Do takich zmian wła ściwy jest tryb ogólny aktualizacji strategii. 5. Zarz ąd zwraca si ę do Urz ędu Marszałkowskiego z wnioskiem o dokonanie zmian w bud Ŝecie. 6. Zarz ąd stwierdza konieczno ść dokonania przesuni ęć w zakresie: - Funkcjonowania LGD, - Nabywania umiej ętno ści i aktywizacji. 7. Zarz ąd uchwał ą przyjmuje propozycje zmian do bud Ŝetu w wymienionym zakresie. Uchwała zawiera informacj ę o dotychczasowym bud Ŝecie oraz propozycj ę zmian. 8. Zarz ąd zwraca si ę do Urz ędu Marszałkowskiego z wnioskiem o dokonanie zmian w bud Ŝecie.

143 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

XIII. ZASADY I SPOSÓB DOKONYWANIA OCENY (EWALUACJI)

WŁASNEJ LGD I OCENY REALIZACJI LSR.

LGD b ędzie dokonywa ć systematycznej ewaluacji ewaluacji osi ągni ęcia celów w wyniku realizacji operacji w ramach LSR Badania te b ędą wykonywane przez Biuro LGD. Odbywa ć si ę one b ędą w kontek ście realizacji celów Strategii, oraz zapisanych w strategii przedsi ęwzi ęć zaplanowanych do realizacji na lata 2007-2015. Ewaluacja strategii wi ąŜ e si ę bezpo średnio z procesem zmian i aktualizacji strategii. Ewaluacji dokonywa ć b ędziemy w trzech przypadkach: 1. Gdy ilo ść uwag i zastrze Ŝeń do strategii składanych przez społeczno ść zamieszkuj ącą obszar LGD drog ą mailow ą oraz pocztow ą z wykorzystaniem formularza uwag do strategii, który zamieszczony b ędzie na stronach internetowych LGD, przekroczy 100 uwag. 2. Gdy Biuro przeka Ŝe Zarz ądowi i Radzie LGD pisemn ą informacj ę, Ŝe po bie Ŝą cej weryfikacji opiniowanych i realizowanych operacji istniej ą podejrzenia, Ŝe s ą one opiniowane i realizowane w zakresie niespełniaj ącym celów oraz niewypełniaj ącym planowanych w LSR przedsi ęwzi ęć . Wraz z pisemn ą informacj ą Biuro przekazuje Zarz ądowi oraz Radzie informacje o wynikach przeprowadzonej weryfikacji. Na wspólnym posiedzeniu Zarz ądu i Rady LGD podj ęta zostanie decyzja o wykonaniu szczegółowych bada ń ewaluacyjnych. 3. Nie rzadziej ni Ŝ raz na dwa lata.

Ewaluacja własna LGD polega przede wszystkim na bieŜą cej weryfikacji operacji realizowanych w ramach strategii. Biuro ma obowi ązek prowadzi ć analiz ę pozytywnie zaopiniowanych oraz realizowanych operacji. Je Ŝeli zaistnieje jeden z powodów przeprowadzenia badań ewaluacyjnych Biuro LGD dokonuje szczegółowej ewaluacji prowadzonych przedsi ęwzi ęć pod przewodnictwem Rady LGD: a) Biuro LGD przygotowuje ankiet ę ewaluacyjn ą, b) tre ść ankiety ewaluacyjnej przedstawiana jest do akceptacji Przewodnicz ącemu Rady LGD – wzór pisma o przedstawieniu ankiety ewaluacyjnej dla kryteriów stanowi zał ącznik nr 23 do procedur. c) Przewodnicz ący Rady LGD zatwierdza ankiet ę ewaluacyjn ą – wzór dokumentu zatwierdzaj ącego stanowi zał ącznik nr 24 do procedur, d) Biuro przeprowadza ankiet ę ewaluacyjn ą na co najmniej 1% mieszka ńców obszaru działania LGD. e) Biuro LGD odpowiedzialne jest za przygotowanie wyników ankiety ewaluacyjnej oraz stworzeniu propozycji zmian do dotychczasowych w oparciu o kryteria.

Przeprowadzone ewaluacje szczegółowa oraz bie Ŝą ca s ą jednym z elementów będącym podstaw ą do zmiany Lokalnej Strategii Rozwoju, ze szczególnym uwzgl ędnieniem zmiany celów i przedsi ęwzi ęć do realizacji w ramach strategii oraz zmiany kryteriów oceny projektów przez LGD.

Ponadto LGD dokonuje ewaluacji funkcjonowania Biura i Rady LGD. Weryfikacja pracy biura LGD.

144 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Prac ę biura weryfikuje Zarz ąd LGD poprzez wykonan ą raz na dwa lata ocen ę pracowników – ka Ŝdy pracownik raz na dwa lata jest oceniany przez bezpo średniego przeło Ŝonego. W przypadku kierownika Biura LGD oraz ksi ęgowego LGD – przeło Ŝonym bezpo średnim jest Prezes LGD. Ocena odbywa si ę na pi śmie i wi ąŜ e si ę z weryfikacj ą obowi ązków pracownika oraz znajomo ści LSR. Taka weryfikacja słu Ŝy konieczno ści od świe Ŝenia znajomo ści strategii u pracowników. Przyda si ę przede wszystkim do usprawnienia działalno ści Biura LGD oraz poło Ŝenia nacisku na realizacj ę celów oraz przedsi ęwzi ęć okre ślonych w LSR.

Weryfikacja pracy Rady LGD. W celu bie Ŝą cej ewaluacji działalno ści Rady ustalono post ępowanie okre ślone w Regulaminie Rady LGD Chata Kociewia. § 10 Regulaminu Rady LGD mówi w punktach od 6 do 8: 6. „Rada ma obowi ązek przedkłada ć Walnemu Zgromadzeniu LGD roczne sprawozdanie ze swojej działalno ści w szczególno ści dotycz ące zgodno ści wydawanych opinii z celami i przedsi ęwzi ęciami zapisanymi w LSR. 7. Walne Zgromadzenie uchwał ą przyjmuje sprawozdanie. 8. Je Ŝeli Walne Zgromadzenie nie przyj ęło sprawozdania Rady LGD, składa wniosek o odwołanie Rady LGD w trybie okre ślonym w § 13 niniejszego regulaminu.”

145 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

XIV. OKRE ŚLENIE POWI ĄZA Ń LSR Z INNYMI DOKUMENTAMI

PLANISTYCZNYMI ZWI ĄZANYMI Z OBSZAREM OBJ ĘTYM LSR.

Opracowuj ąc Lokaln ą Strategi ę Rozwoju i formułuj ąc przedsi ęwzi ęcia i cele w ramach LSR analizowano i sugerowano si ę zapisami z wielu dost ępnych dokumentów planistycznych. Do najwa Ŝniejszych dokumentów planistycznych wykorzystywanych przy realizacji strategii nale Ŝą :

1. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2. Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 3. Strategia Powiatu Starogardzkiego 4. Strategia Powiatu Ko ścierskiego 5. Strategie gmin członkowskich LGD 6. Plany Rozwoju Lokalnego dla Gmin Członkowskich

Najwa Ŝniejszym i podstawowym dokumentem potrzebnym do opisu Lokalnej Strategii Rozwoju jest Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013, w którym okre śla si ę formy wsparcia obszarów wiejskich w ramach Osi priorytetowych. Najwa Ŝniejsz ą z punktu widzenie LGD osi ą jest o ś 4 Leader. LGD prowadz ąc szkolenia i spotkania informacyjne dla mieszka ńców korzystało z zapisów PROW. Przeło Ŝyło si ę to przygotowanie przez nasza społeczno ść lokalna fiszek projektowych opartych na zapisach programowych. Fiszki stały si ę za ś podstaw ą opisania operacji, które b ędę realizowane przez LGD w okresie 2009-2015.

Drugim wa Ŝnym dokumentem w zakresie budowania LSR jest Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego. Priorytety, cele i kierunki działa ń okre ślone w strategii wojewódzkiej s ą spójne z celami ogólnymi, szczegółowymi, przedsi ęwzi ęciami oraz operacjami planowanymi do realizacji w ramach LSR i opisem działa ń opisanych w rozporz ądzeniach dotycz ących kryteriów i sposobu wyboru lokalnej grupy do realizacji strategii. PoniŜej zał ączono tylko wybrane opisy priorytetów i celów strategicznych w ramach Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego. Praktycznie wszystkie zaplanowane cele LSR s ą zintegrowane z celami Strategicznymi Województwa Pomorskiego

Priorytet I - Konkurencyjno ść Cel strategiczny 1.Lepsze warunki dla rozwoju przedsi ębiorczo ści i innowacji Cel strategiczny 2 Wysoki poziom edukacji i nauki Cel strategiczny 3. Rozwój Gospodarki wykorzystuj ącej specyficzne zasoby regionalne: Priorytet II - Spójno ść Cel strategiczny 1: Wzrost zatrudnienia i mobilno ści zawodowej Cel strategiczny 5:Rozwój społecze ństwa obywatelskiego Cel strategiczny 6 Kształtowanie procesów społecznych i przestrzennych dla poprawy jako ści Ŝycia Priorytet III –Dost ępno ść Cel strategiczny 1- Poprawa funkcjonowania systemów infrastruktury technicznej i teleinformatycznej

146 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Cel strategiczny 2- Lepszy dost ęp do infrastruktury społecznej, zwłaszcza na obszarach strukturalnie słabych Cel strategiczny 3- Zachowanie i poprawa stanu środowiska przyrodniczego

Na poziomie powiatowym dokumentami spójnymi z LSR są Strategie Powiatu Starogardzkiego i Strategia Powiatu Ko ścierskiego. Wizje, misje i cele oraz opisy zada ń do realizacji s ą powi ązane ze Strategi ą Województwa Pomorskiego .Zapisy w Lokalnej Strategii Rozwoju wpisuje si ę równie Ŝ we wszystkie wymienione zagadnienia. Celami zapisanymi w Strategii Powiatu Starogardzkiego s ą Cel 1- Wykorzystanie i rozwini ęcie odr ębno ści Kulturowej Kociewia i jego walorów przyrodniczych w celu rozwoju społecznego i gospodarczego. LGD sformułowało w ramach LSR podobny cel ogólny, który brzmi nast ępuj ąco: Wykorzystanie kociewskich zasobów naturalnych i kulturowych w kreowaniu nowych kierunków i wzmacnianiu istniej ących kierunków turystyki i działalno ści gospodarczej, usługowej , agroturystycznej

Na 14 gmin wchodz ących w skład LGD 13 posiada opracowane strategie rozwoju, które systematyzuj ą zakres planowanych działa ń i przedsi ęwzi ęć . Lokalna Strategia Rozwoju Lokalnej Grupy Działania „Chata Kociewia” zawiera przedsi ęwzi ęcia maj ące charakter zintegrowany i komplementarny w stosunku do działa ń, które b ędą na tym obszarze realizowane przez inne podmioty. Dokumenty planistyczne opracowane w gminach współgraj ą z zapisami LSR i wzajemnie si ę uzupełniaj ą. Lokalna Strategia Rozwoju przyczynia si ę do rozwoju obszaru obj ętego LSR oraz do rozwoju całego regionu zgodnie z okre ślonymi dwunastoma przedsi ęwzi ęciami, które w dalszej szczegółowo ści zawieraj ą opisy konkretnych operacji. W ramach LSR najwi ększy nacisk poło Ŝono na: • zarz ądzanie lokalnymi zasobami poprzez podnoszenie wartości lokalnych produktów. • wykorzystanie kociewskich zasobów naturalnych i kulturowych w kreowaniu nowych i wzmacnianie istniej ących kierunków a tak Ŝe , • aktywizowanie społeczno ści wiejskiej zmierzaj ące do poprawy warunków Ŝycia i budowania systemów warto ści. LGD opracowuj ąc dokument strategii korzystała z Programów Rozwoju Lokalnego opracowanych 70 % gmin LGD. Wykazane s ą w nich kierunki rozwoju danej gminy, czy te Ŝ miejscowo ści. Nasi członkowie LGD, którzy w znacznym stopniu tworzyli, czy te Ŝ pomagali tworzy ć w swoich gminach takie dokumenty starali si ę, aby podobny zakres planowanych przesiedzie ć został okre ślony w LSR. Wi ększo ść gmin tworz ąc misje, mocno podkre śla rol ę turystyki w rozwoju regionu i planuje realizowa ć wiele zada ń w tym celu. Najcz ęś ciej pojawiaj ącymi si ę spójnymi z LSR operacjami zgodnymi z wykorzystaniem zasobów naturalnych i kulturowych były np. – budowa ście Ŝek rowerowych, oznakowanie infrastruktury turystycznej, organizacja imprez kulturalnych, festynów, warsztatów regionalnych, poprawa infrastruktury turystycznej. Podsumowuj ą Lokalna Strategia Rozwoju powstała na zasadzie powi ąza ń z wieloma dokumentami planistycznymi i niew ątpliwie wpływa na rozwój obszaru LGD.

147 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

XV. WSKAZANIE PLANOWANYCH DZIAŁA Ń, PRZEDSI ĘWZI ĘĆ

LUB OPERACJI REALIZOWANYCH PRZEZ LGD W RAMACH INNYCH

PROGRAMÓW WDRA śANYCH NA OBSZARZE OBJ ĘTYM LSR.

1. Planowane przez LGD działania w ramach innych dost ępnych programów.

LGD Chata Kociewia planuje realizacj ę zada ń, które pozwol ą LGD na zró Ŝnicowanie przychodów oraz b ędą dawały gwarancj ę zachowania ci ągło ści istnienia LGD. Ponadto w roku 2008, w okresie, gdy tylko w czasie 1/3 roku LGD posiadało środki na działania w ramach programu LEADER+ stowarzyszenie zainicjowało wiele przedsi ęwzi ęć , które b ędą miały w okresie funkcjonowania w PROW kontynuacj ę, lub LGD przyst ąpi do ich realizacji, gdy Ŝ podpisane s ą w sprawie ich realizacji porozumienia partnerskie. Przewidujemy, Ŝe w ramach działa ń LGD poza PROW korzysta ć b ędziemy z nast ępuj ących programów:

a. Program Operacyjny Kapitał Ludzki – POKL. b. Regionalny Program Operacyjny Woj. Pomorskiego – RPO WP. c. Program Polsko Ameryka ńskiej Fundacji Wolno ści „Działaj lokalnie”, a w nim kontynuacja działalno ści Lokalnej Organizacji Grantowej. d. Współfinansowanie działa ń z ró Ŝnych samorz ądów od gminnych do wojewódzkiego.

Ad. a LGD ma w 2008r. zrealizowało z powodzeniem jeden projekt szkoleniowy w ramach programu. Ponadto ubiegali śmy si ę o dofinansowanie na poszerzenie oferty edukacyjnej oraz zwi ększenie aktywno ści oddziałów dla sze ściolatków w przedszkolach na terenie LGD. Uzyskali śmy wysok ą punktacj ę za projekt wypracowany na wielu spotkaniach z przedstawicielami przedszkoli z terenu całego LGD. Przewidujemy, Ŝe dopracujemy projekt i b ędziemy ubiega ć si ę o jego współfinansowanie z POKL. Jest to działanie, którego współfinansowanie przewidziały w bud Ŝetach wszystkie gminy wchodz ące w skład LGD.

Ad.b. W 2008r. LGD podpisało z gminami miejsk ą i wiejsk ą Starogard Gda ński partnerskie porozumienie w sprawie współpracy przy realizacji zadania „Rekonstrukcja grodziska średniowiecznego wraz z zagospodarowaniem podgrodzia w miejscowo ści Owidz – Gmina Starogard Gda ński”. Realizatorem projektu – Partnerem wiod ącym jest Gmina Starogard Gda ński. LGD ma zosta ć podmiotem zarz ądzaj ącym Grodziskiem po jego rekonstrukcji. Oznacza to, Ŝe LGD w sposób po średni przewiduje korzysta ć ze środków dost ępnych w programie. Istotne jest, Ŝe Gmina Starogard ubiega si ę o dofinansowanie wył ącznie w zakresie samej rekonstrukcji Grodziska. Ze wzgl ędu na niezbyt du Ŝe mo Ŝliwo ści finansowe postanowiono, Ŝe w ramach PROW projekt ten będzie uzupełniony o wyposa Ŝenie tego wyj ątkowego miejsca. W wyniku porozumienia gminy – strony porozumienia zadeklarowały si ę, Ŝe b ędą wspomaga ć finansowo LGD w realizacji działa ń zaplanowanych do realizacji w ramach zarz ądzania grodziskiem. Przewiduje si ę, Ŝe do zarz ądzania zostanie utworzony odr ębny zespół osób, które odpowiedzialne b ędą za prowadzenie

148 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

Grodziska. Ich praca nie b ędzie w Ŝaden sposób wi ąza ć si ę z działaniami PROW. Jedynym powi ązaniem b ędzie odpowiedzialno ść za poprawnie wykonywan ą prac ę przed Zarz ądem LGD.

Ad.c. W 2008r. LGD podpisało umow ę z Polsko Ameryka ńsk ą Fundacj ą Współpracy (PAWF) na otwarcie na terenie LGD Lokalnej Organizacji Grantowej (LOG). LOG to organizacja, która zajmuje si ę redystrybucj ą środków na realizacj ę zada ń, których tematyka wskazywana jest ka Ŝdego roku przez PAFW. Najcz ęś ciej jednak s ą to działania maj ące na celu aktywizacj ę i rozwój społeczny w śród mieszka ńców małych miejscowo ści i wsi na terenie obj ętym działaniami LOG. PAFW w 2008r. przeznaczyło na działania LOG na terenie LGD Chata Kociewia 27 000 PLN, LGD zarezerwowało na te same działania w swoim bud Ŝecie 13 500,00 PLN. W konkursie uczestniczy ć mog ą organizacje pozarz ądowe formalne i nieformalne z terenu LGD. To dla LGD takie „przedszkole” w zakresie wypracowania systemu przyznawania dofinansowania, a dla organizacji to „przedszkole” samodzielnej realizacji projektów. W programie w roku bie Ŝą cym realizowano działania maj ące na celu rozwój społeczny, skupione w najwi ększej mierze na przysporzeniu warto ści dodanej dla społeczno ści. Działania te maj ą na celu aktywizowanie społeczno ści zmierzaj ące do zwi ększania ilo ści organizacji pozarz ądowych na obszarach wiejskich oraz małych miasteczek, oraz do ich ró Ŝnicowania w kierunku organizacji realizuj ących działania społeczne. W 2008r. w konkursie uczestniczyły 22 organizacje formalne i nieformalne z terenu LGD, 11 z nich otrzymało dofinansowanie. Liczymy, Ŝe w kolejnych latach konkurs b ędzie kontynuowany, a zainteresowanie nim b ędzie rosło w szczególno ści wśród pocz ątkuj ących organizacji ze wzgl ędu na niski stopie ń skomplikowania w składaniu wniosków, oraz realizacji projektów. Nale Ŝy podkre śli ć równie Ŝ, Ŝe w przypadku obsługi programu przewidziano mo Ŝliwo ść finansowania tych działa ń z bud Ŝetu programu, to pozwala unikn ąć ryzyka zatrudnienia przy obsłudze LOG ze środków w ramach PROW.

Ad.d. Poza wymienionymi powy Ŝej działaniami LGD planuje ubiega ć si ę o finansowanie ze strony Gmin oraz Powiatu wchodz ących w skład LGD. JST b ędące członkami LGD w pierwszej kolejno ści płac ą składk ę członkowsk ą. Po uchwałach podj ętych w grudniu 2008r. wysoko ść składki członkowskiej dla Powiatu Starogardzkiego wynosi 0,15 zł od mieszka ńca z terenu powiatu według stanu na dzie ń 31 XII roku poprzedzaj ącego rok wypłaty składki członkowskiej. Je Ŝeli chodzi o gminy stawka ta wynosi ć b ędzie 0,40 zł od mieszka ńca zameldowanego na pobyt stały w danej gminie wg. stanu na 31 XII roku poprzedzaj ącego rok wypłaty składki. Środki wpłacane przez gminy przeznaczane s ą przez LGD w wi ększo ści na wkład własny do funkcjonowania Lokalnej Organizacji Grantowej.

