Aktualizacja Programu Ochrony Powietrza Dla Strefy Pomorskiej, W
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Sejmik Województwa Pomorskiego Aktualizacja Programu ochrony powietrza dla strefy pomorskiej, w której został przekroczony poziom dopuszczalny pyłu zawieszonego PM10 oraz poziom docelowy benzo(a)pirenu PROJEKT Z DNIA 17.11.2016 R. Gdańsk, 2016 0 1 OPRACOWANIE DOFINANSOWANO Z WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W GDAŃSKU Zespół autorski: Zespół autorów pod kierownictwem mgr inż. Wojciecha Łaty mgr inż. Elżbieta Rzepka mgr inż. Adam Kiełtyka mgr inż. Marta Wawrzynowska dr Agnieszka Placek mgr inż. Tomasz Kasjan mgr inż. Justyna Kapłon mgr Wojciech Wahlig mgr inż. Tomasz Przybyła mgr inż. Ireneusz Sobecki ® ATMOTERM S.A. Inteligentne rozwiązania aby chronić środowisko 2 Spis treści Wykaz pojęć i skrótów użytych w opracowaniu ................................................................ 5 1. Streszczenie w języku niespecjalistycznym ....................................................... 10 Część I – Opisowa ............................................................................................................. 11 2. Cel, metoda, podstawy prawne i zakres stosowania dokumentu ..................... 12 2.1. Podstawy prawne ................................................................................... 12 2.2. Cel i metodyka przygotowania aktualizacji programów naprawczych ..... 15 3. Opis strefy ............................................................................................................ 17 3.1. Położenie, dane topograficzne i demografia ........................................... 17 3.2. Obszary chronione na terenie strefy ....................................................... 20 4. Stan jakości powietrza w strefie pomorskiej ...................................................... 25 4.1. Klasyfikacja strefy pomorskiej ................................................................ 26 4.2. Wyniki pomiarów jakości powietrza w strefie .......................................... 29 4.3. Substancje objęte Programem i źródła ich pochodzenia ........................ 37 4.4. Wpływ substancji objętych Programem na środowisko i zdrowie ludzi ... 38 4.5. Czynniki klimatyczne mające wpływ na poziom substancji w powietrzu . 39 4.6. Wyniki analiz rozprzestrzeniania zanieczyszczeń na terenie strefy pomorskiej w roku bazowym 2015 i prognozy emisji zanieczyszczeń do powietrza ..... 40 4.7. Czynniki powodujące przekroczenia poziomów dopuszczalnych w powietrzu ............................................................................................................... 46 4.8. Opis modelu obliczeniowego użytego w analizach ................................. 48 4.9. Analizy stanu jakości powietrza .............................................................. 51 5. Bilans emisji zanieczyszczeń do powietrza ....................................................... 64 5.1. Inwentaryzacja oraz charakterystyka techniczna i ekologiczna instalacji i urządzeń ............................................................................................................... 64 5.2. Bilans emisji zanieczyszczeń z terenu strefy pomorskiej ........................ 74 5.3. Bilans emisji zanieczyszczeń pochodzących spoza terenu strefy pomorskiej − emisja napływowa .................................................................................. 87 5.4. Napływ zanieczyszczeń spoza strefy – tło .............................................. 98 6. Przewidywany poziom substancji w powietrzu w roku prognozy 2023 ............ 99 7. Działania niezbędne do przywrócenia standardów jakości powietrza ........... 105 7.1. Podstawowe założenia ......................................................................... 105 7.2. Stworzenie mechanizmów umożliwiających wdrożenie i zarządzanie POP106 7.3. Realizacja działań zmierzających do ograniczenia emisji z indywidualnych systemów grzewczych .......................................................................... 107 7.4. Prowadzenie działań promocyjnych i edukacyjnych ............................. 110 8. Harmonogram rzeczowo-finansowy dla działań naprawczych ....................... 114 8.1. Harmonogram działań na poziomie regionalnym .................................. 114 8.2. Ogólny harmonogram rzeczowo-finansowy na poziomie lokalnym ....... 117 8.3. Środki służące ochronie wrażliwych grup ludności ............................... 124 8.4. Lista działań niewynikających z Programu, poddanych analizie i przewidzianych do realizacji .......................................................................................... 126 9. Wyznaczenie kosztów pośrednich złej jakości powietrza ............................... 130 10. Propozycje źródeł finansowania realizacji Programu ...................................... 