LIPIEC NUMER 2/2019 WYDANIE BEZPŁATNE ISSN 2657-8255

GAZETA SAMORZĄDOWA – TWOJE ŹRÓDŁO INFORMACJI LOKALNYCH

Prezenty dla najmłodszych mieszkańców www.kaliszpom.pl Gminy czytaj na str. 6

W TYM NUMERZE M.IN:

str. 2 str. 9 str. 23 str. 24

Samorząd Kultura Seniorzy Pomoc społeczna Pierwsze śluby Rycerski II Ogólnopolski " Rodzina 500+" w nowej siedzibie USC Dzień Dziecka przegląd... na nowych zasadach LIPIEC NUMER 2/2019 ECHO KALISZA P O M O R S K I E G O

SAMORZĄD 8. Dziewczynka z pasją, C.D...... 17 by każdy dzień wakacji był słoneczny, ciekawy i atrak- 9. Wymiana młodzieży – Kaltenkirchen cyjny. Odpoczywając, pamiętajcie o zachowaniu ostroż- 1. Słowo wstępu...... 2 ...... 17 ności. Gdziekolwiek będziecie, bądźcie zawsze uważni 2. Pierwsze śluby w nowej siedzibie USC...... 2 10. Kornelówka zdobywa Karkonosze...... 17 i przezorni. Dbajcie o bezpieczeństwo własne oraz innych, 3. Wsparcie z Urzędu Marszałkowskiego na moderni- 11. Dzień radości...... 19 wracajcie do szkoły z radością i zapałem do dalszej zację kaliskiej bazy sportowej...... 3 12. Bajkolandia w Przelewicach...... 19 nauki. 4. Dar dla szkoły...... 3 13. Wizyta pszczelarza w przedszkolu...... 19 5. Niedzielny rajd rowerowy...... 4 14. Piknik w Bajkolandii...... 20 SŁOWO Wakacje to dla Kalisza Pomorskiego ważny czas, 6. Komputerowy Dzień Dziecka...... 4 15. Praca ratowników medycznych...... 20 ponieważ właśnie w lipcu przystrajamy miasto w ko- 7. Zawody wędkarskie dla dzieci z okazji Dnia Dziecka..5 16. Z wizytą u stomatologa...... 20 WSTĘPU lor zielony i pretendujemy do uznania nas za „światową 8. Kaliscy laureaci grantów sołeckich...... 5 17. Zakończenie roku szkolnego...... 21 stolicę ogórka kiszonego”. W tym roku odbędzie się już 9. Prezenty dla najmłodszych mieszkańców gminy...... 6 18. Medalowa redakcja Kontrastu...... 22 piętnasta edycja Jarmarku nad Jeziorem Ogórkowym 10. Czerwcowa sesja Rady Miejskiej w Kaliszu Pom...... 6 Dobiegł końca rok szkolny 2018/2019. Był to czas wy- – imprezy, która od lat cieszy się niesłabnącą popular- 11. Chusteczki nawilżające problemem Działu SENIORZY tężonej nauki i pracy, ale także wielu sukcesów i rado- nością zarówno wśród mieszkańców, jak i turystów. Jak Wodociągów i Kanalizacji...... 7 ści. Są one zasługą zarówno Was Drodzy Uczniowie, jak zawsze postaramy się zapewnić Państwu tyle atrakcji, 12. Zakaz podlewania ogródków!...... 8 1. II Ogólnopolski Przegląd Twórczości Dziennych Do- i Waszych Nauczycieli, którzy prezentują Wam swoją wie- by każdy mógł znaleźć coś dla siebie. Zaproście Państwo mów Seniora...... 23 dzę, pasję i ciekawość świata. swoje rodziny, przyjaciół, znajomych do odwiedzenia KULTURA 2. Dzień Dziecka z seniorami...... 23 Kalisza Pomorskiego 20 lipca tego roku. Zapewniam, 3. "Odbij lotkę, przybij piątkę"...... 23 Rozpoczęły się upragnione wakacje. Wykorzystajcie że warto – takiego smaku ogórka kiszonego nie znajdą 1. Dzień Dziecka i piknik rodzinny w Bralinie...... 9 ten czas jak najlepiej, odpocznijcie od trudów nauki nigdzie indziej! 2. Rycerski Dzień Dziecka...... 9 i pracy oraz nabierzcie sił do podejmowania kolejnych Burmistrz Kalisza Pomorskiego 3. Dzień Dziecka w Pomierzynie...... 10 POMOC SPOŁECZNA wyzwań. Życzę Wam Drodzy Uczniowie i Nauczyciele Janusz Garbacz 4. Piknik rodzinny w Cybowie Osiedle ...... 10 5. Tobie, najdroższa Mamo...... 11 1. "Rodzina 500+" na nowych zasadach...... 24 6. „Eko-działania Ośrodka Kultury PIERWSZE ŚLUBY w Kaliszu Pomorskim”...... 11 HISTORIA 1. Superforteca B-17 spod Dębska – ku pamięci. C.D. W NOWEJ SIEDZIBIE BEZPIECZEŃSTWO Cz. 2 (losy tych, co przeżyli)...... 25 1. Raport...... 12 URZĘDU STANU CYWILNEGO OŚWIATA OGŁOSZENIE 1. Zakończenie roku w Dębskich Placówkach...... 13 Od 1 lipca br. ruszyła wypożyczalnia sprzętu wodnego Sezon ślubny za pasem, więc kaliscy nowożeńcy 2. Pożegnanie z przedszkolem...... 13 oraz rowerów, a także akcesoriów plażowych na Stanicy wszelkie formalności związane z zawarciem związku 3. Nareszcie mamy wakacje!...... 14 Wodnej przy jeziorze Bobrowo Wielkie w Kaliszu Pomorskim. małżeńskiego mogą załatwić w nowej siedzibie Urzędu 4. Zakończenie roku szkolnego...... 15 Wypożyczalnia czynna będzie codziennie w godzinach 10:00 Stanu Cywilnego, która od niedawna mieści się w kali- 5. Wataha na zlocie hufca "KLESZCZ 2019"...... 15 -18:00, do ostatniego dnia sierpnia. Nad bezpieczeństwem skim Pałacu. 6. Marzenia się spełniają..., tylko troszkę im pomóż!.....16 osób kąpiących się oraz korzystających ze sprzętu wodnego 7. "Wataha" w świecie Shreka...... 16 będą czuwali uprawnieni ratownicy. Zgodnie z prawem i panującym zwyczajem, ślubów w Urzędzie Miejskim w Kaliszu Pomorskim udziela kie- rownik USC – Katarzyna Górska. Jednakże 1 czerwca br. pierwszych ślubów w nowej siedzibie udzielił Bur- mistrz Kalisza Pomorskiego – Janusz Garbacz, będący

INFORMATOR POWSTAJE jest prawami autorskimi. Publikacja nakład 1000 egz., z mocy prawa kierownikiem urzędu stanu cywilne- PRZY WSPÓŁPRACY ani żadna jej część nie może być prze- wydanie bezpłatne go. Tego dnia przy pięknej scenerii kaliskiego Pałacu Monika Kawecka, Dorota Jedynowicz, drukowywana, ani w jakikolwiek inny ISSN 2657-8255 i wymarzonej pogodzie związek małżeński zawarły trzy Marek Leśniewski, Joanna Mączkowska, sposób reprodukowana czy powielana Marcin Strzelecki, Magdalena Bądźwol, mechanicznie, fotooptycznie, zapisy- pary. W ceremoniach oprócz kierownika Urzędu Sta- Ewelina Litwin, Katarzyna Kuśmierek, wana elektronicznie, magnetycznie nu Cywilnego oraz Burmistrza uczestniczył także Prze- Wioletta Burdyńska, Magdalena lub w innej formie bez pisemnej zgody WYDAWCA INFORMATORA Płuciennik Wydawcy. wodniczący Rady Miejskiej – Paweł Kulbacki. Po uro- Urząd Miejski czystości nowożeńcy otrzymali od władz samorządo- w Kaliszu Pomorskim OPRACOWANIE GRAFICZNE, SKŁAD ul. Wolności 25, 78-540 Kalisz Pomorski DTP, PROJEKT OKŁADKI, ŁAMANIE wych okolicznościowy upominek z życzeniami szczęścia tel.: 94 361 77 80 I PRZYGOTOWANIE DO DRUKU i pomyślności na wspólnej drodze życia. Nowy zwyczaj HAVRAN Wydawnictwo domowe REDAKTOR NACZELNY Remigiusz Dalecki HAVRAN Wydawnictwo domowe obdarowywania par młodych będzie kontynuowany Dominika Bejnarowicz Remigiusz Dalecki i każda para zawierająca związek małżeński w kaliskim © Copyright by HAVRAN Wydawnictwo ul. Rogaczewskiego 62, magistracie otrzyma od Burmistrza prezent. KOLEGIUM REDAKCYJNE domowe. Wszelkie prawa zastrzeżone. 84-200 Wejherowo Joanna Maras, Bernadetta Klimczak, All rights reserved. Wejherowo 2019, www.havran.pl, Marcin Kurylczyk Wydanie II. Publikacja ta chroniona e-mail: [email protected] Referat Promocji i Funduszy Pomocowych

1 2 SPIS TREŚCI SAMORZĄD LIPIEC NUMER 2/2019 ECHO KALISZA P O M O R S K I E G O

i modernizację infrastruktury sportowej w 2019 r.”. Ratusz WSPARCIE Z URZĘDU wziął udział w programie dot. modernizacji infrastruktury KOMPUTEROWY sportowej na Pomorzu Zachodnim. Urząd Marszałkow- MARSZAŁKOWSKIEGO ski zaplanował na ten cel blisko 1,5 mln zł. Kalisz DZIEŃ DZIECKA Pomorski zgodnie z Uchwałą Sejmiku Województwa Za- NA MODERNIZACJĘ chodniopomorskiego otrzyma dofinansowanie w kwocie przekazała 10 nowych lap- 18 500,00 zł z przeznaczeniem na realizację wnioskowa- topów Szkole Podstawowej imienia Kornela Makuszyń- KALISKIEJ BAZY nego zadania. Całkowity koszt realizacji zadania wynosi skiego w Kaliszu Pomorskim. Nowy sprzęt komputerowy 40 000,00 zł. Wnioski o dofinansowanie inwestycji można ma pomóc uczniom placówki w zajęciach z informatyki. SPORTOWEJ było składać do końca lutego 2019 roku. O fundusze apli- kowały samorządy gminne lub powiatowe z województwa Pomysłodawcą akcji był Burmistrz Kalisza Pomorskiego Modernizacja trybun euroboiska na stadionie miej- zachodniopomorskiego. Maksymalne wsparcie wyniosło – Janusz Garbacz, który żywo reaguje na potrzeby kali- skim w Kaliszu Pomorskim oraz montaż piłkochwytów do 50% wartości kosztów inwestycji, lecz nie więcej jednak skich uczniów. Komputery trafią do klas I-III. Podarowany na boisku w Bralinie – na taki cel udało się pozyskać środki niż 20 tys. zł. Każdy samorząd mógł ubiegać się o dofinan- sprzęt stworzy uczniom możliwość podjęcia ciekawych z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopo- sowanie jednego projektu, a przyznana dotacja musi być działań. Uroczyste przekazanie komputerów odbyło się morskiego w ramach zadania „Pomoc finansowa dla jed- wykorzystana do końca grudnia br. 31 maja 2019 r. W uroczystości przekazania uczestniczyli: nostek samorządu terytorialnego z obszaru województwa Burmistrz – Janusz Garbacz, Przewodniczący Rady Miej- zachodniopomorskiego z przeznaczeniem na poprawę Referat Promocji i Funduszy Pomocowych skiej – Paweł Kulbacki, Dyrektorzy Szkoły Podstawowej: Beata Pierzgalska, Anna Niezgoda i Dorota Ławniczak, radni: Redmann i Zbigniew Witek, Inspektorzy: Marta Gorajewska oraz Aleksander Preca, a także nauczyciele, DAR DLA SZKOŁY pracownicy szkoły i uczniowie.

Z okazji obchodzonego w tym roku 20-lecia Samorządu Powiatowego Burmistrz Kalisza Pomorskiego – Janusz Garbacz Referat Promocji i Funduszy Pomocowych przekazał dla kaliskiego liceum urządzenie wielofunkcyjne „Smart Station”. Uroczystość odbyła się w dniu 30 maja 2019 r. i uczestniczyli w niej radni Rady Miejskiej, radni Rady Powiatu Drawskiego oraz dyrektor, nauczyciele i uczniowie szkoły.

„Smart Station” to wielofunkcyjne urządzenie oferujące wiele możliwości. Pozwala na indukcyjne lub poprzez NIEDZIELNY RAJD USB ładowanie telefonów, ma wbudowany dostęp do wody pitnej, darmowe Wi-Fi, moduł płatności mobilnej oraz przeglądarkę stron internetowych. ROWEROWY

Referat Promocji i Funduszy Pomocowych 2 czerwca 2019 r. odbył się Rajd Rowerowy organi- zowany w ramach XXV Europejskiego Tygodnia Sportu dla Wszystkich – Sportowego Turnieju Miast i Gmin 2019, którego organizatorem był Urząd Miejski w Kaliszu Po- morskim.

Na starcie stanęło 70 pasjonatów „dwóch kółek”, któ- rym niestraszny był upał i piekące słońce. Trasa Rajdu przebiegała przez pełne uroku miejsca naszej gminy. Z Kalisza Pomorskiego wyruszyliśmy do Dębska, a stamtąd polnymi drogami nad jezioro Mąkowary, gdzie zatrzymali- śmy się na zasłużony odpoczynek. Następnie pojechaliśmy do Cybowa, gdzie niczym najlepszych kolarzy na świecie powitał nas Przewodniczący Samorządu Osiedle – Pan Marian Litwin wraz z żoną, którzy zadbali o uzupeł- nienie spalonych przez nas kalorii. Następnie udaliśmy się do Suchowa, gdzie zaplanowano dłuższy postój, na którym rajdowiczów czekała chwila ochłody pod postacią lodów ufundowanych przez Burmistrza Kalisza Pomorskiego – Pa- na Janusza Garbacza. Gdy dojechaliśmy na metę, czeka- ły na nas zapewnione przez organizatora kiełbaski, cia- sto, kawa i herbata oraz konkursy z nagrodami, przygoto- wane i poprowadzone przez pracownice Urzędu Miejskiego w Kaliszu Pomorskim. Zabawy było co nie miara. Wszy- scy w doskonałych humorach rozjeżdżali się do domów, deklarując swój udział na kolejnej rowerowej imprezie.

Referat Promocji i Funduszy Pomocowych 3 4 SAMORZĄD SAMORZĄD LIPIEC NUMER 2/2019 ECHO KALISZA P O M O R S K I E G O

W dniu 10 czerwca nasz Urząd Miejski odwiedzili wy- PREZENTY DLA jątkowi goście! Celina, Mateusz i Bartosz wraz z rodzi- cami. Maluchy urodziły się w tym roku i są pierwszymi NAJMŁODSZYCH mieszkańcami naszej gminy, objętymi akcją obdarowy- wania najmłodszych kaliszan specjalnie na ten cel przy- MIESZKAŃCÓW gotowanymi bodziakami.

GMINY Burmistrz – Janusz Garbacz na ręce rodziców prze- kazał listy gratulacyjne, życząc podejmowania dobrych i przemyślanych decyzji, które zapewnią dzieciom zdro- wy i bezpieczny rozwój, a Maluchy otrzymały body z nadrukiem „I  Kalisz Pomorski”. Ten symboliczny upo- minek ma pokazać, jak ważną dla kaliskich włodarzy jest rodzina oraz wszyscy mieszkańcy naszej gminy, od pierwszych chwil życia począwszy. Przypominamy, że gmina Kalisz Pomorski przygotowała dla noworod- ków body, które otrzymają wszystkie dzieci urodzone w 2019 roku. Ważne jest, by dziecko było zameldowane nie. Łącznie złowiono 8 kg ryb, które po zakończeniu na terenie Gminy Kalisz Pomorski. Wszystkich zaintere- ZAWODY WĘDKARSKIE rywalizacji trafiły z powrotem do jeziora. Sędzią głów- sowanych prosimy o wcześniejszy kontakt z Referatem nym zawodów był Prezes Koła PZW nr 21 w Kaliszu Po- Promocji i Funduszy Pomocowych w Urzędzie Miejskim DLA DZIECI Z OKAZJI morskim – Grzegorz Piłka. w Kaliszu Pomorskim, by ustalić termin spotkania.

DNIA DZIECKA Zwycięzcami zawodów wędkarskich byli wszyscy Więcej informacji w tej sprawie można otrzymać pod uczestnicy, którzy otrzymali upominki promocyjne, numerem telefonu: 94 361 77 72. W sobotę 1 czerwca na Jeziorze Młyńskim odbyły wśród których pierwsze miejsce otrzymał Nikodem się zawody wędkarskie z okazji Dnia Dziecka, w któ- Pawliczek, drugie miejsce – Hubert Kędzierski, a trzecie Referat Promocji i Funduszy Pomocowych rych uczestniczyły dzieci do lat 15. Pogoda była piękna miejsce – Julia Piłka. i frekwencja dopisała. Po oficjalnym otwarciu zawodów i przywitaniu wszystkich obecnych przez Prezesa ka- ników podziękowała – Starszy Bibliotekarz – Renata Pozostałym zawodnikom przyznano wspólne czwar- CZERWCOWA SESJA Szpura. Burmistrz zaprezentował także nową gazetę liskiego Koła PZW – Grzegorza Piłkę oraz Księdza Pro- te miejsce. Najmłodszym uczestnikiem rywalizacji była boszcza – Kazimierza Serafina rozlosowano stanowiska samorządową „Echo Kalisza Pomorskiego”. Za zaanga- czteroletnia Pola, która otrzymała specjalne wyróż- RADY MIEJSKIEJ żowanie w opracowanie i wydanie pierwszego nume- i rozpoczęto wędkarskie zmagania metodą spławikową nienie. Nagrody wręczyli: Burmistrz – Janusz Garbacz, na jedną wędkę. W zawodach łącznie wystartowało ru podziękował Redaktor Naczelnej gazety – Dominice Przewodniczący Rady Miejskiej – Paweł Kulbacki oraz W KALISZU POMORSKIM Bejnarowicz. Podczas sesji Zastępca Przewodniczącego 31 dzieci. Miały one charakter integracyjny i były oparte Ksiądz Proboszcz – Kazimierz Serafin. na rywalizacji „fair play”. Młodym wędkarzom kibicowa- Rady Miejskiej w Kaliszu Pomorskim – Grażyna Kowalska li nie tylko ich najbliżsi, ale również kaliszanie. Przez Dnia 27.06.2019 r. w kaliskim Pałacu odbyła się X Sesja odczytała podziękowanie od rodziny Plikus dla władz dwie godziny łowiono płocie, wzdręgi, ukleje oraz oko- Referat Promocji i Funduszy Pomocowych Rady Miejskiej. Sesję prowadził Paweł Kulbacki – Prze- gminy, służb oraz sąsiadów i ludzi dobrej woli, którzy wodniczący Rady Miejskiej w Kaliszu Pomorskim. Głów- okazali im wielką pomoc w momencie pożaru ich domu nym tematem sesji było omówienie opieki zdrowotnej w Dębsku w roku 2018. 31 maja br. została opublikowana lista laureatów trzeciej w Gminie Kalisz Pomorski w 2018 roku, realizacja strate- KALISCY LAUREACI edycji konkursu „Granty Sołeckie 2019”, organizowanego gii rozwiązywania problemów społecznych w 2019 roku Referat Promocji i Funduszy Pomocowych przez Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopo- przez Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej GRANTÓW SOŁECKICH morskiego. Spośród 180 nagrodzonych grantów, 3 zostały w Kaliszu Pomorskim, a także informacje z: przyznane sołectwom z terenu naszej gminy. • realizacji zadań dotyczących rozwiązywania proble- mów alkoholowych w 2018 r.; Laureaci „Grantów Sołeckich 2019” z Gminy Kalisz Po- • działalności Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego morski to: ds. Przemocy w Rodzinie za rok 2018; • Sołectwo , projekt pn. „Gramy razem z Błę- • zadań z zakresu przeciwdziałania narkomanii za rok kitnymi Pomierzyn”; 2018. • Sołectwo , projekt pn. „Budowa wiaty integracyjnej w Starej Korytnicy”; Wcześniej Burmistrz – Janusz Garbacz podziękował • Sołectwo , projekt pn. „Budowa wiaty za uruchomienie znajdującej się w budynku Pałacu klima- integracyjnej w Starej Studnicy”. tyzacji pracownikowi ds. koordynacyjno-technicznych w zakresie obiektów budowlanych w M-GOK w Kaliszu Każdy z nagrodzonych grantów otrzyma dotację w wy- Pomorskim – Zenonowi Centkowskiemu. Szczególnie do- sokości 10 000,00 zł. Serdecznie gratulujemy! ceniają to pracownicy Biblioteki Publicznej, którzy od teraz mogą prowadzić swoje różnorodne zajęcia Referat Promocji i Funduszy Pomocowych w komfortowych warunkach, za co w imieniu pracow- 5 6 SAMORZĄD SAMORZĄD LIPIEC NUMER 2/2019 ECHO KALISZA P O M O R S K I E G O CHUSTECZKI NAWILŻANE PROBLEMEM DZIAŁU WODOCIĄGÓW I KANALIZACJI

Nawilżane chusteczki, od kiedy weszły do masowego użycia, stały się prawdziwą zmorą kanalizacji, a szczególnie urządzeń przepompowni i oczyszczalni ścieków. Do niedawna stosowane tylko do higieny niemowląt, są coraz bardziej popularne wśród dorosłych i dzieci – służą do celów ogólnie higienicznych. Niestety mieszkańcy nie zwracają uwagi na to, że nie wolno ich wrzucać do toalet. Jest to zaznaczone na ich opakowaniu. Zrobione są z tkaniny, która nie rozpusz- cza się w wodzie, zatykają rury, a nawet jeśli cudem je pokonają i dotrą do przepompowni ścieków, to mogą uszkodzić zainstalowane tam urządzenia. Po drodze są też częstą przyczyną awarii w postaci zatorów na kolektorach kanalizacji sanitarnej.

Okazuje się, że zmyślność mieszkańców we wrzucaniu do muszli klozetowych różnych przedmiotów jest nieogra- niczona, co stanowi ogromny problem i niczym bumerang powraca do użytkowników w postaci droższych opłat za korzystanie z kanalizacji. Usunięcie takich chusteczek nie należy ani do przyjemnych, ani też do mało czasochłonnych zajęć. Pracownikom z trudem udaje się usunąć zanieczyszczenia z krat, by przywrócić rotację, aby ścieki mogły płynąć do oczyszczalni. Te prace muszą wykonywać ręcznie, często ryzykując własnym zdrowiem.

Na kratach i w przewodach kanalizacyjnych osadzają się też nie rzadko niemowlęce pieluchy jednorazowe, podpaski higieniczne, ręczniki papierowe, patyczki higieniczne, etc. Ludzie wrzucają do WC także obierki z cytryn, jabłek i ziem- niaków oraz inne tego typu treści. Walkę z taką bezmyślnością i brakiem poszanowania pracy ludzi, którzy sprawują nad urządzeniami nadzór, musimy zacząć wszyscy i najlepiej od siebie.

Apelujemy do Was i prosimy o rozsądek. Oczyszczanie instalacji, naprawa awarii i utylizacja tych nieczystości stanowią dodatkowe koszty, a te przekładają się na wysokość opłat za odprowadzanie ścieków. Kanalizacja powinna odprowadzać tylko zanieczyszczenia fizjologiczne i papier toaletowy. Papier jest produkowany w taki sposób, aby łatwo rozkładał się w wodzie, nie zatykał rur i nie powodował wspomnianych problemów. Każdy z nas pragnie poszanowania dla własnej pracy, zatem bądźmy dla siebie bardziej wyrozumiali i życzliwi, a wszystkim będzie żyło się łatwiej i wygod- niej. PGKiM ZAKAZ PODLEWANIA OGRÓDKÓW! TRZEBA OSZCZĘDZAĆ WODĘ

Połowa czerwca przywitała nas słońcem i upałami. Nadchodzące dni zgodnie z prognozą będą bardzo gorące, z temperaturą sięgającą nawet do 40 stopni C. Tak wysokie temperatury dają się we znaki nie tylko mieszkańcom i stworzeniom, ale dwukrotnie dotkliwie odczuwają je pracownicy wodociągów i kanalizacji. Stąd apel Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej o oszczędzanie wody.

Zakaz podlewania ogrodu Obowiązuje zakaz podlewania ogrodu w godzinach od 5:00 do 23:00. Wzmożony pobór wody w ciągu dnia w wyniku upałów nie sprzyja również napełnianiu basenów oraz myciu samochodów. Stąd prośba o ograniczenie takich zacho- wań. Nadmierne zużycie wody może spowodować jej ewidentny brak w gospodarstwach domowych z przeznaczeniem na potrzeby bieżące. Duże zużycie wody podczas takich upałów powoduje spadek ciśnienia wody w stacjach wodocią- gowych, a to z kolei sprzyja jej zaniku w kranach.

Złamanie zakazu podlewania ogrodu albo mycia samochodu może nas kosztować, dlatego uczulamy mieszkańców przed prowokowaniem nieprzewidzianych wydatków.

Ograniczenie zużycia wody Problem jest bardzo poważny. Zima tego roku była łagodna i nie obfitowała w duże opady śniegu, co tym samym nie wzbogaciło glebę w wodę. Rzadkie opady deszczu sprawiły, że poziom wód gruntowych gwałtownie spada, a stan jezior i rzek zdecydowanie się obniża, stąd w interesie nas wszystkich jest troska o tę życiodajną i niezbędną nam do życia siłę. Prosimy o rozważne i możliwie oszczędne korzystanie z wody. Szanujmy się nawzajem i pamiętajmy, że nie jesteśmy sami! Czasami musimy dokonywać trudnych wyborów, jakimi są ładny trawnik, bądź woda w kranie. Bardzo proszę mieszkańców o zrozumienie i podporządkowanie się zaistniałej sytuacji i tym samym zastosowanie do powyższej prośby.

PGKiM 7 8 SAMORZĄD SAMORZĄD LIPIEC NUMER 2/2019 ECHO KALISZA P O M O R S K I E G O

blicznej w Kaliszu Pomorskim stworzyły strefę malucha, w której można było ułożyć ogromne puzzle, malować na tkaninie DZIEŃ DZIECKA I PIKNIK i kartonach, ujeżdżać dmuchane koniki, układać klocki, grać w piłeczki i przeglądać oraz czytać kolorowe książeczki. Pani Stanisława Górnik przygotowała dla najmłodszych zbiór piosenek i tańców rodzinnych, które aktywowały dzieci RODZINNY W BRALINIE i rodziców. Bank Spółdzielczy w Kaliszu Pomorskim sfinansował dmuchane zjeżdżalnie, zamki, tory wspinaczkowe i basen z piłeczkami. Przez cały czas trwania pikniku Ochotnicza Straż Pożarna w Kaliszu Pomorskim pokazywała swój Dzień Dziecka to chyba najbardziej radosny dzień dla sprzęt bojowy, a na zakończenie tego gorącego dnia strażacy dostarczyli mnóstwo piany oraz kurtynę wodną, w której dzieci i właśnie w sobotę 08.06.2019 r. taki dzień zorga- dzieci z wielką frajdą i przyjemnością poszły się ochłodzić. Rozstawaliśmy się wierząc, że w tym dniu wszystkie dzie- nizowaliśmy w Bralinie oraz dodatkowo połączyliśmy cięce marzenia o rycerstwie i o dobrej zabawie się ziściły. go z piknikiem rodzinnym. Zabawa zaczęła się o godz. 11.00 oficjalnym powitaniem gości i dzieci, które z rado- ścią wypuściły gołębie. DZIEŃ DZIECKA Następnie przeszliśmy do konkurencji sportowych zarówno dla dzieci jak i dorosłych – było ich tak dużo, W POMIERZYNIE że nie sposób je wszystkie wymienić. Niesłabnącym po- wodzeniem cieszyło się strzelanie z wiatrówki, które W niedzielę 2 czerwca odbył się Dzień Dziecka w Po- trwało do godzin wieczornych oraz żółwia jazda na ro- RYCERSKI mierzynie. Na początku uroczystości wszystkie dzieci, werze i wszelkiego rodzaju konkurencje sprawnościowe. które przybyły wraz z rodzicami powitał Burmistrz Ka- Nie zabrakło również zamku dmuchanego, który zaspon- DZIEŃ DZIECKA lisza Pomorskiego – Pan Janusz Garbacz i Pani Sołtys sorował dzieciom Pan Burmistrz – Janusz Garbacz, oraz – Aneta Banasiak. Dla dzieci organizatorzy przygoto- wali moc atrakcji w postaci m.in. dmuchanych zam- basenu z walcem, którego sponsorem był sołtys – Krzysz- Niektórzy zapewne powiedzą, że we współczesnych ków, malowania twarzy, zaplatania warkoczy i loterii tof Misiura. Jak co roku, strażacy przygotowali dzieciom czasach nie ma już rycerzy. My wierzymy, że są. I starali- fantowej. Dzień Dziecka okazał się wspaniałą zabawą, pianę i ściankę wodną, szaleństwom nie było końca. śmy się wszystkim dzieciom pokazać, jak zostać współ- wszystkim dopisywał dobry humor i ogromna radość. Bardzo dziękujemy strażakom, którzy jak zawsze stanęli czesnym małym rycerzem. Dlatego właśnie, w dn. 2. „Czasem wdzięczność trudno jest ubrać w słowa... na wysokości zadania. W ciągu całej imprezy towarzy- czerwca 2019 r. na dziedzińcu Pałacu w Kaliszu Pomor- wtedy proste – dziękujemy – zawiera wszystko, co chce- szyła nam grupa medyczna, dziewczyny pokazywały jak skim zorganizowaliśmy Rycerski Dzień Dziecka. udzielać pierwszej pomocy i nie tylko. Malowanie twarzy my wyrazić”. Sołtys i Rada Sołecka w Pomierzynie ser- także cieszyło się dużym zainteresowaniem. W czasie decznie dziękują za zaangażowanie, wsparcie finanso- Ten dzień obfitował w wiele atrakcji. Grała muzyka, imprezy można było posilić się kiełbaską z grilla, fawor- we oraz rzeczowe przy organizacji Dnia Dziecka: Panu mężni wojowie zaprzyjaźniali się z dziećmi i pokazywa- kami, lodami, słodkościami i owocami. Wieczorem roze- Burmistrzowi Kalisza Pomorskiego – Januszowi Garba- li jak wyglądało życie w średniowieczu. Na dziedzińcu graliśmy mecz w piłkę nożną – rodzice kontra dzieci, było czowi, Państwu Halinie i Stanisławowi Samek, Pani Ewie rozstawionych zostało wiele stoisk, z których każde od- również przeciąganie liny. Około 21:00 odbyło się oficjal- Krawczyk, Pani Emilii Kitosz, Firmie Goodvalley S.A. Za- powiadało innemu cechowi średniowiecznemu. Można ne zakończenie z wręczeniem dyplomów i medali, a po kład Rolny GIŻYNO, Rodzinie Woźniaków, wszystkim było spróbować wykonać instrument z kawałka drewna nim zapłonęło ognisko i kto chciał, kontynuował zabawę. mieszkańcom i Ochotniczej Straży Pożarnej w Kaliszu lub zagrać na flecie i grzechotach. Można było wyrzeźbić Pomorskim. w drewnie zabawki lub jak dawni Słowianie i Słowianki wykonywać ozdoby z poroża jelenia. Można było uczyć Pracownik świetlicowy – Agnieszka Marcinkowska się warsztatu tkackiego, spróbować swych sił na krośnie oraz na kole garncarskim formując gliniane naczynia. Można było podziwiać wykonaną przez dzielnych wojów broń (miecze, topory, kusze) lub zmierzyć własne siły PIKNIK RODZINNY w konkurencjach rycerskich. Nie były one łatwe, bo wy- magały szybkości i dyscypliny. Uczyły cierpliwości i cel- W CYBOWIE OSIEDLE ności oraz rozwijały tężyznę fizyczną. W pierwszym tur- nieju wojów chłopcy pokonywali na czas tor przeszkód. W dniu 16.06.2019 r. na Osiedlu Cybowo odbył się Przenosili ciężką kolczugę, rzucali obręczami i trafiali „Piknik rodzinny” połączony z Dniem Dziecka. Dla dzieci włócznią w przygotowane tarcze. Dziewczęta w turnieju i rodziców przygotowane były ciasta, kiełbaski oraz zupa dla dam pokonywały tor przeszkód w workach oraz rzu- gulaszowa i lody. Rodzice i dzieci brali udział w konkur- cały obręczami i włócznią. Każde odważne dziecko mo- sach, takich jak: jazda w taczce na czas, skoki w workach, gło próbować swych sił w turnieju łuczniczym lub turnieju karmienie serkami. Dzieci także mogły nacieszyć się gier historycznych. dmuchanym zamkiem. Miłą niespodzianką dla wszyst- Dziękujemy sponsorom, bez których ten dzień nie kich był niespodziewany przyjazd wojsk. Jak to mówi byłby tak wyjątkowy: Panu Januszowi Garbaczowi, Panu Tego dnia pracownicy Miejsko-Gminnego Ośrodka nasz Burmistrz: „Jesteśmy nie do podrobienia”. Szczególne Arkowi Zawrotowi, Pani Halinie Bulwie i Alinie Czapek, Kultury w Kaliszu Pomorskim wedle życzeń i upodobań podziękowanie składamy dla Pana Burmistrza – Janusza Panu Eugeniuszowi Misiurze. W imieniu dzieci dziękuję dziecięcych w strefie zabaw malowali dzieciom twarze, Garbacza, Pana Mariana Litwina wraz z Radą Sołecką, również sołtysowi i radzie sołeckiej za zaangażowanie służyli poradą i doświadczeniem jak wykonać naszyjni- Pani Radnej – Urszuli Wojtczak wraz z mężem oraz w przygotowanie tego szczególnego dnia. ki i bransoletki z koralików i przygotowywali wyjątkowe wszystkim, którzy pomogli przy organizacji. Ogromnie dziecięce fryzury. Ktokolwiek chciał, mógł przemienić dziękuję. Pracownik świetlicowy – Katarzyna Dziedziela się w ulubionego bohatera. Pracownice Biblioteki Pu- Pracownik świetlicowy – Marlena Nowak 9 10 KULTURA KULTURA LIPIEC NUMER 2/2019 ECHO KALISZA P O M O R S K I E G O

liter, ale niesie głęboki przekaz emocjonalny. Nawiązał do wystroju sali przygotowanej na potrzeby dzisiejsze- go spotkania, mówiąc, iż to właśnie polne kwiaty: maki, chabry i kąkole bezspornie kojarzą nam się z Mamą, z ciepłem domowego ogniska i dzieciństwem.

Drugą część spotkania stanowił montaż słowno-mu- zyczny. Utwory poetyckie deklamowali Pan Janusz Gar- bacz – Burmistrz Kalisza Pomorskiego, Pani Alicja Kryc- ka-Sumińska – radna Kalisza Pomorskiego, Pani Elżbieta Wojciechowska, Pani Małgorzata Dziadek – bibliotekarka, Zuzanna Jedynowicz – uczennica Zespołu Szkół Ponad- gimnazjalnych w Kaliszu Pomorskim, członkini grupy teatralnej "Klepsydra" i Pan Paweł Łuczko – nauczyciel geografii w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Kali- szu Pomorskim. Utwory wokalne wykonała Stanisława Górnik – nauczycielka w Szkole Podstawowej w Kaliszu RAPORT Pomorskim, uczniowie Szkoły Podstawowej im. Korne- la Makuszynskiego w Kaliszu Pomorskim i uczestniczka W czerwcu br. funkcjonariusze Straży Miejskiej częściej patrolowali rejony wokół jezior pod kątem bezpieczeństwa TOBIE, zajęć wokalnych prowadzonych przez Bartka Michal- przebywających osób, zwracano uwagę na przestrzeganie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu al- czyka w Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury w Kaliszu koholizmowi oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku. Podczas pełnienia służby strażnicy przyjęli i zrealizowali NAJDROŻSZA MAMO Pomorskim. Po spotkaniu sentencje i krótkie utwory 18 zgłoszonych interwencji, z czego 15 zgłosili mieszkańcy gminy. Ponadto strażnicy współdziałali z policją, udzielając poetyckie odczytywali chętni goście: Pani Jolanta Tu- wsparcia przy 4 zdarzeniach. W dn. 12 czerwca 2019 r. w Pałacu w Kaliszu Pomor- ziak, Pani Dorota Jedynowicz i Pan Wiesław Kowalski. skim odbyło się spotkanie dedykowane wszystkim Ma- W chwili, gdy dobiegł końca program artystyczny, Pan Interwencje dotyczyły: mom – Mamom seniorkom, Mamom córkom i Mamom Janusz Garbacz – Burmistrz Kalisza Pomorskiego, Pan • asysty i współpracy z weterynarią podczas pogryzienia osoby przez psa; wnuczkom. Spotkanie zaszczycił Pan Janusz Garbacz Paweł Kulbacki – Przewodniczący Rady Miejskiej i Pani • złego traktowania zwierząt, zbyt krótki łańcuch – pouczono o minimalnej długości jaka obowiązuje – 3 m.b.; – Burmistrz Kalisza Pomorskiego, Pan Paweł Kulbacki Alicja Krycka-Sumińska – radna Kalisza Pomorskiego, • spożywania alkoholu w miejscach niedozwolonych, udzielono 8 pouczeń przy próbie spożycia oraz nałożono 2 man- – Przewodniczący Rady Miejskiej w Kaliszu Pomorskim. wręczyli wszystkim obecnym na spotkaniu kobietom daty karne podczas spożywania; Inicjatorką spotkania była Alicja Krycka-Sumińska – radna – Mamom i dziewczętom – przyszłym Mamom, czerwone • w dwóch przypadkach podjęcia rozjechanych zwierząt i przekazania ich do utylizacji; miasta Kalisz Pomorski. róże z delikatną papierową kokardką. • braku opieki nad zwierzętami, pieski biegające po ulicach miasta; • blokowania wjazdu na posesję i do garażu; Po przywitaniu wszystkich przybyłych gości przez Spotkaniu towarzyszyła atmosfera pełna wzruszeń • współpracy ze Strażą Pożarną podczas zdarzenia w Urzędzie Miejskim (ulatniający się gaz ziemny). Urszulę Miłoszewską głos zabrał Pan Janusz Garbacz i prawdziwego ciepła domowego ogniska. Po spotkaniu – Burmistrz Kalisza Pomorskiego, przekazując zebranym był czas na wspomnienia, kuluarowe rozmowy i mały W bieżącym miesiącu strażnicy otrzymali informację od mieszkanki gminy o rozstawionych siatkach kłusowniczych wiele ciepłych słów z okazji tak doniosłej uroczysto- poczęstunek. na jeziorze Giżyno. Została powiadomiona Straż Rybacka oraz właściciel akwenu. W wyniku współdziałania ze strażą ści. Wskazał, że słowo Mama składa się zaledwie z kilku rybacką ściągnięto sieci kłusownicze. Straż Miejska brała czynny udział w obchodach Dnia Dziecka na terenie gminy i uroczystościach zakończenia roku szkolnego oraz w zabezpieczeniu procesji Bożego Ciała w Kaliszu Pomorskim. Straż Miejska „EKO-DZIAŁANIA OŚRODKA KULTURY W KALISZU POMORSKIM” pod hasłem „Eko Duet – kultura i natura” oraz w wyciecz- „Eko Duet – kultura i natura” to Projekt Ośrodka Kul- ce do Transgranicznego Ośrodka Edukacji Ekologicznej tury w Kaliszu Pomorskim, który w tym roku otrzymał w Zalesiu i do Ogrodów Hortulus w Dobrzycy. Odbędzie dofinansowanie ze środków Wojewódzkiego Funduszu się również EKO-JARMARK NAD JEZIOREM OGÓRKOWYM, Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie a podczas niego: Eko-warsztaty rękodzielnicze prowadzo- (www.wfos..pl), w kwocie 28 194 złote. ne w „Eko-wiosce ogórkowej”, występ wokalny prezentu- jący piosenkę ekologiczną i przyrodniczą oraz widowisko- W ramach działań realizowanych w Projekcie odbył się -happening zawierający elementy ekologiczne. Zadaniem już REGIONALNY FESTIWAL PIOSENKI PRZYRODNICZEJ kończącym Projekt będzie kolejna edycja OGÓLNOPOL- 2019. Następnie przeprowadzone zostaną w ośrodku kul- SKIEGO KONKURSU PLASTYCZNEGO „BARWY LASU” 2019. tury i w świetlicach wiejskich EKO-WAKACJE, podczas któ- rych uczestnicy wezmą udział w Eko-warsztatach: teatral- „Dofinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu nych, ceramicznych, papieru czerpanego, zajęciach ma- Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie, nualno-plastycznych, przygotowaniu i prezentacji wystaw www.wfos.szczecin.pl”. 11 12 KULTURA BEZPIECZEŃSTWO LIPIEC NUMER 2/2019 ECHO KALISZA P O M O R S K I E G O ZAKOŃCZENIE ROKU W DĘBSKICH PLACÓWKACH

W środę 19 czerwca w Przedszkolu „Wesołe Nutki” w Dębsku odbyło się uroczyste zakończenie roku przed- szkolnego oraz pożegnanie najstarszej grupy – Motylki, której wychowawcą była Pani Izabela Pelc. Uroczystość pożegnania oddziału zerowego, przygotowaną przez rodziców dzieci z najstarszej grupy, zaszczycili swoją obecnością przedstawiciele władz Kalisza Pomorskiego w osobach Burmistrza Kalisza Pomorskiego – Pana Janu- sza Garbacza, przewodniczącego rady gminy – Pana Paw- rowali do absolwentów życzenia wszelkiej pomyślności, ła Kulbackiego oraz pasterza kaliskiej owczarni – księdza przepełnione życiową mądrością i autentyczną troską proboszcza Kazimierza Serafina. Dzieci pod kierownic- o dobro najmłodszych mieszkańców naszej gminy. Warto twem wychowawczyni – Pani Izabeli Pelc – przygotowały dodać, że mijający rok szkolny był również pierwszym piękny program artystyczny, w którym zaprezentowały rokiem działalności Klubu Malucha „Wesołe Nutki” swoje umiejętności taneczne, wokalne oraz recytator- w Dębsku. Tego samego dnia pożegnaliśmy także pierw- skie. Wydarzenie to obfitowało w radość i uśmiech dzieci, szych absolwentów Klubu Malucha w Dębsku. jak również dumę i wzruszenie rodziców oraz pracowni- ków przedszkola. Na koniec nasi znamienici goście skie- Agnieszka Chwastek w ówczesnym gimnazjum wprowadzono tradycję uho- NARESZCIE norowania najlepszych uczniów Złotym Medalem. Tra- dycja ta została zaczerpnięta z czasów, kiedy patronka MAMY WAKACJE! szkoły uczęszczała do gimnazjum i na zakończenie szkoły za najlepsze wyniki w nauce otrzymała Złoty Medal. Tra- 19 czerwca 2019 r. w Szkole Podstawowej im. Kornela dycja ta przetrwała do dziś i właśnie w tym roku szkolnym Makuszyńskiego odbyło się uroczyste zakończenie roku tą osobliwą nagrodą została wyróżniona najlepsza absol- szkolnego 2018/2019. wentka gimnazjum, uczennica klasy III a – ZOFIA STĄPO- REK, za trzyletnie wzorowe zachowanie, bardzo wysokie Po raz ostatni w tym roku szkolnym dyrekcja, nauczy- wyniki w nauce (średnia 5,56) oraz godne reprezentowa- ciele i uczniowie spotkali się, aby uroczyście zakończyć nie szkoły. Egzamin gimnazjalny i sprawdzian ósmokla- miniony rok oraz nagrodzić tych uczniów, którzy przez sisty to pierwsze poważne egzaminy w życiu naszych dziesięć miesięcy ciężkiej pracy zasłużyli na wyróżnienia. uczniów. Niektórzy z nich poradzili sobie z nimi wspania- Wśród zaproszonych gości znaleźli się Burmistrz – Pan le i dlatego zostali wyróżnieni na apelu. Panie Dyrektor Janusz Garbacz, Przewodniczący Rady Miejskiej – Pan wręczyły tym uczniom nagrody. Paweł Kulbacki, Przewodnicząca Rady Rodziców – Pani Agnieszka Fajger, Przedstawiciel Banku Spółdzielczego W klasach ósmych najwyższe wyniki na teście w Kaliszu Pomorskim – Pani Jolanta Kasielska, Przedsta- ósmoklasisty osiągnęły dwie uczennice z klasy VIII b POŻEGNANIE Z PRZEDSZKOLEM wiciel Firmy Goodvalley Agro S.A. – Pan Marcin Ordański – MARTYNA MARAS i MARTYNA KOCOŃ. Za bardzo oraz Ksiądz Proboszcz – Kazimierz Serafin. wysokie wyniki na teście gimnazjalnym nagrodę otrzy- Nadszedł czas pożegnania z przedszkolem, starszaki: „Myszki”, „Smerfy” i „Pszczółki” już za chwilę opuszczą mury mali: PLUTA OSKAR (3c gim.) oraz PIKULA AMELIA i „Bajkolandii”. Uroczyste zakończenie roku przedszkolnego odbyło się w środę 19 czerwca w Miejsko-Gminnym Ośrodku Na tytuł najlepszego absolwenta klas ósmych zapra- GÓRSKI KACPER z klasy III b gim. W klasach gimnazjal- Kultury w Kaliszu Pomorskim. W uroczystości wzięli udział zaproszeni goście: Burmistrz Kalisza Pomorskiego – Janusz cowała sobie uczennica klasy VIII b – MARTYNA MARAS, nych została wręczona jeszcze jedna nagroda, za 100% Garbacz, Przewodniczący Rady Gminy – Paweł Kulbacki, Leonarda Pietrzyk z Banku Spółdzielczego w Kaliszu Pomors- ze średnią 5,50. Najlepszą uczennicą klas IV-VIII została frekwencję. Otrzymała ją AMELIA PIKULA z klasy III b kim oraz rodzice dzieci kończących przedszkole. Zebranych gości przywitała Dyrektor przedszkola – Kazimiera Ignaszew- AURELIA MĄCZKOWSKA, uczennica klasy V d ze średnią gim., która nie opuściła przez trzy lata ani jednego dnia ska, która wspominała wesoły czas pobytu dzieci w przedszkolu, ich wspólne zabawy i ciekawe spotkania. 5,85. Na drugim miejscu w szkole znalazła się ponownie nauki. Na koniec Pani Dyrektor – Beata Pierzgalska po- uczennica klasy V d – ANNA LASKA, ze średnią 5,77. Trze- żegnała pracowników szkoły, którzy odchodzą na zasłu- Dzieci zaprezentowały krótki program artystyczny, przygotowany wraz z wychowawcami: Panią Natalią Nabereżną, cie miejsce zdobył SZYMON DŁUGI – uczeń klasy IV d ze żoną emeryturę. Dziękujemy im za ich obecność i pracę Małgorzatą Łuczko i Anną Fajger, przy współpracy z Panią Beatą Skrzeczkowską. Każda z grup zaprezentowała piękny średnią 5,75. Wręczono również nagrodę dla uczennic na rzecz naszej szkolnej społeczności. Po pierwszej czę- taniec, wspólnie zaśpiewali piosenkę o wesołym czasie spędzonym w przedszkolu. Mali artyści popisali się wspólnym klasy V d – BERNADETY MARAS i AMELII NIEZGODY, ści uroczystości odbyły się spotkania w klasach z wy- śpiewem w języku angielskim piosenki o podróży do szkoły. Po występie dzieci wraz z paniami przeszły do swoich sal które zdobyły czwarte miejsce w szkole, ze średnią 5,69. chowawcami, świadectwa, pożegnania i ...... w przedszkolu, gdzie otrzymały z rąk wychowawców dyplomy ukończenia przedszkola i pamiątkowe książki. wakacje !!! Następnie przyszedł czas na wręczenie nagród Wszystkim przedszkolakom życzymy udanych wakacji. Małgorzata Łuczko absolwentom klas gimnazjalnych. Kilkanaście lat temu SP w Kaliszu Pomorskim 13 14 OŚWIATA OŚWIATA LIPIEC NUMER 2/2019 ECHO KALISZA P O M O R S K I E G O

niężną ufundowaną przez BS w Kaliszu Pomorski za wy- bitne osiągnięcia sportowe w kolarstwie otrzymał Karol MARZENIA SIĘ SPEŁNIAJĄ…, „WATAHA” W ŚWIECIE Grządziel z kl. VI. Nagrody rzeczowe ufundowane przez BS w Kaliszu Pomorski za dobre i bardzo dobre wyniki TYLKO TROSZKĘ SHREKA w nauce oraz prezentowanie postawy „ucznia z charak- terem” otrzymali: Patrycja Czerepaniak z kl. IV i Michał IM POMÓŻ! 24-26.05.2019 r. harcerze z 10. WDH „Wataha” wzięli Baryłowicz z kl. V. Nagrodę w postaci drona odebrała udział w XII Bajkowym Rajdzie Harcerskim w Dygowie. też uczennica klasy II – Nadia Domańska, która w konkur- Każdy wie, że do realizacji wie- Organizatorem rajdu była 75. DH „Globina” i „Dinozaury sie plastycznym „Pomorze Zachodnie piękne jest” zajęła lu marzeń przydałyby się przynaj- harcerstwa”. II miejsce. mniej niewielkie oszczędności. Ja- kie marzenia mają najmłodsi i jak Po raz kolejny wybraliśmy się do innego hufca, tym Koniec roku szkolnego to zawsze długo wyglądany Świadectwa z wyróżnieniem oraz stypendia dyrekto- je spełnić przy pomocy banku razem do Bałtyckiego Hufca Morskiego. Odległość, jaką czas, na który czekają zarówno uczniowie, nauczyciele, ra szkoły otrzymali: mogliśmy zobaczyć 5 czerwca mieliśmy do pokonania do Dygowa była niemała, więc jak i rodzice. Niesie on ze sobą mnóstwo wielomiesięcz- • Patrycja Czerepaniak z kl. IV; w Pałacu Wedlów w Kaliszu Pomorskim, gdzie miało miejsce szczere podziękowania dla rodziców harcerzy, którzy po- nej pracy, która owocuje zdobywaniem coraz większych • Jasmina Kowalczyk z kl. IV; rozstrzygnięcie konkursu i wystawa prac plastycznych, za- mogli w transporcie harcerzy. Na miejscu przywitali nas umiejętności. Jak w każdej szkole, także w naszej znajdują • Hanna Wilga z kl. IV; tytułowana „Realizacja marzeń z Bankiem Spółdzielczym”. nie tylko harcerze, ale i skauci oraz członkowie LOK. Wła- się tacy uczniowie, którzy wkładają zdecydowanie więcej • Wiktor Dzieńkowksi z kl. V; Organizatorem przedsięwzięcia był Bank Spółdzielczy śnie takie spotkania uczą, że pomimo działania w różnych pracy w zdobywanie wiedzy i to oni zostali wyróżnie- • Karol Grządziel z kl. VI. w Kaliszu Pomorskim i w jego oddziale przy ulicy Sikor- organizacjach wyznajemy te same wartości i dążymy ni na uroczystym apelu 19 czerwca. Tej zacnej ceremo- skiego będzie można podziwiać nagrodzone prace. do tego samego – by młody człowiek poradził sobie nii wręczania nagród i stypendiów towarzyszyli rodzice Nagrody książkowe za dobre wyniki w nauce otrzymali: w dorosłym życiu i był społecznie użyteczny. i zaproszeni goście w osobach: Burmistrza Kalisza Po- • Karol Gwiaździński z kl. IV; Liczną grupę nagrodzonych uczestników stanowili morskiego – Pana Janusza Garbacza, Przewodniczącego • Dominik Rękawek z kl. V; uczniowie ze Szkoły Podstawowej w Pomierzynie, któ- Po kolacji czekała na nas nocna gra terenowa. Na pię- Rady Miejskiej – Pana Pawła Kulbackiego, Ks. Probosz- • Michał Baryłowicz z kl. V. rzy pod okiem instruktorki – Pani T. Stąporek wykonali ciu punktach kontrolnych, rozmieszczonych po Dygowie cza – Kazimierza Serafina, Pana Adama Chełstowskiego 14 prac, z czego aż 6 zdobyło uznanie jury. musieliśmy wykonać zadania nawiązujące swoim tema- Na apelu, również pamiątkowym dyplomem, koloro- – przedstawiciela Nadleśnictwa , Pani tem do filmów ze Shreka – tematu przewodniego rajdu. wym bukietem kwiatów oraz gromkimi brawami podzię- Jolanty Grzybowskiej – przedstawicielki firmy Goodval- Pomierzyńscy artyści plastycy Wśród zadań musieliśmy założyć jak najwięcej warstw kowaliśmy za wieloletnią pracę i zaangażowanie w rozwój ley w siedzibą w Giżynie oraz sołtysek wsi Pomierzyn, w kategorii klas I-III: na jednego z naszych harcerzy, bo „ogry są jak cebu- młodych ludzi, Paniom: Tamarze Kisale, Teresie Stąporek Giżyno i Poźrzadło Wielkie. • II miejsce – Sara Janeczek; la”, wykonać żabki z origami, by król Harold nie czuł się i Jadwidze Czernidze oraz Panu Maciejowi Borowcowi. • wyróżnienie – Nadia Domańska. samotny, wypić eliksir ze składników z fabryki wróżki Gdy apel dobiegł końca, wszyscy zebrani odebrali nagro- Nagrodę ufundowaną przez firmę Goodvalley za wy- chrzestnej czy przeczołgać się na zbudowanym przez dę, na którą tak bardzo czekali – WAKACJE! bitne osiągnięcia sportowe w piłce nożnej i dobre wyniki w kategorii klas IV-VI: siebie moście, by jak najszybciej uciec przed smokiem. w nauce otrzymała Natalia Rohn z kl. VII. Nagrodę pie- M. Kawecka • I miejsce – Majka Suchojad; Piątek zakończyliśmy przy ognisku ze śpiewankami przy • II miejsce – Patrycja Czerepaniak; dźwiękach gitary. Późno w nocy, tuż po północy, druh • wyróżnienie – Aleksander Lasek-Winiarski. Michał złożył przyrzeczenie harcerskie. Dla każdego har- WATAHA NA ZLOCIE HUFCA „KLESZCZ 2019” cerza jest to wyjątkowe przeżycie. Mamy nadzieję, Pozostali uczestnicy również otrzymali dyplomy oraz że węgielek z obrzędowego ogniska będzie wdzięcznie drobne upominki. Wszystkim uczestnikom i laureatom przypominał druhowi o tym wydarzeniu. Ponadto tego W dniach 14-16 czerwca 2019 r. harcerze z 10. WDH „Wataha” uczestniczyli w Zlocie Hufca Szczecinek ZHP. Tematem serdecznie gratulujemy! samego dnia druh Oskar i druhna Zosia zmienili barwy przewodnim Zlotu były zagrożenia związane z kleszczem, profilaktyka oraz jak postępować po ukąszeniu tego niebez- M. Kawecka z próbnych na właściwe i zostali pełnoprawnymi człon- piecznego owada. kami „Watahy” – witamy w stadzie.

Na stanicy harcerskiej w Drężnie, gdzie odbył się Zlot, wspólnie z 33. WDH „Leśna Brać” i 27. WDH „Pestki” musieliśmy Gratulujemy organizatorom rajdu! Bardzo nam się zorganizować obozowisko. Na miejscu spotkaliśmy się również z zaprzyjaźnioną 1. SDH „Delta” i 4. WDH „Gryf”. Po apelu podobało, a szczególnie winszujemy ciekawego progra- rozpoczynającym Zlot, odbyła się nocna gra terenowa, którą przygotowali harcerze z Watahy. W poszukiwaniu zaginio- mu i interesującej trasy. Mamy nadzieję, że mimo dzielą- nego kleszcza uczestnicy Zlotu przechodzili od punktu do punktu, gdzie dzięki ciągłym wymianom znaleźli list od klesz- cej odległości, nie raz spotkamy się z uczestnikami rajdu cza z pozdrowieniami wspaniałej zabawy. W sobotę, przed południem odbył się festiwal kultury harcerskiej i piosenki w Dygowie. Nie żegnamy się, mówimy do zobaczenia! turystycznej. Przedstawicielem naszej drużyny był Olaf Karbowiak, który wykonaniem „Szarej lilijki” zdobył uznanie jury i zajął I miejsce. Popołudnie minęło na rajdzie pieszym, liczącym jakieś 7 km. Na trasie, jak zwykle, czekały nas zadania Dh. S. Tillack niespodzianki i oczywiście te związane z kleszczem. Wilczki z Watahy świetnie poradziły sobie na punktach kontrol- nych udowadniając, że posiadamy odpowiednią wiedzę i umiejętności. Po powrocie na stanicę czekał na nas obiad, a po nim przedstawicielka lokalnej stacji sanitarno-epidemiologicznej z prelekcją na temat kleszcza. Koniec dnia upłynął na wybranych, spośród przygotowanej oferty zajęciach. Można było np. wykonać kolorowe bransoletki przyjaźni, spraw- dzić się w zadaniach akrobatycznych, oczywiście przy odpowiedniej asekuracji, czy spróbować swoich sił w strzelaniu z łuku, dmuchawek i broni typu ASG. W niedzielę przedstawiliśmy zadania przedzlotowe – plakat „Uwaga Kleszcze!” i strój zabezpieczający przed ukąszeniem kleszcza. Wszyscy potraktowali temat z przymrużeniem oka i podczas prezen- tacji nie brakowało śmiechu. Zlot zakończyliśmy apelem, na którym podsumowano weekendowe atrakcje. Dziękujemy starostwu powiatowemu za wsparcie naszego wyjazdu, dzięki czemu mogliśmy spotkać się z harcerzami z naszego hufca i spędziliśmy czas bardzo ciekawie i aktywnie. Dh. S. Tillack 15 16 OŚWIATA OŚWIATA LIPIEC NUMER 2/2019 ECHO KALISZA P O M O R S K I E G O

Drugiego dnia, zaraz po śniadaniu wsiedliśmy w au- DZIEWCZYNKA Z PASJĄ C.D. tobus i ruszyliśmy do Pragi, pięknej stolicy naszych sąsia- dów – Czechów. Po przyjeździe do miasta udaliśmy się na Bieżący sezon rozpoczął się bardzo pracowicie dla na- Hradczany. Ten kompleks pałacowy należy do najwięk- szej młodej kolarki – Ani Preca, która w ostatnim miesiącu szych na świecie. W naszym harmonogramie nie zabrakło brała udział w wielu trudnych wyścigach kolarskich. Wy- również mostu Karola, który aż do XIX wieku był jedy- nikiem tych startów są liczne nagrody, a przede wszyst- nym mostem, łączącym oba brzegi Wełtawy. Ponadto kim bardzo dobre miejsca na podiach w poszczególnych zobaczyliśmy Ratusz z zegarem Orlojem. Dawniej służył startach. Młoda, ambitna i bardzo pracowita uczennica on jako astronomiczny zegar i kalendarz. Jego części Szkoły Podstawowej im. Kornela Makuszyńskiego jest wskazują położenie ciał niebieskich. Kalendarz jest ozdo- chlubą, a zarazem wizytówką naszego miasta i powiatu. biony obrazkami miesięcy i znakami zodiaku. Nad gór- W ostatnim miesiącu Ania zajęła: I miejsce w kat. Młodzik ną częścią zegara, w dwóch okienkach, pojawiają się w Krośnie Odrzańskim w IV etapie Grand Prix Kaczmarek na początku każdej godziny figurki dwunastu apostołów Electric MTB, na torze kolarskim w Szczecinie dwa wy- ze świętymi symbolami. Oczywiście mieliśmy również ścigi 1. m-ce, w Darłowie odbyło się VI Kryterium Kolar- chwilę na zjedzenie obiadu i zakup pamiątek. Wieczo- skie o Puchar Burmistrza Miasta Darłowa, w którym zajęła rem, z bolącymi nogami, wróciliśmy do Karpacza. I miejsce, Puchar Polski w kolarstwie szosowym Kozie- głowy. Eliminacje Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży Trzeciego dnia, po śniadaniu udaliśmy się wraz z na- przyniosły jej III miejsce. III miejsce zajęła także w Finałach szym przewodnikiem zdobywać najwyższy szczyt Kar- Wojewódzkiej Olimpiady Młodzieży w kolarstwie kobiet. konoszy – Śnieżkę. Byliśmy bardzo dzielni, ponieważ po- mimo upału i męczącego podejścia udało nam się wejść Tak wiele osiągnięć w tak krótkim czasie świadczy i zejść z tej niezwykle magicznej góry na własnych no- o ogromnej pracowitości, determinacji i wielkim sercu gach. Co ciekawe, Śnieżka jest widoczna zaledwie 5 dni do uprawiania tak trudnej dyscypliny sportowej, jaką jest w miesiącu i my mieliśmy to szczęście. Widoki ze szczytu kolarstwo. Brawo za zaangażowanie, zapał i olbrzymie na długo pozostaną w naszej pamięci. Po drodze zatrzy- sukcesy. Dziękujemy Ci Aniu! maliśmy się w Domu Śląskim na krótką przerwę oraz mogliśmy podziwiać leżący jeszcze na Białym Jarze śnieg. Koleżanki i koledzy z kl. 7 a Po zejściu trochę opadliśmy z sił, ale jednak starczyło z wychowawcą – K. Orłowską nam ich na udanie się do centrum Karpacza. Po krótkim odpoczynku udaliśmy się na wieczorny, w pełni zasłużo- ny relaks do Aquaparku w Hotelu Gołębiewski. WYMIANA KORNELÓWKA Ostatniego dnia od razu po śniadaniu zapakowaliśmy MŁODZIEŻY ZDOBYWA nasze bagaże i ruszyliśmy w stronę Wrocławia. Po przy- jeździe przywitaliśmy się z naszą panią przewodnik, KALISZ KARKONOSZE! z którą zwiedzaliśmy Wrocław, m.in. Ostrów Tumski, Stare Miasto, Wyspę Piaskową i Tumską. Widzieliśmy też POMORSKI sporo słynnych krasnali (niektórzy nawet bawili się w ich W dniach od 2 do 5 czerwca 2019 r. odbyła się wy- liczenie). Pani przewodnik opowiedziała nam historię cieczka do Kowar, Karpacza, Pragi i Wrocławia, w której – KALTENKIRCHEN brały udział dzieci z klas od 4 do 8. W niedzielę musieli- śmy wcześnie wstać, ponieważ wyjazd był już o 5 rano. tych krasnali i powiedziała, że jest ich aż 700. Po pysznym Od trzech lat z dużym powodzeniem piszę projekty Wszyscy z dobrymi humorami wsiedliśmy do autobusu obiedzie udaliśmy się do pięknego wrocławskiego zoo, związane z dofinansowaniem wymiany młodzieży pol- i ruszyliśmy w stronę Kowar. Po przyjeździe na miejsce gdzie mogliśmy podziwiać zwierzęta z całego świata, sko-niemieckiej z naszego partnerskiego miasteczka Kal- udaliśmy się wraz z przewodnikiem do sztolni, w których ale również odwiedzić Afrykarium i Oceanarium. tenkirchen. po II wojnie światowej wydobywano uran. Musieliśmy się cieplej ubrać, choć na dworze było gorąco, ponieważ Po zwiedzaniu wszyscy wymęczeni, ale zadowole- Napisałam już 6 projektów na łączną kwotę około temperatura w sztolni wynosiła tylko 8 stopni. W środ- ni wsiedliśmy do autobusu i ruszyliśmy w stronę domu. 75 tysięcy złotych. W tym roku otrzymaliśmy wstępną ku przewodnik opowiadał nam o historii oraz mogliśmy W czasie drogi powrotnej bardzo sympatyczni kierow- decyzję o dofinansowaniu przez Jednostkę Centralną zobaczyć piękny pokaz laserowy. Bardzo głodni udali- cy zorganizowali nam autobusową dyskotekę, w czasie Polsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży przy Stowarzy- śmy się na obiad, a zaraz po nim ruszyliśmy zdobywać za- której wszyscy bawili się tak dobrze, że aż pozdzierali- szeniu Gmin Polskich Euroregionu POMERANIA na kwotę mek Chojnik. W trakcie wchodzenia mogliśmy podziwiać śmy gardła. Wszystkim na pewno bardzo podobała się 29 030,00 zł. Pieniądze otrzymamy po zakończeniu wy- piękne walory przyrodnicze Karkonoskiego Parku Naro- wycieczka i zapamiętają ją na długo. Dziękujemy pa- miany, napisaniu sprawozdania i rozliczeniu finansowym dowego. Na terenie ruin zamku przewodnik opowiadał niom: Kamili Staszewskiej-Kołtun, Wioletcie Budryńskiej, projektu. nam różne ciekawostki i historie z nim związane. Mogli- Kindze Łuc oraz Emilii Bogusz za zorganizowanie takiej śmy również wejść na wieżę widokową i podziwiać z niej super wycieczki oraz opiekę, którą nad nami sprawowały. piękny karkonoski krajobraz. Zmęczeni przyjechaliśmy KIEROWNIK WYMIANY do ośrodka wypoczynkowego w Karpaczu, gdzie zjedli- Martyna Maras Urszula Jarzyńska śmy pyszną obiadokolację i udaliśmy się na nocleg. kl. VIII b 17 18 OŚWIATA OŚWIATA LIPIEC NUMER 2/2019 ECHO KALISZA P O M O R S K I E G O DZIEŃ RADOŚCI PIKNIK W BAJKOLANDII

Dzień dziecka to najbardziej radosny dzień dla 14 czerwca w Przedszkolu Miejskim „Bajkolandia” od- wszystkich Dzieci i taki też był dzień w Naszym przed- był się II Piknik Rodzinny, który otworzyła Pani Dyrektor szkolu. Dnia 04.06.2019 r. w przedszkolu „Bajkolandia” – Kazimiera Ignaszewska wraz z dziećmi z grupy „Bie- odbył się Dzień Dziecka, który zasponsorował Burmistrz dronki. Podczas pikniku nie zabrakło różnych konku- Kalisza Pomorskiego – Pan Janusz Garbacz. Tego dnia rencji sportowych, za których wykonanie można było wszystkie Przedszkolaki miały okazję żeby wyszaleć się otrzymać dyplom „SUPER RODZINKI”. Na wszystkich ze- na dmuchanych zamkach oraz zjeść przepyszną watę branych gości czekał słodki poczęstunek oraz napoje. cukrową. Serdecznie dziękujemy Panu Burmistrzowi Czas dzieciom umiliła Ochotnicza Straż Pożarna, która za tak wspaniałe atrakcje dla Naszych Milusińskich. zapoznała je z wyglądem oraz przeznaczeniem sprzętu strażackiego. Przedszkolaki mogły skorzystać z malowa- Dyrektor Przedszkola nia twarzy oraz darmowych balonów, lodów i popcornu. Na koniec tego gorącego dnia strażacy zorganizowali niespodziankę w formie kurtyny wodnej. BAJKOLANDIA Rada Rodziców W PRZELEWICACH

23 maja dzieci z grupy Misie i Pszczółki wybrały się PRACA RATOWNIKÓW na wycieczkę do Ogrodu Dendrologicznego w Przele- wicach. Na miejscu uczestniczyły w zorganizowanych MEDYCZNYCH zajęciach edukacyjno-przyrodniczych. Następnie wraz z przewodnikiem zwiedzały ogród oraz Oranżerię. Pod- Do Przedszkola Miejskiego „Bajkolandia” przyjecha- czas odpoczynku dzieci podziwiały przepiękne pawie ła karetka, na szczęście była to edukacyjna wizyta taty spacerujące po ogrodzie. Tomka, Pana Marcina Gnacyk z grupy Myszki. Dzieci mogły obejrzeć wnętrze karetki, zapoznać się z jej wy- Maj – jak się okazało to najpiękniejsza pora w Ogro- posażeniem używanym przez ratowników podczas akcji dzie, wprawdzie jeszcze nie wszystkie rośliny zakwitły, ratunkowych. Po obejrzeniu wnętrza karetki Pan Kamil ale mogliśmy się nacieszyć kolorami oraz zapachami Wlizło pokazał dzieciom wyposażenie noszy znajdują- różaneczników, azalii, piwonii, kalin i bzów. Po wyczer- cych się w karetce. Dzieci miały możliwość powtórze- pującym dniu i na zakończenie naszego pobytu czekało nia podstawowych zasad udzielania pierwszej pomocy na nas ognisko i upieczone kiełbaski. poszkodowanym. Ratownicy medyczni odpowiadali Martyna Orzechowska na pytania przedszkolaków dotyczących sposobów udzie- lania pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach. Dziękujemy za wizytę Panu Marcinowi i Kamilowi.

WIZYTA Małgorzata Łuczko PSZCZELARZA W PRZEDSZKOLU Z WIZYTĄ

6 czerwca dzieci z Przedszkola Miejskiego „Bajkolan- U STOMATOLOGA… dia” odwiedził niecodzienny gość. Na nasze zaproszenie w przedszkolu pojawił się pszczelarz – Pan Andrzej Su- Grupa Pinokio dnia 12.06.2019 r. z radością uczestniczyła w wycieczce do gabinetu Stomatologicznego Pana miński. Dzieci usłyszały wiele ciekawostek dotyczących doktora Ryszarda Wróbel. Przedszkolaki z dużym zainteresowaniem oglądały narzędzia potrzebne do leczenia zębów życia pszczół oraz zobaczyły demonstracyjny ul z pszczoła- oraz poznawały ich przeznaczenie. mi. Dzieci mogły wykazać się również wiedzą na temat profilaktyki uzębienia. Dużym wyzwaniem było zajęcie Dowiedziały się w jaki sposób toczy się życie w ulu miejsca na fotelu stomatologicznym oraz przegląd jamy ustnej. Mali pacjenci po tak miłym spotkaniu obiecali dbać oraz poznały narzędzia potrzebne do pracy przy nich. o swoje ząbki oraz systematycznie robić przegląd uzębienia. Z uśmiechem na twarzach oraz z jabłkiem i naklejkami Na zakończenie spotkania z wielką ochotą degustowa- w ręku opuścili Gabinet Pana doktora. ły miody, a dzięki spotkaniu będą pamiętały o tym, jak ważna jest rola pszczół w przyrodzie. Serdecznie dziękujemy Panu Ryszardowi Wróbel za poświęcony czas oraz przekazanie wiedzy Naszym Przedszko- lakom. Izydora Jeż, Martyna Orzechowska Izydora Jeż 19 20 OŚWIATA OŚWIATA LIPIEC NUMER 2/2019 ECHO KALISZA P O M O R S K I E G O

dzewski. Nagrodę specjalną od uczelni patronackiej dla najlepszego ucznia technikum informatycznego ufundo- ZAKOŃCZENIE ROKU SZKOLNEGO waną przez Rektora Akademii Morskiej w Szczecnie – prof. dr hab. inż. kpt. ż. w. Wojciecha Ślączkę odebrał Ad- rian Narowski z klasy 1 ti. Adrian oraz Amelia Ciosmak z klasy 1 a LO zostali wytypowani do Stypendium Preze- W dniu 19 czerwca 2019 r. w Inteligentnym Ogrodzie na dziedzińcu Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami sa Rady Ministrów. Uczennica klasy 2 d – Daria Milczach została wyróżniona przez firmę Sortmund w konkursie Dwujęzycznymi i Technikum w Kaliszu Pomorskim odbyło się uroczyste zakończenie roku szkolnego 2018/2019, „Lider wiedzy i wartości” dla najlepszych uczniów klas mundurowych. Zostały wręczone również stypendia i nagro- połączone z nadaniem honorowego tytułu „Przyjaciel Liceum w Kaliszu Pomorskim”. dy Prezesa Banku Spółdzielczego w Kaliszu Pomorskim. Opiekunki gazety szkolnej „Kontrast” i grupy teatralnej „Klepsydra” – Aleksandra Radecka i Joanna Mączkowska wręczyły dyplomy uczniom zaangażowanym w działania W uroczystości wzięło udział liczne grono zaproszonych gości, m.in.: Zachodniopomorski Wicekurator Oświa- kół zainteresowań. Nagrody dla najlepszych matematyków wręczyła Zastępca Dyrektora – Katarzyna Witek. Dy- ty – Bogusław Ogorzałek, Zastępca Burmistrza Kalisza Pomorskiego – Stanisław Samek, Kierownik Oddziału plomy i medale dla młodzieży zaangażowanej w działania grupy Medical Team Kalisz Pomorski wręczyła Kierownik Zamiejscowego Kuratorium Oświaty w Wałczu – Jolanta Będlin, Przewodnicząca Rady Rodziców – Elwira Po- Internatu – Jadwiga Czerniga. Wolontariuszy wyróżniła opiekunka Szkolnego Koła Wolontariatu, pedagog – Anna niecka, przedstawiciele współpracujących ze szkołą uczelni wyższych, jednostek wojskowych i służb mundurowych, Józiak. Następnie Szef Wydziału Rekrutacji Wojskowej Komendy Uzupełnień w Szczecinku – major Mariusz w tym armii USA, osoby zaangażowane w pomoc szkole, rodzice, nauczyciele, pracownicy obsługi i administracji, Jakubowski w imieniu Ministra Obrony Narodowej wręczył Dyrektorowi szkoły certyfikat poświadczający udział a przede wszystkim uczniowie. Uroczystość otworzył przemówieniem Dyrektor szkoły – Maciej Rydzewski, który klasy wojskowej 1 c ZSP w Kaliszu Pomorskim w pilotażowym programie MON wspierania szkół ponadpodsta- pogratulował uczniom sukcesów, podkreślił szczególną rolę ich przewodników – nauczycieli i rodziców. Szczególne wowych prowadzących klasy mundurowe w latach 2019-2021. Dyrektor szkoły podziękował za dwuletnią owocną wyrazy uznania złożył Zastępcy Dyrektora – Katarzynie Witek i Kierownik Internatu – Jadwidze Czernidze. Do- pracę i pożegnał księdza – Wojciecha Marcinkiewicza, który przechodzi do pracy w parafii w innej miejscowości. cenił też znaczenie pracowników obsługi i administracji dla funkcjonowania szkoły. Podziękował za wsparcie i pomoc Kilka słów na koniec roku szkolnego skierowała do koleżanek i kolegów oraz nauczycieli i gości Przewodnicząca organowi prowadzącemu – Staroście, Zarządowi i Radzie Powiatu Drawskiego, organowi nadzorującemu – Za- Samorządu Szkolnego – Zuzanna Jedynowicz. Muzycznie uroczystość podsumowała wokalistka z grupy teatralnej chodniopomorskiemu Kuratorium Oświaty, a także Burmistrzowi i Radzie Gminy Kalisz Pomorski oraz insty- „Klepsydra” – Wiktoria Spieler. tucjom i osobom współpracującym ze szkołą. Zaznaczył szczególną rolę rodziców w działaniach szkoły. Zachodnio- pomorski Wicekurator Oświaty – Bogusław Ogorzałek pogratulował uczniom i nauczycielom sukcesów, wysoko Na zakończenie uroczystości za przybycie zebranym podziękował oraz życzył wszystkim udanych i bezpiecznych ocenił pracę ZSP w Kaliszu Pomorskim. Podkreślił, że szkoła jest znana z realizacji wielu nieszablonowych działań wakacji Dyrektor – Maciej Rydzewski. Podziękował też koordynatorce apelu – Pani Joannie Mączkowskiej oraz i osiągnięć, nie tylko w powiecie drawskim, ale też w województwie zachodniopomorskim i w kraju. Zastępca Bur- prowadzącym: Wiktorii Spieler oraz Julii Enders z grupy teatralnej „Klepsydra”. mistrza Kalisza Pomorskiego – Stanisław Samek przekazał szkolnej społeczności życzenia od Burmistrza – Janusza Garbacza, który wskazał na istotne znaczenie kaliskiego liceum i technikum dla miasta, podziękował nauczycielom (ZSP) za wkład pracy włożony w rozwój uczniów, a młodzieży życzył zasłużonego wakacyjnego odpoczynku. Życzenia i ciepłe słowa pod adresem szkoły przekazali w imieniu Rektorów przedstawiciele uczelni wyższych współpracujących z ZSP w Kaliszu Pomorskim – Akademii Morskiej w Szczecinie, PWSZ w Wałczu i Szkoły Wyższej Collegium MEDALOWA REDAKCJA KONTRASTU Balticum ze Szczecina. Następnie Dyrektor szkoły, jako przewodniczący Kapituły nadał tytuł honorowy „Przyjaciel Liceum w Kaliszu Pomorskim” byłej dyrektor kaliskiego liceum – Pani Annie Arcimowicz, podkreślając jej wyjątkowy wkład w rozwój szkoły. Ogromna radość i satysfakcja, ale brakuje czasu na świętowanie. Jutro musimy wydać gazetę i przygotować się jeszcze do wywiadów, bo za dwa dni wyjeżdżamy na warsztaty do Warszawy – tak sukces uczniów z Liceum w Kaliszu Pomor- Po przemówieniach przyszedł czas na nagrody i wyróżnienia dla najlepszych uczniów oraz tych, którzy brali skim komentowała Aleksandra Radecka – polonistka i opiekun koła dziennikarskiego. udział w różnorodnych działaniach dodatkowych. Wręczali je: Zachodniopomorski Wicekurator Oświaty – Bogu- sław Ogorzałek, Zastępca Burmistrza Kalisza Pomorskiego – Stanisław Samek i Dyrektor ZSP – Maciej Ry- Ogłoszenie w poniedziałek 3 czerwca 2019 r. wyników ogólnopolskiego konkursu „Potęga Prasy”, organizowa- nego przez tygodnik „Angora” było dla redaktorów miesięcznika „Kontrast” oraz Aleksandry Radeckiej wspania- łą niespodzianką. Grand Prix jurorzy przyznali Magdalenie Wyrzykowskiej i Szymonowi Naumiakowi za wywiad z Szewachem Weissem, który zamieszczono w „Angorze”. Warto dodać, że był on wcześniej publikowany na łamach „Głosu Drawska”. Dodatkowo pierwsze miejsce za wywiad z Arturem Andrusem otrzymała Maria Wiewiórkowska, redaktor naczelny „Kontrastu”. Na tym lista nagród się nie kończy. Bardzo cenne wyróżnienie powędrowało do redak- cji. Uznano, że „Kontrast” jest drugą spośród najlepszych gazet szkolnych w Polsce. – Pracowaliśmy na to wspól- nie, udało nam się tylko dzięki temu, że w „Kontraście” są cudowni ludzie i niesamowity opiekun, nigdy w życiu nie byłam w tak zgranym zespole – oceniała Maria Wiewiórkowska.

Zdolni licealiści z Kalisza Pomorskiego mają szansę pojechać podczas wakacji na obóz dziennikarski do Rewa- la. Taką ofertę otrzymali od „Angorki”. Władze powiatowe i gminne doceniają ich pracę i chcą pomagać w dalszym rozwijaniu pasji. Młodzi twierdzą, że praca w „Kontraście” to wspaniała przygoda i niepowtarzalne spotkania z wy- jątkowymi ludźmi. Nie spoczywają na laurach. Już planują warsztaty w stolicy, pt. „Warszawska Praga jako inspiracja dla artystów i miejsce wyjątkowe nie tylko dla warszawiaków”.

Wyjazd organizowany jest w ramach projektu „Biblioteka – tu można więcej” z Ośrodka Kultury w Drawsku Pomorskimi, projektu „Kalisz Pomorski w Polsce i Europie – dawniej i dziś” Stowarzyszenia „Jesteśmy Razem”, działającego przy ZSP w Kaliszu Pomorskim, dofinansowanego przez gminę Kalisz Pomorski. Efektem warsz- tatów będą wywiady i recenzje, które zostaną opublikowane w lokalnych mediach. – Spotkania ze wspaniałymi dzien- nikarzami, aktorami w Warszawie są nagrodą samą w sobie. Dzięki temu powstają dobre teksty. Cieszę się z sukcesów, bo to znak, że jesteśmy na dobrej drodze – komentowała Magdalena Wyrzykowska, która do Rewala pojedzie już drugi raz. Aleksandra Radecka podkreślała, że nagrodzone prace to także zasługa redaktora Roberta Mazurka – „Przyja- ciela Szkoły”, który umożliwił uczniom spotkania z autorytetami i mistrzami w swoich dziedzinach.

(ZSP) 21 22 OŚWIATA OŚWIATA LIPIEC NUMER 2/2019 ECHO KALISZA P O M O R S K I E G O II OGÓLNOPOLSKI PRZEGLĄD „RODZINA 500+” TWÓRCZOŚCI DZIENNYCH NA NOWYCH ZASADACH

DOMÓW SENIORA Co zmieni się w rozszerzonym programie Rodzina 500+? Od 1 lipca program Rodzina 500+ obejmie wszystkie dzieci do 18 roku życia, bez względu na dochód rodziny. Dzięki Wydarzenie zostało objęte honorowym patronatem tym zmianom ze świadczenia 500+ skorzysta każde dziecko do ukończenia 18 roku życia. Wnioski o przyznanie świad- burmistrza Skwierzyny oraz Ministerstwa Rodziny Pracy czenia na nowych zasadach będzie można składać online od 1 lipca (poprzez kanał bankowości elektronicznej, portal i Polityki Społecznej. Podczas tegorocznej edycji Przeglą- Emp@tia lub portal PUE ZUS), a od 1 sierpnia drogą tradycyjną w siedzibie Miejsko-Gminnego Ośrodku Pomocy Społecz- du swoje zdolności zaprezentowało 250 podopiecznych nej, ul. Mickiewicza 51, pokój nr 3 lub nr 6, od godziny 7:00 do 15:00 lub listownie poprzez pocztę). dziennych domów „Senior-Wigor” i „Senior+” z czterech Do kiedy trzeba złożyć wniosek, by móc uzyskać prawo do świadczenie 500+ na nowych zasadach już województw: dolnośląskiego, lubuskiego, wielkopolskie- od startu programu? go i zachodniopomorskiego. Nasi seniorzy zaprezento- Aby uzyskać prawo do świadczenia 500+ na nowych zasadach – tj. od 1 lipca, rodzic dziecka, na które obecnie nie wali swoje zdolności taneczne i wokalne, wprawiając pu- pobiera tego świadczenia musi złożyć wniosek w okresie od 1 lipca 2019 r. do 30 września 2019 r. Oznacza to, że tylko bliczność w prawdziwy zachwyt. Do Kalisza wróciliśmy złożenie wniosku do końca września 2019 r. gwarantuje takiemu rodzicowi, że świadczenie wychowawcze na nowych z pucharami, medalami oraz dawką pozytywnej energii, zasadach zostanie wypłacone z wyrównaniem od lipca. Jeśli rodzic dziecka złoży wniosek po 30 września, świadczenie motywującej do dalszego działania z seniorami i na rzecz będzie przysługiwać od miesiąca złożenia wniosku. seniorów. Mamy nadzieję, że nasz udział w tym ogólnopol- Kiedy zostaną wypłacone pierwsze pieniądze na nowych zasadach? skim wydarzeniu stanie się tradycją. Wszystko zależy od miesiąca, w którym zostanie złożony wniosek. Tak przedstawiają się poszczególne, maksymalne terminy wypłat, w zależności od miesiąca złożenia wniosku: Magdalena Bądźwol • złożenie wniosku w okresie lipiec – sierpień 2019 r. oznacza, że świadczenie z wyrównaniem od lipca, zostanie wypła- cone najpóźniej do dnia 31 października 2019 r.; DZIEŃ DZIECKA • złożenie wniosku we wrześniu 2019 r. oznacza, że świadczenie z wyrównaniem od lipca, zostanie wypłacone najpóź- niej do dnia 30 listopada 2019 r.; Z SENIORAMI • złożenie wniosku w październiku 2019 r. oznacza, że świadczenie z wyrównaniem jedynie od października, zostanie wypłacone najpóźniej do dnia 31 grudnia 2019 r.; Dzień Dziecka był dla nas doskonałą okazją do zapre- • złożenie wniosku w listopadzie 2019 r. oznacza, że świadczenie z wyrównaniem jedynie od listopada, zostanie wypła- zentowania artystyczno-teatralnych talentów. Specjalnie cone najpóźniej do dnia 31 stycznia 2020 r.; na ten dzień przygotowaliśmy cykl przedstawień, nawią- • złożenie wniosku w okresie od 1 grudnia 2019 r. do 31 stycznia 2020 r. oznacza, że świadczenie z wyrównaniem jedy- zujących do zabaw, bajek i wyliczanek, zapamiętanych nie od miesiąca złożenia wniosku, zostanie wypłacone najpóźniej do dnia 29 lutego 2020 r. przez seniorów z ich własnego dzieciństwa. Do udziału w wydarzeniu zostali zaproszeni uczniowie Pani Katarzy- Co z terminami dla rodziców, którzy mają przyznane świadczenie na drugie i kolejne dziecko, a chcą wnio- ny Dzierbunowicz – klasa IV d. Bardzo mile wspominamy skować o „500+” również na pierwsze dziecko? zarówno przygotowania do występów jak i sam Dzień Rodzice, którzy mają obecnie przyznane świadczenie wychowawcze na drugie i kolejne dzieci do 30 września 2019 r., Dziecka. Cieszymy się, że uczniowie przyjęli zaproszenie składają od 1 lipca 2019 r. jeden wspólny wniosek o ustalenie prawa do świadczenia na wszystkie dzieci. W ten spo- i docenili nasze starania. Wspólne inicjatywy integrują sób otrzymają od 1 lipca prawo do świadczenia na pierwsze dziecko (na które obecnie nie pobierają 500+), natomiast i łączą pokolenia, dlatego planujemy jeszcze wiele warsz- od 1 października br. na pozostałe dzieci (na które świadczenia są już przyznane do 30 września 2019 r.). Uwaga! Rodzice tatów i spotkań z udziałem najmłodszych. ci muszą pamiętać, aby złożyć wniosek do 30 września br., jeśli chcą otrzymać świadczenie wychowawcze na pierwsze dziecko z wyrównaniem od lipca br. Magdalena Bądźwol Czy procedura składania wniosku i przyznawania świadczeń zostanie uproszczona? Jak już wiadomo, zniesione zostaje kryterium dochodowe. To oznacza, że rodzice nie będą już musieli dokumento- wać swojej sytuacji dochodowej. Formularz wniosku zostanie więc znacznie uproszczony i skrócony. Dzięki temu łatwiej także będzie można składać wnioski drogą elektroniczną. To nie koniec uproszczeń proceduralnych. Od 1 lipca 2019 r. „ODBIJ LOTKĘ, prawo do świadczenia wychowawczego nie będzie już uzależnione od ustalenia alimentów na dziecko od drugiego ro- dzica w przypadku wniosków składanych przez rodziców samotnie wychowujących dziecko. Odpada więc czasochłonna PRZYBIJ PIĄTKĘ” weryfikacja wymogu ustalenia alimentów na dziecko. Finalnie wypłaty przyznanych świadczeń odbywać się będą szyb- ciej, gdyż zlikwidowany zostanie obowiązek rozstrzygania o przyznaniu świadczenia wychowawczego w drodze decyzji W ramach projektu, raz w tygodniu, w hali sportowej administracyjnej. Teraz wydawana będzie szybsza i mniej pracochłonna informacja o przyznaniu świadczenia. Właściwy z radością i systematycznie ćwiczymy pod czujnym organ wyśle wnioskodawcy na wskazany we wniosku adres poczty elektronicznej informację potwierdzającą przyzna- okiem doświadczonego i lubianego przez nas rehabili- nie świadczenia, zaś w przypadku braku adresu e-mailowego osoba ta będzie mogła odebrać informację o przyznaniu tanta – Pana Andrzeja. Po godzinnych ćwiczeniach, które świadczenia w postaci papierowej. nas wzmacniają, rozciągają i poprawiają ogólną kondy- Jaki termin na złożenie wniosku mają świeżo upieczeni rodzice? cję, przychodzi czas na grę w badmintona. Podczas nie- Obecnie świadczenie wychowawcze przysługuje co do zasady, od miesiąca złożenia wniosku. Brak złożenia wniosku ustannych podbiegach, podskokach, zwrotach spalamy w miesiącu, w którym dziecko się urodziło, oznaczało brak prawa do świadczenia za ten miesiąc. Od 1 lipca rodzice będą dużo kalorii oraz poprawiamy nasze samopoczucie psy- mieli aż 3 miesiące od urodzenia dziecka na złożenie wniosku. To ważny zapas czasu w tak gorączkowym okresie, wy- chiczne. Dlatego szczęśliwy senior zawsze ci powie… pełnionym nowymi obowiązkami. Oczywiście świadczenie 500+ otrzymają z wyrównaniem od dnia narodzin dziecka. że sport to zdrowie! Wiesława Minkiewicz Istotne jest, że powyższe rozwiązanie dotyczy dzieci urodzonych po 30 czerwca 2019 r. M-GOPS 23 24 SENIORZY POMOC SPOŁECZNA LIPIEC NUMER 2/2019 ECHO KALISZA P O M O R S K I E G O

Uzyskał certyfikat księgowego dyplomowanego CPA. Pomorski. W tym czasie do miejsca zdarzenia podjeż- Został dyrektorem finansowym California Milling Cor- dżały już samochody wojskowe i policja. Całą okolicę poration. Po przejściu na emeryturę był konsultantem zabezpieczono i otoczono kordonem. Bennet nie ucie- i ekspertem podatkowym. Udzielał się społecznie, wie- kał i nie bronił się. Był w szoku, w ręku trzymał różaniec, le czasu poświęcał jako docent w Muzeum Lotnictwa modlił się. Niemcy założyli mu opaskę uciskową. Odwie- w Lyonie, gdzie miał liczne spotkania z dziećmi i mło- ziony został do szpitala w Wałczu i tam amputowano dzieżą, którym opowiadał swoje lotnicze przeżycia mu nogę. KOŁO NR 21 STOWARZYSZENIA SAPERÓW POLSKICH W DRAWNIE i przybliżał im dzieje lotnictwa USA. Udzielał też wy- IZBA HISTORYCZNA ZIEMI PEŁCZYCKIEJ W PEŁCZYCACH STOWARZYSZENIE HISTORYCZNO-KULTURALNE "BASTION TRADYCJI" W KALISZU POMORSKIM wiadów wspomnieniowych. Uwielbiał golf, był kibi- Donald D. Merrick (1 stycznia 1921 r. - 25 luty 1948 r.). cem baseballowej drużyny Los Angeles Dodgers, po- Sierżant Sił Powietrznych Armii Stanów Zjednoczonych. napisał ,,Płakałem, bo nie miałem stóp, ale wtedy dróżował, pływał łódką, był człowiekiem przygody. Został zestrzelony 29 maja 1944 r. i do końca wojny SUPERFORTECA B-17 zobaczyłem człowieka, który nie miał nóg". Mą- Był gorliwym i aktywnym katolikiem, zarówno pod przebywał w Niemczech, jako jeniec wojenny. Odzna- drość ta stała się jego maksymą. 31.05. trafił doWetzlar , względem ekumenicznym, jak i charytatywnym. Żona- czony Medalem Jeńca Wojennego (Prisoner Of War Me- SPOD DĘBSKA gdzie znajdował się Dulag Luftwaffe (Durchgangslager ty był z Edą Rosemary, mieli kilkoro dzieci. Byli szczę- dal). Pochowany został w kwaterze A, 1065 cmentarza der Luftwaffe – Obóz przejściowy Luftwaffe). Dalsze losy śliwą rodziną. Odznaczony był Purpurowym Sercem, Zachary Taylor National Cemetery w Louisville, nad rz. są nieznane. Wiadomo, że po wojnie mieszkał w USA. Medalem Lotniczym z liśćmi Dębu, Medalem Zwycię- Ohio w stanie Kentucky. – KU PAMIĘCI stwa. C.D. ZAŁOGA Cz. II Jack Morris Sorkin (1907-1990). Nawigator, Podpo- rucznik. Pochodził z żydowskiej rodziny, wywodzącej Clarence Fritz Acker- (LOSY TYCH, CO PRZEŻYLI) się z Białorusi. Jego życiorys przedstawiono w ostatniej mann (21 październik 1922 r. „Wirówce”. – 29 listopada 2004 r.) Uro- dził się w hrabstwie Bexar, 75 lat temu – 29 maja 1945 r. w drodze powrotnej Edward Francis Stapleton (14 sierpnia 1923 – 5 mar- w stanie Teksas. Był synem z wyprawy bombowej spadł w okolicy Dębska (niem. rolnika Adolfa Luisa (1888 Denzig) niemal przy drodze do Drawna (wówczas ca 2019). Urodził się w Filadelfii, w stanie Pensylwania, w rodzinie Edwarda i Julien Stapleton. W 1942 zgło- -1970) i Idy z.d. Rittiman Neuwedell) ugodzony nad Cottbus samolot super- (1892-1962). Miał straszą forteca B-17G-15DL Popcorn Fort. sił się na ochotnika do Korpusu Lotnictwa Armii USA (USAAC). Jako kadet lotniczy szkolił się w Lakeland siostrę Klarę, po mężu Marc- na Florydzie i w szkole pilotażu w Greenwood, w stanie kwart (1915-2000). W cza- P Harold B. Avery 2/Lt Missisipi. Następnie skierowany został do Stuttgartu sie wojny wstąpił do lotnic- (Second Lieutenant – pol. w stanie Arkansas. Został wyszkolony na pilota samo- twa. Po zestrzeleniu 29 ma- ppor). Dowódca załogi. Pi- lotów dwusilnikowych. Nominację na podporucznika ja 1945 r. trafił do niemieckiej niewoli. Po zakończeniu lot Amerykańskich Sił Po- uzyskał w styczniu 1943 r. W celu opanowania pilota- II wojny światowej podjął pracę w Southwestern Bell wietrznych, w okresie od żu P-38 wysłany został do Salt Lake City w stanie Utah Telephone Co. i pracował tam przez 45 lat, po czym Zdjęcie ze zbiorów Gene McIlroy (https://www.face- 27 września 1943 do 29 maja i wbrew założeniom nauczył się latać czterosilnikowymi przeszedł na emeryturę. 16 czerwca 1945 r. w hrabstwie book.com/public/Gene-McIlroy) i Kay (McIlroy) Freeman 1944. Związany był z m. samolotami bombowymi Boeing B-17 Flying Fortress. Bexar w Teksasie poślubił Kathleen Lorene „Kay” Rhode (https://www.findagrave.com/memorial/56359738/ja- Grapevine w stanie Teksas, Wraz z skompletowaną załogą trafił do Anglii. Tu zasły- (1925-2017). Był prezesem Rotary Club w Seguin w Tek- mes-h-mcilroy#view-photo=161174691). Wykonane zos- w hrabstwie Tarrant. Przed nął lądowaniem na brzuchu w dniu 19 kwietnia 1944 r. sasie i członkiem organizacji jeńców wojennych. Udzie- tało 19 kwietnia 1944 r. po mistrzowskim lądowaniu nalotem na Cottbus 29 ma- uszkodzonym B-17. Dzięki precyzji i kunsztowi jaki za- lał się także w kilku radach i komisjach kościelnych. ppor. Stapletona, które można zobaczyć na https://m. ja 1945 r. został dowódcą prezentował, nikomu z 9 członków załogi nic się nie Zmarł w Austin w Teksasie. Pochowany został w Sunset youtube.com/watch?v=Q_WepIIcW9w. Wśród stojących samolotu B-17G -15DL Pop- stało. Lądowanie to można nadal podziwiać na za- Memorial Park San Antonio, Bexar County, Texas. są przyszli członkowie załogi B-17 POPCORN FORT spod corn Fort. Zastąpił na tym stanowisku etatowego pilota chowanym filmie archiwalnym https://m.youtube.com/( Dębska; drugi z lewej – sierż. sztab. Donald E. Bennet, Cokera, który w tym czasie był chory. Nalot przebiegał watch?v=Q_WepIIcW9w). Nalot na Cottbus 29 maja Donald E. Bennet- S/Sgt (sierżant sztabowy), pod- trzeci z lewej – sierż Clem J. Dreyer (zginął pod Dęb- początkowo bez zakłóceń. Po zrzuceniu bomb, Harold 1944 r. był jego dziewiątym lotem bojowym. Gdy oficer Amerykańskich Sił Powietrznych. Podczas nalotu skiem), szósty stojący (ostatni) – ppor. Jack Sorkin. Wśród skierował samolot na północ. Wówczas nadleciał nie- w wyniku trafienia „sypiący” się samolot zaczął spadać, na Cottbus 29 maja 1944 r. był radiotelegrafistą samo- klęczących: (drugi z lewej) – ppor. Edward F. Stapleton, miecki myśliwiec Focke-Wulf FW-190 i samolot otrzy- wyskoczył z niego na spadochronie. Miał pecha i wylą- lotu B-17G-15DL Popcorn Fort. Opuścił samolot w chwi- trzeci z lewej – sierż. sztab. James H “J.H.” McIlroy (zgi- mał trafienie. Po krótkim czasie zaczął się rozpadać, dował na drzewie, skąd spadając na ziemię skręcił kost- li, gdy było już wiadomo, że się rozbije. Był ranny, miał nął pod Dębskiem), czwarty z lewej, a pierwszy z prawej wówczas Averly nakazał opuszczenie maszyny. Popcorn kę. Złapano go 31.05. o godz. 16:00 w lesie Mittelfelde zmiażdżoną nogę. Leżał tuż przy drodze Drawno-Kalisz – klęczy sierż. Donald D. Merrick. rozbił się między Dębskiem a Drawnem. Wyskoczył (Żołędowo) i doprowadzono na policję w Konotopie. w ostatniej chwili na spadochronie. Podczas spadania Odebrany przez niemieckie Luftwaffe, przewieziony nogi miał zaplątane w linki. Cudem wyplątał się i w tym został do Stalagu Luft III w Żaganiu (niem. Sagan). Jako Opracował: Andrzej Szutowicz, Henryk Olszewski. Teksty z języka angielskiego tłumaczył Miłosz Lalik. momencie spadochron zahaczył o drzewa. Wyswobo- jeniec wojenny lecząc rany, walcząc z jenieckimi nie- Żródła: https://www.facebook.com/public/Gene-McIlroy; https://www.findagrave.com/memorial/56359738/james-h-mcilroy; http://www.cott- dził się z uprzęży i szybko ukrył się w małym zagajniku. wygodami dotrwał do ewakuacji, która przebiegała bus-chronik.de/detail/flughafen; https://www.fieldsofhonor-database.com/index.php/en/american-war-cemetery-ardennes-d/54424-dreyer-c- lem-j; https://search.ancestry.com/cgi-bin/sse.dll?dbid=60541&h=3952820&indiv=try&o_cvc=Image:OtherRecord; https://www.findagrave.com/ W momencie, gdy chciał odskoczyć w innym kierun- w mrozie, ponad 20-stopniowym. W maju 1945 r. ra- ku, został niemal natychmiast złapany przez Niemców. memorial/56357945 https://www.findagrave.com/memorial/56357945/clement-j-dreyer; http://www.interment.net/data/bel/ardennes-ameri- zem z 72 tysiącami innych jeńców wojennych doczekał can-cemetery/records-d-h.htm https://www.findagrave.com/memorial/56361095/robert-f-stewart; https://www.fieldsofhonor-database.com/in- Razem z ppor. Sorkinem zidentyfikowali ciała dwóch wyzwolenia. Uwolniony wrócił do Stanów Zjednoczo- dex.php/en/american-war-cemetery-ardennes-s/55002-stewart-robert-f; https://pl.wikipedia.org/wiki/Purpurowe_Serce; https://www.gluseum. członków załogi i załadowali ich na ciężarówkę. Następ- nych. Ukończył studia MBA (Master of Business Admi- com/US/Santa-Ana/119154498210/Lyon-Air-Museum https://www.fold3.com/page/529578589-popcorn-fort-92nd-bg-b-17/photos https://www. findagrave.com/memorial/19503610/clarence-fritz-ackermann https://www.findagrave.com/memorial/197552123/edward-francis-stapleton -ht nie odwieziono ich do Borujska, gdzie znalazł się w celi nistration) w historycznie pierwszej na świecie szkole aresztu. Gdzieś na ścianie, ktoś w języku angielskim tps://www.findagrave.com/memorial/3303254/donald-d-merrick; https://www.fieldsofhonor-database.com/index.php/en/american-war-ceme- biznesu Wharton School Uniwersytetu Pensylwania. tery-ardennes-d/54424-dreyer-clem-j; https://oconnormortuary.com/obits/edward-francis-stapleton/

25 26 HISTORIA HISTORIA