2. Mechanizmy zabezpieczania si ę przed podwójnym finansowaniem tych samych działa ń.

149 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

LGD realizuj ąc ró Ŝne działania, z ró Ŝnych programów przewiduje zastosowanie odpowiednich mechanizmów, które zabezpiecz ą przed podwójnym finansowaniem działa ń finansowanych przez LGD oraz dzi ęki działaniom LGD. Przewiduje si ę, Ŝe te mechanizmy z jednej strony dotyczy ć b ędą działa ń, które LGD będzie realizowało we własnym zakresie oraz weryfikacji działa ń, które podlega ć będą dofinansowaniu dzi ęki LGD. a. Mechanizmy dotycz ące działa ń LGD. b. Mechanizmy dotycz ące działa ń podmiotów współfinansowanych przez LGD.

Ad.a. Mechanizmy zabezpieczaj ące dotycz ące działalno ści własnej LGD dotyczy ć b ędą przede wszystkim dwóch kwestii: - zatrudniania pracowników do realizacji odpowiednich zada ń, - realizacji poszczególnych działa ń przez LGD oraz zwi ązanym z ni ą wydatkowaniem środków finansowych.

W kwestii zatrudniania pracowników wprowadzono zasad ę zawierania osobnych umów o prac ę lub innych umów cywilnoprawnych, z których wprost wynika ć b ędzie, z jakich programów b ędzie finansowana praca danego pracownika i jakie obowi ązki przypisane s ą do realizacji przez niego w ramach realizacji danego konkretnego programu. Realizacja poszczególnych zada ń przez LGD prowadzona b ędzie przede wszystkim tak, by w czytelny sposób mo Ŝna było prowadzi ć weryfikacj ę poszczególnych zada ń. Dotyczy ć to b ędzie prowadzenie osobnej dla ka Ŝdego programu archiwizacji dokumentów. Ponadto przewiduje si ę prowadzenie osobnej ksi ęgowo ści dla ka Ŝdego zadania. Dla prowadzenia poprawnej polityki finansowej LGD przewiduje, Ŝe dla ka Ŝdego zadania tworzone b ędą osobne subkonta bankowe, na których z łatwo ści ą b ędzie mo Ŝna zweryfikowa ć wpływy i wydatki w ramach danego konkretnego projektu.

Ad. b. Podmioty, które b ędą uzyskiwały dofinansowanie poprzez LGD nie b ędą mogły korzysta ć z dofinansowania z dwóch ró Ŝnych źródeł. Pierwszym powodem jest programowy zakaz PROW dotycz ący podwójnego finansowania, a kolejnym jest ogólny zakaz podwójnego finansowania, który wynika ze wszystkich dost ępnych programów, w ramach których podmioty ubiega ć si ę b ędą o dofinansowanie. W celu unikni ęcia podwójnego finansowania w czasie ogłoszonych konkursów prowadzona b ędzie intensywna polityka informacyjna uwzgl ędniaj ąca zakaz podwójnego finansowania. B ędzie ona uwzgl ędniała pełn ą informacj ę o karach, które dotyka ć b ędą podwójnie finansuj ących te same działania oraz o konsekwencjach oszustwa.

150 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

XVI. PRZEWIDYWANY WPŁYW REALIZACJI LSR NA ROZWÓJ

REGIONU I OBSZARÓW WIEJSKICH.

Podstawowym dokumentem strategicznym wytyczaj ącym kierunki rozwoju województwa pomorskiego do roku 2020 jest Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego. Strategia, przyj ęta przez Sejmik Województwa Pomorskiego 18 lipca 2005 roku, pokazuje sytuacj ę województwa po przyst ąpieniu Polski do Unii Europejskiej i jednocze śnie formułuje wizj ę, która mówi, i Ŝ w roku 2020 województwo pomorskie b ędzie regionem czystego środowiska, wysokiej jako ści Ŝycia, rozwoju opartego na wiedzy, umiej ętno ściach, aktywno ści i otwarto ści mieszka ńców, silnej i zró Ŝnicowanej gospodarki, partnerskiej współpracy, atrakcyjnej i spójnej przestrzeni, a tak Ŝe kultywowania wielokulturowego dziedzictwa oraz tradycji morskich i solidarno ściowych. By ta wizja mogła by ć urzeczywistniona konieczny jest harmonijny rozwój całego województwa, w tym obszarów wiejskich i małych miast, które zajmuj ą około 90 % powierzchni województwa. Dlatego te Ŝ w śród celów strategicznych i kierunków działa ń Strategii Rozwoju Województwa znalazły si ę zarówno te zwi ązane z rolnictwem (wykorzystanie sprzyjaj ących warunków glebowo- przyrodniczych dla rozwoju nowoczesnego rolnictwa, promowanie pro środowiskowych metod produkcji rolnej i rolnictwa ekologicznego, wspieranie powi ąza ń kooperacyjnych producentów rolnych w ramach 3 celu strategicznego „Rozwój gospodarki wykorzystuj ącej specyficzne zasoby regionalne” w priorytecie Konkurencyjno ść ), jak te Ŝ zwi ązane z rozwojem opartym na działaniach pozarolniczych (wspieranie kompleksowej odnowy wsi w ramach 4 celu strategicznego „Kształtowanie procesów społecznych i przestrzennych dla poprawy jako ści Ŝycia” w priorytecie Spójność ). Realizacja Lokalnej Strategii Rozwoju na obszarze działania LGD „Chata Kociewia” przyczyni si ę do osi ągni ęcia tych celów mi ędzy innymi poprzez zadania skierowane do przedsi ębiorców i rolników (cel I Polepszenie zarz ądzania lokalnymi zasobami poprzez podnoszenie wartości lokalnych produktów zmierzaj ące do ułatwienia małym jednostkom produkcyjnym dost ępu do rynków), cel II Wykorzystanie kociewskich zasobów naturalnych i kulturowych w kreowaniu nowych kierunków rozwoju oraz wzmacnianiu istniej ących kierunków turystyki i działalno ści gospodarczej, produkcyjnej usługowej, agroturystycznej. oraz cel III Aktywizacja społeczno ści wiejskiej zmierzaj ąca do poprawy warunków Ŝycia i budowania systemów warto ści opartych o poczucie identyfikacji z Kociewiem.). Działania te przyczyni ą si ę do wspierania przemian strukturalnych poprzez dywersyfikacj ę działalno ści gospodarczej i zmian ę struktury dochodów mieszka ńców, nie pomijaj ąc jednocze śnie rolników podejmuj ących inwestycje. Niezale Ŝnie od zagadnie ń zwi ązanych z rozwojem obszarów wiejskich Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego kładzie równie Ŝ du Ŝy nacisk na dziedzictwo kulturowe, w tym kaszubskie i kociewskie, które stanowi du Ŝy i nie do ko ńca wykorzystany potencjał regionu. Z tego wzgl ędu wiele kierunków działa ń realizuj ących poszczególne cele strategiczne Strategii Rozwoju Województwa skupia si ę na zagadnieniach promocji kultury lokalnej, które uwzgl ędnione zostały w LSR i działania LGD Chata Kociewia: - wspieranie rozwoju oferty specyficznych dla regionu produktów rzemiosła, w szczególno ści w oparciu o wykorzystanie zasobów naturalnych województwa

151 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

(priorytet Konkurencyjno ść , cel strategiczny „Rozwój gospodarki wykorzystuj ącej specyficzne zasoby regionalne”), - kreowanie i wspieranie rozwoju regionalnych i tradycyjnych produktów Ŝywno ściowych oraz innych marek regionalnych (priorytet Konkurencyjno ść , cel strategiczny „Rozwój gospodarki wykorzystuj ącej specyficzne zasoby regionalne”), - ochrona dziedzictwa historycznego, kulturowego i przyrodniczego sprzyjaj ąca jego racjonalnemu wykorzystaniu w rozwoju społeczno-gospodarczym, w tym m.in. wspieranie rozwoju regionalnych przemysłów kultury oraz regionalnych produktów turystycznych (priorytet Konkurencyjno ść , cel strategiczny „Rozwój gospodarki wykorzystuj ącej specyficzne zasoby regionalne”), - budowa i modernizacja infrastruktury turystycznej i uzdrowiskowej, podnoszenie jako ści usług turystycznych, poszerzanie partnerstwa i współpracy w turystyce oraz rozwój zintegrowanego systemu promocji i informacji turystycznej (priorytet Konkurencyjno ść , cel strategiczny „Rozwój gospodarki wykorzystuj ącej specyficzne zasoby regionalne”), - wpieranie działa ń słu Ŝą cych umacnianiu ró Ŝnorodno ści i to Ŝsamo ści regionalnej, utrwalanie dziedzictwa Kaszub, Kociewia, Powi śla i śuław oraz innych cz ęś ci regionu, piel ęgnacja i rozwój j ęzyka kaszubskiego i lokalnych dialektów, a tak Ŝe piel ęgnowanie tradycji morskich i historycznych, w tym solidarno ściowych (priorytet Spójno ść , cel strategiczny „Rozwój społecze ństwa obywatelskiego”), - wspieranie rozwoju kultury i poprawa dost ępno ści mieszka ńców regionu do oferty kulturalnej (priorytet Spójno ść , cel strategiczny „Rozwój społecze ństwa obywatelskiego”). Lokalna Strategia Rozwoju „Chaty Kociewia” wpisuje si ę w realizacj ę tych kierunków działania poprzez szereg zada ń maj ących na celu promocj ę kultury Kociewia. Zadania te koncentruj ą si ę na wsparciu i zachowaniu dziedzictwa kociewskiego (wsparcie folkloru kociewskiego oraz utworzenie bazy wiedzy o r ękodzielnictwie kociewskim, ze szczególnym uwzgl ędnieniem bazy internetowej), jak równie Ŝ jego upowszechnianiu (popularyzacja folkloru kociewskiego, opracowanie przewodników o zasobach dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego regionu LGD „Chata Kociewia”, wytyczenie szlaków turystycznych na terenie LGD, promocja Marki z Kociewia). Realizacja tych zada ń przyczyni si ę nie tylko do umocnienia świadomo ści historycznej i to Ŝsamo ści regionalnej mieszka ńców, ale tak Ŝe wpłynie na podniesienie atrakcyjno ści osiedle ńczej, turystycznej i inwestycyjnej Kociewia oraz całego województwa. Jednocze śnie cele zapisane w LSR przyczyni ą si ę do rozwoju poszczególnych gmin- partnerów „Chaty Kociewia”, jako Ŝe wpłyn ą na realizacj ę celów zapisanych w dokumentach strategicznych 14 gmin. LSR przyczynia si ę w powy Ŝej opisanym zakresie do rozwoju obszarów wiejskich. Zakładamy przede wszystkim, Ŝe b ędzie wi ązała si ę ze zwi ększeniem aktywno ści społeczno ści zamieszkuj ącej obszary wiejskie. Dotychczas były one niedoinwestowane, a ludzie na ich terenie zamieszkuj ący maj ą niewielk ą wiar ę w zmian ę, która jest mo Ŝliwa w wyniku realizacji zało Ŝeń strategii. Zakładamy, Ŝe ta zmiana społeczna przyczyni si ę do zwi ększenia aktywno ści społeczno ści, która przeło Ŝy si ę na zwi ększenie poczucia to Ŝsamo ści, ale przede wszystkim do mocniejszego zidentyfikowania si ę z miejscem zamieszkania, w którym „zawsze co ś si ę dzieje”. Dla LGD Chata Kociewia ta zmiana społeczna jest najistotniejszym sposobem na realizacj ę misji LGD.

152 LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU 2007-13 LGD „CHATA KOCIEWIA ”

XVII. ZAŁ ĄCZNIKI DO LSR.

Zał ącznik nr 1. – Do świadczenia Członków Rady Lokalnej Grupy Działania Chata Kociewia.

153