132 10.1. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ........... 132 10.2. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ........ 133 10.3. Program operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 ................. 138 3 10.4. Regionalny Program operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 ............................................................................................................. 140 10.5. Środki norweskie .................................................................................. 141 10.6. Program Region ................................................................................... 141 10.7. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW) .... 142 10.8. Program LIFE − program działań na rzecz środowiska i klimatu (2014-2020) ............................................................................................................. 142 10.9. Szwajcarsko-Polski Program Współpracy (Fundusz Szwajcarski) ........ 142 Część II – Obowiązki i ograniczenia ............................................................................... 143 11. Obowiązki i ograniczenia ................................................................................... 144 11.1. Działania na szczeblu centralnym ........................................................ 144 11.2. Obowiązki Zarządu Województwa, WIOŚ i innych jednostek ............... 145 11.3. Obowiązki organów administracji na szczeblu lokalnym ....................... 146 11.4. Obowiązki podmiotów korzystających ze środowiska ........................... 148 12. Monitorowanie realizacji Programu .................................................................. 149 13. Bariery mogące mieć wpływ na realizację działań naprawczych.................... 152 14. Opiniowanie projektu dokumentu i konsultacje społeczne ............................ 156 Część III – Uzasadnienie .................................................................................................. 157 15. Uwarunkowania wynikające z planów zagospodarowania przestrzennego... 158 16. Efektywność ekologiczna i ekonomiczna poszczególnych działań naprawczych 164 17. Szacunkowy czas potrzebny na realizację celów Programu ........................... 166 18. Działania naprawcze, które nie zostały wytypowane do wdrożenia ............... 167 19. Wykaz materiałów, dokumentów i publikacji wykorzystanych i poddanych analizie przy opracowaniu Programu ............................................................................. 167 Część IV – Plan działań krótkoterminowych .................................................................. 168 20. Plan działań krótkoterminowych (PDK) ............................................................ 169 20.1. Podstawy prawne PDK, możliwe działania podejmowane w ramach PDK169 20.2. Tryb ogłaszania PDK............................................................................ 172 20.3. Plan działań krótkoterminowych – działania systemowe ....................... 178 20.4. Środki służące ochronie wrażliwych grup ludności ............................... 179 20.5. Plan działań krótkoterminowych – propozycje działań .......................... 181 Spis tabel.......................................................................................................................... 184 Spis rysunków ................................................................................................................. 186 Spis wykresów ................................................................................................................. 188 Załączniki ......................................................................................................................... 189 21. Załącznik nr 1 Wzór tabel do monitorowania realizacji Programu .................. 190 22. Załącznik nr 2 analiza stanu zanieczyszczenia powietrza w roku bazowym 2015 194 4 Wykaz pojęć i skrótów użytych w opracowaniu benzo(a)piren – B(a)P – jest przedstawicielem wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Benzo(a)piren wykazuje małą toksyczność ostrą, zaś dużą toksyczność przewlekłą, co związane jest z jego zdolnością kumulacji w organizmie. Jak inne WWA, jest kancerogenem chemicznym, a mechanizm jego działania jest genotoksyczny, co oznacza, że reaguje z DNA, przy czym działa po aktywacji metabolicznej biomasa – jest to masa materii zawarta w organizmach, w której zawarta jest energia, którą można wykorzystać np. poprzez spalanie uzyskuje się ciepło. Do celów energetycznych wykorzystuje się najczęściej: drewno, odchody zwierząt, osady ściekowe, słomę, makuchy, odpady produkcji rolniczej, wodorosty uprawiane w celach energetycznych, odpady organiczne, oleje roślinne i tłuszcze zwierzęce. W Polsce na potrzeby produkcji biomasy do celów energetycznych uprawia się rośliny szybko rosnące: